Social Profit Dialogen zaterdag 14 en 21 mei - Universiteit Antwerpen

Social Profit Dialogenzaterdag 14 en 21 mei - Universiteit Antwerpen

Social Profit Dialogenzaterdag 14 en 21 mei

Welkom

Noël DevischVoorzitter adviesraad

Acerta Social Profit

Programma Dag 1

Moderator van de dag: Noël Devisch Voorzitter a.i. adviesraad Acerta Social Profit

8.30 – 9.00 uur: Onthaal 9.00 – 10.00 uur: Thema 1: Sociaal - Over de diversiteit en de maatschappelijke uitdagingen van de socialprofitsector Kristel De Roy, adviseur Verso vzw 10.00 – 11.00 uur: Thema 2: Financieel en strategisch - Over rapportering, controle, visie en evaluatie Luc Vandewalle, ING-voorzitter en voorzitter van beschutte werkplaats WAAK 11.00 – 11.30 uur: Pauze 11.30 – 12.30 uur: Thema 3: Governance - Over deugdelijk bestuur en kwaliteitsmanagement Met Jan Verbanck, directeur van het gespecialiseerd opleidingscentrum

CCV-VOCA 12.30 uur: Conclusies en nabespreking



Kristel De RoyAdviseur Verso vzw

Thema 1: Sociaal

Over de diversiteit en de maatschappelijke uitdagingen

De Vlaamse social profit:

cijfers en uitdagingen

Actief Besturen, Acerta 14 mei 2011

Overzicht

Voorstelling Verso- Ontstaan en samenstelling- Missie en kerntaken - Sociaal ondernemerschap

Social profit in cijfers: - Afbakening sector- Aandeel Vlaams BBP en werkgelegenheid- Kenmerken werkgelegenheid in de social profit

Uitdagingen:Krappe arbeidsmarkt en vergrijzing, innovatie,Europa

Overzicht

Voorstelling Verso- Ontstaan en samenstelling- Missie en kerntaken- Sociaal ondernemerschap

Social profit in cijfers:- Afbakening sector- Aandeel Vlaams BBP en werkgelegenheid- Kenmerken werkgelegenheid in de social profit

Uitdagingen:Krappe arbeidsmarkt en vergrijzing,

innovatie,diversiteit

Verso, Vereniging voor Social Profit Ondernemingen

Intersectorale werkgeversorganisatie voor de socialprofitsectoren in Vlaanderen, opgericht in 1997.

Krachtenbundeling van 18 federaties uit diverse activiteitstakken: gezondheidszorg, welzijn, aangepaste tewerkstelling, socioculturele sector, onderwijs en sociale huisvesting.

Verenigt zowel ondernemingen uit de private sector als de publieke sector.

Missie

Sociaal overleg Op sectoraal niveau zijn het onze ledenfederaties zelf die zetelen in

de paritaire overlegorganen. Op intersectoraal niveau verdedigen wij het gezamenlijk standpunt van de aangesloten federaties tijdens de vijfjaarlijkse Vlaamse Intersectorale Akkoorden (VIA).

Verso is erkend als interprofessionele gesprekspartner in de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Samen met de andere sociale partners adviseren we het overheidsbeleid.

Verso is ook actief in het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité (VESOC), waar het drieledig overleg tussen overheid, vakbonden en werkgevers plaatsvindt.

Missie

Overlegplatform en onderzoek

Daarnaast biedt Verso een platform waar de verschillende deelsectoren een toekomstvisie, standpunten en strategie voor de socialprofitsector kunnen uitdenken.

Verso zet ook sterk in op onderzoek dat de economische en maatschappelijke betekenis van de socialprofitsector in beeld brengt.

