Samenvatting Film taal.

1. Filmspace

Filmruimte: Denkbeeldig Niet echt gebruikt in filmwereld (de term) Persoonlijke imaginaire wereld van de kijker Voor iedereen uniek en bepaald door verleden Elementen binnen de ruimte moeten kloppen

Vb: onlogische verplaatsing binnen een gebouw dat de kijker kent

Arena: Het is de fictieve wereld, bepaald door tijd en ruimte waarbinnen een film of scène zich afspeelt dat de ingrediënten bevat om het verhaal te vertellen.

Geheel moet samenhangen en kloppen

low-budget : visuele term geworden i.p.v. boekhoudkundige appreciatie ook beeldarmoede genoemd

Door je kaders op te vullen door extra elementen (figuranten, kleine decor details) in de arena te plaatsen bevordert men de geloofwaardigheid van de scene.

Beeldarmoede: Wanneer men een zeer magere opstelling van de arena heeft.

Het Oog

KijkveldDe menselijke ogen onderscheiden twee zichten die gelijk tijdig werken.

Acuut zicht: een zeer beperkte hoek(1000mm lens) waarin wij scherp zien close-up

Periferisch zicht: dit zicht is bijna 180° hoog en breed maar betrekkelijk wazig.

Met ons periferisch zicht zien we alles constant in “longschot” maar door ons te concentreren wordt er meer “close-up gemaakt”.

Aandachtig in breedbeeld kijken doen we zelden

Onderwerp grootte wordt bepaald door:⁃ afstand van camera tot onderwerp⁃ de brandpuntafstand van het objectief⁃ aspect-ratio of beeldverhouding van het filmformaat of sensor

Hoe groter het onderwerp in beeld wordt gebracht hoe groter de impact van het beeld.Hoe groter het onderwerp hoe belangrijker het onderwerp.Hoe breder het beeld hoe belangrijk de omgeving.

Close--> meer dramatische inhoudOpnamedimensies

De filmonderdelenFotogram/ beeldje: 1 beeldje van een filmstrookVideogram: 1 videofilmShot/opname: een ononderbroken beeldregistratie door een camera.Film: verzameling van shots.Take: het nemen van een shot.Retake: het hernemen van de take.Set-up: de opstelling van de apparatuur en de acteurs.Cut(-out): deel van een shot/ scheiding tussen 2 shots.Cut-in shot: een close shot dat vanuit hetzelfde standpunt gefilmd is van het daarvoor gefilmde bredere shot van eenzelfde onderwerp..Pickup/inpikken: een retake van een shot maar van een bepaald deel uit het shot.Cutaway shot: een shot (meestal close) dit zich ergens anders af speelt.

Wordt ook gebruikt als afleidingsstrategieReactieshot: shot zonder dialoog, meestal van een tegenspeler die met zijn gelaatsuitdrukkingen reageert.Packshot: een shot in een reclamespot waar het product in originele verpakking te zien is. Insert: fullscreen van brieven, telegrammen, foto's kranten, teken... Sequens/scene: aantal shots die samen een geheel vormen binnen een eenheid van:

Décor Tijd Gedachte Handeling

Wat is een scène:De omschrijving van een bepaalde handeling op bepaald tijdstip op bepaalde locatie. De benaming komt uit het theater en wordt film technisch minder gebruikt. > een scène wordt dus een ‘sequens’ op het moment dat die verfilmd worden in bij ‘elkaar horende beelden’

Camera-instellingen:Parameters

Beeldgrootte: grote van het beeld. Camerahoek: plaats waar de camera wordt gepositioneerd. Uitgedrukt in graden

op de denkbeeldige loodrechte van de kijkrichting. Camerahoogte: de hoogte waarin de camera staat. Gemeten vanaf de grond tot

halverwege het filmvlak

Hoe meten we het ‘nul-referentiepunt’ om die positie van de camera-instelling? Het midden van het beeldopname-element (sensor) of filmvlak (symbool:

cirkel met verticale streep door) Wanneer vallen het ‘nodaal punt’ en het filmvlak samen?

Bij eenvoudige objectieven (standaard 50mm) Camera obscura

Wanneer vallen het ‘nodaal punt’ en het filmvlak NIET samen? Bij ingewikkelde objectieven (o.a. zoomobj. en groothoeken) Waar bevindt het zich dan wel?

Net achter de frontlens of ergens in het midden van het objectief Wanneer neemt men een ‘echt’ nodaal punt als referentie?

Bij special effecten Bij 3D-matching

Waarin wordt de camerahoek uitgedrukt? • Graden Of uren> links of rechts van de denkbeeldige loodrechte van de kijkrichting

o van het personage (of voorwerp)

Camerastandpunt: wordt bepaald door camerahoek en camerahoogte.Camera-afstand: is de afstand tussen de ogen van het gefilmde personage tot aan het filmvlak.

Shot –TegenshotParametersShot-tegenshotopnames: repetitief opeenvolgende opnames van twee personages, voorwerpen of situaties die tegenover elkaar staan.Doel van de optimale instelling deze parameters?

Dat de visuele dynamiek zoveel mogelijk de dramatiek en inhoud van een welbepaalde opname ondersteunt

Shot tegenshot gebruikt om: dialogen conflicten tegengestelden gevechten gedachtewisselingen blikuitwisselingen te verfilmen.

Gelijkheidsparameters shot-tegenshot: camera-afstand camera-hoogte (relatief met acteur) camerahoek focaal diafragma hoofdruimte kijkrichting filtratie

BeeldgroottesDe benaming (= hollywoodiaanse bedaming)Amerikaanse benaming is meest universeel

Deze beelden moeten gelijk aan elkaar zijn voor een vlotte montage.

ELS Extreem long shotTotaalopnamenoverzicht shot

LS Long shotHalf totaal opnamenshot ten voeten uitgedrukt

MLS Medium long shotNormale opnameknie shot

MS Medium shotMiddelgrote opnameheupshot

MCU Medium CUNabij opnameborstshot

H&S Head and shoulders borstshot

HCU Head CU CU van het hoofd

ECU Extreme CUExtreme CUZeer groot opname

Choker Choker Cu Zeer groot opname

CU Groot opname

2S Two shot

OS Over shoulder Over de schouder

Getrokken camerastandpunt: een getrokken shot is meestal een 2 shot waarbij men dichter bij één van de personages of te filmen voorwerpstaat

Frontaal camerastandpunt: camera staat recht voor het onderwerp.

Profiel camerastandpunt: het profielshot toont de zijkant van een personage of een onderwerp. Hierbij is het personage meestal het ‘lelijkst’ omdat niet veel mensen een mooi profiel hebben.

