SLC Reader Stage

Studieloopbaancoaching hoofdfase-intervisie + Onderwijskundige Voorbereiding 2 + Stage 2 en 3

Code: Studieloopbaancoaching: LERLBC02X en LERLBC03X Onderwijskundige Voorbereiding 2: LEROBO2X Stage 2 en 3: LERST107D en LERST108D Uitgave: 2009-2010 Opleiding: deeltijd, alle studierichtingen Auteur: drs. H.C.Lieve Cluster IVL-lero VO/BVE, Hogeschool Rotterdam

InhoudsopgaveVERANTWOORDING --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 PROGRAMMA .5. STUDIEACTIVITEITEN ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 7 INSTRUCTIE KORTE PRESENTATIES -------------------------------------------------------------------------------------- 26 STUDIEGIDSTEKST SLC -------------------------------------------------------------------------------------------------------- 30 ONDERWIJSKUNDIGE VOORBEREIDING 2 ------------------------------------------------------------------------------ 32 KENNISBASIS ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 33 OPDRACHTEN ONDERWIJSKUNDIGE VOORBEREIDING ----------------------------------------------------------- 34 STAGE 2 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 38 STAGE 3 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 40 AFSTUDEREN DEELTIJD ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 42 BIJLAGE 1. FORMAT INDIVIDUELE GESPREKKEN-------------------------------------------------------------------- 46 BIJLAGE 2. OPFRISSER: DE LEERCYCLUS ----------------------------------------------------------------------------- 51 BIJLAGE 3. SMART-DOELEN FORMULEREN ---------------------------------------------------------------------------- 56 BIJLAGE 4. INSCHRIJFLIJST PRESENTATIES SLC ------------------------------------------------------------------- 59 BIJLAGE 5. INSCHRIJFLIJST VIDEO-ANALYSE------------------------------------------------------------------------- 60 BIJLAGE 6. HET ONDERWIJSLEERGESPREK -------------------------------------------------------------------------- 61 BIJLAGE 7. DE LERAAR EN ZIJN BEROEPSROLLEN ---------------------------------------------------------------- 64 BIJLAGE 8. UITLEG OPNEMEN MET EEN VIDEOCAMERA ---------------------------------------------------------- 74 BIJLAGE 9. REFLECTIESPEL ------------------------------------------------------------------------------------------------- 75 BIJLAGE 10. CASES OVER ORDE ------------------------------------------------------------------------------------------- 78 BIJLAGE 11. DE ROOS VAN LEARY ---------------------------------------------------------------------------------------- 79 BIJLAGE 12. HET DIRECTE INSTRUCTIEMODEL ---------------------------------------------------------------------- 101 BIJLAGE 13: CONFLICTHANTERING -------------------------------------------------------------------------------------- 104 BIJLAGE 14: MOTIVATIE ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 113

SLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009

2

VerantwoordingHet eerste jaar is achter de rug.; je weet nu dat je docent wilt worden. De vragen Kan ik het? en Wil ik het? zijn grotendeels beantwoord. De vraag waar je de komende maanden aan gaat werken is: Hoe word ik een goede docent?

Studieloopbaancoaching (SLC)SLC-bijeenkomsten hoofdfase-intervisie (collegejaar 2 en 3) In de SLC-bijeenkomsten staat intervisie centraal; er wordt veelvuldig gereflecteerd op je praktijkervaring en waar mogelijk vindt er in de eerste 16 bijeenkomsten van jaar 2 afstemming plaats met de opdrachten uit Onderwijskundige Voorbereiding 2. Elke bijeenkomst (behalve de eerste) begint met een 15 minuten durende presentatie verzorgd door n van jullie waarvoor je je in de eerste bijeenkomst inschrijft. Vervolgens volgt een intervisie-deel waarin dieper op het onderwerp van de presentatie wordt ingegaan. Vanaf bijeenkomst 4 eindigt elke bijeenkomst met een reflectieronde: hoe gaat het in de praktijk? Bij de meeste bijeenkomsten wordt de opdracht schrijf een reflectieverslag gegeven. Je moet aan het einde van elk studiejaar minimaal 5 reflectieverslagen inleveren bij je studieloopbaancoach. Verplicht is het verslag van jouw video-opname, uit de andere mag je zelf een keuze maken.

Individuele gesprekken Je studieloopbaancoach is je persoonlijke begeleider. Dit betekent dat je gedurende een collegejaar drie individuele gesprekken met hem/haar zult voeren. In deze reader vind je de formulieren die hierbij gebruikt kunnen worden (zie bijlage 1). Het is verstandig je studieloopbaancoach snel op de hoogte te brengen van persoonlijke omstandigheden die belemmerend kunnen werken voor je studievoortgang. Je studieloopbaancoach heeft de bevoegdheid bindende afspraken met je te maken. Dit geldt bijvoorbeeld voor het verbeteren van je taalvaardigheid en het wegwerken van andere deficinties. Het uitkeren van studiepunten is afhankelijk van je (actieve) aanwezigheid, het nakomen van afspraken en het niveau van de ingeleverde reflectieverslagen.


3

Compet enties en leerdoelen Het onderzoeken en ontwikkelen van eigen opvattingen en competenties is de belangrijkste competentie waaraan gewerkt wordt (competentie 7). De leerdoelen zijn: kunnen reflecteren kunnen communiceren over het eigen leerproces methodisch kunnen werken aan het eigen leerproces het ontwikkelen van een eigen beroepshouding In het digitaal portfolio wordt je leerproces vastgelegd (zie het document Competenties, portfolio & asessments horend bij SLC-start)

Onderwijskundige Voorbereiding 2Onderwijskundige Voorbereiding is gekoppeld aan de SLC-bijeenkomsten. Dit houdt in dat je in enkele bijeenkomsten, op je stageschool en middels zelfstudie een aantal opdrachten zal moeten uitvoeren die betrekking hebben op het beroep van docent.

Competenties en leerdoelen Er wordt verdieping aangebracht bij het ontwikkelen van competenties waarbij de nadruk ligt op competentie 3: het vermogen een krachtige leeromgeving voor leerlingen te verwezenlijken competentie 4: het vermogen te zorgen voor een leef en leerklimaat dat overzichtelijk, ordelijk en taakgericht is competentie 7: het vermogen eigen opvattingen en competenties te onderzoeken en te ontwikkelen.

Stage 2 en 3In de praktijk, de stage, vindt integratie plaats van kennis, vaardigheden, attitudes en persoonskenmerken. Je doet ervaringen op in de voor een leraar kenmerkende situaties. Verder krijg je een helder beeld van je sterke en zwakke punten en zal blijken welke persoonskenmerken je bezit of (nog) mist om een competent leraar te worden.

Het uiteindelijke doel is alle competenties in stadium 5 af te ronden.

Heel veel succes gewenst! Heleen Lieve Cordinator SLC, stage en BV-vakken


4

ProgrammaLERLBC02XBlok 1 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Week 9 Toetsweek Blok 2 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Hertoetsweek Blok 3 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Excursieweek Blok 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Hertoetsweek Individuele afspraken Plenaire bijeenkomsten 1. Kennismaken, leercyclus, SMART formuleren van leervragen Individuele gesprekken 2. Lesopeningen Individuele gesprekken 3. - Beginsituatie van een les - Activeren van voorkennis Individuele gesprekken 4. Voeren van een onderwijsleergesprek Individuele gesprekken

Individuele afspraken Individuele gesprekken

Plenaire bijeenkomsten 5. Directe instructie 6. Didactische werkvormen

Individuele gesprekken 7. Docentrollen - Coachen op contact (OV2 opdracht 6) Individuele gesprekken 8. Video analyse Individuele gesprekken


Plenaire bijeenkomsten 9. Reflecteren 10. Maken van een toets (OV2 opdracht 4)

Individuele gesprekken 11. Klassenmanagement (OV2 opdracht 5) Individuele gesprekken 12. Klassenmanagement (OV2 opdracht 5) Individuele gesprekken

Individuele afspraken

Plenaire bijeenkomsten 13. Omgaan met verschillen (OV 2 opdracht 1)T 14. Video analyse

Individuele gesprekken Individuele gesprekken 15. Video analyse Individuele gesprekken 16. Reflecteren en afsluiting Individuele gesprekken


5

Hertoetsweek

LERLBC03XBlok 1 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Week 9 Toetsweek Blok 2 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Hertoetsweek Blok 3 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Excursieweek Blok 4 Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Toetsweek Hertoetsweek Hertoetsweek Individuele afspraken Plenaire bijeenkomsten 17. Startbijeenkomst Individuele gesprekken 18. Roos van Leary Individuele gesprekken 19. Docentgedrag Individuele gesprekken 20. Conflicthantering Individuele gesprekken


Plenaire bijeenkomsten 21. Video analyse 22. Motiveren

Individuele gesprekken 23. Effectief vergaderen Individuele gesprekken 24. Tien-minuten-oudergesprekken Individuele gesprekken


Plenaire bijeenkomsten 25. Video analyse 26. De leraar als Mentor

Individuele gesprekken 27. De leraar als Mentor Individuele gesprekken 28. Manipuleren kun je leren Individuele gesprekken


Plenaire bijeenkomsten 29. Video analyse 30. Voorbereiden op een onderwijsvernieuwing

Individuele gesprekken 31. Video analyse Individuele gesprekken 32. Afsluiting Individuele gesprekken


6

Studieactiviteiten

LERLBC02X: 16 x 100 minutenBijeenkomst 1 Leerdoel: o De student kan de leercyclus en de reflectiecirkel daarbinnen omschrijven o De student kan zijn leervragen SMART formuleren Lesinhoud: Kennismaking met de groep, opfrisser leercyclus, opstellen leervragen voor POP en LWP Activiteit: o Kennismakingsoefening, bijvoorbeeld: o Kies uit een aantal ansichtkaarten eentje die goed bij je past. Stel jezelf voor aan de hand van deze ansichtkaart: waarom heb je deze gekozen? o Korte uitleg over de leercyclus, reflectiecirkel en inhoud SLC hoofdfase-intervisie o SMART formuleren van leervragen o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Inschrijven voor presentaties Opdracht: o POP en LWP opstellen Bijlagen: o 2: leercyclus o 3: SMART formuleren o 4: inschrijfformulier presentaties


