Samen aan de slag - Health~Holland · Missie human capital beleid De missie van de topsectoren is...
41
Roadmap Human Capital Topsectoren 2020 - 2023 Samen aan de slag
Transcript of Samen aan de slag - Health~Holland · Missie human capital beleid De missie van de topsectoren is...
Roadmap Human CapitalTopsectoren 2020 - 2023
Samen aan de slag
1
Roadmap Human Capital Topsectoren 2020 – 2023Samen aan de slag
2
3
Inhoud
1. Samenaandeslag
2. Missie,doelenenresultatenvandeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023
3. Driecoherenteprogrammalijnen3.1 Vergrotenvanimpact3.2 Kennisontwikkelenenverspreiden3.3 Mobiliserenenversnellen
4. Activiteitenenorganisatie
5. Capaciteiteninzet
6. Samenvattend:win-win-win
Uitlegvanbegrippenenafkortingen
CoördinatorenHumanCapitalvandeTopsectoren
6
10
14141620
24
30
34
36
38
4
5
1Samen aan de slag
6
1. Samen aan de slag
TijdenvantransitieNederlandbehoorteconomischtotdemondialetop.Omaandietopteblijven,moetenweeenpermanenteinspanningleverenenalertreagerenopwaterinonzeomgevinggebeurt(zietekstbox1).1Eengoedopgeleideberoepsbevolkingiseenvandebelangrijkstepijlersdaarvoor.Inditverbandstaanwevooreenaantalgroteopgaven.Erissprakevanaanhoudendekrapteopdearbeidsmarkt.2Ookleidensnelletransitiesalsgevolgvandigitaliseringenrobotiseringertoedatdestructuurvanonzeeconomieverandert.Organisatieswordenandersingericht,oudebanenentakenmakenplaatsvoornieuweendeinhoudvanhetwerkverandert3.Versterkingvanonzeconcurrentiekrachtvraagtomeenwendbareresponsopdearbeidsmarkt(een‘toekomstbehendige’beroepsbevolking).
Daarnaaststaanwevoorforsemaatschappelijkeuitdagingen,zoalsklimaatverandering,vergrijzingeneentoenemendebehoefteaanzorg.Detransitienaareenduurzameeconomieendeinzetopklimaatadaptatiezijnonontkoombaar4,maarbiedttegelijkertijdookkanseninbijvoorbeelddebouw-eninstallatiesector.Detransitievan‘zorg’naar‘gezondheid’vraagtomeencombinatievansocialeentechnologischeinnovatie5.
Dezeontwikkelingenzullenindekomendejareneenberoepdoenopalhetbeschikbarearbeidspotentieelindezesectoren.Wehebbenalletalentnodigendatvraagtomeenarbeidsmarktdieruimtebiedt,talenthelptontwikkeleneniedereeninstaatsteltomnaareigenvermogendeeltenemen.Daarbijgeldtdatlerenenopleidenallangnietmeereenzaakisvanuitsluitendeeninitiëleopleiding.Hetaanpassingsvermogenvanmensenénorganisatieswordtopdeproefgesteld.Iedereenmoetzichblijvenontwikkelenzodatwedeuitdagingenvandetoekomstaankunnen6.
Slimorganiseren:innoveren,werkenenlerenDesnelletransitiesvragenomwendbaarheid.Wewillendatinnovatiessnelrenderenindepraktijk,datbedrijvenenorganisatieszesnelkunnentoepassenendatmensendaarvooradequaatzijnopgeleidentoegerust.Wewillendatgebruikersineenvroegstadiumbijditprocesbetrokkenzijnendathetonderwijssneldeprogramma’skaninrichtenwaaraanbehoefteis,zodatjongerenwordenopgeleidmetdejuistecompetentiesenvaardigheden.Enwewillendatonderdelenvandeinfrastructuurnietnáástmaarmételkaarwerken.Datiseenkwestievanslimorganiseren:innoveren,werkenenlerendichttegenelkaaraanorganiseren.Ditconceptnoemenwelearningcommunity.MetFieldlabs,Skillslabs,CentresofExpertiseenCentravoorInnovatiefVakmanschap,lectoratenenpractoraten,gevenwedaarindepraktijkvormaanmeteenfocusopmboenhboenlereninbedrijven.Uiteraardvragendetransitiesookaanpassingeninarbeidsorganisatieszelf.Werkveldenentakenveranderendoorsnelletechnologischeeneconomischeontwikkelingen.Hoezorgenwedatmensendaarinmeekunnengroeien,bijvoorbeelddoormiddelvansocialeinnovatieeneenlevenlangontwikkelen?
Inbedrijvenvanverschillendeomvangspeeltditopverschillendemanieren:hetmidden-enkleinbedrijfzalvanuiteigenkrachttotandereoplossingenkomendangroterebedrijven.Hoekunnenwelerenvanelkaar?
1. TheGlobalCompetitivenessReport,WorldEconomicForum,20192. Moeilijkvervulbarevacatures,landelijkoverzichtvanberoepen,UWV,2019.3. NederlandseDigitaliseringsstrategie,MinisterieEZK,juni20184. Klimaatakkoord,juni20195. ActieprogrammaArbeidsmarktindeZorg,VWS,20186. Actie-agendaLevenLangOntwikkelen,SER,2019
innoveren
leren werken
Tekstbox 1.The Global Competitiveness Report 2019.Nederland staat als concurrerende economie in Europa op plaats 1 en mondiaal gezien op plaats 4 (Competitiveness Report, World Economic Forum, 2019). Aandachtspunten zijn het innovatievermogen (plek 10), het aantal afgestuurde bètatechnici (plek 19) het toepassen van ICT (plek 24) en de aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt.
7
UniekeopgaveenpositieTopsectoren:RoadmapHumanCapitalTopsectorennemenbijdezevraagstukkeneenuniekepositiein.Onzemeerwaardeisdatwedepartnersindedriehoekbedrijfsleven,onderzoekenonderwijsverenigen.Wezijnactiefopalledomeinendievoordetransitiesrelevantzijn.WehebbenkortelijnenmetbeleidenbestuurénwekunnenmetonzeTopconsortiavoorKennisenInnovatie(TKI’s)enpartnersinsectorenenregio’sdeplannensnelomzetteninpraktischeactiviteitenmetonderzoeksinstellingen,scholenenbedrijven.Metonzeinzetopdemaatschappelijkeuitdagingengeldtheteconomischebelangnaastdemaatschappelijkeurgentie.Deactiviteitenzijndanookinbelangrijkematevraag-enbehoeftegestuurd.Datisookdeessentievanhetmissiegedreveninnovatiebeleid(Mazuccato7).Wewerkenaandevoorkantvande(technologische)ontwikkelingenenversnellensamenmetonzepartnersdevernieuwingdienodigisopdearbeidsmarkt.MetdezeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023gevenwedaaraanvoormeerderejarengezamenlijkrichting8.Datdoenwemetdezelfderesponsiviteitdiewevanonzeomgevingvragen.Weleggendelatdaarmeeweereenstukjehogerendatispreciesookwatdeomgevingvanonsvraagt.
Kortom:samenaandeslag!
7. Mazzucato:https://marianamazzucato.com/8. DeroadmapHumanCapitalTopsectoren2020–2023isgerichtopdeeconomischekansenvandemaatschappelijkeuitdagingenen
sleuteltechnologieën.Defocusvanhetonderwijsisbrederdandescopeindezeroadmap.
8
9
2Missie, doelen en resultaten van de Roadmap Human Capital 2020 - 2023
10
2. Missie, doelen en resultaten van de Roadmap Human Capital 2020 - 2023
MissiehumancapitalbeleidDemissievandetopsectoreniseen‘toekomstbehendige’beroepsbevolkingalsvoorwaardevooreenflorerendeeconomieeneenpositievemaatschappelijkedynamiek.Alletopsectorenwerkenzowelvanuithetperspectiefvanbedrijvenalsvanprofessionalsenvakmensen.Inhunhumancapital-agenda’sstaatdediscrepantietussendebehoeftevanbedrijvenaanvoldoendegoedopgeleidpersoneelendebeschikbaarheidvandezemensencentraal.Ookdeontwikkelmogelijkhedenvoorprofessionalsenvakmensenspeleneenbelangrijkerol:hoekunnenzijzich(toekomstgericht)blijvenontwikkelen?
SamenmeerimpactmakenDetopsectorenvoerendeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023uitopbasisvanbredesamenwerking.• Onderlingwillenweonzesamenwerkingophetgebied
vanhumancapitalverderversterken.Demaatschappelijkeuitdagingen9vragenominzetvanmeerderetopsectoren.Zospelendetransitiesindezorgophetsnijvlakvanlifesciences&health,digitaliseringenlogistiek.Indeindustriezijncombinatiesnodigvanchemie,hightechsystemen&materialen,energieendigitalisering.Bijklimaatenklimaatadaptatieenbijlandbouwgaathetomcombinatiesvangroenekennismetwater,bijbouwen,chemie,logistiek,digitaliseringenenergie.Inveelgevallenisbehoefteaaninzetvandecreatieveindustrie,metfocusopsocialeinnovatie.
