SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon...

30
SilentRoads symposium 22 mei 2007 1 Akoestische Akoestische houdbaarheid: houdbaarheid: De metingen op een rij De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs

Transcript of SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon...

Page 1: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 1

Akoestische Akoestische houdbaarheid:houdbaarheid:De metingen op een rijDe metingen op een rij

Ronald van LoonM+P – raadgevende ingenieurs

Page 2: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 2

Inleiding:Inleiding:De metingen op een De metingen op een rijrij• Interpreteren van de getallen• Beschikbare meetgegevens

– Wegdektypen– Grote onderzoeksprojecten

• Processen van akoestische achteruitgang– Bijv. door rafeling,vervuiling of…– Registratie van achteruitgang in

dB(A)

Page 3: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 3

Beschrijven van de Beschrijven van de akoestische akoestische achteruitgangachteruitgang• Altijd in terminologie van

geluidreductie

• Achteruitgang in x dB/jaar

Wegdek X doet 4 dB

Na twee jaar doet wegdek X nog maar 2 dB

Page 4: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 4

Levenscyclus van een Levenscyclus van een stil wegdek in dB(A)stil wegdek in dB(A)

0

+ 2dB(A)

0

10 jr 20 jr

DAB 0/16

10 jr 20 jr

Geluidreducerend wegdek

referentie

referentie

Page 5: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 5

Goede interpretatie van Goede interpretatie van de akoestische de akoestische achteruitgangachteruitgang

Akoestische achteruitgang afhankelijk van:

• èn de afname van een aantal dB(A) per jaar

• èn de verwachte levensduur

En niet vergeten dat de referentie een getal is en géén bestaand wegdek

Page 6: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 6

Beschikbare gegevens Beschikbare gegevens over akoestische over akoestische houdbaarheidhoudbaarheid

Wegdektypen:• ZOAB• 2-laags ZOAB• Dunne deklagen• Stille elementenverhardingen

Page 7: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 7

Akoestische Akoestische houdbaarheid van houdbaarheid van ZOABZOAB• Voornamelijk rijkswegen• Recent inventarisatieonderzoek

(MNP)• Wel gegevens over langere

termijn, maar geen 1 op 1 vergelijkingen beschikbaar

Page 8: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 8

Vergelijking Vergelijking DAB/ZOABDAB/ZOAB(MNP-onderzoek)(MNP-onderzoek)Geluidniveaus van DAB en ZOAB

van verschillende leeftijden

96

97

98

99

100

101

102

103

104

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20leeftijd [jaren]

CP

X-r

es

ult

aa

t [d

B(A

)]

DABZOABReferentiewegdek

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

leeftijd [jaren]

gel

uid

niv

eau

to

v re

fere

nti

e [d

B(A

)] DAB ZOAB

gemiddelde levensduur ZOAB

?

Page 9: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 9

Akoestische Akoestische houdbaarheid van 2-houdbaarheid van 2-laags ZOABlaags ZOAB• Op alle niveaus, binnenstedelijk,

provinciaal en rijkswegen• Onderzoeken m.b.v. proefvakken,

dus 1 op 1 vergelijkingen• Veel gegevens over hele levenduur

op binnenstedelijk niveau (CROW, DWW)

• Veel gegevens tot halverwege levensduur op rijkswegniveau (IPG)

Page 10: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 10

2-laags ZOAB 2-laags ZOAB binnenstedelijkbinnenstedelijk

0

1

2

3

4

5

6

7

8

0 2 4 6 8 10 12 14

leeftijd wegvak [jaar]

ge

luid

red

uc

tie

[d

B(A

)]

Resultaten proefvakken 2-laags ZOAB in binnenstedelijke situaties

Page 11: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 11

2-laags ZOAB op 2-laags ZOAB op rijkswegenrijkswegen

40 proefvakken

Uitgebreide monitoring

Page 12: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 12

Akoestische Akoestische houdbaarheid van houdbaarheid van dunne deklagendunne deklagen• Op alle niveaus, binnenstedelijk,

provinciaal en rijkswegen• Onderzoeken m.b.v. proefvakken,

dus 1 op 1 vergelijkingen• Maar…heel veel gegevens tot

slechts enkele jaren na aanleg(Stimuleringsregeling Stille wegdekken, CROW, IPG, bestekseisen)

Page 13: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 13

Ontwikkeling van het Ontwikkeling van het geluidniveau in de geluidniveau in de tijdtijd

tijd

geluidniveau

tijd

geluidniveau

?Ontwikkeling van de geluidreductie in de eerste

twee jaar geeft geen uitsluitsel over de toekomstige ontwikkeling

Page 14: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 14

Resultaten dunne Resultaten dunne deklagen (uit de deklagen (uit de stimuleringsregeling)stimuleringsregeling)

0

5

10

15

20

25

5 4 3 2 1 0

geluidreductie bij 50 km/h [dB(A)]

aan

tal w

egva

kken

kort na oplevering

twee jaar na aanleg

Page 15: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 15

Resultaten dunne Resultaten dunne deklagen (uit de deklagen (uit de stimuleringsregeling)stimuleringsregeling)

0.0

2.0

4.0

6.0

0.0 2.0 4.0 6.0geluidreductie PCG [dB(A)]

gel

uid

red

uct

ie m

on

ito

rin

g [

dB

(A)]

Page 16: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 16

1/3-1/3-octaafbandspectrumoctaafbandspectrum

• Het 1/3-octaafbandspectum van de CPX-meting als akoestische vingerafdruk van het wegdek

