Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise...

28
Meerjarenplan 2017 - 2020 Huizen Laren Blaricum Gooi en meer Samenwerking loont

Transcript of Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise...

Page 1: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

1

Meerjarenplan2017 - 2020

Huizen Laren Blaricum Gooi en meer

Samenwerking loont

Page 2: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,
Page 3: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

3

Inhoud

Voorwoord

Ontwikkelingen in de maatschappij

Ontwikkelingen in de regio Gooi en Vechtstreek

Strategische lijnen

- Taal- en leesbevordering

- Terugdringen Laaggeletterdheid

- Participatie

- Levendige locatie voor Cultuur en een Leven lang leren

Organisatie en financiën

Bijlage 1 Gezamenlijke projecten

Bijlage 2 Kengetallen

5

7

11

12

13

15

16

18

20

24

25

Page 4: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,
Page 5: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

VoorwoordVoor u ligt het Meerjarenplan 2017 – 2020 van de bibliotheken Gooi en meer en Huizen-Laren-Blaricum. Het is voor de tweede keer dat we deze beleidsnota gezamenlijk presenteren. We zetten de samenwerking voort vanwege het succes. In de afgelopen jaren is gebleken dat onze samenwerking heeft geleid tot meer innovatiekracht, kennisdeling en efficiency. Vele projecten zijn gezamenlijk opgepakt en daardoor beter geworden.De eigen identiteit van de bibliotheek en haar specifieke dienstverlening blijft belangrijk.

“De bieb is een aantrekkelijke ontmoetingsplaats geworden, waar jongeren en volwassen graag komen. Ze kunnen boeken lenen, maar ook een talencursus volgen, met een 3D printer aan de slag gaan of meedoen aan een debat. De bibliotheek heeft zichzelf heruitgevonden.”

Dit heeft minister Jet Bussemaker gezegd op 25 januari 2017 naar aanleiding van het verschijnen van de landelijke Monitor Bibliotheekwet. Mooier hadden wij het niet kunnen verwoorden.

Ook in de komende jaren zijn de bibliotheken volop in beweging. Wij volgen de maatschappelijke ontwik-kelingen nauwgezet en sluiten met onze dienstverlening aan bij de vraag en de behoefte van de inwoners van ons werkgebied. De bibliotheken pakken steeds meer de rol van het maatschappelijke hart van de samenleving, vooral in samenwerking met anderen.Wij gaan daar de komende vier jaar weer hard en met veel plezier aan werken. Samen met onze teams.

Pauline Gmelig MeylingMarian Buvelôt

5

Page 6: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

6

Page 7: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

7

Ontwikkelingen in de maatschappijDe samenleving verandert in hoog tempo en bibliotheken veranderen mee. Hoewel bibliotheken al decen-nia lang waarde toevoegen aan de samenleving is het uitlenen van boeken alleen niet meer toereikend. Er vindt een stevige transitie plaats. Nieuwe waarden zijn ontwikkeld. Waarden die gericht zijn op onder-steuning van participerende burgers, met nog altijd taal- en leesbevordering als basis.

DigitaliseringIn 2010 werd de eerste iPad geïntroduceerd. En nu heeft meer dan 70% van alle huishoudens een tablet. Vroeger was informatie schaars en duur. Tegenwoordig is het overal en in overvloed aanwezig. Wifi is voor mensen een basisvoorziening geworden. We staan in verbinding met de hele wereld en kennis wordt sneller dan ooit gedeeld. En door dat delen vermenigvuldigt kennis zich razendsnel.

Onze samenleving is een kennissamenleving geworden. Goed om kunnen gaan met alle informatie is een basisvoorwaarde voor ons bestaan. Met ‘21st century skills’ als creativiteit, innovatie en mediawijsheid gaan wij de toekomst in. Docenten op Youtube die goede colleges geven worden kijkcijfer hits en bibliotheken hebben naast hun gedrukte boeken tegenwoordig een flink aanbod van e-books.