Socialprofitondernemerschap: evenwicht tussen functies

Versterken van sociale cohesie en solidariteit(maatschappijgericht engagement)

Verhoging van persoonlijke levenskwaliteit(mensgericht engagement)

Betrokkenheid van alle stakeholders

Innovatieve, efficiënte enprofessionele

dienstverlening

Ruimte voor sociaal ondernemerschap

Socialprofitondernemingen hebben nood aan: • Rechtszekerheid• Bestuursvrijheid• Administratieve matiging• Sluitende financiering

VIA-akkoord 2011: pleiten voor versterking management-ondersteuning.Toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid van dienstverlening bewaken.

Overzicht



Uitdagingen:Krappe arbeidsmarkt en vergrijzing, innovatie, Europa

Private sector Publieke sector

Met winstoogmerk Zonder winstoogmerk

Zonder winstoogmerk

Met winstoogmerk

Marktmiddelen (1)

Klassieke ondernemingen

(excl. gezondheidszorg)

(4)

Vennootschappen met Sociaal

Oogmerk, erkende coöperatieven,

vzw’s met marktmiddelen

(7)

Pro memorie:

Overheidsbedrijven (‘Omob’,…)

(10)

Overheidsbedrijven (Belgacom, …)

Gemengde middelen

(2)

Individuele ondernemingen in

de gezondheidszorg (artsen,…)

(5)

Vzw’s met gemengde middelen (o.a. ziekenhuizen,

sociale werkplaatsen,…)

(8)

Overheidsbedrijven (NMBS, …),

openbare ziekenhuizen

(11)

-

Niet-marktmiddelen (3)

-

(6)

Vzw’s met niet-marktmiddelen (o.a.

Vrij onderwijs), mutualiteiten,

stichtingen

(9)

Overheidsdiensten: onderwijs, cultuur, maatschappelijke dienstverlening,…

(12)

-

Social profit

Social profit afbakening: theoriebron: Marée en Mertens, 2002, Ulg, Centre d’Economie Sociale

Social profit afbakening: praktijk

NACE-indeling:

- Gezondheidszorg (86)- Maatschappelijke diensten (87, 88)- Cultuur, recreatie en sport (59, 60, 90, 91, 93)- Diverse verenigingen (94.99)- Volwassenenvorming (85.207, 85.591-85.593)


Paritaire (sub)comités*:

304: vermakelijkheidsbedrijf318.02: gezins- en bejaardenzorg 319.01: opvoedings- en huisvestingsinrichtingen327.01: beschutte en sociale werkplaatsen329.01: socioculturele sector330: gezondheidsinrichtingen en -diensten (cf. 305.01)331: vlaamse welzijns- en gezondheidssector (cf. 305.02)337: non-profitsector (aanvullend comité)152 en 225: gesubsidieerd vrij onderwijs

*enkel voor de private sector


Verso groepeert achttien federaties, die actief zijn in de volgende sectoren:

-gezondheidszorg: ziekenhuizen, thuisverpleging, geestelijke gezondheidszorg, revalidatiecentra, …

- welzijnssector, gaande van algemeen welzijnswerk tot doelgroepspecifieke diensten zoals kinderopvang, jongerenbijstand, ouderenzorg, residentiële en ambulante zorg voor personen met een handicap, sociale huisvesting, …


-socioculturele sector: organisaties die werken rond cultuur (musea, bibliotheken, culturele centra, …), jeugd, volwassenenwerk, sport, toerisme, media, milieu, minderheden, vorming en beroepsopleiding, samenlevingsopbouw, ontwikkelingssamenwerking, …

-aangepaste tewerkstelling: beschutte en sociale werkplaatsen

-onderwijs

- ziekenfondsen

World Economic ForumGlobal Competitiveness Report

19

2527

25

3133

20 20 19 18 19

0

5

10

15

20

25

30

35

2001 (75)

2002 (80)

2003 (101)

2004 (104)

2005 (117)

2006 (125)

2007 (131)

2008 (134)

2009 (133)

2010 (139)

Ran

k

Year (No. Countries Ranked)

Old Series

New Series

(Bron: Vlerick Leuven Gent Management School)

Sinds 2006 houdt deze ranking rekening met sociale diensten om de competitiviteit van landen te waarderen.

