UNCONFERENCE 3.0 Over wetenschap en de versmelting van online & offline

28 mei 2015

>> PAGINA 3

Quest: zo kom je erin>> PAGINA 10

Zo kom je uit je filter bubbel>> PAGINA 12

2

SCIENCEONLINE LEIDEN is een open community voor iedereen die wil sparren over onderwerpen op het snijvlak van wetenschap en online com-municatie. Wetenschappers, journalisten, studenten, docenten, kunstenaars, com-municatieadviseurs en fans van weten-schap bespreken nieuwe ontwikkelingen en delen ervaringen via sociale media en vrolijke unconference evenementen.

INHOUD8

12

ColofonDit eenmalige magazine is een uitgave van ScienceOnline Leiden

Het team van Magazine on the Spot:Redactie René Lamers, Robin OuwerkerkGastredacteuren Roger Busschots, Evelien Lingeman en Mieneke van der Salm Eindredactie Eric WentVormgeving Nanda AlderliefsteFotografie Sanneke FisserInfographic Loek Weijts Film Cinemaffia

Recept voor een infographic

Drie deelnemers aan de Unconference 3.0 kijken in de spiegel

16

HERMEN VISSER:

‘Koppel vraag aan aanbod’

Cijfers

Beelden

Teksten

Grafieken

3

1.0 PLUS 2.0 IS 3.0

Leiden heeft ge-wel-

dige voor-zieningen op het gebied van onderwijs, van voorschoolse opvang tot  bite-sized universitair onderwijs bij de Letteren faculteit. Van de 120.000 Lei-denaren volgen er 55.000 actief een opleiding. Daar zijn alle mensen die in hun vrije tijd naar een lezing, museum of de bibliotheek gaan nog niet bij geteld. Een stad vol kennis gaat hand in hand met een hoogopgeleide be-volking. Zo woont en/of werkt bijvoorbeeld een tiende van de ruim 350 leden van de Vereniging voor Wetenschapsjournalistiek en -communi-catie Nederland in Leiden. De potentie van deze nieuwsgierige bevolking uit zich in veel interes-sante burgerinitiatieven, zoals Stadslab, Singel-park, Leidse Stijl én ScienceOnline Leiden. Het zijn goede voorbeelden van innovaties. Maar hoe zorg je dat er in de schoolklas of door leergierige professionals ook nieuwe ideeën kunnen worden ingebracht en toegepast? Al-leen het overdragen van oude - soms zelfs ver-ouderde - kennis, zoals nog te vaak gebeurt, is onvoldoende. Of nieuwe ideeën altijd beter zijn,

kunnen we alleen ach-teraf beoor-delen. Maar

we kunnen het ons niet

veroorloven om af te wachten. De

nieuwe realiteit die we 3.0 noemen

ontvouwt zich. Een realiteit waarin 1.0, de

offline wereld, met de online 2.0 wereld versmelt.

Wat zou er gebeuren wanneer (top)wetenschap een rol gaat spelen in het gehele leerlandschap, gedurende het hele leven? De kennis is er, al-leen wordt ze uit onbekendheid te weinig benut door bijvoorbeeld docenten, museummedewer-kers of wetenschappers. We kunnen meer met onze wetenschappelijke kennis doen. En dat hoeft helemaal niet zo moeilijk te zijn. Er zijn geweldige (kinder)boeken, sites, apps en evene-menten op het gebied van wetenschap. Bij ScienceOnline Leiden gaan denken en doen hand in hand. Daarom eindigen we deze Unconference met de vraag: ‘Wat kun jij morgen doen om de toekomstige generatie in contact te brengen met de wetenschap van nu?’

Annette ter Haar, Frank Nuijens en Martine Oudenhoven

4

Erik Kwakkel:

‘Zoek de balans tussen feiten en vermaak’

Hij blogt, is actief op Twitter, Facebook, Tumblr en Flickr. Erik Kwakkel vindt het een uitdaging zijn tak van wetenschap – historisch onderzoek naar middeleeuw-se boeken – toegankelijk te maken voor een breed publiek. Dat doet hij door veel aandacht te besteden aan afbeeldingen. “Elk vakgebied is fotogeniek.”