• Doorcoalitiestesluitenwillenweookdesamenwerkingmetanderepartnersversterken.Zokanonzekennisenervaringmetlearningcommunities,FieldlabsenSkillslabshelpenindeActie-agendaLevenLangOntwikkelenvandeSER.MetTechniekpactenKatapult(dedriehonderdpubliek-privatepartnershipsinmboenhbo)endelectoratenenpractoratenkunnenweinnovatiesopregionaalniveausnellerlatenrendereninonderwijsenbedrijven.
• VoorhettegengaanvandekrapteaanbètatechnicizijnPlatformTalentvoorTechnologie(PTvT)enTechniekpactactief.Daarvindendefeitelijkeactiviteitenplaats;detopsectorenleggengraagdeverbinding.
• Verderjuichenwetoedathumancapitalopdiversebeleidsterreinenwordterkendalsstrategischefactorvoorsucces:inhetmkb-beleid,denationaledigitaliseringsstrategie,hetgroeneonderwijsendearbeidsmarktindezorg.Ookdaaraandragenwegraageensteentjebij.
Onze inzet is steeds: dubbel werk voorkomen, elkaar versterken en zorgen voor een efficiënte en effectieve aan-pak. Samen willen we meer impact maken.
9. HetKabinetheefteenconcreetaantalmissiesgeformuleerdopviermaatschappelijkeuitdagingen,sleuteltechnologieënenhetthema‘Verdienvermogen’.Alsmaatschappelijkeuitdagingenzijngeformuleerd:Energietransitie&Duurzaamheid,Gezondheid&Zorg,Landbouw,Water&VoedselenVeiligheid.OverigenszullendooronshierbijookhetprogrammaCirculaireEconomieenhetthemaKlimaatadaptatiewordenbetrokken.
11
DoelenDezeroadmapfungeertalshefboomommetpartners(publiekenprivaat)indezelfderichtingtebewegen.Methetagenderen,verbindenenversnellenvanhumancapital-thema’shebbenwehetvolgendevoorogen:• Bijdragenaanadequaatnationaalarbeidsmarktbeleid.• Vergrotenvandehumancapital-capaciteitdiebedrijvennodighebbenomdetransitiestemaken.• Versterkenvanhetlerendvermogenvanregionaleensectoralenetwerkenvanscholen,bedrijvenenoverheden.• Vergrotenvanhetadaptiefvermogenvanhetonderwijssysteem.• Zorgenvoorsynergieindeaanpakvandehumancapitalvraagstukkenbinnenhetinnovatie-en
topsectorenbeleid.
Beoogderesultatenin2023Onzeambitieisomin2023metdepartijendiebetrokkenzijnbijdemaatschappelijkeuitdagingensuccesvolleaanpakkenvoorhumancapitaltehebbenontwikkeld,opgrondvandoorhengeformuleerdebehoeften.Datzelfdegeldtvoordepartijenbetrokkenbijdesleuteltechnologieën.Onzegezamenlijkeinzetishetperspectiefdatdebeschikbaarheidvaneengoedopgeleideberoepsbevolkingminderdannueenbelemmerendefactorisvoorhetrealiserenvandegeformuleerdeeconomischeenmaatschappelijkeambities.
Metdezeroadmapbeogenwedevolgenderesultaten:• Vergelekenmet2018isopdemaatschappelijkeuitdagingen,sleuteltechnologieëneninregio’sin2023op100
extraplaatsenhetconceptlearningcommunitygerealiseerdinnauwesamenwerkingmetdeconsortiavandemeerjarigemissiegedreveninnovatieprogramma’sendeonderzoeksprogramma’svanNWO(KIC’20-’23).HetgaatomcombinatiesvanlereneninnoverenopdewerkvloervanbedrijvenéninhetonderwijsviaFieldlabs,Skillslabs,CoE’senCIV’s,lectoratenenpractoratenmeteenfocusopmboenhbo.Ditgebeurtinhechtesamenwerkingtussenonderzoek,onderwijsenbedrijfsleven.Resultaatisdatopdezeplaatsendekwaliteitendesnelheidwaarmeeinnovatieswordengeïmplementeerd,aanzienlijkhogerliggendanopandereplaatsen.
• Anno2023isdeverbindingtusseninnovatieenhumancapitalininnovatieprogramma’snietmeerwegtedenken.Resultaatisdathet‘sluiten’vandedriehoekinnoveren-werken-lerenvanzelfsprekendenproactiefwordtmeegenomenindeopzetvan(nieuwe)onderzoeks-eninnovatieprogramma’svoordemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieën.
• In2023vormenhetaanbodendeinfrastructuurvandetopsectorenophetgebiedvanhumancapitaleenintegraalonderdeelvandeaanpakvanderden(zoalsdeaanpakvanonzepartnersoplevenlangontwikkelen).Resultaatisdatdebenaderingvialearningcommunitieseenerkendonderdeelisvanlandelijkeénregionaleaanpakkeneninvesteringsagenda’s.
• In2023staatervanuitdeRoadmapHumanCapitalTopsectoreneenhighstandardkennisontwikkelingsprogramma(inclusiefarbeidsmarktonderzoek,volgsysteemeneengezamenlijkonderzoeksprogrammametNWO).Ditprogrammaleidttotrobuustekenniseninzichten,diebreedwordeningezet.Resultaatisdat(toekomstige)aanpakkenkwantitatiefenkwalitatiefnogbeterkunnenwordenonderbouwdendeinzetophumancapitalaantoonbaarrendeert.
12
13
3Drie coherente programmalijnen
14
3. Drie coherente programmalijnen
Hetrealiserenvandezedoelenvraagtenerzijdsintegralebeleid-enstrategieontwikkelingoverdevollebreedtevandemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieënenanderzijdseeninstrumentariumomopgavenrondlereneninnoverenopdewerkvloervanbedrijvenéninhetonderwijstekrijgen.Datleidttot:• Inspelenopdehumancapital-vraagdievoortkomtuitmaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieën.• Doorwerkingvaninnovatienaardewerkvloervantransitiesrondklimaat,zorg,voedsel,digitalisering,etc.• Vernieuwingeninhetonderwijssysteem.• Socialeinnovatie,metspecialeaandachtvoorhetmkb.Totslotzettenweextrainophetmobiliserenvanallepartijenenhetuitdragenvanderesultaten.
Ditallesresulteertindriesamenhangendeprogrammalijnen:Maatschappelijke Uitdagingen
SleuteltechnologieënRegio’s
Onderzoeksprogramma NWOVolgsysteem
Arbeidsmarktonderzoek
EvenementenCommunicatie
Slimme tools
Hum
an C
apit
al R
oadm
apTo
psec
tore
n 20
20 -
202
3
Maxim
ale uitwisseling
en synergie
Vergroten van de impact
Kennis ontwikkelen en verspreiden
Mobiliseren en versnellen
• Vergrotenvandeimpact.Indeafgelopenjarenhebbenwesterkingezetophetprofessionaliserenvanhetconceptlearningcommunity(inclusiefFieldlabs,Skillslabs,Livinglabs,CoE’senCIV’s).Nuishettijdommetdebetrokkenpartnersdeimpactenreikwijdtevandezecommunitiesverdertevergrotenenderealisatieteversnellen.Datdoenweviadelijnvandemaatschappelijkeuitdagingen(inclusiefKlimaatakkoord),desleuteltechnologieënenderegio’s.
• Kennisontwikkelenenverspreiden.Webrengendefeitenbasesbijelkaar,delenanalysesenagenderendoorsnijdendeontwikkelingenrichtingeigensector,bestuurenbeleid.Wewilleninzichtvergrotenmetwetenschappelijkonderzoek.Ookvergrotenwedegezamenlijkekennisbasisronddevraagoverwatwerktenwatniet.
• Mobiliserenenversnellen.Wevergrotendekring:zwaan-kleef-aan.Metgerichteevenementenenslimmetoolszorgenwedatmeerpartnersmetderesultatenvandetopsectorenaandegangkunnengaan.Datdoenwesamenmetprogramma’salsLevenLangOntwikkelenvandeSER,KatapultenTechniekpact.Zodragenwebijaanhetversnellenvandeontwikkelingen.
Voordeuitvoeringenimplementatievandedrieprogrammalijnenwordenafsprakengemaaktmetdehumancapital-agenda’svandeindividueletopsectorenenmetdeuitvoeringsorganisatiesvanonzepartners.ViadeRoadmapHumanCapitalzullenwecoördineren,afstemmen,agenderenbijanderenenkijkenofwegedurendedegeheleperiodegezamenlijkopkoersblijven.
3.1Programmalijn1:VergrotenvandeimpactMetdezeRoadmapwillenwealstopsectoreneensterkerberoepgaandoenoponzegezamenlijkekrachtendezeinzettenvooreenhumancapital-aanpakgerichtopmaatschappelijkeuitdagingen10,sleuteltechnologieënenregio’s.
