Maakb

aarheid in d

e Gro

te Stad

• 2009

Maakbaarheid in de Grote Stad 2009

Amsterdam-NoordPeriode

16 februari - 8 juni 2009 Tijd

n.n.b.

Toelatingseis

niveau tweedejaars bachelor

Studiepunten

30 EC (minor)

Kosten

gratis voor studenten, 1500 euro voor niet- studenten en 900 euro voor UvA-alumnipashouders

Inschrijving vanaf 1 november 2008;

Via het inschrijfformulier op www.iis.uva.nl UvA-studenten moeten zich daarnaast inschrijven

via Studieweb

Informatiewww.iiis.uva.nl

onder ‘Minor Maakbaarheid in de Grote Stad 2009’

Wilt

u o

p de

hoo

gte

blijv

en,

stuu

r dez

e an

twoo

rdka

art d

an

naar

het

ond

erst

aand

e ad

res:

I

k w

il gr

aag

uitg

enod

igd

wor

den

voor

de

publ

ieke

bije

enko

mst

en v

an M

aste

rs o

f Int

erve

ntio

n

I

k w

il gr

aag

op d

e ho

ogte

blij

ven

van

de

a

ctiv

iteite

n va

n O

ffice

for S

ocia

l Eng

inee

ring

Naam

:

Emai

l: Offi

ce f

or

So

cial

Eng

inee

ring

Klei

ne-G

artm

anpl

ants

oen

1010

17 R

R Am

ster

dam

Laten we maar meteen met de deur in huis vallen

Geloof jij in Maakbaarheid?Al eeuwenlang worstelen filosofen met de vraag: Wat maakt een goede samenleving? Wat maakt mensen gelukkig? Kunnen samenlevingen eigenlijk gestuurd worden? Is geluk te objectiveren zodat het de aardse tijd en ruimte overstijgt? Zo ja, welke perspectieven, methoden en instrumenten kunnen hierbij een verschil maken. Wie moet er gaan zorgen voor ons geluk: politici, architecten, wetenschappers, de markt, God...?

Of kunnen we beter gewone burgers - jij en ik, je buurman, je buurvrouw en de slager om de hoek - aan het roer zetten? Individualisme is populair. Wij maken tegenwoordig ons eigen geluk. Maakbaarheidsvragen gaan niet langer over de samenleving, maar over persoonlijke ontwikkelingstrajecten. De twintigste eeuw was de eeuw van de utopie. Hoogmodernistische planning, gericht op homogenisering van subjecten, standaardisering van routines en centralisering van macht naar totalitaire blauwdrukken. De 21e eeuw zou de eeuw van het individu worden, althans, dat was ons beloofd.

Nog geen 15 jaar later verbiedt de overheid ons het roken, is de vaderlandse geschiedenis gecanoniseerd, wordt er gevochten in naam van religie en verdiepen economen zich in het werk van Karl Marx. Maakbaarheid is ‘alive and kicking’, bij links en rechts, bij bedrijven en overheden, in huiselijke kring, sportkantines en universiteiten. Maar hoe kan de nieuwe maakbaarheid ingezet worden om ons gelukkig te maken?

Van februari tot juni 2009 biedt Office for Social Engineering voor het tweede achtereenvolgende jaar de cursus ‘Maakbaarheid in de Grote Stad’ aan. Een interdisciplinaire minor aan de Universiteit van Amsterdam, waarbij actie net zo belangrijk is als analyse. Vanuit de boeken, direct de straat op. Geen rapporten, maar concrete interventies in stedelijke probleemcases.24 studenten, 4 interdisciplinaire groepen, 4 concrete cases en 14 weken om concreet en blijvend verschil te maken.

Nieuwsgierig? Hier vast een impressie van vorig jaar.

Maakbaarheid in de Grote Stad 2009

Amsterdam-NoordAmsterdam-Noord is de spannendste hotspot voor de social engineer van nu. Een paar jaar geleden nog een vergeten volksbuurt, nu de plek voor ambitieuze stadsontwikkeling. Langs het IJ wordt een spectaculair waterfront opgetrokken voor ‘the young & hip’. Welke gevolgen gaat dit hebben voor de bewoners van de volksbuurten? Wordt Noord onderdeel of slachtoffer van de grootstedelijke ambities?