5

Middeleeuwse boeken blader je normaal gesproken door met zijden handschoenen aan. Des te groter is de verba-zing van historicus Erik Kwakkel als hij op een dag op een pagina met kattenpootjes stuit. Onmiddelijk maakt

hij er een foto van met een snedig bijschrift over een ‘grumpy cat’, en post dat op Twitter. Hij haalt er CNN mee en de New York Times. Het levert hem direct veel extra volgers op.Moderne sociale media kunnen een middel zijn om wetenschap toegankelijker te maken voor een breder publiek, aldus Kwakkel. En ja, dat betekent dat je je moet verplaatsen in de relatieve leek, en dat je de feiten soms ook moet brengen met humor. “Het is een kwestie van voortdurend afwegen waar de balans ligt tussen feiten en ver-maak.”

FotogeniekOm wetenschap toegankelijk te maken is passie voor het vak een eerste vereiste. En dat kan je niet leren, aldus Kwakkel. Maar verder kan je als wetenschapper jouw vakgebied altijd over het voetlicht brengen. Kwakkel is er bovendien van overtuigd dat elk vakgebied fotogeniek is, iets waarmee je dus al snel de aandacht kan trekken.Hoe je dat in de praktijk doet? Kwakkel: “Speel in op de actualiteit. Doe live verslag van je onderzoeksbevindingen. Maar ook: zorg voor een goede planning. Maak duidelijk hoe je blogt, en op welke mo-menten je tweet. Denk ook na over je tone of voice, het onderwerp en je beoogde toehoorders. En vergeet niet: maak werk van mooie afbeeldingen.”Misschien wel het allerbelangrijkste is het om eerst goed te bepalen wie je bent en wat je boodschap is. Kwakkel: “En dat je er vervolgens ook nog een beetje lol in hebt, uiteraard. Anders kan je het net zo goed laten.”

“Regelmatig een blog schrijven vind ik lastig. Welke obser-vaties zijn nou aardig voor anderen? Maar de tip om foto’s of afbeeldingen centraal te stellen, die is voor mij zeer bruikbaar. Dat geeft mij moed het weer te gaan proberen.”JEROEN WIEGERTJES Nemo Science Center

Dáárom op social media!Waarom zou je je als wetenschap-per begeven op social media? Erik Kwakkel geeft drie redenen: 1. omdat het een goede plek is om

een breder publiek te bereiken en te vertellen over jouw onderzoek

2. omdat het jouw wetenschappelij-ke discipline kan promoten

3. omdat fondsverstrekkers dat tegenwoordig steeds vaker eisen. Zij willen dat jij je onderzoek vertaalt naar een groot publiek.

Erik Kwakkel volgen?BLOG http://medievalbooks.nlTUMBLR http://erikkwakkel.tumblr.comTWITTER https://twitter.com/erik_kwakkelWEB http://www.hum.leiden.edu/lucas/turning-over-a-new-leaf/researchers/kwakkelf.htmlhttp://www.kennisopstraat.nl

“Studenten een blog laten schrijven in plaats van een essay, dat vind ik briljant in zijn eenvoud. Dan leest niet alleen de collega-weten-schapper het, maar ook zijn broer of moeder. Dat past ook heel goed bij het online learning dat wij voorstaan. Als ik docent zou zijn, zou ik deze suggestie zonder aarzeling overnemen.”LEONTINE VAN MELLECenter for innovations

6

Global Imaginations is een internationale tentoonstelling van

hedendaagse kunst. Twintig toonaangevende kunstenaars uit alle continenten zijn uit-genodigd om bestaand werk te tonen of een nieuw werk te maken waar-in

zij hun visie tonen op de huidi-ge geglobaliseerde wereld. Glo-bal Imaginations vindt plaats ter gelegenheid van het 440-ja-rig bestaan van de Universiteit Leiden, en komt tot stand in samenwerking met Museum Volkenkunde en Leiden Global. De tentoonstelling is te zien in De Meelfabriek in Leiden.

