SCHEVENINGEN Historie van de mercuur Cees de Jager IN ...
2
De verschijning van Navy News “in een nieuw jasje” is breed uitgemeten in de Scheveningse courant. Bovenstaande foto van de bekende persfotograaf Dick Teske verscheen bij de start van dit nieuwe jaar in die lokale krant. Het bijgaande artikel is te lezen op de web- site van de Mercuur onder “Nieuws”. Ook bij de start van 2014 was de traditionele nieuw- jaarsbijeenkomst voor de vrijwilligers en genodigden. Nadat de voorzitter van de SBMM zijn jaarrede had gehouden, werd de eveneens traditionele rijsttafel geserveerd. Ook al is dit al wat later in het jaar, de redactie van Navy News wenst alle vrijwilligers, dona- teurs en sponsors alsnog een geïnspireerd en vooral gezond 2014 toe. Tenslotte hopen we allemaal weer op een goed seizoen met veel bezoekers en gebruikers van onze faciliteiten (zie de website). SCHEVENINGEN De vorige aflevering over de historie van de Mercuur is geëindigd met het binnen-lopen van de Onverschrokken (nog met nummer <MSO> 483), samen met de Onversaagd (met nr 480) op 21 decem-ber 1954 in de haven van Den Helder. Op 17 januari 1955 kreeg het schip het naamsein M 886 toegewezen. In eerste instantie werden de schepen van deze klasse in reserve genomen. Een deel van de inventaris werd kennelijk tijdelijk ter beschikking gesteld aan andere eenhe-den die wel in actieve dienst werden ge-houden. Dit bleek uit verhalen van een oud-opva- rende uit die periode. Dat een groot aantal eenheden in die periode in reserve werd ge- nomen is niet vreemd. De wereld verkeerde toen nog steeds in zeer onzekere tijden. De vorming van een “Oostblok” was in volle gang en in 1952 was een aanvang gemaakt met de afsluiting van de grens tussen het oostelijk en westelijk deel van Duitsland. De landen hielden de nodige reserves achter de hand voor het geval het weer mis zou gaan. De KM hanteerde in die tijd, en nog vele ja- ren daarna, vre-des- en oorlogsbemanningen. In geval van…. werd de reservevloot weer be-mand. De schepen werden de eerste jaren snel inzetbaar gehouden door ze enkele keren uit reserve te halen voor een proefvaartperi- ode. Begin jaren ’60 werden ze echter in natte conservatie genomen. Zonder de conservatie daar-voor te onderbreken werd een aantal eenheden van deze klasse in augustus 1965 heringedeeld als escortevaartuig. Historie van de mercuur In deze rubriek laat ik u iets beter kennis maken met vrijwilli- gers van de Mercuur. Als eerste met één van de vrijwilligers van het eerste uur: Karel Joustra Karel’s loopbaan is begonnen als koksjongen in het scheepskombuis. Hij heeſt gevaren bij Caltex- en Shell-tankers en klom op tot chef-kok aan boord van een aantal schepen. Zijn diensttijd vervulde hij bij de Koninklijke Marine. Na die tijd belandde hij als chauffeur op de vrachtwagen; buiten-landse ritten. In die periode besloot hij toe te treden tot de reservepolitie. Na het behalen van het diploma reserve- politie vroeg hij aan de examinator wat hij daarmee kon gaan doen. Het weinig bemoedigende antwoord was dat Karel b.v. fiets-tourwedstrijden kon gaan begeleiden. Hij kreeg het advies om eens te solliciteren op een echte baan bij de politie. Zo gezegd, zo gedaan en hij werd aangenomen. Karel heeſt vervolgens 25 jaar gediend bij het politiekorps te Den Haag, hoofdzakelijk op het hoofdbureau. Daar kreeg hij o.a. te maken met hoofd-agent Post. Wanneer Karel op het bureau kwam vroeg deze altijd of hij onderweg op straat nog vreemde zaken had waargenomen. Zijn motto was ‘altijd alert zijn op straat´. Na zijn pensionering ruim 20 jaar geleden werd hij vrijwilliger op de Ex Hr Ms Mercuur. Hier heeſt hij eerst de kombuis in ere helpen herstellen en is toen weer begonnen als scheepskok. Dat resulteerde in heel veel zeer smakelijke maaltijden. Na een opvolger voor de kombuis te hebben opgeleid werd hij oudste officier aan boord en regelde de scheepsdienst. Door omstandigheden is Karel even afwezig geweest op de Mercuur, maar hij is inmiddels al weer jaren terug als vrijwilliger en pakt geregeld de werkzaamheden in de kombuis weer op. Vaak geeſt hij vrijwilligers nog de nodige ‘kombuisin-structies’, zoals: ‘Let op, géén asbakken of stalen pannensponzen in de kombuis’. Karel verzuchtte na het gesprek: ‘Mijn mooiste tijd is op de Mercuur, één grote familie’. Dank, geweldige man, voor dit gesprek! Cees de Jager IN GESPREK MET… Navy News Stichting Behoud Maritieme Monumenten Netherlands Maritime Trust Jaargang 2014, oplage 2
Transcript of SCHEVENINGEN Historie van de mercuur Cees de Jager IN ...
