Scandinavische thrillers

20
STEDELIJKE OPENBARE BIBLIOTHEEK Weverijstraat 9, 8900 IEPER 057 / 239 420 [email protected] Boeken om te schudden en te beven : de Scandinavische thrillers Zomer 2010

Transcript of Scandinavische thrillers

Page 1: Scandinavische thrillers

STEDELIJKE OPENBARE BIBLIOTHEEKWeverijstraat 9, 8900 IEPER

057 / 239 [email protected]

Boeken om te schudden en te

beven : de

Scandinavische thrillers

Zomer 2010

Page 2: Scandinavische thrillers
Page 3: Scandinavische thrillers

Met hun tien romans over Martin Beck legden het echtpaar Maj Sjöwall en Per Wahlöö de fundamenten voor de grote oogst Scandinavische misdaadromans die we u vandaag kunnen presenteren. Het eerste deel over politieman Beck verscheen in 1965, het laatste in 1975.

Recensent John Vervoort stelt het als volgt : 'De invloed van Sjöwall en Wahlöö kan nauwelijks onderschat worden. Zij leerden schrijvers van politieromans dat een sterke plot zonder problemen kan worden gecombineerd met een doorgedreven karakteranalyse en een gezonde portie maatschappijkritiek. Zij zijn de inspiratiebron geweest voor vele andere thrillerauteurs en diverse tv-series, van Flikken tot NYPD Blue, zijn aan hen schatplichtig. Veel van hun maatschappijkritiek is niet eens gedateerd.' (Standaard der Letteren, 30/10/2003)

Dat maatschappijkritische is in de Scandinavische misdaadroman blijven doorleven, zodat er soms gesproken kan worden van 'sociale misdaadromans'. De actie staat zelden op de eerste plaats (en daarom krijgen ze in de VN-thrillergids al eens een sterretje minder). Henning Mankell, bijvoorbeeld, die nu het boegbeeld is van de Scandinavische misdaadliteratuur wil met zijn inspecteur Wallanderreeks iets gelijkaardigs bereiken als Sjöwall en Wahlöö. In het voorwoord op één van de boeken met de inspecteur schrijft hij dat er aanvankelijk een ondertitel voorzien was voor de reeks : 'romans over de Europese onrust'. En hij stelt ook ‘Het spannende verhaal is geen doel op zich. Ik schrijf vanuit sociale betrokkenheid. Eerst is er de bedoeling en dan de plot. Nooit andersom. Ik moet iets willen overbrengen. De misdaadroman is daarvoor bij uitstek geschikt. Door middel van een misdaadgeschiedenis kun je de maatschappij een spiegel voorhouden. (…) Ik schrijf misdaadverhalen om maatschappelijke problemen aan te kaarten.’ (Geplukt uit Ine Jacets Mankell-dossier van crimezone.nl). Deze overtuiging verklaart de aandacht die hij heeft voor de maatschappelijke context, waarin zijn personages evolueren. Uiteraard zijn de Wallander-boeken dan ook geen vrijblijvende misdaadliteratuur.

Na Mankell was er het fenomeen Stieg Larsson, maar ook zijn opvolging is verzekerd met auteurs als Arnaldur Indridason, Ake Edwardson, Camilla Laeckberg en anderen…

Veel (ont)spannend leesplezier.

De auteurs van wie er dit jaar nieuw werk verschenen is, worden in het grijs aangeduid.

Page 4: Scandinavische thrillers

Jussi ADLER-OLSEN (Denemarken) : De vrouw in de kooi (2010). Eerste deel van een trilogie : ‘Serie Q’, de naam van een speciale politie-eenheid die zich bezighoudt met oudere, onopgeloste moordzaken. Deel 2 en 3 zullen nog dit jaar beschikbaar zijn.

Karin ALVTEGEN (Zweden) : Familie van Astrid Lindgren. Wordt in Zweden tot de top gerekend. Na de dood van haar broer (verongelukt tijdens het bergbeklimmen), begon ze te schrijven om aan een depressie te ontsnappen. Schuld (2003), Verraad (2004), Schaamte (2006). Schaduw (2008). De vroegere huishoudster van de Zweedse schrijver en Nobelprijswinnaar Axel Ragnerfeldt overlijdt. Aangezien ze geen familie heeft, regelt een ambtenaar begrafenis en inboedel en neemt daartoe contact op met mensen die de vrouw gekend hebben, onder andere Jan-Erik Ragnerfeldt die met literaire avonden de gedachtenis aan zijn vader levend houdt. Axel zelf ligt na een hersenbloeding verlamd op bed. Toch breekt er bij hem paniek uit als hij hoort van het overlijden. Ook zijn vrouw voelt zich er niet prettig bij. En collega-schrijver Torgny wil het een en ander weten van de familie Ragnerfeldt.. Een sterke psychologische thriller…

Kurt AUST (Geboren in Denemarken, maar nu woonachtig in Noorwegen) : Dag des oordeels (2001), De derde waarheid (2003). Zijn werk wordt omschreven als Umberto Eco uit Noorwegen. Thomas Boueberge, een wetenschapper, en zijn leerling Petter Hortten spelen in beide boeken de hoofdrol. In ‘De derde waarheid’ moeten ze in het 18de-eeuwse Noorwegen in opdracht van de koninklijke rechtbank de moord op een voogd van een landgoed onderzoeken.In 'De onzichtbare broeders' (2007) gaat wiskundige Even Vik op zoek naar de geheimen van Newton. Voor de liefhebbers van Dan Brown…

Birger BAUG (Noorwegen) : Straf (2010). Debuut. Een 13-jarige jongen pleegt zelfmoord omdat hij voortdurend gepest wordt. 24 jaar later moet inspecteur Halvor Heming een aantal moorden oplossen. Hij is niet met zijn werk getrouwd, maar met een voltijds werkende vrouw. Ze hebben drie kinderen die naar crèches, scholen en sportvelden gevoerd moeten worden… Maar tussendoor slaagt hij er toch in zijn werk te doen.

