Slimmer financieren

157
Slimmer Financieren Slimmer ondernemen Chris Willemsen Raymond Witvoet 1 maandag 11 mei 2009

description

Voorbeeld presentatie van syntens

Transcript of Slimmer financieren

Page 1: Slimmer financieren

Slimmer Financieren

Slimmer ondernemenChris Willemsen

Raymond Witvoet

1

maandag 11 mei 2009

Page 2: Slimmer financieren

2

Vorige keer• Slimmer vermarkten

• Propositie(huis)

• PMC (product markt combinaties)

• Merk / personal brand

• Ambassadeur

maandag 11 mei 2009

Page 3: Slimmer financieren

Verwachtingen afstemmen

• Inspiratie/bewust worden• Gedrag• Integrale visie• Hoofdlijnen/ theorie, modellen, regelingen• Geen details!

3

maandag 11 mei 2009

Page 4: Slimmer financieren

4 1

Agenda 16:00 – 19:00 u workshop ‘Slimmer financieren’

• Inleiding ‘kader’ 16.15 uur

• Waar te beginnen ? + KPI 16.45 – 17.15 uur

• Plenair + oefening KPI 17.15 – 17.30 uur

• Soep met sandwich 17.30 – 18.00 uur

• Vooruit kijken / trends 18.00 – 18.15 uur

• Trends 18.15 – 18.45 uur

• Afsluiten 18.45 – 19.00 uur

Raymond Witvoet en Chris Willemsen Syntens 2009

maandag 11 mei 2009

Page 5: Slimmer financieren

5

…over het financieren van innovatie

Ik had een idee…Ik heb een idee…Ik heb geen idee…

maandag 11 mei 2009

Page 6: Slimmer financieren

6

Innovatie en inzicht

We denken vaker na over de crises van het recente verleden dan over de toekomst van

de onderneming

maandag 11 mei 2009

Page 7: Slimmer financieren

7

Wie heeft er geld nodig voor het financieren van

innovaties ?

maandag 11 mei 2009

Page 8: Slimmer financieren

8

Welke ervaring heeft u tot nu toe met financieren van

innovaties ?

maandag 11 mei 2009

Page 9: Slimmer financieren

9 8

Zou jij als investeerder geld steken in de onderneming waarvoor je nu werkt?

en wat zou je dan eerst willen weten?

maandag 11 mei 2009

Page 10: Slimmer financieren

Visie, focus en lef

‘eigenlijk komt het steeds op hetzelfde neer’

maandag 11 mei 2009

Page 11: Slimmer financieren

11

Visie, focus en lef

maandag 11 mei 2009

Page 12: Slimmer financieren

11

Visie, focus en lef

maandag 11 mei 2009

Page 13: Slimmer financieren

11

Visie, focus en lef

maandag 11 mei 2009

Page 14: Slimmer financieren

11

Visie, focus en lef

maandag 11 mei 2009

Page 15: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

maandag 11 mei 2009

Page 16: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 17: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee

Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 18: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team

Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 19: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team• Organisatie, netwerk Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 20: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team• Organisatie, netwerk• Marketing (positionering)

Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 21: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team• Organisatie, netwerk• Marketing (positionering)• Financiën (verdienmodel)

Businessplan

maandag 11 mei 2009

Page 22: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team• Organisatie, netwerk• Marketing (positionering)• Financiën (verdienmodel)

Businessplan

Wat ga je nu precies DOEN?!

maandag 11 mei 2009

Page 23: Slimmer financieren

12

Wat is je plan?

• (Product)idee• Team• Organisatie, netwerk• Marketing (positionering)• Financiën (verdienmodel)

Businessplan

Wat ga je nu precies DOEN?!

Risico’sSamenhang!

maandag 11 mei 2009

Page 24: Slimmer financieren

13

Noodzaak van innovatie

maandag 11 mei 2009

Page 25: Slimmer financieren

13

Noodzaak van innovatie

Als je niet innoveert

gaat je bedrijf

(langzaam) dood!

