Service Management

52
ONAFHANKELIJK VAKBLAD VOOR PROFESSIONEEL SCHOONMAAKONDERHOUD www.servicemanagement.nl nummer 1/2, januari/februari 2013 THEMA: ZORG Hoe schoon zijn ziekenhuizen? 74 procent WMO verdwijnt Verborgen kwaliteiten schoonmaker ‘Inbesteden is symboolpolitiek’

description

Magazine voor de schoonmaakbranche

Transcript of Service Management

Page 1: Service Management

beste deal,

snel geregeld!

15-1 online!

De beste schoonmaakdeals vind je op cleandeal.

Altijd gratisverzendingvanaf €20,-

Voor 21.00 uur besteld, volgende werkdag in huis!

Persoonlijkadvies doorervaren adviseur

Bereikbaar van 7.00 uur tot 21.00 uur

Uw werk moet niet alleen schoon opgeleverd worden. Ook snelheid en prijs zijn belangrijk als het om een professionele schoonmaakklus gaat. In onze webwinkel verzekeren we u van professionele schoonmaakproducten tegen de scherpste prijs.

Daarbij zijn we razendsnel: vandaag voor 21.00 uur besteld, is de volgende werkdag in huis. En vanaf €20,- bezorgen we gratis! Twijfelt u welk product of artikel de juiste keuze is voor een klus? Onze specialisten helpen u graag met een deskundig CleanAdvies, iedere werkdag van 07.00 - 21.00 uur. Bel voor Nederland 085 - 401 24 48 en voor België 03 - 820 86 25.

CleanDeal: beste deal, snel geregeld!

Dé snelste webwinkel voor professionele schoonmaakproducten

www.cleandeal.nl

www.cleandeal.be

nlbe

CLEAN_Advertentie_servicemanagement_NLBE.indd 1 07-01-13 13:58

SERV

ICE M

anag

emen

t n

um

mer 1/2, jan

uari/feb

ruari 2013

ONAFHANKELIJK VAKBLAD VOOR PROFESSIONEEL SCHOONMAAKONDERHOUD www.servicemanagement.nl

nummer 1/2, januari/februari 2013

THEMA: ZORG

Hoe schoon zijn ziekenhuizen?

74 procent WMO verdwijnt

Verborgen kwaliteiten schoonmaker

‘Inbesteden is symboolpolitiek’

01_omslag.indd 1 25-01-13 16:18

Page 2: Service Management

Samen zorgen voor een betere performance

• adviesrapportages• schoonmaaksystemen en -producten• verbruiksmaterialen• machines• technische service• opleiding en begeleiding• calculatiesoftware

Want in de schoonmaak kunnen mensen, middelen en machines beter op elkaar worden afgestemd. Is meer te bereiken met minder energie, tijd en kosten. Daarom ontwikkelt Alpheios totaalplannen waarmee we de effi ciency van uw schoonmaak verhogen zonder aan kwaliteit in te boeten. We adviseren niet alleen, we helpen ook graag met de implementatie. Zó zorgen we samen voor een betere performance.

Bel voor het maken van een afspraak 045 - 573 88 88 of kijk op www.alpheios.nl

Advertenties_SP_FINAL.indd 1 02-12-11 11:27

Waskosten te hoog? Houd de persoonsgebonden was in huis!

U kunt bij de dagelijkse wasverzorging veel geld besparen ten opzichtevan uitbesteding aan een commerciële wasserij. Met een individueleefficienty-berekening laten we u zien hoe groot het besparingspotentieel is.

Minder slijtage van het wasgoed Geen verlies en/of zoekraken van wasgoed BTW-voordeel over personele kosten (voor instellingen) Lage Total Cost of Ownership Duurzaam- en maatschappelijk verantwoord ondernemen!

Miele Professional. Een zorg minder.

Voor meer informatie:

www.miele-professional.nl

Telefoon: (0347) 37 88 84

01_omslag.indd 2 25-01-13 16:18

Page 3: Service Management

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

3Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema 07Brood_themathema zorg

09 Onderzoek: the devil is in the detailZiekenhuizen staan vanwege hun slechte hygiënische omstandigheden nogal eens in de spotlights. Reden voor vakblad Service Management en onder-zoeks- en adviesbureau Mystery Guest onderzoekers naar vijf willekeurig ge-kozen ziekenhuizen te sturen. Zij onderzochten de beleving van schoon en kwamen met gemiddeld een 9,24 allerminst bedrogen uit.

14 Zorgmarkt door overheidsingrijpen op zijn kop Terwijl het sappelen is in de kantoormarkt en de marges dunner en dunner worden, wordt in de zorgmarkt volop geïnvesteerd in infectiepreventie en het zorgen voor een positieve beleving voor de patiënt. Hago Zorg spint er garen bij, maar heeft tegelijkertijd last van overheidsingrijpen op de zorg-markt. Commercieel directeur Margot van Leijen: “De dynamiek is enorm.”

18 Schoonmakers herbergen verborgen kwaliteitenGom ZorgSupport en het Erasmus MC geven schoonmaakmedewerkers de kans zich te ontwikkelen tot facilitair zorgmedewerker. Een functie die abso-luut niet te hoog gegrepen is, menen beide partijen.

22 ‘Niet uit noodzaak, maar uit pure luxe’Nederrijn Groep en Lucas Berger Schoonmaakservice zijn gefuseerd. Niet uit noodzaak, maar uit pure luxe, stellen de directeuren Bert Wernke en Willem Jansen Verplanke. In een geëngageerde dialoog spreken ze over het onderne-merschap, hun drijfveren én natuurlijk de samenvoeging...

36 ‘Inbesteden overheid is symboolpolitiek’In de rubriek de baas een diepte-interview met een topman of –vrouw van een groot schoonmaakbedrijf. Hoe kijkt hij of zij tegen de huidige marktom-standigheden aan? Deze, eerste keer is Steph Feijen, lid van de raad van be-stuur van Vebego aan de beurt. “Deze overheid verzint wel erg veel maatre-gelen die onze branche onevenredig hard raken.”

En verder:4 Nieuws 8 Vakbeurs Facilitair 13 Digitaliseren volgende stap bij schoonmaak

AMC 17 Complete zorgsector onder één dag 21 Column Thea Daha 26 Wester-

veld introduceert schoonmaakapp 29 Column Paul Meerman 30 Telgen wijst

op tekortkomingen Aanbestedingswet 32 Middagcongres over aanbesteden

krijgt vervolg op 20 maart 33 Congres Verantwoord Gebouwonderhoud

34 Kärcher laat zijn gele bloed wegvloeien 39 Mensen 42 Overgangsregeling

keurmerk tot mei 2013 44 OSB-nieuws 45 Materialen & middelen 46 Contacten

& contracten 50 Column Ronald Bruins36

18

09

03_Inhoud.indd 3 25-01-13 15:06

Page 4: Service Management

nieuws

4 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

OSB reikt eerste deurbord uit aan S&G Diensten

OSB-directeur Rob Bongenaar heeft onlangs het eerste OSB-keurmerk deurbord uitgereikt aan Paul Meerman, directeur van S&G Diensten. Het OSB-Keurmerk moet zorgen voor meer transparantie in de markt, en leiden tot verdere professionalisering en duurzaamheid van de branche.

Bij keurmerkbedrijven zijn volgens OSB opdrachtgevers ervan verzekerd dat deze bedrijven brede vakkennis hebben, de administratie op orde hebben, belas-ting en premies betalen, eerlijk zaken

doen en over de juiste verzekeringen beschikken. S&G Diensten-directeur Meerman maakte de afgelopen twee jaar deel uit van de stuurgroep die heeft meegewerkt aan het vormgeven van de inhoud van het OSB-keurmerk. Op dezelfde dag nam namens CSU To-tal Care John van Hoof het OSB-keur-merk deurbord in ontvangst. Namens de schoonmaakonderneming nam Rob Boers afgelopen jaren deel aan de stuurgroep voor het OSB-keurmerk.www.osb-keurmerk.nl www.de-schoonmakers.nl www.csu.nl

Werkgevers zijn meer geld kwijt aan loonkosten

Werkgevers in de schoonmaak zijn vanaf dit jaar meer geld kwijt aan loonkosten. Ze gaan aanzienlijk meer werkloosheidspremie betalen. Dat schrijft Het Financieele Dagblad op basis van een rondgang langs loonspecialisten en brancheorganisaties.

Met ingang van dit jaar moet de werk-gever over de eerste 17.000 euro van het salaris WW-premie betalen. Voor-heen gold er tot dat bedrag nog vrijstel-

ling. Ter compensatie is wel de premie verlaagd van 4,55 procent naar 1,7 procent. In de schoonmaak, horeca, detailhandel en zorg werken veel men-sen die relatief weinig verdienen, ook doordat ze parttime werken. Ze komen vaak niet of nauwelijks boven de oude grens van 17.000 euro uit. Mede door de nieuwe regels rekenen Detailhandel Nederland en Koninklijke Horeca Ne-derland op een loonkostenstijging van 1 tot 2,5 procent.www.dedetailhandel.nl

NEN ontwikkelt toetsingskader voor landelijk glazenwassersregister

NEN zoekt hulp bij het opzetten van een toetsingskader voor een landelijk glazenwassersregister. Dit register moet onder meer imagoschade voor de branche voorkomen.

Uit onderzoeken van bureau Regioplan en de Nederlandse Mededingingsauto-riteit is gebleken dat zich in het parti-culiere segment van de glazenwassers-branche ernstige knelpunten voordoen. Het gaat hierbij volgens de twee partij-nen om het onderling verdelen van de markt en oneerlijke concurrentie. CNV Vakmensen, FNV Bondgenoten, het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) en OSB-segment AWOG willen de be-staande situatie verbeteren ten gunste

van de bonafide glazenwassers. In sa-menwerking met NEN worden daarom nu afspraken vastgelegd. Op verzoek van de branche gaat het HBA een on-line Landelijk Glazenwas-sersregister opzetten. Par-ticuliere glazenwasbedrijven kun-nen zich hier laten regis-treren. Zo wordt inzichte-lijk welke registerbedrijven in een bepaalde regio of plaats hun diensten aan-bieden. De eisen voor het Register worden vastgelegd in een normatief docu-ment: een Nederlands Technische Afspraak (NTA). Deze NTA bevat

een eenduidig toetsingskader, waarin toetsingscriteria, toetsingswijzen en de procedure van klachtenafhandeling staan vermeld. www.nen.nl

04_07_Nieuws.indd 4 25-01-13 15:09

Page 5: Service Management

nieuws

5Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Onderzoek Schoonmaak anno 2013: mens slachtoffer druk op schoonmaakmarkt

Nul procent groei in uren en omzet, een ongewisse toekomst en nog flexibelere contracten met snellere ontslagen tot gevolg. Dat zijn conclusies uit het onderzoek Schoonmaak anno 2013 onder klanten van Alpheios.

De ‘mens’ is het slachtoffer van de on-der druk staande schoonmaakmarkt, stelt Alpheios. Liefst 91 procent van de respondenten geeft aan vermoedelijk of zeker niet in mensen te investeren en 75 procent van de werknemers moet meer schoonhouden in minder tijd. En daar lijdt de kwaliteit onder. Men is namelijk minder te spreken over zowel de belevings- als technische kwaliteit. Van de Alpheiosklanten geeft 31 pro-cent dit jaar een zes of lager voor de technische kwaliteit, een verdere daling van 11 procent ten opzichte van vorig jaar. Volgens Alpheios zijn de respon-denten ook nu te spreken over de inzet

van hun schoonmaakorganisatie. Liefst 59 procent (ten opzichte van 56 pro-cent vorig jaar) geeft een acht of hoger voor de inzet van hun mensen. Hoofd-reden is volgens de respondenten de verbondenheid van de medewerkers met de organisatie. Alpheios-directeur Henk Toering: “Hoge prestatienormen, minder tijd, minder budget, verouderde materialen, geen training of oplei-ding... Uiteindelijk zal ook dit zijn weerslag op de inzet van de medewer-kers hebben.” Alpheios herkent de on-derzoeksresultaten. De verkoop van producten en diensten daalt, terwijl de vraag naar adviestrajecten rondom per-formanceverbetering al jaren stijgt. Alpheios heeft het onderzoek afgeno-men onder klanten met een eigen schoonmaakdienst, eventueel in com-binatie met een schoonmaakbedrijf. Respondenten komen uit diverse secto-ren, maar met name uit de zorg en overheid. www.alpheios.nl

Leden Vakbond voor Schoonmakers ontvangen diploma

Liefst 67 schoonmakers, allemaal leden van de Vakbond van Schoonmakers, hebben het diploma van de cursus Nederlandse taal ontvangen.

Het volgen van de taalcursus is een van de unieke cao-afspraken die de schoon-makers eerder dit jaar afdwongen met een staking van zestien weken. Khadija Tahiri (foto), president van de Vak-bond van Schoonmakers, is trots op de prestatie van haar collega’s: “Het beste wapen om respect af te dwingen, om waardering te krijgen en om zichtbaar te zijn, is jezelf verstaanbaar kunnen maken. De taal spreken. Zo kan je groeien en sterker worden. Het woord

‘trots’ is een prachtig Nederlands woord. En trots is wat ik ben op deze 67 collega’s.” De wekenlange schoon-makersstaking leverde de cao-afspraak op dat de Vakbond van Schoonmakers een cursus Nederlandse taal voor twee-honderd vakbondsleden zou organise-

ren, op kosten van werkgevers. De 67 schoonmakers die hun certifi-caat hebben gekregen vormden de eer-ste groep cursisten. De vakbond start begin 2013 met een tweede groep. www.schoongenoeg.nu

Cemex Trescon neemt Halbatec over

Cemex Trescon neemt Halbatec over. Met de samenvoeging van de twee on-dernemingen hoopt de internationale groothandel zijn dienstverlening te op-timaliseren. “Halbatec heeft al meer

dan twintig jaar ervaring op het gebied van papieren disposables, werkhand-schoenen, non-woven producten en textiele poetslappen. Bekende merken zoals Tork, Kimberly Clark en Katrin

maken deel uit van het assortiment van Halbatec. Deze producten vormen een ideale aanvulling op ons assorti-ment.”www.trescon.nl

04_07_Nieuws.indd 5 25-01-13 15:09

Page 6: Service Management

nieuws

6 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Rietbroek Voor Schoonhouden heet voortaan Rietbroek

Glas- en gevelonderhoudsbedrijf Riet-broek Voor Schoonhouden uit Rijswijk verandert zijn naam per direct in Riet-broek. Voor het eerst in de 21-jarige ge-schiedenis van het gespecialiseerde schoonmaakbedrijf ondergaat Riet-broek Voor Schoonhouden een naams-

verandering én een kleur- en logowijzi-ging. Algemeen directeur Peter Rietbroek: “Ons bedrijf streeft een kwaliteitspositie na en wil dat uitstra-len. Een studie legde de basis voor het nieuwe imago: sterk kostenbewust, be-ter dan de concurrenten, meerwaarde

en relevantie. Deze visie, plus de missie met respect en passie de doelgroep te bereiken, is vertaald in een nieuwe huisstijl: een logo in een strak letterty-pe met subtiele accenten in de verras-sende kleuren donkerpaars en magenta.” www.rietbroek.eu

Uniqcare nieuwe dealer van Vendor

Om het dienstverleningspakket te com-pleteren is Uniqcare dealer geworden van Vendor. De producten van Vendor sluiten volgens Uniqcare perfect aan bij de doelstelling een zo compleet moge-lijke dienstverlening te bieden op het gebied van sanitaire hygiëne. “Wij bie-den daarmee onze klanten een onaf-

hankelijke keuze tussen de beste oplos-singen voor een klantspecifieke situatie, zoals bijvoorbeeld het handdroogsys-teem.” Zo kan volgens Uniqcare nu gekozen worden uit katoenen hand-doekrollen, papieren handdroogvoor-zieningen, luchtdrogers en het unieke cassettesysteem van Vendor.” Naast

samenwerking op het gebied van pro-ducten, wordt nog onderzoek gedaan naar de mogelijk te behalen synergie-voordelen op het gebied van onder meer logistiek en de reiniging van da-meshygiëneboxen. www.vendor.nlwww.uniqcare.nl

Kabinet ziet af van afschaffen btw-compensatiefonds

Goed nieuws voor de schoonmaak-branche. Het kabinet ziet af van het af-schaffen van het btw-compensatie-fonds. Dit blijkt uit het akkoord dat het kabinet met de voorzitters van de Vereniging van Nederlandse Gemeen-ten (VNG), het Interprovinciaal Over-leg (IPO) en de Unie van Waterschap-pen (UvW) heeft bereikt over diverse financiële maatregelen en ambities die voortvloeien uit het Regeerakkoord. Het akkoord omvat de bijdrage van de decentrale overheden aan het terug-dringen van het begrotingstekort, de introductie van verplicht schatkistban-kieren én het in stand houden van het BTW-compensatiefonds. Het afschaf-

fen van het BTW-compensatiefonds had vergaande gevolgen kunnen heb-ben voor de schoonmaakbranche. De voordelen van het fonds voor de bran-che zijn namelijk talrijk. Gemeenten, regionale instanties en provincies kun-nen immers een betere afweging ma-ken tussen uitbesteden of zelf uitvoe-ren. Ze maken zo meer gebruik van de efficiencyvoordelen behaald bij uitbe-steding. Voor marktpartijen is er een eerlijker kans om bij gemeenten en provincies binnen te komen. Die mo-gelijkheid blijft nu dus bestaan.www.rijksoverheid.nl/onderwer-pen/provincies/provinciale-finan-cien/btw-compensatiefonds

Disney-karakters zetten zich met Kimberly-Clark in voor handhygiëne

Kimberly-Clark Professional en Disney slaan de handen ineen. Beide bedrijven starten een innovatieve campagne om het belang van handhygiëne te verdui-delijken onder kinderen. Onderzoek heeft aangetoond dat alleen al in het Verenigd Koninkrijk elke dag duizen-den kinderen afwezig zijn als gevolg van milde ziekteverschijnselen, veelal veroorzaakt door slechte handhygiëne. Het regulier en fatsoenlijk wassen van

de handen kan het aantal afwezigen ver terug dringen. Kimberly-Clark is daarom in het Verenigd Koninkrijk al gestart met een project dat kosteloze handhygiëne-lessen aanbiedt aan scho-len. Maar om dat project extra kracht bij te zetten, is het bedrijf een samen-werking met Disney gestart. Verschil-lende Disney-figuren schitteren vanaf nu op dispensers en toiletposters van Kimberly-Clark. Louise Vickerman,

education manager bij Kimberly Clark: “We willen kinderen op jonge leeftijd leren over handhygiëne, zodat het hun altijd bijblijft. Door de afbeeldingen van Disney-karakters als Mickey Mou-se en Donald Duck toe te voegen is de kans groter dat de kinderen zich men-gen in de activiteiten en het belang van handhygiëne meekrijgen.”www.kimberly-clark.nlwww.disney.com

04_07_Nieuws.indd 6 25-01-13 15:09

Page 7: Service Management

nieuws

7Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Dr. Weigert leert Zorggroep Tangenborgh gezonder werken

Rechtbank verklaart schoonmaakbedrijf PMC failliet

Piecom lanceert ecologische reinigingsmiddelen

Gebouwenservice de Wisser neemt deel aan wachtdagenonderzoek

Perfect Vloerenonderhoud behaalt VCA-certificaat

Schoonmaaksters Utrecht CS eisen compensatie van Dolmans

Carling sluit overeenkomsten met De Lelie en Landstede

Zep Industries neemt carwash divisie Ecolab over

Gemeenten krijgen meer tijd voor hervorming sociale werkvoorziening

Aangehouden Motie-Elzinga geeft glazenwassersbranche hoop

Schoonmaaksector onttrekt zich aan faillissementsgolf

Slotconferentie over code: er moet nog veel gebeuren

NVPB onderscheidt ISS Pest Control met NVPB-certificaat 2012

OSB vreest met nieuwe vorstverletregeling voor faillissementen

Hijman mikt met bestelapp NiRo op stimuleren nieuwe bestellen

G e z i e n o pwww.servicemanagement.nl

(Advertentie)

Dat een aannemer of opdrachtgever in economisch slechte tijden een deel van de omzet terugvraagt aan zijn onder-aannemers, is wel vaker voorgekomen. “Maar de toonzetting van de brief van ISS naar zijn onderaannemers was on-heus, weinig tactvol en daardoor niet in overeenstemming met de code”, stelt Kees Blokland, voorzitter van de commissie code verantwoordelijk marktgedrag. De codecommissie sprak ISS aan op haar gedrag en vroeg Maar-ten van Engeland, directeur van ISS, om uitleg. Van Engeland gaf een dui-delijke visie op de verantwoordelijkheid

Vijfhonderdste organisatie voor Asito-initiatief

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft zich als 500e organisatie aangesloten bij het duurzaamheidproject 1.000.000 drup-pels, een initiatief van Asito. Gezamen-lijk proberen deze organisaties een mil-joen mensen te bereiken met een boodschap van duurzaamheid. Doel van 1.000.000 druppels is deze mensen bewuster te maken van hun eigen rol in duurzaamheid. Het Jeroen Bosch ziekenhuis heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan, stelt Raad van Be-stuur-voorzitter Willy Spaan. “Op tal van manieren zet het Jeroen Bosch Zie-kenhuis zich in haar impact op het mi-lieu te minimaliseren. We betrekken hier graag onze medewerkers bij. Door onze deelname aan het project 1.000.000 druppels laten we zowel in-tern als extern zien dat wij duurzaam-heid hoog op de agenda hebben staan.” Sander Haas vertelt namens 1.000.000 druppels: “We zijn heel trots dat we het Jeroen Bosch Ziekenhuis kunnen

presenteren als vijfhonderdste partner. Vijfhonderd Nederlandse organisaties, van klein tot groot, geven door hun deelname aan nog meer te willen doen op het gebied van duurzaamheid. Dit is een stimulans om door te gaan met dit project. Net zolang tot we daadwerke-lijk een miljoen mensen bewuster kun-nen maken van hun eigen bijdrage aan een beter milieu.”www.eenmiljoendruppels.nlwww.jeroenboschziekenhuis.nl

voor de omgeving van zijn organisatie en zei dat de toonaard in de brieven “zeer ongelukkig” was. ISS stuurde aan al haar onderaannemers een brief met het verzoek een deel van de omzet te-rug te storten. Reacties op de brief van ISS leidden ertoe dat ISS een tweede brief verzond. Daarin was opgenomen dat de formulering van de eerste brief erg ongelukkig was. Van een ultima-tum zou geen sprake zijn. Wel gaf ISS aan nog steeds prijs te stellen op een bijdrage van onderaannemers. Argumenten waren de economische recessie en het feit dat opdrachtgevers ook aan ISS een bijdrage vragen.Codeverantwoordelijkmarktgedrag.nl

Codecommissie tikt ISS op de vingers

Adverteerdersindex

Alpheios 2CleanDeal 52Greenspeed diverseMiele Professional 51SVS-Opleidingen 29

Sander Haas

04_07_Nieuws.indd 7 25-01-13 15:09

Page 8: Service Management

8 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Digitale doorbraak tijdens vakbeurs Facilitair Den Bosch

De vakbeurs Facilitair, van 16 tot en met 18 januari in de Brabanthallen in Den Bosch, heeft 18.011 bezoekers getrokken. In 2012 kwamen er nog 20.517 bezoekers op de beurs af. Ronald BRuins

“Het slechte weer heeft roet in het eten gestrooid”, aldus manager Esther

Kunstt van de vakbeurs Facilitair. De donderdag mocht zich vooral op een grote belangstelling verheugen. Schoonmaakgerelateerde ondernemin-gen presenteerden zich tijdens de beurs in alle glorie, waarbij opviel dat vele kwamen met digitale systemen. Zo kwam schoonmaakbedrijf CSU met een happy or not-klantbelevingssys-teem en showde EW Facility Services een systeem voor het managen van de beleving van medewerkers en gasten van opdrachtgevers. Groothandel Boma presenteerde een op de iPad wer-kend systeem voor bestellingen en voor het uitlezen van verbruikscijfers van machines. Een andere groothandel,

Groveko, showde een modieuze be-stelapp en kwam met de mogelijkheid om machines te leasen.

