SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND 2017 CONCEPT

4.374.641KG CO2-reductie in Noord-Nederland

68Bestuursbezoeken in Brussel

25Lobbydossiers

€ 114.000.000voor plattelandsontwikkeling

378ondernemingen actief in innovatieve projecten

74Eierballen in Den Haag

546Werkgevers in Arbeidsmarktprojecten

8SNN babies

SUBSIDIES

ACHTERGROND PLATTELANDSONTWIKKELINGHet Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) is het derde Europees subsidieprogramma gericht op een duurzame en concurrerende agrarische sector en een leefbaar platteland.

In de periode 2014-2020 is in totaal 240 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het versterken van het Noord-Nederlandse platteland. Dit is inclusief overheidsfinanciering. POP3 bestaat uit zes thema’s: innovatie, verduurzaming en concurrentiekracht, jonge boeren, natuur en landschap, verbetering van de waterkwaliteit en LEADER. Doel van LEADER is het verbeteren van de leefbaarheid en de economie van de verschillende noordelijke regio’s.

POP3 wordt in Noord-Nederland uitgevoerd door drie partijen. De provincies Drenthe, Fryslân en Groningen bepalen het beleid en de doelen die worden gerealiseerd. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zorgt voor de betalingen. Het SNN is de uitvoeringsorganisatie van de provincies. Daar is voor gekozen omdat het SNN dichtbij de klant staan. Dit komt tot uiting in de waardering die de klanten voor het SNN hebben.

Inmiddels is POP3 goed op stoom. In 2017 zijn er 29 openstellingen van subsidiemaatregelen geweest en zijn er in totaal 511 aanvragen ingediend. Voor zo’n 200 aanvragen is een totaal bedrag van ruim 30 miljoen euro toegekend. De diversiteit aan ingediende projecten is enorm. Het gaat bijvoorbeeld om innovatietrajecten, herinrichting van een schoolplein, aanleg van natuurvriendelijke oevers en de bouw van zorgboerderijen. Het grootste aantal subsidieaanvragen is afkomstig van agrarische ondernemers.

Bekijk hier de pop3 film

PLATTELANDS-ONTWIKKELING

€ 26.000.000Geïnvesteerd in Leefbaarheid

24Samenwerkingen voor innovatieve ontwikkelingen

€ 88.000.000Geïnvesteerd in innovatie en landschapsinrichting

207Lopende projecten

AVEBE INVESTEERT IN DUURZAME AARDAPPELRASSENHet ontwikkelen van aardappelrassen die minder gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen nodig hebben. Dat is het doel van het project Investeren in Duurzame Aardappelrassen (IDA), uitgevoerd door Averis Seeds, dochterbedrijf van Avebe. Volgens projectleider Johan Hopman is het onderzoek op het kweekbedrijf in het Drentse Valthermond van groot belang voor de regio.

“De akkerbouw is de kurk waar deze regio economisch op drijft”

“Doorgaans duurt het tien jaar om een nieuwe aardappelras te ontwikkelen en op de markt te brengen. Je zoekt de beste genen uit verschillende ouderplanten en probeert die te combineren door te kruisen en te selecteren. Dat is een enorm karwei. Vergelijk het met een hooiberg waar tien spelden in zitten. Het doel van dit project is om het aantal spelden in de hooiberg te verhogen en om die spelden sneller te vinden. Dat doen wij op ons kweekbedrijf in Valthermond.

Het project loopt van 2016 tot 2020 en kost 12 tot 13 miljoen euro. We hebben hiervoor via het SNN een subsidie ontvangen, onder de vleugels van het programma voor agrarische innovatie van de InnovatieAgenda Veenkoloniën. Door extra mensen en middelen in te zetten, kunnen we versnellen. We werken met 20 mensen aan dit project. Wij doen het samen met het Friese HZPC, producent en exporteur van pootgoed. Niet alleen omdat zij veel kennis hebben over veredeling, maar ook omdat ze andere aardappelrassen hebben. Die variatie is nodig.

Dit onderzoek is van groot belang voor de regio. In de Veenkoloniën worden al sinds de 19de eeuw aardappelen verbouwd. De akkerbouw is de kurk waar dit gebied economisch op drijft. We moeten ervoor zorgen dat de sector blijft innoveren en verduurzaamt. Daar levert het IDA-project een goede bijdrage aan. Het onderzoek levert bovendien basiskennis op om sneller en gerichter te veredelen.”

ZORGBOERDERIJ DE SPINBERG BREIDT UIT MET 24-UURSOPVANGDe familie Van der Heide/Klasens runde al een zorgboerderij: De Spinberg in Jipsinghuizen, gemeente Vlagtwedde. Maar een aantal van hun cliënten, ‘hulpboeren’ genoemd, zocht ook een goede plek om te wonen. Zo ontstond volgens Jan Erik van der Heide het idee om een woonvorm met 24-uurs opvang te beginnen in de leegstaande school in Harpel, 5 kilometer verderop.

“De leefbaarheid van het dorp is versterkt”

“Gelukkig vond iedereen het een goed idee, ook de mensen in het dorp. Die zien natuurlijk graag dat zo’n gebouw een goede bestemming krijgt. Mijn vrouw Tina heeft er zelf ook op school gezeten. In 2016 hebben we de school gekocht en verbouwd tot zeven appartementen voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Inmiddels zitten we vol. Alle appartementen liggen aan een centrale gang, maar hebben ook een eigen buitendeur. Er is een gezamenlijke eetkeuken. We hebben het gebouw zo duurzaam mogelijk gemaakt. Met de 42 zonnepanelen die binnenkort worden geplaatst, zijn we qua stroom bijna zelfvoorzienend.

Wij hebben de financiering van het project rond gekregen dankzij de Europese LEADER-subsidie. Het project voldoet aan de Europese doelstellingen, want het draagt bij aan de leefbaarheid van het dorp en de versterking van het platteland. In Harpel wonen zo’n 130 mensen, er zijn er door dit project toch weer zeven bijgekomen. Bovendien creëren we werkgelegenheid. We draaien de woonvorm op dit moment met z’n zessen: mijn vrouw en ik, mijn schoonouders en twee medewerkers. In totaal ruim 4 fte. De speeltuin verhuren we voor 1 euro per jaar aan het buurthuis ernaast. Die blijft dus ook behouden voor het dorp. En op zondagavond, bij goed weer, wordt er gevolleybald op het grasveld naast De Rots, zoals het gebouw is blijven heten.”

PAARDETANGEN: SCHAKEL IN DE KETTING VAN DE HUNZEOver tien jaar is het hele stroomgebied van de Hunze veranderd in een robuust en natuurlijk functionerend beekdal. Het deelproject Paardetangen in Drenthe is volgens Emiel Galetzka, gebiedscoördinator van waterschap Hunze en Aa’s, een mooie schakel in een lange ketting.

“In het deelproject Paardetangen wordt de Hunze over een lengte van 1,7 km meanderend gemaakt. We maken de beek daardoor bijna een kilometer langer. Daaromheen richten we 46 hectare nieuwe natuur in, waar zo nodig 50.000 kuub water kan worden vastgehouden. Door de herinrichting ontstaat er meer variatie in stroming en waterdiepte. Dat biedt kansen voor nieuwe soorten planten, vogels en vissen. De meanders en slenken zorgen er niet alleen voor dat het water langer wordt vastgehouden, maar ook wordt gefilterd, waardoor de waterkwaliteit omhoog gaat.

“Winst voor waterkwaliteit, veiligheid en werkgelegenheid”

Het waterschap werkt hierbij samen met de provincie Drenthe, de gemeente Borger-Odoorn en Het Drentse Landschap. In 2017 zijn de voorbereidingen gestart, in 2018 gaan we de bewoners bij de plannen betrekken. We kunnen vast niet alle wensen realiseren, maar zo mogelijk proberen we dingen te combineren, bijvoorbeeld door een struinpad aan te leggen. Eind 2019 moet de aanleg klaar zijn, daarna mag de natuur haar gang gaan.

Het project krijgt 1 miljoen subsidie. De helft komt van Europa, de andere helft van provincie en waterschap. De hoofdreden is dat het project bijdraagt aan de doelstellingen van de Kaderrichtlijn Water. Daarnaast worden ook andere doelen behaald: het risico op overstroming gaat omlaag en de kwaliteit van de omgeving wordt verhoogd. Bovendien zorgt het project voor extra werkgelegenheid. Niet alleen door de aanleg van het project, maar ook doordat recreatie en toerisme toenemen. Want het gebied rond de Hunze wordt steeds mooier.”