7

Bijeenkomst 2 Leerdoel: o De student kan voorbeelden geven van goede en van slechte lesopeningen o De student kan beschrijven waarom een bepaalde lesopening goed of slecht is Lesinhoud: Vervolg kennismaking met de groep, presentatie lesopeningen, intervisie, vervolg leervragen formuleren Activiteit: o Kennismakingsoefening, bijvoorbeeld: De groep wordt verdeeld in tween. Beide groepen moeten zo snel mogelijk op alfabetische volgorde gaan staan (adhv voornamen) Alternatieven zijn: op volgorde van leeftijd, regio, schoenmaat, aantal jaren werkervaring .. o Presentatie: geef minimaal 3 voorbeelden van lesopening (slechte en goede) o Intervisie: Welke lesopening was goed, welke was slecht? Waarom? Welke alternatieven kun je bedenken? Met welke factoren houd je rekening bij het bedenken van een lesopening? Welke leervragen volgen hier uit? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? Opdracht: o Neem de leervragen die volgen uit deze bijeenkomst op in je POP en LWP o Lees hoofdstuk 5 van Lesgeven en zelfstandig leren o In de SLC hoofdfase bekijken we van iedere student een video-opname. Kies een moment uit waarop we de video-opname van jouw optreden als docent gaan bekijken: schrijf je hiervoor in op de inschrijflijst videoanalyse. Kies uit de opgenomen video 2 voorbeelden van sterke punten en 2 voorbeelden van verbeterpunten, in totaal mogen de voorbeelden maximaal 10 minuten duren. o Schrijf een reflectieverslag naar aanleiding van de lesopening. Bijlagen: o 5: inschrijflijst videoanalyse


8

Bijeenkomst 3 Leerdoel: o De student kan omschrijven hoe je voorkennis van leerlingen kunt activeren o De student kan uitleggen hoe de beginsituatie bepalend kan zijn voor het verloop van de les. Lesinhoud: Vervolg kennismaking met de groep, presentatie activeren van voorkennis, intervisie: de beginsituatie van een les Activiteit: o Kennismakingsoefening, bijvoorbeeld: Werk in tweetallen, elk tweetal mag 3 vragen aan elkaar stellen (bijvoorbeeld: waarom heb je voor de lerarenopleiding gekozen? waar woon je? wat is je favoriete gerecht?), daarna stelt iedereen zijn partner voor aan de rest van de groep aan de hand van de gegeven antwoorden. o Presentatie: activeren van voorkennis o Intervisie: Welk effect hebben deze manieren van activeren van voorkennis? Welke andere manieren kun je bedenken? Welke aspecten spelen een rol bij de beginsituatie? Hoe kun je als docent deze aspecten benvloeden? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? Opdracht: o Schrijf een kort reflectieverslag naar aanleiding van het activeren van voorkennis. o Lees het artikel over het voeren van een onderwijsleergesprek (bijlage 6)


9

Bijeenkomst 4 Leerdoel: o De student kan een onderwijsleergesprek met zijn leerlingen voeren Lesinhoud: Presentatie onderwijsleergesprek, intervisieronde, praktijkronde Activiteit: o Presentatie: het voeren van een onderwijsleergesprek o Intervisie: Welk communicatievaardigheden heb je nodig om een onderwijsleergesprek te voeren? Welk niveau vragen zijn gebruikt? Welke (soort) vragen hadden nog meer gesteld kunnen worden? Wat is de meerwaarde van een onderwijsleergesprek? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de praktijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een kort reflectieverslag: wat heb ik van deze bijeenkomst geleerd? Wat neem ik mee in de praktijk? o Lees hoofdstuk 1 en 2 van Effectief leren Bijlagen: o 6: Artikel onderwijsleergesprek


10

Bijeenkomst 5 Leerdoel: o De student kan in eigen woorden uitleggen wat met directe instructie wordt bedoeld o De student kan een lesdeel voorbereiden en uitvoeren volgens de kenmerken van directe instructie Lesinhoud: Presentatie directe instructie, intervisieronde, praktijkronde Activiteit: o Presentatie: directe instructie o Intervisie: Welke kenmerken van directe instructie kwamen terug in de presentatie? Noem argumenten die pleiten voor het gebruik van directie instructie. Welke nadelen zitten aan directe instructie? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen?

Opdracht: o Schrijf een kort reflectieverslag: wat heb ik van deze bijeenkomst geleerd? Wat neem ik mee in de praktijk? o Lees hoofdstuk 8 van Lesgeven en zelfstandig leren Bijlagen: o 12: Het directe instructiemodel


11

Bijeenkomst 6 Leerdoel: o De student kan voorbeelden geven van diverse activerende didactische werkvormen o De student kan zijn keuze voor een werkvorm beargumenteren Lesinhoud: Presentatie didactische werkvormen, intervisieronde, praktijkronde Activiteit: o Presentatie: activerende didactische werkvormen o Intervisie: Welke werkvormen zijn het meest geschikt voor de SLC-bijeenkomsten? Aan welke werkvorm geef je als docent de voorkeur? Waarom? Noem een werkvorm waarmee je nog geen ervaring hebt als docent? In welke lessituatie lijkt je dit een geschikte werkvorm? Waarom? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een kort verslag: bereid een werkvorm voor die je nog niet eerder in de praktijk hebt toegepast. Voer deze in n van je volgende lessen uit en schrijf daarna een korte evaluatie.

Bijeenkomst 7 Koppeling aan OV2 opdracht 6 Leerdoel: o De student kan de zes docentrollen uit Coachen op contact beschrijven Lesinhoud: o Presentatie: docentrollen ( 2 studenten) o Intervisie: Wat is de meerwaarde van het onderscheiden van verschillende docentrollen? In welke rol voel je je het meest op je gemak? Waarom? Welke rol kent voor jou de meeste uitdagingen? Waarom? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag: oefen met de diverse docentrollen en reflecteer daarop Bijlagen: o 7: uitleg en checklist 6 docentrollen


12

Bijeenkomst 8 Leerdoel: o De student kan het gedrag van zichzelf en van anderen observeren aan de hand van een checklist o De student kan feedback geven aan de hand van de observatiechecklist o De student kan de feedback die hij gekregen heeft omzetten naar leervragen/doelen voor zichzelf Lesinhoud: Observeren video-opnames, feedback. Activiteit: o De groep wordt opgedeeld in kleine groepjes van 5/6. Elk groepje krijgt een andere observatiechecklist; elk groepje let op ander gedrag. o Per video: 10 minuten kijken (in deze 10 minuten worden 2 zelf gekozen voorbeelden van sterke punten en 2 voorbeelden van zwakke punten getoond) o 10 minuten nabespreken: wat vond de student er zelf van? Wat viel per groepje op n.a.v. hun observatie checklist? o De checklists worden aan de geobserveerde persoon gegeven en toegelicht (feedback). Opdracht: o Schrijf een reflectieverslag naar aanleiding van de ontvangen feedback (verplicht in te leveren bij je studieloopbaancoach) Bijlagen: o 7: uitleg en checklist 6 docentrollen o 8: uitleg opnemen video


13

Bijeenkomst 9 Leerdoel: o De student kan verschillende niveaus van reflectie benoemen o De student kan omschrijven welke vragen gesteld kunnen worden om gericht te reflecteren o De student kan benoemen wat hij de afgelopen periode geleerd heeft Lesinhoud: o Terugblikken op afgelopen weken aan de hand van reflectiespel o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? o Evaluatieronde: schrijf in 5 minuten op wat je de afgelopen periode geleerd hebt bij SLC. o Nabespreken: wat heb je geleerd? Welke koppeling kun je maken met de vakken die je gevolgd hebt? Welke koppeling kun je maken met je stage-ervaring? Opdracht: o Lees hoofdstuk 10 van Lesgeven en zelfstandig leren Bijlagen: o 9: Reflectiespel

Bijeenkomst 10 Koppeling aan OV2 opdracht 4 Leerdoel: o De student kan beschrijven aan welke kwaliteitseisen een toets moet voldoen o De student weet welke verschillende soorten toetsen er zijn o De student kan voorbeelden geven van diverse soorten vragen Lesinhoud: Presentatie het maken van een toets, intervisieronde, praktijkronde, (opdracht 5 onderwijskundige voorbereiding) Activiteit: o Presentatie: het maken van een toets validiteit en betrouwbaarheid o Intervisie: Welke overwegingen spelen mee in de keuze voor de soort toets? Welke voor -en nadelen zitten aan de diverse soorten rvagen? Hoe bepaal je de grens tussen onvoldoende en voldoende (cesuur)? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een kort reflectieverslag: beoordeel een toets waarmee je werkt. o Lees de cases over orde (bijlage 10)


14

Bijeenkomst 11 Koppeling aan OV2 opdracht 5 Leerdoel: o De student kan verschillende soorten ordeproblemen benoemen o De student kan oplossingen aandragen voor ordeproblemen Lesinhoud: o Presentatie: klassenmanagement - orde o Intervisie: Wat zijn ordeproblemen (en wat niet)? Bespreek de eerste twee cases over orde Heeft iemand wel eens in een vergelijkbare situatie gezeten? Hoe heb je dit toen opgelost? Wat zijn andere mogelijke oplossingen? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Bijlagen: o 10: Cases over orde

Bijeenkomst 12 Koppeling aan OV2 opdracht 5 Leerdoel: o De student kan omschrijven welke (deel)competenties belangrijk zijn om orde te houden in de klas o De student kan een ordeprobleem uit eiegen ervaring beschrijven en mogelijke oplossingen aandragen. Lesinhoud: o Rollenspel: klassenmanagement orde. De groep overlegt hoe ze een groep leerlingen na kunnen doen die de orde verstoren. 1 student (die de docent speelt) wacht op de gang en moet daarna het ordeprobleem proberen op te lossen. o Intervisie: Bespreek de laatste twee cases over orde Heeft iemand wel eens in een vergelijkbare situatie gezeten? Hoe heb je dit toen opgelost? Wat zijn andere mogelijke oplossingen? Welke (deel)competenties zijn nodig om orde te houden in de klas? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag: beschrijf een ordeprobleem uit eigen ervaring en refelcteer daarop o Lees hoofdstuk 5 van Effectief leren Bijlagen: o 10: Cases over ordeSLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009 15

Bijeenkomst 13 Koppeling aan OV2 opdracht 1 Leerdoel: o De student kan benoemen op welke niveaus er verschillen tussen leerlingen kunnen zijn o De student kan in eigen woorden uitleggen wat onder meervoudige intelligentie wordt verstaan o De student kan voorbeelden geven van werkwijzen met meervoudige intelligentie Activiteit: o Presentatie: toepassen van werkwijzen met meervoudige intelligentie o Intervisie: Op welke niveaus kunnen er verschillen tussen leerlingen zijn? Hoe kun je deze verschillen constateren? Welke verschillen zijn het meest belangrijk om rekening mee te houden in de voorbereiding op een les? Welke manieren uit hoofdstuk 5 die worden aangedragen voor het omgaan met de verschillen tussen leerlingen spreken je het meeste aan? Waarom? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag waarin naar voren komt hoe jij in je lessen rekening houdt met verschillen. Geef argumenten en bespreek (te verwachten) resultaten.

