SBR, standaard voor financiële rapportages Signed Sealed ... · ICT kunnen werken. Verder kunt u...

Standard Business Reporting ProgrammaEen initiatief van de Nederlandse overheid

SBR, standaard voor financiële rapportages

Signed Sealed Delivered

Inhoud

Slimmer aan de slag 4

SBR vermindert administratieve lasten 6

Eerste uitvragende partijen aan de slag met SBR 10

Onderweg naar morgen 14

Pioneren met standaardisering 16

De toekomst van SBR 20

Brancheorganisaties accountancy zien veel nieuwe kansen 22

Softwareleveranciers klaar voor SBR 25

Service 30

Standard Business Reporting | 0 3

Als accountant, administrateur of fiscaal jurist bent u continu bezig met efficiency, datakwaliteit en digitalisering. De concur-rentie dwingt u daartoe, uw klant vraagt erom en nieuwe mo-gelijkheden van digitalisering, dataverkeer en elektronische berichtenuitwisseling volgen elkaar in hoog tempo op. Boven-dien kunt u met alles wat ICT te bieden heeft, beter inspelen op nieuwe kansen, producten en markten in een razendsnel veran-derende wereld.

Want gaat u maar na: het zwaartepunt van de wereldeconomie verschuift naar het oosten, onze samenleving vergrijst, grond-stoffen worden schaarser en ons klimaat verandert. En in 2050 moeten we op aarde 2,5 miljard meer monden voeden dan nu. Deze en andere ontwikkelingen dwingen ons slimmer te wer-ken, nieuwe producten te ontwikkelen en nieuwe markten aan te boren. ICT is daarbij dé aanjager. Tussen 1985 en 2005 had-den we maar liefst zestig procent van onze economische groei te danken aan ICT. En ICT helpt ons ook nog eens om de bureau-cratische rompslomp voor bedrijven te verlichten.

Daarom heb ik een Digitale Agenda gelanceerd met maatrege-len om het leven van ondernemers makkelijker te maken. U krijgt bijvoorbeeld het recht op elektronisch zakendoen met de overheid. En er komt een programma over cloud computing, waardoor MKB’ers straks veiliger, efficiënter en flexibeler met ICT kunnen werken. Verder kunt u als opmaat voor een digitaal ondernemersplatform op Antwoord voor bedrijven informatie vinden over overheidsdiensten. Heel belangrijk ook: er komen ICT-standaarden die ICT-systemen beter met elkaar laten com-municeren en ervoor zorgen dat dezelfde gegevens niet steeds opnieuw moeten worden aangeleverd.

Dé financiële aanlevermethode van de toekomst wordt Standard Business Reporting (SBR). Per 2013 wordt dit het exclusieve kanaal voor diverse belastingaangiften. Dat betekent voor u als accoun-tants-, administratie- en belastingadvieskantoren dat u de ad-ministratie voor uw klanten maar één keer hoeft in te richten en daarna meervoudig kunt aanleveren. En dankzij SBR kan het Rijk straks toe met een kleinere organisatie.

In dit boekje leest u hoe dit alles in zijn werk gaat. Welke obsta-kels zijn overwonnen om SBR tot wasdom te brengen. En welke kritische noten nog moeten worden gekraakt om SBR te kunnen gebruiken voor de verzending van grote aantallen berichten.

Ik adviseer u nu al aan de slag te gaan met SBR. Zo maakt u opti-maal gebruik van ICT om slimmer te werken. En dat in een beter ondernemersklimaat met lagere regeldruk en minder papier-werk.

Ik wens u veel vernieuwing en succes!

Maxime VerhagenMinister van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie

Slimmer aan de slag

o4 | Standard Business Reporting

Standard Business Reporting | 05

SBR staat voor Standard Business Reporting. Het is een prak-tische methode voor het samenstellen, uitwisselen en verwer-ken van (financiële) rapportages. Essentieel voor SBR is het stan-daardiseren van gegevens aan de bron: de administratie van de ondernemer. Daarvoor krijgen alle gegevens in een administra-tie een label, zodat ze voor een uitvragende partij, bijvoorbeeld een bank of de Belastingdienst, hetzelfde betekenen.

WoordenboekOm SBR goed te laten verlopen, is een taxonomie nodig. Dit is een soort woordenboek waarin precies is beschreven welke termen en labels in de financiële administratie gebruikt worden. Hoe deze beschrijvingen eruit zien, hangt voor een groot deel samen met de wetten en regels voor jaarrekeningen, belastingaangiften en statistiekverplichtingen. Zo’n taxonomie is op zich niets waard zonder koppeling met de administratiesoftware. Gelukkig is er XBRL (eXtensible Business Reporting Language), een universele computertaal voor het uitwisselen van bedrijfsgegevens.

Hoewel het gebruik van SBR zonder twijfel tot grote voordelen leidt, gaat de invoering ervan niet zonder slag of stoot. Admi-

nistratiekantoren moeten bijvoorbeeld hun werkwijzen aanpas-sen. En het gebruik van XBRL betekent dat softwareleveranciers

Efficiënt rapportages uitwisselen van bedrijfsleven naar overheid

SBR vermindert administratieve lasten

De Belastingdienst, het CBS, de Kamer van Koophandel en banken; allemaal vragen ze de ondernemer om gegevens. Dat levert veel administratieve romp-slomp op. Kan dat niet efficiënter? Jazeker, maar daarvoor moeten financiële gegevens wel aan de bron op een eenduidige wijze geadministreerd worden. En daarvoor zijn er afspraken nodig met allerhande partijen. Dat gaat niet van-zelf. Vandaar dat de overheid het SBR Programma in het leven riep.

o6 | Standard Business Reporting

Internationaal concept

SBR is een internationaal concept. Nederland loopt voorop in de ontwikkeling en uitvoering, maar ook andere landen zijn er succesvol mee bezig. Bijvoorbeeld Australië, China, Singapore en Taiwan. Ook in Europa zijn diverse landen ver met SBR.

Voor het modelleren en inrichten van gegevens, techniek en processen maakt SBR gebruik van internationale open stan-daarden zoals XBRL. Open standaarden zijn voor iedereen toegankelijk en vrijelijk te gebruiken. Internationale not-for-profit organisaties beheren de standaarden. De bij het SBR Programma betrokken partijen geven waar nodig input voor verbetering van de standaarden.

moeten investeren in aanpassingen van administratiesoftware. Bovendien vraagt het bouwen en onderhouden van de taxono-mie dat er rekening wordt gehouden met veel weten regelge-ving én met de wensen van ontvangers en aanleveraars van rap-portages.

Speciale clubLogisch dat de overheid voor de invoering van SBR een speciale club heeft opgericht: het SBR Programma. Het SBR Programma is ondergebracht bij Logius, de dienst digitale overheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Logius beheert overheidsbrede ICT-oplossingen en gemeenschappelij-ke standaarden, die de communicatie tussen overheden, burgers en bedrijven vereenvoudigen.

De overheid kan het invoeren van SBR echter niet alleen. Bijdragen van andere partijen zijn onontbeerlijk. Op verschillende niveaus in de organisatie van het Programma is daarom samenwerking gezocht met marktpartijen. Zo zitten in het SBR Beraad, dat de strategische besluiten neemt, vertegenwoordigers van beroeps- en serviceorganisaties, softwareleveranciers, intermediairs en onder-nemingsorganisaties. Ook in het SBR Platform en de drie expert-groepen zijn deze gremia consequent vertegenwoordigd.