Economisch belang van social profit

48,37

27,78

20,60

0,005,00

10,0015,0020,0025,0030,0035,0040,0045,0050,0055,00

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

mil

jard

eu

ro

Totaal output (P.1)Totaal bruto toegevoegde waarde (B.1g)Totaal intermediair verbruik (P.2)

Bron: Belgostat: NACE 85+91+92 - België, miljard €, kettingeuro’s referentiejaar 2008

(6,45%)

(5,34%)

(9,01%)

Social profit in Vlaamse begroting

14,6% 14,9%15,5% 15,9% 16,1% 16,1%

13,5%12,7%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

16%

18%

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

Socialprofitaandeel in totale uitgaven = som van relevante begrotingsprogramma’s

Bron: Vlaamse begrotingsgegevens, Bewerking: Verso

373.500 arbeidsplaatsen

primair10.3860,48%

secundair521.11824,27%

tertiair865.82340,33%

social profit* 373.50817,40%

overige quartair**

376.12117,52%

* Social profit (privaat + publiek) = gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening (incl. aangepaste tewerkstelling) en cultuur/recreatie/sport

** Quartaire sector (onderwijs + overheidsdiensten, exclusief social profit)

Bron: RSZ (gedecentraliseerd), Vlaams Gewest, 31/12/2009. Bewerking: Verso.

primair3.470

2%secundair

30.97919%

tertiair98.100

62%

social profit14.189

9%

overige quartair 12.666

8%

In 14.000 vestigingen

Bron: RSZ (gedecentraliseerd), Vlaams Gewest, 31/12/2009. Bewerking: Verso.

* Social profit (privaat + publiek) = gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening (incl. aangepaste tewerkstelling) en cultuur/recreatie/sport

** Quartaire sector (onderwijs + overheidsdiensten, exclusief social profit)

Aandeel private en publieke social profit

79,90

20,10

80,76

19,24

49,24 50,76

76,54

23,46

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

80,00

90,00

arbe

idsp

laat

sen

(%)

gezondheid welzijn incl. socialeeconomie

cultuur social-profit (totaal)

privaat publiek

(Bron: RSZ (gedecentraliseerd), arbeidsplaatsen, Vlaams Gewest, 31/12/2009 - Bewerking: Verso)

Arbeidsplaatsen 1995-2005: procentueel

1,533,31

9,31 9,94

15,02

23,8927,20

41,91

48,46

4,36 5,17,29

10,25 10,01 10,6512,55

50,89

0,74 1,94

13,66

0

10

20

30

40

50

60

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

groe

i (%

) van

de

arbe

idsp

laat

sen

vana

f 199

5

Social profit (1995: n=203.421/ 2005:n=306.935)Totaal alle sectoren (1995: n=1.807.125/ 2005:n=2.053.985)

(Bron: RSZ, Vlaams Gewest, Bewerking Steunpunt WAV/WSE en Verso)

Arbeidsplaatsen 1995-2005: absoluut

111.47388.041

166.462

96.234

29.00019.145

306.935

203.421

050.000

100.000150.000200.000250.000300.000350.000

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

gezondheid welzijn incl. soc. econ.(socio)cultureel totaal social profit

(Bron: RSZ, Vlaams Gewest, Bewerking Steunpunt WAV/WSE en Verso)

Projecties 2009-2015

Het Federaal Planbureau voorspelt op middellange termijn een sterke groei voor de socialprofitsector

Gemiddelde jaarlijkse groei van 2,9% ten opzichte van 0,4% voor alle economische sectoren

72.850 nieuwe jobs tegen eind 2015:- 63.800 in gezondheids- en welzijnssector- 9.050 in socioculturele sector en podiumkunsten

Dit is 46% van de totale (bruto)jobcreatie in Vlaanderen

Wie werkt er in de social profit?

