Samenwerkingen die werken · Focus van deze lezing: samenwerken ... Netwerken op een borrel is als...
Transcript of Samenwerkingen die werken · Focus van deze lezing: samenwerken ... Netwerken op een borrel is als...
de Ondernemerscoöperatie
Samenwerkingen die werken
NBTG – Congres 8 november 2013
de Ondernemerscoöperatie
2
Even voorstellen…
Guus Koster
• Arbeidsmarkt en organisatie specialist
• Regioadviseur Ondernemerscoöperatie
de Ondernemerscoöperatie
3
Focus van deze lezing: samenwerken
• Waarom samenwerken?
• Starten met samenwerken
• Bepalen van de juiste rechtsvorm
• Het Coöperatie concept
• Opdrachten uitvoeren in een coöperatie
• Samenwerken als groep,
• Fiscale en juridische aspecten
• Drie tips voor commercieel succes
de Ondernemerscoöperatie
Waarom samenwerken?
de Ondernemerscoöperatie
5
De organisatie van werk verandert
• Groei van het aantal zzp’ers
• Het aantal opdrachten geschikt voor één persoon blijft ongeveer gelijk
• Bedrijven hebben drie opties voor hun grote projecten:
Een ander groot
bedrijf inhuren
Zzp’ers inhuren maar
zelf de coördinatie doen
Een collectief van
zzp’ers inhuren
de Ondernemerscoöperatie
6
Waarom samenwerken?
Voor je opdrachtgever
• Je organisatie heeft meer ‘body’
en geloofwaardigheid
• Als er iemand wegvalt dan is er
altijd een ander die hij kan
aanspreken
• Samen heb je meer referenties en
daarmee een hogere kans om het
project goed uit te voeren
Voor jezelf
• Het is leuker: je kunt zorgen delen
en leren van de ander
• Je loopt minder risico dan
wanneer je diensten van een
ander inkoopt en doorverkoopt
• Het kan een groeipad voor je
organisatie zijn
de Ondernemerscoöperatie
Starten met samenwerken
de Ondernemerscoöperatie
8
Wat is de volgende stap voor jouw onderneming?
• Welke kennis en competenties heeft jouw bedrijf/jij persoonlijk nodig?
• Bij welke klanten zou jij graag eens aan tafel zitten?
• Wat heb je nodig om de volgende groeifase van je bedrijf in te gaan?
• Waar kom je niet aan toe wat wel zou moeten gebeuren?
• Als je iemand aan zou nemen, wat zou hij of zij moeten doen?
de Ondernemerscoöperatie
Het profiel van de juiste partner…
Zelfstandige
Starter
Kennis
Part-time
Zichzelf
Groter bedrijf
Ervaren
Netwerk
Full-time
Bezit
de Ondernemerscoöperatie
10
Hoe vind je een partner?
Netwerken op een borrel is als het intypen van een willekeurige URL op internet
de Ondernemerscoöperatie
11
Gebruik je netwerk als zoekmachine
Definieer wat je zoekt en biedt
• Wie ben jij?
• Wat is je businessplan?
• Waarvoor zoek je een partner?
• Wat voor partner zoek je?
• Wat krijgt hij/zij er voor terug?
Gebruik je netwerk
• Vertel het vrienden
• Praat erover met opdrachtgevers
• Zoek bewust mensen op die een
groot netwerk hebben: zij
verwijzen ook graag
• Gebruik eventueel fora zoals
LinkedIn, Higherlevel, KvK Hallo
de Ondernemerscoöperatie
Bepalen van de juiste rechtsvorm
de Ondernemerscoöperatie
13
Rechtsvorm Voordeel Nadeel
Contractuele samenwerking Eenvoudig te regelen, geen
aparte administratie
Aansprakelijkheid voor
hoofdopdrachtnemer
PER
SO
NEN
VEN
NO
OTSC
HA
PPEN
Vennootschap onder firma Eenvoudig op te richten,
goedkoop, bekend,
fiscaal transparant
Onbeperkte aansprakelijkheid
partners
Maatschap Eenvoudig op te richten,
fiscaal transparant
Partners blijven deels
aansprakelijk
REC
HTSPER
SO
NEN Besloten vennootschap Bekend, goede afdekking
aansprakelijkheid
Oprichting en nieuwe vennoten
via de notaris
Vereniging of stichting Eenvoudig op te richten,
bekend
Mag geen winstoogmerk
hebben
Coöperatie Eenvoudig op te richten,
snel in- en uittreden van leden
Relatief onbekend,
lidmaatschap niet
verhandelbaar
Welke samenwerkingsvormen zijn er?
