STUDENTENWEEKBLAD van de R.U.G. 4e jaargang 78-79Verantwoordelijk Uitgever: Koen R a e s , burggravenlaan 131

Hoofdredakteur. Rik Van NuffelRedaktieadres: St.-Pietersnieuwsstraat 45 9 0 0 0 Gent

demokrat i sering hoe het niet moet!

een drama in veel bedrijven

Ooit heeft men het gehad over de ” demokratisering v«/n het hoger on-derwijs". De vraag naar universi-tair gevormden was zo hoog, dat men wel verplicht was de universi- teit open te stellen voor mensen uit 'financieel-minder-draagkrach- tige groepen'. Er werd een stelsel van studiebeurzen uitgedacht (1954' en aan de universiteiten zélf werd een sociale sektor opgebouwd (le-ningen, jobstudenten, restaurants enz.].Het resultaat van dit alles was dat in 1966 ongeveer 30% van de studenten uit de lagere klassen kwamen. De universiteit blééf een elitaire zaak, maar er was alles-zins een schuchter begin om dat te doorbreken.Aan het eind van de zestiger jaren echter werd .het beleid van demokra-tisering weer helemaal omgebogen. Van dan af worden de voorzieningen voor onbemiddelde studenten stel-

selmatig afgebroken. Met als gevolg dat die toch al zo kleine groep nog in aantal vermindert; in '75-’76 bedroeg het percentage nog maar 25,9%. Nu, twee jaar later is het er zeker niet op verbeterd.

1QOOO ballen

Wat heeft de regering nu, konkreet,allemaal al gedaan?- in 1971 wordt het stelsel van studiebeurzen aangetast door een nieuwe wet.- in 1972 wordt het inschrijvingsgeld voor niet-beursstudenten en bis- studenten verhoogd tot 5000 Fr.We moeten hier voor ogen houden dat onder de niet-beursstudenten er desondanks zeer velen zijn met een laag inkomen. Het meest schrijnende voorbeeld zijn hier de zgn. "zelf-standige studenten" (niet afhanke-lijk meer van ouders]. Verschillen-den onder hen krijgen géén studie-beurs omdat ze in voorgaande jaren te weinig (minder dan 70.000 Fr.]

verdiend hebben.- sinds 1972 worden de studiebeurzen niet meer aangepast aan de index.- in '76-'77 dalen de toelagen voor eerstejaarsstudenten met 5,7% ten opzichte van het peil van '74-'75.

- in maart '77 krimpt men de werkings- toelage voor universiteit en personee in .- in juni 1978 wordt bekend gemaakt dat de inschrijvingsgelden weer eens worden verhoogd:

ongeveer 2000 Fr. voor beursstu-denten .5000 Fr. voor bissers die door te bissen hun beurs verliezen en voor die studenten die net geen beurs meer kunnen krijgen, dit tot '50.000 boven de inkomensgrens. 10.500 voor de rest.

afgeschaft en vervangen door studie leningen, van Vlaamse zijde zal men zeker volgen.Hoogstwaarschijnlijk zullen ook de budgetten van de sociale diensten voor studenten teruggeschroefd worden. In Gent is er nu al sprake om de prijs van de maaltijden in de studentenrestaurants te verhogen.

stap terug

De gevolgen van dit alles zijn duidelijk: grotere sociale selektie,verhoogde studiedruk op het dage-lijks leven van de student (zware financiële represailles bij niet- slagen], oriëntatie van nieuwe stu-denten naar winstgevende beroeps-carrières (terwijl andere sociale behoefte onvervuld blijven].De vermindering van werkingstoela-ge met 5% betekent in Gent dat de RUG 100 miljoen minder subsidie krijgt.Rector Hoste daarover: "De gevolgenvan de financieringswet (van '75 nvdr.) waren reeds erg. Zoals je weet gaat 80% van de begroting naar wedden, slechts 20% naar de eigenlijke werking. Van die 20% werking ligt reeds de helft vast in algemene kosten, zodat uiteindelijk slechts 10% naar de diensten gaat. Er blijft dus weinig over wat de werking zelf betreft. En de toe-stand wordt nu nog slechter: nugaat reeds 83% naar de wedden. Voor 1de administratie blijft er dus niets anders over dan de begroting op het peil van '77 te bevriezenj Met een aanpassing aan de jaarlijk-se stijging van de index. Ik vrees nu dat het studentenaantal zal dalen wat nog erger gevclgen zou hebben voor de financiering van de universiteiten. Terwijl de vaste kosten stijgen".

De redaktie

Over Schamper g e s p r o k e n : d a t i s een s t u d e n t e n w e e k b l a d d a t 25 k e e r v e r s c h i j n e n z a l , en d i t week na week ( z o a l s h e t e c h t e w e e k b l a d e n b e t a a m t ) . Van b e g i n ok t o b e r t o t b e g i n mei z a l Schamper pogen u op de h o o g t e t e houden van w a t e r g e b e u r d e , g e b e u r t en g e -b e u r e f f * bp d e z e u n i e f . He t i s een v a s t s t e l l e n van w a t e r h i e r a l l e -maal v o o r v a l t en n i e t v o o r v a l t , en hoe goed we d a t doen v a l . t t e l e z e n i n de g ero em de l e z e r s r u b r i e k

Hoe g a a t d a t a l l e s i n z i j n w e r k : e l k e m aandagavond om 20u i s h e t r e d a k t i e v e r g a d e r i n g en w o r d t de k o p i j g e l e z e n en b e s p r o k e n . De o p -maak o f l a y - o u t komt d a a r n a .Op d i n s d a g g a a t h e t o r i g i n e e l n a a r de d r u k k e r en t e n s l o t t e op v r i j d a g komt de v e r s e Schamper aan en w o r d t u i t g e d e e l d en o p g e z o n d e n .

V e r d e r z i j n we van p l a n om t e m a - r e d a k t i e v e r g a d e r i n g e n t e houden w aa r i e d e r e e n d i e g r a a g w a t meer o v e r d a t b e p a a l d o n d e r w e r p zou w i l l e n w e t e n o f d i e d a a r r o n d w i l één o f meer a r t i k e l s s c h r i j v e n welkom i s .

Hu nóg tw e e d i n g e n :“ mensen d i e v o r i g j a a r Schamper u i t d e e l d e n , en mensen d i e z i n h ebben om d a t d i t j a a r t e doen w or de n v r i e n d e l i j k u i t g e n o d i g d op °en d a t i s h e t t w e e d e , de v o l g e n d e r e d a k t i e v e r g a d e r i n g , d i e z a l p l a a t s h e b b e n op maandag

HOE KAN JE ELKE WEEK EEN VERSE SCHAMPER IN HANDEN KRIJGEN ? ( v e r o n d e r s t e l d n a t u u r l i j k d a t j e d a t w i l )

Op d e z e v r a a g z i j n i n p r i n c i p e twee goede a n t w o o r d e n m o g e l i j k . T e n e e r s t e :w o r d t Schamper e l k e v r i j d a g m i d d a g u i t g e d e e l d op een a a n t a l p l a a t s e n , w a a r v o o r één z e k e r h e t S t u d e n t e n r e s t a u r a n t De Brug i s , g e l e g e n i n de S t . - P i e t e r s n i e u w s s t r a a t 4 5 . V e r d e r w o r d t S. nog u i t g e d e e l d i n de j a r e n van de v e r s c h i l l e n d e f a k u l t e i t e n .Ten t w e e d e :w o r d t Schamper p e r p o s t t o e g e z o n d e n aan hen d i e z i c h a b o n n e r e n . Een a b o n n e m e n t k o s t 5 0 , - f r . en kan op de v o l g e n d e m a n i e r e n w or d en v e r -w o r v e n :

a ) d o o r 5 0 , - f r . t e b e t a l e n aan een S . - u i t d e l e r ;

b) d o o r op h e t S t u d e n t e n s e k r e - t a r i a a t ( ook S t . P i e t e r s - n i e u w s s t r a a t 4 5 ) t i j d e n s de k a n t o o r u r e n 5 0 , - f r . t e d e p o n e r e n ;

c ) d o o r l a n g s de p o s t o f de bank om, een s t o r t i n g t e doen van h e t b e d r a g op v o l g e n d r e k e n -i n g n u m n e r :

T I J D S C H R I F T SCHAMPER 001 - 0 4 8 1 2 6 0 - 22

met d a a r b i j v e r m e l d i n g van h e t a d r e s w aa r h e t moet t o e g e z o n d e n w o r d e n .

Er, dat is dan nog niet alles. Er is eveneens een vermindering van de werkingstoe la gen met ca. 5% voor de volgende drie jaar voorzien. In Walonië heeft men de studiebeurzen vervolgt op de volgende bladzijde.

vervolg van vorige bladzijde.

KlUSTIES (O

Maar nu eens ernstig.Karei moet u iets bekennen, waar-de lezer: hij heeft een ruit inge- stampt. Een ruit van een van de vele gebouwen die een park van een Vlaamse grootstad rijk is.Denk nu niet, waarde lezer, dat Karei gelijk een zatte punker zo maar aan vandalisme gedaan heeft. Neen, driewerf neen, neen. Het was veeleer een simbolisch, zelfs ongewild, protest tegen de gena-deloze repressie waar Karei het slachtoffer van was in die dagen,1.1. z. in mei '78.

De feiten. Omdat de boog niet al-tijd gespannen kan staan, zeker niet tijdens den blok, ging Karei met zijn vriendjes en vriendinne-tjes bijna iedere avond voetballen in het park, op een van de mooie grasperkjes die het rijk is.En dat vonden zij erg leuk.Tot, op een mooie avond, de park-wachter het spel kwam breken. Hem was opdracht gegeven een einde te maken aan die vernielende en rus tv er storende praktijk. Hij no-teerde de namen en zou een verslag opmaken. En daarbij gaf hij de dwingende raad niet meer op het gras te spelen.

