S’amen

Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 9e jaargang no. 6 - juni 2016

Als u geen belangstelling heeft voor S’amen en het blad niet meer wilt ontvangen, kunt u dit doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: w.frankfoorder@hccnet.nl

of Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

S’amen in kleur zien? Dat kan: downloaden via Protestantsegemeentebreda.nl

of Lucaskerk.nl

In dit nummer onder meer: Bach op Zondag Aansluitend aan de zomerdien-sten in de Grote Kerk, een vier-tal orgelbespelingen op het mo-numentale orgel. 4

Serious Request 2016 Het Glazen Huis komt weer naar Breda. De kerken steunen het doel: bestrijding van longont-steking bij kinderen. 4

PGB maakt winst Althans, 2015 is met een posi-tief resultaat afgesloten. 7

Lutherse Kerk Culturele activiteiten en Open Monumentendagen. 7

Theologische cursussen Oecumenisch, TGV en Zinsver-band 8, 9

Zomerontmoeting BWA In Wismar. 10

Nieuw project ZWO Vanaf nu wordt Stichting Baja gesteund 10 Dominees op vakantie Wie gaat wanneer? (Waarheen, dat houden we geheim.) 13

S’amen 2

S’amen is het maandblad van

de Protestantse Gemeente Breda.

Uitgever

Algemene Kerkenraad

Protestantse Gemeente Breda

Inleveren kopij

De sluitingsdatum voor het volgende nummer is

dinsdag 06 september. Verschijningsdatum is

vrijdag 16 september.

U krijgt een ontvangstbevestiging. Als dit daags

na de kopijdatum nog niet is gebeurd: informe-

ren bij samen@protestantsegemeentebreda.nl

Redactie adres

Kopij sturen naar:

samen@protestantsegemeentebreda.nl

Redactie

Marlies Brandwijk

Ger van Dooren

Leon Geschiere

Adriënne Hoevers - den Hollander

Peter Jan Plooy

Rob Visser

Adreswijzigingen

Kerkelijk bureau:

Mieke Frankfoorder-Boevé

Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

076-5146523

w.frankfoorder@hccnet.nl

Druk: Drukkerij Roggeband, Breda

Website

www.protestantsegemeentebreda.nl

Protestantse wijkgemeente

NoorderBeemden

Website: www.noorderbeemden.nl

Lucaskerk, Tweeschaar 125, 4822 AS Breda

tel. 076-542 24 33

Interim predikant: Ds. M.J.A. Schulz

Cherbourglaan 51, 5627 MK Eindhoven

Pastorale contactpersonen: Korrie Bos

(aboskrijthe@zonnet.nl.; 076-5991521)) en

Corrie de Zwart (j.dezwart@ziggo.nl; 076-5710257).

Protestantse wijkgemeente Midden/Zuid

Johanneskerk,

Dreef 5 4813 ED Breda (Princenhage)

tel. 076-521 05 45

Predikant Ds. S. van Meggelen

Wederiktuin 4, 4824 PB Breda

Tel. 076-8891547 of 06-22576592

E-mail: saskiavanmeggelen@gmail.com

Werkt op maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag

Markuskerk,

Hooghout 96, 4817 ED Breda

tel. 076-514 00 80

Predikant ds. T. van Prooijen, tel. 076-542 33 34

Arenberglaan 168, 4824 RD Breda

E-mail: tonvanprooijen@gmail.com

Werkt op maandag, dinsdag en vrijdag.

Evangelische Lutherse Gemeente,

Veemarktstraat 11/ Stadserf 3 (achteringang), Breda

tel. 076-514 55 85

Wijkpredikant Ds. M.J.A. Schulz

Cherbourglaan 51, 5627 MK Eindhoven

tel. 040-2417664

Scriba Dhr. J.N. Dijkshoorn,

Markendaalseweg 118, 4811 KE Breda

*

Vrijwillige bijdrage voor S’amen :

Postbank NL15 ABNA 0520 4263 39

t.n.v. Prot. Gemeente Breda o.v.v. “S’amen ”

(Richtbedrag: € 25,- per jaar)

Colofon De

Protestantse

Gemeente

Breda

Collectebonnen

A. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 0,75 per bon, totaal

dus € 15.00 per vel.

B. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 1,50 per bon, totaal

dus € 30,00 per vel.

Bonnen kunnen besteld worden door storting / overschrijving van €

15,00 of € 30,00 (of een veelvoud daarvan) op bankrekening

NL91ABNA052.02.27.867

ten name van de Protestantse Gemeente te Breda (met vermelding van

de gewenste soort vellen)

Financiën:

Postbank NL17 INGB 0001 0806 82

ABN AMRO NL91 ABNA 0520 2278 67

Diaconie Algemeen:

Postbank NL89 INGB 0001 0708 50 t.n.v. Diaconie Protestantse

Gemeente Breda

Diaconie ZWO: Postbank NL14 INGB 0001 5429 41 t.n.v. ZWO groep

Protestantse Gemeente Breda/Ginneken

S’amen 3

In houdsopgave

Pagina 3 : Meditatie 4 : Actueel 6 : Opinie 6 : Algemeen Kerkelijk Nieuws 10 : Diaconie 13 : Nieuws uit de wijken 19 : Geknipt voor U 20 : Mediatheek 22/23 : Vieringen

Geven en ontvangen

Wat zijn de goede vruchten die groeien aan de Geest?

(...)

geloof om veel te vragen, te vragen honderd uit;

geloof om veel te geven, te geven honderd in.

Wij zullen leren leven van de verwondering:

dit leven, deze aarde, de adem in en uit,

het is van Gods genade…

Dit prachtige lied, nummer 841 in het Nieuwe Liedboek, komt

bij me boven als ik denk aan ‘geven en ontvangen’.

Geven en ontvangen, we doen het de hele dag door. Het gaat

over en weer, als adem in en uit. Het maakt ons mens. Als je

iemand iets geeft, hoop je dat de ander het wil ontvangen. Als

je iets kunt ontvangen, geef je een ander de kans iets te geven.

En wat je graag geeft, waar je graag van uitdeelt, dat is ook

vaak je talent. Ik geloof er heilig in dat ons leven zin en

betekenis krijgt als ontvangen wordt wat we te geven hebben -

aan zorg, aandacht, kennis, humor, vertrouwen, eigenheid,

ambachtelijkheid. Als we daarin gezien en erkend en

gewaardeerd worden door elkaar.

In het contact met mensen in het ziekenhuis is geven en

ontvangen vaak een onderwerp van gesprek. We zoeken in die

gesprekken naar wat van waarde is in het leven, wat het leven

betekenis en zin gaf en geeft. Heel vaak vertellen mensen dan

over wie hen dierbaar zijn: partner, kinderen, kleinkinderen,

ouders, broers, zussen, vriendinnen en vrienden, collega’s. De

mensen met wie zij het leven delen, gedeeld hebben. En wat is

het toch dat die relaties het meest van waarde maakt voor hun

leven? Het zit in het wederzijdse geven en ontvangen van liefde

en vriendschap en kameraadschap, in alle kleine en grote

dingen. En eens gegeven zorg “Ik heb mijn schoonvader in huis

genomen en tot zijn dood verzorgd”, geeft het vertrouwen dat

er nu mensen zijn die voor jou zorgen: “Mijn dochter doet de

boodschappen voor me en mijn zoon zeemt de ramen, zo kan ik

op mezelf blijven wonen. Ik vond het niet makkelijk om toe te

laten, maar ik heb het geleerd. En nu ben ik er blij mee”.

Veel mensen zijn goed in geven: zorg, aandacht, praktische

hulp. Soms zijn ze zo goed in geven, dat ze zich moeten

oefenen in het ontvangen. Ze zijn soms uitgeput, omdat ze

teveel hebben gegeven en niet op tijd hebben ‘bijgetankt’. Een

jonge man bracht dat eens mooi onder woorden: “Als het warm

is, moet je niet wachten met water drinken tot je uitgedroogd

bent. Je moet bijtijds water drinken, anders kost het veel te veel

tijd om te herstellen. Als je druk bent met zorgen, met geven

aan anderen, moet je op tijd voor jezelf zorgen. Een

tijdje niks doen of juist iets doen wat je leuk vindt. Of

voor je laten zorgen. En daar ook eens om durven

vragen…”. Dit beeld hielp hem om te leren ontvangen.

Om te gaan leren leven van Gods genade…

De zomer staat voor de deur, het wordt vakantie, een

tijd om wat meer ontspanning te nemen, ver weg of

gewoon dichtbij huis of thuis. De balans tussen werk, op

anderen gericht zijn en tot jezelf komen op orde laten

komen. Je misschien wat meer verwonderen over wat

ons omringt, en beseffen dat we mogen leven van Gods

genade. Ik wens het ons allen!

ds. Karen van Huisstede

Meditatie

Clicktip 68 Wilt u nog eens iets lezen uit een oude S’AMEN?

Click op de website

www.protestantsegemeentebreda.nl linksboven in het menu

op Kerkblad S’AMEN.

Daar staan ze allemaal

info: Rob Snijders

S’amen 4

Zomerdiensten Grote Kerk Het Zonnelied (Cantico del frate sole) van Franciscus van

Assisi vormt dit jaar de rode

draad van de zomerdiensten in de Grote Kerk. Het is ook

wel bekend onder de titel 'lied

van heel de schep-ping' (Cantico de le creature)

en geldt als een van de grote

liederen uit de geschiedenis van het christendom.

Franciscus, die overleed op 4 oktober 1226, schreef dit lied in de simpele omgangstaal van alledag: het Umbrische dialect

van zijn streek. Tot de dertiende eeuw werd er in het Latijn

geschreven en Franciscus doorbreekt met dit lied die traditie. Het ging hem om een nieuwe eenvoud, een dankbaarheid die

een directe aardsheid ademt. De legende wil dat hij dit lied

geschreven heeft toen hij zelf ernstig ziek was. Voor wie dat erbij bedenkt, kan het lied een bijzondere diepte krijgen.

Maar ook tegen de achtergrond van de huidige zorgen over

aarde en klimaat, kan het eigen karakter van dit lied tot de verbeelding spreken.

In het Liedboek voor de Kerken (1973) is Franciscus' danklied opgenomen in een vertaling van de dichter Jan Willem Schul-

te-Nordholt (gezang 400). In Liedboek (2013) staat een lied

'naar het Zonnelied' dat geschreven is door de jonge dichter Maarten Das (lied 742).

Schulte-Nordholt wees op de heldere, logische structuur.

"Het lied begint met een lofprijzing, spreekt dan van de he-mellichamen zon, maan en sterren en vervolgens van de vier

elementen, zoals zij toen werden gekend: lucht, water, vuur

en aarde. Daarna wordt de mens erin betrokken, in leven en in dood, en tenslotte sluit het stuk weer met een lofprijzing."

Hij noemt het ook de grootsheid van het lied dat het hemelse

en het aardse er in hun soms schrijnende tegenstelling in bijeen gehouden worden.

In de opeenvolgende zomerdiensten staan de vier elementen uit het lied centraal. Ze zullen onder aanvoering van organist

Aart Bergwerff ook muzikaal omspeeld worden:

31 juli: 'wind/lucht' (voorganger: ds. Evelien Quaak);

7 augustus: 'water' (ds. Marlies Schulz en mevr. Louise Pond-

man);

14 augustus: 'vuur', (ds. Saskia van Meggelen);

21 augustus 'aarde' (ds. Eward Postma).

BACH op ZONDAG Vanaf 31 juli starten in de Grote Kerk de zomerdiensten 2016 van de Protestantse Gemeente Breda. Vier zondagen achter

elkaar waarin de PGB samenkomt in de prachtige Grote Kerk

om samen te vieren, in samenwerking met andere gemeen-ten.