Werknemerskenmerken:Vooral vrouwelijke tewerkstellingVeel deeltijds werkGemiddeld aandeel van oudere werknemers, hoewel vergrijzing van personeel sterk toeneemtHoge scholingsgraadNaast de specifieke ‘social profit’ beroepsgroepen, zijn ook de algemene beroepen vertegenwoordigd

Ook nog:Bijzondere statuten (gesco, Sociale Maribel, WEP+, ...)Vrijwilligerswerk en zelfstandigen

Werknemers volgens geslacht

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

gezondheid welzijn incl. sociale

economie

cultuur social profit (totaal)

alle sectoren (hele economie)

17,5 16,0

46,6

20,3

52,8

82,6 84,0

53,4

79,7

47,2

arbe

idsp

laat

sen

(%)

mannen

vrouwen

(Bron: RSZ (gedecentraliseerd), arbeidsplaatsen, Vlaams Gewest, 31/12/2009 - Bewerking: Verso)

Aandeel mannen en vrouwen in deeltijdse arbeid

19,7729,37

23,86 25,28

13,25

62,7472,81

55,31

68,43

52,8955,09

65,54

39,46

59,98

32,09

01020304050607080

gezondheid welzijn cultuur social-profit (totaal)

alle sectoren (hele economie)

% we

rknem

ers

mannen vrouwen totaal

(Bron: Vlaamse Arbeidsrekening 2009, Steunpunt WSE, Bewerking Verso)

Leeftijdsstructuur

(Bron: Vlaamse arbeidsrekening, 2009, Vlaams Gewest - Steunpunt WSE en Bewerking door Verso)

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64

leeftijdsklassen

% w

erkn

emer

s

social profit totaal

Evolutie van leeftijdsstructuur in gezondheids- en welzijnssector

010.00020.00030.00040.00050.00060.00070.000

18-2425-29

30-3435-39

40-4445-49

50-5455-59

60+

leeftijdsklassen

aant

al w

erkn

emer

s

1997 2006

(Bron: RSZ, Bewerking: L. Sels e.a., K.U.Leuven)

‘Vergrijzing’ van socialprofitwerknemers

8.743

86.498

32.94818.371

146.072

47.775

3.043 16.409 7.441

30.157

248.979

88.165

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

15-24 jaar 25-49 jaar 50-64 jaar

Gezondheidszorg Maatschappelijke dienstverlening

Cultuur, Recreatie en Sport Social profit (totaal)

(Bron: Vlaamse Arbeidsrekening, 2009, Steunpunt WSE)

16,01

36,22

47,74

26,53

39,93

33,54

25,08

39,42

35,50

0

10

20

30

40

50

% lo

ontr

ekke

nden

social profit andere sectoren alle sectoren

laag midden hoog

(Bron: NIS-EAK, 2004 - Bewerking: Verso)

Sectoraal scholingsniveau: algemeen

Mix van specifieke en generieke beroepen

‘Social profit’ beroepen Generieke beroepenVerzorgende/zorgkundige managementfuncties

verpleegkundige informaticus

arts boekhouder

poetshulp administratief bediende

opvoeder logistiek medewerker

maatschappelijk werker ingenieur

begeleider kinderopvang technisch medewerker

monitor beschutte en sociale werkplaats …

cultuurfunctionaris

podiumtechnicus

sportfunctionaris

vormingswerker

animator

...

Overzicht



Uitdagingen:Arbeidsmarkt en vergrijzing, innovatie, Europa

Uitdagingen I

Krappe arbeidsmarkt: WAR FOR TALENT

Meersporenstrategie nodig!