Daadwerkelijk van startNa veel voorbereiding en overleg is SBR in haar huidige vorm in september 2009 daadwerkelijk van start gegaan. Verschillende soor-ten rapportages kunnen worden aangeleverd, zoals de aangifte Omzetbelasting aan de Belastingdienst, productiestatistieken

Efficiënt rapportages uitwisselen van bedrijfsleven naar overheid

SBR vermindert administratieve lasten


“Digipoort is klaar om grote aantallen berichten conform SBR af te handelen. Digipoort is al jaren een belangrijk onderdeel van de elektronische dienstverlening van de overheid. Zo verwerkt Digipoort steeds grotere aantallen berichten per dag. Dit zijn zeker niet allemaal SBR-rapportages, maar ook elektronische facturen en andere digitale berichten.

Voor marktpartijen die willen aanleveren is documentatie beschikbaar via de website van Logius. Eén van de diensten die door ons wordt aangeboden is het beschikbaar stellen van een klantacceptatieomgeving. Wanneer de marktpartij een XBRL-instance (bericht) wil verzenden kan in deze omgeving getest

worden of het bericht aan alle eisen voldoet die Digipoort aan de berichten en de wijze van verzending stelt. Daarnaast biedt de SBR-programmagroep van het Servicecentrum individuele ondersteuning aan aanleveraars.

Digipoort wordt gepositioneerd als dé digitale postbus van de overheid. De SBR-berichten gaan dus door een poort die zich reeds heeft bewezen. Graag handelen wij ook de SBR-berich-tenstromen correct en efficiënt af.”

Alexander Hielkema, coördinator Service Management Logius

Digipoort staat open voor SBR-berichten

08 | Standard Business Reporting

aan het CBS, jaarrekeningen aan de Kamer van Koophandel of kredietrapportages aan ABN AMRO, ING en Rabobank (zie ook het overzicht op pagina 12).Voor het verzenden van de rapportages gebruikt men Digipoort, de veilige digitale lijn met de overheid. Digipoort staat garant voor een veilige verbinding en zorgt ervoor dat de rapportage bij de juiste overheidsorganisatie terecht komt. Voor de banken is een soortgelijke verbinding gemaakt: de zogeheten BIV (Ban-caire Infrastructurele Voorzieningen).

De voordelen zijn duidelijk. Minder rapportage- en administra-tiewerk en meer efficiency, omdat met één keer inrichten van de administratie, er meerdere soorten rapportages kunnen worden aangeleverd. Omdat SBR uitgaat van de bedrijfsadministratie als bronbestand, is er geen dubbel werk meer; men hoeft niets over te tikken. De kwaliteit van de rapportages verbetert daardoor. Er

zijn geen interpretatieverschillen van cijfers meer en fouten wor-den eerder ontdekt. Let wel: dit is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. De grote voordelen komen in beeld wanneer er veel berichten én aan diverse uitvragers worden aangeleverd.

Nieuwe kansenVoordeel is er niet alleen aan de ‘zendende’ kant. Ook de uitvra-gende partij heeft baat bij SBR-rapportages: ze zijn betrouwbaar en snel te verwerken in de back office. En daarmee biedt SBR de gebruikers nieuwe kansen. Immers, niet alleen de financiële rapportages van de huidige uitvragende partijen zijn geschikt voor SBR. Er ontstaat een verbreding naar andere sectoren en branches, die volgens hetzelfde concept verantwoordingsin-formatie aanleveren en uitwisselen. En juist dan wordt één van de doelstellingen gerealiseerd die aan de wieg van dit initiatief heeft gestaan: minder administratieve lasten.

Een kleinere en flexibeler Rijksdienst ligt met SBR in het ver-schiet. Immers, snelle digitale verwerking van gestandaardiseer-de informatie leidt tot efficiëntie en hogere productiviteit. Door SBR te combineren met onder meer het programma DigiInkoop, ontstaat een dynamiek die grote gevolgen heeft voor de manier van zakendoen tussen bedrijven en overheden. n

Zo werkt SBR

Hoe SBR werkt, is uit te leggen aan de hand van een voor-beeld (zie ook figuur 1). De bron is de administratie van een bedrijf. Daarin staan bijvoorbeeld de gegevens met de labels A, F, H en J. Als er een jaarrekening wordt samenge-steld, haalt het programma automatisch de benodigde gegevens (A, F, H en J) uit de boekhouding en brengt deze samen in een rapportage. Deze gegevens kunnen dankzij de afgesproken labels direct gebruikt worden voor bijvoor-beeld de Belastingdienst. Op dezelfde manier, bijvoorbeeld voor een kredietrapportage aan de bank, zijn de gegevens A,F, X en Z nodig; de software selecteert de benodigde gegevens en zet ze bij elkaar voor de kredietrapportage.


FiscaleJaarrekening

Krediet-rapportage

Aangi�e IB

ZX

H F

JA

Bedrijfsadministratie

Figuur 1: Voorbeeld van hergebruik van gegevens met SBR

Rapportages‘Ik heb wel eens tijdens een accountancycongres gezegd: de bal ligt nu bij u. En dat is ook zo. Wij zijn met Logius echt klaar voor het ontvangen van grote stromen. Onze Digipoort is er op gebouwd, onze processen zijn ingericht. Standard Business Reporting is nu een kwestie van doen. Logius staat klaar om te helpen waar nodig.’

Steven Luitjens, directeur Logius, dienst digitale overheid


‘Gaat de jaarlijkse bijdrage aan de KvK omlaag wanneer we voortaan in SBR aanleveren’, is één van de meest gestelde vragen aan Mat-thieu van Bommel, projectleider SBR bij de Kamer van Koophandel. Geen onterechte vraag vindt hij: “Het volgens SBR samenstellen en aanleveren van de jaarrekening helpt niet alleen de intermediair. Het moet ook leiden tot efficiency in de backoffice van de Kamer van Koophandel. Efficiency betekent minder kosten, dus de vraag of die jaarlijkse rekening omlaag gaat is een terechte. Ik sluit het dan ook niet uit. Maar het zal pas aan de orde zijn als we die efficien-cy ook daadwerkelijk realiseren. En dat is met de berichtenstromen die nu binnenkomen, geenszins het geval.”

Vereenvoudiging van belastingaangiften De Kamer van Koophandel, het CBS en de Belastingdienst zijn uit-vragers van het eerste uur. Ze zijn ook mede-ontwikkelaars van de Nederlandse Taxonomie en oprichters van het SBR Programma. Frans Hietbrink, projectleider SBR bij de Belastingdienst: “Als Be-lastingdienst zijn we al heel lang betrokken bij het project. SBR

sluit naadloos aan op het streven naar vereenvoudiging van de belastingaangiften. In dit kader past ook het horizontaal toezicht dat bijvoorbeeld de verkorte winstaangifte mogelijk maakt. Minder gegevens, minder complexiteit bij het doen van aangifte. Daarbij biedt SBR kwalitatief betere data (want geen overtypewerk door de aanleveraar) en een beveiligde verbinding met de overheidspartij via Digipoort.” Daarmee geeft Hietbrink meteen aan dat het ver-trouwde belastingdienstkanaal BAPI op zijn retour is: “Ja, dat klopt. BAPI wordt uitgefaseerd, maar dat doen we met beleid. Er is geen sprake van dat we dit kanaal kunnen dichtzetten als we niet zeker weten dat alles via de Digipoort kan binnenkomen. Daarover hoeft dus niemand zich zorgen te maken.”