Evenals vorig jaar wordt aansluitend aan de zomerdiensten

een viertal orgelbespelingen op het monumentale orgel van

de Grote Kerk georganiseerd, opnieuw onder de naam BACH op ZONDAG.

Geen dag zonder Bach, en dat geldt zeker voor de zondag,

de muziek van de grootste componist van protestantse kerk-muziek is voor iedere (zon)dag en van alle tijden.

Het was Max Reger, die andere belangrijke componist van orgelmuziek, die de muziek van Johann Sebastian

Bach Anfang und Ende aller Musik noemde.

Dit jaar is het 100 jaar geleden dat Max Reger overleed (1873-1916). Om die reden zal in de serie BACH op ZONDAG

ook aandacht worden besteed aan een werk van Reger.

Vier organisten verzorgen ieder een orgelbespeling op de vroege zondagmiddag van 12.15-13.00 uur.

De laatste bespeling wordt verzorgd door Bert Mooiman, mijn

voorganger als organist van de Grote Kerk.

Zondag 31 juli: Peter Ledaine (Oostende, België)

Zondag 7 augustus: Aart Bergwerff (Breda) Zondag 14 augustus: Jos Vogel (Middelburg)

Zondag 21 augustus: Bert Mooiman (Den Haag, voorheen

Breda)

Aanvang na de koffie, om 12.15 uur.

Toegang gratis, vrije gift na afloop.

Foto: Gijs van Mourik

De serie BACH op ZONDAG wordt mede mogelijk gemaakt door de Stichting Luthers Diaconessenhuis Fonds en het

Fonds Lidmatenhuis Evangelisch-Lutherse Gemeente Rotter-

dam.

Ik hoop u te mogen begroeten in de zomerdiensten en bij

BACH op ZONDAG, van harte welkom! Aart Bergwerff

S’amen 5

Kerken in actie voor Serious Request/FM in Breda Na zes jaar komt 3FM Serious Request terug naar Breda! Het

Glazen Huis wordt in 2016 opgebouwd in Breda. Deze keer wordt aandacht gevraagd voor een stille ramp onder kin-

deren: longontsteking.

Vanuit de Raad van Kerken Breda vinden wij dat wij hieraan

een bijdrage moeten leveren. Daarom is een projectgroep

gestart om te kijken hoe we als geloofsgemeenschappen

gehoor kunnen geven aan de oproep aan alle Bredanaars om samen aan de slag te gaan. Daarbij kunnen we laten zien dat

we als kerken ook deel zijn van de Bredase samenleving. Het doel: bestrijding van longontsteking bij kinderen Longontsteking is een stille ramp. Elke 35 seconden eist long-

ontsteking een kinderleven. Elk jaar sterven meer dan 900.000 jonge kinderen aan deze ziekte. Kinderen die een-

voudig te redden zijn met de juiste behandeling en goede

informatie.

Met 3FM Serious Request zet de publieke popzender NPO 3FM zich, samen met het Rode Kruis, ieder jaar in voor een

stille ramp. In de week voor kerst sluiten drie 3FM-dj's

zich zes dagen lang op in een glazen studio ergens op een plein in een Nederlandse stad. Zij eten die dagen

niets, maken 24 uur per dag live radio en televisie en zijn

online te volgen. De 3FM dj's in en buiten het Glazen Huis roepen heel Nederland op om in actie te komen door:

- tegen betaling verzoeknummers aan te vragen

- te doneren - acties op te zetten

Hiervan doet NPO 3FM op radio, televisie en online verslag.

Dit allemaal om zo veel als mogelijk geld in te zamelen voor het goede doel. Wat gaan we doen? De projectgroep is enthousiast om een bijdrage te leveren

aan dit doel. We hebben afgesproken het project verder uit te werken om:

1. een actieperiode uit te zetten: Wij willen half september tot en met december uitroepen tot actieperiode. Hierin roepen wij u als lid van een kerk, gelovi-

ge vereniging of als persoon die dit doel een warm hart toe-

draagt individueel of per groep een activiteit(en) te doen waarmee geld kan worden ingezameld voor Serious Request.

Men kan eigen ideeën bedenken of het ideeënboek gebruiken

voor inspiratie, dat door de projectgroep wordt gemaakt. 2. gezamenlijke activiteit te organiseren De plannen worden verder uitgewerkt en zullen half septem-

ber worden gepresenteerd. Aan het eind van de actieperiode zal een gezamenlijke slotactiviteit worden gehouden, rondom

de presentatie van het eindbedrag. Wie is de projectgroep? De projectgroep is een samenwerking tussen vertegenwoor-

digers van de Raad van Kerken, het project: de nieuwe dia-conie in de nieuwe parochie van het Sint Franciscuscentrum,

de studentenvereniging ICHTHUS en kerkleden. Een samen-

werking tussen diverse kerkelijke stromingen, tussen jong en oud.

Maar we kunnen nog versterking gebruiken. Wilt u / wil je bijvoorbeeld meedenken om dit initiatief tot een succes te

maken, ondersteuning bij de uitvoering van de gezamenlijke

activiteiten, een goede PR en communicatie, dan hopen we dat je je aan wil sluiten.

Dit alles onder het motto: ‘Samen krijg je meer voor elkaar

dan in je eentje’. Hoe verder? In de actieperiode zal regelmatig verslag worden gedaan via nieuwbrief, website, Facebook, Twitter enz. van wat er aan

activiteiten is gedaan. Wij willen u met deze vooraankondi-

ging alvast nieuwsgierig maken naar de start in september. Wie nu al enthousiast is om mee te denken en of in de actie-

periode mee te helpen bij de uitvoering van plannen kan zich

melden bij de projectgroep: projectgroepSR2016@gmail.com.

Meer informatie volgt later in de zomer. WIJ GAAN ER-

VOOR……U OOK?

Projectgroep RvK Breda/Serious Request: Ger van Dooren, Boukje Tuinhof, Martijn Kurstjens, Leonie van de Lede, Saskia van Meggelen en Raymond de Vries.

Visserspraat Het was een prachtig plekje waar mijn visbootje lag, de zon

schuin achter, geen wind, geen stroming. Ik zat er al een uur

of twee, gewoon, te staren naar de dobber die onbeweeglijk in het spiegelgladde water stond. Ze beten helemaal niet,

behalve in het begin toen ik een forse brasem gevangen had;

daarna niets meer behalve stilte en rust.

Het jongetje in het rubberbootje had al een tijdje rondgeva-

ren en kwam nu mijn kant op. Hij hoorde kennelijk bij de

boot net om de hoek achter het eilandje. Hij peddelde in een boog om mijn dobber heen, alsof hij zeker wilde weten dat ik

hem gezien had en hij opende het gesprek.

“Bijten ze nogal?” vroeg hij. “Het gaat”, bromde ik. In vis-serstaal betekent dat: helemaal niet. Het jochie verstond die

taal kennelijk, want hij antwoordde met een deskundig ge-

zicht “Een tijdje geleden nog wel; heb jij al wat gevangen?” Ik lichtte het leefnet een beetje op, waarin de brasem protes-

terend met zijn staart sloeg. Een laatdunkende trek ver-

scheen op zijn gezicht.

“Oooh!?” zei hij. De minachting die daaruit sprak, is nauwe-

lijks te beschrijven. “Ik had daarnet een véél grotere”, sprak

hij beslist en hij strekte zijn handen zo ver mogelijk van el-kaar. ”Zo ongeveer!”. Ik had duidelijk met een vakman te

maken, iemand die bovendien gesprekken met andere vissers

niet schuwde.

S’amen 6

“Waar vis je mee?” vroeg hij. “Met een broodvlok”, zei ik. Dat kon kennelijk zijn goedkeuring wel wegdragen, want hij knik-

te tevreden en verklaarde dat brood het beste aas is om mee

te vissen. “Hoe bedoel je dat?” informeerde ik. “Nou, je kunt ook met

majen vissen”, sprak hij belerend, “maar mijn mama zegt

dat majen levende beesten zijn en dat vissen dat best weten. Die vinden het gemeen als mensen majen aan een haak doen

en daarom bijten ze er expres niet in”.

“Bedoel je dat vissen weten dat er in die majen een haakje zit?” vroeg ik verbaasd. Hij knikte beslist, “Daarom moet je

ook altijd met brood vissen”. Ik moet zeggen dat ik het zó

nog nooit bekeken had. “Wat heb je gedaan met die grote vis die je gevangen hebt?” vroeg ik. “Die vis was erg sterk hoor,

hij was zo groot dat hij mij de hengel uit handen heeft ge-

trokken. Ik ben alles kwijt: hengel, snoer, alles”. Het klonk wat verdrietig. “Maar ik mocht van mama nog even zoeken,

ik ga weer verder hoor, dàààg”. Hij roeide verder, speurend

naar zijn hengel met vis. Toen het bijna donker was, begon ik mijn spullen in te pakken. Het was wel genoeg geweest voor

vandaag; langzaam roeide ik terug. Nog even over het water

uitkijkend, hield ik de riemen stil.

Ik zag hem pas toen hij de boot al voorbij was. De hengel-

stok had mij met een rustig vaartje ingehaald en sloeg toen linksaf. Met een schok dacht ik weer aan het jongetje met de

vis en de hengel die hij kwijt was. Nieuwsgierig roeide ik ach-

ter het visgerei aan en deed een greep in het water. Toen ik de lijn van het hengeltje had ingehaald, spartelde daar een

heel klein voorntje. Ik lachte: wat een ongelooflijke opschep-

per.

Vissers zijn bijzondere mensen, dat weet iedereen. Kijk, ze

zijn als discipel heel geschikt, maar je moet oppassen met

hun verhalen. Die hebben vaak een draai in de goede richting nodig.

Voorzichtig onthaakte ik het voorntje en gaf het de vrijheid.

Nadat ik mijn brasem aan het haakje had gedaan, koerste ik naar de boot waar de grote visser verblijf hield, om daar de

blijde mare van de herwonnen hengel en de grote vis te

brengen. Mijn bakje met maden en wormen legde ik uit het zicht en verborg het achter een stapel lappen. Het brengen

van een blijde boodschap moet met verstand en omzichtig-

heid gebeuren, anders krijg je van die vissersverhalen. Piet Winsemius

September 2017

Een reis naar Rome Altijd al een keer naar Rome gewild? De eeuwige stad zien

waar het Colosseum staat, de Sint Pieter, de Sixtijnse kapel,

de Trevifontein en het Pantheon en veel meer? In Rome vind je zo veel interessants en vergeet niet dat hier ook het lek-

kerste ijs van Italië te vinden is!

Volgend jaar wil ik (opnieuw) een reis naar Rome organise-

ren. Ik ben Jannet Scheurwater; Joyce Rijke, u welbekend, is

een ex-collega van mij. Joyce heeft mij horen vertellen over de vorige reizen naar Rome die ik samen met mijn man ge-

leid heb (hij heeft een jaar geleden een muziekavond over de

Johannespassie van Bach verzorgd in het leerhuis van de Noorderbeemden). Zij zou het leuk vinden om samen met

haar man Reinier mee te gaan en dan met een groep ge-

meenteleden (al mogen andere bekenden natuurlijk ook mee). Vanuit interesse in geschiedenis en liefde voor de stad

zijn wij een aantal jaar geleden begonnen met het rondleiden

van groepen vrienden en/of gemeenteleden door Rome. In-

middels hebben wij hierin ruime ervaring. Wij leiden u in zes dagen langs de hoogtepunten van de stad en vertellen over

de historische achtergronden van de plekken die u bezoekt.