10. EindrapportagepropositiesTopsectorenvoorMaatschappelijkeUitdagingen,Vanadvies,2019
15
ImpactvoormaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieënIn2019zijnwealgestartmetdeanalysevandehumancapitalvraagstukkendieopdemaatschappelijkeuitdagingEnergietransitie&Duurzaamheidzijngeadresseerd.UitdeKennis-enInnovatieagenda(KIA)endedaaropgebaseerdeMeerjarigeMissiegedrevenInnovatieprogramma’s(MMIP’s)bleekeensterkebehoefteaanextrainzetophumancapital9(zietekstbox2).Erwordtdoordezepartijeneenbreedappèlgedaanophetcollectiefvandetopsectoren:Energie,HTSM,dutchdigitaldelta,Agri&Food,Tuinbouw&Uitgangsmaterialen,Chemie,Logistiek,Water&MaritiemenCreatieveIndustrie.In2020zettenwesamenmetdeTopconsortiavoorKennisenInnovatie(TKI’s)endeMMIP’sdezeanalyseominconcreteacties.DitgebeurtonderregievandeTopsectorEnergie,diedeanderetopsectorenvoorconcretetoepassingenbijdeplanvormingenactiviteitenzalbetrekken.
Energie
HCA’s Topsectoren Maatschappelijke uitdagingen
Programmering Maatschappelijke
Creatieve Industrie
High Tech Systemen & Materialen
Agri & Food
Life, Science & Health
Tuinbouw & Uitgangsmaterialen
Chemie
Logistiek
Water & Maritiem
dutch digital delta
Verdienvermogen
Human Capital vraagstukken
Energietransitie & Duurzaamheid
Innovatieprogramma’s
Gezondheid & Zorg
Innovatieprogramma’s
Landbouw, Water & Voedsel
Innovatieprogramma’s
Veiligheid
Innovatieprogramma’s
Overstijgende onderwerpen in de
Human Capital Roadmap van de Topsectoren
Human Capital vraagstukken
Human Capital vraagstukken
Human Capital vraagstukken
Human Capital vraagstukken
Sleuteltechnologieën
Dezeopzet(vananalysenaaractie)zettenwein2020doornaardeanderemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieën.Daarbijgaathetenerzijdsomfundamenteletechnologischekennis,anderzijdsomtoepassingsgerichtekennis.Wekiezenvooreeneenvoudigeorganisatie,waarbijderegiesteedsligtbijdetopsectordiehetmeestbetrokkenisbijdebetreffendemaatschappelijkeuitdaging(de‘vooruitgeschoven’topsector).VoorEnergietransitie&DuurzaamheidisdatdusdeTopsectorEnergie.VoorGezondheid&ZorgisdatHealthHolland,voorLandbouw,Water&VoedselisdatAgri&FoodenvoorVeiligheidendesleuteltechnologieënzijndatdutchdigitaldeltainsamenwerkingmetHTSM.Elkevooruitgeschoventopsectorbetrektanderetopsectorenwaarditfunctioneelis.OokmethetprogrammaCirculaireEconomiezaldezeverkenninggedaanworden.
IndeKennis-enInnovatieagendaVerdienvermogenwordtverdienvermogengekoppeldaanmaatschappelijkeveerkracht.Hetgaatdaarbijomdegecombineerdeinzetenbetrokkenheidvanmeermensenenmeertechnologieomintegraalaanspecifieke,gebiedsgebondencombinatiesvanmaatschappelijkeuitdagingentewerken.Doorpubliek-privatesamenwerkingenvoorzowelfundamenteelalstoegepastonderzoekenvervolgonderzoeknaardewerkingvanlearningcommunitieskanzoweltechnologischealssocialeinnovatiegerealiseerdworden.OokvoordezeKennis-enInnovatieagendazullendetopsectorenindekomendeperiodeeenvergelijkbareanalysemakennaardekansenenmogelijkhedenvoorhumancapital.
Tekstbox 2: Voorbeeld van de behoefte aan inzet op human capital bij Energietransitie & Duurzaamheid• Uitbouwen (regionale) learning communities, Fieldlabs en Living Labs
• Inzetten op practoraten en lectoraten• Opzetten gezamenlijke trainingsfaciliteiten• Aansluiting bij Centres of Expertise en Centra Innovatief Vakmanschap
• Ontwikkelen curricula• Stageplaatsen en afstudeerplaatsen• Docenten en gastdocenten• Scholing van werkenden, ‘leven lang ontwikkelen’
• Stimuleren zij-instroom
16
Impactvoorderegio’sDaarnaastgaanweverdermethetverbeterenvandeaansluitingvanonzeinfrastructuuropregionaleambitiesenkansen.Daartoekijkenwemetdesamenwerkingspartnersnaarderegionaleinvesteringsagenda’s.Webrengeninkaartwaarerbehoeftebestaatomhethuidigenetwerkvanlearningcommunitiesnogsterkerteverbindenmetregionaleinnovatiekrachtendebehoefteaannieuwescholingsinitiatievenvoorwerkenden.DetopsectorennemenhiervoorsamenmetKatapult(PTvT)enTechniekpacthetinitiatief.Allereerstishetbelangrijkoverzichttekrijgenoverdeverdelingvandecirca300publiek-privatesamenwerkingsverbandeninmboenhbooverderegio’s,topsectorenensleuteltechnologieën.DetweedestapissamenmetTechniekpactenKatapulttewerkenaandeaansluitingopderegionaleinvesteringsagenda’s.BijdeoperationaliseringhiervanzalKatapultgebruikmakenvandedoorhenontwikkeldeActiescanlearningcommunities(zietekstbox3).
Beoogdeopbrengstenvandeprogrammalijn‘Vergrotenvandeimpact’in2023• Inspelendopdemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieënzijnerin2023t.o.v.2018100
extralearningcommunitiesgerealiseerd:combinatiesvanlereneninnoverenopdewerkvloervanbedrijvenéninhetonderwijs,viaFieldlabs,Skillslabs,CoE’senCIV’s,lectoratenenpractoraten.Meteenfocusopmboenhboenlereninhetbedrijf.Ditinhechtesamenwerkingtussenonderzoek,onderwijsenbedrijfsleven.
• In(enmet)elkeregiohebbenwein2023learningcommunitiesgerealiseerdopvoorderegiobelangrijkespeerpunten,herkenbaarverankerdinregionaleinvesteringsagenda’s.DebestaandeinfrastructuurvanCoE’s,CIV’s,Fieldlabs,Skillslabsmaakthiervanonderdeeluit.Dezeinfrastructuurlegtdeverbindingtusseninnoveren,werkenenleren.
3.2Programmalijn2:KennisontwikkelenenverspreidenElketopsectorontwikkeltviazijneigenhumancapital-agendainzichtinsuccesvolleaanpakkenenleverttransparantearbeidsmarktinformatie.Daaringaanwenogmeersamenoptrekken.Datvoorkomtnietalleendubbelwerk,hetisookhardnodigomdathetonderscheidtussensectorenvervaagtenveelbedrijvenindezelfdearbeidsmarktvijvervissen.Daarnaastgaanweviagerichtonderzoekmeerbewijskrachtleverenvoordeopbrengstenvandeverbindingtusseninnoveren,werkenenleren.Totslotwillenwepragmatischehandreikingenbiedenaandemensendiehierindepraktijkaanwerken.
Volgsysteem:beteretoegangtotkennisenervaring• Omsneldejuistevoorbeelden,knelpuntenenoplossingenvoorhandentehebben,zettenwezoals
geadviseerd11,eenlichtvoetig‘volgsysteem’op.DatdoenweinoverlegmetdeMMIP’sendeorganisatiesdiedaaruitvoeringaangeven(deTKI’s)enNWO.Methetvolgsysteemhalenwekennisenervaringopwaarmeewede(door)ontwikkelingverderkunnenversnellenenverbeteren,zodatlearningcommunitiesmeerenmeeronderdeelgaanuitmakenvandeonderzoeks-eninnovatieprogrammering.Ookkomenwehiermeetegemoetaandewensvanbetrokkenenomdegerealiseerdeimpactbeterzichtbaartemaken.In2020startdeTopsectorEnergievoordemaatschappelijkeuitdagingEnergietransitie&Duurzaamheideenpilotvoordeontwikkelingvanhetvolgsysteemomhetindejarendaarnagezamenlijkmetdeanderetopsectorenopteschalennaardeanderemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieën.
Tekstbox 3: Actiescan learning communitiesOm de vorming van learning communities te versterken en te versnellen is door de topsectoren een de actiescan learning communities ontwikkeld. Dit is een dialooginstrument die bedrijven en onderwijsinstellingen helpt learning communities te bouwen in lijn met hun ambities. De topsectoren willen gaan werken met een koplopersgroep (pps-en binnen Katapult, MMIP-teams, etc) om partijen te helpen deze scan te gebruiken en zo de kennisbasis over learning communities te vergroten. Katapult zal in 2020 hier actief mee aan de slag gaan in haar netwerk.
11. LearningcommunitiesvoorMMIP’s:eenschakelvoorversnellingenversterking,Qeam,mei2019
17
• Metde(her)oriëntatievandetopsectorennaardemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieëngaandeTKI’snauwersamenwerkenenandersprogrammeren(inMMIP’s).OnderdeelvandezeprogrammeringishetinwevenvanlearningcommunitiesindeMeerjarigeMissiegedrevenInnovatieprogramma’svandetopsectorenendeonderzoeksprogramma’svanNWO.VanuitdeRoadmapHumanCapitalgaandetopsectorensamenmetdeMMIP-teamsenNWOhierinvullingaangeven.Ditkanvariërenvanhetsamenopstellenvantenderteksten,tothetvergrotenvanhetecosysteemmetspelersuitdelearningcommunities.Hetvolgsysteemondersteuntditprocesdoordeeffectenvandezeinspanningtevolgen.DeRoadmapHumanCapitalgaattevenseenprogrammaontwikkelenomdegeleerdelessenbreedbinnendecommunityvantopsectorenenNWOtedelen.
