››››

NIEUW SAPA BTG GAAT ACTIVITEITEN IN AZIË UITBREIDEN

TOENEMENDE VRAAG NAAR GROTE PROFIELEN

DAG HOLMGREN – ONTWERPER EN AMASSADEUR VAN ALUMINIUM

PROJECTEN KIEZEN VOOR SAPA BUILDING SYSTEM

Shape

›3PAGINA

SCHOONHEIDOP WIELEN100 VERSCHILLENDE SAPA ONDERDELEN IN DE NIEUWE ASTON MARTIN RAPIDE

Een magazine van de Sapa Groep • Editie 1 2011

2 SHAPE • # 1 2011

Toen Conergy, leverancier van zonnepa-nelen, een partner zocht voor een mon-tagesysteem, richtte men zich tot Sapa. “We zochten een partner die het project op zich zou kunnen nemen en het zou kunnen runnen”, aldus Don Massa van Conergy.

In november kondigde Sapa een joint venture aan met de Ben Thanh Groep in Vietnam. Het nieuwe bedrijf, Sapa BTG, maakt deel uit van een groter plan om de profielactiviteiten van Sapa in Azië uit te breiden.

In september 2010 kocht Sapa de complete divisie dakrails van Thule, bestaande uit twee fabrieken en ver-koop-, design- en constructiefaciliteiten in Polen en Engeland.

“Het ontwerpproces moet altijd uitgaan van de gebruiker”. De passie voor alu-minium van industrieel ontwerper Dag Holmgren en de mogelijkheden van dit materiaal hebben tot een langdurige samenwerking met Sapa geleid.

Het Akasya en het Varyap Meridian project zijn twee van de meest presti-gieuze hoogbouwprojecten in Istanbul. De schuifrail- en gevelpaneelsystemen van Sapa sieren beide projecten.

Wij geven de toekomst vorm

Het afgelopen jaar is voor Sapa positief afgesloten en onze volumes en winst hebben aanzienlijke verbeteringen ten opzichte van 2009 laten zien. De markten zijn nog niet

terug op hun normale niveaus, en dat geldt met name voor Noord-Amerika en Zuid-Europa, maar het doet ons deugd dat het marktaandeel van Sapa groeit. Wij verwachten dat deze positieve groei van de markt in 2011 zal doorzetten, maar we hebben nog een lange weg te gaan om onze doelstellingen te verwezenlijken.

Uiteindelijk is de werkelijke uitdaging oplossingen te presen-teren met meerwaarde voor onze klanten. Vanwege de com-plexiteit van de huidige manier van zakendoen kunnen we niet met een benadering van ‘one size fits all’ volstaan.We moeten meedenken met onze klanten en daarbij creatief te werk gaan. Alleen zo vinden we de juiste benadering om aan hun behoeften in een veranderende markt te kunnen voldoen. Alle klanten heb-ben dezelfde behoefte aan kwaliteit en betrouwbaarheid en ver-langen dat we met ze meedenken, maar in het belang van onze klanten én in ons eigen belang moet het daar niet bij blijven.

Klanten vragen om oplossingen die zijn afgestemd op de unieke uitdagingen waar zij voor staan. Op dit punt kan Sapa echte meerwaarde leveren en kunnen we werkelijke synergie realiseren.

Zo verlangen grotere internationale klanten in toenemende mate wereldwijde oplossingen voor hun behoeften, die hen in staat stellen hun toeleveringsketen te optimaliseren. En tegelij-kertijd waarderen andere sectoren van de markt een flexibele, lokale en ‘ongedwongen’ relatie die hen in staat stelt zich op een belangrijke behoefte – hun eigen zaken – te richten.Het bedienen van deze verschillende behoeften vormt de kern van onze strategie: we willen onze markt en onze klanten een volle-dig pakket aan potentiële oplossingen kunnen bieden, niet alleen de mogelijkheden van één bepaalde fabriek.

Sapa verkeert tegenwoordig in een unieke positie om in deze oplossingen te voorzien, of het nu technische assistentie, design, onderdelen op maat, lakken, anodiseren, fabriceren of grote of kleine vormen betreft. Zowel wereldwijd als lokaal.

Wij zijn ervan overtuigd dat we door middel van een combinatie van innovatieve vaardigheden,

inzicht in onze klanten en kostenefficiëntie onze positie als de aantrekkelijkste part-ner in de branche en ons vermogen om onze klanten meerwaarde te leveren zul-len versterken.

8

13

17

18

20

INHOUD #1

››››

NIEUW SAPA BTG GAAT ACTIVITEITEN IN AZIË UITBREIDEN

TOENEMENDE VRAAG NAAR GROTE PROFIELEN

DAG HOLMGREN – ONTWERPER EN AMASSADEUR VAN ALUMINIUM

PROJECTEN KIEZEN VOOR SAPA BUILDING SYSTEM

Shape

›3PAGINA

SCHOONHEIDOP WIELEN

100 VERSCHILLENDE SAPA ONDERDELEN IN DE NIEUWE ASTON MARTIN RAPIDE

Een magazine van de Sapa Groep • # 1 2011

Meerwaarde leveren

Tim Stubbs,President en CEO van Sapa

Sapa is een internationaal indus-trieel concern dat veredelde aluminium profielen, op profiel gebaseerde componenten en -systemen, alsmede aluminium-strips voor warmtewisselaars ont-wikkelt, produceert en op de markt brengt. Sapa heeft een omzet van ca. 3,7 miljard euro en heeft ca. 14.800 medewerkers in onderne-mingen in heel Europa, Noord- en Midden-Amerika en China.

Shape is het bedrijfsmagazine van de Sapa Groep. Het verschijnt tweemaal per jaar in 15 talen. Shape is ook te downloaden via www.sapagroup.com

Verantwoordelijke uitgever: Eva EkseliusRedacteur: Carl HjelmGrafische vormgeving: Tor-Arne MoeProductie: OTW CommunicationDruk: Strokirk-Landströms, Lidköping, ZwedenAdreswijzigingen: klanten kunnen dit doorgeven aan hun contactpersoon bij Sapa, medewerkers aan de afdeling Personeelszaken en overige relaties aan de informatieafdeling in Nederland; tel. +31 (0) 598 319 216.

# 1 2011 SHAPE • 3

De naam is Martin. Aston Martin. In de film Goldfinger uit 1964 zoefde James Bond in zijn zilveren Aston Martin DB5 over het witte doek. Het was pas de eerste van een serie klassieke Aston Martin auto’s die door geheim agent 007 in de Bondfilms werd bestuurd.

EEN ONVERGETELIJKE RIT

BAANBREKEND

et nieuwste model van de bijna 100 jaar oude Britse automobielfabrikant is de Rapide. De Rapide werd ontworpen door een eigen team van ontwerpers onder leiding van Marek Reichman. De Rapide werd door lezers van het Duitse automagazine Auto Motor und Sport gekozen tot de ‘Mooiste auto van 2010’. Bovendien werd de wagen door Car Design News uitgeroepen tot de ‘Productieauto met het beste design’.

Tot de vele eigenschappen van deze luxueuze vier-deurs sportauto behoren de vier individuele stoelen, het nieuwste In-Car Entertainmentsysteem, een v12 motor en een topsnelheid van 296 km/u. De Rapide heeft ook een koetswerk van gelijmd aluminium, waarbij alle extrusies en de beschermbalken van geëx-trudeerd aluminium in de portieren door Sapa zijn gemaakt.

“We hebben alleen al voor het koets-werk meer dan 100 verschillende

onderdelen gemaakt”, vertelt Barnaby Struthers, directeur Automotive Engineering van Sapa in Engeland. “Alle profielen zijn cnc bewerkt en geano-diseerd en een aantal delen is gebogen, gelast en geas-sembleerd.”