Het programma is (onder voorbehoud van onvoorziene wijzi-gingen) als volgt:

Op dag 1 vliegen we vroeg naar Rome. Na aankomst is er een eenvoudige brunch in ons verblijf en vervolgens bezoekt

u oa de Spaanse trappen, de Trevifontein, het Pantheon en

het Piazza Navona. De 2e dag bezoeken we de Campo di Fiori, een gezellige

markt. Aansluitend is er een rondleiding door de Joodse sy-

nagoge. We lunchen bij een Joods restaurant. Daarna trek-ken we de Tiber over en lopen door de levendige wijk

Trastevere naar de hoofdkerk van de wijk, de Santa Maria in

Trastevere.

Dag 3 bezoeken we de Sante Clemente, het Colosse-

um en het Forum Romanum en de Santa Maria in Aracoeli

(indien geopend ook de Mamertijnse gevangenis). Het diner gebruiken we bij de zusters van L’Eau vive, een bijzonder

plek! Na het eten zingen en bidden wij hier met hen het Ave

Maria. Zondag, dag 4, begint met het bijwonen van een dienst in de

Nederlandse kerk der Friezen. Als de paus in Rome is, maken

we het Angelusgebed op het St Pietersplein mee. Na een uitgebreid lunchbuffet bezoeken we de catacomben van Pris-

cilla. Daarna is de verdere daginvulling aan u.

Dag 5 is de beurt aan de St. P ieter en de Sixtijnse ka-pel. Als onze groep wordt toegelaten, bezoeken wij de necro-

polis onder de St Pieter, een bijzondere plek waar het oor-

spronkelijke graf van Petrus te zien is. `s Middags bezoeken

we de Santa Maria Maggiore en de Santa Prassede.

De 6e dag is ter vrije besteding. Wij bieden de mogelijkheid

aan om met ons mee te gaan naar Ostia, Romes voormalige havenstad. ‘s Avonds vliegen we met de laatste vlucht weer

terug naar Amsterdam.

Als het dagprogramma afgelopen is (iedere dag rond 16:00 uur), is er voldoende tijd over voor een eigen verkenning van

Rome of een terrasje op een van Romes gezellige pleinen.

We eten `s avonds rond 19:00 uur.

Wij verkennen Rome grotendeels met het openbaar vervoer

en lopend. Hierdoor is het programma alleen geschikt voor mensen die in staat zijn zelfstandig een bus of metro in te

gaan en die in staat zijn redelijke afstanden te voet af te leg-

gen, ook over oneffen terrein. In de reissom inbegrepen zijn: transfer Breda-Schiphol en

vice versa, vliegticket Amsterdam-Rome vice versa (KLM),

transfer Rome Fiumicino-hotel vice versa, overnachtingen inclusief ontbijt, openbaar vervoerkaart voor alle dagen, vier

S’amen 7

keer diner, drie keer lunch (exclusief drank), alle entreebewij-zen (behalve voor Ostia). Koffie en ijs 1 keer per dag.

De kosten bedragen €975 p.p.

De data (onder voorbehoud) zijn van donderdag 21 septem-

ber tot dinsdag 26 september 2017 .

De reis gaat door bij een minimale deelname van 12 perso-nen. Het maximale aantal deelnemers bedraagt 20 personen.

Dit programma hebben wij al vele keren aangeboden. Ieder-een die mee is geweest, is verrijkt en tevreden weer naar

huis gegaan!

Heeft u interesse of verdere vragen, mailt u dan naar jskwa-draat@gmail.com of Famrijke@ziggo.nl.

Indien gewenst, zijn wij graag bereid een informatieavond te

verzorgen. Graag weten wij voor half juli of er voldoende interesse is.

Vol is vol dus wees er snel bij!

Jannet Scheurwater, mede namens Joyce Rijke

PGB sluit 2015 af met positieve cijfers! De PGB heeft een aantal moeizame jaren gekend waarin fors op het vermogen was ingeteerd. Oorzaken waren ondermeer

uitbreiding van het aantal betaalde kerkewerkers (investeren

in groei), sterke stijging onderhoudskosten van kerken (waaronder de “nieuwe” Lutherse Kerk) en daling van levend

geld (actie Kerkbalans). Dat laatste is weliswaar een landelij-

ke tendens, maar die was in Breda wel erg zorgelijk. Hierdoor was vervanging van ds. Bisschop ineens niet meer vanzelf-

sprekend (hoe betalen we die). Ook had dit impact op de

sfeer op bestuurlijk vlak.

Inmiddels heeft de PGB weer nieuw elan gekregen

(bestuurlijke vernieuwing). Belangrijk was ook om financieel weer sterk te staan, niet alleen om de vacature in de Noor-

derBeemden in te kunnen vullen. Tijdens de laatste gemeen-

teavond in oktober vorig jaar mocht uw penningmeester al

voorzichtig melden dat slechts een klein tekort verwacht zou

worden over 2015. Inmiddels is de Jaarrekening over 2015

door de CvK en AK bekeken en goedgekeurd. De exploitatie van de Lutherse Kerk vertoont een mooie stijgende lijn, maar

is nog wel negatief. Ondanks dit begrootte verlies komt het

geconsolideerde (gezamenlijke) resultaat van de PGB uit op + €19.620!

In de personeelskosten is fors bespaard door het emeritaat

van ds. W Bisschop. En al eerder werden de contracten met betaalde kerkwerkers niet meer verlengd, hoezeer dat velen

ook speet (net nu de investering rendeert wordt de stekker eruit gehaald…). Aan de baten (opbrengsten) kant is ver-

heugd geconstateerd dat over 2015 tegen alle landelijke ten-

densen in juist een hogere vrijwillige bijdrage kon worden genoteerd, maar liefst 4% hoger dan een jaar eerder! Verder

mocht een flinke verhoging van de bijdrage in de exploitatie

bijgeschreven worden van gelieerde stichtingen. De verwach-ting voor 2016 is dat als de actie Kerkbalans weer zo succes-

vol is als in 2015, we met het beroepen van een nieuwe pre-

dikant toch in de zwarte cijfers kunnen blijven.

Namens de CvK, uw penningmeester, Halbe Osinga

Op het moment dat ik deze bijdrage schrijf wordt de laatste

hand aan de achtertuin gelegd en is kosteres Wil begonnen aan de grote schoonmaak. We richten meteen de beschikba-

re ruimtes efficiënter in. Vaste huurders willen namelijk ook

een vaste plank. Een hele klus. Nu een rustiger periode aan-breekt is het makkelijker daar tijd voor vrij te maken.

Zoals ik al eerder heb geschreven, gebruiken we de komende

tijd om de Lutherse Kerk midden in de stad meer en meer

een cultureel gezicht te geven. De voorbereidingen voor de

nieuwe serie concerten Bach op Zondag gaan onverminderd door, en we richten onze aandacht op het vinden van andere

bronnen van inkomsten, naast de zakelijke verhuur. Denk

aan het werven van Vrienden en het zoeken naar en aanvra-gen van subsidies. Voor de werving van Vrienden zijn we op

zoek naar een goede tekstschrijver. Iets voor u of kent u

iemand? Laat het me weten!

In mei hebben de gastvrouwen en gastheren op twee bijeen-

komsten de Open Kerk geëvalueerd. Het bezoekersaantal is wisselend. Op de vrijdagen en zaterdagen tellen we gemid-

deld 30 bezoekers, op de doordeweekse dagen tussen de 2

en 20 bezoekers. Toch blijven de huidige openingsdagen en -tijden voorlopig ongewijzigd. Graag willen we proberen het

team van gastvrouwen en gastheren uit te breiden.

Met ongeveer 6 personen meer zijn we al erg geholpen. Vind u het leuk om één keer per maand drie uurtjes geïnteresseer-

de bezoekers te ontvangen, hen eventueel over de Lutherse

lgemeen

Kerkelijk nieuws

Lutherse Kerk

S’amen 8

Kerk te vertellen of zomaar even te laten zitten of een praatje te maken? Lijkt het u wel wat maar wilt u meer infor-

matie? Laat het mij weten!

Op 2 juli is er weer een voorspeelmiddag, georganiseerd door

de Stichting de Nieuwe Veste. Deze keer laten de piano leer-

lingen van docente Elena Yefanova van zich horen. De uit-voering begint om 13:00 uur en eindigt om 15:00 uur. De

deur blijft open. Iedereen kan tussentijds in en uit wandelen.

33ste Algemene tentoonstelling van patchwork en

quilts

Deze tentoonstelling vindt plaats in zowel de Grote of Onze Lieve Vrouwekerk als in de Lutherse Kerk, van 24 tot en met

27 augustus, dagelijks van 10 tot 17 uur. In de Grote Kerk is

een algemene tentoonstelling van patchwork en quilts geor-ganiseerd door het Quiltersgilde, leden van deze vereniging

exposeren hun werk; traditioneel, eigentijds en art-quilts. Er

zullen ruim 200 werkstukken te bewonderen zijn. In de Lu-therse Kerk zijn dagelijks wisselende gasttentoonstellingen,

lezingen en workshops, aangeboden door verschillende quilt-

winkels. Het Miniaturen- en Poppenhuismuseum (Catharinastraat 23) is gratis toegankelijk voor bezoekers met

een geldig toegangsbewijs van de Algemene tentoonstelling.

De kaartverkoop aan de kassa vindt plaats in de Grote Kerk.

Met uw toegangsbewijs heeft u dan tevens toegang tot de Lutherse kerk waar een dagelijks wisselende gasttentoonstel-

ling, lezingen en workshops georganiseerd worden. Naast

een toegangsbewijs voor 1 dag kunt u ook een meerdagen-kaart kopen waarmee u meerdere dagen toegang heeft tot

de locaties.

Open monumentendagen op 10 en 11 september van 10:00 tot 17:00 uur Het thema van de Open Monumentendagen in 2016 is Iconen en Symbolen. In de kerkzaal en in de crypte zal een herha-

lende PowerPointpresentatie te zien zijn van de symbolen en

iconen in de Lutherse Kerk. Op zondag 11 september zal het Bachkoor Brabant twee keer een uitvoering geven: om 13:00

uur en om 14:30 uur. Ook op zaterdag 10 september zal op

die tijden een muziekuitvoering zijn, maar dat programma is op dit moment nog niet bekend.

Vriend worden? Dat kan! Stuur mij een berichtje. U

kunt uw bijdrage overmaken op rekeningnummer NL 57 AB-

NA 0491622694 ten name van de Stichting Vrienden van de Lutherse Kerk te Breda.

Op de website www.luthersekerkbreda.nl staat meer informa-

tie over de Stichting Vrienden. Onze nieuwsbrief in uw mail-box? Laat het me weten! Kijk ook eens op onze Facebookpa-

gina: www.facebook.com/luthersekerkbreda.

Ik wens u een mooie zomer!

Joke Pelle, locatiemanager Lutherse Kerk te Breda

locatiemanagerlk@gmail.com 06-11782011

www.luthersekerkbreda.nl www.facebook.com/luthersekerkbreda

Oecumenische Bijbelcursus Komend seizoen zal er weer een Oecumenische Bijbelcursus

verzorgd worden in Ginneken, dus gericht op mensen met een protestantse of katholieke achtergrond of traditie.

Deze cursus zal gaan over de Eerste Brief van Paulus aan de

Christenen van Korinthe. We lezen tekst in verschillende nederlandse vertalingen en

bespreken daarna wat voor ons – in onze tijd en onze cultuur

van Noord-west Europa – nog van betekenis is. De cursus zal worden gehouden op telkens de tweede maan-

dag van de maand ’s ochtends van 10:00 – 12:00 uur.