1. Imago van de sector

Werken in de social profit aantrekkelijker maken door aandacht voor verloning, omkadering en werkbaarheid

Positieve studie- en beroepskeuze van leerlingen enwerkzoekenden (rol onderwijs, VDAB,…)

Alle pluspunten van werken in de social profit in de verf zetten

Pluspunten van een job in de social profit

grote variëteit aan beroepen voor quasi alle profielenstimulerend werken leerklimaat met ruimte voor creativiteit en innovatiegeëngageerde collega’stewerkstelling in eigen streek en een hoge werkzekerheideen degelijk vast loon en flexibiliteit (deeltijds werk, loopbaanondersteuning …) opleidingsmogelijkheden op alle onderwijsniveausmogelijkheden voor werkzoekenden via VDAB: oriëntering, trajecten en opleidingen openheid naar kansengroepen

Uitdagingen I

2. Competentie- en loopbaanbeleid

- Kijken naar competenties i.p.v. diploma’s- Belang van valoriseren van Elders Verworven

Competenties- Doorgroei van werknemers: “trek in de schouw”- Belang van sterk VTO-beleid en POP’s

Uitdagingen I

3. Diversiteit op de werkvloer: Elk talent op de arbeidsmarkt aanboren!

Instrumenten:- Jobkanaal als wervingskanaal: 50+, allochtonen, PH- Code leeftijdsbewust aanwervingsbeleid- Tewerkstellingsmaatregelen, jobcoaching, NODW- …Opm: Hoe mannen aantrekken in de sector?

TOTAAL AANTAL WERKZOEKENDEN VLAANDEREN: 208.242

Aandeel kansengroepen NWWZ Vlaanderen – gemiddelde in 2010

Uitdagingen I

Jobkanaal = GRATIS kruispunt van een netwerkWERKGEVERSARBEIDSBEMIDDELAARS- VDAB- SLN, GTB, VVSG, outplacement, zelforganisaties, ...

Actief bereikWERKZOEKENDEN:

doelgroepen

Uitdagingen I

Uitdagingen I

4. Verhogen van de werkbaarheid van de jobs

Instrumenten:- technologische innovaties- innovatieve arbeidsorganisatie (bvb zelfsturende teams,…)- peterschaps/coachformules- werkdrukvermindering

Uitdagingen II

De innovatie in de socialprofitsectoren verder aanzwengelen:

- Brede betekenis van innovatie:vraaggerichte vernieuwing van dienstenaanbod, technologische verbeteringen, arbeidsorganisatorische aanpassingen, nieuwe processen of structuren, …

Uitdagingen II

Instrumenten voor innovatie:

- Innovatiegids en website Versohttp://socialprofit.innovatienetwerk.be

- Flanders Care: demoprojecten, label,…- Flanders Synergy: praktijklabo’s sociale innovatie- Zorginnovatie: innovatiemeter en praktijkboek

http://socialprofit.innovatienetwerk.be/

http://socialprofit.innovatienetwerk.be/

Uitdagingen III

Europa en de social profit

- Impact Europese regelgeving op social profit: bv. dienstenrichtlijn, staatssteun en mededingingsbeleid, overheidsopdrachten, arbeidswetgeving.

- Investeren in kennisopbouw en standpuntbepaling. In samenwerking met Kleis en Vleva

(themaplatform Welzijn, Gezondheid, Socio-cultureel en Sociale economie)

Najaar: Unisoc opleiding Overheidsopdrachten


Luc VandewalleING-voorzitter

voorzitter van beschutte werkplaats WAAK

Thema 2: Financieel en strategisch

Over rapportering, controle, visie en evaluatie


Pauze


Jan VerbanckDirecteur van het gespecialiseerd

opleidingscentrum CCV-VOCA

Thema 3: Governance

Over deugdelijk bestuur enkwaliteitsmanagement

OVER DEUGDELIJK BESTUUR EN KWALITEITSMANAGEMENT

De Social Profit Dialogen over Actief Besturen(Acerta Actief Besturen)

14 mei 2011

Jan Verbanckalgemeen coördinator

CCV-VOCA

OVERZICHT

Principes en focus kwaliteitszorg

Optimale verbinding organisatie - raad van bestuur

Een goede raad van bestuur?