Meerbewijskracht:onderzoeksprogrammaNWOInzetisomin2020innauwesamenwerkingmetNWOeenmeerjarigonderzoeksprogrammanaardekansenenmogelijkhedenvanlearningcommunitiesvanstarttelatengaan.Hoeoptimaliserenweditconcept?Welkeveranderingenvraagtditvandewerk-enleerpraktijkinbedrijven?HetonderzoeksprogrammawordtonderdeelvanhetKennis-enInnovatiecontract2020-2023.Hetisvanbelangomdekrachtentebundelenindeprogrammatischebenaderingvanlearningcommunities,vanuitdeRoadmapHumanCapital.Detopsectorenhebbendewensomonderzoeknaarlearningcommunitiesdekomendejarenprogrammatisch,praktijkgestuurd,flexibeleneenvoudigoptezetten,innavolgingvanhetadviesvandeAdviescommissieLearningCommunities12.Dezecommissieadviseerteenprogrammaoptezettenmeteeneigenbudgetvan€30mlnovervierjaar.Hetisvoorallemaatschappelijkeuitdagingenvanbelangdathetproactieflereneenprominentereplekkrijgtinhetonderwijseninhetwerk.Hierzijngedegenkennisenpraktischeinstrumentenvoornodigzodathet(regionale)innovatievermogenvanbedrijvenenmaatschappelijkeorganisatieswordtversterkt.BinnendeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023zullendetopsectorenmetdeopbrengstenvanditonderzoeksprogrammawerkenaanhetdoorontwikkelenvanlearningcommunitiesalsinstrumentomdenoodzakelijkekennisversnellingtotstandtebrengen.
MeerenbeterearbeidsmarktinformatieOmdegebruikswaardevanarbeidsmarktonderzoekentevergroten,gaandetopsectorendezeonderzoekenzodanigafstemmendatgezamenlijkevraagstukkenintegraalkunnenwordenmeegenomen.Eenvoorbeeldhiervanishet‘OnderzoekarbeidsmarktICTmetTopsectoren’datdeHumanCapitalAgendaICTin2019heeftaangebodenaandeSER(zietekstbox4).Voordemaatschappelijkeuitdagingenkaneenvergelijkbaarinitiatiefwordengenomen.
Tekstbox 4: Breed opgezet arbeidsmarktonderzoek ICT-Topsectoren.Het arbeidsmarktonderzoek ICT met Topsectoren laat zien dat digitalisering alle sectoren onder druk zet. De behoefte aan ICT-specialisten groeit in alle sectoren. Tegelijkertijd neemt de vraag naar ICT-vaardigheden toe bij vrijwel alle functies. Een gevolg hiervan is dat de verschillen tussen beroepen afnemen. Dit maakt de arbeidsmarkt dynamischer, omdat overstappen naar andere beroepen in andere sectoren eenvoudiger wordt. De digitalisering van de arbeidsmarkt hoeft geen krimp tot gevolg te hebben. Het betekent wel dat banen en taken veranderen en dat sommige specifieke beroepen verdwijnen. Het arbeidsmarktonderzoek laat zien dat er voor het overgrote deel van de huidige beroepen goede alternatieven zijn, met behoud of zelfs toename van salaris. Dit is bijzonder relevant voor de mensen die vrezen in de toekomst hun baan te verliezen. Wel zal het nodig zijn om bij te leren op specifieke competenties die in de vorige functie niet vereist waren, maar in de nieuwe wel.
12. AdviesmeerjarigonderzoeksprogrammaLearningCommunities,AdviescommissieLearningCommunities,oktober2019.
18
Eenandermooivoorbeeldishetonlinearbeidsmarkt-dashboardvandeTopsectorHollandChemistry(www.onderwijsarbeidsmarktchemie.nl).Alstopsectorengaanweverkennenhoewemeergebruikkunnenmakenvanelkaarsinformatieenmethodieken.BijdeuitwerkingbetrekkenweookdearbeidsmarktmonitorvanTechniekpact.DaarnaastwillenwesamenwerkenmetdeSER,dievoordeActie-agendaLevenLangOntwikkelenenhetKlimaatakkoordmetROAenPBLactiefopzoekisnaaractueleenadequatearbeidsmarktinformatie.
Kansenverkennen• Methetdichtertegenelkaaraanorganiserenvaninnoveren,
werkenenlereninlearningcommunities(Fieldlabs,Skillslabs,CoE’senCIV’s)ontstaan‘hybrideleeromgevingen’meteenandererolvoordocenten,opleidersenpraktijkbegeleiders(hybridedocenten).Indeperiode2020-2023kijkenwesamennaarmogelijkeinvullingenvandezecontextrijkeleer-eninnoveeromgevingen,bijvoorbeeldindeEducationalHealthDeal,maarookindedomeinenvanEnergieenHTSM(zietekstbox5).
• Dekomendetijdverkennenwedekansendiedigitaliseringbiedtvoorhumancapitalenonderwijsenscholing.ZoisdeTopsectorEnergiein2019gestartmeteenverkenningnaareendigitaleleer-enontwikkelomgeving.Meerderetopsectorenhebbenaangegevenhierbijtewillenaanhaken.Ditinitiatiefkanbredeimpacthebbenoplerenenwerkenenoponderwijsvernieuwing.
• EenanderinspirerendinitiatiefophetvlakvanbredeimpactvandigitaliseringishetprogrammaDigivaardigindeZorg(zietekstbox6).
Tekstbox 5: Hybride leer en innoveeromgevingenBinnen het programma De Uitdaging is een masterclass ontwikkeld waarmee partijen zelf tot een actieplan voor de ontwikkeling van een contextrijke leer- en innoveeromgeving kunnen komen. Dit is gebeurd in samenwerking met VTi, Bouwend Nederland, Installatietechniek Noord-Holland, Topsector Energie en Katapult.
Tekstbox 6: Digivaardig in de ZorgIn het programma Digivaardig in de Zorg worden zorgprofessionals verleid en ondersteund hun digitale vaardigheden te verbeteren, werkgevers om hun verantwoordelijkheid te nemen. Er is een nationale kennissite ontwikkeld met leermateriaal voor zorgprofessionals in diverse zorgsectoren (www.digivaardigindezorg.nl), werkgroepen (learning communities) van managers, ICT-ers in de zorg, digicoaches/i-nurses, docenten, projectleiders, patiënten, maken ondersteunend materiaal en bouwen netwerken (www.coalitiedigivaardigindezorg.nl ). De coalitie is bottom-up ontwikkeld, elk jaar verder gegroeid en wordt steeds breder ondersteund door de werkgevers georganiseerd per regio en per sector (ouderenzorg, gehandicapten..), werknemers (individueel en vakbonden) en het ministerie van VWS.
19
Aandachtvoordekrachtvanhetmkb• Inonskennisprogrammahebbenwespeciaalaandachtvoorhetmkb.Velemiddelgroteenkleinebedrijvenzijn
sterkbetrokkenbijFieldlabs,CoE’senCIV’s.Mkb-ondernemersgevenhierwelopanderemanierenhandenenvoetenaandangroterebedrijven.Zehebbenwellichtmindercapaciteit(geeneigenstaf-units),maarkunnendoorhunkleinereschaalsnellerdeverbindingleggenmetdewerkvloer(praktisch/pragmatisch).
• Dekomendejarenbestedenwespeciaalaandachtaandeontwikkelingvaninstrumentendiemkb-ondernemersverderhelpen.SamenmetMKB-NederlandenhetministerievanEZKzorgenweinhetkadervanhetMKB-actieplanvoorpraktischehandvattenvoorhetvertalenvaninnovatiesnaarlerenenwerken.DaarbijmakenweookgebruikvandegoodpracticesuitderegelingMKB!dee.
SocialeInnovatie• Westaandekomendejarennadrukkelijkstilbijdeimpactvan
socialeinnovatie.SocialeInnovatieishetvernieuwenvandearbeidsorganisatieendearbeidsverhoudingenenhetmaximaalbenuttenvandetalentenvandewerknemersmethetoogopverbeteringvandeprestatiesvandeorganisatieendeontplooiingvantalenten.UitrecentTNO-NWO-onderzoeksprojectSocialeinnovatievoorVersnellingInnovatievermogenindelogistiekesectorbleekdattachtigprocentvandebedrijvendeafgelopentweejaaraaninnovatiehadgedaan.Echter,bijslechtsveertigprocentwerdendieinnovatiesgeadopteerddoormedewerkers.Bijtienprocentiserechtsprakevaneensociaalinnovatiefklimaat.En,interessantgenoeg,slaagdebijdiebedrijvennegentigprocentvandeinnovaties.Kortom,socialeinnovatieisvangrootbelangvoorhetlatenslagenvaninnovaties(zietekstbox7).
