SECUNDAIR ONDERWIJS - pedago.rago.bepedago.rago.be/pbddoc/lrplso/0506/2005-038.pdf · het examen...

SECUNDAIR ONDERWIJS Onderwijsvorm: TSO

Graad: derde graad

Jaar: derde leerjaar

Studiegebied: Land- en tuinbouw

SPECIFIEK GEDEELTE

Optie(s): Landbouwmechanisatie

Vak(ken): PV Praktijk autotechniek PV/TV Stage autotechniek TV Autotechniek

6 lt/w 8 lt/w6 lt/w

Vakkencode: IT-o

Leerplannummer: 2005/038 (Vervangt 2004/239) Nummer inspectie: 2004 / 239 // 1 / N / SG / 2h / III7 / / D/ Vervangt 2004 / 239 // 1 / N / SG / 1 / III7 / / V/05

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 1 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week)

INHOUD

Inhoud.......................................................................................................................................................1 Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................5

PV Praktijk autotechniek ......................................................................................................5 PV/TV Stage autotechniek.................................................................................................10 TV Autotechniek.................................................................................................................12

Pedagogisch-didactische wenken en timing ..........................................................................................21 Algemeen...........................................................................................................................21 Organisatie van de stage ...................................................................................................23 Organisatie van de geïntegreerde proef ............................................................................24 Begeleid zelfgestuurd leren ...............................................................................................25 ICT .....................................................................................................................................27 VOET .................................................................................................................................28 Timing en jaarplanning.......................................................................................................29

Minimale materiële vereisten..................................................................................................................31 Evaluatie .................................................................................................................................................33 Bibliografie..............................................................................................................................................39


VISIE

Het specialisatiejaar leidt op tot:

• toekomstige werknemers van loonwerkbedrijven die zelfstandig in landbouwbedrijven aan machi-nes werken;

• zelfstandige bedrijfsleiders (dealers of landbouwers).

Dit specialisatiejaar TSO is hoofdzakelijk een verdieping van de leerstof van de 3de graad.

Zij hebben een rechtstreekse koppeling naar tewerkstelling in bedrijven of instellingen. Zij bouwen voort op de kennis die de leerlingen verworven hebben in de 3e graad.

De link naar tewerkstelling heeft belangrijke kwalitatieve consequenties. Die hogere kwaliteitseisen pas-sen trouwens in een maatschappelijke tendens om in algemene zin hogere opleidingsvereisten te stellen.

Door het volgen van een 3e leerjaar van de 3e graad (en de erin opgenomen stages in bedrijven) hebben de afgestudeerden een grotere kans op tewerkstelling of krijgen zij grotere troeven op de arbeidsmarkt.

De hoge kwaliteitseisen vragen een adequate uitrusting en goed voorbereide lesgevers.

Dit specialisatiejaar bereidt niet voor op het hoger onderwijs. Ze hebben dus als doelpubliek "finalisten van het secundair onderwijs". Dit belet niet dat een leerling toch de smaak voor het hoger onderwijs in zo'n jaar zou te pakken krijgen.

Een belangrijke doelstelling, zo niet de belangrijkste, is in ieder geval jonge mensen een betere instap in de tewerkstellingswereld verzekeren.

Dit specialisatiejaar kan tenslotte ook geen vervolmakingsfunctie vervullen. Hierdoor zouden we erken-nen dat de eigenlijke studieduur van het secundair onderwijs zeven leerjaren omvat. Dit mag nooit de bedoeling zijn. De vormingscyclus moet "afgerond" zijn op het einde van het 2e leerjaar van de 3e graad.

Het 3e jaar van de 3e graad TSO Landbouwmechanisatie laat de leerlingen kennis maken met reëel ge-bruikte landbouwmachines.

Ze leren aan landbouwmachines werken: onderhoud, herstelling, afregeling.

De vakken beogen voldoende toelichting te geven over:

• het onderhoud en nazicht van tractoren; • het herstellen van motoren; • de uit te voeren testen; • het begrip kostprijs kunnen toelichten. Van de leerlingen wordt verwacht dat zij:

• gebruiksaanwijzingen lezen, interpreteren en opvolgen; • van elke werkopdracht een planning maken; • de verschillende bedieningen en controleorganen op de juiste wijze bedienen, werktuigen aan-

en afkoppelen en de combinatie rijklaar maken; • het gereedschap en materialen kiezen waarmee optimaal kan gewerkt worden; • inzicht hebben in de grenzen en de mogelijkheden van deze werktuigen; • de juiste werkhouding aannemen; • de welzijnsvoorschriften naleven; • eenvoudige schakelingen kunnen realiseren volgens de geldende voorschriften; • defecten in installaties en apparaten kunnen opzoeken en herstellen; • tijdens het werken in groepsverband spontaan gericht zijn op samenwerking, verantwoordelijk-

heidsgevoel, wederzijds respect, het gebruik van een behoorlijke taal.


BEGINSITUATIE

Na het 2e leerjaar van de 3e graad TSO hebben deze leerlingen gekozen voor een extra leerjaar in een gespecialiseerde technische richting. Hun belangstelling gaat in de eerste plaats uit naar het verwerven van praktische kennis en vaardigheden in verband met hun specialisatie. Daarbij is hun voornaamste doel hun waarde en hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Bij het einde van het 2e leerjaar van de 3e graad TSO hebben de leerlingen een goede kennis verworven van de mechanica (landbouwactiviteiten) in de brede zin van het woord. Het is daarom wenselijk dat de leerlingen instromen vanuit deze studierichtingen die deze voorkennis verzekeren. Van de leerlingen die deze voorkennis niet hebben zal een ernstige inspanning verwacht worden om deze achterstand in te halen. Door middel van enkele goed gekozen oefeningen zal de leraar de eerste maand van het derde jaar meteen het niveau van zijn leerlingen nagaan. Zij zullen basisas-pecten bijwerken zoals:

• bodemstructuur;

• erosie;

• kennis van teelten;

• oogstkwaliteit;

• zuurtegraad;

• …

Mocht blijken dat er toch voor sommigen een bijwerking nodig is, dan zal dit hoofdzakelijk moeten gebeu-ren door zelfstudie of door inhaallessen buiten het normale lessenrooster. De leerkracht zal echter steeds zorgen voor een degelijke begeleiding van de leerling. Hierin is het doelgericht observeren en remediëren noodzakelijk. Dit vereist de nodige coördinatie tussen de verschillende vakleraren.

Men dient permanent bekommerd zijn voor de integrale kwaliteitszorg. De leerlingen zullen tevens vaardigheden en attitudes bezitten zoals:

• zin voor orde en netheid zowel in functie van efficiënt werken als in functie van het welzijn; • nauwkeurig werken; • zich kunnen uitdrukken; • …


ALGEMENE DOELSTELLINGEN

Over de verschillende vakken heen wordt ernaar gestreefd de leerling de noodzakelijke basiskennis en vaardigheden bij te brengen om uiteindelijk te voldoen aan het opleidingsprofiel van de optie.

Tijdens de opleiding is er tevens aandacht voor:

• de bodemstructuur in relatie met de landbouwmachine; • het kunnen toepassen van normen; • het kunnen raadplegen van diverse tabellen; • de attitudes: nauwkeurigheid, orde, zorg en netheid; • het motiveren van de leerlingen door de theoretische begrippen zo concreet mogelijk in verband

brengen met de toepassingen uit de praktijk en de ervaringswereld van de leerling; • het verband tussen techniek en andere wetenschappen (wiskunde, fysica); • In staat zijn om actief en pro-actief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen

die mens en milieu kunnen schaden; • maatregelen treffen ter voorkoming van situaties die personen en omgeving kunnen schaden; • gevaarssymbolen interpreteren; • Individuele opdrachten van beperkte omvang onder zelfstandig organiseren, uitvoeren en

evalueren; • in staat zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien; • hanteren gepaste taal en omgangsvormen; • de nieuwe ontwikkelingen op gebied van de landbouwmechanisatie en aanverwante takken bij

te houden. In het leerplan zijn een aantal leerinhouden opgenomen die leerlingen moeten kennen om het veilig-heidsattest te behalen. Om het VCA attest te behalen kan men beroep doen op erkende organisaties die het examen kunnen afnemen. De specifieke leerinhouden over het VCA attest kan men terugvinden in het handboek en op de cd-rom VCA, te bekomen bij het Veiligheidsinstituut te Antwerpen.


LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN

PV PRAKTIJK AUTOTECHNIEK 3e leerjaar: 6 lestijden/week

Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN

De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN

1 1 Plannen – Voorbereiden – Veiligheid/gezondheid/hy-giëne

1.1 op basis van een werkopdracht het eigen werk plannen;

de stappen voor het opzetten van een werkplan toepassen;

de instructies van onderhoudsschema’s raadplegen;

1.1 Plannen

1.2 informatie omtrent de werkopdracht inwinnen en interpreteren;

terminologie eigen aan het vak toepassen;

een werkfiche lezen;

de technische informatie van de constructeur toepassen;

1.2 Informatie

1.3 de richtlijnen inzake welzijn en milieu uitvoeren;

de algemene veiligheidsaspecten die voorkomen bij het VCA toepas-sen;

de risico’s aanduiden en veiligheidsmaatregelen eigen aan de sector toepassen;

de veiligheidsfiches eigen aan de landbouwmachine toepassen;

1.3 Het welzijn

1.4 de werkplek zo inrichten dat de werkopdracht veilig en vlot kan uitge-voerd worden;

de hef-, til- en verplaatsingstechnieken toepassen;

de werkplek ordelijk en proper houden.