Reden tot juichenHago had reden tot juichen vanwege de uitreiking van de good practice award van de commissie achter de code ver-antwoordelijk marktgedrag. De prijs ging naar Nedtrain, Hago Rail Services en FNV Bondgenoten. Na afloop van de uitreiking ondertekenden ze een convenant om de arbeidsvoorwaarden goed te regelen. Kees Blokland, voorzit-ter van de codecommissie, vond de sa-menwerking een toonbeeld van hoe de code in de praktijk wordt gebracht. Minder enthousiast was hij over de ge-meente Delfzijl die de bad practice award kreeg toebedeeld. “Willens en wetens heeeft zij, samen met het ad-viesbureau Combined Business Power, de code genegeerd, ook nadat wij er op de stoep stonden.”Er was geen vertegenwoordiger van Delfzijl om de prijs op te halen, waar-door het beeldje na alle plechtplegin-gen verloren op een tafel stond (foto). Blokland vermeldde ook de gele kaar-ten, de andere genomineerden voor de bad practice award. Dat waren ISS en de gemeente Den Bosch. “ISS is door een bijdrage te eisen van zijn toeleve-ranciers zwaar in de fout gegaan, maar de nieuwe directeur wil dat beschaam-de vertrouwen herstellen. Hij moet daarvoor een kans krijgen.” Den Bosch was meer onwetendheid, bestempelde

Blokland. Buiten in de kou stond een boedelbak met daarop levensgroot VSR-Concurrent, een initiatief van Vincent le Noble van adviesbureau Méét. Bin-nen toonde Numatic zijn nieuwe, bat-terij aangedreven stofzuigers, waaron-der een exemplaar dat op de rug kan worden gedragen (foto).

Drukker dan vorig jaar? Glazenwassersbedrijf Fortron kwam met zijn innovatie de Fortron Facade Brush. En bij Facilicom stonden de di-recties van de verschillende onderdelen zelf op de stand, onder wie Rob Alsema van Gom Schoonhouden. Of het druk-ker was dan vorig jaar, wilde tot slot een bezoeker weten. De indruk van ex-posanten was van niet en die indruk werd na afloop bevestigd door de orga-nisatie. Sneeuw zorgde voor paar dui-zend minder bezoekers, maar degenen die wel waren konden zich in elk geval ook digitaal laten onderdompelen. «

evenementen

Digitaalwww.vakbeursfacilitair.netOp Twitter: @facilitair2013

08_Vakbeurs_Facilitair.indd 8 25-01-13 15:10

Page 9: Service Management

9Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Onderzoek wijst uit: devil is in the detail

Ziekenhuizen staan vanwege hun slechte hygiënische omstandigheden nog-al eens in de spotlights. Reden voor vakblad Service Management en onder-zoeks- en adviesbureau Mystery Guest onderzoekers naar vijf willekeurig ge-kozen ziekenhuizen te sturen. Zij onderzochten de beleving van schoon en kwamen met gemiddeld een 9,24 allerminst bedrogen uit. Ronald BRuins

Het recept is simpel: vijf Neder-landse ziekenhuizen, vijf mys-tery guests van Mystery Guest

BV en een uitvoerige vragenlijst. Over onder meer onderhoud, schoonheid, actieve begroeting door medewerkers, hygiëne, geur, afvalbakken en verzor-ging. Dat alles om er achter te komen in hoeverre ziekenhuizen wat betreft hygiëne, schoonmaak en gastvrijheid/hostmanship overkomen.Geen bacteriologische test of een we-tenschappelijke studie, maar eerder de pure en in de praktijk doorslaggevende klantbeleving. Wat treft de bezoeker/

patiënt op de betreffende dag aan en hoe waardeert hij schoonheid en hygië-ne? Dat is, zo willen we best toegeven, een momentopname. Maar daarmee geven we als Service Management en Mystery Guest nog maar eens het be-lang van een eerste indruk aan. Die is bij de onderzochte ziekenhuizen op hoog niveau. Ze scoren goed (alle bo-ven de 8,5) en zijn zich bewust van het belang van hygiëne, hostmanship en schoonheid. Dat is geruststellend.Het onderzoek is ook een aanmoediging aan organisaties in het facilitaire werk-veld. Wie zich durft te meten met ande-

Ziekenhuizen scoren 9,24

Geen zwerfvuil, het ruikt er aangenaam en fris en om de paar meter is een prullenbak te vinden. Chapeau!

thema zorg

invalidenparkeerplaatsen voor de deur op en er zijn veel afvalbakken en bank-jes te bespeuren. De ramen, de gevels, de vloeren en de parkeerruimtes zijn schoon.Het is kortom zoeken naar mindere punten. Die vinden we, kritisch als we zijn, bij de receptie. Die is wel bemand, maar verbaal of non-verbaal, groeten is er niet bij. De openbare ruimtes (ont-vangsthal, receptie en winkel) kunnen

op een 10 rekenen. Alles oogt schoon, fris en netjes en de ruimtes zijn vol-doende verlicht. Het restaurant scoort eveneens een 10, waarbij een kniesoor toch wat kruimels onder de tafel op-merkt. Medewerkers dragen helaas geen haarnetjes en handschoenen en gebruiken ook geen tangen voor het be-reiden van het voedsel. “Maar ze zijn

De benchmark 1. Westfriesgasthuis 9,6 2. Albert Schweitzer ziekenhuis 9,43. Erasmus MC 9,3 4. Gelderse Vallei 9,25. Máxima Medisch Centrum 8,8 Gemiddeld 9,26

re organisaties (benchmarken) en zich daarvoor openstelt, kan dus ook leren van een ander en er beter van worden. De verbetering ligt bij de onderzochte ziekenhuizen vooral in de kleine dingen. Ook hier geldt: the devil is in the detail.

Nummer 1 Het is zoeken naar mindere punten...

Naam: WestfriesasthuisAdres: Maelsonstraat 3Plaats: Hoorn

Als onze mystery guest aankomt, merkt hij meteen de fraaie overdekte fietsenstalling voor de hoofdingang op. Daarnaast kent het ziekenhuis een mooie overdekte looproute naar de hoofdingang. Dat scheelt, niemand wordt nat. Ook vallen de hoeveelheid

09_12_Mystery_guest.indd 9 25-01-13 15:11

Page 10: Service Management

10 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

(Advertentie)

thema zorg

Exterieur/entree 10,0Ontvangsthal/receptie 8,6Winkel nvtRestaurant 10Toiletten 10Polikliniek/wachtruimte 8,3Algemene indruk 9,6Eindoordeel 9,4

wel heel schoon en vriendelijk”, merkt onze mystery guest op. Het Westfriesgasthuis kent hangtoilet-ten en gebruikt papieren doekjes. Er is een haakje voor de tas en het zieken-huis heeft oog voor beleving in de toi-letten. Een prachtige foto prijkt op de hele achterwand. Daarnaast zijn er een hangprullenbakje, een hangtoiletbor-stel en hygiënische zeeppompjes te be-speuren. Het enige onregelmatige zijn volle prullenbakken die na een uur nog niet zijn geleegd. Ook de wachtruimtes ogen schoon, op wat klein zwerfvuil na. “Een bonnetje hier, een boom-blaadje daar”, beschrijft de onderzoe-ker. “En de wanden onderaan de speel-hoek zijn een beetje vies. Maar het is

Exterieur/entree 9Ontvangsthal /receptie 10Winkel 10Restaurant 10Toiletten 10Polikliniek/wachtruimte 8,5Algemene indruk 9,5Eindoordeel 9,6

wel een heel leuke speelhoek!” De wachtruimte gaat als schoon, fris en voldoende verlicht door het leven, maar krijgt vanwege de kleine oneffen-heden toch een 8,5, nog steeds een dik-ke voldoende. Overall laat het zieken-huis maar sporadisch punten liggen. Een 9,6 is het gevolg.

Nummer 2 Keurige toiletten en heel nette entree…

Naam: Albert Schweitzer ziekenhuisAdres: Wilhelminastraat 75Plaats: Sliedrecht

Het ziekenhuis is gevestigd aan een smalle straat in het centrum van Slie-drecht en heeft plaats voor circa hon-derd auto’s. De entree is ruim. Rechts vindt de bezoeker de balie en links de liften en trappen naar de verschillende poliklinieken. De entree en het exteri-eur zien er schoon en verzorgd uit. De vloer en zelfs het vloerkleed in de draaideur zijn schoon. De vrouw ach-ter balie groet meteen en er hangt dan ook een ontspannen sfeer. Het enige minpuntje in het aantal afvalbakken in de ontvangsthal/receptie. Het is er maar één en die is ook nog eens tjok-vol. Toch ziet het er opgeruimd uit en dat is wel een wonder, gezien de volle afvalbak. In het ziekenhuis ontbreekt

een winkel en ook het restaurant mag niet echt restaurant worden genoemd. Het is meer een koffiehoek waar koe-ken en kleine versnaperingen te koop zijn. Die koffiehoek krijgt overigens wel een 10.De toiletten zijn op regelmatige basis in de verschillende gangen geplaatst. Ze zijn duidelijk aangegeven en de toi-letruimte ziet er helder en schoon uit. De wachtruimtes bij radiologie en uro-logie scoren uiteindelijk maar een 8,3. De zitplaatsen zijn houten stoelen met drie of vier stuks aan elkaar vast, vaak gebruikt in ziekenhuizen. Ook verou-derde lectuur ontbreekt niet (Arts & Auto), maar de ruimte is volgens onze onderzoeker wel schoon. Overall maakt het ziekenhuis een nette en schone indruk, alleen is het lastig, door het ontbreken van een winkel en een echt restaurant, de balans goed op te maken. Toch komen we tot een 9,4, vooral verdiend vanwege keurige toilet-ten en een heel nette entree.

09_12_Mystery_guest.indd 10 25-01-13 15:11

Page 11: Service Management

11Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

Exterieur/entree 8,9Ontvangsthal/receptie 10Winkel 10Restaurant 10Toiletten 8,0Polikliniek/wachtruimte 9,2Algemene indruk 8,8Eindoordeel 9,3

Naam: Erasmus MC Adres: ‘s-Gravendijkwal 230Plaats: Rotterdam

Drie keer een tien. Menig student zou met dat rapport trots naar zijn ouders stappen. Keurige cijfers voor het Eras-mus MC dus en dat ondanks een gron-dige verbouwing. Maar bij de entree valt wel wat te verbeteren.Beide medewerkers zijn volop in ge-sprek, wel met bezoekers, maar daar-door worden andere mensen niet opge-merkt. Daar tegenover staat de

prachtige decoratie van de entree. “Al-les ziet er goed verzorgd uit”, aldus onze mystery guest. Er is bij de entree geen vuiltje op de vloer te vinden en de ontvangsthal en receptie zijn al hele-maal een toonbeeld van properheid.

Naam: Gelderse Vallei Adres: Willy Brandtlaan 10Plaats: Ede

Ziekenhuis Gelderse Vallei heeft dui-delijk zijn zaakjes goed voor elkaar. Het ziekenhuis scoort tienen alsof het warme broodjes zijn. Desondanks

Het kan een momentopname zijn, maar er hangt in het toilet een onaangename geur

Geen zwerfvuil, het ruikt er fris aange-naam (“geen typische ziekenhuisgeur”) en om de paar meter is een prullenbak te vinden. Chapeau! Voor de winkel geldt hetzelfde. Boeken en tijdschriften zijn netjes opgestapeld, etenswaren zijn op de juiste manier bewaard en opge-steld. Ontvangsthal, receptie en winkel krijgen dan ook 10. Het lijkt bijna saai te worden, maar ook het restaurant ontvangt de hoogste score. “Het ziet er uiterst verzorgd uit. Alles staat netjes op zijn plaats, mede-werkers zijn vriendelijk en hier worden

etenswaren die niet zijn voorverpakt wel met een tang opgepakt. Toiletten zijn goed toegankelijk en zien er schoon uit. Het kan een momentopna-me zijn, maar er hangt wel een onaan-gename geur. Het heeft veel weg van

rooklucht. Dat kost het ziekenhuis he-laas punten. Het valt op dat het staatje over de schoonmaak nauwgezet wordt bijgehouden. Wie maakt wanneer hoe vaak de toiletten schoon? We weten het exact.De wachtruimtes van de afdelingen oogheelkunde en KNO (keel, neus en oor) zitten met een 9,2 niet ver van de topscore af. Het ontbreekt aan zichtba-re viezigheid en zwerfafval en dat is een goede zaak. Opgeruimd en schoon, is de kwalificatie die onze mystery guest eraan geeft. “Er valt dan ook weinig op te merken”, aldus hem. “Op één ding na: vlak voor één van de artsenkamers ligt iets wat er uitziet als zand.” Dat al-les mag over het algemeen genomen de pret voor het Erasmus MC niet beder-ven. Het eindoordeel? Een 9,3. Kassa!

Nummer 3 Geen vuiltje op de vloer…

Nummer 4 Vrij van vlekken en frisse uitstraling…

merkt de bezoeker de bouwactiviteiten. Naast de hoofdingang staat een bouw-keet en daardoor ziet de entree er niet optimaal uit, aldus onze onderzoeker. Ook liggen voor de ingang veel sigaret-tenpeuken.Toch ziet het hele pand er goed onder-houden uit, zijn de vloeren schoon en

zijn er twee receptionistes aanwezig. “Ik voelde me dan ook meteen welkom”, aldus de onderzoeker. Winkel, ont-vangsthal en receptie zijn vrij van vlek-ken, hebben een goede frisse uitstraling en er staan voldoende afvalbakken. In de winkel hangt een neutrale, frisse geur en de getoonde producten lijken

09_12_Mystery_guest.indd 11 25-01-13 15:11

Page 12: Service Management

thema zorg

Service Management nummer 1/2 januari/februari 201312

Digitaalwww.mysteryguest.nlwww.westfriesgasthuis.nlwww.asz.nlwww.erasmusmc.nlwww.geldersevallei.nlwww.mmc.nl

Exterieur/entree 7Ontvangsthal /receptie 8,6Winkel 10Restaurant 8Toiletten 10Polikliniek/wachtruimte 8,3Algemene indruk 9,4Eindoordeel 8,8

Naam: Máxima Medisch CentrumAdres: De Run 4600Plaats: Veldhoven

De weg naar het ziekenhuis is voorzien van zitbanken, vuilnisbakken en een fontein. De weg is schoon, maar dat kunnen we van de entree niet zeggen. Zwerfvuil en sigarettenpeuken leveren een niet zo fraai beeld op. Een 7 is het logische gevolg. Ook merken medewer-kers nauwelijks andere klanten op, waardoor het begrip hostmanship ver-der weg lijkt dan ooit. Snel door naar

schoon. Ook in het restaurant ziet het er goed en verzorgd uit. “Er hangt een aangename baklucht”, schrijft de on-derzoeker dan ook. Maar hier zijn ook de eerste minpunten te constateren.“Geen van de medewerkers draagt, voor zover ik kan zien, handschoenen.

Exterieur/entree 10Ontvangsthal/receptie 10Winkel 10Restaurant 8,2Toiletten 8Polikliniek/wachtruimte 10Algemene indruk 8,5Eindoordeel 9,2

In het kort… » Onderzoek beleving schoonmaak Mystery Guest en Service Ma-nagement

» Gemiddelde score 9,24 » 5 onderzoekers, 5 ziekenhuizen » Uitgevoerd: december 2012

de ontvangsthal en de receptie. Die sco-ren een 8,6. Het is er schoon, fris en aangenaam. Het enige minpuntje hier is het gebrek aan afvalbakken. Ook de winkel ziet er verzorgd en uitnodigend uit (een 10!), evenals het restaurant. De producten ogen vers en de mede-werkers zijn verzorgd en netjes. Of zij hygiënisch met de producten/gerechten omgaan? Nee, zegt de onderzoeker. Dat is vooral te wijten aan een gebrek aan een haarnetje en handschoenen en het niet gebruiken van een tang of lepel bij het opscheppen. Daardoor gaat de alge-mene score van het ziekenhuis naar be-neden. Die score wordt opgekrikt door de toiletten die een 10 scoren. “Schoon en het rook er fris”, beoordeelt onze mystery guest. De wachtruimtes bij de afdelingen maag, darm- en leverziekten en orthopedie scoren met een 8,3 be-duidend minder. Buitengewoon prettig vindt de onderzoeker dat hij zijn jas kan ophangen. Dat is lang niet in elke zor-ginstelling het geval, voegt hij eraan toe. Winkel en toiletten zijn de uit-schieters die in dit ziekenhuis voor een dikke voldoende zorgen. Met een 8,8 kan het Máxima Medisch Centrum dan ook zeer tevreden zijn.

Een medewerker maakt broodjes. Hier-bij gebruikt hij geen handschoenen, le-pels of tangen.”Ook bij het onderdeel toiletten laat de Gelderse Vallei punten liggen. Alhoe-wel de toiletten goed zijn aangegeven, fris ruiken en er voldoende toiletpapier ligt, ligt er ook veel papier naast de af-valemmer. Misser is ook het gebrek aan urinoirs op de herentoilet. Daar kan

veel vuiligheid mee worden voorko-men. Daar staat tegenover dat de toi-letten zelf goed schoon zijn en de con-trolelijst keurig is afgetekend.Als laatste komt de wachtruimte bij de afdeling cardiologie aan de beurt. De ruimte is schoon, fris en er zijn geen vlekken te bespeuren. Dat ondanks het feit dat er veel bezoekers zijn op het moment van de controle. Keurig dus. De algemene indrukt valt dan ook zeer positief uit. “Ik ben ervan overtuigd dat alles schoon was en goed werd onder-houden”, vertelt onze mystery guest. Een klinkende 9,2 is het gevolg.

Nummer 5 Winkel en toiletten als uitschieters…

09_12_Mystery_guest.indd 12 25-01-13 15:11

Page 13: Service Management

13Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Digitaliseren voor AMC volgende stap schoonmaakproces

De Wereld Gezondheidsorganisatie waarschuwt voor meer en meer resis-tente bacteriën. Reden voor het AMC het schoonmaakproces te blijven ontwikkelen. Ronald BRuins

MRSA: misschien wel de meest gevreesde bacterie in zieken-huizen. Een vervelende bac-

terie, resistent tegen de meeste antibio-tica. Gedijt daarom uitstekend in ziekenhuizen, speurend naar relatief zwakke patiënten. Het is niet voor niets dat het AMC in Amsterdam actief deel-neemt aan landelijk, wetenschappelijk onderzoek naar MRSA. “Zoals we ook deelnemen aan landelijk onderzoek naar handhygiëne”, aldus arts-micro-bioloog en voorzitter van de infectie-commissie Lodewijk Spanjaard.

Tot een minimum… Het is de afdeling Ziekenhuishygiëne & Infectiepreventie die namens het AMC de uitbraak van MRSA en andere bacte-riën tot een minimum moet beperken. De schoonmaak speelt in dat proces een cruciale rol. “De schoonmaak is af-gestemd op het beleid van de afdeling ziekenhuishygiëne”, zegt stafadviseur Lida van Vuure. “In samenspraak met de afdeling ziekenhuishygiëne worden het schoonmaakprogramma en de schoonmaakfrequentie opgesteld en worden schoonmaakprotocollen afge-sproken. Deze worden geautoriseerd door de afdeling ziekenhuishygiëne.”Niettemin loopt jaarlijks gemiddeld 5 tot 10 procent van de opgenomen pati-enten een infectie op in een zieken-

huis. Een aantal dat schommelt, zegt Spanjaard, maar over de gehele linie op de lange termijn redelijk constant blijft. Dat betekent niet dat de verantwoorde-lijke afdelingen hebben stilgezeten. In-tegendeel. Van Vuure vertelt over de ontwikkelingen in het schoonmaak-proces: “De laatste jaren zijn we over-gegaan van het inbesteden naar uitbe-steden van schoonmaken. De overgang naar microvezel heeft natuurlijk een grote rol gespeeld. Maar belangrijker is misschien wel dat we onze protocollen steeds meer hebben vastgelegd, waar-door we iedereen hebben gedwongen meer structuur in het werken aan te brengen. Taakboeken, -kaarten en -fi-ches ondersteunen de medewerkers op de werkvloer. Daarnaast controleren en begeleiden leidinggevenden de mede-werkers tijdens de uitvoering van de schoonmaakwerkzaamheden.”

OneffenhedenEen externe partij controleert wekelijks steekproefsgewijs op verschillende loca-ties de technische uitvoering van de schoonmaak. Zij brengt verslag uit van deze kwaliteitsmetingen en stellen een plan van aanpak op betreffende even-tuele verbeterpunten. Een keer per kwartaal rapporteert Schoonmaak aan Ziekenhuishygiëne & Infectiepreventie. “Daarnaast hanteren we onze eigen

metingen”, vervolgt Van Vuure. “Het is immers inte-ressant te zien of die aansluiten bij de externe metingen. Wijken ze af, dan zijn we niet goed bezig. Bo-vendien kunnen we zo eventuele oneffenheden in de schoonmaak sneller oplossen.”Nu de Wereld Gezondheidsorganisatie heeft aangegeven dat meer en meer bacteriën resistent zijn tegen antibioti-ca, is het bovendien zaak de hygiëne in ziekenhuizen te blijven ontwikkelen. Gelet op de trends in schoonmaaktech-nieken verwacht Van Vuure niet dat het AMC binnenkort een sprong voor-waarts kan maken, zoals dat met de in-troductie van de microvezel het geval was. “De volgende ontwikkeling schuilt voornamelijk in het nog beter waarbor-gen van onze processen. Bijvoorbeeld door alles te digitaliseren, waarmee we onze registratiesystemen kunnen verbe-teren én sneller kunnen handelen.” «

Infectiepreventie

Digitaalwww.amc.nlwww.who.intwww.mrsa-net.nl

thema zorg

13_thema zorg infectiepreventie.indd 13 25-01-13 15:11

Page 14: Service Management

14 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Zorgmarkt op de kop na overheidsingrijpen

Terwijl het sappelen is in de kantoormarkt en de marges dunner en dun-ner worden, wordt in de zorgmarkt volop geïnvesteerd in infectiepreventie en het zorgen voor een positieve beleving voor de patiënt. Hago Zorg spint er garen bij, maar heeft tegelijkertijd last van overheidsingrijpen op de zorgmarkt. “De dynamiek is enorm”, aldus commercieel directeur Margot van Leijen. Ronald BRuins

Op het moment dat we com-mercieel directeur Margot van Leijen van Hago Zorg spreken,

raast er een golf aan aanbestedingen van ziekenhuizen over het land. Dertig à veertig in slechts enkele maanden. Hago Zorg heeft net die van het Uni-versitair Medisch Centrum St Radboud in Nijmegen in de wacht gesleept en dat smaakt naar meer… Onder andere aanbestedingen bij het Leids Universi-tair Medisch Centrum, het VU Me-disch Centrum in Amsterdam en de Erasmus Universiteit in Rotterdam staan op de rol.Het zijn dan ook toptijden voor Van Leijen die er de boekwerken voor moet maken die horen bij dergelijke aanbe-stedingen. “Dat vind ik overigens leuk werk, want tegenwoordig, en zeker in de ziekenhuismarkt, gaat het niet om de laagste prijs. Vaak zetten de zieken-huizen het budget vast en kopen ze in aan de hand van best value procure-ment. Wat krijg ik aan toegevoegde waarde? Laat maar horen wat je voor dat geld kunt betekenen. Dat gaat bij-voorbeeld over een uitbraak van de bac-terie MRSA. Hoe zouden wij dat als schoonmaakdienstverlener aanpakken? In dergelijk gevallen komt je ervaring beter uit de verf dan bij aanbestedingen waar prijs voorop staat.”

Van Leijen geeft een voorbeeld. “We stelden bij een kliniek voor verslavings-zorg voor om met gesloten werkkarren te werken en we hielden er rekening mee dat de prestatienorm van vierkan-te meters niet zo hoog kon zijn. Im-mers, cliënten zijn gewoon in hun ka-mer aanwezig. Je kunt niet even door hun kamer heen. Dat soort zaken sco-ren dan bij dergelijke aanbestedingen.”