Banken gebruiken eigen kanaalOok banken gebruiken een beveiligde verbinding voor de aanle-veringen via SBR. Niet Digipoort maar Rapportageportaal is het kanaal. Voor de aanleveraar maakt dit niets uit. Guust Jutte spreekt namens de Rabobank, ING en ABN AMRO, verenigd in het FRC: “Wij

Eerste uitvragende partijen aan de slag met SBR

‘Dit programma levert iedereen voordeel op’Uitvragende partijen. Het is typisch jargon, dat binnen het SBR Programma wordt gehanteerd. Deze ingeburgerde term staat voor de partijen die rappor-tages ‘uitvragen’ aan ondernemers en intermediairs. De uitvragende partijen binnen het SBR Programma zijn de Belastingdienst, de Kamer van Koophan-del, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en drie banken, verenigd in het Financiële Rapportages Coöperatief (FRC). Waarom zetten zij de wereld op zijn kop om hun gegevens volgens de SBR-methode te ontvangen?


gebruiken het Rapportageportaal voor de aanlevering. Het principe is hetzelfde: er wordt gecheckt wie je bent, namens wie je aanle-vert en of je bericht inhoudelijk klopt. Vervolgens lever je met één druk op de knop het rapport direct aan bij de eigen bank.” Het is be-grijpelijk dat de banken geen overheidskanaal gebruiken voor het ontvangen van de kredietrapportages. Maar waarom ook een eigen bankentaxonomie? Jutte: “De bankentaxonomie is gebaseerd op

het fiscale jaarrapport en overlapt grotendeels de gegevens die de Belastingdienst uitvraagt. Maar om kredietrisico´s goed te kunnen inschatten, hebben banken een andere informatiebehoefte dan bij-voorbeeld de Belastingdienst. We vragen hierbij dezelfde gegevens die klanten nu ook al aanleveren. Het verschil is dat het digitaal in XBRL kan in plaats van schriftelijk”.

Van links naar rechts: Frans Hietbrink (Belastingdienst), Gabriëlle van Mourik (CBS), Matthieu van Bommel (Kamer van Koophandel) en Guust Jutte (Financiële Rapportages Coöperatief).


Aanzienlijke besparing in backoffice De drie banken verenigden zich in de FRC omdat zij kansen zien in SBR: “Ja, we zijn ervan overtuigd dat het de standaard van de toe-komst is en daar willen we op inspelen. Door onze samenwerking bereiken we synergie en kunnen we de implementatie van elektro-nische aanlevering van financiële gegevens door bedrijven aan ban-ken versnellen. We denken dat andere banken ook zullen aanhaken en door de gezamenlijke infrastructuur maken we het voor de on-dernemers gemakkelijk om naar meerdere banken kredietrapporta-

ges te sturen.” Doen de banken mee voor hun eigen voordeel of zal met name de klant die zien? “Indien alle rapportages middels SBR worden aangeleverd stelt het de banken in staat de risico’s voor de kredietverlening beter in te schatten. Dat zal de klant uiteindelijk merken in zowel de prijs als in de hoogte van zijn krediet. Maar we zijn ervan overtuigd dat SBR ook op andere vlakken grote voordelen oplevert voor onze klanten. Wat bij SBR belangrijk is, is dat er een-duidige gegevens binnenkomen, die we sneller kunnen verwerken tot een meer passende kredietofferte. Wanneer de klant deze gege-vens via zijn intermediair vanuit zijn bronadministratie kan laten aanleveren, hoeft er niets overgetypt te worden en zullen er minder fouten in de gegevens zitten.” Wat meteen een risico inhoudt, be-seft Jutte: “Is de bronadministratie niet op orde, dan heeft de hele keten daar last van. Maar daar zit dan ook weer de toegevoegde waarde van de intermediair: het bijstaan van zijn klant met het op orde brengen en houden van de administratie.”

Statistieken voor CBSHet CBS vraagt steekproefsgewijs gegevens uit bij Nederlandse on-dernemers. Is dit als uitvragende partij een vreemde eend in de bijt? “Dat hoor ik vaker”, zegt Gabriëlle van Mourik, projectleider SBR bij het CBS. “Maar het CBS ontvangt al jaren gegevens in XBRL van lagere overheden. Onze kennis en systemen zijn daar klaar voor. Dat we nu ook de statistieken van ondernemers via SBR uitvragen, is niet verwonderlijk. Het gaat om financiële gegevens en het gestan-daardiseerd aanleveren en ontvangen daarvan helpt dus de aanleve-raar én ons, de uitvrager.” Veel intermediairs vragen zich af of in SBR aanleveren wel meer-waarde oplevert, omdat slechts een steekproef van hun cliënten gegevens moet leveren. Van Mourik: “Jazeker. De meerwaarde zit hem vooral in het aanleveren van de gegevens van hun cliënten in één keer. De accountant moet natuurlijk wel toestemming vragen aan zijn cliënten, maar deze weten dan altijd zeker dat ze niet ge-rappelleerd worden, geen boete ontvangen en voldoen aan de ver-plichting.”

Wie vraagt welke gegevens op?

Belastingdienst - Aangifte Omzetbelasting (OB)

- Aangifte Vennootschapsbelasting (VpB)

- Verkorte aangifte VpB

- Aangifte Inkomstenbelasting (IB)

- Verkorte aangifte IB

- Opgave Intracommunautaire

Prestaties (ICP)

Centraal - Opgave Productiestatistieken

Bureau voor de - Opgave Investeringsstatistieken

Statistiek - Opgave Korte termijnstatistieken

Kamer van - Jaarrekeningen zonder

Koophandel accountantsverklaring

ABN AMRO - Kredietrapportages

ING

Rabobank


Toch blijven de stromen aan het CBS achter bij de rest van de uit-vragende partijen. Dat beaamt Van Mourik. “Dat klopt. Het CBS ontvangt nog weinig rapportages in SBR. Dit heeft te maken met het feit dat tot nu toe weinig softwarepakketten de mogelijkheid bieden om in SBR aan te leveren. Wij zouden dat graag stimuleren en zijn daar nu ook hard mee bezig. Maar de markt ligt wat dat be-treft achter en concentreert zich meer op de aangiften van de Be-lastingdienst en op de jaarrekeningen. Dat is jammer, want daar-mee blijft een deel van SBR onnodig onbenut. Maar nogmaals, we zijn er hard mee bezig.”

HergebruikDe Belastingdienst ontvangt maandelijks al duizenden berichten via Digipoort. Hietbrink: “Ja, met name het aantal aangiftes Om-zetbelasting stijgt aanzienlijk. We realiseren ons wel dat dit rela-tief gemakkelijke berichten zijn, maar het volume is groot. Een aangifte ICP of VpB is complexer, maar ook daar zien we groei. En laten we eerlijk zijn: de echte winst is te boeken wanneer alle mo-gelijke stromen, ook domeinoverstijgend, in SBR worden aange-leverd. Dan zien we, en dan bedoel ik met name de intermediair, de grote efficiencyslag. Daar zijn we nog niet en dat verwachten we ook niet op stel en sprong. Wat Gabriëlle van Mourik zegt is waar: wanneer de softwareleveranciers hun producten op orde hebben en er verschillende rapportages gecreëerd kunnen worden uit de bronadministratie van de ondernemer, dan maken we een grote stap voorwaarts.” Voor Matthieu van Bommel van de KvK geldt dat ook: “Wij ont-vangen de jaarrekeningen nu op papier, per e-mail of pdf. Digitaal aanleveren kan dus al en veel aanleveraars vragen zich af waarom dat dan nog in XBRL zal moeten. Maar pas dan worden gegevens echt hergebruikt en ontstaat er voordeel voor de hele keten. En als er dan nog meer uitvragers komen die van deze gegevens gebruik-maken, zoals het zich nu laat aanzien, is dat alleen maar mooi. De voetangels en klemmen hebben wij, de eerste uitvragende par-tijen, er dan al voor ze uitgehaald.” n

“Australia has been inspired by the Dutch’s Standard Business Reporting program, implementing a similar program to reduce the regulatory reporting burden for businesses. The two countries maintain close and regular contact to share designs, resolve issues and share experiences and lessons learned. This collaboration has fostered the best practice in taxonomy design and development, as well as improved ways to support key SBR stakeholders.

