Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Overzicht

• Wat is ruilverkaveling (RVK)? • Procedure • Historiek, stand van zaken en vervolgtraject • Blokgrens • Ontwerp ruilverkavelingsplan • Financiering • Ter inzage legging • Hoe reageren?

2

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Wat is ruilverkaveling?

3

Herinrichting van (hoofdzakelijk) agrarisch gebied door o.a. • Verbeteren van de landbouwstructuren (grotere en regelmatige percelen,

dicht bij bedrijfszetel, grotere huiskavel, betere ontsluiting en afwatering); • Verbeteren van waterkwaliteit; oplossen van lokale wateroverlast; • Aanleg van veilige fiets- en wandelpaden; • Verbeteren van landbouwwegen; • Natuur- en landschapsherstel en -ontwikkeling

Flankerend beleid bij diverse projecten: Parkbos Gent, Stadsbos Deinze, Hospicebossen

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Procedure: twee fasen

4

Onderzoek naar het nut • Planvorming • Milieu-Effecten-Rapport • Openbaar onderzoek

Uitvoering • Herverkaveling • Wegen- en waterwerken • Landschapszorg • …

Ministeriële Besluiten: nuttigverklaring + oprichting commissie van advies en ruilverkavelingscomité

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Historiek

Februari 2006: Minister-president Leterme bezoekt Parkbos in kader van plattelandstoer

• Vraag naar flankerende maatregelen landbouw in de regio

• Optimale inrichting landbouwgebieden: deblokkering ruilverkaveling Scheldekant

Ministerieel Besluit 3 juli 2006: • Uitbreiding onderzoek naar het nut

(Deinze, Nazareth, De Pinte, Gent, Sint-Martens-Latem)

• Uitbreiding opdracht coördinatiecommissie

• Actualisatie toepassingsgebied recht van voorkoop in kader van ruilverkaveling

5

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Historiek

• 2007 - 2014: • Studiewerk, veldinventarisaties;

• Overleg met gemeentebesturen, provincie, Vlaamse administraties;

• Overleg met organisaties o.a. natuurvereniging, landbouworganisaties;

• Opstellen ontwerp ruilverkavelingsplan;

• Opmaak plan-MER door extern deskundigen

6

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Vervolgtraject

5 februari 2014 - 6 maart 2014:

• Openbaar onderzoek ontwerp RVK-plan en plan-MER (sinds 6 januari 2014)

Maart - april 2014: • Onderzoek bezwaren - overleg met partners o.a. gemeentebesturen

• Eindadvies coördinatiecommissie

Medio 2014: • Nuttigverklaring minister?

Vanaf 2015: uitvoering?

7

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Opmaak voorstel van blokgrens en ontwerp ruilverkavelingsplan

Coördinatiecommissie: Ministerieel Besluit TAAK

• Adviseert de minister bevoegd voor leefmilieu omtrent het ruilverkavelingsplan en de blokgrens

SAMENSTELLING • Voorzitter: Vlaamse overheid - ALBON

• Secretaris: Vlaamse overheid - VLM

• 4 vertegenwoordigers provinciale landbouwkamer

• Telkens 1 vertegenwoordiger: Kadaster, provincie, Ruimte Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, Agentschap voor Natuur en Bos, Departement Landbouw en Visserij en VMM

8

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Blokgrens

• Ministerieel Besluit: Deinze (Astene en Petegem aan de Leie), Nazareth, De Pinte, Sint-Martens-Latem en Gent (Zwijnaarde en Sint-Denijs-Westrem);

• Grote infrastructuren als bruto-grens: E40, Schelde, Gaversesteenweg en Kortrijksesteenweg + vroegere ruilverkaveling Nazareth;

• Weerhouden van zones met bestemming waar ruilverkaveling zinvol is: agrarisch gebied, landschappelijk waardevol agrarisch gebied;

• Agrarisch gebied - glastuinbouwzone werd uitgesloten;

• Onteigeningsgebieden Parkbos werden uitgesloten;

• Grotere boscomplexen, kasteeldomeinen, waterplassen werden uitgesloten;

• Zones met gunstige kavelstructuren werden uitgesloten;

• Detailstudie van eigendommen/gebruik hebben geleid tot kleinere uitgesloten zones

• Resultaat: KAVELPLAN 9

Ruilverkaveling Schelde-Leie 10

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkavelingsplan - Wat staat op plan?