1.4 De werkplek inrichten orde en netheid

1.5 het gereedschap en de apparatuur werkklaar houden;

het gereedschap controleren; 1.5 Gereedschappen




onderhoudsinstructies raadplegen;

1.6 afval volgens instructies sorteren; 1.6 Afval en recyclage

2 de vaststellingen tijdens bedrijfsbezoeken rapporteren wat betreft: • veiligheid, welzijn en milieu; • bedrijfscultuur en –organisatie; • productie; • kwaliteitscontrole; • specifieke arbeidsklimaat en werksfeer;

2 Bedrijfsbezoeken

3 3 Oefeningen op tractoren

3.1 de functie verklaren van de bijbehorende onderdelen van de motor en werking van de motor uitleggen; de ontploffingsvolgorde opzoeken en arbeidsdiagram bepalen;

het verschil tussen directe en indirecte inspuiting bepalen;

3.1 Motoren • Onderdelen • Ontsteking • Arbeidsdiagram

3.2 de juiste werkmethode toepassen;

voor elke opdracht het juiste gereedschap kiezen en toepassen;

de functie van alle motoronderdelen toelichten;

in staat zijn om alle onderdelen nauwkeurig te beoordelen;

in staat zijn om de slijtage van bepaalde onderdelen nauwkeurig op te meten met meettoestellen;

in staat zijn om alle onderdelen nauwkeurig te beoordelen;

de gegevens van de constructeur gebruiken;

demontage en nazicht van de voornaamste onderdelen zoals: • cilinderkop; • kleppen; • tuimelaars; • nokkenas;

3.2 Demonteren van motor • Slijtage • Opmeten van de onderdelen • Informatie opzoeken




• opmeten cilinders : ovaliteit, coniniteit; • zuigers en drijfstang: bepalen slijtage; • krukas: opmeten ovaliteit en coniciteit;

3.3 afsteltechnieken en insteltechnieken toepassen;

de gegevens van de constructeur gebruiken;

distributie controleren en afstellen; de oliedruk meten; het oliecircuit controleren;

kleppen nauwkeurig afstellen in de welbepaalde volgorde;

met eenvoudige apparatuur een brandstofpomp synchroon afstellen;

reductiekasten controleren, demonteren en herstellen;

3.3 Controleren, afstellen en instellen

3.4 een motor vaardig in- en uitbouwen waarbij het gebruik van het juiste gereedschap belangrijk is;

3.4 Volledige motor in- en uitbouwen

3.5 in staat zijn van een koppeling te vernieuwen en slijtende onderdelen te vervangen;

koppeling afstellen en kalibreren;

3.5 De koppeling • Koppeling volledig uitbouwen uit tractor • De drukgroep met gepast gereedschap demonteren • Onderdelen en werking bespreken • Slijtende delen en afstelmogelijkheden aanduiden

3.6 beoordelen van de gevonden testwaarden;

storingen in het inspuitcircuit opsporen;

hydraulische storingen opsporen;

de verschillende testen uitvoeren en beoordelen;

3.6 Testen en meten • Compressietest • Hydrauliektest • Verstuivertest

3.7 slijtende onderdelen aanduiden en deze vervangen;

wielspoor afstellen;

de wielhoeken controleren;

de stuurinrichtingen controleren en de speling afstellen;

3.7 Rollend gedeelte




de functie van het hydrostatisch systeem van de remmen en koppe-ling nagaan, de fouten opsporen en verhelpen;

remmen vervangen en afstellen;

3.8 een multimeter instellen, aansluiten, aflezen en de meetwaarde in-terpreteren;

fouten in het elektrisch circuit opsporen;

onderdelen uitmeten;

spanningsverliezen opsporen;

eenvoudige meetinstrumenten gebruiken en aansluiten;

de verlichting controleren en de fouten verhelpen;

de wettelijke uitrusting controleren;

de gegevens van de constructeur toepassen;

3.8 Elektrische uitrusting • Dashboard schakeling • Verlichting - relais • Aanhangwagenverlichting • Meten van spanningsverliezen • Uittesten van onderdelen

3.9 de werking van de starten laadkring controleren;

de werking van de startmotor controleren

het schema lezen;

fouten opsporen in het circuit;

de machine veilig starten;

de gegevens van de constructeur toepassen;

3.9 Elektrische starten laadkring • Startcircuit • Laadcircuit

3.10 het schema lezen;

hydraulische pomp vernieuwen;

de ventielen, kleppen en leidingen aansluiten;

3.10 Hydraulische lift

Uitbouwen hydraulische pomp:

• Veiligheidsklep • Leidingen • Ventielblok – ventielen • Pomp




4 4 Oefeningen op landbouwmachines

4.1 de werking van de samenhangende elementen uit de praktische opstelling verklaren;

de mechanische constructie afstellen en regelen;

aandrijving van de zaaielementen controleren;

de veiligheidsaspecten respecteren;

4.1 Precisiezaaimachines • Opbouw van de verschillende onderdelen en werking • Afstellingen • Didactische werking van de zaai-elementen

4.2 knoopapparaat afstellen en fouten opsporen;


4.2 Opraappersen • Synchrone werking en afstelling van de “New Holland” per-

sen • Werking en afstelling knoopapparaat

4.3 de werking van de sproeimachine uit de praktische opstelling na-gaan;

de druk instellen;

de soorten sproeidoppen herkennen;


4.3 Spuitmachines • Bespreken bouw van de machine en de werking van de

onderdelen • Bespreken hydraulisch circuit • Afstellen druk en drukregelaars • Werking pomp • Soorten sproeidoppen • Bediening elektrische regeling

4.4 de afstellingen uitvoeren;

het mechanisme controleren;


de instellingen aanpassen in functie van de bodemstructuur;

4.4 Ploegen: didactische uiteenzetting van de afstellingen • Overbuik-overrug • Vlakstelling in lengte • Breedteregeling, ondergreep, zijgreep • Schaarhoeken • Afstelling kouters • Trekkrachtlijnafstelling

4.5 alle afstellingen uitvoeren; (U)

de veiligheidsaspecten respecteren.

4.5 Afstelling van grote machines • Pikdorsers • Maïshakselaars • Persen: grootpakpers


PV/TV STAGE AUTOTECHNIEK 3e leerjaar: 8 lestijden/week

Het is de bedoeling dat de leerlingen de doelstellingen kunnen realiseren die mogelijk zijn op de stageplaats zelf. De vermelde doelstellingen stage zijn algemene doelstellen en zullen met de leerplandoelstellingen uit het vak PV worden aangevuld, in overleg met de stage. Deze worden opgenomen in de stage-activiteitenlijst.



Algemeen

5 kennis nemen en omgaan met de bedrijfscultuur;

in groep werken;

zich aanpassen aan het werkritme;

de specifieke vakbenamingen herkennen en toepassen;

5 Bedrijfscultuur

6 veiligheids- en milieuvoorschriften toepassen;

ergonomie toepassen;

onveiligheden rapporteren via hiërarchische weg;

6 Welzijn

7 de gegevens rapporteren; 7 Goederenbehandeling

8 informatie lezen eigen aan de werkzaamheden;

een verslag uitbrengen van het uitgevoerde werk;

een verslag maken door gebruik te maken van een pc en rapporte-ren;

8 Communicatie

Voorbereiding

9 algemene werkzaamheden voorbereiden;

het gebruik en de specifieke vakbenaming van de producten herken-nen en toepassen in de omgang met de vakspecialist in het bedrijf;

administratieve gegevens verwerken;

9 Voorbereiden




Het proces

10 de diverse stappen vakkundig realiseren;

in overleg oplossingen zoeken voor een specifiek probleem; 10 Het werk uitvoeren

11 technische instructies lezen en interpreteren;

een visuele controle uitvoeren volgens de opgegeven procedures;

de wettelijke verplichte uitrusting en veiligheidsuitrusting herkennen en controleren;

11 Controleprotocol

12 het dagelijks onderhoud uitvoeren eigen aan het voertuig en volgens de instructies van de constructeur;

12 Onderhoud en herstellingen

Nazorg

13 de administratieve gegevens verwerken; 13 Administratie

14 de kwaliteitscontrole toepassen eigen aan de werkzaamheden van de opdracht.