SAPA WERKTE AL meer dan vijf jaar met Aston Martin toen het werd uitgekozen voor het Rapide project, dat eind 2008 van start ging bij Sapa in Hongarije. Een productieteam dat uit vijf werk-groepen bestond, werkte gezamen-lijk aan de profielen. Een cnc groep definieerde het freesconcept, ontwierp de

BAANBREKEND

4 SHAPE • # 1 2011

Koetswerk: vierdeurs koets-werk met 4 individuele stoelen. Geëxtrudeerde, gelijmde aluminium VH-structuur. Koetswerk van aluminium, mag-nesiumlegering en composiet. Beschermbalken in de portieren van geëxtrudeerd aluminium.Motor: V12, geheel gele-geerd, met 4 bovenliggende nokkenassen, 48 kleppen, 5,935cc. Midvoor gemon-teerde motor, achterwielaan-drijving. Geheel gekatalyseerd, roestvrijstalen uitlaatsysteem met actieve omloopkleppen. Compressieverhouding 10,9:1. Maximumvermogen 350 kw (470 bhp / 477 ps) bij 6000 tpm. Max. koppel 600 Nm (443 lb ft) bij 5,000 tpm. Versnelling 0–100 km/u in 5,3 seconde. Maximumsnelheid 296 km/u. Afmetingen: Lengte 5,019 mm. Breedte (inclusief spiegels) 2,140 mm. Hoogte 1,360 mm. Brandstofcapaciteit 90,5 liter. Leeg gewicht 1990 kg.

Aston Martin Rapide

H

# 1 2011 SHAPE • 5

De Aston Martin Rapide werd door lezers van het automagazine Auto Motor und Sport gekozen tot de ‘Mooiste auto van 2010’ en is door Car Design News uitgeroepen tot de ‘Productieauto met het beste design’. Alle zichtbare geëxtrudeerde aluminium delen en de extrusies voor het koetswerk zijn afkomstig van Sapa.

“We hebben alleen al voor het koetswerk meer dan 100 verschillende onderdelen geproduceerd.”

onderdelen en creëerde cnc (Computer Numerical Controlled)-programma’s met cam software en geop-timaliseerd gereedschap. Twee ingenieurs hebben in 3d de mogelijkheden voor lassen en buigen ontwik-keld, inclusief het buigen van de B-stijlen.

EEN KWALITEITSGROEP heeft meer dan 300 programma’s geschreven voor de 3d meetmachine (cmm) en de

mobiele meetarm. Daarnaast werkte men nauw samen met Aston Martin aan kwaliteitseisen

en produceerde men alle documentatie van het ppap (Production Part

Approval Process). De manager anodiseren en

zijn team hebben de

anodiseerlijn aangepast door in een zorgvuldig gecontroleerde omgeving afzonderlijke baden en uit-laadstations te bouwen. De onderdelen moesten een speciale anodisatie ondergaan, als voorbehandeling voor het proces van hechten of lijmen dat verontrei-niging moet uitsluiten. Er werd speciale software ont-wikkeld om alle procesparameters en testresultaten per balk bij te houden.

Van alle uitdagingen vormde de logistiek mis-schien nog wel de grootste uitdaging. “Dit project gaf het begrip ‘Precies op tijd’ een geheel nieuwe beteke-nis”, aldus Struthers. “Leveren was met de korte pro-ductietijden waarmee we moesten werken een enor-me uitdaging, maar het lukte het team in Hongarije de verwachtingen te overtreffen.”

TEKST CARI SIMMONS

6 SHAPE • # 1 2011

IN HET KORT

Stel je eens een stad voor waar elk dak en elke gevel op milieuvriendelijke

wijze water zou kunnen opvangen, de lucht zou kunnen zuiveren of getransformeerd kan worden in reusachtige zonnepanelen. Denk je eens in wat adverteerders, kunste-naars en architecten zouden kunnen doen als gebouwen enorme schermen zouden worden.

Dat is precies wat de Nederlandse onderneming Sublean heeft gedaan met de recente lancering van haar Kameleon con-cept. “De stad van de toekomst is in staat elk oppervlak op elk willekeurig moment te veranderen om steeds in een van onze vier duurzame dimensies te passen: leveren, zuiveren, compenseren en communiceren”, aldus Peter van Dommele, directeur van Sublean. Het bedrijf heeft recentelijk de eerste prototypes van zijn gevels gepre-senteerd voor de Clean Tech Delta in

Rotterdam en de Amsterdam ArenA. De eerste gevel op volledig formaat moet over een paar maanden geplaatst zijn.

“We hebben voor ons systeem alumi-nium gebruikt, omdat dit materiaal nage-noeg volledig recyclebaar is, omdat het licht en sterk is, geschikt is om mee te bouwen én omdat het er fraai uitziet. Sapa levert ons alle profielen en expertise die we van begins af aan nodig hebben”, aldus van Dommele.

Gevels voor een duurzame toekomst

Vrij baan voor de pausHet Britse bedrijf LionTrackhire heeft een ruime ervaring met oplossingen voor tijdelijke wegen

en toegang tot terreinen. Het heeft bijdragen geleverd aan succesvolle muziekfestivals, veeleisende off-road transporten, afgelegen filmsettings en grote tentoonstel-lingsterreinen. Maar in september 2010 werd de exper-tise van het bedrijf pas echt op de proef gesteld met het aanleggen van een route voor de pausmobiel in verband met de gebedsdienst van paus Benedictus XVI in het Londense Hyde Park.

De tijdelijke weg, door de organisatoren de gouden cirkel genoemd, bestond uit een ring van 300 alumi-nium panelen met afmetingen van 3 bij 2,5 meter, met daarbij stuurbare delen om de bocht te kunnen maken.

Alles was gemaakt door Sapa. Zo kon de paus het podiumterrein bereiken en op de gouden cirkel komen zonder die dag het contact met zijn 80.000 toehoorders te verliezen. Het podiumterrein was al eerder gebruikt voor de promenadeconcerten in het park, waarvoor nog eens 700 panelen waren geplaatst om de bouw van het podium mogelijk te maken.

“We moesten aan zeer strikte veiligheidseisen voldoen, en niet alleen in Hyde Park. In Cofton Park, Birmingham, gebruikten we onze panelen om 100 verzwakte putdeksels van het rioleringssysteem langs de route van de paus af te sluiten”, herinnert Gordon McKay van LionTrackhire zich. In elk geval werd deze taak naar volle tevredenheid van de paus uitgevoerd.

Wist u dat? Zuiver aluminium is zacht genoeg om te snijden, maar gemengd met kleine hoeveelheden ander metaal ontstaan legeringen die net zo sterk zijn als staal, maar slechts één derde daarvan wegen. Zonder aluminium zou er geen commerciële luchtvaart bestaan.

# 1 2011 SHAPE • 7

Kustbewaking met aluminium panelen

Gevraagd naar de toekomst van het lassen met Friction Stir Welding (FSW) van aluminium in de scheepsbouw,

zegt Neeme Muru: “De toekomst? De toekomst ziet er geweldig uit… maar deze technologie is nu al een feit. Panelen van FSW aluminium worden al gebruikt in landen als Australië, China en Zweden. En we zijn pionier in Estland.”

Neeme Muru is hoofd productie van Baltic Workboats, een Estlandse scheepsbouwer die binnenkort het eerste van vijf geavanceerde schepen voor de Zweedse kustbewaking zal leveren. Deze schepen zijn ontworpen conform de regels van Lloyd’s Register voor speciale vaartuigen, met gebruikmaking van FSW aluminiumpanelen van Sapa.

“Het grote voordeel van FSW lassen is dat het materiaal minder vervormt. Dat betekent betere productieresultaten en snellere montage. Uiteindelijk kun je zo lichtere, maar sterkere schepen bouwen”, vertelt hij.

In maart 2010 vertrok de innovatieve en unieke catamaran Plastiki vanuit San Francisco. Na een afstand van meer dan 8.000 zeemijlen te hebben afgelegd en

128 dagen nodig te hebben gehad om de Stille Oceaan over te steken met een schip dat was gemaakt van 12.500 kunststof petflessen, bereikte de Plastiki expeditie met suc-ces de geplande bestemming Sydney.

Het doel van deze oceaanexpeditie was om de wereld attent maken op de effecten van kuststof wegwerpverpakkingen op de “gezondheid” van onze oceanen en hun bewoners. Volgens de Britse avonturier en expeditieleider David de Rothschild gaat het hier om een complex, uitdagend en tegenwoordig catastrofaal probleem dat naar het oordeel van wetenschappers op ongekende schaal verwoestingen veroorzaakt. Elk jaar sterven er minstens één miljoen zeevogels en 100.000 zeezoogdieren en zeeschildpad-den doordat zij verstrikt raken in plasticafval of dit inslikken. Sapa Extrusions in Cressona doneerde de aluminium buizen die voor de masten van het schip werden gebruikt. Time Magazine riep de Plastiki uit tot één van de beste vindingen van 2010.

