SWF Stroefheidsmetingen Informatieblad 2016 Stroefheid en ongevallen In 2015 zijn 621 mensen omgekomen in het verkeer. De meeste dodelijke slachtoffers

vielen op de gemeentelijke en provinciale wegen waarbij een snelheidslimiet van 50 of 80

km per uur geldt. Dit is 51% van het totaal aantal dodelijke slachtoffers. Daarnaast is er

sprake van een stijging van het aantal verkeersdoden op de rijkswegen. De Minister wil

naar een risicogestuurde aanpak. Door deze aanpak wordt het mogelijk om risicofacto-

ren, zoals alcoholgebruik, snelheid maar ook bijvoorbeeld de stroefheid van het wegdek

in kaart te brengen en vervolgens gerichter maatregelen te nemen. Op deze manier

wordt verwacht dat de verkeersveiligheid meer proactief verbetert kan worden. Naast

menselijke factoren als alcoholgebruik en smartphonegebruik achter het stuur speelt de

toestand van het wegdek dus een grote rol. Vervuiling van het wegdek, de keuze van de

band en de textuur van het wegdek (ook soort mineraal aggregaat) en natte/droge om-

standigheden in combinatie met rijgedrag zijn van levensbelang.

Als eerste bedrijf in Nederland voert GRiP Road Inspection daarom stroefheidsmetingen

uit volgens de Side-Way-Force methode, verder te noemen SWF.

Rijkswaterstaat Vooruitlopend op de resultaten van Europese standaardisatie/harmonisatie-inspanningen

heeft Rijkswaterstaat besloten om per 2017 over te gaan op de SWF methode.

Het SWF meetsysteem passen inmiddels negen Europese landen toe.

Als gevolg van deze keuze zal Rijkswaterstaat het houderschap voor de RWS-

stroefheidsmeter per 2017 loslaten en niet meer over eigen meetsystemen voor stroef-

heid beschikken. Om de kwaliteit van het meten van de natte stroefheid voor de toekomst

te borgen gaat Rijkswaterstaat een alliantie aan met het Duitse Bundes Anstalt fur Stras-

senwesen (BASt). (Bron: Stroefheid op Rijkswegen 2015 Erik Vos, Jan Voskuilen et al. )

INFO:

Kans op ongevallen nat wegdek..2

SKM en BASt ………………. 2

Systeem SWF ........................ 3

Metingen altijd in tweevoud .... ....4

WEETJES::

SWF de standaard in 2017.

2e voertuig in opbouw.

Preventief meten is ongevallen voorkomen.

Stroefheidsmetingen gecombineerd met diamantschuren op TT-baan Assen door GRiP Road Inspection

Wegbeheerder aansprakelijk bij “gladde” wegen.

‘Preventief stroefheid meten voorkomt ongevallen met letsel’

Technische voorschriften GRiP Road Inspection heeft twee speciaal ingerichte SKM (Seiten Kraft Messverfahren) voertuigen die met de SWF methode stroefheidsmetingen kunnen uitvoeren en rapporteren. De meetapparatuur en het meetprincipe zijn uitvoerig beschreven in de Duitse “Technische Prüfvorschriften für Griffigkeitsmessungen im Straβenbau Teil: Seitenkraftmessverfahren (SKM)” (TP Griff-StB(SKM)). De meetapparatuur is geïntegreerd in de meetvoertuigen. GRiP Road Inspection richt zich op de borging van de kwaliteit van de metingen zoals deze vandaag de dag al door de BASt (Bundes Anstalt für Straβenwesen) gedaan worden. De chauffeurs en operators van GRiP Road Inspection zijn daarom bij BASt (Bundes Anstalt für Straβenwesen) en LSW opgeleid en gecertificeerd voor het meten met SKM en worden jaarlijks getoetst op hun kennis en ervaring.

Foto TT-circuit Assen: In de cabine worden de meetdata verwerkt.