Bijeenkomst 14 Leerdoel: o De student kan het gedrag van zichzelf en van anderen observeren aan de hand van een checklist o De student kan feedback geven aan de hand van de observatiechecklist o De student kan de feedback die hij gekregen heeft omzetten naar leervragen/doelen voor zichzelf Lesinhoud: Observeren video-opnames, feedback. Activiteit: o De groep wordt opgedeeld in kleine groepjes van 5/6. Elk groepje krijgt een andere observatie checklist. Elk groepje let daarmee op ander gedrag. o Per video: 10 minuten kijken (in deze 10 minuten worden 2 zelf gekozen voorbeelden van sterke punten en 2 voorbeelden van zwakke punten getoond) o 10 minuten nabespreken: wat vond de student er zelf van? Wat viel per groepje op n.a.v. hun observatie checklist? o De checklists worden aan geobserveerde persoon gegeven. Deze schrijft hier een kort verslag van voor in zijn/haar portfolio. Bijlagen: o 7: uitleg en checklist 6 docentrollen o 8: uitleg opnemen video16


Bijeenkomst 15 Leerdoel: o De student kan het gedrag van zichzelf en van anderen observeren aan de hand van een checklist o De student kan feedback geven aan de hand van de observatiechecklist o De student kan de feedback die hij gekregen heeft omzetten naar leervragen/doelen voor zichzelf Lesinhoud: Observeren video-opnames, feedback. Activiteit: o De groep wordt opgedeeld in kleine groepjes van 5/6. Elk groepje krijgt een andere observatie checklist. Elk groepje let daarmee op ander gedrag. o Per video: 10 minuten kijken (in deze 10 minuten worden 2 zelf gekozen voorbeelden van sterke punten en 2 voorbeelden van zwakke punten getoond) o 10 minuten nabespreken: wat vond de student er zelf van? Wat viel per groepje op n.a.v. hun observatie checklist? o De checklists worden aan geobserveerde persoon gegeven. Deze schrijft hier een kort verslag van voor in zijn/haar portfolio. Bijlagen: o 7: uitleg en checklist 6 docentrollen o 8: uitleg opnemen video

Bijeenkomst 16 Leerdoel: o De student kan verschillende niveaus van reflectie benoemen o De student kan omschrijven welke vragen gesteld kunnen worden om gericht te reflecteren o De student kan benoemen wat hij de afgelopen periode geleerd heeft Lesinhoud: o Terugblikken op afgelopen weken aan de hand van reflectiespel o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? o Evaluatieronde: schrijf in 5 minuten op wat je de afgelopen periode geleerd hebt bij SLC. o Nabespreken: wat heb je geleerd? Welke koppeling kun je maken met de vakken die je gevolgd hebt? Welke koppeling kun je maken met je stage-ervaring? Bijlagen: o 9: Reflectiespel


17

LERLBC03X: 16 x 100 minutenBijeenkomst 17 Leerdoel: o De student kan de leercyclus en de reflectiecirkel daarbinnen omschrijven o De student kan zijn leervragen SMART formuleren Lesinhoud: (opnieuw) kennismaking met de groep, opfrisser leercyclus, opstellen leervragen voor POP en LWP Activiteit: o Kennismaken o Korte herhaling van de leercyclus, reflectiecirkel en inhoud SLC laatste deel hoofdfase o SMART formuleren van leervragen o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Inschrijven voor presentaties Opdracht: o POP en LWP opstellen Bijlagen: o 2: leercyclus o 3: SMART formuleren o 4: inschrijfformulier presentaties

Bijeenkomst 18 Leerdoel: o De student kan op basis van de Roos van Leary beschrijven hoe de ene vorm van communicatie/gedrag een te verwachten reactie opwekt. o De student kan m.b.v. de Roos van Leary zijn eigen gedrag typeren en de bijbehorende reactie van anderen voorspellen Lesinhoud: o Presentatie: Roos van Leary (vragenlijst voor jezelf, zie materiaal VT jaar 2) o Intervisie: Herken je jezelf in de typeringen van het model Op welke manier zou je dit inzicht kunnen gebruiken Kun je gedrag van anderen ook benvloeden op deze manier? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Beschrijf een situatie die je meegemaakt hebt (bij anderen) in termen van de Roos van Leary. Bijlagen: o 11: Uitleg Roos van Leary en vragenlijst docentgedrag18 SLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009

Bijeenkomst 19 Leerdoel: o De student kan mbv de Roos van Leary verschillende docenttypen identificeren o De student kan consequenties van docentgedrag duiden m..b.v. de Roos van Leary o De student kan zijn eigen docenttype beschrijven Lesinhoud: o Presentatie: welk gedrag van de docent lokt bepaald gedrag van leerlingen uit? (tenminste 3 voorbeelden) o Intervisie: In hoeverre kun je variren in je eigen docenttype? Welk docenttype zou het best passen op een middelbare school? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag waarin je benoemt in welke typeringen je jezelf herkent. Welke voordelen heeft dat voor je en welke valkuilen zie je. Koppel hier minstens n leervraag aan. Bijlagen: o 11: Roos van Leary en vragenlijst docentgedrag

Bijeenkomst 20 Leerdoel: o De student kan verschillende soorten conflicten identificeren o De student kan verschillende stijlen van conflicthantering noemen in de praktijk herkennen en zelf toepassen Lesinhoud: o Presentatie: Conflicthantering o Intervisie: Wanneer is een conflict onoplosbaar? Welke gevolgen kunnen conflicten hebben binnen een organisatie? Kun je eigenlijk switchen in aanpak van conflicthantering? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag waarin je reflecteert op een conflict uit je eigen praktijk. Bijlagen: o 13: Artikel conflicthanteringSLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009 19

Bijeenkomst 21 Leerdoel: o De student kan het gedrag van zichzelf en van anderen observeren aan de hand van een checklist o De student kan feedback geven aan de hand van de observatiechecklist o De student kan de feedback die hij gekregen heeft omzetten naar leervragen/doelen voor zichzelf Lesinhoud: Observeren video-opnames, feedback. Activiteit: o De groep wordt opgedeeld in kleine groepjes van 5/6. Elk groepje krijgt een andere observatiechecklist; elk groepje let op ander gedrag. o Per video: 10 minuten kijken (in deze 10 minuten worden 2 zelf gekozen voorbeelden van sterke punten en 2 voorbeelden van zwakke punten getoond) o 10 minuten nabespreken: wat vond de student er zelf van? Wat viel per groepje op n.a.v. hun observatie checklist? o De checklists worden aan geobserveerde persoon gegeven. Deze schrijft hier een kort verslag van voor in zijn/haar portfolio. Bijlagen: o 7: uitleg en checklist 6 docentrollen o 8: uitleg opnemen video

Bijeenkomst 22 Leerdoel: o De student weet hoe hij kan controleren of leerlingen wel/niet gemotiveerd zijn o De student kan oorzaken van demotivatie bij leerlingen benoemen o De student kan aangeven welke stappen ondernomen kunnen worden om leerlingen te motiveren Lesinhoud: o Presentatie: Hoe motiveer je leerlingen? o Intervisie: n.a.v. casussen in bijlage 14 en eigen voorbeelden Wat kan de oorzaak zijn van demotivatie bij deze leerling? Wat zijn mogelijke stappen die je als docent kunt ondernemen? Hoe bepaal je of de leerling naar aanleiding van de oplossingen nu beter gemotiveerd is? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de praktijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen?


20

Bijeenkomst 23 Leerdoel: o De student kan de opzet van een gestructureerde vergadering beschrijven o De student kan de verschillend rollen in een vergadering benoemen en identificeren o De student kan effectief deelnemen in een vergadering Lesinhoud: o Presentatie: Effectief vergaderen (regels/tips voor effectief vergaderen, verschillende rollen: voorzitter, notulist, etc.) o Intervisie: Hoe belangrijk is het om zichtbaar te zijn in een vergadering Hoe kun je je als deelnemer aan een vergadering het best voorbereiden o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de praktijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Beschrijf een rapportvergadering/leerlingbespreking/vaksectievergadering. Hoe effectief werd er vergaderd? Wat was je eigen rol? Welke leervragen kun je hieraan koppelen?

Bijeenkomst 24 Leerdoel: o De student kan een tien-minuten-oudergesprek voeren. Lesinhoud: o Presentatie: tien-minuten-oudergesprek o Intervisie: Hoe kun je je voorbereiden? Tegen welke problemen kun je aanlopen? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een reflectieverslag over twee gevoerde tien-minuten-oudergesprekken. De ene is goed verlopen, de ander minder goed. Reflecteer op je ervaringen.


21


Bijeenkomst 26 en 27 Leerdoel: o De student kan een coachende rol vervullen in het begeleiden van leerlingen. Lesinhoud: o Presentatie: De leraar als mentor o Intervisie: Welke taken heeft een mentor? Wat als je dat (nog) niet wilt zijn? Waar liggen je grenzen aan de begeleiding? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? Opdracht: o Schrijf een verslag over jouw functioneren als (toekomstig) mentor. Bijlagen: o Artikelen mentoraat


22

Bijeenkomst 28 Leerdoel: o De student kan de effecten van uitstraling en lichaamstaal in communicatie duiden o De student kan door het toepassen van een aantal technieken zichzelf met meer zelfvertrouwen en overwicht presenteren Lesinhoud: o Presentatie: Manipuleren kun je leren (naar gelijknamig boekje) o Intervisie: Is manipuleren eigenlijk geen oneerlijkheid naar jezelf en anderen? In welke situaties pas je dit vooral toe? o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen?



23

Bijeenkomst 30 Leerdoel: o De student kan beschrijven welke zaken van belang zijn bij het doorvoeren van een onderwijsverandering o De student kan de typische valkuilen noemen die aanwezig zijn bij het doorvoeren van een onderwijsverandering o De student kan voorbeelden geven van hoe om te gaan met weerstand Lesinhoud: o Presentatie: Voorbereiden op een onderwijsvernieuwing (met als casus de onderwijsvernieuwing: passend onderwijs = onderwijs op maat) o Intervisie: o o Reflectie op de bijeenkomst: welke competentie staat in deze bijeenkomst centraal? Rondje praktijk: Hoe gaat het in de praktijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen?

Opdracht: o Je schrijft en brief aan de schoolleiding waarin je aanbevelingen doet voor het invoeren van Passend Onderwijs in je school.