POLYGANICS ONTWIKKELT BIOLOGISCH AFBREEKBARE PLEISTERNa een hersenoperatie moet het hersenvlies van de patiënt waterdicht worden afgesloten. Het Groningse bedrijf Polyganics ontwikkelt hier een pleister voor die vanzelf oplost. Marleen Schoonen, manager business development, verwacht dat de pleister uiterlijk in 2020 op de markt komt.

“Bij Polyganics ontwikkelen we materialen die in het lichaam afbreekbaar zijn. Zoals een buisje dat op de uiteinden van beschadigde zenuwen wordt gezet, waardoor deze weer aan elkaar kunnen groeien. Het buisje lost na het herstel op in het lichaam. Met de hersenpleister, de dura sealant patch, doen we hetzelfde: we optimaliseren het herstel na een operatie en verbeteren daardoor de kwaliteit van leven van een patiënt.

“Samenwerken is erg stimulerend”

We hebben subsidie gekregen van het SNN en van de gemeente en provincie Groningen om het ontwikkelingsproces te versnellen en om de pleisters in de klinische testfase op mensen te testen. De ontwikkeling van medische producten duurt altijd lang: vaak wel vijf, zes jaar. Je moet dus jaren investeren voor je wat verdient. Daarom zijn subsidies heel belangrijk voor ons. Niet alleen vanuit financieel oogpunt, maar ook als ondersteuning voor wat wij aan het doen zijn. De gemeente, provincie en Europa laten daarmee zien dat ze vertrouwen in ons hebben.

We werken in dit project samen met het Groningse chemiebedrijf Syncom dat de lijm levert en het Brain Technology Institute in Utrecht dat alles weet van hersenen. Zo’n samenwerking is voor ons alle drie erg stimulerend. De activiteiten rondom de dura sealant patch zijn een belangrijke impuls voor de werkgelegenheid binnen Polyganics en ook een stimulans voor de technische bedrijven in de regio waarmee wij samenwerken.”

ECONOMIE ENINNOVATIE

378Ondenemingen in lopende projecten

€ 4.200.000Geïnvesteerd in CO2-reductie

€ 9.100.000Geïnvesteerd in innovatie

€ 3,45Uitgelokte investering per Euro subsidie

CLEAN TECH AVIATION WIL VLIEGEN OP WATERSTOFVliegen en rijden zonder vervuiling. Dat is de droom van Ben Cappelle, bedenker, testpiloot en eigenaar van de start-up Clean Tech Aviation. Hij bouwt nu in Groningen aan vliegtuigmotoren die op natuurlijk gas kunnen vliegen. Maar uiteindelijk moeten vliegtuigen op waterstof gaan vliegen.

“Over vijftig jaar rijden, vliegen en varen we op een brandstof die geen vervuiling uitstoot. Dat is waarvoor Clean Tech Aviation is opgericht. Wij richten ons op de bestaande zakelijke en opleidingsvliegtuigen. Die maken we geschikt voor schonere brandstoffen. Als dat lukt, zal de grote vliegtuigindustrie zeker volgen.

“Als we niets doen, is er straks geen schone lucht meer over”

We werken aan een motor die op natuurlijk gas (CNG/LNG) draait. Daarmee kunnen we 35 procent brandstof en kosten besparen en een CO2-reductie van 25 procent behalen. Als we bio CNG/LNG inzetten, gaat de uitstoot tot zelfs 88 procent omlaag. Vliegen wordt dan dus goedkoper en schoner.

Ons uiteindelijke doel is een motor die op waterstof draait. Daar zijn we in ons lab al mee bezig. Uiteindelijk moeten alle vliegtuigen elektrisch gaan vliegen. We verwachten dat deze technologie ook een spin-off krijgt in de maritieme en transportindustrie.

Ik heb al mijn tijd, energie en geld in dit bedrijf gestoken. Inmiddels werken we samen met Gasunie en Gasterra, het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartcentrum, Hanzehogeschool Groningen, Universiteit Braunschweig en enkele grote motor- en vliegtuigbouwers. Via het SNN hebben we een subsidie gekregen om de innovatie te versnellen. Dat hielp enorm om ook grote bedrijven over de streep te trekken. Als we niets doen, is er straks geen schone lucht meer over. Dat gevoel van urgentie drijft ons. We moeten de stap naar schone energiebronnen maken.”

bekijk de video

MASTILINE BEWAAKT DE GEZONDHEID VAN KOEIENEen gezonde koe geeft meer melk en ook van een betere kwaliteit. Daarom zijn melkveehouders heel alert op het veelvoorkomende probleem van uierontsteking. De start-up Mastiline uit Heerenveen ontwikkelt een instrument dat mastitis in een vroeg stadium herkent. Sales manager Elnaz Khatami verwacht dat het instrument in de loop van 2018 op de markt komt.

“Een koe met uierontsteking oftewel mastitis geeft minder melk en heeft meestal een behandeling met antibiotica nodig. Een melkveehouder wil beide graag voorkomen. Aan de celgetalwaarden in de melk kun je zien hoe gezond een koe is. Stijgende waarden laten zien dat het afweersysteem in actie komt, als reactie op een infectie. Hoe vroeger je dat signaleert, hoe eerder je maatregelen kunt nemen: de hygiëne controleren, een speen extra melken of de koe droog zetten.

“Wij dragen bij aan een duurzamere melkveehouderij”

Wij ontwikkelen een instrument dat de melk automatisch analyseert op de celgetalwaarde. Het instrument wordt in de melkrobot ingebouwd en geeft dagelijks online de resultaten weer. Een stijgende trend valt dus direct op. Voor dit project hebben we via het SNN een subsidie gekregen. We zitten nu in de laatste testfase waarbij enkele prototypes door onafhankelijke testbedrijven worden getest. De eerste testresultaten zijn positief. Als alles goed gaat, komen we in 2018 op de markt. We zijn al in gesprek met verschillende melkrobotfabrikanten. Die hebben grote interesse in ons product.

De Mastiline-methode draagt bij aan een duurzamere melkveehouderij: meer dierwelzijn en minder antibioticagebruik. Dat betekent minder belasting voor het milieu en veiliger voedsel. Bovendien levert het project banen op. We zijn in 2016 met z’n vijven begonnen, nu zijn we met tien personen. Over vijf jaar verwachten we er nog 8 tot 10 fte bij te hebben.”

MINDER BESTRIJDINGSMIDDELEN DANKZIJ SCHIMMELMODULE DACOMDe oprichter van Dacom, Jan Hadders, ontwikkelde dertig jaar geleden een schimmelmodule waarmee een boer precies kan berekenen wanneer hij zijn gewas met bestrijdingsmiddelen moet bespuiten. Inmiddels is de techniek al weer veel verder. Zijn opvolger, Janneke Hadders, vond het tijd om de module te vernieuwen.

“Voor boeren en telers is het belangrijk om te weten wanneer het nodig is om bestrijdingsmiddelen te spuiten. De kans op schimmelgroei hangt samen met factoren als temperatuur, luchtvochtigheid en neerslag. Als je alleen spuit wanneer het nodig is, kun je met minder bestrijdingsmiddelen toe. Dat is beter voor het milieu en bespaart ook kosten.

Dankzij satellieten, nieuwe software en sensoren hebben we nu veel meer informatie dan dertig jaar geleden. Ook kunnen we algoritmes ontwikkelen waardoor de boer niet meer handmatig gegevens hoeft in te voeren. We zijn met vier Noord-Nederlandse projectpartners druk bezig om de module te vernieuwen. De subsidie die we via SNN hebben gekregen, is voor ons een stimulans om een gezamenlijk project op te zetten. Het helpt ons om er prioriteit aan te geven en innovaties door te voeren.

Je maakt van tevoren een projectplan, maar in de praktijk lopen innovaties toch vaak anders dan je denkt. Dat is wel eens lastig bij de verantwoording. Natuurlijk moet een subsidie verantwoord worden, maar een innovatietraject moet ook ruimte bieden om een andere route te kiezen. Gelukkig heeft SNN daar begrip voor. Het eindresultaat moet in januari 2019 klaar zijn. Het project leidt indirect tot werkgelegenheid en economische groei, maar hoeveel precies is altijd moeilijk in te schatten.”