SBR Australia continues to consult and collaborate with stakeholders, including software developers and repor-ting professionals. Together we have developed a single set of reporting definitions that makes it possible to map government reporting terms directly to the appropriate information in business’s accounting or payroll systems.

SBR is the sort of transformational change that will lead to reduced regulatory reporting burden for businesses, as well as facilitate improved information flows and increased data quality.”

Greg Divall, Program Manager SBR Australia

Inspired by the Dutch


Bij een project als SBR is een groot aantal hobbels van technische aard. Zo moet er een goede infrastructuur liggen om soepel grote aantallen berichten te verwerken. En moet het verzenden van aan-giften en rapportages veilig gebeuren, moeten de zendingen op de juiste plek aankomen en moet de software die accountants en inter-mediairs gebruiken, afgestemd zijn op SBR.

Stabiele basisVoor een accurate gegevensuitwisseling is een taxonomie essentieel. Evenals een eenduidige procesafhandeling via Digipoort. Daarvoor is het koppelvlak, dat de gegevensuitwisseling via Digipoort mogelijk

maakt, verder ontwikkeld. Zo ontstond er een interface die software-leveranciers een stabiele basis biedt om hun software te kunnen toe-snijden op SBR. Het koppelvlak maakt communicatie via Digipoort mogelijk, maar die communicatie moet ook veilig zijn. Essentieel daarvoor is een certificaat, een digitaal paspoort. Voor het gebruik van Digipoort is het PKIoverheid-certificaat inmiddels de standaard.

MachtigingVoor de toetsing van de machtiging is in het verleden een extern machtigingsregister gebruikt, een zogenaamde AuSP (dienst-verlener die machtigingsrelaties tussen verschillende partijen registreert en controleert). Dit was niet erg gebruiksvriendelijk. Hoe werkt dat? Een accountantskantoor behartigt de belangen van een groot aantal klanten. Wanneer dit accountantskantoor de jaarrekeningen van zijn klanten via Digipoort wil deponeren bij de Kamer van Koophandel, dan moet worden vastgesteld of dit ac-countantskantoor hiervoor is gemachtigd. Voor het controleren van deze machtigingsrelaties was er de AuSP. Inmiddels is de ver-plichting voor het gebruik van een AuSP opgeheven.

15.000 berichten per maandMet het overwinnen van deze technische hobbels was het SBR Pro-gramma er nog niet. Tenslotte moeten mensen ook al die mooie techniek gaan gebruiken. Daarom is er speciale aandacht voor marktbewerking om de voordelen van SBR te verduidelijken. Zo

Enorme groei in aantallen rapportages voorzien

Onderweg naar morgenSBR werkt! Steeds meer ondernemers en intermediairs maken er gebruik van. Steeds meer software is er op toegesneden. De weg van idee naar werkbaar systeem kende echter diverse hobbels. Welke hobbels zijn inmiddels genomen en in welke richting ontwikkelt het SBR Programma zich?

Brede toepassing

In de toekomst worden steeds meer rapportages in SBR mogelijk. De toepassing van SBR voor andersoortige rap-portages dan de financiële is een reële stip op de horizon. SBR is immers een internationale standaard. Het Ministerie van EL&I en het SBR Programma verkennen samen nieuwe domeinen waarin de SBR-methode voordelen kan bieden, bijvoorbeeld de pensioen- en verzekeringssector. Mocht iemand nog twijfelen; SBR is de standaard.


worden vragen van intermediairs beantwoord en worden zij onder-steund bij de implementatie, maar wordt ook de helpende hand geboden aan softwareleveranciers.Hierdoor groeide het aantal aangiften en deponeringen sterk. Kwamen er begin 2010 honderden berichten per maand binnen, in januari 2011 bereikte de teller een hoogtepunt met 15.000 berich-ten. Een mooi resultaat dat evenwel in perspectief moet worden geplaatst, want het gaat bij die berichten om slechts enkele procen-ten van het totaal aantal aangiften en deponeringen in Nederland. Reden genoeg voor het SBR Programma om door te pakken.

AandachtWelke ontwikkelingen krijgen de aandacht van het Programma? De Taxonomie (het woordenboek), één van de bouwstenen van SBR, wordt nog steeds uitgebreid en verbeterd. Zo is met alle belangheb-

benden gesproken over de invoering van XBRL Dimensions. Deze aanvullende specificatie van XBRL verkleint de interpretatiever-schillen bij het uitwisselen van berichten.Ook gaat de organisatie van het SBR Programma deel uitmaken van Logius. Door het SBR Programma op te nemen in deze organisatie, die als dienst digitale overheid alle bouwstenen beheert, geeft de overheid aan welk belang het aan SBR hecht: het is de toekomst.

Volgende faseDe volgende fase is in aantocht. De organisatie is opgetuigd, de techniek werkbaar gemaakt en de infrastructuur aangelegd. Daar-naast is SBR als exclusief aanleverkanaal aangewezen vanaf 2013. Zoals bij elke innovatie zijn er early adapters die enthousiast meedoen en volgers die nog even de kat uit de boom kijken. Die laatsten wor-den over de streep getrokken wanneer zij zien dat SBR werkt. n


De groep intermediairs is zeer divers. Van zelfstandige boekhou-ders en kleine administratiekantoren tot de zogeheten big four in accountancy, zoals Deloitte. Bij deze internationale accountant- en adviesorganisatie is Hans Nachtegeller partner. Naast zijn werk voor MKB-klanten in de regio Den Haag verkent hij binnen een speciale stuurgroep de mogelijkheden van SBR voor Deloitte Nederland: “We voeren deze standaard gefaseerd in en zijn begonnen bij onze small & medium entities-praktijk. In het najaar van 2010 verstuurden we de eer-ste SBR-rapportages op commerciële grondslag.” Ook de wat kleinere intermediairs hebben besloten om SBR te omarmen, zoals Gaston Bijl, mede-eigenaar van Bijl Accountants & Belastingadviseurs. “SBR heeft de toekomst. Niet alleen voor de rapportages waar de Belas-tingdienst, Kamer van Koophandel, CBS en banken om vragen. Je kunt het principe breder gebruiken om efficiënt data te beheren.”

Standaardsoftware of op maatBijl kiest ervoor om de rapportages aan te leveren met stan-daardsoftware. Het zet gegevens aan het eind van het proces om in XBRL. “Zie het als een laatste check, je hebt er geen omkijken naar.” Leo van den Nouweland, accountmanager bij Hoornwijck Groep, deelt Bijls visie. “Ook wij zijn als kleinere organisatie afhankelijk van standaardsoftware. We zoeken een eenvoudig te implemente-ren oplossing. Middelen om SBR-software op maat te maken heb-ben we niet.” Jan Kalisvaart van Baker Tilly Berk heeft die mogelijk-

heden wel. “Als senior manager Bureau Vaktechniek Accountants ben ik direct betrokken bij de ontwikkeling van onze eigen XBRL-applicatie. Hiervoor hebben we onze primaire werkprocessen in de samenstel- en aangiftepraktijk geïntegreerd, met als doel om met één dataset verschillende rapporten te kunnen genereren.”