Specialisme Schoonmaken in de zorg is een duide-lijk specialisme, beschouwt Van Leijen. “Dat specialisme wordt door schoon-maakbedrijven die willen toetreden tot die markt nogal eens onderschat. Hago Zorg is een van de belangrijkste spelers op de markt, maar we komen lokaal ook schoonmaakbedrijven zonder ken-nis van zaken tegen. Zij worden in een enkel geval gekozen vanwege hun loka-le of regionale band, maar het ont-breekt hen aan expertise. Dat is voor een ziekenhuis levensgevaarlijk.”Schoonmaak is niet, zoals er in de kan-toorsituatie soms tegenaan wordt geke-ken, een noodzakelijk kwaad waar een opdrachtgever prima op denkt te kun-nen bezuinigen. Nee, het is een absolu-te voorwaarde. “Beleving en infectie-preventie spelen een heel grote rol. Aan de hand van de eisen van de Werk-

groep Infectiepreventie stellen we werk-programma’s op, waarbij we bij clean-rooms en operatiekamers de hoogst mogelijke standaard van schoonmaak hanteren.”Handelingsgericht schoonmaken is wat hier geldt. “Er staat precies be-

75 procent WMO verdwijnt

thema zorg

Margot van Leijen: “Als deze bezuini-gingsslag is doorgevoerd, krijg je aan de ene kant alle vormen van thuiszorg, dan een gat en dan heel complexe zorg die in-tramuraal in een verpleeghuis moet wor-den uitgevoerd.”

14_16_thema_zorg_margot_van_leijnen.indd 14 25-01-13 15:12

Page 15: Service Management

15Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

(Advertentie)

schreven wat er hoe vaak moet gebeu-ren. In andere ruimtes moet de tech-nische kwaliteit ook minimaal een zeven scoren, maar kunnen er keuzes door een schoonmaker worden ge-maakt. In de algemene centrale hal, de kantoorruimtes en de gangen moet het er in elk geval spic en span uitzien. Daar is beleving het belangrijkste as-pect. In patiëntgebonden ruimtes zijn technische kwaliteit en beleving in evenwicht.”In het Oogziekenhuis in Rotterdam is Hago Zorg waar het kan gestart met resultaatgericht schoonmaken. “Aan-leiding was een bezuiniging. We wilden die wel inhoud geven, maar dan alleen daar waar het zou kunnen”, vervolgt Van Leijen. “We hebben toen het zie-kenhuis in zones ingedeeld en zijn met zorgmanagers, zorgdirecteuren en hygi-enisten in gesprek gegaan. Wat vind jij belangrijk? De eerste ruimtes, de clean-rooms en operatiekamers, stonden na-tuurlijk buiten discussie. Handelingen moeten daar door een infectiepreven-tieadviseur, het facilitair bedrijf, maar zeker ook door de Inspectie van de Ge-

zondheidszorg getoetst kunnen wor-den. Daar draait alles om de technische kwaliteit. Het is werk waarbij de schoonmaker precies krijgt voorgescho-teld hoe hij het werk moet uitvoeren.”De commercieel directeur geeft aan dat het noodzakelijk is dat een schoonma-ker er plezier in heeft om die stappen nauwgezet te volgen. “Maar in een zus-terpost die minder intensief wordt ge-bruikt, kun je wellicht best van vijf naar

drie keer in de week schoonmaken. We hebben de zorgmanagers mede-eigenaar gemaakt. Wat moet een zeven en wat een negen aan schoonmaak zijn? We hebben die cijfers ook in ons calculatie-programma geladen en verwerkt in me-

nukaarten voor onze medewerkers. Die zien meteen: wat vindt de klant belang-rijk en wat vindt hij minder belangrijk. Daar kan een medewerker dus aan de hand van de vastgestelde prioriteiten van de klant ook de keuzes maken.”

Regie over de zorg Van Leijen schat in dat 70 procent van de schoonmaak in ziekenhuizen is uit-besteed, tegen 60 procent in de VVT.

Die laatste markt is heftig in bewe-ging, vooral door overheidsingrijpen. “Bedoeling is de oudere zo lang moge-lijk thuis te laten wonen en kosten te reduceren. Het is een bezuinigingsslag. Gemeenten krijgen de regie over de zorg in de thuissituatie. Gemeenten weten niet wat hen overkomt, net als bij de invoering van de Wet Maat-schappelijke Ondersteuning (WMO). Als deze bezuinigingsslag is doorge-voerd, krijg je aan de ene kant alle vormen van thuiszorg, dan een gat en dan heel complexe zorg die intramu-raal in een verpleeghuis moet worden uitgevoerd. Het verzorgingshuis loopt op termijn leeg. De financiering van de zorg voor ouderen is geregeld in de AWBZ en vertaald naar zogeheten zorgzwaartepakketten (ZZP). De regie van de zorg van ZZP 1 tot en met 4 gaat naar de gemeente en komt onder de WMO te hangen.”

‘We gaan samen met de zorgorganisatie waar we al voor werken de wijk in’

De dynamiek van de zorgmarkt is lastig bij te houden. Het stoort Margot van Leijen niet. “Het levert uiteindelijk ook wel weer nieuwe kansen op.”

De cijfersHet zorgcluster, naast Hago Zorg ook bestaande uit Assist en EMC, is inmiddels met 260 miljoen euro aan omzet een grote vis binnen het nog grotere Vebego. Het begon ooit in de zorgmarkt voor Vebego in 1969 met het Diaconessenhuis in Eindhoven, het tegenwoordige Máxima Medisch Centrum, dat nog steeds klant is. Inmiddels is het zorgcluster Hago in omzet voorbij gestreeft. Hago Zorg heeft meer dan 3000 mede-werkers (88,4 procent vrouw, 11,6 procent man) in dienst waarmee het een omzet van meer dan 80 miljoen euro tot stand brengt. Het bedrijf bedient 400.000 medewerkers van opdrachtgevers. De top vijf aan afkomst van medewerkers van Hago Zorg her-bergt achtereenvolgens Nederland, Turkije, Marokko, Ghana en Spanje.

14_16_thema_zorg_margot_van_leijnen.indd 15 25-01-13 15:12

Page 16: Service Management

16 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

Naar schatting van Margot van Leijen is 70 procent van de schoonmaak in ziekenhui-zen uitbesteed en 60 procent in de verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg.

Digitaalwww.hagozorg.nlOp Twitter: @margotvanleijenwww.rijksoverheid.nl/wmowww.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zorgzwaartepakkettenwww.abvakabofnv.nl/cao’s/alle-cao’s/vvt

In het kort… » Golf van aanbestedingen » Best value procurement » Grote rol beleving en infectiepre-ventie

» 75 procent WMO-markt verdwijnt » Business-to-consumer-markt in?

Deze stap is een klap voor VVT’s die veel ouderen met ZZP 1tot en met 4 onder dak hebben. Van Leijen: “Die zorg komt voor hen te vervallen en ze moeten de opbrengsten daarvan maar zien op te vangen. Men verwacht een leegloop.” Van Leijen heeft begrip voor

de gekozen weg om de zorgkosten in de hand te houden. “Daarbij komt dat ou-deren zelf ook liever langer in de thuis-situatie blijven. Dat blijkt uit onder-zoek.”Dit betekent echter wel een grote aan-passing, ook voor Hago Zorg. “Wij zijn met onze klanten in gesprek. Hoe kunnen we voor onze mensen on-danks deze ontwikkelingen continuï-teit bieden en onze dienstverlening voortzetten?” Dat blijkt niet in alle ge-vallen even gemakkelijk, beschouwt de commercieel directeur. “Eén van onze klanten, een VVT-organisatie in het zuiden van het land, had door alle aanbestedingen veel in de WMO-markt verloren. Zij had de schoon-

maak volledig in eigen beheer en wilde juist meer WMO-activiteiten gaan doen omdat dat een voorportaal is voor verdere zorg. Als je als oudere nog nooit iets hebt gehad, kom je bij een WMO-indicatie voor het eerst in con-tact met een zorgorganisatie. Deze

hoopt dat je daar later ook andere ma-nieren van zorg betrekt. Heel veel zorgorganisaties zien die WMO dan ook als een voorbode. Daar moet je bij zijn, ook al is de WMO-markt verlies-gevend. Ze hebben zo een lijn naar de klant. Onze klant zocht een partij om de WMO uit te breiden en om een koppeling te maken met intramurale schoonmaak, dus binnen de zorgorga-nisatie, met daarin verweven lichte zorgtaken.”

In het waterHago Zorg maakte een business case op basis van de CAO VVT. Van Leijen: “Die CAO hebben we gepakt, omdat dat de mogelijkheid biedt medewerkers naast

schoonmaakwerkzaamheden ook lichte zorgtaken te laten verrichten. Daar-naast is voor de WMO de CAO VVT verplicht.” De businesscase viel door het regeerakkoord in het water. Van Leijen: “75 procent van de WMO wordt afgeschaft. Daar hebben we ons over achter de oren gekrabd. Wat moeten we nog met de WMO? De verwachting is dat de particuliere markt het overneemt en de huishoudelijke hulp in veel geval-len anders wordt ingericht. De ontwik-kelingen waren voor ons dusdanig dat we de koppeling intramuraal en extra-muraal in elk geval niet meer maken. Voor de businesscase nemen we intra-muraal de schoonmaakmedewerkers over die nu onder de eigen schoon-maakdienst vallen binnen de CAO VVT. Dat gebeurt per mei.”Hoe zien de kansen op de WMO-markt er na de kabinetsplannen uit? Van Leijen: “In Maastricht gaan we, in de joint venture met Stichting Vivre in Maastricht, mensen met een thuiszor-gindicatie schoonmaak aanbieden. In-tern denken we ook verder na of we niet verder die business to consumer-markt in moeten. Dat zou dan wel van-uit de samenwerkingsverbanden moe-ten zijn die we toch al hebben. We gaan dan de wijk in, samen met de zorgorga-nisatie waar we al voor werken.” De dynamiek van de zorgmarkt is lastig bij te houden en de overheid is daar in belangrijke mate debet aan, constateert Van Leijen tot slot. “Of het me stoort? Nee, dat niet. Het levert uiteindelijk ook wel weer nieuwe kansen op.” «

‘75 procent van de WMO wordt afgeschaft. Daar hebben we ons over achter de oren gekrabd. Wat moeten we nog met de WMO?’

14_16_thema_zorg_margot_van_leijnen.indd 16 25-01-13 15:12

Page 17: Service Management

17Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

Complete zorgsector onder één dak

Van gastvrijheid en voeding tot aan schoonmaak en veiligheid: de vak-beurs Zorgtotaal biedt een compleet overzicht van de nieuwste ontwikke-lingen in de zorgwereld. Zorgtotaal vindt plaats van 13 tot 15 maart in de Jaarbeurs Utrecht. “Het is dé beurs op zorggebied.” Aline de Bruin

Zorgtotaal is de grootste zorgbeurs van Nederland. De beurs wordt eens per twee jaar gehouden. “Er

zijn niet voldoende nieuwe ontwikke-lingen op zorggebied om elk jaar een gevarieerd programma aan te bieden”, zegt beursmanager Evert Jan Bos. “Eén keer per twee jaar een beurs houden is voldoende: zo blijft het evenement spe-ciaal en is het mogelijk om een groot platform te bieden.”Het aanbod is opgedeeld in vier secto-ren: Verpleging/Medisch, Revalidatie, Voeding en Facilitair. Iedere exposant wordt ingedeeld in de relevante sector. Bos: “Op die manier is het beursaan-bod overzichtelijk voor bezoekers. Voor de sector voeding moeten ze bijvoor-beeld in hal 9 zijn. Daar staan alle be-drijven op dat gebied bij elkaar.” Voor informatie over bijvoorbeeld technolo-gie, zorgspecifieke software en domoti-ca kunnen bezoekers terecht op de beurs Zorg & ICT, die gelijktijdig wordt gehouden met Zorgtotaal. Bezoekers hebben toegang tot beide beurzen. Naast de indeling in sectoren is er ook een aantal beursthema’s opgesteld: gastvrijheid, veiligheid en ergonomie. De thema’s zijn gekozen naar aanlei-ding van onderzoek onder zorgprofessi-onals. “Gastvrijheid is een onderwerp dat nu erg speelt. Er is meer aandacht voor de wensen van patiënten en be-woners; ziekenhuizen en zorginstellin-gen onderscheiden zich in toenemende mate door hun gastvrijheid. Daar kan

vaak nog een slag worden gemaakt.” Naast gastvrijheid is er aandacht voor veiligheid en ergonomie. “Het gaat daarbij niet alleen om de veiligheid van de patiënt, maar ook om die van het personeel. Zo komt het onderwerp van agressie tegenover medewerkers aan de orde. Daarnaast wordt op de beurs een aantal ergonomische innovaties ge-toond, van tilliften tot aangepast meu-bilair.”Bezoekers kunnen een veiligheidstour maken om de nieuwste ontwikkelingen op het gebied te zien. Daarnaast kun-nen ze een route volgen langs de geno-mineerde bedrijven voor de Innovatie Awards. Die awards worden uitgereikt in de themacategorieën.

Kennis delenZorgtotaal biedt ook een inhoudelijk programma met lezingen, demonstra-ties en simulaties. In het Skills Lab is het mogelijk om met de hulp van si-mulaties vaardigheden te testen. Verder vinden in het Verenigingstheater lezin-gen plaats over verschillende onderwer-pen. “De zorg is voor bedrijven interessant om in te investeren vanwege de steeds groeiende markt”, vervolgt de beursma-nager. Hij belooft dat de bezoekers van Zorgtotaal in één dag op de hoogte zijn van alle nieuwe ontwikkelingen in de zorg. “Het belangrijkste doel van de beurs is dat iedereen van elkaar leert en kennis uitwisselt. Op die manier krij-

gen bezoekers een compleet beeld van wat er speelt in de zorgwereld. Zorgto-taal heeft zich ontwikkeld tot dé beurs op zorggebied.” «

Vakbeurs Zorgtotaal

BeursinformatieZorgtotaal vindt plaats op woensdag 13 maart van 10.00 uur tot 17.00 uur, donderdag 14 maart van 10.00 uur tot 17.00 uur en vrijdag 15 maart van 10.00 uur tot 16.00 uur in de Jaar-beurs Utrecht. Na online registratie is de toegang gratis. Met de toegangs-badge hebben bezoekers ook toe-gang tot de vakbeurs Zorg & ICT.

Digitaal www.zorgtotaal.nlwww.jaarbeursutrecht.nlOp Twitter: @Zorgtotaal13

17 Thema zorg Zorgtotaal.indd 17 25-01-13 15:12

Page 18: Service Management

18 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

Schoonmakers herbergen verborgen kwaliteiten

Gom ZorgSupport en het Erasmus MC geven schoonmaakmedewerkers de kans zich te ontwikkelen tot facilitair zorgmedewerker. Een functie die absoluut niet te hoog gegrepen is, menen beide partijen. Fokko EbbEns

“Kan een schoonmaker dat eigenlijk wel?” Janine de Vries herhaalt de vraag die

haar de laatste maanden met grote re-gelmaat is gesteld, vooral door mensen buiten de schoonmaaksector. Als Ma-nager Projecten & Kwaliteit van Gom ZorgSupport is ze samen met het Eras-mus MC in Rotterdam nauw betrokken bij de totstandkoming van een proef, waarin schoonmakers kunnen door-groeien tot facilitair zorgmedewerker. “Maar vanuit de markt heerst er dus wel enige scepsis”, vervolgt De Vries.Terug naar het begin. De start van de proef is een voortvloeisel uit de nieuw-bouw van het Erasmus MC. Rinus de Viet, Sectormanager Voeding van het Erasmus MC: “Met de bouw van het nieuwe ziekenhuis is er vooral ook ge-keken naar de serviceconcepten rond-om het bed. Nu worden vanuit een centrale productieruimte de maaltijden geportioneerd aangeleverd bij de ver-pleegunits. Maar in het nieuwe zieken-huis wordt de zorg vanuit een decen-trale afdelingskeuken aangeboden. Voordeel hiervan is dat vraag en aan-bod direct op de behoefte van de pati-ent kan worden afgestemd, waardoor een meer hotelmatige benadering van zorg ontstaat. Daarin past ook dat de facilitair zorgmedewerkers zich bezig-

houden met meer dan alleen voeding.”Die hang naar een complete zorgmede-weker die allerlei taken tot aan het bed van de patiënt op zich kan nemen is een landelijke trend, stelt Coördinator Voedingsassistenten én facilitair zorg-medewerker Gerjo Stout-Moerkerken.

Stap“Maar hoe maak je die stap vervol-gens?” De Viet voegt toe: “De laatste drie jaar hebben we een aantal pilots

gedaan. We hebben gekeken of we ei-gen medewerkers konden omscholen tot facilitair zorgmedewerker. Daar-naast zijn we een traject met het UWV aangegaan. Maar daarin stuitten we toch op te veel mensen die het traject niet konden of wilden volbrengen en afhaakten. Vervolgens hebben we ons afgevraagd of we niet de samenwerking moesten zoeken met de schoonmaak-bedrijven.”Dat initiatief vond als vanzelfsprekend

Naar facilitair zorgmedewerker…

Kan een schoonmaker dat eigenlijk wel? Die vraag werd met grote regelmaat gesteld, vooral door mensen buiten de schoonmaaksector.

Foto

Fac

ilico

m

18_20_Thema_Zorg_zorgsupport.indd 18 25-01-13 15:13

Page 19: Service Management

19Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

aansluiting bij Gom ZorgSupport, dat al bezig was met het opzetten van een flexpool van zorgondersteuners. Zeker met de code verantwoordelijk marktge-drag in het achterhoofd, waarin schoonmaakondernemingen gestimu-leerd wordt perspectief te genereren voor hun medewerkers. “Maar in de praktijk is dat perspectief veelal redelijk beperkt”, vervolgt De Viet. “Schoon-maakmedewerkers hebben weinig mo-gelijkheden. Terwijl wij in de pilot met Gom ZorgSupport hebben gemerkt dat schoonmaakmedewerkers over veel kennis en kunde beschikken.”

Toereikende capaciteiten?Maar is die kennis voldoende om uit te groeien tot volwaardige facilitair zorgmedewerker? De scepsis die De Vries namens Gom ZorgSupport moest overwinnen tekent de wijze waarop de buitenwereld tegen de schoonmaakbranche en zijn medewer-kers aankijkt. Vraag is nu of dat te-recht is. De Vries: “De opleiding die de medewerkers krijgen is facilitair, niet medisch. De afbakening van de func-tie moet duidelijk zijn: de verantwoor-delijkheden van de facilitair zorgmede-werker reiken tót de patiënt, niet áán de patiënt zelf. Met die wetenschap in het achterhoofd is het onze visie dat onze medewerkers wel degelijk over die capaciteiten beschikken. Maar we zijn ons er ook van bewust dat niet alle medewerkers hiertoe in staat zijn. Niet alle medewerkers willen dit ook. Daar-om hebben we veel energie gestoken in de werving en selectie van de juiste medewerkers. We hebben een vacature uitgezet, waarin we onze medewerkers hebben gevraagd of ze carrière wilden

maken. Daar hebben we een voorlich-tingsmiddag aan gekoppeld. Zonder echt te weten hoeveel mensen daar op af zouden komen. Uiteindelijk meldde zich ongeveer 25 procent van onze medewerkers op deze grote locatie. Daar hebben we een klein groepje uit geselecteerd, waarvan wij dachten dat ze potentie hadden.”Het beheersen van de Nederlandse taal

is een belangrijke vereiste. “Omdat communicatie met de patiënt belang-rijk is. Je moet kunnen uitleggen wat je doet”, verklaart Stout-Moerkerken. De Vries vult aan: “En we beschikken over best veel mensen die niet van Neder-landse afkomst zijn. Daarom hebben we iedereen gevraagd ter plekke een motivatiebrief te schrijven. Daarmee voorkom je dat sollicitanten eventueel thuis een brief door iemand anders la-ten schrijven.”

GastcollegesDe schoonmaakmedewerkers die zich een klein half jaar geleden door de sol-licitatieprocedure hebben geworsteld, volgen nu één dag in de week op kos-ten van Gom Zorgsupport de MBO Ni-veau 2-opleiding tot facilitair zorgme-

dewerker. Die opleiding combineren ze met praktijkdagen in het Erasmus MC, aangevuld met gastcolleges van het Rotterdamse ziekenhuis. Het resulteert in ieder geval in opgewekte medewer-kers, stelt De Vries. “Ze zien dit als een stap omhoog. Dat zorgt voor motivatie. Laatst had ik iemand aan de lijn. Hij werkte in de buurt van het Erasmus, had van ons programma gehoord en

had mij daarom opgezocht. Hij vroeg of we nog mensen zochten, of hij dan eventueel tijdens het volgende traject kon instromen.”De Viet: “De uitdaging is groter. Als fa-cilitair zorgmedewerker hebben ze een uiteenlopender takenpakket, met daar-in veel meer verantwoordelijkheden over de indeling van hun taken. Als schoonmaker hebben ze minder varia-tie in hun taken en is het werk routine-matiger. Hun nieuwe functie vraagt al-lerlei nieuwe kennis en competenties, waarvan plannen een heel belangrijke is. Daarom is die opleiding ook cruci-aal.” De Vries: “We zijn eerst begonnen met een klein groepje. We wilden in eerste instantie kijken hoe dit traject zou verlopen. Het concept blijven we continu ontwikkelen. We sparren met het Erasmus MC, maar ook met het opleidingsinstituut. We zien dit name-lijk echt als een samenwerkingsproject, willen met Gom niet fungeren als een uitzendbureau.”Het Erasmus MC kijkt voorlopig in ie-der geval met een goedkeurende blik naar het concept. “Dus wat mij betreft werken we ook in de toekomst op deze manier samen met Gom ZorgSupport”, zegt De Viet. “De vraag naar facilitair zorgmedewerkers neemt toe. En ik vind wel dat we kunnen concluderen dat dit concept met deze schoonmaakmede-werkers geslaagd is.”Die conclusie zegt alles over de toege-

“In de praktijk is het perspectief van schoonmaakmedewerkers redelijk beperkt”

Foto

Fac

ilico

m

Met de bouw van het nieuwe ziekenhuis is vooral ook gekeken naar de serviceconcepten rondom het bed.

18_20_Thema_Zorg_zorgsupport.indd 19 25-01-13 15:13

Page 20: Service Management

20 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

thema zorg

“Kan een schoonmaker dat eigenlijk wel?”

voegde waarde die schoonmaakmede-werkers dus wél kunnen leveren, me-nen beide partijen. Stout-Moerkerken: “Deze mensen herbergen verborgen kwaliteiten. Of ik dat had verwacht? Waarom niet!? Geef je mensen ver-trouwen en coach je ze op de juiste ma-nier, dan krijgen ze vanzelf het ik-kan-het-gevoel. En dan groeien ze in mijn ogen veelal vanzelf toe naar het ge-wenste niveau.”

OnzekerheidDe Vries: “Natuurlijk worstelen deze mensen af en toe met een stukje onze-kerheid. Dat moeten ze overwinnen. Leren hoe ze zelfverzekerd een kamer binnenkomen bijvoorbeeld. Daar zijn we al mee bezig geweest met onze regu-liere schoonmaakmedewerkers, maar als facilitair zorgmedewerker hebben ze meer verantwoordelijkheden. Bijvoor-beeld omdat ze moeten communiceren met patiënten, omdat ze verantwoorde-lijk zijn voor het eten en drinken. Dat vergt een andere houding. Iets wat we onder meer proberen te verbeteren met een workshop hostmanship.”

