Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

32
Economen: Deskundigen, Consultants, of Politici? Harro Maas Centre Walras-Pareto Universiteit Lausanne

Transcript of Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Page 1: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Economen: Deskundigen, Consultants,

of Politici?Harro Maas

Centre Walras-Pareto Universiteit Lausanne

Page 2: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

I. De “voorspellingen”

van het CPB

Page 3: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 4: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 5: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 6: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

conjunctuuronderzoek in het interbellum

Page 7: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Harvard barometer

Voor de franse statisticus Émile Cheysson, (eind 19e eeuw) waren grafieken instrumenten die automatisch de wetten en verborgen verbanden in de economie zichtbaar zouden maken

Page 8: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Conjunctuuronderzoek op het CBS

Terugblikkend in 1921 schreef De Bosch Kemper dat hij verwachtte dat de conjunctuurbarometer “welhaast automatisch de stand van de conjunctuur zou aangeven en de verwachtingen voor de nabije toekomst.”

Page 9: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 10: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

CBS-barometer

Page 11: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Tinbergen’s “wiskundige machines”

Page 12: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Keynes contra Tinbergen : expert oordeel versus modellenbouw

It is a strange reflection that this book looks likely, as far as 1939 is concerned, to be the principal activity and raison d’être of the League of Nations. (Keynes over Tinbergen’s conjunctuuronderzoek voor de Volkerenbond)

Page 13: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 14: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 15: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Voorspellingen of simulaties?

• Hoe kies je de waarden van de exogene variabelen?

• Hoe introduceer je een beleids/gedrags/contextverandering in het model?

• Produceren simulaties « feiten »? • …

Page 16: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 17: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

De autoriteit van modellenHet zou voor een doelmatige discussie van groote waarde zijn, wanneer de bezwaren tegen het hier weergegeven model aldus geformuleerd werden, dat daarbij steeds werd vermeld op welke vergelijking zij betrekking hebben, of welke detailleering van het model als noodzakelijk wordt gezien.(Tinbergen in nota voor Economische zaken, 1935)

Page 18: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Het Poldermodel

Page 19: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

{

Click icon to add picture

NRC, donderdag 14 maart, 2013

Page 20: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

Modellen ordenen discussies en evalueren beleid20

Tinbergen in 1936Het zou voor een doelmatige discussie van groote waarde zijn, wanneer de bezwaren tegen het hier weergegeven model aldus geformuleerd werden, dat daarbij steeds werd vermeld op welke vergelijking zij betrekking hebben, of welke detailleering van het model als noodzakelijk wordt gezien.(Tinbergen in nota voor Economische zaken, 1935)

Het CPB in 2006

Many policy measures in the macroeconomic sphere can only be understood and discussed properly with the help of a model which sets out the key relationships between macroeconomic variables. Such a model is an important instrument in considering relevant relationships. (Henk Don & Johan Verbruggen 2006)

Page 21: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

... maar voorspellen slecht:

(Vrij Nederland, 4-4-2009) Ondertussen neemt de kritiek op de voorspellingen van het CPB toe. Over de afgelopen maanden lukte het CPB-directeur Coen Teulings niet de economische groei correct te voorspellen:

September 2008: GDP groei van 1,25%December 2008: -0,75%Maart 2009: -3,5%

“Een gigantische ramingsfout.” Niettemin vind Teulings niet dat hij heeft gefaald: “Er zijn ramingen gegeven die ons hoofdpijn hebben gegeven. In dit geval geloof ik niet dat we het beter zouden kunnen hebben gedaan.”

“We zijn slecht in het doen van voorspellingen.”

Page 22: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

IIConsultants of

experts? Exxon Valdez

Page 23: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 24: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

• “Contingent Valuation”= hypothetische vragen naar “willingness to pay” voor publiek goed (bijv. Behoud natuurgebied).

• Representatieve steekproef• Extrapoleer naar relevante populatie• Gaat om goed waar geen markt voor is

(publieke goederen)

Hoe beoordeel je financiële schade (olie)ramp?

Page 25: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 26: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 27: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

• THE AUTHORS• Kenneth J. Arrow is the Joan Kenney Professor of Economics and Professor

of Operations Research at Stanford University. Professor Arrow is the recipient of the Nobel Prize in Economic Sciences, the von Neumann Prize, the John Bates Clark Medal, and numerous honorary degrees.

• Mike A. Denning is an economist with Exxon Company, U.S.A.• Peter A. Diamond is the Paul A. Samuelson Professor of Economics at the

Massachusetts Institute of Technology. Professor Diamond is a recipient of the Indian Econometric Association's Mahalanobis Memorial Award.

• Jerry A. Hausman is the John and Jennie S. McDonald Professor of Economics at the Massachusetts Institute of Technology. He is also a special consultant at Cambridge Economics, Inc. Professor Hausman is a recipient of the Econometric Society's Frisch Medal, as well as the American Economic Association's John Bates Clark Medal.

• Michael A. Kemp is Vice-President of Charles River Associates.• Daniel L. McFadden is the E. Morris Cox Professor of Economics and

Director of the Econometrics Laboratory at the University of California at Berkeley. Professor McFadden has received the American Economic Association's John Bates Clark Medal and the Frisch Medal of the Econometric Society.

Consultants or experts?

Page 28: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

The papers and comments are revised versions of research presented at a conference organized by Cambridge Economics, Inc., and held in Washington, D.C., on April 2-3,1992. The research funding for the papers and conference was provided by Exxon Company, U.S.A. The opinions expressed here are those of the authors and not necessarily those of Exxon.The importance of an informed understanding of CV goes well beyond its possible use in litigation arising from oil spills, in part, because of CV's incorporation into the Department of the Interior's regulations for measuring the damages associated with oil spills and hazardous wastes. CV is also sometimes used by governmental agencies, for example, the Corps of Engineers, in benefit-cost analyses of proposed governmental projects.

Page 29: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 30: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 31: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas
Page 32: Skepsis congres 2015 - Deskundigheid in de economie - Harro Maas

1. Voorspellingen zijn geen voorspellingen, maar ramingen.

2. Expertise bestaat uit “considerate judgement”, d.i. evalueren van beleid, niet het voorspellen van de toekomst.

3. Economen zeggen niet “de waarheid”, maar zijn spelers in strijd van belangen.

4. Sociale wetenschappen kennen niet alleen “contested concepts”, maar ook “contested methods and data”. Dat is inherent aan een sociale wetenschap, zie 3).

De Moraal