Flessenpost

8 SHAPE • # 1 2011

INZICHT: ZONNE-ENERGIE

In mei 2009 besloot de Canadese provincie Ontario tot de invoer van een feed-in tariff (fit) om de ontwikkeling van duurzame ener-gie in Ontario te stimuleren. Het fit pro-gramma, dat tevens een initiatief vormt voor

economische ontwikkeling, verplicht de deelne-mers bij de productie en installatie van hernieuwba-re energiesystemen gebruik te maken van lokale middelen en mensen.

Conergy, met het hoofdkantoor in Duitsland, heeft geen productiefaciliteit in Ontario en daarom

had men een lokale partner nodig voor de produc-tie van de montagesystemen voor de zonnecelmo-dulen SunTop en SolarGiant iii.

Conergy had al eerder nauw met Sapa samenge-werkt bij zonne-energieprojecten in Duitsland. “We wisten dus dat we zo nodig van die expertise gebruik zouden kunnen maken en dat Sapa een betrouwbare partner zou zijn”, legt Don Massa, hoofd productportfolio van Conergy, uit. Hoewel Conergy Noord-Amerika twee fabrieken in de vs heeft, heeft het bedrijf in eerste instantie ingezet op

Toen Conergy, leverancier van zonnepanelen, apparatuur begon te produceren in het kader

van het FIT programma van Ontario dat de

productie van duurzame energie wil stimuleren,

ging men samenwerken met Sapa om het beste montagesysteem onder de Canadese zon te vinden.

EEN ZONNEKLAARVERHAAL

# 1 2011 SHAPE • 9

de distributie van componenten. De middelen van het bedrijf ten behoeve van constructie en produc-tie waren in dit geval beperkt. “Kort samengevat, we zochten een partner die het project op zich zou kunnen nemen en het zou kunnen runnen”, aldus Massa.

HET EERSTE PUNT op de agenda was een bezoek aan de fabriek van Sapa in Mississauga, Ontario. De verte-genwoordigers van Conergy waren onder de indruk:

“De fabriek was groot genoeg, het personeel was zeer professioneel en de vestiging maakte een onbe-rispelijke en goed onderhouden indruk”, vervolgt Massa. “Conergy hanteert hoge normen, met name voor wat betreft de klantenservice. We zochten een partner die we volledig zouden kunnen vertrouwen en het was zonneklaar dat Sapa in Mississauga in staat was datgene te leveren wat we zochten.”

“We hadden ook technische support nodig bij het extrusieproces. Met onze montagesystemen hadden we veel succes in Europa, maar er was hulp nodig om de technische normen om te zetten naar en aan te passen aan de Canadese markt en om pro-ductiespecificaties en een fabricageproces voor de systemen te ontwikkelen. Het North American Technical Center (natc) van Sapa is daarbij zeer behulpzaam geweest.”

SAPA OP HAAR BEURT heeft bij dit project ook veel ken-nis en ervaring opgedaan en het bedrijf heeft daar-van flink geprofiteerd bij de contacten met andere klanten. “Conergy was onze eerste partner in het kader van het fit programma”, vertelt Peter

Hedman, hoofd constructie van het natc van Sapa Extrusions. “Montagesystemen voor zonnecelpane-len waren een nieuw product voor de fabriek in Mississauga en het team heeft in de loop van het project veel kennis en zelfvertrouwen opgedaan.”

“Waarschijnlijk was onze voornaamste verdienste het uitwerken van een proces voor ‘kitting’, het ont-wikkelen van montagesets. Balancerend tussen pro-ductie-eisen en wensen van klanten begonnen we met de productie van complete SolarGiant sets, met daarin alles wat de installateur nodig heeft om een systeem in het veld te installeren.”

“De installatie is één van de duurste aspecten van een fotovoltage zonne-energiesysteem”, aldus Hedman. “Het is arbeidsintensief en het is het punt waarop alle draden samenkomen. Dat houdt in dat de installatie ongelooflijk kostbaar wordt als een installateur zelf alle benodigde gereedschappen en componenten bij elkaar moet zien te krijgen, vooral als een instal-latieteam niet verder zou kunnen in afwachting van ontbrekende of defecte onderdelen.”

“Met behulp van de sets”, vervolgt Hedman, “kan de klant de kosten van logistiek en installatie

reduceren en sturen. Het feit dat je een compleet, maar toch geheel op de klant afgestemd product kunt bieden, is echt zeer waardevol en betekent een enorme kostenbesparing. Het is een soort ikea benadering van fotovoltaïsche systemen met grote meerwaarde, die we nu ook andere klanten in de zonne-energie kunnen aanbieden.”

DONN MASSA heeft Sapa meer dan eens aanbevolen bij andere fabrikanten die extrusieprofielen nodig heb-ben: “Wat de meeste indruk op ons heeft gemaakt, was hoe Sapa alles onder controle wist te houden en erin slaagde als team te werken, naast het feit dat men voortdurend bereid was alles in het werk te stellen om de klus geklaard te krijgen. Dankzij Sapa waren we in april 2010 zover dat we konden begin-nen met de productie van montagesystemen voor SolarGiant iii. Tegenwoordig nemen de Conergy montagesystemen voor SunTop en SolarGiant een fors percentage van de zonne-energiemarkt in Canada voor hun rekening. Dat hebben we voor een groot deel te danken aan Sapa.”

TEKST MICHELE JIMéNEZ

SolarGiant is een installatiesysteem voor fotovoltaïsche (PV) modules. “Met behulp van sets kan de klant de kosten van logistiek en installatie reduceren en sturen. Het feit dat je een compleet, maar toch geheel op de klant afgestemd product kunt bieden, is echt zeer waardevol en betekent een enorme kostenbesparing”, aldus Peter Hedman, hoofd constructie van het NATC van Sapa Extrusions.

“Balancerend tussen productie-eisen en de wensen van klanten begonnen we met de productie van complete SolarGiant sets, met daarin alles wat de installateur nodig heeft.”

GROTE PROFIELEN VOOR OVER DE HELE WERELD

De 6.500 tons pers in het Belgische Lichtervelde is slechts één voorbeeld van de grote persen in de Sapa Groep. Met een cilinderdiameter van 35–40 cm valt deze automatisch in een klasse apart.

“Er zijn niet veel persen in de wereld van deze grootte”, aldus Bob Lewis, commercieel directeur voor grote profielen. “Neem daarbij het vermogen om complexe vormen te persen met een gewicht tot 65 kg/meter en een lengte tot 26 meter, plus een groot aantal andere functies met meerwaarde, dan

Met haar grote perscapaciteit en expertise

kan Sapa elke uitdaging aan. Sapa kan

klanten helpen die op zoek zijn naar alternatieve

oplossingen.

10 SHAPE • # 1 2011

GROTE PROFIELEN

GROTE PROFIELEN VOOR OVER DE HELE WERELD

# 1 2011 SHAPE • 11

“Met de middelen én de knowhow die wij hebben is alles mogelijk.”

Twee van de klanten van Sapa voor grote profielen zijn Schwarzmüller (de foto boven toont een 3-assige trailer, de ‘3-Achs-Großraum-Aluminium-Hohlprofilmulden-Kippsattelanhänger’) en Wärtsilä, dat complete aandrijfsystemen voor cruiseschepen bouwt.

Bob Lewis, commercieel directeur voor grote profielen en Dirk Ghequiere, projecttechnicus bij Sapa.

hebben we de markt iets fantastisch te bieden.”De maximale profielafmetingen voor deze pers

zijn 620x50 mm, 300x300 mm en de maximale dia-meter is 320 mm. Deze specifieke grote profielen worden in Lichtervelde al bijna 20 jaar gemaakt en in die tijd heeft Sapa veel specialistische en technische kennis opgebouwd, hetgeen ons tot een met recht betrouwbare partner maakt die in staat is om wereld-wijd haar klanten te beleveren.

“Met de uitrusting en kennis waarover wij beschik-ken is alles mogelijk, van het gieten van onze eigen palen tot het leveren van halffabricaten of eindpro-ducten. Rechtstreeks tot aan de productielijnen van de klant”, vertelt Lewis.

ER KOMEN vOORTDUREND nieuwe markten en toepas-singen voor grote profielen bij naarmate de klanten de grote mogelijkheden daarvan inzien. Grote profie-len kunnen ook een aantal kleine vervangen.

Daarmee kan worden bespaard op kostbare monta-

ge en kan het aantal naden en lassen worden vermin-derd. “Moeilijk te vervaardigen onderdelen kunnen worden vervangen door één enkel profiel en er zijn geen beperkingen qua lengte. Onderdelen die een uit-gebreide bewerking vereisen, kunnen worden omgezet in grote profielen, wat weer kostenbesparend werkt en nieuwe mogelijkheden toestaat”, stelt Lewis vast.