24

Bijeenkomst 32 Leerdoel: o De student kan benoemen wat hij de afgelopen periode geleerd heeft o De student kan beschrijven hoe hij deze leermomenten toepast in de praktijk Lesinhoud: o Rondje praktijk: Hoe gaat het in de prakijk? Waar loop je tegenaan? Hebben anderen dit ook? Wat zijn mogelijke oplossingen? o Terugblikken op afgelopen periode o Meenemen belangrijkste leermomenten o Voorbereiden op afstuderen o Afsluiting SLC Opdracht: Schrijf een brief aan jezelf. In deze brief blik je terug op de SLC bijeenkomsten in de hoofdfase. Noteer voor jezelf de vijf belangrijkste leermomenten in SLC (meer mag ook); punten die je meeneemt in de praktijk. Beschrijf deze momenten zo gedetailleerd mogelijk, zodat je later precies weet wat je hiermee bedoelde. Lever de brief in bij je SLC-er. Hij/zij zal de brief over een jaar naar je opsturen (vergeet niet je (email) adres gegevens door te geven). Reflecteer als je de brief ontvangt op je huidige situatie: pas je deze punten toe in de praktijk? Deze oefening kun je blijven herhalen door steeds nieuwe leermomenten toe te voegen en een (half)jaar later te vergelijken met de situatie waar je dan in zit.


25

Instructie korte presentaties

Bijeenkomst 2 Lesopeningen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over goede en minder goede lesopeningen. De presentatie bestaat uit minstens 3 voorbeelden van lesopeningen (goede en minder goede). De SLC groep fungeert als klas leerlingen. Het is de bedoeling dat je een reactie uitlokt bij de groep leerlingen, zorg er dus voor dat je lesopeningen van elkaar verschillen.

Bijeenkomst 3 Activeren van voorkennis: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het activeren van voorkennis. De presentatie bestaat uit minstens 2 voorbeelden van het activeren van voorkennis. De SLC groep fungeert als klas leerlingen. Het is aan jou om hun voorkennis te activeren. Kies dus een onderwerp waarover iedereen waarschijnlijk al iets weet.

Bijeenkomst 4 Onderwijsleergesprek: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het voeren van een onderwijsleergesprek. De SLC groep fungeert als klas leerlingen. De presentatie bestaat uit het voeren van een onderwijsleergesprek met de klas of een groepje leerlingen. Lees als voorbereiding hierop het artikel in bijlage 6. Gebruik tijdens het onderwijsleergesprek verschillende niveaus van vragen.

Bijeenkomst 5 Directe instructie: Je geeft een presentatie van 15 minuten over de directe instructie aanpak. Je beschrijft de kenmerken en de verschillende fasen in het model. Vertel waarom dit model bij veel leerlingen goed werkt. Beschrijf de voorbereiding die noodzakelijk is om deze vorm van instructie goed uit te kunnen voeren en andere voorwaarden die van belang zijn.

Bijeenkomst 6 Didactische werkvormen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het gebruik van verschillende didactische werkvormen in een les. Je werkt twee voorbeelden wat verder uit en beschrijft in een soort van draaiboek hoe je je als docent kunt voorbereiden op deze specifieke werkvormen.


26

Bijeenkomst 7 Docentrollen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over de verschillende docentrollen in coachen op contact. Beschrijf de typeringen van de verschillende rollen en leg uit hoe met deze docentrollen in de praktijk gewerkt kan worden. Maak een koppeling tussen de docentrollen en de competenties die de leidraad vormen voor jouw lerarenopleiding.

Bijeenkomst 10 Maken van een toets: Je geeft een presentatie van 15 minuten over toetsing. Ga in op de begrippen formatief en summatief toetsen en noem een aantal verschillende toetsvormen die te onderscheiden zijn. Beschrijf de onderwijskundige waarde van toetsing en ga in op validiteit, betrouwbaarheid en het geven van cijfers.

Bijeenkomst 11 Klassenmanagement: Je geeft een presentatie van 15 minuten over ordeproblemen in de klas. Ga in wat je ordeproblemen moet noemen en wat niet. Ga in op wat goede manieren zijn om als docent om te gaan met ordeproblemen. Beschrijf waarom de ene docent meer problemen heeft met orde in de klas dan andere. Welke docentcompetenties helpen ordeproblemen voorkomen en/of oplossen.

Bijeenkomst 13 Omgaan met verschillen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over verschillen die er kunnen zijn tussen studenten. Sta stil bij het begrip meervoudige intelligenties en licht de verschillende intelligenties toe. Beschrijf op welke manier de verschillende intelligenties zijn waar te nemen bij leerlingen en hoe je er in de klas als docent op kan inspelen.

Bijeenkomst 18 Roos van Leary: Je geeft een presentatie van 15 minuten over de Roos van Leary. Beschrijf de uitganspunten van zijn theorie en op welke manier deze theorie behulpzaam kan zijn bij het reguleren van eigen gedrag en het duiden van andermans gedragingen.


27

Bijeenkomst 19 Docentgedrag: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het identificeren van docenttypen aan de hand van de roos van Leary. Omschrijf de verschillende docenttypen en op welke manier deze bruikbaar kunnen zijn in de onderwijsleersituatie. Beschrijf een drietal onderwijs-cases die een duidelijk voorbeeld laten zien van de verschillende docenttypen.

Bijeenkomst 20 Conflicthantering: Je geeft een presentatie van 15 minuten over conflicthantering. Je gaat in op de verschillende conflicttypen die te herkennen zijn en de aanpak die te volgen is bij het hanteren van het conflict.

Bijeenkomst 22 Beoordelen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het motiveren van leerlingen. Je noemt een aantal redenen waarom leerlingen gedemotiveerd kunnen zijn en hoe je dit herkent. Daarna geef je tenminste 2 voorbeelden/demonstraties van hoe je leerlingen kan motiveren.

Bijeenkomst 23 Effectief vergaderen: Je geeft een presentatie van 15 minuten over vergaderen. Ga in op de regels van het vergaderen, de verschillende rollen, en de effectiviteit. Geef een aantal smakelijke voorbeelden waardoor vergaderingen in een totale chaos kunnen uitmonden.

Bijeenkomst 24 Oudergesprekken: Je geeft een presentatie van 15 minuten over oudergesprekken. Noem punten die aan de orde komen en geef aan wat het belang is van oudergesprekken. Beschrijf mogelijke problemen die kunnen ontstaan en hoe er mee om te gaan als docent.


28

Bijeenkomst 26 en 27 De leraar als mentor: Je geeft een presentatie van 15 minuten over de docent als coach. Je beschrijft de competenties die van belang zijn voor een coach en je beschrijft de speciale doelstellingen die alleen bereikt kunnen worden door een coachende rol te vervullen.

Bijeenkomst 28 Manipuleren kun je leren: Je geeft een presentatie van 15 minuten over het gebruik van houding en lichaamstaal. Je beschrijft hoe je hier als docent goed gebruik van kan maken en wat het effect zou kunnen zijn in de klas.

Bijeenkomst 30 Voorbereiden op een onderwijsvernieuwing: Je geeft een presentatie van 15 minuten over onderwijsveranderingen. Ga in op de typische succes en faalfactoren van onderwijsveranderingen. Beschrijf de rol de in een docent inneemt bij de implementatie van onderwijsveranderingen.


29

Studiegidstekst SLCCursusnaam Cursusnaam in Engels Cursuscode Opleiding Cohort Studiejaar & blok Leerlijn Studiepunten Cursusbeheerder Werkvorm Toetsvorm Aanwezigheidsplicht : Studieloopbaancoaching jaar 2 en 3 (deeltijd) : Study counseling year 2 and 3 (part-time) : LERLBC02D + LERLBCO3D : Alle richtingen : 2009 : Jaar 2 en 3, blok 1,2,3,4 : Student gestuurd : 3 (jaar 2) + 3 (jaar 3) : drs. H.C.Lieve : groeps en individuele bijeenkomsten : portfolio/POP/LWP/stagebeoordeling : Ja, minimaal 80%

Doelstellingen: De student leert zijn eigen studieloopbaan te ontwikkelen en daarin bewuste keuzes te maken, neemt de verantwoordelijkheid voor de studievoortgang en leert zijn eigen competentieontwikkeling te sturen met het oog op de vereiste beroeps en opleidingscompetenties. De coach ondersteunt de student hierin. Competenties: Competentie 7: het vermogen eigen opvattingen en competenties te onderzoeken en te ontwikkelen. Legitimatie: De drie kernfuncties van studieloopbaancoaching zijn: Coachen van individuele competentieontwikkeling in studie en beroep; begeleiden van de door de student te maken studie en loopbaankeuzes; Volgen, bewaken en bevorderen van de studievoortgang; maken en volgen van contractuele afspraken over studieplanning; Geven van informatie en bieden van een sociaal-emotionele thuisbasis waar de student gezien en gehoord wordt en waar hij gestimuleerd wordt om zichzelf te overtreffen. Leerinhoud: SLC bestaat uit groepsbijeenkomsten en individuele gesprekken. De drie te voeren individuele gesprekken vormen het hart van het SLC-programma. De bijeenkomsten zijn gericht op meer informatieve en praktische zaken, zoals orintatie op het uitstroomprofiel keuzevakken en deficinties. Daarnaast worden de groepsbijeenkomsten gevuld met intervisieopdrachten waarin reflectie een belangrijk aspect is. Praktijkervaringen worden in verband gebracht met onderliggende kennis, vaardigheden, attitudes en persoonlijkheid. Persoonlijk Ontwikkelplan (POP), Leerwerkplan (LWP) en verslaglegging in het porfolio vormen een logisch vervolg op de intervisie. Het (digitaal) portfolio blijft een belangrijk instrument bij SLC, het vormt het uitgangspunt voor de gesprekken tussen coach en student. Hierbij staat de bewustwording van de eigen ontwikkeling, het onderbouwen van keuzes en het aantonen van de groei in competenties centraal. De student reflecteert in het portfolio en tijdens de individuele gesprekken op zijn eigen leerproces. Het (ontwikkelings)portfolio is te gebruiken als monitor van het SLC-traject en is ook een belangrijk toetsinstrument voor SLC. Immers: als de student systematisch en bewust aan zijn competenties werkt, is dat zichtbaar in zijn portfolio: de student toont aan hoe hij zich ontwikkelt.

