siTi§mnusS nigBn§naKarkm

46
siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004 r)aykarN¾GgÁkarlIkadU ¬segçb ¦ Ex FñÚ qñaM 2005 sm<½n§Exμ rCMerOnnigkarBarsiT§imnusS lIkadU LICADHO CAMBODIAN LEAGUE FOR THE PROMOTION AND DEFENCE OF HUMAN RIGHTS

Transcript of siTi§mnusS nigBn§naKarkm

Page 1: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004 r)aykarN¾GgÁkarlIkadU ¬segçb ¦ Ex FñÚ qñaM 2005

sm<½n§ExμrCMerOnnigkarBarsiT§imnusS lIkadU LICADHO

CAMBODIAN LEAGUE FOR THE PROMOTION AND DEFENCE OF HUMAN RIGHTS

Page 2: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

sm<½n§ExμrCMerOn nigkarBarsiTi§mnusS lIkadU lIkadU KWCaGgÁkarsiTi§mnusSkñúgRsukmYyenAkm<úCa . cab;taMgBIGgÁkarlIkadU RtUv)anbegáIteLIgenAqñaM 1992 GgÁkarenH KWCaGgÁkarEdlsßitenACYrmuxeK kñúgkic©xitxM RbwgERbgedIm,IkarBarsiTi§mnusSenAkm<úCa nigedIm,IelIkkMBs;kareKarBsiTi§Blrdæ nigsiTi§ xagEpñkneya)aytamry³raCrdæaPi)alkm<úCa nigsßab½nnana. karsßabnaelIsmiTi§pl rbs;xøÜnkñúgGtItkal lIkadUenAEtbnþCaGñkts‘UmtisRmab;RbCaBlrdæ nigCaGñkXøaMemIl raCrdæaPi)altamry³kmμviFIsiTi§mnusSnanaénkariyal½ykNþalrbs;xøÜnenAPñMeBj nig kariyal½yenATUTaMg 12 extþepSgeTot. lIkadUenAEtbnþskm μPaBrbs;xøÜntamry³kariyal½ykmμviFITaMg 6 rbs;xøÜn dUcxag eRkam³

kariyal½yGb;rMsiTi§mnusS KWCakariyal½yEdlebIkvKÁhVwkhVWnsiTi§mnusSdl;Rkum eKaledAnana dUcCamRnþIraCkar sisS nisSit RBHsgÇ RBmTaMgebIkvKÁpSBVpSay siTi§mnusSdl;saFarN³CnnanaEfmeTotpg .

kariyal½yesuIbGegát KWCakariyal½yEdlmantYnaTICaGñkesuIbGegátkrNIrMelaP siTi§mnusS nigCYyCnrgeRKaHnanakñúgdMeNIrkarN_Bak;B½n§xagpøÚvc,ab;. buKÁlik EdlmankarhVwkhVWnCMnajRtwmRtUv k¾)anXøaMemIlBn§naKarcMnYn 18 edIm,Ivaytémø sßanPaBBn§naKar RBmTaMgCYyeGayBiruT§Cnnana TTYl)annUvtMNagEpñkc,ab;.

kariyal½yeBTü KWCakariyal½yEdlpþl;esvaevC¢saRsþdl;BiruT§Cn TNÐit nig mRnþIBn§naKar enAtamBn§naKarcMnYn 18 kEnøg. eRkABIenHk¾)anpþl;esvaevC¢- saRsþ nigCYybBa¢ÚnCnrgeRKaHedayGMeBIrMelaPsiTi§mnusSeTAmnÞIreBTüpgEdr.

KeRmagRbqaMgTaruNÐkm μ Cakariyal½ypþl;esvasþarlT§PaBTUeTAdl;CnrgeRKaH edayGMeBITaruNÐkmμ nigeFVIkarts‘UmtiRbqaMgnwgGMeBITaruNÐkmμ.

Page 3: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

kariyal½ysiTi§kumar Cakariyal½yEdlpþl;karGb;rMsiTi§kumardl;saFarN³Cn TUeTA sßabnabNþajkarBarkumarenAtammUldæannana nigesuIbGegátkarrMelaP siTi§kumar .

kariyal½ysiTi§RsþI Cakariyal½yGb;rMsiTi§RsþIdl;saFarN³CnTUeTA esuIbGegát karrMelaPsiTi§RsþI nigeFVIkarts‘Umti edIm,IeGaymankarpøas;bþÚrEpñkc,ab; nigsgÁm.

cMeBaHB½t’manbEnßmsUmTak;Tg³ elakRsI evC¢bNÐit Bug QIvekk RbFanGgÁkarlIkadU Gas½ydæan³ GgÁkarlIkadU ¬sm<½n§ExμrCMerOn nigkarBarsiTi§mnusS ¦

GaKarelx 16 pøÚvelx 99 raCFanIPñMeBj km<úCa TUrs½BÞ³ ¬855¦ 23 360 965 ¼ 364 901 TUrsar³ ¬855¦ 23 360 965 ¼ 217 626 GIuEm:l³ [email protected]

eKhTMB½r³ http://www.licadho.org

Page 4: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

matika

r)aykarN¾segçb -------------------------------------------------------- 1 1> buBVkfa -----------------------------------------------------------------------7 2> bBaðafμ I²kñúgqñaM 2004 ----------------------------------------------- 10

k> viFIcmøas;fμIkñúgkarXuMXaMg-karbeRmIshKmn¾--------------------- 10 x> karrt;ecjBIBn§naKar ---------------------------------------------12 K> karsøab;kñúgBn§naKar ----------------------------------------------13

3> cMnYnGñkeTaskñúgBn§naKar ----------------------------------------- 16

k> karekIneLIgnUvcMnYnGñkeTas ------------------------------------- 16 x>lT§PaBBn§naKar nigPaBceg¥ót -----------------------------------17

4> kumCngaynwgrgeRKaHkñúgBn§naKar --------------------------------21

k> RsþI-----------------------------------------------------------------21 x> kumarK μaneTas-kmμviFIpþl;CMnYydl;RsþImanépÞeBaHnigkumarkñúg

Bn§naKar- -------------------------------------------------------- 23 K> GñkeTasGnItiCn nigyutiþFm’kumar--------------------------------25 X> BiruT§CnCab;XMubeNþaHGasnñ -------------------------------------30

5> GMeBIBukrlYy ------------------------------------------------------ 33

6> GMeBITaruNÐkmμ ------------------------------------------------------ 37

k> TaruNÐkmμkñúgkEnøgXMuXaMgnKr)al-------------------------------39 x> TaruNÐkmμkñúgBn§naKar -------------------------------------------- 40

Page 5: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 1 -

r)aykarN_segçb

cab;taMgBIqñaM 1997 GgÁkarlIkadU )anecjr)aykarN¾nanasþIBIsiTi§mnusSenAkñúg Bn§naKarkm<úCa eday)anelIkeLIgnUvkgVl;GMBIsiTi§mnusSF¶n;F¶rCaeRcIn nig)anesñIeLIgnUv viFImYycMnYn edIm,Ipøas;bþÚrEfmeTot. kñúgnamCaGgÁkarminEmnrdæaPi)alÉkraCümYy lIkadU maneKalbMNgsMxan;²mYycMnYndUcxageRkam³

XøaMemIlBn§naKarkm<úCa nigsiTi§rbs;TNÐit-BiruT§Cn pSBVpSayB½t’mannana\tlMeGog nigmanKuNPaBx<s; eFVIkarbBa©úHbBa©ÚledIm,IeGaymankarEkTRmg;CaviC¢man

enHCakarsgÇwmrbs;eyIgEdlr)aykarN¾enHnwgRtUv)aneRbIR)as;edayrdæaPi)al nigmRnþIBn§naKar Gñkts‘Umti GñkRsavRCav EpñkeXasna GgÁkarpþl;mUlniFi k¾dUcCaGñk RbkbviC¢aCIv³c,ab;nanaedIm,ICa]bkrN¾edaHRsaybBaðananaEdlekItmaneLIg edIm,IEklMG sßanPaBBn§naKar nigelIkkMBs;siTi§rbs;BiruT§Cn-TNÐit .

enAqñaM 2004 lIkadU )anCYbRbTHbBaðamYycMnYnkñúgBn§naKarkm<úCa dUcxageRkam³

bBaðafμI²kñúgqñaM 2004

viFIfμ IkñúgkarpþnÞaeTas³ viFIfμIkñúgkarpþnÞaeTas KWkarbeRmIshKmn¾. viFIenHKYrEtRtUv)anykmkeRbICMnYs

kardak;TNÐkmμ pakBin½y b¤ karXMuXaMg BIeRBaHvamanlkçN³mnusSFm’Cag kñúg karGnuvtþkardak;eTaseTAelITNÐit.

Gnusasn¾ km<úCaKYrEteFVIc,ab; nignItiviFIRBhμTNÐrbs;xøÜnedaybBa©ÚlkarbeRmIshKmn¾enA

kñúgc,ab;enaH. kMNt;cMnYnTNÐitkñúgkarGnuvtþkarbeRmIshKmn¾

Page 6: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 2 -

elIkkMBs;esvakmμshKmn¾edaycat;TukCaviFIcmøas;Edlpþl;RbeyaCn¾dl;yuvCn RbRBwtþbTelIμsnana.

karrt;eKcBIBn§naKar kñúgqñaM 2004 lIkadU)ankt;smÁal;eXIjmanGñkrt;ecjBIBn§naKar 21 nak;.

kardak;GñkeTaselIscMNuH cegäoteBk CaktþanaMeGayGñkeTasbgçMcitþrt;eKcecjBI Bn§naKar ehIykareFVsRbEhsrbs;Gñkyamk¾Cakarpþl;»kaseGayGñkeTasrt;BIBn§na- KarpgEdr.

Gnusasn¾ kMudak;GñkeTaseRcInelIscMNuH edIm,Ikat;bnßyktþaEdlCRmujeGayGñkeTascg;

rt;eKcecjBIBn§naKar eFVIkarhVwkhVWnCMnajeTAdl;GñkyamBn§naKareGay)anRbesIrCagmun

ehIykareFVIEbbenH CakarCYykat;bnßykarcg;rt;eKcrbs;GñkeTas

karsøab;enAkñúgbnÞb;XMuXaMg kñúgqñaM 2004 lIkadU )ankt;RtaGñksøab;kñúgBn§naKar 58 nak; EdlPaKeRcInsøab;

edaysarCm¶W. krNIxøH KWCakarsøab;edaysarCm¶WEdlmanRsab;taMgBIenAeRkABn§naKar ehIyCm¶WenaHkan;EtF¶n;F¶reLIgeBlcUlmkdl;kñúgBn§naKar ehIykrNIsøab;xøHeTot bNþalmkBICm¶WEdlekItmankñúgkMLúgeBlCab;Bn§naKar . Gnusasn¾

cat;viFankarTb;Tl;nwgkarsøab;kñúgBn§naKar begáInkarykcitþTukdak;kñúgkarBüa)aldl;GñkeTasEdlmanCm¶W pþl;mðÚbGaharEdlmansarFatuciBa©wmRKb;RKan;dl;GñkeTas edIm,IeCosvagBIkarxVH

sarCati nigedIm,Ikat;bnßykMritCMgwkñúgxøÜnGñkeTas.

Page 7: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 3 -

cMnYnGñkeTaskñúgBn§naKar kñúgb:un μanqñaMfμI²knøgeTAenH cMnYnGñkeTaskñúgBn§naKarnana mankarekIneLIgy:ag

xøaMg ehIyBMumankarcat;viFankarNamYy edIm,Ikat;bnßykarekIneLIgenHeLIy .

Gnusasn¾ BRgIkBn§naKarenAextþ)at;dMbg nigkMBg;FM TMhMBn§naKarkñúgextþnImYy² KYreFVIeGaysmamaRteTAnwgcMnYnRbCaBlrdærbs;extþ sRmbsRmYlCamYysgÁmsuIvil

RkumCnEdlgaynwgrgeRKaH

RsþIkñúgBn§naKar RsþI KWCaCnTn;exSaygaynwgrgeRKaHnUvkarbgçitbgçM dUcCa karKMramkMEhgBIkar-

eRbIGMeBIhigSa karrMelaPesBsnßv³ nigkarebotebonekrþ×xμas;CaedIm enAeBlEdlKat; RtUv)aneKykeTAXMuXaMgenAkñúgbnÞb;Bn§naKarEdlmanbursenACMuvij . Gnusasn¾

RtUvdak;RsþIenAkñúgbnÞb;XMuXaMgEdlmansuvtißPaBedayeFIVya:gNaeGayBYkKat;enA q¶ayBITNÐitburs

RtUveFVIeKalneya)ay edIm,IkarBarRsþICab;XMuXaMgeGayeKcputBIkarebotebon- ekrþ×xμas; nigkarrMelaPesBsnßv³

pþl;esvakmμsuxaPi)aldl;RsþImanépÞeBaHEdlcg;sRmalkUnkñúgBn§naKar b¤GnuBaØateGayBYkKat;GacsRmalkUnenAmnÞIreBTüedaymankarEfTaMCabnþbnÞab;

Page 8: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 4 -

kumarKμaneTaskñúgBn§naKar c,ab;GnuBaØateGaykumarEdlmanGayueRkam 6 qñaM rs;enACamYy«Bukmþaykñúg

Bn§naKar. kumarTaMgenaHeRcInEtxVHsiTi§ dUcCa siTi§kñúgkarGb;rM suxPaB nigmðÚbGahar CaedIm.