H

£ Qi

'tJ ö3 S co+s O 3co -a Hi

4 i coSs <3 3O fe; CjO 3

"y s «V ö

ö> » OK TQ

cc,-to+> is öu ca ns

Hi 60Q) co £

« O3

•. Hi

do

O ^ Hi C3>o £A-, S

o ns

^ O£ »

£3, <a a .O o

Het wordt meer en meer duidelijk dat de toegangskriteria tot de universiteit neer komen op het instellen van een financiële drempel. M.a.w. jonge mensen of hun ouders stemmen de studiekeuze af op wat voor hen financieel haal baar is, en kiezen dus niet die richting die hen het meest inter* esseert of waarvoor ze het meest gemotiveerd zijn.Dit geldt natuurlijk niet voor kinderen van gezinnen die kapitaal krachtig genoeg zijn om gelijk welke studies aan te pakken.

Een gevolg van dit beleid is dat een vrije studiekeuze weer een fiktie wordt en slechts voor-behouden blijft aan de gegoede klasse.

O m d a t w e d e n k e n d a t e r n o g w e l e e n e n a n d e r g e b e u r e n z a l r o n d d i t o nderwerp v e r w i j z e n w e n a a r l a t e r e S c h a m p e r s w a a r z e k e r o p d e z e p r o b l e m a t i e k z a l w o r d e n t e r u g g e k e e r d .Verder uitkijken maar naar water aan prik- en andere aktiesnog komen zal .Wij blijven u op de hoogte houden.

In deze rubriek vinden jullie vanaf volgend nummer allerlei aankondigingen:de filmprogramma's, toneelvoor-stellingen, voordrachten , de menu's van de studentenrestau-rants . . .Iedereen die een bericht in de agenda uil laten verschijnen, kan bij ons terecht en uel ten laatste de maandag van de ueek

viiir de ueek uaarin het evenement plaatsgrijpt. . .Uij nodigen in het bijzonder de fakulteitskringen en de uerkgroe- pen uit hun aktiviteiten via Schamper aan te kondigen.

Karei en zijn kameraadjes deden wanhopige pogingen om de parkwach-ter tot andere gedachten te bren-gen: het park was e-r toch om te gebruiken en niet om naar te kij-ken; de auto's mochten het wel als park-ing gebruiken en spelen zou niet mogen !? ... Maar tevergeefs. Er waren teveel klachten, zei hij, vooral van mensen die in de sjieke appartementen-met-uitzicht-op - het-park wonen en die blijkbaar denken dat ze het park meegekocht hebben.

Welnu, waarde lezer, bij het le-zen van zoveel onrechtvaardigheid kunt ge u wel inbeelden hoe gefrus-treerd Karei en zijn vriendjes wel waren. Koppig als ze zijn, wil-den ze het voetballen echter niet laten, en ze gingen dan maar spe-len op een van de vele wegen die het park rijk is, vlak naast een muur met heel veel vensters.Een tijdje ging alles goed, maar op een keer was Karei zó onhandig bij het geven van een pas dat hij vlak tegen een ruit schopte. Met het gekende gevolg.

Zoals ge ziet, waarde lezer, is wat op het eerste zicht banaal vandalisme leek feitelijk de nood-lottige afloop van een dekadente onderdrukking.Moge dit verhaaltje uw ogen openen voor analoge edoch veel drama-tischer situaties.

In het studentenhuis is er een ruimte uaar de naam Studenten— informatiecentrum (SIC) aan ge-geven uerd.In dat SIC (o ja , het Studenten-huis ligt aan de St. Pietersnieuus straat 45) liggen elke een vijftal kranten plus een hele reeks tijd-schriften, uaaronder de meest verscheidene.Elke dag is al dat leesgerief be-schikbaar voor alle studenten, en dit van 12 tot 14uur.

"HOE EN UAAROM STUDEREN AAN DE UNIVERSITEIT ?"

voordracht op uoensdag 11 oktober om 20u.Kortrijksepoortstraat 4(4) organisatie:studentenuerkgemeen- schap Alternatief RUG in samen- uerking met de dienst voor Studie-advies van de RUG.

* een ander berichtje: normaal gezien uordt in elke fakulteit een onthaal van deeerstejaarsstudenten georganiseerd.Of dit het geval is ueten ue niet met zekerheid, uat ue uel ueten is da de onthaalgroep van de fakulteit psychologie en pedago-giek drie dagen heeft voorbe-houden.Met het volgende voorlopige programma :“maandag 2 oktober: een rally or zoektocht doorheen het Gentse op zoek naar uat de psychologie-studenten tot vervelens zullen mogen betreden.“dinsdag 3 oktober: de proffen stellen zich voor; daaarna een info-podium uaar al-lerlei ueetjes uorden doorgegeven afgeuisseld met leukigheden; en 's avonds een fuif.

“ u o e n s d a g 4 o k t o b e r i s e r e e n i n f o — b e u r s i n h e t r e s t a u r a n t O v e r p o o r t u a a r a l l e s t u d e n t e n - g r o e p e n ( k u l t u r e e l , p o l i t i e k , u e r k g r o e p e n , . . . ) z i c h v o o r s t e l l e n ,

Met morele groeten, Karei Kunstjes

V i

Sï;ïs?;;td:SrBsïB™s::s.: iuSi.nïii;:ï::k.dïSv::i i r & p pb e r i c h t e n o v e r s t u d e n t e n a k t i v i t e i t e n u o r d e n v o o r g e l e z e n . L u i s t e r e n

d u s .

HOMOSEXIn het eerste nummer van deze nieuwe jaargang besteden we ook enige aandacht aan homoseksuali-teit .We hadden een gesprek met iemand van de Rooie Vlinder, een linkse homogroep.

SCHAMPER: Waarom hebben jullie een groep op gericht.ROOIE VLINDER: Wel,we gaan er vanuit dat de onderdrukking van homoseksu-aliteit en homoseksuelen volkomen onterecht is. Wij willen ons tegen die onderdrukking verzetten. Wij proberen zoveel mogelijk mensen te konfronteren met homoseksualiteit. Omdat we inzien dat onze situatie maatschappelijk bepaald is, vertrek-ken we vanuit een socialistische visie op die maatschappij.

SCHAMPER: Wat doen jullie konkreet rond de universiteit?RCOIE VlïNDER; Wij hebben nu een aparte kern rond de RUG opgezet. Behalve het gewone werk in de studentenbeweging (de RV zit in het werkgroepenkon vent), gaan we nogal wat studiewerk doen. In de moraal en filosofie zijn we bv. een projekt aan het voorbereiden, om een lessen-pakket samen te stellen voor toe-komstige leraars. Verder gaan we dit jaar een filmfestival op touw zetten. En het allerbelangrijkste zijn natuurlijk de akties. Die wor-den ons meestal ' opgedrongen', zo-dat we ze moeilijk kunnen plannen... Vorig jaar hebben we het op dat gebied erg druk gehad, zoals oa rec-tor Hoste heeft mogen konstateren. Dit jaar zal het wel niet minder zi jn!

SCHAMPER: Jullie geven, vooral vorig jaar, de indruk een erg aktivistische groep te zijn. Met zeer grote manifes-taties, zoals die homodag.ROOIE VLINDER: Dat hoort dan ook duidelijk tot onze ideologie. Wij willen de homoseksualiteit zoveel mogèlijk in de openbaarheid brengen. Weg uit de getto’s.

SCHAMPER: Betekent dat, dat iedereenbij jullie gelijk met een stapel pamfletten de straat wordt opgestuurd. ROOIE VLINDER: Helemaal niet. Wehouden uiteraard rekening met elke individuele situatie. De repressie tegenover homoseksualiteit is eenvou-digweg zo groot 'dat sommigen het zich gewoon niet kunnen permiteren openlijk homoseksueel te zijn. Bovendien heb je een verkeerd idee over ons aktivisme'. Dat is niet enkel militant zijn naar buiten uit, maar ook binnen de groep.

SCHAMPER: Wat bedoel je daar mee?ROOIE VLINDER: Wij besteden heel veelaandacht aan onze onderlinge relaties. Wij streven er naar om onze politiek konsekwent toe te passen op onze persoonlijke situaties. Wij zijn dus geen linkse-jongens-zonder-glimlach- die-met-rooie-vlaggen-staan-te-zwaaien, en in hun eigen groep even autoritair, koud en afstandelijk met elkaar bezig zijn, als hun tegenstrevers. Om het met een beetje grootse woorden te zeggen: we proberen de scheiding tus-sen het persoonlijke en het politieke te doorbreken. Onze grootste kritiek op andere linkse groepen, behalve de feministen, is dat ze dat niét doet.

SCHAMPER:Hoe kom je in kontakt met de vlinder?ROGIE VLINDER: Elke donderdag van 20u tot 22u hebben we een informatie-avond op de Visserij nr. 132. Daar kan je gewoon naar toe komen. Je kan ook een briefje schrijven: Rooi'e Vlinder, Visserij 132, 9000 Gent.

VOORBEHOED - M IDDELEN

Iemand liefhebben, met iemand vrijen en dat ook prettig vinden hoort bij het leven, ook bij dat van jonge mensen.

Geslachtsgemeenschap hebben is één vorm van vrijen.Of je « met mekaar naar bed » wilt gaan, moet je samen met je partner

uitmaken. Indien je geslachtsgemeenschap wilt hebben, alleen omdat je dit prettig vindt, maar daarom nog geen kind wilt krijgen,

dan moet je zéker een betrouwbaar voorbehoedmiddel gebruiken...

v o o r d ie e n k e le k e e r e lk e d a g d e p il le s lik k e n . H e t 'G ebru ik is h e le m a a l n ie t g e k , a ls o o k e e n m e is je k o n d o o m s b ij z ic h h e e ft.