We beginnen in oktober.

De feitelijke data zijn dus: 10 oktober, 14 november en 10

december 2014 en 9 januari, 13 februari, 13 maart en 10 april 2015.

Plaats: huize St. Frans, naast de St. Laurentiuskerk, aan de

Ginnekenweg 333. De cursus is ook geschikt voor beginners en voor wie weinig

in de Bijbel thuis is.

De cursusleiding berust bij drs. Henk Berflo, emeritus docent bijbelse vorming.

Er zijn geen kosten aan verbonden, behalve een vrije gift

voor de koffie of thee aan het begin en in de pauze.

Henk Berflo

S’amen 9

Cursus Theologische Verdieping TVG - Eindhoven en omgeving

In 2015 is in Eindhoven de TVG-cursus nieuwe

stijl ontwikkeld. De vernieuwing blijkt een succesformule. Dit

jaar organiseert TVG (Theologische Vorming Gemeenteleden) in Eindhoven voor de tweede keer een cursus theologische

verdieping volgens de vernieuwde opzet.

In plaats van het standaard vakkenpakket dat bij de TVG-opleiding hoort, bieden we vanaf september 2016 een alter-

natief programma. In twaalf korte themablokken (4 lessen

per blok) worden onder andere onderwerpen behan-deld waarnaar de afgelopen jaren veel vraag was bij de TVG-

cursisten. Hierdoor kunnen er veel onderwerpen aan bod

komen, meer dan in de oorspronkelijke opzet.

Voor degenen die de cursus in het verleden hebben gevolgd

is dit de kans om zich weer te laten informeren en inspireren

door nieuwe onderwerpen, en dat in de vertrouwde sfeer van de TVG. Voor nieuwkomers is dit een mogelijkheid om kennis

te maken met de werkwijze van de TVG. Een vooropleiding

is niet vereist. Het veelzijdige vakkenpakket van dit cursusjaar geeft onder

andere ruimte aan onderwerpen zoals spiritualiteit, medische

ethiek, wetenschap en geloof en kerkarchitectuur. Daarnaast gaan we in de aanloop naar Het Reformatie-

jaar 2017 extra aandacht besteden aan reformatie in Bra-

bant. We nodigen ook een aantal vertegenwoordigers van verschillende geloofsgemeenschappen in de regio uit om

bij ons een les te verzorgen in het kader van het vak Oecu-

mene en Dialoog. De cursus begint dit jaar met een openingsochtend voor alle

cursisten en docenten op donderdag 8 september om

9:30 uur in de Adventskerk, Camphuysenstraat 4, te Eindho-ven. De lessen beginnen een week later (donderdag 15 sep-

tember) en worden elke week gegeven op donderdagoch-

tend, met uitzondering van de schoolvakanties. De laatste les van het seizoen is voorzien op 20 april 2017. Interesse in Theologische Verdieping? Ook u kunt er op de donderdagochtend van 9:30 uur tot

12:15 uur bij zijn! Het cursusgeld bedraagt € 230 per jaar (voor 28 ochtenden,

dus 70 uur les). Indien dit bedrag voor u een belemmering

vormt om de cursus te volgen, dan kunt u hierover met de cursusleiding contact opnemen.

Nadere inlichtingen en opgave bij de cursusleider: Magdalena van Wier tel: 040 – 2569875,

e-mail: magdavanwier@zonnet.nl

of de secretaris: Thea Tinga tel. 040 – 8486971, e-mail: t.tinga@live.nl

Boekpresentatie Egbert Rooze Commentaar op het Johan-nesevangelie

Op zondag 3 juli zal Egbert Rooze,

oudtestamenticus en emeritus predikant de toespraak verzorgen

in de Ekklesia Breda.

Aansluitend aan de viering (omstreeks 12:00 uur) vindt een korte presentatie plaats van zijn nieuwe boek. Bijbelweten-

schapper Alex van Heusden zal een korte inleiding houden.

Na afloop (omstreeks 13:00 uur) is er gelegenheid het boek aan te schaffen (€29,95) en te laten signeren.

Vooraankondiging

Start van een vierjarige bijbelse leergang

In september gaat de vierjarige leergang bijbel van start.

Deze leergang is een initiatief van Bureau Mamre en biedt deelnemers een onbevooroordeelde en niet institutioneel of

dogmatisch gekleurde benadering van de bijbel. Zo kunnen

deelnemers de bijbel opnieuw leren verstaan vanuit een con-

textuele benadering, zowel historisch als politiek en econo-

misch.

Voor wie? De leergang richt zich op iedereen die professioneel of als

geïnteresseerde werkt of leeft met de bijbel: pastores, predi-

kanten, voorgangers en betrokkenen van Ekklesiagroepen en zelfstandige geloofsgemeenschappen. Van de deelnemers

wordt geen kennis van de grondtalen verwacht. Het werk en

denkniveau is HBO. Opzet De bijbelse leergang bestaat uit vier leerjaren van elk twee

modules en een afsluitende studiedag. In totaal telt een leer-jaar 9 collegedagen van 4 uur. Tijdens de bijeenkomsten

wordt er niet alleen informatie en achtergrond over een spe-

cifiek bijbelboek gegeven, er vindt ook altijd gezamenlijke tekstlezing plaats. Daarnaast hoort bij elke college een sylla-

bus met achtergronden, interessante artikelen, studiemateri-

aal, literatuurlijst etc.

Docenten Er zijn aan deze leergang acht docenten verbonden. Alle do-centen zijn deskundig op het gebied van bijbel en bijbelwe-

tenschappen. Zij vertegenwoordigen een brede waaier van

tradities en richtingen die uit het bijbels verhaal zijn voortge-komen. Hun belangrijkste overeenkomst is wellicht hun be-

trokkenheid bij het bijbels verhaal en hun wens om mensen

er op een nieuwe manier mee kennis te laten maken.

De docenten zijn: Marius Heemstra, Alex van Heusden, Eg-

bert Rooze, Peter-Ben Smit, Klaas Spronk, Janneke Stege-man, Wim Weren, Annemarieke van der Woude.

Cursuscoördinatie is in handen van Franck Ploum.

Wanneer Vanaf september tot en met mei, elke maand een vrijdagmid-

dag van 13:30 – 17:30 uur in de Lutherse Kerk Breda. Stu-

diedag op zaterdag in juni, ook in de Lutherse Kerk Breda.

Er kan ingetekend worden voor de hele leergang, een studie-

jaar of een module. Info Meer informatie is te vinden op de website van Bureau

Mamre: www.bureaumamre.nl

Interesse kunt u reeds aangeven via info@zinsvverband.nl

S’amen 10

BREDA-WISMAR-ARAD Zomerontmoeting 2016 Wismar Dit jaar zal de Zomeront-moeting plaatsvinden van

vrijdag 19 t/m dinsdag 23

augustus in Wismar. Zoals

altijd verblijven we daar

bij gastgezinnen. Het thema is ‘De zee’, en voor zover ik

begrepen heb komt het Bijbelverhaal van Jona dan ook aan bod.

Het wordt ongetwijfeld weer een hele bijzondere ontmoeting!

Heeft u/ heb jij interesse om mee te gaan (de eigen kosten zijn minimaal) of wilt u/ wil jij eerst nog wat nadere informa-

tie neem dan contact op met mij of met Pieter Harder, 06-

47272537 / pieter.harder@brabantwater.nl Transport Op zaterdag 28 mei werd er weer een vrachtwagen geladen

voor onze partnergemeente in Arad. Fijn dat er altijd weer mensen te vinden zijn om de handen uit de mouwen te ste-

ken! Dankjewel Ton en zijn dochter, Harold, Joost, Ferry,

Frank, Jan Willem, Gijs, Theo, Rik, Sam, Dirk-Jan, Peter, Rob-

bie, Barend en Wil! Jettie en Annelies zorgden voor de koffie

met koek en alles liep gesmeerd. Een kleine 100 m³ aan goe-

de gebruikte kleding (allemaal gesorteerd in dames-, heren- en kinderkleding), huishoudtextiel, matrassen, fietsen, incon-

tinentiemateriaal, dozen met spullen voor het bejaardenhuis

en het kindertehuis en nog veel meer heeft Theo Oldenbur-ger daarheen gebracht. Alles is goed gegaan, met vreugde

werd hij ontvangen en donderdagavond 2 juni kwam hij weer

behouden thuis.

Inzameling voor het Kindertehuis Geweldig! Opnieuw werden vele goedgevulde tassen en tas-

jes bij ons in de Markuskerk, de Johanneskerk en de Ginne-

kenkerk ingeleverd. Ook mochten we een aantal contante giften ontvangen waardoor we nog wat extra van de meest

noodzakelijke artikelen konden aanschaffen. 28 mei ging

alles de vrachtwagen in. Namens alle kinderen en verzorg-

sters van het tehuis ontzettend bedankt!

Honing uit Arad Met het transport naar Arad zijn nieuwe potjes honing mee teruggekomen. Dit keer 3 verschillende soorten, te weten:

acacia, voorjaarsbloemen en honingdauw-honing (een speci-

aliteit!). Goede natuurzuivere honing. De potjes van 240ml kosten opnieuw € 3,50 per stuk en de opbrengst komt geheel

ten goede aan het gezin Tothpal. Op diverse momenten zal

de honing na de kerkdiensten in Johannes- en Markuskerk verkrijgbaar zijn. De ‘voorraad’ staat op het adres Pottenbak-

kerstraat 51. Ook daar is de honing op afspraak af te halen

(tel. 5146523 of email rm.frankfoorder@gmail.com). Donateur worden? Wilt u donateur worden en het werk, dat wij namens de vier kerkgemeenschappen doen, ondersteunen, meldt u dan aan

bij onze secretaris Pieter Harder, tel. 06-47272537. U ont-

vangt dan van ons éénmaal per jaar een verzoek om een bijdrage, evenals het laatste jaarverslag. Elke gift is van harte

welkom op bankrek.: NL 81 INGB 0002982573 t.n.v. Diaco-

nale Contactgroep BWA te Breda. (Uw gift is belastingaftrek-baar).

Mieke Frankfoorder (vz), 076-5146523 w.frankfoorder@hccnet.nl

Na bijna anderhalf jaar voor de Stichting Karnataka in India

actief te zijn geweest, sluiten wij dit project af met het mooie resultaat van € 6.500,=. Dit geld is bestemd voor de aankoop

van fysiotherapeutische hulpmiddelen in de school voor ge-

handicapte kinderen. We danken U hartelijk voor alle bijdra-gen en de Familie De Wit voor de prettige samenwerking.

Er moest een nieuw project gekozen worden. In de vergade-

ring kwam echter aan de orde dat er vanuit de contacten die onze bestuursleden hebben met de gemeenteleden, soms de

vraag werd gesteld, “Waarom kiezen jullie geen project van

Kerk in Actie?” Na een interne discussie, waarbij onze uit-gangspunten voor de te kiezen projecten opnieuw aan de

orde kwamen, ‘kleinschalig, directe verbinding met de uit-

voerders van het project, snelle en directe informatie, en mogelijk een vertegenwoordiger in bv. de kerkdienst’, werd

er besloten ons te laten voorlichten door iemand van Kerk in

Actie. Op een vergadering van de ZWO is Tom Kolster, gemeente

adviseur van Kerk in Actie, aanwezig geweest om voorlichting

te geven over de projecten van Kerk in Actie. Het werd een prettige discussie waarbij alle voor- en nadelen aan de orde

kwamen. Dhr. Kolster kon zich onze opstelling goed voorstel-

len en was ook blij met onze manier van werelddiaconaat voeren, ook dat is voor hem ‘De Kerk in actie’. Zo ziet U dat

we best rekening houden met uw vraag.