Camilla CEDER (Zweden) : Bevroren ogenblik (2009). Debuut. Op het Zweedse platteland worden in korte tijd twee gruwelijke moorden gepleegd. Het is aan commissaris Christian Tell de moordenaar te vinden. Tell is ervan overtuigd dat er een link tussen de vermoorde mannen moet zijn. Zijn team spit in het verleden van alle betrokkenen en men komt uiteindelijk tot de conclusie dat een van de moorden een vergissing moet zijn. Het feit dat Tell verliefd wordt op een van de getuigen, zorgt voor verwarring en consequenties.

Arne DAHL (Zweden) : Pseudoniem waarachter Jan Arnald schuilgaat. Misterioso (2005), Schijnoffer (2006). Europa blues (2008).Bijbelse wateren (2009). De vijfde in het Nederlands vertaalde Zweedse thriller uit een reeks van tien (perfect zelfstandig leesbaar) over de Stockholmse ‘speciale eenheid van de rijksrecherche voor geweldsdelicten van internationale aard’. Kerstin Holm en haar collega-rechercheur en vriend Paul Hjelm verhoren Dag Lundmark, ook politieman en ex-verloofde van Kerstin, na een schietpartij, waarbij Dag betrokken was. Dit is de start van een confrontatie met stapels lijken, doorspekt met tal van bijbelcitaten, waarin de rechercheurs achter de feiten blijven aanhollen. De thriller overtuigt dankzij de meeslepende vertelstijl, de humoristische ondertoon die ongeacht de gruwelen altijd aanwezig is…

Kjell Ola DAHL (Noorwegen) : Etalagemoord (2003), Een meer vol leugens (2005), De vierde overvaller (2006), Gevangen in het web (2008). Wraakengel (2009). Zesde vertaalde deel uit Dahls politieserie rond de wat melancholieke hoofdinspecteur Gunnarstranda en zijn jonge vrijgezelle collega rechercheur Frank Frølich uit Oslo. Een collega-politieman, Ivar Killi, wordt vermoord gevonden. Gunnarstranda leidt het onderzoek, maar ondervindt veel weerstand van collega’s omdat hij Killi wegens overmatig gebruik van geweld met ziekteverlof had gestuurd. Bewijsmateriaal (geheugenkaart met erotische foto’s van een vastgebonden jong meisje in Killi’s appartement) verdwijnt van Gunnarstranda’s bureau. Hij wordt van de zaak gehaald en toegevoegd aan Frank Frølich die de verdwijning van een advocaat onderzoekt. Er blijkt een verband tussen de twee zaken te bestaan.

Page 5: Scandinavische thrillers

Ake EDWARDSON (Zweden) : Dans met een engel (2000), Roep uit de verte (2002), Een vreemd gezicht (2003), Tot in de eeuwigheid (2004), Een zeil van steen (2006). Kamer nr. 10 (2007). Nog niet dood (2009).De laatste winter (2010). Einde van de Winter-reeks. Kort na elkaar worden twee vrouwen vermoord, slapend in hun eigen bed naast hun partner. Maar de partners beweren dat ze niets gemerkt hebben. Is dat wel zo ?

Tom EGELAND (Noorwegen) : Het einde van de cirkel (2005), Wolvennacht (2006). De bespieder (2007). Een seriemoordenaar waart in Oslo rond. Een tv-presentatrice ontvangt Bijbelse boodschappen en beelden van een gruwelijke moord. Wordt ze ook zelf bedreigd ?Heksenbord (2008). Kristin Bye krijgt in dit boek het gezelschap van een andere journalist. Samen onderzoeken ze in een klein dorpje een oude dubbele moord.De hoeders van het verbond (2010). In 1013 varen Vikingen de Nijl op en roven een Egyptische graftombe leeg waardoor zij een groot geheim rond het Oude Testament in handen krijgen. In 2007 wordt een IJslandse priester vermoord, de oude mystieke teksten, kaarten en codes waar hij mee bezig was, zijn spoorloos. De albino archeoloog Bjørn Beltø (ook hoofdpersoon in 'Het einde van de cirkel') gaat op zoek naar de verdwenen documenten. Geheimzinnige aanwijzingen voeren de excentrieke, angstige (anti)held in een avontuurlijke speurtocht via Noorwegen, Egypte, Italië en de VS naar een geheimzinnig paleis in de Cariben. Onderweg wordt hij belaagd door diverse vijanden.

Kjell ERIKsson (Zweden) : De stenen kist (2003), De dode in de sneeuw (2005), Nachtzwaluw (2006), Wrede sterren van de nacht (2007). De man uit de bergen (2008). Nadat zijn twee broers zijn opgelicht door een Zweedse drugshandelaar, wat de een het leven kostte en de ander in Zweden gevangenisstraf opleverde voor drugssmokkel, reist de Mexicaan Manuel Alaves met geleend geld naar Uppsala. In de gevangenis daar vertelt zijn broer hem wat er is gebeurd (mislukte drugsdeal) en dat hij nog 50.000 dollar tegoed heeft. Manuel wil de dader vinden en wraak nemen. Hij ontdekt dat de oplichter een restaurant in Uppsala heeft. Als een lijk is gevonden dat van de rechterhand van de restauranthouder blijkt te zijn, wordt inspecteur Ann Lindell op de zaak gezet.

Karin FOSSUM (Noorwegen) : Karin Fossum staat op gelijke hoogte met haar Zweedse collega Henning Mankell. Ze schrijft sober, maar doeltreffend. Wat haar Sejer-thrillers zo aantrekkelijk maakt, is de volkomen normale omgeving waarin ze zich afspelen met normale mensen in hun alledaagse bezigheden en politiemensen die op hun alledaagse manier hun werk doen.Kwade wil (2009). De Noorse inspecteur Konrad Sejer tracht samen met zijn assistent Jacob Starre de dood op te lossen van Jon Moreno, die bij een tripje met twee vrienden naar een bosmeer uit de boot valt en verdrinkt. Ongeluk of opzet? Al op de eerste bladzijden is niets wat het lijkt dat het is en langzamerhand komt het beeld van de drie jongemannen naar voren. De berekende dandy Axel, de drugsverslaafde, Koran lezende Philip en Jon, de psychiatrische patiënt. Axel en Philip gaan op hun eigen manier om met de verdrinking van Jon, maar ook met een gebeurtenis die voor Jons dood speelde. De dood van een jonge Aziaat en die van Jon zijn voor inspecteur Sejer reden om dieper te graven om aanknopingspunten te vinden. Een andere voorkeur (2008). Een man en een vrouw ontdekken tijdens een wandeling in een Noors bos het half-ontklede lichaam van een jongetje. Even tevoren hebben ze iemand zien weglopen naar een witte auto. De politie in de persoon van Konrad Sejer en zijn assistent Skarre besteden veel tijd aan een tevergeefs onderzoek. De sfeer in de stad wordt grimmiger als een een tweede jongen verdwijnt, een tienjarige die aan obesitas lijdt. Dezelfde pedofiel, is de algemene conclusie, maar er wordt geen lijk gevonden. Lees ook : Eva’s oog (1998), Kijk niet achterom (2001), Wie de wolf vreest (2001), De duivel draagt het licht (2002), De Indiase bruid (2003), Zwarte seconden (2004), De moord op Harriet Krohn (2005), De nacht van vier november (2006).