De << p il * is o p d it m om ent het meest be trouw bare v o o rb e h o e d m id d e l. V e rg e lijkb a re ve ilighe id geven a lle e n k o m b in a t ie s van andere m idde len en m e to d e n . B ijv o o rb e e ld het kondoom of sp iraa ltje , sam en m e t z a a d d o d e n d e crèm e of spray.T e g e n « pil » en sp ira a ltje maken som m igen be-zw a a r, o m d a t e r b ijve rsch ijnse len kunnen op treden. In d e rd a a d ku n je bij deze m idde len niet voorspe llen ho e m é is je s /v ro u w e n erop reageren. Bij de m inste k la c h te n m o e t je daarom m e te e n naar een do k te r ga an .Een a a n ta l m eis jes /v rouw en geven daarom de voo r-k e u r aan n ie t c h e m is c h e m idde len a ls kondoom en p e s s a riu m , sa m e n m e t een zaaddodend produkt. A ls h e t m e is je /d e v ro u w zelden m et een jo n g e n / m a n n a a r b e d g a a t, z ijn deze m idde len m isschien te v e rk ie z e n , o m d a t je de « pil •» elke dag moet n e m e n , w il je v e i l ig zijn. U iteraard geeft iedere m e to d e a lle e n d e g e w e n s te ve ilighe id , a ls je d ie k o r re k t to e p a s t. V e rg is s in g e n b lijven na tuu rlijk m o g e lijk . P e r s lo t van reken ing is gem eenschap h e b b e n een e m o tio n e e l gebeuren ! D aarb ij w orden v o o rz o rg e n w e l e e ns vergeten.N a z o rg e n z ijn m o g e lijk A chte ra f kun je een m idde l a ls d e << m o rn in g -a f te r -p ii •• gebru iken . Dat m oet dan w e l sn e l, b in n e n 36 uur, na de gem eenschap.A n d e rs is d e ka n s op zw anger w orden erg groot. V a a k g e b ru ik t z ijn d e ze p illen trouw ens zeer on -g e z o n d !In d e z e fo ld e r g e ve n w e je in t kort een ove rz ich t van d e m e e s t g e b ru ik te voo rbehoedm idde len . Naast b e tro u w b a re m id d e le n en m etoden, noem en we ook d e o n v e ilig e . D eze z ijn voor jou bes lis t o n g e s c h ik t, a ls je n ie t in v e rw a c h t in g w ilt raken. M aar ze maken o n s o v e rz ic h t kom pleet en je hoort er nu eenm aal n o g a lt i jd ve e l o v e r praten

Dit gebeurt er ...

B ij h e t meisje k o m t er m eestal om de 26 tot 32 d a g e n een e it je los uit de e ie rstokken . Dit heet d e o v u la t ie (e is p ro n g ). Het e itje w ord t voo rt-b e w o g e n d o o r d e e ile id e r naar de baarm oeder. Het s li jm v lie s van de baarm oeder w ord t ondertussen d ik o n d e r in v lo e d van horm onen. W ordt het e itje n ie t b e v ru c h t , d a n w ord t d it met het s lijm v lies a f-g e s to te n . D e b lo e d in g d ie h ie rb ij op treedt, kom t d o o r h e t lo s k o m e n van he t nu ove rbod ig geworden s li jm v lie s , w a a rb ij o n ve rm ijd e lijk b loedvaa tjes w o r-d e n g e k w e ts t. D it p ro c e s , dat z ich om de 26 tot 32 d a g e n h e rh a a lt, noem t men de m aandstonden (m e n s tru a t ie , re g e ls ). Deze duren 3 'to t 9 dagen.

e iU Ê D E R

é ?i e £? s t ï5k :

g /V M J M o e ü e R .

■Brw R M ceoefcH A AS M A A ó D E N V T -ie s

KiJ=<NEGCcTTt. 9CHAAHAJ P

G fiO lè . S C H A A M i - lP k l e i n e 9CHAAMUP-

W a n n e e r d e jongen d e s t i jv e p e n is in de s c h e d e (v a g in a ) van he t m e is je b re n g t (g e s la c h ts g e m e e n -s c h a p , c o ïtu s ) en he t h o o g te p u n t van d e g e s la c h te -l i jk e o p w in d in g (o rg a s m e ) b e re ik t, k r i jg t h ij een z a a d u its to r t in g (e ja c u la t ie ) . H e t is b e la n g r ijk te w e te n , d a t e r u it de p e n is v o c h t v r i jk o m t v ó ó r de e ig e n li jk e z a a d u its to r t in g en d a t d it v o c h t v ru c h t-b a re z a a d c e lle n b e va t. H et z a a d v o c h t (sp e rm a ) b e s ta a t u it een v lo e is to f w a a r in z ic h z a a d c e lle n (s p e rm a to z o ïd e n ) b e v in d e n . De z a a d c e lle n k l im m e r o p in d e b a a rm o e d e r, b e re ik e n d e e i le id e rs en k u n -n e n z ic h h ie r m e t de e ic e l v e rs m e lte n . D it is de b e v ru c h t in g (c o n c e p t ie ) . De b e v ru c h te e ic e l g l i jd t d o o r d e e i le id e r en k o m t in de b a a rm o e d e r te re c h t. K o rt n a d ie n n e s te lt z ij z ic h in he t v o o rb e re id e baar-

m oeders lijm vhes in. Nadat het bevruch te e itje z ich heeft vastgezet in het s lijm v lie s van de ba a r-m oeder, zegt men dat het m e is je /de vrouw zw anger (•< in ve rw a ch ting >•) is.V eru it het meest g e vaa rlijke k le tsp ra a tje in d it ve r-band is, dat je b ij de eerste gem eenschap noo it in ve rw ach ting geraakt.

VOOW^UiDEIKEL

3AAD-BlAAVjE

Bü & A LBALZAK

TE iT IK E l-

veilige voorbe-hoed middelenkondoom (preservatief, kapotje, capote anglaise).Het kondoom m oet tijd ig w orden aangebrach t.Bij voo rkeu r tegen het beg in van het voorspe l.E r k o m t im m e rs v o c h t v r ij, v ó ó r d e e ig e n li jk e z a a d -u its to r t in g , d a t v ru c h tb a re z a a d c e lle n b e v a t.Ten laatste vóó r h ij z ijn penis in de vag ina brengt, ro lt de jongen /m an het dunne rubber zak je af over het s tijve lid. H ierin w ord t het zaadvocht o p -gevangen, zodat het n iet in de schede kom t.Er z ijn v e rs c h ille n d e soorten kondoom s. S om m ige z ijn voor zien van een g lijm id d e l \(dat geen zaaddodend m idd e l is I).A ndere hebben aan het u ite in d e een soort u its tu lp in g (re s e rv o irt je ) cm tiet zaadvoch t op te vangen. Deze laatste z ijn v e ilig e r , om dat het re se rvo ir voo rkom t dat het kondoom ( j a q ( jg p j| jg s lik k e n b ij de za ad u its to rtin g scheu rt a ^

Veiligheid

V e ilig o p v o o rw a a rd e d a t he t k o n d o o m— van g o e d e k w a lite it is. S te e d s m e e r m e rk e n k r i jg e n o p d e v e rp a k k in g ee n A .P .B . z e g e l (a lg e m e n e p h a rm a c e u t is c h e b o n d ).— o p d e ju is te m a n ie r w o rd t a a n g e b ra c h t v ó ó r he t in b re n g e n van d e p e n is in d e va g in a .— g e b ru ik t w o rd t in k o m b in a t ie m e t ee n « z a a d -d o d e n d m id d e l •• (z ie v e rd e r) .

Verkrijgbaarheid

V r ije v e rk o o p in a p o te k e n en k o n s u lta t ie b u re a u s , b ij d r o g is te n en in s o m m ig e g ro o tw a r e n h u i/e n .De p r ijs p e r k o n d o o m s c h o m m e lt ro n d d e 13 fr. G e b ru ik a lle e n g e re g is t re e rd e ■> m e rk e n .

p e s s a r iu m (diafragma, ring)W e b e s p re k e n a lle e n h e t m e e s t g e b ru ik te p e s s a r iu m nl. he t s c h e d e p e s s a r iu m .H e t s c h e d e p e s s a r iu m is e e n ru b b e r k o e p e lt je d a t ru s t o p e e n d ik k e re ra n d . In d ie ra n d z it e e n v e e r d ie z o rg t v o o r s te v ig h e id en s o e p e lh e id . H et p e s s a r iu m w o rd t in d e s c h e d e v ó ó r d e b a a rm o e d e r- o p e n in g a a n g e b ra c h t. H ie rd o o r w o rd t b e le t d a t z a a d c e lle n d e b a a rm o e d e r b in n e n d r in g e n .H et p e s s a r iu m b e s ta a t in v e rs c h il le n d e m a te n , a a n -g e p a s t aan d e w ijd te va n d e s c h e d e . De ju is te m a a t m o e t d o o r e e n d o k te r w o rd e n b e p a a ld . D ie m o e t jo u o o k he t g e b ru ik va n h e t m id d e l a a n le re n . B ij g e w ic h ts to e n a m e o f -a fn a m e , na m is k ra a m , b e v a l-lin g o f a b o r tu s m o e t g e w o o n li jk va n e e n g ro te r p e s s a r iu m g e b ru ik w o rd e n g e m a a k t.