Bij de tentoonstelling komt een uitgebreid

randprogramma met onder meer een wetenschappelijk

symposium, een scholieren-conferentie rond het thema ‘wereldburgerschap’ en een filmprogramma i.s.m. het Lei-den Internationaal Film Festi-val. Op verschillende locaties in de stad zijn aanvullende presentaties te zien, zoals in de Oude Universiteitsbibliotheek aan het Rapenburg. De galerie van het Leids Universitair Me-disch Centrum toont een satel-liettentoonstelling die aansluit bij het thema. Zo worden overal in Leiden Global Imaginations zichtbaar.

Have your saySchrijf een kort essay over jouw visie op globalisering!Mail je bijdrage naar pr@lakenhal.nl

Deze pagina is samengesteld door gastredacteur Roger Busschots, eigenaar en creatieveling bij Infofilm / Museummedia in Leiden

SIMRYN GILL (1959, SIGNAPORE) PAPER BOATS, 2008 - Encyclopaedia Britannica, 1968 editie, variabele afmetingen. Foto: Tentoonstelling Simryn Gill: Gathering, Heide Museum of Modern Art, Melbourne, 2010. FOTO: JOHN BRASH

MESCHAC GABA (1961, BENIN), CITOYEN DU MONDE, 2015 - Ink-jet print op synthe-tische stof. Courtesy van de kunstenaar en Stevenson Gallery, Kaapstad & Johannesburg

7

Leuk hoor, die wetenschapsagenda. Maar hoe kunnen we het pu-bliek nu echt laten meepraten? Leg die vraag voor aan een bonte mengeling van studenten, wetenschappers en communicatie-deskundigen, en de kansrijke TV-formats vliegen je om de oren.

Potentiële kijkcijferkanonnen

➊ CAN WE FIX IT? YES WE CAN Via social media wordt het Nederlandse publiek uitgenodigd om vragen in te sturen over maat-schappelijke problemen en gezondheidsproble-men. De proefkonijnen Dennis en Valerius gaan op onderzoek uit en leven zich in de problemen in. Vervolgens gaan drie teams per uitzending aan een oplossing voor zo’n probleem werken. Publiek mag stemmen wat de beste oplossing voor elk probleem is. Die wordt echt uitgewerkt.

➋ HEEL HOLLAND WEETIn regionale en provinciale voorrondes mogen indieners van vragen voor de Nationale Weten-schapsagenda hun fascinatie voor hun onder-werp pitchen: waarom moet er een antwoord op hun vraag komen? Aan wetenschappers wordt vervolgens gevraagd waarom een vraag wel of niet goed is om te beantwoorden. Uiteindelijk beslist het publiek.

➌ SO YOU THINK YOU CAN ASKIn korte, heftige, confronterende virals wordt het publiek gevraagd online vragen in te dienen over controversiële onderwerpen. De redactie van het programma selecteert daar honderd vragen uit. De vraagstellers gaan die vragen vervolgens onderzoeken, met behulp van we-tenschappers. Per aflevering komt daar een winnende vraag uit. De winnaars van tien afle-veringen gaan met elkaar de strijd aan in een finale. Het publiek beslist.

➍ HOLLANDS BEST SCIENTISTVraagstukken over milieu, gezondheid, het heelal, technologie en dieren worden voorge-legd aan teams van wetenschappers en am-bassadeurs. Ambassadeurs zijn bekende Ne-derlanders als Frans Bauer (gezondheid), André Kuipers (heelal) en Martin Gaus (dieren). Zij mo-gen hun oplossingen pitchen. De beste twintig wetenschappers komen in de eindshow samen. Het publiek beslist wie de winnaar wordt.