Case:

Mengen of movenVerhuizen naar en van de Van der Pekbuurt

Groen DoenHoe een volksbuurt een park krijgt

Het ‘Waterfront’en de culturele erfenis van Noord

Door Dirk of dunEetgewoontes en het zelfbeeld van een buurt

MAAKbAARHEID IN DE GROtE StAD WORDt AANGEbODEN ALS MINOR AAN HEt INStItUUt VOOR INtERDIScIpLINAIRE StUDIES VAN DE UNIVERSItEIt VAN AMStERDAM

ScHRIJf JE NU IN VIA HEt ONLINE INScHRIJffORMULIER Op WWW.IIS.UVA.NLONDER MAAKbAARHEID IN DE GROtE StAD 2009

“Laissez-faire was planned,

planning was not”Karl Polanyi

“People don’t resist change,

they resist being changed”

Peter Senge

Maakbaarheid in de Grote StadTerugblik 2007-2008

Case #1

Verloederd Damrak

Casus beschrijving: Het Damrak is de poort van de Stad. De stedelijk canyon waardoor Amsterdammers de stad verlaten en toeristen de stad binnenkomen. Onlangs sprak het college van b&W zich uit voor een drastische facelift van deze ‘verloederde’ straat. Amsterdam wil af van de visuele vunzigheid en het imago van souvenirs, tieten en bier. Voor opdrachtgever pMb is de esthetisering van het Damrak elementair in de city branding van de stad. Het herinrichten van het Damrak is niets minder dan het creëren van een gewenst zelfbeeld. Maar welk beeld willen we? Van goedkope extravagantie naar een tweede pc Hooft? Opdrachtgever: project Management bureau (pMb)Opdracht: In het licht van de geplande herstructurering van het postcode 1012 gebied: een multidisciplinair onderzoek uitvoeren naar het westelijk damrak en het ontwerpen van een concrete strategische interventie met het oog op haar esthetische make-over.Interventie: Doorbraak op het Damrak: Gemeente en ondernemers samen rond de big Mac. Na grondige analyse ontwierp team Damrak een gewaagde en tegendraadse communicatiestrategie om de vernieuwing van het Damrak een zetje in de juiste richting te geven. De publieke uitvaart van het Damrak was het startsein voor een duurzame brainstorm van ondernemers en gemeente over de toekomst van de stedelijke canyon. Het Damrak is dood, leve het Damrak! Team Damrak: Eline Veninga, Richard Nooij, Jasper Overweg, Jort Schuitemaker, Jenne Meerman

Maakbaarheid in de Grote StadTerugblik 2007-2008

Case #2

Onzichbare Marokkaansemeisjes in Nieuwendam-Noord

Casusbeschrijving: Onze overheid wil mensen graag helpen gelukkig te worden en op een goede manier samen te leven. Stadsdeel Amsterdam-Noord wil Marokkaanse vrouwen uit hun zogenaamde maatschappelijk isolement halen. Met schooluitval en werkloosheidcijfers in de aktetas bellen buurtwerkers bij deze ‘doelgroep’ aan. Maar echte aansluiting lijkt maar niet gevonden te worden. Motto van het stadsdeel is ‘maatschappelijk meedoen’. Meedoen aan wat en met wie? Waaruit komt deze ambitie voort? Streeft het stadsdeel hier naar werkelijke participatie of naar assimilatie en controle? En wat betekent het in de ogen van deze specifieke groep Marokkaanse vrouwen? Hoe beleven zij de aandacht/inmenging van het stadsdeel? Welke betekenis geven zij aan de relatie tussen overheid en burger, tussen publiek en privaat? Opdrachtgever: Stadsdeel Noord, YmereOpdracht: Hoe laten we allochtone vrouwen in Nieuwendam-Noord ‘maatschappelijk meedoen?Interventie: Van Melkpak naar Mobiele Hulpbrigade: Get Insight!Hoe vindt je onzichtbare burgers? Door een melkpak-campagne! team Noord stortte zich in de problematiek van jonge Marokkaanse vrouwen in Amsterdam-Noord en kwam na goed zoeken tot de conclusie dat problemen in beleidsnotities niet altijd dezelfde zijn als de problemen in de wijk. Zaak dus om beleidsmakers en hun doelgroep naar elkaar te laten luisteren. Get Insight!Team Noord: Sanne Schot, Katusha Sol, Mandy Lauw, paul Adriani, Lydia Sprenger, tanja van Nes