ParticipatieDe wereld is kleiner dan ooit en iedereen die dat wil kan contacten leggen over de hele wereld. Wat lokaal gebeurt, kan snel verbonden worden met de rest van de wereld. Toch kunnen lang niet alle inwoners goed omgaan met al die digitale ontwikkelingen. Vooral voor ouderen blijft dit moeilijk. En onze samenleving vergrijst. Ook is ongeveer 11% van de Nederlanders laaggeletterd. Zo’n 3 á 4 miljoen Nederlanders kan niet goed omgaan met een pc of tablet. De helft van alle mensen die belastingaangifte doet, doet dit niet alleen maar roept hulp in. Er ontstaat een nieuwe tweedeling in onze samenleving : zij die het kunnen en zij die het niet kunnen.

Hoewel de wereld globaler is dan ooit, zien we tegelijkertijd dat er steeds meer op lokaal niveau georgani-seerd wordt. Klein is het nieuwe groot. De verzorgingsstaat transformeert tot een participatiesamenleving. De drie decentralisaties in het sociaal domein die per 1 januari 2015 zijn doorgevoerd, laten dit zien. Ze worden nu op gemeente- en wijkniveau geïmplementeerd. Overheden doen een stap terug en nodigen de samenleving uit tot meedoen. De bibliotheek transformeert tot kenniswerkplaats van en voor participerende inwoners.

Page 8: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

8

Nieuw financieel kaderHoewel Nederland voorzichtig uit de crisis krabbelt, staan de budgetten nog steeds onder druk. Er is weinig financiële speelruimte. Efficiency op alle onderdelen is geboden. De financiële crisis heeft gezorgd voor kleinere budgetten bij overheden en particuliere initiatieven. Elke organisatie herziet haar dienstver-lening en zoekt naar de juiste vormen van financiering. Crowdfunding, samenwerking en burgerpartici-patie komen in de nieuwe businessmodellen steeds vaker voor. De netwerksamenleving, waarin burgers samenwerken op allerlei fronten, viert hoogtij.

Bibliotheek van de toekomstBibliotheken zijn zich aan het herpositioneren en bewegen mee met de maatschappelijke veranderingen. In 2014 verscheen het rapport van de commissie Cohen ‘De bibliotheek van de Toekomst: knooppunt voor kennis, contact en cultuur’. Het schetst het beeld dat geletterdheid en digitale vaardigheden onmisbaar zijn voor elke burger in onze samenleving. De bibliotheek is voor die vaardigheden een vitale schakel in de kennissamenleving. De bibliotheek ontwikkelt zich tot een moderne sociaal-culturele marktplaats en kloppend hart van de gemeenschap. Het adagium in het rapport luidt: ‘Van Collectie naar Connectie’.

Kort verwoord gaat het om de volgende punten:1. kennis wordt een steeds belangrijker productiemiddel2. het belang van specifieke vaardigheden neemt toe. Denk aan geletterdheid, digitale- en informatievaardigheden en de zogenoemde 21st century skills als samenwerken, creativiteit, communiceren, probleemoplossend vermogen, kritisch denken en sociale en culturele vaardigheden3. de digitalisering en personalisering van informatie zet door4. het belang van netwerken en de community nemen toe5. de consument heeft minder tijd en verwacht tegelijkertijd meer beleving6. het sociale weefsel van steden en dorpen verandert.

Page 9: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

9

BibliotheekwetBij die gedachte sluit de per 1 januari 2015 in werking getreden Bibliotheekwet ook aan. De Biblio-theekwet schetst een brede openbare bibliotheek die vijf functies dient te vervullen:

1) Het ter beschikking stellen van kennis en informatie2) Het bieden van mogelijkheden voor ontwikkeling en educatie3) Het bevorderen van lezen en het kennismaken met literatuur4) Het laten kennismaken met kunst en cultuur 5) De bibliotheek als plaats voor ontmoeting en debat.