STEL: mediabaas John de Mol stelt 10 miljoen euro beschikbaar voor wetenschap-pelijk onderzoek. Voorwaarde is dat het publiek beslist waar het geld naartoe gaat en dat het plan vergezeld gaat van een goed verdienmodel.

In Leiden weten studenten, wetenschap-pers en communicatieprofessionals daar wel raad mee. Een uurtje brainstormen is al genoeg om tot een aantal creatieve voor-stellen te komen. Vier potentiële kijkcijfer-kanonnen uitgelicht:

8

UITWERKENPas op: het is in deze fase verleidelijk om te veel uit te willen werken. Niet doen. Zie voorbeeld bladzijde hiernaast:

Recept voor een goede infographic

VERZAMELINFORMATIE Beperk je niet tot één enkele bron. Groepeer je informatie. Hou je aan de feiten.Ver-zamel zo veel als je kunt.

ORDEN EN SELECTEERZoek verbanden en informatie die visueel aantrekkelijk kunnen zijn. Zoek naar een verhaal.

MAAK EEN SCHETSOok als je niet kunt tekenen, begin altijd met een ruwe opzet op papier, NIET op de computer. Zorg dat je nog niets ‘hard’ vastlegt, wees flexibel in je denken.

ZELF AAN DE SLAG Tijdens de Unconference 3.0 konden deelnemers zelf aan de slag. Tips bij twee schetsen:

Cijfers

Beelden

Adobe Illustrator Photoshop 3d-programma

Teksten

Grafieken

Domtoren als referentie

Gestapelde containers om de hoeveel-heid te laten zien is lastig naast het schip, liever weglaten.

Workshop: Loek Weijts en Martine Oudenhoven

TIP 2Je kunt niet alles

vertellen. Beperk je en je boodschap komt beter

over. Te ingewikkeld? Maak dan meerdere

graphics.

TIP 1Eenvoudige opzet,

helder beeld. Misschien nog iets herkenbaars tekenen om de schaal

beter te laten zien.

➊ ➋ ➌ ➍

Zelf aan de slag? Kijk dan op: Piktochart.comEasel.ly en https://infogr.am

9

Final touch

Stap

5De laatste stap bestaat uit het ver�jnen van schaduwen, tekstfouten, eindredactie. Vaak ben ik ook nog een tijd mee bezig. Het kan altijd mooier. Op een gegeven moment moet je zeggen

2007 - DenemarkenEmma Maersk14.770 containers

2015 - KoreaOntwerp van STX Shipbuilding22.000 containers

1955 - CanadaClifford J. RogersEerste containerschip600 containers

1 containerinhoud 33,2 m2

VOC schipIn verhouding met nu: 91 ‘containers’

Ver verleden

SUPERSCHEPENDit jaar wordt de Amazonehaven verbreed van 255 meter naar 305 meter, zodat ook de grootste containerschepen ter wereld hier kunnen aanleggen. In de afgelopen eeuwen zijn de transportschepen steeds groter geworden, en ze groeien nog steeds. Hoe groot? Dat zie je hier.

600kleine

containers

Heden

Verleden

Toekomst

14.770containers

22.000containers

= 100 containers

Amazonehaven

Scheidingswanden

6 m

(2,4 m x 2,4 m x 3 m)

91 ‘containers’

Recept voor een goede infographic

Deens 2007Emma Maersk14.770 containers (TEU)

ToekomstOntwerp van STX Shipbuilding18.000 containers (TEU)

VOC schipEmma Maersk14.770 containers (TEU)

42,45 m

Canada1955

Eerste containerschip600 containers (1955)

102 m14 m7 m

1 TEUinhoud 33,2 m2

KOPREGELIntro

Houd vormen eenvoudig. Laat overbodige details weg.

Kijk eerst of je idee werkt in zwart-wit, stap daarna over op kleur.

Gebruik maar een paar kleuren.

➎

➏

10

ZO KOM JE ERIN!