De verschijning van Navy News “in een nieuw jasje” is breed uitgemeten in de Scheveningse courant. Bovenstaande foto van de bekende persfotograaf Dick Teske verscheen bij de start van dit nieuwe jaar in die lokale krant. Het bijgaande artikel is te lezen op de web-site van de Mercuur onder “Nieuws”. Ook bij de start van 2014 was de traditionele nieuw-jaarsbijeenkomst voor de vrijwilligers en genodigden. Nadat de voorzitter van de SBMM zijn jaarrede had gehouden, werd de eveneens traditionele rijsttafel geserveerd. Ook al is dit al wat later in het jaar, de redactie van Navy News wenst alle vrijwilligers, dona-teurs en sponsors alsnog een geïnspireerd en vooral gezond 2014 toe.Tenslotte hopen we allemaal weer op een goed seizoen met veel bezoekers en gebruikers van onze faciliteiten (zie de website).
SCHEVENINGEN
De vorige aflevering over de historie van de Mercuur is geëindigd met het binnen-lopen van de Onverschrokken (nog met nummer <MSO> 483), samen met de Onversaagd (met nr 480) op 21 decem-ber 1954 in de haven van Den Helder. Op 17 januari 1955 kreeg het schip het naamsein M 886 toegewezen. In eerste instantie werden de schepen van deze klasse in reserve genomen. Een deel van de inventaris werd kennelijk tijdelijk ter beschikking gesteld aan andere eenhe-den die wel in actieve dienst werden ge-houden. Dit bleek uit verhalen van een oud-opva-rende uit die periode. Dat een groot aantal eenheden in die periode in reserve werd ge-nomen is niet vreemd. De wereld verkeerde toen nog steeds in zeer onzekere tijden.
De vorming van een “Oostblok” was in volle gang en in 1952 was een aanvang gemaakt met de afsluiting van de grens tussen het oostelijk en westelijk deel van Duitsland. De landen hielden de nodige reserves achter de hand voor het geval het weer mis zou gaan. De KM hanteerde in die tijd, en nog vele ja-ren daarna, vre-des- en oorlogsbemanningen. In geval van…. werd de reservevloot weer be-mand. De schepen werden de eerste jaren snel inzetbaar gehouden door ze enkele keren uit reserve te halen voor een proefvaartperi-ode. Begin jaren ’60 werden ze echter in natte conservatie genomen. Zonder de conservatie daar-voor te onderbreken werd een aantal eenheden van deze klasse in augustus 1965 heringedeeld als escortevaartuig.
Historie van de mercuur
In deze rubriek laat ik u iets beter kennis maken met vrijwilli-gers van de Mercuur. Als eerste met één van de vrijwilligers van het eerste uur:
Karel Joustra
Karel’s loopbaan is begonnen als koksjongen in het scheepskombuis. Hij heeft gevaren bij Caltex- en Shell-tankers en klom op tot chef-kok aan boord van een aantal schepen. Zijn diensttijd vervulde hij bij de Koninklijke Marine. Na die tijd belandde hij als chauffeur op de vrachtwagen; buiten-landse ritten. In die periode besloot hij toe te treden tot de reservepolitie.