Gebruik

V o o ra f b re n g je o p d e ra n d van he t p e s s a r iu m en o v e r b e id e z i jd e n van d e k o e p e l o v e rv lo e d ig een z a a d d o d e n d e g e le i aan (z ie v e rd e r) . H e t in b r e n g e r van h e t p e s s a r iu m d o e je v ó ó r d e g e m e e n s c h a p .H e t p e s s a r iu m m o e t m in s te n s 8 u u r na d e g e m e e n s c h a p in d e s c h e d e b l i jv e n z it te n w a n t d e z a a d -d o d e n d e g e le i h e e ft d e z e t i jd n o d ig om d e z a a d -c e lle n b u ite n w e rk in g te s te lle n .J e m o e t h e t p e s s a r iu m m e t k o u d w a te r w a s s e n (g e e n ze e p , w a n t d e m e e s te z e e p s o o r te n b e v a tte n v e tt ig e s to f fe n d ie z e e r s c h a d e li jk z ijn v o o r ru b b e r) , d ro o g w r ijv e n en m e t g e w o n e , re u k lo z e en v e tlo z e ta lk p o e d e r b e s tro o ie n (g e e n b a b y -p o e d e r) . A f en to e m o e t je n a g a a n o f he t p e s s a r iu m g e e n le k k e n v e r to o n t (k o e p e l u itre k k e n en te g e n h e t l ic h t h o u d e n ).

Nadelen

— je m o e t e e n b e e t je h a n d ig h e id k r i jg e n in h e t g o e d a a n b re n g e n van e e n p e s s a r iu m .— b ij een v lu g g e g e m e e n s c h a p is d it m id d e l o n -p ra k t is c h , o m d a t h e t v o o ra f m o e t w o rd e n a a n -g e b ra c h t.— h e t m o e t n a d ie n m in s te n s 8 u u r o p z ijn p la a ts b li jv e n .

Voordelen— a ls je h e t v o o ra f p la a ts t d a n is e r g e e n o n d e r -b re k in g .—• h e t is g o e d k o o p ( ± 200 F + p r ijs d o k te rs - k o n s u lta t ie ) , w a n t e e n p e s s a r iu m ka n o n g e v e e r één ja a r g e b ru ik t w o rd e n .— ee n g o e d e m e to d e a ls je g e e n z in h e b t ie d e re

De d o k te r b re n g t h e t s p ira a lt je in d e b a a rm o e d e r- h o lte v ia e e n b u is je ( in t ro d u c to r ) . E e n m a a l in de b a a rm o e d e r n e e m t he t v e rv o rm d e (u itg e re k te o f s a m e n g e p lo o id e ) s p ira a lt je o p n ie u w z ijn o o rs p ro n k e -l i jk e v o rm aan . H e t n y lo n d ra a d je h a n g t u it d e o p e n in g van d e b a a rm o e d e rh a ls in d e s c h e d e ! Je ka n z e lf re g e lm a tig ( l ie fs t na d e m e n s tru a t ie ) m e t d e v in g e r k o n tro le re n o f h e t d ra a d je n o g in d e s c h e d e v o e lb a a r is. U its to t in g is n a m e li jk m o g e lijk . S le c h ts n a d a t d e d o k te r d o o r o n d e rz o e k h e e ft v a s t-g e s te ld d a t e r g e e n te g e n a a n w ijz in g b e s ta a t (n l. g e e n o n ts te k in g van d e b a a rm o e d e r .. . ) , ka n he t s p ira a lt je a ls e e n o n g e v a a r l i jk e m e to d e w o rd e n b e s c h o u w d . Na p la a ts in g m o e t h e t m e is je /d e v ro u w na éé n , d r ie en zes m a a n d e n g e k o n tr o le e r d w o rd e n . N a d ie n v o ls ta a t g e w o o n li jk e e n ja a r l i jk s e k o n tro le .

T v v € £ v D R M E N VA N H E T S R R A A i n j E

G e b ru ik

U iteraard kun je een kondoom pas aanbrengen nadat de penis s tijf is gew orden. Het kondoom m oet a fge ro ld w orden vóó r de penis in de vag ina w ord t gebrach t. Het kondoom mag je noo it zeer s trak rqnd de eike l (het voo rs te deel van de penis) spannen. Er moet wat ru im te ( ± 1 , 5 cm) ove rb lijven om het zaad op te vangen en te voo rkom en dat het kondoom scheurt. Daarom het u ite inde van het kondoom v rij van luch t kn ijpen. Bij het te rug trekken (vóór de penis opn ieuw slap w ord t !), houd je het kondoom vast, anders bestaat er gevaar dat het a fg lijd t en een deel van het zaadvocht in de schede geraakt. V e ilighe id sha lve ge b ru ik je voo r iedere gem eenschap een n ieuw kondoom !Ben je van plan voo r het eerst een kondoom te ge-, bru iken, dan doe je e r goed aan voo ra f te oefenen. Bovendien is het aanbevo len een kondoom a lt i jd sam en met een zaaddodend m idde l te gebru iken waarvan enke le m inuten vóó r de gem eenschap een dosis in de schede w ord t ge b rach t (zie verder).

Vf?OUvJELUK VOoUBertOEDM ICOEI HET pE£<iA8iOM

ÖAARMOED6R- HAiS

PE&S./tfhU M

/VN O S

S C H E D E M A A ó D e N V U B S

Veiligheid

V E IL IG o p voorwaarde dat h e t p e s s a r iu m :— o p d e ju is te m a n ie r w o rd t a a n g e b ra c h t.— in k o m b in a t ie m e t ee n z a a d d o d e n d e g e le i w o rd tg e b ru ik t .— g o e d p a s t in d e s c h e d e .

Verkrijgbaarheid

In a p o te k e n en k o n s u lta t ie b u re a u s . A lt i jd een d o k te r ra a d p le g e n d ie d e m a a t m o e t v a s ts te lle n .

s p ir a a lt je

Dit .s een apparaatje gem aakt van buigzaam mate- ".’ „ Tr ia a l (m e e s ta l p la s t ic ) d a t in d e b a a rm o e d e r w o rd . £ 5 . ® " .e] ke d ®9 é.é n " , pi1.* 21 d a 9 e n va n

Nadelen

— d e e e rs te m a a n d e n na h e t p la a ts e n va n d e s p ira a l k u n n e n z ic h b i jv e r s c h ijn s e le n v o o rd o e n : k ra m p e n in d e b u ik , ru g p ijn , b lo e d in g e n , u its to t in g . P ijn s t i l le n d e ta b le t te n (a s p ir in e s ) h e lp e n .— in d ie n b i jv e r s c h ijn s e le n v o o rk o m e n , z e k e r a ls d e z e h in d e r l i jk z ijn , m o e t je o n m id d e ll i jk n a a r d e d o k te r .— d e m e n s tru a t ie b lo e d in g is g e w o o n li jk w a t la n g -d u r ig e r en o v e rv lo e d ig e r .

Voordelen

— h e t is ee n g o e d k o o p m id d e l. É é n m a a l g e p la a ts t , ka n h e t o n b e p e rk te t i jd b l i jv e n z it te n (p la s t ic -* s p ira a l) o f m o e t s le c h ts o m d e ± 3 ja a r v e rw is s e ld w o rd e n (k o p e rs p ira a l) .— n ie m a n d m e rk t d a t je e e n v o o rb e h o e d m id d e l g e b ru ik t .

Veiligheid

V E IL IG ! D e b e tro u w b a a rh e id va n h e t m id d e l ka n n o g v e rg ro o t w o rd e n d o o r a l t i jd e e n z a a d d o d e n d m id d e l te g e b ru ik e n .

VerkrijgbaarheidAlleen de dokter plaatst en verwijdert tjet spiraaltje. De prijs van een spiraaltje schommelt tussen 350 è 500 F + prijs dokterskonsultatie.

de pilKombiiiatie- en sekwentiepilH e t g e b ru ik v a n d e « p i l » h o u d t in d a t h e t m e is je (m e e s ta l g e d u re n d e 21 d a g e n ) e lk e d a g é é n p i l in -n e e m t. D e ze p il le rv B e v a t te n e e n g e r in g e h o e v e e lh e id v ro u w e li jk e h o rm o n e n . Z i j v e rh in d e re n in d e e e rs te p la a ts d a t e e n e ic e l v r i jk o m t (o v u la t ie re m m e r) .E r b e s ta a t e e n g ro te v e rs c h e id e n h e id in h a n d e ls -p re p a ra te n . W e lk e p il v o o r jo u d e b e s te is , ka n a lle e n je a r ts , in o v e r le g m e t jo u n a o n d e rz o e k , b e p a le n . O o k ka n h e t z i jn d a t e e n v e ra n d e r in g v a n p il na e n k e le m a a n d e n n o d ig b l i jk t , w a n n e e r b e -p a a ld e o n a a n g e n a m e b ijv e r s c h ijn s e le n b li jv e n a a n -h o u d e n .

Kombinatie-pil

Ie d e re p il b e v a t tw e e s o o r te n h o rm o n e n .In e e n v e rp a k k in g k o m b in a t ie p il le n z i jn a lle ta b le t te n g e li jk (z e lfd e k le u r) .

Sekwentiële pil

In e e n v e rp a k k in g s e k w e n tië le p i l le n z it te n tw e e s o o r te n p il le n ( v e rs c h il le n d e k le u r ) . D e ze p il le n m o e te n in d e ju is te v o lg o rd e (s e k w e n tie ) w o rd e n in g e n o m e n .

Gebruik :

— w a n n e e r je v o o r h e t é é rs t m e t d e « p il » b e g in t, n e e m je d e e e rs te ta b le t o p d e e e rs te d a g va n d é m e n s tru a t ie (b .v . d e m e n s tru a t ie b e g in t o p 1 ju n i, je e e rs te p il n e e m je o p 1 ju n i) . J e n e e m t e r e lk e d a g é é n to t d e v e rp a k k in g le e g is (va n e e n v e r -p a k k in g m e t 21 p i l le n n e e m je d u s d e la a ts te o p21 ju n i) . D a a rn a w o rd t e r é é n w e e k g e s to p t. T i jd e n s

d e 28. O o k g e d u re n d e d e p i lv r i je p e r io d e is h e t

N a d e le n

— vo lgens som m ige jong ens/m ann en m aakt het ge b ru ik van het kondoom de pen is m inder gevoelig . A nderen kunnen dit als een voordee l onderv inden. De zaa du its to rting b lijft h ie rd o o r im m ers langer uit en je pa rtne r heeft dus m eer tijd om « k laar te kom en ».— het aanbrengen van het kondoom kan ervaren w orden als een on p re ttige on de rb rek ing .