14 Kwaliteitscontrole

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 12 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) TV AUTOTECHNIEK 3e leerjaar 3e graad : 6 lestijden/week



15 15 Onderhoud, controle, organisatie

15.1 uitleggen wat het onderhoud inhoud;

het periodiek onderhoud verduidelijken; het nut van het onderhoud aantonen; (U)

15.1 De organisatie van het onderhoud en nazicht bij tracto-ren

• Onderhoud inloopperiode • Hoeveel en welke onderhoudsbeurten • Servicebeurten bij onderhoud aan 50 werkuren, 100, 500

en 1 000 uren. 15.2 een tractor visueel beoordelen;

bijzondere aandachtspunten aantonen; 15.2 De beoordeling van tweedehands tractoren aan de

hand van uitwendige factoren • De motor • De koppeling • De hydraulische lift • De versnellingskast • De stuurinrichting • De remmen • Het elektrisch gedeelte

15.3 de metingen interpreteren;

de verschillende slijtagebeelden bepalen;

de verschillende toleranties van de onderdelen opzoeken; (U)

de verschillende meetmethoden aantonen; (U)

15.3 Revisie van motoren, controle en nazicht van bijvoor-beeld:

• Cilinderkop • Motorblok • Cilinders • Zuigers • Krukas

15.4 het gebruik van de testapparatuur toelichten; de gevonden testwaarden analyseren; (U)

15.4 Compressietest bij dieselmotoren • Gebruik van het meetinstrument • Voorwaarden • Beoordeling van de meetresultaten




15.5 het gebruik van de testapparatuur toelichten; de gevonden testwaarden analyseren; (U)

15.5 De dieselspotcheck • Gebruik van het meettoestel • Voorwaarden • Beoordeling van de testresultaten

15.6 gebruik van apparatuur toelichten;

fouten opsporen in logische volgorde;

de gevonden fouten analyseren; (U)

15.6 Hydraulische testtoestellen • Opbouw testapparatuur • Voorbereidingen • Verschillende testen:

• pomptest • veiligheidsklep • ventielen • cilinders • hydromotoren

15.7 inzicht in de verschillende mogelijke storingen van een verstuiver;

het beoordelen van een goede en een slechte verstuiver;

afgeleide toepassingen toelichten; (U)

15.7 Verstuivers • Soorten • Testen:

• vóórdruppelen • openingsdruk • verstuiverbeeld • lektest • nadruppelen

• Onderhoud • Montage • Nadelige gevolgen van een slechte verstuiver

16 16 Elektriciteit

16.1 diverse elektrische uitrustingen opsommen die heden ten dage on-misbaar zijn bij een landbouwmachine;

de sensortechnieken verklaren;

het belang van de boordcomputer toelichten;

16.1 Algemene tendensen • Het belang van elektrische installaties in de

landbouwmachines




16.2 verbanden leggen tussen de techniek gebruikt in de landbouwmachi-nes en deze in een auto of vrachtwagen;

16.2 Relatie met de auto-elektriciteit

16.3 het toepassingsgebied van diverse sensoren die in de landbouwma-chine gebruikt worden toelichten;

de soorten sensoren opsommen;

het werkingsprincipe verklaren;

16.3 Sensoren • Soorten • Toepassingsgebied

16.4 een elektrisch schema van een startkring lezen;

het werkingsprincipe toelichten;

de laadstroom en het verbruik toelichten;

16.4 De elektrische laad- en startkring

16.5 op een schema de elektrische bedradingen aanduiden die eigen zijn aan de verlichting;

16.5 De elektrische verlichting

16.6 de noodzaak van een elektrische beveiliging toelichten;

de diverse componenten in het schema herkennen;

de gebruikelijke zekeringen omschrijven en hun toepassingsgebied aangeven;

16.6 Beveiliging

17 17 Hydraulica/pneumatica 17.1 de definities van de verschillende begrippen geven;

formules afleiden;

het verband leggen naar de hydraulica;

de verschillende begrippen in de hydraulica toepassen; (U)

de onderdelen en hun symbolen herkennen; schema’s opbouwen; (U)

17.1 Pompen • Technische begrippen en definities • Symbolen en schema’s

17.2 het toepassingsgebied toelichten;

werking en functie van de verschillende onderdelen uitleggen; 17.2 Hydraulische pompen bij landbouwmachines • Werking • Soorten




de mogelijkheden van de verschillende soorten pompen toelichten;

uitleggen wat het verschil is tussen vaste en regelbare pompen en wat hun doel is; (U)

de mogelijke storingen opsommen;

de begrippen toelichten zoals:

• slagvolume; • toerental; • opbrengst; • werkdruk; • cavitatie;

• Doel • Begrippen

17.3 de verschillende verstelmogelijkheden van de hydraulische pompen uitleggen;

de werking van de verschillende pompregelingen kunnen uitleggen; de verschillende mogelijkheden van toerenregelingen bij pompen en hydromotoren uitleggen;

inzicht verkrijgen in het verloop van koppel en vermogen bij hydro-motoren bij:

• 1e pompverstelling; • 2e motorverstelling;

17.3 Pompsturingen en regelingen eigen aan de landbouwmachine

• Verstelmogelijkheden • Pompregelingen • Koppel en vermogen

17.4 een indeling geven volgens gebruik en functie;

het onderscheid tussen open en gesloten stuurschuiven uitleggen;

het onderscheid maken tussen de verschillende kringlopen;

de verschillende soorten bedieningen toelichten;

de verschillende schakelingen onderscheiden en herkennen; de symbolen herkennen en de werking van het ventiel toelichten; de verschillende kringen aanduiden in een schema van een land-bouwmachine;

17.4 Kleppen en ventielen bij landbouwmachines




de werking van de voornaamste kleppen uitleggen zoals: • veiligheidsklep; • drukreduceerklep; • volgdrukkleppen; • terugslagkleppen; • smoorkleppen; • stroomregelkleppen; • debietregelkleppen; • prioriteitskleppen; • verdeelkleppen;

17.5 de regeling van de pomp uitleggen;

de gebruikelijke opbouw toelichten;

de genormaliseerde symbolen herkennen in een schema;

de werking van de kleppen uitleggen;

de werking van de veel toegepaste pompen uitleggen;

het hydrostatisch circuit aan de hand van een schema toelichten;

de hydraulische transmissie toelichten;

toepassingen in hydraulische rijaandrijvingen toelichten;(U)

17.5 Hydrostatische rijaandrijving • Symbolen • Beschrijving en werking van de hydrostatische pomp en

rijaandrijving • De regelbare plunjerpomp • De servo-werking • Opbouw van de hydrostatische transmissie • Werking van het hydraulisch circuit • Werking van de hydraulische kleppen • Hydraulische tractie • Hydrostatisch circuit

18 18 Hydraulische lift bij tractoren

18.1 opbouw en werkingsschema in symbolen weergeven; 18.1 Werking

18.2 de verschillende mogelijkheden van regelingen uitleggen zoals bij: • hoogteregeling; • diepteregeling; • gewichtsoverdracht; • heffen, dalen, houden;

18.2 Regelingen

18.3 de werking onderscheiden van de 3 soorten hefinrichtingen;

het onderscheid tussen de werking load-sensing ventielen en load-

18.3 Soorten hefinrichtingen • Mechanische werking • E.H.R. (elektronische regeling)




sensing pomp toelichten; inzicht verkrijgen d.m.v. schema’s;

• Load-sensingwerking

18.4 de werking van een hydrostatische besturing toelichten; de structuur en de opbouw van de onderdelen bespreken; de verschillende soorten besturing toelichten; de werking van de verschillende bewegingen uitleggen zoals bij: • rechtuit rijden; • links draaien; • rechts draaien; • noodbesturing; in staat zijn om fouten op te sporen in het schema of storingstabel;

18.4 Hydrostatische besturing • Werking • Bouw • Soorten besturing • Hydraulisch circuit • Storingstabel

19 19 Land- en tuinbouwmachines 19.1 de basisbegrippen toelichten;

de relatie leggen met de technische aspecten bij een landbouwma-chine; de structuur van de bodem relateren aan de diverse teelten;

19.1 Bodemstructuur • Erosie • Structuur van de grond • Diverse teelten • Oogstkwaliteit • Rendement • Zuurtegraad

19.2 het onderscheid uitleggen tussen de verschillende werkingsprincipes;

de werking uitleggen van de verschillende aandrijfsystemen;

het speciale aan de merkgebonden systemen toelichten;

de afdraaiproef en de afstelling van de markeurs toelichten;

19.2 Zaaimachines Rijenzaaimachines: • Nokkenrad- en schuifradprincipe • Regelingen van zaaihoeveelheid en afstellingen van de

zaaidiepte, rijafstand en bodemkleppen • Soorten aandrijvingen:

Tandwielkasten en traploze verstelling • Soorten aandrijvingen:




Tandwielkasten en traploze verstelling • Functie van de onderdelen Bijzondere zaaimachines: • Doorzaaimachine • Overtopzaaifrees Pneumatische zaaimachine: • Werkingsprincipe • Elektronische controlemogelijkheden Precisiezaaimachines: • Mechanische uitvoeringen • Bouw • Principe, werking, soorten • Principe: cellenschijf, bandsysteem, schijf onder hoek Pneumatische uitvoeringen: • Met luchtdruk • Met vacuüm • Vacuüm en perslucht • Bijkomende uitrustingen

