school de Ontmoeting · Postadres: Postbus 1081 5602 BB Eindhoven telefoonnummer 040 – 2414663...

- school de Ontmoeting Jenaplanschool voor basisonderwijs

Schoolondersteuningsprofiel

2018

2

Inhoudsopgave school-ondersteuningsprofiel

1. Inleiding blz 3

2. Algemene gegevens blz 5

2.1 Contactgegevens blz 5

2.2 Onderwijsvisie blz 6

2.3 Kengetallen leerlingenpopulatie huidig schooljaar en de afgelopen 3 schooljaren blz 6

3. Basisondersteuning blz 11

3.1 Basiskwaliteit van het onderwijs blz 11

3.2 Planmatig werken blz 12

3.3 Preventieve en licht curatieve interventies blz 17

3.4 School-ondersteuningsstructuur blz 37

4. Extra ondersteuning: Onderwijsarrangementen voor leerlingen met

specifieke onderwijsbehoeften blz 39

4.1 Stappenplan extra ondersteuning blz 39

4.2 Leer- en ontwikkelingsondersteuning blz 45

4.3 Fysiek medische ondersteuning blz 46

4.4 Sociaal-emotioneel en gedragsondersteuning blz 46

4.5 Competenties van leerkrachten blz 47

5. Randvoorwaarden blz 47

6. Onze ambitie en passend onderwijs blz 49

3

1. Inleiding

Voor u ligt het school-ondersteuningsprofiel van Saltoschool De Ontmoeting. Hierin staan de

afspraken en ambities, die we binnen ons team hebben gemaakt op het gebied van ondersteuning,

beschreven.

Schoolplan

In ons schoolplan staat geschreven dat we het kind centraal stellen. Dat betekent dat er aandacht is

voor het kind als individu, en dat het zichzelf kan en mag zijn. Ieder kind is uniek! Wij willen dat

kinderen ervaren: “Ik kan het!”, “Ik kan het zelf ”en “Ik kan het samen met anderen”. In ons

onderwijs houden wij dan ook rekening met de verschillen tussen kinderen: niet ieder kind heeft

hetzelfde tempo, heeft dezelfde manier van dingen leren. We willen ons onderwijs zodanig

afstemmen op de behoeften van leerlingen dat zij groeien tot zelfstandige, verantwoordelijke en

respectvolle mensen.

Onder zorgverbreding verstaan wij de uitbreiding en versterking van maatregelen en activiteiten,

vooral op school- en groepsniveau, ten behoeve van een zo intensief mogelijke ondersteuning voor

leerlingen, in het bijzonder voor hen die specifieke pedagogisch-didactische behoeften tonen, opdat

zij in een zekere hoeveelheid tijd door de school te bepalen doelen en tussendoelen bereiken.

Het school-ondersteuningsprofiel is een onderdeel van dit schoolplan, waarin beschreven staat welke

kinderen met ondersteuningsbehoeften we het onderwijs kunnen bieden waaraan het behoefte

heeft, hoe de begeleiding en ondersteuning van leerlingen gerealiseerd wordt en welke

competenties leerkrachten moeten beheersen om onderwijs en ondersteuning te verzorgen zoals de

school heeft omschreven.

Het school-ondersteuningsprofiel wordt opgesteld door het team: directie, interne begeleiders en

leerkrachten. De medezeggenschapsraad heeft adviesrecht bij de vaststelling.

Vervolgens stelt het bevoegd gezag het ondersteuningsprofiel van de school vast, minstens eenmaal

in de vier jaar.

Samenwerkingsverband

Onze school is aangesloten bij het samenwerkingsverband Eindhoven e.o.

Een samenwerkingsverband stelt zich ten doel een samenhangend geheel van zorgvoorzieningen

binnen en tussen basisscholen en in samenwerking met speciale scholen voor basisonderwijs te

realiseren en wel zodanig dat zoveel mogelijk leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces

kunnen doormaken. Doelstelling van SWV Eindhoven is te komen tot passende extra zorg voor

kinderen; zo dicht mogelijk bij huis, zo snel als noodzakelijk, zo kort als verantwoord.

Dit houdt in:

dat er zo min mogelijk kinderen naar het SBO worden verwezen

dat zo veel mogelijk kinderen in de eigen leefomgeving onderwijs kunnen krijgen ondanks

eventuele belemmeringen in de ontwikkeling

dat de kwaliteit van het pedagogisch-didactisch proces wordt verbeterd.

4

Passend onderwijs

Per 1-8-2014 is Passend Onderwijs ingevoerd. Onderwijs en ondersteuning moeten aansluiten op de

ontwikkeling van het kind, de mogelijkheden van het personeel en de wensen van de ouders. Kan

een school niet aan de wensen van de ouders voldoen, dan wordt nagegaan welke school in het

samenwerkingsverband (SWV) dit wel kan. Gezamenlijke schoolbesturen hebben hun

onderwijsbeleid zo ingericht dat er voor alle leerlingen in die lokale/regionale situatie een passend

onderwijsarrangement en een dekkend aanbod van onderwijszorg is. Binnen ons bestuur is er voor

gekozen vanuit het handelingsgericht werken vorm te geven aan het Passend Onderwijs (zie

hoofdstuk 3.1 ).

In dit school-ondersteuningsprofiel geven we verheldering in hoeverre de onderwijsbehoefte van een

leerling past bij de mogelijkheden van de school. Kunnen wij een kind de ondersteuning bieden die

het nodig heeft? Als ouders hun kind aanmelden bij de school, dient het ondersteuningsprofiel als

basis voor de afweging of onze school de onderwijsondersteuning kan bieden waaraan het kind

behoefte heeft. Het ondersteuningsprofiel zal vrijwel nooit direct en eenduidig een antwoord bieden

op die (éne) vraag; ieder kind en iedere situatie is uniek. Toch zal het ondersteuningsprofiel helpen

om een beargumenteerde afweging te maken.

Professionalisering

Het ondersteuningsprofiel ondersteunt het professionaliseringsbeleid van de school. Het kan

ambities van de school in kaart brengen als het gaat om extra ondersteuningsmogelijkheden. Deze

ambities kunnen worden meegenomen in het schoolplan en zijn medebepalend voor het

professionaliseringsbeleid.

5

2. Algemene gegevens

2.1 Contactgegevens

Saltoschool De Ontmoeting:

Hettenheuvellaan 2a

5628 DP Eindhoven

Postadres: Postbus 1081 5602 BB Eindhoven

telefoonnummer 040 – 2414663

website www.bs-ontmoeting.nl

e-mail adres [email protected]

directeur Effy van Son

bouwleider 1-3 Jill Lukassen

bouwleider 4-8 Irma Zoetmulder

intern begeleider 1-3 Virry Gout

intern begeleider 4-8 Inge Jenniskens

Salto:

Odysseuslaan 2

5631 JM Eindhoven

telefoonnummer 040-2606710

website www.salto-eindhoven.nl.

Samenwerkingsverband Passend onderwijs PO Eindhoven:

Postadres Odysseuslaan 2 5631 JM Eindhoven

Telefoonnummer 040 – 296 8787

fax 040 – 243 49 39

e-mailadres [email protected]

Medezeggenschapsraad:

Voorzitter Alev Ayten Üstüner-Tüferci

e-mail [email protected]

http://www.bs-ontmoeting.nl/

mailto:[email protected]

http://www.salto-eindhoven.nl/

6

2.2 Onderwijsvisie

Saltobasisschool de Ontmoeting werkt vanuit de visie van het Jenaplanonderwijs. Jenaplanscholen

komen voort uit de ideeën van Peter Petersen (1884-1952), die ontevreden was over het onderwijs

van zijn tijd waarin school slechts was bedoeld voor het overdragen van kennis. Ieder kind leerde

hetzelfde, op dezelfde manier en in hetzelfde tempo. Lukte dat niet dan was er huiswerk, bijles en

straf. Peter Petersen stelde dat het individu uitgangspunt was voor het onderwijs. Kinderen leren

niet alleen “leerstof”, maar ook omgaan met elkaar en het ontwikkelen van de eigen mogelijkheden.

Ze leren respect te krijgen voor zichzelf en anderen, maar ook voor de omgeving. Zelfstandigheid en

dus ook zelfstandig kunnen functioneren in de maatschappij is binnen de Jenaplanvisie erg belangrijk.

De uitgangspunten zijn voor alle Jenaplanscholen dezelfde, maar de individuele scholen vullen hun

onderwijs op heel verschillende manieren in.

Op onze school wordt aan de Jenaplanvisie veel aandacht besteed, en ook de invulling van ons

onderwijs op basis van die visie is in voortdurende ontwikkeling.

Wij hebben een gezamenlijke missie geformuleerd, en de 20 basisprincipes met de bijbehorende

kernkwaliteiten geven het kader en de speelruimte aan voor de ontwikkeling van ons

Jenaplanonderwijs. Deze 20 basisprincipes staan beschreven in de schoolgids.

2.3 Kengetallen leerlingenpopulatie huidig schooljaar en de afgelopen 3 schooljaren

A. Het leerlinggewicht

2017-2018 1 oktober 2017

groep Aantal

leerlingen

Gewicht 0 Gewicht 0,3 Gewicht 1,2

Groep 1 38 33 3 2

Groep 2 31 27 3 1

Groep 3 41 36 4 1

Groep 4 42 42 0 0

Groep 5 37 35 2 0

Groep 6 29 27 2 0

Groep 7 30 30 0 0

Groep 8 33 30 1 2

7

B.Aantal doubleurs/versnellers

Doublures 1 t/m 8

Jaar Aantal

leerlingen

Gr1 Gr2 Gr3 Gr4 Gr5 Gr6 Gr7 Gr8 % norm

1617 264 2* 3 3 3 2 4,9 <3%

1516 285 1 1 2 1,4 <3%

1415 284 2 2 4 2,3 <3%

1314 312 2 3 1 1,9 <3%

1213 316 1 1 1 1 1,3 <3%

*De 2 doubleurs van groep 2 zijn leerlingen die in de maanden oktober en december jarig zijn en niet

officieel meegeteld hoeven te worden met doubleren.

C. Versnellers 1 t/m 8

Jaar Aantal

leerlingen


1617 264 0 <3%

1516 285 1 0,7 <3%

1415 284 0 <3%

1314 312 1 0,3 <3%

1213 316 1 0,3 <3%

D. leerlingen met specifieke behoeften

Leerlingen met een eigen leerlijn

Leerlingen met een ontwikkelingsperspectief (OPP)

Norm:

8

- leerlingen met max. eindniveau groep 7

- leerlingen verwachte uitstroom extra ondersteuning, VSO of PrO

- leerling met zware ondersteuning (gelden)

- leerlingen met SO of SBO indicatie ( cognitief en soc. emotioneel)

Jaar Gr1 Gr2 Gr3 Gr4 Gr5 Gr6 Gr7 Gr8

1718 3 6 6 5

1617 3 4 5 1

1516 1 1 3 5 2 5

1415 1 2 5 4

1314 3 3

1213 3 3 1

1112 1 1

Van bovenstaande kinderen zijn er een aantal die alleen op één vakgebied (rekenen) een eigen

leerlijn hebben.

9

Tabel onderzoeken door orthopedagoog vanuit school

2012-

2013

2013-

2014

2014-

2015

2015-

2016

2016-

2017

2017-

2018

groep aantal aantal aantal aantal aantal aantal

1

2 1

3 2 1 1

4 1 2

5 1 1 2

6 1

7 1 1 1 2

8

totaal 3 2 2 3 4 4

E. Terugplaatsing vanuit sbao

Jaar Aantal

leerlingen


1718 0

1617 264 0

1516 285 0

1415 284 0

1314 312 0

1213 316 0

10

F.Uitstroom naar sbao

Jaar Aantal

leerlingen


1718

1617 264 1 1 0,7

1516 285 0

1415 284 1 0,3

1314 312 1 0,3

1213 316 1 1 0,6

G. Uitstroom naar so

Jaar Aantal

leerlingen


1718 0

1617 264 0

1516 285 0

1415 284 1 2 0,8

1314 312 0

1213 316 2 0,6

11

H.Overzicht van het aantal gezinnen dat in het SPILzorgteam is besproken

Jaar Aantal

leerlingen

1718 0

1617 264 0

1516 285 1

1415 284 1

1314 312 2

1213 316 4

12

I. Overzicht van de uitstroomgegevens van de leerlingen

doorstroom naar: 2012-2013 2013-2104 2014-2015 2015-2016 2016-2017

REC / VSO 0 % 0 % 0 % 0% 0%

VMBO b / k 21 % 27 % 10 % 15% 10%

VMBO-t 27 % 20 % 21 % 26% 29%

T-HAVO 12 % 5 % 10 % 18% 25%

HAVO - VWO 39 % 48 % 41 % 41% 36%

LWOO 0 % 1 leerling 6 leerlingen 0% 0%

J. Eindtoetsgegevens

jaar Aantal

lln

Aantal

lln

deelgen.

Landelijk

gemid.

School

gemid.

Landelijk

gemid.

(met

correctie)

Onder

grens

School

Gemid.

(met

correctie)

Boven

grens

2017

R8

29 29 208,7 200,2 208,7

2016

R8

39 38 208,2

(norm 5)

201,6 200,2 201,6 216,6

2015

Cito

38 33 534,8 532,8 534,9 534,5 532,5 538,5

2014

Cito

42 39 534,4 535,2 534,6 532,2 534,4 536,2

2013

Cito

33 33 534,7 536,8 534,8 533,5 535,8 538,2

13

3. Basisondersteuning

3.1 Basiskwaliteit van het onderwijs

Wij geven op onze school vorm aan passend onderwijs vanuit het handelingsgericht werken. Dit

houdt in dat we op onze school ons onderwijs afstemmen op de onderwijsbehoeften van de

kinderen. Dit veronderstelt een denken, praten en handelen in interactiemogelijkheden in plaats van

éénzijdig uitgaan van kindbeperkingen en/of ontwikkelings- en leerachterstanden. De vraag die we

ons hierbij stellen is: wat heeft dit kind in deze groep nodig om verder te komen. In de interactie

tussen alle betrokkenen (kind, ouders en school) wordt gezocht naar afstemming op de wensen en

mogelijkheden van alle betrokkenen. Het handelingsgericht werken van de leerkracht wordt

gekenmerkt door een systematische werkcyclus, waarbij de onderdelen waarnemen, begrijpen,

plannen, organiseren en uitvoeren als continu onderwijsproces elkaar opvolgen. In het volgende

figuur staat het principe van handelingsgericht werken schematisch weergegeven.