“Het is mijn taak nieuwe toepassingsgebieden te vinden, de grenzen een beetje op te rekken en de eigenlijke behoeften van de klant vast te stellen. Vandaar uit kunnen we ideeën en praktische oplos-singen ontwikkelen”, zegt hij. Projecttechnicus Dirk Ghequiere combineert zijn technische en praktische kennis met gevoel voor de wijze waarop je de con-structieproblemen van klanten kunt oplossen. Hij kan een schets omzetten in een project en eindigen met een slim werkend product. Kevin Vanhoutte richt zich als hoofd export voor België op nieuwe markten en wereldwijd nieuwe klanten. “We werken nauw samen met alle verkooporganisaties binnen de

Sapa Groep, die het belangrijkste deel van ons team vormen. Ze zorgen voor de lokale contacten en ze begrijpen de behoeften van hun klanten.”

DE vRAAG NAAR GROTE PROFIELEN neemt toe. Vooral in de transportsector, waar de behoefte bestaat het gewicht te verminderen, de daadwerkelijke last te vergroten en om aan de vele milieueisen te voldoen, aldus Lewis. Als voorbeelden noemt hij onder meer Wärtsilä en Schwarzmüller.

Een andere markt die bezig is de voordelen van grote profielen te ontdekken is de sector voor duurzame ener-gie. In dit geval gaat het om de markt voor windturbines, waar traditionele staalproducten kunnen worden vervan-gen door lichte, onderhoudsvrije profielconstructies.

“Een klant die zich wil onderscheiden en met de juiste partner een stap voorwaarts wil zetten, kan grote com-merciële voordelen behalen en marktleider worden”, aldus Lewis. “Sapa wil een dergelijke partner zijn.”

TEKST CARI SIMMONS

12 SHAPE • # 1 2011

KORTE BERICHTEN

“We moesten het hebben over kwaliteit, certificering en over planning en productie. Ik moest zeker weten dat Sapa de tijdsbeperkingen begreep die

er voor dit project waren. En dat deden ze absoluut”, aldus Robert Stafford, direc-teur van Creative Tent International. Deze Amerikaanse fabrikant van tenten, die al 50 jaar ervaring heeft met design, fabricage en onderhoud van textielconstructies, sleepte een groot contract voor de levering van militaire tenten in de wacht. “In feite verdubbelde onze omzet en we moesten een deel van de productie uitbeste-den. Nu produceren we tweemaal zoveel als voorheen.”

Sapa extrudeert elf delen van de tenten en tien daarvan vereisen een vorm van bewerking, zoals recht of diagonaal zagen, walsen, boren, frezen, ontbramen en assemblage. Voor CTI, dat gewend was alle onderdelen zelf te produceren, was het een flinke stap om een deel van de productie uit te besteden en een toeleve-rancier halffabricaten en geassembleerde onderdelen te laten extruderen.

“Het is een continu proces, maar tot nu toe kan ik alleen maar zeggen dat ik zeer tevreden ben”, aldus Robert Stafford.

Militaire tenten verdubbelden de omzet

Een kwieke honderdjarige

Voor veiliger en mooiere wegen

Moramast AB, onderdeel van het Noorse con-cern Saferoad, brengt sinds 1994 aluminium

lantaarnpalen op de markt. De “Morastolpe” is een botsveilige, achthoekige aluminium lantaarnpaal die meegeeft en een energieabsorberende functie heeft. De paal bestaat uit geëxtrudeerde aluminium profielen en thermisch verzinkte stalen stangen van variërende lengte, afhankelijk van de snelheid die de paal bij een botsing moet verwerken.

Aluminium en de afwerking ervan geven de paal een lange levensduur, zowel esthetisch als uit het oogpunt van duurzaamheid. Bovendien is hij milieuvriendelijk en eenvoudig te recyclen. De Morastolpe, die voldoet aan de Europese normen voor meegevende lantaarnpalen en het CE-keurmerk heeft, maakt vandaag de dag veel Zweedse en Deense wegen veiliger – en mooier.

“Esthetische verlichting is steeds belangrijker voor onze klanten. Zet je mooie producten langs (invals-)wegen, dan verhoogt dat de indruk van een plaats. Er is veel vraag naar esthetische producten”, zegt Sture Hökerud, algemeen directeur van Moramast. Sapa, dat al sinds 1994 aluminium profielen aan Moramast levert, is volgens Sture Hökerud “een betrouwbare leveran-cier; ze leveren op tijd én kwalitatief goede producten.”

WINI is een Duitse leverancier van op maat gemaakte oplossingen voor kantoorinrich-

tingen, die in 1908 werd opgericht door Wilhem Niemeyer en tegenwoordig wordt gerund door de derde generatie van de familie. Hun producten met een eigen innovatief design dekken alle kan-toorbehoeften, van werkplekken en recepties tot conferentieruimtes, kantoortuinen en opslagruim-tes. WINI is trots op het feit dat het talloze grote Duitse ondernemingen als klant heeft, waaronder Ericsson, British Telecom, Ford en Samsung.

Design en kwaliteit zijn niet de enige factoren achter het succes van WINI. Een flexibele orga-

nisatie, absolute betrouwbaarheid en korte lever-tijden hebben het bedrijf naar de top gestuwd. “Wij werken met korte productietijden en soms is het essentieel om onze bestellingen op zeer korte termijn geleverd te krijgen”, aldus Gerald Emde, hoofd technische zaken bij WINI. “Wij verlangen van onze leveranciers niet alleen technisch advies en kostenbesparende oplossingen, maar ook betrouwbare en stipte leveringen.” Sapa is sinds 2002 de primaire leverancier van aluminium profielen van WINI en maakt daarmee deel uit van het soepele bedrijfsproces van deze kwieke Duitse honderdjarige.

# 1 2011 • 13

INZICHT: sAPA BTG

CARPE DIEm

IN ASIA

In november 2010 kondigde Sapa een joint

venture aan met de Ben Thanh Groep in

Vietnam. De nieuwe onderneming, Sapa BTG,

maakt deel uit van een groter project om

de profielactiviteiten van Sapa in Azië

uit te breiden en te profiteren van

de positie van Sapa van ’s werelds

meest toonaangevende bedrijf

op het gebied van geëxtrudeerde

aluminium profielen. De groeistrategie van Sapa in Azië is gebaseerd op twee geografische gebieden: Noordoost-Azië (China, Taiwan, Korea en Japan) en Zuid-Azië (India en Zuidoost-Azië).

INZICHT: sAPA BTG

Azië is de grootste en snelst groeiende markt ter wereld voor geëxtrudeerde aluminium profielen: de markt is al groter dan Europa en Noord-Amerika bij elkaar. “Onze klanten zijn daar en

de markten zijn daar en dus is het tijd om in die regio vaste voet aan de grond te krijgen”, stelt Svein Tore Holsether, voorheen directeur van Sapa Azië en het Midden-Oosten en recentelijk benoemd tot directeur Fusies en acquisities bij Orkla, het moe-derbedrijf van Sapa. “Onze doelstelling is om van Sapa Profiles Asia een derde, even waardevol onder-deel van de activiteiten van Sapa Profiles te maken, naast de onderdelen in Europa en Noord-Amerika.”

IN 1999 BEGON SAPA in Sjanghai met de productie van gewalst aluminium voor fabrikanten van aluminium warmtewisselaars. “Als wereldwijde fabrikant met een uiteenlopende expertise konden wij de lokale activiteiten van grote internationale ondernemingen in een regio ondersteunen die tot op dat moment alleen had bestaan uit lokale en regi-onale leveranciers met beperkte middelen”, vertelt Holsether.

Toen de economische ontwikkeling in China explodeerde, ging Sapa ook aan in China gevestigde bedrijven leveren. Tegenwoordig bestaat de klanten-kring van Sapa Heat Transfer Shanghai uit fabrikan-ten van warmtewisselaars van over de hele wereld. En de activiteiten breiden zich verder uit: in 2010 verdubbelde de fabriek haar productiecapaciteit. “Sapa Heat Transfer Shanghai is een goed voorbeeld van de manier waarop we onze activiteiten in Azië moeten runnen”, aldus Holsether.