Drie-kwart camera-afstandpunt: een shot waarbij men ¾ van het onderwerp ziet, een 3D-shot.

HoofdruimteHoeveel?Hoofdruimte is één van de belangrijkste aspecten i/d beeldcompositie.= Zichtbare ruimte tussen de bovenste rand van het kader en de bovenkant van het hoofd van het personage

Speelt een: picturale rol psychologische invloed voor de kijker

Weinig of geen hoofdruimte » bekrompen gevoel

Kleine LCD-monitoren staan altijd in “scan’ en kunnen maar zelden in “underscan” gezet worden.

Noot: Er bestaat ook zoiets als kin-ruimte. Dis is geen academische term maar onder de kin moet er een visueel aanvaardbare ruimte zijn om een personage op een evenwichtige manier in beeld te brengen.

Kijkruimte= Zichtbare ruimte tussen de ogen van het personage en één van de randen van het beeld, namelijk die tegenover de kijkrichting van het personage.

Belangrijk!!: “Shot-tegenshot techniek” beide kaders van de twee personages dezelfde kijkruimte hebben, dit om storende overgangen tussen de twee shots te vermijden.

Bewegingsruimte=Ruimte voor de persoon of voertuig die te zien is in de richting dat ze zich bewegen.

Bv. Als je iem. Volgt waarbij je meer ruimte laat achter hem, dus tegengesteld aan de bewegingsrichting, geef je de indruk dat de leegt achter je personage belangrijk is dan je personage of de actie zelf.

Kijkrichting-verandering = men moet extra ruimte achter iemand zijn hoofd voorzien om de kijkruimte minder opvallend aan te passen voor zin daaropvolgende blik.

Camera-hoogte Ooghoogte= ooghoogte is de neutrale hoogte* Wanneer er geen personage aanwezig is gebruikt men ongvr. 175cm

Kikvorsperspectief

= personage lijkt belangrijker, minder gebruikt in fictie omdat men de belichting zou zien hangen. Werkt best met groothoekobjectief

Vogelperspectief=Personage lijkt minder belangrijk doordat de camera er hoog tegenover staat en dus “neerwaarts kijkt”.

Topshot:=Shot loodrecht naar beneden gericht. Neutraal zicht

Schuine kadrages – dutch angles= hierbij wordt de verticale as van de camera schuin geplaatst.

Als je het toepast moet je genoeg ‘decadreren” dat het er opzettelijk uitziet, anders is het vervelend en lijkt het eerder op een technische fout.

Camerabewegingen

Pano= van rechts naar links beweging of omgekeerd

Tilt = kantelende beweging van boven naar onder of omgekeerd

Schuine pano = pano maar dan diagonaal

Haakse beweging = Pano onmiddellijk gevolgt door een tilt zonder cut

Rol = De camera maakt een rolbeweging rond zijn optische as (nodaal punt). Ontstaan bij het filmen van rock’n roll-concerten.

Travel De camera nadert of verwijdert zich van het onderwerp door middel van een camerakar of dolly

Laterale beweging De camera komt langs het onderwerp voorbij of rijdt met het onderwerp mee met een camera-kar of dolly.

Diagonale travellingManier om over de as te gaan.

SchaarbewegingDe camera maakt een laterale travelling maar tegenovergesteld met de bewegingsrichting van het onderwerp.

Lift-up / lift-downDe camera maakt een opwaartse of neerwaartse beweging door middel van een kraan.

Zip-panWordt vaak gebruikt in montage 2 tegenovergesteld zip-pans om van de ene locatie naar de andere te springen.

LensbewegingenZoomen:

Retrozoom= De camera nadert het onderwerp terwijl men uitzoomt of de camera verwijdert zich van het onderwerp.Heeft een vervreemdend effect waarbij men de achtergrond ten opzichte van de voorgrond ziet bewegen terwijl de kadergrootte op het voorwerp ongewijzigd blijft.

Moeilijk voor de cameraman want hij moet scherpte volgen en zoomen. Focus en zoom zijn logaritmisch maar travellen is lineair

Shift- Swing TiltDe camera maakt geen beweging, maar door het objectief onafhankelijk van de camera te bewegen kan men perspectief veranderingen teweegbrengen tijdens het filmen.

Hoofdstuk 2 beeldcompositie

Strategie

Methodebeeldcompositie: de samenstellingen van beeldelementen in een beeld.

Perceptie op beeld compositie wordt beïnvloed door : psychofysiologische perceptie van de mens trend van het moment cultuur waarin we leven.

Empirisme: een onderzoeksmethode ontstaan in de 13 eeuw die medeverantwoordelijk was voor de geest van het renaissance.

Methode empirisme:⁃ observatie⁃ analyse⁃ reflectie⁃ synthese⁃ applicatieJaques Tati maakt veel gebruik van empirisme

TriggersBeeldcompositie werkt voor de meeste mensen is het herkenbaar en ook merkbaar efficiënt.

Triggers die we (on)bewust opzoeken: hoofdpunt lichtpunt oogcontact orde in de chaos herhaling informatie lijnen geometrische figuren symmetrie perspectief materiaalstructuur instincttriggers

uiterlijke schoonheden⁃ vloeiende lijnen⁃ symmetrie⁃ egale huidoppervlakte

Elegantie en charisma ---> evenwichtige houding + vloeiende lijnen

Visuele communicatie

Beeldtaal:

Taal: communicatie waarbij een zender een boodschap via een medium naar de ontvanger stuurt.

Tijdens communicatie kan er ruis of storing ontstaan.

Beeldtaal = taal met eigen regelsDit begrijpen gebeurt: rationeel grammatica, emotioneel esthetica

Esthetica: zintuigelijke ervaring + gevoel

Sterkste taalmiddelen: (kennen we onbewust van uit onze dromen) metafoor: mededelingen die iets anders verbeelden dan wat ze zijn. Het

onzegbare zeggen en het onzichtbare zichtbaar maken. Metaforen zijn relatief terwijl symbolen absoluut zijn. (beeldspraak letterlijk en figuurlijk)

suggestie

Metaforen krijgen hun betekenis via context of groter geheel van het beeld waarbinnen een metafoor ontstaat. Ontstaan van verbanden associaties en analogieën.

Interpretatie en associaties worden sterk bepaald door levenservaring.

Beeldenmaker tracht metafoor duidelijk te maken → kijker zal een eigen metafoor maken bij wat hij ziet of wat hij denkt te zien.

Mensen zien wat ze willen zien: mensen gaan bewust/ onbewust dingen proberen te herkennen (vergelijken met beelddatabase).

Voorbeeld: pas geboren kind.Vrienden vader vinden dat het kind kenmerken van de vader vertoont.vrienden moeder vinden dat het kind kenmerken van de moeder vertoont.