de Ondernemerscoöperatie
14
Keuze van de rechtsvorm
Contract
Coöperatie
VOF/
Maatschap
BV
Werken onder
eigen naam
Werken onder
gezamenlijke naam
Aansprakelijkheid voor elkaars
risico’s goed afdekken
Waarde opbouwen en
kunnen verkopen
Gemakkelijk kunnen
wisselen van partner
Weinig of goed te
verzekeren risico’s
Fulltime met
elkaar werken
In dienst treden
Zelfstandig
ondernemer
blijven
Waarde in het eigen
bedrijf houden
de Ondernemerscoöperatie
15
Vragen om te komen tot een goede vorm voor een
verkoopsamenwerking
1. Wil je onder één gezamenlijke naam naar buiten treden?
Ja: Kies voor een rechtsvorm Nee: contractuele samenwerking volstaat
2. Is afdekking van aansprakelijkheid van belang?
Ja: BV of coöperatie Nee: vof of maatschap kan ook
3. Is het de bedoeling om (het aandeel van één van de partners in) de
onderneming op termijn te verkopen?
Ja: BV Nee: BV of coöperatie
4. Willen de partners hun eigen onderneming behouden?
Ja: coöperatie Nee: BV of coöperatie waar je in dienst treedt
de Ondernemerscoöperatie
16
Zelfstandig ondernemer of niet?
In loondienst bij je
eigen onderneming
Als zelfstandige, maar
niet als IB ondernemer
Als IB ondernemer
VAR-DGA VAR-ROW VAR-WUO
Je betaalt jezelf een
gebruikelijk loon, daarover
draag je premies af.
Eventuele winst keer je uit
in box 2
Je factureert aan je
opdrachtgever(s), over je
winst betaal je in box 1
belasting. Geen MKB
winstvrijstelling of
zelfstandigenaftrek
Je factureert aan je
opdrachtgevers, over je
winst betaal je in box 1
belasting, na aftrek van 14%
MKB winstvrijstelling. Bij
meer dan 1225 uur heb je
recht op
zelfstandigenaftrek
Fiscaal gunstig boven circa
150.000 euro winst of de
beste oplossing als je maar
één opdrachtgever hebt
Fiscaal ongunstig
Weinig verdere
verplichtingen
Fiscaal gunstig tot circa
150.000 euro winst
Verplichting om
verschillende
opdrachtgevers te hebben
de Ondernemerscoöperatie
17
Wanneer ben je in loondienst?
• Je opdrachtgever/werkgever heeft de verplichting om loon te betalen, ook al
ben je ziek of op vakantie, èn
• Er is een gezagsverhouding: je moet orders opvolgen, èn
• Er is de verplichting om persoonlijk arbeid te leveren, je mag geen
vervanger sturen
Wanneer ben je ondernemer voor de inkomstenbelasting?
• Je drijft een onderneming voor jouw eigen rekening en risico
• Jij als privé persoon bent rechtstreeks aansprakelijk voor contracten die jou
onderneming aangaat. Dit is bij een BV dus niet het geval
Kenmerken die volgens de belastingdienst bij een onderneming horen zijn:
meerdere opdrachtgevers, investeren, zelf reclame maken, eigen beleid
de Ondernemerscoöperatie
18
Flex BV versus coöperatie
Flexibele BV en coöperatie schuiven naar elkaar toe. Met name op gebied van:
• Stemrecht los gekoppeld van winstrecht
• Geen kapitaalstorting meer
Voordelen van de coöperatie die er nog steeds zijn:
• Toe- en uittreden van leden kan buiten de notaris om
• Winstverdeling is flexibeler: kan bijvoorbeeld ook naar rato van omzet
• Persoonlijk lidmaatschap
• Minder winstgericht imago van de coöperatie
• Voelt meer als gelijkwaardige samenwerking
• Fiscale voordelen t.a.v. BV (eenmanszaak versus BV, circa € 150.000,--)
de Ondernemerscoöperatie
Het Coöperatie Concept
Winst maken en verdelen
de Ondernemerscoöperatie
20
In een samenwerking moet je tijd investeren
Zoeken en
selecteren
van partners
Leren werken
in netwerken
Businessplan
maken
Samenwerkings-
model, kosten
en opbrengsten
Propositie
formuleren
Formaliseren
van de
samenwerking
Gezamenlijk
verkopen
Algemene
Voorwaarden
Organiseren
en projecten
managen
Fiscaal en
financiën
de Ondernemerscoöperatie
21
Voor iedere partner moet er een goed evenwicht zijn
Inbreng
Verantwoordelijkheden
Risico’s
Opbrengsten
Zeggenschap
de Ondernemerscoöperatie
22
Uitgangspunt: alle waarde moet beloond worden
Achterliggende gedachte
• Geld verdienen is een
randvoorwaarde voor
ondernemen, alleen of samen