We hebben als ZWO echter besloten om weer een project te kiezen gedragen door mensen uit de directe omgeving. Toch

willen we graag ervaren hoe het zou zijn als we een project

zouden kiezen van ‘Kerk in Actie’. De diaconie uit Prinsenbeek

steunt naast het project van de ZWO nog andere projecten,

hier zal er gekeken worden of ze een project van ‘Kerk in

Actie’, als extra gaan ondersteunen om te ervaren hoe dat

S’amen 11

verloopt, vooral als het gaat om betrokkenheid en informatievoorziening. Zo kunnen we als

ZWO lering trekken uit die ervaring, en wie weet

een volgende keer ook voor een project van ‘Kerk in Actie’, gaan kiezen.

Stichting BAJA Voor de komende tijd

gaan we in zee met de Stichting BAJA. Deze

stichting heeft in West

Kenia (Afrika) 10 scho-len gebouwd, onder

leiding van plaatselijke

professionals. De be-

staande lemen scholen

zijn verbouwd en om-

gebouwd tot stenen scholen en voorzien

van schoolbanken, een grote vooruitgang voor

de plaatselijke bevolking en vooral voor de kin-deren. Vooruitgang van een land begint altijd bij

de scholing van kinderen.

De bouw van de scholen heeft al succes opgele-

verd, de resultaten van de examens zijn met

30% gestegen, vanuit de binnenlanden waar de scholen staan kunnen er nu ook studenten door-

stromen naar hogescholen en universiteiten, een

succes dus. Om de situatie voor de leerlingen nog te verbeteren zou het goed zijn dat er bij

iedere school ook een keukentje werd ingericht

om de leerlingen van een warme maaltijd te kunnen voorzien. Met een lege maag studeren is

niet eenvoudig.

In samenwerking met de Wilde Ganzen is de Stichting BAJA nu geld aan het verzamelen voor

de bouw en inrichting van die keukentjes.

De ZWO Breda-Ginneken-Prinsenbeek wil hier graag met uw steun aan bijdragen, en op zijn

minst instaan voor de bouw van één keuken

voor de prijs van ca € 5.000, = Als u meer wilt weten van de Stichting BAJA ga

dan naar www.stichtingbaja.nl

Als er meer te vertellen is over dit project laten we het weer weten, als u wilt reageren op dit

bericht doe dat dan naar een van onze bestuurs-

leden.

Nog even een andere mededeling. Ondergete-

kende treedt terug als voorzitter van de ZWO, na dit vele jaren met plezier gedaan te hebben,

en wordt opgevolgd door het bestuurslid Greet

de Geus uit Ginneken. Als bestuur zijn we blij met deze opvolging en we wensen haar veel

sterkte en vooral veel plezier in haar nieuwe

functie. We gaan er van uit dat we ook de komende tijd

weer op uw betrokkenheid en interesse in het

nieuwe project mogen rekenen.

Namens de ZWO, uw vertrekkend voorzitter, Bep Koldenhof

Afgelopen 28 mei heb ik meegeholpen de vrachtwagen voor Roemenië in te laden. Ik heb geprobeerd deze ochtend c.q. dag vast te leggen in on-derstaand gedicht.

Denkers en Doeners

Wat mooi om te constateren dat toch zo’n kleine twintig mensen de moeite hadden genomen

Om in de vroege ochtend van de achtentwintigste mei dit jaar

naar de goederenopslag in Breda of Bavel toe te komen. Zij kwamen helpen de vrachtwagen voor Roemenië in te laden onder het motto: Vele handen maken licht werk.

En een oproep in de diverse publicaties

leverde gelukkig voldoende ‘handjes’ op binnen de kerk. Het was gelukkig droog weer, en niet al te warm, en

de taken werden zo goed als vanzelf onderling verdeeld

om de 25-tons vrachtwagen zo efficiënt mogelijk in te laden nadat alles zorgvuldig en uitgebreid was gepast en ingemeten. Naar schatting zo’n 12 ton aan goederen in bananendozen,

rollators, kinderfietsen, divers meubilair, en matrassen;

daar kwam voor de ‘Denkers’ nog heel wat denkwerk aan te pas, en voor de ‘Doeners’ sjouwwerk, om alles in de vrachtwagen te tassen.

Omdat iedereen het wat warm kreeg, van de inspanning en door de zon en het qua tempo een klein beetje langzamer ging.

Was er een extra hartelijk welkom van alle ‘werkers’

aan de mensen van de catering. Die voorzagen de club van fris, koffie, thee of water

met daarbij een heerlijke ‘versnapering’.

Waardoor de draad weer snel kon worden opgepakt, en men in een rap tempo weer aan het werk ging. Rond half één was de klus geklaard

er was in de vrachtwagen zo goed als geen enkel leeg plekje meer.

En de spullen die helaas nu hier moesten blijven liggen die mogen wél ingeladen worden, maar dan een volgende keer.

Wil van Aalst

S’amen 12

Een Brabantweek in het Nieuw Hy-depark in Doorn

Het diaconale vakantiecentrum F.D. Roosevelthuis was volle-

dig verouderd en aan vernieuwing toe. Inmiddels heeft de

Protestantse Kerk in Nederland het F.D. Roosevelthuis en het conferentiecentrum Hydepark op het landgoed Hydepark te

vervangen. Het nieuwe gebouw met als naam Nieuw Hyde-

park is bedoeld als een ‘huis voor de kerk’. Voor mensen die afhankelijk zijn van zorgverlening en begeleiding. Daarnaast

wordt het een plek voor bezinning, toerusting, ontmoeting en

vakantie.

Recent (eind april) was sprake van een echte Brabantse week georganiseerd door de Stichting Gehandicapten West-

Brabant. Daaraan namen ook enkele leden uit onze gemeente

deel, met name enkele oude bekenden uit de Markuskerk. We laten hen aan het woord.

Heel bijzonder was het dat Bas en Mieke Knook erbij konden zijn. Bas is al een poos opgenomen in Elisabeth (locatie Cen-

trum). Mieke is inmiddels behoorlijk ziek, maar nog thuis.

Deze week konden ze samen genieten van een vakantie in het mooie Nieuw Hydepark in Doorn. Dat hebben ze met volle

teugen gedaan. Genoten hebben ze van het weer even samen

wonen, samen dingen doen. Over de verzorging niet dan lof. Een verpleegster voor hen samen. Alles werd voor hen ge-

daan, niets was de mensen teveel. Vriendelijke gezichten bij

alles. Het eten was voortreffelijk en afgestemd op de individu-ele behoeften van de deelnemers. Zelfs een speciaal soort

appelsap dat Mieke als medicijn nodig heeft was, als vanzelf,

aanwezig. “Het was helemaal toppie”, vertelde Mieke. Alleen het weer.

Dat had beter gekund. Maar ja dat heb je niet in de hand.

Ondanks de vele regenbuien werd er toch zo nu en dan wat

gewandeld. Daarnaast werden gezellige spelletjes gedaan,

film en aandacht voor Koningsdag. De aanwezigheid van ds.

Bert Fokkens uit Terheijden en van onze diaken Betty van

Wijgaarden werd erg op prijs gesteld. Al hadden zij het nog zo

druk, er was aandacht voor de mensen. Alle lof en dankbaar-

heid voor deze week, een week om nooit te vergeten.

Daarnaast was ook Marianne van Gestel van de partij, inmid-

dels voor de tweede keer, samen met haar hulphond. Ook zij

heeft intens genoten van deze vakantieweek en haar ervarin-

gen in een korte impressie vastgelegd. De Diaconie is blij

dat deze personen het zo naar hun zin hebben gehad. Mocht

U in de toekomst ook een keer naar Doorn willen gaan, meldt

U zich gerust bij ons.

Hannie Bouman

Op 11 juni is het kerkhof van de Pro-

testantse Laurenti-

uskerk in Ginneken heropend.

Met ruime aandacht voor diverse hoogge-

plaatste militairen die

hier begraven liggen, waaronder de bekende

generaal Chassé.

Vakantieweek Het is al 3 weken dat ik weer thuis ben van de

vakantie. Het nieuwe vakantiehotel, zeer modern en

met 5 sterren. De slaapkamers zijn voorzien van een eigen aangepaste badkamer. TV met internet,

geweldig. Ook de ontvangsthal is zeer ruim en

mooi. Het eten was ook geweldig, alleen hard werken

voor de vrijwilligers omdat het een lopend buffet is

en zij het eten moeten opdienen en aan de mensen gevenen voor een tafel van 14 man. Met het gevolg

dat wij het bijna op hebben en zij moeten beginnen

met eten. Het is jammer dat, dat niet gezamenlijk

kan.

Het weer was verschrikkelijk slecht, maar veel

spelletjes gedaan, een modeshow, muziek en de laatste avond toen de vrijwilligers een show

opvoerden, dat was geweldig. Dank dat ik het

mocht meemaken. Ik ben nog langs het oude gebouw geweest en heb

een traantje gelaten. Wat is het terras verwaarloosd

en wat ziet het gebouw er nu uit. Weg nostalgie, jammer maar het was geweldig. Ik heb zo

genoten. Dank aan de vrijwilligers voor de fijne

week.

S’amen 13

Rondom de Lucaskerk

Uit het moderamen Met veel plezier kijken we terug op het

Kerkwerkersweekend van 3/4 juni. Op vrijdagavond een lezing en gesprek

over wat we als gemeente(leden) kun-

nen doen voor vluchtelingen. Marlies opende met het nevenstaande gedicht,

dat onze gevoelens zeer treffend ver-

woordt. In het gesprek kwam als één

van de voorbeelden naar voren: Taal-

maatje worden. Voor meer informatie

kun je bij Jonneke Prins terecht.

Op zaterdagmorgen werden we met al-

lerlei spelvormen geïnspireerd om sa-men te werken en elkaars talenten te

ontdekken. We schreven cirkels van

waardering op elkaars rug. Best stimu-lerend om te lezen wat anderen in jou

waarderen.

Op zondag 26 juni is er het Wijkfestival

Haagse Beemden, waarbij onze Lucas-

kerk volop meedoet. Een mooie gele-genheid om ons present te stellen in

het hart van de wijkgemeenschap, met

vieringen en workshops. Zie www.WijkfestivalHaagseBeemden.nl

De zomerdiensten in de Grote Kerk staan weer voor de deur. Op 7 augus-

tus is de NoorderBeemden medever-

antwoordelijk. Zien we u dan ook in de Grote Kerk?

En natuurlijk op de Startzondag, 11

september, met het jubileum van de Cantorij!

In de tussentijd werkt de Beroepings-

commissie gewoon door. Wie weet wat de zomer zal brengen...

Peter Jan Plooy, scriba

Beelden van het Kerkwerkersweekend

Cirkel van waardering

Afwezigheid predikanten tijdens de zomervakantie

ds. Saskia van Meggelen: ds. Ton van Prooijen: ds. Marlies Schulz:

afwezig van 16 juli t/m 10 augustus afwezig van 25 juli t/m 14 augustus afwezig van 7 t/m 28 augustus

Bang Jij bent bang. Ik ben bang. Jij bent bang om dood te gaan in de oorlog in jouw land. Ik ben bang dat je die oorlog meeneemt naar het mijne. Jij bent bang dat de grenzen voor je neus zullen worden gesloten. Ik ben bang dat er veel mensen met verkeerde bedoelingen hier naar toe komen. Jij bent bang dat je niet welkom bent in Europa. Ik ben bang dat jij mijn cultuur niet zult begrijpen. Jij bent bang dat je nooit meer terug naar je huis kunt. Ik ben bang dat je nooit meer terug naar huis wilt. Jij bent bang dat wij je niet willen helpen. Ik ben bang dat jij de hulp niet zult waarderen. Jij wilt vast niet dat ik bang ben. Ik wil ook niet dat jij bang bent. Laten we er dan samen voor zor-gen dat onze angsten ongegrond zijn.