maandag 11 mei 2009

Page 26: Slimmer financieren

14

Toegevoegde waarde

Functionaliteit Kosten

TW =

maandag 11 mei 2009

Page 27: Slimmer financieren

14

Toegevoegde waarde

Functionaliteit Kosten

TW =

-afname door levenscyclus-toename door innovatie

maandag 11 mei 2009

Page 28: Slimmer financieren

14

Toegevoegde waarde

Functionaliteit Kosten

TW =

-afname door levenscyclus-toename door innovatie

-waakzaamheid-gedrag-’entropie’

maandag 11 mei 2009

Page 29: Slimmer financieren

14

Toegevoegde waarde

Functionaliteit Kosten

TW =

-afname door levenscyclus-toename door innovatie

-waakzaamheid-gedrag-’entropie’

maandag 11 mei 2009

Page 30: Slimmer financieren

14

Toegevoegde waarde

Entropie: verloedering en wanorde neemt toe binnen een bedrijf

Functionaliteit Kosten

TW =

-afname door levenscyclus-toename door innovatie

-waakzaamheid-gedrag-’entropie’

maandag 11 mei 2009

Page 31: Slimmer financieren

15

Bronnen van zelfgenoegzaamheidredenen om niet in beweging te komen

• Urgentiebesef (gekookte kikker)

• Te veel zichtbare middelen (het kan niet op)

• Lage prestatienormen (gemiddeld gaat het wel goed)

• Organisatiestructuren (verkokering en ketenstagnatie)

• U vraagt wij draaien performance indicatoren

• Onvoldoende feedback uit externe bronnen (zelfvoldaan)

• Cultuur (oprechtheid en confrontatie op een laag pitje)

• De menselijke neiging tot ontkenning (bij druk)

• Teveel ‘ideologie’ en ‘schijnzekerheden’ (werkelijkheid?)maandag 11 mei 2009

Page 32: Slimmer financieren

16

Innovatie en risico’s

Innovatie is een dure,

tijdrovende en

risicovolle hobby!

maandag 11 mei 2009

Page 33: Slimmer financieren

17

Innovatie en inzicht het financieren van innovatie

Situatie 1: ‘(techno)starter’iets nieuws gaan doen, met ‘niets’ starten

Situatie 2: ‘ondernemer – innovator’vanuit een bestaande situatie, iets nieuws gaan doen

maandag 11 mei 2009

Page 34: Slimmer financieren

18

het financieren van innovatie

Situatie 1: ‘(techno)starter’‘nooit eerder gedaan, waar moet je vanuit gaan?’

(Markt)onderzoekAannames

Realistische scenario’s

maandag 11 mei 2009

Page 35: Slimmer financieren

19

Situatie 2: ‘ondernemer – innovator’‘waar moet je vanuit gaan?’

(Markt)onderzoekAannames

Realistische scenario’smaandag 11 mei 2009

Page 36: Slimmer financieren

20

Welke ervaring heeft u tot nu toe met…

of welke mogelijkheden ziet u voor…

externe financiering

maandag 11 mei 2009

Page 37: Slimmer financieren

Financiering krijg je zelden op je blauwe ogen!

Stel de vraag:

Wat zou ik doen

met onbeperkte financiële middelen?

En niet:

Wat heb ik nodig om verder te komen?maandag 11 mei 2009

Page 38: Slimmer financieren

Waar begin je?

22

maandag 11 mei 2009

Page 39: Slimmer financieren

Inzicht

23

maandag 11 mei 2009

Page 40: Slimmer financieren

Opbrengsten versus Kosten

“Om een onderneming te leiden is de enige basiskennis die je nodig hebt: dat er meer binnen moet komen, dan er uitgaat (inclusief je eigen loon en belastingen). De rest is eigenlijk ballast”

24

maandag 11 mei 2009

Page 41: Slimmer financieren

Gevolgen gebrek aan inzicht

25

maandag 11 mei 2009

Page 42: Slimmer financieren

Inzicht 2

• Inzicht in wie je bent (visie)• Inzicht in wat je doet (missie)• Inzicht in hoe je het doet (strategie)• Inzicht in hoe je kunt sturen (strategie)• Inzicht in kosten• Inzicht in opbrengsten

