Rovisie juni 2012

8
ROVISIE 5 OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING DE EERSTE STAPPEN GEZET

description

Rovisie juni 2012

Transcript of Rovisie juni 2012

Page 1: Rovisie juni 2012

ROVISIE 5OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING

DE EERSTE STAPPEN GEZET

Page 2: Rovisie juni 2012

VOORWOORDIn 2010 gingen we samen met de aangesloten gemeenten in gesprek over een nieuwe toekomstvisie van ROVA. Vele inspirerende gesprekken hebben we hierover gevoerd. Een grote stap hebben we gezet tijdens het druk bezochte gemeentelijke duurzaamheidsdebat in september 2010 in Zwolle. De centrale vraag was op welke wijze ROVA zich zou moeten ontwikkelen om optimaal de gemeenten te kunnen blijven ondersteunen in het streven naar een duurzame leefomgeving. Het antwoord vanuit gemeenten: zet in op de synergie tussen de werkvelden duurzame energie, beheer openbare ruimte en huishoudelijk afvalbeheer. Vanuit dit beginpunt gingen we aan het werk en in de daaropvolgende maanden werden de contouren van het nieuwe ROVA langzaamaan zichtbaar.

We wisten dat we op weg naar een nieuwe brede gemeentelijke organisatie veel uitdagingen tegen zouden komen. Wat we echter concreet konden verwachten was onduidelijk. Een organisatie met zo’n sterke synergie tussen de drie werkvelden bestond simpelweg nog niet. Het voordeel van dit pionierswerk is dat we ervaring opdoen met onze nieuwe werkvelden en innovatieve stappen zetten in ons oude werkveld, de afvalinzameling. Ervaring die we inzetten ten behoeve van de aangesloten gemeenten.

In de vorige uitgaven van Rovisie heeft u kunnen lezen hoe we stap voor stap vanuit een visie toewerken naar het nieuwe ROVA. Steeds meer concrete projecten worden ontwikkeld. Niet voor niets is het thema van dit nummer ‘De eerste stappen gezet’. Op alle drie de taakvelden zijn we nu actief. Ook zitten er nog allerlei projecten in de pijplijn, die de komende maanden concreet worden. Voldoende materiaal dus om u ook dit jaar door middel van Rovisie bij te praten over de actuele ontwikkelingen. Ik wens u veel inspiratie en leesplezier!

Hans GroenhuisAlgemeen directeur

INHOUDMEERWAARDE UIT AFVAL

DUURZAAM GENIETEN

BEHEER OPENBARE RUIMTE IN WINTERSWIJK

ROVA NEEMT WEZO GROEN EN AFDELING UITVOERING GEMEENTE ZWOLLE OVER

WORKSHOP: NIEUWE ENERGIE UIT LANDSCHAPSBEHEER

NVRD CONGRES ‘SCHOONGEWOON’ GROOT SUCCES

KORT NIEUWS: • GRONDSTOFFENMONITOR: INKIJK IN HET SUCCES VAN HET GRONDSTOFFENBELEID • RESULTATEN 2011• NADRUK OP HERBRUIKBARE MATERIALEN

2

3

4

5

5

6

7

ROVISIE 5 OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING1

Page 3: Rovisie juni 2012

In augustus 2011 presenteerde staatssecretaris Atsma

zijn langverwachte afvalbrief. De opgave is helder.

We moeten met elkaar nog beter afval gaan scheiden

zodat het hergebruikpercentage in 2015 kan zijn

gestegen van 80% naar 83%. Voor huishoudelijk afval

wordt gestreefd naar een verhoging van de recycling

met zo’n 1 tot 1,5 miljoen ton. Hoewel we al lang

weten dat er in het huishoudelijk restafval nog volop

herbruikbare grondstoffen aanwezig zijn, is dit toch een

ambitieuze opgave. Belangrijke taakstellingen liggen

er op het gebied van gft-afval, verpakkingen, oud

papier en karton, grof huishoudelijk restafval, textiel

en op elektrische en elektronische apparatuur.

Deze ambities sluiten aan op de eerder door ons en onze

gemeenten gepresenteerde ambitie voor een duurzame,

afvalloze samenleving. Maar om deze te realiseren zijn

ingrijpende beleidswijzigingen nodig. Hiervoor moet in

gemeenteland het roer om en moeten we gaan denken

en handelen vanuit grondstoffen in plaats van afval.

ROVA heeft hiervoor een visie ontwikkeld die onder de

noemer ‘omgekeerd inzamelen’ borg moet staan voor

een sterke toename van de hergebruikpercentages. Bij

de inrichting van dat nieuwe beleid speelt het landelijke

verpakkingenbeleid een belangrijke rol.