Sandra Gorwill-Lissenberg

S’amen 14

Ervaringen in kerkelijk Haren Op zondag 5 juni ging ds. Arlette Toornstra, predikant in Haren, een mooi, groen forensendorp onder de rook van Groningen, voor in de Lucas-kerk. Ze vertelde over haar ervaringen daar. Op verzoek van enkele aanwezi-gen wordt de tekst hier verkort weer-gegeven.

“We kerken in de Dorpskerk midden in

het dorp. We moesten een kerk sluiten afgelopen jaar en zijn daar als twee

wijkgemeentes samen een nieuwe start

gaan maken. In onze gemeente zijn nu bijzondere ontwikkelingen zichtbaar die

ik graag met jullie wil delen, omdat ik

hoop dat onze ervaringen misschien ook voor jullie bemoedigend zijn. Maar ik begin vandaag bij het lied dat

we zojuist zongen uit het Liedboek

voor de Kerken: Tot U is het Heer, dat ik vlucht. Het lied is van een Deens

theoloog uit de 19e eeuw, Grundtvig.

Hij begint zijn lied als een individueel gebed. Dit persoonlijke gebed past bij

onze tijd waarin we onszelf steeds

meer als individu beschouwen. Ik leef

mijn eigen leven, ik maak zelf wel uit

wat ik doe, en wat goed is, of ver-

keerd. Een schietgebedje bij de bushal-te, een angstig gebed in de holte van

de nacht - maar ook een cursus mind-

fulness bijvoorbeeld waarin de spiritue-le kant toch ook een beetje aan bod

kan komen.

Ook binnen de kerkmuren herkennen we die individuele manier van geloven.

Geloof is toch vooral ook een persoon-lijke zaak.Die deel je misschien met

mensen met wie je het eens bent,

maar je houdt afstand tot hen die

‘anders’ zijn en anders geloven.

Maar de Bijbelteksten van vandaag wij-

zen een heel ander spoor aan. In deze

teksten wordt het eigene van wat ver-trouwd is doorbroken. Koning Salomo

bidt bij de opening van de tempel die

hij voor God gebouwd heeft. Natuurlijk begint hij bij de trots en de blijdschap

om wat hier gepresteerd is. Maar direct

daarop klinkt er een tegenstem. Een gebed dat zijn mensen oproept om

juist niét op dat individuele spoor te

blijven, maar te zien dat Gods liefde groter is dan die zelfgetrokken grenzen

van de gemeenschap daar in de tem-pel.Ook voor de vreemdeling moet dit

een plaats zijn waar God hem hoort…

Zo is het ook in het evangelie. Jezus

laat zich overhalen om een grens over

te gaan.Hij gaat mee naar een Centu-

rion. De gemeente van Lucas vond het

moeilijk om de grens van het eigene te passeren.In zijn tijd waren er conflic-

ten over: was het evangelie er alleen voor Joodse mensen?Of ook voor an-

deren?Lucas vertelt aan zo’n gemeen-

te het verhaal waarbij Jezus wordt uit-

gedaagd om de grens over te gaan. En

juist daar wordt Gods macht zichtbaar.Hij is in Kafernaum als de vertegen-

woordigers van de Joodse gemeen-

schap, de oudsten, naar hem toe ko-men.Ze vragen hulp voor een man die

er niet bij hoort. Een Centurio nog wel,

een Romeins legeraanvoerder. Jazeker, hij deugt.

Deze man heeft het mogelijk gemaakt

dat de synagoge gebouwd werd, zei-den de Joodse leiders. Lucas gaat een

grote stap verder: de vreemdeling

maakt het mogelijk dat een kerk ge-bouwd wordt die zijn grenzen wereld-

wijd kan gaan trekken. Je kunt mis-

schien zelfs nog sterker zeggen: de ge-meenschap wordt pas werkelijk ge-

meente van God, als ze die vreemde-

ling in haar midden opneemt. Daar blijkt God een nieuw begin te maken.

Ik had u onze ervaringen in Haren be-

loofd, als bemoediging. We hebben een heel vergrijsde gemeente, en waren op

zoek naar hoe wij nou dan toch naar

de toekomst verder zouden moeten -

het soort vraag dat in veel gemeentes

gesteld wordt op het moment. Maar in-middels zijn er een aantal ervaringen

die ons op een helemaal nieuw spoor

zetten. Door de inzet van één mevrouw is het ons het afgelopen jaar gelukt om

met kerst en in de warme helft van het

jaar de kerk dagelijks open te hebben voor wie maar binnen wil komen. Een

beetje zoals je dat op vakantie tegen-

komt - soms klinkt er wat muziek, soms is het juist gewoon stil, je kunt er een

kaarsje aansteken, iets opschrijven in

een boek voor reacties, er is een gast-

heer of gastvrouw die je eventueel iets

over het gebouw kan vertellen of die

kan reageren op je vragen en verhalen. Heel simpel allemaal.

Maar waar we met elkaar eigenlijk vol-

strekt door overdonderd werden is dat er zoveel behoefte aan is. Op bijzonde-

re dagen - rond kerst, koningsdag, de

lokale braderie, komen er echt honder-den mensen even die kerk binnenwan-

delen. Met kerst waren het er meer

dan 2000. In gewone weken zijn het er toch gauw tientallen per week. Soms

min of meer toeristisch, maar ook heel

vaak om even een moment van stilte en spiritualiteit te ervaren.

Ook op een andere manier zijn we de

afgelopen paar jaar gaan ervaren dat er mensen van buiten zijn die belang-

stelling hebben voor wat wij daar in de

kerk doen. Het zijn de goed opgeleide professionals uit ons dorp - die weer

opnieuw belangstelling tonen voor een

traditie die hen bijna uit het gezichts-veld was gegleden. Inmiddels hebben

we een flinke gespreksgroep kunnen

opzetten met hen. En er zijn mensen uit het asielzoekers-

centrum in Onnen, onze achtertuin, die

op ons afkomen met de vraag: wij wil-len Christen worden, wil je ons helpen?

Het is een vraag die veel met ons doet,

het vergt extra inspanning waar steeds meer mensen bij betrokken worden.

Ik vertel deze dingen niet omdat wij

zo’n fantastisch goede gemeente heb-ben. Integendeel, het is een vergrijsd

gezelschap, met veel zorgen over hoe het in de toekomst verder moet.Het

lukt ons amper meer de kerkenraad ge-

vuld te krijgen en hoewel er een en-

thousiaste groep jonge ouders is, een hele middengeneratie lijkt te zijn ver-

dwenen. We timmeren niet groots aan

de weg, we zijn geen pioniersplek en we hebben niet de pretentie het ei van

Columbus te hebben gevonden. Maar er gebeurt wat.Er begint een

nieuwe wind te blazen. Heel voorzichtig

benoemen we het tegen elkaar: het is

alsof God zelf een nieuw begin maakt, en dat nieuwe begin heeft er mee te

maken dat onze grenzen opengaan en

dat we ruimte maken voor… Eén van die nieuwe mensen die bij ons

aanklopten zei vorige week tegen me:

Wat hier gebeurt, in de kerk, is dat ik een traditie leer kennen waarbinnen

mijn individuele religieuze gevoelens

een bedding krijgen. Eén van de vluch-telingen in onze gemeente getuigde bij

de gelegenheid van zijn doop: ik mag

hier een gemeenschap vinden die mij

helpt om mijn weg te vinden, als nieu-

S’amen 15

Rondom de Markuskerk

weling in dit land maar ook als nieuwe-ling in dit geloof.

Zo worden we kerk van Christus. Niet

als individuen die onze persoonlijke ge-loofsband willen versterken, maar als

gemeenschap die met elkaar ruimte

maakt voor wat er aan verschillen on-der ons leeft en wat van buiten vreemd

en wel op ons afkomt.

En zo maken we Gods evangelie be-schikbaar in de wereld om ons heen,

zodat mensen hun hoogst individuele

ervaringen kunnen leren begrijpen bin-nen de kaders van een oude traditie.

Leren zingen, de verhalen leren kennen

die steeds weer corrigeren en bijslijpen en ons op die manier werkelijk maken

tot de geliefde mensen van God, door

Hem geroepen om Zijn gemeente op aarde te zijn.”

ds. Arlette Toornstra

In Memoriam Op 12 juni overleed Wikke Joukje

van der Kuur - van der Velde, op

82-jarige leeftijd. Wikke Joukje van der Kuur werd gebo-

ren in Opeinde, in Friesland, op 12 fe-

bruari 1934. Met haar man Hendrik van der Kuur woonde zij de eerste jaren

van haar huwelijk in Friesland, waar

ook de eerste twee kinderen geboren werden. Door het werk van haar man

(hij was drukker en kwam bij BN De

Stem te werken), kwamen ze in 1963 naar Breda, waar hun zoon Henk werd

geboren. In die tijd waren ze actief be-

trokken bij de Pelgrimskerk. In 1984 overleed Wikkes man Henk na

een slopende ziekte. Dat was voor haar

een breekpunt in haar leven. Ze had nog zoveel langer van hun geluk samen

willen genieten. Als moeder, oma en

overgrootmoeder was zij een lieve

vrouw, die zorgzaam was en liefdevol genoot van het familieleven.

Dit voorjaar hoorde ze dat de artsen niets

meer voor haar konden doen. Op 15 mei dit jaar is ze nog met alle kinderen en kleinkin-

deren uit eten geweest. Vermoeiend was

het, maar wat genoot ze daarvan! Haar laat-ste weken bracht ze door in het hospice van

Etten-Leur, waar zij zondag 12 juni rustig in-

sliep. In de samenkomst in het crematorium, op

zaterdag 18 juni, klonken woorden uit haar

trouwtekst: “Uw woord is een lamp voor mijn voet,

Een licht op mijn pad.“

Haar kinderen en een kleinzoon hebben haar in de dienst van 19 juni herdacht, door in het

midden van de gemeente een steen voor

haar op de Jacobsladder te leggen. Onze ge-dachten gaan uit naar haar kinderen, klein-

en achterkleinkinderen.

Marlies Schulz

De zomer is in aantocht. Tijd om even

gas terug te nemen en op adem te komen. Graag wijs ik er op dat onze

koffie-ochtenden in de zomermaanden

gewoon doorgaan. Op 5 juli is er aan-sluitend ook een zomerlunch!

Op zondag 17 juli is er extra aandacht voor de allerkleinsten. Als Markuskerk-

gangers waren we eerder dit jaar in de

Johanneskerk toen daar gevierd werd dat één van de kinderen vier jaar was

geworden en voor het eerst naar de

kindernevendienst mocht. Ze kreeg

haar doopkaart mee die al vanaf haar

doop in de kerk staat. Een mooi initia-

tief dat we graag willen overnemen. Onze kindernevendienst leiding heeft

om te beginnen alle doopouders van de laatste vier jaar een uitnodiging

gestuurd om op 17 juli naar de kerk te

komen. We zullen dan op een bijzon-dere manier nog een keer aandacht

geven aan de doop van de kinderen.