Lastenvermindering bij uitvragersOf ze met de XBRL-software nog in de testfase zitten of al langer rap-portages verzorgen conform de nieuwe standaard; de intermediairs geloven in de toekomst ervan. Maar of het leidt tot de beoogde administratieve lastenverlichting, durft algemeen directeur Frank Pisters van GIBO Groep te betwijfelen. “We zijn vanaf het eerste uur betrokken bij het SBR Programma en leveren inmiddels OB- en VpB-rapportages aan in XBRL. We doen dit binnenkort ook voor kredietrapportages. We merken daarbij dat er voor ondernemers op korte termijn nauwelijks sprake is van lastenvermindering. Ja, de digitalisering is een vooruitgang: je kunt daarmee slimmer met gegevens omgaan.” Volgens Kalisvaart profiteren op dit moment vooral de uitvragende partijen. “Zij krijgen de bedrijfsgegevens immers op een eenduidige, digitale manier aangeleverd. Eigenlijk zouden zij het voordeel dat ze daarvan hebben, moeten doorbere-kenen in hun tarieven.” Pisters vult aan met een suggestie: “Wel-licht kunnen de uitvragende partijen zeggen: ‘Als je gegevens aanle-vert in XBRL, dan betaal je 100 euro minder’. Of zoiets.” u

Intermediairs vragen om standaard

Pionieren met standaardiseringBij de invoering van SBR spelen intermediairs een sleutelrol. Zij verzorgen immers de financiële rapportages voor het Nederlandse bedrijfsleven. Maar zien hun klanten de voordelen van standaardisering van de eigen admini-stratie? En plukken de intermediairs er al de vruchten van? Een gesprek met enkele kritische maar realistische pioniers.


Van links naar rechts: Jan Kalisvaart (Baker Tilly Berk), Gaston Bijl (Bijl Accountants), Hans Nachtegeller (Deloitte), Leo van den Nouweland (Hoornwijck Groep) en Frank Pisters (GIBO Groep).


Werkprocessen aanpassenNachtegeller vraagt zich af of een korting op de tarieven van bij-voorbeeld de Kamer van Koophandel ondernemers enthousiast maakt voor SBR. “Het onderwerp leeft niet”, beaamt Van den Nou-weland. “Maar waar we wel goede reacties op krijgen, is ons idee om voor klanten een portal op te zetten. Daarmee kunnen zowel klanten als wij binnen één beveiligd domein gegevens beheren. Zo verdwijnt de papierstroom.” Hoewel intermediairs eerst geld en tijd moeten investeren in SBR en de portal, verwachten ze er zeker de nodige voordelen van. “Mits je je primaire werkprocessen aanpast”, stelt Kalisvaart. “We hebben XBRL zo veel mogelijk aan de voorkant van het proces ingebouwd, zo dicht mogelijk bij de bron. Op deze manier kunnen we efficiënter werken en de kwaliteit van de infor-matie beter borgen. In de toekomst kunnen we de rapportage-generator waarschijnlijk schrappen.”

Belemmerende regelsOndanks de verwachte positieve effecten van SBR, zijn er nog de nodige hindernissen te nemen. Ze vallen grotendeels onder één noemer: regelgeving. Pisters wees er al op. “Door extra regelingen hebben wij meer werk en gaan onze kosten omhoog”, verduidelijkt hij. “En waarom zijn die regels er? Soms begrijp ik dat niet. Neem de WOZ-waarden. De Belastingdienst mag me die gegevens niet di-gitaal sturen. Waarom is het niet mogelijk dat we de WOZ-waarden van onze klanten ontvangen?” Een ander aspect is de Nederlandse Taxonomie, die elke jaar wordt aangevuld. “Die wijzigingen moet je dus elk jaar in je software doorvoeren”, zegt Nachtegeller. “Som-mige applicaties lezen dit automatisch in, maar dan nog heb je mensen binnen je organisatie nodig om de wijzigingen te vali-deren.”

Bewust worden van voordeelSommige intermediairs lopen voor de troepen uit, zoals Deloitte, Bijl Accountants & Belastingadviseurs, Hoornwijck Groep, Baker Tilly Berk en GIBO Groep. De vraag is wanneer de overige interme-diairs en hun klanten en masse overstappen op SBR. “Iedereen lijkt op iedereen te wachten”, merkt Kalisvaart op. “Ook de software-leveranciers zijn terughoudend.” Hoe de markt het juiste zetje kan krijgen? “Pas de tarieven aan voor ondernemers die rapporteren volgens de XBRL-taxonomie”, antwoordt Bijl. “Die financiële prik-kel werkt bij ondernemers beter dan het argument dat SBR zo veel sneller werkt. Een pdf e-mailen is net zo snel.” Nachtegeller wil dat betrokkenen zich vooral bewust worden van het voordeel van her-gebruik van gegevens. “Als alle partijen dat inzien, ben je er al. Kijk maar naar de IB-aangifte door particulieren. De overgrote meerder-heid doet dit digitaal omdat dit zo veel handiger is. Onze klanten zullen ook gaan eisen dat rapportages zo veel mogelijk automa-tisch worden gegenereerd en verzonden.”

Exclusief kanaal als redmiddelSBR als enige aanlevermethode per 2013 zal de groei bespoedigen, denken de intermediairs. Nachtegeller: “Nu schep je duidelijkheid. Zo is dat ook in België gegaan, waar het rapporteren veel efficiënter verloopt dan hier.” Daarnaast verlangt Nachtegeller een coördine-rende rol van de overheid. “Het SBR Programma moet de markt-partijen bij elkaar brengen zodat we ervaringen kunnen delen. Ik wil graag weten waar collega-intermediairs tegenaan lopen en wat uitvragers doen om XBRL-rapportages te verwerken. Laten we met elkaar communiceren.” Van den Nouweland knikt: “Hoe eerder XBRL de standaard wordt, hoe beter.” n

De roep om duidelijkheid was groot. Standard Business Repor-ting werd door velen omarmd, maar als andere aanlevermoge-lijkheden ook blijven bestaan, is de winst ervan niet optimaal. Immers, domeinoverstijgend gebruik en grote volumes: daar zit het voordeel voor de keten.

Zowel intermediairs, softwareleveranciers als overheden pleit-ten dus voor SBR als exclusief kanaal, zo blijkt ook uit de inter-views in deze uitgave. De bewindslieden namen vervolgens op advies van het SBR Beraad het besluit om voor de aangiften IB zakelijk en VpB aan de Belastingdienst vanaf 2013 exclusief SBR in te zetten. Daarmee wordt voor die aangiften het belasting-specifieke kanaal BAPI uitgefaseerd. Zo wordt een grote slag geslagen, omdat de gegevens in deze aangiften ook gebruikt worden voor de jaarrekeningen en statistiekopgaven. Optimaal hergebruik van gegevens ligt daarmee in het verschiet en zo wordt de SBR-gedachte waargemaakt.

In 2014 zullen de omzetbelasting, ICP en jaarrekeningen voor kleine rechtspersonen exclusief in SBR worden aangeleverd en in 2015 volgen naar verwachting de deponering van de jaarreke-ningen aan de Kamer van Koophandel en diverse statistiekopga-

ven aan het CBS. Voor de banken geldt dat exclusief aanleveren via SBR niet afgedwongen kan worden, maar het stimuleren van de stromen is wel degelijk een streven van het Financiële Rap-portages Coöperatief.

Andere sectorenEn zo zullen de ingezonden SBR-rapportages in de komende ja-ren verveelvoudigen. Tegelijkertijd zullen er ook andere berich-ten worden aangeleverd. De overheid streeft ernaar om ook an-dere stromen te initiëren, middels de zogenoemde ‘verbreding’. Er vinden inventarisaties en pilots plaats waarmee wordt onder-zocht hoe bijvoorbeeld pensioensfondsen, zorgverzekeraars en scholen gestandaardiseerd informatie kunnen aanleveren aan de diverse overheden. Ook hier geldt dat het om grote rappor-tagestromen gaat, waarvan veel gegevens hergebruikt kunnen worden. Het SBR-principe geldt hier immers onverkort voor.