• Blokgrens • Zones voor herverkaveling • Geplande ingrepen waterlopen/waterbeheersing • Aanleg/verbetering van ontsluitingswegen, paden: max. scenario en

dikwijls met variabele positie • Aanleg fietspaden • Ingrepen landschap, natuur en onroerend erfgoed met onderscheid in

privaat domein te behouden, op te nemen of te behouden in openbaar domein en MLI gronden over te dragen aan een openbaar bestuur

• Geplande ingrepen door derden (D) zoals de Hospicebossen, bufferbos E17 (onderdeel parkbos), fietspad Klapstraat, ventwegen N60

• Verduidelijking via begeleidende teksten met beschrijving van de maatregelen + kostenraming

11

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkavelingplan - Wat staat niet op plan?

• De herverkaveling • De kavelinrichtingswerken

(werken nodig als gevolg van herverkaveling bvb. detailontwatering, in cultuur brengen wegen)

• Ruimen waterlopen, vernieuwen van duikers ... • Bijhorigheden wegen bv. uitwijkstroken, bredere bermen, bermsloten,

verkeersluizen … • Plan art. 70 - nieuw, te wijzigen en af te schaffen openbaar domein

WIJZIGING VAN DE ATLAS DER BUURTWEGEN

12

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Landbouw

13

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Knelpunten voor de bedrijven

• Perceelsstructuren Het studiegebied wordt gekenmerkt door een grote versnippering van percelen - gemiddelde perceelsoppervlakte is 1,6 ha

• Afstand van de percelen tot de bedrijfszetel: 20 % van de percelen ligt op meer dan 3 km afstand van de zetel

• Versnippering door N60 en E17

• Perceelsvorm Vooral wanneer deze gecombineerd worden met kleine perceels- oppervlaktes. Voor iets meer dan de helft van de percelen stelt zich dit probleem.

• Gemiddeld te kleine huiskavel voor bedrijven met melkvee

• Vertuining/verpaarding van het landbouwgebied

14

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie

• Dynamische landbouw in de regio • Hoge productie-omvang • Gunstig percentage jonge bedrijfsleiders • Grote bedrijfsoppervlakten; maar grote versnippering

• Melkveebedrijven: streven naar grotere huiskavel • Alle bedrijven: minimaal het behoud van oppervlakte huiskavel • Akkerbouwpercelen

• Grootte en vorm van percelen optimaliseren • Optimale perceelsgrootte van 5 ha wordt nagestreefd • Als deze grootte niet gerealiseerd kan worden, moet aandacht gaan naar

verbetering van de perceelsvorm • Afstand tot bedrijfszetel verminderen

15

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Baten van herverkaveling

• Op bedrijfsniveau: Lagere bewerkingskosten bij grotere percelen, regelmatig van vorm en dicht bij de bedrijfszetel

• Daling van de bewerkingstijd en -kost;

• Daling van de rij-afstand en -tijd;

• Minder randverliezen;

• Minder brandstofverbruik

• Maatschappelijk: • Verhogen van verkeersveiligheid

16

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Baten door perceelsvergroting

17

Trekkeruren Brandstofverbruik Variabele

bewerkingskosten

Ruilverkaveling Schelde-Leie 18

Grotere machines - grotere percelen

Ruilverkaveling Schelde-Leie 19

Verkeersveiligheid

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkavelingsplan

• Maatregelen voor de landbouwsector zijn minder zichtbaar op het ruilverkavelingsplan

• Belangrijkste maatregel is de herverkaveling van de percelen: gemiddelde perceelsgrootte verhogen, meer regelmatige perceelsvorm, perceels-groepering dichter bij de bedrijfszetel, grotere huiskavel, betere ontsluiting lagere bewerkingskost per hectare

• Te verwachten baat = gemiddeld t.o.v. andere ruilverkavelingsprojecten

• Herverkaveling van de percelen - drie zones: • Zone voor herverkaveling • Zone voor behoud en versterking natuur/landschapswaarden • Vaste kavels - potentieel verontreinigde gronden