Een week later, als onze oud-predikant

Piet Warmenhoven bij ons voorgaat, is

de laatste dienst in de Markuskerk vóór de vierweekse zomerstop. Op 31 juli

begint in de Grote Kerk een serie zo-

merdiensten over het Zonnelied van Franciscus.

Zelf ben ik afwezig van 24 juli t/m 14 augustus. Wilt u in geval van nood ons

Telefonisch Meldpunt bellen (06 –

2354 9180)?

Wat uw plannen ook zijn, ik wens u

een goede zomer! Op 11 september is het Startzondag en maken we weer

een frisse nieuwe start.

ds. Ton van Prooijen

De Koffieochtend Loop binnen voor een kopje koffie, van

10:30 tot 12:00 uur.

‘De Koffieochtend’ is er op elke eerste dinsdag van de maand. Ook in de

vakantie periode is er ‘Koffieochtend’.

De volgende koffieochtenden zijn 5 juli, 2 augustus en 6 september.

Op 5 juli is er aansluitend om 12:15

uur een vakantie-lunch. Vooraf opgeven bij Miny 565 4041 of

Aletta 06-1711 6734

Info: Gijs van Mourik, Rob Snijders.

S’amen 16

Rondom de Johanneskerk

Afscheid ds. Ton van Prooijen bij oecumenische bij-belgroep Siereveld De oecumenische bijbelgroep Siereveld

is een bijbelgroep voor mensen met

een verstandelijke beperking. Deze groep heet naar een gezinsvervangend

tehuis van Sovak aan het Siereveld,

waar de groep in 1980 is gestart door ds. Gerard Kerssies. Later is er een

samenwerking tot stand gekomen met

de Rooms-katholieke kerk. De groep van 7 deelnemers komt maandelijks

bij elkaar in de Michaelkerk voor zin-

gen, bidden, een bijbelverhaal waar we met elkaar over praten en elkaar ver-

tellen wat we hebben meegemaakt.

Voorgangers uit beide kerken wisselen elkaar af in de begeleiding en vrijwil-

ligers zorgen voor opvang van de deel-

nemers, koffie, thee etc. Na ds. Bram Heringa heeft ds. Ton van Prooijen de

leiding overgenomen vanuit de Mar-

kuskerk en vanuit de Michaelkerk was er diaken Ben Hendriksen.

De samenstelling van de groep is door

de jaren heen veranderd en deelne-mers komen nu uit heel Breda en om-

streken, waar zij wonen in groepshui-

zen van Amarant, Sovak of Ouderenini-tiatief 4 x 7 in Teteringen.

Vorig jaar is er een samenwerking tot stand gekomen met ds. Bert Fockens,

pastor bij Sovak (protestant) en Willem

Brok, pastor bij Amarant (rooms-katholiek). Omdat de groep niet meer

gebonden is aan de wijkkerken hebben

Ben en Ton hun medewerking op maandagavond 30 mei officieel beëin-

digd.

Ton krijgt een boekje overhandigd van José met de titel: Hallo, mijnheer God.

Deze laatste avond van het seizoen

wordt altijd afgesloten met een hapje

en een drankje, en aan Ben en Ton is als dank voor hun werk een afscheids-

cadeautje overhandigd. Bert en Willem

hebben zich bereid verklaard het ko-mende jaar de groep te begeleiden,

waar we heel blij mee zijn. De groeps-

leden komen graag en we kunnen nog met een paar deelnemers uitbreiden

tot maximaal 10 deelnemers.

Er zijn plannen om met de groep een

keer in een viering mee te werken. U

hoort er meer van als dat gaat lukken. De groep is nu met vakantie, en de

laatste maandag van augustus gaan

we weer starten met een nieuw jaar-thema!

namens deelnemers en leiding van bijbelgroep Siereveld, Boukje Flach-Tuinhof

26 juni Doopdienst van Juliëtte, dochter van Robert van Opdorp en Jojanneke Em-

merzaal, zusje van Stef, Van Duijven-

voordestraat 74.

Afscheid Als Johanneskerkgemeente moeten we

afscheid nemen van twee actieve le-

den. Suzanne van Dijkman was jeugdouder-

ling, maar gaat verhuizen naar Weert.

We hopen dat ze daar een goede tijd tegemoet gaat met haar kinderen. We

bedanken haar voor haar inzet voor de

jeugd en de gemeente. Ook Leonie van der Linden gaat de

gemeente verlaten. Ze heeft haar stu-

die met goed gevolg afgerond en ver-huist terug naar Dordrecht. Een groot

gemis, want met haar toewijding en

hartelijkheid heeft ze veel mogen bij-dragen in de gemeente. Inzet voor

kindernevendienst en crèche, het op-

starten van een kring voor twintigers en dertigers, maar ook aandacht voor

de ouderen.

We zullen persoonlijk afscheid van hen

nemen in een van de laatste diensten

voor de zomer.

Uithuilen en opnieuw beginnen Ik woon in de buurt van het NAC-

stadion en zag de vreugde en teleurstelling van de supporters tijdens

de nacompetitie. Het is ‘m weer niet

geworden, geen eredivisie. De Bode kopte: “Uithuilen en opnieuw

beginnen”. Ik paste het maar meteen

toe op mijn persoonlijk leven. Ik zit nu ook in de fase van uithuilen en

opnieuw beginnen. Het is zo’n

vreemde tijd, ik moet mijn draai nog vinden. Ondertussen ben ik wel aan

het werk, de ene dag gaat het beter

dan de andere. De wil is er wel, maar ik ben nog vermoeid van alle (in)

spanning. Ik neem dan ook mijn rust in

de zomer en heb vakantie van 16 juli – 10 augustus. Er is waarneming van

(emeriti-)collega’s.

Zomer Voor velen breekt de zomer aan met vakantie en ontspanning. Je hebt er

misschien naar uitgezien, naar

toegewerkt. Hopelijk wordt het een mooie zomer. Ook de wereld hoopt op

een zomer, geen sportzomer met

goede resultaten, maar een zomer van

bevrijding, van eindelijk opademen

voor wie nu nog zuchten. Een zomer

die niet voorbijgaat. Een eindeloos leven zonder traan, zonder verval.

Wanneer, vraag je je soms af? Zal het

er komen? Eens, zegt lied 747 uit het Liedboek.

Eens komt de grote zomer

waarin zich 't hart verblijdt. God zal op aarde komen

met groene eeuwigheid.

De hemel en de aarde wordt stralende en puur.

God zal zich openbaren

in heel zijn creatuur.

Ook ons zal God verlossen uit alle pijn en nood,

van 't woeden van de boze,

van 't vrezen voor de dood, van aarzelen en klagen,

verdriet en bitterheid,

van alles wat wij dragen, van 't lijden aan de tijd.

Ik hoop dat dit vooruitzicht ons

bemoedigt. En dat de zomer ons goed

zal doen. Iedereen een fijne zomer gewenst!

ds. Saskia van Meggelen

S’amen 17

Rondom de Evangelisch Lutherse Gemeente

Geknipt voor U R. v. Klaveren-Koelewijn

We zùllen genieten Het is weer begonnen: het voorbeschouwen van de vakantie. In onze gemeente praten we al weken over niets anders meer. Alle

tijd en energie wordt gestoken in 'Geslaagde Vakantie' editie 2016. Gij zult genieten, luidt het gebod waaronder we gebukt gaan.

Ik ga niet op reis dit jaar. Ik blijf thuis. Uit vrije keuze. De financiële en sociale gevolgen van die keuze zijn nogal ingrijpend: ik zit ineens met vakantiegeld waar ik geen raad mee weet.

Van armoe maar een paar extra giften overgemaakt naar Hope, mijn sponsorkind uit Afrika: kan-ie nog een last minute

zonvakantie boeken. Het valt me ook ineens op dat alles stilligt: vakantieroosters in de kerk, geestelijke groei gaat op pauze, evangelisatie op een laag pitje (blijkbaar kon dat nog lager) en de opwekking waar we zo vurig op hoopten, moet maar even

wachten: in julie/augustus zijn we op vakantie.

Ik mis ook aansluiting bij de gesprekken na de dienst. Die gaan alleen maar over vakantie. Een van de broeders presenteert zijn project 'Geslaagde Vakantie' dat in augustus uitgerold gaat worden. Alles uit de kast voor 'het Grote Genieten': 24/7 animatie

voor de kids, Glampingplaats voor moeders, zodat het er net zo uitziet als in de lifestyletijdschriften waaraan ze zich zo hopeloos

blijft spiegelen, en natuurlijk wifi voor papa. Hij moet wel bereikbaar blijven en minstens vijf keer per dag op therapeutische basis blijven werken: hij is namelijk onmisbaar en zijn werk ook. Terloops voegt hij toe dat de hele familie ook komt. Het is dus

iets als Eerste Kerstdag, alleen dan drie weken lang! Het is maar wat je genieten noemt, grap ik nog. Hij snapt hem niet. Heb ik

wel vaker. In gedachten zwaai ik hem om vijf uur 's ochtends uit als hij stijf van vakantiestress in een afgeladen auto zijn langverwachte en

welverdiende vakantie tegemoet gaat. De kinderen huilend en zeurend achterin. Nog dertien uur rijden. Niet te genieten.

Als ze dan om de hoek zijn, wandel ik mijn huis in. Loop naar de meterkast en trek de stekker uit mijn wifi-ontvanger. Ik zet koffoe, pak de krant en loop de achtertuin in. Mijn vakantie is dan begonnen. Daar kan ik nu al van genieten.

Tim v. Wijngaarden, (liedjes)cabaretier, in Visie

Beste gemeenteleden,

Nu is het eindelijk zomer en ook in het

kerkenwerk wordt het rustiger. Op 26 juni hebben wij onze laatste gezamen-

lijke dienst in de Lutherse kerk en van-

af 24 juli beginnen de zomerdiensten in de Grote Kerk waar u allen van harte

welkom bent. Dit seizoen hebben wij

gekozen voor de 4 elementen uit het

zonnelied van Franciscus van Assisi

(lucht, water, vuur en aarde). Vooraan

in dit blad vindt u de data en de the-ma’s.

Graag wil ik u een fijne zomer toewen-sen met een tekst van de islamitische

mysticus Dschelai ad-Din Muhammed

Rumi. Sommige teksten zijn verbin-dend over alle grenzen van de gods-

diensten heen. Dit is er voor mij een

van: het is een variatie op het thema ‘Carpe Diem’, pluk de dag! Voor mij

altijd bijzonder toepasselijk in de zo-

mer! “Sla acht op deze dag want deze dag is het leven!”.

Ik heb hem alleen in het Duits maar

vertrouw erop dat U hem ook dan kunt begrijpen:

Achte gut auf diesen Tag denn er ist das Leben Das Leben allen Lebens In seinem kurzen Ablauf

Liegt all seine Wirklichkeit Und Wahrheit des Daseins, die Wonne des Wachsens, die Grösse der Tat die Herrlichkeit der Kraft Denn das Gestern ist nichts al ein Traum Und das Morgen nur eine Vision Das heute jedoch, recht gelebt, macht jedes Gestern zu einem Traum voller Glück und jedes Morgen zu einer Vision voller Hoffnung. Darum achte gut auf diesen Tag!

Ik wens U vele dagen vol met de kleine dingen die het leven zo goed maken

toe!