Na het behalen van het diploma reserve-politie vroeg hij aan de examinator wat hij daarmee kon gaan doen. Het weinig bemoedigende antwoord was dat Karel b.v. fiets-tourwedstrijden kon gaan begeleiden. Hij kreeg het advies om eens te solliciteren op een echte baan bij de politie. Zo gezegd, zo gedaan en hij werd aangenomen. Karel heeft vervolgens 25 jaar gediend bij het politiekorps te Den Haag, hoofdzakelijk op het hoofdbureau. Daar kreeg hij o.a. te maken met hoofd-agent Post. Wanneer Karel op het bureau kwam vroeg deze altijd of hij onderweg op straat nog vreemde zaken had waargenomen. Zijn motto was ‘altijd alert zijn op straat´. Na zijn pensionering ruim 20 jaar geleden werd hij vrijwilliger op de Ex Hr Ms Mercuur. Hier heeft hij eerst de kombuis in ere helpen
herstellen en is toen weer begonnen als scheepskok. Dat resulteerde in heel veel zeer smakelijke maaltijden. Na een opvolger voor de kombuis te hebben opgeleid werd hij oudste officier aan boord en regelde de scheepsdienst.Door omstandigheden is Karel even afwezig geweest op de Mercuur, maar hij is inmiddels al weer jaren terug als vrijwilliger en pakt geregeld de werkzaamheden in de kombuis weer op. Vaak geeft hij vrijwilligers nog de nodige ‘kombuisin-structies’, zoals: ‘Let op, géén asbakken of stalen pannensponzen in de kombuis’. Karel verzuchtte na het gesprek: ‘Mijn mooiste tijd is op de Mercuur, één grote familie’.Dank, geweldige man, voor dit gesprek!
Cees de JagerIN GESPREK MET…
Navy News Stichting BehoudMaritieme MonumentenNetherlands Maritime Trust
Jaargang 2014, oplage 2
De verbindingen met andere schepen en walinrichtingen worden bij de Koninklijke Marine onderhouden door de verbindings-dienst. In de tijd van de Onverschrokken en de Mercuur werd dat met name uitgevoerd door telegrafisten en seiners. Telegrafisten verzonden en ontvingen in-formatie door middel van zenders en ont-vangers. Seiners konden door middel van seinvlaggen, armseinen en lichtmorsetekens commando’s en berichten doorgeven aan andere schepen. De radiohut was vroeger het domein van de telegrafisten. De oor-spronkelijke radiohut is vrijwel gesloopt nadat Hr.Ms. Mercuur in 1987 uit dienst was gesteld.
DE RADIOVERBINDINGENToen 6 jaar later de Mercuur in gebruik werd genomen als museumschip, is de radiohut voor zover mogelijk weer ingericht naar de toestand van de jaren (’60 tot ’80) dat het schip operationeel was. De radiohut is daarmee een fraaie afspiege-ling van die periode. Door radioamateurs worden nu nog steeds verbindingen onderhouden vanuit de radiohut, maar nu onder de roep-naam PI9MER. Onder deze CALL wor-den verbin-dingen gemaakt met zowel landen uit Europa alsook andere werelddelen. Dus heeft u interesse kom eens langs.Vrijwilliger Rinus Hemelop (zie foto) vertelt graag over dit alles. (tekstontwerp R.Hemelop)
SCHENKINGENOp de foto (hier boven) ziet u de aanbie-ding van een uniek boek. Het werd geschreven door oud seiner 1ste klasse oorlogsvrijwilliger Anton Hooijdonk en be-schrijft zijn belevenis-sen tijdens zijn diensttijd van 1945 tot 1948. Het boek werd overhandigd aan de comman-dant van het museumschip Mercuur door deechtgenote van de oud-seiner.
Zo’n schenking is kostbaar en wordt dan ook gekoesterd. Op speciaal verzoek kan het boek aan boord van de Mercuur wor-den ingezien.Zo worden er regelmatig objecten geschonken aan de Mercuur. Inmid-dels bestaat de collectie al uit een mooie selectie aan uniformen uit verschillende periodes. Ook zijn er de nodige scheeps-modellen geschonken. Hoewel de ruimte beperkt is, wordt er zoveel mogelijk getoond.
Een bijzonder fraai model van de Onver-schrokken is thans nog bij de bouwer. Dat model is onder meer gebouwd naar de ori-ginele tekeningen van deze klasse van sche-pen. Het ligt in het voornemen om dit model compleet met een gestroomd mijnenveegtuig te gaan tonen.
colofon
Navy NewsIs een uitgave van de
Stichting BehoudMaritieme Monumenten
Telefoon (schip) 070-3540315Bezoekadres:
Doctor Lelykade (t.o. nr 10a)2de Binnenhaven
Scheveningen
Correspondentieadres:Postbus 84071
2508 AB Den HaagBank: NL68INGB0000011212
Website: www.museumschip-mercuur.nlE-mail: [email protected]
Navy News Stichting BehoudMaritieme MonumentenNetherlands Maritime Trust
Jaargang 2014, oplage 2