Sissel-Jo GAZAN : Schandaal (2009). Anna, alleenstaande moeder van een dochtertje en laatstejaarsstudent aan het Biologisch Instituut in Kopenhagen, heeft zojuist haar eindscriptie over de oorsprong van vogels ingeleverd. Tussen haar en haar scriptiebegeleider Helland heeft het nooit erg geboterd, noch qua wetenschappelijke theorieën over de oorsprong van vogels (zijn het wel of niet hedendaagse dinosaurussen?) noch op het persoonlijke vlak. Op een morgen wordt Helland dood in zijn kantoor gevonden met op zijn schoot de scriptie van Anna, en zijn tong op zijn borst…

Page 6: Scandinavische thrillers

Kjell GENBERG (Zweden) : Dossier Göteborg (2007). Commissaris Arnold Nyman wordt overgeplaatst van Stockholm naar Göteborg. Gelukkig kan hij goed overweg met zijn collega's aldaar…Onder vuur (2008). In Göteborg rivaliseren twee bendes met elkaar. Een meisje vlucht de tuin van commissaris Nyman in uit angst voor eerwraak. Haar broer is lid van één van de bendes.

Carin GERHARDSEN : Peperkoekenhuis (2009). In korte tijd worden rond Stockholm verschillende moorden gepleegd en politiechef Sjöberg en zijn team ontdekken dat alle slachtoffers bij elkaar op de kleuterschool zaten. Maar het motief blijft onduidelijk tot men er achter komt dat er flink gepest werd in de betreffende klas. Eerste zelfstandig te lezen deel uit wat een trilogie moet worden rondom inspecteur Sjöberg en zijn team.En dan was jij het kind (2010). De moeder van de driejarige Hanna gaat met haar huilende baby de straat op om hem te kalmeren en om haar dochtertje te laten slapen. Ze keert niet meer terug…

Anne HOLT (Noorwegen) : Holt is na een loopbaan als journaliste, politie-inspecteur en advocaat eventjes de Noorse minister van Justitie geweest.Blinde godin (1997), De muil van de leeuw (2001) (samen met Berit Reiss-Andersen), Je verdiende loon (2003),Dode joker (2004), Zonder echo (2005). Mevrouw de president (2008). Helen Bentley, de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten bezoekt Oslo, maar wordt uit haar suite ontvoerd.Hoogtelijn (2009). Tijdens een sneeuwstorm in het noorden van Noorwegen ontspoort een trein. De reizigers worden opgevangen in een hotel. Kort daarna worden twee moorden gepleegd. Voormalig inspecteur van politie Hanne Wilhelmsen zit na een schietincident in een rolstoel en wijst alle contacten af. Hij heeft veel moeite met het aanvaarden van zijn situatie, maar probeert toch de moorden op te lossen. Het verhaal heeft veel weg van romans van Agatha Christie: zonder moderne opsporingsmethodes, maar alleen door scherp na te denken probeert Hanne de dader te ontmaskeren. Verder bevinden zich onder de reizigers enkele figuren die zowel terrorist als van de politie kunnen zijn.Wees niet bang (2010). Op kerstavond 2008 wordt op een weg in het Noorse Bergen het lichaam van de populaire, maar controversiële bisschop Eva Karin Lysgaard gevonden. Al gauw leidt dat tot een moordonderzoek onder inspecteur Yngvar Stubø, die voorlopig in het duister tast. Maar als in Oslo het lijk van een Koerdische asielzoeker na een maand uit het water is gehaald en daarna het lichaam van een vrouw wordt gevonden, ontdekt zijn vrouw, psychologe en profiler Inger Johanne Vik, door een toevallige ontmoeting met een oude vriendin een samenhang tussen de moorden.

Arnaldur INDRIDASON (IJsland): Ook in IJsland worden er interessante misdaadverhalen geschreven…(hoewel er maar een paar moorden per jaar gepleegd worden). Noorderveen (2003), Moordkuil (2004), Maandagskinderen (2005).Engelenstem is het eerste boek met inspecteur Erlendur in de hoofdrol. Koudegolf (2006). In een meer bij Reykjavik wordt een man met een zender gevonden. Erlendur duikt onder in het verleden van de koude oorlog en spionage…Het koningsboek (2008). In de lijn van de 'Da Vinci code'. In 1955 zoekt de jonge Valdemar naar twaalf ontbrekende pagina's van de Edda, een verzameling literaire en mythologische teksten uit het middeleeuwse IJsland. Maar er zijn nog anderen naar de ontbrekende pagina's op zoek…Onderkoeld (2009). Een vrouw pleegt zelfmoord in haar zomerhuis in Bingvellir, de plaats waar ooit het eerste IJslandse parlement bijeenkwam. Inspecteur Erlendur heeft geen reden om aan deze gang van zaken te twijfelen, en toch knaagt het. Een bandje van een gesprek tussen haar en een medium is aanleiding om toch naspeuring te doen, want deze vrouw was wel erg geobsedeerd door de dood na het overlijden van haar moeder. Subtiele aanwijzingen en gesprekken met mensen die ogenschijnlijk niets met de vrouw te maken hadden, leveren langzamerhand het beeld op dat er meer aan de hand is. Alleen een niet zo druk bezette IJslandse recherche kan het zich veroorloven tijd in zo’n zaak te steken.Onderstroom (2010). In een woning in Reykjavik vindt de politie het lijk van een man. Zijn keel is doorgesneden en in zijn bloed wordt Rohypnol aangetroffen. Er blijkt een vrouw in het apartement te zijn geweest en inspecteur Elinborg heeft veel moeite om haar te vinden. Er zijn de laatste tijd meer vrouwen verkracht met behulp van Rohypnol en Elinborg vermoedt dat deze Rudolfur de dader was er dat er wraak op hem is genomen. Maar er is nog heel wat speurwerk, ook in het verleden nodig om de oplossing te vinden.