De Viet: “Vergis je bovendien niet in mensen uit een andere culturen. Daar-in spelen zorgaspecten van oudsher een veel grotere rol. Wij zijn in onze maat-schappij nogal individualistisch. Ande-re culturen hebben dat veel minder. Zij hechten veel meer waarde aan geza-menlijk optrekken, elkaar helpen.”Het wachten is nu op de eerste tevre-denheidsonderzoeken onder patiënten. Volgens Stout-Moerkerken wijst een oriënterende rondgang langs de patiën-

ten van het Erasmus MC in ieder geval op een positieve tendens. “Ze lopen met de nieuwe medewerkers weg! Pati-enten hebben minder gezichten aan

hun bed. Van de voedingsassistent tot de zorgassistent, op een gegeven mo-ment weten patiënten niet meer wie wie is. De facilitair zorgmedewerkers nemen die onduidelijkheid weg. Boven-dien kunnen patiënten bij de facilitair zorgmedewerker terecht voor een ander praatje. Hoeven ze het even níét over hun ziekte te hebben…”

VraagtekensNiettemin hebben de twee partijen nog wel degelijk vraagtekens. De invulling en verdeling van het takenpakket bij-voorbeeld. Welke taken kunnen Gom en Erasmus MC nog meer op het bord-je van de facilitair zorgmedewerker leg-gen? De Viet denkt hardop aan logis-tiek en voorraadbeheer. “Kwaliteitsborging is daarin heel be-langrijk”, zegt De Vries. “We zien nu al dat de leuke taken als eerste worden uitgevoerd en de minder leuke taken als laatste. En schoonmaken valt nog steeds onder die laatste categorie. Maar het mag straks niet zo zijn dat een rol-stoel niet of niet goed wordt schoonge-

maakt, omdat andere taken de voor-rang kregen.”

Andere functie Zijn die plooien straks definitief gladge-streken dan hebben Gom ZorgSupport en Erasmus MC alle vertrouwen in een concept dat navolging kan vinden op andere locaties. “In andere regio’s zie je weliswaar vergelijkbare functies”, be-sluit De Vries. “Maar daarin fungeert de medewerkers vooral als schoonma-ker plus. Hier kunnen we echt spreken over een andere functie, met daarin een stukje schoonmaak.” «

In het kort… » Externe scepsis over capaciteiten schoonmakers

» Code stimuleert » Enthousiaste schoonmakers » Schoonmakers kunnen meer » Facilitair zorgmedewerker: meer dan schoonmaker plus

Digitaal www.facilicom.com/nl/gom/pages/zorgsupport.aspxwww.erasmusmc.nl

Schoonmaakmedewerkers hebben volgens Rinus de Viet weinig mogelijkheden. “Terwijl wij hebben gemerkt dat ze over veel kennis en kunde beschikken.”

Foto

Fac

ilico

m

(Advertentie)

18_20_Thema_Zorg_zorgsupport.indd 20 25-01-13 15:13

Page 21: Service Management

21Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Onomstotelijk bewijs ontbreekt

Eind vorige eeuw heeft de Engelse microbioloog S.J. Dancer een overzichtsartikel gepubliceerd in

het tijdschrift Journal of Hospital In-fection: Mopping up the hospital (1999;43:85-100) waarin zij aangaf dat het schoonmaakproces in een zie-kenhuis een vergeten component was van infectiepreventie. In de Engelse zie-kenhuizen was toen een bezuinigings-ronde gaande en het schoonmaakpro-ces werd teruggebracht tot een mini- maal niveau. Hoewel deskundigen op het gebied van infectiepreventie besef-fen dat reiniging een grote bijdrage le-vert op het gebied van infectiepreven-tie, hebben zij deze bezuiniging niet kunnen stoppen. Daar ligt een aantal oorzaken aan ten grondslag. Ten eerste het schoonmaakbudget komt niet uit ‘dezelfde pot’ als het budget voor infec-tiepreventie, terwijl schoonmaak wel een belangrijke component van infec-tiepreventie is. Ten tweede ontbreekt wetenschappelijk bewijs waarin het be-lang van reiniging van de zieken-huisomgeving onomstotelijk is aange-geven.

StudiesEr zijn geen studies met hoge bewijs-kracht voorhanden die als bewijs hier-voor kunnen dienen. Als laatste wordt

schoonmaken niet gezien als een be-roep met status. Het schoonmaken van de ziekenhuisomgeving wordt groten-deels uitgevoerd door personeel dat hiervoor niet gedegen is opgeleid. Het ziekenhuis is een reservoir van ziekteverwekkende micro-organismen waarvan vele multi-resistent zijn, dus ongevoelig voor de meeste soorten an-tibiotica. Een deel van de micro-orga-

nismen komt voor bij mensen en wordt via mens-op-menscontact verspreid.Een deel wordt verspreid door contact met besmette instrumenten en via technische procedures en een deel wordt via contact van gezondheidszorg-medewerkers met de omgeving van de patiënt. In deze laatste besmettingsweg speelt reiniging van de ziekenhuisom-geving een grote rol. Het resultaat van een goede reiniging is dat stof en vuil worden verwijderd en juist dit stof en vuil zijn het leefmilieu voor micro-or-ganismen. Een goede schoonmaak voorkomt dus dat pathogene micro-or-ganismen zich kunnen handhaven en zich verspreiden. De huidige tijd vraagt om meer dan alleen logisch nadenken als men aan wil tonen dat schoonma-ken een belangrijke bijdrage levert aan de infectiepreventie. Daarvoor zijn stu-dies nodig met een hoge bewijskracht, zoals randomised controlled trials et cetera. Helaas ontbreken dergelijke stu-dies vooralsnog in de wereld van de

schoonmaakbranche. De bewijzen die er nu liggen zitten vooral in beschrij-vingen van uitbraken waarbij meestal een goede reiniging van de omgeving de uitbraak tot stoppen bracht. Dit is echter indirect bewijs en in de tijd van evidence based medicine is, om te over-tuigen dat schoonmaken van de zie-kenhuisomgeving echt belangrijk is, een wetenschappelijker benadering

wenselijk. In de wereld van de infectie-preventie en de wereld van de schoon-maakbranche beseffen we heel goed welke belangrijke rol reiniging speelt.

WonderlijkHet is dan ook wonderlijk dat schoon-maken van de ziekenhuisomgeving niet wordt uitgevoerd door personeel dat hiervoor een degelijke opleiding heeft genoten. Ik denk daarbij aan een oplei-ding die wordt afgesloten met een diploma zodat er ook een bepaalde sta-tus aan de opleiding kan worden ont-leend. Bezuinigingen op het schoon-maakproces zoals in 1999 door Dancer in haar artikel in Engeland beschreven, komen tegenwoordig ook in Nederland helaas voor. De gevolgen daarvan zou-den meer aandacht moeten krijgen.

Thea Daha is deskundige infectiepreventie en was tot medio juli lid van de werk-groep Infectiepreventie. Nu werkt ze bij het Leids Universitair Medisch Centrum.

column

Digitaal www.lumc.nl www.wip.nlwww.journals.elsevier.com/ journal-of-hospital-infection

‘Verspreiden pathogene micro-organismen met goede schoonmaak tegengaan’

21_Column_Thea_Daha.indd 21 25-01-13 15:15

Page 22: Service Management

22 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

markt

‘Niet uit noodzaak, maar uit pure luxe’

Nederrijn Groep en Lucas Berger Schoonmaakservice zijn gefuseerd. Niet uit noodzaak, maar uit pure luxe, stellen de directeuren Bert Wernke en Willem Jansen Verplanke. In een geëngageerde dialoog spreken ze over het ondernemerschap, hun drijfveren én natuurlijk de samenvoeging.Fokko EbbEns

Heel even is er oogcontact. Of het tweetal zichzelf vrienden durft te noemen? Twijfel is er

niet. Willem Jansen Verplanke en Bert Wernke knikken. Wernke zegt: “Ja, zo kun je dat wel stellen. We hebben elakaar de laatste twintig jaar niet overloapen. Maar we hebben elkaar altijd twee à drie keer per jaar gesproken. Dat ging meestal over onze bedrijven. Hoe gaat het nu? Waar loop jij tegenaan? We kunnen bij elkaar ons ei kwijt, ook priavé.” Wernke (Nederrijn Groep) en Janasen Verplanke (Lucas Berger Schoonamaakservice) hebben de handen sinds 1 januari ineen geslagen. Samen voramen ze een nieuw bedrijf onder een beakende naam: Nederrijn Groep. Jansen Verplanke: “Onze eerste kennisamaking dateert van meer dan twintig jaar terug. We werkten beiden in loonadienst voor Gom, onderdeel van Faciliacom. Toen Bert voor Gom naar het buitenland vertrok, heb ik zijn functie in Rijnmond overgenomen. We hebben contact gehouden en zijn vervolgens allebei ondernemer geworden. Ik in 2002, met Lucas Berger. Later heb ik daar Gelre Schoonmaakdiensten aan toegevoegd.”Wernke: “In dienst van Facilicom heb ik diverse directiefuncties bekleed,

waarvan ik de laatste zeven jaar direcateur van Facilicom International ben geweest. Ik heb zeven jaar in België en Frankrijk gezeten, heb daar een flinke tak van Facilicom opgezet. Die werd de laatste jaren zo groot, dat er begrijpelijakerwijs steeds meer mensen uit Nederaland in mijn nek begonnen te hijgen. Het was niet langer leuk. Ik ben gestopt en naar Nederland gekomen. Maar dan?”

SleurJansen Verplanke: “Ik raakte in een sleur, draaide op de automatische pialoot. Dat vond ik irritant, ook voor mijn werkgever! Ik zag een geplaveide weg met populieren voor me, tot aan mijn pensioen. Ik merkte dat ik daaradoor kracht, spirit en creativiteit inlea

verde. Dan doe ik het maar zelf, dacht ik. Voor mij de ultieme manier weer fris en wakker te worden. Al wist ik naatuurlijk niet of ik ondernemer kon zijn. Het was ook behoorlijk zweten, toen ik

de eerste keer vakantiegeld diende te betalen. Moest ik opeens denken aan de cashflow.”Wernke: “Ik had na mijn tijd in Frankarijk voor enkele andere bedrijven kunanen beginnen. Maar ik had Gom in mijn voorhoofd staan. Daar was ik mee verweven. Voor mezelf beginnen was een optie. Aan de andere kant: ik had de zekerheid van een salaris; of het nu goed ging of niet. Maar op een gegeven moment stelde ik mezelf de vraag: als ik voor een ander succesvol kan zijn, waarom dan niet voor een mezelf? Ik wilde als ondernemer in ieder geval niet helemaal vanaf nul beginnen. Gealukkig diende Nederrijn Groep zich aan. Ik heb eerst een half in jaar loonadienst gezeten, heb vervolgens in 2004 vijftig procent van de aandelen overgea

nomen en enkele jaren later de rest.”Het resulteerde in twee succesvolle onadernemingen. Jansen Verplanke werkte in zijn laatste jaar als zelfstandig onadernemer met vierhonderd werknemers

Fusie Nederrijn en Lucas Berger

‘Of ontstaat er dan uiteindelijk een grote wolk in de vorm van een paddenstoel?’

22-24 Nederrijn groep.indd 22 25-01-13 15:15

Page 23: Service Management

23Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

markt

»

(Advertentie)

en een omzet van zes miljoen euro. De grotere Nederrijn Groep kende op het laatste moment zeshonderd werkneamers en een omzet van tien miljoen euro. Bovendien overlegden beide schoonmaakbedrijven over 2012 een uitstekende nettowinst. Kortom: prima resultaten in uitdagende tijden. En toch waren beide directeuren niet teavreden.Wernke: “Twee jaar geleden hebben we voor het eerst voorzichtig gesproken over een samenvoeging. We zijn niet over één nacht ijs gegaan.” Jansen Veraplanke: “Af en toe hebben we getwijafeld. Je bent toch de koning van je eiagen koninkrijk. En dat is af en toe lekker, koning zijn, bij wijze van spreaken per decreet kunnen regeren. Dat biedt kansen. Maar ook bedreigingen.”

Een spiegel Wernke: “Waarom we uiteindelijk toch door hebben gezet? Ik miste een maatje. Natuurlijk, ik kon alles zelf beslisasen, maar ik miste een spiegel. Je realiaseert je dat je bedrijfsblind wordt. Dat verandert nu. Daarnaast speelden onze levensfases een rol. Ik realiseerde op een gegeven moment dat ik geen opvolaging had. Stel: ik rijd tegen een boom? Wat dan? Wat betekent dat voor het bedrijf, voor mijn nabestaanden? Dat was niet goed geregeld. Daarnaast wilade ik aan de boze buitenwereld laten

zien dat ik ‘dit’ kon. Dat heb ik beweazen. Die drang vervalt. Dus ik wilde nog een ander kunstje doen.”Jansen Verplanke: “Toch bijzonder: we wilden allebei ondernemer worden. Wilden allebei laten zien dat we daaratoe in staat waren. Blijkbaar zijn we nu in een fase aanbeland, waarin we ons beleid willen delen met een maatje. Je wilt uit je comfortzone, sparren over de juiste beslissingen voor het bedrijf. Dat is moeilijker, maar het resultaat is beavredigender. Dit geeft mij hetzelfde geavoel als het moment dat ik onderneamer werd. Ik ben trots, heb een bepaalde flow. Het is een revitalisearing.”

Grote wolkBeide directeuren hadden dezelfde moatieven voor een samenvoeging. Maar de realisatie van die plannen bracht veraschillende obstakels met zich mee. De onderlinge samenwerking bijvoorbeeld. Wernke en Jansen Verplanke konden het informeel goed met elkaar vinden. Maar hoe zat het met de zakelijke afastemming? Wernke: “Die vraag hebben wij ons ook gesteld. Daarom hebben we ons door laten zagen door een onafahankelijk bureau. Wat voor mensen zijn wij eigenlijk? Wat zijn onze sterke en zwakke punten? Kúnnen wij wel saamenwerken?” Jansen Verplanke: “Of ontstaat er dan uiteindelijk een grote

wolk in de vorm van een paddenstoel?”Wernke: “In een huwelijk is er ook wel eens sprake van ruzie. Moet kunnen. Dat is makkelijk gezegd. Maar dat moeaten we nu wel kunnen accepteren. Dat moeten we leren, we zijn immers jaren zelf de baas geweest. Maar mede dankazij een fantastisch rapport weten we nu precies wat onze valkuilen zijn en op welke vlakken we elkaar versterken.” Jansen Verplanke: “We hebben een structuur bedacht om eventuele conaflicten op te lossen. We zijn beiden diarecteur, maar hebben de taken verdeeld naar onze kwaliteiten. Ik richt me meer op P&O, kwaliteitsborging, relatiebeaheer en het financiële plaatje. Bert richt zich ook op de relatiebeheer en daaranaast op de marketing. Enkele zaken verplaatsen we naar beneden, naar de bevoegdheden van het managementateam. Daarnaast creëren we Raad van Toezicht. Doet zich een probleem voor, dan is hun advies bindend. Het is soawieso aan ons altijd in het belang van het bedrijf te handelen, niet op perasoonlijke gronden. Ik denk dat we daar oud en wijs genoeg voor zijn.”

Plezierig mens Wernke: “Willem is een plezierig mens. Hij is oprecht geïnteresseerd in wat mensen willen én kunnen. Hij is boavendien van de details en neemt welaoverwegen beslissingen. Vind ik prettig. Hij geeft mij een stukje rust. Ik ben meer van de lange halen snel thuis. Daarin vullen we elkaar aan.” Jansen Verplanke: “Samen beschikken we over de balans tussen ‘er nog een nachtje over slapen’ en ‘hup, we gaan het doen’. Want op zichzelf zijn beide eiagenschappen niet ideaal. Bert heeft de energie overal kansen te zien. Hij kan mensen enthousiasmeren. Kan niet,

Bert Wernke en Willem Jansen Verplanke: “Schoonmakers krijgen bij ons de tijd hun werk goed te doen”.

22-24 Nederrijn groep.indd 23 25-01-13 15:15

Page 24: Service Management

24 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

markt

In het kort… » Fusie Nederrijn Groep en Lucas Berger

» Ondernemers afkomstig van Gom

» Lucas Berger: 400 werknemers, 6 miljoen euro

» Nederrijn: 600 werknemers, » 10 miljoen euro » Grens op 20 miljoen euro

Digitaal www.nederrijn.nlwww.schoonmaakbedrijf-arnhem.nlwww.facilicom.com

bestaat niet. Hij is direct. Dan komt soms heftig over, maar je weet wel je aan hem hebt.”Ook de kantoren van beide bedrijven diende het tweetal in elkaar te schuiven tot een nieuw geheel van liefst duizend medewerkers. Geen sinecure. Maar uitaeindelijk verliep de convergentie beter dan vooraf gedacht. Wernke: “Het was een mooi proces. We hebben onze mensen al vroeg bij elkaar gezet en

onze samenvoeging gedeeld. En hoe ga je daar vervolgens mee om? Sommigen positief, sommigen negatief. Mooi vond ik het dat mensen uiteindelijk zélf in staat waren oplossingen te generearen, zelf beslissingen te nemen.”

Knopen doorhakkenJansen Verplanke: “Afdelingen wor-den in elkaar geschoven, functies ver-anderen en namen veranderen. Dat resulteert in emotie. We hadden daarom gedacht dat wíj de knopen moesten doorhakken. Maar het was bijzonder om te zien dat mensen dat

zelf kunnen doen, zowel de winnaars als de werknemers die concessies hebben moeten doen.”Wernke: “Daarin was het helemaal niet vanzelfsprekend dat de werkne-mers van de grotere Nederrijn Groep de bepalende functies kregen. Het ging om een samenvoeging. Wij slok-ten Lucas Groep niet op. Ik denk dat al onze mensen realiseerden dat het niet goed gaat in de branche. Maar

wij kunnen in deze tijd, vol kommer en kwel, een positief bericht afgeven: twee gezonde bedrijven die samen een nóg betere basis willen creëren. Dát beseffen onze werknemers.”Zo staat er nu een nieuwe Nederrijn Groep. De beoogde omzet bedraagt ruim zestien miljoen. Jansen Verplanke en Wernke willen groeien. Gesprekken over de overname van een derde partij bevinden zich al in een vergevorderd stadium. Maar een uiteindelijke omzet van twintig miljoen is de grens, stelt Wernke. Natuurlijk, een omzet van dertig miljoen is leuk. Maar de twee dia

recteuren zijn bang dan het contact met de klanten en de medewerkers te verliezen. En dat is een doodzonde. Wernke: “Klanten kiezen steeds meer voor de middelgrote schoonmaakbeadrijven. Simpelweg omdat ze niet te maken willen hebben met een of andeare accountmanager. Ik zit al jaren in het bestuur van OSB. De code verantawoordelijk marktgedrag, het OSBakeuramerk… Stuk voor stuk fantastische iniatiatieven. Maar hoe is het mogelijk dat mensen hebben vergeten dat schoonamaak mensenwerk is? Dat is funest. Een klant heeft geen boodschap aan een luxe kantoor. Investeringen moeaten decentraal gebeuren, in onze menasen.”

Klantdichtheid Jansen Verplanke: “Onze hoogste klantdichtheid zit in de regio Arnhem. Daar hebben wij al jaren een wachtlijst van mensen die voor ons willen schoonmaken. Omdat ze weten dat ze ons kunnen vertrouwen. Ze krijgen bij ons de tijd hun werk goed te doen, beaschikken over goede materialen én worden goed gecoacht. Dán krijg je een goede naam. En die koesteren we.” Wernke: “Een klant koopt bij ons kwaaliteit van betrokken mensen. Dat was bij Nederrijn Groep het geval en dat was bij Lucas Berger het geval. Daarin verschillen we niet van elkaar. Daarom is één en één in dit geval drie.” «

‘Hoe is het mogelijk dat mensen vergeten dat schoonmaak mensenwerk is?’

Jansen Verplanke en Wernke in een geëngageerde dialoog over het ondernemerschap…

22-24 Nederrijn groep.indd 24 25-01-13 15:16

Page 25: Service Management

25Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

De wachtdagen: ophouden met roepen vanaf de zijlijn

Het hete hangijzer wachtdagen roert zich weer eens. De eeuwi-ge discussie wel of niet afschaf-

fen. Wij hinken eigenlijk al jaren op twee gedachten: enerzijds afschaffen anderzijds behouden. En het zal bij de volgende cao-onderhandelingen het paradepaardje van de vakbonden zijn.Eigenlijk is deze regeling al jaren een doorn in het oog van de bonden. En in het kader van ledenwerving zal het een grote overwinning voor ze zijn als ze de wachtdagen kunnen schrappen. Tij-dens de laatste cao-onderhandelingen is de eis naar voren gekomen dat on-derzoek gedaan moet worden naar het effect van de wachtdagen. Daarom start dit jaar een onderzoek van ITS (Radboud Universiteit), DEXIS-arbeid en de RAS, dat moet uitwijzen wat het effect is van het afschaffen óf het be-houden van de wachtdagen.

DrempelGezien de omvang van de pilot-groe-pen was er nogal een drempel vanuit de glazenwasserbranche voor deelname aan het onderzoek. Dit was eerst vijf-tien fulltime medewerkers vallende on-der één leidinggevende. Dit is nu aan-gepast naar vijf fulltime werknemers onder één leidinggevende. Dus ook de kleinere ondernemers kunnen nu mee-doen. Het is van groot belang dit on-derzoek te steunen, daar we dan einde-lijk inzichtelijk hebben wat nu echt de invloed van de wachtdagen is én we

eventueel sterker staan in onze onder-handelingspositie tijdens de nieuwe cao-onderhandelingen.Want wat is nu de invloed van het hui-dige wachtdagenbeleid? Melden werk-nemers zich minder vaak ziek wanneer

er geen wachtdagen zijn? Is er een drempel? Wat is het gevaar? Wilt u een medewerker die eigenlijk ziek is toch de ladder op hebben, omdat hij de wacht-dagen niet voor zijn rekening wil krij-gen? Voorkom je de maandagochtend-ziekte met de wachtdagen? Is het motiverend of juist niet? Blijft iemand langer ziek, omdat hij die twee wacht-dagen wil compenseren? En is het soci-aal gezien (nog) wel verantwoord uren in te houden van onze werknemers? Is ons idee juist, dat het zonder wachtda-gen totaal uit de klauw loopt met ons verzuim?