Gnusasn¾ KUrdak;kumar nigmþayrbs;kumardac;edayELkBIGñkeTasburs KYrpþl;karykcitþTukdak;Biessdl;kumaredIm,IeGaymankarlUtlas;xagrUbrag

kay nigR)aCJasμartI KYrbegáIteGaymankmμviFIGb;rM nigEfTaMkumar KYrpþl;mUlniFidl;kumar nigmþaykñúgBn§naKareGay)ansmrmü

GnItiCnkñúgBn§naKar kñúgc,ab;RBhμTNÐkm<úCabc©úb,nñenH BMuTan;)ankMNt;GayuGb,brmaEdlGacTTYl

xusRtUvkñúgkarRbRBwtþbTel μIsRBhμTNÐenAeLIyeT. GnItiCnRtUv)aneKdak;XMuXaMgCamYy mnusScas;EdlCaGñkTTYlrgnUvkareFVITaruNÐkmμenAkñúgTIXMuXaMgnKr)al nigBn§naKar edayBMumankareRbIR)as;viFIcmøas;NaeRkABIkareFIVEbbenHkñúgkardak;TNÐkm μdl;GnItiCn eLIy.

Gnusasn¾ bEnßmmaRtamYyenAkñúgc,ab;RBhμTNÐEdlmanEcgfa kumarTaMgLayNaEdlman

GayueRkam 13 qñaMminRtUvykeTAdak;XMuXaMg b¤pþnÞaeTastamc,ab;eLIy. dak;kumar nigmnusScas;eGayenAdac;BIKña naykdæanBn§naKarKYrpþl;mðÚbGaharbEnßm karEfTaMgsuxPaB nigpþl;karGb;rMdl;

GnItiCnEdlkMBugmankarlUtlas;Epñkragkay nigR)aCJas μartI begáIteGaymanRbB½n§yutiþFm’yuvCnsRmab;kumarEdlmanbBaðaBak;B½n§nwgc,ab; .

Page 9: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 5 -

BiruT§Cn knøgmk mankarekIneLIgnUvcMnYnBiruT§Cny:ageRcIn ¬rYmTaMgBiruT§CnmYycMnYnRtUv)an

eKXMuelIsBInItiviFI 6 Ex ¦ kñúgBn§naKarkñúgqñaM 2004.

Gnusasn¾ rdæaPi)alKYrpþl;fvikadl;q μaMBn§naKareGay)anRKb;RKan;edIm,IdwkCBa¢ÚnBiruT§CneTA

tulakar cat;taMgecARkmfμI ehIypþl;meFüa)ayeGay)aneRcInsmrmüedIm,IesuIbGegáteGay

manRbsiTi§PaB. EklMG b¤ BRgIkGaKarXMuXaMgedIm,IeGaymanlT§PaBRKb;RKan;kñúgkardak;BiruT§Cn

eGaydac;BITNÐit .

GMeBIBukrlYy BukrlYy CaGMeBIEdlb:HBal;dl;CIvPaBBn§naKary:ageRcIn dUcCa karTTYlmðÚb-

GaharbEnßmnigTwksäat karsYrsuxTukçBIsMNak;RKYsar karecjhat;R)aNeRkAbnÞb; XMuXaMg nigkardwkCBa¢ÚneTAsvnakarenAtulakarCaedIm .

Gnusasn¾ RtUvpþl;mUlniFibEnßmdl;naykdæanBn§naKar edIm,IFanakarpþt;pÁg;tRmUvkarCamUl-

dæanrbs;GñkeTas . eFVIy:agNaebIkfvikaeGayBn§naKareGay)aneTogTat;tameBlevlakMNt; eFIVsvnkmμ ¬RtYtBinitü ¦fvikaBn§naKarCaRbcaM RtYtBinitümRnþIraCkarBn§naKar bBaÄb;karTarsMNUkedayq μaMBn§naKarCafñÚrnwgkarGnuBaØateGayGñkeTasecjhat;

R)aNeRkAbnÞb;XMuXaMg nigkarTaréfødwkCBa¢ÚnBIBn§naKareTAtulakar .

Page 10: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 6 -

TaruNÐkmμ TaruNÐkmμ KWCabBaðamYyEdlenAEtekItman\tQb;QrmkelIGñkeTaskm<úCa

ehIyk¾CaGMeBImYykñúgcMeNamGMeBIrMelaPsiTi§mnusSF¶n;F¶rnanaEdlGñkRsavRCavlIkadU )an segáteXIjenAtamBn§naKarnana.

Gnusasn¾ KYrpþl;karhVwkhVWnEdlmanlkçN³kan;Etl¥RbesIreTAdl;buKÁlikBn§naKar edIm,I

eGaybuKÁlikTaMgenaHRtUvEteKarBbTdæanGb,brmakñúgkarGnuvtþeTAelIGñkeTasdUc- EdlmanEcgenAkñúgc,ab;km<úCa nigc,ab;GnþrCati .

lb;bM)at;kareRbIR)as;GñkeTaseGaydak;Bin½yTNÐkmμelIGñkeTasdUcKña eBlbBa¢ÚnBiruT§Cnmkdl;Bn§naKar RtUvBinitü nigraykarN¾GMBIrbYsrbs;BiruT§Cn RtUvGnuBaØateGaybuKÁlikGgÁkarsiTi§mnusSsmÖasn¾GñkeTasedayBMumanq μaMenAEk,r qμaMnigGñkeTasTaMgLayNaEdlRbRBwtþGMeBITaruNÐkmμ RtUvTTYlxusRtUvcMeBaHGMeBI

rbs;xøÜn.

Page 11: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 7 -

1> buBVkfa r)aykarN¾qñaM 2004 rbs;lIkadUenH KWCar)aykarN¾fμIEdlEksRmYl nigdkRsg; ecjBIr)aykarN¾sþIBIsßanPaBBn§naKarqñaM 2002-2003 . cab;taMgBIlIkadU )ancab;epþImkmμviFIBn§naKarrbs;xøÜnenAqñaM 1996 mk karcUl BinitüemIlBn§naKarRtUv)aneFVIeLIgCaRbcaMedIm,IXøaMemIl elIkkMBs; nigkarBarsiTi§CnCab; ecaT nigBiruT§CnTaMgLayEdlRtUv)ankat;eTas. viFIsaRsþ B½t’manenAkñúgr)aykarN¾enH KWCalT§plénkic©xitxMRbwgERbgrYmrvagkm μviFIBn§na- Kar nigkariyal½yeBTüénGgÁkarlIkadU. kñúgqñaM 2004 lIkadU )aneFVIbTsmÖasn¾CamYy GñkeTassrubcMnYn 2>892 nak; . enAkñúgqñaMenaHEdrGñkRsavRCavBn§naKarlIkadU )ancUl BinitüBn§naKarcMnYn 181 kEnøgkñúgcMeNamBn§naKarkm<úCasrub 26 kEnøg2edaycUl 4 dg kñúgmYyExkñúgBn§naKarnImYy² .

taragTI 1³ cMnYnTNÐit nigBiruT§CnEdllIkadU)ansmÖasn¾kñúgqñaM 2004 kñúgBn§naKarcMnUn 18 Ex burs RsþI srub BiruT§Cn TNÐit BiruT§Cn TNÐit

mkra 148 70 18 4 240 kumÖ³ 197 57 18 0 272 mina 202 53 10 1 266

emsa 140 53 12 0 205

1 nKr)alyutiþFm’ ¬ PJ ¦ mNÐlEkERbTI1 mNÐlEkERbTI2 RtBaMgpøúg ¬T5¦ TYlEsøg taexμA Rkug RBHsIhnu kMBg;s<W kMBt kMBg;qñaMg kMBg;cam kMBg;FM eBaFisat; )at;dMbg bnÞaymanC½y esomrab sVayerog nig ekaHkug. 2 lIkadU XøaMemIlBn§naKarNaEdlenACitkariyal½ykNþalPñMeBj nigkariyal½yTaMg 12 extþ Etb:ueNÑaH .

Page 12: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 8 -

]sPa 209 47 15 1 272 mifuna 179 47 21 4 251 kkáda 137 91 6 6 240 sIha 143 69 18 6 236 kBaØa 160 52 14 1 227 tula 142 42 13 0 197 vicäika 128 51 22 7 208

FñÚ 199 52 27 0 278 srub 1984 684 194 30 2892

KYrkt;sMKal;fa r)aykarN¾enH CakarbgðajnUvTidæPaBtUcmYyénsßanPaB nigGMeBI- higSarMelaPsiTi§mnusSenAkñúgBn§naKarkm<úCaEtb:ueNÑaH cMeBaHehtupldUcmanBnül;enA xageRkamenH. ral;karcuHBinitükñúgBn§naKar GñkRsavRCavBn§naKarlIkadU EtgEtRtUv)aneKcat; eGayeFIVkarerobcMTukCamun. karGnuvtþEbbenH CaTUeTACYyeGaymankic©shRbtibtiþkar BIsMNak;mRnþIBn§naKar. b:uEnþkarpþl;dMNwgCamunEbbenH k¾GacCakarpþl;»kaseGay mRnþIBn§naKarmaneBlbiT)aMgnUvGMeBIhigSarbs;xøÜneTAelIGñkeTasmYycMnYnpgEdr. elIs BIenHeTAeTot GaCJaFrBn§naKarmYycMnYn)ankMritskmμPaBkarcUlBinitüBn§naKarrbs;Gñk- RsavRCav. ninñakarénkarkMritEbbenH nwgmanraykarN¾ lMGitCagenHenAkñúgr)aykarN¾ qñaM 2005. GñkRsavRCavBn§naKar )aneRCIserIsGñkeTasedIm,IsmÖasn¾edayeRbIbBa¢IeQ μaH EdlmanenAtamBn§naKarnImYy² b:uEnþkarsmÖasn¾kRmeFVIedaysm¶at;Nas;. GñkRsavRCav Bn§naKar)aneRbIR)as;kMrgsMNYrtambTdæanmYyRbePTedIm,IsmÖasn¾GñkeTas. kMrg- sMNYrenaH )anpþl;lT§PaBeGayGñkeTasraykarN¾GMBIbBaðaTaMgLayEdlekItmanenAkñúg Bn§naKar ehIytamry³karraykarN_rbs;GñkeTasenHehIy EdleFIVeGayGgÁkarlIkadU GacXøaMemIlkarrMelaPsiTi§mnusSenAkñúgBn§naKar)an.

Page 13: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 9 -

bBa¢IsMNYrRtUv)anEbgEckCa 5 EpñkdUcxageRkam³ 1> esckþIepþIm³ etIeKdak;GñkenAkñúgBn§naKarNa kalbriecäTsmÖasn¾ nigkalbriecäT

edaHElg . 2> RbvtiþrUb³ B½t’manTUeTATak;TgnWgRbvtiþrUb rYmman CMnaj ePT TMgn; eQ μaH«Buk-

mþay nigcMnYnkUnrs;enAkñúgBn§naKarCamYy. 3> karcab;xøÜn³ TIkEnøgcab;xøÜn karBiBN’naGMBIkarcab;xøÜn B½t’manlMGitrbs;GñkeTas

etInKr)almanR)ab;eGaysUk)a:n;b¤eT nigbTel μ IsEdlRtUv)anecaTRbkan; . 4> karXMuXaMg³ kalbriecäTXMuXaMg etImankareFVI)abb¤eT ehIyetIGñkmanemFavIb¤eT? 5> svnakar³ kalbriecäTsvnakar etItulakarmanTarluyb¤eT karvinicä½yeTas

eTasEdl)anecaT karpþnÞaeTas nigeQμaHemFavI .

B½t’manEdlTTYl)anBIkarsmÖasn¾ RtUv)anbBa©ÚlKñaTaMgGs;edIm,IeFVIkarviPaKTMhMén karrMelaPsiTi§mnusSkñúgBn§naKareGay)anRtwmRtUvfaetImankarBak;B½n§nwgbBaðasuxPaB TaruNÐkmμ bnÞb;cegäotxøaMg karsUk)a:n; karrkemFavI karXMuXaMgelIslkçx½NÐkMNt; b¤ RtUv)ankMNt;éf¶svnakarrYcehIy . GñkRsavRCavBn§naKar )aneFVIsmÖasn¾pÞal;mat;edayeRbIkMrgsMNYr ehIykt;RtanUv cemøIyrbs;GñkeTasenAkñúgTMrg;. GñkeTasGacminh‘aneqøIyedayesμaHRtg;R)ab;GñkRsav- RCaveT edaysarmanGñkyam b¤GñkeTasdéTenACit. CaTUeTAGñkRsavRCavminGacrkSa b¤ FanaeGaymankarsm¶at;)aneTcMeBaHkarsmÖasn¾. kñúgkrNImYycMnYn lIkadU k¾)anbnþkartamdanedaysaksYrGñkeTasEdlRtUv)an edaHElg edIm,IRbmUlB½t’manbEnßmEdlTak;TgnwgsßanPaBBn§naKar. karGnuvtþEbbenH enAminTan;)ankøayCaviFIEdlRtUv)anGnuvtþCaRbcaMedaylIkadUenAeLIyeT b:uEnþvanwgGac køayCaviFImYyEdlnwgGnuvtþeTAéf¶GnaKt. karsaksYrB½t’manbEnßmenAeRkABn§naKarenH eRcInEteFVIeLIgenAeBlEdlGñkRsavRCavBn§naKarlIkadU sgS½yfa GtItGñkeTasenaH CaCnrgeRKaHedayGMeBITaruNÐkmμ b¤karrMelaPbMBan bu:EnþKat;minh‘anniyaykñúgBn§naKar.

Page 14: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 10 -

CacugeRkay cMeBaHr)aykarN¾enH lIkadU k¾)anRbmUlB½t’manEdlTTYl)antam ry³karsmÖasn¾mþgmáalCamYynwgnaykBn§naKar b¤smÖasn¾qμaM emFavI nigRKYsarrbs; GñkeTasCaedIm .