De begrippen letterlijk en figuurlijk zijn danspartners in de beeldtango.

BeeldspraakIn taal zijn een er veel uitdrukkingen die een ruimtelijke connotatie hebben. Het zijn verbale beelden. Merkwaardig is dat die uitdrukkingen vaak dienen om een gevoel weer te geven.

Voorbeeldenzich laten omringenzich ingesloten voelenafstand nemenmet de rug tegen de muur staan.Op de achtergrond blijvenln iemands schaduw staan.

Hoe sterker de suggestie/ metafoor hoe sterken het beeld. Stimuleert het denk/ inbeeldvermogen van kijker bewust of onbewustrake. De kijker ziet dingen die niet zichtbaar zijn.

Cryptogram: en cryptogram is een bijzondere vorm van een kruiswoordpuzzel. Het woord "cryptogram" komt van het Griekse woord "kryptos", dat "verborgen" betekent.

Symbool: Een symbool is een teken waarbij geen natuurlijke relatie bestaat tussen de representatie van het teken en de betekenis die ermee wordt uitgedrukt.

Metafoor: een metafoor is een vorm van beeldspraak, waarbij geen vergelijkingswoord gebruikt wordt.

Context:

Interpretatie van een beeld is afhankelijk van de context en/of achtergrondinfo die we meekrijgen. De appreciatie van deze foto zijn verschillen wanneer deze foto een moment opname of een enscenering is.

Vorm & inhoud

Vorm (wat?) en inhoud (hoe?): bij film heb je het verhaal waarbij de beeldelementen eerder “vorm” zijn bij fotografie schuiven de beeldelementen meer naar “verhaal” met beeldcompositie vorm communiceren door:

ruimtelijke ervaring perceptie ruimtelijke taal is grotendeels gemeenschappelijk

Je kan dus het volgende stellen binnen die beeldcompositietaal: Beeldelementen = de woorden zelf Positionering van de beeldelementen = intonatie en verband van de woorden.

BeeldcompositieCompositie

Wat is beeldcompositie?De organisatie van je beeldelementen volgens een bepaalde strategie met als bijzonderste doel een harmonieus geheel te bekomen.

vroeger: kunst as zeer harmonisch hedendaagse kunst: disharmonisch gevolg: toeschouwer geprikkeld en uitgedaagd compositie mentaal te verbeteren.

Vaak voorkomende contrasterende methodes: harmonie – disharmonie passief – dynamisch stabiel – labiel

De keuzes die je zal maken i.v.m beeldcompositie zal je maken uit: intuïtie (gevoel) beeldcompositietechniek (rede).

Een compositie kan zodanig gemaakt zijn dat er een bepaalde richting in zit: bv. Horizontale, verticale; diagonale of driehoekscompositie

Een van de weinige kleurtaalbegrippen die we vandaag gebruiken zijn: verkeer = rood-oranje-groen waterkranen = rood-blauw

Standpunt

bepalen camerastandpunt essentiel bepaalt wat de kijker ziet/ niet ziet er is maar één standpunt dat goed is daarom maken regisseurs director-viewfinders.

Foto versus film

Basisregels van de beeldcompositie zijn grotendeels dezelfde voor film, foto en beeldende kunsten.

Beinvloeden de basisbeeldcompositie:

bij film: tijdscontinuum sequentiële beeldopvolging beweging binnen het beeld camerabeweging (zo optimaal ogelijke compositie aanhouden) geluid (beeldonderdelen kunnen nadruk krijven via geluid) bepaalde tijdsduur van elk shot-tegenshot isolatie van het geprojecteerde beeld in een verduisterde zaal.

Bij fotografie:

afdrukmoment stilstaand beeld onbepaalde tijdsduur van de kijker invloed van de omgeving rond het bekeken beeld.

Leesrichting (vraag op examen vorig jaar) links-rechts / boven-onder / wijzerzin = PROGRESSIEF & POSITIE

Het tafereel

Decor – Landschap – Set – OnderwerpKies een goed decor voor wat je wil vertellen aan de kijker, het moet samenhangend zijn met je verhaal

het kaderhet kader is niet lauter “een kader” geeft net waarde aan het gekadreerde beelddient om aandacht te trekken naar het gewensten onderwerporientatie van het kader heeft invloed op wat er binnen het kader aanwezig is.Invloed op groote en het aansnijden van het onderwerponderscheiding van de wereld erbinnen en de wereld er buitenschept:

Ruimte Context waarbinnen bepaalde krachten gaan spelen

5 belangrijke aspecten: het kader zelf de beeldverhouding van het kader (beinvloet je beeldcompositie het beeld zelf de rest van het tafereel buiten je kader. De orientatie van je kader: verticaal of horizontaal

horizontaal rechthoekig kader (foto & film): rust koude vrouwelijk weidsheid

horizontaal panoramisch kader (film): afstanden krijgen meer nadruk hoogtes en laagtes krijgen minder nadruk

Vierkant kader (foto): Statisch

Verticaal rechthoekig kader (foto & grafiek): actie nabijheidg grootsheid mannelijk hoogtes en laagtes meer nadruk

Gesloten en open beeld: gesloten beeld: ⁃ elementen mooi binnen beeld ⁃ netjes “bevat” (contained) ⁃ sterielere en gestileerde indruk open beeld: ⁃ maakt deel uit van grotere wereld ⁃ minder perfectionistisch (dan gesloten) ⁃ minder organisch (dan gesloten)

Kader in kader. Oog rondom het onderwerp verhindert gemakkelijk tot het onderwerp binnen te

dringen. Oog blijft gevangen bij het onderwerp geeft intieme en gesloten sfeer geeft diepte aan beelden werkt als venster waar door je andere dimensies, werelden en tijd kan weergeven

Beeldrijm kader in kader: gevangen intiem gesloten diepte andere dimensie

De beeldhoeken verste punten van het centrum plaats van outsider plaats waar je naar uitwijkt als je geen uitweg meer hebt de plaats van strof meest dramatische plaats eventueel onheil ongemerkt het geheel aanschouwen staan uit bescheidenheid, respect of bewondering element dat zich in een hoek bevindt en rest van het beeld is leeg zeer dramatisch

qua composities accent te plaatsen “weggaan”

Taal: in een hoek gedreven worden in de hoek staan

Censuur

“To cut or not to cut!?” het kaderen = snijden in de werkelijkeheid tegennatuurlijk omdat mens niet in kader kijkt snijden door technische beperking kader.