NieuwsgierigKortom allemaal reële vragen die we pas beantwoord zullen zien als er daad-werkelijk onderzoek naar gedaan wordt. En wij zijn eigenlijk erg nieuws-gierig naar de uitkomst van het onder-zoek. Het is makkelijk roepen vanaf de zijlijn of iets wel of niet werkt. Dat kan,

maar wij kiezen er voor mee te doen aan het onderzoek. Wij willen objectief aan kunnen tonen dat wat wij denken dat werkt, ook écht werkt. Wij hebben gekozen voor optie c van het onder-zoek. Dat houdt in: afschaffen van de

wachtdagen (voor de pilotgroep) en in-terventies inzetten rondom verzuim. Waarbij we ondersteuning krijgen in ons beleid rondom verzuim, getraind worden in de regie op verzuim en bege-leid worden in concrete aanpassingen die kunnen bijdragen aan verbetering. Ieder nadeel heeft zo weer zijn voor-deel. Het is altijd goed eens onafhanke-lijk beoordeeld te worden op je proces-sen. Er komt eindelijk duidelijkheid. Wordt dus vervolgt... ‹‹

Paul Meerman is als directeur en eigenaar van S&G Diensten onder meer nauw be-trokken geweest bij de totstandkoming van het OSB-keurmerk.

column

Digitaalwww.de-glazenwassers.nl [email protected]

‘Het is de vraag of je met wachtdagen de maandagochtendziekte kunt voorkomen’

25_Column_Paul_Meerman.indd 25 25-01-13 15:16

Page 26: Service Management

26 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

‘Komen we nog wel bij onze klanten? Ja, natuurlijk. Sterker nog: je zou hierdoor meer tijd voor het klantcontact moeten overhouden’

Digitale interactie met opdrachtgever

Schoonmaakbedrijven zoeken naar nieuwe manieren om de interactie met hun opdrachtgever aan de gaan, zonder daar nu veel extra mensen voor te hoeven aannemen. Tegelijkertijd willen ze de backoffice goed op orde heb-ben om winst te kunnen maken. “Om beide doelen te dienen, mogen di-gitale oplossingen niet ontbreken”, aldus commercieel directeur Greg Klaver bij Westerveld. Ronald BRuins

“Ik zit zo’n elf jaar nu in de branche. Bij Gom Schoon-houden heb ik in de operatie

gewerkt en bij Hago Nederland, was ik zeven jaar actief in de commercie. Sinds een jaar zit ik bij het premium schoonmaakbedrijf Westerveld. Vanuit mijn ervaring constateer ik dat de branche traditioneel is”, aldus com-mercieel directeur bij Westerveld. “Ter-wijl we juist in onze branche te maken hebben met minimale marges, mini-male rendementen, boeteclausules en een hoop ellende als je het niet goed

doet. Het management moet heel ste-vig zijn, wil je je dienstverlening goed kunnen aanbieden.” Hoe minder tijd het management aan administratieve backofficeactiviteiten kwijt is, hoe meer het samen met de klant op kan trek-ken”, constateert Klaver. “Want daar horen ze ook, bij de contacten met de klant en in de aansturing van hun mensen.” Schoonmaakbedrijven zijn

minder geprofessionaliseerd dan hun opdrachtgevers, stelt de commercieel directeur. “Waar voorheen de aanstu-ring van schoonmaak er nog door de secretaresse of conciërge bij werd ge-daan, hebben we nu steeds vaker te maken met inkopers en facility mana-gers die verder hebben gestudeerd in het vak. Als branche hobbelen we daar wat achteraan. De behoefte bij de op-drachtgever is de afgelopen vijf jaar an-ders geworden. Men verwacht gewoon van jou als schoonmaakbedrijf dat je een dashboard hebt waar te allen tijde

prestatie-indicatoren op te zien zijn. Zo willen ze het contract zo goed mogelijk monitoren. Niet zozeer om alleen maar partijen op af te rekenen, maar om de dienstverlening beter te maken naar hun klanten toe”

Digitale ondersteuning De beste manier om die rapportages vorm te geven, is digitaal. Klaver: “Ons

management moet – of dat nu de rayonleider, de objectleider of de laag daar weer boven is – zoveel mogelijk be-zig zijn met het primaire proces, de uit-straling en prettige werkomgeving van onze klanten op en top te verzorgen.”Klaver ging vorig jaar op zoek naar een systeem voor de digitale ondersteuning van het management. “Ik heb met di-verse partijen gesproken die maar een deel konden leveren, bijvoorbeeld al-leen het contractbeheer of een VSR- of een DKS-keuring. Ik zag bij een regio-manager van Succes Schoonmaak een compleet werkend systeem op de iPad. Dat was het systeem van Facility Apps. Er zijn meer systemen, maar deze zijn lang niet zo toegespitst op schoon-maakbedrijven, in combinatie met het onderhouden van de relatie met je op-drachtgever. Dit systeem is vanuit het proces van schoonmaak bedacht, niet vanuit de ICT. Welke processen zijn er? Wat wil de opdrachtgever weten? Dat is goed in kaart gebracht. Er zit duide-lijk een schoonmaaksausje overheen.” Dat is niet verwonderlijk, aangezien Dirk Tuip, mede-eigenaar van soft-warebedrijf User.nl, de partij achter Fa-cility Apps, vijf jaar bij Succes Schoon-maak werkte. “Ik startte er als marketingman op het moment dat de opdrachten nog als vanzelf binnenkwa-men. De markt kwam meer en meer

Westerveld introduceert schoonmaakapp

online

26_28_Facility_apps.indd 26 25-01-13 15:16

Page 27: Service Management

27Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

online

»

‘Hoe minder tijd management aan administratieve backofficeactiviteiten kwijt is, hoe meer zij samen met de klant op kan trekken’

Schoonmakers zouden aan papier vastzitten. Een vooroordeel volgens Greg Klaver. “Thuis hebben ze vaak al een smartphone die volop in gebruik is.”

onder druk en ook wij moesten meer naar buiten treden. In die tijd heb ik een idee gelanceerd om een extranet te starten om de kwaliteit die we aanbie-den, ook daadwerkelijk te kunnen aan-tonen.” Klaver herkent zich in het beeld. “Tot drie a vier jaar geleden meldden op-drachtgevers zich als vanzelf, omdat je kwaliteit biedt. Maar door de crisis is dat anders geworden. Je moet veel meer aan je profilering werken. Vertel wat je goed doet, vooral omdat schoonmaak soms voor een opdrachtgever een on-zichtbaar vakgebied is. Het wordt als commodity gezien, terwijl de ontwikke-ling in facility management gericht is op hostmanship en het aansluiten op het nieuwe werken. We krijgen een heel andere rol. Je moet je toegevoegde waarde laten zien. Daar horen ook an-dere communicatiemiddelen bij.”Die toegevoegde waarde zit ook in nieuwe diensten, bijvoorbeeld schoon-makers die melden dat het koffieappa-raat defect is of melding maken van graffiti. “Met de iPad hebben we de mogelijkheid een foto te maken en deze met de melding mee te sturen. Vind je het goed als we dit schoonmaken? Als we klaar zijn, kunnen we het afmelden. Zie hier het resultaat.”

Levend systeem Het systeem van Facility Apps zorgt er volgens Klaver voor dat administratieve processen worden weggehaald of wor-den vergemakkelijkt. De commercieel directeur geeft een simpel voorbeeld. “Voor het DKS heb je een blok met drie

doorslagvellen. We vullen het in. Eén kopie gaat naar de klant, één is voor de eigen administratie en er gaat één kopie naar de backoffice. Daar wordt al-les verwerkt en de backof-fice constateert trends. Waar liggen de proble-men? Met het digitale sys-teem op een tablet kun je direct de verslaglegging van de keuring doen. Is deze klaar, dan verstuur je de gegevens en staan deze meteen centraal in je be-drijfssysteem. Eenvoudiger kan niet.” Bijkomende voordelen zijn volgens

Klaver openheid, helderheid en trans-parantie. “Welke uren hebben we als schoonmaakbedrijf gemaakt? Je kunt daar een reëel uurtarief en een reëel aantal uren, die haalbaar zijn voor je medewerkers, aan hangen. In die zin is een dergelijk systeem ook nog eens co-

deproof. Het maakt uren inzichtelijk, ook voor de opdrachtgever. Waar vroe-ger de afspraken in een bestek werden gezet en dat bestek in de la verdween, heb je nu een levend systeem om de af-

spraken in de gaten te houden. Als op-drachtgever en schoonmaakbedrijf kun je daarover meteen in gesprek.”Van extranet ontwikkelde User.nl het systeem verder. “We vatten facilitaire processen in automatisering”, aldus al-gemeen directeur Hardy Schuerhoff van User.nl. “Dat doen we voor over-heden zoals gemeenten, maar ook voor recreatieondernemingen en hotels. Denk aan het plannen van medewer-kers, de juiste medewerkers met de juis-te ervaring inzetten voor de juiste klus of managementrapportages.”De huidige facility app wordt geleverd met het eerder al ontwikkelde extranet. “Heeft een klant zijn iPad niet bij zich, dan kan hij via de pc inloggen in het systeem om alsnog die informatie ver-krijgen. De stap van extranet naar iPad hebben we gezet toen de tablets popu-lair werden. Daarmee hebben we inge-speeld op de medewerker of manager van de toekomst die op locatie opti-maal moet kunnen werken.” Klaver vroeg Facility Apps om eens langs te

komen en een presentatie te geven. Westerveld mocht met een testomge-ving spelen, om gevoel te krijgen bij het systeem. Klaver: “Dat sloot exact aan bij onze wensen. In het project zijn we

“Apps vergemakkelijken het afdoen van de administratie-ve rompslomp”, aldus Hardy Schuerhoff.

26_28_Facility_apps.indd 27 25-01-13 15:16

Page 28: Service Management

28 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

online

(Advertentie)

eerst aan de slag gegaan met het benoe-men van de top tien processen en de eisen aan de app. Denk aan DKS-rap-portages, maar ook verslagen van de maandelijkse gesprekken van rayonlei-ders met opdrachtgevers. Met schuifjes en vakjes kunnen we de meeste zaken al duiden, maar we hebben ook open ruimtes om bijzonderheden te vermel-den. Als het opgemaakt is, kan de klant zijn handtekening er onder zetten. Dat geldt ook voor de rayonleider. Na die handtekeningen gaat het verslag recht-streeks naar het centrale systeem.”Daarnaast zit er een meldpunt in, voor zowel de opdrachtgever als voor de me-dewerker van Westerveld. Schuerhoff: “Worden er oneffenheden geconsta-teerd, dan kunnen deze gemeld wor-den, al dan niet met foto. En de gebrui-ker van de app kan er een prioriteit aan mee geven.” In het systeem is eveneens

Vroeger werden de afspraken veelal in een bestek gezet dat in de la verdween. “Nu heb je een levend systeem om de afspraken in de gaten te houden”, aldus Greg Klaver.

een ID-checker gevoegd. Klaver: “We hebben een verplichting als schoon-maakbedrijf om de legitimatie van onze medewerkers op locatie te hebben. Nu hebben we ze niet lokaal, maar centraal in het systeem opgeslagen zodat de klant kan inloggen en kan kijken wie er werkt, of hij een werkvergunning heeft, welke opleidingen hij heeft gevolgd en hij kan zijn legitimatie inzien.”

InstructiesVerder zitten er onder meer in de app instructies, bijvoorbeeld voor veiligheid, het aan- en afmelden van ziekte, klach-tenformulieren, beoordelingsformulie-ren en de mogelijkheid om enquêtes uit te voeren naar klant- en medewerker-stevredenheid. In hoeverre zijn mede-werkers digitaal minded genoeg om met de app aan de slag te gaan?Klaver: “Er bestaat nog wel eens het vooroordeel dat schoonmakers aan pa-pier vast zitten. Maar ze hebben thuis vaak al een smartphone die volop in gebruik is. De eerste, en wat mij betreft zeer goede, reactie van rayonleiders was: ‘komen we dan nog wel bij onze klanten?’ Ja, natuurlijk. Sterker nog: je zou hierdoor meer tijd voor klant-contact moeten overhouden. Dit is puur ter ondersteuning. Het maakt je werk gemakkelijker. En leuker!” De app is bedoeld voor rayonleiders, maar Westerveld wil voor dagkrachten ook een pilot doen met het systeem.

In het kort… » Digitale ondersteuning » Backoffice op orde » Meer interactie met opdrachtgever

» VSR en DKS in facility app » Helderheid en transparantie over uren

Voordat Westerveld aan het traject be-gon, vroeg het bedrijf zijn klanten wat ze ervan vonden. “Iedereen reageerde daar heel positief op. In een ziekenhuis werken we samen met Succes en de op-drachtgever daar is laaiend enthousi-ast.” Facility Apps heeft Succes Schoon-maak, Westerveld en een derde schoonmaakbedrijf met wie de onder-handelingen momenteel afgerond wor-den.

Ontwikkeling“We staan aan het begin van de ont-wikkeling”, aldus Tuip. “We merken dat het ene schoonmaakbedrijf het an-dere niet is en dus ook specifieke eisen heeft. Succes gebruikt het meer als tic-ketsysteem en gebruikt de meldmodule nog niet, terwijl Westerveld daar wel flink op inzet.” Om misverstanden te voorkomen, benadrukt Schuerhoff dat hij bestaande systemen bij schoon-maakbedrijven niet wil vervangen. “Wij zijn het laagje dat de gegevens uit de al bestaande systemen haalt.” Dat laagje moet schoonmaakbedrijven hel-pen efficiënter te worden. “Digitale op-lossingen mogen niet ontbreken”, con-cludeert Klaver tot slot. “Met apps sla je als schoonmaakbedrijf die slag. Dit vergemakkelijkt het afdoen van de ad-ministratieve rompslomp.” ‹‹

Digitaalwww.westerveld.nl Op Twitter: @RandstadSchoon www.facilityapps.nlwww.user.nlwww.vsr-org.nl

26_28_Facility_apps.indd 28 25-01-13 15:16

Page 29: Service Management

Woensdag 20 maart 2013Hotel van der Valk, Breukelen13.00 – 17.00 uur

www.factomagazine.nl/opleidingenBlijf op de hoogte en schrijf nu in!

Alles weten over de nieuwe aanbestedingswet?Naar verwachting treedt op 1 april de nieuwe aanbestedingswet in werking. Dit heeft gevolgen voor facilitaire aanbestedingen. Tijdens ‘Succes met aan-besteden’ volgt u de plenaire presentatie van prof.dr. Jan Telgen. Daarna kunt u een keuze maken uit 2 van de 3 parallelle sessies met een complete juridische update en twee praktijkcases over aanbesteden, schoonmaak en catering.

SUCCES MET AANBESTEDEN!

26_28_Facility_apps.indd 29 25-01-13 15:16

Page 30: Service Management

30 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

aanbesteden

Jan Telgen wijst op tekortkomingen Aanbestedingswet

“De realisatie van de nieuwe Aanbestedingswet is nog geen gelopen race.” Dat is één van de conclusies van Jan Telgen, hoogleraar inkoopmanage-ment aan de Universiteit Twente, tijdens het eerste Facto Middagcongres met de titel Succes met aanbesteden! Fokko EbEns

“In ons parlement is nog nooit zoveel over inkoop gesproken. Een goede zaak.” De opening

van Jan Telgen is veelbelovend. De hoogleraar inkoopmanagement kan als geen ander oordelen over de nieuwe Aanbestedingswet die op z’n vroegst op 1 april in werking treedt. Maar zijn vervolg is kritisch: “Aanbesteden krijgt eindelijk de aandacht die het verdient. Vraag is nu of het de goede aandacht is.”

Telgen verhaalt tijdens het Facto Mid-dagcongres met de titel Succes met Aanbesteden! objectief over de plannen van de regering. De professor heeft vraagtekens bij de haalbaarheid van de startdatum. “De Raad van State moet de wet nog doornemen. En wat mij be-treft is dat nog geen gelopen race.” Ge-noeg passages die nog in problemen kunnen resulteren, meent Telgen. Hij wijst op de passage in de nieuwe Aan-bestedingswet die vooral kleine organi-saties adviseert gezamenlijk in te ko-pen. Een mooi idee, stelt hij. Maar tegelijkertijd is die passage in strijd met

een amendement in de wet: “Dat amendement stelt dat u geen opdrach-ten mag clusteren. Dat is één van de zaken die ongetwijfeld aan orde komen in het commentaar van de Raad van State. En dat kan her en der tot bijstel-lingen leiden.”

OnwenselijkDe totstandkoming van dat amende-ment frustreert Telgen. “Ik heb gemid-deld een dag in de week in Den Haag

gezeten om, als lid van een adviescom-missie, te lobbyen dat de voorbereiding van deze wet goed verloopt. Vervolgens roept er één iemand in de Tweede Ka-mer heel hard clusterverbod, steekt een meerderheid zijn hand op en dan is dat amendement een feit. Terwijl het in mijn ogen een relatief dom en onwen-selijk nieuw element in de wetgeving is.”Het is niet de enige passage waar Tel-gen over valt. Zo zijn onder meer het BAO en het BASS, de twee huidige pak-ketten aanbestedingsregels, in de nieu-we aanbestedingswet door elkaar heen

opgenomen. Het gevolg is een keur aan onpraktische uitzonderingen die het aanbestedingsproces tot een onover-zichtelijk geheel maken.Overigens kent de nieuwe aanbeste-dingswet ook genoeg positieve kanten,

Geen gelopen race

‘In ons parlement is nog nooit zo veel over inkoop gesproken; een goede zaak’

Zin in Europees aanbesteden had Stich-ting Flore-directeur Adrie Groot niet. “Maar als de baas van een scholenge-meenschap al niet handelt naar de wet, hoe verwacht hij dan dat zijn leerlingen in de toekomst acteren?”

30_31_Facto Congres.indd 30 25-01-13 15:17

Page 31: Service Management

31Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

aanbesteden

benadrukt Telgen. Denk aan de nieuwe doelstelling van de wet. Deze luidt: wij kopen in en wij besteden aan om zo veel mogelijk maatschappelijke waarde te creëren. Dat is een grote verbetering met de oude doelstelling, die alleen voorschreef de ellende van het aanbe-steden zo veel mogelijk te beperken. In-terpretatieverschillen in het aanbeste-dingsproces zullen nu veel minder juridisch georiënteerd zijn. Men zal meer kijken naar de geest van de wet in plaats van naar de letter van de wet. Doelstelling is immers het creëren van zo veel mogelijk maatschappelijke waarde.”

LetterlijkTelgen komt met een voorbeeld: “Op een aanbesteding komen drie offertes binnen. Eén van vijf, vier en twee mil-joen euro, voor het uitvoeren van de-zelfde klus. Alleen schrijft de aanbeste-ding voor: inleveren voor twaalf uur ’s middags. De offerte van twee miljoen komt vijf minuten te laat binnen. Gelet op de letter van de wet mag die offerte niet meedoen. Maar kijk je naar de geest van de wet, gericht op het creëren van zo veel mogelijk maatschappelijke waarde, dan kan ik me voorstellen dat je vanuit dat perspectief die wet níét letterlijk interpreteert.”Daarnaast wrijft Telgen zich in zijn handen met de oprichting van een on-afhankelijk orgaan: het College van Aanbestedingsexperts. Partijen die het nu niet eens zijn met een besluit in het aanbestedingsproces kunnen al-leen naar de rechter stappen. Het ge-volg is een juridisch steekspel, waarin

de eerder aangehaalde letter van de wet centraal staat. Telgen legt uit: “Stel: de gemeente wil een school bou-wen. Aannemers kunnen zich in-schrijven mits ze minimaal drie keer een school hebben gebouwd. Een aan-nemer die ‘slechts’ twee keer een school heeft gebouwd meldt zich toch aan. Hij heeft daarnaast ook een bi-bliotheek en een zwembad gereali-seerd, dus hij is van mening dat hij die nieuwe school kan bouwen. Zegt de gemeente nee en stapt de aannemer vervolgens naar de rechter, dan wordt er heel juridisch naar het voorval ge-keken. Maar in de nieuwe situatie kan de aannemer ook naar het College van Aanbestedingsexperts stappen. Zij ge-ven dan binnen een week hun me-ning. Die beslissing is niet rechtsgel-dig, maar het is wél een opinie van

experts, van mensen met gezag. En zij zullen veel meer in de geest van de wetgeving denken.” Maar ach, voordelen of nadelen, mis-schien moeten we aan deze nieuwe Aanbestedingswet niet te veel waarde hechten, besluit Telgen. Binnen nu en anderhalf jaar moet Nederland de nieuwe Europese aanbestedingsregels hanteren. Telgen: “En die zijn fors an-ders. Dus ergens in de komende circa veertien maanden krijgen we weer nieuwe aanbestedingsregels…”

SchoonmaakcaseNee, zin in Europees aanbesteden had Stichting Flore-directeur Adrie Groot niet. Maar als de baas van een scho-lengemeenschap al niet handelt naar de maatstaven van de wet, hoe ver-wacht hij dan dat zijn leerlingen in de toekomst acteren? Groot: “Lastig, want we waren tevreden over onze huidige schoonmaakbedrijven. Uitein-delijk hebben we een contract gete-kend met adviesbureau Masterkey-Plus, hebben we afscheid genomen van onze schoonmaakmedewerkers en hebben we regionale bedrijven de kans gegeven zich in te schrijven.” Het re-

sulteert in een langdurig proces, waar-in scholengemeenschap Flore onder meer tot de conclusie komt dat het geen zich heeft op de kwaliteit van schoonmaken. Dat maakt de vraag-stelling in de aanbesteding in eerste instantie moeilijk. Uiteindelijk komen beide partijen tot een model, waarin de kwaliteit met daarin cases zand in scholen en toiletten voor tachtig pro-cent meetelt en de prijs voor twintig procent doorslaggevend is.Asito en Succes Schoonmaak kronen zich tot ‘winnende’ partijen. Zij teke-nen een resultaatgericht contract met Flore, waarbij zij de schoonmaakactivi-teiten evenredig verdelen over de ver-schillende locaties. Opmerkelijke voet-noot in de overeenkomst: komt een van de partijen herhaaldelijk níet door de kwaliteitsmetingen, dan verliest het

schoonmaakbedrijf een locatie aan de concurrerende onderneming. Operati-oneel directeur Nico Schokker verklaart namens Succes Schoonmaak: “Het is een soort competitie, waarin je ook el-kaars resultaten ziet. Dat houdt je scherp.” «

‘Men kijkt meer naar de geest van de wet dan naar de letter van de wet’

Digitaal www.vakmedianetshop.nlwww.utwente.nl www.stichtingflore.nlwww.masterkey-plus.nlwww.succesvolendam.nlwww.asito.com

In het kort… » Aanbestedingswet geen gelo-pen race

» Op zijn vroegst 1 april » Meer geest dan letter van de wet

» Nieuwe Europese regels ko-men er aan

» Schoonmaakcase stichting Flore

In de komende pakweg veertien maanden komen er volgens Jan Telgen weer nieuwe aanbestedingsregels.

30_31_Facto Congres.indd 31 25-01-13 15:17

Page 32: Service Management

32 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

evenementen

Vervolg congres over aanbesteden op 20 maartNa het eerste, succesvolle Facto Magazine-middagcongres onder de naam Succes met aanbe-steden! komt er op 20 maart in Hotel Van der Valk in Breukelen een vervolg. Compleet met een nieuwe aanbestedingscase in de schoonmaak. Ronald BRuins

Een van de sprekers tijdens vervolg van het middagcongres van Facto Magazine op 20 maart is prof. dr.

Jan Telgen, hoogleraar Inkoopmanage-ment aan de Universiteit Twente. In zijn presentatie gaat hij aan de hand van aansprekende en praktijkgerichte cases in op de vraag hoe van een facili-taire aanbesteding een succes te ma-ken. Ook besteedt hij aandacht aan de ontwikkelingen met betrekking tot de nieuwe Aanbestedingswet en de voor-stellen voor nieuwe EU-richtlijnen.Wat verandert er en wat betekent dat voor de facilitair inkoper en FM’er, die is betrokken bij aanbestedingen? Na de presentatie van Telgen staan de volgen-de drie kennissessies in kleine groepen op het programma. Deelnemers kun-nen twee van de drie sessies bijwonen die op het programma staan.

1. Ontwikkelingen in het aanbeste-dingsrecht - wat betekent het nu echt? (juridische update) Spreker: mr. Gijs Verberne, advocaat en part-ner bij Van Doorne Advocaten in Amsterdam.

2. Van klant-leveranciersrelatie naar resultaatgericht partnership (case aanbesteden schoonmaak. Sprekers/panelleden:

» Martina van Dijk, hoofd Pon Facili-ties Almere

» Ronald Bruins, hoofdredacteur Ser-vice Management

» Tineke Martens, manager buiten-dienst Masterkey-Plus

» Patrick Wiggerman, directeur ver-koop bij Hago

Op 1 maart treedt het nieuwe schoon-maakcontract tussen Pon Facilities en schoonmaakbedrijf Hago in werking. Pon wilde meer kwaliteit, meer flexibi-liteit en meer tevredenheid bij interne klanten. Daarom is in 2012 een aanbe-steding georganiseerd voor de schoon-maak van negentien locaties met zowel productie- als kantoorruimtes.De aanbieders moesten cases voorbe-reiden over afvalscheiding, dagschoon-maak en de overgang naar resultaatge-richte schoonmaak en de gevolgen voor personeel in termen van opleiding en anders naar schoonmaak kijken.De beoordeling vond plaats op basis

van de verhouding 70/30 (kwaliteit/prijs). Het resultaat van de aanbeste-ding is een resultaatgericht én flexibel schoonmaakcontract (60.000 vierkan-te meter bvo) voor 3 jaar (met twee-maal een jaar verlenging) tegen een marktconforme prijs, waarbij de klant-leverancierrelatie plaatsmaakt voor een partnershipsrelatie. Bovendien wordt een significante kostenbesparing gerea-liseerd terwijl de kwaliteit stijgt. Hoe is Pon tot dit resultaat gekomen?