Kans op ongevallen op nat wegdek driemaal groter

SKM en BASt Prüfvorschriften für Griffigkeitsmessungen

Op een nat wegdek is de remvertraging bijna altijd veel kleiner dan op een droog wegdek. De kans op een ongeluk is dan ook twee- tot driemaal groter volgens onderzoek van het SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid). Op basis van dit onderzoek, dat nog gebaseerd was op de methode 86% vertraagd wiel (wrijvingscoëfficiënt), worden in 2016 op basis van vergelijkende onderzoeken de vertraagd wielmetingen en Side-Way-Force omgerekend tot in Nederland gedefinieerde gebruikswaarden voor de SWF-methode. Met de ontwikkeling van nieuwe geluidredu-cerende en andere wegdekken met een open structuur ontstaat tevens meer aan-dacht voor stroefheid onder deze innovatie-ve wegdekoppervlakken. Wat ook in toene-mende mate een item wordt is de stroefheid van fietspaden en fietssnelwegen alsook fietssuggestiestroken. In onze vergrijzende samenleving is door toename van het ge-bruik van de e-bike en de speed-pedelec

meer aandacht gewenst voor deze catego-rie. Immers bij hogere snelheden is een glad wegdek voor fietsers levensgevaarlijk, met name voor ouderen. .

Skid Resistance Tester GRiP Road Inspection heeft tevens een

eigen Skid Resistance Tester waarmee

op vrijwel alle locaties de stroefheid van

het oppervlak gemeten kan worden.

Deze slingerproef zetten we onder

andere in voor het meten van de stroef-

heidswaarde van markeringen, roton-

des, natuursteenverhardingen, winkel-

gebieden, fietspaden, parkeergarages

etc.

Eigenlijk is de SRT de meest betrouw-

bare stroefheidsmeter voor locaties

waar metingen met de SKM in verband

met de vereiste snelheid van het meet-

voertuig niet mogelijk zijn.

2

Ónvoldoende textuur is glad wegdek

Het systeem SWF De schematische schets in de figuur hier onder toont het systeem. Het meetwiel staat scheef onder een hoek van 20° ten opzichte van de rijrichting. Tijdens aan- en afvoer naar de meetlocatie is het meetwiel opgetrokken. Bij het binnenrij-den van het meetvak wordt het meetwiel naar beneden gelaten en komt in contact met de weg. De statische belasting (FN), die door het meetwiel op de weg wordt uitgeoefend, bedraagt 1960 ± 10 N. Er wordt gemeten met een gestandaardiseerde niet-geprofileerde meetband met een bandenspanning van 3,5 ± 0,1 bar. Vanuit het meetvoertuig wordt voor de meetband een waterfilm aangebracht (gespoten) met een breedte van 80 mm en een theoretische dikte van 0,5 mm. Dit is berekend op een theoretisch textuurloos opper-vlak. De uitstroom van de waterpomp wordt aangepast al naar gelang de meetsnelheid. Bij ons stroefheidsmeetsysteem wordt de dwarskracht bij een vastgelegde scheefstand (20° ± 1°) van het meetwiel in het midden van het rechter wielspoor van het meetvoertuig vastgelegd. Door de scheefstand van het meetwiel heeft het wiel de neiging een andere richting te volgen dan de rijrichting van het meetvoertuig. Dit wordt echter verhinderd door middel van een reactiestang. Deze reactiestang is voorzien van een elektronische krachtopne-mer, waarmee de dwarskracht Fy wordt gemeten (zie Figuur 1). De onzekerheid in de meetwaarde van deze krachtopnemer bedraagt ten hoogste 0,2% van het maximale meetbereik van de krachtopnemer. Het quotiënt van de gemeten dwarskracht Fy en de bekende wiellast (normaalkracht) Fz, resulteert in de dwarskrachtcoëfficiënt. Deze dwarskrachtcoëfficiënt wordt gemeten per 0,10 m en meestal uitgedrukt als gemiddelde waarde over een lengte van 100 m.

Weetjes

De dwarskrachtcoëfficiënt is afhan-kelijk van de eigenschappen van het wegoppervlak, de scheefstand-hoek van de gebruikte band, de snelheid, de waterfilmdikte, moge-lijke verontreinigingen, meetband-eigenschappen en van de tem-peratuur (band, water, wegdekop-pervlak en lucht).