Page 7: Scandinavische thrillers

Viktor Arnar INGOLFSSON (IJsland) : Het raadsel van Flatey (2007). IJslands talent. Op een onbewoond eiland voor de IJslandse kust vinden vissers een lijk…

Anna JANSSON (Zweden) : Doodskruid (2005), Zondebok (2007). Laat de dood slapen (2008). Vierde zelfstandig te lezen Zweedse detective met inspecteur Maria Wern in de hoofdrol. Maria ontfermt zich over een verwarde zwangere vrouw uit Estland, Adina, die denkt iemand aangereden te hebben. Ze verdiept zich niet in deze zaak, omdat er zoveel andere dingen zijn, die haar bezig houden, zoals privéspanningen, pesterijtjes binnen het politiekorps, en een zwangere vriendin. Verschillende verhaallijnen komen uiteindelijk bij elkaar, als er een zelfmoord wordt gepleegd in een vruchtbaarheidskliniek, en niet veel later Adina dood wordt gevonden. Ook een medewerker van de kliniek verdwijnt op mysterieuze wijze. Maria ontdekt langzaam verband tussen deze verschillende bizarre zaken.De zilveren kroon (2009). Vijfde Zweedse misdaadroman met inspecteur Maria Wern. Het is zomer op het Zweedse eiland Gotland en Maria Wern en haar collega’s Hartman en Arvidsson nemen er tijdelijk de zaken waar. Een vrouw is per ongeluk getuige van de moord op haar man en moet de dader helpen de sporen uit te wissen. Het slachtoffer wordt als vermist opgegeven. Twee kinderen vinden een vinger in een plastic zak en nog later vindt een hond het lijk van de vermoorde man. Tijdens de middeleeuwse feestweek op het eiland valt er nog een dode. Maria Wern en haar team gaan op onderzoek uit.

Matti Y. JOENSUU (Finland) : Het duivenritueel (2008). Een seriemoordenaar heeft het gemunt op duiven en mensen o.a. op de tieners Marti en Lena. Inspecteur Harjunpää staat tegenover hem…

Pia JUUL (Denemarken) : En weg is hij (2010). In Denemarken bekroond. Geen echte thriller, maar een zelfonderzoek van het hoofdpersonage, de schrijfster Bess. Alle klassieke thrillerelementen komen er wel in voor.

Thomas KANGER : De zondagsman (2010). Västerås in Zweden: politie-inspecteur Elina Wiik stuit in de archieven op een onopgeloste moordzaak die op het punt staat te verjaren. Eerst is het niet meer dan een poging om te ontsnappen aan de sleur op haar werk. Maar Elina raakt geobsedeerd door het lot van het slachtoffer en wordt volkomen door de zaak in beslag genomen.Lees ook : Grensgebied (2008).

Lars KEPLER : Hypnose (2010). Psychiater Erik heeft gezworen nooit meer iemand te hypnotiseren. Als de politie hem vraagt mee te helpen bij een moordonderzoek brengt Erik desondanks een van de zwaargewonde slachtoffers onder hypnose. De gevolgen zijn nauwelijks te overzien. Er volgt een complete nachtmerrie die ook zijn gezinsleden meesleurt. Steeds verder moet Erik in het verleden teruggaan om de werkelijke dader te ontmaskeren.

Camilla LAECKBERG (Zweden) : IJsprinses (2006), Predikant (2007), Steenhouwer (2008). Zusje (2008). De spanning stijgt in het kleine Zweedse plaatsje Tanumshede: de opnamen voor de realitysoap 'Fucking Tanum' beginnen en daar verwacht de burgemeester veel van. Ook bij de politie wordt het spannend: Hanna, een nieuwe vrouwelijke collega, moet meteen mee naar een eenvoudig ogend ongeluk, dat een moord blijkt te zijn. Kort nadien wordt een van de deelnemers aan 'Fucking Tanum' vermoord…Oorlogskind (2010). Als haar man Patrik Hedström vier maanden ouderschapsverlof heeft bij de politie in het Zweedse kuststadje Fjällbacka, probeert schrijfster Erica Falck na de geboorte van dochter Maja weer aan de slag te gaan. Maar aan het begin van zijn verlof komt Patrick collega’s tegen die op weg zijn naar een door inbrekende tieners gevonden lijk en raakt zo betrokken bij de zaak. De vermoorde man blijkt geschiedenisleraar Erik Frankel te zijn, met wie Erica’s overleden moeder contact had, waardoor ook Erica geïnteresseerd raakt en hoopt antwoord te krijgen op vragen over haar moeders leven.Zeemeermin (2010). In deze zesde thriller over inspecteur Patrik Hedström en Erica Falck wordt een spoorloos verdwenen man vier maanden later vastgevroren in het ijs teruggevonden. Hij blijkt te zijn vermoord. De raadselachtige moord leidt naar een kennis, de debuterende schrijver Christian Thydall. Hij en nog twee andere kennissen ontvangen al geruime tijd dreigbrieven, maar hebben geen aangifte gedaan. Als een brief niet per post verstuurd wordt, maar op Christians keukentafel gelegd wordt met een mes erbij, begrijpt Patrik dat Christian ernstig gevaar loopt…Sneeuwstorm en amandelgeur (2010). Een novelle met andere personages. Agent Martin Molin vergezelt zijn nieuwe vriendin naar het kerstfeest bij haar familie. Grootvader kondigt een wijziging in zijn testament aan. Alles zal naar goede doelen gaan. Kort daarop wordt hij vergiftigd…

Page 8: Scandinavische thrillers

Jens LAPIDUS : Snel geld (2010). De Zweedse auteur (1974) verwierf als strafrechtadvocaat enorme kennis van het criminele circuit. In dit eerste deel van zijn Stockholm-trilogie maakt de lezer kennis met drie jonge mannen, die via de droom van het snel verdiende geld met elkaar verbonden zijn. Mrado is een huurling uit her voormalig Joegoslavië. Jorge is een uit Chili afkomstige drugsdealer en de Zweedse student JW verkeert in twee absoluut verschillende werelden. Tevens probeert hij het raadsel van zijn verdwenen zus op te lossen. Het geheel speelt tegen de achtergrond van een oppervlakkig vredig Stockholm….Bloedlink (2010). Tweede deel van de Stockholm-trilogie. Larsson achterna dus, maar Lapidus heeft toch een eigen stem….