Deze vijf kernfuncties dragen volgens de wet bij aan de persoonlijke ontwikkeling van het algemeen pu-bliek en aan de verbetering van maatschappelijke kansen.

Op basis van de Bibliotheekwet, waarin onder meer relaties zijn gelegd met de Grondwet en de Universele Rechten van de Mens en waarin de vrijheid van meningsuiting en het recht op informatie van iedere bur-ger worden gewaarborgd, onderscheidt de openbare bibliotheek zich fundamenteel van andere aanbie-ders van informatie, door te functioneren vanuit een aantal publieke waarden:

- betrouwbaarheid;- onafhankelijkheid;- authenticiteit;- pluriformiteit;- toegankelijkheid.

Deze publieke waarden zijn zowel op het fysieke als op het digitale domein van toepassing.Hiermee garandeert de wet dat de open-bare bibliotheek de laagdrempelige, toegankelijke voorziening blijft waar jong en oud, ongeacht achtergrond of opleiding, vrije toegang heeft tot infor-matie, cultuur en educatie.

Page 10: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

10

Page 11: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

11

Ontwikkelingen in de regio Gooi en VechtstreekDe gemeenten Huizen, Laren en Blaricum en de gemeenten Eemnes, Gooise Meren, Weesp en Wijdemeren staan als opdrachtgever aan de basis van het bibliotheekbeleid. Beide bibliotheken bieden de gemeenten graag de juiste meerwaarde en ondersteuning bij de maatschappelijke vraagstukken die op de gemeen-telijke agenda staan.

Vanzelfsprekend zijn deze gemeenten niet allemaal gelijk. Er wonen verschillende groepen mensen en er staan verschillende colleges van B&W aan het roer. De ‘Couleur Locale’ in de gemeenten is duidelijk , zo staan bijvoorbeeld erfgoed en lokale historie sterk in de belangstelling. Voor de gemeenten is het behoud van het lokale voorzieningenniveau van essentieel belang. In de gemeenten in deze regio wordt op veel fronten actief samengewerkt maar er worden lokaal ook prioriteiten gesteld.

Zo kan het zijn dat bijvoorbeeld de bestrijding van eenzaamheid, waar steeds meer sprake van is, of (cul-turele) activiteiten voor alle leeftijden topprioriteit in de ene gemeente zijn, terwijl een andere gemeente graag ziet dat ingezet wordt op veilige leerplekken voor kinderen. Ook vindt er steeds meer samenwerking plaats op regionaal niveau. De bibliotheken in de regio doen dat ook. Huizen- Laren- Blaricum en Gooi en meer werken veel samen met bibliotheek Hilversum.

Klanten zijn mondig en willen hun behoeftes snel, makkelijk en op maat ingevuld zien. Leden komen soms alleen voor het lenen van boeken, maar vaak zijn zij ook vrijwilliger (in projecten) en brengen zij extra kennis en kunde naar de bibliotheek.

Er zijn ook veel overeenkomsten binnen de regio Gooi en Vechtstreek. Overeenkomsten die aansluiten bij de landelijke ontwikkelingen en overeenkomsten die wat meer gelden voor deze regio.

De Bibliotheek Huizen- Laren-Blaricum en Bibliotheek Gooi en meer richten zich op alle inwoners van 0 tot 100 jaar. Dit aanbod is uitgewerkt in vier strategische lijnen.

Page 12: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

12

Strategische lijnenDe bibliotheek daagt iedereen uit om zichzelf te ontwikkelen, mee te doen in de maatschappij en andere inwoners te ontmoeten. De bibliotheek is het maatschappelijk hart van de samenleving als het gaat om leren, delen, creëren en participeren.

