Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen...

38
Klimaatadaptatie - Effectiviteit van maatregelen Nieuwe hulpmiddelen voor het gesprek over klimaatadaptatie Sessie 4.2

Transcript of Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen...

Page 1: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Klimaatadaptatie - Effectiviteit van maatregelen Nieuwe hulpmiddelen voor het gesprek over klimaatadaptatie

Sessie 4.2

Page 2: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Samenwerken aan water en klimaat

Onderzoeksprogramma NKWK KBS –

Hans Gehrels

Nieuwe hulpmiddelen voor het gesprek over

klimaatadaptatie

Page 3: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Partners NKWK KBS

Page 4: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KSS

Schade

Niets doen

TKS

Maatregelen

Iets doen

KBA

Kosten-Baten

Afwegen

Hulpmiddelen

Drie hulpmiddelen in ontwikkeling

Page 5: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KSS

Schade

Niets doen

TKS

Maatregelen

Iets doen

KBA

Kosten-Baten

Afwegen

Hulpmiddelen

Klimaatschadeschatter

Page 6: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Hulpmiddel bij risicodialoog, gesprek met omgeving

van stresstest en schade bij ‘niets doen’ naar handelingsperspectief:

Inzicht in effecten en kosten van maatregelen

Page 7: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Van stresstest naar klimaatschade

Page 8: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Welke klimaatschade berekenen we?

Klimaatschade, wanneer geen

adaptatiemaatregelen getroffen

worden

- Wateroverlast

- Hittestress

- Droogte

- Overstroming

Page 9: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Extra kosten wateroverlast

Page 10: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Extra kosten hittestress

Page 11: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KSS

Schade

Niets doen

TKS

Maatregelen

Iets doen

KBA

Kosten-Baten

Afwegen

Hulpmiddelen

Toolbox Klimaatbestendige Stad

Page 12: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Ondersteunen van belanghebbenden

(stedelijk ontwerpers, afdeling riolering, gemeentes, landschapsontwerpers, project ontwikkelaars, woningbouw verenigingen, etc.)

in besluitvorming

door het vormgeven van een gezamenlijk proces voor het selecteren van maatregelen op locatie

Toolbox Klimaatbestendige Stad

Page 13: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KBS Toolbox – Maatregelen en effectiviteit

17 mei 2019

Toegepaste

maatregelen Kaartscherm

Prestatie

Indicatoren

Page 14: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KBS Toolbox – 40 maatregelen + beschrijvingen

17 mei 2019

Page 15: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KBS Toolbox in het adaptatieproces

Probleem-

analyse

- Blootstelling

- Risico

- Hydraulisch,

Hittestress

model, …

Gedetailleerde

effectanalyse

van adaptatie

maatregelen

- Hydraulisch,

Hittestress

model, …

Verkennen

adaptatie

opties

- KBS Toolbox

Page 16: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

In gesprek met betrokken partijen

Page 17: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Invloed bodem en ondergrond nog rudimentair

Page 18: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

KSS

Schade

Niets doen

TKS

Maatregelen

Iets doen

KBA

Kosten-Baten

Afwegen

Hulpmiddelen

Maatschappelijke KBA

Page 19: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Doel:

Onderzoeken of een tool kan en moet worden ontwikkeld voor het afwegen van maatschappelijke kosten en baten op project- en wijkniveau

Samenhangende activiteiten:

1. MKBA uitwerken in cases met aandacht voor inbedding in beleidsproces

2. Toolontwikkeling uitwerken – inventariseren van kosten en baten (klimaatrisicoreductie en nevenbaten) en indicatie van kosten- en baathouders

MKBA Tool

Page 20: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Analyse van maatregelen uit Toolbox KBS: – Dosis – effect voor maatregelen

– Monetaire waardering effecten

– Koppelen aan TKS

(neven)baten inventariseren

Discrepantie in schaalniveaus adresseren

Functionaliteit uitwerken op basis van de informatiebehoefte in de beleidsmatige context

Tool ontwikkeling uitwerken op basis van beschikbare en nieuwe concepten

Activiteiten 2019

Page 21: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

CityDeal: Waarde van Groen & Blauw in de Stad

GroeneBatenPlanner

Page 22: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Doel:

• Tools ontwikkelen, testen, toepassen en gezamenlijk ervaring opdoen in samenwerking met belanghebbenden in praktijksituaties

• Demonstreren in een plaatsgebonden toepassing en leren of methoden en tools moeten worden aangepast

• Bijdragen aan lokale opgaven

Case Studies

Page 23: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Den Haag

Zoeterwoude

Dordrecht?