3. Nieuw pand, nieuwe catering (case aanbesteden catering) Sprekers:

» Herman Kamp, teamleider Ge-bouwsupport gemeente Nieuwegein

» Hayk Simons, directeur HTC Ad-vies/Atir

» Gerrit Vink, algemeen directeur Ap-pèl Bedrijfscatering.

Met nieuwe schoonmaakcase

Succes met aanbesteden!Datum: 20 maart Locatie: Hotel Van der Valk, BreukelenTijd: 13.00 tot 17.00 uurPrijs: 289 euro (excl. btw, voor abon-nees op Service Management en Fac-tor Magazine en leden van de Facto-groep op LinkedIn). Website:www.factomagazine.nl/opleidingen Informatie: Monique van der Horst, tel. 088-5840916 [email protected] van Dijk wilde meer kwaliteit

in haar schoonmaakcontract.

32_Nieuw_Congres.indd 32 28-01-13 09:02

Page 33: Service Management

33Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Spanningsvelden doorbreken in gebouwonderhoud

Gedegen, duurzaam én goedkoop gebouwonderhoud. Dát zijn de drie kernpunten die gebouweigenaren en facility managers nastreven. Niet al-tijd eenvoudig. Het Congres Verantwoord Gebouwonderhoud biedt uit-komst. Fokko EbbEns

De economische recessie heeft zijn weerslag op de nieuwbouw in Nederland. Alle reden de

onderhoud van bestaande bedrijfspan-den te optimaliseren. Maar uitgerekend dat aspect laat nog vaak te wensen over. Diede Saarloos vertelt namens congresorganisator Heliview: “Vanuit de interviews die we hebben gevoerd met facility managers hebben we ge-merkt dat bijvoorbeeld een onderdeel als glasbewassing vaak als een cadeau-tje bij een schoonmaak- of onder-houdscontract wordt geleverd. Maar kwaliteit is daarmee niet gewaarborgd.” Op 16 mei 2013 voorziet het Congres Verantwoord Gebouwonderhoud ge-bouwbeheerders en -eigenaren, facility managers en Verenigingen van Eigena-ren van tips, informatie en ervaringen over de inrichting van gebouwonder-houd. Dagvoorzitter van het congres is Hans Simons, voorzitter van branche-organisatie OSB. Speerpunten van het programma zijn veiligheid en efficiënt en duurzaam gebouwonderhoud.

Saarloos: “Deelnemers leren eigenlijk alles over de veiligheid van gebouwen en hoe je die veiligheid het beste kan borgen, zónder dat je meteen omkomt in de kosten. Gebouwonderhouders hebben nog te vaak de neiging te be-sparen op een goede inspectie van het pand in verband met de kosten. Maar wij willen benadrukken dat je dat beter wél kan doen, omdat je anders vroeg of laat met grotere (financiële) proble-men kampt. De onderhoud van een ge-bouw is vaak niet belangrijk, omdat het de buitenkant betreft en iedereen toch binnen werkt. Facility managers verwij-zen daarbij door naar gebouweigenaren en vice versa. Dat is een van de span-ningsvelden die we tijdens het congres willen doorbreken.”

MalafideDat gebouweigenaren en facility mana-gers de laatste jaren te vaak benadeeld zijn door malafide ondernemingen heeft dat proces vanzelfsprekend niet goed gedaan. Glasbewassing mag best een ‘cadeautje’ zijn, zolang dat maar geen gevolgen heeft voor de kwaliteit. Saarloos geeft aan dat tijdens het Con-gres Verantwoord Gebouwonderhoud daarom de nadruk ook op het nieuwe OSB-keurmerk komt te liggen. “Zodra dat keurmerk landt, is dat probleem namelijk voor een groot deel opgelost. Gebouwbeheerders kunnen blind ver-trouwen op het keurmerk.”

Daarnaast doet organisator Saarloos een oproep aan facility managers en gebouwbeheerders: “Iedereen die in die hoedanigheid te maken heeft gehad met problemen in het gevelonderhoud, mag zich bij ons melden (zie kader). Denk aan een gevel die niet gereinigd kan worden in verband met veiligheids-overwegingen of stenen die beschadigd zijn door slechte reiniging. Dan kun-nen wij daar eventueel een praktijkcase van maken.”

Congres Verantwoord Gebouwonderhoud

evenementen

Inschrijving & praktijkcaseHet Congres Verantwoord Gebouwon-derhoud heeft 16 mei 2013 plaats in het NBC in Nieuwegein. De beschre-ven doelgroepen kunnen zich voor 1 mei via de website (http://gebouwon-derhoud.heliview.nl/) kosteloos in-schrijven. Andere geïnteresseerden betalen 49,95 euro. Hetzelfde geldt voor iedereen die zich ná 1 mei in-schrijft voor het congres. Bedrijven die tijdens het congres als praktijkcase wil-len fungeren kunnen zich wenden tot organisator Diede Saarloos via [email protected]

Digitaal www.gebouwonderhoud.heliview.nlwww.osb-keurmerk.nlwww.glazenwassersvakbeurs.nl

33_Glazenwasserscongres.indd 33 25-01-13 15:18

Page 34: Service Management

34 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Kärcher laat geel bloed wegvloeien

De professionele tak van Kärcher bekent kleur: antraciet in plaats van geel. “We moeten Kärcher niet langer liëren aan een kleur. Een kleur ver-andert niets aan de competenties van een product.” Fokko EbbEns

Met een onheilspellend kabaal zetten de schrobmachines zich in beweging in het testcentrum

van Kärcher. Geautomatiseerd rijden ze hun rondjes over vijf aparte testbanen die als de onevenwichtige ringen van een dartbord om elkaar heen lopen: zeven da-gen per week, 24 uur per dag. In de bui-tenste baan testen twee steile hellingen het vermogen van een nieuwe schrobma-chine, in de binnenste baan worstelt een vergelijkbaar model zich over een onregel-matig mozaïek van kinderkopjes.Welkom in Winnenden. Een klein stad-je dat zich ogenschijnlijk anoniem op-houdt in het zuidwesten van Duitsland. Een nederzetting als duizenden andere. Ja, het brandweermuseum trekt af en toe de aandacht, evenals het Middel-eeuwse slot. Maar verder resideert Win-nenden vooral in de schaduw van grote broer Stuttgart, het epicentrum van de regio. Maar datzelfde, slaperige Win-nenden herbergt de grootste verande-ring in de reinigingsindustrie in jaren. Want in dit Duitse stadje openbaart Kä-rcher zijn professionele reinigingsappa-raten voortaan antraciet te kleuren, in plaats van het herkenbare geel.

Uithoeken En dus heeft de fabrikant van reini-gingsapparaten dealers en vertegen-woordigers uit alle uithoeken van de wereld uitgenodigd in Winnenden én Stuttgart. Want Winnenden mag dan het hoofkantoor van Kärcher herbergen, over een congreszaal voor 1500 bezoe-kers beschikt het gemoedelijke stadje

vanzelfsprekend niet. En ach, met een congreszaal die al de naam van oprich-ter Alfred Kärcher draagt, is de keuze voor Stuttgart een logische. Die kleur-wissel is nogal een omslag, beseft Mar-kus Asch. Is het niet voor de buitenwe-reld, dan wel voor de interne bedrijfsvoering, zegt de directeur Pro-fessional Products. “Het is niet voor niets dat veel werknemers zeggen dat ze geel bloed in de aderen hebben. Maar we moeten Kärcher niet langer liëren aan een kleur. Een kleur verandert niets aan de competenties van een pro-duct.”Antraciet is vanaf vandaag dus de kleur van de professionele reinigingsappara-ten. Geen eenvoudige stap, weet Asch. Kärcher kleurt sinds 1974 geel. Herken-baar. En inmiddels onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Niettemin heeft Asch een logische verklaring voor de kleurwissel. “Het heeft ons veel tijd ge-kost die kleurwissel te bewerkstelligen. Vanzelfsprekend hebben wij onze dea-lers al in een eerder stadium ingelicht over onze keuze. Wij zijn de laatste ja-

ren tot de conclusie gekomen dat de gele apparaten bij professioneel gebruik relatief snel erg smerig oogden. En dat is vanzelfsprekend niet de boodschap die wij én onze professionele gebruikers in het schoonmaakproces willen uit-dragen. Want wie wil er nu een vloer schoonmaken met een machine die smerig oogt? Hoe kun je daar nu goede prestaties van verwachten? De keuze voor antraciet was vervolgens een logi-sche. De kleur oogt minder vuil én past in het kleurenpalet van Kärcher.”

Eerste stap Bovendien wijst Asch op de schoon-maakbedrijven die al bekend waren met de antraciete reinigingsapparaten van Kärcher. “De eerste stap in dit verande-ringsproces hebben we al in 2010 gezet, toen we voor de schoonmaakbedrijven

Antraciet voor de professional

materialen & middelen

Digitaalwww.karcher.nlnl.wikipedia.org/wiki/winnenden

34_35_karcher.indd 34 25-01-13 15:18

Page 35: Service Management

35Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

materialen & middelen

op de nieuwe kleur zijn overgeschakeld. De resultaten van dat marktonderzoek en de positieve omzetontwikkeling in dit segment tonen aan dat het wijzigen van de kleur de juiste beslissing was, in over-eenstemming met de wens van de klan-ten.”

Nieuw tijdperkDe ontmoeting in de Alfred Kärcher Halle fungeert dan ook niet als een schokkende nieuwsbijeenkomst, maar meer als een begin van een nieuw tijd-perk. Kärcher gebruikt het evenement voornamelijk om de banden met zijn dealers te versterken. In de congreshal toont het bedrijf bovendien aan dat de kleurwissel níét is ingegeven door een gebrek aan economisch succes. Inte-gendeel. Kärcher strooit in Stuttgart met positieve cijfers. Aantal werkne-mers: in 2012 gestegen van 8672 naar 9450. Aantal verkochte producten: van

8.247.000 in 2011, naar 10.863.000 in 2012. En tot slot de inkomsten: van 1698 miljoen euro over 2011, naar 1923 miljoen euro over 2012. In dit cijfermatige succesverhaal wei-gert Kärcher zich te verslikken in de eu-forie van het moment. De strategie van het bedrijf is geënt op het tienjarenplan 2020. CEO Hartmut Jenner vertelt: “We weigeren ons over te geven aan de waan van de dag. We geven onszelf de tijd serieus na te denken over onze pro-ducten. We hebben te maken met een heterogene markt, met heterogene klanten. Willen we onze klanten de producten geven die ze zoeken, dan moeten we onszelf aanpassen aan de wensen van onze klanten.” Wereldwijd is Kärcher op dit moment de grootste producent van reinigingsapparaten: 89 procent van de markt is in handen van het bedrijf uit Winnenden. Maar Kär-cher wil meer. Volgens datzelfde tienja-renplan moet de onderneming in 2020 uitgegroeid zijn tot de marktleider in álle sectoren waar het bedrijf zich op dit moment in begeeft.De overgang naar antraciet moet daar-bij helpen. De kleurwissel differentieert namelijk de professionele van de parti-culiere Kärcher-tak, die wél gewoon de gele kleur blijft voeren. De verklaring

ligt voor de hand. Zeker voor de alle-daagse consument is geel in het ver-koopproces te herkenbaar. En dus te gevaarlijk om los te laten. De duidelijke scheiding moet het verkoopproces een-voudiger maken: geel is voor de parti-culier, antraciet voor de professional. Niet dat het Kärcher-geel bij de profes-sionele reinigingsapparaten helemaal van het toneel verdwijnt. De bedie-ningselementen dragen nog steeds de herkenbare kleur, wat het gebruikersge-mak moet vergroten.

Simpel systeemAsch: “Natuurlijk kunnen gebruikers middels die gele elementen Kärcher-producten blijven identificeren. Maar met de nieuwe colour coating imple-menteren we vooral een simpel systeem voor ongetrainde gebruikers. Een sys-teem waar de markt tot nu toe met veel positieve feedback op heeft gereageerd.”Na de laatste woorden van Asch keert de rust terug in Stuttgart en trekt Win-nenden zich terug in de relatieve ano-nimiteit. Wat rest is het geluid van vijf schrobmachines die zich nog steeds on-vermoeibaar over de testbanen bewe-gen. In het antraciet, dat wel. Alleen de kleur van de knoppen herinnert nog aan het gele verleden. «

‘Het is niet voor niets dat veel werknemers zeggen dat ze geel bloed in de aderen hebben’

In het kort… » Testcentrum Kärcher » Antraciet in plaats van geel » Geel oogt snel smerig » Omzet: 1.923 miljoen euro (2012) » 89 procent van de markt

34_35_karcher.indd 35 25-01-13 15:19

Page 36: Service Management

36 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

de baas

Wat ooit begon met schoon-maak, mag inmiddels een conglomeraat aan bedrijven

worden genoemd. Het familiebedrijf Vebego (Verenigde Bedrijven Goedma-kers) is met Ronald Goedmakers toe aan zijn derde generatie. Maar ooit be-gon het met Ton Goedmakers senior die om aan tewerkstelling in Duitsland te ontkomen op 1 februari 1943 een glazenwasserij oprichtte. Ondernemers werden niet naar Duitsland gestuurd en zo kon het dat Ton op zijn achttien-de verjaardag Hago, vernoemd naar zijn vader Harrie Goedmakers, het le-venslicht liet zien.

Tegenwoordig maken ruim 160 juridi-sche entiteiten deel uit van Vebego, waaronder ook overgenomen schoon-maakbedrijven zoals Stoffels, Wester-veld en Bleijenberg. In 2011 scoorde het concern met 47.000 medewerkers een gemanagede omzet (de joint ven-tures volledig meegerekend) van 1136 miljoen euro. In 2006 treedt Feijen toe tot de raad van bestuur, met onder an-dere het aandachtsgebied schoonmaak. Na het terugtreden van Ton Goedma-kers uit de Raad van Bestuur, vormt Fe-ijen samen met Ronald Goedmakers het hoogste orgaan van Vebego.In 2010 geeft Feijen in het televisiepro-

gramma Zembla met de titel Schoon-maakwoede ruiterlijk toe dat er wat mis is met de branche. Zijn bedrijf doet hier deels ook aan mee, zegt hij . “Schoonmaken is een loonkosten-vraagstuk. De ureninzet bepaalt of een contract renderend is of niet. Omdat het uurtarief niet dekkend is, kunnen niet alle uren ingezet worden die geof-freerd zijn. In feite zitten we de boel te verdoezelen.” Hij zegt in Zembla er lie-ver niet aan mee te willen doen, maar dan “moeten de opdrachtgevers wel meer willen betalen voor schoon-maak”.

Wakker geschud Wat is er sindsdien veranderd? Feijen: “De acties van de vakbeweging en de uitzending van Zembla brachten duide-lijk en op een soms pijnlijke wijze de noodzaak tot verandering in de schoonmaakwereld in beeld. De ver-dienste van de vakbonden is dat zij dit onderwerp op de kaart hebben gekre-gen. En de codecommissie heeft op-drachtgevers wakker geschud. Bij ons is er de andere marktbenadering via Hago

Inbesteden overheid is symboolpolitiekIn de rubriek de baas een diepte-interview met een topman of -vrouw van een groot schoon-maakbedrijf. Hoe kijkt hij of zij tegen de huidige marktomstandigheden aan? Deze eerste keer is Steph Feijen, lid van de raad van bestuur van Vebego aan de beurt. “Deze overheid verzint wel erg veel maatregelen die onze branche onevenredig hard raken.”

‘Lukt de migratie niet, dan zouden joint ventures om kunnen vallen’Steph Feijen: “Er staat een andere opdrachtgever op. Nedtrain heeft niet voor de laagste

prijs gekozen en ook Schiphol niet.”

Vebego-topman Steph Feijen:

36-38 De Baas.indd 36 25-01-13 15:20

Page 37: Service Management

37Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

de baas

»

Next uit voortgevloeid, waarbij we or-ganisaties proberen te overtuigen van een beperkt duurdere, maar betere keu-ze. Een lagere werkdruk en fair trade business moet daar leiden tot een bete-re medewerker- én klanttevredenheid. Ik merk dat opdrachtgevers, werkne-mers en wij er blij van worden. De schoonmaker wordt, vanwege de dag-schoonmaak, zichtbaarder. Jammer is wel dat de economische situatie niet dusdanig is dat we met al onze op-drachtgevers over zouden kunnen gaan naar die nieuwe manier van werken. Niet iedereen wil dagschoonmaak en daar ook iets meer voor betalen. Als je alles op de Hago Next-manier zou aan-vliegen, doe je aan geen enkele aanbe-steding meer mee. Totaal overgaan naar Next zou economische zelfmoord betekenen. Dat neemt niet weg dat we een manier willen vinden om steeds grotere delen van de markt van de nieuwe manier van werken te overtui-gen. Maar dat gaat niet van de een op de andere dag.” Next boekt 7 miljoen euro omzet, een schijntje op het bedrag van 286 miljoen euro dat de groep Ha-go-bedrijven in totaal neerzet.Feijen merkt op dat er nog steeds aan-bestedingen in de markt worden gezet die eigenlijk niet kunnen. Maar hij constateert tegelijkertijd dat er ook een andere opdrachtgever opstaat. “Ned-train heeft niet voor de laagste prijs ge-kozen en ook Schiphol niet. Je ziet ook dat de codecommissie een vuist maakt,

bijvoorbeeld bij de Rijksuniversiteit Groningen, één van onze klanten, die opnieuw moest aanbesteden. Wat wij doen bij excessen? We bespreken die kritisch in het management. Doen we hier aan mee? Is het te gek, dan trek-ken we ons terug.”2012 was volgens Feijen een jaar waar Vebego niet tevreden over kan zijn. “Uitzenden had het moeilijk en inves-

teringen in duurdere schoonmaakma-chines vielen tegen. Glazenwassersbe-drijf Fortron kwam onder druk te staan, vooral omdat opdrachtgevers de helft van hun opdrachten introkken. Fortron heeft dan ook een moeilijk jaar achter de rug, maar van een einde of een overname, zoals laatst in een ge-ruchtenstroom werd vermeld, is geen sprake. Maar over onze andere schoon-maakbedrijven zoals Hago, Westerveld en Stoffels-Bleijenberg kunnen we al-leen maar tevreden zijn.”Aanvankelijk was het de bedoeling Hago Next alleen in de Randstad neer te zetten. Maar omdat we Achmea bin-nenhaalden als klant, moesten we hier-van afwijken. Daardoor hebben we on-

derbezetting in een aantal regio’s, waardoor de cijfers niet heel erg goed zijn. Hago Next werkt met onderne-mers die om en nabij de twee miljoen euro omzet draaien. Zij zijn nog niet vol bezet. Maar we geloven in de inno-vatie en dan mag het af en toe wat geld kosten.” Next-ondernemers concurre-ren bij het volmaken van de portefeuil-le met Hago-ondernemers. “Het zijn andere concepten, maar interne con-currentie kan geen kwaad”, besluit Fe-ijen. “Dat houdt de boel scherp.”

Fantastisch De topman noemt de omzet van Hago Zorg fantastisch. “Daar hebben we on-langs Universitair Medisch Centrum St Radboud in Nijmegen weten te behou-den. In omvang is de zorgpoot van Ve-bego groter dan Hago. Samen met As-sist boeken we er 260 miljoen euro omzet. In 1969 zijn we de zorg inge-stapt, in het tegenwoordige Máxima Medisch Centrum in Eindhoven. Des-tijds hebben we ons afgevraagd wat wij in die markt zouden kunnen beteke-

nen. Zorgondersteuning was één on-derdeel, maar we wilden ook in de lo-gistiek wat gaan betekenen. Probleem bij dat laatste was dat we er geen ver-stand van hadden. We zijn met verlies uit de logistiek gestapt. Het bleek inge-wikkelder dan gedacht.”Duitsland en Zwitserland presteerden in 2012 goed, constateert Feijen, terwijl Vebego in Frankrijk er dankzij subsidies beter dan gedacht uitsprong. Maar Bel-gië blijft in de zorg volgens Feijen een moeilijke markt. Ook Alpheios heeft te lijden onder het economisch slechte tij. Feijen: “Al met al was het reden om onze organisatie aan te passen. Per 1 januari stuurt de raad van bestuur rechtstreeks resultaatverantwoordelijke

Volgens Steph Feijen kan interne concurrentie geen kwaad. “Dat houdt de boel scherp.”

‘Ik zie een soort maatschappelijk commercieel uitzendbureau voor me voor de onderkant van de arbeidsmarkt’

Inbesteden overheid is symboolpolitiek

36-38 De Baas.indd 37 25-01-13 15:20

Page 38: Service Management

38 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

de baas

(Advertentie)

eenheden aan. Daar zit geen laag meer tussen. Let wel: we verdienen nog steeds geld, maar we wilden een platte-re organisatie. Alleen zo kunnen we be-ter en sneller naar de markt luisteren.” Vebego staat bekend om zijn vele joint ventures, ook met sociale werkvoorzie-ningen. “Dat past bij ons als familiebe-drijf: mensen aan de onderkant van ar-beidsmarkt een kans geven.”In oktober werd Licom N.V., de groot-ste sociale werkvoorziening van Neder-land, failliet verklaard. Een onderdeel vormde Licom Schoon waar Vebego een aandeel van 50 procent in had. Feijen: “Onze partner ging failliet. Toen ston-den we er alleen voor. We hebben toen de andere helft uit de handen van de curatoren gekocht en een contract voor vier jaar afgesloten met WOZL, een sa-menwerkingsverband van elf gemeen-ten uit Limburg. Daarmee zijn we de ei-genaar van de eerste commerciële sociale werkvoorziening, die nu onder de naam Balanz Facilitair door het le-ven gaat. Dat betekent dat we één op één voor gemeenten, zonder aanbeste-ding, kunnen werken.”Feijen wil verder gaan dan alleen socia-le werkvoorzieningen. “Ik zie een soort maatschappelijk commercieel uitzend-bureau voor me voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Niet alleen mensen met een SW-indicatie, maar bijvoor-beeld ook werkelozen, Wajongers of jongeren afkomstig van de Wet investe-ren in jongeren kunnen er terecht. Bij de sociale werkvoorzieningen moeten wij ons organiseren op basis van die la-gere subsidies, maar daar hebben we de tijd voor. We hebben bij Balanz meer werk dan we met mensen met een SW-indicatie kunnen invullen. Dus zijn ook andere doelgroepen aan die onder-kant van de arbeidsmarkt van harte

welkom. We willen een partner zijn van gemeenten om precies dat in te vullen.”