Belangrijke uitgangspunten zijn voor ons:

het is de leerkracht die het doet

wij stellen de onderwijsbehoefte van het kind centraal

wij werken doelgericht en opbrengstgericht

wij benutten de positieve kanten van het kind, gaan uit van de talenten

wij werken systematisch en transparant

wij werken constructief samen (teamleren)

http://www.1-zorgroute.nl/javasc#ipt:close();

14

De rol van de intern begeleider verschuift naar die van coach. Leerling- en groepsbesprekingen

worden hierop aangepast, en het versterken van de leerkrachtvaardigheden staat centraal.

De basiskwaliteit van ons onderwijs die hierboven beschreven staat is door de inspectie

goedgekeurd. Vanuit de inspectie vallen we onder het basisarrangement.

3.2 Planmatig werken

Het onderwijs en de daarbij behorende ondersteuning voor de leerlingen bij ons op school worden

ingedeeld in 5 niveaus:

ondersteuningsniveau niveau 1 en 2 betreffen leerlingen die op basis van het aangeboden

onderwijsprogramma goed mee kunnen in hun groep

ondersteuningsniveau 3A en 3B en 4 betreffen leerlingen die extra ondersteuning binnen de

groep behoeven

ondersteuningsniveau 5 betreft leerlingen die in aanmerking komen voor plaatsing op een

school voor speciaal (basis)onderwijs

Niveau 1: ondersteuning op groepsniveau

a) “Gewoon” goed les en instructie geven volgens de methode: differentiatie binnen de groep

b) Naar aanleiding van observaties en toetsgegevens extra toegespitste instructie voor leerlingen die

het niet direct oppakken: verlengde instructie, re- en pre-teaching.

De leerkracht kent de methode en leerlijnen, bepaalt de doelstelling per les, anticipeert op eventuele

behoeftes. Voor bepaalde leerlingen volgt een verlengde instructie. Na afloop wordt geëvalueerd

hoe de les is verlopen (DI-model).

De leerkracht bezint zich op de doelstellingen van de lessen en registreert welke kinderen niet of

weinig van de lessen profiteren. N.a.v. de methodegebonden toetsen en observaties (waarnemen en

begrijpen) beoordeelt de leerkracht welke kinderen extra instructie behoeven en of tempo en inhoud

van de lessen voldoende is afgestemd. De leerkracht werkt o.a. met instructie vooraf of met

herhaalde instructie. De drie niveaus van instructie (instructiegevoelig, instructieafhankelijk en

instructieonafhankelijk) staan beschreven in het groepsplan.

Om bovenstaande zorg zo goed mogelijk te optimaliseren hebben we met het team gewerkt aan het

goed in beeld krijgen van de leerlijnen, het toepassen van het directe instructiemodel en het in kaart

brengen van de onderwijsbehoeften van kinderen. Aandachtspunten die hierbij naar voren komen zijn

differentiatie in de instructie, inhoud, werkvormen en tijd en de kennis van de leerlijnen. Dit wordt

geobserveerd tijdens de klassenbezoeken van de bouwleider en directie en hierna besproken en in het

persoonlijk ontwikkelingsplan meegenomen.

Niveau 2: extra ondersteuning op groepsniveau

a) verlengde instructie en inoefenen in kleine groep

b) extra hulp d.m.v. toepassen van differentiatiemodellen uit de methode

15

c) inzetten remediërend materiaal vanuit de methode

d) aandacht voor sociaal-emotionele begeleiding

Bovenstaande extra zorg staat beschreven in de groepsplannen.

Vanaf het schooljaar 2008-2009 hebben we als team veel aandacht besteed aan de inhoud en

organisatie van het zelfstandig werken. Zelfstandig werken moet een vanzelfsprekendheid zijn, zodat

de leerkracht tijd heeft voor geplande leerhulp.

Indien problematiek wordt geconstateerd n.a.v. observaties en toetsen op groepsniveau,

subgroepniveau of individueel niveau kan de volgende stap genomen worden:

advies vragen aan IB-er voor extra hulp (tijdens leerlingbespreking of groepsbespreking); de

IB-er brengt samen met de leerkracht de behoeften van kinderen in kaart (eventueel met

observaties of door middel van een diagnostisch gesprek) en kijkt welke stappen er

vervolgens te nemen zijn. Alle extra hulp staat beschreven in het groepsplan.

Niveau 3A: extra ondersteuning op schoolniveau kortdurend

a) raadplegen interne begeleider

b) interne begeleider raadpleegt externe specialist

c) inzetten van aanvullend, methodeonafhankelijk remediërend materiaal

Advies wordt gevraagd van collega’s, interne begeleiders, expertisedienst . Eventueel logopedie,

fysiotherapie inschakelen, consultatie schoolarts.

Niveau 3B: extra zorg op schoolniveau langdurend

a) raadplegen interne begeleider

b) interne begeleider raadpleegt externe specialist

c) inzetten van aanvullend, methodeonafhankelijk remediërend materiaal

Advies wordt gevraagd van collega’s, interne begeleiders, expertisedienst. Eventueel logopedie,

fysiotherapie inschakelen, consultatie schoolarts.

Er is een onderscheid in ondersteuningsniveau 3A en 3B gemaakt. In ondersteuningsniveau 3A zitten

de leerlingen die net op niveau V scoren en die een kortdurend traject ingaan met als doel weer op

ondersteuningsniveau 2 ondersteuning te krijgen. De kinderen in ondersteuningsniveau 3B hebben al

een langdurige periode zorg gekregen vanuit ondersteuningsniveau 3A, maar zijn hierbij nauwelijks

vooruitgegaan. Kinderen worden opnieuw in het ondersteuningsteam besproken en er wordt een

nieuw plan opgesteld.

In samenspraak met de IB-er worden vervolgstappen gezet:

In het ondersteuningsteam, waarbij directie, intern begeleiders en eventueel een

orthopedagoog aanwezig zijn, wordt aan de hand van een formulier overleg de leerling of

16

groep leerlingen besproken. De leerkracht evalueert de gedane investeringen. Het

ondersteuningsteam kan gerichte adviezen geven voor een bepaalde periode. Er kan een kort

onderzoek plaatsvinden om de behoeften van kinderen te begrijpen. Deze informatie wordt

vastgelegd in eduscope.

Mogelijkheden voor expertisedienst en AB worden besproken ; mogelijke consultatie van de

schoolarts.

Er kan extra remediërend materiaal worden ingezet om gedurende een bepaalde periode met

het kind of een groep kinderen te gaan werken. Dit staat beschreven in een groepsplan.

De kinderen die op de toetsen van Cito Spelling of Rekenen een IV of V hebben gescoord

krijgen een analyse van de toetsen, zodat goed in beeld wordt gebracht welke

aandachtspunten er zijn en welke onderdelen er al goed gaan.

Niveau 4: extra zorg op schoolniveau door externe deskundigen

a) raadplegen orthopedagoog HGW (tijdens ondersteuningsteam)

b) inschakelen bovenschoolse hulp: aanvragen onderzoek (bijvoorbeeld orthopedagoog salto, EPI,

Bureau Jeugdzorg, HSK)

c) aanvraag expertisedienst of AB

d) opstellen van een ontwikkelingsperspectief/eigen leerlijn.

e) Aanvraag middelen voor zware ondersteuning (bovenstaande stappen moeten dan eerst

doorlopen zijn en handelingsverlegenheid blijft)

f) bespreken in het SPILzorgteam (bij zorgen over de thuissituatie of sociaal-emotionele ontwikkeling)

Op dit niveau wordt geconstateerd dat het kind zich niet voldoende ontwikkelt of teveel problemen

krijgt op sociaal-emotioneel gebied, ondanks de geboden extra ondersteuning. De grenzen van wat

dit kind aankan en wat de school voor dit kind kan betekenen, moeten helder worden gesteld. Dit kan

o.a. door:

intensieve bespreking met de orthopedagoog: samen met de IB-er en de groepsleraar wordt

een afweging gemaakt of het verantwoord is om te proberen de problematiek binnen de

school aan te pakken of dat andere meer speciale hulp van toepassing is. Er kan eventueel

een observatie worden gedaan.

In overleg met de ouders kan worden besloten tot het aanvragen van een psycho-

diagnostisch onderzoek. Dit kan zijn bij Opdidakt, Marant (bij dyslexie), HSK, Bureau

Jeugdzorg, GGZe, EPI of andere instanties. Hieruit kan gerichte, meer gespecialiseerde hulp in

de basisschool of een verwijzing naar SBO of SO voortvloeien.

Het is van belang duidelijke afspraken met de ouders te maken m.b.t. de haalbaarheid van

het regulier onderwijs op alle leergebieden. Kinderen kunnen een eigen leerlijn krijgen en een

ontwikkelingsperspectief wordt opgezet. Waar nodig worden in een contract afspraken

vastgelegd.

Niveau 5: plaatsing in het speciaal (basis)onderwijs

17

Zie hiervoor het stappenplan voor extra ondersteuning (4.1)

Leerlingvolgsysteem

Op Saltoschool De Ontmoeting volgen wij de vorderingen van leerlingen op vier manieren, namelijk:

met methode-gebonden toetsen

met methode-onafhankelijke toetsen m.b.v. het Cito-leerlingvolgsysteem

via observaties (Kijk!)

eindtoets route 8 voor groep 8

Met behulp van bovenstaande gegevens willen we zoveel mogelijk de behoeften van kinderen in

kaart brengen.

Wij hanteren het CITO-leerlingvolgsysteem en gaan hierbij uit van een jaarlijkse zorgkalender (zie

bijlage).In het schooljaar 2015-2016 zijn we gestart met de aanschaf van de vernieuwde CITOtoetsen

3.0 vanaf groep 3. Dit wordt stapsgewijs per schooljaar verder vernieuwd.

De toetsmomenten van de CITOtoetsen liggen vast, waarmee een vergelijking mogelijk is met wat de

kinderen zouden moeten kennen en kunnen. Zowel op het niveau van het kind, als van de groep en

de school kunnen hierdoor verantwoorde conclusies worden getrokken. De school beschikt over een

geavanceerd computernetwerk waardoor verwerking mogelijk is. De leerkrachten voeren de

testuitslagen zelfstandig in en verwerken de resultaten. Aanvullend op het CITO-leerlingvolgsysteem

volgen we kinderen ook met behulp van methodegebonden toetsen. De uitslagen van deze toetsen

worden verwerkt in eduscope.

Voor de observaties van de kinderen uit de groepen 1-2 zijn we in het schooljaar 2012-2013 gestart

met het observatieinstrument Kijk! Hiermee kunnen we nog beter de behoeften van onze kinderen in

beeld brengen. De gegevens, verkregen met behulp van Kijk! vormen een basis voor het bepalen van

de onderwijsbehoeften en vervolgens het kiezen en plannen van activiteiten waarmee we kinderen

een stap verder kunnen brengen in hun ontwikkeling. In het schooljaar 2015-2016 zijn we gestart

met het inzetten van Kijk! voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen van

de groepen 3-8.

Na toetsing en observaties worden de verkregen gegevens verwerkt door de leerkracht. Indien nodig

maakt de leerkracht een groepsanalyse (foutenanalyse) van de gemaakte toetsen. Twee keer per jaar

(medio en eind) maken de intern begeleiders een schoolanalyse (trendanalyse). Hierbij worden

doelen die de inspectie stelt meegenomen. De inspectie vergelijkt bij haar beoordeling de

gemiddelde vaardigheidsscore van de groep met de norm voor de betreffende schoolgroep. Is de

gemiddelde score lager dan de norm, dan is het oordeel op de betreffende toets onvoldoende. Ligt

de gemiddelde score op of boven de norm, dan is het oordeel voldoende.

Als schoolspecifiek doel kijken we buiten de gemiddelde groepsscores naar de verdeling van de

scores op niveau I-V.. Als doel stellen we dat minimaal 20 % een I score haalt, 20 % een II en

maximaal 20 % een III, IV of V score haalt. De referentieniveaus voor taal en rekenen moeten hierin

nog worden meegenomen.

18

Bovenstaande analyse wordt in een teamvergadering besproken, zodat we met het hele team

kunnen kijken naar de te nemen actiepunten.

Tijdens de groepsbesprekingen, die drie keer per jaar plaatsvinden, worden de groepsoverzichten,

groepsplannen en toetsen besproken. De groepsbesprekingen voor de groepen 3-8 zijn in september,

februari en mei. De groepen 1-2 stellen per thema een plan op. Evaluatie vindt plaats na elk thema.

In de groepen 3-8 stellen we 2 keer per jaar groepsplannen op. Deze worden in november en april

tussentijds geëvalueerd voor de kinderen die in de verlengde en verkorte instructie zitten en in

januari en juli voor de hele groep met een eindevaluatie afgerond. De groepsplannen voor de

groepen 3-8 die worden opgesteld zijn gericht op technisch/begrijpend lezen, rekenen,

taal/spelling/woordenschat, sociaal-emotioneel/pedagogiek. Voor de groepen 1-2 wordt een plan

opgesteld met de onderdelen spel, beeldende activiteiten, lees/schrijf en gespreksactiviteiten, reken

en wiskunde activiteiten en sociaal emotionele ontwikkeling.

19

3.3 Preventie en lichte curatieve interventies

3.3.1 Gedragsregels en omgangsregels

Groepsdynamisch onderwijs “Prettig omgaan met elkaar”.

Wij willen graag dat iedereen zich veilig voelt op school, zich optimaal kan ontwikkelen en zichzelf

kan en mag zijn.

“Prettig omgaan met elkaar” bestaat uit: de GDO-conflicthantering en de GDO-kring. GDO staat voor

Groepsdynamisch Onderwijs.

Ruzie maken is niet erg. Als een kind maar weet hoe het een ruzie op kan lossen. De GDO-

conflicthantering leert kinderen wat ze moeten en kunnen doen bij het oplossen van een ruzie. De

gdo-sociokring leert kinderen hoe ze steeds prettiger met elkaar kunnen omgaan. Beide onderdelen

horen onlosmakelijk bij elkaar. Het een kan niet zonder het ander.