Aasa LARSSON (Zweden) : Zonnestorm (2005), Midzomernacht (2005), Het zwarte pad (2007). Tot de woede is geluwd (2009). In het noorden van Zweden gaan Wilma en Simon op zoek naar een vliegtuigwrak in het Vittangimeer. Zij maken een wak in het ijs om te gaan duiken. Dit wordt hun fataal, wanneer een onbekend persoon hen de weg terug afsnijdt. Het lijk van Wilma wordt elders aangetroffen en men denkt aan een ongeluk. Maar dan levert de lijkschouwing aanwijzingen op die moord doen vermoeden.

Stieg LARSSON (Zweden) : Mannen die vrouwen haten (2006). Begin van wat een reeks moest worden, maar de schrijver is jammer genoeg overleden. Een journalist en een hackster onderzoeken een veertig jaar oude verdwijning…De vrouw die met vuur speelde (2007). Hackster Lisbeth Salander wordt geconfronteerd met de moord op twee jonge journalisten en op een wat oudere, louche advocaat…Gerechtigheid (2009). Met ruim 1700 pagina’s is het derde deel van de (inmiddels overleden) Zweedse auteur Stig Larssen het meest omvangrijke deel van zijn Millennium Trilogie, een gecompliceerde compositie van diverse vormen van misdaad, overheidsbemoeienis, de som uiterst ingewikkelde omgangsvormen der geslachten en de licht en schaduwzijdes van de mens. Centrale figuur is opnieuw de mooie, intelligente en getatoeëerde computerwijsneus Lisbeth Salander, die een aanslag overleeft (deel 2) en door de medici weer wordt opgelapt. De journalist Mikael Blomkvist van het blad Millennium beweegt zich door het zware weer van samenzweringen, bedrog en vervalsingen om alle aanklachten tegen haar te weerleggen.

Stein Morten LIER (Noorwegen) : De grote slag (2008). Harde thriller over een zakenman die vroeger communist was, maar nu een grote financiële slag wil slaan.

Unni LINDELL (Noorwegen) : Het dertiende sterrenbeeld (1998), Dromenvanger (2000), De rouwmantel (2001), Nachtzuster (2003), Roodkapje (2005).Zwanenmeer (2006). Cato Isaksen ondervraagt de entourage van een vermoorde altvioliste om een spoor naar de dader te vinden…Honingval (2008). Een zevejarige jongen neemt op zijn route van school naar huis een verboden weg door de tuin van een oude mevrouw en komt niet thuis. Een jonge cateringmedewerkster wordt dood aangetroffen op een industrieterrein. Cato Isaksen wordt op beide zaken gezet…

John Ajvide LINDQVIST (Zweden) : Het zeewezen (2009). Op een winterse dag op het (denkbeeldige) eiland Domarö verdwijnt het dochtertje van Anders spoorloos. Een paar jaar later keert Anders terug op het eiland. Er blijken vreemde krachten aanwezig te zijn, die alles met de zee te maken hebben. Anders, inmiddels gescheiden, alcoholist en depressief, voelt de aanwezigheid van zijn dochtertje nog steeds. Steeds meer dringen de geheimen van het eiland zich aan hem op, soms op gewelddadige wijze.

Page 9: Scandinavische thrillers

Henning MANKELL (Zweden) : Moordenaar zonder gezicht (1998). De honden van Riga (1998), De witte leeuwin (1999) Politieromans in de lijn van Sjöwall & Wahlöo. Mankell schreef negen romans met inspecteur Wallander als hoofdpersonage. Daarvan zijn er ondertussen zeven in het Nederlands vertaald. De inspecteur is een gekwelde twijfelaar. Hij is gescheiden en de relatie met zijn dochter en vader verloopt moeizaam. Hij vindt troost in operamuziek. Wallander bindt de strijd aan tegen racistische krachten in de Zweedse samenleving. De honden van Riga (1998) werd in 1992 geschreven en speelt in op de afbrokkelende macht van de Sovjetunie. In ‘De witte leeuwin’ draait het om een moordcomplot op Nelson Mandela en is er dus veel aandacht voor de toestand in Zuid-Afrika. De vertaling van Mankells Wallander-romans wordt verdergezet met de publicatie van ‘De man die glimlachte’ (2000). Een aanrader voor wie houdt van een misdaadroman met dat ietsje meer…’Dwaalsporen’ (2002) werd in 1995 in Zweden tot beste thriller van het jaar uitgeroepen, de engelse vertaling kreeg in 2000 de Gold dagger. ‘Midzomermoord’ (2003) : Wallander onderzoekt een drievoudige bosmoord, maar loopt voortdurend achter de feiten aan…(De Wallander-reeks is ondertussen afgesloten, de twee ontbrekende delen zullen in de volgende jaren verschijnen). 'De blinde muur' (2004) Twee meiden vermoorden een taxi-chauffeur omdat ze geld nodig hadden, maar inspecteur Wallander denkt dat er meer achter zit…In 2004 verscheen ook nog 'De jonge Wallander'.Voor meer informatie over de auteur kan je terecht op de site van www.crimezone.nl/magazineMankell breit nog een vervolg op de Wallander-reeks door zijn dochter, Linda, aan het werk te zetten. In 'Voor de vorst' (2006) begint alles met een reeks kleine misdaden, maar dan dreigt een religieuze sekte met het platbranden van kerken…De Chinees (2008). 18 mensen worden vermoord. Rechter Brigitta Roslin stelt vast dat het allemaal familieleden van haar zijn en gaat achter de moordenaar aan.De gekwelde man (2010). Vanwege een fout staat inspecteur Kurt Wallander even op non-actief. Zijn dochter Linda en haar partner Hans, de zoon van een Zweedse marineofficier, krijgen een dochter. Dan verdwijnt de vader van Hans, en later ook diens moeder. Iedereen, Wallander incluis, staat voor een raadsel. In dit allerlaatste deel in de Wallander-reeks belandt de inspecteur in de voor hem ongekende werelden van de Zweedse marine én (onrechtstreeks) de spionage. Er wachten hem nieuwe uitdagingen, al leidt hij het onderzoek niet zelf. In zijn typische stijl zet de veelgeroemde auteur eens te meer personages van vlees en bloed neer. Vooral Wallander is zo levensecht, dat je als lezer lijkt te kijken naar een nieuw stuk in het leven van een oude vriend. De lezer neemt voorgoed afscheid van Kurt Wallander in een realistisch, spannend, zij het niet spectaculair, maar wel ontroerend verhaal.In 'De terugkeer van een dansleraar' spelen de Wallanders geen rol. Minder boeiend dan de Wallanders.