Ruimte

associeer je ook met afstand letterlijk afstand bij een oneindigheid nabijheid benadrukt intimiteit

Veel hoofdruimte → denkruimte persoonlijkheidsruimte geven → verloren of overmeesterd.Weinig hoofdruimte → beklemmend gevoel → iemand die kortzichtig is

neutraal → zit recht op ( zorgt voor grotere en machtiger indruk) uitdagen → vooroverbuigen en afstand letterlijk en figuurlijk kleiner maken. Iets van een ander willen → vooroverbuigen en afstand letterlijk en figuurlijk

kleiner maken. Afstand houden of iets niet willen afgeven → achteroverbuigen benen wegdraaien

Betekenis van ruimte:Ruimte:

richting belangstelling verwachting voornemen

Centrale ruimte: afstand nemen bescheidenheid terughoudendheid weerzin tegenzin talmen vrees

taal: ⁃ met je rug tegen de muur staan⁃ hij zit in zijn ivoren toren

Negatieve en positieve rumte

negatieve ruimte: ruimte in het beeld waar niets te zien is. Vertegenwoordigt de dingen die er niet zijn

Positieve ruimte: ruimte in het beeld waar wel iets te zien is.Negatieve ruimte: kan als tegengewicht dienen van de positieve ruimte

Bewegingsruimte:

bewegingsruimte: suggereert beweging De nog af te leggen weg automatisch beeld men de bewegingsmogelijkheid in.

Kijkruimteruimte in een kijkrichting betekenissen suggeren:

richting toekomst afstand relatie tot iets of iemand

De blik De kijkrichting stuurt de blik van de kijker en maakt de kijker nieuwsgierig (ook al zie je de ogen niet)

buiten beeld kijken kan betekenen: ergens anders willen zijn aan iets denken dat niet in beeld is. Je afwenden van iets dagdromen

Diepte

Diepte: onlosmakelijk van begrip ruimtelijke tweedimensionale vormgeving van beelden louter illusie doeltreffend middel om afstand en tijd te suggeren. Meer diepte → filmischer

Look:

Filmisch: dieptegevoel, weinig scherptediepte mysterie de personages blenden in de achtergrond, het onduidelijk zichtbare geeft

ruimte voor suggestie het onduidelijk zichtbare geeft ruimte voor suggestie

Grafisch: plat vlak onderwerpen op een witte egale achtergrond duidelijk uitgesneden over de achtergrond, alles is duidelijk zichtbaar.

Betekenis:Filmisch:

naratief warm gevoelig menselijk diepte organisch

Grafisch: descriptief koud beredeneerd abstract kunstmatig

Grootte

Wat klein is laat iets anders groter lijken

Close-up's zijn door de vergroting van je onderwerp: naratief manipulatief: verplichten de kijker naar iets te kijken isolerend onderwerp uit context trekken

Mediumshots en totaalshots onontbeerlijk omdat ze letterlijk en figuurlijk verhouding tussen personages verduidelijken qua:

positie stand grootte macht

De relatieve groote van een onderwerp/personage is dus echt belangerijk.

Personages die even belangerijk → even groot gemaakt d.m.v. camerastandpunt of cube maakt kaderen gemakkelijk en doeltreffend

Iets groot laten uitzien → iets naast plaatsen dat kleiner is en waar mensen de grootte van kennen.

Perspectief

perspectief: vormen van een ruimtesuggestie

resultaat van de waarneming vanuit het stnadupnt dat men inneemt om een object te kijken en in beeld te brengen.

De mens schenkt onbewust veel aandacht aan perspectief. Perspectief informeert ons over:⁃ afstand⁃ diepte⁃ ruimte⁃ (oog heeft de neiging perspectieflijnen te volgen)Evolutie

Egyptenaren:

⁃ niet in perspectief getekend in de huidige zin van het woord.⁃ Uitgedrukt door horizontale rijen boven elkaar te plaatsen⁃ onderste lijn is meest dichtbij⁃ bovenste lijn is de verste ⁃ tekenen wat er is niet wat ze zien bv: koe getekend met 4 poten)⁃ hiërarchisch perspectief: grootte onderwerp afhankelijk sociale positie in maatschappij⁃ belangrijk persoon → groot afgebeeld⁃ minder belangrijk → kleiner afgebeeld

⁃ Grieken en Romeinen⁃ tekenen wat ze zien niet wat er is⁃ geen systematische kennis over perspectief, maar toch redelijk goed gevoel van diepte

Middeleeuwen⁃ kennis over diepte gaat verloren⁃ vooroordelen tegen onoprechtheid van perspectieftekeningen werden overgenomen

christelijke kerk.⁃ Natuurlijke ruimtelijke weergaven eeuwen lang de hand gewezen.

Renaissance⁃ terug aandacht voor ruimtelijkheid → perspecief⁃ toenemende vraag en belangstellng inviduele observatie en intresse voor wetenschap⁃ kunst werd preciezer en verfijnder⁃ afgestemd op het klassieke voorbeeld maar preciezer inachtneming van perspectief ⁃ beelden menselijke lichaam af in harmonische ruimteverdeling en proportie⁃ sleutelperiode voor het ontdekken en ontwikkelen van techniek van de weergave van

huidig perspectief.⁃ Florence (italie) bakermat perspectiefgrootte⁃ merkbaar vanaf 1300

coulissen- perspectief

meerlagigheid:⁃ visueel meer diepte + voegt exte betekenis toe.⁃ Overlapping van bepaalde delen → visuele verijking ⁃ verhoogt nieuwsgierigheid kijker

hoogcamera standpunt → overzichtelijkheid van het beeld laagcamera standpunt → meer overlapping in het beeld

coulissenperspectief(=planopstelling) bestaat uit:⁃ voorgrond: dient als kader ⁃ middengrond: plaats hoofdonderwerp⁃ achtergrond: plaatsing van het onderwerp en extra informatie

gebruik 3 of meer kaders → theater → beperkte omgeving maximum aan ruimte en diepte suggereren.

Reveal: een beweging met de camera met in de voorgrond een object die het hoofdonderwerp afdekt. Door te camera te bewegen van achter die voorgrond ondek je de scéne. Zorgt voor ontdekkend, verassend en verwonderend soms ook voyeuristisch effect/gevoel.

Lineair-perspectief

lineair of lijnsperpectief: methode vor het weergeven van ruimte waarbij wat veraf klein is en wat dichtbij groot is. Dit wordt bereikt door een stramine van imaginaire vluchtlijnen die naar een imaginaire vluchtputen op de horizon lopen.