“INNOVATIES LOPEN ALTIJD ANDERS DAN JE DENKT”

~ Janneke Hadders

DEMCON MAAKT OPERATIES MINDER BELASTEND EN EFFICIËNTEREfficiëntere operaties, minder belastend voor de patiënt en met meer kans op succes. Volgens business developer Benno Lansdorp is dat het doel waar technologie-ontwikkelaar Demcon zich voor inzet, samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen.

“Er lopen op dit moment twee projecten waarvoor wij via SNN een subsidie hebben gekregen. Het eerste project gaat om een nieuwe tool waarmee we de elektrodes van een pacemaker op de juiste plek aan de buitenkant van het hart kunnen plaatsen. Daar is alleen nog maar een klein gaatje in de borst voor nodig, dus geen openhartoperatie.

Het tweede project richt zich op de behandeling van patiënten met leverkanker. Deze tumoren worden vaak door middel van een naald bestraald. De arts brengt de naald handmatig in, maakt daarna een CT-scan en kijkt of de naald goed zit. Zo niet, dan probeert hij het opnieuw, totdat de juiste positie is bereikt. Dat maakt deze procedure tijdrovend en belastend voor de patiënt. Ons systeem zorgt ervoor dat de naald in één keer correct wordt geplaatst. Dat is fijner voor de patiënt en kost ook minder tijd en dus geld.

Bij beide projecten werken we nauw samen met chirurgen van het UMCG. Die samenwerking was voor ons één van de redenen om een vestiging in Groningen te beginnen. De ideeën en feedback van de potentiële eindgebruikers helpen ons de instrumenten te verbeteren. Ons doel is om de zorg efficiënter te maken en de behandeling voor de patiënt minder belastend te maken. Daar zien wij als bedrijf innovatiekansen in. Natuurlijk nemen wij risico’s, want je weet nooit zeker of een project slaagt. Maar een subsidie helpt om dit soort projecten eerder aan te durven.”

WIJ MAKEN DE ZORG EFFICIËNTER EN DE BEHANDELING VOOR PATIËNTEN MINDER BELASTEND

~ Benno Lansdorp

VAN AFVALPLASTIC NAAR GAREN EN VLOERBEDEKKINGIn de voormalige Akzo-Dioleen fabriek in Emmen worden plastic korrels afkomstig van ingezamelde PET flessen klaargemaakt voor veilig hergebruik. Mark Ruesink, Production & Innovation Director van recyclingbedrijf Morssinkhof Plastic, ziet nog veel meer mogelijkheden.

“Twee jaar geleden zijn we gaan onderzoeken wat er nog meer mogelijk is op onze productielocatie in Emmen. Wat zijn hier de kansen om nieuwe sustainable producten te ontwikkelen, op te schalen en te vermarkten. We hebben er maar liefst acht gevonden: acht kansen om met 100 procent gerecyclede PET korrels meer te doen dan ze doorsturen naar de volgende fabriek.

“Het ultieme doel is alle plastic circulair”

We kunnen de korrels bijvoorbeeld gebruiken om er ultrasterk garen mee te maken voor producten als spanbanden of om nieuwe garens te maken voor vloerbedekking. We kunnen ook preform-machines neerzetten om de korrels in de vorm van kokertjes te gieten, die vervolgens bij Bar le Duc of Coca Cola in de juiste flesvorm worden geblazen. Door verschillende producten te maken, maken we deze locatie veel productiever, minder kwetsbaar en creëren we uiteindelijk tientallen nieuwe arbeidsplaatsen naast de 65 arbeidsplaatsen die we er nu hebben.

Het ultieme doel is dat alle plastic steeds opnieuw wordt hergebruikt. Dat lukt alleen als projecten als deze wel renderend worden. Wij hebben er vertrouwen in dat het lukt, maar nemen ook een risico. Daarom helpt het dat we via het SNN 1 miljoen euro investeringssubsidie hebben gekregen. Zelf steken we er meer dan 10 miljoen in. Het gaat ons overigens niet alleen om het geld. De overheden laten hiermee zien dat ze vertrouwen in ons hebben. Die erkenning is ook heel veel waard.”

ACHTERGROND ECONOMIE & INNOVATIEDe subsidies voor ondernemers en kennisinstellingen stimuleren de structurele samenwerking tussen partijen in Noord-Nederland en bevorderen een gunstig klimaat voor innovatie.

Het SNN voert een groot aantal subsidies uit die gericht zijn op ondernemers. Met deze subsidies willen we steeds meer partijen aanzetten tot strategisch nadenken, innoveren en samenwerken. Want dat opent de deur naar nieuwe mogelijkheden. Uit een samenwerking, bijvoorbeeld tussen mkb’ers en kennisinstellingen, kunnen verrassende ideeën ontstaan die mogelijk uitgroeien tot innovaties – en zelfs economische sterkten in Noord-Nederland.

Maar innoveren is risico nemen. Met onze subsidies proberen we die risico’s te verkleinen, zodat innoveren een standaard onderdeel wordt van de bedrijfsvoering van het noordelijke mkb. Ons aanbod bestaat uit subsidies die bedrijven in elke fase verder kunnen helpen. Zo voeren we kleinere regelingen uit waarbij bedrijven zelf innoveren of een expert kunnen inschakelen. Tegelijkertijd hebben we ook subsidies voor omvangrijke projecten met een grotere strategische waarde en impact.

Noord-Nederland bruist van de vernieuwende initiatieven. In 2017 hebben we de Open Innovatie Call in de markt gezet om dit creatieve en innovatieve klimaat verder aan te wakkeren en meer samenhang te organiseren. We nodigen consortia van bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties uit om samen met initiatieven te komen die het innovatie-ecosysteem in Noord-Nederland structureel verbeteren. Binnen dit ecosysteem werken partijen samen aan oplossingen voor de maatschappelijke uitdagingen in Noord-Nederland en Europa.

GEBOUWD IN DE JAREN ZESTIG EN NU TOCH ENERGIE-NEUTRAALDe jarenzestigwoning van Klaas Hager en zijn gezin in Harkema is energieneutraal. Het enige dat je er aan de buitenkant van ziet, zijn de zonnepanelen op het dak. Maar er is veel meer gebeurd. De hele aanpak kostte zo’n 32.000 euro. Via de nul-op-de-meterregeling van het SNN kreeg Hager 9.000 euro subsidie. De rest van de investering verdient hij in acht jaar terug.

“Harkema wil in 2050 energieneutraal zijn. Daarom hebben we als dorp een eigen energiecoöperatie opgericht. Ons huis was proefmodel. We zijn begonnen met spouw- en vloerisolatie. Daarmee bespaarden we al 40 procent op het gasverbruik. Toen ben ik me er écht in gaan verdiepen. De uitdaging was om ons huis helemaal energieneutraal te maken.

“Onderaan de streep levert de investering geld op”

We hebben geïnvesteerd in 24 zonnepanelen, een warmtepomp, een zonneboiler met 10 vierkante meter vlakke plaatcollectoren en een pelletkachel. We zijn dus helemaal van het gas af. Met de kosten die we daarmee besparen, verdienen we de investering in acht jaar terug. Bovendien is ook de waarde van ons huis toegenomen.

Het was een enorme zoektocht om de juiste informatie te vinden. Pas laat kwam ik erachter dat je het best een EPA-adviseur in de arm kunt nemen. Die brengt het hele plaatje in beeld waardoor je vanaf het begin de juiste beslissingen kunt nemen. De subsidie was voor ons cruciaal. Anders zouden we er veel langer over doen om de investering terug te verdienen. Dat is niet realistisch. Idealisme is prima, maar onder aan de streep moet het wel geld opleveren.”

ENERGIE

2.314.624Kubieke meter gasbesparing

4.374.641KG CO2-reductie

5.648.300KWH Stroombesparing

€ 2.587.874Energiebesparing

ACHTERGROND ENERGIEParticuliere woningbezitters in Noord-Nederland kunnen bijdragen aan de energietransitie door hun huis energiezuiniger te maken. Het SNN heeft in 2017 vier subsidieregelingen uitgevoerd om dat te stimuleren.