• Herverkavelingsplan wordt opgemaakt na nuttigverklaring van het project

20

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Voor Na

21

Voorbeeld van herverkaveling in Sint-Lievens-Houtem

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkavelingsplan

• Betere perceelsontsluiting: insteekwegen aangeduid met pijlen (dus variabele positie i.f.v. herverkaveling) + uitwijkstroken langs lokale wegen

• Aanpassen / verbeteren van afwatering en detailontwatering

• Afschaffen en in cultuur brengen van buurtwegen / trage wegen die percelen doorkruisen

22

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Water

23

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie en maatregelen - waterbeheer

24

• Ecologische opwaardering waterlopen • Aanleg bufferstroken langs geklasseerde waterlopen (vraag provincie)

waar mogelijk meerdere functies met het oog op zuinig ruimtegebruik • Natuurtechnische oeverinrichting • Promoten beheerovereenkomsten

• Verbetering water(bodem)kwaliteit • Ruiming slib • Waterzuivering melkveebedrijven (IBA)?

• Aanpakken lokale wateroverlast • Waterbuffering • Verbetering detailafwatering bij kavelinrichtingswerken • Herstel duikers / andere constructies

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Wegen

25

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie en maatregelen - wegen /ontsluiting

• Dicht wegennet in vrij goede staat

• Beperkte verbetering bestaande verharde wegen

• Insteekwegen landbouwontsluiting - steenslagwegen met veelal variabele lengte en positie (functie herverkaveling)

• Vaak recreatief medegebruik

• EFRO-studie: functietoekenningsplan landelijke wegen voor functies zoals landbouwverkeer en recreatie Resultaten/aanbevelingen zullen waar mogelijk worden meegenomen

26

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Recreatieve wegen / Recreatie

27

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie en maatregelen - recreatie

• Efficiënter fiets- en wandelnetwerk: • Afschaffing buurt- en voetwegen+ bepalen van nieuwe wegen i.f.v.

netwerk

• Flexibiliteit van recreatieve paden: pijltjeswegen - exacte ligging is afhankelijk van de herverkaveling

• Functieverweving: landbouwgebruik + recreatief gebruik, combinatie met bomenrijen, houtkanten, bufferstroken en waterlopen …

28

Ruilverkaveling Schelde-Leie 29

Aanpassing openbaar domein

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Landschap en natuur

30

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie en maatregelen - landschap en natuur

31

• Aanduiden van een aantal zones gericht op het behoud en versterking van landschaps- en natuurwaarden (≈ landschappelijk waardevol agrarisch gebied);

• Beekdepressies (Biezenlos / Rosdambeek, Nazarethbeek / Duivebeek, Scheidbeek) • Kleinschalige landschappen (Scheldevallei, gebieden t.h.v. Landuitstraat,

Deurlestraat, Spletestraat, Ommegangstraat)

• In privédomein behouden van bestaande landschapselementen (bos, ecologisch waardevol grasland, boomgaard, ruigte, begroeiing, poel);

• In openbaar domein behouden / opnemen van begroeiing (bos, (knot)bomenrijen en houtkanten); de grenzen van het openbaar domein (wegen en waterlopen) kunnen worden aangepast via de herverkaveling

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie en maatregelen - landschap en natuur

32

• Maatregelen tot landinrichting (MLI): Overdragen van kadastraal perceel aan een openbaar bestuur via maatregelen tot landinrichting

• vorm van grondoverdracht waarbij max. 2 % van de globale waarde van de kavels kunnen worden gebruikt voor inrichting van niet-landbouwkundige functies (bos, ecologisch waardevol grasland, bomenrijen en houtkanten)

• Vlakvormig (percelen): voorzien op voor landbouw minder geschikte (natte) gronden en volgens groene bestemming (zone voor waterberging langs Nazarethbeek t.h.v. Keistraat - De Pinte)

• lijnvormige MLI’s: voorzien op scheiding van eigendom en gebruik

• Aanleggen van bossen door derden voortvloeiend uit andere planinitiatieven (Stadsbos Deinze, Hospicebossen, Parkbos Gent);

• Aanleg van bufferstroken langs waterlopen en natuurtechnische oeverinrichting

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Onroerend erfgoed

33

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Visie - archeologie & bouwkundig erfgoed

34

Te weinig specifieke archeologische elementen gekend om een ‘specifieke’ archeologische visie voor projectgebied te rechtvaardigen