Na de LINDA is de Quest het grootste tijd-schrift van Nederland. Samen staan deze twee eenzaam aan de top wat betreft oplagecijfers. In tegenstelling tot de LINDA wordt de Quest door bijna net zoveel vrouwen als mannen gelezen. Wat is nu de succesformule voor een Quest-waardig verhaal?

De artikelen ontstaan vaak uit de vra-gen van lezers die zich iets afvragen of zich ergens aan ergeren. Maar dit kan

je natuurlijk ook zelf doen. Een voorbeeld is de slapeloze nacht van hoofdredacteur Thomas Hendriks zelf, nadat hij door zijn tienerzoon midden in de nacht wakker was gemaakt. Ver-volgens deed hij geen oog meer dicht. Ieder half uur sloeg de kerktoren. Hieruit volgde de vraag: Waarom slaat dat ding eigenlijk nog midden in de nacht? Iedereen heeft tenslotte thuis een klok. Vervolgens ga je met dit verhaal aan de slag en houd je de volgende punten in gedachte:

• Houd het simpel. De artikelen moeten leesbaar zijn voor iedereen, van bakker tot professor.

• Quest is een maandblad. Dus laat je niet leiden door de waan van de dag. Zoek altijd onderwerpen die redelijk tijdloos zijn.

• Schrijf op wat mensen zich afvragen. Alle-daagse dingen. Zodat lezers zich kunnen identificeren met jouw artikel.

• Heb je leuke feiten over, of een leuke link? Gebruik kaders! Dit is een typische Quest-manier om een artikel op te leuken en uit te breiden.

Et Voila… zo vergroot jij jouw kansen om in de Quest te komen.

“De artikelen ontstaan vaak uit de vragen van lezers die zich iets af­vragen of zich ergens aan ergeren.” HOOFDREDACTEUR THOMAS HENDRIKS

Deze pagina is samengesteld door gastredacteur Evelien Lingeman, freelance adviseur en journalist wetenschapscommunicatie.

11

Hoe krijg je kinderen aan de wetenschap?

Tools die nieuwsgierigheid van kinderen opwekken. Daarmee wil Thomas Hendriks, hoofdredac-teur van Quest, toekomstige generaties interesseren voor de wetenschap. En dan vooral de exacte en technische wetenschappen.

Vragen vormen de basis voor de wetenschap én voor Quest. Om vragen te bedenken en - nog belangrijker - op zoek te gaan naar de antwoorden, heb je een gezonde dosis nieuws-gierigheid nodig. En het (zelf)vertrouwen dat je het antwoord kunt vinden. Aan dat laatste ontbreekt het nog wel eens. Zeker als het om onderwerpen gaat op het vlak van de exacte wetenschappen.

Bètawetenschappen zijn het ondergeschoven kindje van het basisonderwijs en veel leraren zijn er een beetje huiverig voor.

Exact onderwijs wordt steeds belangrijker. Het nieuwe Code-pact, een initiatief van Neelie Kroes, onderstreept dat. Quest wil leraren ondersteu-nen met het gratis beschikbaar stellen van hun content voor educatieve doeleinden. Dit moet de natuurlijke nieuws-gierigheid van kinderen stimu-leren voor techniekonderwijs: geef de kinderen een koffertje met tools en laat ze los. Film-pjes en werkboeken, die geba-seerd zijn op Quest-content, ondersteunen de leraar in zijn coachende rol en maken het

onderwijzen van exacte weten-schap misschien ook minder lastig.

In oktober krijgen we een voorproefje van deze plannen van Quest: dan komt voor de kinderboekenweek, die dit jaar in het teken staat van Science en Technology, de Quest Jr uit. Of kijk alvast op de QuestPlay, een app voor de allerjongsten op school.

Deze pagina is samenge-steld door gastredacteur Mieneke van der Salm, Informatiespecialist Universiteitsbibliotheken Leiden

12

EEN KIJKJE IN DE GLAZEN BOL

‘Innovatie komt uit crossmediaal denken’Wat zijn jouw glazen bol voorspellingen voor de toekomst als het gaat om online en offline communicatie? Hoe zie je als professional de komende ontwikkelingen tegemoet, waar hoop je op en wat kan er nog verbeteren? De visie van ondernemer en wetenschapsjournalist Hermen Visser.