26

maandag 11 mei 2009

Page 43: Slimmer financieren

Mogelijkheden

KPI

Balanced Scorecard

Boekhouder

Accountant

Controllers

Financiele planners

Online

27

maandag 11 mei 2009

Page 44: Slimmer financieren

KPI’s, key performance indicatoren

Current ratio

Quick ratio

Rentabiliteit

GelukOmzetsnelheid

Klant-tevredenheid Churn

COADekkingsgraad

Debiteuren

Naamsbekendheid

HerhalingsaankoopConversieDoorsturen

Langdurig uitstaande schulden

28

maandag 11 mei 2009

Page 45: Slimmer financieren

Funclip voorbeeld

29

maandag 11 mei 2009

Page 46: Slimmer financieren

Funclip

30

maandag 11 mei 2009

Page 47: Slimmer financieren

Funclip

31

maandag 11 mei 2009

Page 48: Slimmer financieren

Funclip

radiointernet

31

maandag 11 mei 2009

Page 49: Slimmer financieren

Funclip

radiointernet

31

maandag 11 mei 2009

Page 50: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

31

maandag 11 mei 2009

Page 51: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

31

maandag 11 mei 2009

Page 52: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

31

maandag 11 mei 2009

Page 53: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

site/systeem

31

maandag 11 mei 2009

Page 54: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

site/systeem

31

maandag 11 mei 2009

Page 55: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

site/systeem

31

maandag 11 mei 2009

Page 56: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 57: Slimmer financieren

Funclip

Makerradiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 58: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 59: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 60: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 61: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 62: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 63: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

31

maandag 11 mei 2009

Page 64: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

31

maandag 11 mei 2009

Page 65: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

31

maandag 11 mei 2009

Page 66: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 67: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 68: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 69: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 70: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 71: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

conversiesite/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 72: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

conversieherhaling

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 73: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

conversieherhaling

aantal ontvangers

site/systeem clip

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 74: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

conversieherhaling

aantal ontvangers

site/systeem clip

aantal zelf clip maken

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 75: Slimmer financieren

Funclip

Maker

Ontvanger Ontvanger Ontvanger

radiointernet

conversieherhaling

aantal ontvangers

site/systeem clip

doorsturen

aantal zelf clip maken

Ontvanger 2

etc, etc

31

maandag 11 mei 2009

Page 76: Slimmer financieren

Funclip

32

maandag 11 mei 2009

Page 77: Slimmer financieren

I-Recruiting voorbeeld

33

maandag 11 mei 2009

Page 78: Slimmer financieren

I-Recruiting

34

maandag 11 mei 2009

Page 79: Slimmer financieren

I-Recruiting

acquisitie

34

maandag 11 mei 2009

Page 80: Slimmer financieren

I-Recruiting

acquisitie

34

maandag 11 mei 2009

Page 81: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgeveracquisitie

34

maandag 11 mei 2009

Page 82: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgeveracquisitie

34

maandag 11 mei 2009

Page 83: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgeveracquisitie opdracht

34

maandag 11 mei 2009

Page 84: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgeveracquisitie opdracht

34

maandag 11 mei 2009

Page 85: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdracht

34

maandag 11 mei 2009

Page 86: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdracht

34

maandag 11 mei 2009

Page 87: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdrachtaantal

34

maandag 11 mei 2009

Page 88: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdrachtaantal

herhaalopdrachten

34

maandag 11 mei 2009

Page 89: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdrachtaantal conversie

herhaalopdrachten

34

maandag 11 mei 2009

Page 90: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdrachtaantal conversie

aantal geschikte

herhaalopdrachten

34

maandag 11 mei 2009

Page 91: Slimmer financieren

I-Recruiting

opdrachtgever

kandidaat

acquisitie opdrachtaantal conversie

aantal geschikte

match

herhaalopdrachten

34

maandag 11 mei 2009

Page 92: Slimmer financieren

Komkommer teler

• CO2 gehalte kas• Opbrengst per pad• Opbrengst per medewerker• Foutpercentage per medewerker

35

maandag 11 mei 2009

Page 93: Slimmer financieren

Kosten voorbeelden

36

maandag 11 mei 2009

Page 94: Slimmer financieren

Kosten voorbeelden

• Debiteuren en crediteurenbeleid• Voorraadbeheer• Nacalculatie

37

maandag 11 mei 2009

Page 95: Slimmer financieren

Essentie

• SMART (meten en vastleggen, leereffect)• Toegesneden op bedrijf (visie/missie/strategie)

38

maandag 11 mei 2009

Page 96: Slimmer financieren

Balanced Scorecard 1

• Vertaling visie/missie/strategie in concrete doelen

• Communicatie doelen en koppeling met individu

• Planning voor de verwezenlijking van de doelen• Evaluatie en verbetering Balanced Scorecard

39

maandag 11 mei 2009

Page 97: Slimmer financieren

Balanced Scorecard 2

• Financieel perspectief• Afnemers perspectief• Interne processen perspectief• Leer en groei perspectief

40

maandag 11 mei 2009

Page 98: Slimmer financieren

Balanced Scorecard 3

• 4 Perspectieven elk onderverdelen–Doelstellingen–Metingen–Doeleinden–Initiatieven

41

maandag 11 mei 2009

Page 99: Slimmer financieren

Balanced Scorecard 4

42

maandag 11 mei 2009

Page 100: Slimmer financieren

Balanced Scorecard variant

43

maandag 11 mei 2009

Page 101: Slimmer financieren

Conclusie

• Veel mogelijk• Bepaal wat voor jou het beste zou werken• Kijk ook naar je kosten• ZORG VOOR INZICHT EN DOE WAT!