Er zijn drie hoofdregels:

de rode hoofdregel: Wij gaan prettig met elkaar om: dit is de belangrijkste regel. Wij gaan

ervan uit dat ieder kind daar goed over nadenkt en ook naar handelt.

de blauwe hoofdregel: Wij gaan correct met elkaar om: we houden ons aan de regels en

afspraken die gelden op onze school om op een prettige manier met elkaar om te kunnen

gaan.

de groene hoofdregel: Ik lever een bijdrage: hiermee doen wij een appèl op de kinderen om

actief mee te werken aan de verbetering van het omgangsklimaat.

Dit zijn de enige regels die in kleur in de klas en hallen van de school hangen. Daardoor kunnen de

leerkracht en de kinderen elkaar helpen als ze er een vergeten zijn.

Bij overtreding van deze hoofdregels wordt er gebruik gemaakt van een time-outplek in de klas of op

de speelplaats. Het kind denkt na over de situatie. Fysiek of verbaal geweld (de rode

hoofdregel)wordt geregistreerd in een logboekje, zodat eventuele patronen makkelijker op te

sporen zijn. Bij een patroon (3x in het logboekje) volgt er een gesprek met de conflictjuf, waarbij het

kind een eigen verbeterpunt moet bedenken.

Aan de hand van een groepsthermometer wordt elke dag geëvalueerd of de kinderen prettig met

elkaar om zijn gegaan. Een keer per week wordt in de sociokring besproken welke dingen al goed

gaan en welke punten nog verbeterd kunnen worden. De kinderen kiezen een verbeterpunt uit die

zichtbaar in de klas wordt opgehangen.

Een keer per maand vullen de kinderen een individuele thermometer in. Hiermee wordt het

veiligheidsgevoel van het kind gemeten. Naar aanleiding van de gegevens kan de leerkracht met het

kind in gesprek gaan.

Het informatieboekje voor ouders waarin dit uitgebreid staat uitgelegd is verkrijgbaar op school.

20

Plagen en pesten, protocol bij pesten

Plagen is niet hetzelfde als pesten:

Plagen gebeurt incidenteel, en duurt kort. Het gebeurt op basis van gelijkwaardigheid en respect, en

de partijen zijn aan elkaar gewaagd. Het gebeurt soms ook met humor. Het is niet steeds dezelfde die

geplaagd wordt, en is meestal 1 tegen 1. Het wordt door geen van de partijen als bedreigend

ervaren. Op het moment dat het gebeurt kan het vervelend zijn, maar dat gevoel is snel weer over.

De relatie wordt weer snel hersteld, en men blijft opgenomen in de groep. De ruzie of het conflict

wordt weer snel bijgelegd. Plagen mag, het is goed voor de sociaal – emotionele ontwikkeling en

stimuleert het relativeringsvermogen.

Pesten gebeurt berekenend, herhaaldelijk, stelselmatig, systematisch. Er is sprake van

machtsongelijkheid, en een pester heeft geen positieve bedoelingen. Meestal staat er een groep

tegenover 1 geïsoleerd slachtoffer. De pester wordt de winnaar en de gepeste de verliezer. Pesten is

het afreageren van agressie of eigen onvermogen (het zondebokeffect). Bij niet tijdig ingrijpen heeft

pesten zowel lichamelijke als psychische gevolgen voor de gepeste, vaak ontstaat er een isolement

en eenzaamheid. Ook de groep lijdt onder het gebrek aan veiligheid, waardoor er minder

spontaniteit en openheid is en men minder vertrouwen heeft in elkaar.

Let wel: plagen kan wel ontaarden in pesten!

Voorbeelden van pestgedrag:

altijd bijnamen of scheldnamen gebruiken i.p.v. de echte naam

zogenaamd leuke (maar dus kwetsende) opmerkingen maken

briefjes over een kind schrijven en doorgeven

vernederen / beledigen

vervelende opmerkingen maken over kleding, uiterlijk, lichaamskenmerken, afkomst

bedreigen / bedreigende opmerkingen maken

fysiek: slaan, schoppen, spugen, krabben, bijten, haren trekken etc.

opwachten en/of achtervolgen

dwingen om spullen af te geven, of spullen afpakken

spullen kapot maken of beschadigen

uitsluiten

in de val laten lopen, klem zetten

dwingen bepaalde handelingen te verrichten

Als er sprake is van pesten, zien we verschillende rollen, die van pester en gepeste zijn het bekendst.

Maar ook de omstanders hebben, vaak onbewust, invloed op het pesten. In het kort zijn dit de

verschillende rollen:

de pester: is vaak onzeker, wil graag stoer gevonden worden en het middelpunt zijn; denkt

door te pesten dat iedereen hem / haar grappig zal vinden; is vaak vooral met zichzelf bezig

en houdt geen rekening met anderen; heeft moeite met grenzen en regels; vertoont vaak

agressief gedrag en gebruikt agressieve taal

21

de gepeste: voelt zich vaak verdrietig en eenzaam; durft vaak niets terug te doen of het aan

iemand te vertellen; is bang daarna nog meer gepest te worden; vaak is er sprake van een

beperkte weerbaarheid

de meepester: doet mee met het pesten en denkt dat hij / zij er dan bij hoort; is vaak bang

om zelf gepest te worden

de helper: neemt het op voor de gepeste; vindt het niet goed dat er gepest wordt en is niet

bang voor de pester; helpt graag en is vaak zelf populair

de stiekemerd: vindt het goed dat er gepest wordt maar bemoeit zich er niet mee; is bang

om zelf gepest te worden; roept anderen erbij om het pesten te steunen

de buitenstaander: denkt dat er niet gepest wordt; kan het ook niet schelen als er gepest zou

worden zolang hij / zij er zelf maar geen last van heeft

de stille: vindt pesten gemeen maar bemoeit zich er niet mee; durft niets te doen of te

zeggen; is bang om zelf gepest te worden

Maatregelen bij pestgedrag (en ook ander ongewenst gedrag als agressie, seksuele intimidatie,

racisme, discriminatie)

Incidenten lost de leerkracht op volgens de GDO-conflicthantering.

Aanhoudend pestgedrag bespreekt de leerkracht met de betrokken kinderen. Samen met die

kinderen probeert deze tot een oplossing te komen en afspraken te maken.

Als pestgedrag niet stopt brengt de leerkracht de ouders van de betrokken kinderen op de

hoogte van de ongewenste gebeurtenissen. De leerkracht bespreekt met de pester het

gewenste gedrag (het ongewenste gedrag moet stoppen) en welke sancties bij

overtredingen volgen. De sanctie is bij voorkeur passend bij de situatie en de toedracht, en

veiligheid staat altijd voorop. Te denken valt bijvoorbeeld aan het uitsluiten van activiteiten

als buiten spelen, gym, excursies. De leerkracht legt de afspraken vast en leerling en

leerkracht ondertekenen. De leerkracht brengt de directie en / of de interne contactpersoon

op de hoogte.

De leerkracht bespreekt dit in het zorgteam. Overleg met of verwijzen naar externe

instanties als G.G.D., Jeugdzorg, R.I.A.G.G. en (S).M.W. zijn verdere mogelijkheden.

Indien het gedrag van het kind niet verbetert of als de ouders onvoldoende meewerken

wordt het kind buiten de groep geplaatst en heeft de directie een gesprek met de ouders en

de pester, waarin de consequenties besproken worden.

Indien het gedrag niet aanzienlijk verbetert en het kind gaat nogmaals ernstig in de fout,

volgt een “time-out” (ter afkoeling en bezinning, en dus niet gezellig een middagje thuis!)

voor de rest van de dag. Ouders moeten het kind komen ophalen. De volgende dag gaat het

kind pas terug in de groep, na een gesprek waarin nogmaals duidelijke afspraken worden

gemaakt.

Blijft het gedrag aanhouden, dan treedt het “Protocol Schorsing en Verwijdering” van salto in

werking.

Bij pestgedrag vindt steeds afstemming plaats met de betrokkenen: kind, ouders, leerkracht,

zorgteam, directie en eventueel de schoolcontactpersoon.

22

Hulp aan de verschillende partijen

Hulp aan de gepeste:

Gesprekken met een persoon die het kind vertrouwt, bij voorkeur de leerkracht. In eerste

instantie gaat het vooral om medeleven, luisteren, nagaan wat er allemaal gebeurt. Daarna

komt ook aan de orde wat ieders rol in de gebeurtenissen is, hoe het ook anders zou kunnen.

De oplossing die het kind zelf wil wordt besproken.

Tijd en ruimte bieden voor verwerking van de gebeurtenissen, in en buiten school.

De sterke kanten naar voren halen en benadrukken.

Werken aan de houding en opstelling van het kind (zelfvertrouwen, weerbaarheid etc.) en

het kind belonen als dit lukt.

Gesprekken met de ouders van het gepeste kind.

Niet overbeschermen en in een uitzonderingspositie plaatsen.

Indien nodig professionele hulp inschakelen.

Hulp aan de pester:

Een gesprek met de pester waarin ondubbelzinnig wordt aangegeven welk gedrag wel en

niet getolereerd wordt, en wat de consequenties zijn.

De reden van het pesten trachten te achterhalen.

Gesprekken met de ouders van de pester.

Indien nodig professionele hulp inschakelen.

Gewenst gedrag belonen.

Excuses aan laten bieden.

Een andere manier van reageren aanleren (bijvoorbeeld “stop – denk – doe”)

Hulp aan de rest van de groep:

Maak het bespreekbaar in de groep.

Maak kinderen bewust van de rol die zij hebben / innemen (meepester, helper, stiekemerd,

buitenstaander, stille).

Maak kinderen bewust van wat het effect van hun eigen gedrag is.

Stimuleer dat kinderen een eigen standpunt innemen.

Indien nodig externe hulp inschakelen, in overleg met de ouders.

Adviezen aan de ouders:

Blijf met uw kind in gesprek.

Blijf met school in gesprek.

Wordt uw kind buiten school gepest, neem dan contact op met de ouders van de pester.

Neem een probleem van uw kind serieus.

Stimuleer en beloon gewenst gedrag.

Leer uw kind om op een goede manier voor zichzelf op te komen.

Geef zelf het goede voorbeeld.

23

Stimuleer uw kind tot het beoefenen van een sport.

Internet en pesten

Al vindt deze vorm van pesten vaak buiten school plaats, school heeft er wel last van: het beïnvloedt

het schoolklimaat, de sfeer in de groep, resultaten leiden eronder etc.

Kinderen vinden internetten net zo gewoon als televisie kijken, en meestal heel leuk om te doen.

Maar toch is het niet altijd leuk: het komt voor dat kinderen vervelende berichtjes krijgen, gepest of

bedreigd worden. Het gemak en de anonimiteit veroorzaken ongeremder pestgedrag dan in het

werkelijke leven. Ook wordt er bij online pesten minder vaak ingegrepen dan in het werkelijke leven.

Internet hoort bij het dagelijks leven van kinderen, verbieden heeft dan ook geen zin. Het is wel

belangrijk om goede afspraken te maken.

Internet op school:

Ook op school maken kinderen gebruik van internet, en daarom zijn er voor alle saltoscholen

afspraken over het gebruik daarvan.

Internet wordt gebruikt voor opbouwende educatieve doeleinden.

Sites die wij kinderen willen laten gebruiken worden eerst door de leerkracht bekeken.

24

Er worden geen sites bekeken die niet aan onze fatsoensnormen voldoen.

Afspraken:

Ik geef nooit persoonlijke informatie door op Internet, zoals namen, adressen.

Ik vertel het de leerkracht meteen als ik informatie tegenkom waar ik me niet prettig bij voel

of waarvan ik weet dat dat niet hoort. Als ik me aan de afspraken houd, dan is het niet mijn

schuld dat ik zulke informatie tegenkom.

Ik leg nooit verdere contacten met iemand zonder toestemming van de leerkracht.

Ik verstuur bij e-mail berichten nooit foto’s of filmpjes van mezelf of van anderen zonder

toestemming van de leerkracht.

Ik beantwoord nooit e-mail waarbij ik me niet prettig voel of waar dingen in staan waarvan ik

weet dat dat niet hoort. Het is niet mijn schuld dat ik zulke berichten krijg.

Ik verstuur ook zelf dergelijke mailtjes niet.

Ik spreek van tevoren met de leerkracht af wat ik op internet wil gaan doen.

Tips voor thuis:

Plaats de computer op een centrale plaats in huis. Op die manier kunt u toezicht houden, en

zich enigszins op de hoogte van de activiteiten van uw kind.

Er bestaan geen veilige chatboxen Echt geschikte chatsites, speciaal voor kinderen, zijn er

eigenlijk niet. Wijs uw kind op de risico’s.

Wees voorzichtig met (het uitbreiden van) contactlijsten op sociale media. Door het

toevoegen van onbekenden is het risico groter dat er vervelende berichten binnen komen.

Breng uw kind het besef bij dat je op internet nooit weet wie je voor je hebt.

Jongere kinderen chatten het liefst met vriendjes en vriendinnetjes, maar naarmate ze ouder

worden krijgen ze ook belangstelling voor onbekenden. Maar Jamie van 11 is misschien wel

Hans van 40. En is Danny wel een meisje? Internet is anoniem, je kunt zijn wie je maar wil.

Zorg dat uw kind dat goed beseft.

Spreek af om nooit persoonlijke informatie te geven ook al lijkt iemand nog zo aardig en

betrouwbaar. Anderen kunnen dan namelijk achterhalen wie je bent of waar je woont.

Laat uw kind beloven nooit stiekeme afspraken te maken Leg uit waarom dat niet kan zonder

uw medeweten. Een telefoontje vooraf kan al veel duidelijk maken, en een ontmoeting kan

plaatsvinden onder begeleiding van ouders.

Leer uw kind om te gaan met vervelende berichten (hatelijkheden, schelden, discriminatie,

seksuele toespelingen e.d.).

Verlaat de chat als er iets vervelends gebeurt.

Vat het niet persoonlijk op.

Reageer niet op vervelende berichten.

Ga naar je ouders als je je ongemakkelijk of bedreigd voelt.

Voel je niet schuldig als er iets vervelends gebeurt. Vaak kun je de afzender blokkeren. Lukt

het niet om er vanaf te komen, neem dan een ander e-mailadres.

Bewaar pestmails. Als het niet lukt om een einde te maken aan ongewenste berichten,

kunnen deze mails helpen bij het traceren van de dader en dienen als bewijsmateriaal.

Zorg dat uw kind het e-mailadres beschermt. Het belangrijkste is het zoveel mogelijk voor

zichzelf te houden.

25

Laat uw kind geen onbekende e-mail of bijlagen openen. Vergelijk het met “geen snoepjes

van vreemden aannemen”.