De strategie die wordt ingezet heeft betrekking op de functies die genoemd worden in de bibliotheekwet. De vijf kernfuncties vormen de randvoorwaarden voor het bereiken van de beleidsdoelstellingen. Deze zijn in vier strategische lijnen geformuleerd. De invulling van deze doelstellingen is niet in beton gegoten. De bibliotheken ontwikkelen zich voortdurend en daar waar nodig vinden aanpassingen plaats. Aanpassingen aan de nieuwe vraag, aan nieuwe ontwikkelingen, aan nieuwe maatschappelijke vraag-stukken waar de gemeenten de bibliotheken bij nodig hebben. De keuzes die gemaakt worden zijn gebaseerd op, onder andere, landelijke onderzoeken bij klanten en bezoekers. Zoals bijvoorbeeld het landelijke Biebpanel dat onderzoek doet onder 20.000 leden. Ook doen de bibliotheken zelf met regelmaat klantenonderzoek en de respons wordt meegenomen in het beleid.

De doelstellingen van de bibliotheken zijn verankerd met de vier strategische lijnen die we hebben geformuleerd:

1) Taal- en leesbevordering 2) Terugdringen Laaggeletterdheid3) Participatie 4) Levendige locatie voor Cultuur en een Leven lang leren

Page 13: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

13

1) Taal- en leesbevordering

In deze strategische lijn wordt nauw samengewerkt met scholen als het gaat om kinderen van 0 tot 18 jaar. Er zijn diensten en producten voor de kinderen van 0 tot 4 jaar zoals bijvoorbeeld Boekstart. We wer-ken hierin samen met de kinderopvang en de peuterspeelzalen om hiermee vroegtijdig taalachterstanden te voorkomen en ongelijkheid op jonge leeftijd voor te zijn. Met alle basisscholen in de regio wordt intensief samengewerkt door een gezamenlijk beleidsplan te maken of door met de scholen een collectie samen te stellen. In veel scholen staat een schoolbibliotheek. Onze expertise wordt ingezet om het leesplezier te bevorderen. In de driehoek school-ouder-bibliotheek, wordt ouderparticipatie bevorderd. Meer lezen heeft een bewezen positief effect op woordenschat, grammatica, begrijpend lezen en spelling. Bibliotheken en scholen hebben hierdoor een gemeenschappelijk belang en werkterrein: de taalontwikke-ling van kinderen. Kinderen die gemiddeld een kwartier per dag lezen, kunnen hun woordenschat uitbreiden met 1.000 woorden per jaar.

Naast projecten gericht op het bevorderen van leesplezier, zijn er ook activiteiten gericht op het verbeteren van zoekvaardigheden en het verhogen van mediawijsheid. Het aantal jeugdleden stijgt gestaag.

Ook met het voortgezet onderwijs is nauw contact. Niet verwonderlijk want 14% van de 15 jarigen geeft aan moeite te hebben met het lezen van boeken. Niet voor niets geeft het onderwijs in de volle breedte meer aandacht aan taalontwikkeling en daar dragen de bibliotheken graag aan bij. Ook wordt samen-gewerkt met jongerenwerk en kunnen scholieren bij ons hun maatschappelijke stages lopen.

Aan digitale en creatieve vaardigheden wordt ook gewerkt door bijvoorbeeld het aanbieden van het FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage, bijvoorbeeld via 3D-printers en lasersnijders. Het lesmateriaal is speciaal ontwikkeld door de bibliotheken en past bij de workshops Mediawijsheid, die de bibliotheken al op scholen verzorgen.

Voor volwassenen is het essentieel dat we onze collectie op een aantrekkelijke manier beschikbaar stellen. De collectie wordt gekoppeld aan activiteiten zoals het organiseren van leeskringen of het uitnodigen van schrijvers.

Page 14: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

14

DigiTaalhuis

Page 15: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

15

DigiTaalhuisEen DigiTaalhuis is een openbare plek waar je kunt leren, vragen, inspireren en ontmoeten. Het is een herkenbare fysieke en laagdrempelige plek voor laaggeletterden en vrijwilligers rondom taal. Je vindt er een overzicht van het taalaanbod in de buurt en je wordt hier geholpen en doorverwezen door professionals naar formeel of non-formeel taalaanbod.