• Tegenover elke inzet die waarde
oplevert moet uiteindelijk een
geldelijke beloning staan, anders
stopt de inzet
• De verdiende omzet moet zoveel
mogelijk naar ieders waardevolle
inbreng verdeeld worden
Gevolg
• Wie meer doet, mag ook meer
verdienen
• Wie klanten binnen brengt, mag
ook meer verdienen
• Wie een goed concept weet uit te
werken, mag ook meer verdienen
• Wie (starters)risico neemt, mag
ook meer verdienen
de Ondernemerscoöperatie
Opdrachten uitvoeren in een coöperatie
de Ondernemerscoöperatie
25
Het concept van de Ondernemerscoöperatie
• Leden besturen samen de coöperatie, ieder lid
blijft echter zelfstandig ondernemer
• Projecten waarbij één of meer leden betrokken
zijn lopen via de coöperatie
• De coöperatie bundelt de verschillende offertes
en is contractpartij voor de opdrachtgever
• De winst van de coöperatie wordt onderling
verdeeld
Opdrachtgever
Coöperatie
Lid Lid Lid Lid Lid
Overeenkomsten met achterliggend
de offerte en onderlinge werkverdeling
Gezamenlijke
offerte
de Ondernemerscoöperatie
26
Naast de statuten moet je vooraf afspraken maken over
het uitvoeren van opdrachten
Statuten
• Naam en vestigingsplaats
• Aanname van nieuwe leden
• Contributie
• Vergaderingen en besluitvorming
• Winstverdeling
• Wijzigen statuten en opheffing
Vastleggen in notariële akte
Raamovereenkomst
• Proces van offertes opmaken en
uitbrengen naar klanten
• Verdeling van opbrengsten,
bijvoorbeeld voor acquisitie
• Facturatie en betalingen
• Verdeling van
verantwoordelijkheden
• Intellectueel eigendom
• Aansprakelijkheid
Onderlinge overeenkomst
de Ondernemerscoöperatie
27
De coöperatie heeft vijf leden waarvan één bestuurder is
de Ondernemerscoöperatie
28
Drie daarvan willen een opdracht binnenhalen bij een klant
de Ondernemerscoöperatie
29
Ze maken samen de offerte
en leggen de werkverdeling vast met de coöperatie
de Ondernemerscoöperatie
30
De bestuurder brengt formeel de offerte uit
de Ondernemerscoöperatie
31
De klant geeft opdracht aan de coöperatie
de Ondernemerscoöperatie
32
Na uitvoering sturen de leden hun factuur aan de
coöperatie, deze factureert de klant
de Ondernemerscoöperatie
33
Als de klant betaalt, worden de drie leden ook betaald.
De overige leden staan buiten deze transactie
de Ondernemerscoöperatie
34
Mocht er wat mis gaan, dan spreekt de klant
de coöperatie aan en deze de drie leden
de Ondernemerscoöperatie
35
Eerst wordt alleen degene aangesproken die de fout
heeft gemaakt, tot maximaal zijn omzet in dat project
de Ondernemerscoöperatie
36
Mocht dat niet voldoende zijn, dan worden de andere
deelnemers in het project aangesproken.
de Ondernemerscoöperatie
37
Als dat niet voldoende is gaat de coöperatie failliet
en de leden blijven buiten schot
de Ondernemerscoöperatie
38
Hoe verklein je de kans op een financiele missers of
eventueel faillissement?
• Goede onderlinge controle
• Algemene voorwaarden die de aansprakelijkheid beperken
• Een beroepsaansprakelijkheidsverzekering indien zinnig en mogelijk
de Ondernemerscoöperatie
Samenwerken als groep
de Ondernemerscoöperatie
40
Een samenwerking hoeft niet alleen leuk te zijn
• Het gaat uiteindelijk om geld, niet alleen om de gezelligheid
• Samenwerken kost tijd, dus het moet ook iets opbrengen
• Het is logisch als je af en toe discussies hebt over inzet en beloning
de Ondernemerscoöperatie
41
Een samenwerking gaat vaak door verschillende fasen
• In een groep kun je focussen
op je eigen belang of het
gezamenlijk belang (ik-wij)
• Daarnaast kun je de nadruk
leggen op overeenkomsten of
verschillen
• Als deze twee factoren in
evenwicht zijn zit je in de
vitale ruimte: hier loopt de
samenwerking goed en geeft
deze energie
• Groepen cirkelen vaak in een
vast patroon om deze vitale
ruimte heen
Model: coherentiecirkel van Eelke Wielinga
de Ondernemerscoöperatie
42
Essentieel voor elke samenwerking zijn
vertrouwen, richting en … werk!