Maar ondanks het nog altijd grote groeipotentieel

is Noordoost-Azië – dat Sapa definieert als China, Taiwan, Korea en Japan – voor profielen nu al een rijpe markt, waarvoor je relatief hoge barrières moet nemen. Als gevolg daarvan richt Sapa zich op nichemarkten in de regio, zoals auto-onderdelen en koelsystemen, en op technisch geavanceerde toepassingen zoals in de joint venture met Chalco, de grootste aluminiumfabrikant van China. Sapa en Chalco zullen in de loop van 2011 profielen en fsw gelaste panelen gaan leveren aan treinfabrikanten. ZUID-AZIË DAARENTEGEN staat in termen van aluminium profielen nog maar aan het begin van de ontwikke-ling en het is een markt met een enorm groeipoten-tieel. Sapa streeft ernaar op korte termijn activiteiten in deze regio te gaan ontplooien. De profielenmarkt in Vietnam bijvoorbeeld laat grote mogelijkheden voor snelle groei zien.

“Je ziet hetzelfde scenario in India en in heel Zuidoost-Azië”, verklaart Holsether. “Daarom zijn joint ventures met lokale ondernemingen als de Ben Thanh Groep belangrijk. Zij begrijpen de lokale markt en de bedrijfscultuur en daarom bevinden ze zich in een prima positie om ons te helpen, terwijl Sapa technische expertise en managementsystemen te bieden heeft. Joint ventures als deze zijn mogelijk-heden bij uitstek om vroegtijdig een lokale markt binnen te komen en samen met lokale partners te groeien. Uiteindelijk willen wij de voorkeursleveran-cier worden van lokale klanten in de regio.”

“Het is spannend om op dit moment zaken te doen in Azië. Mensen zijn klaar om besluiten te nemen en hun bedrijven uit te breiden. We kunnen hier heel wat leren en van die kennis kan Sapa in andere delen van de wereld weer profiteren.”

TEKST MICHELE JIMéNEZ

1996: Sapa sluit een joint venture met Heat Transfer Shanghai: gewalst aluminium voor fabrikanten van aluminium warmtewisselaars2001: volledig eigenaar van Sapa Heat Transfer Shanghai2003: Sapa Profiles Shanghai: geavanceerde productie

Juli 2010: Chalco Chongqing: letter of intent, joint venture gericht op Chinese treinfabrikantenNovember 2010: Sapa BTG Ho Chi Minh City: joint venture voor bouw- en constructieprofielen en gespecialiseerde oplossingenDecember 2010: Sapa Profiles Bangalore: geavanceerde productie

2011: India: extrusiefabriek verworven of gebouwd2011: China: extrusiefabriek verworven of gebouwd

Expansie van Sapa in Azië

De profielenmarkt in Vietnam laat grote mogelijkheden voor snelle groei zien. Sapa BTG ontstond uit een joint venture met de Vietnamese Ben Thanh Groep. Het nieuwe bedrijf maakt deel uit van een groter plan om de profielactiviteiten van Sapa in Azië uit te breiden.

Op volle kracht vooruit

Per 1 januari 2011 is

Johan Menckel Svein

Tore Holsether opgevolgd als

directeur van Sapa Azië en het

Midden-Oosten. Als voormalig

directeur van Sapa Heat Transfer

Shanghai, met de verantwoor-

delijkheid voor de activiteiten

van Sapa Heat Transfer in Azië,

wist Menckel wat er van hem

verlangd werd.

“Svein Tore heeft een aantal

projecten in de regio in gang

gezet. Het is mijn taak om ervoor

te zorgen dat deze projecten ook

echt gaan werken en productief

worden door van de wereldwijde

competentie van Sapa te profite-

ren en zo een rendabele groei te

creëren”, stelt Menckel.

“Maar het is ook belangrijk

flexibel te blijven en lokale part-

ners en klanten geen bepaalde

manier van denken op te dringen.

Daarom vertrouwen we op lokale

managers om de activiteiten van

Sapa te runnen, met behoud van

het beste dat de Scandinavische

bedrijfscultuur te bieden heeft.”

“Binnen het bedrijf bestaat

een sterke traditie van onafhan-

kelijk denken met betrekkelijk

weinig richtlijnen. Vrijheid van

handelen is een deel van de cul-

tuur van entrepreneurschap van

Sapa en dat was precies een

van de dingen die mij aanspra-

ken toen ik hier zes jaar geleden

aan de slag ging. De open en

niet-hiërarchische stijl van lei-

dinggeven van Sapa komt in een

dynamische zakelijke omgeving

als Azië goed tot zijn recht. De

mensen weten dat ze dingen

kunnen realiseren.

Het behoud van deze delicate

balans tussen mondiale know-

how en lokale wijsheid wordt één

van de grootste uitdagingen in

mijn nieuwe rol.”

16 SHAPE • # 1 2011

Het recentelijk geopende Thermal Design Center, dat zich richt op het

vinden van koeloplossingen, heeft een nieu-we koeltechniek ontwikkeld voor Ericsson, wereldwijd leverancier van communicatie-systemen. Met het nieuwe design, dat uit warmtewisselaars bestaat, kan Sapa een nieuwe techniek bieden voor het afvoeren van warmte. Om een koeler te realiseren die effectiever, eenvoudiger te maken en daardoor goedkoper is, zette Sapa in op een nieuw design. Met gesoldeerde warm-tewisselaars kon het warmteoverbrengend vermogen van de hete elektronische com-ponenten naar het aluminium koelelement drastisch worden vergroot. “Het is alsof je een turbo op de koeler zet”, vertelt Anders Ottosson van Sapa Thermal Management.

De warmtewisselaars zijn afgedichte bui-zen met een kleine hoeveelheid koelmiddel dat circuleert en dat bijna met de snelheid van het geluid warmte overbrengt tussen de koude en warme delen van de buis. “Door de buizen vast te solderen aan het koelelement, een methode die wij bij Sapa voor het eerst hebben toegepast, konden we de prestaties van de koeler aanzienlijk verbeteren”, vertelt Ottosson.

De nieuwe techniek is gezamenlijk ontwikkeld in Zweden en China en de eerste prototypes worden nu getest onder realistische omstan-digheden.

KORTE BERICHTEN

Centrum voor groene activiteitenHet ‘INDIGO @ Twelve | West’ gebouw moest een elegant en progres-sief middelpunt voor allerlei activiteiten in het centrum van Portland in

de Amerikaanse staat Oregon worden. De achterliggende gedachte was dat de raakvlakken tussen mensen die in het gebouw leven, werken, winkelen en eten een spannend stadsmilieu zouden creëren. Het gebouw staat voor het allernieuwste op het gebied van milieuvriendelijke techniek, met windturbines en opvang van regenwater op het dak, hergebruik van water, zonnepanelen en een speciaal ontwikkeld systeem van aluminium rails van Sapa Architectural Products in Portland, Oregon.

“De recycleerbaarheid van aluminium, de locatie van het project en het feit dat we 25% gerecycled aluminium gebruiken houdt in dat zowel het railsysteem als de privacyverhogende schermen bijdragen aan het milieuprofiel van het project Twelve West”, vertelt Steven Koch, directeur product-ontwikkeling van Sapa Extrusions.

Dit 22 etages hoge gebouw heeft een platinacertificaat van het LEED gekregen, de hoogste norm binnen dit internationaal erken-de certificeringsysteem voor milieuvriendelijke gebouwen.

Problemen met transport, onderhoud of verkeerd gebruik, kunnen geavanceerde technische apparatuur in ontwik-

kelingslanden soms in korte tijd onbruikbaar maken. Maar Microplan, het Nederlandse bedrijf achter TagMeter, een meet-systeem voor water, gas en elektriciteit, is zich hier goed van bewust. Voor gebieden in Afrika waar water schaars en aanslui-ting op stromend water in huis niet mogelijk is, heeft het bedrijf algemene waterdispensers ontwikkeld met een eenvoudige maar solide constructie. Onder de oppervlakte verbergt zich evenwel geavanceerde elektronische meet- en regelechniek.

De dispensers worden ter plekke in elkaar gezet en de

elektronica is beschermd in een robuuste, corrosiebesten-dige en afgesloten aluminium behuizing. Omdat de bevolking water haalt met rantsoen- of prepaidkaarten die worden afge-lezen door een transponder, is er geen sleuf die kan worden aangetast door de weersomstandigheden of die kan worden vernield. De heer J.G.W. Kurvers, directeur van Microplan, was zeer tevreden met de bijdrage van Sapa Profiles Nederland aan het project: “Hun technische support was bijzonder nuttig. We hebben zelfs ons oorspronkelijke design kunnen verbeteren en bieden nu Afrikaanse landen een nog betere TagMeter.”