Regeerakkoord De quotumregeling, een idee van het kabinet om verplicht 5 procent van het werknemersbestand in te vullen met medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt, kan op bijval van Feijen rekenen. “Alleen vinden we dat deze ook ingevuld moet kunnen worden door onderaanneming. Daar zijn we in Den Haag voor aan het lobbyen.” In datzelfde regeerakkoord staat dat de overheid schoonmaak weer wil inbeste-den. “Ik begrijp die move niet. Het is symboolpolitiek. We kunnen niet terug naar vroeger.”Ook de ingreep in de Wet Maatschap-pelijke Ondersteuning is volgens Feijen bar en boos. “Wij hebben 120 miljoen euro omzet in de WMO. In 2015 gaat de WMO eraf. Dat is een concreet pro-bleem voor de werkgelegenheid van 10.000 van onze medewerkers. Met be-staande partners in de joint ventures moeten we zien te migreren naar ande-re werkzaamheden. Naar reguliere schoonmaakactiviteiten, naar het bege-leiden van ouderen of naar intramurale zorg… We zouden ook schoonmaak commercieel aan kunnen gaan bieden aan mensen die dat voorheen via de WMO betrokken.” Dan moeten de joint ventures echter naar de gemeen-ten voor financiële ondersteuning. “Dan ontstaan wellicht nieuwe wijk-

In het kort… » 47.000 medewerkers » 1136 miljoen euro gemanagede omzet

» 2013 onzeker jaar » Regeerakkoord raakt branche onevenredig

» Omzet in zorg ‘fantastisch’

Een lagere werkdruk en fair trade business moeten in de optiek van Steph Feijen bij Hago Next leiden tot een betere medewerker- én klanttevredenheid.

concepten. Lukt de migratie niet, dan zouden joint ventures om kunnen val-len. Dat sluit ik niet uit.”Feijen wijst behalve naar de WMO ook op het voornemen van de overheid om schoonmakers weer zelf in dienst te ne-men. “ Al met al komt dit kabinet met erg veel voorstellen die onze branche onevenredig veel pijn doen. Onder an-dere dat maakt van 2013 een zeer on-zeker jaar.” ‹‹

Digitaalhttp://zembla.vara.nl, zoeken op schoonmaakwoedeOp LinkedIn: nl.linkedin.com/pub/steph-feijen/30/64b/986www.vebego.comwww.rijksoverheid.nl /wmowww.hagozorg.nl www.rijksoverheid.nl/regering/ regeerakkoord

36-38 De Baas.indd 38 25-01-13 15:20

Page 39: Service Management

mensen

39Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Rianne van Bergen nieuwe accountmanager SVS Brancheopleider SVS verwelkomt een nieuwe accountmanager: Rianne van Bergen. Zij versterkt vanaf deze maand de afde-ling marketing en sales. Van Bergen heeft een communicatieachtergrond. Tien jaar geleden maakte ze de overstap naar de schoonmaakbranche. Van Bergen was zes jaar lang bedrijfsleider bij MB Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten in Tiel en werkte daarna als verkoopleider bij het schoonmaakbedrijf. In die functie volgde ze ook de Vakopleiding Vloeronderhoud Specialist van SVS. Van Bergen: “Ik vind het erg leuk kennis over te dragen. Dus ik doorliep al een traject om SVS-docent van de com-biopleiding te worden. Toen kwam deze nieuwe baan op mijn pad. De functie is een verlengstuk van mijn carrière en mijn op-gedane kennis in de branche. Ik verwacht daarom dat ik mij goed kan inleven in vragen van klanten die streven naar een nog betere kwaliteit van hun personeel.”www.svs-opleidingen.nl

Frie van Hulten neemt afscheidCSU organiseerde onlangs voor ruim 200 externe relaties van Frie van Hulten, di-rectievoorzitter van CSU, in Fort Voordorp in Groenekan een afscheidsbijeen-komst. De vertrekkende directievoorzitter kreeg een groot feest aangeboden, waarop drie sprekers het woord voerden. Van Hulten werkte 13 jaar bij CSU en is inmiddels opgevolgd door John van Hoof. De eerste spreker was CSU-oprichter C.J. van der Heijden. De tweede spreker was ex-politicus Paul Rosenmoller, lid van de Raad van Commissarissen van CSU. Jan van der Schans, statutair directeur com-mercie bij CSU, sprak als derde. De speeches werden gelardeerd met persoonlijke herinneringen aan Van Hulten. Nadat Van Hulten een speciale krant was aange-boden, een Frienancieel Dagblad, gevuld met ingezonden afscheidsbrieven van

relaties - was aangeboden, werd de rij gesloten door een cabare-tier in de rol van een uitvoeren-de CSU-medewerker. In zijn dankwoord zei Van Hulten heel bescheiden “ uitsluitend facilite-rend bezig te zijn geweest en oplossing zoekend: met grote dank aan Paula, mijn coach thuis.”www.csu.nl

Nieuwe directie Hazet

Omdat uitgebreide taken en verant-woordelijkheden vragen om specia-listische kennis heeft Hazet zijn di-rectie uitgebreid. Wanda van ‘t Veer (foto) in de functie van commercieel directeur en Marc van ’t Veer als operationeel directeur versterken de dagelijkse leiding van de vakgroot-handel. Frans Groeneveld behoudt de functie van algemeen directeur en blijft hiermee eindverantwoorde-lijke. Wanda van ‘t Veer richt zich in haar nieuwe functie vooral op het commerciële bedrijfsbeleid, de com-plete marketing en kwaliteitsma-nagement. Met haar 12,5 jaar erva-ring in de verkoop moet zij op strategisch niveau een centrale rol vervullen in de relatie tussen klant en leverancier. Marc van ‘t Veer houdt zich vooral bezig met de aan-sturing van de afdelingen ICT, finan-ciële administratie, logistiek, inkoop en technische dienst. Hij heeft vol-gens Hazet door de jaren heen vol-doende kennis opgedaan om deze afdelingen door te ontwikkelen. www.hazet.igefa.nl

Edgar van Engelen richt Clear4Clean op Edgar van Engelen, die eerder werkte bij OCS Nederland dat in november 2011 is overgenomen door CSU, heeft nu, een jaar later, de stap gezet naar het zelfstan-dige ondernemerschap. Clear4Clean is gevestigd in Dordrecht en richt zich als schoonmaakondersteuner op het mkb van de schoonmaakbranche en hun op-drachtgevers. Van Engelen ziet zich als schoonmaakondersteuner en “niet als ad-viesbureau. De oplossing voor schoonmaakvraagstukken komen immers uit de praktijk en niet vanuit de theorie.” Bij Clear4Clean kan men terecht voor onder andere nulmetingen, kwaliteitsmetingen, inventarisaties tot de begeleiding van de gehele aanbesteding. Naast deze activiteiten zegt Clear4Clean zich te onderscheiden door ook begeleiding te bieden bij uitvoering van de schoonmaakopdrachten, bij de kijk op veiligheid van de schoonmaak door werkplekinspecties, bij het ma-ken van risico inventarisaties en bij het organiseren van zogeheten tool-boxmeetings.www.clear4clean.nl

39_Mensen.indd 39 25-01-13 15:21

Page 40: Service Management

40 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Internet

Bol.com-achtige website

Cleandeal.nl ziet gat in de markt

Cleandeal lanceert een Bol.com-achtige website voor schoonmaakartike-len en -materialen. Cleandeal komt voort uit Adrem Cleaning dat een re-branding heeft ondergaan. Daarbij zette het bedrijf een grootschalig e-commercekanaal op. De webshop met meer dan 1250 artikelen kreeg de naam Cleandeal.nl mee. Online marketeer Dirk Biesmans ziet kansen. “Dit is een enorm gat in de markt.” Ronald BRuins

Online marketeer Dirk Bies-mans constateert dat een consumentenachtige site voor

professionele schoonmaakmiddelen er nog niet is in Nederland. “Natuurlijk, er zijn wel groothandels die een bestel-website hebben, maar die websites zijn vaak een verlengde van de verkoop in de winkels”, zegt de initiatiefnemer van Cleandeal.nl, de website die voortkomt uit de rebranding van Adrem Cleaning. “Wij pakken het anders op en richten een site op die een consumentenachti-ge look and feel heeft en waar je dus

gemakkelijk, met een paar klikken, je middelen en materialen kunt bestel-len.” Handig is volgens Biesmans dat er met Adrem, één van de grotere schoon-maakgroothandels in België, al een goede basis was. “Via Adrem hadden we al contracten met leveranciers en

een productendatabank. Van daaruit zijn we verder gaan bouwen. Insteek is om kwaliteit tegen een lage prijs te le-veren. Wat voor 21.00 uur is besteld, wordt de volgende dag geleverd. Daar hebben we met onze logistieke part-nerafspraken over gemaakt. En levering is gratis bij een bestelling vanaf 20 euro. Anders kost het € 7,95.”Op Cleandeal.nl worden 1250 produc-ten aangeboden. “We vergelijken de prijzen en we zitten wat betreft prijs-stelling met onze middelen en materia-len bij de laagste 25 procent van de

markt. Kortom: het zijn scherpe prij-zen. Als laatste noem ik de ondersteu-ning bij vragen. Van zeven uur ‘s och-tends tot negen uur ‘s avonds kun je als schoonmaakbedrijf bij ons voor deskundig advies terecht. Ook online, via een digitale module voor proble-

men en je kunt bijvoorbeeld informatie krijgen over de behandeling van vloe-ren. En met ons e-mailen en chatten is ook mogelijk.”

Paar klikken In een paar klikken klaar met de bestel-ling. Biesmans: “Dat was het idee ach-ter de site. Je moet snel even een bestel-ling kunnen doen voor morgen, bijvoorbeeld omdat je spullen nodig hebt voor die ene klus die af moet. Of schoonmaakbedrijven op een dergelijke site zitten te wachten? Ja, ik denk het wel. Soms wordt wel eens gezegd dat de branche traditioneel is. En ik geloof ook best dat er nog veel op papier ge-beurt. Maar dat neemt niet weg dat di-recteuren en inkopers van schoon-maakbedrijven privé volop op bestelsites zitten. Waarom dan niet voor de zaak?”De vraag stellen is hem in dit geval be-antwoorden... Biesmans: “Reizen, boe-ken, cd’s… Er geen markt die níet is overgegaan. Dus ook de schoonmaak-markt gaat massaal over op online be-

‘De tonnen die we in Cleandeal.nl investeren zijn het meer dan waard’

40_41_Cleandeal.indd 40 25-01-13 15:22

Page 41: Service Management

41Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Internet

stellen. Daar ben ik van overtuigd. Is het niet dit jaar, dan volgend jaar of het jaar erop. Maar dat het gaat gebeu-ren, staat vast.” Op Cleandeal.nl is van alles te vinden. Van papier voor sani-taire ruimtes en plastic zakken tot aan stofwisdoeken, werkkarren en wc-bor-stels.

Assortiment“Alles voor het professionele schoon-maakbedrijf”, vervolgt Biesmans. “We mikken vooral op het mkb. En ook de horeca willen we bedienen.” Merken als Vileda, Tork, Kimberly-Clark, 3M en Vikan zijn in de webshop te vinden. “Daarnaast komen we met onze eigen Cleandeal-reinigers. Eén voor het sani-tair, één voor de vloer en één voor het interieur. Daarnaast hebben we nog een ontkalker en een sprayreiniger on-

der onze naam in ons assortiment.”Het vullen van meer dan 1250 pagina’s met productinformatie, naast 150 pa-gina’s algemene informatiepagina’s was een helse klus, beschouwt Bies-mans. “Dat hebben we ook nog eens in drie verschillende talen moeten doen. In het Belgisch-Nederlands, in het Ne-derlands en in het Frans. Daar moesten vervolgens nog foto’s, visuals en infor-

matiebladen bij komen. Die teksten moesten ook nog eens gericht zijn op zoekwoorden die schoon-maakbedrijven in Google gebruiken. Zo maken we de site beter vindbaar. Je weet van tevoren niet half waar je aan begint.”De website Cleandeal is gekoppeld aan een SAP-systeem, dat na bestelling automatisch de logistieke afwikkeling in gang zet. Via creditcard en iDeal kunnen betalingen wor-den verricht. Desgewenst kan ook op rekening worden gekocht. Biesmans: “We hebben dit samen met een internetbureau opgezet. Dat bu-reau had al ervaring met enkele beken-

de consumentenmerken, zoals Miss Etam. En zo hebben we zelf ook gespro-ken met partijen als H&M en Braban-tia. We hebben bewust gekozen om een consumenteninsteek vanuit de retail te hebben. We zijn ook langsgegaan bij hun klanten. Expect de unexpected, zeiden die bedrijven tegen ons. Je loopt bij de oprichting van een dergelijke webshop altijd tegen verrassingen aan.”

RetourzendingenBij de één bleek dat bijvoorbeeld een groot aantal retourzendingen, omdat klanten meer spullen bestelden dan nodig om die uit te proberen. Bij de an-der kelderde de omzet ineens in een dag. Bleek de concurrent een grote ac-tie te hebben waar zij op moesten zien in te spelen. “Daarom doen we vanaf dag één dat Cleandeal.nl in de lucht is aanpassingen. Je moet er bovenop zit-ten. Wat gebeurt er en waarom? Om vervolgens meteen de site beter te ma-ken en aan te passen.”In maart 2012 werd het sein op groen gezet en in juni werd met het bouwen begonnen. Op dinsdag 15 januari ging de website live. Biesmans: “Dat is een enorm korte aanlooptijd. We wilden er vaart achter zetten. Het is zonde om zo’n goed idee te laten liggen met de

‘We hebben bewust gekozen voor een consumenteninsteek vanuit de retail’

Digitaalwww.cleandeal.nlwww.cleandeal.be

In het kort… Webshop www.cleandeal.nl Meer dan 1250 artikelen Consumentenachtige website Merken als Vileda, Tork, Kimberly-Clark, 3M en VikanIntroductie eigen reinigingsmiddelen

Op www.cleandeal.nl zijn meer dan 1250 artikelen te vinden.

Volgens online marketeer Dirk Biesmans van Cleandeal.nl verschuift de schoon-maak mee naar online.

kans dat een ander het oppakt en de eerste is.”Wanneer is Cleandeal een succes? Bies-mans: “We hebben intern wel onze doelstellingen, maar die ga ik niet aan de grote klok hangen. Duidelijk is wel dat we hier voor de lange termijn inzit-ten. Het is geen kwestie van een jaar proberen. Belangrijk is eerst dat ieder-een Cleandeal leert kennen. Bol.com was in 2004 ook nog niet erg bekend, maar explodeert op dit moment.”Dirk Biesmans constateert dat na de consumenten, ook de zakelijke markt meer en meer online is gaan doen. “Gek genoeg loopt België in zakelijke online bestellingen voor op Nederland, terwijl Nederland ten opzichte van Bel-gië weer mijlenver vooroploopt wat be-treft bestellingen van consumenten. Zeker is dat ook zakelijk gezien in Ne-derland veel meer online gaat gebeu-ren. De tonnen die we in Cleandeal.nl investeren zijn het dan ook meer dan waard. De wereld verschuift naar on-line. Wij zien een levensgroot gat in de markt. Het is zonde om daar niet in testappen.”

40_41_Cleandeal.indd 41 25-01-13 15:22

Page 42: Service Management

42 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

evenementen

De ledenvergadering van de OSB werd bezocht door circa 150 leden en een tiental potentiële

leden, die voorafgaande aan de leden-vergadering door het bestuur werden verwelkomd. De standaardagendapun-ten (verslagen, begroting) werden in hoog tempo afgewikkeld, waarna een update keurmerk volgde door voorzitter Hans Simons en directeur Rob Bonge-naar. Volgens de voorzitter zou rond de jaarwisseling de helft van de leden het keurmerk hebben verworven, de rest heeft mede door externe oorzaken meer tijd nodig, zodat op voorstel van

het bestuur tijdens de vergadering de termijn werd verlengd naar 1 mei 2013. In 2012 hebben vijftig tot zestig leden opgezegd, de helft daarvan omdat ze het keurmerk (nog) niet willen in-voeren. Het dubbele van het normale aantal, dat doorgaans 25 leden per jaar bedraagt. OSB wil overigens wel con-tact blijven houden met de opzeggers. Maar volgens Simons hebben zich in-

middels ook méér potentiële leden dan voorheen gemeld, juist door het streven naar een keurmerk. Simons: “Het zijn dagkoersen. De aantallen wisselen steeds.”

Toolkit Bongenaar gaf een toelichting op de publiciteitscampagne rond het keur-merk. Die is in het laatste kwartaal van 2012 gestart met radiospotjes, adver-tenties in vakbladen voor facility ma-nagers, direct mail, het ontwerpen van een metal look bord voor aan de gevel van bedrijven die het keurmerk hebben

en een toolkit met stickers, flyers, lo-go’s voor de leden om via het eigen be-drijf het keurmerk te promoten. Het laatste punt voor de pauze betrof muta-ties in het bestuur. Frie van Hulten was zeventien jaar actief voor OSB, vooral financieel en op het gebied van arbeids-voorwaarden, en is inmiddels vertrok-ken bij CSU, waardoor ook zijn functie bij OSB vervalt. In zijn plaats werd

John van Hoof (directie CSU sinds 1 oktober) benoemd. Van Hoof stelde zichzelf voor aan de aanwezigen.Maarten van Engeland, algemeen di-recteur van ISS Nederland was verhin-derd en stelt zich op de volgende alge-mene ledenvergadering voor.Na een korte pauze volgde een gesprek met de politiek, namelijk met Marriët-te Hamer (Kamerlid PvdA), Erik Ziengs (VVD) en Alfred van Delft van VNO-NCW. Dat leverde een soms felle dis-cussie op die voornamelijk draaide om arbeidsvoorwaarden en het voornemen van de overheid om te gaan denken over inbesteden van faciliterende werk-zaamheden zoals schoonmaken. Ha-mer vindt dat werkgelegenheid voor-

Overgangsregeling keurmerk tot mei

De Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten hield in Den Haag een ledenvergadering met een politiek tintje. Het belangrijkste nieuws betrof echter het OSB-keurmerk, een verplichting voor elk OSB-lid sinds 1 januari 2013. Dat bleek echter praktisch onuitvoerbaar, zodat deze termijn is verlengd tot 1 mei. Dick van Zomeren

Ledenvergadering OSB

‘Een werknemer is meer betrokken als de baas is waar hij werkt’

Frie van Hulten was zeventien jaar actief voor OSB, vooral op financieel gebied en op het terrein van arbeidsvoorwaarden.

42_43_ALV_OSB.indd 42 25-01-13 15:23

Page 43: Service Management

43Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

evenementen

(Advertentie)

rang moet hebben, vooral via vaste contracten wat expliciet een erkenning van het vak schoonmaken oplevert. In haar ogen wordt er nu te veel met flex gewerkt. Ziengs kiest ook voor werkge-legenheid, maar brak in de discussie een lans voor soepele arbeidsvoorwaar-den in de sector mkb. Van Delft (VNO-NCW) acht het krimpen van de arbeidsmarkt hoogst ernstig en meent dat alleen economische groei banen oplevert. Hij pleitte daarbij voor een balans tussen flex en vast.

Weer inbesteden Op de vraag waarom de overheid weer wil inbesteden reageerde Hamer met te stellen dat een werknemer meer be-trokken is als de baas is waar hij werkt en moeilijk plaatsbaren in die (nieuwe) lagere loonschalen bij de overheid te-recht zouden kunnen.

Een ander OSB-lid verweet, onder ap-plaus, de overheid altijd voor de laagste prijs schoonmaak te hebben ingekocht, wat weer de oorzaak is van veel con-tractwisselingen en verlies aan banen. Het verweer van de Kamerleden: wij zijn de regering niet, we controleren de overheid alleen maar. Volgens Ziengs (VVD) wordt in de nieuwe Aanbeste-dingswet het criterium laagste prijs ech-ter losgelaten. OSB-voorzitter Simons vroeg de politieke gasten ook wat hun advies is aan de schoonmaakbranche. Hamer: “Voer een openhartige en eerlij-ke dialoog over belemmeringen die jul-lie ondervinden.” Ziengs: “Mkb’ers: laat

zien dat je die moeilijk plaatsbaren aan het werk houdt.” Van Delft: “Ik wens u geen heksenjacht op flexwerk toe en veel ruimte voor ondernemerschap.”

Workshops Na de tweede pauze werden niet min-der dan negen workshops gehouden over onder andere cultuurverschillen, ziekteverzuim, de cao-helpdesk, Ten-derNed, het brein van een inkoper en social media. Hieronder enkele impres-sies. Volgens Seger de Laaf, adviseur ge-bruikersbegeleiding bij TenderNed, gaat het om een online marktplein, waarop alle openbare overheidsaanbestedingen te zien zijn. Die bedragen een waarde van 60 miljard euro per jaar en door dat digitaal te doen, wordt 82 miljoen per jaar bespaard. Zestig procent daar-van door bedrijven doordat veel minder papierwerk (met standaardvragen) no-

dig is, het restant bespaart de overheid. Begin december waren er al 25.000 ge-bruikers, waaronder 425 aanbesteden-de diensten. Dat komt neer op 25 pro-cent van het totaal.De door het mkb vaak verguisde wan-verhouding tussen de omzet van de aanbieder en de omvang van de aanbe-steding is ook aangepakt. De aanvrager mag geen disproportionele omzeteisen meer stellen. De Laaf: “U kunt maar beter een kosteloos ondernemersac-count aanmaken, want over twee jaar gaat 80 procent van alle aanbestedin-gen digitaal.”En de rol van intermedi-airs? De Laaf: “Die maken zich zorgen en zullen er steeds minder vaak tussen zitten omdat digitaal aanbesteden sterk vereenvoudigd is. Iedereen kan het.” Tonnis van Dam van bureau Compare to compete stelde samen met OSB een online toolkit samen waarbij leden anoniem opbrengsten en uitgaven rondom schoonmaken kunnen verge-lijken en toetsen. Dat systeem is sinds januari operationeel.Voor een snelle bijsturing is Van Dam voorstander van een benchmark per kwartaal, dus niet jaarlijks. Van Dam demonstreerde de OSB-benchmark (op

dat moment gevoed met vijf schoon-maakbedrijven). Hoe meer OSB-leden, des te meer en beter vergelijkingsmate-riaal. Het draait allemaal om kengetal-len die de deelnemers direct laten zien op welke punten als ziekteverzuim, in-koop, aandeel dagschoonmaak, klan-tengroepen enzovoort ze hoger of lager scoren dan vergelijkbare collega’s. Van Dam sprak in dat verband van verbe-terpercentages ter stimulering van ac-ties. De getoonde benchmark vertoon-de ook een kleurenbalk met de verdeling van de omzet van de deelne-mers in de sectoren kantoren, onder-wijs en zorg, terwijl er ook een onder-verdeling zichtbaar was met diensten als glasbewassing en klassieke dan wel industriële schoonmaak.

EntertainmentDe ledenvergadering betekende een lange zit. De ontvangst begon al om 12.00 uur, terwijl het programma pas tegen 18.00 uur werd afgerond met en-tertainment, ingevuld door Dominique Engers. Een dichteres die in een razend tempo het programma en uitspraken aan elkaar schreef en dat met begelei-ding aan de vleugel zingend ten gehore bracht. Zes uur na de aanvang van de ledenvergadering konden veel OSB-le-den dat toch nog zeer waarderen, waar-na de traditionele borrel volgde. «

‘Voer openhartige en eerlijke dialoog over belemmeringen die jullie ondervinden’

In het kort… » Termijn verlengd tot 1 mei » 150 leden bijeen » Afscheid Frie van Hulten » In gesprek met politiek » Opbrengsten en uitgaven vergelijken

De discussie tussen politiek en de onge-veer 150 leden verloopt fel.

42_43_ALV_OSB.indd 43 25-01-13 15:24

Page 44: Service Management

44 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

osb-nieuwsosb-nieuwsosb-nieuws

De bedrijven worden jaarlijks gecontro-leerd of zij nog steeds voldoen aan de eisen van het OSB-Keurmerk.

UitreikingHet OSB-keurmerk wordt vanaf 2013 uitgegeven. OSB ging bij een groot aan-tal bedrijven langs om het nieuwe OSB-Keurmerk deurbord te overhandi-gen. Op www.osb.nl en op de Face-book-pagina van OSB zijn alle foto’s te zien. Op de foto op deze pagina de uit-reiking van het deurbord van het keur-merk aan Glazenwasserij Van Elten. Vanaf 1 januari staan alle bedrijven die het OSB-keurmerk bezitten in het OSB-keurmerkregister op www.osb.nl. Voor de leden die zich bij de Stichting Normering Arbeid hebben aangemeld, een audit hebben gehad of gepland wordt een Register Aangemelde Bedrij-ven gemaakt.

Een nieuw logoHet OSB-logo en doorvertalingen daar-van voor het OSB-keurmerk zijn eigen-dom van OSB. De OSB-keurmerkbe-drijven mogen het logo gebruiken in al hun huisstijluitingen. «

De basis voor de invoering van het OSB-keurmerk werd al tij-dens de algemene ledenverga-

deringen in 2010 gelegd. En eind 2011 besloten de leden om de grote stap te nemen en het keurmerk daadwerkelijk in te voeren. En nu is het dan zover. Op 1 januari is het Register OSB-keur-merkbedrijven geopend en met ingang van 1 mei moet elk OSB-lid voldoen aan de verplichtingen die het OSB-keurmerk stelt. “Het is een keurmerk waarmee schoonmaak- en glazenwas-serbedrijven kunnen aantonen dat zij betrouwbaar zijn en kwaliteit hoog in het vaandel hebben staan”, legt OSB-directeur Rob Bongenaar uit. Onder het keurmerk vallen bedrijven die be-schikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel, belasting en premies betalen, eerlijk zaken doen

en over de juiste verzekeringen beschik-ken. Het OSB-Keurmerk is een mijlpaal in de geschiedenis van OSB en de schoonmaak- en glazenwasserbranche. “OSB helpt de leden om dit keurmerk

te promoten en onder de aandacht te brengen bij klanten en andere geïnte-resseerden,” aldus Bongenaar.