2> bBaðafμIkñúgqñaM 2004

k> viFIcmøas;f μ IkñúgkarXMuXaMg -karbeRmIshKmn¾ kñúgkMLúgeBlsresrr)aykarN¾enH karGnuvtþbeRmIshKmn¾minTan;manenA kñúgc,ab;km<úCaenAeLIyeT. b:uEnþ clna)ancab;epþImtak;EtgmaRtasþIGMBIkarbeRmIsh- Kmn¾RtUv)anerobcMeLIgcUleTAkñúgesckþIRBagRkmRBhμTNÐfμI.3 karRBag nigkarGnuvtþ c,ab;enH GacCaplRbeyaCn¾ edayvaCaTRmg; b¤ viFIdak;eTasfμ ImYy cMeBaHGñkeTasmYy cMnYn. CagenHeTAeTot bTbBaØtiþ CabTdæanGb,brmacMeBaHviFankardak;eTasminXMuXaMg rbs;GgÁkarshRbCaCati ¬maRta5¦ )anesñIeGayrdæTaMgLaybegáItkardak;eTasedaymin XMuXaMgkñúgBn§naKarenAkñúgRbB½n§c,ab;rbs;xøÜnedIm,Ikat;bnßykareRbIR)as;karXMuXaMg nig CYyeGaymankarsþarlT§PaBeLIgvij.4

knøgmkmanesckþIRBagRkmRBhμTNÐkm<úCaCaeRcInEdlmanbMNgcg;dak;karbeRmIshKmn¾cUleTAkñúgesckþIRBagTaMgenaH. manesckþIRBagcugeRkaymYyEdleK)andak; karbeRmIshKmn¾dUcCa³5

1> ry³eBlénkarbeRmIshKmn¾ KWcenøaHBI 30 eTA 200 em:ag kñúgmYyqñaM ¬maRta b>1213-1¦ GnItiCnk¾RtUvbeRmIshKmn¾EdrCMnYskarXMuXaMg b:uEnþ RtUvkMNt;RtwmEt 100 em:agb:ueNÑaH ¬b>1261-3 ¦ .

3 Michel Bonnieu, KeRmagRkmRBhμTNÐfμ I Comente et Compare ¬hVÚNn PñMeBj ¦ 2005. 4 bTbBaØtiþCabTdæanGb,brmacMeBaHviFankarminXMuXaMgrbs;GgÁkarshRbCaCati ¬bTbBaØtiþRkug tUküÚ ¦ Gnum½tedaymhasniñ)atGgÁkarshRbCaCatitamesckþIseRmcelx 45¼110 éf¶TI 14 Ex FñÚ qñaM 1990 . 5 Bonnieu, supra note 3.

Page 15: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 11 -

2> enAeBlEdlCnCab;ecaTNamñak;RtUvTTYleTasXMuXaMgkñúgBn§naKarrhUt dl; 3qñaM enaHtulakarGactRmUveGayKat;beRmIshKmn¾)an. eKalbMNg énkardak;eGaybeRmIshKmn¾ KWCakargar\t)ankéRm ehIy)ankéRmeTA rdæ extþ Rkug Rsuk b¤GacCanItibuKÁlsaFarN³ b¤GgÁkarminEmnrdæaPi)al NamYyeTAvij ¬b>1213-1¦ .

plRbeyaCn¾énkarbeRmIshKmn¾ karbeRmIshKmn¾ Gacmanplb:HBal;CaviC¢maneTAelIcMnYnGñkeTas. TImYy KWva )anCYykat;bnßyPaBcegäotENnenAkñúgBn§naKar ehIyRBmTaMgCYysnSMfvikaeTAdl;raC rdæaPi)alEdlRtUveRbIsRmab;Tukdak;kñúgkarXMuXaMgGñkeTas. TIBIr KWTNÐitTaMgLay )an cUlrYmcMENkenAkñúgsgÁm ehIyGaceFVIeGayCMnajrbs;BYkKat;kan;EtRbesIreLIgsRmab; éf¶GnaKtpgEdr dUcCa BYkKat;GackøayCaCagGKIÁsnI ksikr b¤CageQICaedIm. TIbI KW kmμviFIbeRmIshKmn¾ Cakarpþl;»kaseGayCnel μIsEdleTIbEtRbRBwtþelIkTImYy nig GnItiCnedIm,IEkERbKMnit. tamry³karpþl;»kaseGayBYkeKenACab;CamYysgÁm CnelI μs EdleTIbRbRBwtþelIkTImYy nigyuvCnTaMgLay man»kasEkERbKMnit EbreTArkkareFVI kargar nigbnþmanTMnak;TMngCamYyshKmn¾tamviFICaviC¢man .

Gnusasn¾ 1> km<úCaRtUveFIVeGayehIynUvRkmRBhμTNÐ nigc,ab;sþIBInItiviFIRBhμTNÐrbs;xøÜneGay

)anqab; RBmTaMgdak;karbeRmIshKmn¾cUlkñúgRkm nigc,ab;enaHpg. kareFVIEbb- enH vaGacCYykat;bnßyPaBcegäotENnenAkñúgBn§naKarnana ehIyCakarlä sRmab;yuvCn nigCnelμIsEdleTIbEtRbRBwtþelIkTImYy.

2> karbeRmIshKmn¾ KYrGnuvtþkñúgsßanPaBkMNt;. GñkeTasTaMgLayEdlRtUvkMNt; eGaybeRmIshKmn¾ KYrCaGñkeTasEdleTIbEtRbRBwtþelIkTImYy b¤mnusSTaMgLay EdlRtUvXMuXaMgticCag 3 qñaMenAkñúgBn§naKar. GñkeTasTaMgenaHRtUvdak;eGay rs;enATIkEnøgmYyEdl\tpøas;bþÚrehIykargarbeRmIshKmn¾RtUveFVIenAEk,r²kEnøg rs;enAenaH. kñúgkrNIEdlTNÐitNamYymincUlxøÜnbeRmI enaHtulakarGacecj dIkacab;xøÜn.

Page 16: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 12 -

3> karbeRmIshKmn¾ KWCaviFIläcMeBaHyuvCnEdlRbRBwtþel μ Is. karEkERb ¬EdlxusBI karXMuXaMgkñúgBn§naKar¦ KWmanPaBRbesIrdl;karvivDÆn¾EpñkGarmμN¾ nigsuvtißPaB cMeBaHyuvCn.

x> karrt;ecjBIBn§naKar lIkadU )anXøaMemIl nigtamdankarrt;ecjBIBn§naKarBIr-bIdgkñúgqñaM 2004. kñúgcMeNamGñkeTasEdlrt;eKcTaMg 23 nak; ¬burs 21 nig RsþI 2nak;¦ GñkeTas 12 nak;RtUv)ancab;mkvij. eRkABIkarb:unb:gcg;)anesrIPaBenaH k¾enAmanktþamYycMnYneTot EdlCMrujeGaymankarrt;eKcenHEdr ktþaTaMgenaHrYmman PaBcegäotENnxøaMgeBk GMeBIhigSakñúgcMeNamGñkeTasdUcKña mankarvaydM b¤dak;vin½yCaRbcaMedayq μaMBn§naKar bBaðasuxPaBy:ab;yuWnxøaMgeBk xVHxatmðÚbGahar RBmTaMgman»kas ¬edayqμaMmankar- eFVsRbEhs¦ CaedIm. krNIsikSaTI 1³

BiruT§CnCaRsþImñak; enABn§naKarextþkMBg;cam RtUv)anecaTBIbTCYjdUrmnusS nag)ansRmalkUn 1 Ex muneBlRtUvebIksvnakar. nagmanbBaðasuxPaBCaeRcIn ehIyk¾RtUvbBa¢ÚneTAsRmakBüa)alenAmnÞIreBTüedayTukeGaybþInagCaGñkemIlEfTaM. Rsab;EtRsþIenaH k_rt;eKcBImnÞIreBTü)at;eTA. krNIsikSaTI 2³

enAextþkMBg;qñaMg GñkeTasePTRbusmñak;EdlRtUvCab;XMuXaMg 11 qñaM BIbTbøn; nigsmøab; RtUv)anbBa¢ÚneTAmnÞIreBTü edIm,IBüa)alCm¶W. Kat; k_rt;eKc)at;. bursenaH rt;eKckñúgqñaMTI 3 énkarCab;XMuXaMgrbs;Kat;. krNIsikSaTI 3³

BiruT§CnRsþImñak;enABn§naKarextþ)at;dMbgRtUveKnaMykeTAsvnakar. kñúgeBl eFIVsvnakarnagsnøb;enAmuxecARkm. ecARkmk¾)anpäaksvnakar ehIyeGayeKbBa¢Ún

Page 17: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 13 -

RsþIenaHeTAmnÞIreBTüextþ)at;dMbg eBldl;mnÞIreBTü sgSanagmksYrsuxTukç ehIynaM nagrt;eKc)at;TaMgGs;Kña .

Gnusasn¾ 1> kardak;GñkeTascegäotxøaMgeBkenAkñúgbnÞb;XMuXaMg nigbBaðasuxPaBGacCakar

CMrujeGayGñkeTasrt;eKcxøÜn. 2> edIm,IeCosvagkarrt;eKcrbs;GñkeTas q μaMBn§naKar RtUvRbugRby½tñCanic©. 3> eBlbBa¢ÚnGñkeTaseTAmnÞIreBTü RtUvkarBarsniþsuxeGay)anh μt;ct;CaTIbMput.

K> karsøab;kñúgBn§naKar kñúgqñaM 2004 manGñkeTas 58 nak; )ansøab;enAkñúgBn§naKar nigkñúgmnÞIreBTü ehIyGñkeTasTaMgenaHsuT§EtCaburs. GñkeTassøab;eRcInCageK KWmNÐlEkERbTI1 Edl manGñksøab;srubcMnYn 22 nak;. kñúgry³eBl 2-3 qñaM knøgeTAenH cMnYnGñkeTassøab; mankarekIneLIgCalMdab;. kñúgqñaM 2002 manGñkeTassøab;cMnYn 43 nak; ehIyqñaM 2003 man 46 nak;.

taragTI 2³ GñkeTassøab;kñúgBn§naKar 2002 -2004 Bn§naKar 2002 2003 2004 srub

PJ 0 0 1 1 m1 17 13 22 52 m2 1 5 3 9

m3 ¬et5¦ 0 2 2 4 TYlEsøg 0 0 0 0 taexμA 1 2 3 6

Rk>RB>sIhnu 3 1 1 5 kMBg;s<W 3 2 2 7 kMBt 3 2 1 6

kMBg;qñaMg 1 1 2 4

Page 18: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 14 -

kMBg;cam 0 3 3 6 kMBg;FM 0 3 2 5 ekaHkug 0 2 2 4

eBaFisat; 0 1 2 4 )at;dMbg 6 4 6 16

b>n>manC½y 3 2 3 8 esomrab 4 2 1 7 sVayerog 1 1 2 4

srub 43 46 58 147

kñúgcMeNamGñkeTassøab; 58 nak;EdllIkadU )anRtYtBinitüXøaMemIlkñúgqñaM 2004 rYmman³ - eGds¾ - elIsQam -RKuncaj; -Cm¶WxVHCIvCati - - Cm¶WeføIm eb -GtßXat -QWsYt - RKuneBaHevon -K μanGaharbriePaK -rebg - hWt -eraKrlakeRsamxYr

buKÁlikeBTülIkadU CaTUeTAminGacdwgc,as;)anfaetICm¶WTaMgenaHRtUv)anqøgtaMgBI enAeRkABn§naKar b¤qøgkñúgxN³cUlmkdl;Bn§naKarenaHeT. b:uEnþeK)andwgfaGñkeTas PaKeRcIn)an)at;bg;Tm¶n;y:ageRcInGaRs½yedaykarhUbcukmin)anRKb;RKan; EdlCaehtu eFVIeGayBYkGñkeTasTaMgenaHgaynwgTTYlkarqøgCm¶WbMput. HIV nig PaBxVHmðÚbGahar Cm¶WeGds¾ KWCamUlehtucm,gmYyEdlbNþaleGayGñkeTassøab;eRcInCageKkñúg qñaM 2004 enH EdlmanGñksøab;y:agehacNas;k_ 10 nak;Edr. GñkeTassøab;mYycMnYn epSgeTot k¾mankarsgS½yfa manpÞúkemeraKeGds¾Edr eTaHbICaBMumankarbgðajeraKsBaØa CapøÚvkark¾edayk¾va)anbgðajeraKsBaØaeGds¾xøHdUcCa )at;bg;kareRskXøan )at;bg; Tm¶n;y:agelOn esøksøaMg raKruH nigsnøb;)at;bg;sμartICaedIm.

Page 19: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 15 -

Gnusasn¾ 1> KUrmanviFankarkarBarCm¶Wdl;GñkeTasTaMgLay. c,ab;km<úCa nigbTdæanGnþrCati

mYycMnYn)antRmUveGaymankarcat;viFankaredIm,IeCosvagkMueGayGñkeTassøab;mun Gayu. cMNucenHmann½yfa RtUvpþl;karBüa)alCm¶W mðÚbGaharRKb;RKan; Twk nig sßanPaBrs;enARbkbedayGnam½ydl;BYkGñkeTas.

2> begáInkarykcitþTukdak;kñúgkarBüa)aldl;GñkeTasmanCm¶W. KYrbegáInlT§PaB eGayGñkeTas)anBüa)aledayevC¢bNÐit Büa)alenAmnÞIreBTü nigTTYl)annUv karBüa)altamEbbevC¢saRsþepSg²eTotCaedIm.

3> KYrpþl;mðÚbGaharEdlmansarFatuciBa©wmRKb;RKan; edIm,IeCosvagkarxVHGaharciBa©wm nigCm¶WepSg²enAkñúgBn§naKar.

4> KYrcat;Tukkarsøab;rbs;GñkeTasCakrNIsgS½yrhUtdl;mankarbBa¢ak;eGay)an c,as;las;.

5> KYrpþÜcepþImbegáItkmμviFImYyedIm,IGb;rMmRnþI nigbuKÁliksuxaPi)alBn§naKar GMBIkareFVI GnþraKmn¾eGay)anTan;eBlevlacMeBaHCm¶WepSg² .