Praat met uw kind over online contacten. Bespreek regelmatig de leuke en minder leuke

kanten.

Neem uw kind serieus, maar leer het ook relativeren. Een kind denkt al vlug dat het de eigen

schuld is als er gepest wordt.

Leer uw kind de gedragsregels op internet. Eigenlijk gelden hier dezelfde omgangsvormen als

in het werkelijke leven. Maar: wat anderen kunnen, kan uw eigen kind meestal ook. Denk

niet dat uw eigen kind altijd het lieverdje is. Zorg dat uw kind zich aan de fatsoensregels

houdt.

3.3.2 Extra zorg voor kinderen met specifieke behoeftes

Naar aanleiding van observaties, methode gebonden toetsen en/of CITO toetsen besluit de

leerkracht gedurende een bepaalde periode extra hulp te bieden aan de hele groep, een subgroepje

of een individuele leerling. Wanneer de geplande hulp structureel moet plaatsvinden, beschrijft de

leerkracht dit in het groepsplan. Alle kinderen worden geclusterd in het groepsplan, waarbij de

doelen en activiteiten worden beschreven. Ouders worden tijdens (rapport)gesprekken op de

hoogte gebracht van het niveau van instructie van hun kind en eventuele extra ondersteuning.

Groepsplannen en groepsoverzichten worden op eduscope gemaakt en opgeslagen.

Het groepsplan wordt uitgevoerd door de eigen groepsleerkracht en als ondersteuning hebben we 3

dagen in de week dit schooljaar een extra leerkracht ter beschikking. Samen met de intern begeleider

wordt hiervoor een rooster opgesteld. Op taalgebied zetten we vanaf feb 2018 de hulp in van Punt

Uit. Zij werken vanuit handelingsplannen met een select groepje bestaande uit kinderen van groep 1-

2-3 aan woordenschatuitbreiding. Wij proberen zoveel mogelijk extra ondersteuning in de groep te

realiseren. Bij het opstellen van een groepsplan kan de leerkracht ondersteuning vragen aan de IBer.

Ook kinderen die extra uitgedaagd moeten worden krijgen onderwijs op maat. In de groepen werken

deze kinderen met compacten en verrijkingsmateriaal. Buiten de groep is er voor een aantal kinderen

een kangoeroegroep gerealiseerd die een maal per week plaatsvindt. De leerkracht die de

kangoeroegroep begeleidt volgt dit schooljaar de opleiding tot talentbegeleider. Nadere informatie is

te vinden in het beleidsplan (hoog) begaafdheid.

3.3.3 Het aanvragen van onderzoeken of externe hulp

Soms is diepgaander of uitgebreid onderzoek nodig om de behoeften van kinderen (zowel de

bevorderende als de belemmerende factoren) goed in beeld te krijgen. Dan wordt tijdens het

ondersteuningsteam in overleg met de orthopedagoog, intern begeleider, groepsleerkracht en onder

verantwoordelijkheid van de directeur een onderzoek door de orthopedagoog aangevraagd en

ingepland. Voor het aanvragen van een onderzoek worden de formulieren “aanmelden voor een

individueel onderzoek” van Salto gebruikt (zij bijlagen).

Ouders zijn natuurlijk al lang op de hoogte van de ondersteuningsbehoeften van school met

betrekking tot hun kind. Dat is de verantwoordelijkheid van de groepsleerkracht. Voor ouders komt

de vraag om een schriftelijke toestemming dan ook niet als een verrassing.

26

De school moet via het aanvraagformulier aangeven:

wat de reden van de aanmelding is en wat de vraagstelling is;

hoe het kind op dit moment functioneert;

welke specifieke ondersteuning er tot nu toe gegeven is.

De groepsleerkracht vult met eventuele ondersteuning van de IBer het formulier in. Ook van alle

bijlagen maakt de groepsleerkracht een kopie. Na ondertekening door de directeur wordt het

formulier naar de orthopedagoog opgestuurd. De leerkracht koppelt de formulieren aan eduscope.

De orthopedagoog plant het onderzoek en eventuele gesprekken in en koppelt dit terug naar de IBer

en de groepsleerkracht. Vervolgens vindt er een gesprek met ouders over de uitslag van het

onderzoek plaats.

Het is mogelijk dat er gespecialiseerde hulp van buitenaf noodzakelijk is of een verwijzing naar een

school voor speciaal (basis)onderwijs. De aanvraag voor inzet van de expertisedienst of zware

middelen voor ondersteuning verloopt via de intern begeleider. Samen met de groepsleerkracht

wordt gekeken welke hulp of ondersteuning het beste gevraagd kan worden. De directeur vraagt

uiteindelijk de middelen voor zware ondersteuning aan.

3.3.4 Eigen leerlijn/ontwikkelingsperspectief

Als we ons onderwijs goed willen afstemmen op de behoeften van kinderen kan het voorkomen dat

het onderwijs dat we in de groepen aanbieden onvoldoende toereikend is voor een leerling. Om

kinderen dan toch binnen onze school te helpen kunnen we een kind een eigen leerlijn laten volgen.

Van belang hierbij is dat het besluit voor de overgang naar een eigen leerlijn met de intern

begeleider besproken is. Kinderen kunnen voor een aantal vakken of over de hele lijn de einddoelen

voor groep 8 niet halen. Deze kinderen stromen uit naar een voortgezet onderwijs met extra

ondersteuning of praktijkonderwijs. Ten eerste wordt er door de intern begeleider in samenwerking

met de groepsleerkracht een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Hierin staat beschreven welke

verwachte (tussen)doelen, leerrendementen en uitstroomniveau het kind zal behalen. De

Citotoetsen en andere onderzoeksgegevens kunnen hierin meegenomen worden. Hierna worden de

specifieke doelen en de invulling van de leerinhoud omschreven. De tussendoelen worden 4 keer per

jaar geëvalueerd (in de periode van de groepsbesprekingen) en bijgesteld. De leerdoelen worden per

jaar in 2 periode beschreven. Ouders worden vanaf het begin betrokken bij dit proces en er wordt

ouders gevraagd dit OPP te ondertekenen.

Alle volgende criteria worden meegenomen door de intern begeleider bij een overgang naar een

OPP:

Er is sprake van een stagnatie in de ontwikkeling van een leerling,

Er is een achterstand van een jaar of meer vastgesteld door middel van methode gebonden

toetsen en genormeerde toetsen, op één of meerdere leergebieden (lezen, rekenen, taal,

spellen, schrijven),

Er is gedurende de periode van ten minste één jaar geprobeerd het niveau van de

betreffende leerling op groepsgemiddelde te krijgen en dit is aantoonbaar vastgelegd in

groepsplannen,

27

De leermogelijkheden zijn door de school in kaart gebracht of er heeft een

capaciteitenonderzoek plaatsgevonden door een erkend orthopedagoog of psycholoog

gespecialiseerd in leerstoornissen,

De betreffende leerling ervaart problemen op sociaal-emotioneel gebied als gevolg van de

stagnaties van het leerproces eventueel vastgesteld door afname van Kijk! of andere

vragenlijst

De ouders zijn op de hoogte gebracht door middel van oudergesprekken en gaan akkoord

met het te volgen traject en de lagere uitstroom aan het eind van de basisschoolperiode en

zij ondertekenen het ontwikkelingsperspectief voor gezien. De planning voor een bepaalde

periode binnen het OPP tekenen ouders voor instemming. Salto heeft een specifiek

handtekening formulier ontwikkelt.

Als kinderen overgaan op een eigen leerlijn/OPP gebruiken we daarvoor het formulier van Salto dat

op eduscope staat.

Het kan binnen de reguliere methode voorkomen dat een leerling voor een bepaald vak op een

ander niveau werkt. De leerling kan dan met een andere groep dit vak volgen. Dit kan zowel een

groep hoger als een groep lager zijn. Ook dit wordt met de ouders besproken en wordt in overleg

gedaan.

3.3.5 Dyslexieprotocol

In Nederland wordt de volgende definitie voor dyslexie gehanteerd:

Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het

accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau (stichting Dyslexie

Nederland, 2008).

Uitgaande van de gegeven definitie kan dyslexie op zijn vroegst eind groep 3 worden vastgesteld,

nadat een leerling daadwerkelijk leesonderwijs en aanvullend daarop een half jaar intensieve

leesbegeleiding heeft gehad. “Voorlopers” van dyslexie kunnen vaak wel al in de kleuterperiode

gesignaleerd worden, zeker als er dyslexie in de familie voorkomt.

Onderzoek heeft aangetoond dat kleuters met een risico voor leesproblemen of dyslexie die in de

kleuterperiode gerichte hulp hebben gekregen op het gebied van letterkennis en fonologische

vaardigheden, in groep 3 een betere start maken met leren lezen. De hulp in de kleutergroepen is

dus voornamelijk preventief bedoeld, als voorbereiding op het leren lezen. Deze begeleiding kan in

groep 3 worden voortgezet. Het dyslexieprotocol wordt in groep 1 t/m 8 uitgevoerd.

Vroegtijdige signalering leesproblemen en dyslexie groep 1 en 2

Om geletterdheid in de klas te stimuleren is een uitdagende, geletterde omgeving essentieel. In een

geletterde omgeving worden kinderen uitgedaagd om te gaan lezen en schrijven. Bij ons op school

bieden we kinderen in de onderbouw een geletterde omgeving door ze verschillende leesmaterialen

in een boekenhoek aan te bieden, te werken met een lettermuur in iedere groep waarin een letter

regelmatig centraal staat en er zijn in de groep diverse materialen aanwezig die gericht zijn op de

28

ontwikkeling van het voorbereidend lezen en schrijven. Verder hebben we een keer in de week een

voorleeskring, waarbij de kinderen ingedeeld zijn in niveaugroepen en op hun niveau een boek

krijgen voorgelezen. Extra lees- en schrijfopdrachten worden aangeboden in een betekenisvolle

situatie en aangepast aan de thema’s die in de groepen worden behandeld. Deze opdrachten kunnen

worden gegeven tijdens een kringactiviteit, maar ook tijdens een verwerking tijdens de werktijd.

Bovenstaande activiteiten zijn gericht op de algemene lees- en schrijfontwikkeling van alle kinderen

in de onderbouw. We oriënteren ons momenteel op een nieuwe methode.

Om leesproblemen zo veel mogelijk te voorkomen, vinden we het belangrijk dat we de

leesontwikkeling van kinderen goed volgen d.m.v. observaties en toetsen. Bij observaties richten we

vooral op het proces dat het kind in de groep doorloopt en bij toetsen gaan we na of een leerling een

bepaald niveau bereikt.

Voor de kinderen van groep 1 nemen we twee keer per jaar de kijklijst dyslexiesignalering af.

Opvallende punten worden met de intern begeleider tijdens een groepsbespreking of

leerlingbespreking besproken.

Specifieke risicofactoren zijn onder andere:

Moeite hebben met het automatiseren van willekeurige reeksen zoals de kleuren, namen van

kinderen in de klas, dagen van de week en namen van cijfers en letters.

Moeite hebben met het onthouden van liedjes en versjes.

Voorkomen van lees- en spellingsproblemen in de familie.

Een vertraagde spraak-/taalontwikkeling.

Opgroeien in een beperkt geletterde thuisomgeving.

Onvoldoende beheersing van het Nederlands.

Hoorproblemen.

Een deel van bovenstaande informatie wordt tijdens een intakegesprek met ouders besproken, zodat

we al vroeg op de hoogte zijn van eventuele signalen.

Verder nemen we in groep 2 de CITO taaltoets voor kleuters af. De onderdelen die hierbij bekeken

worden zijn de passieve woordenschat, kritisch luisteren, klank en rijm, eerste en laatste woord

horen, auditieve synthese en schriftoriëntatie. Van deze toets wordt een analyse gemaakt, zodat per

kind duidelijk is welke onderdelen goed gaan en welke onderdelen nog aandacht nodig hebben. Ook

kan er gekeken worden of er binnen een bepaalde groep nog aandachtspunten zijn. Leerkrachten

die n.a.v. deze toets nog een beter beeld willen krijgen van de ontwikkeling van een kind kunnen

hiervoor de TAK toets gebruiken. Deze toets nemen we ook af voor alle VVE leerlingen. Ook kan er

doorverwezen worden naar een logopedist om te kijken naar de taalontwikkeling van een kind.

In groep 2 worden nog andere toetsen afgenomen uit het protocol leesproblemen en dyslexie voor

groep 2. De toetsen staan hieronder schematisch uitgewerkt.

29

Toetsen voor groep 2

Vaardigheid

Meetinstrument

Meetmomenten

okt/nov jan april juni

Tussendoelen Beginnende

Geletterdheid

Signaleringslijst *

*

Taalontwikkeling -Toets Taal voor

kleuters

M2 E2

Kwalitatief en kwalitatief

rekenen

-Toets Rekenen voor

kleuters

M2

E2

Effectieve begeleiding van leerlingen met signalen

Wanneer we bij een kind een signaal krijgen op een van de onderdelen van geletterdheid of uit

observaties in de klas, bieden we extra, gerichte activiteiten aan en volgen we de ontwikkeling van

dit kind nauw. Deze extra aanbieding vindt plaats in een klein groepje of individueel.

Het doel van deze “voorschotbenadering” is om leesproblemen zo veel mogelijk te voorkomen door

kinderen van groep 2 alvast een voorschot te geven op de leesinstructie in groep 3. Kinderen krijgen

extra oefening gericht op het aanleren van klank- letterkoppeling en fonemisch bewustzijn.

Daarnaast wordt de leerling gestimuleerd gebruik te maken van spontane spelling.

De voorschotbenadering bestaat uit drie fasen:

1.Identificatie van klanken/letters

In deze fase worden een klein aantal letters gekozen. De letters moeten functioneel zijn voor het

kind, bijvoorbeeld de eerste letter van de voornaam. Deze letters worden aangeboden m.b.v. een

letterboek. Het kind krijgt de letter vaak te zien en de leerkracht spreekt hierbij steeds de

bijbehorende klank uit. Als het kind de letters (ongeveer 3 letters) zelf begint te herkennen en de

klank begint te koppelen aan het teken gaan we verder met de volgende fase.