V o o rd e le n

— een kondoom is eenvoud ig te hanteren.— het bescherm t tegen ges lach tsz iek ten .

(m e e s ta l p la s t ic ) d a t in d e b a a rm o e d e r w o rd t g e b ra c h t. De m e e s te s p ira a lt je s h e b b e n aan he t u it- m e is je /d é " v ro u w ' b é v e i I d ‘ e in d e e e n n y lo n d ra a d je . E r b e s ta a n s p ira a lt je s in yv e rs c h il le n d e v o rm e n (b .v. e e n d u b b e le S -lu s o f ee nT -v o rm ).S p ira a lt je s v e rv a a rd ig d u it p la s t ic o n d e rg a a n g e e n v e ra n d e r in g . E en s p ira a lt je m e t k o p e r v e r lie s t na z e k e re t i jd z ijn w e rk z a a m h e id o m d a t he t k o p e r <> o p lo s t >■ en g e le id e l i jk v e rd w ijn t . D it v r i jk o m e n d e k o p e r is n ie t s c h a d e li jk v o o r h e t l ic h a a m . N a zo w a t

- e r b e s la a n o o k v e rp a k k in g e n m e t 28 ta b le t te n , d e la a ts te ze ve n (o f zes ) b e v a tte n g e e n h o rm o n e n . Z ij w o rd e n to e g e v o e g d , o p d a t je n ie t zo u v e rg e te n o m na ee n p i lv r i je p e r io d e e e n n ie u w e v e rp a k k in g a a n te b re k e n .

t re d e n e r t i jd e n s h e t n e m e n va n d e p il b lo e d in g e ndrie ja a r is d e k o p e rv o o r ra a d zo v e e l v e rm in d e rd d a t o p , ra a d p le e g d a n je d o k te r . H e tz e lfd e m o e t je he t s p ira a lt je n ie t m e e r v e i l ig is. H e t s p ira a lt je m o e t d o e n in d ie n e r h e le m a a l g e e n b lo e d in g o p tre e d t ind a n v p r v a n n p n w n rH o n H n n r ö q o t.____ ___ . . _ . 9 . rda n v e rv a n g e n w o rd e n d o o r e e n n ie u w . H e t k o p e r s p ira a lt je ka n o o k w o rd e n in g e b ra c h t b i j v ro u w e n , d ie n o o it z w a n g e r z ijn g e w e e s t en w o rd t b o v e n d ie n m in d e r g e m a k k e li jk u itg e s to te n

m eisjes, d ie zelden of noo it met een jong en naar ^ en n e e m * aan d a t be t s p ira a lt je d e in n e s te lin g bed gaan, v inden het m issch ien wat veel gevraagd van e i* le m d e b a a rm o e d e r v o o rk o m t.

d e p i iv r i je p e r to d e (7 d a g e n ) . N a d ie p e r io d e ( in o n s g e v a l o p 29 ju n i) b e g in je m e t e e n n ie u w e re e k sp ille n .E lk h a lf ja a r e e n b e z o e k a a n d e d o k te r w o rd t a a n -g e ra d e n . Je k u n t m e t d e d o k te r u itm a k e n o f d e « p il >• al d a n n ie t v o o r jo u g e s c h ik t is.

W a n n e e r je één « p il - v e rg e e t in te n e m e n , ku n je d ie m e e s ta l b in n e n 36 u u r (z ie b ijg e v o e g d b r ie f je ) n o g in n e m e n z o n d e r r is ic o v o o r z w a n g e rs c h a p en d o o rg a a n m e t d e o v e rb li jv e n d e h o e v e e lh e id . In d ie n m e e r d a n 36 u v e r lo p e n z ijn , be n je n ie t m e e r v e il ig v o o r d e re s t van d e c y c lu s . T o c h m o e t in z o 'n g e va l he t in n e m e n u it d e v e rp a k k in g w a a rm e e je b e g o n n e n w as w o rd e n v o o rtg e z e t, om v o o r t i jd ig o p -tre d e n van de b lo e d in g te v e rm ijd e n . De v e rg e te n p il le n w o rd e n o v e rg e s la g e n . G e d u re n d e de ze p e r io d e m o ^ te p b o v e n d ie n a n d e re v o o rb e h o e d -m id d e le n w o rd e n to e g e p a s t. Na d e n o rm a le p a u ze van 7 d a g e n b e g in je aan een n ie u w e s tr ip . A ls je na d e p a u z e w e e k een d a g te la a t b e g in t aan een n ie u w e s tr ip , kun je in d ie p e r io d e z w a n g e r w o rd e n - in g e v a l b ra k e n o f d ia r re e o p tre e d t, is h e t m o g e lijk d a t he t o rg a n is m e n ie t d e t i jd h e e ft g e h a d de a k tie v e b e s ta n d d e le n van d e p il op te n e m e n . W at m o e t je d a n d o e n ? G e w o o n een n ie u w e p il in -ne m e n . (D a a ro m is he t v e rs ta n d ig om m e t v a k a n tie een e x tra s tr ip p il le n m ee te ne m e n . Een re se rve - v o o rra a d .) Na h e t in n e m e n van d ie e x tra p il, ga je g e w o o n d o o r m e t he t d a g e lijk s in n e m e n van 1 ta b le t to t en m e t de la a ts te , m a a r je g e b ru ik t een b i j -k o m e n d v o o rb e h o e d m id d e l, v o o ra l a ls he t b ra k e n o f de d ia r re e m e e rd e re d a g e n a a n h o u d e n . A ls ie t i jd e n s d e v a k a n tie v o o r td u re n d la s t h e b t van m a ag - s to o rn is s e n en d ia r re e , d a n is he t b e s t, n ie t h e le -m aa l o p d e p il te v e r tro u w e n en e r een k o n d o o m b ij te g e b ru ik e n .H et is a lt i jd h a n d ig ee n re c e p t je van de p il na a r he t b u ite n la n d m ee te ne m en . A ls je z o n d e r k o m t te z itte n o f w a n n e e r je s t r ip je zo e k ra a k t, ku n je d a a rm e e in ve e l la n d e n d e p il b ij d e a p o te k e r k r ijg e n .A ls je b i jv o o rb e e ld t i jd e n s de v a k a n tie n ie t o n -g e s te ld w ilt w o rd e n , kun je een p a u z e w e e k o v e r-s la a n , d u s n o n -s to p tw e e v e rp a k k in g e n g e b ru ik e n . Dan s la je v a n z e lf een m e n s tru a tie ove r.O p w e lk e le e f t i jd kan e e n m e is je m e t d e p il b e g in -nen ? O ve r he t a lg e m e e n w o rd t a ls r ic h t l i jn g e -n o m e n d a t je éé n ja a r re g e lm a tig m o e t h e b b e n g e m e n s tru e e rd .

Nadelen

— in h e t b e g in ku n je k la c h te n h e b b e n z o a ls : h o o fd p ijn , m is s e li jk h e id , tu s s e n t ijd s e b lo e d in g e n , g e s p a n n e n b o rs te n en g e w ic h ts to e n a m e . M e e s ta l v e rd w ijn e n d ie v e rs c h ijn s e le n na e n ig e m a a n d e n o f b ij v e ra n d e r in g van ty p e p il.— h e t is n o d ig d a t je ie d e re d a g ee n « p il » in -n e em t.H e t k o m t e ro p aan d it n o o it te v e rg e te n !

Voordalen

— e r z ijn g e e n v o o rz o rg e n n o d ig t i jd e n s d e g e -m e e n s c h a p .

— so m s v e rm in d e r t de d u u r van d e b lo e d in g .— e r tre d e n re g e lm a tig e en m in d e r h e v ig e b lo e d in -ge n op .— p ijn l i jk e m e n s tru a tie v e rb e te r t.

Veiligheid

ZE E R V E IL IG (o o k t i jd e n s d e « p il lo z e •> d a g e n ).

Verkrijgbaarheid

B ij d e a p o te k e r o p d o k te rs v o o rs c h r if t . De p r ijs s c h o m m e lt ro n d d e 180 F v o o r d r ie m a a n d e n . (V o o r w ie n ie t b ij d e « m u tu a lite it » is a a n g e s lo te n , is he t w e l ie ts d u u rd e r.)V o o rd a t een d o k te r een p il v o o rs c h r i j f t , is een a lg e m e e n o n d e rz o e k n o o d z a k e lijk . D a t h o u d t in : g e w ic h ts b e p a im g , m e te n van d e b lo e d d ru k , u r in e - o n d e rz o e k , g y n e c o io g is c h o n d e rz o e k en o n d e rz o e k van d e b o rs te n S o m m ig e d o k te rs n e m e n een u it- s t r i jk je v o o r v ro e g t i jd ig e o p s p o r in g van b a a r- m o e d e rk a n k e r.

MinipllD e m in ip il m o e t d a g e lijk s , d u s z o n d e r o n d e rb re k in g , o p é é n z e lfd e t i jd s t ip van d e d a g in g e n o m e n w o rd e n . D it b e te k e n t d a t e r m e t d it p ilre g ie m g e e n s p ra k e is van p i lv r i je p e r io d e s (p a u ze ). De w e rk in g va n d e m in ip il is a n d e rs d a n d ie van d e tw e e e e rs t-g e n o e m d e ty p e n p ille n . De m in ip il v o o rk o m t m e e s ta l d e e is p ro n g n ie t, m a a r m a a k t d e s l i jm p ro p in de b a a rm o e d e rh a ls o n d o o rd r in g b a a r v o o r d e z a a d -c e lle n . D it v e rk la a r t w a a ro m d e m in ip il m in d e r v e ilig is d a n d e k o m b in a t ie p il o f de s e k w e n tië le p il.