2) Terugdringen laaggeletterdheid

In deze strategische lijn zijn lezen, schrijven en rekenen de belangrijke pijlers. Er wordt zo vroeg moge-lijk begonnen met het signaleren en voorkomen van laaggeletterdheid. Dit doen we met bijvoorbeeld de VoorleesExpress. Hierbij worden kinderen voorgelezen in kwetsbare gezinnen. In elke vestiging is een DigiTaalhuis, waarin wordt gezorgd voor een netwerk van partners die bijdragen aan de geletterdheid van onze inwoners.

VoorleesExpressDe VoorleesExpress stimuleert de taalontwikkeling van kinderen en verrijkt de taalom-geving thuis. Twintig weken lang komt een vrijwillige voorlezer thuis bij een gezin met kinderen in de leeftijd van 2 tot en met 8 jaar. Het gaat hierbij om kinderen die moeite hebben met de Nederlandse taal en opgroeien in een taalarme thuisomgeving.

Voor uiteenlopende doelgroepen bieden de bibliotheken speciale collecties, zoals bijvoorbeeld Thema-collecties voor het onderwijs en het Makkelijk Lezen Plein. Er worden eigen activiteiten georganiseerd, maar we faciliteren ook bijeenkomsten van en met partners. Dit gebeurt op maat en per gemeente op een eigen wijze.

Uit het Rapport onderzoek laaggeletterden (KB, 2015) blijkt dat:- 29% van de laaggeletterden in Nederland wel eens een bezoek brengt aan de bibliotheek, 53% hiervan zijn ouders met kinderen.- 6% van de laaggeletterden de bibliotheek wekelijks bezoekt- 10% van de laaggeletterden de bibliotheek maandelijks bezoekt

Page 16: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

16

3) Participatie

In deze lijn hebben we verschillende rollen. Die van facilitator, initiator, maar ook die van stagebedrijf. Er vinden veel activiteiten plaats die niet alleen door de bibliotheken tot stand worden gebracht. Zo is er in Bibliotheek Huizen- Laren-Blaricum het project Speeltrein dat met vijf partners in het sociaal domein (Speel-o-theek ‘t Gooi, CJG, GGD, de gemeente en Versa Welzijn) wordt georganiseerd. Dit is een wekelijkse gratis speelochtend in de bibliotheek voor peuters van 2 tot 4 jaar, voor wie nog geen plaats is op de peuterspeelzaal. Natuurlijk wordt er op deze ochtenden ook voorgelezen.

Bibliotheek Gooi en meer neemt deel aan het project Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) in samenwerking met de gemeente Gooise Meren. Binnen dit project wordt werk aangeboden door middel van stageplaatsen en werkplekken voor mensen die weer in het arbeidsproces willen komen. Ook nieuwkomers zijn van harte welkom.

In het al eerder genoemde DigiTaalhuis vinden ook activiteiten plaats als Klik & Tik, Digisterker en Mee-leesclubs, maar ook andere maatschappelijke partners krijgen de ruimte om burgers te helpen en te infor-meren. Vanuit het ministerie wordt ingezet op het faciliteren van een Serviceplein in de bibliotheek waar instellingen spreekuren kunnen houden. Bibliotheek Gooi en meer neemt deel aan de landelijke pilot.Tijdens de maatschappelijke spreekuren wordt ontmoeting en kennisdeling gefaciliteerd.

Page 17: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

17

Bibliotheken zijn hiervoor uitermate geschikt volgens minister Plasterk (juni 2016) : “In bibliotheken komt een geweldige doorsnede van de samenleving. Oudere mensen, ouders met kinderen, studenten, nieuwe inwoners van Nederland, en soms ook daklozen; allemaal bezoeken ze de bieb. Bibliotheken zijn laagdrempelig, geven van oudsher informatie over allerlei onderwerpen en juist daarom kunnen zij een goede bijdrage leveren aan de hulp aan mensen die om allerlei redenen niet goed met digitale media om kunnen gaan.”