Horizon speelt een grote rol omdat verdwijnpunten op de horizon liggen.In teken en schilderkunst gebruikt men eingenschap van het lijnperspectief om diepte te creeeren in een tweedimensionaal vlak

onderwerp benadrukken door op vluchtlijnen te plaatsen → automaitsch ontmoeting van het oog. Vluchtlijnen begeleiden het oog naar een bepaald onderwerpen

lijnperspectieven: uitleg zie cursus p34-37⁃ geen verdwijnpunt⁃ 1 verdwijnpunt⁃ 2 verdwijnpunten ⁃ 3 verdwijnpunten

verkort perspectiefgrootte

verkortperspectief: door personages veel korter voor te stellen krijg je een geforceerd perspectief dat diepte enorm benadrukt

bij film en fotografie: zeer dicht bij onderwerp komen met extreme objectieven en eventueel decorachtergronden in geforceerd perspectief schilderen (veel gebruikt in fantasy films)

atmosferisch perspectief (15de eeuw)

atmosfreisch perspectief schept diepte door rekening te houden met optische en atmosferische versschijnselen.

Hoe verder iets is hoe meer afstand de lichtstralen moeten afleggen tussen het onderwerp en de waarnemer

kleurnormen:⁃ voorgrond: bruine kleuren⁃ middengrond: groene kleuren⁃ de verten: azuurblauw ⁃ de luchten: wit tot lichtblauw

kleur met ruimtelijke werking⁃ rood: een naar voortredende (opdringerige kleur)⁃ blauw: wijkende, koelende neutraliserende kleur.

Repoussoir repoussior: composite-methode waarbij met opzet een voorwerp in de voorgrond van een schilderij wordt geplaatst, om de illusie van diepte te vergroten.

Repoussoir is donkerder om het tegenlichteffect voor te stelen

repoussoir komt van het franse woord repousser = wegduwen.Aandachtspunten 1 punteen aandachtspunt:⁃ straalt aantrekkeingskracht uitdrukkingen.⁃ Oog is geneigd zich vast te houden aan dit punt en de rest van

het beeld vanuit dit punt te bekijken⁃ als een punt op een goede plaats staat is het stabiel⁃ plaatsing door middel van:gulden snederegel van derde's diagonalencombinaties van beide

gewicht punt bepaald door tov omgeving:⁃ grootte⁃ hederheid⁃ kleurcontrast

aandachtspunt → stoorpunt wanneer het te klein is om relevante informatie te verstrekken maar toch aandacht trekt.

Stoorpunt: verhoogt het realisme en zorgt voor extra spanning.

2 puntenhet oog dwaalt van het ene punt naar het andere punt (moeilijk kiezen)→ maakt kijker onrustig → onstabiel beeld.Werkt zelden goed

maar vanaf 2 punten krijg je:⁃ sublijnen⁃ optische lijnen⁃ → maken beeld intressanter → ontstaan:verbandenrichtingen kleine verhaaltjes

contrapuntkomt tot evenwicht door sterk contrastrende punt in een composite te plaatsencontrapunt kan sociale verhouding uitdrukken of uitsluiten.

Oogpuntoogpunt: aandachtspunt naar de ogen.

Kijker heeft sterke intresse voor de geven van een onderwerp binnen een beeld. Komt door instincten ogen tonen naar waar iemand kijkt en eventuele in welke gemoedstoestand het zich bevind.

Twee mensen wiens beide ogen op eendezelfde sublijn geplaats zijn geven gevoel van verbondenheid en evenwaardigheid.

Ogen zijn de spiegel van de ziel.Lichtpunt

kijker heeft veel interesse voor lichtpuntenoorzaak licht in instincten.⁃ veiligheid⁃ uitweg aangeefthoe sterker het licht → hoe meer aandacht (een te groot vlakis minder intressant)⁃attractie zie cursus p46-50

contrast van massacontrast van massa: spannin die in een beeld ontstaat door de onevenwichtige verhouding tussen twee of meer onderwerpen of beeldvlakken die visueel met elkaar in strijd gaan.

Sub-lijnen en vormensub-lijn: lijn die we bewust of onbewust zien door bepaalde punten optisch en/of psychologisch met elkaar verbinden.

Lijnen vormen elementgroepen waardoor betekenis kan ontstaan → verbandenverhouding relaties

oog vind geometrisch figuren aantrekkelijk (schept orde in de chaos):⁃ driehoek⁃ cirkel⁃ vierkant⁃ hartvorm⁃ …

sublijnen zijn als subtext. Geeft extra informatie en dienen als subtiele richtlijnen voor het oog van de kijker.

Blikrichting: optische lijnen die het kijken van de kijker leid en legt verbanden tussen mensen in beeld.

Blikrichting bepaalt da as.

As verleggen → personage over de as laten kijken door hoofd te laten draaien.

De lijn ⁃ lijnen geven lengte en richting aan en maken verbanden. → drang om lijnen te volgen⁃ wegwijzers naar andere plaatsen⁃ verdelen 1 vak in 2 vlakken → ontstaan ruimtelijk⁃ twee soorten (vinden beiden hun weg naar sterke punten van het beeld):⁃ rechte lijnen:⁃ staan voor:

⁃ rede⁃ organisatie⁃ orde⁃ structuur⁃ lijn evenwijdig met kaderzijde → beeldruim⁃ hoe minder evenwijdig de lijn met kaderrand → hoe

dynamischer en karaktervol⁃ kenmerken:⁃ horizontaal⁃ verticaal⁃ diagonaal⁃ sober⁃ strak⁃ gebogen lijnen:⁃ ze zijn:⁃ zachter⁃ sierlijker⁃ vriendelijker ⁃ soorten:⁃ licht gebogen lijn ⁃ cirkel als een gesloten gebogen lijn⁃ spiraal⁃ s-lijn⁃⁃ vermijd sterke lijnen die in verschillende richtingen gaan →⁃ leiden aandacht af⁃ vervlakken compositie ⁃ lijnen met verschillende richtingen laten kruisen op een belangrijk onderwerp.⁃ Punt lijn snijd kaderrand → trekt aandacht⁃ we lezen van links naar rechts en boven naar onder → links naar rechts = sterker.

S-lijnS-lijn verandert van richting → ⁃ levendigheid⁃ golfbeweging⁃ muziek ⁃ energie⁃ sensualtiteit⁃ ritme⁃ onvoorspelbaarheid⁃ korte bogen → nerveus⁃ grote bogen → relaxerend

de oogbeweging bij een s-lijn suggereert nieuwe ideen en verbeelding.Meestal S in spiegel beeld → volgt leesrichting.Herkenbare of niet onmiddellijk herkenbare S-lijn zorgt voor esthetisch extraatje.

Spiraal leidt het oog spiraal vormig

⁃ wijzerzin georienteerd → progressief⁃ tegengesteld → leest moeilijk en vertraagt visuele dynamiek.