• Socialeinnovatiespeelteveneenseennadrukkelijkerolbijhetinnovatiebeleidvoordemaatschappelijkeuitdagingen,zoalsGezondheid&Zorg.Hetgrotethemaishierdathetwerkveldsnelverandert(bijvoorbeeldvanzorg/curatiefnaargezondheid/preventief).Hoezorgenwedatmensenkunnenmeegroeienmetveranderendeorganisatiesentaken?WebaserenonsondermeerophetgedachtegoedvanMazzucatodataandebasisstaatvanhetmissiegedreveninnovatiebeleid(zietekstbox8).
• Inhetinnovatiedomeinvandetopsectorenzienwesteedsmeerinitiatievenwaarbijdetrekkrachtopbuurt-ofwijkniveauligt(lokaleenergieopwekking,wijkaanpakgebouwdeomgeving,zorgindewijkvia‘Grozzerdammen’13,voedselvoordestad).Wegaannadrukkelijkverkennenwatheteffectisvandezefocusoplokaleinitiatievenophetopleidenenscholenvanprofessionals.Ditpastnamelijkuitstekendinonzehumancapital-aanpak:dichttegendepraktijk.Inonzerapportageszullenwehierapartaandachtaangeven.
• Waarmogelijkwillenwebinnenhetthemasocialeinnovatie–bijvoorbeeldsamenmetdeSERende‘ActieagendaLevenLangOntwikkelen’–demogelijkhedenverkennenvaneeninclusievearbeidsmarkt.WehebbenalletalentinNederlandnodigomonzeambitiesterealiseren.Wezullenverkennenwelkebijdragedetopsectorenmetdelearningcommunitieshieraankunnenleveren.
Tekstbox 7: Actieplan Sociale Innovatie LogistiekDe Topsector Logistiek heeft afgelopen jaar een gezamenlijke visie en een actieplan ontwikkeld om sociale innovatie bij bedrijven te bevorderen. Dit met het oog op een duurzame, aantrekkelijke en excellente logistieke sector. In het actieplan zijn onderzoeks-, innovatie- en implementatieprojecten opgenomen voor de periode medio 2018-2023. Het doel is om op onderbouwde wijze kennis te ontwikkelen en richting te geven aan sociale innovatie in de logistiek, maar bovenal om tot gefocuste en gezamenlijke actie aan te zetten.
Tekstbox 8: MazzucatoMariana Mazzucato is auteur van het Independent Expert Report ‘Governing Missions in the European Union’ (juni 2019). Over missiegedreven innovatiebeleid zegt zij: ‘My work is focused on the relationship between innovation and the direction of growth, with emphasis on rethinking the public sector’s role to ensure growth is more innovation-led, inclusive and sustainable. I work with global leaders on ‘mission oriented’ policies, which can steer solutions towards grand challenges from the battle against climate warming to building resilient health systems.’ (https://marianamazzucato.com/)
13. In‘Grozzerdammen(‘GROZ’ishetomgekeerdevan‘ZORG’)staatdeGvanGezondheidvoorop.
20
Verwachteopbrengstenvandeprogrammalijn‘Kennisontwikkelenenverspreiden’in2023• DetopsectorengaannauwsamenwerkenmetNWOvooreenmeerjarigeprogrammeringoponderzoek
naarlearningcommunities.• Arbeidsmarktinformatiewordteffectieverenmeerintegraalbenaderd.Topsectorennemenelkaars
vragenenaandachtspuntenmeeinhunonderzoekenendepartnerswordenvanbeterbruikbareinformatievoorzien.
• Eriseengezamenlijkvolgsysteemvoorhetophalenvangoedevoorbeeldenenervaringen.Ditbiedtmensenindepraktijkconcretehandvattenomaandeslagtegaan.
• Deontwikkelingvandigitaleleer-enontwikkelomgevingendiebinnendetopsectorenbreedkunnenwordentoegepast,isversneld.
• Hetkennisprogrammazorgtvooreenkwantitatiefenkwalitatiefrobuusteonderbouwingvan(toekomstige)aanpakken.
• Zichtbareinzetopsocialeinnovatieendenoodzaakvandeinzetophumancapitaldaarbij.
3.3Programmalijn3:Mobiliserenenversnellen
VersnellingalshartvandecommunicatiestrategieDeopbrengstenuitdeprogrammalijnen2en3stellenonsindeperiode2020-2023instaatonzevisieenervaringennogbeteruittedragen.Onzevisieisduidelijk:hetverbindenvaninnoveren,werkenenlerenversneltinnovatieendraagtbijaanhetinnovatievermogenvanbedrijvenenmaatschappelijkeorganisaties.Dezeboodschapgaanwemetgerichteactiviteitenuitdragen.Ditwillenweprofessioneelenonderbouwddoenendaaromontwikkelenwehiervoorindeeerstehelftvan2020eencompactecommunicatiestrategie.Vooralsnoggaanweuitvandevolgendeonderdelen.
Opdebühne:gezamenlijkuitdragen• Indeverschillendeconferentiesdiewealstopsectoren
organiseren,kiezenwevooreenbredeinzetenpresentatie.ZotredenwebijdeEnergyOutlook-conferentievandeTopsectorEnergiegezamenlijkoponderdevlagvanhetthemaEnergietransitie&Duurzaamheid,evenalsbijdearbeidsmarktconferentievanGroenpact.Ookanderetopsectorendoenvoorstellenomindekomendeperiodehieringezamenlijkoptetrekken.
• In2020strevenwenaareengezamenlijkeconferentievoorHR-managersmetVNO-NCW.
• Metsectororganisaties,hetministerievanEZKenMKB-Nederlandverkennenwehoewemkb-ondernemersviabeproefdekanalenhetbestekunnenbereikenmetonzeervaringen.BijvoorbeelddoorhetbetrekkenvanondernemersuitderegelingMKB!dee.
• Uiteraardtredenweopendragenwebijaanconferentiesvanonzepartners.ZovormenwemetdetopsectoreneenvastonderdeelvandeKatapultdag(met300publiek-privatesamenwerkingsverbandeninmboenhbo),deTechniekpactdagenconferentiesmetdeSERover‘levenlangontwikkelen’.Ookmakenwegraagdeeluitvande(jaarlijkse)conferentiesvanbranchesensectoren.
21
Laatvooralanderenoveronsspreken:publicatiesenwebsiteMetdeimpulsdieweaanonskennisprogrammagevenmakenwekennisenresultatenzichtbaarentoegankelijk.Datdoenweviaonzewebsiteenwaarnodigmetpublicaties.Nogbelangrijkerisdatweindeperiode2020-2023investerenin‘content’en‘modules’diewebeschikbaarstellenaanonzestakeholders.Zijkunnendaargebruikvanmakeninhuncommunicatiemet‘eigen’bedrijveneninstellingen(endorsementstrategie).
ParticipereneninvestereninnetwerkenWeparticipereninnetwerkenenzorgendaarvoortoegevoegdewaarde.Datdoenwedooronzekenniseninzichtentedelenéndooronzeinfrastructuursteedsteverbindenmetrelevantebeleidstrajecteneninitiatievenvananderen.ZoparticiperenweindeActie-agendaLevenLangOntwikkelenenhetSkillsplatformvanOCWendoenwemeeindeTaakgroepArbeidsmarktenScholingvanhetKlimaatakkoordendedaaraangerelateerdesectortafels.Ookregionaaldoenwedit,viaonzeFieldlabsenSkillslabs,insamenwerkingmetTechniekpactendooronzeinzetinderegionalehotspotsenRegiodeals.OoktrekkenwedebandenmethetplatformvansamenwerkendeO&O-fondsenaan.(Zietekstbox9)
Aandachtvanenvoorde‘toekomstbehendigeprofessional’Inonzemissiestaatookdatwealstopsectorenmetonzehumancapital-aanpakvanbetekeniswillenzijnvoordeprofessionalsdieinonzesectorenwerken.Dezelijnontwikkelenweindekomendeperiodeondermeerviarolmodellen(samenmetPlatformTalentvoorTechnologie).Ookverkennenwedeinzetvanprofessionalsalskennisbron:watzienjullie,watlijktjulliebelangrijkindehumancapital-aanpakvandetopsectoren?Deeerstestapishetinitiatief‘Toekomstbehendigeprofessional’.Samenmetprofessionalsencommunicatie-expertszorgenwevoorinspiratiedoorconcreettelatenzienwelkenieuwerollenenbanenontstaanendoorwelkeskillsenkennisdezewordengekenmerkt.Geendrogekost,maarverhalenvanechteprofessionalsuitdepraktijk.Voorbeeldenzijntevindenindelijn‘constructievejournalistiek’vandeTopsectorEnergie.
Beoogdeopbrengstenvandeprogrammalijn‘Mobiliserenenversnellen’in2023• Eenonderbouwdecommunicatiestrategie.• Wemikkenopeenverdubbelingvanonsbereikonderpartners.• Eenjaarlijkse‘kalenderenagenda’metconferentieswaardehumancapital-aanpakvantopsectorenen
deresultatenervansystematischwordenuitgedragenenwaaruitwisselingplaatsvindtoverdevraaghoeeenolievlekwerkingopgangkanwordengebracht.
• Contentvoordecommunicatieoverderesultatenvandehumancapitalaanpakviaonzepartners.• Strategischeinzetvaneninnetwerkengerichtophumancapitalendestimulerenderandvoorwaarden
daarvoor.• ‘Professionalvandetoekomst’:eennetwerkvanprofessionalsdieaanspreekbaarenbenaderbaarzijnals
rolmodelofalsinspiratorvoortoekomstigeontwikkelingen.