Het grootste deel van ons, professio-nals in de wetenschapscommunica-tie (persvoorlichters, wetenschaps-journalisten en –redacteuren), houdt

zich bezig met het bedienen van een relatief kleine doelgroep die intrinsiek geïnteresseerd is in wetenschap. De massa laten we links liggen. Bovendien nemen de middelen die de publieke omroep steekt in wetenschap steeds verder af. Tegelijkertijd neemt de vraag om wetenschap-pelijke kennis in de samenleving toe. Als wij er

niet in slagen een breder publiek te bereiken, blijven initiatieven als de Nationale Weten-schapsagenda een democratische wassen neus. Het uitblijven van een passend antwoord op de groeiende vraag uit de samenleving opent de weg voor partijen die wel antwoorden weten te formuleren. Die interesse in wetenschap niet langer als vanzelfsprekend beschouwen en die niet langer aanbod gestuurd denken, maar de vraag als uitgangspunt nemen. Partijen die niet langer op overheidsgeld draaien, maar zich commercieel met wetenschapscommunicatie bezig gaan houden. Want de ondernemer die niet slaagt in het koppelen van vraag en aanbod is geen lang leven beschoren. Innovatie komt de komende jaren uit cross-mediaal denken. Hierbij wordt niet langer het medium als uitgangspunt genomen, maar de boodschap en de doelgroep. Daarmee kunnen elementen ervan gegoten worden in die vor-men die het best werken. Of dit nu gaat om een tv-programma, een krantenartikel, een publieks evenement, een lesprogramma, een app of een tentoonstelling. Of de combinatie ervan. Weten wat de visie is van Maarten Sprenger,

leraar en specialist kinderinformatie? Kijk dan op http://leiden.scienceonline.com/blog/een-kijkje-in-de-glazen-bol-mediaeducatie

13

MOOC’s

ZO KRIJG JE 40.000 STUDENTEN IN JE KLAS

1. Kies voor je MOOC’s onder-werpen waar je sterk in bent.

2. Begin met mensen die het gewend zijn om voor grote groepen te staan en het leuk vinden om mee te doen.

3. Zet MOOC’s in bij afdelingen met onderbezetting. Kennis van die afdelingen krijgt zo een breder bereik en je ont-ziet de medewerkers.

4. Denk niet: “Lekker goed-koop.” Een goede MOOC kost veel geld. De winst zit ‘m in andere voordelen (zie bo-ven).

5. Werk niet naar één climax toe, zoals in een traditioneel college, maar deel je verhaal op in clips van hooguit zes minuten. Dat is namelijk de gemiddelde spanningsboog

van mensen. Studenten kun-nen eenvoudig terugkijken, versneld afspelen of zelfs doorspoelen.

6. Vermijd jargon. Het publiek kan heel breed zijn.

7. Zorg voor: - direct chat met deelnemers - een ‘chatter area’ waar deel-

nemers onderling kunnen discussiëren

- een ‘support area’ ter onder-steuning

- ‘community guidelines’, net als gedragsregels in een klas.

8. Maak een Facebook-groep voor binding met de doel-groep.

9. Via crowdfunding regel je zelf je financiering van nieuwe MOOC’s.

De Universiteit Leiden heeft tien MOOC’s; massive open online cour-ses. Met de Miracles of Human Language van Marc van Oostendorp als absolute topper met 45.000 deelnemers. Iedereen, waar die zich ook bevindt en ongeacht sociale status, kan online een universitaire cursus volgen. Een 1.0 cursus ‘Hoe maak je zelf een MOOC?’ in negen stappen.

Meer weten over de MOOC’s van Universiteit Leiden? Neem dan contact op met Tanja de Bie

14

TIP 3Wis regelmatig cookies en lso’s

(local shared ob-jects).

TIP 4Zoek browser-add-ons om privacy te

verbeteren.