2. Manipulatie van klanken /letters

In deze fase wordt het analyseren van woorden in klanken en synthetiseren van klanken tot woorden

geoefend. De analyse en synthese wordt steeds ondersteund door letters. In deze fase kan gebruik

worden gemaakt van drietal, spreekbeeld, raadspelletjes enz. (Voor een uitwerking van deze

spelletjes zie blz. 56 van protocol leesproblemen en dyslexie voor groep 1 en 2). Als de leerling dit

goed kan gaan we naar de volgende fase.

3.Klank-letterkoppelingen aanleren

30

We nemen de ruimte om de letter aan te leren (een week of twee weken per letter). We bieden in

deze fase de letter multi sensorieel aan: kijken, luisteren, doen. Voorbeelden van werkjes zijn:

Tekeningetjes, door de leerling zelf gemaakt, waarin de doelletter is verwerkt;

Grote lettervormen;

Een dienblad met schelpenzand waarin de leerling de letter kan schrijven;

Met scheerschuim letters schrijven op een spiegel;

Stempels

Bovenstaande informatie staat uitgebreid beschreven in hoofdstuk 5 van “protocol leesproblemen

en dyslexie voor groep 1 en 2”.

Signaleren van lees-en spellingachterstanden in groep 3

In de kleuterperiode hebben de kinderen volop met verhalen en letters geëxperimenteerd en in

groep 3 gaan ze de basisprincipes van het lezen en spellen leren. We werken met de methode Veilig

leren lezen, 2e maanversie en de daarbij behorende materialen. We oriënteren ons momenteel op

een nieuwe methode.

We volgen de kinderen in het lees-en spellingproces door, naast het reguliere onderwijsaanbod, op

vaste momenten toetsen af te nemen (zie onderstaande tabel).

31


Herfstsignalering

januari

april

eind mei-juni

Auditieve

analyse

DTLAS

(DTLAS)*

(DTLAS)*

(DTLAS)*

Auditieve

synthese

DTLAS

(DTLAS)*

(DTLAS)*

(DTLAS)*

Grafementoets VLL VLL (VLL)* (VLL)*

Fonementoets VLL VLL (VLL)* (VLL)*

Woorden lezen VLL DMT 1 (DMT 1 en 2)* DMT 1, 2, 3

Tekst lezen VLL Een kus op een

been VLL

AVI

AVI

Technisch lezen

Leestechniek

Cito M3

Cito E3

Spelling Cito M3

VLL Cito E3

Begrijpend lezen

Cito E3

De onderdelen die tussen haakjes zijn hoeven alleen afgenomen te worden bij leerlingen met zwakke

technische lees en/of spellingsvaardigheden.

Leerlingen die een hoge I score behalen op de toets Technisch Lezen Leestechniek kunnen met

behulp van de AVI toetsen doorgetoetst worden.

Aanpak van lees- en spelling problemen in groep 3.

Voor leerlingen met onvoldoende leer- en/of spellingprestaties wordt het onderwijsaanbod

geïntensiveerd door extra instructiemomenten te organiseren. In onze leesmethode “Veilig leren

lezen” worden dit de “sterkinderen” genoemd. Er wordt gebruik gemaakt van aanvullende

materialen uit de leesmethode, zoals veilig in stapjes(zorgniveau 2). Het aanbod is gericht op:

-fonemisch bewustzijn (hakken en plakken van woorden)

32

-letterkennis ( later op tempo)

-directe woordherkenning

-transfer van woord- naar tekstniveau

Als het uitbreiden van instructie- en oefentijd niet voldoende is, omdat de leerling een zwakke score

haalt of zich onvoldoende ontwikkelt, moet de leertijd worden uitgebreid. Naast het volgen van het

klassikale aanbod wordt de leerling, in een klein groepje of individueel, intensief begeleid(zorgniveau

3).Er wordt gebruik gemaakt van een interventieprogramma (bv. Connect, Zuid-Vallei, Ralfilezen) dat

aansluit bij de leerling. De interne begeleider bewaakt de voortgang van dit proces en bespreekt met

de leerkracht de interventies voor de komende periode. Deze gegevens worden vastgelegd in

groepsplannen.

Signaleren van lees-en spellingachterstanden in groep 4

In groep 4 wordt de lees-en spellingvaardigheid uitgebreid en verdiept. De aandacht verschuift

steeds meer van leestechniek naar leesbegrip. We hebben een methode voor voortgezet technisch

lezen, zodat we structureel tijd inplannen om de leesvaardigheden aan te bieden. Op gebied van

spelling werken we met de methode “Taal op maat”.

Leerlingen die in groep 3 al zijn gesignaleerd, worden in groep 4 gevolgd door middel van extra

toetsmomenten (in oktober en april). Voor leerlingen met onvoldoende lees-en/of

spellingvaardigheid nemen we het signaleringsinstrument dyslexie van Cito af. Hiermee kunnen we

de resultaten van de interventies voor de leerling volgen en indien nodig nieuwe interventies

vastleggen.


Vaardigheid Meetinstrument Meetmomenten

Bij leerlingen met zwakke

technische lees en/of

spellingvaardigheden

okt/nov

jan

april

juni

Tussenmeting interventies:

-letterkennis DTLAS (grafemen en fonemen) *

-woorden lezen Signaleringsinstrument Dyslexie * *

-tekst lezen AVI * * * *

-spellingvaardigheid Signaleringsinstrument Dyslexie * *

Bij alle leerlingen:

Woorden lezen DMT 1, 2, 3 M4 E4

Begrijpend lezen Begrijpend lezen 3.0 M4 E4

33

Spelling Spelling 3.0 M4 E4

Tekst lezen AVI M4 E4

Aanpak van lees- en spellingproblemen in groep 4.

In de eerste maanden van het schooljaar hebben sommige leerlingen nog moeite met het goed

benoemen van bepaalde letters. De extra begeleiding zal dan gericht worden op het goed kunnen

verklanken en schrijven van deze ‘lastige’ letters.

Leerlingen met een beperkte leesvaardigheid hebben moeite om accuraat en/of vlot te lezen. De

leerkracht plant extra oefenmomenten in waarbij er aandacht wordt geschonken aan nauwkeurig

lezen, woordlezen en vervolgens tekstlezen. Er kan gebruik gemaakt worden van aanvullende

materialen uit de leesmethode (zorgniveau 2).Als het uitbreiden van instructie- en oefentijd niet

voldoende is, omdat de leerling een zwakke score haalt of zich onvoldoende ontwikkelt, moet de

leertijd worden uitgebreid. Naast het volgen van het klassikale aanbod wordt de leerling, in een klein

groepje of individueel, intensief begeleid(zorgniveau 3).Er wordt gebruik gemaakt van een

interventieprogramma zoals het Ralfi-lezen of Connect.

Signaleren van lees-en spellingachterstanden in groep 5 t/m 8

In de groepen 5 t/m 8 blijft aandacht voor lezen en spellen nodig door het bieden van goed

onderwijs. Voor de kinderen met een lees en/of spellingachterstand is een intensivering van het

onderwijs nodig (zorgniveau 2 en 3).De voortgang bij het lezen en spellen wordt systematisch

gevolgd. Eventuele achterstanden kunnen zo tijdig worden opgemerkt en kunnen er interventies

worden gedaan.

34






okt/nov

jan

april

juni


-letterkennis DTLAS (grafemen en fonemen)


-tekst lezen AVI * *




Begrijpend lezen Begrijpend lezen 3.0 M5

Spelling Spelling 3.0 M5 E5






okt/nov

jan

april

juni








Begrijpend lezen Begrijpend lezen 2010 M6

35

Spelling Spelling 2010 M6 E6






okt/nov

jan

april

juni








Begrijpend lezen Begrijpend lezen 2010 M7

Spelling Spelling 2010 M7 E7






okt/nov

jan

april

juni






36


Woorden lezen DMT 1, 2, 3 M8

Begrijpend lezen Cito begrijpend lezen M8

Spelling Cito spelling M8

Aanpak van lees- en spellingproblemen in groep 5 t/m 8.

Het bieden van extra begeleiding vraagt om een goede organisatie van het onderwijs. We werken

met het model directe instructie en maken gebruik van een instructietafel. Hierdoor wordt het

mogelijk om extra instructiemomenten binnen de groep te organiseren. Daarnaast werken de

kinderen met een weektaak. In het weekrooster worden vaste momenten gepland (blokuren)

waarop extra begeleiding door de leerkracht kan worden ingezet. Het aanbod is gericht op:

-eerst nauwkeurig lezen, dan tempoverhoging (flitsoefeningen)

-aandacht voor de woordstructuur (wisselrijtjes of connectrijtjes)

-transfer van woord- naar tekstniveau (hardop lezen, herhaald lezen, koorlezen)

-aandacht voor betekenis (begrijpend lezen)

Met betrekking tot het spellen worden de volgende interventies gedaan:

-extra instructiemomenten met herhaling van de aangeboden spellingregel.

-extra inoefening m.b.v. kopieerbladen uit Taal op Maat en Goedspel (computer)

-werken met spellingkaarten en spellingstickers (visuele ondersteuning)

-afnemen van PI dictee om de categorieën beter in beeld te brengen waarop leerlingen uitvallen.

Extra oefenmaterialen uit de map speciale spellingbegeleiding sluiten hierbij aan.

-werken met een spellingspiekschrift; de moeilijke regels voor het kind worden hierin door het kind

genoteerd, zodat het een geheugensteuntje heeft.

Als het uitbreiden van instructie- en oefentijd niet voldoende is, omdat de leerling een zwakke score

haalt of zich onvoldoende ontwikkelt, moet de leertijd nog verder worden uitgebreid (zorgniveau

3).Er wordt gebruik gemaakt van een interventieprogramma zoals Ralfi-lezen of Connect.

Om zo goed mogelijk af te kunnen stemmen bij de onderwijsbehoeften van de leerling kan er

daarnaast worden gewerkt met compenserende middelen zoals digitale toetsing, voorlezen,

claroread , pre-teaching vakken wereldoriëntatie en meer tijd voor toetsen/taken. Het goed

toepassen van compenserende middelen is nog een aandachtspunt voor school.

37

Vergoeding diagnose en behandeling van dyslexie

Als school houden we een leesdossier bij met alle extra ondersteuning die we een leerling bieden.

Ook nemen we twee maal per schooljaar het protocol dyslexie af bij kinderen die opvallen. Als school

het vermoeden van dyslexie heeft worden ouders doorverwezen naar de gemeente. De gemeente

geeft ouders de keuze om uit een lijst met aanbieders te kiezen van bureaus die voorzien in

dyslexiezorg.

Als het gekozen bureau Ernstige Enkelvoudige Dyslexie diagnosticeert bij de leerling en ze kunnen

zorg verlenen dan nemen zij contact op met de gemeente en regelen de vergoeding van de zorg. Bij

een andere diagnose kunnen ouders terecht bij WIJ-Eindhoven.

Hulpmiddelen voor dyslexie vallen niet onder de Jeugdwet en worden niet vergoed door de

gemeente.

Compensatie voor dyslectische kinderen

Kinderen die een dyslexieverklaring hebben, kunnen gebruik maken van de digitale toetsen van Cito.

Daarnaast kunnen middelen als bijvoorbeeld extra tijd bij het toetsen, het gebruik van claro-read en

een spellingspiekschrift worden ingezet.

Natuurlijk kunnen er ook altijd extra afspraken gemaakt zijn bij een individueel kind

38

3.3.6 Bijzondere afspraken: gebruik geneesmiddelen en medicijnverstrekking

Het kan voorkomen dat er kinderen op onze school komen die tijdens schooltijd medische verzorging

nodig hebben. Risicovolle medische handelingen mogen volgens de wet alleen door erkend

opgeleide artsen en verpleegkundigen worden uitgevoerd. Deze handelingen mogen dus niet door

leerkrachten worden uitgevoerd. Ook het toedienen van medicijnen valt hieronder. Dit geldt zowel

voor medicijnen die door arts of specialist voorgeschreven zijn als voor medicijnen die zonder recept

verkrijgbaar zijn.

1. Indien een medische stoornis / afwijking / risico door de ouder(s) / verzorger(s) wordt

gemeld bij de leerkracht, waarbij van de leerkracht medische handelingen worden verlangd,

vermeldt de leerkracht dit in het dossier van het kind, in Eduscope en in het Logboek

2. Vervolgens vindt er een gesprek plaats met de intern- begeleider die de problematiek

eventueel bespreekt met de GGD/schoolarts.

3. In het ondersteuningsteam wordt bepaald welke consequenties dit heeft voor het kind, de

leerkracht en de school. De directeur of de interne begeleider spreekt dit samen met de

leerkracht met de ouders.

4. De beschrijving van de medische handelingen (handelingsplan) wordt ook aan alle BHV-ers

van de school ter beschikking gesteld.

5. Alle leerkrachten worden over de medische situatie van het kind geïnformeerd.

6. Het verloop van deze procedure wordt door de directeur en de ib-er geëvalueerd.

Bij uitzondering kan in overleg met de leerkracht overeengekomen worden dat een kind medicijnen

krijgt. De volgende aandachtspunten zijn van toepassing:

* de ouders verstrekken een kopie van het doktersvoorschrift en de bijsluiter

* de ouders tekenen voor het toestaan voor het geven van medicijnen door de leerkracht

* er wordt bijgehouden wanneer de medicijnen en/of zelfzorgmiddelen zijn toegediend

* de ouders geven wijzigingen, in bijvoorbeeld dosering of tijdstippen, tijdig door

Het betreft onderstaande medicijnen en / of zelfzorgmiddelen:

- Neus-, oog- of oordruppels

- Drankjes, zalfjes

- Afmaken van antibioticakuur

- Homeopathische medicijnen

- Antiallergeen medicijnen

- Medicijnen in het kader van astmatische aandoeningen

39

- Medicijnen in het kader van epileptische aandoeningen

- Medicijnen in het kader van diabetes (geen injecties)

- Medicijnen in het kader van koortsstuipen

- Medicijnen in het kader van pijnbestrijding

- Medicijnen in het kader van hyperactieve kinderen

Tot slot: het op eigen initiatief medicijnen geven, betekent dat je zelf de diagnose stelt. Het stellen

van een diagnose is voorbehouden aan een arts. Bovendien ben je niet op de hoogte van eventuele

bijwerkingen. Doe dit daarom niet! Het is noodzakelijk dat door de ouders een ‘Overeenkomst

gebruik medicijnen’ wordt ondertekend.

Deze overeenkomst dient zowel voor medicijnen die door arts of specialist voorgeschreven zijn als

voor medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn te worden ingevuld en ondertekend.