Breda?

Case Studies

Page 24: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Doel: onderzoeken hoe we de effecten van klimaatverandering in onze omgeving kunnen opvangen, met als doel toekomstige schade voor inwoners, bedrijven, overheden en natuur te beperken

In gebied “Zoeterwoude-Rijndijk” deze maatregelen uitvoeren en zo kennis opbouwen voor bredere toepassing

Hierdoor het meest klimaatbestendige bedrijventerrein van Nederland worden

Inventarisatie en doorrekenen van maatregelen in een klein representatief gebied

Een oplossingenpakket maken dat ook elders bruikbaar is

Klimaatbestendig Zoeterwoude-Rijndijk

Page 25: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Wat kost extra wateroverlast tot en met 2050?

€4,2 miljoen directe

schade aan panden

€2,7 miljoen indirecte

schade aan panden

= €6,9 miljoen

wateroverlast

schade aan panden

Kans x gevolg

Page 26: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Welke schades kan Zoeterwoude ook verwachten?

Page 27: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

141

119

85

0 20 40 60 80 100 120 140 160

2085

2050

Huidig

Gemiddeld aantal warme dagen (>20 graden Celsius)

Hoeveel warmer wordt het in Zoeterwoude?

Page 28: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Hitte-eiland effect

Page 29: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Schades door hittestress

Sterfte

Ziekenhuisbezoeken

Vermindering van arbeidsproductiviteit

Opgeteld tot en met 2050 €1,4 miljoen

Page 30: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Welke schades kan Zoeterwoude ook verwachten?

Page 31: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen
Page 32: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Overzicht maatregelen

Maatregel Waterberging

(m3)

Herhalings-

tijdfactor

Aanlegkosten

(keuro)

Aanlegkosten/

m3 berging

Bergingsvijvers 7448 3.8 2483 333

Extra wateroppervlak 438 0.00 197 450

Groene daken met

afvoervertraging 7005 24.1 11057 1578

Groene gevels 14 0.00 420 30000

Schuine wegen, afvoer sloot 827 0.6 248 300

Regentonnen 460 1.3 161 350

Verlagen van terras 183 0.0 61 333

Wadi's met drainage 381 0.1 82 214

Waterdoorlatende bestrating

(opslag) 14869 7.5 9160 620

Totaal 31625 37.5 23868 Aanlegkosten zijn indicatief, op basis van gemiddelde eenheidsprijzen bij nieuwe aanleg, zonder rekening te houden met meekoppelen of inpassen in bestaande situatie.

Onderhoudskosten zijn indicatief op basis van gemiddelde eenheidsprijzen, afgeleid uit een beperkte dataset. Kan in werkelijkheid sterk afwijken.

Page 33: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Den Haag – Laakhaven

Campus Hollands Spoor – Transformatie naar een duurzame groen stadscampus

Page 34: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

• Kwantificeren en in beeld brengen wat de klimaatopgave voor het ‘onderwijskwartier’ Laakhaven is ten aanzien van klimaatadaptatie (hitte, droogte, hevige regenval) en welke maatregelen genomen moeten worden om het gebied klimaatadaptief te maken

• Zoeken naar oplossingen waarbij groen-blauwe structuren/ natuur- en water inclusief bouwen bij kan dragen aan de leefbaarheid en sociale cohesie en waarbij betrokkenen, zoals de Haagse Hoge School, inwoners, bedrijven een participatieve bijdrage kunnen leveren

Opgave

Page 35: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Opzet

Page 36: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen
Page 37: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen
Page 38: Sessie 4 - Homepage Symposium Bodem Breed Symposium … · 2019. 6. 3. · KSS Schade Niets doen TKS Maatregelen Iets doen KBA Kosten-Baten Afwegen Hulpmiddelen Drie hulpmiddelen

Ontwikkeld voor bebouwd gebied maar ook daarbuiten toepasbaar

Tools gratis beschikbaar via: www.ruimtelijkeadaptatie.nl/hulpmiddelen

Doorontwikkeling van KSS en TKS voorzien met koppeling gegevens bodem, ondergrond en grondwater

Nieuwe ontwikkeling tool voor MKBA

Koppeling andere grote opgaven (bouwopgave, energietransitie)

contact: [email protected]

Samenvattend