Liza MARKLUND (Zweden) : Springstof (2000). Een bomaanslag tijdens de Olympische Spelen in Stockholm vormt het vertrekpunt voor deze spannende thriller met journaliste Annika Bengtzon. In ‘Studio zes’ (2001) en ‘Paradijs’ (2002) speelt hetzelfde personage de hoofdrol. In ‘Prime time’ (2003) onderzoekt ze de moord op de grillige tv-ster Michelle Carlsson die roem en succes met haar leven moest betalen…'De rode wolf' (2004) Annika Bengtzon onderzoekt een oude terroristenaanslag op een luchtmachtbasis. Blijkbaar was de huidige Minister van Cultuur onder de codenaam Rode Wolf erbij betrokken. En dan gaat Annika's man nog vreemd ook… Het testament van Nobel (2007). Tijdens de uitreiking van de Nobelprijs Geneeskunde wordt de controversiële laureaat neergeschoten. Annike Bengtzon is getuige in het onderzoek…Samen met de Amerikaan James Patterson schreef ze ‘Partnerruil’ (2010). Europa wordt opgeschrikt door moorden op jonge pasgetrouwde stelletjes die als kunstwerk achtergelaten worden in steden in diverse landen. Na de moord op zijn dochter gaat rechercheur Kanon achter de daders aan; daarbij krijgt hij hulp van de Zweedse journaliste Dessie. Als de vermeende moordenaars zichzelf aangeven lijkt alles opgelost. Maar dan worden ze weer vrijgelaten…

Jo NESBO (Noorwegen) : Een voormalig profvoetballer. Vleermuisman (2000), Wraakuur (2004). In Nesbo's nieuwe boek maken we kennis met Harry Hole, een Noors politieman. Een gevaarlijk wapen is illegaal naar Noorwegen getransporteerd. De sporen leiden hem naar kringen van neo-nazi's…Zes seconden te laat (2005), De titel heeft te maken met een bankoverval, waarbij de directeur er iets te lang over doet om de geldautomaat te legen. Maar Harry Hole moet ook nog de moord op een vriendin oplossen. Dodelijk patroon (2006) Een oudere titel van Harry Hole. Na de dood van een collega is hij aan de drank. Hij krijgt een laatste kans : 3 moorden oplossen…De verlosser (2008). Vlak vóór Kerstmis wordt Oslo opgeschrikt door twee brute moorden. Het lijk van een junkie ligt in een container en er wordt een vooraanstaand lid van het Leger des Heils

Page 10: Scandinavische thrillers

doodgeschoten. Harry Hole maakt tijdens het onderzoek kennis met de heilsoldate Martine…De sneeuwman (2009). In Oslo verdwijnen enkele vrouwen; ze hebben gemeen dat ze getrouwd zijn en kinderen hebben. Het vreemde is dat bij hun huis steeds een sneeuwpop is gemaakt. Inspecteur Harry Hole ontvangt een brief van ‘de sneeuwman’ waarin wordt medegedeeld dat hij terug is. Hole ontdekt dat er in Noorwegen in de afgelopen jaren meer vrouwen zijn verdwenen die nooit zijn teruggevonden. Ook zijn er geen lijken aangetroffen. Pas als Hole enig verband ziet tussen deze vrouwen, komt er wat vaart in het onderzoek. Maar de jacht op deze seriemoordenaar is lang en krijgt voor Hole een bizarre, persoonlijke kant.Headhunters (2010). Roger Brown is headhunter, de beste van Noorwegen. Hij en zijn vrouw Diana, galeriehouder, wonen in een prachtig huis, leiden een luxe leventje en geven veel te veel geld uit. Bij een expositie maakt Roger kennis met Clas Greve, een uitermate geschikte kandidaat voor een van zijn opdrachtgevers, en in het bezit van een beroemd, lang geleden verdwenen schilderij van Rubens, 'De jacht op het Calydonische everzwijn'. Dat schilderij zou een oplossing kunnen zijn voor Rogers financiële problemen en hij begint direct plannen te maken om het te stelen en te verwisselen voor een kopie. Maar in het huis van Greve wacht hem een onaangename verrassing en al gauw krijgt Roger met ‘echte’ misdadigers te maken en met moord.

Kristina OHLSSON : Ongewenst (2010). In Zweden wordt op een regenachtige zomerse dag een klein meisje uit een overvolle trein ontvoerd. Haar moeder is per ongeluk op het vorige station achtergebleven. De bemanning van de trein was op de hoogte gebracht en zou een oogje op het slapende kind houden. Maar zodra de trein het station van Stockholm inrijdt, is het meisje spoorloos verdwenen. Inspecteur Alex Recht en zijn team, geholpen door onderzoekster Fredrika Bergman, nemen de zaak op zich.