3.4 School-ondersteuningsstructuur

De ontmoeting heeft een bekwaam en veelzijdig team met ieder zijn eigen specifieke kwaliteiten. Bij

de inzet van deze kwaliteiten zijn beleid, schoolbelang en schoolontwikkeling leidend, waarbij waar

mogelijk natuurlijk wel rekening wordt gehouden met voorkeuren. Er is 1 leerkracht die de cursus

omgaan met autisme in de klas heeft gevolgd. Verder zijn er 3 leerkrachten opgeleid tot RTer en

heeft 1 leerkracht de studie special educational needs gevolgd. Een van de leerkrachten heeft de

opleiding tot intern begeleider, leesspecialisme en observeren met de camera gevolgd en een IBer is

opgeleid tot SVIBer (SchoolVideoInteractieBegeleider) en volgt dit schooljaar de opleiding tot

talentbegeleider. Twee leerkrachten werken binnen de school als schoolcontactpersoon. Dit zijn

leerkrachten bij wie leerlingen, ouders en personeelsleden terecht kunnen met een melding en/of

klacht. Zij zorgen voor de eerste opvang van de klager, en eventueel voor begeleiding naar de

externe vertrouwenspersonen of de directeur.

Er werken 2 intern begeleiders bij ons op school. Een van de intern begeleiders is vooral gericht op

de groepen 1-3 (dinsdag en woensdag), de andere intern begeleider richt zich vooral op de groepen

4-8 (dinsdag en woensdag ). Vanuit de expertise van de intern begeleiders kan er een beroep worden

gedaan in iedere groep op specifieke aspecten van de intern begeleider. De taken zijn als volgt

verdeeld:

Intern begeleider 1-3 Intern begeleider 4-8

Ondersteuningsteam

Observaties en groepsbesprekingen in

groep 1-3

Hulp bij diagnose 1-3

Hulp bij opstellen groepsplannen /

OPP 1-3

Voeren van oudergesprekken 1-3

Orthotheek

Ondersteuningsteam

Observaties en groepsbesprekingen in groep

4-8

Hulp bij diagnose 4-8

Hulp bij opstellen groepsplannen / OPP4-8

Voeren van oudergesprekken 4-8

Orthotheek

Meedenken en opstellen van beleid gericht

40

Meedenken en opstellen van beleid

gericht op zorg

(schoolondersteuningsprofiel)

Bijwerken leerlingvolgsysteem

Aanvraag zware ondersteuning en

hulp expertisedienst

Onderhoud toetsmap

Coachen leerkrachten

Opstellen zorgkalender /

toetskalender

Aantrekken en verspreiden van

producten en diensten

Bewaken en invulling kwaliteit

eduscope + cito

Contacten externen

Jaarplanning maken

Trendanalyse maken

Informatie opvragen over nieuwe

leerlingen die vanuit een andere

school instromen

Aanmelden S(B)O

Begeleiden aanvraag

dyslexieonderzoek en begeleiding

Deelnemen aan overleg interne

begeleiders en directie en mede

uitvoeren van gemaakte afspraken

Volgen van kinderen die uitgestroomd

zijn naar SBO/SO

Op de hoogte blijven van nieuwe

ontwikkelingen

Nieuwe ontwikkelingen op school

initiëren

Netwerk WIB

Kijk!

SVIB

Intake en rondleiding van leerlingen

die vanuit een andere school

instromen (2-3)

Bijwonen SPILoverleg

Werkgroep hoogbegaafdheid en

kangoeroegroep

op zorg (schoolondersteuningsprofiel)

Contacten externen

Bijwerken leerlingvolgsysteem

Netwerk WIB

Aanvraag zware ondersteuning en hulp

expertisedienst

Coachen leerkrachten

Opstellen zorgkalender / toetskalender

Aantrekken en verspreiden van producten

en diensten

Bewaken en invulling kwaliteit eduscope

Ondersteunen leerkracht bij aanmelding

leerlingen groep 8 V.O.

Volgen van leerlingen die uitgestroomd zijn

naar V.O.

Jaarplanning maken

Trendanalyse maken

Informatie opvragen over nieuwe leerlingen

die vanuit een andere school instromen

Aanmelden S(B)O

Begeleiden aanvraag dyslexieonderzoek en

begeleiding

Deelnemen aan overleg interne begeleiders

en directie en mede uitvoeren van gemaakte

afspraken

Op de hoogte blijven van nieuwe

ontwikkelingen

Nieuwe ontwikkelingen op school initiëren.

Intake en rondleiding van leerlingen die

vanuit een andere school instromen (4-8)

Bijwonen SPILoverleg

Kijk! sociaal-emotioneel LVS

41

Verder maken we als school gebruik van de expertise van professionals. In de eerste plaats neemt de

orthopedagoog van het salto of een jeugd- en gezinsmedewerkster plaats in het

ondersteuningsteam. Er kan blijken dat uitgebreider en/of diepgaander onderzoek nodig is om de

behoeften van kinderen beter in beeld te krijgen. Dit besluit wordt in het ondersteuningsteam van

school genomen. De orthopedagoog kan een onderzoek afnemen of doorverwijzen naar de huisarts

voor een extern onderzoek. Dit gebeurt altijd in overleg met ouders.

Een kind of gezin kan ook besproken worden in het breed SPIL - zorgteam. Doel hiervan is de

ontwikkeling van een gezin te bespreken en passende hulp te bieden, waarbij diverse betrokkenen

met elkaar overleggen. Bij dit overleg zijn de jeugd- en gezinsmedewerkster, sociaal verpleegkundige,

peuterspeelzaal, BSO en Zuidzorg aanwezig. Voor een uitgebreide uitwerking van het breed SPIL -

zorgteam kunt u het document “SPIL Eindhoven, instrumenten voor het breed SPIL - zorgteam”

inzien.

Als we een specifieke hulpvraag hebben kunnen we de hulp inschakelen van de expertisedienst van

Salto. Hiervoor moet een leerling wel eerst besproken zijn in het ondersteuningsteam. De aanvragen

lopen via Ina Staals van Salto.

4. Extra ondersteuning: ondersteuningsarrangementen voor leerlingen met specifieke

onderwijsbehoeften

4.1 Stappenplan extra ondersteuning

Op 1 augustus 2014 is de wetgeving passend onderwijs in werking gegaan. Een belangrijk onderdeel hiervan is de stap van indiceren naar arrangeren. In de volgende tabel staan de verschillende stappen geformuleerd, waarna een toelichting/reminder op de verschillende stappen volgt. Voorwaarde:

Ouders worden gedurende de hele schoolloopbaan binnen de ondersteuningsstructuur van de school geïnformeerd over en als partner betrokken bij de ontwikkeling van hun kind.

De leerkracht signaleert een ondersteuningsbehoefte bij een leerling en/of ervaart handelingsverlegenheid bij zichzelf. Hierover wordt een gesprek gevoerd met de ouder(s) en afhankelijk van de concrete invulling binnen de school en het bestuur wordt het gesprek eventueel ook in aanwezigheid van derden (intern begeleider of directeur) gevoerd.

Wanneer de school hier behoefte aan heeft, kan de school met betrekking tot de signalering en het in kaart brengen van de ondersteuningsbehoeften een beroep doen op expertise op bestuursniveau, expertise van deskundigen of hulp vragen aan andere scholen in het SWV. Indien wenselijk worden er in deze fase deskundigen betrokken.

Bij een verwijzing naar het S(B)O (vanaf stap 9) is (recent) deskundigenadvies** noodzakelijk. ** Volgens: Besluit bekostiging WPO Artikel 34.8. Deskundigen samenwerkingsverband De deskundigen, bedoeld in artikel 18a, elfde lid, van de wet zijn een orthopedagoog of een psycholoog en afhankelijk van de leerling over wiens toelaatbaarheid wordt geadviseerd ten minste een tweede deskundige, te weten een kinder- of jeugdpsycholoog, een pedagoog, een kinderpsychiater, een maatschappelijk werker of een arts.

Raadpleeg bij twijfel altijd de coördinator van het samenwerkingsverband.

43

Extra ondersteuning bij aanmelding

Inhoud Verantwoordelijke

1 Het kind wordt schriftelijk aangemeld op een reguliere basisschool.

Ouders

2a Of 2b

De ondersteuning die de leerling nodig heeft, valt onder de basisondersteuning. Vervolgstappen niet nodig.

Leerkracht

De leerling heeft extra ondersteuning nodig. Ga dan verder met stap 3.

IB

3 (starten bij deze stap wanneer er sprake is van een leerling die al op school verblijft en extra ondersteuning nodig heeft)

Omschrijf de ondersteuningsbehoefte van de leerling op basis van de vijf velden:

1. Aandacht en tijd 2. Onderwijsmateriaal 3. Ruimtelijke omgeving 4. Benodigde expertise 5. Samenwerking met andere instanties

Leerkracht en IB

4a Of 4b Of 4c

Bepaal of de extra ondersteuning binnen de school ingezet kan worden. Wanneer dit het geval is wordt vervolgd met stap 5.

IB en leerkracht

De extra ondersteuning kan slechts deels binnen de school ingezet worden. Ga ook dan verder met stap 5.

IB

Wanneer er sprake is van een mogelijke verwijzing richting S(B)O, ga dan verder met stap 9 (voor verwijzing).

IB

5 Het opstellen van een OPP. IB en leerkracht

6 Afspraken maken over doel en duur van de extra ondersteuning en tussen- en eindevaluaties.

IB en leerkracht

7 Inzetten van de afgesproken extra ondersteuning. IB en leerkracht

8 Afronding van de extra ondersteuning en afspraken maken over vervolg. Ga terug naar 2.

IB

9 Vormgeven van de triade; op overeenstemming gericht overleg met ouders, verwijzende school en ontvangende S(B)O.

IB

10a Of 10b Er is onduidelijkheid over de ondersteuningsvraag door de ontvangende school

Invullen van de overeenkomst Toelaatbaarheidsverklaring. Afspraken vastleggen in contract tijdelijke plaatsing bij TLV.

IB IB/S(B)O

Observatie door de ‘ontvangende’ school om meer zicht te krijgen op de ondersteuningsvraag van de leerling.

Verantwoordelijke toelatingscommissie ontvangende school

11a Partijen zijn het met elkaar eens Of 11b Partijen zijn het niet met elkaar eens

Het aanvragen van een TLV. Ga verder met stap 2. IB/S(B)O Bevoegd gezag van de verwijzende school

Geen overeenstemming. Als een van de partijen het niet eens is, kan -advies gevraagd worden aan het schoolbestuur, het SWV (bemiddeling) of bijv. een onderwijsconsulent. -wanneer partijen het met dit advies eens zijn, ga verder met stap 12. -wanneer partijen het nog niet eens zijn kan het geschil worden ingediend bij de landelijke geschillenregeling en daarna evt. bij de rechter. Wanneer partijen het alsnog eens zijn en dit vastleggen in de TLV overeenkomst kan de TLV worden aangevraagd. Is dit niet het geval, dan blijft de zorgplicht bij het bestuur van de “verwijzende”school.

De partij die het oneens is

44

12 Toetsing van de procedure (het proces) door de coördinator van het SWV. Wanneer de TLV niet toegekend wordt, moet de procedure opnieuw doorlopen worden.

Coördinator SWV

13 Uitschrijven op de verwijzende school, inschrijven bij de ontvangende school.

Ouders

14 Inzetten van het arrangement S(B)O. Binnen 6 weken na plaatsing wordt een OPP opgesteld (middels OOGO met ouders).

S(B)O

15 Afronding van de extra ondersteuning en afspraken maken over vervolg. Ga terug naar 2.

S(B)O

Toelichting bij de verschillende stappen: Stap 1: Het kind wordt schriftelijk aangemeld op een reguliere basisschool. Terminologie Aanmelding : het moment waarop ouders hun zoon/dochter schriftelijk aanmelden op de school van hun keuze. Toelating : het moment waarop de school de ouders laat weten dat (of waar) hun zoon/dochter geplaatst gaat worden. Plaatsing : het moment waarop de leerling start op een school. Inschrijving : het moment op basis waarvan de bekostiging geregeld wordt (meestal is dit 1 augustus aan het begin van het schooljaar waarin de betreffende leerling op een school start). Ouders melden hun kind (schriftelijk) aan. De school maakt aan de hand van een intakegesprek en informatie van een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal een inschatting of de leerling extra ondersteuning nodig heeft (vanaf de leeftijd van 3 jaar). Wanneer er sprake zou kunnen zijn van extra ondersteuning onderzoekt de school op basis van de vijf velden (aandacht en tijd, onderwijsmateriaal, ruimtelijke omgeving, benodigde expertise, samenwerking met andere instanties) of en welke extra ondersteuning nodig is. Wanneer na onderzoek blijkt dat de leerling extra ondersteuning nodig heeft, gaat de Zorgplicht in. Op de school gaat men na of de gewenste ondersteuning geboden kan worden. De leerling wordt binnen 6 (+ evt. 4) gewone weken toegelaten op de reguliere basisschool. Aanmelden is mogelijk vanaf 3 jaar. Een leerling die jonger is, komt op de lijst van vooraanmeldingen. Ouders wordt altijd gevraagd of zij hun kind op meerdere basisscholen hebben ingeschreven. Wanneer dit het geval is, moet in overleg bepaald worden welke school de zorgplicht heeft. Stap 2a: De ondersteuning die de leerling nodig heeft, valt onder de basisondersteuning. Leerling valt onder de reguliere ondersteuningsstructuur van de school.

Stap 2b: De leerling heeft extra ondersteuning nodig. De ouders en (het zorgteam van de) school stellen samen de ondersteuningsbehoefte van de leerling vast (met behulp van de vijf velden). Afhankelijk van leeftijd en mogelijkheden van de leerling wordt hij/zij wel of niet betrokken. Bij het vaststellen van de ondersteuningsbehoefte kan gebruik gemaakt worden van aanwezige expertise op schoolniveau, bestuursniveau, expertise van deskundigen of de aanwezige expertise in het SWV. Stap 3: Het omschrijven van de ondersteuningsbehoefte Bij nieuwe leerlingen (voorinstroom) met een extra ondersteuningsbehoefte krijgt een basisschool meer tijd om in te schatten of ook in de toekomst de school kan voldoen aan de ondersteuningsbehoefte van de leerling. Op deze manier hoopt het SWV dat basisscholen ouders met een kind met een extra ondersteuningsbehoefte een kans geven. We noemen deze regeling de “drie maanden risico regeling”. Leerlingen waarvan in de eerste drie maanden na aanmelding

45

aannemelijk is gemaakt dat in de toekomst mogelijk een verwijzing S(B)O noodzakelijk is, zullen bij verwijzing na toezegging van het SWV vallen onder het solidariteitsbudget. De regeling is als volgt: 1. Indien er bij aanmelding aanwijzingen zijn dat wellicht later toch een verwijzing naar S(B)O noodzakelijk is, kan de basisschool de leerling bij het SWV melden als “driemaanden risicoleerling”. Het SWV zal hiervoor een format ontwikkelen. In ieder geval meldt de school direct bij aanmelding: naam van de leerling, geboortedatum, datum aanmelding op de basisschool, reden van aanmelding (verwachte extra onderwijsondersteuning).