InternationaalNiet alleen in Nederland wordt Standard Business Reporting de standaard. In Australië zijn dertien overheidsorganisaties klaar om SBR-berichten te ontvangen; ondernemers en reporting pro-fessionals maken daar in toenemende mate gebruik van. Ook Tai-

Besluit exclusiviteit brengt helderheid

De toekomst van SBR

De bewindslieden van het ministerie van EL&I en van Financiën namen in mei 2011 de beslissing om SBR als exclusieve aanlevermethode aan te wijzen. Marktpartijen, intermediairs én uitvragende partijen hebben nu duidelijkheid en daar was behoefte aan. Wat betekent dit besluit voor de langere termijn en waar kan SBR nog meer zijn meerwaarde bewijzen?



“De Hogeschool van Amsterdam (HvA) heeft als eerste hogeschool in Nederland SBR/XBRL opgenomen in het vaste curriculum voor accountancystudenten. Binnen de HvA is het expertisecentrum Instant Reporting opgericht, verbonden aan het lectoraat kennisecono-mie, om kennis en kunde voor studenten, docenten, bedrijven en overheid te ontwikkelen en te delen. Het expertisecentrum heeft een syllabus ontwikkeld, maar biedt daarnaast ook PE-cursussen en workshops aan.

Verder faciliteert Instant Reporting het Stage+traject, dat wordt aangeboden aan derde- en vierdejaarsstudenten van de opleidingen Accountancy, Bedrijfseconomie en Bedrijfskundige Informatica. De Stage+studenten verrichten, in een periode van twintig weken, drie à vier dagen per week een stage- of afstudeeropdracht en volgen daarnaast één dag in de week colleges over SBR. Er zijn afwisselend hoor-colleges, gastsprekers en practicumlessen. Het traject wordt afgesloten met een conferentie voor het onderwijs en het werkveld van SBR.

Het expertisecentrum is een belangrijke schakel in de ontwikkeling en uitwisseling van kennis over Standard Business Reporting tussen het onderwijsveld en het bedrijfsleven. Instant Reporting brengt deze partijen bij elkaar en is een platform voor kenniscirculatie over SBR.”

Maarten Noom is werkzaam voor de Hogeschool van Amsterdam, Domein Economie en Management, en is programmamanager van Instant Reporting.

Instant Reporting @expertisesbr Instant Reporting

wan, Singapore, de UK en de VS zijn druk doende en landen als Brazilië en Spanje oriënteren zich op de methode. Niet iedereen hanteert hetzelfde implementatiemodel. Zo ontwikkelde de Tai-wan Stock Exchange zelf met XBRL uitgeruste software en stelt deze aan ondernemingen ter beschikking. Dat is een geheel an-dere aanpak dan in Nederland, maar het principe van eenmalig

inrichten en meervoudig gebruik blijft overeind. In het SBR In-ternational Forum dat jaarlijks bijeen komt, wisselen de diverse landen informatie en kennis uit, om SBR in eigen land tot een hoger plan te brengen. Nederland is koploper in die ontwikke-ling, in het aantal berichten dat binnenkomt én in het feit dat SBR nu de standaard is. n

Hogeschool van Amsterdam borgt toekomst van SBR

http://www.facebook.com/pages/Instant-Reporting/105966259471841

http://twitter.com/#!/expertisesbr

http://www.linkedin.com/groupsDirectory?itemaction=mclk&anetid=2628849&impid=&pgkey=anet_search_results&actpref=anetsrch_name&trk=anetsrch_name&goback=%2Egdr_1308727463385_1


“Accountants moeten op zeer korte termijn aandacht gaan beste-den aan digitalisering, willen hun concurrentieposities geen gevaar lopen”, trapt Van IJzendoorn de discussie af. “Te verwachten valt dat goed personeel steeds moeilijker te vinden is. Daarnaast digitalise-ren de klanten ook in een rap tempo en kan de accountant niet ach-terblijven.” De SRA onderstreept deze visie, vertelt Kooreman: “In 2010 publiceerden we een blauwdruk voor het accountantskantoor in de toekomst. Daarin wordt een beeld geschetst van een klant-gerichte organisatie die zich meer en meer op advisering richt. Om ruimte te creëren voor hoogwaardige advisering, moeten de ‘tradi-tionele’ werkprocessen zo efficiënt mogelijk worden ingericht, en daarbij speelt digitalisering een rol.”

Mogelijkheden benutten Maar naast klanten en kantoren zelf, hebben meer partijen baat bij digitalisering, voegt Ketelaar (NOAB) toe: “Voor wie is die digi-talisering zo noodzakelijk? Ook voor de zogenoemde uitvragende partijen, die zijn immers ook op zoek naar efficiency. Digitalisering van de keten is dus belangrijk voor drie partijen: de uitvragende partijen, de intermediair en de klant. Uiteraard is NOAB van me-ning dat zij daarin moeten meegaan. Kantoren zien hier niet altijd

de noodzaak van in, ook omdat zij de kosten van digitalisering soms als onevenredig hoog zien. Toch zal men mee moeten.” Ham (NOVAK): “Er is inmiddels veel mogelijk en kantoren doen er goed aan om van de mogelijkheden gebruik te maken. Soms worden ze ook gedwongen, bijvoorbeeld bij de digitale fiscale aangiften. Dit is echter nog maar het begin.”

Verregaande digitalisering SBR is één stap in die digitalisering, vinden de gesprekspartners. SBR creëert de omstandigheden waardoor het proces van digitalise-ring verder kan worden doorgetrokken. Veel van de digitaliserings-processen speelden zich tot nog toe af binnen de muren van het accountantskantoor, zoals het elektronisch opslaan van dossiers of het verkeer tussen kantoor en cliënt door middel van online boek-houden of het openstellen van webportalen. Kooreman: “Maar elektronische communicatie met bepaalde overheidspartijen en ook banken, was niet mogelijk of in elk geval niet eenvoudig. Met SBR wordt een uniform formaat geïntroduceerd waardoor gege-vens worden hergebruikt in rapportages, die aan verschillende uit-vragende partijen kunnen worden verstuurd. Deze partijen hebben dan ook nog gezorgd voor één infrastructuur, Digipoort, zodat niet

Brancheorganisaties accountancy zien veel nieuwe kansen

‘SBR enige alternatief’Ze zien elkaar regelmatig, maar niet zo expliciet als gesprekspartners als op dit moment. Jan Ketelaar (NOAB), Peter Goossens (RB), Gerard van IJzendoorn (NBA), Guus Ham (NOVAK) en Menno Kooreman (SRA) vertegenwoordigen duizenden kantoren en individuen in de accountancy. Een uitgelezen gezel-schap om de introductie van Standard Business Reporting in de branche mee te bespreken. Daarbij klinken enkele kernwoorden door: digitalisering, stan-daardisering en concurrentie.



Van links naar rechts: Jan Ketelaar (NOAB), Guus Ham (NOVAK), Peter Goossens (RB), Gerard van IJzendoorn (NBA) en Menno Kooreman (SRA).

iedere connectie met een uitvragende partij apart moet worden aangelegd.” Van IJzendoorn schetst ook andere ontwikkelingen die voor de rol van de intermediair belangrijk zijn: “E-factureren, slim-mere softwarepakketten, koppelingen met administratieve syste-men van cliënten en hun relaties: dit alles zal leiden tot efficiëntere administratieve processen. SBR past daar in.”