19.3 de verschillende principes en de werking van de verschillende soor-ten toelichten;

de constructie van de machines bespreken;

het doel van de bijzondere systemen toelichten;

de verschillende inbindsystemen toelichten;

voor- en nadelen van de soorten uitvoeringen opsommen;

de recente ontwikkelingen en bijzondere uitvoeringen aangeven;

de computermogelijkheden opgeven;

het gebruik van netwikkelsysteem toelichten;

19.3 Oprolpersen: werking van de ronde balenpersen

Indeling volgens constructie:

• Variabele kamer • Vaste kamer • Gecombineerde mogelijkheden Soorten en werking

• Vaste kamer • Variabele kamer • Gecombineerde systemen

19.4 de werking van de verschillende onderdelen uitleggen; • soorten invoer;

19.4 Maïshakselaar Werking:




• voedingssystemen; • snijmechanisme; de functie van die onderdelen uitleggen; • maïsbek; • invoerwalsen; • uitwerpsystemen; werkmethode en volgorde voor het afstellen van de messen verkla-ren; • messen t.o.v. tegenmes; • meshoeken; • slijpen; • slijpinrichtingen; de werking van de hydraulische kringen uitleggen;

de symbolen voor de hydraulische componenten gebruiken;

Functie onderdelen

Afstelmogelijkheden

Werking metaaldetector

Werking omkeerrichting van de invoer

Hydraulische werking van de machine:

• Functies • Hydraulisch schema • Werking hydraulische ventielen • Werking automatische stuurpiloot

19.5 de volledige werking in al zijn onderdelen uitleggen;

regelingen van de hoofddelen uitleggen;

de volledige hydraulische werking in symbolen uitleggen;

in staat zijn de storingen te lokaliseren wat betreft de overtollige graanverliezen;

19.5 Maaidorsers

Bouw en werking van de machine

Functionele regelingen:

• Voeding • Dorsmechanisme • Afscheiding Hydraulische functies: werking en symbolen Storingen: graanverliezen, oorzaken

19.6 de bouw en werking van de spuitmachine toelichten;

de pompkarakteristieken verklaren; • enkelwerkende zuigerpomp; • dubbelwerkende zuigerpomp; • plunjerpomp; • membraanpomp;

19.6 Sproeimachines

Bouw en werking van de spuitmachine Werking van de verschillende pomptypes:

Regelmogelijkheden:




• zuigermembraanpomp; • kenmerken van de verschillende pompen; de verschillende regelmogelijkheden en hun toepassingen uitleggen; • constant debiet; • D.P.M-regeling; • D.P.A-regeling; • C.P.A-regeling; het belang van de drukregelaars toelichten;

de soorten spuitdoppen en hun toepassing toelichten;

Bepalen van de druk

Bepalen van de vloeistofafgifte

Eisen en functies van de onderdelen

Balans van de spuitbomen en nefaste gevolgen

De spuitdoppen

19.7 de verschillende principes en de werking van de plantmachine toe-lichten;


het doel van de bijzondere systemen toelichten;

19.7 Plantmachine • Werking • Toepassingsgebied

19.8 de mogelijkheden toelichten;


het toepassingsgebied van de voornaamste machines aangeven;

19.8 Meststofverspreiders • Werking • Toepassingsgebied

19.9 het belang aangeven;

het toepassingsgebied aangeven;

de principe werking toelichten;

19.9 Klimaatsystemen • Werking • Toepassingsgebied

19.10 De laatste nieuwe ontwikkelingen in de landbouwtechniek inventari-seren.

19.10 Technische evolutie


PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING

Het leerplan is opgesteld op basis van 25 lesweken per schooljaar.

De overige lestijden moeten door de leerkracht gebruikt worden voor uitbreidings- en/of verdiepings-items in functie de specifieke klassituatie.

ALGEMEEN Men streeft naar een optimale integratie tussen TV en PV.

Maak duidelijke afspraken met de leerling; zo wordt het werk voor iedereen eenvoudiger. Leg bij elke opdracht uit op welke aspecten de nadruk ligt. De leerling ontwikkelt zo het vermogen om het eigen werk te evalueren. Een vereiste eigenschap van elke volwassene in zijn arbeid is immers zelfevaluatie.

In het leerplan zijn een aantal uitbreidingsdoelstellingen opgenomen. Uitbreidingsdoelstellingen wor-den aangeduid door een (U) na de doelstelling. Alle leerplandoelstellingen moeten worden gereali-seerd gedurende de opleiding behalve deze aangeduid met U.

Uitbreidingsdoelstellingen moeten enkel bereikt worden als het niveau van de leerlingen dit toelaat.

Zij kunnen ook gebruikt worden indien een of meerdere lestijden complementair gedeelte besteed worden aan de specifieke vakspecialiteit.

Bij het creëren van een onderwijssituatie wordt bijzondere aandacht besteed aan de evenwichtige opbouw van de opeenvolgende lesfases.

De lesdoelen worden steeds op een eenvoudige en aanschouwelijke manier voorgesteld, kort en gestructureerd, aangepast aan het niveau van de leerlingen.

Aandacht schenken aan de juiste studiemethode en volgorde (leren leren).

Laat de leerlingen zoveel mogelijk zelf uitvoeren.

Maak gebruik van verschillende didactische werkvormen gedurende de les; beperk het frontaal lesge-ven.

Voer enkele vergelijkende proeven uit om het inzicht bij de leerlingen te versterken.

Herhaal regelmatig en toets de vorderingen van de leerlingen op een permanente wijze.

Illustreer de les met diverse didactische tekeningen en voorbeelden uit de praktijk.

Maak gebruik van bestaande mechanismen … om theoretische aspecten te verduidelijken.

Voor de leerlingen die sneller de opdracht uitvoeren worden differentiatieoefeningen voorzien.

Tracht voldoende aandacht te besteden aan het leren lezen van tekeningen in functie van het project.

Maak gebruik van audiovisuele middelen en hanteer hierbij een aangepaste vragenlijst.

Besteed ruime aandacht aan de werkvolgorde bij het uitvoeren van opdrachten.

Om de leerling procesmatig te laten werken is het noodzakelijk dat de leerling over de nodige infor-matie beschikt.

Elke les dient zinvol en gestructureerd te zijn, met aandacht voor zowel het proces, het product, de vaardigheden en de vakgebonden attitudes zoals: netheid, orde, stiptheid, nauwkeurigheid ...

Om tijdverlies te vermijden wordt het gebruik van een goed handboek of van een door de leraar zelf gemaakte cursus aanbevolen. Leerstof dicteren is niet zinvol.

Elke lesfase wordt beëindigd met een duidelijke synthese.


In alle omstandigheden moet er gebruik gemaakt worden van didactische ondersteuning:

• gebruik van retroprojector; • tv en video of LCD; • simulaties op pc; • wandplaten; • didactische uitrustingen; • bezoeken aan bedrijven, beurzen, tentoonstellingen …; Voor veiligheid en hygiëne, kwaliteitsaspecten, ergonomie, keuringen, … Is het wenselijk een gast-spreker uit te nodigen

Voor het gespecialiseerde landbouwmachines te leren kennen kan een bedrijfsbezoek georganiseerd worden.

Maak gebruik van reële werksituaties om de specifieke doelen te realiseren

De documenten en het cursusmateriaal zal steeds bijgewerkt worden in functie van de nieuwe ont-wikkelingen.

Er worden moderne communicatiemiddelen gebruikt bij het toelichten van de leerstof

Communicatie

Gebruik het agenda als communicatiemiddel en noteer er ook positieve commentaren in.

Overleg met andere leerkrachten over inhoudelijke aspecten en samenhangen.

Laat de leerlingen de kenmerken van materialen, gereedschappen en machines opzoeken:

• op technische fiches;

• op door firma’s uitgegeven cd-rom’s;

• op Internet (maak duidelijke afspraken hoe leerlingen hierbij moeten tewerk gaan);

• via eenvoudige softwarepakketten.

Informeer ouders, klassenraad … over de vorderingen van de leerlingen.

Klasorganisatie

Integreer waar kan de theorielessen in de praktische vakken.

Het gebruik van aanvulteksten, foto’s en tekeningen vergroten de aandacht tijdens de les

Bij het berekenen van kostprijzen rekenbladen leren gebruiken of specifieke programma’s.

Maak gebruik van reële gegevens bij een prijsberekening.

Om te peilen naar de interesses en leefwereld van de leerlingen kan je een klasgesprek organiseren. Het resultaat hiervan kan je eventueel verwerken in wandplaat. De thema’s en/of projecten kunnen hieruit afgeleid worden.

Koppel waar kan een bedrijfsbezoek aan een specifieke problematiek.

Streef naar samenwerking met andere afdelingen, bedrijven …

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 23 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) Gebruik van ICT

Gebruik educatieve programma’s om de leerlingen zelfstandig te laten werken (op eigen tempo).

Laat de technische informatie met behulp van de computer opzoeken en verwerken tot een verzame-ling eigen documentatie.

Verslagen, prijsberekeningen … kunnen met de pc verwerkt worden.

Het welzijn

Laat de preventieverantwoordelijke van de school een les geven over de school en het welzijn.