Hakkan NESSER (Zweden) : Het vierde offer (2000). Commissaris Van Veeteren gaat op zoek naar een moordenaar die het doet met een slagersbijl…Het grofmazige net (2001). Op een ochtend vindt Janek Mitter zijn vrouw verdronken in de badkuip, maar hij herinnert zich niet wat er kan gebeurd zijn…In 'De terugkeer' (2003) vindt oud-atletiekkampioen Leopold Verhaven dat hij ten onrechte veroordeeld is voor een dubbele moord en na zijn vrijlating gaat hij op zoek naar de ware dader, maar dan wordt ook zijn lijk gevonden. Net op het moment dat commissaris Van Veeteren opgeroepen wordt voor een operatie aan zijn darmen…'De commissaris en het zwijgen' (2004). Van Veeteren onderzoekt de verdwijning van een vrouw uit een zomerkamp van een religieuze sekte, maar niemand doet zijn mond open.Carambole (2008).De zwaluw, de kat, de roos en de dood (2008). Gepensioneerd commissaris Van Veeteren heeft een antiquariaat maar helpt zijn oud-collega’s Münster en Moreno van het rechercheteam uit het fictieve stadje Maardam nog regelmatig bij moeilijke zaken. Deze zaak begint in 1995 tijdens een vakantie in Griekenland waar een man zijn vrouw vermoordt als zij hem vertelt dat ze hem gaat verlaten. Hij lijkt de smaak te pakken te krijgen. In 2000 ontmoeten een jong meisje en haar manisch-depressieve moeder een charmante man die met hen beiden een verhouding begint. Het meisje neemt een predikant in vertrouwen, de predikant maakt een afspraak met Van Veeteren maar komt onder een trein terecht.Van Veeteren en de zaak-G.(2008). De zomer van Kim Novak (2009).

Leif GW PERSSON (Zweden): Persson is een criminoloog/politieman. Tussen het verlangen van de zomer en de kou van de winter : roman over een misdrijf (2005). Via de 'zelfmoord' van een Amerikaans journalist, komt commissaris Lars M. Johansson tot een verrassende theorie over de moord op Olof Palme.De dragers van de samenleving (2005). Een ouder boek over de slechte werking van de politie. Een man sterft aan verwondingen die hij vermoedelijk in de cel opliep…Vrije val (2008). Hoofdinspecteur Lars Johansson onderzoekt opnieuw de moord op Olof Palme…

Matti ROENKA (Finland) : Grensgeval (2010). Viktor Kärppä (ik-persoon) heeft een detectivebureau in Helsinki; hij is een Russische emigrant afkomstig uit Sortavala en heeft Finse voorouders. Op een dag wordt hij benaderd door Aarne Larsson, een antiquair, die hem vraagt of Viktor hem kan helpen om zijn spoorloos verdwenen vrouw Sirje te vinden; Viktor kent immers veel mensen die vanuit de voormalige Sovjet-Unie naar Finland zijn geëmigreerd. Sirje is Ests van geboorte en is in de jaren negentig naar Finland gekomen.

Page 11: Scandinavische thrillers

Anders ROSLUND en Börge HELLSTRÖM : Kluis 21 (2006). 5 sterrenthriller over vrouwenhandel van Litouwen naar Stockholm. En hoe de vrouwen er in slagen om te overleven…De uitlevering (2008). Weer vijf sterren ! Een man wacht in Ohio op zijn terechtstelling, de vader van zijn slachtoffer kijkt er ook naar uit. Zes jaar later wordt er in Zweden een man gearresteerd die gestorven is in Death Row…Het meisje onder de straat (2009). Vroeg in de ochtend verlaat Evert Grens -de Stockholmse commissaris is inderdaad weer van dienst in de vierde thriller van het Zweedse schrijversduo- zijn bureau, waarop al 32 dikke dossiers van lopende, niet-afgehandelde zaken liggen. Meer dan veertig graatmagere, verslaafde Roemeense straatkinderen zijn in de stad gedumpt. Nog voor de dag echt begint, dient zich een tweede zaak aan: een verminkt lijk in de kelder van een ziekenhuis.Drie seconden (2010). Piet Hoffmann alias Paula is een crimineel die na zijn vrijlating uit de gevangenis als infiltrant is ingezet door de Stockholmse politie. Hij dringt diep door in de Poolse drugsmaffia, die in Zweden actief is. Een overdracht van drugs loopt volledig uit de hand als een pseudo-koper plotseling een politieagent blijkt te zijn. Dan krijgt Hoffmann de opdracht om in een Stockholmse gevangenis de leverantie van drugs aan gevangenen over te nemen, daarbij gesteund door politietop en justitie. Tegelijkertijd is hoofdrechercheur Ewert Grens bezig om de dader van de moord op de politieagent op te sporen, waarbij hij stelselmatig wordt gehinderd door zijn superioren, die alles op alles zetten om het bestaan van hun infiltrant te verdonkeremanen…

Maj SJOEWALL en Per Wahlöo (Zweden) : Sjöwall en Wahlöö waren overtuigde Marxisten en ze wilden hun ideeën via hun literair werk vorm geven. Ze wilden een maatschappelijke evolutie schetsen aan de hand van de personages die in hun boeken evolueren. Die uitdieping van de personages is een nieuwigheid. Dat zorgt er wel voor dat de boeken in de juiste volgorde gelezen moeten worden. Merkwaardig is dat ze elk om beurt een hoofdstuk schreven.

Ake SMEDBERG (Zweden) : Verdwijningen (2003). Smedberg is in Zweden een beroemde literaire schrijver die zich met dit boek voor het eerst op het terrein van de misdaadroman waagt. Het resultaat is een typisch Skandinavische thriller, waarbij je je op het einde afvraagt of alles wel opgelost is…Bloed van mijn bloed (2007). Politieman Lasse Henning overlijdt aan een hartinfarct. Zijn kameraad, journalist John Nielsen onderzoekt wat er tijdens Lasses laatste maanden gebeurd is…

Björn SUNDELL (Finland) : De schaduw van een groot man (2008). Het Finse bedrijf Fircotronics met aan het hoofd Timo Manner staat op het punt opdrachten voor de autoindustrie binnen te halen. Maar is Manner niet té gedreven? Hij jaagt onderzoekers op en beperkt de tijd om nieuwe systemen te testen. Daarnaast is hij veel op reis met bestemmingen waar de andere directieleden niet van op de hoogte zijn. Journalist Peter Hellberg verlaat de journalistiek en wordt hoofd voorlichting van dit bedrijf. Hij past zich moeilijk aan, want niet waarheidsvinding maar het verbergen van waarheid is nu zijn taak. Op zekere dag wordt Manner vermoord. Slecht nieuws heeft een negatieve invloed op beurskoersen, dus moet Hellberg zijn best doen om de schade beperkt te houden. Tegelijkertijd wil hij weten waar Manner mee bezig was.