Inwoners uit de provincie Drenthe konden een ‘Zonnelening’ aanvragen: een lening voor de kosten van maatregelen gericht op het opwekken van zonne-energie. Voor woningeigenaren in de provincie Fryslân was er de subsidieregeling ‘Nul op de meter’. In de provincie Groningen konden huiseigenaren met aardbevingsschade subsidie aanvragen om hun woning energiezuinig te maken, en daarmee de waarde van het huis te vermeerderen. Deze subsidieregeling heet de Waardevermeerderingsregeling (WVM). De Drentse gemeente De Wolden wilde starters op de woningmarkt stimuleren om hun eerste koopwoning te isoleren en te investeren in energieopwekkende maatregelen. Daarom was er de ‘Regeling duurzaamheidssubsidie voor starters’. Een deel van deze subsidieregelingen loopt door in 2018.

Alle subsidieaanvragen konden vorig jaar worden ingediend via het E-loket van het SNN. Daar kregen we veel positieve reacties op. Het SNN wil dichtbij de klant staan. Goede klantencontacten dragen eraan bij dat aanvragen vlot worden afgehandeld. Woningeigenaren kunnen dus snel aan de slag met het energiezuiniger maken van hun huis.

Daarmee gaat de energierekening van inwoners omlaag en wordt Noord-Nederland steeds duurzamer. Winst voor iedereen.

AARDBEVINGSBESTENDIG BOUWEN: HOE DOE JE DAT?Twee medewerkers van adviesbureau abcnova volgden de opleiding Aardbevingsbestendig bouwen aan de Hanzehogeschool Professionals en Bedrijven in Groningen. Het bedrijf kreeg een subsidie om kennisontwikkeling te stimuleren. Junior projectmanager Ylze Lindeboom rondde de opleiding in juni 2016 af.

“abcnova adviseert en begeleidt bouwprojecten in maatschappelijk vastgoed. Schoolgebouwen bijvoorbeeld. Wij zorgen ervoor dat het hele bouwproces goed verloopt. In Groningen komt daar meteen de vraag bij of een gebouw ook aardbevingsbestendig kan worden gemaakt. Ik ben geen constructeur, maar dankzij de opleiding weet ik nu wel op hoofdlijnen wat er nodig is om aardbevingsbestendig te bouwen.

“De beste oplossing verschilt per ontwerp”

Je kunt ver of minder ver gaan in die oplossingen. Wil je dat mensen het gebouw veilig kunnen verlaten als het instort of wil je een gebouw ook beschermen tegen lichtere aardbevingsschade? Het gewenste doel moet je vanaf het begin meenemen in het ontwerp. Er zijn verschillende manieren om een gebouw aardbevingsbestendig te maken. Je kunt het gebouw bijvoorbeeld op een dikke plaat zetten zodat het als geheel beweegt. Een andere mogelijkheid is dat gebouwdelen ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Bij een bijzonder ontwerp, bijvoorbeeld met overhangende delen, zal je extra maatregelen moeten nemen. De beste oplossing verschilt per ontwerp.

We hebben het in de opleiding niet alleen over techniek gehad, maar ook over communicatie. Want de bevingen hebben ook grote psychologische impact. Als adviseur moet je daar rekening mee houden. Ruimte bieden voor persoonlijke verhalen en emoties. Anders krijg je mensen niet mee in jouw oplossing.”

ARBEIDSMARKT6.338Deelnemers

546Werkgevers

40 jaarGemiddelde leeftijd

€ 20.427.031Geïnvesteerd door werkgevers

HAIRPOINT INVESTEERT IN MBO-SCHOLIERENDe Groningse kappersorganisatie Hairpoint neemt elk schooljaar zes eerstejaars bbl’ers aan. Scholieren die de beroepsbegeleidende leerweg van het mbo volgen. Vier dagen praktijk, één dag school. Kwaliteitsmanager Nadia Duut kreeg subsidie om bbl’ers nog beter te kunnen opleiden.

“De markt staat te springen om mensen die een ambacht hebben. Helaas is het mbo niet erg populair bij jongeren. Daardoor zitten we op dit moment al met een tekort aan vakmensen en dat tekort neemt alleen maar toe. Als kappersorganisatie doen wij ons best om ons vak aantrekkelijk te maken. Net als andere bedrijven die bbl’ers opleiden, krijgen wij standaard een RVO-subsidie. Met de extra subsidie die we via het SNN hebben gekregen, kunnen wij onze bbl’ers in 2017 en 2018 nog meer trainingsuren aanbieden. We hebben hiervoor ook trainers van buitenaf aangetrokken. De subsidie is dus echt een stimulans voor de ambachten.

Naast de kniptraining besteden we in de opleiding veel aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling van onze leerlingen. Om het beste uit iedere persoon te halen, coachen we bijvoorbeeld ook op houding en gedrag. Vanaf het begin beschouwen we de leerlingen als onderdeel van het team. We laten hen niet alleen boodschappen doen en schoonmaken. De jongens en meiden die wij opleiden, moeten goede kappers worden. Wat dat betreft leggen we de lat hoog. Voor hen én voor onszelf.

Omdat we zoveel in deze bbl’ers investeren, hopen we natuurlijk dat ze na hun opleiding bij ons blijven werken. We hebben inmiddels zes vestigingen in en rond Groningen, met 36 medewerkers. Zodra we er kans voor zien, breiden we verder uit.”

WE LEGGEN DE LAT HOOG OM GOEDE KAPPERS AF TE LEVEREN

~ Nadia Duut

ACHTERGROND ARBEIDSMARKTMeer mensen aan het werk krijgen en houden – dat is de kern van de arbeidsmarktregelingen.

Elke regio heeft zijn eigen uitdagingen op de arbeidsmarkt. Om die zo goed mogelijk aan te kunnen gaan, hebben overheden samen met werkgevers- en werknemersorganisaties sectorplannen ontwikkeld. In de provincie Groningen is dat Groningen op voorsprong, in de provincie Drenthe is dat Ruimte voor Ontwikkeling. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft geld beschikbaar gesteld om deze plannen uit te voeren.

Het SNN is voor de provincies Groningen en Drenthe uitvoerder van de projectverantwoording van deze twee sectorplannen. Daarnaast voeren we binnen deze projecten twee subsidieregelingen uit. De regelingen worden ingezet om werkgelegenheid te creëren en werkgevers te stimuleren om personeel in dienst te nemen. Er zijn bijvoorbeeld subsidies beschikbaar gesteld voor loon-, opleidings- en loonverletkosten.

In 2017 zijn we druk bezig geweest met het uitvoeren van het sectorplan Groningen op Voorsprong en hebben we het sectorplan Ruimte voor Ontwikkeling afgerond. Zo werkt Noord-Nederland aan een sterke en toekomstbestendige arbeidsmarkt.

NOORD-NEDERLANDSE INNOVATIEMONITORSamen met het expertisecentrum VinCi van de Rijksuniversiteit Groningen heeft het SNN in 2015 de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor ontwikkeld. Sindsdien brengen we jaarlijks, door middel van een grootschalige enquête, de innovatieactiviteiten, -investeringen en -prestaties van het noordelijke mkb in kaart.

De Innovatiemonitor was vanaf het begin een succes en is in 2017 nog eens flink uitgebouwd. Er doen steeds meer bedrijven mee. Deelnemende mkb’ers ontvangen een persoonlijk Innovatiepaspoort: een overzicht van hoe hun bedrijf scoort op belangrijke innovatie-indicatoren. Daarnaast is het aantal strategische partners van de monitor uitgebreid. Deze partners leveren waardevolle inbreng voor ons onderzoek. De Innovatiemonitor werkt daarmee niet vóór maar mét onze stakeholders.

Uit de Innovatiemonitor van 2017 blijkt dat er in Noord-Nederland een specifieke soort van mkb-innovator bestaat: de ‘Zuinige Superinnovator’. Dit zijn vaak kleine, wat oudere bedrijven die vernieuwen met weinig middelen. Ook blijkt dat samenwerking met kennisinstellingen of andere bedrijven vaak loont, maar pas als deze mkb’ers hun organisatie ook op innovatie inrichten en zelf actief aan onderzoek en ontwikkeling doen.