Schenk altijd een ruime aandacht aan de verkeersveiligheid.

Projecten

Succes beleven is voor elke leerling belangrijk, het is een middel tot waardering. Het gebruiken van vele werkvormen tijdens het leerproces is essentieel.

Het vormingsconcept zoals het projectmatig werken streeft naar een strategie, waarbij leerlingen eerst moeten denken en nadien realiseren. Door het inschakelen van terugkoppelingen en meerdere herhalingen zal het rendement opgedreven worden.

Met een project wil men een concrete, realiteitsgebonden taken (oefeningen) uitvoeren, met een pro-gressieve moeilijkheidsgraad. Deze taken kaderen in een bepaald thema.

De evaluatie krijgt een centrale plaats, waarbij aandacht is voor zowel het proces, het product, de vaardigheden en de attituden. Door het geven van de juiste bijsturingen op het passende moment streeft men naar een permanente kwaliteitsverbetering (proces - product).

ORGANISATIE VAN DE STAGE Wat is een stage?

Een stage is een begeleid, buitenschools leerproces, gericht op het verwerven van kennis, attitudes en vaardigheden in een reële werksituatie, gekoppeld aan een reeks leerplandoelstellingen.

Het is een verdieping en/of een aanvulling van de schoolse vorming. Via de stage dient de leerling de mogelijkheid te krijgen het leerproces dat hij op school doormaakt verder te optimaliseren.

Doelstellingen

De doelstellingen van de stage zijn een concretisering van de leerplandoelstellingen. Inzake kennis, attitudes en vaardigheden kunnen o.m. volgende doelstellingen via een leerlingenstage verwezenlijkt worden.

Kennis:

• theorie in praktijk omzetten; • bedrijfssituatie kunnen relateren aan theoretische en praktische begrippen van de schoolse

situatie; • eigen opleidingsbehoeften detecteren; • inzicht krijgen in de realiteit van het bedrijfsleven; • kennismaken met bedrijfsculturen; • rapporteren.

Attitudes:

• zin voor orde, zorg, netheid en stiptheid ontwikkelen; • bereidheid tot werken in teamverband; • sociale en communicatieve vaardigheden ontwikkelen; • gezag accepteren;

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 24 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) • verantwoordelijkheid kunnen dragen; • streven naar kwaliteit van het geleverde werk; • initiatief nemen en correct reageren op arbeidssituaties; • zich assertief gedragen; • voorschriften in verband met welzijn (veiligheid, gezondheid, hygiëne) consequent toepas-

sen; • oog hebben voor ergonomische aspecten van het beroep.

Vaardigheden:

• adequaat omgaan met werktuigen, meettoestellen, machines en apparaten; • zich kunnen aanpassen aan het werkritme; • praktische vaardigheden ontwikkelen; • beroepsmethodiek in de praktijk toepassen.

Regelgeving

Bij de organisatie van een stage zal er steeds over gewaakt worden dat de vigerende regelgeving strikt gevolgd wordt. Afwijkingen (indien nodig) zullen tijdig aangevraagd worden.

Prospectie van stageplaatsen

De keuze van geschikte stageplaatsen is uiterst belangrijk voor de verwezenlijking van de stagedoel-stellingen. Daarom dient de nodige aandacht besteed te worden aan een zorgvuldige prospectie en selectie van stageplaatsen.

Het is niet aangewezen dat de leerling zelf naar een stageplaats zoekt. Hij kan wel voorstellen for-muleren, maar de contacten worden door de school gelegd.

Goede stageplaatsen voldoen aan een aantal basisvoorwaarden:

• ze zijn bonafide en dus voldoen ze o.m. aan de wettelijke voorschriften; • de activiteiten zijn in overeenstemming met de stagedoelstellingen; • het aantal stagiairs staat in verhouding tot het aantal werknemers; stagiairs zijn geen

goedkope werkkrachten; • de stagementor krijgt voldoende tijd en ruimte voor de begeleiding van de leerling-stagiair; • er is voldoende kwalitatieve uitrusting en apparatuur beschikbaar; • de stageplaats zal bij voorkeur binnen een redelijke afstand van de woonplaats van de sta-

giair liggen; • de stagementor kan voldoende tijd vrijmaken voor contacten met de stagebegeleider.

Vastleggen van de stage-activiteiten

In onderling overleg tussen stagebegeleider, de vakgroep en stagementor wordt voor elke individuele leerling een stage-activiteitenlijst opgesteld. Deze activiteiten

• vinden hun verantwoording in het leerplan; • ondersteunen de schoolopleiding; • liggen binnen de psychische en fysische mogelijkheden van de leerling.

De lijst met stage-activiteiten wordt gekoppeld aan de stageovereenkomst.

ORGANISATIE VAN DE GEÏNTEGREERDE PROEF Definitie en algemene doelstellingen

De geïntegreerde proef (Gip) is een proef waar beroepsvaardigheden, manuele vaardigheden, alge-mene kennis en communicatievaardigheden evenwichtig en aangepast aan de studierichting aan bod komen.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 25 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) De Gip zal een duidelijk beeld geven van de rijpheid van de leerling om deel te nemen aan het be-roepsleven en om te functioneren in het maatschappelijk proces.

Betrokken vakken

Vakken van het specifiek gedeelte van de optie,, die de studierichting bepalen, worden betrokken bij de opstelling en de organisatie van de Gip, met de klemtoon op het vakoverschrijdend karakter.

Kennis en vaardigheden uit de vakken van de basisvorming kunnen eveneens nodig zijn voor het realiseren van de Gip.

Inhoud

De Gip kan opgebouwd worden rond een:

• project, probleemstellig, opdrachten-/takenreeks … of een combinatie hiervan.

De opgave kan gegeven worden voor een klas, voor een groep leerlingen of voor individuele leerlin-gen. Bij een gemeenschappelijke opgave worden de deelopdrachten duidelijk afgebakend, zodat de inbreng van elke leerling individueel te evalueren is.

Qua inhoud wordt rekening gehouden met:

• het profiel van de betrokken studierichting en de overeenstemmende beroepsopleidingsprofielen;

• de einddoelstellingen van de betrokken studierichting; • de integratie van de verschillende vakken; • de noodzaak om kennis, vaardigheden en vakgerichte attitudes te evalueren.

Vermits de Gip bestaat uit een procesfase en de realisatie van een product, zijn een zorgvuldige planning en spreiding over het schooljaar noodzakelijk.

De leerlingen moeten de kans krijgen tijdens een presentatie hun werk voor te stellen, toe te lichten en te verdedigen voor de jury.

Samen met de opgave, worden de evaluatiecriteria (zowel voor proces als voor product), de timing en de werkmethode aan de leerling meegedeeld.

Begeleiding

Elke leraar, die vakken geeft die betrokken zijn bij de Gip (zowel AV, TV en PV), zorgt – binnen zijn vakgebied – voor de nodige begeleiding van de leerlingen.

De Gip-begeleider heeft, naast de begeleiding binnen zijn eigen vakgebied, ook een coördinerende taak.

Ouders en leerlingen worden tijdig en regelmatig geïnformeerd omtrent de vorderingen.

BEGELEID ZELFGESTUURD LEREN Wat?

Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoe-len, leeractiviteiten en zelfbeoordeling.

Dit houdt onder meer in dat:

− de opdrachten meer open worden;

− er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn;

− de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwoorden;

− de leerlingen zelf leren plannen;

− er feedback is op proces en product;

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 26 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) − er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct.

De leraar is ook coach, begeleider.

De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter.

Waarom?

Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m.

− leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken;

− leerlingen voorbereiden op levenslang leren;

− het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen.

Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimule-ren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk.

Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leer-proces in welke vorm dan ook.

Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald “Leren leren”, vinden we aanknopingspun-ten als:

− keuzebekwaamheid;

− regulering van het leerproces;

− attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren.

In onze (informatie)maatschappij wint het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang.

Hoe te realiseren?

Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen:

− de leraar als coach, begeleider;

− de leerling gemotiveerd en aangesproken op zijn “leer”kracht;

− de school als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties.

De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het mo-ment in de leerlijn “Leren leren”, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is “klein beginnen” aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat:

− doelen voorop stellen; − strategieën kiezen en ontwikkelen; − oplossingen voorstellen en uitwerken; − stappenplannen of tijdsplannen uitzetten; − resultaten bespreken en beoordelen; − reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen; − verantwoorde conclusies trekken − keuzes maken en die verantwoorden is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 27 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) ICT Wat?

Onder ICT verstaan we het geheel van computers, netwerken, internetverbindingen, software, simu-latoren, etc. Telefoon, video, televisie en overhead worden in deze context niet expliciet meegeno-men. Waarom?