Gebruik

O o k d e m in ip il m o e t ze e r p re c ie s om d e 24 u u r en e lk e d a g o p d e z e lfd e t i jd in g e n o m e n w o rd e n . De e e rs te v e e rtie n d a g e n z ijn o n v e ilig .V e rg e e t je de m in ip il in te n e m e n , d a n kan d ie a ls n o g b in n e n 3 u u r in g e n o m e n w o rd e n . Is d it n ie t g e b e u rd , da n be n je g e d u re n d e v e e rtie n d a g e n o n -v e ilig . M a a r o n d e rtu s s e n ne e m je d e m in ip il v e rd e r. D eze p il is du s z e k e r n ie t g e s c h ik t v o o r m e is je s / v ro u w e n m e t een o n re g e lm a tig le e fp a tro o n .De m in ip il . is een m o g e lijk h e id v o o r m e is je s /v ro u w e n d ie d e k o m b in a t ie - o f s e k w e n tië le « p il » n ie t k u n -nen v e rd ra g e n .

Veiligheid

V E IL IG , d o c h d u id e li jk m in d e r d a n d e k o m b in a t ie - o f de s e k w e n tië le p il. De e e rs te 14 d a g e n e c h te ro n v e ilig .

Verkrijgbaarheid

O p d o k te rs v o o rs c h r if t . V e rk r ijg b a a r in a p o te k e n .

PrikpilD e « p r ik p i l » is e e n 3 - o f 6 -m a a n d e lijk s e in s p u it in g in h e t s p ie rw e e fs e l. D eze in s p u it in g b e v a t d e z e lfd e s to f fe n a ls d e « m in ip il », d o c h in v e e l g ro te re d o s is .

Veiligheid

In d ie n t i jd ig h e rh a a ld , z e e r v e ilig .

Verkrijgbaarheid

D eze in s p u it in g w o rd t d o o r d e d o k te r to e g e d ie n d .

s te r i l is a t ieIn t e g e n s te l l in g to t a l le v o r ig e b e s p ro k e n v o o r b e h o e d -m id d e le n . is s te r i l is a t ie to t o p h e d e n e e n - « d e fin itie f ■ v o o r -b e h o e d m id d e l Na d e z e in g re e p b e n je b l i jv e n d o n v r u c h t -b a a r en s lu it je d e m o g e li jk h e id u it n o g k in d e re n te v e r -w e k k e n o t te k r i jg e n .V ó ó r d e s te r i l is a t ie w o rd t u itg e v o e rd , is e e n m e d is c h en p s y c h o lo g is c h o n d e rz o e k n o o d z a k e li jk , o m te g e n a a n w i|Z in g e n o p h e t s p o o r te k o m e n e n m o g e li jk e s p i j t te v o o rk o m e n S te r i l is a t ie kan z o w e l b i j m a n n e n a ls b i j v ro u w e n u itg e v o e rd w o rd e nB ij d e m an w o rd t u it d e b e id e z a a d le id e rs e e n s tu k je w e g -g e k n ip t en d e v r i je e in d ie s a lg e b o n d e n . D a a rd o o r k u n n e n g e e n z a a d c e lle n m e e r a a n g e v o e rd w o rd e n . T i jd e n s de e e rs te m a a n d e n b l i j f t d e m a n e v e n w e l v ru c h tb a a r , o m d a t e r n o g z a a d c e lle n a a n w e z ig z i jn . D a a ro m m o e t d e m a n een d r ie ta l k e e r z ijn s p e rm a la te n o n d e rz o e k e n . W o rd e n in d it s p e rm a g e e n z a a d c e lle n m e e r g e v o n d e n , d a n m a g h i j z o n d e r v o o rz o rg e n g e m e e n s c h a p h e b b e n T i jd e n s d e z e p e r io d e m o e t n a tu u r l i jk een a n d e r v o o r b e h o e d m id d e l g e -b ru ik t w o rd e n .D e ze in g re e p h e e lt g e e n s c h a d e l i jk e g e v o lg e n v o o r h e t l ic h a a m en h e e ft g e e n in v lo e d o p h e t s e k s u e le b e le v e n P la a ts e l i jk e v e rd o v in g is g e w o o n li jk v o ld o e n d e M e n h o e lt m e e s ta l n ie t in h e t z ie k e n h u is te b l i jv e n .In h e t lic h a a m z e il v e ra n d e r t e ig e n l i jk n ie ts . De b e la n g -r i jk s te v e ra n d e r in g is d a t h e t (z a a d )v o c h t g e e n z a a d c e lle n m e e r b e v a l. H e t u i ts to r te n va n h e t (z a a d )v o c h t g a a t v e rd e r en d e (z a a d )u its to r tm g is n ie t m e rk b a a r v e rk le in d .

B i j d e vrouw w o rd t u it d e e i le id e rs e e n s tu k je w e g g e k n ip t en w o rd e n d e v r i je u ite in d e n a fg e b o n d e n . D a a rd o o r k u n n e n g e e n e ic e l le n m e e r in d e b a a rm o e d e r te re c h t k o m e n . D eze in g re e p h e e ft g e e n in v lo e d o p h e t s e k s u e le b e le v e n . De m e n s tru a t ie g a a t g e w o o n v e rd e r .T o t o p h e d e n w e rd m e e s ta l een b u ik o p e r a t ie u itg e v o e rd o n d e r v o l le d ig e v e rd o v in g . E en h e r s te lp e r io d e va n 7 to t 10 d a g e n in h e t z ie k e n h u is w a s d a n o o k n o o d z a k e li jk E en van d e m e th o d e n d ie te g e n w o o rd ig w o rd t to e g e p a s t is s te r i l is a t ie d o o r m id d e l va n la p a ro s k o p ie . E en la p a ro s c o o p is e en s o o r t k i jk e r , d ie d o o r e e n s n e e t je in d e o n d e rs te ra n d van d e n a v e l in d e b u ik h o lte w o rd t g e b ra c h t en w a a r-d o o r d e a rts h e t v e r lo o p va n d e in g re e p g e m a k k e li jk kan v o lg e n M e t b e h u lp va n e le k t r ic i t e i t s m e lt d e a r ts p la a ts e l i jk d e w a n d e n va n b e id e e i le id e rs s a m e n . O m v o lk o m e n z e k e r te z ijn d a t d e e i le id e rs z ic h n ie t m e e r k u n n e n o p e n e n , w o rd t e e n k le in s tu k je u it h e t s a m e n g e s m o lte n g e d e e lte va n b e id e e i le id e rs w e g g e k n ip t D a n k z i j la p a ro s k o p ie is s te r i l is a t ie b i j d e v ro u w v e e l e e n v o u d ig e r g e w o rd e n . De in g re e p d u u r t ± h a lf u u r . M e n m o e t ó e n to t tw e e d a g e n in h e t z ie k e n h u is b li jv e n .

v o o rb e h o e d m id d e le n o m s a m e n m e t a n d e re m id d e le n t e g e b r u ik e n : z a a d d o d e n d e o f c h e m is c h e m id d e le n .

Voordelen

— he t kan e e n o p lo s s in g b ie d e n in een n o o d -s itu a tie .

Verkrijgbaarheid

A lle e n o p d o k te rs v o o rs c h r if t in a p o te k e n . De p r ijs van de -« m o rn in g -a f te r » p il s c h o m m e lt ro n d d e 80 fr.

Bij meisjes/vrouwen met een re g e lm a tig e cyc lu s van b.v.29 d a g e n , v in d t d e e is p ro n g g e w o o n l i jk p la a ts o p o n g e v e e r d e 15e d a g n a h e t b e g in van d e m e n s tru a t ie .H e t e it je kan 24 u u r ( = 1 d a g ) b l i jv e n le v e n en d e z a a d -c e l le n g e m id d e ld 72 u u r ( = 3 d a g e n ) . A ld u s k u n je de v ru c h tb a re p e r io d e ( in e e n re g e lm a t ig e c y c lu s va n 29 d a g e n ) b e p a le n d o o r d e z e a ls v o lg t te b e re k e n e n• 4 d a g e n v ó ó r d e e is p r o n g (3 d a g e n o v e r le v m g s t i jd van e e n z a a d c e l p lu s é é n d a g - v e i l ig h e id s m a rg e »).• d e d a g van d e e is p ro n g .• 2 d a g e n na d e e is p r o n g (1 d a g o v e r le v in g s t i jd va n een e ic e l p lu s é é n d a g - v e i l ig h e id s m a rg e ■■).D o c h . je m o e t re k e n in g h o u d e n m e t h e t fe it , d a t d e e ic e l n ie t a l t i jd p re c ie s o p d a g 15 za l v r i jk o m e n . D it ka n b e s t een p a a r d a g e n v ro e g e r o f la te r p la a ts v in d e n . A ls w e nu a a n -n e m e n d a t h e t v r i jk o m e n va n d e e ic e l ka n p la a ts v in d e n tu s -sen d a g 11 en d a g 20. d a n m o e t m e n d a a ru it a f le id e n d a t d e v ru c h tb a re p e r io d e z ic h u it s tr e k t va n d a g 8 to t d a g 21.Bij meisjes/vrouwen met een o n re g e lm a tig e c yc lu s m ag

Seen e n k e le d a g va n d e c y c lu s a ls v e i l ig w o rd e n a a n z ie n .m de « v ru c h tb a re p e r io d e te k e n n e n , m o e t h e t m e is je

g e d u re n d e m in s te n s é é n ja a r n a u w k e u r ig d e b e g in d a g e n va n h a a r m e n s tru a t ie n o te re n .