Verbeterde koeling

Aluminium biedt bescherming aan elektronica- en watervoorziening

Wist u dat? Als aluminium eenmaal gemaakt is, kan dit keer op keer opnieuw worden gebruikt, waarbij slechts een fractie van de energie wordt gebruikt die nodig was om het ‘nieuwe’ metaal te maken. Recycling bespaart ongeveer 95 % van de energie die nodig is voor primaire productie.

# 1 2011 SHAPE • 17

I n september 2010 kocht Sapa de complete divisie dakrails van Thule, bestaande uit twee fabrieken en verkoop-, design- en con-

structiefaciliteiten in Polen en Engeland. Thule is een onderneming met een lange

geschiedenis op het gebied van hoogkwalita-tieve autoproducten. Voorbeelden daarvan zijn dakrails, dakkoffers en andere producten. Toen de strategische richting van Thule verlegd werd naar de detailhandel en merkproducten voor de consumentenmarkt, besloot men de activiteiten voor dakrails van de hand te doen.

Het verwerven van een deel van de activitei-ten van Thule was een goede stap voor Sapa.

“De rails passen uitstekend in het verdere aanbod van Sapa voor de automobielsector”, aldus Frank Krönert, hoofd marketing van Sapa Automotive. “Ze vormen een integraal onder-deel van een voertuig en dus is het een artikel dat we rechtstreeks kunnen leveren aan onze oem klanten. Ook al kon Sapa haar klanten al eerder dakrails leveren, deze acquisitie betekent dat de volumes kunnen groeien en dat we een veel bredere en internationale klantenkring krij-gen”, vertelt Krönert verder.

DAKRAILS ZIJN vAN BELANG voor de visuele indruk die een auto maakt. Daarnaast hebben ze een decoratieve functie gekregen en moeten dus

net zo aantrekkelijk zijn als de rest van de auto. Veel autofabrikanten willen een hoogglans afwerking en dat vereist een naar verhouding gecompliceerd proces. Hier komt de jarenlange ervaring van Sapa op het gebied van aluminium producten en oppervlaktebehandelingsproces-sen in beeld.

“99 procent van alle dakrails wordt gemaakt van geëxtrudeerde aluminium profielen. Voor een fabrikant is het van belang over diepgaande kennis van het materiaal te beschikken om de producten de juiste oppervlaktebehandeling te kunnen geven”, aldus Krönert.

“De behandeling van de dakrails is een lastig proces en Sapa heeft niet alleen de juiste alumi-nium legeringen voor dit doel, het beschikt ook de over de vereiste processen voor het anodise-ren, polijsten en monteren. Het was een prima beslissing om de competenties van Sapa voor wat betreft legeringen en oppervlaktebehande-ling te combineren met de kennis van Thule van producten en fabricage”, stelt Krönert.

“We maken deze dakrails in onze fabrieken in Engeland en Polen. We hebben meer controle over de hele waardeketen en dus kunnen we nu zorgen voor de extrusie van het profiel tot aan montage en oppervlaktebehandeling.”

TEKST CARI SIMMONS

De recente overname van de activiteiten van Thule op het gebied van dakrails versterkt de marktpositie en designcompetentie van Sapa. De klanten krijgen daarmee de beschikking over de kennis, ervaring en technische competentie van beide bedrijven.

HEDENDAAGsE TECHNIEK

GLANZENDE DAKEN

18 SHAPE • # 1 2011

Dag HolmgrenLeeftijd: 66. Gezin: vrouw, twee kinderen en twee kleinkinderen. Carrière: consultant industriële vormgeving met een masterdiploma van Konstfack (Hogeschool voor de Kunsten) in Stockholm, Zweden. Werd in 2003 benoemd tot professor Industriële Vormgeving aan de Technische Hogeschool Jönköping. Is bestuurslid geweest van de BEDA, het Bureau of European Design Associations, en was de eerste in Zweden die een zomerkantoor voor design opende. Lid van het bestuur van de Zweedse Aluminiumvereniging. Eigenaar van de consultancyfirma DH Industriell Design AB in Jönköping. Vrije tijd: jagen en golfen. Ontspant het best: in zijn zomerhuisje in Österlen in het zuiden van Zweden. Vindt de beste eigenschap van aluminium: de mogelijkheden die dit materiaal biedt. Vindt de slechtste eigenschap van aluminium: weet niet of het slechte eigenschappen heeft. Als het niet geschikt is, gebruik ik het gewoon niet. Beste aluminium constructie: de Sting Chair, ontworpen door Stefan Borselius en Fredrik Mattson. Favoriet citaat: “Je weet dat een ontwerp goed is als je eraan wilt likken”, Steve Jobs, oprichter van Apple.

18 SHAPE • # 2 2010

PROFIEL

18 SHAPE • # 1 2011

# 1 2011 SHAPE • 19

DE TECHNISCHE HOGESCHOOL waar Dag Holmgren hoogleraar Industriële Vormgeving is, staat in Jönköping, in een regio die bekend staat om zijn bedrijvigheid en bloeiende

bedrijfsleven.“Het is midden in het zgn. toeleveranciersge-

bied van Zweden, waar veel mensen de noodzaak van design in feite betwijfelen. Maar ook de hand-greep van een schroevendraaier die is gemaakt door een toeleverancier, is zichtbaar op het eind-product. Daarom zijn uiterlijk, gevoel en afwer-king belangrijke aspecten”, aldus Dag Holmgren.

Maar hij heeft het niet alleen over de afwerking van het oppervlak.

“Design is een proces, van idee naar eindproduct naar recycling. En dat proces moet altijd uitgaan van de gebruiker. Voor wie wordt dit gemaakt? Wat heeft hij of zij nodig en waarom? Pas als je ant-woord hebt op deze vragen, kun je de vraag ‘Hoe?’ aanpakken”, zegt hij en hij klinkt precies als de collegegevende professor die hij sinds 2003 is.

DE SAMENWERKING MET SAPA begon in 1975. Dag Holmgren werkte als consultant op het gebied van industriële vormgeving aan de ontwikke-ling van een lichtbak voor het tonen van dia’s en röntgenfoto’s, die voor een betere werkhouding van de gebruiker zou zorgen dan de bestaande producten. De oplossing was een smallere licht-bak, op maat gemaakt van aluminium profielen van Sapa. Sindsdien heeft Dag Holmgren als consultant voor een groot aantal bedrijven samengewerkt met Sapa in Zweden. Ook al heeft hij zelf nooit één order geplaatst, hij is

vormgevers die de begrippen geld en rentabili-teit beter communiceren”, zegt hij.

En hij voegt eraan toe: “Mijn studenten willen dat wel accepteren, maar mijn collega’s op het insti-tuut willen er niet zo gauw aan.”

OP DE vRAAG NAAR voorbeelden van goede vormgeving zegt hij: “De Bahco schroevendraaiers – met voor de gebruikers gemaakte handgrepen – en de sas koffiekan. Bij de sas worstelde het cabinepersoneel met de zware, roestvrijstalen kannen, voortdurend benauwd koffie te morsen op de passagiers.”

“Het slimme ervan zit ‘m niet in de vorm of de kleur. Het gaat erom dat je een werkprobleem oplost. De nieuwe kan is licht en heeft een anti-drup schenktuit die helemaal onderaan begint. Dat maakt schenken heel eenvoudig. Goede vormge-ving begint altijd bij de gebruiker,” zegt hij.Als laatste voorbeeld van fraai vormgegeven alumi-nium producten noemt hij de nieuwe MacBook Pro van Apple, die gebaseerd is op één stuk geëxtru-deerd aluminium. En die bovendien heel mooi is.

TEKST SUSANNA LINDGREN FOTO ANNA HåLLAMS

Passievoor aluminiumIndustrieel vormgever Dag Holmgren heeft een passie voor aluminium. Zijn liefde voor dit materiaal en de mogelijkheden daarvan hebben tot een langdurige samenwerking met Sapa en tot een groot aantal vruchtbare designoplossingen geleid, vooral voor de profielen van Sapa.

altijd een uitstekende ambassadeur voor het materiaal geweest. Het grootste project tot dus-verre is een 15 meter brede lichtsculptuur voor een winkelcentrum in Hongkong, gemaakt in 1985.