Uit ‘De maatschappelijke waarde van openbare bibliotheken in Nederland’ (KB, 2015):De bibliotheek vergroot mijn leesplezier (61%)Door de bibliotheek leer ik nieuwe dingen (43%)In de bibliotheek ben ik onder de mensen (41%)

Digisterker stelt zich ten doel burgers te leren werken met de elektronische overheid. Hierdoor kunnen zij zelfstandig gebruik maken van de elektronische dienstverlening van bijvoorbeeld de gemeente, het UWV en de Belastingdienst.

Tijdens de maatschappelijke spreekuren wordt ontmoeting en kennisdeling gefaciliteerd.In dit kader valt ook de ondersteuning van de bibliotheek aan burgers die moeite hebben bij het doen van belastingaangifte via de digitale weg. Bij dit landelijke project werkt de bibliotheek lokaal samen met deskundige partners.Re-integratie zetten wij hoog op de agenda door diensten als bijvoorbeeld Walk & Talk, sollicitatiecursussen en de formulierenbrigade aan te gaan bieden.

Binnen het project Voorleeskrachten organiseren de bibliotheken voorleesactiviteiten voor bewoners van woonzorghuizen en locaties voor dagbesteding. Aan huis gebonden inwoners kunnen gebruik maken van de mooie service van de Bibliotheek-aan-huis.

Page 18: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

18

4) Levendige locatie voor Cultuur en een Leven Lang Leren

Door alle hierboven genoemde activiteiten zijn de bibliotheken een levendige locatie voor onze inwoners. Voor en door is het motto. De bibliotheek wil een plek zijn waar mensen elkaar graag ontmoeten. Een plek waar kennis wordt gedeeld over diverse onderwerpen bijvoorbeeld tijdens de goed bezochte themaochtenden van de bibliotheek. Er worden informatiemarkten georganiseerd zoals bijvoorbeeld de seniorenmarkt, de peutermarkt en de dyslexiemarkt. Daarnaast is er een BVO; een Bibliotheek voor Ondernemers, een platform voor en door ZZP-ers die informatie- en netwerkbijeenkomsten organiseren.

De bibliotheek is een plek waar debatten plaats vinden. Maar ook een plek waar in rust gewerkt en ge-leerd kan worden door ZZP-ers en scholieren. Waar de faciliteiten zijn waarmee dat mogelijk is. En waar de openingstijden ruim zijn. De bezoekersaantallen nemen niet voor niets toe. Mensen die zich prettig, thuis en welkom voelen, zullen langer in de bibliotheek verblijven. De bibliotheek zorgt voor een aangename ambiance. Een omgeving waar bezoekers kunnen genieten van goede koffie, een broodje en waar ieder-een welkom is. De bibliotheek blijft een aanbieder van informatieve bijeenkomsten en literaire lezingen.

Page 19: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

19

Een actuele collectie boeken en e-books is het fundament van de bibliotheek en ook aan de drukbezette leestafel zijn de meest actuele kranten en tijdschriften te vinden. Door exposities en de culturele partners waarmee wordt samengewerkt, wordt bijgedragen aan de culturele ontwikkeling van de inwoners. Niet alleen in de fysieke vestigingen is er sprake van die levendige locatie, ook digitaal op de website is deze te vinden. De digitale bibliotheek zal de komende periode verder groeien. De Koninklijke Bibliotheek verzorgt de collectie e-books voor alle bibliotheken. Via speciale campagnes zoals de app Vakantiebieb kwamen veel mensen voor het eerst in aanraking met e-books.

De uitgebalanceerde collectie is ondersteunend aan de uitvoering van de strategische lijnen. Het beschikbaar stellen van een kwalitatief goede en actuele collectie, ongeacht deinformatiedrager, blijft behoren tot de kerntaak van de bibliotheek.