44

maandag 11 mei 2009

Page 102: Slimmer financieren

Oefening

• Ga bij iemand zitten die je nog niet kent• Vertel wat je doet/ hoe jouw business eruit ziet• Vertel wat voor jou belangrijke KPI’s zijn• Kijk of deze SMART zijn• Maak samen een stroomschema• Laat de ander zijn mening geven over wat

volgens hem belangrijke KPI’s zijn• Wissel na 15 minuten

45

maandag 11 mei 2009

Page 103: Slimmer financieren

46 2

Soep of smaak?

Verkoop niet de soep maar de smaak!

PAUZE

maandag 11 mei 2009

Page 104: Slimmer financieren

Financiele planning

• 10c• Basis Financieel Plan/tips• Financieringsmogelijkheden• Financieel netwerk• Bewustwording• Trends

47

maandag 11 mei 2009

Page 105: Slimmer financieren

48

The 10C Webmodel

Cash Flow Forecast Customer Solution

Customised Product

Competitive Advantage

Cooperation

Critical PathCapabilities

Core Competences

Commitment

Customer base

-- Business Concept -- Realisation and Live Cycle

maandag 11 mei 2009

Page 106: Slimmer financieren

49

The 10C Webmodel

Customer Solution Is there a need for the product or service?

Competitive Advantage Are there USP’s and Strategic Advantages?

Critical Path How to reach the mission?

Capabilities Is the management team capable?

Commitment Is the team focused and committed?

Cash Flow Forecast Is it a booming business revenue model?

Customised Product Is the product or service ready to market?

Cooperation Are the lacks turned into partnerships?

Core Competences Is there a strong basis for the Strategic Advantages? Customer base Are there any (launching) customers)?

maandag 11 mei 2009

Page 107: Slimmer financieren

Basis financieel plan

• Investeringsplan• Financieringsplan• Exploitatiebegroting• Prive uitgaven• Liquiditeitsbegroting

50

maandag 11 mei 2009

Page 108: Slimmer financieren

Basis financieel plan• 1 Aannames

• 2 Verlies en winstrekening

• 3 Balansen

• 4 Cash Flow statement

51

maandag 11 mei 2009

Page 109: Slimmer financieren

52

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• 1. Het ondernemingsplan

• Het ondernemingsplan bestaat uit de volgende onderdelen: samenvatting, productidee,

• managementteam, marketing, organisatie, realisatieplan, risico’s en financiële

• projecties

• Voor wie schrijven we eigenlijk een ondernemingsplan?

maandag 11 mei 2009

Page 110: Slimmer financieren

53

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• 2. Het financiële hoofdstuk (vereisten New Venture)

• In dit hoofdstuk maak je duidelijk hoeveel geld je nodig hebt om jouw onderneming succesvol op• te zetten en succesvol te laten lopen; hoeveel cash je op verschillende momenten nodig zult• hebben en hoe en wanneer je denkt de benodigde gelden te verkrijgen.

• In dit hoofdstuk dien je aandacht te besteden aan de volgende onderwerpen:• Op welke aannames is jouw ondernemingsplan gebaseerd? • Wat is de kostprijs van jouw product/service? • Wat is de jaarlijkse winst en cash flow prognose in het meest voor de handliggende scenario voor de

eerste 5 jaar en daarna? Splits investeringskosten van de operationele kosten.• Hoe groot is het vereiste ondernemingskapitaal tot het break-even punt? • Waar komt het kapitaal vandaan? • Wat breng je zelf in en wat denk je nodig te hebben van investeerders? • Welke winst kunnen investeerders verwachten? • De antwoorden geeft investeerders info over haalbaarheid en realiteitsgehalte van de cijfers.