2. Vervolmaking van de melding bij het samenwerkingsverband kan binnen een wettelijk gestelde termijn van 6 weken. Indien nodig kan deze termijn 4 weken verlengd worden tot 10 weken.

3. Wanneer een school besluit om een leerling aan te nemen waarvan duidelijk is dat er extra ondersteuning nodig is wordt de hierboven genoemde termijn nog met twee weken (totaal 12 weken; is 3 maanden) verlengd waarbinnen de school bij het SWV de volledige aanvraag kan doen om in aanmerking te komen voor de “drie maanden risico regeling”.

4. Een melding is compleet als

e aanmeldingsdatum op school de basisschool de driemaanden risicomelding volledig heeft gemaakt

verwijzing in de toekomst valt onder het solidariteitsbudget. Stap 4a: Bepalen of de extra ondersteuning binnen de school ingezet kan worden. Wanneer dit het geval is, vindt de extra ondersteuning op de eigen school plaats evt. onder begeleiding van externen. Stap 4b: De extra ondersteuning kan slechts deels binnen de school ingezet worden. De wettelijke regeling van symbiose maakt het voor leerlingen op het SO mogelijk om een deel van het onderwijs op een reguliere school of een school voor speciaal basisonderwijs (SBO) te volgen. Regulier en S(B)O maken onderling afspraken over het programma en de bekostiging en leggen dit vast in een symbioseovereenkomst. Er zijn geen voorwaarden voor de minimale lengte en het minimale aantal uren. De afspraken die worden gemaakt, worden opgenomen in het ontwikkelingsperspectief (OPP) van de leerling. Pas wanneer een leerling 60% of meer van de onderwijstijd doorbrengt op SO of SBO is een tlv vereist. Stap 4c: Mogelijke verwijzing richting S(B)O. Om een leerling te verwijzen richting S(B)O is een TLV van het samenwerkingsverband noodzakelijk. Stap 5: Opstellen van een OPP Wanneer er sprake is van extra ondersteuning dient een OPP opgesteld te worden. Dit dient te gebeuren binnen 6 weken nadat de extra ondersteuning is vastgesteld. Over dit OPP is overleg gevoerd met ouders. Door het aannemen van de motie Ypma komt er wettelijk instemmingsrecht op het handelingsdeel (ondersteuning en zorg) van het OPP. Het OPP wordt gemeld in het basisregister onderwijs (BRON). Meer informatie m.b.t. het OPP kunt u vinden op: http://www.poraad.nl/sites/www.poraad.nl/files/book/bestand/po_raad_ontwikkelings_perspectief_basisonderwijs.pdf Stap 6: Afspraken maken over doel en duur van de extra ondersteuning en tussen-en eindevaluaties

Tijdens de uitvoering van een arrangement wordt de leerling gevolgd en worden de bevindingen geanalyseerd en geëvalueerd op vaste (toets)momenten. Alle betrokkenen worden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van de leerling. Het gaat hierbij om

http://www.poraad.nl/sites/www.poraad.nl/files/book/bestand/po_raad_ontwikkelings_perspectief_basisonderwijs.pdf

http://www.poraad.nl/sites/www.poraad.nl/files/book/bestand/po_raad_ontwikkelings_perspectief_basisonderwijs.pdf

46

de reguliere ontwikkeling (cito-scores) en de specifieke voortgang op de hulpvraag van de leerling.

Tevens wordt in beeld gebracht:

a) wat de leerling moet leren om zonder de extra ondersteuning op de reguliere school te blijven?

b) wat op de basisschool gaat veranderen om de leerling zonder de extra ondersteuning op school te begeleiden?

c) wat er voor ouders nodig is zodat de leerling op de reguliere school kan blijven zonder extra ondersteuning? Stap 7: Het inzetten van de afgesproken extra ondersteuning Hierbij worden evt. externen ingezet. De extra ondersteuning wordt beschreven in een eigen leerlijn. Stap 8: Afronding extra ondersteuning en afspraken maken over het vervolg In het OPP wordt aangegeven welke stappen in de komende periode gezet gaan worden. Stap 9: Het vormgeven van de triade Binnen de triade neemt als deskundige in elk geval zitting de IB van verwijzende school, een deskundige van ontvangende school en de ouder(s)/verzorger(s). Stap 10a: Het arrangeren binnen deze triade of stap 10b: Observatie door de ‘ontvangende’ school om meer zicht te krijgen op de ondersteuningsvraag van de leerling

Binnen deze stap wordt de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van het kind (en de leerkracht) gematcht met een daarbij passend onderwijs- en ondersteunings-aanbod. Deze stap kan bestaan uit observaties, afhankelijk van de complexiteit van de hulpvraag met als doel: kan de hulpvraag op de gekozen voorziening beantwoord worden?

In deze fase wordt in elk geval ook de duur van het arrangement omschreven inclusief evaluatiemomenten.

Stap 11a: Het aanvragen van een TLV

Deze wordt aangevraagd door met alle partijen de TLV in te vullen.

Voor het aanvragen van een TLV is het volgende in ieder geval noodzakelijk (criteria): criteria voor aanvragen van een toelaatbaarheidverklaring: 1. In de triade is aan de hand van HGW aangetoond wat de ondersteuningsbehoefte is van de leerling

2. Een orthopedagoog of (ontwikkelings)psycholoog en een tweede (wettelijke verplichte) deskundige hebben positief advies gegeven over benodigde plaatsing in SBO of SO

3. Alle partijen van de triade hebben overeenstemming (in een overeenkomst vastgelegd)

4. In de overeenkomst zijn afspraken gemaakt over de tijdelijkheid van de toelaatbaarheidsverklaring, de soort TLV en zijn afspraken gemaakt over de terugplaatsingsprocedure.

Officieel vraagt het bevoegd gezag van de school van aanmelding de tlv aan. Dit is dus niet de verantwoordelijkheid van de ouders.

Stap 11b: Geen overeenstemming binnen de triade Als een van de partijen het niet eens is, kan advies gevraagd worden aan het schoolbestuur of SWV (denk aan mediation, onderwijsconsulent, klachtencommissie school e.d.). Wanneer partijen het nog niet eens zijn kan het geschil worden ingediend bij de landelijke geschillenregeling en daarna evt. bij de rechter.

47

Stap 12: Toetsing van de procedure

Door het SWV wordt de procedure getoetst en op basis daarvan wordt de TLV al dan niet toegekend. Wanneer deze niet toegekend wordt, wordt de procedure opnieuw doorlopen of kan een bezwaar ingediend worden bij de bezwaarschriftencommissie van het SWV.

De coördinator kent de TLV toe. Alle partijen krijgen hiertoe een schriftelijke bevestiging. Stap 13: Uitschrijven op de verwijzende school, inschrijven bij ontvangende school en afspraken maken over doel en duur van de plaatsing en tussen-en eindevaluaties

De afspraken zijn opgenomen in het contract tijdelijkheid plaatsing SBO/SO. S(B)O en BaO hebben in het contract vastgelegd wie op welke wijze verantwoordelijk is voor de uitvoering van het arrangement en de communicatie.

Tijdens de uitvoering van arrangement wordt de leerling gevolgd en worden de bevindingen geanalyseerd en geëvalueerd op vaste toetsmomenten. Alle betrokkenen worden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen van de leerling. Het gaat hierbij om de reguliere ontwikkeling (cito-scores) en de specifieke voortgang op de hulpvraag van de leerling.

Het S(B)O stemt af met de ouders. De IB-er van het S(B)O wordt de vaste contactpersoon hierbij. De vorderingen van leerling en de terugplaatsing worden hier besproken. Vier weken voor de start van de terugplaatsing worden afspraken gemaakt over de wijze waarop de terugplaatsing wordt vormgegeven.

Stap 14: Inzetten van het arrangement S(B)O Stap 15: Afronding van de extra ondersteuning en afspraken maken over vervolg.

De afspraken zijn opgenomen in de TLV.

Er worden minimaal twee observaties ingepland. De leerkracht is vrij om daarin wel of geen gerichte observatievraag te stellen. Op deze wijze blijft het S(B)O met name in het begin betrokken bij de leerling en het PO.

Extra zorg en ondersteuning kan door de PO ingekocht worden vanuit het ondersteuningsbudget. Terugplaatsing kan geleidelijk plaatsvinden of in één keer.

Wij zijn van mening dat wij voor heel veel kinderen een goede school zijn. We streven er naar de

ondersteuning voor de leerlingen, waaronder mogelijk ook leerlingen met een handicap, op een

verantwoorde wijze gestalte te geven. In principe zijn alle leerlingen welkom op onze school. Helaas

kan het echter voorkomen dat een kind een bepaald soort ondersteuning of voorziening nodig heeft

waarvan wij vinden dat wij die niet of voldoende kunnen bieden. In dat geval zullen we zorgvuldig

afwegen wat goed is voor het kind en wat wij wel en niet kunnen waarmaken. Het is heel belangrijk

dat wij vooraf een goed beeld kunnen krijgen van het kind. ( zie bijlage) Hieronder beschrijven we

welke extra mogelijkheden we op dit moment hebben. Alle extra hulp wordt ingezet door de eigen

leerkracht binnen de groep.

4.2 Leer- en ontwikkelingsondersteuning

Onder kinderen met leer- en ontwikkelingsondersteuning verstaan we kinderen die bijvoorbeeld lage

of juist hoge capaciteiten hebben, kinderen met dyslexie of dyscalculie of kinderen met een

taalstoornis .

Wat betreft de kinderen met lage capaciteiten zijn we gestart met het werken met

ontwikkelingsprofielen en eigen leerlijnen. Hiervoor hebben we materialen aangeschaft, zoals onder

48

andere de F-lijn van Rekenrijk en Maatwerk, maar ook andere materialen uit de orthotheek. Samen

met de intern begeleider, eventueel in overleg met de orthopedagoog van Salto, stelt de leerkracht

dit ontwikkelingsprofiel en eigen leerlijn op. Aandachtpunt hierbij is het goed evalueren van deze

leerlijn en het voortzetten bij de overgang naar een volgende groep. Het welbevinden en de

leerontwikkeling van deze kinderen wordt goed gevolgd om te kijken of het werken met een

ontwikkelingsprofiel en eigen leerlijn de beste optie blijft. Dit wordt met ouders gecommuniceerd.

Voor de leerkracht is echter maar een beperkt aantal kinderen met een OPP in een klas werkbaar.

Voor kinderen met hoge capaciteiten hebben we een aangepaste werkwijze. Zie hiervoor het

beleidsplan (hoog) begaafdheid.

Voor kinderen met dyslexie volgen we het protocol dyslexie dat eerder in dit plan beschreven staat.

Op school hebben we enkele kinderen met een taalstoornis . Hierbij hebben we begeleiding

gekregen van een ambulant begeleider van De Taalbrug. Er zijn diverse materialen aangeschaft om

met deze kinderen extra te oefenen en er zijn kinderen die na onderzoek door Kentalis werken met

solo-apparatuur (voor kinderen die moeite hebben met het opnemen van informatie in ruis). Ook

hierbij blijven we volgen of deze kinderen zich bij ons op school voldoende kunnen ontwikkelen.

Omdat de groep anderstalige kinderen en kinderen met een achterstand in de taalontwikkeling

steeds groter wordt, gaat de school zich ontwikkelen op het gebied van woordenschat. In de

groepen 1 t/m 3 wordt momenteel gewerkt met logo3000. Vanaf februari 2018 wordt er gewerkt

met het taalondersteuningsprogramma vanuit het bureau ‘Punt Uit’. Hierbij krijgen een aantal

kinderen extra taalondersteuning, dit is op dezelfde aanpak gebaseerd als die ze gebruiken op de

Taalbrug.

Daarnaast is er structureel overleg met de Voorschool (Noordzeelaan) om de doorgaande lijn naar

de Vroegschool te bevorderen (zie ook VVE verbeterplan).

4.3 Fysiek medische ondersteuning

Onze school ligt volledig op de begane grond en is met rolstoelen goed begaanbaar. Er is een

invalidentoilet aanwezig. Wij hebben echter geen extra personeel dat met kinderen naar het toilet

kan gaan. Er is niemand bevoegd tot medische handelingen (zie hiervoor de informatie over medisch

handelen).

Voor kinderen met slecht zicht zijn er mogelijkheden om een verstelbaar tafelblad te gebruiken. Deze

kinderen kunnen een plaats vooraan in de klas krijgen. Ook hierbij geldt dat we bij elk kind kijken wat

onze mogelijkheden voor ondersteuning zijn.

4.4 Sociaal-emotioneel en gedragsondersteuning

We hebben door de jaren heen ervaring en expertise opgedaan met kinderen die ondersteuning

nodig hebben op sociaal-emotioneel en gedragsgebied. Zo hebben we diverse kinderen met een

vorm van autisme of ADHD begeleid, waarbij we ondersteuning hebben gekregen van een PABer of

VCCer. Het belangrijkste voor deze kinderen is het bieden van structuur en rust in de groep. Daarbij

is het voor sommige van deze kinderen lastig dat we in stamgroepen werken, waarbij meerdere

niveaus van instructie in een groep worden gegeven. De ondersteuning die deze kinderen krijgen

49

vindt plaats in de eigen groep. We hebben diverse materialen ter ondersteuning, zoals spelletjes op

sociaal-emotioneel gebied en de mappen “ik ben speciaal”. Er kan worden gekeken naar een

prikkelarme werkplaats in de groep, gebruik van een geluiddempende koptelefoon en er kan

gewerkt worden met picto’s. Van belang hierbij vinden we het welbevinden van de leerling en de

andere leerlingen in de groep goed te volgen.