De temperatuurmethodeH e t m e is je /d e v ro u w p ro b e e r t m e t e e n te rm o m e te r h e t t i j d -s t ip va n d e o v u la t ie v a s t te s te l le n .O p h e t o g e n b l ik v a n . o f ju is t na d e e is p r o n g , s t i ig t de l ic h a a m s te m p e r a tu u r n a m e li jk m e t 0.4 to t 0.8 g ra d e n C e ls k ia en b l i j f t o p e e n ie ts h o g e r n iv e a u to t d e v o lg e n d e * m e n s tru a t ie .

De - v e i l ig e p e r io d e b e g in t n a d a t d e te m p e ra tu u rs v e th o g in g o p v ie r a c h te re e n v o lg e n d e d a g e n is v a s tg e s te ld . De v e i l ig e p e r io d e s t re k t z ic h u it to t d e m e n s tru a t ie . De te m p e ra tu u r w o rd t m e t e e n g e w o n e te rm o m e te r ( in d e m o n d ) o p g e n o m e n . D it m o e t e lk e d a g v ó ó r h e t o p s ta a n g e b e u re n , 3 m in u te n la n g . n a e e n v o l le d ig e n a c h tru s t. A lk o h o lg e b r u ik . la a t g a a n s la p e n , s la p e lo o s h e id , e e n v o u d ig e in fe k t ie s (g r ie p je , v e r -k o u d h e id ) g e v e n e e n fo u te te m p e ra tu u rc u rv e

T o t h ie r d e v o o rb e h o e d m id d e le n d ie in o n s la n d he t m e e s t g e b ru ik t w o rd e n . B ij d e ke u ze zu l je re k e n in g m o e te n h o u d e n m e t w a t v o o r jo u en je p a r tn e r h e t m e e s t v e il ig e én A a n v a a rd b a re v o o r-b e h o e d m id d e l is. In fo rm e e r je z e e r g ro n d ig , en d e g e li jk o v e r h e t ju is te g e b ru ik va n h e t v o ö rb e h o e d - m id d e l, d a t je va n p la n b e n t te g e b ru ik e n ( le e s b.v. z e e r a a n d a c h t ig d e in g e s lo te n g e b ru ik s -a a n w ijz in g ).

H et g a a t h ie r om d iv e rs e p re p a ra te n (c rè m e s , g e le i, pa s ta , s c h u im in s p ra y -v o rm . s c h u im ta b le tte n . *s u p p o s ito ire s ) , d ie v ó ó r d e g e m e e n s c h a p in de s c h e d e w o rd e n g e b ra c h t. D eze m id d e le n d o d e n de z a a d c e lle n en m a ke n ze o n b e w e e g lijk .

fkO&D-VEAu e S

Nadelen

— ze m o e te n v r ij k o r t v o o r d e g e m e e n s c h a p w o r -d e n in g e b ra c h t. D e t i jd v e rs c h ilt n a a rg e la n g he t g e b ru ik te p re p a ra a t : he t k o . ïs t v o o r he t s c h u im en he t la n g s t v o o r d e ta b le tte n .— d e m e e s te p ro d u k te n z ijn m a x im u m 2 u u r w e rk -zaam . B ij u its te l o f h e rh a lin g van g e m e e n s c h a p m o e t o p n ie u w e e n d o s is z a a d d o d e n d m id d e l w o r -d e n a a n g e b ra c h t.

Voordelen— ze zijn ge m akke lijk te gebru iken.— e r is g e e n h in d e r t i jd e n s d e g e m e e n s c h a p . N a d ie n h o e ft n ie ts v e rw ijd e rd te w o rd e n .

Veiligheid

V e ilig e n k e l in d ie n d e ze m id d e le n te g e li jk e r t i jd g e -b ru ik t w o rd e n m et een a n d e r v o o rb e h o e d m id d e l zo a ls k o n d o o m , p e s s a r iu m o f s p ira a lt je . De p r ijs van s c h u im in s p ra y -v o rm s c h o m m e lt ro n d d e 150 fr. en va n c rè m e ro n d d e 50 fr.

Verkrijgbaarheid

V rij v e rk r ijg b a a r in a p o te k e n .

onveiligemethoden

s a

u|ir

Nadelen en veiligheidA lle e n d e te m p e ra tu u rm e th o d e ka n e e n v e i l ig e m e th o d e z ijn . De u itv o e r in g e rv a n is o m s la c h t ig en v e le m e is je s /v ro u w e n s la g e n e r n o o it in e e n g o e d e te m p e ra tu u rc u rv e te m a k e n o f d e c u rv e k o r re k t te v e rk la re n .De m e th o d e ven O g ln o -K n a u e is n ie t v e i l ig en h e e ft h e e l w a t n a d e le n :— m in s te n s 6 o f l ie fs t 12 m a a n d e n la n g m o e t je d e b e g in -d a tu m va n d e m e n s tru a t ie n o te re n— d e m e e s te m e is je s /v ro u w e n h e b b e n g e e n re g e lm a t ig e c y c lu s , z o d a t z i j o n m o g e l i jk h e t t i jd s t ip va n d e v o lg e n d e m e n s tru a t ie k u n n e n v o o rz ie n .Z e lts al h e b je e e n v r i j re g e lm a t ig e c y c lu s , to c h b l i j f t h e t g o k k e n n a a r h e t t i jd s t ip van d e e is p ro n g .H e b je e e n o n r e g e lm a t ig e c y c lu s , d a n is d e ze m e to d e to ta a l o n b ru ik b a a r 1— a l le r le i fa k to re n k u n n e n h e t o g e n b lik va n d e e is p ro n g b e - in v lo e d e n ( k l im a a tv e ra n d e r in g , v e rm o e id h e id , s p a n n in g e n (b .v e x a m e n t ijd ) , g e b ru ik va n a lk o h o l, e e n d o o d g e w o n e v e rk o u d h e id .D e p e r io d ie k e o n th o u d in g is o n b e tro u w b a a r en in d e v a k a n t ie d e u g t z i j h e le m a a l n ie t. W a a ro m ? D o o r een a n d e re m a n ie r va n le v e n in e e n a n d e r k lim a a t , ra a k t de m e n s tr u a t ie c y c lu s v a a k in d e w a r.S o m s h e b je z in o m te v r i je n t i jd e n s d e d a g e n d a t je n ie t •• m ag

Voordelen— g e e n h u lp m id d e l n o d ig .

bij ongelukjes is er nog

w a a r t e v e rk r ijg e n

BelgiëEr z ijn g e e n le e f t i jd s g re n z e n om a n t ik o n c e p t iv a te b e k o m e n . S o m m ig e g e n e e s h e re n w e ig e re n v o o r -b e h o e d m id d e le n v o o r te s c h r ijv e n o p g ro n d van p e rs o o n lijk e f i lo s o f is c h e o f g o d s d ie n s t ig e o v e r-tu ig in g e n , o f o m d a t je v o lg e n s hen te jo n g b e n t. V a a k g e b e u r t d it n ie t o p g ro n d van ee n m e d is c h e te g e n a a n w ijz in g (d it b e te k e n t d a t e r b e p a a ld e l ic h a m e li jk e a fw ijk in g e n o f z ie k te n z ijn , w a a ro p v o o rb e h o e d m id d e le n ee n o n g u n s t ig e u itw e rk in g k u n n e n h e b b e n ). T o c h kan je p r in c ip ie e l he t b e s t te re c h t b ij je e ig e n h u is a rts , d ie je m e d is c h e v o o r- a e s c h ie d e n is ken t.

BuitenlandIn he t b u ite n la n d z ijn v o o rb e h o e d m id d e le n n ie t a lt i jd even g e m a k k e li jk v e rk r i jg b a a r . K o n d o o m s z ijn in F ra n k r ijk en Ita lië in a p o te k e n te v e rk r ijg e n .In W .-D u its la n d . J o e g o s la v ië en N e d e r la n d ku n je ze o v e ra l v in d e n in s u p e rm a rk te n en a u to m a te n .In d e z e d r ie la n d e n is d e p il v e r k r i jg b a a r o p d o k te rs v o o rs c h r if t . In S p a n je z ijn a lle v o o rb e h o e d -m id d e le n v e rb o d e n .De « m o rn in g a fte r » -p il is in he t b u ite n la n d n ie t s te e d s g e k e n d .

v o o r w ie le z e n w i l o v e r v o o r b e h o e d m id d e le n :

H. V an K ata en M . T h le ry , G e b o o rte n re g e lin g (A n tl- k o n c e p tle ), u itg a v e : O r th o P h a rm a c e u t ic a , B e e rs e , 1974. P ra k tis c h e G id s vo o r de G e z in s p la n n in g , u itg a v e : V e r -b ru ik e r s u n ie . B ru s s e l. 1973. P r i js : 168 F.Jan van L ie sh o u t en C . T h . van S c h a lk : O p e n en B lo o t, u itg a v e : W e te n s c h a p p e li jk e U itg e v e r i j , A m s te rd a m , 1974.P r i js : 305 F.

M a rtin C a rto n : H e t G ro e n e B o e k je v o o r M e is je s , u itg a v e : B ru n a . U t re c h t. P r i js : 48 F.M a rlë tte C .T . M o o rs -M o m m e rs : G e b o o rte re g e lin g , u itg a v e : O r th o P h a rm a c e u t ic a , B e e rs e . P r i js : g ra t is .

b e la n g r ijk e a d re ss e n

A ls een d o k te r o f a p o te k e r je n ie t kan o f w il h e lp e n , n e e m d a n k o n ta k t o p m e t e e n g e s p e -c ia lis e e rd c e n tru m .