• Indien de partners al een hechtere relatie hebben, is er meer vertrouwen
• Als er nog weinig vertrouwen is, dan is leiderschap van belang
- Iemand die het voortouw neemt en de taken verdeelt
- Consensus is lastiger te krijgen en kost veel tijd: daardoor kunnen
partners afhaken
• Concrete opdrachten of de kans daarop helpen om te focussen en om
theoretische exercities concreet te maken. Door samenwerken groeit het
vertrouwen ook sneller.
de Ondernemerscoöperatie
Financiën en Fiscaal
de Ondernemerscoöperatie
44
De belastingdienst vindt dat de coöperatie winst moet
maken Standpunt van de belastingdienst
• De coöperatie heeft toegevoegde waarde, o.a. in de marketing en het
afdekken van aansprakelijkheid
• De coöperatie moet hier iets voor krijgen, anders zijn de transacties tussen
de leden en de coöperaties niet marktconform
Onze oplossing
• Leden facturen niet hun gehele omzetaandeel, maar slechts 80-90%
• Dit percentage blijft achter in de coöperatie, kan dienen ter dekking van
kosten, maar is ook uit te keren als winst
• De winst wordt uitgekeerd naar rato van ieders omzet
Opdrachtgever Coöperatie Leden
€ 10.000 omzet
€ 9.000 vergoeding
op basis van facturen
€ 1.000 winst
de Ondernemerscoöperatie
45
In de meeste gevallen betaal je hierdoor geen extra
belasting Basisregel: over de winst van coöperatie betaal je vennootschapsbelasting
Bij zelfstandig ondernemers als lid: verlengstukwinst regeling
• Specifieke maatregel voor coöperaties
• De coöperatie betaalt geen vennootschapsbelasting over winst die:
1. wordt uitgekeerd aan leden natuurlijke personen
2. is toe te schrijven aan de activiteiten van de leden
3. direct na afloop van het jaar waarin ze is gemaakt wordt uitgekeerd.
• De zelfstandig ondernemer betaalt over de winst wèl inkomstenbelasting
Bij BV’s als lid: deelnemingsvrijstelling
• De coöperatie betaalt vennootschapsbelasting over de winst van de BV’s
• Een BV hoeft over winst die deze ontvangt van een andere rechtspersoon
waarin hij deelneemt, niet nogmaals vennootschapsbelasting te betalen
de Ondernemerscoöperatie
46
BTW De coöperatie is een rechtspersoon en
BTW-plichtig volgens de gewone regels
• De coöperatie brengt BTW in rekening
aan de opdrachtgevers
• De betrokken leden bij een project
brengen de coöperatie BTW in rekening
• De coöperatie brengt bij contributies
BTW in rekening, voor zover deze zijn
ter dekking van kosten voor de
diensten die de coöperatie levert.
• Leveranciers brengen aan de
coöperatie BTW in rekening
Het restant BTW wordt afgedragen door
de coöperatie aan de belastingdienst.
€ 8.000
€ 2.000
De coöperatie factureert voor een opdracht:
€ 10.000 € 2.100
BTW
De leden factureren 90% aan de coöperatie:
€ 1.890
BTW
De coöperatie houdt over:
€ 210
BTW
Uitkeren aan leden als
winst (zonder BTW)
Afdragen aan
belastingdienst
€ 9.000
€ 1.000
de Ondernemerscoöperatie
47
Post Bedrag
eenmalig
Bedrag
jaarlijks
Oprichting 895
Vergaderkosten 100 70
Verzekeringen 300
Website 500 50
Marketing 300 250
Administratie 55 100
Totaal 1850 900
De jaarlijkse begroting • Voor de lopende kosten heeft een
coöperatie jaarlijks een begroting
• Binnen die begroting kan de
bestuurder uitgaven doen
• De kosten kunnen worden
gefinancierd uit de projecten of
door de contributie
• Ook kan bij toetreding van nieuwe
leden entreegeld geheven worden.
de Ondernemerscoöperatie
Drie tips voor commercieel succes
de Ondernemerscoöperatie
49
Gezamenlijke marketing
• In alle officiële stukken moet je als naam voeren: …. Coöperatie U.A.
• In reclames hoeft dit niet, maar je kunt je wel als samenwerkingsvorm
profileren. Dit geeft de gelegenheid om ook de achterliggende bedrijven te
tonen
de Ondernemerscoöperatie
50
1. Bepaal wat jullie uniek maakt
de Ondernemerscoöperatie
51
2. Bundel je referenties
Spark bestaat uit 25 vaste
ontwerpers en creatieven met
een trackrecord in innovatie.
de Ondernemerscoöperatie
52
3. Benut dat veel grotere relatiebestand
de Ondernemerscoöperatie
53
Meer informatie
LinkedIn groep
Samenwerken in een Coöperatie Boekje ‘Samenwerkingen die werken’