Van de meetbandeigenschappen die hierbij van invloed zijn, zijn de bandafmetingen, het bandtype, de wiellast, de bandenspanning en de rubbereigenschappen vastgelegd in protocollen. De rijsnelheid bij meting bedraagt 40, 60 of 80 km/u.

Meestal wordt door de opdrachtge-ver aangegeven welke snelheid gehanteerd moet worden voor de specifieke metingen al naar gelang de plaatselijke omstandigheden en karakter van de weg. Ter plaatse bepaalt onze meettechnicus altijd of de opgegeven meetsnelheid op dat moment veilig en haalbaar is.

Het nieuwe voertuig van GRiP Road Inspection in opbouw juni 2016

Fy (Seitenkraft) µSKM =

Fz (Normalkraft)

3

GRiP Road Inspection is gecertifi-ceerd conform NEN- EN ISO 9001: 2008 (Kwaliteitsmanagement).

Daarnaast is GRiP Road Inspection VCA*: 2008/5.1 (Veiligheids Certifi-caat Aannemers) gecertificeerd.

Metingen altijd in tweevoud

GRiP Road Inspection voert altijd de metingen in tweevoud uit, waarbij meetvakken met een lengte van 2 km of een veelvoud daarvan worden bemeten (ook wanneer het te beproeven meetvak korter is dan 2 km wordt indien mogelijk toch een meetlengte van 2 km gemeten). Er worden hoge eisen gesteld aan het verschil dat aanwezig mag zijn tussen de eerste en de tweede meting. Om een goede meting uit te kunnen voeren moet het te meten wegdek visueel schoon zijn. Mocht de meettechnicus hieraan twijfelen of indicaties hebben voor niet goed zicht-bare verontreinigingen (olieresten e.d.), dan wordt de meting herhaald. Ook zijn er eisen gesteld aan de weercondities tijdens metingen. Grote schommelingen in temperatuur en neerslag kunnen de metingen negatief beïnvloeden. Metingen worden niet uitgevoerd bij wegdektemperaturen lager dan 5 ºC en hoger dan 50ºC, bij luchttemperaturen lager dan 5 ºC en niet bij een watertemperatuur (het gebruik-te sproeiwater) lager dan 8 ºC en hoger dan 25 ºC De meeste metingen kunnen ‘in het verkeer’ worden verricht zonder de overige wegge-bruikers te hinderen. Diverse camera’s, sensoren, GPS en andere meetapparatuur ver-zamelen data die op een computer in de cabine opgeslagen wordt. Deze wordt later verwerkt in een rapport met onder andere wrijvingscoëfficiënten, grafieken, locaties en beelden van de weg. De wegbeheerder kan zo het onderhoud van asfalt- en betonwegen plannen.

Wij kunnen voor elke situatie adviseren in het doen van metingen en rapportage zoals voor UAV-GC waar het gaat om de stroefheid bij oplevering van een nieuwe deklaag en bij garantie gedurende en bij einde contract; meestal 7 jaar. Bij DBFM betreft dit even-eens de stroefheid bij oplevering van een nieuwe deklaag en bij periodieke monitoring gedurende de looptijd van het contract, veelal 20 jaar of langer.

Tevens zijn er mogelijkheden om de (aanvangs)stroefheid en uw onderhoudsstrategie ten gevolge van onze metingen te verbeteren door samenwerking met Van Gompel straalbedrijf Bergeijk. Van Gompel werkt o.a. met diamantschuren of retexen. Zij hebben hier jarenlange ervaring mee en ontwikkelen eigen technieken voor een optimaal resul-taat, met garantie.

GRiP Road Inspection

Bredasedijk 30 Postbus 29 5570 AA Bergeijk

+31(0)497 726 806

info@griproadinspection.nl

IBAN: NL51 ABNA0 629640513 KvK: 62528068 BTW: NL8548.53.480.B01