Page 20: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 16 -

3> cMnYnGñkeTaskñúgBn§naKar k> karekIneLIgnUvcMnYnGñkeTas cab;taMgBIqñaM1996 cMnYnGñkeTas)anekIneLIgy:ageRcIn. tamkarXøaMemIlrbs; lIkadU )aneGaydwgfa cMnYnGñkeTasEdlmanGayueBjv½y )anekIneLIgBIrdgcab;taMgBI qñaM19986 mk cMENkÉraCrdæaPi)alvij )ancat;viFankarN_tictYcNas; edIm,IsRmYl edaHRsaydl;karekIneLIgenaH. knøgmkeXIjmanEtenAextþkNþalb:ueNÑaHEdlkMBug dMeNIrkarN_ksagGKarBn§naKarfμI.

taragTI 3³ kMeNIncMnYnGñkeTasmnusSeBjv½ysrubkñúgBn§naKarcMnYn 18 kEnøg Edl lIkadU )anXøaMemIlcab;taMgBIqñaM 1998

29333501

44644951 5303 5701 5968

0100020003000400050006000

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004

Prison population size

Prison population size

GRtakMeNIncMnYnGñkeTas xN³EdlcMnYnGñkeTasenAEtbnþekIneLIgenaH GRtaéncMnYnGñkeTasmankarfy- cuHkñúgb:unμanqñaMfμI²enH. cenøaHqñaM 1999 nigqñaM 2000 GRtakMeNInGñkeTas )anekIneLIg 21>4° ehIycenøaHqñaM 2003 nig 2004 GRtakMeNInenHenARtwm 4>7° .

taragTI 4³ GRtakMeNInRbcaMqñaMéncMnYnGñkeTasqñaM 1998 -2004 6 cMnYnGñkeTaskñúgqñaM 2004 )anekIneLIgy:agxøaMgcab;BIExmkra EdlmancMnYn 5>442 nak;. ehIyenH KWCacMnYnGñkeTasbursnigRsþIeBjv½yEdlmanGayuelIsBI 18 qñaMb:ueNÑaH. eyag tamsßitirbs;lIkadU GnItiCnmancMnYn 328 nak; ¬burs nig RsþI¦ enAkñúgBn§naKarnanaenAEx FñÚ qñaM 2004.

Page 21: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 17 -

Growth rate

4.77.56.6

9.8

21.616.2

05

10152025

1998-1999 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

Growth rate

taragTI 5³ sßitiGñkeTasqñaM 2004 cMnYnGñkeTaskñúgExFñÚ qñaM 2004

BiruT§Cn TNÐit srub burs 1>778 3>845 5>623 RsþI 150 195 345 GnItiCn burs 162 157 319 GnItiCn RsþI 4 5 9

x> lT§PaBBn§naKar nigPaBcegäot tamlT§plénkarekIneLIgnUvcMnYnGñkeTas nigkarBRgIkTMhMBn§naKard¾tictYcenaH PaBcegäotENnxøaMg KWCabBaðamYycMeBaHnaykdæanBn§naKarénRksYgmhaépÞ. manBn§na- KarCaeRcInEdlmanPaBcegäotxøaMgelIslb; EdlnaMmknUvbBaðananadUcCa karrt;ecjBI Bn§naKar GMeBIhigSarvagGñkeTasdUcKña karraldaleraK nigkarrg;caMéf¶ebIksvnakar y:agyUr.

Page 22: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 18 -

taragTI 6³ sißtilT§PaBBn§naKarEdlGacdak;GñkeTas)an nigcMnYnGñkeTasBitR)akd

elx Bn§naKar lT§PaB Bn§naKar

cMnYnGñkeTas ¬cas;-kumar¦ kñúgExmkra

2004

cMnYnGñkeTas ¬cas;-kumar¦

kñúgExFñÚ 2004

PaKryénPaBcegäot tYelxEdleRKagdak; nigtYelx ExFñÚ 2004

cMnYn RbCaBl

rdækñμúgextþ7

1 PJ 100 74 75 Kμan 1>184>945 2 m1 1>500 1>437 1>605 7° dUcxagelI 3 m2 350 322 366 4° dUcxagelI 4 m3 1>200 732 824 Kμan dUcxagelI 5 TYlEsøg 5 2 4 Kμan dUcxagelI 6 taexμA 300 301 316 5>3° 790>168 7 Rk>sIhnu 100 151 188 8>8° 161>779 8 kMBg;s<W 200 211 203 1>5° 681>456 9 kMBt 180 151 156 Kμan 588>583 10 kMBg;qñaMg 120 141 136 13>3° 423>016 11 kMBg;cam 250 369 386 54>5° 1>800>499 12 kMBg;FM 60 142 141 135° 642>932 13 eBaFisat; 100 88 70 Kμan 418>303 14 )at;dMbg 200 517 581 190° 889>556 15 b>m>C½y 200 315 380 90° 703>356 16 esomrab 550 537 608 10>5° 732>111 17 sVayerog 200 153 165 K μan 531>072 18 ekaHkug 80 72 92 15° 164>707

7 Who's Who enAkm<úCa. epþatBiesselIraCvgSanuvgS 2005-2006 . MBN International. http://www.cambodia.gov.kh/unisqll/egov/english/oran.admin.html

Page 23: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 19 -

PaBcegäotxøaMgenABn§naKar)at;dMbg nigBn§naKarkMBg;FM kñúgqñaM 2004 Bn§naKarEdlcegäotxøaMgCageKbMput KW)at;dMbg nigkMBg;FMEdlelIs dl;eTA 190° nig 135° BIlT§PaBkMNt;EdlBn§naKarRtUvdak;GñkeTas. eRkABIenHenA manBn§naKarmYycMnYneTotEdlelIscMNuHpgEdrdUcCa bnÞaymanC½y ¬90°¦ kMBg;cam ¬54>5°¦ ekaHkug ¬15°¦ nigkMBg;qñaMg ¬13>3°¦.

TMhMb¤lT§PaBBn§naKarminsmamaRtnwgcMnYnRbCaBlrdækñúgextþ bBaðamYyeTot KWkMeNInRbCaBlrdæenAkñúgextþnImYy² enHmann½yfalT§PaBBn§na- KarminTan;smamaRteTAnwgcMnYnRbCaBlrdæenAkñgextþenAeLIy. ]TahrN¾ lT§PaB Bn§naKarenAextþkMBg;FMEdlGacdak;GñkeTas)anRtwm 60 nak;b:ueNÑaH BIeRBaHBn§naKar enaH manTMhMtUcNas;ebIeFobeTAnwgcMnYnRbCaBlrdæ 642>932 nak;. Bn§naKarextþesomrabGacTTYlGñkeTas)an 550 nak; ehIycMnYnRbCaBlrdæextþ manRtwm 732>111 nak;. dUecñHBn§naKarextþesomrab manTMhMFMCagBn§naKarextþ)at;- dMbgEdlmanRbCaBlrdæ 889>556 nak; ehIyk¾FMCagbnÞaymanC½yEdlmanRbCaBlrdæ 703>356 nak;pgEdr. Bn§naKarenAkñúgextþ)at;dMbg nigbnÞaymanC½y Gacdak;GñkeTas )anRtwmEt 200 nak;b:ueNÑaH. )at;dMbg KWCaextþFMTI2enAkm<úCa EtBn§naKarenAextþenH manPaBcegäotxøaMgCageKbMput. dUecñHvaRtUvkarBn§naKarFMCagenHCabnÞan;.

PaBtantwgrvagqμaM nigGñkeTas PaBcegäotxøaMg nigkarxøacPaBcegäotbiTCitenAkñúgBn§naKarGacbgáeGaymanPaB tantwgrvagqμaMBn§naKar nigGñkeTas. eyagtamkarsmÖasn¾CamYyGñkeTas )aneGay dwgfa karxVHkgðar edIm,Ibk;eGaymanxül;ecjcUl)anRKb;RKan; nigkgVHmðÚbGaharCaktþa CMrujeGaymanGMeBIhigSananaekIteLIg .

siTi§GñkeTaskñúgkarhat;R)aN nigdkdegðImykxül;Gakaslä bBaðaenHmanEcgenAkñúgbTbBaØtiþGb,brmarbs;GgÁkarshRbCaCati edIm,IRbRBwtþ elIGñkeTasEdl)anEcgfa RbFanBn§naKarnana RtUvGnuBaØateGayGñkeTashat;R)aN ¬maRta 21 ¬1¦ ¦³ {GñkeTasNaEdlmineFVIkarxageRkABn§naKary:agehacNas; RtUv

Page 24: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 20 -

eGayecjhat;R)aN)an 1 ema:gkñúgeBlevlasmrmümYyenAkNþalval nigCaerogral; éf¶RbsinebIGakasFatuFmμtatamEtGaceFVIeTA)an :8. CaTUeTAeK)aneGayGñkeTasecjmkhat;R)aN nigRsUbykxül;GakasxageRkA bnÞb;XMuXaMgry³eBl 1 ema:g. b:uEnþtamkarsmÖasn¾ )aneGaydwgfa ebImanGakb,kiriya RbRBwtþminKb,IedayGñkeTas enaHBYkq μaMminebIkTVaeGayGñkeTasecjeRkAbnÞb;XMuXaMg edIm,Ihat;R)aNenaHeT.

Gnusasn¾ 1> karEsVgrkmUlniFibEnßm. naykdæanBn§naKarénRksYgmhaépÞ KYrsVHEsVgeGay

mankarbegáInmUlniFibEnßmBIraCrdæaPi)aledIm,IeFVIy:agNaeGayBn§naKarmanTMhMFM lμmsRmab;dak;GñkeTas)ansmrmü.

2> BRgIkBn§naKarextþ)at;dMbg nigkMBg;FM . CaGaTiPaBcm,g naykdæanBn§naKarén RksYgmhaépÞ KYrCYsCul b¤sßabnaBn§naKarTaMgBIrsarCafμICabnÞan; eday Bn§naKarTaMgBIrenHmanPaBcegäotENneBk.

3> TMhMBn§naKarKYrsmamaRtnwgcMnYnBlrdækñúgextþ . KYrpþl;fvikaeGay)aneRcIndl; extþNaEdlmanRbCaBlrdæeRcIn edIm,IeGayextþmanlT§PaBksagBn§naKareGay

)anFMsmrmü. 4> sRmbsRmYlCamYysgÁmsuIvil. RksYgmhaépÞ nigmRnþIBn§naKarnana KYrshkar

CamYysgÁmsuIvileGay)anläedIm,IEsVgrkviFIepSg² nigFnFanedIm,IEklMGsßan- PaBBn§naKar. ]TahrN¾ sRmbsRmYledIm,Iksag b¤CYsCulGKarBn§naKar eGay)anFMsmrmüCaedIm.

8 bTbBaØtiþGb,brmarbs;GgÁkarshRbCaCati edIm,IRbRBwtþelIGñkeTas enHCabTbBaØtiþedIm,IRbRBwtþ elIGñkeTas. Gnum½tedaymhasnñi)atGgÁkarshRbCaCatielIkTI1 sþIBIkarTb;sáat;bT]Rkidæ nig karRbRBwtþelICnelμ Is )arB§eFVIenATIRkug hSWENv qñaM 1955 ehIy)anÉkPaBedayRkumRbwkSaesdæ- kic© nigsgÁm tamesckþIseRmcelx 663 C (XXIV) éf¶TI 31 Ex kkáda qñaM 1957 nig 2076 (LXIL) éf¶TI 13 Ex ]sPa qñaM 1957.

Page 25: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 21 -

4> kumCngaynwgrgeRKaHkñúgBn§naKar

k> RsþI cMnYnGñkeTasCaRsþImanticCagbursq¶ayNas; b:uEnþkñúgqñaM 2004 enHcMnYnRsþI)an ekIneLIgKYreGaykt;sMKal;. bTel μIsEdlRtUv)anRbRBwtþeRcInCageK KWGMeBIhigSakñúgRKY-sar GMeBICYjdUrmnusSnigeRKOgejon ecarkmμ CHTwkGasuId nigXatkmμ.

taragTI 7³ cMnYnRsþIenAkñúgBn§naKarEdllIkadUXøaMemIl

286227 209

345

0

200

400

2001 2002 20033 2004

Number of women in prison

Number of women in prison

sßanPaBrs;enA bTbBaØtiþGb,brmarbs;GgÁkarshRbCaCatiedIm,IRbRBwtþelIGñkeTas Rtg;cMNuc 8 ¬k¦ Ecgfa {tamlT§PaBEdlGaceFVI)an burs nigRsþIRtUvXMuXaMgenAkEnøgdac;eday ELkBIKña :. krNIEdlkEnøgXMuXaMgTTYlXMuXaMgbursnigRsþICamYyKña TItaMgsRmab; XMuXaMgRsþITaMgmUlRtUveGaydac;BIkEnøgXMuXaMgburs :9. eyagtamnItiviFIkm<úCaelx3 )anEcgfa RtUvXMuXaMgRsþIenAGKardac;edayELk BIburs. b:uEnþ Canic¢kal karXMuXaMgeRcInEteFVIeLIgedayrMelaPelImaRtaenH. CaFmμta RsþIEbrCaRtUv)aneKdak;kñúgGKarCamYyburseTAvij nigRtUv)ankarBaredayq μaMCaburseTot³

enAextþsVayerog manGñkeTasRsþI 5 nak; kñúgcMeNamGñkeTassrub 165 nak; ehIyRsþI 4 nak;mankUntUcenACamYy. RsþI nigkumarRtUv)andak;enAkñúgbnÞb;XMu XaMgCamYyKña ehIybnÞb;XMuXaMgenaHhMuB½T§edaybnÞb;XMuXaMgnanaEdlmansuT§Et GñkeTasburs.

9 ÉksardEdldUcenAkñúgTMB½r25.