Maakbaarheid in de Grote StadTerugblik 2007-2008

Case #3

Spookruimten in West

Casusbeschrijving: In de Westelijke tuinsteden van Amsterdam wordt vrijwel uitsluitend gewoond. Winkels en culturele voorzieningen zijn de laatste jaren schaars geworden en hotspots voor vestiging zijn op het eerste oog afwezig. Dat komt de leefbaarheid en lokale economie niet ten goede. Hoe vergroot je de functionele diversiteit en de sociaaleconomische dynamiek, wanneer de logistieke voorwaarden lijken te ontbreken?Startgoed is een samenwerking van marktpartijen en gemeente om nieuwe kleine bedrijfsruimten te realiseren in de Westelijke tuinsteden. In dit geval gaat het om ruimtes onder bruggen, ongebruikte tunnelbakken en allerhande onderdoorgangen onder de snelweg. Van restruimte tot hotspot? Opdrachtgever: Startgoed Amsterdam bVOpdracht: Hoe vergroot je de functionele diversiteit en de sociaal-economische dynamiek in een buurt en in een wijk, wanneer de logistieke voorwaarden lijken te ontbreken?Interventie: Van Urban Residue naar Multifunctional Space. Hoeveel tijd breng jij door onder een viaduct? twee omwentelingen heen en twee terug. team West bracht verschillende restruimtes in kaart en onderzocht het huidige gebruik en de mogelijkheden voor de toekomst. Ze ontwikkelende casco-bouwtypes voor cafe, kantoor en creatief gebruik. the space is the limit!Team West: Nick Naber, Ruth Stoffels, Lynn Koppe, Iris pauw, Socrates Schouten, björn König

Maakbaarheid in de Grote StadTerugblik 2007-2008

Case #4

Hangen in Zeeburg

Casusbeschrijving: De Indische buurt is een typische oude volkswijk. Veel jongeren, veel straatleven. IJburg is een nieuwe buurt, met veel jonge kinderen. De gemeente voorziet hier in de nabije toekomst problemen door deze ‘youth bulge’.Jongerenbeleid is veelal reactief en probleemgericht. Voor de module wordt een dubbele casus voorgesteld. Onderzoek en interventie in het ‘reëel bestaande hangen’ in de Indische buurt, om daar vervolgens lessen uit trekken voor het toekomstig hangen in (het Van Goghpark in) IJburg en te anticiperen met een toekomstgerichte interventie.Opdrachtgevers: DMO, DRO, Stadsdeel Zeeburg, YmereOpdracht: De ruimte in de stad is beperkt. Hoe geef je kinderen en jongeren een plek in de stad, en hoe zorg je andere gebruikers die plek respecteren?Interventie: Mobiele eenheid: ‘pimp my buurthuis’‘Wij willen een buurthuis!’, zei een buurtjongen uit Amsterdam-Zeeburg. buurthuizen zijn niet populair meer in kringen van beleidsmakers, maar ze hebben wel degelijk een functie. team Oost dacht na met gemeente en buurtjongeren over duurzame, alternatieve vormen van het buurthuis van en voor de jongeren uit de buurt en ondervond de gevolgen. De proefversie werd gejat, de tweede versie rijdt nog steeds. Op gouden velgen!Team Oost: Maaike poppegaai, Annemarie Niks, Leonne van Vlimmeren, Martin Gevonden, Johan van breda, Olivia Somsen

“There is no such a thing

as society, there’s only the

individual”Margaret Thatcher

“There is all the difference in the world between treating people

equally and attempting to

make them equal.” Friedrich von Hayek M

aakb

aarh

eid

in d

e Gr

ote

Stad

[So

cial

Eng

inee

ring

in

the

Amst

erda

m M

etro

polis

] is

niet

alle

en v

oor s

tude

nten

. Na

ast

het

onde

rwijs

prog

ram

ma

zal e

en a

anta

l pub

lieke

de

batte

n en

ha

ppen

ings

, ho

ogst

aand

in

form

atie

f en

la

agdr

empe

lig a

ange

naam

, wor

den

geor

gani

seer

d.

Deze

Mas

ters

of

Inte

rven

tion

bied

t u

een

gree

p ui

t de

be

lang

rijks

te

disc

ussi

es,

insp

irere

nde

prak

tijke

n en

sp

ecta

cula

ire id

eeën

ove

r big

city

Soc

ial E

ngin

eerin

g.

Voor

mee

r inf

orm

atie

: ww

w.ii

s.uv

a.nl

(ond

erwi

js) o

f m

aakb

aarh

eid@

parti

zanp

ublik

.nl (

Mas

ters

of i

nter

vent

ion)