Page 20: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

20

Organisatie en FinanciënMedewerkers

Zoals gezegd: de organisatie is in beweging en verandert mee met de samenleving. We zijn ons er terdege van bewust dat voor de toekomstige bibliotheekmedewerker de benodigde competenties verder gaan verschuiven. De focus op de collectie neemt af en de samenwerking met partners op educatief en sociaal terrein neemt toe. Ook de samenwerking met actieve inwoners en ambassadeurs (vrijwilligers) stijgt. Hiervoor zijn competenties nodig als: netwerkvaardigheden, zelfsturende vaardigheden, flexibiliteit, pro-activiteit en klantgerichtheid. Maar ook kwaliteiten als creativiteit, ondernemerschap en eigenaarschap zijn onmisbaar.

Gezien de beperkte formatieomvang van de bibliotheken en de steeds groter wordende opdracht om als maatschappelijke bibliotheek te fungeren, is het onvermijdelijk meer met vrijwilligers te gaan werken. Zij dragen steeds vaker bij aan extra opdrachten buiten de reguliere dienstverlening. Voor de bibliotheken zijn dit ambassadeurs. Dit is een kans om de positie in de maatschappij verder te verstevigen en nieuwe kennis en kunde in huis te halen. De Bibliotheek voor en door de burger. Het motto van onze bibliotheek-organisaties.

Financiën

De financiële ruimte is krap en de afgelopen jaren was er een daling te zien in het aantal betalende leden. Nu blijkt uit landelijk onderzoek dat het ledenaantal stabiliseert. Naast de subsidiëring door de gemeen-ten blijven de bibliotheken afhankelijk van externe middelen. Onze bibliotheekorganisaties verwerven voor het verdiepen, versterken en vernieuwen van de dienstverlening middelen bij bijvoorbeeld fondsen en de arbeidsmarktregio. Ook oriënteren we ons op mogelijkheden om middelen te verkrijgen uit het bedrijfsleven en middels crowdfunding. Daarnaast dragen inwoners bij door contributies en het mede bekostigen van deelname aan activiteiten.

Het streven naar nog meer efficiency wordt gerealiseerd door de samenwerking in het Gooi verder te intensiveren. Dit betekent dat we gezamenlijk inkopen en de taken verdelen in grote, regionale projecten.

Door het verbeteren van de selfservice wordt verder aan onze efficiency gewerkt. Dit doen we o.a. door de invoer van de cashlessbibliotheek en op sommige plekken wordt gewerkt met slimme boekenkasten. We zijn voorloper als het gaat om het outsourcen van diensten als ICT, salarisadministratie, financiën, schoon-maak en transportdiensten. Toch kijken we altijd of er nog meer kan. Zo sluiten we aan bij landelijke en provinciale bibliotheekprogramma’s en ondersteunen de plannen voor één landelijk bibliotheeksysteem.

Page 21: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

21

ICT

Bij de ontwikkeling en uitvoering van producten en diensten heeft ICT steeds meer een ondersteunende rol gekregen. Naast de automatisering van het uitleenproces zijn met name ontwikkelingen op het gebied van multimedia belangrijk voor de bibliotheek. De bibliotheek biedt middels digitale werkplekken toegang tot internet aan inwoners die thuis niet of in onvoldoende mate beschikken over een computer en daarbij behorende faciliteiten. Daarnaast voorziet de bibliotheek in goede wifi ter ondersteuning van het publiek, dat zelf met een laptop of tablet komt binnenlopen.

Marketing

Zoals eerder genoemd, luisteren wij vanzelfsprekend goed naar onze klanten. Middels onderzoeken, maar natuurlijk ook in het gesprek. Om nieuwe klanten, bezoekers en partners te krijgen en bestaande leden te behouden is marketing een belangrijk instrument. Eén van de gezamenlijke projecten van beide bibliothe-ken is een nieuw Marketingbeleidsplan voor de periode 2017-2020.Centraal daarin staan: social media, de bibliotheek Apps, de digitale nieuwsbrief. Ook blijven we nauw contact houden met de redacties van de plaatselijke en regionale kranten.Via marketingcampagnes is er aandacht voor bijvoorbeeld trouwe leden en werving van nieuwe doelgroe-pen, zoals ook in de landelijke campagne “De bibliotheek maakt je rijker”.