Tekstbox 9. Participeren in netwerken.De noodzaak van ‘een leven lang ontwikkelen’ is een speerpunt in de human capital-agenda’s van alle topsectoren. Daarom zien we dit als een belangrijke actielijn. Een specifieke activiteit is dat we samen met initiatiefnemer CA-ICT inzetten op een update van het arbeidsmarktonderzoek ICT, met deelname van alle topsectoren, zodat dit onderzoek als monitoring kan dienen. Ook zetten we samen met alle relevante stakeholders in op bredere bewustwording bij werkgevers, werknemers, onderwijs/opleiders en overheid voor actie op een ‘leven lang ontwikkelen’. Dit doen we onder andere door gezamenlijke bijeenkomsten rond dit thema te organiseren en concrete handvatten voor continue bijscholing te ontwikkelen en te verspreiden. Partners zijn onder meer de ministeries van SZW, OCW, BZK en EZK, de SER en de samenwerkende O&O-fondsen.
22
23
4Activiteiten en organisatie
24
4. Activiteiten en organisatieDeoverkoepelendeaansturingvandeRoadmapHumanCapitalisinonderstaandschemaweergegeven.
Topteams en Boegbeelden
Verbinding met Boegbeelden
voor Roadmap
Lid van Landelijke Regiegroep
Techniekpact
Roadmap Human Capital (coördinatoren-overleg)
Ondersteuning door PTvT (projectuitvoering)
Coördinatoren HCA
Ener
gie
Crea
tiev
e In
dust
rie
Hig
h Te
ch S
yste
men
& M
ater
iale
n
Agr
i & F
ood
Life
, Sci
ence
& H
ealt
h
Tuin
bouw
& U
itga
ngsm
ater
iale
n
Chem
ie
Logi
stie
k
Wat
er &
Mar
itie
m
dutc
h di
gita
l del
ta
BoegbeeldRoadmap Human
Capital
Deroadmapwordtopgesteldenaangestuurddoordehumancapital-coördinatorenvandetopsectoren.Bijderealisatiespelen‘trekkers’eenbelangrijkerol(ziedetabelverderopindezeparagraaf).Dezezijnevenwichtigverdeeldoverdeverschillendecoördinatoren.DecoördinatorenwordenondersteunddoorprojectuitvoeringviaPlatformTalentvoorTechnologie(PTvT).Deprojectuitvoeringwerktinopdrachtvandetopsectorenenlegtaanhenverantwoordingaf.DetopsectorenzullenvoordeprojectuitvoeringvandeRoadmapHumanCapitaleenprofielopstellen.HetministerievanEZKneemtdeelaanhetbredeoverleg,metnamevoorinhoudelijkeenprocesmatigeafstemming.Bestuurlijkerepresentatieinrelevantegremia(zoalsLandelijkeRegiegroepTechniekpact)gebeurtviahetBoegbeeldRoadmapHumanCapitalTopsectoren.Hijisookaanspreekpuntvoor-ennamensdeBoegbeeldenophetonderwerphumancapitalaanpaktopsectoren.
Energie
Trekkers
Gerichte teams voor programmering op
Maatschappelijke Uitdagingen,
SleuteltechnologieënKlimaat en regio’s etc.
SturingPeriodiek overleg
Human Capital Coördinatoren
+EZK+
Projectuitvoering
Programmering Maatschappelijke
Uitdagingen
ProgrammeringSleuteltechnologiëen
Afstemming Klimaat/SER,
Groenpact, Industrie en Arbeidsmarkt Zorg
Input Topsectoren voor regionale agenda’s en nieuwe beleidsthema’s
Onderzoek, monitoring en communicatie
Planning, organisatie, begroting
Creatieve Industrie
High Tech Systemen & Materialen
Agri & Food
Life, Science & Health
Tuinbouw & Uitgangsmaterialen
Chemie
Logistiek
Water & Maritiem
dutch digital delta
Wisselwerking met individuele HCA's en
wederzijdse versterking tussen activiteiten Roadmap Human
Capital en de eigen HCA's van de topsectoren
Topteams en Boegbeelden
Verbinding met Boegbeelden
voor Roadmap
Lid van Landelijke Regiegroep
Techniekpact
Roadmap Human Capital (coördinatoren-overleg)
Ondersteuning door PTvT (projectuitvoering)
Coördinatoren HCA
Ener
gie
Crea
tiev
e In
dust
rie
Hig
h Te
ch S
yste
men
& M
ater
iale
n
Agr
i & F
ood
Life
, Sci
ence
& H
ealt
h
Tuin
bouw
& U
itga
ngsm
ater
iale
n
Chem
ie
Logi
stie
k
Wat
er &
Mar
itie
m
dutc
h di
gita
l del
ta
BoegbeeldRoadmap Human
Capital
25
Activiteiten2020enverder,evaluatieenperiodiekeherijkingUiteraardverifiërenweperiodiekofwenogopkoerszijnmetonzeaanpakenofnieuweonderwerpenextraprioriteitvragen.Opgronddaarvanzalbijstellingplaatsvinden.Onderstaandetabelgeefteeneerste,globaleindicatievandemanierwaaropdeplannenvoor2020-2023inconcreteactiviteitenwordenvertaald.Westellenjaarlijkseenverderuitgewerktjaarplanop.Voordekomendeperiodelaatonderstaandoverzichtzienwelketopsectorvoorwelkeactiviteitheteersteaanspreekpuntisenhoediedecollega-topsectorenzalbetrekken.
Acties TrekkersVergrotenvandeimpactMetpartnersanalysesopstellenenactiesuitwerkenvoordemaatschappelijkeuitdagingenensleuteltechnologieën.Aanjagenlearningcommunitiesopterreinendienodigzijn.
Zieonderstaandetabel,met‘vooruitgeschoven’topsectoren
Deverbindingmetregionaleinvesteringsagenda’sversterkenenaanjagenlearningcommunitiesmetregionalepartners.Daartoedeelnemenaanwerk-enstuurgroepenmaatschappelijkeuitdagingen,sleuteltechnologieënenarbeidsmarkt-enscholingstafels.KennisontwikkelenenverspreidenPilotvolgsysteemontwikkelen EnergieViaonderzoeksprogrammaNWOonderzoeksmiddelen‘aansturen’
Energie,LogistiekenHealth
Arbeidsmarktinformatiestroomlijnen Chemie,dutchdigitaldelta,werkgroepenprojectuitvoeringviaPlatformTalentvoorTechnologie(PTvT)
PilotDigitaleLeeromgevingenverkenningdigitaliseringuitvoeren
Energieendutchdigitaldelta
Verkenningcontextrijkeleer-eninnoveeromgevingenuitvoeren
Agri&Food/Groenpact
Verkenningmkbopstellen HTSMVerkenningsocialeinnovatieuitvoeren LifeSciences&Health,LogistiekMobiliserenenversnellenCommunicatiestrategieuitwerken
Werkgroep,communicatieadviseursenprojectuitvoeringviaPTvT
WebsiteenpublicatiesonderhoudenUitdragenvanderesultatenopeigenengezamenlijkeevenementen,zoveelmogelijkinsamenwerkingmetpartnersPermanentverbindenenversnellenenverankerenvandehumancapitalaanpakinandereinnovatieprogramma’s
WerkgroepenprojectuitvoeringviaPlatformTalentvoorTechnologie(PTvT)metEnergieendutchdigitaldeltaalstrekkers
Uitvoeringpilots‘Deprofessionalcentraal’ LifeSciences&HealthBestuurlijkvertegenwoordigingBestuurlijkerepresentatieinrelevantegremia(zoalsRegiegroepTechniekpact)enaanspreekpuntvoor-ennamensdeBoegbeeldenvoordehumancapitalaanpaktopsectoren
BoegbeeldRoadmapHumanCapitalTopsectoren
Ondersteuningalletrajecten,organisatieencoördinatieCoördinatieuitvoeringroadmap,trekkersondersteunen,werkgroepenfaciliteren,strategischethema’saanjagen,overleggenhumancapitalcoördinatorenvoorbereiden,verzorgenrapportagesenpublicaties
ProjectuitvoeringviaPlatformTalentvoorTechnologie(PTvT)
26
Vergrotenvandeimpact Trekkers OverigbetrokkenEnergie&Duurzaamheid Energie Chemie,HTSM,Agri&Food/Tuinbouw&
Uitgangsmaterialen,Logistiek,dutchdigitaldelta,Water&Maritiem,CreatieveIndustrie
Gezondheid&Zorg LifeSciences&Health Logistiek,dutchdigitaldelta,CreatieveIndustrie,Chemie,Agri&Food
Landbouw,Water&Voedsel Agri&Food/Tuinbouw&Uitgangsmaterialen
Water&Maritiem,Chemie,Energie,dutchdigitaldelta,LifeSciences&Health
Veiligheid HTSM/dutchdigitaldelta Chemie,Energie,CreatieveIndustrie,Water&Maritiem
CirculaireEconomie Chemie Water&Maritiem,CreatieveIndustrie,HTSM,Agri&Food,Tuinbouw&Uitgangsmaterialen,dutchdigitaldelta,Energie
Sleuteltechnologieën HTSM/dutchdigitaldelta CreatieveIndustrie,Chemie,EnergieTaakgroepArbeidsmarkt&ScholingKlimaatakkoord
Energie Alletopsectoren
Regio’s dutchdigitaldelta/Chemie/HTSM
Alletopsectoren
27
28
29
5Capaciteit en inzet
30
5. Capaciteit en inzetDekomendevierjaarwillendetopsectorenzichdoorontwikkelenendehumancapital-aanpakaanrelevantielatenwinneninrelatietotdeeconomischekansenvandemaatschappelijkeuitdagingen,sleuteltechnologieënenregio’s.Ditvraagtnogmeeronderlingesamenwerkingopdezedomeinen,zoalsbeschrevenindezeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023.• Dezeomslagis–zekerindeeerstejaren–alleenterealiserenmeteengrotereenmeerproactieveinzetvande
topsectoren.DieisookhardnodigomeenstevigekoppelingtemakentussendevoornemensindezeRoadmapendeindividuelehumancapital-agenda’s(HCA’s).Opditmomentvarieertdeinzetvan1tot3dagenperweekpertopsector(voordeeigenHCAéndeRoadmap).Voordeperiode2020-2023vragenwijvanalletopsectoreneenminimaleinzetvan3dagenindeweek(0,6fte)omdegewensteomslaginprogrammeringtemaken.Elketopsectorinvesteertdaarvanminimaal0,2fteindegezamenlijkeRoadmap-activiteiten.