4.5 Competenties van de leerkrachten

Bovenstaande ondersteuning vraagt expertise en competenties van de leerkrachten. Hierbij denken

we onder andere aan de volgende aspecten:

Kennis en toepassen van de leerlijnen

Kennis van leerontwikkelingen (opstellen van een ontwikkelingsprofiel)

Kennis van sociaal-emotionele ontwikkeling

Opstellen, evalueren en bijstellen van groepsplannen (HGW)

Kennis van veel voorkomende leerstoornissen

Afstemmen op behoefte van kinderen (werkvorm, tijd, instructie, inzet van middelen en

differentiatie).

In hoofdstuk 6 staat bij de ambities beschreven aan welke competenties we de komende periode

willen werken.

5 Randvoorwaarden

Waar liggen onze grenzen:

Wij streven er naar de ondersteuning voor de leerlingen, waaronder mogelijk ook leerlingen met een

handicap, op een verantwoorde wijze gestalte te geven. Er kunnen zich echter situaties voordoen,

waarin de grenzen aan de zorg voor de kinderen worden bereikt. Wij bespreken dit in het

ondersteuningsteam:

- De didactische mogelijkheden van het kind zijn onvoldoende om deel te nemen aan het

onderwijsproces in de groep.

- De pedagogische mogelijkheden, het sociaal en emotioneel functioneren van het kind zijn

ontoereikend om deel te nemen aan het groepsproces.

- Kennis en vaardigheden van de leerkrachten zijn ontoereikend om aan de onderwijs- en

ondersteuningsbehoefte van het kind te voldoen.

- De organisatorische mogelijkheden in klas en school ontbreken.

- De gebouwelijke en materiële voorzieningen in klas en school zijn ontoereikend.

- Onvoldoende financiële mogelijkheden.

- De toereikendheid voor medische en / of verzorgende handelingen is niet aanwezig.

- De draagkracht, aard of samenstelling van de groep waarin het kind geplaatst zou worden is

onvoldoende.

50

- Het gedrag van de leerling mag geen ernstige verstoring van de rust en de veiligheid van de

andere kinderen in de groep / op school tot gevolg hebben

- Door noodzakelijke zorg - verzorging mag het onderwijsproces voor het kind en de groep niet

in het gedrang komen.

Wij bekijken en bepalen steeds per aanmelding of wij als school in staat zijn te voldoen aan de

onderwijsbehoefte van het kind. Daarbij wordt het aantal leerlingen met extra

ondersteuningsbehoefte dat in een groep zit meegenomen (3 % van de leerlingen van de groep

behoeven extra ondersteuningsbehoeften). Voor uitgebreidere informatie: zie “aanmelding en

plaatsing” in de Schoolgids.

Schorsing/verwijdering

Als zich in of om de school ernstig grensoverschrijdend gedrag voordoet, maken wij het betreffende

gedrag direct bespreekbaar. De betrokkene(n) kunnen (kan) te maken krijgen met disciplinaire

maatregelen, met als uiterste vorm schorsing of verwijdering. Daar waar schorsing (het ontzeggen

van de toegang tot de school) tijdelijk zal zijn en vooral als ordemaatregel gebruikt kan worden, is

verwijdering een definitieve maatregel, die als laatste maatregel ingezet kan worden.

De scholen van Salto hanteren een Schorsings- en verwijderingsprocedure en volgen deze zorgvuldig

als er sprake is van (orde)maatregelen. Algemene informatie over schorsen en verwijderen kunt u

vinden op de site van de onderwijsinspectie: www.onderwijsinspectie.nl.

Schorsing

In geval van ernstige ordeverstoring of aanhoudend ernstig pestgedrag door een leerling doet de

directeur van de school hiervan schriftelijk mededeling aan de betreffende ouders. Indien een

leerling bij herhaling de orde op school verstoort, kan de directeur hem na overleg met de betrokken

groepsleraar bij wijze van ordemaatregel tijdelijk van school verwijderen, maar niet voor langer dan

twee dagen. Hij doet hiervan schriftelijk mededeling aan de ouders en bestuur. Afschriften van de

mededeling(en) worden op school bewaard in het leerlingendossier van de betreffende leerling.

Wegzending van een leerling voor langere tijd kan, op voorstel van de directeur van de school, alleen

geschieden door het bestuur. Over een dergelijk voorstel hoort het bestuur de betrokken

groepsleerkracht en de directeur en stelt de ouders in de gelegenheid te worden gehoord. Tevens

voert het bestuur hierover overleg met de inspectie. Het bestuur doet schriftelijk mededeling van

een dergelijke beslissing aan de ouders en aan de directeur.

Verwijdering

De bestuurscommissie kan, op voorstel van de directeur, een voorgenomen besluit nemen tot

verwijdering van een leerling. Alvorens een dergelijk voorgenomen besluit te nemen worden de

betrokken groepsleerkracht en de directeur gehoord en worden de ouders in de gelegenheid gesteld

te worden gehoord. Dit horen gebeurt zo spoedig mogelijk, zo mogelijk binnen één week. Tevens

voert het bestuur overleg hierover met de inspectie.

Het bestuur stelt de directeur en de leerplichtambtenaar schriftelijk van een voornemen tot

verwijdering in kennis. Het bestuur zoekt vervolgens gedurende maximaal 8 weken in overleg met de

http://www.onderwijsinspectie.nl/

51

directeur en de leerplichtambtenaar naar een ander school of school of instelling voor speciaal

onderwijs, die bereid is de leerling op te nemen. Tijdens deze periode blijft de leerling de school

bezoeken, tenzij in overleg met de inspectie anders is bepaald.

Nadat een andere school voor de leerling is gevonden of nadat aantoonbaar zonder succes

gedurende 8 weken naar een dergelijke oplossing is gezocht, kan het bestuur een definitief besluit

tot verwijdering nemen.

Het bestuur deelt een besluit tot verwijdering schriftelijk en met opgave van redenen aan de ouders

van de leerling mede. In de schriftelijke mededeling aan de ouders wordt gewezen op de

mogelijkheid binnen 6 weken na dagtekening bezwaar tegen de beslissing aan te tekenen bij het

bestuur.

Indien de ouders gebruik maken van de mogelijkheid tot het instellen van bezwaar worden zij

evenals de directeur en de groepsleraar in de gelegenheid gesteld in een hoorzitting hun bezwaren

toe te lichten aan het bestuur. Het bestuur beslist binnen 4 weken na ontvangst van het

bezwaarschrift op het bezwaar en deelt de ouders en de directeur de beslissing schriftelijk mee.

Indien het bezwaar gegrond wordt geacht, blijft de leerling ingeschreven op de school. Indien het

bezwaar ongegrond wordt geacht, wordt in de schriftelijke mededeling aan de ouders de motivering

hiervoor vermeld. De ouders wordt gewezen op de mogelijkheid om tegen de beslissing van het

bestuur bij de rechtbank beroep aan te tekenen.

Bij plaatsing op een ander school wordt het leerlingendossier van de betreffende leerling

overhandigd aan de directeur van de ontvangende school.

6 Onze ambitie en passend onderwijs

Met het team hebben wij vanuit ambities geformuleerd hoe wij ons onderwijs in de toekomst vorm

willen geven.

De kenmerken van de leerling-populatie en de kenmerken van het team bepalen in grote mate de

context van waaruit wij onze ambitie hebben beschreven.

Leerlingen: De Ontmoeting is de enige saltobasisschool in de wijk Woenselse Heide.

De afgelopen jaren is het aantal leerlingen van buiten de wijk aanzienlijk toegenomen. Onze school

heeft een goede naamsbekendheid en menig kind wordt van behoorlijke afstand naar school

gebracht. De populatie van de school bestaat voor het grootste gedeelte uit leerlingen met een

wegingsfactor 1.00 , slechts een klein aantal leerlingen heeft hogere wegingsfactoren.

De laatste jaren zien we een toename van het aantal kinderen uit andere landen. We zien een

toename van leerlingen die de Nederlands taal onvoldoende beheersen bij de start van de

schoolloopbaan. Het aantal leerlingen met speciale hulpvragen neemt toe. Dat zijn niet alleen de

kinderen met stoornissen binnen het autistische spectrum, maar ook kinderen met achterstanden op

52

één of meer ontwikkelingsgebieden. Het aantal kinderen uit eenoudergezinnen, uit lagere sociale

milieus en met gedragsproblemen neemt toe.

Team: Een aantal jaren geleden is het team van onze school qua leeftijd verjongd door instroom van

nieuwe, jonge leerkrachten en is sindsdien redelijk stabiel waardoor de gemiddelde leeftijd nu op

43,2 jaar ligt. De vrouwen zijn duidelijk in de meerderheid. Ieder teamlid heeft zijn eigen specifieke

kwaliteiten en vaardigheden. Daarnaast zijn er persoonlijke voorkeuren. Bij de inzet van deze

kwaliteiten, vaardigheden en voorkeuren zijn beleid, schoolbelang en schoolontwikkeling leidend,

waarbij waar mogelijk natuurlijk wel rekening wordt gehouden met voorkeuren. De ontwikkeling

naar een professionele cultuur is ingezet.

Onderwijs: In ons onderwijs houden wij rekening met de verschillen tussen kinderen: niet ieder kind

heeft hetzelfde tempo, heeft dezelfde manier van dingen leren. Creativiteit en creatief denken

komen in alle aspecten aan bod. De leerkracht begeleidt de kinderen bij het oplossingsgericht leren

denken.

Wij zijn als school samen met ouders verantwoordelijk voor de opvoeding en ontwikkeling van de

kinderen, vandaar dat wij contacten met en inbreng van ouders heel belangrijk vinden. We zijn open

en laagdrempelig. Wij starten elke dag met een inloopkwartier, dat ouders de gelegenheid geeft om

even de klas van het kind binnen te lopen, het werk te bekijken, iets tegen de leerkracht te zeggen.

Op onze school leren kinderen ook zichzelf en hun werk te presenteren, bijvoorbeeld door

spreekbeurten, presentaties en optreden tijdens vieringen.

Naast de in gang gezette ontwikkeling n.a.v. het opfrissen en samen formuleren van de visie en

missie geven ook de quickscans en vragenlijsten vanuit WMK mede sturing aan onze ambitie.

De ontwikkelingen waar wij de komende jaren rekening mee houden, mede t.o.v. de voorgaande

schoolplanperiode, zijn in elk geval:

Passend Onderwijs

Functiemix

Handelingsgericht Werken

Opbrengstgericht Werken

Invoering referentieniveaus Taal en Rekenen

Stagnatie van verjonging van de wijk

Voedingsgebied stabiel houden

Meer gezinnen waarin beide ouders werken

Meer eenoudergezinnen

Meer buitenlandse gezinnen (zeer gedifferentieerd)

Toenemende individualisering

Uitbreiden van de vaardigheden van de leerkrachten

Vervolg geven aan de samenwerking binnen Spilcentrum de Hettenheuvel

Professionalisering MR

ICT

Instabiliteit aantal leerlingen

53

Passend onderwijs: het competentieprofiel van onze school:

De enquête competentieprofiel leert ons dat wij ons in de overgang van netwerkschool naar smalle

zorgschool bevinden. Onze ambitie is om een goede smalle zorgschool te worden, maar wij willen

graag open staan voor alle kinderen, en per kind beoordelen of wij optimaal kunnen bieden wat dit

kind nodig heeft. Voor de procedure en de afwegingen die wij maken verwijzen wij naar het

stappenplan aanmelden en plaatsen in de Schoolgids.

De sterke kanten van ons onderwijs:

- Het kind staat centraal

- Er is een goed pedagogisch klimaat

- Er is een duidelijke zorgstructuur

- Wij zijn laagdrempelig, toegankelijk voor ouders en kinderen

- Wij betrekken ouders bij de ontwikkeling en zorg

- Goede opzet zelfstandig werken

- Doorgaande lijn zichtbaar in aanpak en middelen, ononderbroken ontwikkeling

- Een flexibel, samenwerkend en collegiaal team

- Team is bereid tot ontwikkeling en vernieuwing

- Kinderen worden goed gevolgd met toetsen en observaties

- Onderwijsbehoefte van kinderen wordt in kaart gebracht

- Er is een zorgvuldig aannamebeleid, waarbij kinderen en klas / school goed in kaart worden

gebracht

- Er is een zorgvuldig aannamebeleid t.a.v. kinderen met extra ondersteuningsbehoeften

- Goede samenwerking met externen (bijv. orthopedagoog, GGD, therapeuten, VO,

onderzoekers en begeleiders)

Wat willen wij meer kunnen bieden:

- Afstemmen op de onderwijsbehoeften van meer- en hoogbegaafde kinderen

- Afstemmen op de onderwijsbehoefte van anderstalige en taalzwakke kinderen

- Afstemmen op de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van kinderen met leer- en

gedragsproblemen

- Afstemmen op de onderwijsbehoefte van kinderen d.m.v. differentiatie in instructie, leertijd,

leerstof, verwerking en taken

- Kennis en vaardigheden t.a.v. kinderen met autisme en aanverwante stoornissen

(bijvoorbeeld kinderen met hechtingsproblematiek) uitbreiden naar het hele team

- Kennis van de leerlijnen

Met het team is besproken in welke arrangementen wij ons de komende jaren willen specialiseren.

Wij gaan ons richten op het onderwijs aan (hoog) begaafde kinderen en kinderen met een

taalstoornis. Op deze gebieden willen wij onze expertise vooral gaan ontwikkelen. Verder willen we

blijven werken aan het ontwikkelen van de basisondersteuning op niveau 1, 2 en 3. Daarvoor

hebben wij nog de volgende ondersteuning en begeleiding in het team nodig:

Kennis krijgen van hoogbegaafdheid en taalstoornis door mensen die ervaring en expertise

op dit gebied hebben uit te nodigen op studiedagen of teamvergaderingen.

54

Gebruik maken van SVIB (SchoolVideoInteractieBegeleiding) en kijken met de camera om

individuele leerkrachten op deze gebieden te coachen.

Uitwerken van beleid op taalgebied en verder uitwerken van beleid op gebied van

hoogbegaafdheid.

Invoeren van programma “Logo 3000”,kennis binnen het team (binnen SPIL) uitbreiden op

gebied van woordenschatonderwijs en NT-2.

school de Ontmoeting · Postadres: Postbus 1081 5602 BB Eindhoven telefoonnummer 040 – 2414663...

Documents

Transcript of school de Ontmoeting · Postadres: Postbus 1081 5602 BB Eindhoven telefoonnummer 040 – 2414663...