“Aluminium is een materiaal met vele voor-delen. Als het eenmaal gemaakt is, kan het voor slechts vijf procent van de oorspronkelijke produc-tie- en energiekosten keer op keer opnieuw worden gebruikt. Het is spannend om het te combineren met andere materialen, zoals hout en kunststof. En het kent geen beperkingen. De beperkingen zitten in de creativiteit van de vormgever”, zegt hij.

Maar dat betekent niet, zo benadrukt hij, dat aluminium altijd de beste keuze is.

“Een klant zou verontwaardigd zijn als Sapa hem een profiel zou leveren dat beter van beton gemaakt had kunnen worden. Daarom moeten klanten niet om een profiel vragen. Ze moeten om een oplossing vragen”, stelt hij.

OMDAT EEN ALUMINIUM PROFIEL bijna altijd zichtbaar is, verschilt het van een groot aantal andere techno-logieën, benadrukt Dag Holmgren. Het zal altijd worden beoordeeld. Ziet het er goed uit, of juist niet, brengt het zijn bedoelingen en de boodschap van het bedrijf dat het product maakt goed over? Als het oordeel van de toeschouwer negatief uitvalt, loop je misschien al een verloren race.

“Je bekijkt een schoen of een stoel voordat je hem probeert. Als het oppervlak van het pro-duct niet zodanig is dat het mijn interesse wekt, zal het geen deel uitmaken van mijn selectie-proces. Daarom hebben we ingenieurs nodig die de waarde van goede vormgeving inzien en

De Sting Chair (boven), de Apple computer MacBook Pro en de SAS koffiekan (rechts) zijn drie van de designfavorieten van Dag Holmgren.

“ Het slimme ervan zit ‘m niet in de vorm of de kleur. Het gaat erom dat je een probleem oplost.”

20 SHAPE • # 1 2011

GROOT

O

BOUWEN IN ISTANBUL

INZICHT: TURKIJE

p een afstand van slechts zes kilometer van de beroemde brug over de Bosporus ligt het Akasya project, dat een oppervlak van 182.000 vierkante meter beslaat. Het omvat 1.580 appar-tementen in torens van 60 en 170 meter hoog, een winkelcentrum, een meer en zelfs een bos. Ten oosten van Akasya ligt een ander nieuw project, het bekroonde appartementencomplex Varyap Meridian. Behalve kantoorgebouwen zal het milieuvriendelijke en leed gecertificeerde project een vijftal hoge woontorens van 90 tot 240 meter omvatten. Dit project is gesitueerd in het district Atasehir en heeft een aantal grote prijzen gekregen, waaronder de International Property Award.

Deze twee grootschalige projecten hebben iets gemeen: ze hebben beide voor bouwsystemen van Sapa gekozen.

Na een aanbestedingsprocedure werd Sapa

gekozen als leverancier van deursystemen voor het Akasya project. Daarvoor viel de keuze op de schuifdeursystemen Confort 125 en Confort 160. Het thermisch isolerende schuifrailsysteem Confort voor aluminium deuren is bijzonder geschikt voor grote glasoppervlakken.

“Dit project laat duidelijk zien hoe goed geconstrueerde schuifrailsystemen met succes kunnen worden gebruikt in hoogbouwprojec-ten”, vertelt Safak Senturk, project- en marke-tingmanager van Sapa. “Voor het Akasya project werd een waterdichtheidswaarde van 1350 Pascal (Pa) gekozen. Dat is van essentieel belang bij hoogbouw”, voegt hij eraan toe.

vOOR HET AKASYA PROJECT werden het Sapa raam-systeem Avantis 55 en het gevelsysteem Elegance 52 gekozen, die aan een reeks aanvullende prestatie-eisen voldeden. Het Varyap Meridian

# 1 2011 SHAPE • 21

“Dit project laat duidelijk zien hoe

goed geconstrueerde schuifrailsystemen

met succes kunnen worden gebruikt

in hoogbouw-projecten.”

De schuifrail- en gevelpaneelsystemen van Sapa sieren twee van de meest prestigieuze

hoogbouwprojecten in het Turkse Istanbul.

project koos met Elegance 72 van Sapa, een uit elementen opgebouwd gevelsysteem, voor een ‘elegante’ oplossing. Dit uit elementen opge-bouwde systeem is zo ontworpen dat het aan zeer uiteenlopende eisen voldoet. Het kan wor-den afgestemd op wensen van klanten op het gebied van drainage, thermische isolatie, akoes-tiek, zonnewering en esthetica.

Voor dit specifieke project moest de gevel bestand zijn tegen wisselende weersomstandig-heden en andere invloeden die zich in Istanbul kunnen voordoen. “De klant verlangde voor zijn gebouwen een paneelsysteem dat aardbe-vingen zou kunnen doorstaan”, vertelt Senturk. “Gevelsystemen voor hoogbouw moeten aan zeer specifieke eisen voldoen. Alles is anders op een hoogte van 150 meter. De windsnelheden zijn veel hoger en waterdichtheid, luchtdruk-waarden, openingssystemen en veiligheid

moeten allemaal op dergelijke hoogtes worden afgestemd”, voegt hij eraan toe.

AARDBEvINGSBESTENDIG BOUWEN is essentieel in Istanbul. De grootste stad van Turkije, met ca. 13 miljoen inwoners, ligt op de Noord-Anatolische breuk. In 1999 werd de stad Izmit, dat recht boven dezelfde breuk ligt, getroffen door een vernietigende aardbeving met een kracht van 7,6 op de schaal van Richter.

De systemen van Sapa zijn dusdanig geconstrueerd dat ze aan hoge bouwnormen en wereldwijde eisen voldoen. Sapa Building Systems in Turkije werkte minstens zes maan-den lang nauw samen met de klanten Varyap Meridian en Akasya om alle specifieke construc-tieoplossingen en details uit te werken. Beide projecten werden dit jaar (2011) voltooid.

TEKST CARI SIMMONS

Magna, de internationaal toonaange-vende constructie- en productiepartner

voor de automobielbranche, werd geconfron-teerd met een probleem. Midden in de wereld-wijde economische crisis die de Europese automobielindustrie in 2009 zo hard trof, had Magna Steyr Fahrzeugtechnik (MAGNA) in het Oostenrijkse Graz een mooi nieuw contract van Peugeot – de bouw van de nieuwe exclu-sieve sportcoupé Peugeot RCZ – gekregen, maar de beoogde leverancier van een essen-tieel onderdeel was in financiële problemen gekomen. Magna en Sapa Automotive gingen in een proces dat beschreven zou kunnen worden als onderhandelingen, acquisitie en samenwerking op hetzelfde moment. De productie van de RCZ zou van start gaan en Sapa kon binnen een paar weken een serie proefmodellen van de bijzonder spe-cifieke aluminium raamstijlen voor de nieuwe auto leveren. Magna gaf het groene licht. Voor Sapa betekende dat niet alleen een zesjarig contract, maar ook een benchmark product: het was het meest in het oog springende decoratieve product dat Sapa ooit voor de automobiel-markt had gemaakt.

“Wat volgde was een toonbeeld van de spirit van Sapa en grote behulpzaam-heid”, herinnert Dirk Schneider, senior bedrijfs-leider van Sapa Automotive zich. “Magna leverde de gereedschappen, die afkomstig waren uit China en Italië en van diverse gereed-schapsfabrikanten in Duitsland. We konden niet snel genoeg vakbekwaam personeel aan-nemen en dus kreeg onze fabriek in het Britse Gloucester steun van de fabrieken van Sapa in Denemarken, Slowakije, Polen, Frankrijk, Duitsland en Zweden, die geselecteerde mensen stuurden. We waren genoodzaakt om handmatig te beginnen en onderdelen en gereedschap door heel Europa te versturen, maar onze eerste levering ging bijna van de ene dag op de andere de deur uit.”

Nu loopt de productie soepel en de volumes zijn groot. De Peugeot RCZ is dus-danig succesvol dat de vraag nog verder is gegroeid. Maar toen de eerste tweewekelijkse levering van Engeland naar Magna Steyr Fahrzeugtechnik (MAGNA) in Oostenrijk onderweg was, had Sapa in nauwe samen-werking met Magna in zes maanden iets tot stand gebracht waar je normaliter twee jaar voor nodig hebt. Wij danken alle betrokkenen, met name MAGNA, voor deze gezamenlijke krachtsinspanning.

