Het beroepsonderwijs is het fun-dament van onze samenleving. Van vakmensen kunnen we niet genoeg hebben. Ze vormen de ruggengraat van ons land.Tweede Kamerlid en oud-wiskunde-docent Paul van Meenen haalt graag de Leidse Nobelprijswinnaar Heike Kamerlingh Onnes aan, om het belang van goede vakmensen en het beroeps-onderwijs te onderstrepen. Kamer-lingh Onnes richtte in 1901 de Leidse Instrumentenmakersschool op, een mbo-opleiding die tot de dag van van-daag bestaat. Hij motiveerde de komst van de school met de uitspraak zonder instrumentenmakers geen Nobelprijs.Goed onderwijsPaul van Meenen heeft 33 jaar onder-wijservaring. De eerste 17 jaar in het beroepsonderwijs, mbo en hbo, en de laatste 16 jaar in het middelbaar onder-wijs als rector en bestuurder, maar ook altijd als docent. Het beroepsonder-wijs heeft me nooit meer losgelaten. Uit eigen ervaring weet ik dat vakop-leidingen een geweldige manier van on-derwijs bieden, gericht op het opleiden van een goede beroepsoefenaar. Daar geniet ik van. Ik zag al snel wat het voor leerlingen betekent om goed onder-wijs te krijgen. Mbo-leerlingen zijn veel gemotiveerder. Ze weten beter wat ze willen en zien hun toekomst veel beter voor zich. Dat is een groot verschil met het algemeen vormend onderwijs. Het beroepsonderwijs draait vooral om het leren van een vak. Leerlingen weten heel goed waarvoor ze het doen.RekentoetsHt probleem in ons onderwijs is de manier waarop kinderen worden geselecteerd. De nadruk ligt veel te veel op taal en rekenen. Alsof er verder niets is. De verplichte rekentoets is een killer voor het stimuleren van talent. De nadruk op rekenen en taal zorgt voor verkokering, waardoor talent onbenut blijft. Een ander punt van zorg is de vroege selectie. Het zou beter zijn als het eerste jaar in het mbo een orintatiejaar wordt. Nu moet je al op je 13de, 14de kiezen. Dat leidt soms tot verkeerde keuzes. De beroeps- en schoolkeuze zou veel meer gericht moeten zijn op het zicht-baar maken en stimuleren van talenten. Vakwedstrijden zoals Vakkanjers, Skills Heroes en WorldSkills zijn enorm stimu-lerend. Niet alleen voor de leerlingen en studenten die deelnemen. De aandacht en waardering voor jouw beroep is inspirerend. Het haalt het beste in de studenten naar boven. En de vakwed-strijden helpen bij het vergroten van de maatschappelijke waardering die het beroepsonderwijs verdient.WORLDSKILLS 2015 06Hoe bereid je je als grafsch vormgever voor op WorldSkills? Met oude opdrachten uit vorige edities, zegt Nick Lumatalale, docent en begelei-der van nationaal kampioen Damien Dekker. Het is volgens Lumatalale de beste manier om te ervaren hoe pittig de wedstrijden zijn: Damien moet het in vier wedstrijdonderdelen opnemen tegen 37 kandidaten. Hij moet bijvoorbeeld een logo en huisstijl voor een evenement ontwikkelen en een adver tentie maken. Er staat vier tot acht uur voor een opdracht, dus ik train hem ook op het effectief omgaan met de tijd.VertaalslagCreativiteit en technische vaardigheden moeten in perfecte balans zijn. Bij het onderdeel Packa-ging moet Damien een verpakking ontwikkelen voor een product. De ideen die hij daarover heeft, moet hij technisch foutloos ver talen, zodat het in 3D klopt. Het moet er mooi uitzien, maar het moet ook nog eens uitvoerbaar zijn. Daar gaat meer tijd in zitten dan het maken van een adver tentie.De technische uitvoerbaarheid van een project is meetbaar. Maar hoe beoordeel je met een internationale jury of iets mooi is? Luma-talale: Smaken verschillen natuurlijk. Met wat we in Nederland mooie grafsche vormgeving noemen, krijg je bijvoorbeeld