OnderdelenHet OSB-Keurmerk voor de schoon-maak- en glazenwasserbedrijven bestaat uit drie onderdelen:1. De NEN 4400-1 norm. Hiermee

toont het bedrijf aan de � nanciële en personele administratie op orde te hebben, belasting en premies te betalen en geen mensen in dienst te hebben die niet in Nederland mogen werken.

2. De Code Verantwoordelijk Marktge-drag. Die heeft als doel de marktver-houdingen in de schoonmaak- en glazenwasserbranche te verbeteren. In de code is vastgelegd dat bij in-koop van schoonmaak niet alleen

gekeken wordt naar de prijs, maar dat ook kwaliteit van de uitvoering van het schoonmaakwerk en ar-beidsomstandigheden belangrijk zijn.

3. Enkele schoonmaakspeci� eke eisen. Hierin wordt bijvoorbeeld de com-municatie tussen het schoonmaak- en glazenwasserbedrijf en de op-drachtgever geregeld, maar ook het meten van de kwaliteit van het schoonmaakwerk. Evenals het toet-sen van de CAO en het beschikken over een opzichtverzekering.

Het OSB-keurmerk: een kwaliteitsstempel waarmee integriteit, betrouwbaarheid en kwaliteit van onze leden een gezicht krijgen. Aan de introductie van dit keurmerk hebben de branche-organisatie en de leden de afgelopen twee jaar gewerkt.

‘Het keurmerk is mijlpaal in de schoonmaak- en glazenwassersbranche’

Digitaalwww.osb.nl www.osb-keurmerk.nl Op Twitter: @OSBNieuwswww.facebook.com/OSB.Schoon-maakGlazenwasserbranche

OSB - ondernemend voor de schoon-maakbranche: er gebeurt veel in en rond de werkgeversvereniging. Daarom maandelijks in Service Management: OSB-nieuws, een pagina met actuele branche- en verenigingsinformatie.

OSB werkt verder aan bekendheid OSB-keurmerkOSB werkt verder aan bekendheid OSB-keurmerk

44_OSB_Nieuws.indd 44 25-01-13 15:25

Page 45: Service Management

45Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

materialen & middelen

DustCollector moet kosten reducerenDustco heeft een nieuwe manier van stof verzamelen ontwikkeld: de DustCollec-tor. Het apparaat verzamelt het stof door de lucht aan te zuigen, te � lteren en weer schoon uit te blazen. “Gedreven door jarenlange kennis van en ervaring met producten voor de schoonmaak en verwijderingsbranche heeft Dustco ge-zocht naar een nieuwe manier van stof verzamelen”, aldus het bedrijf. “De inno-vatie moest in dienst staan van stof verzamelen op plaatsen met � jnstof, op plaatsen die moeilijk te bereiken zijn met de gangbare apparatuur, op plaatsen waar sprake is van slechte lucht. Verder moest de innovatie economisch aantrek-kelijk zijn voor de diverse branches en goed voor het milieu.” De DustCollector voldoet volgens het bedrijf aan alle criteria. Het apparaat maakt stofvrij, produ-ceert gezonde lucht, reduceert stookkosten en is eenvoudig te bedienen. www.dustco.nl

Leaseplan vergroot toegankelijkheid schoonmaakmachines Groveko komt met een leaseplan voor schoonmaakmachines: Groveko Lease. Ondernemers kunnen vanaf nu schoonmaakmachines leasen. Organisaties kunnen daarmee hun werkkapitaal vrijhouden voor hun onderneming, stelt Groveko. Eigenaar Coen Blees: “Met Groveko Lease kunnen ondernemers direct op de werkvloer presteren zonder een groot bedrag in machines te investeren. Op deze manier worden grotere schoonmaakmachines ook bereikbaar voor kleine-re bedrijven.” Groveko biedt het leaseplan aan voor schoonmaakmachines vanaf 950 euro. Schoonmaakmachines tot 25.000 euro kunnen zonder overleg van jaarcijfers geleased worden. De leasetermijn bedraagt in principe 36 maanden. Groveko geeft de klanten met een leaseover-eenkomst aan het einde van het contract drie mogelijkheden. Een bedrijf kan kiezen om het lopende contract te verlengen. Het kan de geleasede schoonmaakmachine teruggeven. Óf de schoonmaakmachine kopen.www.groveko.nl

Nil� sk introduceert nieuwe schrobzuigmachine Nil� sk introduceert de SC400. Dat is volgens de fabrikant een goed presterende schrob-zuigmachine met nieuwe functies, hoge betrouwbaarheid en lage operationele kosten. “Het is het bewijs dat een compacte schrobzuigmachine uitgerust kan zijn met dezelfde technologie en kenmerken als een grote schrobzuigmachine”, aldus de leverancier. De ge-bruikte zuigmond is nieuw. Deze zit nu dichter op de machine waardoor het volgens de fabrikant makkelijker manoeuvreert en loopt. De bediening is niet meer met een hendel en kabels maar met een voetpedaal. De zuigrubbers zijn zonder gereedschap te verwisse-len en aan verschillende zijden te gebruiken. Het schrobdek is uit het midden gehaald zo-dat altijd tot aan de muur gereinigd kan worden. “Het beschermwiel zorgt dat zowel ob-jecten als de machine niet beschadigen”, aldus Nil� sk. Het schrobdek is handmatig, met behulp van een draaiknop, af te stellen zodat ook de tractie aangepast kan worden.www.nil� sk.nl

Cantorclin introduceert telescoopstofzuiger met bereik van elf meterCantorclin Schoonmaak heeft een telescoopstofzuiger ontwikkeld, waarmee medewerkers tot een hoogte van elf meter kunnen stofzuigen. “In een handomdraai worden hoge ornamenten, lampen, randen, ventilatieroosters en andere moeilijk bereikbare plekken stofvrij gemaakt”, aldus het bedrijf. “Met de inzet van de telescoopstofzuiger zijn er geen extra bijkomende kos-ten meer. Er is geen hoogwerker of ladder nodig en de locatie/winkel hoeft niet voorafgaand aan de reiniging te worden leeggehaald. Er dwarrelt immers geen stof naar beneden tijdens het reinigen, zodat er geen restvuil ontstaat op de vloer, werkplek of kleding.”www.cantorclin.nl

45 Machines & Middelen.indd 45 25-01-13 15:26

Page 46: Service Management

contacten en contracten

46 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Rijkswaterstaat met AAFM in zee

King Nederland en ISS zetten samenwerking voort

Scholen RSG Pantarijn kiezen voor Gom

Paswerk en De Spiegel scoren Europese aanbesteding

Rijkswaterstaat heeft met AAFM Facility Ma-

nagement een contract gesloten met voor het

leveren van facility management-diensten. Het

gaat om de integrale levering en coördinatie

van de diensten catering, beveiliging en

schoonmaak voor alle gebouwen van Rijkswa-

terstaat in Nederland. De overeenkomst heeft

een initiële looptijd van vier jaar met de optie

tot verlenging met nog eens vier jaar. Het is

King Nederland en ISS Facility Services in Nederland hebben onlangs hun handte-kening gezet onder een verlenging en uitbreiding van het huidige contract.

Naast de distributie van schoonmaakmidde-

len en -materialen voor de ISS-locaties in Ne-

derland, is King vanaf nu ook verantwoorde-

lijk voor de inkoop van een groot deel van

het assortiment. De samenwerking bestaat al

jaren. Daarnaast verzorgt King een pakket

aan klantspecifieke diensten, waaronder een

Gom Schoonhouden gaat de vier schoollocaties van het RSG Pantarijn in Wageningen, Rhenen en Kesteren schoonmaken.

Na een Europese aanbesteding,

onder begeleiding van intermediair

Paswerk Schoonmaak & Schoonmaakbe-drijf De Spiegel starten gezamenlijk een nieuwe schoonmaakopdracht voor de ge-meente Heemstede. Binnen de opdracht vallen het complete raadhuis, twee sportzalen, de gemeentewerf en de bi-bliotheek van Heemstede.

De gemeente Heemstede heeft de schoon-

maakopdracht Europees aanbesteed met als

voorwaarde dat medewerkers uit de sociale

werkvoorziening in de uitvoering worden be-

trokken. Deze voorwaarde is ingegeven door

de maatschappelijke verantwoordelijkheid

voor het eerst dat een overheidsinstelling kiest

voor integrale uitbesteding van haar facilitaire

diensten op dit niveau, aldus Bernt Bouwmees-

ter, managing director van AAFM. AAFM neemt

de volledige verantwoordelijkheid en eigenaar-

schap voor de operationele levering van cate-

ring, beveiliging en schoonmaak met de focus

op kwaliteitsborging en kostenoptimalisatie.

www.aa-fm.com

opstartservice. Met deze service worden

nieuw op te starten locaties van ISS voorzien

van werkwagens en worden panden op

werkkastniveau voorzien van de benodigde

voorraad. Op de foto van links naar rechts:

Ron van Zoelen (Key Accountmanager King),

Mario Bussink (Business Manager King), Al-

bert Jan Cosijn (Country Procurement Mana-

ger ISS), Maarten van Engeland (Algemeen

Directeur ISS).

www.king.nl

www.nl.issworld.com

Inkada, koos de scholengemeenschap

voor Gom. De overeenkomst betreft

alle reguliere schoonmaakwerkzaamheden

en de glasbewassing. Het contract is

afgesloten voor de duur van drie jaar

met vier optiejaren.

www.gom.nl

van de gemeente voor mensen met een af-

stand tot de arbeidsmarkt. De schoonmaakop-

dracht wordt door Paswerk Schoonmaak ge-

realiseerd in samenwerking met specialisten

van Schoonmaakbedrijf De Spiegel. Zeven

mensen voeren het werk uit. Het schoon-

maakcontract loopt twee jaar, met opties tot

verlenging. Het contract is tot stand gekomen

middels Europese Aanbesteding voorbehou-

den aan SW, begeleid door inkoopbureau

Stichting Rijk in combinatie met Verhoeven en

Partners Adviesbureau uit Veenendaal.

www.paswerk.nl

www.despiegelhaarlem.nl

46_47_contacten en contracten.indd 46 25-01-13 15:27

Page 47: Service Management

contacten en contracten

47Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

(Advertentie)

Hago Zorg en Zonnehuisgroep verlengen samenwerking

UWV kiest voor Eurest Services

Lingewaard gunt schoonmaakwerk aan Presikhaaf

Unipro neemt Compotan Polymer over

Zonnehuisgroep IJssel-Vecht en Hago Zorg

hebben hun samenwerking contractueel ver-

lengd. In Zwolle spraken beide partijen het

vertrouwen in elkaar uit voor de komende

jaren. Al langere tijd neemt Hago Zorg de

schoonmaak van de locaties Zonnehuis, Mo-

lenhof en Het Hoge Huis voor haar rekening.

Met de ondertekening van het nieuwe con-

tract komen daar de locaties Centraal Bureau

en De Esdoorn bij. Het nieuwe contract heeft

een looptijd van drie jaar met twee optieja-

UWV is een samenwerking aangegaan met Eu-

rest Services voor de bedrijfscatering, schoon-

maak, reststoffenmanagement en groenvoor-

ziening van de zuidelijke UWV-locaties.

Frans Slingerland, directeur Facilitair Bedrijf

UWV, en Jan Jacob van Donselaar, managing

director van moederbedrijf Compass Group,

ondertekenden het contract. Ook Facilicom

Services Group tekende een overeenkomst. Zij

verrichten vergelijkbare diensten voor de noor-

De gemeente Lingewaard heeft haar schoonmaakwerk gegund aan Presikhaaf Bedrijven. Lingewaard zegt maatschap-pelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel te hebben staan.

Met de intrek in het nieuwe gemeentehuis

was er aanleiding om de diensten opnieuw te

bekijken en waar mogelijk versneld aan te

besteden. Dat gold ook voor het schoonma-

ken van het eigen gemeentehuis, gemeente-

lijke percelen en brandweerposten. De ge-

Unipro heeft de bedrijfsactiviteiten van Compotan Polymer uit Ede overgeno-men. De overname is naar zeggen van het bedrijf onderdeel van de groeistrate-gie en zorgt voor uitbreiding van het as-sortiment.

Compotan bedient met haar PU-gietvloeren

en PU-lakken dezelfde markt als Unipro met

het merk Arturo. Compotan Polymer is produ-

ren. Marije Akkerman, inkoper bij Zonnehuis-

groep IJssel-Vecht: “Wij waren op zoek naar

een schoonmaakpartner met wie wij door sa-

menwerking en wederzijdse inspanning het

beste resultaat kunnen behalen. Schoonma-

kers kunnen een belangrijke bijdrage leveren

aan een positieve beleving van alle gebruikers

van het pand. In Hago Zorg hebben wij ook

voor de toekomst een betrouwbare partner

gevonden.”

www.hagozorg.nl

delijke UWV-locaties. De contracten gaan in op

1 januari en hebben een looptijd tot en met

eind 2015. Op de zuidelijke UWV-locaties voert

Eurest Services de dienstverlening voor be-

drijfsrestauratieve voorzieningen en schoon-

maak met eigen personeel uit. Voor reststof-

fenmanagement en de groenvoorziening

werkt Eurest Services samen met strategische

partners.

www.eurest.nl

meente besloot hierin uiteindelijk te willen

samenwerken met de medewerkers van Pre-

sikhaaf Bedrijven. Joost van Loon, algemeen

directeur Presikhaaf Bedrijven: “Het is echt

een blijk van vertrouwen. Presikhaaf Bedrij-

ven investeert in de ontwikkeling en begelei-

ding van deze mensen met een afstand tot de

arbeidsmarkt en met resultaat. Het is fantas-

tisch om te zien dat deze mensen nu in een

reguliere werkomgeving aan de slag gaan en

zich op deze manier verder ontwikkelen.”

www.presikhaaf.org

cent van vloeibare tweecomponenten produc-

ten op basis van epoxy en polyurethaan en

van kunstgraslijmen. “Met meer dan 25 jaar

ervaring in het ontwikkelen, produceren en

toepassen van deze kunststoffen is Compotan

een goede aanvulling voor Unipro”, aldus het

laatstgenoemde bedrijf. De pensioengerech-

tigde leeftijd van directeur-eigenaar, Jan Blom,

is reden voor de verkoop van de onderneming.

www.unipro.nl

46_47_contacten en contracten.indd 47 25-01-13 15:27

Page 48: Service Management

producten

48 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

producten-/dienstenregister

48 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

www.mds.nl

Abonneren op de gratis

mailnieuwsbrief van Service

Management?

Geef u op viawww.servicemanagement.nlwww.servicemanagement.nl

www.mds.nl

Abonneren op de gratis

mailnieuwsbrief van Service

Management?

Geef u op viawww.servicemanagement.nlwww.servicemanagement.nl

Meubel- en vloerreiniging

Automatisering Automatisering

Microvezelmaterialen

Glas- en gevelreiniging

Parketrenovatie

Schoonmaakorganisatie

48_49producten_dienstenregister.indd 48 25-01-13 15:27

Page 49: Service Management

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

producten-/dienstenregister

49Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

www.mds.nl

Zaandam • Dordrecht •Eindhoven • Groningen

www.igefa.nlBoekweitstraat 1a2153 GK Nieuw VennepTel.: 0252-629880Fax: 0252-629889www.rsb-bv.nl

ISO 9001:2008 gecerti�ceerd

Abonneren op de gratis

mailnieuwsbrief van Service

Management?

Geef u op viawww.servicemanagement.nlwww.servicemanagement.nl

www.mds.nl

WWW.DOLMANS.COMSCHOON MAAKT BLIJ

ttt 088 088 088 - 365 62 00 eee info@dolmanfo@dolmanf s.com

Adv.Naamvermelding_43x52cm_2.indd 1 16-06-11 14:05

Abonneren op de gratis

mailnieuwsbrief van Service

Management?

Geef u op viawww.servicemanagement.nlwww.servicemanagement.nl

Reinigingsmiddelen onder private label

Schoonmaakartikelen

Renovatie natuursteen

Schoonmaakgroothandel

Schoonmaakglas- en gevelreiniging

Schoonmaakorganisaties Tapijtreiniging

Schoonmaakorganisatie

Commentaar:

48_49producten_dienstenregister.indd 49 25-01-13 15:27

Page 50: Service Management

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

column

50 Service Management nummer 1/2 januari/februari 2013

Schoon genoeg van dit kabinetHet kabinet Rutte-Asscher raakt de schoonmaakbranche on-evenredig hard. Als eerste inbesteding van schoonmakers. “Door openstelling van de laagste loonschalen kunnen flex-werkers aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals schoon-makers en cateringmedewerkers, gewoon weer in dienst wor-den genomen”, meldt het regeerakkoord. “De rijksoverheid geeft op dit punt het goede voorbeeld.” Nu werd tijdens de OSB-ledenvergadering duidelijk dat de soep niet zo heet wordt gegeten als deze wordt opgediend. PvdA: “Voer een openhartige en eerlijke dialoog over belemmeringen die jullie ondervinden.” De VVD: “Mkb’ers: laat zien dat je die moei-lijk plaatsbaren aan het werk houdt.” Er lijkt nog ruimte. Zelfs FNV Bondgenoten is sceptisch over het voornemen om in te besteden. Wil de VVD niet toe naar een kleinere overheid? Immers, gaat de Rijksoverheid niet juist snijden in het eigen personele vlees?” Daarnaast lijkt het een schier onmogelijke opgave. Zie duizenden en duizenden schoonmakers maar weer eens ‘gewoon’ in dienst te nemen.

Catastrofe Als tweede de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Daarin vinden 10.000 werknemers van Vebego alleen al hun baan. 75 procent van de WMO ver-dwijnt vanaf 2015. Dat mag voor hen een catastrofe van jewelste worden ge-noemd. Het is nog maar de vraag of zij herplaatst kunnen worden. Dat zou kunnen in het commercieel aanbieden van schoonmaak dat voorheen onder de WMO viel, in het begeleiden van ouderen of in intramurale zorg. Waar-schijnlijk is dat gemeenten een financiële bijdrage moeten doen om het com-mercieel aanbieden van diensten die voorheen in de WMO zaten rendabel te maken. Gemeenten, zelf ook onder vuur, zijn daar, zo schat ik in, niet of nau-welijks toe bereid. Het ontstaan van nieuwe wijkconcepten, zoals Steph Feijen, lid van de raad van bestuur van Vebego, ze noemt, is daarmee zeer onzeker ge-worden. Feijen sluit in het interview met Service Management logischerwijs niet uit dat er joint ventures waar Vebego in zit, om kunnen vallen.

Bewierookt De PvdA bewierookte de FNV-stakingsacties van 2012. Dat is dezelfde partij die zich achter dit regeerakkoord heeft geschaard. Samen met de VVD raken de soci-alisten de schoonmaakbedrijven die het toch al zwaar hebben keihard. Ook gaan hun medewerkers een onzekere toekomst tegemoet. Of zij nog werk hebben na de invoering van de maatregelen, is de vraag. Onduidelijk is waar die baan zich bevindt… Het is te hopen dat het kabinet tot inkeer komt. Hebben Rutte en As-scher hier geen oren naar, dan hoop ik dat Ron Meyer en zijn Vakbond van Schoonmakers net zo vurig op de barricade stappen als vorig jaar. Zij moeten net als ik nu al schoon genoeg hebben van dit kabinet...

Ronald Bruins Hoofdredacteur Service Management

Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Vakmedianet. Vakmedianet legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw ge gevens kunnen door Vakmedianet of zorg vuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Wanneer u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 34e jaargang.

RedactieRonald Bruins, hoofdredacteurDick van Zomeren, redacteurAnnet van den Berg, eindredacteur

RedactieadresPostbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn 06 146 404 22 E-mail [email protected]

UitgeverRuud Bakker

MarketingJuliëtte Lammerse-mail: [email protected]

AdvertentieverkoopBert Renkema 06 300 600 61([email protected])Marion Smits ([email protected])

AbonnementenVragen over abonnementen kunt u richten aan [email protected], 088 584 08 88.Jaarabonnement € 89,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 59,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 12,95 per nummer.Abonne menten kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnements jaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u opvragen via [email protected]

Auteursrecht voorbehoudenNiets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaargemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden auteur(s), redacteur(en) en uitgever geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan.

Partners3M Nederland, Diversey, Nocore, Numatic International, SCA Hygiene/Tork, SVS en Wecovi

Vormgeving en DTPCross Media Solutions - Ten Brink

DrukVeldhuis Media, Raalte

ISSN 0928-3021 - Copyright 2013 Service Management

www.servicemanagement.nl Digitaal www.servicemanagement.nl Op Twitter: @ServiceManagmntwww.rijksoverheid.nl/wmoReageren? [email protected]

50_52_redactioneel_colofon.indd 50 25-01-13 15:29

Page 51: Service Management

Samen zorgen voor een betere performance

• adviesrapportages• schoonmaaksystemen en -producten• verbruiksmaterialen• machines• technische service• opleiding en begeleiding• calculatiesoftware

Want in de schoonmaak kunnen mensen, middelen en machines beter op elkaar worden afgestemd. Is meer te bereiken met minder energie, tijd en kosten. Daarom ontwikkelt Alpheios totaalplannen waarmee we de effi ciency van uw schoonmaak verhogen zonder aan kwaliteit in te boeten. We adviseren niet alleen, we helpen ook graag met de implementatie. Zó zorgen we samen voor een betere performance.

Bel voor het maken van een afspraak 045 - 573 88 88 of kijk op www.alpheios.nl

Advertenties_SP_FINAL.indd 1 02-12-11 11:27

Waskosten te hoog? Houd de persoonsgebonden was in huis!

U kunt bij de dagelijkse wasverzorging veel geld besparen ten opzichtevan uitbesteding aan een commerciële wasserij. Met een individueleefficienty-berekening laten we u zien hoe groot het besparingspotentieel is.

Minder slijtage van het wasgoed Geen verlies en/of zoekraken van wasgoed BTW-voordeel over personele kosten (voor instellingen) Lage Total Cost of Ownership Duurzaam- en maatschappelijk verantwoord ondernemen!

Miele Professional. Een zorg minder.

Voor meer informatie:

www.miele-professional.nl

Telefoon: (0347) 37 88 84

01_omslag.indd 51 25-01-13 16:18

Page 52: Service Management

beste deal,

snel geregeld!

15-1 online!

De beste schoonmaakdeals vind je op cleandeal.

Altijd gratisverzendingvanaf €20,-

Voor 21.00 uur besteld, volgende werkdag in huis!

Persoonlijkadvies doorervaren adviseur

Bereikbaar van 7.00 uur tot 21.00 uur

Uw werk moet niet alleen schoon opgeleverd worden. Ook snelheid en prijs zijn belangrijk als het om een professionele schoonmaakklus gaat. In onze webwinkel verzekeren we u van professionele schoonmaakproducten tegen de scherpste prijs.

Daarbij zijn we razendsnel: vandaag voor 21.00 uur besteld, is de volgende werkdag in huis. En vanaf €20,- bezorgen we gratis! Twijfelt u welk product of artikel de juiste keuze is voor een klus? Onze specialisten helpen u graag met een deskundig CleanAdvies, iedere werkdag van 07.00 - 21.00 uur. Bel voor Nederland 085 - 401 24 48 en voor België 03 - 820 86 25.

CleanDeal: beste deal, snel geregeld!

Dé snelste webwinkel voor professionele schoonmaakproducten

www.cleandeal.nl

www.cleandeal.be

nlbe

CLEAN_Advertentie_servicemanagement_NLBE.indd 1 07-01-13 13:58

SERV

ICE M

anag

emen

t n

um

mer 1/2, jan

uari/feb

ruari 2013

01_omslag.indd 52 25-01-13 16:19