Page 26: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 22 -

enAextþbnÞaymanC½y manGñkeTasRsþI 21 nak; kñúgcMeNamGñkeTassrub 380 nak; dUcenAsVayerogEdr bnÞb;XMuXMagRsþIRtUvhMuB½T§edaybnÞb;XMuXaMgEdlmansuT§ Etburs.

elIkElgEtenAmNÐlEkERbTI2 ¬m2¦ b:ueNÑaH EdlmanBn§naKardac;edayELkBIKñarvag RsþI nigGnItiCn. Bn§naKarepSg²eTot KYrEterobcMdak;RsþI nigGnItiCndac;edayELkdUc mNÐlEkERbTI2 edIm,IeGayRsbeTAnwgc,ab;km<úCa nigkatBVkic©GnþrCati CaBiessenA extþNaEdlmanGñkeTaseRcIn.

suxPaB nig mðÚbGahar karpþl;lT§PaBeGayGñkeTasTTYlkarBüa)al)anRtwmRtUvenAmankMritTabenAeLIy CaBiesscMeBaHkarEfTaMkumar b¤mþayEdlminTan;sRmalkUnehIy . CaFmμtaenAkñúgBn§- naKarxVHGnam½yy:agxøaMg ehIykarhUbcukmin)anRKb;RKan; eRcInEtnaMeGayGñkeTasman Cm¶W nigqøgeraKepSg². mankarxVHxatmðÚbGahar CaBiesscMeBaHRsþIEdleTIbsRmalkUnfμI² b¤cMeBaHRsþI TaMgGs;. karpÁt;pÁg;mðÚbGaharminRKb;RKan;eFVIeGayRsþICYbkarlM)aky:agxøaMg BIeRBaHRsþI BMusUv)anTTYlmðÚbGaharbEnßmeRcInBIRKYsardUcburseT. bc©úb,nñ lIkadUkMBugpþl;nUvmðÚbGa- harbEnßm nigsmÖar³caM)ac;bnÞan;mYycMnYndl;GñkeTasRsþI dUcCa RtIegot Ggár TwkedaH- eKa EpøeQI emSAsab‘U sMLIGnam½yCaedIm. manRsþIGñkeTasmYycMnYnCYye)akKk;smøok bMBak;eGayqμaMBn§naKaredIm,IrkkéRmbEnßmsRmab;TijmðÚmGahar.

RsþImanépÞeBaHkñúgBn§naKar kñúgEx FñÚ qñaM 2004 manRsþImanépÞeBaH 7 nak;enAkñúgBn§naKar. RsþImanépÞeBaHKYr )anTTYlmðÚbGaharbEnßmeGay)ansmrmü nigRtYtBinitüsuxPaBCaRbcaMedayRKUeBTü edIm,IEfrkSasuxPaBRsþICamþay nigTark.

Page 27: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 23 -

GacmankarrMelaPRsþIkñúgBn§naKar CaeRcInqñaMknøgmkmanr)aykarN¾mYycMnYn )anraykarN¾fa RsþIRtUv)anrgnUvkar rMelaPelIpøÚvePT nigrUbragkayenAkñúgBn§naKar. b:uEnþ RkumGñkesuIbGegátBMu)ankt;RtanUv krNITaMgLayEdlekIteLIgkñúgqñaM 2004 eT. bBaðaenHmin)anniyaydl;karrMelaPelI pøÚvePTEdlbiT)aMgy:agCitenAkñúgBn§naKarpgeT dUecñHehIyeTIbK μanr)aykarN¾sþIBIbBaða enHesaH. karbgçitbgçM GacCaehtuplmYyEdlbBaðaenHK μanr)aykarN¾. lT§PaBénGMeBI rMelaPpøÚvePT rMelaPesBsnßv³ b¤ karrMrlaPbMBanepSg² enAmankMritx<s;enAeLIy.

Gnusasn¾ 1> RtUvXMuXaMgRsþIenAkñúgbnÞb;XMuXaMgEdlmansuvtßiPaB nigq¶ayBIbnÞb;XMuXaMgburs. 2> RtUvykcitþTukdak;eGay)anhμt;ct;edIm,IkarBarGñkeTasRsþI BIGMeBIrMelaPpøÚvePT nig

rMelaPesBsnßv³. 3> pþl;esvasuxPaBdl;RsþIEdlCitsRmalkUn nigGnuBaØateGayRsþImanlT§PaBeTA

sRmalkUnenAmnÞIreBTü. 4> KYrpþl;mðÚbGaharbEnßm nigTwkdl;RsþI k¾dUcCapþl;lT§PaBeGay)anBinitüsuxPaB-

edayevC¢bNÐit b¤ q μb. 5> RtUvGnum½t nigGnuvtþeKalkarN¾sRmab;RsþI . x> kumarKμaneTas - kmμviFIpþl;CMnYydl;RsþImanépÞeBaH nig kumarkñúgBn§naKar kumarrs;enACamYymþayCab;XMuXaMg eyagtamnItiviFIBn§naKarkm<úCaelx 34 ¬maRtaTI 3>2¦10 Ecgfa :kumarGayueRkam 6 qñaMRtUv)anGnuBaØateGayrs;enACamYymþayEdlCab;XMuXaMgkñúgBn§naKar. kñúgEx FñÚ qñaM 2004 mankumarGayueRkam 6 qñaM cMnYn 22 nak; rs;enACamYymþaykñúgBn§naKar. GñkRsavRCav )anbgðayeGayeXIjfa mankumar 2¼3 GayuBI 7 dl; 9 qñaM EdlkMBug 10 nItiviFIBn§naKarelx 34 :RsþImanépÞeBaH nig kumarrs;enAkñúgBn§naKar : maRta 3>2 Ecgfa :kumarGacrs;enACamYymþay)ankñúgBn§naKarrhUtdl;Gayu6qñaM enAeBlEdleKcab;Kitfa kareFVIEbb enH Ca]tþmRbeyaCn¾dl;kumarenaH :.

Page 28: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 24 -

rs;enACamYymþaykñúgBn§naKarkñúgEx FñÚ qñaM 2004. mþayPaKeRcIn)anniyayfa karTuk kUneGayrs;enACamYyBIeRBaHBYkKat;BMumanfvika b¤sac;jatiNaCYyemIlkUneGayenAxag eRkA .

kgVl;GMBIsiTi§mnusScMeBaHkumarEdlrs;enACamYymþaykñúgBn§naKar kumarCakUnrbs;mþayCab;XMuXaMgenaHPaKeRcInmanGayueRkam 6 qñaM. enH KWCaGayu EdlkumarkMBuglUtlas;TaMgEpñkrUbragkay sgÁm nigR)aCJasμartI. EtpÞúyeTAvij GaCaJFrBn§naKarRtUvpþl;mðÚbGaharCamYldæandl;kumareTAvijedIm,IRsbtamnItiviFIBn§naKar elx 34 ¬4>1¦.11 bc©úb,nñenH kumarrs;enAkñúgBn§naKarxVHxatFnFan nigGaharbMb:ny:ageRcInedIm,I eGaykumarlUtlas;)ansmrmü. BMumanFnFanGVIsRmab;Gb;rMkumareLIy. elIsBIenHeTA eTot kumarRtUvrgeRKaHfñak;dl;ragkayeTotpg enAeBlEdldak;eGayenACamYyCnelμ Is EdlFøab;RbRBwtþbT]RkidæFn;F¶r ehIyk¾GacrgkareFVI)abBIsMNak;qμaMpgEdr. karerobcMf μInUvkm μviFIpþl;mðÚbGahardl;kumar nig RsþImaneBaHkñugBn§naKar12 kñúgqñaM 2004 kmμviFIpþl;mðÚbGahardl;kumar nigRsþImanépÞeBaHkñúgBn§naKar )an bgðajnUvPaBeCaKC½ymYycMnYnkñúgkarbMeBjtRmUvkarCamUldæan nighVwkhVWndl;RsþI RBmTaMgkumarEdlKμaneTasenAkñúgBn§naKar. kumarRbmaN 25 nak; nigRsþIRbmaN 10 nak; )anTTYlmðÚbGahar nigsmÖar³Gnam½yBIGgÁkarédKUrmYycMnYn.

sßanTUtm:al;ta cUlsYrsuxTukçRsþI nigkumarenAmNÐlEkERbTI2 ral;knøHExmþg. pþl;smÖar³dUcCa mðÚbGahar smÖar³ ¬can mug Rbdab;CUtsMGat semøokbMBak;CaedIm¦ nigfñaMeBTüdl;RsþImanépÞeBaH nigmþayEdlmankUnenACa mYy. karpþl;enH )anbnþeFVICaerogrhUtcab;taMgBIqñaM 2002 rhUtmk.

sRgÁaHkumarGURsþalI )anCYypþl;mðÚbGahar nigsmÖar³epSg²eTot erogral;s)aþh¾ dl;Bn§naKarextþkMBg;cam.

11 ÉksardEdl . 12 cMeBaHB½t’manbEnßmGMBIkmμviFIpþl;CMnYydl;kumarnigRsþImanépÞeBaH sUmebIkeKhTMB½rdUcxageRkam³ http://www.licadho.org/programs/adopaprison.php

Page 29: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 25 -

KeRmagsþahVIs CYypÁt;pÁg;dl;RsþIkñúgeBlmanépÞeBaH nigeRkayBIsRmalkUnrYc enABn§naKarRkugRBHsIhnu. eK)aneRbIR)as;CMnajrbs;BYkeKkñúgkarpþl;CMnYy edayeKmineGayemSATwkedaHeKaeTATarkeT b:uEnþeK)anpþl;CamðÚbGahar nigvItamIn dl;mþay edIm,IeGaymþaymanTwkedaHsRmab;kUne)ARKb;RKan;.

Gnusasn¾ 1> RtUvdak;kumar nigmþayeGayenAdac;edayELkBIbursedIm,Ikat;bnßykarrMelaPnana 2> KYrykcitþTukdak;dl;kumareGay)anRtwmRtUvCaBiessEpñksuxPaB Gb;rM nig

mðÚbGahar. 3> begáItkmμviFIEfTaM nigGb;rMkumar. raCrdæaPi)al GgÁkarminEmnrdæaPi)al nig

GgÁkarmUniFinana KYrriHrkviFIepSg² edIm,IeGaykumarman»kascUleronfñak;metyü nigbzmsikSakñúgxN³eBlEdlBYkeKkMBugrs;enACamYymþaykñúgBn§naKar.

4> begáInmUlniFibEnßm. rdæaPi)alkm<úCa KYrpþl;mUlniFibEnßmdl;RkumkumarK μaneTas EdlgaynwgrgeRKaH edaykumarTaMgenaHminKYrrs;enAkñúgBn§naKarCakEnøgTImYy sMrab;BYkeKeLIy.

K> GñkeTasGnItiCn nigyutiþFm’kumar km<úCa)anpþl;sc©ab½nelIGnusBaØasþIBIsiTi§kumar13 ¬CRC¦ ehIytammaRta 31 én rdæFmμnuBaØ14rbs;xøÜn rdæaPi)alKYrEteKarB. b:uEnþ karGnuvtþCak;Esþg maRtaCaeRcInénGnu- sBaØaRtUv)anrMelaP. GnItiCnCaeRcInEdlmanGayucenøaHBI 13 nig 18 qñaM RtUv)aneKXMu XaMgBIbT]Rkidæ. b:un μanqñaMfμI²knøgeTAenH mankarekIneLIgnUvcMnYnGnItiCnTaMgBiruT§Cn nigTNÐit .

taragTI 8³ cMnYnGnItiCnenAkñúgBn§naKarEdllIkadUXøaMemIl

13 GnusBaØasþIBIsiTi§kumar. esckþIseRmcmhasnñi)atelx 44¼25 éf¶TI 20 Ex vicäika qñaM 1989. 14 rdæFmμnuBaØénRBHraCaNacRkkm<úCa EdlGnum½tedaysPaFmμnuBaØenAéf¶TI21 Ex kBaØa qñaM1993.

Page 30: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 26 -

229273 292 328

0

100

200

300

400

2001 2002 2003 2004

Population of minors

Population of minors

km<úCa RtUvkMNt;GayuGb,brmakñúgkarTTYlxusRtUvnUveTas]Rkidæ eTaHbICakm<úCa)anpþl;sc©ab½nelIGnusBaØasþIBIsiTi§kumark¾eday k_kic©karBarEdl RtUvpþl;dl;kumarEdlRtUv)aneKecaTRbkan;BIbT]Rkidæ KWenATabenAeLIy. enHmann½yfa karecaTRbkan;GacRtUv)anecaTelIkumarRKb;GayuTaMgGs;. b:uEnþ kñúgkarGnuvtþCak;Esþg kumarEdlmanGayueRkam 13 qñaM minRtUvXMuXaMgeT edaysarmankarhamR)ammineGay XMuXaMgkumareRkamGayu 13 qñaM ¬RkmRBhμTNÐGnþrkal maRta 14>4¦.15

karhamR)ammineGayeFVITaruNÐkm μRtUvEtGnuvtþ maRta 37 énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar16hamR)ammineGayeFVITaruNÐkmμ b¤

GMeBIéRBépS GmnusSFm’ b¤ eFVI)abbnÞabbenßakNamYyeTAelIkumareLIy. b:uEnþ TaruNÐkm μ enAEtekItmanenAeBlEdlkumarRtUv)aneKXMuXaMg.

kareFVITaruNÐkmμGnItiCn kalBIéf¶TI 10 Ex tula qñaM 2004 kumarmñak;manGayu 13 qñaM enAtaexμA RtUv)an cab;xøÜn nigXMuenAkñúgbnÞb;XMuXaMgrbs;nKr)al edaykumarenaH )ankac;esam:UtUeK enApSartaexμA. eK)annaMxøÜnkumarenaH eTAb:usþinKr)alEdlenATIenaHnKr)almñak; )aneRbICgÁg;GukcMedImRTUgrbs;kumar. ehIynKr)alenaH k¾)anykrMBat;mYyb:un-

15 GaCJaFrbeNþaHGasnñGgÁkarshRbCaCatienAkm<úCa -maRtaTak;Tgnwgtulakar nig c,ab;RBhμ- TNÐ nignItiviFIEdlGnuvtþenAkm<úCakñúgsm½yGnþrkal EdlGnum½tedayRkumRbwkSaCatiCan;x<s;enA qñaM 1992. 16 maRta 37 énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar.