DoelmatigheidKetelaar ziet SBR vooral als een stap in standaardisering van de digitalisering. “En het is een stap in de doelmatigheid van de in-termediair. Uiteraard verschilt dit per kantoor. Of je nu XML aanle-vert, of XBRL, dat maakt qua tijd niet zo veel uit. De winst zit hem dan elders, bijvoorbeeld in de vergelijkbaarheid van gegevens.” Kooreman scherpt dit aan: “SBR leidt niet automatisch tot meer

doelmatigheid van de intermediair. Aansluiten op SBR zonder pro-cesaanpassingen leidt niet, of slechts in zeer beperkte mate, tot meer efficiency.” Ham: “Als het kantoor het goed oppakt, dan zal de doelmatigheid in vele opzichten toenemen. Kantoren kunnen efficiënter werken, hun klant beter bedienen en uiteindelijk ook meer verdienen.” Maar eerst investeren? Van IJzendoorn: “Dat kan nodig zijn, inderdaad. Daar moet de overheid dan ook objectieve informatie over verstrekken: enerzijds de voordelen duidelijk ma-ken, anderzijds ook reëel voorlichten over de inspanning die het vergt om aan te sluiten.” Daar is Ketelaar het mee eens: “Eerlijk en transparant zijn over de voordelen en investeringen is belangrijk. Met SBR zijn voordelen te behalen in de gehele keten – die loopt van de ondernemer, via de intermediair tot de uitvragende partij en weer terug – maar dit ziet nu niet iedereen zo.” u


Brancheorganisaties en hun leden

NBA, Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants Circa 21.000 accountants, persoonlijk lidmaatschap NOAB, Nederlandse Orde van Administratie- en Circa 1.000 administratie- en belastingadvieskantoren Belastingdeskundigen

NOB, Nederlandse Orde van Belastingsadviseurs Circa 4.700 belastingsadviseurs, persoonlijk lidmaatschap

NOVAK, Nederlandse Organisatie van Accountantskantoren Circa 900 accountantskantoren

RB, Register Belastingadviseurs Circa 7.300 belastingadviseurs, persoonlijk lidmaatschap

SRA, Samenwerkende Registeraccountants en Accountants- Circa 400 accountantsorganisatiesadministratieconsulenten

Koepels bieden voorlichtingGoede en objectieve voorlichting is dus belangrijk, en daarbij zien de koepels ook hun eigen rol. Van IJzendoorn: “Het informeren van de leden over SBR staat bij de NBA hoog op de prioriteitenlijst, alleen al omdat er gewoon geen alternatieven zijn. Wel is er een beperking aan onze adviezen; zo zullen wij ons niet met de keuze voor software bezighouden.” Ook NOAB ziet informatievoorzie-ning voor haar leden als een kerntaak. “SBR is niet tegen te hou-den, onze leden moeten gewoon mee. We bereiden ons daarom goed voor.” Ook NOVAK wil voorlichting bieden. Ham: “Het kan alleen nog intensiever, waarbij het zou helpen als koepels kunnen beschikken over concrete en heldere informatie”.

Rekeningen omlaag?Kooreman vindt dat de overheid de voordelen van SBR niet alleen moet vertalen in termen van administratieve lastenverlichting. “Na-

tuurlijk: als intermediairs door SBR efficiënter werken, worden de traditionele diensten wellicht goedkoper. Maar uitvragende partijen stellen steeds hogere kwaliteitseisen, die onvermijdelijk leiden tot meer of andere werkzaamheden voor intermediairs. Het leveren van assurance op de data en de systemen waar deze uit voorkomen, wordt steeds belangrijker. Dat maakt het mogelijk om zaken als continuous reporting en continuous auditing dichterbij te brengen. Cliënten profiteren daarvan, omdat ze bijvoorbeeld sneller uitsluitsel krijgen over de beoordeling van ingediende rapportages, maar ook omdat het hen duidelijk wordt hoe zij hun fiscale of kredietpositie kunnen versterken.”

Dat SBR de weg vrijmaakt voor meer en andere vormen van advi-sering, daarover is men het eens. Dit brengt de rekening weliswaar niet omlaag, maar het is wel iets waar de ondernemer op zit te wachten, is de overtuiging. SBR biedt nieuwe kansen. n

Standard Business ReportingR | 25

De juiste rapportage met de juiste gegevens op de juiste manier naar de juiste partij. Dat is in het kort de opgave van SBR. Soft-wareleveranciers draaien er hun hand niet voor om. Technisch gesproken is het versturen van rapportages in XBRL al jaren moge-lijk. Dat bewijst IT-bedrijf AFAS. “Intermediairs bieden we pakket-ten voor belastingaangiftes”, meldt productmanager Mohammed Amri. “Binnenkort maken we ook XBRL-rapportages aan banken mogelijk. Wat we kunnen betekenen in de opgaven aan het CBS, onderzoeken we nu.” Ook Twinfield, waar Henk van Erp senior adviseur is, is één van de adapters. “Onze visie is dat je XBRL inte-graal in de software moet opnemen, zodat je de gegevens meteen vanuit de bron kunt ophalen, bewerken en aanleveren.” Frank Jonker, eigenaar van CreAim, daarover: “Bij testsoftwareontwik-keling gaat het ons om drie speerpunten: uniforme bestands-formaten, aan elkaar gekoppelde applicaties en ten slotte een au-torisatie- en machtigingsfunctionaliteit. XBRL sluit hier naadloos op aan. Standard Business Reporting kan daardoor tot tijdsbespa-ringen leiden bij onze klanten, onder wie intermediairs.”

Praktische bezwarenZo te horen is de implementatie van SBR voor pakketleveranciers geen issue. Ze zien er allemaal de efficiencyvoordelen van in. Zo

biedt ook Kees Schaap, eigenaar van Pro Management Software, XBRL-oplossingen aan. Maar dat gebeurt volgens Schaap nog wel-eens tevergeefs. “Intermediairs lopen er niet warm voor”, ervaart hij. Als voorzitter van XBRL Nederland is Hans Verkruijsse een vu-rig pleitbezorger van brede invoering van XBRL/SBR. Tegelijkertijd weet hij dat er nogal wat praktische bezwaren te overwinnen zijn. “Bij de grote, internationale accountancyorganisaties worden be-slissingen over bijvoorbeeld invoering van XBRL niet lokaal maar op de hoofdkantoren in Amerika genomen. Probleem is dat XBRL daar niet zo sterk leeft.”

Dalen kostprijsVolgens Ingeborg Walbrecht, projectmanager bij AccountView, is er nog een andere reden waarom intermediairs de hakken in het zand zetten. “Door SBR is een andere manier van werken nodig”, meent ze. “Ik merk dat accountants voor bijvoorbeeld de OB-aangifte nog steeds putten uit kennis die in hun hoofd zit. Dat staat loodrecht op het idee achter SBR om gemakkelij-ker kennis te delen door gegevens digitaal op te slaan volgens één standaard. Er is dus een mentaliteitsverandering bij accoun-tants nodig.” Schaap ziet in SBR zelfs een regelrechte bedreiging voor accountants. “Hun verdienmodel komt in gevaar. Omdat

Softwareleveranciers klaar voor SBR

‘Implementatie vraagt om een mentaliteitsverandering’Veel softwareleveranciers omarmen XBRL. Met trots demonstreren ze hun pak-ketten waarbij je met één spreekwoordelijke druk op de knop financiële rap-portages genereert. Maar volgens deze voorlopers vinden ze soms nauwelijks gehoor bij intermediairs. “Het idee bestaat dat hun verdienmodel in gevaar is.”