Jon Hallur STEFANSSON (IJsland) : Misstap (2008). Een succesvolle architect wordt zwaargewond gevonden in zijn zomerhuisje. Hij is verwikkeld in een web van leugens en bedrog. Beetje bij beetje ontrafelt de schrijver het kluwen in een kleine IJslandse gemeenschap.

Johan THEORIN (Zweden) : Schemeruur (2008). Julia's zoontje is tijdens het spelen verdwenen, maar jaren later heeft ze de hoop nog niet opgegeven. In hetzelfde dorp liet Nils Kant een spoor van lijken achter zich. Is hij wel dood, zoals officieel beweerd wordt ?Nachtstorm (2009). Tweede deel van vier op zichzelf staande misdaadromans, die samen de ‘Vier seizoenen van Öland’ zullen vormen. Öland is het Zweedse eiland in de Baltische Zee waar de verhalen zich afspelen. In ‘Nachtstorm’ is de 30-jarige Joakim net met zijn vrouw Katrine en twee jonge kinderen verhuisd naar een oud vuurtorenwachtershuis op Öland, als zijn vrouw daar verdrinkt. Een ongeluk of zelfmoord, meent de politie. Geleidelijk aan dringt het tot de door verdriet overmande Joakim door dat Katrines dood geen ongeluk was. Daarnaast is er nog een verhaallijn met de belevenissen van drie inbrekers op het eiland, en een van een net op Öland begonnen politieagente.

Arni THORARINSSON (IJsland) : De tijd van de heks (2007). Journalist Einar wordt vanuit Reykjavik naar het platteland van IJsland overgeplaatst. Kort na zijn interviwe met de hoofdrolspeler van een toneelvoorstelling op de middelbare school wordt die vermoord…

Page 12: Scandinavische thrillers

Aino TROSELL (Zweden) : Onder druk (2003). Een thrillerdebuut over een vrouw, Ingrid Larsen, die deel uitmaakt van een team dat de bemanning van een Russische onderzeeër moet redden…Bekroond met de prijs voor het beste vrouwelijk thrillerdebuut…Als het hart nog slaat (2007). Siv is een ogenschijnlijk gelukkig getrouwde vrouw, maar komt na ontrouw van haar man in een crisis terecht. Ze trekt zich terug in het huisje van een overleden tante en gaat in een leerlooierij werken. Een jongeman overlijdt onder verdachte omstandigheden en wat is er met haar tante gebeurd ?

Kjetil TRY (Noorwegen) : Laat de kinderen tot mij komen (2009). Een bezeten moordenaar schijnt een macaber spel te spelen met de politie, waarbij orgaanhandel en religieus fanatisme een rol lijken te hebben.

Helene TURSTEN (Zweden) : Novemberval (2008). Tursten is een voormalige tandarts die ondertussen al zeven boeken over Irene Huss geschreven heeft. Ze is rechercheur in Göteborg en heeft twee puberende dochters. Ze wordt geconfronteerd met een zogenaamde zelfmoord van een rijke beurshandelaar…

Chris TVEDT : De verleiding van het kwaad (2010). Debuut van een advocaat. De zaken die advocaat Mikael Brenne behartigt voor het Servische duo Slavo en Mike zijn dubieus te noemen. Hij wordt steeds verder in hun winstgevende praktijken betrokken en raakt daarmee blinder voor de misdaden die ze begaan. Wanneer hij iemand anders laat opdraaien voor een drugsdelict van de vrouw van Mike en ook nog eens een affaire met haar begint, is het hek van de dam.

Karin WAHLBERG (Zweden) : De trooster (2010). Na een gezellig avondje met vriendinnen te hebben doorgebracht loopt een vrouw naar huis. Als ze op het kerkhof vreemde geluiden hoort, gaat ze kijken. Ze wordt neergeschoten, maar overleeft de aanslag en belandt in het ziekenhuis, waar chirurg Veronika Lundberg dienst heeft en haar opereert. De ongeruste echtgenoot van de vrouw heeft intussen contact opgenomen met de politie. Het herstel van de vrouw lijkt voorspoedig te gaan, maar korte tijd later overlijdt ze. Moord of een fout van Lundberg?

Katarina WENNSTAM (Zweden) : Besmet (2008). Jonas Wahl is advocaat, getrouwd met journaliste Rebecca. Als het land opgeschrikt wordt door een grote zedenzaak, maken beiden overuren en lopen elkaar op den duur voor de voeten.Koekoeksjong (2009). Nadat de Zweedse journaliste Maria Allende in 2007 met haar man en dochtertje van een huurflat is verhuisd naar een rijtjeshuis in een groene wijk in Stockholm, blijkt dat de vorige bewoonster er na langdurige mishandeling is vermoord door haar man. Buiten haar schuld werkloos heeft Maria tijd en gaat onderzoek doen naar Louise en haar mishandelende (politie)man. Tegelijkertijd vraagt officier van justitie Madeleine Edwards zich met commissaris Mats Hjörne af of de zelfmoord van een Iraanse jongen van 19 niet een door eerwraak ingegeven moord is. Wat Maria en Madeleine verbindt, is hun frustratie over de beperkingen van de vrouwenrol.

Helena Von ZWEIGBERGK (Zweden) : In het verborgene (2004). Gevangenisdominee Ingrid Carlberg wordt meegezogen in het drama van Gun Johansson. Zij is voor een afschuwelijke misdaad veroordeel, maar beweert onschuldig te zijn.Ren voor je leven (2009). In de tweede misdaadroman van de Zweedse auteur/journaliste met gevangenisdominee Ingrid Carlberg in de hoofdrol wordt Ingrid bij een uitbraak van zware criminelen als gijzelaar meegenomen. Tijdens de vlucht met enkele helpers van buitenaf loopt de spanning in de groep snel op; het komt tot gewelduitbarstingen met een tien kleine negertjeseffect. Ingrid raakt steeds meer psychisch ontredderd en ze vervalt tot haar afschuw in dezelfde horige onbekwaamheid als in een eerdere relatie…