De komende jaren willen we de Innovatiemonitor verder uitwerken, zodat we nog beter weten met welke ontwikkelingen mkb’ers bezig zijn en waar de kansen voor Noord-Nederland liggen. Op die manier kunnen we onze subsidie-instrumenten zo goed mogelijk afstemmen op de vraag en behoefte van Noord-Nederlandse ondernemers.

SNN ALSDIENSTVERLENER

NOORDELIJKE EVENEMENTENHet SNN participeert in tal van evenementen die met en voor het noordelijke mkb worden georganiseerd. Een voorbeeld is Trendship, waarbij alles draait om de nieuwste technologie, (digitale) trends en business innovatie. Dit jaar hebben we tijdens Trendship onze Innovatiemonitor gepresenteerd en in samenwerking met de Jonge Ondernemersprijs (JOP) de Noordelijke Innovatie Award (NIA) uitgereikt.

De NIA is een aanmoedigingsprijs voor een jonge, noordelijke ondernemer met de meest innovatieve ideeën. De winnaar van 2017 was Justin van Vliet (Friesland Boeit). Hij ontving een innovatiearrangement ter waarde van € 3.000. Samen met onze partners helpen we de winnaar een jaar lang om zijn innovatieve ideeën verder te brengen met behulp van onze kennis en netwerken.

Ook hebben we het afgelopen jaar de landelijke Europa-om-de-hoek-Kijkdagen gecoördineerd. Op 12 en 13 mei zetten projecten in heel Nederland hun deuren open om te laten zien wat zij precies doen met Europese subsidies.

Verder hebben we ook een aantal voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Tijdens deze voorlichtingsbijeenkomsten worden subsidieadviseurs en ondernemers bijgepraat over de subsidie-instrumenten voor innovatieve projecten. In 2017 werd bijvoorbeeld de nieuwe Open Innovatie Call gepresenteerd.

VERANTWOORDINGElke subsidie die het SNN verstrekt, wordt uitgebreid verantwoord en grondig gecontroleerd. De praktijk leert dat dit ondernemers veel tijd kost. Omdat een goed evenwicht tussen controle en administratieve lasten essentieel is, gaat het SNN de controledruk verlichten.

We hebben de afgelopen jaren onderzocht wat anders zou kunnen in het verantwoordings- en controleproces. Vervolgens hebben we in de controleketen nieuwe afspraken gemaakt over het vereenvoudigen van de verantwoording. De nieuwe werkwijze wordt in 2018 voor het eerst toegepast.

We streven naar een goede balans tussen de administratieve lasten en een gedegen verantwoording. Daar wordt iedereen blijer van!

FRAUDESubsidies moeten worden ingezet voor de juiste doelen. Het gaat immers om gemeenschapsgeld. Daarom werken wij actief aan het voorkomen en opsporen van subsidiefraude.

Alle subsidieaanvragen worden nauwkeurig gedocumenteerd. Bij het vermoeden dat informatie wordt achtergehouden, valse documenten worden verstrekt of dat de subsidie voor andere doeleinden wordt gebruikt dan waarvoor deze was toegekend, wordt een grondig onderzoek ingesteld.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd door eigen medewerkers of door een externe partij. Het SNN werkt met toezichthouders die vaststellen of de subsidievoorwaarden zijn nageleefd. Ook werkt het SNN samen met het Regionaal Informatie en Expertise Centrum Noord-Nederland (RIEC), dat is opgericht om ondermijnende criminaliteit te bestrijden.

Als er sprake is van fraude nemen wij passende maatregelen zoals het stopzetten van de subsidie en het terugvorderen van betalingen. Ook doen we aangifte bij de politie.

BEZWAAR EN BEROEP EN KLACHTENSoms zijn onze klanten het er niet mee eens dat hun subsidieaanvraag wordt afgewezen. Dat proberen we samen zo goed mogelijk op te lossen.

De klant kan na een afwijzing een bezwaar indienen. Het team dat de subsidieaanvraag heeft behandeld, buigt zich dan opnieuw over de aanvraag en probeert de kwestie informeel af te handelen. Lukt dat niet, dan wordt het bezwaar door een onafhankelijke hoorcommissie beoordeeld, die vervolgens advies geeft aan het Dagelijks Bestuur van het SNN. Wordt het bezwaar ongegrond verklaard, dan kan de aanvrager in beroep gaan bij de rechtbank.

De afgelopen jaren is het werkpakket van het SNN flink uitgebreid met tal van regelingen. Dat betekent dat er ook meer besluiten over aanvragen worden genomen. Toch is het aantal bezwaren niet evenredig gestegen met het aantal besluiten. Daar zijn we best trots op.

Het SNN onderhoudt intensieve contacten met klanten, vooral in het kader van regelingen als de Waardevermeerdering (WVM), waarbij woningeigenaren een subsidie voor energiemaatregelen kunnen aanvragen.

Desondanks zijn er in 2017 slechts zeven klachten binnengekomen: zes betreffende de Waardevermeerderingsregeling en eentje betreffende de Versneller Innovatieve Ambities (VIA). Deze klachten zijn allemaal ambtelijk opgelost. Dat betekent dat klanten best tevreden zijn over onze dienstverlening. Gelukkig. Want klanttevredenheid heeft voor ons hoge prioriteit.

NOORDELIJKE SAMENWERKING

TWEEDEKAMER VERKIEZINGENHet Public Affairs Team Den Haag van het SNN zet zich in om de belangen van Noord-Nederland onder de aandacht te brengen, zowel bij de regering als bij de politiek in Den Haag.

In de opmaat naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 werd op 8 februari in Groningen het eerste landelijke lijsttrekkersdebat gehouden. Dat debat kreeg veel aandacht van de media. Het SNN faciliteerde het debat met een eenmalige bijdrage. Bekijk het mediaoverzicht.

De toezeggingen die de lijsttrekkers tijdens dit debat deden, zijn genoteerd om de lijsttrekkers daar later aan te kunnen herinneren.

Onze inzet heeft op verschillende punten resultaat opgeleverd, getuige het regeerakkoord. Zo wordt de noordelijke regio ontzien bij de inkrimping van rijksdiensten, komt er meer aandacht voor het mkb in het topsectorenbeleid en wordt er geïnvesteerd in een snellere verbinding (A28) naar het Noorden. Mooi is ook dat Noord-Nederland erkenning krijgt als koploper in de verduurzaming van Nederland.

PUBLIC AFFAIRS DEN HAAG

9Maal input geleverd bij debatten

4Brochures Noord-Nederland

25Gesprekken met kamerleden

15Lobbydossiers

LOBBYDOSSIER ENERGIENoord-Nederland werkt aan de transitie naar een energieneutrale regio en wil zijn koppositie op dit gebied versterken. Met de inzet op zonne-, biomassa- en windenenergie levert het Noorden al een grote bijdrage aan de transitie, maar is ook nog enorm veel te doen. Doel is een energiesysteem 2.0 waarin (decentrale) hernieuwbare productie, opslag van energie en slimme technieken centraal staan.

De Tweede Kamer debatteerde in februari 2017 over de Energieagenda. Het SNN heeft zich ingespannen om Noord-Nederland daarbij stevig te positioneren, onder andere via een sociale-mediacampagne en persoonlijke tweets naar de energiewoordvoerders, een film en de brochure ‘Noord-Nederland: de slimme energieregio’.

De Noordelijke Innovation Board en gedeputeerde Tjisse Stelpstra (provincie Drenthe) presenteerden op 13 september 2017 het plan voor de Noordelijke Waterstofeconomie aan de Kamercommissie Economische Zaken.

Op de Noordelijke Klimaattop, 9 november 2017, hebben bedrijven, overheden en andere organisaties concrete afspraken gemaakt over het terugdringen van de CO2-uitstoot. Tijdens deze klimaattop heeft het SNN de brochure ’Noord-Nederland: Koploper in de energietransitie’ gepresenteerd met de positiebepaling van Noord-Nederland op het gebied van verduurzaming.

LOBBYDOSSIER MIRTAstron, het Nederlands instituut voor radioastronomie in Dwingeloo, kreeg op 30 maart 2017 bezoek van toenmalig minister Schultz van Haegen (Ministerie van Infrastructuur en Milieu; IenM). Het werkbezoek werd georganiseerd door de Bestuurscommissie Stedelijke Ontwikkeling en Mobiliteit (SOM) van het SNN, in het kader van het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Het onderwerp was ‘Smart mobility’. Om Nederland ook in de toekomst bereikbaar, veilig en leefbaar te houden, moeten de kansen worden benut die de informatie- en communicatietechnologie biedt.

