Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

31
Sociale media: aanjager van transparantie en interactie? Chris Aalberts www.chrisaalberts.nl Haagse Hogeschool

description

Presentatie op 27 september 2013 aan studenten Communicatie van de Haagse Hogeschool over de vraag of internet en sociale media een rol spelen bij het vergroten van de transparantie van de politiek en de interactie tussen politiek en burgers.

Transcript of Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Page 1: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Sociale media: aanjager van

transparantie en interactie?

Chris Aalberts

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 2: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Wie ben ik?

• Politiek begrijpelijk voor burgers• Burgers begrijpelijk voor de politiek

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 3: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Introductie

• Transparantie• Interactie• Rollen• Luisteren• Conclusie

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 4: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (1)

Representatieve democratie• Manier waarop Nederlandse politiek werkt• Burgers hebben geen directe politieke invloed• Burgers kiezen volksvertegenwoordigers• Volksvertegenwoordigers nemen de

beslissingen• Burgers moeten beslissingen kunnen

controleren• Daarvoor moeten beslissingen transparant zijn

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 5: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (2)

Oude politiek• Gesloten systeem van partijen en politici• Niet transparant voor de burger• Burger kan de politiek niet overzien• Documenten zijn onvoldoende openbaar• Overzicht krijgen kost te veel moeite• Politiek werkt de burger tegen

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 6: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (3)

Visie: internet maakt politiek transparanter• Pleitbezorgers pushen dit idee• Met name: open overheid en open data• Door internet meer informatie beschikbaar• Daden van politici in beeld brengen• Gevolgen van het beleid transparant maken• Burgers kunnen politiek beter gaan sturen• En door interactiemogelijkheden kan dat ook

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 7: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (4)

In de praktijk• Websites en apps • Sociale media • Gebruik door burgers is onbekend• Gebruik valt waarschijnlijk tegen• Lijkt alleen interessant voor politiek

geïnteresseerden

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 8: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (5)

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 9: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Transparantie (6)

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 10: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (1)

Directe democratie• In feite een in Nederland niet-bestaand stelsel• Burgers hebben directe politieke invloed• Burgers nemen beslissingen (deels) zelf• Volksvertegenwoordigers hebben kleine rol

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 11: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (2)

Oude politiek• Gesloten systeem van partijen en politici• Geen interactie met de burger• Burger kan de politiek nauwelijks beïnvloeden• Geen feedback op besluiten• Burger zou die feedback wel willen geven• Politiek luistert niet naar de burger

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 12: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (3)

Visie: internet maakt politiek interactiever• Pleitbezorgers pushen dit idee• Met name: ambtenaar 2.0 en ICT-ers• Door internet meer interactiemogelijkheden• Politici kunnen zelf verantwoording afleggen• Politici kunnen vragen beantwoorden• Politici krijgen beter beeld van wensen van

burgers• Burgers kunnen politiek beter gaan sturen• Meer transparantie en dus geïnformeerde

burgers www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 13: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (4)

In de praktijk• Sociale media• Websites en apps• Gebruik door burgers is zeer beperkt• Vooral interessant voor politiek

geïnteresseerden

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 14: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (5)

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 15: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Interactie (6)

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 16: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Ik ga schrijvenhoe ik over de

gemeente denkIk doe mee!

Ik vind van niet!Ik vind van wel!

Alles moetanders!

Alles moetgelijk blijven!

Ik wil een ander thema!

Ik wil een nieuwvoorstel doen!

Ik heb nog eensnagedacht…

Wat een geklets!

Welles!

Nietes!

Wat is dit saai!

Dat is een oud punt! Ik dacht dat

ook al…

Wat een leuke discussie!

Wanneer wordtdit opgelost?

Er is anderbeleid nodig!

Wanneer gaanze wat doen?

Wat heeftprioriteit?

Nietes!!!

Wat een onzin!

Welles!!!Ik doe mee!

Luisterenjullie wel?

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Ik doe mee!