De recente toevloed van informatie maakt levenslang leren een noodzaak voor iedereen die bij wil blijven. Maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwer-ven van ICT. Enerzijds speelt het in op de vertrouwdheid met de beeldcultuur en de leefwereld van jongeren. Anderzijds moeten jongeren niet alleen in staat zijn om nieuwe media efficiënt te gebruiken, maar is ICT ook een hulpmiddel bij uitstek om de nieuwe onderwijsdoelen te realiseren. Het nastre-ven van die competentie veronderstelt onderwijsvernieuwing en aangepaste onderwijsleersituaties. Er wordt immers meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, het zelfstandig of in groep leren werken, het kunnen omgaan met enorme hoeveelheden aan informatie ... In bepaalde gevallen maakt ICT deel uit van de vakinhoud en is ze gericht op actieve beheersing van bijvoorbeeld een softwarepakket binnen de lessen informatica. In de meeste andere vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen immers:

− het leerproces zelf in eigen handen nemen;

− zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal;

− op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie).

Hoe te realiseren?

In de eerste graad van het SO kunnen leerlingen adequaat of onder begeleiding elektronische infor-matiebronnen raadplegen. In de tweede en nog meer in de derde graad kunnen de leerlingen “spon-taan” gegevens opzoeken, ordenen, selecteren en raadplegen uit diverse informatiebronnen en –ka-nalen met het oog op de te bereiken doelen.

Er bestaan verschillende mogelijkheden om ICT te integreren in het leerproces.

Bepaalde programma’s kunnen het inzicht verhogen d.m.v. visualisatie, grafische voorstellingen, si-mulatie, het opbouwen van schema’s, stilstaande en bewegende beelden, demo ...

Sommige cd-roms bieden allerlei informatie interactief aan, echter niet op een lineaire manier. De leerling komt via bepaalde zoekopdrachten en verwerkingstaken zo tot zijn eigen “gestructureerde leerstof”.

Databanken en het internet kunnen gebruikt worden om informatie op te zoeken. Wegens het grote aanbod aan informatie is het belangrijk dat de leerlingen op een efficiënte en een kritische wijze leren omgaan met deze informatie. Extra begeleiding in de vorm van studiewijzers of instructiekaarten is een must. Om tot een kwaliteitsvol eindresultaat te komen, kunnen leerlingen de auteur (persoon, organisatie ...), de context, andere bronnen die de inhoud bevestigen en de onderzoeksmethode toe-voegen. Dit zal het voor de leraar gemakkelijker maken om het resultaat en het leerproces te beoor-delen.

De resultaten van individuele of groepsopdrachten kunnen gekoppeld worden aan een mondelinge presentatie. Het programma “PowerPoint” kan hier ondersteunend werken. Men kan resultaten en/of informatie uitwisselen via e-mail, Blackboard, chatten, nieuwsgroepen, discussiefora ... ICT maakt immers allerlei nieuwe vormen van directe en indirecte communicatie mogelijk. Dit is zeker een meerwaarde omdat ICT zo de mogelijkheid biedt om niet alleen interscolaire projecten op te zetten, maar ook om de communicatie tussen leraar en leerling (uitwisselen van cursusmateriaal, plannings-documenten, toetsen examenvragen ...) en leraren onderling (uitwisseling lesmateriaal) te bevorde-ren. Sommige programma’s laten toe op graduele niveaus te werken. Ze geven de leerling de nodige feedback en remediëring gedurende het leerproces (= zelfreflectie en -evaluatie).

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 28 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) VOET Wat?

Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die – in tegenstelling tot de vak-gebonden eindtermen – niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd. De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie en muzisch-creatieve vorming.

De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting).

Waarom?

Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlin-gen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd.

VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vor-ming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken.

De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan be-langrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen.

Hoe te realiseren?

Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen).

Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinitiatie-ven, in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 29 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) TIMING EN JAARPLANNING Het is moeilijk aan te geven hoeveel tijd er aan elk hoofdstuk besteed wordt, daar het tempo van de leerlingen afhankelijk is van de inzet, bereidwilligheid van de leerling, zelfstudie, leesvaardigheid, probleemstelling, soort project. Het is aangewezen de timing te bespreken in de vakgroep. Het rapporteren is van groot belang.

Van elke leraar wordt verwacht dat hij/zij in het begin van het schooljaar een jaarplanning maakt. Die planning kan gemaakt worden volgens het bijgevoegd model. Eenvormigheid is een noodzaak voor de verschillende collega's.

De verschillende jaarplannen moeten zodanig gemaakt worden dat er - waar mogelijk - per week een coördinatie is tussen de verschillende vakken.

Een overleg tussen de verschillende leraars zal absoluut noodzakelijk zijn!

Tijdens het schooljaar zullen de vorderingen door de verschillende collega's samen regelmatig geëvalueerd worden met het doel de verschillende jaarplannen eventueel bij te sturen.

De timing is gemaakt voor 25 weken per schooljaar. De resterende tijd kan door de lerares/leraar vrij gebruikt worden voor uitdiepingen en/of uitbreidingen. Ook nieuwe ontwikkelingen kunnen hier even-tueel aan bod komen.

De timing en de volgorde van de leerstofonderdelen zijn niet bindend. Indien afgeweken wordt, moet dit in overleg tussen de verschillende collega's gebeuren en moeten – indien nodig – de andere jaar-plannen eveneens aangepast worden. Steeds moet erover gewaakt worden dat de noodzakelijke voorkennis aanwezig is.


Jaarplan Optie: ........................................................................................ Leerkracht: ...........................................................

Vorderingsplan

Onderwijsvorm: .............. Graad: .................... Jaar: ......................... Schooljaar: ………… / …………..

Vak: .......................................................................................... Leerplannummer: ...........................

Handboek/cursus: ........................................................................... Lestijden/week: ...........

JAARPLAN VORDERINGSPLAN

Week

nummer

Nr. in leerplan

Leerinhouden/doelstellingen VOET Gegeven op

(datum)

Opmerkingen


MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN

Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:

• Codex, ARAB, AREI, Vlarem

Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.:

• de uitrusting en inrichting van de lokalen;

• de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.

Zij schrijven voor dat:

• duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn;

• alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kun-nen toepassen;

• de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden;

• de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.

UITRUSTING PV

• een drietal tractoren waaronder minimaal één vierwielstraktor • één sproeimachine en liefst ook nog een didactisch model spoeimachine • een pakkenpers • een lesmodel pikdorser • twee verschillende didatische zaaielementen precisiezaaimachine • één tweeschaarploeg • één powershift • nodige klein gereedschappen om het leerplan te realiseren • elektrische meetinstrumenten zoals multimeters • didactische opstellingen • hydraulische en pneumatische opstellingen • basisset gereedschap: • set sleutels • set tangen • set schroevendraaiers • hamer • dopsleutels + ratel • punt - doorslag • micrometers • schuifmaat • voelermaten • momentsleutel • compressiemeter • koelsysteemtester • multimeter v.a. • ampère meter • batterij tester • vacuum tester (meter) • oliedrukmeter • kleppen demonteertoestel

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 32 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) UITRUSTING TV

• Aangepaste klas met stoelen, banken, bord … • Nodige didactische stukken en opstellingen om een verantwoorde les te kunnen geven. • Retro-projector • PC en aangepast basis software (pc liefst aangesloten op internet) • Wettelijke uitrusting in de klas • Nodige opbergkasten


EVALUATIE

Het evalueren is een verantwoordelijkheid van de school. De leerkracht past de procedures toe eigen aan het school - evaluatiebeleid.

Evaluatie moet gezien worden als middel om de leerlingen beter te begeleiden bij hun studies en geeft de mogelijk-heid tot een meer geïndividualiseerde begeleiding.

1 ALS RICHTLIJN VOOR TV ZIJN VOLGENDE ASPECTEN OPGEGEVEN

Voor alle evaluaties is het noodzakelijk dat er vooraf afspraken gemaakt worden tussen leraar en leerlin-gen. Waar mogelijk, gebeurt dit in onderling overleg met de leerlingenraad om zoveel mogelijk tot afspra-ken te komen voor de volledige school.

Noodzakelijke afspraken betreffen o.a.:

• gebruik van hulpmiddelen, bijv. woordenboek, rekenmachine …; • spieken; • ziekte; • planning; • afspraken tussen de leerkrachten onderling; • afspraken met de leerlingen; • inspraak van leerlingen; • ‘open-boek-evaluatie’; • … Organisatorisch kan de evaluatie opgesplitst worden in

• permanente evaluatie in de klas; • korte mondelinge of schriftelijke toetsen; • schriftelijke herhalingstoetsen; • mondelinge examens; • schriftelijke examens; • examens praktijk en lab; • ...

1.1 PERMANENTE EVALUATIE IN DE KLAS

Permanente evaluatie moet leiden naar permanente remediëring. De concrete vaststellingen op het ogenblik zelf en de reflectie door de leerling zijn de belangrijkste aanzet tot remediëring. Een aangepaste strategie, een herhaling, een rechtzetting, een terugkoppeling, een andere aanpak, een variant, een ver-dere inoefening … maken deel uit van de remediëring.

Bij permanente evaluatie in de klas moeten dezelfde evaluatieprincipes toegepast worden als voor ande-re toetsen (voldoen aan de normen voor een goede evaluatie).

Let erop dat niet enkel attitudes (inzet, gedrag …) geëvalueerd worden. Bij de evaluatie van attitudes is de transparantie van de beoordelingscriteria van het uiterste gewicht.