Marlies Schulz

Afscheid

Zolang ons blad bestaat treft u in S’amen de rubriek ‘Geknipt voor u’ aan. Korte artikelen overgenomen uit an-

dere bronnen, soms geestig, soms diepzinnig, vaak beide en altijd met zorg gekozen. De samenstelster van deze rubriek, Reinie van Klaveren, heeft vele jaren deel uitgemaakt van de redactie; eerst van Kerknieuws en

daarna van S’amen. Na haar afscheid als lid van de redactie heeft ze de rubriek nog jaren voortgezet, maar nu

vindt ze het tijd om te stoppen. Uiteraard een te respecteren besluit, al vinden wij, en ongetwijfeld vele lezers, dat jammer. Zoals u bovenstaand kunt lezen neemt Reinie in stijl afscheid.

Mede namens de lezers van S’amen bedanken we Reinie voor haar jarenlange inzet en de vele artikelen die altijd het lezen en het overdenken waard waren.

De Redactie

S’amen 18

M G. van Dooren

Lutherse Kerk (Veemarktstraat 11)

10:30 uur Zondag 3 juli

thema: De messias en de macht van

Rome

m.m.v. Ekklesiakoor o.l.v. Jerry Kor-

smit en pianist Daan Boertien Toespraak: Egbert Rooze en Franck

Ploum (tweespraak) Zondag 17 juli

Psalmdienst (slotviering seizoen)

m.m.v. Ekklesiakoor o.l.v. Jerry Kor-

smit en pianist Daan Boertien

Remonstrantse Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur

26 juni

ds. dr. C.M.C. Berkvens-Stevelinck

7 augustus

Gezamenlijke dienst in de Grote Kerk

verzorgd door de Doopgezinde, Re-monstrantse, Waalse en Lutherse ge-

meenten

ds. L. Pondman en ds. M. Schulz Doopsgezinde Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur

3 juli

ds. H. Wouda

17 juli

ds. I. Reinhold

14 augustus

dienst in Engelen

31 juli, 07 en 28 augustus

gezamenlijke diensten in de Grote kerk

Prot. Gem. Ginneken Aanvang 10:00 uur Behalve de eerste zondag alle zondagen dienst van Schrift en Tafel

26 juni ds. E. Postma 3 juli dhr G.P.Th. Bosma

10 juli ds. E. Postma

17 juli ds. H.P. Hummel

24 juli ds. E. Postma

31 juli ds. E.V.E. Wijnands-

Dalmsholte

7/14/21 augustus

dienst in de Grote Kerk, Laurentius

gesloten

28 augustus ds. E. Postma

4 september ds. E. Postma

11 september ds. A. Poldervaart

18 september ds. E. Postma

Gebed voor wie op vakantie gaat

God, geef mij een hart dat vakantie kan nemen, zich even losmaken van

werk en regelmaat, van huis en

haard, dat los en vrij de aarde kan bereizen, lucht en water en andere

mensen erbij.

God, geef mij een hart dat een ver-

rassing beleeft, gewoon thuis, of heel

ergens anders waar ik nog nooit over

gedroomd had, te mooi om waar te

zijn, te nieuw, te anders dan het ge-

wone van alledag.

God, geef mij een hart dat nieuws-

gierig kan zijn, dat kan luisteren naar vogelgeluiden, dat kan voelen de

wind door de haren, dat kan ruiken

de geur van bloemen en dieren, een hart dat kan slapen als een zorgeloos

kind.

God geef mij een hart dat vakantie

kan nemen, zoals Gij deed op de

zevende dag, toen alles nog tof was en goed wat U had gemaakt.

Amen Ds. Peter Hoogstrate

Uit Kerkbulletin en Kerkinformatie

Jaartje Nes Ammim? Wie 18 jaar of ouder is, en in is voor

een uitdaging, kan een jaar lang vrij-willigerswerk doen in Nes Ammim

('Teken van de volkeren'). Nes Ammim

is een internationale, oecumenische christelijke gemeenschap, die is opge-

richt door Europese christenen en ker-

ken. Sinds 1963 hebben er duizenden vrijwilligers gewoond en gewerkt. Zij

kregen zo de kans om kennis te maken

met de Israëlische samenleving en op zoek te gaan naar de wortels van hun

eigen geloof.

In de nieuwe woonwijk van Nes Am-

mim kunnen vrijwilligers aan den lijve

ondervinden hoe Arabische en joodse gezinnen samen leven, wat ze geloven

en hoe ze met elkaar omgaan.

Naast het vrijwilligerswerk wordt een

studieprogramma aangeboden met

interessante studieavonden, excursies

en meerdaagse seminars.

Al 90 Groene Kerken Tijdens het evenement GroenGelovig

(3 juni 2016) presenteerde Evert-Jan

Hazeleger (manager Kerk in Actie) de 90ste Groene Kerk: Protestantse Wijk-

gemeente De Inham uit Amersfoort/

Hoogland. Het Groene Kerken programma van

Kerk in Actie en Tear is gericht op het

samen concrete duurzame stappen zetten binnen de kerkelijke gemeente.

Kerk in Actie en Tear willen stimuleren

dat geloofsgemeenschappen duurza-mer en groener worden en dat die

geloofsgemeenschappen elkaar goed

kunnen vinden om van elkaar te leren. De actie richt zich op alle geloofsge-

meenschappen die actief aan de slag

willen gaan met duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en het vergroenen

van de eigen gemeenschap.

De website van de Groene Kerken (www.groenekerken.nl) biedt daarvoor

veel ideeën en actie mogelijkheden.

GroenGelovig (groengelovig.nl) brengt christenen bijeen die op hun eigen

plek, maar ook samen, als beweging,

willen gaan voor ecologische gerech-tigheid.

S’amen 19

Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden

Lucaskerk Tweeschaar 125, aanvang 10:45 uur

Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en kinderne-vendienst. Maandelijks jongerennevendienst, info: Lucas-kerk.nl 26 juni : ds. A.G.E. Klap, Heikant

03 juli : ds. M.A. van der Sar, Breda 10 juli : ds. R. Scholten, Heerlen

17 juli : mevr. T. Fraanje, overstapviering

24 juli : ds. M.J. A. Schulz, dienst van Schrift en Tafel 31 juli tot en met 21 augustus diensten in de Grote Kerk

Aanvang 10:30 uur Kindernevendienst en crèche

28 aug : ds. D. Bierenbroodspot, ‘s Hertogenbosch 04 sept : ds. P.J. van Midden, Bergambacht

11 sept : ds. M.J. A. Schulz, startzondag m.m.v. cantorij

18 sept : ds. T. van Prooijen Protestantse Wijkgemeente Breda Midden/Zuid

Markuskerk Hooghout 98, aanvang 10:00 uur

Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst 26 juni : drs. H. Berflo 03 juli : ds. T. van Prooijen, viering Heilig Avondmaal

10 juli : drs. M. Bondzio

17 juli : ds. T. van Prooijen 24 juli : ds. P. Warmenhoven, Leiden

31 juli tot en met 21 augustus diensten in de Grote Kerk

Aanvang 10:30 uur Kindernevendienst en crèche 28 aug : ds. M. Wagenvoorde

04 sept : drs. H. Berflo

11 sept : ds. S. van Meggelen en ds. T. van Prooijen,, Startzondag, gezamenlijke dienst met Johannes-

kerk

18 sept : ds. Abr. Heringa

Johanneskerk Dreef 5, aanvang 10:00 uur. 26 juni : ds. S. van Meggelen

03 juli : ds. M. Wagenvoorde, kinderkerk en crèche 10 juli : ds. S. van Meggelen

17 juli : ds. M. Wagenvoorde kinderkerk en crèche

Viering Heilig Avondmaal, afsluiting seizoen kinderkerk

24 juli : dhr. G.P.Th. Bosma

31 juli : dienst in de Grote kerk 07 aug : ds. M. Wagenvoorde

14 aug : ds. S. van Meggelen, dienst in de Grote kerk

21 aug : ds. J.v.d. Zee Vroegindeweij 28 aug : ds. S. van Meggelen

04 sept : ds. M. Wagenvoorde

11 sept : Startzondag in de Markuskerk, Johanneskerk gesloten

18 sept : dhr. G.P.Th. Bosma Evangelisch Lutherse Gemeente

Lutherse Kerk, Veemarktstraat 11, aanvang 10:30 uur

26 juni : ds. M. Schulz, dienst met Heilig avondmaal Zomerdiensten 24 juli t/m 4 september in de Grote

Kerk van Breda

Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht, Molengracht 21 Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:30 uur. 26 juni : ds. K. van Huisstede

03 juli : pastor J. Schippers m.m.v koor Apostolisch

genootschap 10 juli : ds. K. van Huisstede

17 juli : ds. A. Visser

24 juli : pastor J. Schippers 31 juli : ds. K. van Huisstede

07 aug. : pastor J. Schippers

14 aug. : pastor J. Looijse 21 aug. : ds. A. Visser

28 aug. : pastor J. Schippers

04 sept. : ds. A.Visser 11 sept. : pastor J. Looijse

18 sept. : ds. P. Galama

Verpleeghuis Aeneas Altijd dienst op zaterdagavond aanvang 18:15 uur

25 juni : ds. N. den Toom

02 juli : ds. N. den Toom 09 juli : pater M. van Kooten

16 juli : pastor W. Franken

23 juli : pastor W. Franken 30 juli : pater M. van Kooten

06 aug. : pater M. van Kooten

13 aug. : pater M. van Kooten 20 aug. : pastor W. Franken

27 aug. : ds. N. den Toom

03 sept. : pater M. van Kooten 10 sept. : pastor W. Franken

17 sept. : pastor W. Franken

Woonzorgcentrum De Breedonk, loc. Mastbos Altijd dienst op vrijdagmiddag aanvang 15:00 uur

24 juni : ds. T. van Prooijen

01 juli : pastoor P. van Gorp 08 juli : ds. M. Wagenvoorde

15 juli : ds. T. van Prooijen

22 juli : ds. M. Wagenvoorde 29 juli : pastor L. van der Wel

05 aug. : Pastoor P. van Gorp

12 aug. : ds. S. van Meggelen 19 aug. : ds. T. van Prooijen

26 aug. : ds. M. Wagenvoorde

Oecumenisch Middaggebed Grote Kerk Op dinsdagmiddag 12:30 uur luidt de angelusklok bij de vie-

ring in de Grote Kerk. U bent van harte welkom voor dit me-

ditatieve moment, dat duurt tot 12:50 uur. Er zijn wisselende voorgangers uit de kerken die lid zijn van de Raad van Ker-

ken.

28 juni : dhr. G.J. van Dooren

in de periode van 26 juni t/m 18 september

Zomerdiensten in de Grote Kerk Rond het Zonnelied van Franciscus van Assisi

Aanvang 10:30 uur, kinderoppas is aanwezig

31 juli Broeder Wind, ds. Evelyn Quaak-Kloet

7 augustus Zuster Water, ds. Marlies Schulz en ds. Loui-se Pondman-de Wilde

14 augustus Broeder Vuur, ds. Saskia van Meggelen

21 augustus Moeder Aarde, ds. Eward Postma

S’amen 20

Bij onbestelbaarheid: Retour Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

Alles voor óp uw vloer en vóór uw raam vindt u bij

Woonboulevard Breda, Kruisvoort 62, langs de Ettense Baan.

Voor meer informatie: www.roobol.com.

Roobol vindt u ook in Almere-Buiten, Almere-Stad, Amersfoort, Barendrecht, Bergen op Zoom, Delft, Den Haag (F.H. Laan), Den Haag (Leyweg), Den Haag (Megastores), Dordrecht (Woonboulevard), Dor-drecht (Sterrenburg), Hellevoetsluis, Hilversum, Hoogvliet, Huizen, Maassluis, Naaldwijk, Oosterhout, Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rijswijk, Roosendaal, Rotterdam, Sliedrecht, Soesterberg, Spijkenisse,

Utrecht, Vlaardingen, Zeist en Zwijndrecht.