maandag 11 mei 2009

Page 111: Slimmer financieren

54

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• 3. Administratie

• Waarom is een goede administratie zo belangrijk• Een ondernemer die z’n administratie op orde heeft is vaak een goede ondernemer. Hij weet in

ieder geval tijdig wanneer het slecht met de zaken gaat en hoeft dit niet te horen van de bank.• Het kan namelijk niet zo zijn dat een ondernemer geen tijdige en betrouwbare informatie

beschikbaar heeft• Administratie is zeker geen kostenpost, want het zorgt er voor dat een ondernemer informatie

heeft over het wel en wee van zijn onderneming en of de ondernemer wel in control is.• Administratie is een sturingselement, primair bedoeld voor de ondernemer• Opzetten van de administratie is vooral nadenken over welke informatie je eruit wilt halen• Denk hierbij vooral goed na over de Key Performance Indicators (KPI)• Het goed inrichten is ook belangrijk voor de rapportages aan de diverse belastinginstanties

(randvoorwaarde)• Meer dan 50% van de startende ondernemers strand door een onvoldoende (functionerende)

administratie!

maandag 11 mei 2009

Page 112: Slimmer financieren

55

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• “Cash is King”

• Cash want:

• Je rekeningen moet je betalen in cash. Je kunt nog zulke mooie omzetten behalen, maar zonder geld op de bank kun je de rekeningen niet betalen

• Een goede kasstroomprognose is dan ook essentieel om tijdig te signaleren in welke periode(n) van het jaar je onderneming geld tekort gaat komen

• In de opstartfase zul je in eerste instantie meer uitgaven hebben dan er geld binnenkomt.

• Je negatieve kasstroom tot aan het break-even moment (moment dat er net zo veel geld uitgaat als er binnenkomt) zul je dan ook vóóraf moeten financieren.

• Werkkapitaalplanning is essentieel

maandag 11 mei 2009

Page 113: Slimmer financieren

56

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• Het financiële hoofdstuk (1)

• Het financiële hoofdstuk dient te bestaan uit de volgende onderdelen:

• Kasstroomprognose (inclusief investeringsbegroting), balans en winst-en-verliesrekening

• Winst-en-verliesrekening: geeft de resultaten over een bepaalde periode weer

• Balans: geeft de financiële positie van een bedrijf per een bepaalde datum weer

• Kasstroomprognose: geeft aan hoeveel geld er gebruikt dan wel verdiend wordt over een bepaalde periode

• Prognose voor de komende 3 tot 5 jaar en tenminste 1 jaar na het break-even jaar

• De eerste 2 jaar cijfers op maand of kwartaalbasis, de overige op jaarbasis

• De cijfers dienen gebaseerd te zijn op goed doordachte veronderstellingen, die elders in het business plan verwoord zijn

maandag 11 mei 2009

Page 114: Slimmer financieren

57

“Hoe schrijf ik een financieel hoofdstuk”• Winst-en-verliesrekening (2)

• Waar moet je specifiek op letten:

• Omzet op basis van marktonderzoek en niet op basis van capaciteit x prijs

• Omzet uit de prognose moet “de markt” niet overstijgen

• Omzet moet met personeelsbestand en kapitaal vervaardigd kunnen worden (verhouding [personeels]kosten en omzet moet reëel zijn)

• Kostprijs op basis van calculatie en niet op basis van inschatting

• etc

maandag 11 mei 2009

Page 115: Slimmer financieren

Basis financieel plan tips

• Aannames–onderbouwen–eerlijk (omzet, kosten, resultaat, personeel, overhead, afschrijvingen)

• kijk naar jezelf en wees eerlijk• kijk naar de toekomst• actueel en volledig• swot• let op inflatie

58

maandag 11 mei 2009

Page 116: Slimmer financieren

Basis financieel plan tips 2

de ondernemer –commitment–gelooft in zijn eigen plan

de businessproven concept? launching customers?

het businessplan–zelf schrijven–kort maar krachtig!

59

maandag 11 mei 2009

Page 117: Slimmer financieren

Een plan en dan?