Verschillende profielen

Afgesproken en opgevolgd bestuurdersmandaat

Systematische optimalisering raad van bestuur

Spanningsvelden raad van bestuur

Vragen?

5.1.2. – PNC 16

PRINCIPES KWALITEITSZORG

Responsabiliseren Systematiseren Klantgerichtheid

FOCUS KWALITEITSZORG

5.1.2. – PNC 17

gebruiker

organisatie medewerker

missie

OPTIMALE VERBINDING ORGANISATIE - RAAD VAN BESTUUR-

Dezelfde missie, visie en waarden

Goede tandem voorzitter - directie

Werkbare en afgebakende verantwoordelijkheden

Systematische en open communicatie

Bewust omgaan met spanningsvelden

5.1.2. – PNC 15

EEN GOEDE RAAD VAN BESTUUR?

K 5.1.2. / PH 626

CRITERIA Doordachte werking Betrokkenen tevreden Bespreekbare werking

! Geen ideale raad van bestuur !

Wel verschillende profielen

BELEIDSVOERENDE RAAD VAN BESTUUR

K 5.1.2. / PH 547

Raad van Bestuur Stelt lange termijnbeleid vastDagelijks verantwoordelijke Beleidsvoorbereiding Operationalisatie van lange termijnbeleid in

concrete acties+ : gedragenheid van beleid- : uitgebreid informeren van Raad van BestuurVoorwaarden Goed samenspel Raad van Bestuur - dagelijks

verantwoordelijke Intensieve werking Raad van Bestuur

UITVOERENDE RAAD VAN BESTUUR

K 5.1.2. / PH 548

Raad van Bestuur Volgt dagelijks beleid Neemt dagelijks beslissingenDagelijks verantwoordelijke Voert beslissingen uit en Volgt ze op+ : hoge betrokkenheid van bestuur- : demotivatie en onderbenutting dagelijks

verantwoordelijkeVoorwaarden Voldoende tijd voor voorzitter of afgevaardigd

bestuurder

TOEZICHTHOUDENDE RAAD VAN BESTUUR

K 5.1.2. / PC 492

Raad van Bestuur Waakzame maar afstandelijke controle Bekrachtiging van genomen beslissingenDagelijks verantwoordelijke Beleidsvoering Legt belangrijke beslissingen voor aan Raad van

Bestuur Legt verantwoording af+ : - autonomie voor dagelijks verantwoordelijke en staf- : - ‘organisatie - vreemde’ Raad van Bestuur - selectieve informatiedoorstromingVoorwaarden Competente en integere dagelijks verantwoordelijke

AFGESPROKEN EN OPGEVOLGD BESTUURDERSMANDAAT

Gebaseerd op competenties, engagement en betrokkenheid

Open voor diversiteit in functie van opdracht

Motiverend en responsabiliserend

Collegiaal en complementair

Interne gedragscode

Bekwame voorzitter

5.1.2. – PNC 18

SYSTEMATISCHE OPTIMALISERING RAAD VAN BESTUUR

Ontwikkeling eigen code deugdelijk bestuur

Effectief en efficiënt overleg

Zelfevaluatie: responsabilisering

Aftoetsen verwachtingen betrokkenen

Alert voor relevante signalen

5.1.2. – PNC 19

SPANNINGSVELDEN RAAD VAN BESTUUR

K 5.1.2. / PH 627

Afstand en nabijheid

Organisatie- en persoonlijke doelen

Interne en externe relaties

Continuïteit en vernieuwing

Contact en confrontatie

Vertrouwen en kritische reflectie

Financies en inhoudelijk beleid

Vragen?

Voor verdere info, begeleiding of vragenlijst:

[email protected]

5.1.2. – PNC 20


Conclusies en nabespreking

Social Profit Dialogen zaterdag 14 en 21 mei - Universiteit Antwerpen

Documents

Transcript of Social Profit Dialogen zaterdag 14 en 21 mei - Universiteit Antwerpen