Page 31: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 27 -

emédvayk,alkumar 4-5 dg. kareFVITaruNÐkmμEbbenH KWCakarbgçMeGaykumar sarPaB.

RtUvXMuXaMgkumardac;edayELkBImnusScas; maRta 37 ¬K¦ énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar17 k¾)anEcgfakumar RtUvdak;eGayenAdac;

BImnusScas;enAkñúgBn§naKar CaBiess ral;kumar EdlRtUv)aneKdkhUtsiTi§esrIPaB RtUvdak;eGayenAdac;edayELkBImnusScas;. eKGacdak;kumareGayenACamYymnusScas; )an RbsinebIeKyl;fa kardak;enaH Gacpþl;]tþmRbeyaCn¾dl;kumar. ehIyeKk_RtUv pþl;siTi§dl;kumar TaMgenaHkñúgkarTak;TgCamYyRKYsarrbs;eKCanic©tamry³karsresr lixiteqøIyqøg nigkarsYrsuxTukç nigCYyseRgÁaHkñúgkaleTs³EdlcaM)ac;. : b:uEnþ kumarenA EtXMuXaMgCamYymnusScas;. karXMuXaMgGnItiCnrYmCamYymnusScas;kñúg kEnøgEtmYy KWCaRbkareRKaHfñak;mYycMeBaHkarlUtlas;rbs;kumar. sßanPaBBn§naKareFVIeGaykumar GacgayTTYlrgkarqøgCm¶W xVHmðÚbGahar nigGaceFVIeGaykumarmancitþcg;RbRBwtþGMeBI]Rkidæ enAeBleKFMeLIg.

kgVHRbB½n§yutiþFm’yuvCndac;edayELk enAkm<úCa BMuTan;mantulakarsRmab;yuvCnenAeLIyeT ehIyBMuTan;manmCÄmNÐl XMuXaMgdac;edayELksRmab;kumarrMelaPc,ab;pgeT. eBlRbQmmuxnwgtulakar GnItiCn RtUv)aneKcat;TukfaRbRBwtþdUcmnusScas;Edr b:uEnþkarkat;eTasTabCag. karGnuvtþEbbenH KYrEtEkERb edIm,IeGayRsbtammaRta 40 ¬3¦ énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar18 EdlEcgfa :rdæCaédKUnana RtUvRbwgERbgbegáItc,ab; nItiviFI GaCaJFr nig sßab½nEdlGnuvtþCaBiess cMeBaHkumarEdlRtUvecaTRbkan; Cab;ecaT b¤TTYlsÁal;farMelaPc,ab;RBh μTNÐ ---: c,ab; fμI KYrbegáIteGaymanPaBdac;edayELk b:uEnþRtUveGayRsbnwgRbB½n§yutiþFm’yuvCnEdlcat; TukCa]tþmRbeyaCn¾d_cm,g nigsMxan;dl;siTi§kumar. karRbRBwtþkñúgkEnøgXMuXaMgnKr)al 17 maRta 37 ¬K ¦énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar. maRta 40 ¬3 ¦ 18 maRta 40 ¬3 ¦ énGnusBaØasþIBIsiTi§kumar .

Page 32: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 28 -

c,ab;sþIBInItiviFIRBhμTNÐEcgenAkñúgmaRta 38 fa : GnItiCnGayueRkam 13 qaMñ min GacXMuXaMgelIsBI 36 ema:g)aneT. ehIymaRta 38 k¾)anhamXat;mineGaymankar XMuXaMgmnusSGayueRkam 18 qñaMenAkEnøgXMuXaMgnKr)alelIsBI 48 ema:gpgEdr19. karXMuXaMgkumarGayu 10 qñaM xusc,ab; eyagtamkarsmÖasn¾rbs;lIkadUenAextþkMBg;FM eK)ansgS½ykumaramñak;fa )anlYcsVay cnÞIBIkñúgcmáarEdlkumarenaHeFVIkar. nKr)al )ancab;xøÜnkumarenaH ehIyykKat;eTAXMu XaMgenAkñúgkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)alenAkMBg;FMGs;ryHeBl 1 éf¶. lIkadU )antamdan nig bgðajGayuBitrbs;kumaredayeGayb½NÑRKYsarrbs;kumarenaHeTAGaCaJFrEdlbBa¢ak;fakumarenaH manGayu10 qñaM bu:eNÑaH. eRkaymkbnþic GaCJaFr )anedaHElgkumarenaHvij.

karRbRBwtþenAkñúgeBlCab;XMuXaMgbeNþaHGasnñ maRta 14 ¬4¦ énc,ab;RBhμTNÐGnþrkalEcgfa : GnItiCnEdlmanGayueRkam 13 qñaM minRtUvdak;kñúgkEnøgXMuXaMgbeNþaHGasnñenaHeT- GnItiCnGayuBI 13 -18 qñaM minRtUv ykeTAdak;kñúgkEnøgXMuXaMgbeNþaHGasnñelIsBI1Ex)aneT :. maRtaenH k¾EcgpgEdrfa ry³eBl GacRtUv)anbEnßmdl;eTA 2 Ex RbsinebIGnItiCnenaH RtUv)anecaTRbkan;eday bT]RkidæF¶n;F¶r ¬BMuEmnbTRBhμTNÐkMritelμ IsRsal¦.

mCÄmNÐlyuvnItism,TarecamecA GnuRkitüsþIBItYnaTI Parkic© nigrcnasm<½n§cat;taMgénmCÄmNÐlyuvnItism,Ta sRmab;kumarEdlRbRBwtþel μIsc,ab; ¬1994¦ )anKUsbBa¢ak;fa mCÄmNÐlyuvnItism,Ta KWCamCÄmNÐlEdlGnuvtþtammaRta 1 dUcxageRkam. : ---KWCasßab½nrdæaPi)alcRmuHEdlmansmtßkic©kñúgkarRKb;RKgGnItiCnmanGayu cenøaHBI 7 eTA 17 qñaM EdlRbRBwtþxus nigGMeBIecarkmμenAkñúgRbeTs nigmantYnaTIkñúgkar 19 c,ab;sþIBInItiviFIRBhμTNÐénrdækm<úCa Gnum½tedayrdæsPaCati kñúgsm½yrdækm<úCaenAéf¶TI28 Ex mkra qñaM 1993 ehIyRbkaseGayeRbIedayRkitüelx 21 énRkumRbwkSardæénrdækm<úCa .

Page 33: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 29 -

sþar nigGPivDÆn¾FnFanmnusSedIm,IelIkkMBs;kMritCIvPaBrs;enA KMnitR)aCJa nigsmÖar³ edayeFVInItism,TakumarTaMgenaHBImnusSxVHvin½y nigGsIlFm’ eGaykøayCamnusSlä CaBlrdæ manvin½y nigmansIlFm’smrmüvij. :20

b:uEnþ BImaRta1mk enAmanlkçN³minc,as;faetI ecARkmesIubGegátGackat;kþI nig pþnÞaeTasGnItiCndak;mCÄmNÐlyuvnItism,TaCMnYsBn§naKar)anEdrb¤eT.

tammaRta 79 énc,ab;RBhμTNÐGnþrkal)anEcgfa :bnÞab;BICnCab;ecaTbgðaj muxelIkdMbUgPøam² ecARkmesuIbGegátmansiTi§kñúgkarseRmc RtUvTukCnCab;ecaTeGay manesrIPaB b¤ XMuxøÜnbeNþaHGasnñ.21

karXMuxøÜnbeNþaHGasnñminRtUv)ankMNt;n½yeGay)anc,as;las;eT b:uEnþ lIkadU )anesñIfa mCÄmNÐlyuvnItism,Ta KYrEtCakEnøgEdlecARkmesuIbGegátGacseRmceGay Cab;eTasenAkñúgmCÄmNÐlenaH CaCagseRmceTaseGayCab;Bn§naKar. GnItiCnkMBug sßitenAkñúgGayuEdlRtUvkarGb;rM EkERb dUecñHKYrpþl;»kaseGayBYkeK )ankøayCaBlrdæ lä. mCÄmNÐlyuvnItism,Ta minRtwmEtKYrCakEnøgCemøos nigsñak;enAsRmab;kumarEdl GacRbRBwtþbTelμIsEtb:ueNÑaHeT b:uEnþEfmTaMgRtUvedIrtYCakEnøgsRmab;EkERbTNÐitEdlCa GnItiCnpgEdr. lIkadU k¾)anesñIeGaymanebIkmCÄmNÐlyuvnItism,TapgEdrenAtam extþnana.

Gnusasn¾ 1> enAkñúgc,ab;RtUvmanmaRtaEcgfa minRtUvXMuxøÜnkumarGayueRkam 13 qñaM enaHeT. 2> dak;GnItiCn nigmnusScas;eGayenAdac;BIKña. RksYgmhaépÞ KYrFanaral;sßab½n

EkERbTaMgGs; RtUvpþl;karsñak;enAdl;GnItiCneGaydac;edayELkBImnusScas;. 3> ecARkm KYrmansiTi§vinicä½yeTasGnItiCndak;mCÄmNÐlnItism,Ta.

20 GnuRkitüsþIBItYnaTI Parkic© nigrcnasm<½n§cat;taMgrbs;mCÄmNÐlyuvnItism,TasRmab;yuvCn EdlRbRBwtþel μ Is ¬1994 ¦. 21 c,ab;RBhμTNÐGnþrkal maRta 79 .

Page 34: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 30 -

4> RksYgmhaépÞ KYrpþl;mðÚbGahar karBüa)al nigkarGb;rMeGay)anRKb;RKan;dl; GnItiCnEdlRtUvkarkarlUtlas;Epñkragkay nigR)aCJas μartI.

5> RtUveGaymanRbB½n§yutiþFm’yuvCnsRmab;kumarEdlrMelaPc,ab;. enHrYmman kar- begáIttulakarkumar c,ab;dak;eTassRmab;kumar nigkarriHrkviFIdak;eTasEdl caM)ac;minXMuXaMg.

X> BiruT§CnCab;XMubeNþaHGasnñ tamkarKitRtYs² 1¼3énGñkeTaskm<úCaminTan;RtUv)ankat;eTasenAeLIy. eyag

tamtYelxEx FñÚ qñaM 2004 32>2°énGñkeTasCamnusScas; KWCaBiruT§CnEdlminTan; kat;kþIenAeLIy ehIy50>6°énGñkeTasEdlmanGayueRkam 18 qñaM k_CaBiruT§CnEdlmin Tan;kat;kþIenAeLIyEdr. mankarekIneLIgnUvcMnYnBiruT§Cny:ageRcInkñúgqñaM 2004.

tarag 9³ BiruT§CnminTan;kat;kþIqñaM 2004

1676

122

1740

121

1928

166

0

500

1000

1500

2000

January June December

AdultsMinors

c,ab;RBhμTNÐGnþrkal ¬maRta14 ¬4¦ EcgGMBIkarENnaMkñúgkarGnuvtþcMeBaHBiruT§CndUcxag eRkam ³

taragTI 9³ karENnaMGMBIkarXMuxøÜnbeNþaHGasnñkñúgc,ab;RBhμTNÐGnþrkal Gayu ry³eBl ¬Ex¦ RtUvXMuxøÜn

GnItiCneRkam 13 qñaM minGnuBaØateGayXMuxøÜnbeNþaHGasnñrgcaMkarkat;eTaseT GnItiCnGayuBI14 -17 qñaM 1 Ex GayuBI18qñaM eLIgeTA 4 Ex ¬rhUtdl;6Exkñúgkal³eTs³Biess¦

Page 35: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 31 -

eTaHbICamankarhamR)amEbbenHk¾eday k¾GñkRsavRCavlIkadU )anCYbRbTHkrNIXMuxøÜn elIsBInItiviFIkMNt;CaeRcInenAtamBn§naKarnana. Casrub Bn§naKar 7 kñúgcMeNam Bn§naKarTaMg 18 ¬38°¦ )anrMelaPc,ab;enH.

taragTI 11³ BiruT§CnEdlRtUv)anXMuXaMgelIsBInitiviFIkMNt; ¬TaMgmnusScas; nigGnItiCn¦ Ex m1 m2 PJ kMBt taexμA kMBg;s<W eBaFisat; srub

mkra - - - 5 - - 8 13 kumÖ³ 60 37 3 1 - 8 - 109 mina - - - 3 - - 1 4 emsa - - - 6 - 25 - 31 ]sPa - - - 1 - - 1 2 mifuna 62 49 - - 2 - - 113 kkáda - - - 2 - - 2 4 sIha - - - 5 - 7 1 13 kBaØa - - - 6 - - - 6 tula - - - - - 5 - 5 vicäika - - - 3 - - - 3

FñÚ 48 44 - 8 - 7 - 107 srub 170 130 3 40 2 52 13 410

kMNt;sMKal;³ tYelxTaMgenHbgðajcMnYnGñkeTasenAkñúgExnImYy²EdlRtUvXMuelIsBInitiviFI kMNt;. kñúgRbGb;EdlKμanelx KWCaExEdlmin)anRbmUlTinñn½y.

CaTUeTA cMnYnBiruT§CnEdlRtUvXMuXaMgelIsBInitiviFIkMNt;eRcInCageKbMput KWenA mNÐlEkERbTI1 TI2 kMBt nigkMBg;s<W. mNÐlEkERbTI1 nig TI2 mancMnYnBiruT§CnXMu elIsBInitiviFIkMNt;eRcInCageK BIeRBaHGñkeTasCaeRcIn RtUv)aneKbBa¢ÚnmkBIBn§naKartam extþnanaedIm,IrgcaMkarkat;eTasenAPñMeBj.