in Japan de handen niet op elkaar. Er zit dus een subjectief element in de jure-ring die de uitslag nog spannend zal maken.Werken onder drukDe Skills-wedstrijden noemt de Zwolse docent belangrijk: Je leer t werken onder druk, iets wat je later ook in het bedrijfsleven moet kunnen. En je hebt contact met studiegenoten uit de hele we-reld. Dat geeft je een bredere kijk op het vak.Voor Lumatalale is dat vak nog steeds een oude jeugdliefde. Als kind zat ik altijd al te tekenen. Op de middelbare school, eind jaren tachtig, trok ik de stoute schoenen aan en ging langs bij de design-afdeling van de NS. Die gaven me een proefop-dracht: de vormgeving van een campagneposter voor Rail 21. Daarna had ik de smaak te pakken. Grafsche vormgeving heeft voor mij twee grote uitdagingen: uitzoeken wat cht bij de klant past en nooit op routine draaien. Er is een enorme dynamiek in het mbo. De vraag naar vakmensen in de techniek of verpleging zal altijd blijven.Het negatieve beeld van het mbo is achterhaald, meent Michiel Rog, de onderwijsspecialist van het CDA.Het beroepsonderwijs is voor tdu-rend in ontwikkeling. De vernieu-wingen gaan in veel vakgebieden echt razendsnel. PareltjeMichel Rog kent de onderwijs-wereld als zijn broekzak. Voor zijn overstap naar de Tweede Kamer was hij voorzitter van CNV Onder-wijs. Hij breekt een lans voor de ouderwetse vakopleiding, die in zijn ogen niet altijd de waardering krijgt, die deze verdient. Ten onrechte leeft het beeld dat je beter een algemene studie kunt doen. De arbeidsmarktperspectieven voor mboers zijn goed. Door te kiezen voor een beroepsopleiding, kies je voor goede kansen. In de prak-tijk zijn mboers goed opgeleid en komen ze na hun opleiding goed te-recht. Vergelijk je de kansen van een vakman of vakvrouw met die van een afgestudeerde student psycho-logie, dan komt de eerste makkelij-ker aan een baan. Het beroepson-derwijs leidt je op tot een vakman of vakvrouw in een baan waar behoefte aan is en waarmee goed geld verdiend kan worden. In die zin mag het beroepsonderwijs wel wat zelfbewuster en trotser zijn.Leermeester-gezelGevraagd naar verbeteringen, wijst Rog naar het samenspel tussen op-leidingen en het bedrijfsleven. Een docent ver telde me dat alles wat hij acht jaar geleden geleerd heeft, nu al verouderd is. Daar ligt een uitdaging voor het onderwijs: de opleidingen moeten aansluiting hou-den op de praktijk en de docenten moeten bijblijven in hun vakgebied. Er moet voldoende aandacht zijn voor wat sectoren en het bedrijfsle-ven aan vakkrachten nodig hebben. Omgekeerd moet het bedrijfsleven talent de kans bieden om door middel van stageplekken ervaring op te doen. Niet alleen vanuit een maatschappelijk belang, maar ook omdat je zomaar een pareltje voor jouw bedrijf kunt interesseren.Rog is voorstander om de mees-ter- en gezeltitel weer in te voeren bij de ambachtelijke vakken. In dit sy steem dragen ervaren vakmensen de kneepje van hun vakmanschap over. Hij is blij dat minister Busse-maker het plan heeft omarmd en hier 25 miljoen euro voor beschik-baar heeft gesteld.NICKDOCENT GRAFISCHEVORMGEVINGNick Lumatalale (expert, trainer, coach en docent grafische vormgeving):Het moet er niet alleen maar mooi uitzienNick Lumatalale (42) is docent aan de mbo-opleiding Grasche Vormgeving op het Deltion College in Zwolle. Voor WorldSkills traint en coacht hij derdejaars student Damien Dekker (20), nationaal kampioen Graphic Design. BEELD: VINCENT VAN DORDRECHTPaul van Meenen (D66)Zonder instrumenten-makers geen NobelprijsMichiel Rog (CDA):De keuze voor een vak, is kiezen voor goede kansen