In juni 2010 werd een ultramodern, 31,5 meter lang, op zonne-energie aangedreven vaartuig – de Suntech-Guosheng – te water gelaten op de rivier de Huangpu, voor de World Expo in Sjanghai. De techniek voor zonnepanelen en de ranke vorm van het schip trokken veel bekijks, maar datgene wat je niet zag, was niet minder innovatief. Dekken en schotten van de Suntech-Guosheng waren gemaakt van geëxtrudeerde aluminium profielen, die in de grootste FSW (Friction Stir Welding) machine ter wereld bij Sapa Mass Transportation in Sjanghai aan elkaar waren gezet tot panelen. Dankzij deze techniek hoefde de Chinese werf niet ter plaatse kilometerslange MIG lasvoegen te maken. In plaats daarvan werden grote speciaal

KORTE BERICHTEN

Hoe een uitdaging tot succes leidde

22 SHAPE • # 1 2011

De aluminium stijlen van de Peugeot RCZ vormen het meest in het oog springende decoratieve product dat Sapa ooit voor de automobielmarkt heeft gemaakt.

Doorbraak met vaartuig op zonne-energiegemaakte panelen met een breedte tot 3,3 meter gebruikt.

“Dankzij onze panelen kon de werf het af met aanzienlijk minder MIG laswerk. Dat bespaarde een groot aantal manuren voor constructie- en laswerk-zaamheden, terwijl de flexibiliteit van het design toe-nam. FSW lassen genereert minder warmte en de vervorming van het materiaal is dus veel kleiner. De

onderdelen worden geheel vlak en dat leidt tot een hogere kwaliteit van de opbouw”, aldus Shaohua Zhou, key account manager van Sapa Mass Transportation Sjanghai.

De FSW machine in de fabriek in Sjanghai kan onderdelen lassen tot maxi-maal 26 meter lang en 3,5 meter breed.

Het bereikbaar houden van Noord-Brabant is een behoorlijke uitdaging gezien de als-

maar toenemende verkeersstromen. Het project ‘Ei van Ommel’ betekende de reconstructie van een grote rotonde gesitueerd in een landelijk gebied naar een aantal kruispunten met ver-keersregelinstallaties, met daarop aansluitend de op- en afritten van de snelweg A67(E3) en een viertal zeer drukke provinciale hoofdwegen.

De provincie Noord-Brabant is altijd ‘staal-minded’ geweest. Maar Sapa Pole Products slaagde erin het provinciebestuur te overtuigen van de mogelijkheden van het materiaal alumi-nium.

De eerste pilot order in de vorm van het Oud Gastel-project omvatte portalen, zweepmasten, ANWB-bewegwijzeringsmasten en kleinere masten voor verkeersborden. Het betrof in bijna alle gevallen zware constructies met grote tech-nische uitdagingen en toegevoegde waarde. Voor de ANWB-bewegwijzeringsmasten werd in Nederland altijd staal gebruikt. De ANWB is de primaire leverancier van verkeersborden voor de Nederlandse overheid. Via de provincie Noord-Brabant kreeg Sapa Pole Products eindelijk de kans om zich op deze markt te presenteren.

In 2009 kreeg Sapa Pole Products opnieuw een project van de provincie Noord-Brabant toegewezen, ditmaal het ‘Ei van Ommel’. Nu ging het om nog grotere hoeveelheden dan bij het Oud Gastel-project. Sapa Pole Products wist de klant te overtuigen van de meerwaarde van de

aanschaf van CO2-neutrale masten, die tevens botsvriendelijk zijn. “Dat resulteerde in een suc-cesvol en gewaardeerd project. Conform de ervaring van andere Nederlandse wegbeheer-ders en onze eigen pilot test geven we nu de voorkeur aan aluminium lichtmasten. De onder-houdskosten zijn lager, ze zijn botsvriendelijk en recyclebaar en ze zien er fraai uit”, aldus Bart Couveé, projectmanager bij de provincie Noord-Brabant.

Door nauw samen te werken met de klant en een oplossingsgerichte strategie te volgen, is Sapa Pole Products erin geslaagd een nog prominentere positie op de markt voor openbare verlichting in Nederland te verwerven.

Een succesvol en gewaardeerd project

Doorbraak met vaartuig op zonne-energieWist u dat? De combinatie van eigenschappen garandeert dat aluminium en zijn legeringen eenvoudig met behulp van alle belangrijke industriële metaalbewerkende processen – walsen, extruderen, smeden en gieten – kunnen worden gevormd.

Goed voor het milieu … en de belastingbetalerAluminium brugdekken die op de bestaande ondergrond geplaatst kunnen worden, vormen

een alternatief voor sloop en het bouwen van com-pleet nieuwe bruggen die een betondek moeten kunnen dragen. Friction Stir Welding (FSW) heeft, met de voorgemonteerde componenten die gereed zijn voor gebruik, de productie van aluminium dek-ken eenvoudiger en goedkoper gemaakt.

“Aluminium brugdekken voldoen aan de stan-daardeisen ten aanzien van sterkte en structurele belasting, maar ze wegen maar een derde van wat een conventioneel brugdek weegt”, vertelt Greg Osberg, directeur zakelijke ontwikkelingen van Sapa

Extrusions. “Als gevolg daarvan kan de brug breder worden gemaakt of voor zwaarder verkeer worden geclassificeerd dan de oorspronkelijke brug.”

De gemiddelde leeftijd van Amerikaanse bruggen is ongeveer 43 jaar. In plaats van duizenden nieuwe bruggen te bouwen kunnen bestaande bruggen worden opgeknapt door middel van aluminium dek-ken, in een fractie van de tijd en tegen veel lagere kosten. Zowel het milieu als de Amerikaanse belas-tingbetalers stellen dat vast op prijs.

# 1 2011 SHAPE • 23

24 SHAPE • # 1 2011

Tot nu toe bestaat er slechts één exem-plaar van de camper, die in septem-ber 2010 voor het eerst is getoond, maar de belangstelling vanuit de paardenbranche is groot. De camper

is uniek in zijn soort en volgens de fabrikanten de enige gecombineerde camper en paarden-trailer die bestand is tegen de Scandinavische winterkou. Goedgeïsoleerde muren en vloerver-warming garanderen een gelijkmatige tempera-tuur, ook als het buiten vriest. In het voorste gedeelte van het ruim 8 meter lange voertuig is een woongedeelte met keuken, wc en 4 slaap-plaatsen. In het achterste deel is een laadruim voor zadels en voer, en een box die eenvoudig kan worden aangepast voor een of twee paar-den. Beide Noord-Zweedse bedrijven, Umesläp en Solifer Polar, zijn al jarenlang klant van Sapa.

“Omdat het paardengedeelte grotendeels uit

aluminium profielen bestaat, was dat vooral ons kindje”, zegt Lars-Erik Lindström, verkoper van Sapa Profiler ab in Umeå.

DAT SAPA heeft bijgedragen aan het goede resul-taat wordt bevestigd door Ulf Wiklund van Umesläp, dat al sinds 1996 paardentrainers met aluminium profielen maakt.

“Als Sapa niet zo’n goede service had gebo-den, was het resultaat niet zo goed geweest. De profielen worden gelijmd en gevoegd, wat een stabiele en mooie afwerking geeft”, zegt Ulf Wiklund.

Toen de camper en de paardentrailer moesten worden gecombineerd en er een gemeenschap-pelijk concept moest worden ontwikkeld, ging die opdracht naar het dochterbedrijf van Solifer Polar, S-karosser.

“Wij zijn goed in speciale oplossingen, maar

Een flexibele camper met daarin plaats voor alles – inclusief de paarden.

Camperfabrikant Solifer Polar en Umesläp, dat alles weet van paarden-

transporten, hebben hun knowhow gebundeld in de nieuwe camper/

transportwagen Polar Multi 800.

EEN ECHTE COMBI

de Polar Multi 800 is geen eenmansproduct. Het is het resultaat van een samenwerking over en weer van ervaren partijen, waarbij Sapa door langdurige samenwerking met alle betrokkenen het hele traject heeft meegelopen”, zegt Ulf Sellgren van S-karosser.

Momenteel wordt de Polar Multi 800 op de markt gebracht als camper met paardentrailer, maar er is al belangstelling van sporten die op meer pk’s lopen.

Op de tekentafel liggen daarom ook oplos-singen voor het aanpassen van de laadruimte aan karts, crossmotoren of sneeuwscooters. TEKST SUSANNA LINDGREN

De Polar Multi 800 heeft vier slaapplaatsen, een keuken, een zitgroep en een toilet. In het achterste gedeelte is plaats voor twee paarden of bijvoorbeeld een gokart of motor.