• DeuitvoeringvandeactiviteitenindezeRoadmapHumanCapitalvragenommeerregieencoördinatie.Ookmoetdeondersteuningvandecoördinatorenwordenversterkt.Daaromzalmetingangvan2020deprojectuitvoeringwordenverzwaardenopgehoogdnaarca1,0fte.Tevenswordterinhettotaalvandeprojectuitvoeringadditioneleruimtevoorzienomtestimulerendatvanuitandereprogramma’sdesamenhangmetdezeRoadmapeffectiefkanwordeningevuld.Ditbetreftondermeerprogramma’salsTechniekpact,Katapult,MKB!dee,SterkTechniekOnderwijsen(hybride)docenten.Uiteraardkunnenditookandereprogramma’szijn.DeprojectuitvoeringzalvanuitPlatformTalentvoorTechnologiewordeningevuld.DetopsectorenenPlatformTalentvoorTechnologiebesluitengezamenlijkoverdedefinitieveomvangeninrichtingvandeprojectuitvoeringendeaanstellingvandeprojectleiding.
• Metdecommunicatieadviseursvandetopsectorenwillenwekomentotgerichteondersteuningvoorhetontwikkelenenbijhoudenvandecommunicatiestrategievandezeroadmapendecontinuevertalingdaarvannaarcommunicatie-activiteiten.Wedenkenaanééncommunicatieadviseurvaneenvandetopsectoren,dienamenshetcollectiefvoor0,2ftederoadmapondersteuntendezeagendeertinhettopsectoren-communicatieoverleg.
31
PersonelecapaciteitenoutofpocketkostenRoadmapHumanCapital2020-2023 Activiteit Gevraagde
dekking2020 2021 2022 2023
Fte/urenhumancapitalinzet10topsectoren
Topsectoren 10x0,6fte 10x0,6fte 10x0,6fte 10x0,6fte
• ProjectuitvoeringPTvT:ca1FTe
• Stimuleringsmiddelenselectiefintezettenvoorandereprogramma’somsamenhangensynergieterealiserenmetdezeRoadmap
EZKentopsectoren
k€200 k€200 k€200 k€200
Overigekostenonderzoekcommunicatie/derden
k€200 k€200 k€200 k€200
Communicatie-adviseurtopsectoren
Vanuithuidigecapaciteitcommunicatietopsectoren
0,2fte 0,2fte 0,2fte 0,2fte
• Devermeldebedragenbetreffendegevraagdeinzetvanpartijen.• Elketopsectorwordtgevraagdomvoordeperiode2020-2023jaarlijks0,6ftecapaciteitterbeschikkingte
stellenvoordeeigenhumancapitalcoördinator.Daarnaastwordtelketopsectorgevraagdjaarlijksk€20vrijtemakenvoor‘overigekosten’.
• TopsectorenhebbenEZKgevraagdomeentransitiebijdragevank€200perjaarvoorderealisatievandeambitiesindezeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023,onderandereintezettenvoorzwaardereondersteuningencoördinatievanuitPlatformTalentvoorTechnologie.
• Metk€400perjaareneenrobuusteinzetvanhumancapitalcoördinatoreninelketopsector,diezichinzettenopinitiëren,ontwikkelen,programmeren,aanjagenenverbinden,isereenpassendeslagkrachtvoorhetrealiserenvandehogeambitiesindevoorliggendeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023.
Voordeinvesteringenindelearningcommunitieszelfgaanwevoorlopiguitvandekkingviahetreguliereinstrumentarium:deindividuelehumancapitalagenda’s,debijdragenuitafzonderlijkereguliereinnovatieprogramma’sdiedeverbindingtusseninnovatie,werkenenlerenmogelijkmakenenlandelijkeenregionalestimuleringsregelingen.Nauitwerkingvande‘omslag’(hettransitiejaar)bekijkenweofdeinbrengvoldoendedekkinggeeftvoordezebenodigdeinvesteringenindelearningcommunities.
32
33
6Samenvattend: win-win-win
34
6. Samenvattend: win-win-winTussennuen2023verzettenwesamenveelwerk,metaansprekenderesultaten:• Resultaatvanonzegezamenlijkeinzetishetperspectiefdatdebeschikbaarheidvaneengoedopgeleide
beroepsbevolkingminderdannueenbelemmerendefactorisvoorhetrealiserenvandegeformuleerdeeconomischeenmaatschappelijkeambities.
• Samenmetdepartnersopdemaatschappelijkeuitdagingen,desleuteltechnologieëneninderegio’srealiserenwe100extralearningcommunitiesinhechtesamenwerkingtussenonderzoek,onderwijsenbedrijfsleven.Opdezeplaatsenliggendekwaliteitendesnelheidwaarmeeinnovatieswordengeïmplementeerd,aantoonbaarhogerdanopandereplaatsen.
• Wezorgendatdeverbindingmethumancapitaleennietmeerwegtedenkenonderdeelwordtvanalleinnovatieprogramma’s.
• Werealiserendatdebenaderingvialearningcommunitiesendehumancapital-infrastructuurvandetopsectoreneenerkendengewaardeerdonderdeelvormenvanlandelijkeénregionaleaanpakkeneninvesteringsagenda’s.
• Werichteneenkennisprogrammaindat(toekomstige)aanpakkenkwantitatiefenkwalitatiefrobuustonderbouwtendatbeteraantoontdatinvestereninhumancapitalrendeert.
Webeogeneenmooiemultiplieruitdezeinzet:• Inzetvandetopsectorenis-samenmetNWO-navolgingtegevenaanhetadviesvandeAdviescommissie
LearningCommunities.Dezecommissieadviseerteenflexibelenpraktischingerichtonderzoeksprogrammaoptezettenmeteeneigenbudgetvan€30mln.overvierjaar.
• Viaonzepartnersbeschikkenweovereennetwerkvanmeerdan300publiek-privatesamenwerkingsverbandeninhboenmbo,eensamenwerkingmet5landsdelenvanhetTechniekpacteneennetwerkvan2.000bedrijvenen1.000scholeninhetprimairenvoortgezetonderwijs.
• Wesluitenaanopnationaleenregionalebeleidsontwikkelingenenopallerelevanteinitiatievenvanpartners,zoalsLevenLangOntwikkelen,hetKlimaatakkoordenGroz.
• ViadeprogrammeringopdemaatschappelijkeuitdagingenendesleuteltechnologieënkunnenTopconsortiavoorKennisenInnovatie,hetonderzoeksveld,hetbedrijfslevenenhetonderwijsmeteenrelatiefkleineinzetvanmiddeleneengrootverschilmaken.Doorhetsluitenvandedriehoekinnoveren-werken-lerenvergrotenzedeimpactvandeinnovatiediehardnodigisvooreenwendbareresponsopdearbeidsmarkt.
Dezegezamenlijkeaanpaklevertdriemaaleenwinop:• WIN:Dehumancapital-aanpakisrobuustensamenhangendenmaaktconcreetimpactindepraktijkvan
bedrijvenenonderwijs.• WIN:Doordeverbindingmethumancapitalkrijgtdeinspanningopinnovatiemeerrendementenlevertdeze
snellerresultaat.• WIN:Metdezeinzetbrengenwehetrealiserenvanonzeeconomischeenmaatschappelijkeambitiesin2023een
stukdichterbij.
Kortom:samenaandeslag!