De begeleidende lijn begeleidende lijn: een lijn die een andere lijn begeleidt, soort beeldruim.Onderstreept de richtign van een andere lijn.

Horizontalen

horizontale compositie is meest eenvoudige compositie gebaseerd op 1 of meerder horizontale lijnen.Eerder saaie compositie uitgezonderd voor landschappen zelden gebruikt.

Diagonalen in landschappen trekken aandacht wanneer ze op de gulden snede vallen.Veel horizontale lijnen zorgen er voor dat iets breder lijkt dan het is.Kenmerken:⁃ vrouwelijk⁃ vrede⁃ rust⁃ stilte⁃ koud⁃ vlakte⁃

Verticaleverticale compositie: dynamiserende mannelijke compositie gebaseerd op 1 of meerdere verticale lijnen. Geeft gevoel van soberheid, strakheid en statigheid.

Veel verticale lijnen in een vlak doen dit vlak smaller lijken.

Kenmerken:⁃ mannelijk⁃ actie⁃ onrust⁃ nabijheid.⁃ Diagonalendiagonale compositie: compositie waarbij een duidelijke scheiding met een diagonale beeldas over het vlak is aangebracht.

Diagonaal bevat meer spanning dan verticale of horizontale lijn.Diagonale suggereert bewegingsmogelijkheid → dynamisch gevoel.

Diagonaal linksboven naar rechts onder → makkelijk leesbaar. → natuurlijke leesrichtingDiagonaal linksonder naar rechts boven → meer spanning en moeite → tegen leesrichting

Kruisende diagonalen werken elkaar tegen → spannign teweegbrengen + in conflict met

elkaar gaan.

Diagonalen verdelen het beeld in driehoeken → suggereert getal 3 → krachtige symbolische waarde die direct word herkent door de kijker.

Snelle diagonalen (in de leesrichting) vertragen door trage diagonalen (tegen de leesrichting in)

symmetrieeen symmetrische compositie: compositie gekenmerkt door een verticale of horizontale as die min of meer evenredige massaverdeling maakt van links naar rechts of naar boven en onder.→ vormt een eenvoudig maar evenwichtig geheel te strak symmetrisch geplaatst → neiging saai en eentonig word.

Centraliteitcentraliteit: compositie waarbij een centraal punt(aandachtcentrum) is waar alle ander elementen naartoe gericht lijken te zijn. (= symmetrische compositie.)→ wordt meestal gemeden omdat het saai, spanningsloos en steriel is.

Positief uitstralling(omhoog kijken) in centraliteit:⁃ rust⁃ bereikt doel ⁃ prominent⁃ narcistisch⁃ vorstelijk⁃ prominent⁃ macht staat centraal⁃ neutraal⁃ persoon is het ventrum van je leven

negatieve uitstraling ( omlaag kijken)in centraliteit:⁃ verloren⁃ machteloos⁃ onderworpen.

Assymmetrie assymmetrie: alle niet-symmetrische composities.Het gebruiken van verschillende elementen in een zinvolle verhouding tot het geheel is essentieel en geeft het beeld karakter.

Assymmetrie geeft spanning en doet kijker verlangen naar symmetrie → activeert kijkgebeuren.

Verspreide compositieverspreide compositie(=over-all compositie): compositie waarin de beeldelementen zonder enige rangorde op het vlak zijn geplaatst.

Eerst chaotische indruk → kijker herkent bepaalde orde en/of herhaling. Elementen volledig verspreid over het vlak en ze zijn vaak allemaal evenwaardig.

Patroonachtig: buiten het beeld tot in de oneindigheid door gaan.

Geometrische figuren vormen en vlakken hebben net als lijnen en kleuren een persoonlijk en subjectief karakter

Circle:⁃ eenheid⁃ oneindigheid⁃ geborgenheid⁃ eenheidsgevoel

Vierkant:⁃ statisch

driehoek:⁃ krachtig⁃ duidelijke verbanden ⁃ hierarchie⁃ stabiliteit⁃ verbondenhied⁃ mannelijk

omgekeerde driehoek:⁃ onstabiel (wankele puntbasis)⁃ weinig stabiliteit⁃ vrouwenlijkheid.

Ster van israel symboliseert eenheid van man en vrouw.

Liggende rechthoek:⁃ horizontalen lijnen zorgen voor rust

vrije vormen:⁃ organischer⁃ natuurlijker⁃ missen mathematische aspect.

Piramidepiramide compositie: driehoekscompositie waarvan één punt dominant en scherper/groter is dan de andere twee punten.

Pentagramstaat voor het menselijk lichaam (da vinci)

in bepaalde godsdiensten symboleert het 5 elementen:⁃ lichtb⁃ vuur⁃ lucht⁃ wind⁃ water

witte magie: pentagram met punt naar bovenzwarte magie: pentagram punt wijst naar ondere.

Herhaling en ritme⁃ trekt sterk de aandacht⁃ zorgt voor orde → gevoel van veiligheid, overzicht en eenvoud ⁃ eenvoudigste vorm van beeldrijm⁃ valt de kijker direct op⁃ simplistisch maar werkt.⁃ Extra aandacht op het herhaalde voorwerp vestigen.⁃ Onbewust extra items toevoegen aan het herhalende item toevoegen → soort echo/

ritme

Structuurstructuur compositie: de structuur/textuur van een onderwerp bepaalt het visueel gevoel van het beeld en roept bepaalde associaties op.

⁃ geeft extra informatie uit wat iets gemaakt is⁃ zorgt voor identificatie van materie⁃ menselijk oog is op zoek naar structuur.

Metafoorbeeldmetafoor: iets binnen het beeld krijgt een extra betekenis of andere betekenis.

Letterlijke betekenis → figuurlijke betekens.Metafoor door combinaties tussen twee onderwerpen in een beeld.Onderwerp + metafoor van een onderwerp in een beeld = beeldrijm

reflectie⁃ symboliseert het onbewuste, subliminale binnen een beeld⁃ meer laten zien dan zich voor doet “voor” de camera.⁃ Staan voor:⁃ ziel⁃ irrealiteit⁃ magie⁃ het ontastbare⁃ geestelijke ⁃ mystiek⁃ onbewuste⁃ gedachtenwereld⁃ 4e wand

evenwicht bijzonder subjectief⁃ fysische evenwicht: verhouding volgens:⁃ vorm⁃ grootte⁃ hederheid⁃ kleur⁃ verschillende elementen in beeld⁃ plaats van elementen in het beeld.⁃ Psychologische evenwicht: betrekking op:⁃ relatie tussen elementen onderling⁃ interactie van deze elementen

balans parameters:⁃ groeperen afzonderlijke elementen → meer samenhang en beter totaalbeeld⁃ klein donker punt = groter helder vlak⁃ elementen tegen beeldkader of ingesneden → beinvloeden beeld enorm

beweging.Bewegingscompositie: compositie waarbij bepaalde onderdelen een beweging vertonen. Er is geen beweging maar het is een illusie die beweging suggereert.→ prikkeld en verhoogt dynamiek van het beeld.