Werkvorm: groepsbijeenkomsten, vnl. gericht op intervisieSLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009 30

-

individuele gesprekken met studieloopbaancoach individueel beoordelingsgesprek met studieloopbaancoach

Toetsvorm/weging: De jaarlijkse toekenning van 3 studiepunten gebeurt als de student zowel schriftelijk in zijn portfolio als mondeling in de groepsbijeenkomsten en tijdens de individuele gesprekken toont systematisch te kunnen reflecteren op de ontwikkeling in zijn studieloopbaan, daarin beredeneerde keuzes maakt en bewust de verantwoordelijkheid voor zijn eigen studievoortgang neemt. Het portfolio voldoet aan de minimum gestelde eisen. Voorwaarde is dat de student 80% van de bijeenkomsten aanwezig is. Literatuur/materiaal: Studiegids en Praktijkgids Competentiegids met Handleiding Werken aan competenties Brochure Wat kunnen leraren in opleiding uw school bieden (Bureau Externe Betrekkingen) Brochure Hoe regel ik een stageplaats? (Bureau Externe Betrekkingen) Contracten (Bureau Externe Betrekkingen) ICT en Media Er wordt gebruik gemaakt van beeldmateriaal om situaties van verschillende orde te tonen en om de student in staat te stellen zijn eigen handelen te toetsen en verder te ontwikkelen. Studenten zullen over hun eigen leervragen o.a. middels gebruik van de computer presentaties verzorgen. Overzicht SBU Studieloopbaancoaching jaar 2 (studiebelastinguren): Lessen c.q. contacturen 8 Groepswerk Individuele zelfstudie 76 Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal 84 Overzicht SBU Studieloopbaancoaching jaar 3 (studiebelastinguren): Lessen c.q. contacturen 8 Groepswerk Individuele zelfstudie 76 Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal 84


31

Onderwijskundige Voorbereiding 2Cursusnaam Cursusnaam in Engels Cursuscode Opleiding Cohort Studiejaar & blok Leerlijn Studiepunten Cursusbeheerder Werkvorm Toetsvorm Aanwezigheidsplicht : Onderwijskundige voorbereiding 2 (deeltijd) : Educational preparation (part-time) : LEROVB02X : Alle : 2009 : Jaar 2 : Kennis en praktijkgestuurd :5 : drs. H.C.Lieve : Hoor- en werkcolleges : opdrachten : Ja, minimaal 80%

Doelstellingen: Er wordt verdieping aangebracht bij het ontwikkelen van competenties waarbij de nadruk ligt op competentie 3, 4 en 7. Legitimatie: De student heeft in het eerste jaar gewerkt aan het verwerven van kennis, vaardigheden en attitudes die funderend zijn voor het beroep van docent. In het tweede jaar wordt verdieping en verbreding aangebracht zodat de student wat betreft algemene kennis van het onderwijs en algemene didactische vaardigheden aan stage 2 een verantwoorde invulling kan geven. Leerinhoud: De cursus Onderwijskundige Voorbereiding 2 is gekoppeld aan Studieloopbaancoaching en aan Stage 2. Dit betekent dat de student in de bijeenkomsten, op de stageschool en door middel van zelfstudie een aantal opdrachten zal moeten uitvoeren die betrekking hebben op het beroep van docent. Zo heeft de student grondige kennis van het tweede graads gebied zoals bijvoorbeeld doorlopende leerlijnen en examenprogrammas. Ook is hij in staat leer en motivatietheorien toe te passen in lessituaties waarbij hij uitgaat van een veilig leerklimaat. Daarnaast kan hij zijn positie bepalen binnen een onderwijsorganisatie. Werkvorm: Hoor -en werkcolleges Toetsvorm/weging: Individuele opdrachten (100%) bij 80% aanwezigheid Literatuur/materiaal: Lesgeven en zelfstandig leren, T.Geerligs & T. van der Veen, Van Gorcum, Assen, 90 232 3129 5 Effectief leren, S.Ebbens & S. Ettekoven, Wolters Noordhoff, Groningen, 90 01 30752 3


32

KennisbasisKennis van het leren en van de ontwikkeling Onderwijssysteem o Het Nederlandse onderwijssysteem (tn) o Kerndoelen en examenprogramma (tn) o Doorlopende leerlijnen (tn) o Externe en samenwerkingsprocedures (tn) o Methoden voor verantwoorde samenwerkingsverbanden met de externen aan te gaan (mn) o Werken aan onderwijsvernieuwingen (mn) o Methoden en regelingen voor verantwoord samenwerken als personeelslid binnen een onderwijsorganisatie (mn) o Praktische aspecten van het onderwijssysteem (pn) Onderwijs en leerprocessen o Actuele onderwijs en leertheorien (tn) o Leerstijlen, leerstrategien en leerprocessen (tn) o Motivatietheorien (tn) o Leeromgevingen en gebruik van leermiddelen (tn) o Klassenmanagement (tn) o Invloed van taalbeheersing op leerprestaties (tn) o Toetsen, evalueren en beoordelen (tn) o Methoden om motivatie te bevorderen (mn) o Methoden om onderwijs te organiseren (mn) o Methoden van evaluatie, beoordeling en toetsontwerp (mn) Werken met groepen o Groepsdynamica en groepsprocessen (tn) o Leiding geven aan groepen (tn) o Manieren om groepsprocessen te sturen (mn) o Manieren om op groepsniveau te communiceren (mn) o Aspecten van werken met groepen (pn) Opvoeden op school o Betekenis van (school)vakken in de maatschappij (tn) o Methoden voor het creren van een veilige leeromgeving (mn) o Methoden om leerlingen zich bewust te laten worden van de waarden en de betekenis van het (school) vak in de maatschappij mn) o Aspecten van opvoeden op school (tn) Kwaliteitszorg in het onderwijs o Onderwijs en programma-evaluatie (tn) o Wet en regelgevin (tn) o Vernieuwingsbeleid (tn) o Personeelsbeleid (tn) o Functioneren van leraren (tn) o Methoden voor programma-evaluatie (mn) o Methoden voor het leveren van een bijdrage aan een onderwijsinnovatie (mn) o Methoden voor administratie leerresultaten (leerlingvolgsysteem) o Aspecten van kwaliteitszorg (pn)


33

Opdrachten Onderwijskundige voorbereiding1. 2. meervoudige intelligentie 1. leerstijlen volgens Kolb 2. leerstijlen volgens Vermunt 3. vergelijking motivatie zelf een toets maken klassenmanagement leiding geven aan groepen belonen en straffen betekenis van schoolvakken in de maatschappij kwaliteitszorg in het onderwijs kwaliteitszorg in het onderwijs

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.1.

Meervoudige intelligentie a. Bestudeer hoofdstuk 5 uit Effectief leren (blz. 111 126 + blz. 137-140). b. Doe de test meervoudige intelligentie (zie bijlage 1) Beschrijf welke leerwinst dit voor je oplevert en welke leervragen je eruit kunt destilleren. c. Beschrijf hoe jij in jouw vakgebied aandacht kunt besteden aan verschillende intelligenties door 1. je lesvoorbereidingen te checken en aan te vullen met meerdere intelligenties 2. leerlingen keuzes te geven om eigen sterke of zwakke intelligenties te gebruiken bij verwerkingsopdrachten, presentaties e.d.

2.1.

2.2.

2.3.

Leerstijlen volgens Kolb a. zoek op internet naar leerstijlen volgens Kolb. Geef een korte samenvatting (max. n A4). b. Doe een test. Beschrijf welke leerwinst dit voor je oplevert en welke leervragen je eruit kunt destilleren. c. Ontwerp een les(senserie) volgens de uitgangspunten van Kolb. Licht je keuzes toe. Leerstijlen volgens Vermunt a. Zoek op internet naar leerstijlen Vermunt. Geef een korte samenvatting (max. n A4). b. Doe een test. Beschrijf welke leerwinst dit voor je oplevert en welke leervragen je eruit kunt destilleren. c. Ontwerp een les(senserie) volgens de uitgangspunten van Vermunt. Licht je keuzes toe. Vergelijking Beschrijf in maximaal n A4 aan welke typering in leerstijlen je de voorkeur geeft en waarom. Betrek daarbij in ieder geval de beroepspraktijk.


34

3. Motivatie Voor Onderwijskundige Voorbereiding 1 heb je hoofdstuk 6 uit Effectief Leren bestudeerd dat o.a. gaat over de drie basisbehoeften: autonomie, competentie en relatie. Lees deze literatuur nog eens door. a. Bestudeer figuur 6.3 op blz. 155 en geef bij ieder onderdeel nog een concreet advies. b. Bestudeer figuur 6.5. op blz. 160 en geef bij ieder onderdeel nog een concreet advies c. Bestudeer figuur 6.5. op blz. 162 en geef bij ieder onderdeel nog een concreet advies d. Maak een selectie van de voor jou tien belangrijkste adviezen. Motiveer je keuze. 4. Toetsen Ontwerp een schriftelijke toets die gekoppeld is aan een hoofdstuk uit een methode of behorend bij een les die je geeft in je stage. Het is de bedoeling dat je meerdere vraagvormen gebruikt. Bestudeer hiervoor hoofdstuk 10 Evaluatie uit Lesgeven en zelfstandig leren. a. Geef aan om welke leerdoelen het gaat. b. Geef het antwoord en scoremodel erbij. c. Geef aan in hoeverre de toets volgens jou valide en betrouwbaar is. Motiveer je antwoord.

5.

Klassenmanagement a. Het is belangrijk dat je als docent zo consequent en rechtvaardig mogelijk probeert te zijn. Leerlingen stellen prijs op een consequente docent, mits ze het gevoel hebben rechtvaardig te worden behandeld. Een docent is rechtvaardig als: duidelijk is wat er van de leerling verwacht wordt. Vul aan met minimaal 9 items.

6.

Leiding geven aan groepen a. Bestudeer hoofdstuk 6 Achtergronden bij een positief leerklimaat uit Effectief leren(blz.165- 178). Schrijf een commentaar op dit hoofdstuk (N.B. dus geen samenvatting). Je commentaar heeft een omvang van 1 2 A4. b. Neem onderstaande checklist door en geef aan: wat jij van de genoemde maatregelen gerealiseerd hebt en hoe je dat gedaan hebt; wat jij van plan bent de komende tijd wel te realiseren en hoe je dat gaat doen.