Ik haak af…

Page 17: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (1)

Hoe komen beslissingen tot stand? • Voorbereiding door ambtenaren• Politieke verantwoordelijkheid van

bewindspersoon• Debat en controle door

volksvertegenwoordigers• Vervolgens uitvoering van besluiten

– Door ambtenaren– Door derden (zorginstellingen, woningcorporaties,

e.d.)• Bijstelling van beleid is altijd weer mogelijk

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 18: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (2)

Rol van ambtenaren• Inhoudelijke voorbereiding• Onderzoek, overleg, oplossingen bedenken• Verantwoorden zich aan hun directeur• Directeur verantwoordt zich aan de

bewindspersoon

Rol van burgers• Burgerbelang is een van de belangen• Burger staat hierbij sterk op afstand

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 19: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (3)

Rol van bewindspersonen• Controle door volksvertegenwoordigers• Geen directe controle door burgers• Steeds meerderheden nodig• Volksvertegenwoordigers moeten hen steunen

Rol van burgers• Alleen indirecte rol voor bewindspersoon • Volksvertegenwoordigers moeten responsief

zijnwww.chrisaalberts.nl

Haagse Hogeschool

Page 20: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (4)

Rol van coalitievorming• Een partij heeft vrijwel nooit de meerderheid• Besturen bestaan uit meerdere partijen• Compromissen zijn noodzakelijk• Praktisch: beloften niet geheel nakomen

Rol van burgers• Burgers kunnen zien dat er is ‘gelogen’• Maar dit is bij coalities niet te voorkomen

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 21: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (5)

Rol van volksvertegenwoordigers• Mogelijke herverkiezing is belangrijk• Loyaliteit wordt beloond• Partijprogramma en fractiestandpunt

belangrijk• Veel meningen liggen grotendeels vast

Rol van burgers• Volksvertegenwoordigers leggen standpunten

uit• Direct luisteren naar burgers niet belangrijkwww.chrisaalberts.nl

Haagse Hogeschool

Page 22: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (6)

Rol van uitvoerders• Als voorbeeld: een hogeschool• Hogeschool moet aan wettelijke kaders

voldoen• Toetsing van kwaliteit door accreditatie en

inspectie• Mening van studenten is detail

Rol van burgers• Hogeschool heeft nieuwe studenten nodig• PR is belangrijk, maar wetgeving gaat voorwww.chrisaalberts.nl

Haagse Hogeschool

Page 23: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Rollen (7)

Stem van de burger is vaak niet belangrijk• Ambtenaren luisteren naar directeuren• Bewindspersonen naar de

volksvertegenwoordiging• Volksvertegenwoordigers naar de politieke

leiding• Uitvoerders kijken naar regels en wetten• Burgers staan op afstand• Internet verandert daar niks aan

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 24: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 25: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Luisteren (1)

Voorbeelden van ontbrekende kennis• Normen waaraan HBO-opleidingen moeten

voldoen• Regels rond patiëntveiligheid in ziekenhuizen• Taakverdeling Rijksoverheid en Europese Unie• Landen die ontwikkelingshulp krijgen• Criteria voor toekenning van bijzondere

bijstand

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 26: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Luisteren (2)

Wat doen burgers eigenlijk?• Burgers missen kennis• Burgers formuleren wel meningen• Basis hiervan is fragmentarische informatie• Incidenten zijn belangrijk

Luisteren naar de burger betekent• Snel inspelen op incidenten• Geen structureel beleid kunnen voeren

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 27: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Luisteren (3)

Inspelen op incidenten• Sterke suggestie dat dit niet allang gebeurt• Het gebeurt wel• InHolland viel door controles door de mand• Burger vraagt ingrijpen• Maar men was al aan de slag…

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 28: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Luisteren (4)

Structureel beleid voeren• Hoe verander je eventjes een hogeschool? • Beleidswijzigingen kosten tijd: personeel,

reglementen, gebouwen, etc.• De burger heeft dat geduld niet• Luisteren betekent direct resultaat boeken• Veel problemen laten zich echter slecht

oplossen

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Page 29: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool

Een oplossing?

Page 30: Sociale media: aanjager van interactie en transparantie?

Conclusie

• Er zijn problemen in de politiek• Maar luisteren is de oplossing vaak niet• Dat is geen kwestie van willen

Wat is wel mogelijk? • Nieuwe ideeën in het systeem brengen• Realistisch zijn hoe lang uitvoering duurt• Vraag blijft of deze ideeën echt ‘nieuw’ zijn

www.chrisaalberts.nlHaagse Hogeschool