Van links naar rechts: Henk van Erp (Twinfield), Frank Jonker (Creaim), Ingeborg Walbrecht (Accountview), Maarten Noom (Hogeschool van Am-sterdam), Mohamed Amri (AFAS) en Kees Schaap (Pro Management).


hun werk efficiënter kan worden ingericht, levert het ‘uurtje-factuurtje’ minder op.” Amri rekent het voor: “Als een groot ac-countantskantoor digitaal gaat werken, kan zijn kostprijs zomaar met dertig procent dalen.” Van Erp bevestigt dit beeld. “Vroeg of laat gaat er prijsconcurrentie ontstaan. Je ziet nu al dat jongere accountants uit grotere kantoren stappen vanwege de flexibiliteit waar de markt om vraagt. Kleinere kantoren kunnen sneller in-spelen en overstappen op veranderingen als XBRL. Verder moeten we niet voorbijgaan aan het feit dat de financiële belangen van een zojuist intredende partner anders zijn dan die van een part-ner die al langere tijd meedraait.”

VergrijzingIs SBR een bedreiging of juist een kans voor intermediairs? Ver-kruijsse ziet vooral een oplossing voor een dreigend capaciteits-probleem. “Door vergrijzing dreigt een tekort aan arbeidskrach-ten, ook voor accountancy. Dan is efficiënter werken met behulp van XBRL een must.” Hij ziet echter wel een belangrijk obstakel op de weg. “Het curriculum van de accountant-in-opleiding zit propvol. Hij heeft geen tijd om ook nog een vak over XBRL te volgen. Bovendien missen hbo’s en universiteiten de praktische kennis om dit vak in hun opleidingsaanbod op te nemen.” Als hoogleraar Accounting Information Systems aan de Universi-teit van Tilburg probeert Verkruijsse het kennishiaat op te vul-len. Hij staat niet alleen. De Hogeschool van Amsterdam heeft een kenniscentrum voor SBR opgezet waar gastdocenten uit de praktijk hun kennis delen met studenten accountancy, bedrijfs-economie en informatica. “Steeds meer studenten volgen ons programma”, verduidelijkt projectmanager Maarten Noom van de hogeschool. “Heel nuttig is dat ze ervaring kunnen opdoen met XBRL-software op ons virtueel accountantskantoor.”

Nieuwe regelgevingNieuwe regelgeving kan de invoering van SBR bespoedigen. “Ik ben sinds 1999 bezig met SBR”, zegt Jonker. “Als ik wilde, kon ik

“De initiatieven die in het kader van het Standaard Be-drijfsrapportages (SBR) Programma door de overheid zijn ontplooid in nauwe samenwerking met banken, intermediairs, softwarehuizen, beroeps- en belan-genorganisaties moeten worden voortgezet en door alle partijen worden ondersteund. Met SBR kunnen jaarcijfers van bedrijven digitaal en gestandaardiseerd worden aangeleverd bij de Belastingdienst, de KvK, het CBS en de banken. Hierdoor kunnen de transactiekos-ten van de uitwisseling van gegevens omlaag. Voor de banken betekent SBR dat zij over een meer compleet en meer getrouw beeld van de kredietwaardigheid van een onderneming kunnen beschikken, waardoor zij sneller en beter kunnen reageren op een kredietaan-vraag vanuit het MKB.”

Uit: Eindverslag van de Taskforce Kredietverlening, onder leiding van Loek Hermans, voorzitter MKB Nederland (de-cember 2010).

Beter beeld van kredietwaardigheid


elke week tien vergaderingen bijwonen over dit onderwerp. De landen om ons heen hebben of krijgen ook een verplichtstelling voor SBR”. Ook Amri ziet de voordelen van de invoering van SBR als enige aanleverkanaal. “We hebben veel geïnvesteerd in XBRL en verwachtten dat we dit over enkele jaren hebben terugver-diend. Met de invoering van SBR als standaard zullen veel meer intermediairs vertrouwen hebben in de return on investment.”

Mooiste instrumentDe boodschap is duidelijk. Softwareleveranciers gaan graag op grote schaal aan de slag met de implementatie van SBR. Als de overheid meer regie zou voeren over de implementatie, dan krijg je intermediairs over de streep, is de algemene opvatting. “Maar het accent ligt niet alleen op móeten”, zegt Schaap tot slot. “Waarom zien niet meer accountants de lol in van XBRL? Het is het mooiste instrument in accountancyland.” n

Dit interview met softwareleveranciers vond plaats op de Hogeschool van Amsterdam. Vanuit

hun betrokkenheid bij het onderwerp schoven Maarten Noom en Hans Verkruijsse aan.

“Doordat ontwikkelingen in de markt elkaar in hoog tempo opvolgen en ook digitalisering de laatste jaren een grote vlucht heeft genomen, wordt het be-lang van efficiënt en effectief werken steeds groter. SBR biedt ondernemers de zekerheid om efficiënt, snel en gemakkelijk administratieve processen af te handelen en uit te wisselen.”

Paul Snijders, directeurSemansys Technologies BV


Het SBR ProgrammaSBR is een initiatief van de Nederlandse overheid, dat in nauwe samenwerking met marktpartijen is ontwikkeld en uitgebouwd. Circa honderd bedrijven en organisaties werken op basis van een convenant mee aan de verdere doorontwikkeling. Het SBR Pro-gramma organiseert, faciliteert en coördineert dit initiatief. Te-vens biedt het implementatieondersteuning aan ondernemers, intermediairs, softwareleveranciers en overheden.

Logius, dienst digitale overheidHet SBR Programma is onderdeel van Logius, dienst digitale over-heid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks-relaties. Logius biedt publieke dienstverleners een samenhan-gende ICT-infrastructuur zodat burgers en bedrijven betrouwbaar, snel en gemakkelijk elektronisch zaken met hen kunnen doen. Logius levert producten en diensten op gebied van toegang, gege-vensuitwisseling, informatiebeveiliging en standaardisatie. Meer informatie hierover vindt u op www.logius.nl.

Informatie over SBR?Wanneer u SBR wilt gaan gebruiken om een snelle en gestandaar-diseerde aanlevering van betrouwbare rapportages voor úw on-derneming te verzorgen, kijkt u op www.sbr-nl.nl.Op deze website treft u handreikingen en stappenplannen aan. Ook treft u er meer informatie over de techniek achter SBR. U leest er antwoorden op veelgestelde vragen en vindt er infor-matieve filmpjes. Regelmatig organiseert het SBR Programma bijeenkomsten waarvoor u zich via de website kunt aanmelden. Ook worden periodieke nieuwsbrieven uitgegeven. Via de website kunt u zich hierop abonneren. Ga voor meer informatie over SBR naar www.sbr-nl.nl

U wilt direct contact?Voor technische vragen rondom berichtaanleveringen is het Servicecentrum beschikbaar:Telefoon: 0900 - 555 4555E-mail: [email protected]

Voor uw inhoudelijke vragen neemt u contact op met het SBR Programma:Telefoon: 070 - 889 6319E-mail: [email protected]

@SBR_NL

Service

mailto:[email protected]

http://twitter.com/#!/SBR_NL


http://www.sbr-nl.nl


Standard Business Reporting Programma

Wilhelmina van Pruisenweg 1042595 AN Den Haag

Postbus 968102509 JE Den Haag

070 - 889 [email protected]

© juni 2011Logius



SBR, standaard voor financiële rapportages Signed Sealed ... · ICT kunnen werken. Verder kunt u...

Documents

Transcript of SBR, standaard voor financiële rapportages Signed Sealed ... · ICT kunnen werken. Verder kunt u...