Het MIRT is op 11 december in de Tweede Kamer behandeld. Hierbij werden twee moties aangenomen die voor Noord-Nederland van belang zijn. De ene motie roept het kabinet op de doorstroming op de A28 van Zwolle tot aan Hoogeveen te onderzoeken. De andere vraagt de regering om zich samen met de regio in te zetten voor de verbreding van de sluis bij Kornwerderzand.

LOBBYDOSSIER KRIMPVijf van de twaalf provincies in Nederland hebben te maken hebben met krimp, waaronder Groningen en Fryslân. De regio Oost-Drenthe heeft ook te maken met krimp, maar heeft officieel nog geen krimpstatus. Op 19 december heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen die de regering oproept om de mogelijke krimpstatus voor Oost-Drenthe te onderzoeken. Zo’n status kan een regio voordelen opleveren.

De vijf provincies trekken gezamenlijk op om bij het Rijk aandacht te vragen voor de gewenste regelvrijheid, maatwerk en voldoende financiële middelen. Het huidige krimpbeleid van het Rijk loopt in 2018 af, daarom is het van belang dat er nieuw beleid wordt gemaakt. Volgens het rapport Nederland in Balans (2016) leveren de krimpregio’s gezamenlijk 11 procent van het bruto nationaal product van Nederland.

Op 17 januari 2017 organiseerde het SNN in Nieuwspoort in Den Haag een bijeenkomst over krimp. Hiervoor waren Kamerleden, medewerkers van ministeries en andere betrokkenen uitgenodigd. Doel was het onderwerp krimp tijdens de campagne voor de Tweede-Kamerverkiezingen bij iedereen onder de aandacht te brengen. Ook was er een informatiebijeenkomst voor medewerkers van de Kamerfracties om te onderstrepen hoe belangrijk het is dat het Rijk krimpbeleid blijft voeren.

ONDERSTEUNING LOBBY INTERPROVINCIAAL OVERLEGHet SNN heeft in 2017 ondersteuning geleverd aan de lobbyinzet vanuit het Interprovinciaal Overleg (IPO), gericht op de kabinetsformatie. Hierbij zijn op hoofdlijnen de volgende acties uitgevoerd, in samenwerking met een lobbyist uit Oost-Nederland:

Advisering van bestuurlijke kopgroep IPO op inzet tijdens kabinetsformatie, onder meer door inbreng voor het gesprek van de IPO-voorzitter met de formerende politieke partijen.

Afstemming gezamenlijke aanbod kabinetsformatie Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Unie van Waterschappen (UvW) en IPO, onder meer door frequent overleg met de lobbyisten van deze koepelorganisaties.Lobbyinzet gericht op rol provincies bij de energietransitie, onder meer door aanbieden van een petitie aan Kamerleden, met daarin de oproep om regionale energieprojecten in de hoofdrol te zetten.

HET BEST BEWAARDE GEHEIM VAN NOORD-NEDERLANDHet Haags Event Noord-Nederland is een jaarlijkse bijeenkomst voor het ambtelijke, bestuurlijke en politieke netwerk in Den Haag. Het evenement in Nieuwspoort is een samenwerking van het SNN en VNO-NCW Noord, de noordelijke hogescholen en Rijksuniversiteit Groningen. Voor het event op 16 mei 2017 waren speciaal de nieuwe Kamerleden uitgenodigd om kennis te maken met het Noorden.

Tijdens de bijeenkomst werd het best bewaarde geheim van Noord-Nederland onthuld. Op vier zijden van een enorme kubus werden korte films getoond over het noordelijk perspectief op internationale uitdagingen. Volgens SNN-voorzitter René Paas kan het Noorden de oplossing bieden voor wereldwijde problemen: “Noord-Nederland heeft de ruimte, kennis, verbinding en het ondernemerschap om prototypes voor heel Nederland te ontwikkelen.” Zijn oproep aan Den Haag was dan ook: investeer in het Noorden en krijg meer.

Ook kennismaken met Noord-Nederland? Bekijk dan deze vier filmpjes:• De Noorderling• De kracht van het Noorden• Ondernemend Noord-Nederland• De proeftuin

NOORDELIJKE SAMENWERKING IN BRUSSELHet SNN behartigt in Brussel de belangen van de drie noordelijke provincies en de vier steden Groningen, Leeuwarden, Assen en Emmen. Het SNN werkt daarbij nauw samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO) en met partijen als Wetsus, Hanzehogeschool Groningen, NHL Stenden, UMCG/RUG Circulair Friesland, LWD2018, VNO-NCW Noord, MKB Noord, LTO, VNG, en anderen.

Het SNN neemt deel in verschillende netwerken van regio’s die dezelfde belangen hebben en zich samen sterk maken in Europa. Een voorbeeld van zo’n netwerk is de Conference of Peripheral Maritime Regions (CPMR). In 2017 hebben we diverse position papers, analyses en open brieven geschreven over de toekomst van het Europees cohesiebeleid. Andere netwerken waarin we participeren, zijn European Network Rural Development, European Regions for Innovation in Agriculture, Food and Forestry, Errin en de North Sea Commission.

PUBLIC AFFAIRS BRUSSEL

68Noordelijke bestuurders op werkbezoek in Brussel

10Prioritaire Dossiers onderhanden

Niet te tellenHoeveelheid netwerkbijeenkomsten

INZET VOOR HUIS VAN DE NEDERLANDSE PROVINCIESDe Nederlandse provincies en het Interprovinciaal Overleg (IPO) hebben in Brussel het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) gesticht, met als doel Nederland zo sterk mogelijk te positioneren in Europa. Het HNP vertegenwoordigt vier regio’s: Samenwerkingsverband Noord-Nederland, Oost-Nederland, Regio Randstad en Zuid-Nederland.

De lobbyisten van het SNN werken binnen het HNP samen met de lobbyisten van de andere Nederlandse regio’s. De drie prioritaire dossiers zijn Regionaal Beleid en Innovatie, Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en Energie. Voor Noord-Nederland waren in 2017 vooral de volgende thema’s van belang: cohesiebeleid, landbouw, healthy ageing, circulaire economie, transport & mobiliteit, energietransitie en regionale economie & innovatie.

Een effectief optreden in Brussel vergt een goed samenspel tussen alle Nederlandse vertegenwoordigers in het HNP, maar ook goede interactie met de regio’s. Want de inspanningen in Brussel worden juist voor die regio’s geleverd. In dat kader brengen de medewerkers van het HNP jaarlijks een bezoek aan een regio. Doel is kennismaken met een gebied, zien wat er speelt en hoe de connectie met Europa wordt vormgegeven. Dit jaar was de regio Oost-Nederland aan de beurt om een werkbezoek voor de collega’s van het HNP te organiseren. De reis ging naar de HONIG-fabriek in Nijmegen.

LOBBY EU FONDSEN NA 2020Europese fondsen zijn van groot belang gebleken voor de economische ontwikkeling van Noord-Nederland. Het SNN zet zich ervoor in dat er ook na 2020 Europese fondsen beschikbaar blijven. Samen met de andere Nederlandse regio’s investeren we in goede contacten met Europarlementariërs, ambtenaren van de Europese Commissie en adviseurs werkzaam bij de Permanente Vertegenwoordiging. Door onze standpunten en belangen helder te maken, proberen we invloed uit te oefenen op de Europese besluitvorming.

LOBBYDOSSIER EUROPEES FONDS VOOR REGIONALE ONTWIKKELING (EFRO)Alle aandacht gaat op dit moment naar de Europese begroting van 2020-2027 en daarmee naar de cohesion policy oftewel het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Het vertrek van het Verenigd Koninkrijk slaat een gat in die begroting. Hoe gaan de lidstaten dit opvangen en wat gaan de Europese regio’s hiervan merken?

Het SNN levert via verschillende kanalen input voor de voorstellen van de Europese Commissie. Bijvoorbeeld via de cohesiewerkgroep van het Huis van de Nederlandse Provincies, de Code cohesion core group van de Conference of Peripheral Maritime Regio, de Council of European Municipalities and Regions (CEMR) en het Comité van de Regio’s (CoR).