60

maandag 11 mei 2009

Page 118: Slimmer financieren

61

Innovatie en geld

• Risico hoog• Soms lange ontwikkeltijd• Weinig zekerheden (veel manuren)

maandag 11 mei 2009

Page 119: Slimmer financieren

62

Innovatie en Banken

• Risicomijdende financiering• Bieden geen lening bij ontbreken van

zekerheden of Cashflow• Als ze geld verstrekken is dit relatief het

goedkoopst

Conclusie: innovaties bancair moeilijk te financieren

maandag 11 mei 2009

Page 120: Slimmer financieren

63

Innovatie en subsidie Subsidie-verstrekkers• hebben een bepaald doel (vb. research, haalbaarheidsstudie,

samenwerking)• hoeven niet terugbetaald te worden• geen bemoeienis na uitkeren van geld• lange adem nodig voor aanvraag

Verstrekt door o.a.: Senter (www.senter.nl)

maandag 11 mei 2009

Page 121: Slimmer financieren

64

Bron: NeBIBDe kapitaalmarkt in beeld

Kapitaal-behoefte

€ x 1000

>10.000

10.000

5.000

2.560

1.280

640

320

160

80

40

20

10

voorbereiding startfase eerste groei snelle groei consolidatie volwassen

Combinaties

investeerders

en/of subsidies

Start

Oprichter, familie en vrienden

Informal investors

Participatiemaatschappijen

Aandelenbeurzen

Corporate VenturesInformal investment Consortia

maandag 11 mei 2009

Page 122: Slimmer financieren

65

Financieringsmogelijkheden1. Eigen vermogen (Privé lening, hypotheek, ‘certificaten’)2. Durfkapitaal in box 3 (opvolging Tante Agaat)3. Kredietfaciliteit bank/BBMK4. Kredietfaciliteit gemeente (bijstandniveau)5. Debiteurenkrediet6. Leverancierskrediet7. Werknemers opties8. Barter deal / uitwisseling in natura9. Achtergestelde lening10.Subsidie11.Informal Investors12.Management buy in13.Venture capital14.Beursgang

maandag 11 mei 2009

Page 123: Slimmer financieren

66

Voor- en nadelen Eigen vermogen

Voordelen

+ Eigen baas van eigen geld/ onafhankelijk

+ Goedkoop geld

+ Bewustere keuzes voor je ergens geld in stopt

+ Opstapje om externe financiering te krijgen

Nadelen

- Als het fout gaat, zul je je eigen huis moeten verkopen

maandag 11 mei 2009

Page 124: Slimmer financieren

67

Voor- en nadelen Durfkapitaal in Box 3

Voordelen

+ Relatief laagdrempelig toegang

+ Geen professionele toetsing op businessplan

+ Lage, geen, of geen marktconforme rente

+ Soepele voorwaarden rond aflossing etc.

+ Privé betrokkenheid; kent de ondernemer als persoon

Nadelen

- Afbreukrisico in privésfeer

- Geen professionele toetsing op businessplan

- Bij de meeste; geen oneindige middelen beschikbaar

maandag 11 mei 2009

Page 125: Slimmer financieren

68

Voor- en nadelen Kredietfaciliteit bank

Voordelen

+ Relatief goedkoop kapitaal

+ In tegenstelling tot het beeld, staan banken open voor aanvragen, mits onderbouwd

+ Kan om relatief kleine bedragen gaan, maar ook wat grotere bedragen

Nadelen

- Bank wordt wel eens vergeleken met paraplu als het droog is

- Bank wil zekerheden

- Niet altijd een vaste account manager/contactpersoon

maandag 11 mei 2009

Page 126: Slimmer financieren

69

Voor- en nadelen Debiteurenkrediet

Voordelen

+ Direct beschikking over geld

Nadelen

- ‘Rente’ kosten; je wordt lui, je hoeft minder achter geld aan > minder impuls

maandag 11 mei 2009

Page 127: Slimmer financieren

70

Voor- en nadelen Leverancierskrediet

Voordelen

+ Relatie hechten; denkt mee

+ Minder kapitaalopslag

Nadelen

- Afhankelijk; minder strakke debts

Aandachtspunt: kort financieren ingekomen middelen

maandag 11 mei 2009

Page 128: Slimmer financieren

71

Voor- en nadelen Werknemers opties

Voordelen

+ Werknemers zijn meer betrokken: leveren meer ideeën aan en hun motivatie neemt toe

+ Keuzevrijheid: opties op aandelen E.V

Nadelen

- Gaan misschien op de rem staan

- Stellen misschien overdreven eisen

- Kan organisatie onder druk zetten

- Kan machtsverhoudingen complexer maken

maandag 11 mei 2009

Page 129: Slimmer financieren

72

Voor- en nadelen Bartel Deal/ uitwisseling in natura

Voordelen

+ Geen directe kosten (kost geen geld, wel uren)