Page 17: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 17

1/3-octaafbandspectra 1/3-octaafbandspectra van verschillende van verschillende wegdekkenwegdekken

60

65

70

75

80

85

400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150Frequentie [Hz]

Lp

[d

B(A

)]

DABdunne deklaag

2-laags ZOAB

dunne deklaag

DAB

2-laags ZOAB

Page 18: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 18

Registreren van Registreren van verandering textuur in verandering textuur in het spectrumhet spectrum

Textuurgerelateerde veranderingbijvoorbeeld:• Rafeling• Polijsting van de stenen

Page 19: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 19

Textuurgerelateerde Textuurgerelateerde eigenschappen: eigenschappen: RafelingRafeling

Page 20: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 20

Textuurgerelateerde Textuurgerelateerde veranderingenveranderingen

70

75

80

85

90

95

100

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000frequentie [Hz]

gel

uid

niv

eau

[d

B(A

)]

SMA 0/6

SMA 0/11

-2

0

2

4

6

8

10

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000

frequentie [Hz]

vers

chil

[d

B(A

)]

Textuureffecten:

Altijd in het laagfrequente deel van het spectrum

Page 21: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 21

Registreren van Registreren van verandering absorptie in verandering absorptie in het spectrumhet spectrum

Absorptiegerelateerde verandering• Afname van de porositeit • Afname effectieve laagdikte

– (bijv. door vervuiling of door vervorming bitumen)

Page 22: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 22

Afname van de Afname van de absorberende absorberende eigenschappeneigenschappen

Fotootjes zoeken

Kort na openstelling

Vijf jaar later

Page 23: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 23

50

55

60

65

70

75

80

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000

frequentie [Hz]

gel

uid

niv

eau

[d

B(A

)]

ZOAB 6/16 nieuw

ZOAB 6/16 na x aantal jaren

AbsorptiegerelateerdAbsorptiegerelateerde achteruitgang e achteruitgang (ZOAB)(ZOAB)

-2

0

2

4

6

8

10

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000

frequentie [Hz]

vers

chil

[d

B(A

)]

Loodrecht gemeten absorptie:

Vooral afhankelijk van porositeit en laagdikte

Alleen waar te nemen bij ZOAB-achtigen

Page 24: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 24

60

65

70

75

80

85

90

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000frequentie [Hz]

gel

uid

niv

eau

[d

B(A

)]

dunne deklaag nieuw

dunne deklaag na x aantal jaren

AbsorptiegerelateerdAbsorptiegerelateerde achteruitgange achteruitgang

-2

0

2

4

6

8

10

315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4000

frequentie [Hz]

vers

chil

[d

B(A

)]

Hoorneffect:

Hoogfrequent (>800 Hz) voor alle frequenties

Bij alle poreuze wegdekken; ZOAB-achtigen maar ook dunne deklagen en stille elementen

Page 25: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 25

De resultatenDe resultaten(twee jaar na aanleg)(twee jaar na aanleg)

Dunne deklagen

Toename hoogfrequent

Wijst op toename hoorneffect 60,0

65,0

70,0

75,0

80,0

85,0

90,0

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3150

4000

5000

frequentie [Hz]

Lp

[d

B(A

)]

PCG-meting monitoringsmeting na tw ee jaar DAB 0/16

Page 26: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 26

De resultatenDe resultaten(twee jaar na aanleg)(twee jaar na aanleg)

2-laags ZOAB

Toename bij alle frequenties

Toename textuur (door rafeling), minder absorptie en toename hoorneffect

60,0

65,0

70,0

75,0

80,0

85,0

90,0

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3150

4000

5000

frequentie [Hz]

Lp

[d

B(A

)]

PCG-meting monitoringsmeting na tw ee jaar DAB 0/16

Page 27: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 27

De resultatenDe resultaten(twee jaar na aanleg)(twee jaar na aanleg)

Stille elementen-verharding

Toename hoogfrequent

Wijst op toename hoorneffect

60,0

65,0

70,0

75,0

80,0

85,0

90,0

315

400

500

630

800

1000

1250

1600

2000

2500

3150

4000

5000

frequentie [Hz]

Lp

[d

B(A

)]

PCG-meting monitoringsmeting na tw ee jaar DAB 0/16

Page 28: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 28

En dunne deklagen En dunne deklagen op de lange termijn…op de lange termijn…(1)(1)

0

1

2

3

4

5

6

0 1 2 3 4 5

leeftijd [jaren]

gel

uid

red

uct

ie [

dB

(A)]

Page 29: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 29

En dunne deklagen En dunne deklagen op de lange termijn…op de lange termijn…(2)(2)• Tot nu toe grote spreiding in

resultatenIn het algemeen voor ddl:• Verandering absorberende

eigenschappen van belang voor de houdbaarheid geluidreductie

• Akoestische eigenschappen verlopen richting die van een SMA 0/6

Page 30: SilentRoads symposium 22 mei 20071 Akoestische houdbaarheid: De metingen op een rij Ronald van Loon M+P – raadgevende ingenieurs.

SilentRoads symposium 22 mei 2007 30

Dus…Dus…

• Productontwikkeling bij de aannemers, er is nog wat te winnen (Robbert Naus)

• Realistische eisen en verwachtingen van wegbeheerders bij inpassen stille wegdekken in de leefomgeving(Jan Hooghwerff)