Afgelopen jaar hebben we samen met het Rijk, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) onze ‘joint position’ overhandigd aan Eurocommissaris Corina Crețu voor Regionaal Beleid. In dit gezamenlijk standpunt wordt het belang van regionaal beleid onderstreept.

LOBBYDOSSIER GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEIDHet SNN houdt zich eveneens bezig met de toekomst van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid en, in het verlengde daarvan, het Plattelandsontwikkelingsfonds. In 2017 heeft de bestuurlijke adviescommissie Vitaal Platteland van het Interprovinciaal Overleg (IPO) overleg gehad met topambtenaar Josefine Loritz-Hoffman, DG Agri Plattelandsontwikkeling, werkzaam voor Eurocommissaris Phil Hogan. De commissie pleitte voor vermindering van de knellende regelgeving in het landbouwbeleid.

Alle amendementen die de Groningse gedeputeerde Henk Staghouwer heeft ingediend op het rapport over de toekomst van het Europees landbouwbeleid, van Guillaume Cros, zijn overgenomen door het Comité van de Regio’s. Dit is een adviesorgaan dat vanuit het perspectief van de regio’s standpunten, aanvullingen, wijzigingen en voorstellen indient bij de Europese Commissie. Staghouwer heeft de amendementen ingediend tijdens de zitting van de Commission for Natural resources (NAT). Het rapport is aangepast conform de teksten van de amendementen. De besluitvorming over het toekomstig landbouwbeleid moet nog plaatsvinden.

LOBBYDOSSIER ENERGIETRANSITIEDe regio’s willen een belangrijke rol in de besluitvorming en implementatie van de Europese wetgeving op het gebied van de energietransitie. De Drentse gedeputeerde Tjisse Stelpstra is zeer actief op dit thema, ook als lid van de North Sea Commission Climate and Energy Task Force van de Conference of Peripheral Maritime Regions (CPMR). Hij wordt daarbij ondersteund door de lobbyisten van het SNN.

In het afgelopen jaar zijn er gesprekken gevoerd met de Permanente Vertegenwoordiging bij de Europese Unie, het Europese Parlement, de Heinrich-Böll-Stiftung en Aedes. Doel is de rol van de regio’s te benadrukken in de energietransitie

PRINSJESDAGONTBIJTHet is inmiddels een traditie: het Prinsjesdagontbijt voor de leden van de Gedeputeerde Staten van de drie noordelijke provincies en de noordelijke Eerste en Tweede Kamerleden. In 2017 schoven voor het eerst ook de burgemeesters van Leeuwarden, Groningen, Assen en Emmen bij het Haagse ontbijt aan. Doel is om de noordelijke belangen en lobbyinzet onder de aandacht te brengen in het kader van de nieuwe begroting. Maar het bevalt ook altijd goed om Prinsjesdag in noordelijke sfeer te beginnen.

Het ontbijt werd zoals gebruikelijk afgesloten met de noordelijke bordesfoto, met daarop alle Noord-Nederlandse Eerste en Tweede Kamerleden: Aukje de Vries, Arno Rutte, Erik Ziengs, Anne Kuik, Agnes Mulder, Harry van der Molen, Isabelle Diks, Antje Diertens, Henk Nijboer, Joop Atsma, Henk Pijlman en Tanja Klip-Martin.

“Mooi om deze dag met zoveel noordelingen te beginnen. Het ontbijt is een gezellig moment om te laten zien dat het Noorden de handen ineen slaat richting de Haagse politiek. Met nuchtere, noordelijke samenwerking bereik je meer dan als ieder voor zichzelf werkt.” Anne Kuik, CDA-Kamerlid

“Het is van groot belang dat noordelijke politici en bestuurders in Den Haag gezamenlijk optrekken om de noordelijke belangen te behartigen. Alleen op die manier kunnen we écht dingen bereiken. Dit ontbijt is daarvoor een uitstekende start, precies aan het begin van het politieke jaar.” Arno Rutte, VVD-Kamerlid

PUBLIC AFFAIRS ALGEMEEN

7Bijeenkomsten regiegroep lob-by

275E-mailnotificaties public affairs

410 ontvangers / 43 verzondenNieuwsbrief Public Affairs

65Twitterberichten Public Affairs

REGIEGROEP LOBBYEen effectieve lobby vraagt goede samenwerking tussen de lobbyisten van het SNN en de lobby-coördinatoren van de drie noordelijke provincies en de vier grote gemeenten. Daarom is er binnen de ambtelijke regiegroep Lobby geregeld overleg tussen vertegenwoordigers van provincies, gemeenten en het team PA over noordelijke lobbydossiers en -evenementen. De regiegroep Lobby geeft vervolgens advies aan het Dagelijks Bestuur van het SNN. De regiegroep Lobby communiceert onder meer via een WhatsApp-groep.

Hier een impressie van de zaken die langs komen.

AFSCHEID NOORDELIJKE KAMERLEDENBelangrijke ambassadeurs van Noord-Nederland in Den Haag? Dat zijn de noordelijke Kamerleden. Na de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017 zijn vijf noordelijke Kamerleden vertrokken, maar ook weer zeven nieuwe aangetreden.

Tijdens twee bijeenkomsten van het Noordelijk Convent, een overleg tussen noordelijke bestuurders en Tweede Kamerleden, op 9 juni en 24 november, werd afscheid genomen van de vertrekkende Kamerleden: Lutz Jacobi, Betty de Boer, Agnes Wolbert, Jacques Monasch, Harm Brouwer en Tjeerd van Dekken. SNN-voorzitter René Paas en gedeputeerde Tjisse Stelpstra hadden voor ieder van hen een persoonlijk afscheidswoord. Eén van de vertrekkende Kamerleden was Lutz Jacobi (PvdA). Zij was het langstzittende noordelijk Kamerlid en fungeerde tevens als voorzitter van het Convent. VVD-Kamerlid Erik Ziengs heeft het voorzitterschap van haar overgenomen.

PUBLIC AFFAIRS NIEUWSBERICHTEN EN TWITTERSociale media spelen een steeds belangrijker rol in de noordelijke lobby in Brussel en Den Haag. Via het SNN twitteraccount @hetSNN en op www.snn.nl worden berichten gepost die de lobbyinzet en/of activiteiten van SNN zichtbaar maken voor een groot publiek. Bekijk hier het overzicht van tweets en nieuwsberichten

HET SNN

ORGANISATIE

EEN BOODSCHAP VAN ONZE VOORZITTER

NOORDELIJKE SAMENWERKING VERNIEUWT ZICHOnder de werktitel ‘SNN 3.0’ hebben de drie noordelijke provincies en vier grote steden in 2017 nagedacht over de versterking van de samenwerking, ook met regionale partners. Hoe kan Noord-Nederland zich het beste organiseren om de noordelijke belangen optimaal te dienen en de maatschappelijke opgaven krachtig op te pakken?

Voor de SNN-Werkorganisatie blijft de Gemeenschappelijke Regeling SNN van de drie provincies van kracht. De verandering zit in de bestuurlijke samenwerking. Deze wordt voortaan aangestuurd door de ‘SNN-Regiegroep’. De drie provincies en de steden Groningen, Leeuwarden, Emmen en Assen leveren ieder een bestuurder aan deze groep. De regiegroep stuurt met relevante partners uit de regio aan op een effectieve aanpak van de ontwikkeling van Noord-Nederland en van de belangenbehartiging in Den Haag en Brussel. Het voorzitterschap van de SNN-Regiegroep rouleert tussen de drie Commissarissen van de Koning, die elkaar iedere twee jaar afwisselen.

De afstemming over beleidvorming, beleidsbeïnvloeding en lobbythema’s gebeurt aan inhoudelijke tafels. Het oplossen van maatschappelijke uitdagingen staat centraal. Het overleg aan de tafels wordt door gedeputeerden en wethouders getrokken. De tafels staan ook open voor partners die hun expertise kunnen inbrengen – bijvoorbeeld vanuit het bedrijfsleven en de kennisinstellingen.

De nieuwe vorm van bestuurlijke samenwerking wordt vanuit de SNN-Werkorganisatie ondersteund en gefaciliteerd, onder meer op het terrein van bestuursondersteuning, programmamanagement, communicatie, public affairs en lobby. Deze inzet wordt gezamenlijk gefinancierd door de betrokken provincies en steden.