35
36
Uitleg van begrippen en afkortingen• CA-ICT:Centrum-ArbeidsmarktICT.OpleidingsfondsvoordeICT.• CIV:CentravoorInnovatiefVakmanschap.Samenwerkingtussenmbo-onderwijsinstellingenenbedrijvenom
innovatievevakluiafteleveren.• CoE:CentresofExpertise.Publiek-privateofpubliek-publiekesamenwerkingsverbandentussenhogescholenen
werkveld,meteenscherpefocusopeenmaatschappelijkeuitdaging(zoalsenergietransitie,voedselofzorg.• ddd:dutchdigitaldelta(eenvandetopsectoren)• EducationalHealthDeal:Afsprakentussenoverheiden(private)partijenomzorginnovatiesbreedtekunnen
uitrollen.• EZK:MinisterievanEconomischeZakenenKlimaat• Fieldlabs:PraktijkomgevingenwaarinbedrijvenenkennisinstellingendoelgerichtSmartIndustryoplossingen
ontwikkelen,testenenimplementeren.• Groenpact:Platformvoorsamenwerken,kennisdelenenversnellenophetgebiedvanactuelemaatschappelijke
themaindegroenesector.Ruim40partijenuitbedrijfsleven,onderwijsenoverheidvormendefunderingvanditpact.
• GROZ:InitiatiefvanHealthHolland,staatvoordekantelingvanonzegezondheidszorgeniseennationalesamenwerkingophetgebiedvandemaatschappelijkeuitdagingGezondheidenZorg.BinnenGROZslaanburg-ers,zorgprofessionals,ondernemers,wetenschappers,financiersenoverheiddehandenineen,zoweloplokaalalsnationaalniveau)
• HCA:HumanCapitalAgenda,waarinelketopsectorzijneigenambitiesvoordehumancapitalaanpakbeschrijft.• HTSM:HighTechSystemsandMaterials(eenvandetopsectoren)• I&W:ministerievanInfrastructuurenWaterstaat• Katapult:Netwerkvanmeerdan300-publiek-privateofpubliek-publiekesamenwerkingsverbandentussen
onderwijsenbedrijfsleven.Doelstellingisomdesamenwerkingtussenonderwijs,bedrijfslevenenmaatschappijteverbeteren.
• KIA:KennisenInnovatieagenda• KIC:Kennis-enInnovatiecontract.Contracttussenbedrijven,maatschappelijkeinstellingen,kennispartijenen
overhedenoverhunfinanciëleinzetopdebelangrijkeinnovatiethema’svooreenaantaljaren.• LearningCommunities:Conceptwaarbijonderzoek&innovatie,werkenenlerendichttegenelkaaraanzijn
georganiseerd.MetFieldlabs,Skillslabs,CentresofExpertiseenCentravoorInnovatiefVakmanschap,lectoratenenpractoraten,gevenwedaarindepraktijkvormaan.
• Livinglabs:Gebruikersgericht,open-innovatieecosysteem,vaakopererendineenregionalecontext,waaringelijktijdigeonderzoeks-eninnovatieprocessenwordengeïntegreerdineenpubliek-privatesamenwerking.
• LNV:ministerievanLandbouw,NatuurenVoedselkwaliteit• Maatschappelijkeuitdagingen:HetKabinetheefteenconcreetaantalmissiesgeformuleerdopviermaatschap-
pelijkeuitdagingen,sleuteltechnologieënenhetthema‘Verdienvermogen’.Alsmaatschappelijkeuitdagingenzijngeformuleerd:Energietransitie&Duurzaamheid,Gezondheid&Zorg,Landbouw,Water&VoedselenVeilig-heid.
• MKB:midden-enkleinbedrijf.• MKB!dee.StimuleringsprogrammavanEZK.Lerendnetwerkvoorinnovatieveondernemersgerichtophetmeer
investereninscholingenontwikkelingvanhuidigentoekomstigwerkende.• MKB-Nederland:ondernemersorganisatievoormiddenenkleinbedrijf• MMIP’s:MeerjarigeMissiegedrevenInnovatieprogramma’s.Programma’sdierichtinggevenaanbepaalde
ontwikkeldoelenvandeviermaatschappelijkeuitdagingendiedoorEZKvoorhetinnovatiebeleidzijngeformu-leerd.Dezezijngeformuleerdopdethema’sEnergietransitie&Duurzaamheid,GezondheidenZorg,Landbouw,WaterenVoedsel,VeiligheidenopSleuteltechnologieën.OokophetthemaVerdienvermogenwordennogMMIP’sgeformuleerd.
• NWO:NederlandseOrganisatievoorWetenschappelijkOnderzoek.Hoofdtaakishetfinancierenvanweten-schappelijkonderzoekaanNederlandsepubliekeonderzoeksinstellingen,inhetbijzonderdeuniversiteiten.
37
• O&O-fondsen:Opleiding-enOntwikkelingsfondsen,bestuurddoorsocialepartners,dietotdoelhebbenomdewerkingvandesectoralearbeidsmarktenteoptimaliserenendathetaanbodenhetniveauvandevakbekwaam-heidvan(potentiële)werknemersoppeilblijft.
• OCW:ministerievanOnderwijs,CultuurenWetenschappen• PBL:PlanbureauvoordeLeefomgeving.Hetnationaleinstituutvoorstrategischebeleidsanalyseophetgebied
vanmilieu,natuurenruimte.• PTvT:PlatformTalentvoorTechnologie.Publiek-privatesamenwerkingvanwerkgevers-enwerknemersor-
ganisatiesendeministeriesvanOCW,EZKenSWZ,waarbinnendekennisenervaringvanTechniekTalent.nu,PlatformBètaTechniekenTecWijzerisgebundeld.
• RHC:RoadmapHumanCapital.Dezenotitiewaarindetopsectorenhungezamenlijkeinzetenaanpakopdehumancapitalvraagstukkenhebbenweergegeven.
• ROA:ResearchcentrumvoorOnderwijsenArbeidsmarkt• SER:SociaalEconomischeRaad• Skillslabs.Onderwijsvoorzieningengerichtopdeontwikkelingenuitvoeringvanhetvaardigheidsonderwijs.• Sleuteltechnologieën.ResultaatvandeanalysevantechnologieëndievanbelangzijnvoordeNederlandse
economieen/ofdieactueleentoekomstigemaatschappelijkeuitdagingenkunnenoplossen.• SterkTechniekOnderwijs(STO):Programmaensubsidieregelinggerichtophetstimulerenvanhettechnie-
konderwijsophetvmbo.• SZW:ministerievanSocialeZakenenWerkgelegenheid• T&U:TuinbouwenUitgangsmaterialen(eenvandetopsectoren)• Techniekpact.Programmagerichtophetverbeterenvandeaansluitingvanhetonderwijsopdearbeidsmarkt
indetechnieksectorenhetdaarmeeterugdringenvanhettekortaantechnischpersoneel.InhetTechniekpactstaanconcreteafsprakentussenbedrijfsleven,onderwijsenoverheid.
• TKI’s:TopconsortiavoorKennisenInnovatie.IndeTKI’szoekenondernemersenwetenschappersvandenegentopsectorensamennaarmanierenomvernieuwendeproductenendienstenopdemarkttebrengen.
• DeUitdaging.Alliantievandembo-instellingeninNederlandomvoldoendegoedevakmensenopteleidendiekunnenomgaanmetdeenergie-oplossingenvandetoekomst.
• VNO/NCW:ondernemersorganisatie.Behartigtdebelangenvanhetbedrijfslevennamensde185.000bedrijvendieviabrancheorganisatieslidzijnennamensderechtstreeksaangeslotengroteondernemingen.
• VWS:ministerievanVolksgezondheid,WelzijnenSport
38
Coördinatoren human capital van de topsectorenDeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023wordtuitgevoerddoordegezamenlijketopsectoren.MeeroverdezeRoadmapHumanCapitalkuntuvindenoponzewebsitewww.topsectoren.nl/human-capital.
OnderstaandstaandecontactgegevensvandecoördinatorenhumancapitalvandebetrokkentopsectorenendeprojectuitvoeringdiehenviahetPlatformTalentvoorTechnologiedaarbijondersteunt.
Topsector Coördinator GegevensEnergie MarshaWagner [email protected] CoendeGraaf [email protected] HannekeHeeres [email protected] OnnodeVreede [email protected] RenéMontenarie [email protected] KlaasBoer [email protected]&Uitgangsmaterialen KlaasBoer [email protected]&Maritiem ElseBoutkan [email protected] YolandedeHeus [email protected] YolandedeHeus [email protected] MarionSieh [email protected]
39
40
ColofonDeRoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023iseengezamenlijkeuitgavevandenegentopsectoren,dutchdigitaldeltaenPlatformTalentvoorTechnologie.
RealisatieMarshaWagner,topsectorEnergieCoendeGraaf,topsectorHTSMHannekeHeeres,topsectorLifeSciencesandHealthOnnodeVreede,topsectorChemieRenéMontenarie,dutchdigitaldeltaKlaasBoer,topsectorenAgri&FoodenTuinbouw&UitgangsmaterialenElseBoutkan,topsectorWater&MaritiemYolandedeHeus,topsectorenLogistiekenCreatieveIndustrieMarionSieh,PlatformTalentvoorTechnologieSjorsRozemeijer,MinisterievanEconomischeZakenenKlimaatHenkvanTerwisga,VanAdvies
EindredactieSuzanneVisser,CommunicatiebureauPerspekt
VormgevingEmielvanderLogt,Grafitek
Oktober,2019
www.topsectoren.nl
©verveelvoudigenistoegestaan(graag!)mits‘RoadmapHumanCapitalTopsectoren2020-2023’alsbronvermeldingwordtvermeld.