TIP 5Kies voor Facebook een

aparte browser. Facebook gebruikt je hele gedrag op internet en dat zie je te-

rug in zoekresultaten.

TIP 6Kijk in de toolbox van

bitsoffreedom.nl hoeveel jij bloot geeft op het in-ternet, en pas eventu-

eel je gedrag aan.

TIP 7Zoek nooit met één

woord. Maak de zoek-opdracht zo specifiek

mogelijk.

TIP 8Gebruik Google’s

zoekcommando’s. Wil je weten hoe?

The Huffington Post geeft 13 tips.

TIP 9Voor links naar

websites voor meer informatie, kijk

hier

TIP 1Gebruik verschillen-

de zoekmachines: niet alleen Google, maar ook

Bing of de privacy-vrien-delijke DuckDuckGo

of IXQuick

TIP 2Gebruik verschillen-

de browsers. Beste keus is Firefox. Tor schermt

je IP-adres af, maar is veel trager.

Ontsnap uit je

filterbubbelSTEL: je zoekt iets op internet. Dan bepalen locatie, eerder zoek- en surfgedrag en zelfs

het merk computer jouw zoekresultaten. Zoekmachines filteren jouw vraag.

Negen tips van Maarten Sprenger om (een beetje) uit de filterbubbel te

ontsnappen…

9 TIPS

15

FACE TO FACEEen prikkelende stelling, twee gesprekspartners en maximaal vijf minuten

discussie. Wat levert dat op? De resultaten van drie tweegesprekken.

Wetenschap en 140 tekens gaan niet goed samen. Marieke Baan: “Die gaan juist héél goed samen. Zeker als je je per-soonlijke verhaal erbij voegt als voorbeeld. Het zou pas een pro-bleem zijn als je je verhaal níet in 140 tekens kan of mag vertellen.” Arjan van der Knaap: “Als je als wetenschapper goed in je ma-terie zit, dan kun je iets ook kort uitleggen. Dát is immers waar je je bed voor uit komt. Dat kan je altijd uitleggen in een paar zinnen.” Marieke: “Jouw verhaal moet in een krantenkop passen. Anders heb je geen verhaal.” Arjan: “Erik Kwakkel heeft laten zien dat je óók middeleeuwse boeken aantrekkelijk aan de man kunt brengen. Het vakgebied maakt dus echt niet uit.” Marieke: “Of kijk anders maar naar Michel van Baal, hoe hij kwantumfysica in tweets uitlegt.”Arjan: “Kortom: dit is geen punt van discussie.”

Over 20 jaar bestaat de universiteit alleen nog online; Coursera is een bedreiging voor universiteiten. Dieke Janssen: “Nee. Daar geloof ik niet in. Mensen blijven elkaar opzoeken voor ontmoeting.” Astrid Kromhout: “Ook discussi-eren gaat live beter dan online. Fysiek bij elkaar zitten stimuleert creativiteit en je hoort meer dan als je chat.” Dieke: “Anders zouden basisscho-len ook helemaal online kunnen.” Astrid: “Online is helemaal geen bedreiging, maar juist een verrij-king: je bereikt meer mensen, ook buiten Nederland.” Dieke: “Tegenwoordig mag je maar één studie doen, maar met MOOC’s kun je je toch verbreden. Wel moeten de werkvormen dan echt veranderen.” Astrid: “Inderdaad, hoorcolleges kunnen echt niet meer. Je kunt nu bijvoorbeeld al tijdens colleges live een expeditie meemaken. Dat is veel aantrekkelijker. Als gebouw blijft de universiteit ook zeker bestaan. Hier blijven pro-fessoren en studenten bij elkaar komen. Daar is geen twijfel over mogelijk.”