1.2 KORTE TOETSEN

Korte mondelinge of schriftelijke toetsen kunnen afgenomen worden bij het begin of op het einde van de les.

Korte evaluaties blijven het best beperkt tot de leerstof van de voorbije (resp. huidige) les en moeten be-perkt blijven in tijdsduur (bijvoorbeeld maximum 10 tot 15 minuten).

Korte toetsen kunnen op ieder moment worden afgenomen, liefst zonder de leerling vooraf expliciet te verwittigen. Het is wel noodzakelijk dat de leerlingen weten dat er op die manier kan geëvalueerd worden.

Om zoveel mogelijk voordeel te halen uit mondelinge toetsen, moeten zoveel mogelijk leerlingen bij de overhoring betrokken worden en moet de moeilijkheidsgraad van de opgaven zodanig gekozen worden dat de meerderheid van de vragen een goed antwoord oplevert. De mondelinge toetsen mogen daarbij

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 34 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) niet alleen feitenkennis of reproduceerbare kennis bevragen, maar ook doelen van een hogere cognitieve orde zoals analyseren, synthetiseren, concluderen, verbanden leggen en toepassingen maken.

Belangrijk bij de overhoring is de feedback op het gegeven antwoord. Deze moet in voorkomend geval vooral aangeven waarom het gegeven antwoord niet helemaal correct was en mag zich niet beperken tot de mededeling dat iets goed of fout, volledig of onvolledig is. Bij de feedback mag men bovendien slechts matig gebruik maken van belonen of prijzen, en zelden of nooit van negatieve kritiek.

1.3 SCHRIFTELIJKE HERHALINGSTOETSEN

Schriftelijke herhalingstoetsen worden gebruikt om grotere delen van de leerstof te evalueren.

Om overbelasting van de leraar en vooral van de leerlingen te voorkomen, moet men zeker vermijden dat gedurende 1 of 2 weken vóór het uitreiken van het rapport herhalingstoetsen worden afgenomen voor àlle vakken.

In plaats van die toetsen te plannen in functie van rapportperioden, is het zinvoller om ze te plannen in functie van de leerstof en ze mee op te nemen in de jaarplanning.

Alle geplande data (voor alle vakken) kunnen dan in het begin van het schooljaar aan de klastitularis be-zorgd worden.

Hierdoor kan de klastitularis (eventueel in overleg met de leerlingenraad) sommige collega’s aanspreken om tot een betere spreiding te komen. Ofschoon spreiding immers nooit volledig zal slagen, wordt het voor de leerlingen beter mogelijk om eventueel ‘drukke’ weken te voorzien in hun studieplanning.

Door het kenbaar maken van een jaarplanning weten de leerlingen wanneer en voor welk vak een herha-lingstoets wordt voorzien.

De te kennen leerstof wordt minstens 1 tot 2 weken op voorhand aan de leerlingen meegedeeld.

Een herhalingstoets wordt best beperkt tot maximum 1 lesuur.

1.4 MONDELINGE EXAMENS

Om doelgericht, doorzichtig en betrouwbaar te kunnen examineren, moeten mondelinge examens vooraf gepland worden.

Met de leerlingen zijn duidelijke afspraken nodig over de leerstof, het verwachtingspatroon en het verloop van de mondelinge examens.

De leraars stellen – liefst in teamverband – een vragen-/opdrachtenlijst op.

Opgaven die pas tijdens de overhoring bedacht worden, leiden onvermijdelijk tot een onevenwichtige bevraging van de gestelde doelen.

De opgavenlijst moet bestaan uit gelijkwaardige en communicatief eenduidige opgaven. De lijst mag echter niet ter voorbereiding met de leerlingen meegegeven worden, want dit leidt tot het letterlijk 'van buiten blokken', waardoor het niveau 'kunnen' niet meer beoordeeld kan worden.

Wel is het nodig dat voorbeelden van vragen met de leerlingen besproken worden, alsook de aanpak en de wijze van beoordelen. De leerlingen moeten dus vooraf weten waaraan ze zich mogen verwachten wat de soort vragen, de nauwkeurigheidsgraad, de tijdslimiet en de scoring betreft.

Na het trekken van de vragen krijgen de leerlingen steeds tijd om zich voor te bereiden.

Ter wille van het principe van gelijkberechtiging is het aangewezen dat elke leerling eenzelfde aantal vragen trekt uit de lijst(en) met gelijkwaardige vragen.

Alle leerlingen moeten tevens een gelijkwaardige voorbereidingstijd krijgen.

De voorbereiding gebeurt best schriftelijk om ook die kopij te kunnen bewaren voor een latere bespreking of verantwoording van de beoordeling (vooral bij mislukkingen).

Om een overzicht van de antwoorden te hebben voor de uiteindelijke quotering, is het bovendien nodig om er beknopte aantekeningen over te maken.

Beoordeel met een modelantwoord en met scoringsvoorschriften om de nawerkingsinvloeden te neutrali-seren.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 35 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) Beoordeel bij voorkeur eerst met een beoordelingsniveau en zet dat niveau achteraf om in een beoorde-lingscijfer.

De betrouwbaarheid stijgt als het aantal beoordelingsniveaus wordt beperkt tot vier: bijv. onvoldoende of slecht / voldoende met leemten / voldoende of goed / ruim voldoende of heel goed.

Het examen wordt bij voorkeur afgenomen in de aanwezigheid van een collega met een overeenstem-mende discipline.

Er wordt een verslag opgemaakt van het verloop van het examen. Daarin wordt voor iedere leerling ver-meld:

• de vragenlijst waaruit gekozen kon worden; • de gestelde vragen; • het behaalde resultaat per vraag; • de beoordelingscriteria en een korte motivering voor de toegekende punten indien minder dan

50 % van de punten wordt behaald; • de handtekeningen van de examinatoren.

1.5 SCHRIFTELIJKE EXAMENS

Alle examens worden afgenomen gedurende de daartoe voorziene weken. Indien er voor sommige opties of vakken organisatorische problemen zijn, kan het examen ook afgenomen worden in de week vóór de eigenlijke ‘examenperiode’.

Met de leerlingen zijn duidelijke afspraken nodig over de leerstof, het verwachtingspatroon, het verloop van en de beschikbare tijd voor de examens.

2 ALS RICHTLIJN VOOR PV ZIJN VOLGENDE ASPECTEN OPGEGEVEN

Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eind-product.

Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoe-ling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling.

Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend en besproken met de leerlingen. Zij/hij bepaalt

• welke de verschillende stappen zijn; • welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; • welke fouten kunnen gemaakt worden.

Afhankelijk van het resultaat van feedback-momenten (evaluaties na elke opdracht of deelopdracht) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer.

Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrach-tenreeks, een project, een trimester ...). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstel-lingen bereikt heeft.

Elke evaluatie dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier geëvalueerd worden.

Proces- en productgericht evalueren kan vier aspecten omvatten:

• de denkactiviteit (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken …); • de motorische handelingen (bijvoorbeeld verbindingen maken …); • de praktijk-attitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen …); • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.

Bij de evaluatie zal er in ieder geval rekening gehouden worden met het feit dat het om leerlingen gaat. Onnauwkeurig werken, kleine fouten maken, moet in zekere mate aanvaardbaar zijn. Belangrijk is de evolutie.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 36 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) Daarom zal de lerares/leraar voortdurend de vorderingen van de leerlingen controleren. Indien nodig zal zij/hij meteen remediërend optreden.

Bij het begin van iedere praktijkopdracht zal de lerares/leraar (indien nodig aan alle leerlingen afzonder-lijk) meedelen welke (sub)doelstellingen tijdens die les moeten bereikt of nagestreefd worden: iedere leerling moet bij het begin van iedere les weten wat van hem tijdens die les verwacht wordt.

In het evaluatieproces kunnen 3 stappen onderscheiden worden:

• registreren (door middel van een evaluatieschema), • interpreteren, • rapporteren.

Registreren

Om zo objectief mogelijk te kunnen registreren, wordt voor elke praktijkopdracht (met de daarbij horende gedragsvaardigheden) een evaluatieschema opgesteld.

Zo’n schema bevat alle doelstellingen (met de daarbij horende subdoelstellingen) en attitudes die bij de opdracht zullen geëvalueerd worden. Het is niet noodzakelijk om bij alle opdrachten steeds alle mogelijke subdoelstellingen te evalueren. De selectie van de attitudes en de wijze van registratie, wordt in vakgroep overlegd en past volledig binnen het evaluatiebeleid in de school.

Bepaalde aspecten zijn objectief meetbaar (bijvoorbeeld een buis op lengte zagen binnen een aangege-ven tolerantie), andere aspecten zijn subjectief waarneembaar (bijvoorbeeld een geschikte kleurcombina-tie kiezen).

De mate waarin een objectief waarneembare doelstelling bereikt werd, kan in het schema aangeduid worden door middel van een twee-puntenschaal:

• + : doelstelling bereikt • - : doelstelling niet bereikt

Voor niet objectief meetbare doelstellingen wordt geadviseerd om te werken met meer puntenschaal zoals bijvoorbeeld:

• + : doelstelling bereikt • +/- : doelstelling niet helemaal bereikt • - : doelstelling niet bereikt

Door het evaluatieschema samen met de opgave ter beschikking van de leerling te stellen, kan de zelf-evaluatie bij de leerling sterk aangemoedigd worden.