Page 36: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 32 -

ehtuplEdlnaMeGaymankarXMuXaMgelIsBInitiviFIkMNt; ebIeyagtammRnþIBn§naKar nigtulakar )anpþl;ehtuplCaeRcInTak;TgnwgbBaðaenH

dUcteTA ³ ecARkmCMnMuCMrHnigecARkmesuIbGegát )anniyayfa sMNuMerOgeRcInelIslb; ehIy

manecARkmtictYcEdlminGacebIksvnakarkrNITaMgenaHeGayTan;eBl)an. mRnþIBn§naKar niyayfa BMumanfvika nigmeFüa)ayRKb;RKan;edIm,IdwkBiruT§CneTA

tulakar. ecARkmCMnMuCMrH bBa¢ak;fa BiruT§Cnmñak;² RtUvmktulakar2-3dg ¬edIm,IeGayRBHraC

GaCJa ecARkmesuIbGegáteFVIbTsmÖasn¾ nigcUlrYmsvnakar¦ ehIytulakarmin GacmanlT§PaBcMNayelIkardwkCBa¢ÚnTaMgenaH)aneT.

krNIxøHtRmUveGaymankaresuIbGegáty:agsμúKsμaj EdlRtUvcMNayeBlyUr.

Gnusasn¾ raCrdæaPi)al KYrpþl;fvikaeGay)anRKb;RKan;dl;EpñkBn§naKaredIm,IdwkCBa¢ÚnBiruT§Cn

eTAtulakar. raCrdæaPi)al k¾KYrEtgtaMgecARkmbEnßmRBmTaMgpþl;meFüa)aycaM)ac; edIm,IesuIb

GegáteGaymanRbsiTi§PaB.

Page 37: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 33 -

5> GMeBIBukrlYy

eyagtamkarsmÖasn¾CamYyGñkeTasCaeRcIn)aneGaydwgfa GMeBIBukrlYyenAEt ekItmaneLIgCabnþbnÞab;enAkñúgCIvPaBRbcaMéf¶kñúgBn§naKar EdlGacnaMeGayb:HBal;dl; karTTYlmðÚbGahar b¤ TwkbEnßm karsYrsuxTukçBIsMNak;RKYsar sac;jati karecjhat; R)aN nigkardwkCBa¢ÚneTAtulakarCaedIm. fvikaBn§naKarminRKb;RKan; GMeBIBukrlYy KWCalT§plénkarpþl;fvikaminRKb;RKan;edayRksYgmhaépÞ. cMnYn TwkR)ak; 1>000 erol ¬0>25duløa¦ sRmab;GñkeTasmñak;kñúg1éf¶ KWminGacRKb;RKan;eT. ehIyGs;ry³eBlCag 1 TsvtSmkehIy enAeBlEdlTMnijecHEteLIgéføk_eday k¾cMnYn fvikaEdlpþl;eGayGñkeTasminRtUv)anbegáInenaHEdr. RksYg enAEtpþl;nUvR)ak;cMnYn 1>000erolenHdEdlsMrab;GñkeTasmñak;kñg1éf¶. eyagtammRnþIBn§naKarnana )aneGaydwgfa cMnYnfvika 1>000 erolenH KWsRmab; cMNayelImðÚbGahar kardwkCBa¢Ún Gnam½y GusFüÚg Twk GKÁIsnI nigEpñkrdæ)alpgEdr. tamkarBit cMnYnenHminGaccMNayelIéføGKÁIsnI nigmðÚbGaharEdlmansarCaticiBa©wm eGay)anRKb;RKan;pgeT. eyagtamnItiviFIBn§naKarelx 6 ¬maRta 4>1¦ RbFanBn§naKarRKb;rUb RtUveFVIy:ag NaeGayGñkeTasTTYl)anmðÚbGahar 2 eBlkñúg 1éf¶ edayRtUvmanbrimaNmðÚbGahar Gb,brmadUcxageRkam³

tarag 12³ tRmUvkarmðÚbGaharRbcaMéf¶sRmab;GñkeTasmñak;²³ RbePTmðÚbGahar brimaN

Ggár 550 Rkam RtIsab b¤RtIéRb b¤ sac; 150 Rkam bEnø 150 Rkam eRbgqa 10 mIlIlIRt GMbil b¤ TwkRtI 10 Rkam eRKOgeTsepSg²sRmab;sø 20 Rkam

Page 38: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 34 -

b:uEnþ kñúgCIvPaBCak;Esþg xagBn§naKarpþl;Ggár nigbEnødl;GñkeTastictYcCaTIbMput. edayehtuenHehIy GñkeTasTaMgLay)anrgeRKaHBIkarxVHmðÚbGahar. GñkeTasmYycMnYn Edlmansac;jati-RKYsarenACit GacTTYl)ancMNIGaharbEnßmxøH² b:uEnþbBaðaenHminGac )andl;GñkeTasRKb;KñaeT.

karsUk)a:n;eBlRKYsarcUlsYrsuxTukç eyagtamnItiviFIBn§naKarelx 8 maRta 4>1 ¬N¦ Ecgfa : karRbmUlrbs;rbr b¤ luykak; BIGñkmksYrsuxTukçGñkeTas edaymRnþIBn§naKar RtUvhamXat; :. GñkeTasTaMg Gs; mansiTi§TTYlCYbRKYsar b¤ mitþP½kþmksYrsuxTukçy:agehac 1 ema:gkñúg 1 s)aþh¾tam eBlevlakMNt;enAkñúgbTbBa¢aBn§naKarEdlerobcMedayRbFanBn§naKar. : 22 RKYsarGñk eTasCaeRcIn )anR)ab;GñkRsavRCavlIkadUfa BYkeKRtUvcMNayluyeGaybuKÁlikBn§naKar edIm,I)ancUlsYrsuxTukç nigpþl;mðÚbGahareGaybgbäÚnenAkñúgBn§naKar. eyagtambTsmÖasn¾CamYyRKYsarEdlmksYrsuxTukçbgb¥ÚnkUnecArbs;eKenAtamBn§naKarnana )aneGaydWgfa karsUk)a:n; edIm,I)anCYbGñkeTasmanlkçN³dUcxageRkam³

taragTI 13³ karbg;fvikacUlBn§naKar kEnøgRtYtBinitüYdMbUg 2>000 erol RckTaVrcUlGKarBn§naKar 2>000 erol kariyal½yrdæ)al 3>000 erol kñúgbnÞb;CYbKña ¬niyayKñapÞal;mat;¦ kñúgbnÞb;CYbKña ¬niyaytamTUrs½BÞ ¦

30>000 erol 5>000 erol

TaVrcUleTAkñúgbrievNBn§naKaredIm,Ihuc cMNIGahareGayGñkeTas

3>000 erol

TaVrTI2cUleTAkñúgBn§naKar 3>000 erol

22 nItiviFIBn§naKar elx 8> 3 ¬1 ¦¬N ¦

Page 39: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 35 -

sMKal;³ GRtabþÚrR)ak; 1 duløa esμ I 4>200 erol .

CaTUeTA RKYsarGñkeTasPaKeRcInmanmuxrbrdUcCa Gñkrt;m:UtUDub ksikr Gñklk;dUr tictYc nigkmμkreragcRkCaedIm dUecñH minGacmanlT§PaBeTAsYrsuxTukçGñkeTas jwkjab;)aneT. tamemIleTA RKYsarcUlsYrsuxTukçGñkeTasRbEhl 1 dg kñúg 1 Ex edaymanGgár RtIsac; bEnø Twk nigluykak;bnþicbnþÜcsMrab;epJIdl;GñkeTas.

sMNUkedIm,Iecjmkhat;R)aN-RtUvkMedAéf¶ GñkeTasmansiTi§ecjmkxageRkAedIm,Ihat;R)aN. eyagtambTbBaØtiþbTdæan Gb,brmarbs;GgÁkarshRbCaCatisRmab;karRbRBwtþelIGñkeTaskñúgmaRta 21>s>1³ Ecg fa :GñkeTasTaMgGs;EdlminecjeTAeFVIkarxageRkABn§naKar y:agehacNas;RtUveGay ecjeRkAbnÞb;XMuXaMgedIm,Ihat;R)aNkñúgry³eBl 1 ema:gerogral;éf¶ tameBlevla smrmü nigGakasFatuGMeNaypl :. eTaHCamanmaRtaenHk¾eday k¾enAmanesckþI raykarN¾mkfa enAkñúgBn§naKarmYycMnYn min)aneGayGñkeTashat;R)aN-RtUvkMedAéf¶1 em:ageT ehIyebIeGay Tan;EtGñkeTassUkqμaMBn§naKar edIm,I)anecjeRkAhat;R)aN.

sMNUkBak;B½n§nwgtulakar GñkeTas nigRKYsarrbs;BYkeK )anraykarN¾dEdl²fa q μaMBn§naKarTarluy edIm,I dwkCBa¢ÚnGñkeTaseTAcUlrYmsvnakarenAtulakar b¤ niyayCamYyecARkmesuIbGegát. éfø dwkCBa¢ÚnBI m1 eTAtulakarPñMeBj KWRbEhlBI 5 eTA 25 duløa GaRs½yeTAtamlT§PaBGñk eTas .

Gnusasn¾ RtUvpþl;fvikabEnßmeGaynaykdæanBn§naKaredIm,IbMeBjtRmUvkarCamYuldæanrbs;

GñkeTas. rbb 1>000 erolkñúg 1 éf¶ sRmab;GñkeTasmñak; RtUvbegáIneGay)an y:agehacNas; 4>000 erol edIm,IeGayl μmtamtRmUvkarCamUldæandUcCa Gac manmðÚbGahar nigTwksäatRKb;RKan;. RtUvpþl;fvikabEnßmpgEdr edIm,IeGaybuKÁlik Bn§naKarTTYlR)ak;ebovtSx<s;Cagmun ehIykareFVIEbbenHnwgGackat;bnßykarTar sMNUkBIsMNak;buKÁlikBn§naKar.

Page 40: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 36 -

ebIkfvikaeGay)aneTogTat;. fvikaRksYgmhaépÞEdlRtUvebIkeGayBn§naKarnana KYrebIkeGayTan;eBlevlatamry³FnaKar edIm,IxagBn§naKarebIkR)ak;ebovtSeGay mRnþI nigqμaM)aneTogTat; edIm,IkMueGayBwgEtelIR)ak;sMNUkBIGñkeTasedIm,Irs;.

Gnuvtþsvnkm μfvikaBn§naKaredaysvnkrÉkraC . svnkmμGacCYylb;bM)at;GMeBI BukrlYyenAkñúgkariyal½yhirBaØvtßúBn§naKar.

RtYtBinitübuKÁlikBn§naKar. naykdæanBn§naKar KYreFVIkarRtYtBinitübuKÁlikBn§naKar CaBiessRkumq μaM edIm,IkMueGayq μaMTaMgenaHTTYl b¤ TarsMNUkBIGñkeTas b¤ RKYsar GñkeTas .

KYrbBaÄb;karTarsMNUksRmab;karecjhat;R)aN-RtUvkMedAéf¶ nigkardwkCBa¢ÚneTA tulakar. GñkeTasTaMgGs;mansiTi§cUlrYmkñúgsvnakarEdlCMnMuCMr³erOgrbs;xøÜn. rdæaPi)al KYrbegáInfvikasRmab;GñkeTasmñak;² edIm,IeGaymanlT§PaBcMNayelI kardwkCBa¢ÚneTAtulakar)anRKb;RKan;pg.

Page 41: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 37 -

6> GMeBITaruNÐkmμ

TaruNÐkmμenAEtCaGMeBIrMelaPmYyd¾F¶n;F¶rCaTIbMputelIsiTi§GñkeTasenAkñúgBn§naKar EdlRtUv)ankt;RtaTukCaÉksaredayGñkRsavRCavBn§naKarlIkadU. tamGnusBaØasþIBIkar RbqaMgnwgGMeBITaruNÐkmμ )anEcgfa GñkeTasRtUv)ankarBarBIGMeBITaruNÐkmμ GMeBIéRBépS GmnusSFm’ karbnÞabbenßak b¤ TNÐkmμnana . ehIymaRta 12 ¬1¦ énc,ab;RBh μTNÐ GnþrkalEdlEcgfa :K μanBiruT§CnNaRtUvrgGMeBIéRBépS GmnusSFm’ kareFVI)ab b¤TNÐkm μ k¾dUcCakarvaydM b¤TaruNÐkmμNamYyeLIy. :23 karesuIbGegátrbs;lIkadU )anbgðaj eGayeXIjfa mankarecaTRbkan;fa manGMeBITaruNÐkmμRbRBwtþelIGñkeTasenAkEnøgXMu- XaMgrbs;nKr)al nigenAkñúgBn§naKarnana.

taragTI 14³ krNIGMeBITaruNÐkmμEdlraykarN¾kñúgeBlsmÖasn¾ EbgEcktamEx nig BiruT§Cn-TNÐit ¬2004¦ .

Ex BiruT§Cn burs TNÐitburs srub mkra 2 2 4 kumÖ³ 10 2 12 mina 5 0 5 emsa 4 14 18 ]sPa 10 1 11 mifuna 3 3 6 kkáda 9 11 20 sIha 2 4 6 kBaØa 7 0 7 tula 2 2 4 vicäika 3 0 3

23 GnusBaØaRbqaMgnwgGMeBITaruNÐkmñ nigGMeBIéRBépS GmnusSFm’ eFVI)abbnÞabbenßak b¤TNÐkmμnana . esckþIseRmcmhasnñi)atelx 39¼46 éf¶TI 10 Ex FñÚ qñaM 1984. c,ab;RBh μTNÐGnþrkal maRta 12 ¬1¦ .