Laat burgers stemmen welk onderzoeksvoorstel geld krijgt van NWO of Europa. Christine Robben: “Waarom moet iedereen overal invloed op heb-ben. NWO kan dat toch best zelf?” Irene Cecile: “Het is de keerzijde van online. En ik snap dat het in de stelling gaat om het vergroten van draagvlak voor wetenschap, maar het is de vraag of funda-menteler onderzoek komt boven-drijven bij zo’n verkiezing.”Christine: “Onderzoek is altijd trendgevoelig, maar je wilt niet dat het hypegevoelig wordt. Ik vraag me af of burgers relevantie van het onderzoek voor nu en voor de toekomst voldoende kun-nen inschatten.”Irene: “Ik kan me toch wel voor-stellen dat we een procent van het onderzoeksbudget door burgers laten kiezen. Of 0,1 procent. Of nog minder.”Chistine: “Niet iedereen hoeft over alles een mening te hebben. De online-verkiezing ‘Beste onder-zoek’ vind ik onnodig.”Irene: “Hoe dan ook: iedere weten-schapper moet kunnen uitleggen waarom zijn onderzoek belang-wekkend is.”

16

IN DE SPIEGELHoe 3.0 ben jij in jouw communicatie? Wat gaat er goed, wat kan er

beter? Drie deelnemers aan de Unconference 3.0 kijken in de spiegel.

Toch twitteren “Voor mijn werk voor NEMO en Kennislink houd ik het maat-schappelijke debat rond tech-nologische ontwikkelingen bij. Daarvoor ben ik veel online. Privé ben ik terughoudender. Al dat online heeft namelijk ook nadelen. Zo vind ik het belangrijk dat je met elkaar in contact blijft, om met eigen ogen te zien wat iemands reac-tie is op een opmerking. Maar ik moet toegeven: toen een boek uitkwam waaraan ik had meegewerkt, ging ik toch twit-teren. Dat is het ego-element.”Giovanni Stijnen

Waarom niet?“Bij Naturalis maken we allerlei toegankelijke blogs en atten-deren het publiek daarop via Facebook en Twitter. En via mediatrainingen aan weten-schappers zorgen we ervoor dat ze beter communiceren over hun onderzoeken. Maar zélf – in mijn persoonlijke leven – kinderen met vragen nieuwsgierig maken naar wetenschap? Daarvan vraag ik mij nu af: waarom deed ik dat nog niet?”Rebecca ReurslagNaturalis Biodiversity Center

Persoonlijk haakje“Bij de NTR ben ik webredac-teur van een wetenschapspro-gramma. Hoe zorg je nu dat je opvalt met jouw content, dat het publiek jouw bijdrage leest? Iets rechttoe rechtaan van TV doorvertalen naar het web, dat is niet genoeg. Wat wel zou helpen? Altijd naar een per-soonlijk haakje zoeken, en aan-sluiten op de belevingswereld van diegene die je wilt berei-ken. Dat doe ik nog te weinig.”Mart VogelNTR

Innovatie en internationalisering zitten in het DNA van Leiden. De stad vindt zichzelf steeds opnieuw uit en de universiteit speelt daarin een sleutelrol. Met anno 2015 de Universiteit Leiden, LUMC en het Bio Science Park als blikvangers.Innovatie kan niet zonder creativiteit. En creativiteit gedijt bij nabijheid en verrassende ontmoetingen. Dat gebeurt in Leiden bottom-up. Er zijn verrassende coalities van ondernemers en onderzoekers, kunste-naars en beleids- en cultuurmakers, individuen en actieve buurt- en stadsbewoners. Om de stad verder

te brengen. Of om de wetenschap verder te brengen. ScienceOnline Leiden is zo’n coalitie en de Unconfe-rence is een interessant, verrassend platform waar wetenschappers, journalisten, museummedewer-kers, docenten en communicatieadviseurs samen komen, nieuwe inzichten delen en nieuwe verhalen vertellen. Want het verhaal beklijft beter dan het in-stituut. Dit soort bijeenkomsten zet Leiden nationaal en internationaal beter op de kaart. Daarom onder-steunen Leiden Kennisstad en Leiden Marketing de Unconference 3.0 in 2015.

Samen brengen we Leiden verder