EUROPESE SAMENWERKINGHet SNN werkt met Europese subsidies. Het SNN is de managementautoriteit van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en mede-uitvoerder van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) voor Noord-Nederland. In de programmaperiode 2014-2020 gaat het in totaal om € 372 miljoen aan subsidiebedragen. De fondsen hebben daarmee een grote regionale impact.

Om de Noord-Nederlandse belangen optimaal te kunnen behartigen, moeten we zichtbaar aanwezig zijn in Europa en onze partij goed meespelen. We moeten op de hoogte zijn van de ontwikkelingen rondom Europese fondsen, zodat we de juiste toon treffen, ook met het oog op de volgende programmaperiode.

Europa biedt daar vele kansen voor. Programma’s als Interreg en Horizon2020 brengen partners uit alle regio’s bij elkaar en bieden kansen om samen projecten uit te voeren.

Het SNN steekt er veel energie in om sterke interregionale netwerken op te bouwen. In 2017 waren we partner in vijf interregionale projecten. Al deze projecten geven vorm aan onze doelstellingen: kennis opdoen, kennis delen, netwerk opbouwen en onze belangen behartigen. Zo dragen we bij aan een sterker Noord-Nederland én een sterker Europa.

WERKEN BIJ SNN

TALENTENSNN wil talent aantrekken, behouden en de kans geven om zich te ontwikkelen. Samen met onze medewerkers maken wij ons sterk voor Noord-Nederland.

SAMEN WERKENMedewerkers krijgen de ruimte om hun talenten te ontwikkelen en hun ambities waar te maken. Wie wil kan ook deelnemen aan Europese projecten. Dit zorgt voor dynamiek in de projecten waaraan we werken.

“Van de duidelijke kaders van het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP) werden we ineens ondergedompeld in de wereld van Europese samenwerking – waar je letterlijk de grenzen opzoekt en de mogelijkheden daarachter verkent. Het voelt goed om je horizon te kunnen verbreden.”– Bert Heinecke, senior projectmedewerker & Lianne Hoogenbosch, projectmedewerker (nemen deel aan het Interreg Noordzee-project Periscope)

We moedigen mensen uit verschillende teams aan om zoveel mogelijk samen te werken. Interne projecten worden bewust organisatiebreed opgezet: met afgevaardigden uit alle teams. Zo raakt iedereen betrokken.

“Ik vind het heel waardevol om een kijkje in de keuken van mijn collega’s te krijgen, want dat helpt mij beter te begrijpen wat er allemaal in de organisatie gebeurt.”– Louise Bosch, projectmedewerker subsidies (neemt deel aan het projectteam Jaarverslag)

De samenwerking tussen de teams wordt ook bevorderd door de herinrichting van onze werkvloer. In 2017 is de vijfde verdieping van het gebouw aangepakt. Hippe werkplekken en creatieve overlegruimtes creëren een inspirerende werkomgeving. Mét een pingpongtafel – voor de nodige ontspanning en beweging tussendoor.

Bekijk onze HR cijfers 2017

SAMEN SUCCESSEN VIERENWe werken samen hard aan een sterk Noord-Nederland – en we vinden het belangrijk om onze successen te vieren.

SNN ENMAATSCHAPPELIJK VERANTWOORDONDERNEMEN

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMENSNN vindt het belangrijk om een bijdrage te leveren aan de samenleving. In 2017 hebben we twee activiteiten georganiseerd waarmee we ons inzetten voor goede doelen.

Aan het begin van het jaar hebben we een Goede Doelen-veiling gehouden. Medewerkers brachten verrassende objecten in, waarop collega’s konden bieden. We hebben op die manier €2.732 opgehaald voor Heifer, een ontwikkelingsorganisatie die boeren in Afrikaanse landen ondersteunt. In december zijn we in actie gekomen voor Stichting Present. We hebben in de buurt muren geverfd, hout versleept en met groepjes ouderen koekjes gebakken, spelletjes gedaan en gewandeld.

‘Met deze acties doen we iets goeds voor de maatschappij en krijgen we tegelijk meer verbinding binnen onze eigen organisatie.’

KLANTDENKEN

KLANTVISIEBij SNN willen we de klant centraal zetten. Om klanten nog beter te kunnen bedienen, hebben we in 2017 een nieuwe klantvisie ontwikkeld.

In de eerste fase van dit proces hebben we onderzoek gedaan naar onze klanten en hun wensen. We vroegen onszelf af: wie zijn onze klanten? Wat zoeken ze? Wat verwachten ze van ons? Welke informatie hebben zij nodig? En op welke manier willen zij die informatie het liefst ontvangen?

Vervolgens hebben we via online enquêtes en diepte-interviews waardevolle input opgehaald. Die informatie hebben we vertaald naar een nieuwe online missie en een andere manier van denken: ‘klantdenken’. De online missie heeft onder andere geresulteerd in een nieuwe corporate website: www.snn.nl. Het klantdenken heeft een cruciale rol gespeeld in de ontwikkeling van ons E-loket en de vernieuwing van de website 123subsidie.nl.

In 2018 gaan we het klantdenken verder toepassen in onze ‘offline’ dienstverlening. We kiezen bijvoorbeeld voor een helder en concreet taalgebruik. Daarnaast leggen we eerder in het aanvraagproces contact met klanten, om hen beter van dienst te kunnen zijn.

ONLINE STRATEGIEHet SNN heeft in 2017 besloten om de online strategie te verbeteren. We hebben kritisch naar onze corporate website gekeken en geconcludeerd dat deze niet meer laat zien wie we nu zijn. Daarom komt er een nieuwe website.

In het kader van klantgericht denken hebben we het afgelopen jaar enquêtes en diepte-interviews gedaan waar-bij we website-gebruikers hebben gevraagd welke informatie ze nodig hebben en waar ze naar op zoek zijn. Het resultaat is een nieuwe online missie: we gaan het voor gebruikers zo makkelijk mogelijk maken om de juiste subsidie te vinden. Dat gaan we in 2018 verder uitwerken.

123SUBSIDIE.NLTijdens de Dag van de Ondernemer, op 17 november 2017, is de vernieuwde website www.123subsidie.nl gelanceerd.

De website geeft een helder overzicht van alle subsidies, fondsen en kredieten die noordelijke ondernemers op weg helpen om hun innovatie-ambities te realiseren. Komen ondernemers er zelf niet 1-2-3 uit? Dan is er op de website nu ook een lijst met subsidieadviesbureaus te vinden. Collega-ondernemers kunnen een recensie achterlaten, waardoor iedereen de adviseur kan vinden die het beste past. Handig!

123subsidie.nl is tot stand gekomen door een samenwerking met het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). De website omvat 400 subsidies en een lijst met ruim 70 subsidieadviesbureaus. Zo maken het mkb’ers in Noord-Nederland makkelijk om voor hen relevante subsidies te vinden en vaart te zetten achter hun innovatieve ideeën. Bekijk het 123subsidie filmpje

E-LOKETHet SNN voert vele programma’s en regelingen uit voor diverse partijen in Noord-Nederland. Dat gebeurt in toenemende mate via het digitale e-loket dat we nog steeds gebruiksvriendelijker maken.

De laatste jaren is het SNN steeds meer programma’s en regelingen gaan uitvoeren. Daardoor is het aantal aanvragen ook fors toegenomen. Om die reden hebben we zelf een geautomatiseerd systeem voor subsidie-aanvragen ontwikkeld. Via dit e-loket kan de klant niet alleen een subsidie aanvragen, maar ook de status ervan checken. Wel zo praktisch!

Het e-loket zorgt er niet alleen voor dat subsidieaanvragen op een efficiënte manier worden behandeld, maar geeft ons ook inzicht in de resultaten van onze subsidieregelingen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de sectoren waarin veel wordt geïnnoveerd, wat die innovaties precies betreffen en in welke gemeenten en plaatsen de projecten plaatsvinden.

In 2017 hebben we klanten actief feedback gevraagd om de gebruiksvriendelijkheid van het e-loket verder te verbeteren. Daarmee willen we het aanvragen van een subsidie voor de klant makkelijker en transparanter ma-ken en het afhandelen van de aanvragen voor onszelf nog efficiënter maken. De tijd die dat oplevert, kunnen we aan contact met de klant besteden – om samen tot een succesvolle subsidieaanvraag te komen.