Interpreteren

Door middel van het evaluatieschema controleert de lerares/leraar bij het einde van iedere les in welke mate de leerlingen de vooropgestelde lesdoelstellingen bereikten. Dit wordt kort met iedere leerling individueel besproken. Aan de registraties in het evaluatieschema kunnen verschillende interpretaties gegeven worden.

Rapportering

De leerlingen, ouders … worden geïnformeerd over de vorderingen na elke les, taak, opdracht, perio-de … Die quotatie wordt in de agenda van de leerling genoteerd, waarbij uiteraard voldoende aandacht moet besteed worden aan een eventueel noodzakelijke remediëring.

Het rapportcijfer

Naar het rapport toe moeten alle quotaties (vierpuntenschaal – resultaat van remediëring) omgezet wor-den naar een cijfer. Ook die omzetting moet overlegd worden binnen de vakwerkgroep.

Alle ernstige tekorten (cf. diverse evaluatieschema’s) worden steeds vermeld in de rubriek commentaar, waarbij er steeds een duidelijk geformuleerde remediëring moet voorzien worden (geen algemene op-merkingen).

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 37 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) 3 EVALUATIE VAN DE STAGE

De evaluatie van de stage gebeurt aan de hand van evaluatiecriteria. De evaluatiecriteria, worden be-paald in functie van de stagedoelstellingen en bestaan enerzijds uit stage-activiteiten en anderzijds uit attitudes. Deze criteria worden voor het begin van de stage vastgelegd door de stagebegeleider in over-leg met de stagementor en worden vóór het begin van de stage aan de leerling medegedeeld.

Het evaluatiedossier van de leerling omvat:

• de evaluatieverslagen van de stagementor; • het stageschrift van de leerling; • de verslagen van de stagebegeleider.

De leerling houdt een verslag bij van zijn stage-activiteiten. Het verslag bevat ook een zelfevaluatie.

4 DE EVALUATIE VAN DE GIP

De geïntegreerde proef wordt beoordeeld door de jury.

Een beoordeling dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier beoordeeld worden.

De beoordeling steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht.

Proces- en productgericht beoordelen kan vier aspecten omvatten:

• denkactiviteiten (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken …); • motorische handelingen (bijvoorbeeld schaven …); • praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen …); • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.

Rapporteren

Er wordt aanbevolen om – voor elk criterium afzonderlijk – te rapporteren (het gebruik van cijfers wordt afgeraden).

Die quotatie wordt schriftelijk aan de leerling (en aan de ouders) meegedeeld, waarbij uiteraard voldoen-de aandacht zal besteed worden aan motivering van het eindresultaat.

Eindbeoordeling

De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef (zowel het proces als het eindproduct) gebeurt eveneens door de jury.

De voorzitter van de jury (of zijn afgevaardigde) maakt voor iedere leerling een eindverslag op waarin alle beoordelingselementen (volgens de vooraf bepaalde criteria) opgenomen zijn. Dit verslag wordt door alle juryleden ondertekend.

Het eindverslag wordt afgesloten met een genuanceerde en globale eindbeoordeling, waarin het gebruik van een cijfer of van de termen ‘geslaagd/niet geslaagd’ wordt afgeraden. Er wordt geadviseerd om per beoordelingscriterium te omschrijven hoe de leerling presteerde (bijvoor-beeld ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’, ‘niet goed’). Het is aangewezen dat de jury het belang (of invloed) van die criteria omschrijft in functie van de eisen die aan het beroep gesteld worden.

Het is noodzakelijk dat tijdens de presentatie van het eindproduct alle leden van de jury beschikken over een evaluatieformulier met alle te beoordelen criteria.

De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef wordt aan de leerlingen meegedeeld. Een uitgestelde beslissing (herexamen) voor de Gip is volgens de geest van het geïntegreerde karakter ervan eigenlijk niet logisch.

De resultaten van de geïntegreerde proef vormen één van de drie verplichte elementen waardoor de delibererende klassenraad zich moet laten leiden. Het is wenselijk dat de leerlingen (en hun ouders) hieromtrent van bij het begin van het schooljaar geïn-formeerd worden.

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 38 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) De verslagen van alle beoordelingen van de geïntegreerde proef (tussentijdse en eindbeoordelingen) worden bezorgd aan de voorzitter van de delibererende klassenraad. Dit dient in de notulen opgenomen te worden.

De delibererende klassenraad krijgt op die manier belangrijke elementen over de persoonlijkheidsont-plooiing, de attitudes en de voorbereiding op het beroepsleven van de leerling.

Indien het advies van de jury van de geïntegreerde proef niet gevolgd wordt door de delibererende klas-senraad, wordt dit omstandig gemotiveerd.


BIBLIOGRAFIE

Werkplaatshandleidingen: Ford John Deere

Scholingshandleiding Deutz-Fahr Zellik

Tijdschriften “Trekker en werktuig” uitgever Misset (Nederland)

Tijdschriften “Landbouwmechanisatie” uitgever Wageningen Pers

Motoren en trekkers “Onderhoud en reparatie” VAM

Scholingshandleiding “Deutz-Fahr” Zellik

Scholingshandleiding “New Holland” Zedelgem

Scholingshandleiding “Claas” Harsewinkel (Duitsland)

Ir. B.C.P.M. van Straelen Hydraulica in de Landbouwmechanisatie

Mannesmann Rexroth De Hydrauliek Trainer M.J. Van de Velde Hydrauliek en Pneumatiek

R.O.V.C. te Ede

Documentatie “Hydraulische kleppen en ventielen” Bosch

Alonso M., Energiewerktuigen deel 1 en deel 2, Nijgh & Ditmar Educatief

Instructieboek: Becker zaaimachines.

Instructieboek: Nodet zaaimachines.

Instructieboek: Lely-Accord zaaimachines.

Instructieboek: Herriau zaaimachines.

Scholingshandleiding New Holland Zedelgem

Scholingshandleiding Claas Harsewinkel (Duitsland)

Belmans J., Mechanica leerboek, Wolters Plantyn, 90 301 5893

Belmans J., Mechanica werkboek en oplossingen, Wolters Plantyn, 90 301 58921

Belmans J., Pneumatische en elektropneumatische technieken, Standaard

De Clippeleer W., Theoretische mechanica, Wolters Plantyn, 90 301 65561

De Clippeleir, Tabellenboek voor metaaltechniek, Plantyn

De Lepeire e.a., Theoretische mechanica deel 1 en deel 2, Standaard

Dreezen M., Lemmens M., Rutten, Werkboek 1, 90 301 67629

Dreezen M., Lemmens M., Rutten, Werkboek 2, 90 301 67637

Festo Didactic, Opleidingscursussen, Festo Belgium

M.B., Tijdschriften M.B. productietechniek, De Vey Mestdagh Drost A. e.a.

Mechanica BSO, De Sikkel, 90 260 3473 3

Ros F., Materialenkennis, Standaard

SBM, Selectie van de Belgische normen

Telemecanique, Handboeken vermogens- en besturingspneumatiek

Van den Driessche, Fysische metaalkunde, Standaard

Vercaigne W., Pneumatische automatisering, Vermeulen Roeselare

E. De Lembre en R. Vanden Weghe - Van Maele

Inleiding tot het boekhouden CED-Samson 1986

TSO – 3e leerjaar 3e graad – optie: Landbouwmechanisatie 40 PV Praktijk autotechniek (6 lestijden/week) PV/TV Stage autotechniek (8 lestijden/week) TV Autotechniek (6 lestijden/week) W. Georges Algemene inleiding tot kostencalculatie Bonheiden, Den Arend 1992

W. Georges De autonome analytische boekhouding Bonheiden, Den Arend 1992

AANVULLEN MET LEERBOEKEN DERDE GRAAD OF ANDERE

Gijbels J., Vermeiren C., Meettechniek en materialenleer, Wolters Plantyn, 90 301 6730 0

Kluiver H.R., Lassen, STAM, 90 11 114213

Technieken en machines Heeren, Leenders, Gereedschapsleer, STAM, 90 11 11306 3

Ingels H., Materialenleer, Standaard, 90 02 16735 0

Matek Roloff, Machine-onderdelen, Academic Service, 90 395 0482 2

Quak A., Materialenleer/eigenschappen, Educaboek

Boonen, Stroobants, Mechanische meettechniek, Van In

Pneumatica – hydraulica – autotechniek-vaktechnieken praktijk, Catalogi cd-roms: S K F, Lagertechnieken

Veiligheidsinstituut Antwerpen

SECUNDAIR ONDERWIJS - pedago.rago.bepedago.rago.be/pbddoc/lrplso/0506/2005-038.pdf · het examen...

Documents

Transcript of SECUNDAIR ONDERWIJS - pedago.rago.bepedago.rago.be/pbddoc/lrplso/0506/2005-038.pdf · het examen...