Page 42: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 38 -

FñÚ 8 2 10 srub 65 41 106

BMumanr)aykarN¾GMBIkareFVITaruNÐkm μelIRsþIkñúgqñaM2004eT.

kñúgbTsmÖasn¾CamYyGñkRsavRCavlIkadU r)aykarN¾GMBIkrNIeFVITaruNÐkmμTaMg Gs;enABn§naKar b¤kEnøgXMuXaMgrbs;nKr)alRtUv)anraykarN¾edaybursTaMgGs;. cMnYn bursEdlraykarN¾fa )anrgGMeBITaruNÐkmμmankarERbRbYlBImYyExeTAmYyEx b:uEnþsrub TaMgGs;man 105 krNI.

taragTI 15³ cMnYnkrNITaruNÐkmμtamBn§naKarnImYy² Bn§naKar kEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al kñúgBn§naKar srub

PJ 0 0 0 m1 8 1 9 m2 9 11 20

m3 ¬et 5 ¦ 2 0 2 TYlEsøg 0 0 0 taexμA 4 0 4

Rk>RB>sIhnu 0 0 0 kMBg;s<W 14 0 14 kMBt 3 0 3

kMBg;qñaMg 5 0 5 kMBg;cam 2 0 2 kMBg;FM 2 16 18 ekaHkug 1 0 1

eBaFisat; 6 12 18 )at;dMbg 0 0 0

bnÞaymanC½y 0 0 0 esomrab 9 1 10 sVayerog 0 0 0

srub 65 41 106

Page 43: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 39 -

taragTI 16³ krNITaruNÐkmμenAkñúgeBlXMuXaMgbeNþaHGasnñ EdlraykarN¾kñúgeBl smÖasn¾qñaM 1999 - 2004 .

450 442

271

114 1186549 42 28 10 24 41

0

100

200

300

400

500

1999 2000 2001 2002 2003 2004

Police custody Prison

tYelxTaMgenHbgðajkarfycuHnUvcMnYnkrNITaruNÐkmμenAkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)alBImYyqñaMeTAmYyqñaM. b:uEnþ mankarekIneLIgnUvGMeBITaruNÐkmμkñúgBn§naKarkñúgb:un μanqñaMfμI²enH Edl naMeGaymankarRBYy)armÖ. KYrkt;sMKal;fa karRbmUlB½t’manTak;TgnwgGMeBITaruNÐkmμ CakarlM)akxøaMgNas; BIeRBaHCnrgeRKaHminh‘anraykarN¾eTedayxøacmankarKMuKYn Gamas; b¤ kareFVI)abpøÚvcitþ epSg²eTotCaedIm. tamkarsmÖasn¾rbs;GñkRsavRCavlIkadUCamYynwgGñkeTas CYnkal karsmÖasn¾RtUveFVIeLIgedaymanq μaMenAEk,rEdlsþab;B¤. ehtuenHehIyeTIbGMeBITaruNÐkmμ kñúgBn§naKarenAEtmanehIyGñkeTasminh‘ayraykarN¾eT.

k> TaruNÐkm μenAkEnøgXMuXaMgnKr)al eyagtamr)aykarN¾ GMeBITaruNÐkmμenAkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al man 64 krNI

kúñgqñaM 2004. TaruNÐkmμGacekIteLIgy:aggayedayCaFmμtaCnCab;ecaTRtUvXMuXaMg edayBMuGacTak;TgeTAxageRkA)an dUcCa RKYsarbgbäÚn buKÁliksiTi§mnusS emFavI b¤ RKUeBTü k¾minGaccUlCYb)anEdr. b:usþinKr)alRtUvbiTmineGayGñkeRkAcUl)aneT dUecñHeK Gacman»kaslμmnwgGaceFVITaruNÐkmμelIGñkeTas)anedayK μankarRtYtBinitü)aneLIy.

bursGayu 50 qñaM RtUv)aneFVITaruNÐkm μenAkñúgkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al bursBiruT§Cnmñak;Gayu 50 qñaM RtUv)aneKeFVITaruNÐkmμkñúgkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al kalBIExsIha qñaM 2004 enARsukERsGMbil extþekaHkug. bursenaH RtUveKnaMeTA b:usþinKr)aledayecaTBIbTbøn;ehIyRtUv)ansYrcemøIyedaynKr)al5nak; RBmTaMg

Page 44: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 40 -

manelakGFikar nigGFikarrgRsukcUlrYmkñúgenaHEdr. nKr)al)anERskKMhk nigvayk,alKat;edayrMBat; 5 dg. eK)anelIkfa ehtuplEdleFVITaruNÐkm μenaH KWnKr)alcg;eGayKat;sarPaB fa xøÜnKat;R)akdCa)anbøn;Emn. lT§plénkareFVITaruNÐkmμbursenaH mankarQWcab;huwgkñúgRtecok ehIysþab; min)anB¤c,as;eT. elIsBIenH Kat;k¾TTYlrgnUvPaBtk;søútpgEdr.

x> TaruNÐkmμkñúgBn§naKar c,ab;RBhμTNÐGnþrkal ¬maRta12¦ Rtg;cMNuEcgGMBIkarRbRBwtþcMeBaHBiruT§Cn )an Ecgfa :minRtUvdak;exñaHGñkeTas b¤ dak;kñúgkEnøgdac;edayELkNamYyeLIy eTaHCasißt kñúgdMNak;kalXMuXaMgbeNþaHGasnñ b¤kat;eTasehIyk¾eday :.24 enHmann½yfa kardak; exñaHGñkeTasCaTRmg;dak;TNÐkmμ minGaceFVI)aneT. exñaHenH KWsRmab;eRbICa]bkrN¾ sniþsuxsRmab;dak;GñkeTaskMueGayrt;Etb:ueNÑaH. enAkñúgesckþIRbkassþIBIkarRKb;RKgBn§naKar ¬maRta 25¦ Ecgfa :exñaHédGacCa ]bkrN¾EtmYyKt;EdlRtUveRbIedIm,Idak;GñkeTaskMueGayrt; ehIyminRtUveRbIedIm,ICakardak; eTaseLIy. :25 maRtaenaH k¾)anEcgpgEdrfa :RbFanBn§naKarGacbBa¢aeGaydak;exñaH kñúgkrNI³ k¦ karTb;Tl;nwgkarrt;eKc b¤ x¦ RbsinebIviFankarepSg²minGacTb;Tl;kñúgkar karBarGñkeTasBIkarbgárbYsxøÜnÉg b¤GñkdéT b¤ BIkarbMpøicbMpøajRTBüsm,tiþ : . GñkeTasCaeRcIn)anniyayfa BYkeKRtUv)andak;exñaH2-3éf¶ BIeRBaHBYkeKmin eKarBqμaM b¤ vayCamYyGñkeTasepSgeTot. enABn§naKarkMBg;FM mankrNImYycMnYnEdl mRnþIBn§naKar)andak;exñaHGñkeTas. GñkeTasmñak;RtUv)aneKdak;exñaHGs;ry³eBl 4-5 éf¶ BIeRBaHKat;)anrt;eKc ehIyRtUvcab;)anmkvij. bBaðaepSgeTot KWeK)andak;exñaHGñkeTas 3 nak;edaysEmþgGakb,kiriyaminsmrmüenAkñúgBn§naKar.

dak;exñaHeCIgGs;ry³eBl 16 éf¶ enAéf¶TI1 Ex sIha qñaM 2004 evlaema:g4³30 resol GñkeTasfμImñak;EdlRtUvecaT Rbkan;BIbTrMelaP RtUv)anXMuxøÜnenAkñúgbnÞb;elx 5 Bn§naKarextþkMBg;FM. eBlKat;

24 c,ab;RBhμTNÐGnþrkal maRta 12. 25 RbkassþIGMBIkarRKb;RKgBn§naKar ¬1998 ¦

Page 45: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 41 -

cUldl;kñúgbnÞb; eKvayKat; 2-3 dg ehIyGñkeTasmñak;Tat;Kat;mYyeCIgBIeRkay xñg. enAéf¶TI 2 Ex sIha qñaM 2004 evlaema:g8 yb; mRnþIBn§naKarmñak; nigRbFan Bn§naKarcUlmkesuIbGegátbBaðaenH ehIyseRmcdak;TNÐkmμGñkeTasEdlTat; GñkmkfμI edaydak;exñaHeCIgKat;TaMgBIr. kñúgkMLúgeBldak;TNÐkm μenH GñkeTasenaHGaceRkakQr)an ehIyhUbcuk )anFmμta b:uEnþeBlEdlKat;RtUvkargUtTwk b¤eTAbnÞb;Twk Kat;RtUveGayeKCYy. eCIg rbs;Kat;)anekItCm¶Ws<wkedaysarkardak;exñaHenaH. enAéf¶TI 10 Ex sIha qñaM 2004RbFankariyal½yBn§naKar )anniyayfa Kat;)andak;TNÐkmμGñkeTasenaHrYcehIydUecñHKat;GacQb;vayTat;Fak;GñkcUlfμI eTotehIy. enAéf¶TI 17 Ex sIha qñaM 2004 lIkadU )anesñIeGayBn§naKar edaHexñaHecjBIGñkeTasenaH edIm,IeGayRKUeBTülIkadUBinitüCm¶WKat;. eRkaymkenA éf¶TI 19 Ex sIha qñaM 2004 eK)an edaHexñaHecjBIeCIgKat;TaMgRsug.

plb:HBal;edayGMeBITaruNÐkm μ TaruNÐkmμ GacbNþaleGaymanplb:HBal;mkelIEpñkragkay nigR)aCJasμartI

y:agyUrGEgVgdl;CnrgeRKaH. TaruNÐkmμ RtUv)aneKeRbICaTRmg;TNÐkmμcMeBaHGñkeTasNaEdlrMelaPbTBa¢aépÞ

kñúg b¤sniþsux CaBiessGñkeTasNamanbMNgcg;rt;eKcecjBIBn§naKar. tamkarsmÖasn¾GñkeTas )aneGaydwgfa GñkeTasEdleTIbmkdl;eRcInEtRtUvrg

karvaydM nigTat;Fak;edIm,IbnÞn;BYkeK. vb,Fm’TaruNÐkmμ GacCMrujeGayGñkeTaseFVITaruNÐkmμGñkeTasdUcKña ehIyCYn-

kal qμaMBn§naKar )ancat;eGayGñkeTasNamñak; eFVITaruNÐkmμelIGñkeTasdUcKña. Gnusasn¾

KYrGnuBaØateGaymankarsmÖasn¾Casm¶at;rvagGñkeTas nigbuKÁliksiTi§mnusS . Binitü nigraykarN¾GMBIrbYssñameBlcUlmkdl;Bn§naKar. nItiviFIBn§naKarelx

1>3>3 Ecgfa buKÁlikeBTüBn§naKar RtUvBinitüsuxPaBGñkeTascUlfμIenAeBleTIb cUlmkdl; ehIyrbYsNaEdlmanRsab;muneBlcUlmkdl;RtUvftrUbTuk ehIy raykarN¾CUnRbFanBn§naKar RBmTaMgkt;RtaTukeGay)anRtwmRtUvkñúgÉksarGñk-

Page 46: siTi§mnusS nigBn§naKarkm

siTi§mnusS nigBn§naKarkm<úCa³ sßanPaBBn§naKarqñaM 2004

- 42 -

eTascUl munnwgdak;GñkeTascUlkñúgbnÞb;XMuXaMg. ehIyB½t’manTaMgenH RtUvpþl; eGayGgÁkarsiTi§mnusSpgEdr.

RtUvhVwkhVWnbuKÁlikBn§naKar ehIyRtUveKarBbTbBaØtiþbTdæanGb,brmasRmab;kar RbRBwtþEdlmanEcgenAkñúgc,ab;km<úCa nigc,ab;GnþrCati.

lb;bM)at;kardak;Bin½yedayGñkeTasmkelIGñkeTasdUcKña. naykdæanBn§naKar KYrENnaMq μaMBn§naKareGaybBaÄb;karcat;taMgGñkeTasNamYyeGaymanGMNac edIm,I dak;Bin½yGñkeTasdéTeTot.

qμaM nigGñkeTasEdleFVITaruNÐkmμelIGñkeTasdéT RtUvTTYlxusRtUvGMeBIrbs;xøÜn. lb;bM)at; karXMuXaMgedayminGacTak;TgmkxageRkA)an enAkñúgkEnøgXMuXaMg

rbs;nKr)al. raCrdæaPi)alkm<úCa KYrlb;bM)at;karXMuXaMg 48 em:ag edaymin eGayTak;TgmkxageRkA)anenAkñúgkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al ehIyGnuBaØat eGayBiruT§CnCYbemFavI RKYsar-bgbäÚn GñkkarBarsiTi§mnusSeGay)anqab;²tam EdlGaceFVIeTA)aneRkayBIRtUv)ancab;xøÜn.

eFVIesckþIRBagTb;sáat;GMeBITaruNÐkmμenAkñúgRkmnItiviFIRBhμTNÐ. Bak;B½n§nwgGgÁkar kñúgRsuk nigGgÁkarGnþrCati raCrdæaPi)alkm<úCa KYrdak;bBa©ÚlkarkarBarGMeBI TaruNÐkmμeTAkñúgesckþIRBagRkmRBhμTNÐfμ I rYmman karFanaeGayRKYsarrbs; BiruT§Cn emFavI nigGñkkarBarsiTi§mnusS GaccUlkñúgkEnøgXMuXaMgrbs;nKr)al )anpg.

bdiesFecalnUvcemøIysarPaBminBit. edIm,IeGayRsbeTAnwgc,ab;RBhμTNÐ km<úCa nigmaRta38 énrdæFmμnuBaØEdlEcgfa ecARkmminKYrTTYlykcemøIysarPaB minBit b¤ cemøIysarPaBTTYl)anBIkEnøgXMuXaMgb:UlIsEdlBiruT§Cn)anniyayfa mankareFVITaruNÐkmμ. bnÞab;mkeTotecARkmRtUvEtesuIbGegátkarecaTRbkan;enaH ehIydak;TNÐkmμeBlEdlmanPsþútagRKb;RKan;.