+ Betrokkenheid

+ Netwerkervaring

Nadelen

- Geen cashflow

- Afspraken niet altijd nakomen (prioriteiten)

- Past niet altijd, is geen win-win

- Wat is een ‘eerlijke’ ruil/ waardering

maandag 11 mei 2009

Page 130: Slimmer financieren

73

Voor- en nadelen Achtergestelde lening

Voordelen

+ Win-win als het goed gaat

+ Soms makkelijker te krijgen, minder zekerheden

+ Vrij/ open afspraken over terugbetaling

+ Verbetering solvabiliteit

Nadelen

- Soms met participatiedeal/ commissaris

- Groter risico voor de lenende partij

- Niet iedereen/ iedere partij wil dit risico lopen

maandag 11 mei 2009

Page 131: Slimmer financieren

74

Voor- en nadelen Subsidie

Voordelen

+ Gratis geld

+ Geen rente en aflossingsverplichting

+ Je dient maatschappelijk belang

+ Verplichte samenwerking met kennisinstelling= gesubsidieerd kennis inkopen

+ Financieel duwtje in de rug

Nadelen

- Projectadministratie & verantwoording

- Timing van het geld (achteraf geld krijgen is een risico)

- Ingewikkelde aanvraagprocedure (subsidioloog kost geld)

- Oerwoud aan subsidies; er is veel maar nooit iets specifieks voor jou

maandag 11 mei 2009

Page 132: Slimmer financieren

75

Voor- en nadelen Informal Investors

Voordelen

+ Groter omvang bedrag

+ Vrij duur (hoog rendement)

+ Stimulans tot explosieve groei

Nadelen

- Onbekendheid

- Zeggenschap eigendom

maandag 11 mei 2009

Page 133: Slimmer financieren

76

Voor- en nadelen Management Buy in

Voordelen

+ Binnenhalen netwerk/ ervaring/ kennis

+ Financiële middelen binnenhalen

+ Risicospreiding

Nadelen

- Verlies/ vermindering zeggenschap

- Vermindering daadkracht: meer overleg

- Moeilijk te vinden (geschikte match)

maandag 11 mei 2009

Page 134: Slimmer financieren

77

Voor- en nadelen Venture Capital

Voordelen

+ Veel geld

+ Meerdere financieringsronden/ lange adem

+ Netwerk

Nadelen

- Deel van aandelen/ zeggenschap

- Hoop risico > hoog rendement: relatief duur

- Hoge drempel

- Zeer zakelijke houding/ dominant

maandag 11 mei 2009

Page 135: Slimmer financieren

78

Voor- en nadelen Beursgang

Voordelen

+ Publiciteit

Nadelen

- Bewezen concept

- Ver van je bed

- DMK aandeelhouders

- Kost veel tijd

- Waarde afhankelijk van opinie

maandag 11 mei 2009

Page 136: Slimmer financieren

1.Innovatiekrediet2.Innovatievoucher3.WBSO4.Milieu Investeringsaftrek 5.Energie Investeringsaftrek6.Versneld afschrijven7.NDiV8.Prepare 2 start9.Innovatie Prestatie Contract10.Regionale ontwikkelingsmaatschappijen

Financieringsmogelijkheden 2

maandag 11 mei 2009

Page 137: Slimmer financieren

Innovatiekrediet

• Bestemd voor de ontwikkeling van nieuwe producten, processen en diensten

• Aanzienlijke technische risico’s bij ontwikkelen• Veelbelovend commercieel perspectief• Indien project technisch mislukt => niet

terugbetalen• Max 35 % van de totale projectkosten• Duur van het project max. 4 jaar• Quick scan invullen … bedrag?• Via Senter Novem

maandag 11 mei 2009

Page 138: Slimmer financieren

Innovatievoucher• Te besteden bij kennisinstellingen

(Universiteiten, Hogescholen, MBO en onderzoeksinstituten)

• Betaling van octrooikosten• Kleine vouchers EUR 2500,-- (eenmalig)• Grote vouchers EUR 7500,-- (jaarlijks)• Bundeling van innovatievouchers mogelijk• DigiD voor bedrijven =>aanvragen bij Kamer van

Koophandel• Syntens helpt je graag bij het aanvragen

maandag 11 mei 2009

Page 139: Slimmer financieren

WBSO• Tegemoetkoming in de loonkosten die

gemoeid zijn met Speur- & Ontwikkelingswerk (42% over de eerste

EUR 110.000 en 14% over het overige deel)• Aftrek S&O voor zelfstandige ondernemers (in