Horizon de horizon is een fenomeen deat ons vertrouw is en waar we onbewust rekening mee houden.→ natuurlijke waterpas

horizon zelden in het midden plaatsen → bijna altijd regel van derden toepassen.

Horizon in beeld: ⁃ ruimte⁃ oneindigheid⁃ je ziet dingen die er zijn maar die je niet ziet. (rest van de wereld)⁃ kijker kijkt naar hoofdonderwerp maar kijkt onbewust naar de horizon

beeld zonder horizon:⁃ afgesloten/ingesloten indruk/gevoel.⁃ Geen link buiten het kader⁃ kijker zal op details beginnen letten.

Getalsymboliekpraktsich gevolg van bepaalde thema's maar ontstaat ook uit principe dat hoe eenvoudiger je beeld hoe krachtiger het is.

⁃ 1 = individu

⁃ 2 = een relatie⁃ 3 = familie

het heeft meestal geen zin een getal te gebruiken dat groter is dan 4 omdat weinig mensen in 1 oogopslag een aantal kunnen bepalen dat groter is dan 4

symboolgetallen:1: het eerste, de basis, verwijst naar de godheid3: verwijst naar de goddelijke drie-eenheid4: seizoenen / 4 basiselementen= vuur, water, wind, lucht7: geluk12: apostelen.

Surrealismesurrealisme compositie: in het beeld zijn er elementen of combinaties die onnatuurlijk zijn of in werkelijkheid onmogelijk zijn.Trekt sterk de aandacht

regel van derde'svereenvoudigde versie van de gulden snede

de lijnen liggen op 1/3 en 2/3 zowel horizontaal als verticaal op het beeld. Hierdoor ontstaan er 9 gelijke vlakken en 4 kruispunten die bijgevolg dan ook de 4 zwaarte punten van het beeld zijn.

Gulden snede rond 1830de gulden snede is de verdeling van een lijnstuk in twee delen volgens een specifieke houding. Waarbij het grootste van de twee delen zich tot het kleinste, zoals het gehele lijnstuk zich verhoud tot het grootste.

A= grootste deelB= kleinste deelverhouding van beide: A/B= B/C

1+V5 = 1,622

De fibonaci spiraalelk element van de rij is de som van de twee voorgaande elementen beginnend met 0 en 1.0,1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233,377

wanneer je een element deelt door het voorgaande bekom je 1,618 of de verhouding van de gulden snede.55/33 = 1,618

werd bedacht door leonardo van pisa bijgenaamd fibonacci.

De modulor 1942-1955

modulor: een architectonisch maatsysteem dat werd met twee reeksen(rode en blauwe).

De rode reeks die uit gaat van 183 cm (lengte van het menselijke lichaam) dat herhaaldelijk door phi wordt gedeeld. 183, 113, 70, 43, 27...

De blauwe reeks doet het zelfde maar gaat uit van 226cm ( het menselijke lichaam met uitgestrekte armen) dat tevens de verdubbeling van de navelhoogte(113cm) is. 226, 140, 86,54,...

tips compositie ⁃ less is more⁃ verwijder storende elementen.⁃ Vereenvoudig⁃ bij reclame product naar camera bewegen⁃ bij 1 onderwerp zorgen dat dit onderwerp dominant in beeld is.⁃ Bij groep neutraal shot ten zij 1 of meerdere personages visueel belangrijker zijn.

Lenstaalbelangrijke parallel tussen camera-opnames en het menselijk zicht.→ 3-dimesnionele wereld word omgezet in een 2-dimensioneel beeld.

Lens-sensor (film) afstandhoe dichter het objectief bij de opnamesensor hoe hoger het realisme gevoel.

Het menselijk oog: lens zeer dicht bij netvlies (1,5) → oog kan zeer rap pannen en tiltencamera: hoe kleiner het formaat → hoe korter de lens → hoe dichter benaderd bij het menselijk oog.

Nodaal punt: plaats waar het beeld gevormd wordt.

Mens: nodaalpunt, netvlies, lens= zeer compacte eenheid eenvoudige lens: nodaal punt valt samen met het filmvlak of sensorvlak.Zoom lens: nodaal punt achter frontlens → afstand nodaal punt tot statiefkop 30 tot 60 cm

→pan en tilt voelen log en zwaar.

Oplossing voor log en zware pan → – gebruik maken van vaste lenzen.

– nodaal punt van de camera-as zo dicht mogelijk bij statief. fysieke ruimte en minimum camera-afstand.Fysieke ruimte: de ruimte dat een mens rond zich wenst om zich op zijn gemak te voelen. (bij meeste mensen een armlengte.)

dichter komt bedreigend over (tenzij intiemere band) wanneer het nodaal punt dichter dan circa 50 cm is → sterk dramatisch effect.

Mens maakt onbewust analyse van perspectief → nabijheid afstand “voelen”

ook invloed op de fysieke ruimte:⁃ grootte⁃ lichaamstaal⁃ hierarchische positie

De normaallens of standaardlensde normaallens of standaarlens (=50mm) is het objectief dat naar ons menselijk gevoel en visie een neutraal perspectief weergeeft.

Dit geldt enkel voor het perpectief en niet voor het focaal.

Om het menselijke oog het best te benaderen zou men met een kleinbeeldtoestel een 15 mm objectief moeten gebruiken en geen 50 mm

keuze maken tussen:⁃ zeer aanschouwend breedbeeld → supergroothoek⁃ meer betrokken subjectief middelgroot beeld (normaallens)

dieptescherpte

meer groothoek → meer scherptediepte → grafischer en beschrijvender het beeld meer tele → minder scherptediepte → cinematografischer en narratiever

perspectiefmeer groothoek → benadrukt perspectief → vluchtlijnen extremer en expressievermeer tele → minimaliseerd perspectief

relatieve afstand-indrukgroothoek: afstand voorgrond en achtergrond grotertele: afstand voorgrond en achtergrond kleiner.

Relatieve sneheidsindrukgroothoek: voorwerpen lijken sneller te bewegen dan bij tele

abstractietele: een onderwerp kan naar voor treden zonder dat de beeldgrootte ervan verandert

ruimtelijke expansie versus ruimtelijke reductie

ruimtelijke reductie (teleobjectieven) :⁃ persen ruimte samenhangend⁃ minder dieptescherpte⁃ verminderen van snelheid bij beweging voor en naar de camera⁃ claustrofobisch gevoel geven⁃ indruk geven dat verre objecten er dichter uit zien ⁃ objecten lijken platter en hebben minder volume door het verminderde

perspectief ⁃ geeft de indruk dat zaken zich dichter bij elkaar afspelen.