35

Checklist Structuur bij het stimuleren van zelfvertrouwen en competentiegevoelens 1 De docent staat als de leerlingen binnenkomen bij de deur en begroet ze (contact vr contract en reach them before you teach them). 2 De docent geeft frequent positieve feedback aan alle leerlingen. 3 De docent geeft de leerlingen voorbereidingstijd voor een opdracht. 4 De docent maakt kenbaar dat hij vertrouwen heeft in de leerlingen. 5 De docent legt vooral nadruk op dingen die goed gegaan zijn. 6 De docent maakt gebruik van positieve non-verbale signalen. 7 De docent geeft systematisch aandacht aan alle leerlingen. 8 De docent geeft tenminste drie complimenten per les. 9 De docent noemt bij de absentencontrole de namen van de leerlingen die er wel zijn. 10 De docent beoordeelt niet de persoon maar het gedrag van de leerling (niet jij bent raar maar jij doet raar). 12 De docent corrigeert het gedrag over grote afstand non-verbaal. 13 De docent geeft de leerling aandacht als het goed gaat. 14 De docent legt de leerling uit wat er is misgegaan bij een overtreding van een regel. 15 De docent bespreekt aan het eind van de les hoe de les is verlopen. 16 De docent staat bij de deur bij het eind van de les en zegt de leerlingen gedag Uit: Lessen in orde, P. Teitler, Uitgeverij Coutinho, Bussum 2009,ISBN 978 904690123 6 7. a. b. c. Belonen en straffen Lees literatuur over straffen en belonen. Schrijf een verslag over straffen en belonen in de dagelijkse onderwijspraktijk. Vermeld achteraan welke literatuur je hebt geraadpleegd. Bespreek vier onderwijssituaties waarin je een bepaalde straf/beloning gegeven hebt en motiveer je keuze.

8.

Betekenis van schoolvakken in de maatschappij Beschrijf in maximaal 1 A4 wat de betekenis is voor jouw vak in de maatschappij. Betrek daarbij de doelstellingen van het onderwijs: persoonlijke ontplooiing, de ontwikkeling van de verschillende menselijke kwaliteiten, zoals de intellectuele en sociale ontwikkeling; maatschappelijke voorbereiding, de bagage die nodig is voor de leerling om te kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven, bijvoorbeeld als burger en werknemer; beroepsopleiding, de ontwikkeling van kennis en ` vaardigheden die nodig zijn om een beroep uit te oefenen. levensbeschouwelijke vorming, ofwel het aanreiken van een normen -en waardenpatroon dat richting en kleur geeft aan het menselijk denken en handelen.

9.

Kwaliteitszorg a. Zoek de website van de inspectie voor het voortgezet onderwijs/mbo op. Schrijf kort op wat over kwaliteitszorg vermeld wordt. b. In Trouw en Elsevier verschijnt ieder jaar een overzicht van de resultaten van de diverse scholen voor voortgezet onderwijs. Analyseer de gegevens van het laatste jaar o.a. door te onderzoeken welke kwaliteitscriteria en welke economische criteria gehanteerd worden. c. Interview een docent. Is hij/zij het eens met de plaats op de lijst. Waarom wel/niet? Welke aanbevelingen kan de docent geven? d. Welke criteria zou je graag opgenomen willen zien in de lijst en waarom?


36

10.

Kwaliteitszorg Beschrijf in maximaal n A4 welke rechten en plichten jij hebt op je stageschool. Denk daarbij o.a. aan: De CAO je jaartaak en de verdeling van lesgebonden en niet-lesgebonden taken je aanstelling en het daarbij horende salaris het samenwerken in de organisatie je doorgroei, na en bijscholing beoordeling en functioneringsgesprekken

Overzicht SBU (studiebelastinguren) Onderwijskundige voorbereiding 2 in klokuren: Opdracht 1: 6 Opdracht 2: 20 Opdracht 3: 6 Opdracht 4: 2 Opdracht 5: 10 Opdracht 6: 6 Opdracht 7: 20 Opdracht 8: 12 Opdracht 9: 12 Opdracht 10: 12 Bestuderen van literatuur: 30


37

Stage 2Zie ook: Competenties, portfolio & assessments SLC-start

Cursusnaam Cursusnaam in Engels Cursuscode Opleiding Cohort Studiejaar & blok Leerlijn Studiepunten Cursusbeheerder Werkvorm Toetsvorm Aanwezigheidsplicht Doelstellingen:

: Stage jaar 2 (deeltijd) : Work placement preparation year 2 (part-time) : LERST107D : Alle richtingen : 2009 : Jaar 2 blok 1,2,3 en 4 : Student gestuurd : 28 : drs. H.C.Lieve : stage gekoppeld aan opdrachten : portfolio/POP/LWP/stagebeoordeling : ongeveer 700 uur op de stageschool

De student ontwikkelt SBL-competenties 1, 2, 3, 4 en 7 op stadium 3 of 4.

Legitimatie:In de praktijk, de stage, vindt integratie plaats van kennis, vaardigheden, attitudes en persoonskenmerken. De student doet ervaringen op in de voor een leraar kenmerkende beroepssituaties. Deze vormen de basis van het zelfstandig leren, zowel op de werkplek als op de opleiding. De onderwijspraktijk dient ook benut te worden om helder te krijgen waar sterke en zwakke punten in het toepassen liggen. Verder zal blijken welke persoonskenmerken de student bezit of mist om een competent leraar te worden.

Leerinhoud:De student verzorgt zelfstandig minimaal zes lessen per week waarop hij systematisch reflecteert. Het accent ligt op het werken met leerlingen. Daarnaast worden lessen van de coach of van diens collegas bijgewoond, geobserveerd en nabesproken. Aan het einde van stage 2 is de student bovendien in staat taken van een leraar onder begeleiding uit te voeren. Hij woont dan ook lerarenvergaderingen, sectievergaderingen, ouderavonden en buitenschoolse activiteiten bij. De student werkt vanuit de Kenmerkende Situaties uit de Praktijkgids. Deze Kenmerkende Situaties worden beschreven in de vorm van suggesties van activiteiten die de student in de praktijk kan uitvoeren. De term suggestie betekent dat de student in het algemeen vrij is om ook zelf activiteiten te bedenken of te zoeken en vervolgens uit te voeren zolang ze maar een bijdrage leveren aan zijn competenties. Voorbeelden van opdrachten op stadium 3 en 4 van ontwikkeling: maak een voorbereiding voor een mentorles en voer hem (gedeeltelijk) uit maak een toets over een hoofdstuk. Vraag je daarbij af welke onderdelen je precies wilt toetsen bereid, eventueel samen met je vakcoach, een aantal gesprekken voor de ouderavond voor. Voer zelf enkele gesprekken onder begeleiding van je vakcoach. Wat wil je bespreken? Wie neemt het initiatief in het gesprek? Hoe geef je het gesprek een vervolg?

Toelatingseisen:De student dient de Orinterende Stage met een voldoende te hebben afgerond.


38

Werkvorm:stagelopen met daarbij het maken van opdrachten onder begeleiding van de studieloopbaancoach.

Toetsvorm/weging:De studieloopbaancoach bezoekt de student minimaal n keer en beoordeelt het portfolio. Criteria waaraan het portfolio moet voldoen: Het bevat bewijsmateriaal voor de competenties 1, 2, 3, 4 en 7 op niveau 3 of 4. Er is een onderbouwde voldoende beoordeling van de vakcoach op de stageschool.

Literatuur/materiaal:Praktijkgids Competentiegids met handleiding Werken aan competenties Brochure Wat kunnen leraren in opleiding uw school bieden (Bureau Externe Betrekkingen) Brochure Hoe regel ik een stageplaats? (Bureau Externe Betrekkingen) Contracten (Bureau Externe Betrekkingen) Studiegids

Overzicht SBU (studiebelastinguren):Lessen c.q. contacturen Groepswerk Individuele zelfstudie Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal 12 828

840


39

Stage 3Zie ook: Competenties, portfolio & assessments SLC-start

Cursusnaam Cursusnaam in Engels Cursuscode Opleiding Cohort Studiejaar & blok Leerlijn Studiepunten Cursusbeheerder Werkvorm Toetsvorm Aanwezigheidsplicht

: Stage jaar 3 (deeltijd) : Work placement preparation year 3 (part-time) : LERST108D : Alle richtingen : 2009 : Jaar 3 blok 1,2,3 en 4 : Student gestuurd : 20 : drs. H.C.Lieve : stage gekoppeld aan opdrachten : portfolio/POP/LWP/stagebeoordeling : ongeveer 500 uur op de stageschool.

Let op: Je kunt pas met stage 3 van start gaan, als je het project School als opdrachtgever met een voldoende afgerond hebt.

Doelstellingen:De student ontwikkelt alle SBL-competenties op stadium 5.

Legitimatie:Stage 3 is een verdiepende afsluitende fase onder eindverantwoordelijkheid van de vakcoach. Ook bij deze stage vindt integratie in de praktijk plaats van kennis, vaardigheden, attitudes en persoonskenmerken. De student doet verdiepende ervaringen op in de voor een leraar kenmerkende beroepssituaties.

Leerinhoud:De student neemt volledig deel aan het onderwijs en de diverse schoolactiviteiten. Hij draagt eigen verantwoordelijkheid voor zijn taken als leraar in opleiding (LIO). Ten opzichte van stage 2 worden de beroepsvaardigheden in stage 3 uitgebreid en verzwaard. De student werkt verder vanuit de Kenmerkende Situaties uit de Praktijkgids. Voorbeelden van opdrachten op stadium 5 van ontwikkeling: Bespreek in een rapportvergadering of in een voortgangsbespreking met je collegas de verschillen tussen je leerlingen. Op welke wijze kun je ervoor zorgen dat ze allemaal bij de les blijven? Onderzoek of je efficint en effectief met de tijd in de les omgaat en stel eventueel een verbeterplan op. Ga na wat structureel gedaan wordt aan het gebruik van ICT in de lessen op je school. Bedenk suggesties voor jouw bijdrage hierin en zoek uit op welke manier je deze kunt verwezenlijken.

Toelatingseis:De student dient Stage 2 en De school als opdrachtgever met een voldoende te hebben afgerond

Werkvorm:stagelopen met daarbij het maken van opdrachten onder begeleiding van de studieloopbaancoach.


40

Toetsvorm/weging:De studieloopbaancoach bezoekt de student minimaal n keer en beoordeelt de student tijdens het assessment. Criteria waaraan het assessment moet voldoen: Het portfolio bevat bewijsmateriaal voor alle SBL-competenties op niveau 5. De vakcoach geeft een onderbouwde beoordeling die voldoende is. De uitgevoerde les met voor en nabespreking wordt als voldoende aangemerkt.