→ Eerder aansluiting zoeken bij recreatie, cultuurhistorie en landschap

→ Maximaal verstoring van gekende archeologische sites vermijden en uitvoering van de werken met grondverzet nauwgezet opvolgen

Geen bouwkundig erfgoed in projectgebied dat specifiek extra zorg behoeft → Aandacht voor landschappelijke inkadering

→ Opname in openbaar domein van 5 bunkers gelegen langs openbare wegen/paden

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Zuinig ruimtegebruik

• Combinatie van functies • Multifunctionele inrichting van bufferstroken langs waterlopen: bufferfunctie, onderhoud

waterloop, landschappelijke integratie, recreatie

• Recreatief medegebruik landelijke wegen

35

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Bestemming - Inrichting

• Ruilverkaveling : inrichting volgens bestemming • In ruilverkaveling drie AGNAS GRUP’s (Ruimtelijke

Uitvoeringsplannen) • Stadsbos Deinze - GRUP wordt opgemaakt door de stad Deinze

• Hospicebossen - aankoop door provincie; GRUP - bij nuttigverklaring van RVK zal RVK-plan als insteek dienen voor GRUP i.f.v. planologische ruil

• Scheldevallei tussen Oudenaarde en Gent - deel binnen blokgrens ruilverkaveling - bij nuttigverklaring RVK-plan: mogelijke insteek GRUP

36

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Financering: Subsidiereglement

37

• RUILVERKAVELINGSPLAN (structuurplan) - 100 % Vlaamse Overheid • MER - 100 % Vlaamse Overheid • LANDSCHAPSZORG (op gronden die eigendom worden of blijven van

Vlaamse Overheid) - 100 % • Passieve Recreatie (wandelpaden, fietspaden) - 80 % Vlaamse Overheid -

rest gemeente en/of provincie • Werken voor landschapszorg - 80 % Vlaamse Overheid - rest gemeente • Erfbeplanting, IBA’s - 80 % Vlaamse Overheid - rest provincie en/of

eigenaars/gebruikers • Wachtbekkens - 70 % Vlaamse Overheid - rest provincie en/of gemeente • Werken aan geklasseerde waterlopen - 60 % Vlaamse Overheid - 40 %

provincie • Wegenwerken - 60-70 % Vlaamse Overheid - rest gemeente • Kavelinrichtingswerken - 60% Vlaamse Overheid - 40 % eigenaars

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Financiering: Wat kost de ruilverkaveling?

Gebruikers • 0 euro

• 20 % van de kostprijs van vrijwillige maatregelen vb. erfbeplanting, individuele waterzuivering

Eigenaars • Solidarisering van de kavelinrichtingswerken:

vb. 125 euro/ha in ruilverkaveling Elingen raming van 70 euro/ha in Sint-Lievens-Houtem

• Bij overbedeling in de herverkaveling: toeslag aan gemiddelde grondprijs van de regio

• Verrekening van min- en meerwaarden vb. bomen 38

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ter inzage legging

Waar: • In stad- of gemeentehuis in Gent, Deinze, Nazareth, De Pinte en

Sint-Martens-Latem - tijdens de openingsuren • Tijdens de zitdagen: 7, 11, 12, 13, 17, 18, 21, 24, 25, 26, 28 februari,

4,5 en 6 maart - VLM medewerkers aanwezig • Op website van de Vlaamse Landmaatschappij: www.vlm.be

Documenten:

• het kavelplan met de aanduiding van alle kadastrale percelen gelegen in de voorgestelde ruilverkaveling

• lijsten met per kavel • de naam en het adres van de eigenaar en de vruchtgebruiker en de oppervlakte • de naam en het adres van de gebruiker en de oppervlakte in gebruik

• het ontwerp-ruilverkavelingsplan • een kostenraming van de geplande werken • het milieu-effect-rapport bij het ontwerp-ruilverkavelingsplan

39

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Hoe kunt u reageren?

Wanneer: • Openbaar onderzoek loopt van 5 februari 2014 tot en met 6 maart

2014

Schriftelijk: • Via brief of tegen ontvangstbewijs aan het College van Burgemeester

en Schepenen van de 5 gemeenten/steden

• Mondeling op 5 zitdagen bij gemachtigde van minister: 21, 26 en 28 februari, 4 en 5 maart

40

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Ruilverkaveling Schelde-Leie