Vestigingen

Sterke punten van de bibliotheken zijn laagdrempeligheid en goede spreiding. Zo wordt de norm gehan-teerd dat een fysieke vestiging niet verder dan 6 kilometer bij inwoners vandaan mag zijn. Dat betekent een goede bereikbaarheid voor iedereen. De bibliotheken beschikken in het werkgebied over vestigingen, servicepunten en bibliotheken gevestigd in school. Het beleid is er op gericht om deze spreiding te hand-haven.

Om alle producten en dienstverlening goed toegankelijk te maken is het van belang dat de bibliotheek vaak open is. Verruiming van openingsuren is een voorwaarde om de doelstellingen te behalen

Certificering

Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum en Bibliotheek Gooi en meer zijn gecertificeerd volgens de landelijke certificeringsnormen.De raad van toezicht en het stichtingsbestuur werken volgens de Governance Code Cultuur.

Page 22: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

22

Page 23: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

23

Tot Slot In 2014 gaf de commissie Cohen haar rapport over de toekomst van het bibliotheekwerk de ondertitel “knooppunt voor kennis, contact en cultuur” mee.Dit is ook het perspectief dat Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum en Bibliotheek Gooi en meer zien. Het grote bereik dat bibliotheken hebben, willen zij blijvend omzetten in maatschappelijke waarde.Zodat nog meer burgers van alle leeftijden goed toegerust mee kunnen doen aan de maatschappij.

De bibliotheek staat middenin de samenleving

en is klaar voor de toekomst.

Page 24: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

24

Bijlage 1

Gezamenlijke projecten per 2017 :

- Digitale innovatie en mediawijsheid

- VoorleesExpress

- Jaaraanbod Kinderopvang

- Jaaraanbod Basisonderwijs

- Jaaraanbod Voortgezet onderwijs

- Marketingbeleidsplan - Collectiebeleidsplan

- Goois DigiTaalhuis *

- Belastingdienst *

- Cultuureducatie met kwaliteit *

- Voorleeskrachten*

*deze projecten worden uitgevoerd samen met bibliotheek Hilversum.

Page 25: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

25

Stichting Bibliotheek Gooi en meer Stichting Openbare BibliotheekHuizen-Laren-Blaricum

vestigingen • Bussum, Eemnes, Loosdrecht, Muiden, Naarden en Weesp • BOS in Kortenhoef en Ankeveen• Servicepunten in Bussum, Nederhorst den Berg en Muiderberg

aantal inwoners 104.991 61.952

aantal leden 28.620 15.484

percentage inwoners lid 24 % 25 %

landelijke benchmark percentage inwoners lid

22 % 22 %

aantal fysieke bezoekers 504.820 221.600

Bijlage 2

Kengetallen

Cijfers zijn op basis van 2015.

• Huizen • Laren

Page 26: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

Colofon:

Tekst: Marion van de Vorst (Rijnbrink) in samenwerking met Marian Buvelôt (Gooi en meer) en Pauline Gmelig Meyling (HLB)

Vormgeving: Sjoerd de Vos (Rijnbrink)Drukwerk: Rijnbrink

www.bibliotheekgooienmeer.nlwww.bibliotheekhlb.nl

Page 27: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,
Page 28: Samenwerking loont · 2020-06-24 · FabLab. Dit is een digitale leer- werkplaats van de Gooise bibliotheken, voor scholen. Spelenderwijs kan iedereen kennismaken met digitale fabricage,

28

Bibliotheek Gooi en meer • Wilhelminaplantsoen 18 • 1404 JB [email protected] • www. bibliotheekgooienmeer.nl

Bibliotheek Huizen-Laren-Blaricum • Plein 2000 1 • 1271 KK [email protected] • www.bibliotheekhlb.nl