Literatuur/materiaal:Praktijkgids Competentiegids met handleiding Werken aan competenties Brochure Wat kunnen leraren in opleiding uw school bieden (Bureau Externe Betrekkingen) Brochure Hoe regel ik een stageplaats? (Bureau Externe Betrekkingen) Contracten (Bureau Externe Betrekkingen) Studiegids

Overzicht SBU (studiebelastinguren):Lessen c.q. contacturen Groepswerk Individuele zelfstudie Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal 12 548

560


41

Afstuderen Deeltijda. Afstudeeropdracht uitstroomprofiel deeltijd DT Cursusnaam Cursusnaam in Engels Cursuscode Opleiding Cohort Studiejaar & blok Leerlijn Studiepunten Cursusbeheerder Werkvorm Toetsvorm Aanwezigheidsplicht Voorkennis Kennisbasis : Afstudeeropdracht uitstroomprofiel (deeltijd) : Bachelors thesis Teacher profiling (part-time) : LERAFU01D : Alle opleidingen : 2009 : Jaar 3, blok 1 t/m 4 (afstudeerfase) : Praktijkgestuurd :6 : Irma Westheim : Zelfstandig uitwerken eindopdracht : Beoordeling beroepsproduct en presentatie :: zie stage jaar 3 eisen : vakspecifieke en generieke kennisbasis

Doelstelling: De doelstelling van dit programmaonderdeel is het tonen van extra startbekwaamheid in n van de drie uitstroomprofielen: 1. Vakinhoudelijke Vorming: In deze profilering gaat het om: - verdieping in vakconcepten en methoden - de longitudinale opbouw van het schoolvak - de relatie met de onderliggende wetenschap Leren binnen dit profiel levert vooral een bijdrage aan competentie 3: vakinhoudelijk en didactisch 2 Beroepspraktijkvorming (Werken in het beroepsonderwijs) In deze profilering gaat het om: - de integratie van schoolvak en toekomstig beroep van de leerling - verdieping in inhouden van de beroepspraktijk en de betreffende beroepskolom - beroepsgerichte didactiek Leren binnen dit profiel levert vooral een bijdrage aan de competenties vakinhoudelijk en didactisch en samenwerking met de omgeving (6). 3 Zorgontwikkeling: Deze profilering richt zich op: - verdieping in systematische zorgverlening (signaleren, diagnosyiceren, remediren, eventueel doorverwijzen, gebruikmakend van orthopedagogische en orthodidactische expertise) - lesgeven in de context van een beroepstaak Leren binnen dit profiel levert vooral een bijdrage aan de pedagogische (2) en vakinhoudelijke en didactische (3) competenties, maar ook aan de competenties interpersoonlijk (1) en organisatorisch (4).


42

Legitimatie: In de opleiding wordt aandacht besteed aan het ontwikkelen van beroepsproducten, gekoppeld aan eenvoudig praktijkgericht onderzoek. Van een startbekwaam docent wordt verwacht dat een substantile bijdrage kan worden geleverd aan het verbeteren, vernieuwen en ontwikkelen van leermaterialen en begeleidingsmaterialen voor leerlingen, klassen en (jaar)groepen. Deze bekwaamheden zijn nodig om in het (school)team een bijdrage te leveren aan de innovatie en de schoolontwikkeling. De eindopdracht is een onderdeel van het afstudeerproject en een laatste proeve van bekwaamheid ten aanzien van het gekozen uitstroomprofiel. Leerinhoud: Bij dit programmaonderdeel worden geen nieuwe leerinhouden aangeboden, maar verdiept de student zich vanuit de eigen onderwijscontext in het gekozen uitstroomprofiel. Deze verdieping komt bij de student tot uiting in: - het uitvoerend handelen in complexe situaties - het gebruik van ontwerpvaardigheden - gerichtheid op praktijkonderzoek en innovatie, bijdragend aan schoolontwikkeling De student doorloopt een aantal activiteiten die kenmerkend zijn voor de eindopdracht. Deze activiteiten zijn achtereenvolgens de volgende: Voorbereidende activiteiten - afbakenen van de opdracht of het probleem (onderzoek naar de noodzaak, inventarisatie verwachtingen en wensen, analyse van gewenst gedrag e.d.) - opstellen van doelstellingen en/of onderzoeksvraag - typeren van de methodologie in termen van onderzoeken,verbeteren, vernieuwen en ontwikkelen - beschrijven gewenst beroepsproduct en/of onderzoeksverslag met aanbevelingen Uitvoerende activiteiten - vastleggen van de huidige situatie (analyse van de huidige methodiek en werkwijze, interviews met uitvoerders of gebruikers, evaluaties onder leerlingen etc.) - vastleggen van de gewenste situatie (idem) - verbreden blikveld door literatuuronderzoek en/of veldonderzoek elders - onderzoeken,verbeteren, vernieuwen of ontwikkelen (verbeterd didactisch vormgeven, vernieuwen van de werkwijze of ontwikkelen van iets nieuws) - uitproberen, evalueren en bijstellen (actieonderzoek) Afrondende activiteiten - beroepsproduct overdraagbaar maken - presentatie m.b.t. realisatie en resultaat m.b.t. beroepsproduct Toelatingseisen: Om met dit programmaonderdeel te mogen starten moet voldaan zijn aan de eisen die gesteld worden voor de start van Stage 3 (zie bij de desbetreffende cursusbeschrijving). Werkvorm: Zelfstandig werken aan het uitstroomprofielwerkstuk. Toetsvorm/weging: Beoordeling beroepsproduct en presentatie 100% in Osiris ICT en Media: Elektronisch contact met begeleiders en medestudenten Het portfolio wordt digitaal opgebouwd in N@tschool


43

Overzicht SBU (studiebelastinguren): Lessen c.q. contacturen Groepswerk Individuele zelfstudie Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal

12 40 100 16 168 uur

b. Afstudeerproject Vak deeltijd DT Cursusnaam : Afstuderen vak deeltijd (deeltijd) Cursusnaam in Engels : Bachelors thesis Major (part-time) Cursuscode : LERAFS04D Opleiding : Alle opleidingen Collegejaar : 2009 - 2010 Studiejaar & blok : Jaar 3, blok 3 en 4 Leerlijn : Praktijkgestuurde Studiepunten :6 Cursusbeheerder : Irma Westheim Werkvorm : Zelfstandig uitwerken eindopdracht Toetsvorm : Beoordeling beroepsproduct en/of presentatie Aanwezigheidsplicht : Voorkennis : zie stage jaar 3 eisen Kennisbasis : vakspecifieke en generieke kennisbasis Doelstelling: De doelstelling van dit programmaonderdeel is het tonen van startbekwaamheid ten aanzien van de vakinhoudelijke component van de (vak)didactische competentie (SBL competentie 3). De doelstelling is: een vakinhoudelijke verbreding en verdieping in het eigen vakgebied gericht op een actueel thema uit de kennisbasis resulterend in een bachelor thesis waarin het HBO niveau duidelijk zichtbaar is. In de thesis wordt verslag gedaan van een vakinhoudelijk onderzoek waarin voldoende aandacht uitgaat naar de (vak)didactische implicatie van de uitkomsten. Legitimatie: In de opleiding wordt aandacht besteed aan het opzetten en uitvoeren van leerstof- en leerinhoudelijk onderzoek. Van een startbekwaam docent wordt verwacht dat een substantile bijdrage kan worden geleverd aan het ontwikkelen van het vakgebied in de schoolcontext. Deze bekwaamheden zijn nodig om in het (school)team een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het vakaanbod en/of de leergebieden. De eindopdracht is een onderdeel van het afstudeerproject en een laatste proeve van bekwaamheid ten aanzien van het Vak. Leerinhoud: Bij dit programmaonderdeel worden geen nieuwe leerinhouden aangeboden. De student doorloopt een aantal onderzoeksgerichte activiteiten die kenmerkend voor deze eindopdracht. Deze activiteiten zijn achtereenvolgens de volgende: Voorbereidende activiteiten - formuleren probleemstelling - kiezen methodologie - plan van aanpak maken Uitvoerende activiteiten - gegevens verzamelen (observatie, literatuur onderzoek, inhoudsanalyse, interview, participerende observatie, case study, actieonderzoek etc.) - verzamelde gegevens verwerken en analyseren - interpreteren en concluderenSLC reader Hoofdfase-intervisie versie 2009 44

- planning volgen en bijstellen Afrondende activiteiten - verslagleggen en rapporteren - presentatie van de uitkomsten Toelatingseisen: Om met dit programmaonderdeel te mogen starten moet voldaan zijn aan de eisen die gesteld worden voor de start van Stage 3 (zie bij de desbetreffende cursusbeschrijving). Werkvorm: Zelfstandig werken aan een eindopdracht. Toetsvorm/weging: Beoordeling eindwerkstuk (bachelorthesis) en presentatie 100% in Osiris Literatuur/materiaal: Handleidingen afstuderen Vak van de onderscheiden opleidingen. ICT en Media: Elektronisch contact met begeleiders en medestudenten Het portfolio wordt digitaal opgebouwd in N@tschool Overzicht SBU (studiebelastinguren): Lessen c.q. contacturen Groepswerk Individuele zelfstudie Voorbereiding eindopdracht Voorbereiding toets / examen Totaal

12 40 100 16 168 uur


45

Bijlage 1. Format individuele gesprekkenPersoonsgegevens Voor- en achternaam: _______________________________________________________

Adres:

_______________________________________________________

Postcode en Plaats:

_______________________________________________________

Geboortedatum:

_______________________________________________________

Geboorteplaats/-land

_______________________________________________________

Studentnummer Contactgegevens Telefoon thuis:

________________________________________________________

_______________________________________________________

Mobiele telefoon:

_______________________________________________________

Priv E-mail

_______________________________________________________ (deze gebruiken we alleen in noodgevallen, in de regel gaat alle mail via je HR-account)

Opleidingsgegevens Ja Nog niet

Propedeuse

SLC-er jaar 1

_______________________________________________________

Gegevens stageschool

Naam school

_______________________________________________________

Adres

_______________________________________________________

Naam vakcoach

_______________________________________________________

Tel. Nr.

_______________________________________________________

E-mail adres

_______________________________________________________ Ja Nee

Opleidingsschool

Bijzonderheden:

_______________________________________________________

Overzicht data voortgangsgesprekken 1e voortgangsgesprek: 2e voortgangsgesprek: 3e voortgangsgesprek:


46

Eerste voortgangsgesprek: kennismaking en voortgangDit formulier zoveel mogelijk invullen en meenemen naar gesprekNaam student: Opleiding: ______________________ ______________________ Studentnummer: _____________

Studieloopbaancoach: ______________________ Datum: ______________________

Huidige werkzaamheden naast je opleiding Heb je een baan? Ja /nee Ik heb deze baan: ___________________________________________________ Ik werk ..... per week op deze dagen: ______________________________________

Hoe omschrijf je jezelf? Wat zijn je sterke punten ? Wat zijn je valkuilen? ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________

Kennismaken Onderwerpen: Motivatie voor de opleiding, korte karakterschets, taalvaardigheid

Je leven buiten de HR Onderwerpen: bijbaantje (m.n. hoeveel uur), thuissituatie, overige belangrijke zaken

Studieverloop tot nu toe Onderwerpen: eerste indruk van de opleiding, inschatting van het niveau van de opleiding, eventueel al knelpunten, en over jouw studiegedrag.