De portretlens⁃ lichte telelens⁃ bij 35mm een 75 mm, 80mm of 100mm⁃ kleinbeeld 135mm⁃ licht verminderd perspectief⁃ verkleint afstand tussen de ogen en het topje van de neus → kleiner neus → esthetisch

mooiere neus.

Fisheye⁃ ongecorrigeerde supergroothoek⁃ sterke sferische vervormingen → sterk dramatisch effect⁃ twee soorten⁃ full-frame: fisheye die beeldvullend is⁃ circular: rond beeld binnen een zwarte rechthoek van je beeld → deurspion ⁃groothoek voorzetlens⁃ goedkoop alternatief van groothoek objectief⁃ enkel of dubbele lenzen die je op je standaardobjectief/ lichte groothoek bevestigd⁃ eindresultaat⁃ wat mindere kwaliteit⁃ sferische vervorming aan de randen → extra dramatisch beeld

endoscoop:⁃ miniscule groothoeklens die aan het uiteinde van een glasvezelstaaf is bevestigd⁃ beeld achter lensje gevormd → via optische verlenging verder getransporteerd⁃ superkleinbeeld dat veel malen uitvergroot wordt.⁃ → veel licht verlies. Daarom vaak maximale diafragma opeing van 128 ⁃ gebruikt om kleine onderwerpen er reusachtig te laten uit zien.⁃ Enorme scherpte diepte en groothoek → lijken op subjectief shot insect tussen enorme

voorwerpen.⁃ Oorsprong uit de medische wereld → kijkoperaties.

Hitchcock-regelde grootte van een object of personage in beeld moet zijn dramatische belangrijkheid van het moment evenaren.

Scherp-onscherp-soft⁃ heeft vaak esthetische kwaliteiten⁃ narratieve functie⁃ opzettelijk “mooi” onscherp maken = diffuseren of soften (flou artistique)⁃ veel gebruikt in films. ⁃ Look:⁃ zachtere ⁃ dromerige ⁃ romantische ⁃ schilderachtige ⁃ bekomt men door gebruik van soft-filters of oude objectieven (=romantic lenses)

de bokeh-regelbokeh: scherpte waarbij de achtergrond zodanig onscherp is en het onderwerp scherp zodat je hoofdonderwerp geïsoleerd blijft.

Hoe bekomen: hoe groter je onderwerp hoe grotere focaal gebruiken en hoe groter de diafragmopening.

Onscherpte kenmerken⁃ bokeh: de look en de schoonheid van de onscherpte⁃ scherpteverloop: de overgang van scharp naar onscherp zowel zacht als abrupt⁃ diafragmavorm: hoe meer hoeken in het diafragma → rondere diafragmaopening →

minder lichtpunten en lichtvlekjes.

Beperkte focusweinig scherpte diepte:⁃ objecten en personages uit hun omgeving isoleren en losmaken.⁃ Abstraherend effect: personage veranderd in soort

schaduwspelfiguur

scherpte-manipulatiegebruik van shift, swing, tilt of pc-lenzen (perspectie correctie) geeft vervreemdende effecten of optimale schertpe op schuine vlakken.

Deep focus.Deepfocus: streven om alles scherp te hebben van voor- tot achtergrond.Gebruikt in Citizen kane en veel gebruikt door cameraman gregg toland tussen 1930 en 1940

hoe bekomen: groothoeklens, hoog diafragma en eventueel split-filed diopters (soort van voorzetlenzen waarmee je een deel van het beeldveld “bijziend maakt) hierdoor kan je scherpstellen op 2 meter maar iets op 10 cm voor de lens toch scherp krijgen.

Men kan ook gebruik maken van shift, swing, tilt of pc-lenzenvoor gebruik of splitscreen

in postproductie.

Waar moet het scherp zijn?Scherpte leg je waar de aandacht van de kijker moet zijn.:⁃ manipulatie van de

toeschouwer⁃ leiden van de toeschouwer

bij volledige scherpte moet de kijker het volledige beeld analysere voor hij de actie kan waarnemen.

Selectieve focus: bepaalde delen van het beeld onscherp maken.Rack-focus: het verleggen van de scherpte van een personage of onderwerp naar een ander.

→ legt een band of relatie tussen de onderwerpen → benadrukt iets of geeft een schrik effect.

Onopzettelijk het beeld onscherp en scherp draaien in een shot: onmacht van een personage snuggere. Bv: slechtziend, sterven, drugs gebruikt.

Enkele focusregels zie cursus p LST 9

Cameradynamiek

Beweging voegt subtext en emotioneel gegeven aan het gefilmde onderwerp toe. Grote invloed op mood en feel van de film.

Evolutie⁃ prille cinema: vast & uniekcameastandpunt → theatraal en afstandelijk⁃ steeds meer bewegende camera door D.W. Griffith als pioneer ⁃ begin 1900: uitvinding camerawagen, dolly of travelling⁃ 1920: uitvinding camerakraan.⁃ opkomst geluidsfim → logge zware blimpbehuizing → maakt camera beweging

onmogelijk⁃ midden jaren 30: handcamera's → shoudercamera's ⁃ uitvinding selfblimped camera → compacter en lichter → camera beweging terug

mogelijk.⁃ 1975: steadycam⁃ 1990: aerial cameramount: gyroscopisch gestabiliseerd cameraplatform voor

luchtopnames.⁃ 1990: motion control: programeerbare dolly met kraan die precieze bewegingen

uitvoert.⁃ Anno 2010: opmars 3D-opnames → camera's worden zwaarder en groter →

immobilisatie

motivatie⁃ personage/ onderwerp volgen in een actie → camera een met de start het ritme en de

stop van de actie⁃ camerabeweging brengt nieuwe informatie⁃ camerabeweging is link naar een volgende sequens⁃ camerabeweging wordt gebruikt als een speciaal effect. → creeping zoom of retro

zoom⁃ camerabeweging om het onderwerp goed genoeg te kunnen zien.

Psychologischkijker identificeert zich met de camera.⁃ het verhaal beweegt je geest⁃ de acteurs bewegen je ogen⁃ pan's en tilt's bewegen je hoofd ⁃ machineriebewegingen bewegen je lichaam

oriëntatie en evenwicht bepalen we met:⁃ zicht⁃ zwaartekracht⁃ druk op het lichaam⁃ evenwichtsorgaan (in het oor)

Move-alfabet zie cursus bwt 6