Gespecialiseerde centraG e z ie n h e t a a n ta l en d e g ro te v e rs c h e id e n h e id va n d eze c e n tra (e r z i jn c e n t ra a a n g e s lo te n b i j d e F e d e ra t ie van c e n tra v o o r G e z in s p la n n in g e n S e x u e le O p v o e d in g e n c e n tra a a n g e s lo te n b i j d e F e d e ra t ie v o o r c o n s u lta t ie b u r e a u s v o o r le v e n s - en g e z in s m o e il i jk h e d e n ) is h e t o n m o g e l i jk ze a lle m a a l in d e z e fo ld e r o p te n e m e n .W a a rv o o r je e r te r e c h t k u n t, w a t h u n f i lo s o f is c h e o f g o d s -d ie n s t ig e s t re k k in g is , a d re s s e n , te le fo o n n u m m e rs en o p e n in g s u r e n , ku n je te w e te n k o m e n b i j In fo -J e u g d N a tio n a a l, K o r t r i jk s e p o o r ts t r a a t 98 . 9000 G e n t, te l. 091/25 95 25 (v ra g e n n a a r d e d o k u m e n ta t ie a fd e l in g ) .

Jongereninformatie- en adviescentraH e lp e n ju l l i e o o k b i j v ra g e n o v e r v o o r b e h o e d m id d e le n . A d re s s e n , te le fo o n n u m m e r s en o p e n in g s u re n , w a a rv o o r je e r te r e c h t k u n t v e rn e e m je va n In fo -J e u g d -N a t io n a a l, K o r t r i jk s e p o o r ts t r a a t 98 , 9000 G e n t. te l. 091/25 95 25.

Telefonische hulpdienst

Terugtrekken(oppassen, coïtus interruptus)D e jo n g e n /m a n tre k t d e p e n is te ru g u it d e s c h e d e w a n n e e r h i j - v e rm o e d t - d a t d e z a a d u i ts to r t in g za l k o m e n . H ij z o rg t e t- z o v o o r d a t d e z a a d u i ts to r t in g b u ite n d e v a g in a p la a ts -v in d t .

Nadelen— d e jo n g e n /m a n m o e t z ic h v o o r td u re n d o n d e r k o n t ro le h o u d e n . H e t m e is je /d e v ro u w is b e v re e s d d a t d e jo n g e n / m a n z ic h te la a t z a l te r u g t re k k e n . B e id e n k u n n e n in een to e s ta n d v a n a n g s t e n s p a n n in g v e rk e re n . O p d ie m a n ie r v r i je n is v o o r v e le n n ie t e rg p re tt ig .— jo n g e re n s la g e n e r n ie t in h e t o g e n b lik va n d e z a a d -u its to r t in g te v o o rz ie n .— v ó ó r d e e ig e n li jk e z a a d u i ts to r t in g k o m t e r v o c h t v r i j en d it v o c h t b e v a t v ru c h tb a re z a a d c e lle n ! O o k ka n e r aan de p e n is n o g z a a d v o c h t z it te n va n e e n v o r ig e g e m e e n s c h a p o f z e lfb e v re d ig in g (m a s tu rb a t ie ) . (Z a a d c e lle n b l i jv e n im m e rs g e m id d e ld d r ie d a g e n le v e n ')

Voordelen— e r z i jn g e e n h u lp m id d e le n o f m e d ik a m e n te n n o d ig .— h e t k o s t n ie ts . . . m a a r n o g m a a ls , b i j * te ru g t re k k e n - lo o p t h e t m e is je /d e v ro u w g ro o t r is ik o in v e rw a c h t in g te g e ra k e n .

VeiligheidO N V E IL IG !

Periodieke onthouding(kalendermetode)

Metode van Ogino-KnausB ij d e z e m e th o d e w o rd t g e m e e n s c h a p in d e p e r io d e ro n d d e e is p ro n g v e rm e d e n . H e t m e is je /d e v ro u w h e e ft im m e rs d e g ro o ts te ka n s b e v ru c h t te w o rd e n o p h e t o g e n b lik d a t h e t e it je lo s k o m t va n d e e ie r s to k . D it is o n g e v e e r 14 d a g e n v ó ó r d e m e n s tru a t ie b e g in t (o o k b i j e e n c y c lu s va n b .v .34 d a g e n is d a t 14 d a g e n v ó ó r d e m e n s tru a t ie !). De b e re k e n in g s te u n t o p d e d a tu m va n d e v o lg e n d e m a a n d -s to n d e n . d it is d u s o o e e n o n b e k e n d e .

de " m o rn in g a f t e r " p il

De « m o rn in g a fte r » -p il w o rd t n ie t g e re k e n d to t de k la s s ie k e v o o rb e h o e d m id d e le n . H et is een m e to d e d ie b ijn a n o o it fa a lt, d o c h he t is e e n « p a a rd e -nmiddel ». D a a ro m a lle e n te g e b ru ik e n in n o o d -s itu a t ie s (b.v. a ls een k o n d o o m s c h e u r t o f a ls je g e en v o o rb e h o e d m id d e le n h e b t g e b ru ik t) .De « m o rn in g a fte r » -p il b e le t d a t een e v e n tu e e l b e v ru c h t e it je z ic h in de b a a rm o e d e rw a n d in n e s te lt. De <■ m o rn in g a fte r » -p il is n ie t één p il, m a a r een re e ks van p il le n , d ie 5 d a g e n la n g m o e te n w o rd e n ir ïg e n o m e n . De w e rk in g is a lle e n d o e ltre f fe n d , in d ie n de e e rs te p il w o rd t in g e n o m e n b in n e n 36 u u r na de g e m e e n s c h a p .G e z ie n de « m o rn in g a fte r » -p il een g ro te h o e v e e l-h e id v ro u w e li jk e h o rm o n e n b e va t (o n g e v e e r 60 to t 100 m aa l zo ve e l a ls de g e w o n e p il) , is g e re g e ld g e b ru ik van d it m id d e l b e s lis t af te ra d e n .

Wanneer je deze pillen hebt ingenomen, blijf je on-veilig en moét je daarom een voorbehoedmiddel gebruiken tot de eerstkomende menstruatie is in-getreden.W a n n e e r d e b lo e d in g k o m t, d a n s ta r t je e v e n tu e e l m e t d e p il. A ls je te la a t m e t de «< m o rn in g a fte r »- p il b e g in t en d e k u u r m is lu k t, m o e t je e r w e l re k e n in g m e e h o u d e n d a t de v ru c h t b e s c h a d ig d kan w o rd e n .

V o o rb e e ld : D ie th y ls t i lb o e s tro l (h a n d e ls n a a m : D is t i lb è n e ) 50 m g p e r d a g , g e d u re n d e v i j f a c h te r -e e n v o lg e n d e d a g e n , te b e g in n e n te n la a ts te 36 u u r na d e g e m e e n s c h a p .

Nadalan

— je k u n t e r e rg m is s e li jk va n z ijn . D a a ro m is he t n u tt ig d a t d e d o k te r te v e n s e e n a n t ib ra a k m id d e l v o o rs c h r i j f t .— h e rh a a ld g e b ru ik is s c h a d e li jk v o o r je lic h a a m .

P ro b le m e n i.v .m . v o o r b e h o e d m id d e le n d o e n z ic h w e l e e n s v o o r t i jd e n s h e t w e e k -e n d . En d a n kan w a c h te n z w a n g e r -s c h a p v o o r g e v o lg h e b b e n .De m e e s te c e n t ra z ijn d ic h t t i jd e n s h e t w e e k -e n d .In N e d e r la n d b e s ta a t e e n te le fo n is c h e h u lp d ie n s t d ie je d a g en n a c h t in fo r m a t ie ka n g e v e n o v e r v o o r b e h o e d m id d e le n : De te le fo n is c h e h u lp d ie n s t va n d e N .V .S .H . (N e d e r la n d s e v e re n ig in g v o o r S e x u e le h e rv o rm in g ) : 00 (w a c h te n o p k ie s - to o n v o o r in te r n a t io n a le v e rb in d in g ) 31 ( = N e d e r la n d )70 ( = D en H a a g ) 60.00.10 ( = a b o n n e e n u m m e r) . D it n u m m e r is va n 9 u u r 's m o rg e n s to t 23 u u r 's a v o n d s (o o k o p z a te rd a g e n z o n d a g ) b e re ik b a a r .J e k u n t in fo r m a t ie v ra g e n o v e r v o o r b e h o e d m id d e le n (en w a t te d o e n b i j o n g e lu k je s ) . D e ze h u lp d ie n s t g e e ft o o k a d v ie z e n b i j s e x u e le p ro b le m e n . Is u ite r a a rd b e d o e ld v o o r N e d e r-la n d e rs , m a a r o o k B e lg e n k u n n e n o p b e l le n .

ZiekenhuizenIn s o m m ig e z ie k e n h u iz e n ku n je b i j d e w a c h td ie n s te n van d e g y n e c o lo g is c h e a fd e l in g d a g é n n a c h t te r e c h t v o o r d r in -g e n d e g e v a lle n ( je h e b t d e p i l v e rg e te n o f h e t k o n d o o m s c h e u rd e e n je w i l t o v e r d e m o rn in g - a f te r -p i l b e s c h ik k e n ) .

O n tw e rp te k s t en e in d re d a k t ie : M y ro s e L a q u iè re . M a re L a q u iè reM e d is c h a d v ie s : P ro f. D r. M . T h ie ry T e k s tb e w e rk in g : F n ts S c h e ts k e n T e k e n in g e n ; D ir k B u lc k e n s L a y -o u t : P ie t V a n d e k e rc k h o v e P ro ie k t - k o ö rd in a t ie : M a re L a q u jè re

Met vriendelijke dank aen Info-Jeugd Nationaal voor de toestemming tot overname.