47

Bindende afspraken SLC (niet vooraf invullen) Deficintie o.g.v. taalvaardigheid of op andere gebieden?

De volgende aantekeningen in Osiris opnemen:

Handtekening student:

Handtekening studieloopbaancoach:

Naam: Naam:


48

Tweede voortgangsgesprek: stage en voortgangNaam student: Opleiding: Studieloopbaancoach: Datum: ______________________ ______________________ ______________________ ______________________ studentnummer:_____________

Persoonlijk Onderwerpen: veranderingen in persoonlijke situatie, andere belangrijke zaken

Studievoortgang Onderwerpen: stand van zaken voortgang propedeuse, tweedejaarsvakken

Stage en portfolio

Stand van zaken eerder gemaakte afspraken (niet vooraf invullen) Alleen als er in het eerste gesprek (bindende) afspraken zijn gemaakt.

Eventueel: nieuwe afspraken:




Naam: Naam:

Derde voortgangsgesprek: portfolio en voortgangNaam student: Opleiding: Studieloopbaancoach: Datum: ______________________ ______________________ ______________________ studentnummer:_____________

______________________

Persoonlijk Onderwerpen: veranderingen in persoonlijke situatie, andere belangrijke zaken

Studievoortgang Onderwerpen: het meest actuele puntenoverzicht bespreken. Hoe groot is de kans op BSA? Indien groot: wat kun je doen om je te orinteren op andere mogelijkheden?

Stand van zaken eerder gemaakte afspraken (niet vooraf invullen) Alleen als er in het eerste en/of tweede gesprek (bindende) afspraken zijn gemaakt.

Na dit jaar... Past deze opleiding bij je? Wil je graag docent worden?

Beoordeling van je portfolio Onderwerpen: Feedback geven op portfolio, afspraken maken over eventuele herkansing.




Naam: Naam:

50

Bijlage 2. Opfrisser: de leercyclusIn de competentiegids en de handleiding daarbij staat omschreven wat competentiegericht leren is en wat dit van je vraagt. Dit stuk gaat vooral over hoe je te werk kunt gaan. Om systeem te krijgen in je manier van leren, werken we in de opleiding met een model: de leercyclus. Wat verstaan we onder de Leercyclus? Als instrument voor het (zelfstandig) leren van de student is er gekozen voor de leercyclus. Kort geschetst kent dit instrument een aantal stappen die hieronder in een schema samengevat zijn.

Toelichting: Je hebt een leervraag, die voortkomt uit ervaringen, of uit een sterkte-zwakte analyse, of uit opdrachten of uit nieuwsgierigheid, de zgn. wat-vraag. Je zegt: "Wat ik wil leren is ". (Zelf)reflectie is derhalve een welhaast noodzakelijke vaardigheid die Je moet beheersen om te komen tot je leervragen. Deze leervragen vormen de basis voor het formuleren van doelen die je wil gaan halen op korte-, of langere termijn. Deze doelen zet je in je POP, je persoonlijk ontwikkelingsplan. De volgende vraag is nu: "Hoe ga ik dat leren ?", de zgn. hoe-vraag. Hiervoor stel je een leerwerkplan (LWP) op. In dit leerwerkplan wordt uiteraard aangegeven wat er geleerd moet gaan worden, maar ook wanneer, waar en hoe dit in z'n werk zal moeten gaan. Met andere woorden: in het leerwerkplan wordt omschreven hoe de gestelde doelen gerealiseerd gaan worden. Coach en/of tutor kunnen behulpzaam zijn bij het opstellen van het leerwerkplan.

51

Na de uitvoering volgens het leerwerkplan, stap 3 van de leercyclus, kijk je terug op het behaalde resultaat, de reflectie. Oftewel, heb ik nu een antwoord op mijn leervraag? Is het doel zoals geformuleerd in het POP gehaald, geheel of ten dele? Afhankelijk van het resultaat ga je opnieuw de leercyclus in met andere en/of bijgestelde doelen en stelt wederom een leerwerkplan op om de doelen te realiseren. Uitvoering levert altijd weer nieuwe ervaringen op, met daaruit voortvloeiende leervragen en daaraan gekoppelde doelen. Alle materialen en resultaten leg je vast in je (ontwikkelings) portfolio (ook wel krat of dossier genoemd), dat op zijn beurt weer een instrument is voorjou, de tutor en de coaches om zicht te krijgen op je (persoonlijke en professionele) ontwikkeling. Ten behoeve van een assessment (een integrale beoordeling) kun je uit het ontwikkelingsportfolio een selectie maken voor je assessmentportfolio, waarmee je kan aantonen dat je voldoende "bagage" in huis hebt om een volgende opleidingsfase aan te kunnen. Hierover verderop meer.

Samengevat kan dus gesteld worden dat de leercyclus een instrument is voor zelfstandig leren, gevoed en aangestuurd door (de zelfreflectie van) de student, met een coachende rol voor de begeleiders op de werkplek en de tutor.In het vervolg komen we nog uitgereid op portfolio en assessment terug.

Leervragen als start en als eindpunt De basis voor dit model zijn je persoonlijke leervragen. Je (persoonlijke) leervragen vormen het uitgangspunt voor het doorlopen van de leercyclus. Deze keuze om de vormgeving en uitvoering van de opleiding zo dicht mogelijk bij de student te leggen is ingegeven door: de overweging dat uiteindelijk de docent zelfstandig zijn beroep moet kunnen uitoefenen. de overweging dat hij rekening en verantwoording moet kunnen afleggen omtrent de keuzes die hij bij die uitoefening van zijn beroep maakt. de overweging dat hij verantwoordelijkheid leert dragen en zelfstandigheid ontwikkelt in en voor zijn professionele handelen door deze tijdens de opleiding waar dat verantwoord is, reeds te nemen. Met een variant op recente uitspraken: Verantwoordelijkheid en zelfstandigheid moet je doen. Hoe kan ik een goede leervraag formuleren? Om dit te beantwoorden, gaan we eerst een antwoord geven op: Wat is een leervraag? Wat zijn kenmerken van een leervraag? Wat is een leervraag? Een leervraag is een vraag die je aan jezelf stelt, ter beantwoording door jou zelf, om van het antwoord wat te leren. Toelichting: Uiteraard leer je het liefst zaken die je nog niet kent of kunt. Als je bijvoorbeeld (nog) niet weet hoe je leerlingen het best in tweetallen kunt laten werken dan formuleer je: Hoe kan ik brugklasleerlingen leren om met behulp van het leerboek in tweetallen te werken? Wat zijn kenmerken van een goede leervraag? Het moet een vraag zijn. Het is een persoonlijke vraag (er zit ik in de vraag).

52

De vraag moet concreet zijn. Als je voor jezelf hanteert dat elke leervraag begint met: Hoe kan ik ., dan lijkt succes binnen handbereik. Hoe weet ik nu wat ik moet leren? Blijf je waarschijnlijk nog zitten met de vraag hoe je boven water krijgt wat je allemaal nog wilt / moet leren, alvorens een goede leraar te zijn. Eigenlijk is dat heel simpel. Als je weet wat een goede leraar is, en je weet wie jij bent (op het gebied van kennis, vaardigheden en houding), dan kun je ook verwoorden wat je nog tekort komt. De kenmerkende situaties zijn een belangrijk hulpmiddel om dit boven water te krijgen. (hierover in het volgende hoofdstuk meer) De startcompetenties in de competentiegids geven het eindpunt aan. Ze beschrijven wat een goede leraar bij de start van zijn loopbaan moet kunnen. Dit tekort is de voedingsbodem voor je leervragen. Als duidelijk is wat je tekortkomingen zijn, dat weet je wat je nog moet leren. Dit zijn dus de wat-vragen die in je persoonlijk / professioneel ontwikkelingsplan (POP) staan. De vraag is nu (jawel, daar is hij): Hoe kan ik dat leren?, de zogenaamde hoe-vragen die in je leerwerkplan (LWP) staan. We zijn nu een eind op weg, maar wat rest is de vraag hoe je nu te weten komt wat je nog moet leren. Er zijn vele wegen die naar dit antwoord leiden. Voor velen is trial and error een beproefde methode; gewoon doen, en als het mis gaat dat weet je welke zaken (kennis, vaardigheden) je nog mist, dus weet je wat je nog moet leren. Anderen weten uit andere bronnen (figuurlijk in de spiegel kijken, evaluaties, functioneringsgesprekken, interviews, toetsresultaten, video-opnames van eigen handelen, etc.) waar de hiaten zitten (de wat-vraag uit jouw POP). Zijinstromers krijgen zicht op het wat, doordat ze bij de start van de opleiding een uitgebreid onderzoek krijgen (assessment aan het begin) op basis waarvan hun POP wordt samengesteld. Advies: Probeer met medestudenten te werken aan het verhelderen ven elkaars (persoonlijke) leervragen. De leercyclus is dus het belangrijkste instrument om je eigen leren te sturen. Met behulp van dit instrument wordt het verband tussen het wat, het hoe, de reflectie, het verslag en het stellen van nieuwe vragen inzichtelijk. De leercyclus vormt het vliegwiel bij je leerproces. In het volgende stuk gaan we nader in op het wat aan de hand van het begrip kenmerkende situaties.

53

Reflectiecirkel

Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Fase 5

Handelen/ervaring opdoen Terugblikken Formuleren van essentile aspecten Alternatieven ontwikkelen en daaruit kiezen Uitproberen

Fase 1 en fase 5 overlappen elkaar.

Bij dit model horen drie standaardvragen: 1. in fase 2: Wat is er gebeurd? 2. in fase 3: Wat vond ik daarin belangrijk? 3. in fase 4: Tot welke voornemens of wensen leidt dat? Uitbreiding op de Reflectievragen: Fase 1 1. 2. 3.

Wat wilde ik bereiken? Waar wilde ik op letten? Wat wilde ik uitproberen?

54

Fase 2 0.Wat was de context? 1. Wat wilde ik? 2. Wat voelde ik? 3. Wat dacht ik? 4. Wat deed ik?

5. Wat wilden de leerlingen? 6. Wat voelden de leerlingen? 7.Wat dachten de leerlingen? 8. Wat deden de leerlingen?

Fase 3 1. 2. 3. 4.

Hoe hangen de antwoorden op de vorige vragen met elkaar samen? Wat is daarbij de invloed van de context/school als geheel Wat betekent dat nu voor mij? Wat is dus het probleem (of de positieve ontdekking)?

Fase 4 1. 2. 3.

Welke alternatieven zie ik (oplossingen of manieren om gebruik te maken van mijn ontdekking)? Welke voor -en nadelen hebbe

SLC Reader Stage

Documents

Transcript of SLC Reader Stage