2009 EUR 11.806 )• Extra tegemoetkoming voor startende

ondernemers (in 2009 EUR 5.904 extra)

maandag 11 mei 2009

Page 140: Slimmer financieren

Investeringsaftrek 1MIA (Milieu Investerings Aftrek)

Doel: stimuleren van investeringen inmilieuvriendelijke apparatuur

• 15, 30 of 40 % van de investeringskosten op bepaalde bedrijfsmiddelen aftrekbaar van de fiscale winst

• Milieulijst 2009maandag 11 mei 2009

Page 141: Slimmer financieren

Investeringsaftrek 2VAMIL

Doel: het stimuleren van de marktintroductievan milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen.

• een investering op een willekeurig moment afschrijven • liquiditeits- en rentevoordeel

maandag 11 mei 2009

Page 142: Slimmer financieren

Investeringsaftrek 3EIA (Energie Investerings Aftrek)

Doel: fiscaal voordelig investeren in energiebesparing en duurzame energie

Energielijst 2009

Belastingdienst / SenterNovemmaandag 11 mei 2009

Page 143: Slimmer financieren

Versneld afschrijvenTijdelijke maatregel voor 2009 en 2010Afschrijven in 2 jaarBedrijfsmiddel in gebruik voor 1-1-2012

Uitzonderingen:• Gebouwen• Grond- weg en waterwerken• Dieren

maandag 11 mei 2009

Page 144: Slimmer financieren

NDiVSlim digitaal samenwerken tussenpartners, collega’s, klanten en leveranciers

Flyers beschikbaar

maandag 11 mei 2009

Page 145: Slimmer financieren

Prepare 2 start• Export naar een land waar je nog niet (structureel) actief bent • Maximaal 100 werknemers• De subsidie bedraagt 50% van “toegelaten”

kosten tot een maximum van € 11.500,- per aanvraag (…)• Syntens helpt bij het aanvragen en het

schrijven van een nternationaliseringsplanmaandag 11 mei 2009

Page 146: Slimmer financieren

Innovatie Prestatie Contract• Voor groepen van 15 tot 35 bedrijven met

een inhoudelijke samenhang (keten, regio, branche)• Centraal in de IPC-regeling staat

samenwerking en kennisoverdracht • Zowel gezamenlijke als individuele trajecten• Penvoerder noodzakelijk • Syntens

maandag 11 mei 2009

Page 147: Slimmer financieren

Regionale Ontwikkelingsmij1. Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij

Groningen, Friesland, Drenthe

2. Ontwikkelingsmaatschappij Oost

Nederland,

Gelderland en Overijssel

3. Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland

4. Limburgs Instituut voor

OntwikkelingsFinanciering (LIOF)

5. Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij

maandag 11 mei 2009

Page 148: Slimmer financieren

91

Het ‘financiële’ netwerk voor de ondernemer• Kamer van Koophandel• New Venture/Higher Level/Technopartner• Syntens adviseur• Commissaris/raad van advies• Accountant• Account Manager bankrelatie• Consultancy organisaties gelieerd aan een accountant• Interim financiëel management• Business valuation adviseurs• Match makers/bank als match maker (Money Meets Ideas-Rabo,

Informal Investment Services-ABNAMRO)

maandag 11 mei 2009

Page 149: Slimmer financieren

En dan heb je geld

92

maandag 11 mei 2009

Page 150: Slimmer financieren

Trends

• Macro niveau–Anglosaksisch–Rijnlands

• Waarde denken–winst maximalisatie–waarde maximalisatie

• Tools

93

maandag 11 mei 2009

Page 151: Slimmer financieren

Trends

94

maandag 11 mei 2009

Page 152: Slimmer financieren

Trends

95

maandag 11 mei 2009

Page 153: Slimmer financieren

Trends

96

maandag 11 mei 2009

Page 154: Slimmer financieren

Trends

97

maandag 11 mei 2009

Page 155: Slimmer financieren

Trends

98

maandag 11 mei 2009

Page 156: Slimmer financieren

Slimmer =

• Inzicht situatie• Inzicht proces • Overzicht mogelijkheden• Overzicht netwerken• Gebruiken van tools

99

maandag 11 mei 2009

Page 157: Slimmer financieren

Bedankt

Meer informatie opwww.syntens.nl/innovatieuitagenda

linkedin/slimmerondernemen

100

maandag 11 mei 2009