NIeUW VeRpakkINgeN akkOORD

Sinds 2009 wordt in Nederland kunststof verpakkings-

materiaal van huishoudens gescheiden ingezameld. Dit

is een uitwerking van het Europese verpakkingenbeleid

waardoor wij in de sporen treden van onze buurlanden

die hierin al voorop gingen. Het verpakkingenbeleid

is gebaseerd op een systeem van producentenverant-

woordelijkheid. De gedachte is simpel. Producenten zijn

verantwoordelijk voor de samenstelling en hoeveelheid

verpakkingen die zij op de markt brengen en worden

hierdoor uitgedaagd minder milieubelastende en mind-

er kilo’s verpakkingen te gebruiken. Het bedrijfsleven is

verantwoordelijk voor de inzameling en het hergebruik

en kunnen afspraken maken met gemeenten voor de

inzameling bij huishoudens. Deze afspraken zijn

vastgelegd in een Raamakkoord dat tussen bedrijfslev-

en, gemeenten en ministerie is gemaakt. In de eerste

jaren zijn goede resultaten behaald, hoewel de verschil-

len in Nederland erg groot zijn. Waar de best scorende

gemeenten circa 40 kilo verpakkingen per jaar per gezin

inzamelen, komt het gemiddelde in Nederland niet

boven de 15 kilo per huishouden. Met haar systeem van

omgekeerd inzamelen ziet ROVA echter kans om de

gescheiden inzameling van verpakkingen sterk te ver-

beteren tot wel 60 kilo per aansluiting.

Op 31 december 2012 loopt de huidige raamovereen-

komst voor verpakkingen af. Al meer dan een jaar praten

bedrijfsleven, ministerie en gemeenten (via VNG) met

elkaar over de evaluatie van het lopende akkoord en de

afspraken voor de periode na 2012. In februari werden

de contouren van een nieuw verpakkingenakkoord

bekend. Deze leidden tot veel discussie in gemeenten

en in de Tweede Kamer. Een van de onderdelen betrof

MeeRWaaRDe UIt afVal

DE EERSTE STAPPEN GEZET 2

0

10

20

30

40

50

60

70

Gescheiden ingezamelde kunststof verpakkingen in kg/aansluiting

Respons Landelijk gemiddelde

Respons inROVAGemeentenzonder diftar

Respons inROVAGemeentenmet diftar

Respons bij omgekeerd inzamelen

Page 4: Rovisie juni 2012

ROVISIE 5 OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING3

namelijk het afschaffen van statiegeld. Het bedrijfsleven

en het ministerie willen de inzameling van grote PET

flessen integreren in het huidige inzamelsysteem voor

kunststof verpakkingen (Plastic Heroes). Gemeenten

en milieuorganisaties wijzen op het grote succes en

draagvlak van het statiegeld systeem en vrezen voor een

teruggang in hergebruik en een toename van zwerfafval.

In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid onder

voorwaarden te willen instemmen met het afschaffen van

statiegeld maar de discussie is nog niet beslecht.

Aan de onderhandelingstafel zullen bedrijfsleven,

ministerie en VNG verder met elkaar in gesprek

moeten om heldere afspraken te maken over het

verpakkingenbeleid voor de komende 10 jaren. Naast

de discussie over statiegeld, gaat het daarbij ook om

de hoogte van de vergoedingen voor gemeenten,

de inzameling van andere verpakkingsmaterialen als

drankenkartons en blik en de inzet van het bedrijfsleven

om verpakkingen milieuvriendelijker te maken.

Deze afspraken zullen vervolgens vertaald worden

naar het beleid van omgekeerd inzamelen wat volledig

voorbereid is op het nieuwe verpakkingenbeleid.

fINaNcIeel aaNtRekkelIjk VOOR INWONeRs

Samen met de gemeenten Dalfsen, Staphorst en

Zwartewaterland is een project gestart om burgers

te enthousiasmeren zonnepanelen te plaatsen. Door

gezamenlijke inkoop van de zonnepanelen is een zeer

scherpe inkoopprijs voor de burgers gerealiseerd. Om

het financieel nog aantrekkelijker te maken, wordt

meegedaan aan een provinciale stimuleringsregeling

voor duurzame energie. De inwoners van de drie

gemeenten werden door middel van opvallende

advertenties in de lokale media en tijdens inloopavonden

opgeroepen om mee te doen.

‘DUURzaaM geNIeteN’ eeN gROOt sUcces

Ruim 300 burgers en bedrijven vroegen in totaal voor

bijna 1,5 miljoen wattpiek aan zonnepanelen aan, met

een totale investeringswaarde van ruim 3 miljoen euro.

De aanvragen zijn geclusterd in vier subsidieaanvragen

voor de provincie Overijssel, met een totale waarde

van zo’n € 370.000. Uiterlijk eind juni verwachten we

uitsluitsel van de provincie over het al dan niet toe-

kennen van de subsidie.

Al met al is deze actie een groot succes. ROVA overweegt

daarom om ook in andere aangesloten gemeenten

zonne-energie op deze wijze voor de inwoners

toegankelijk te maken. Hoe deze stimulering vorm-

gegeven kan worden, wordt momenteel onderzocht en

uitgewerkt. We houden u hiervan op de hoogte.

Op www.rova.nl/duurzaamgenieten staat meer informa-

tie over de actie duurzaam genieten.

DUURzaaM geNIeteN Duurzame energie is één van de werkvelden van ROVA. De bekendste vormen van duurzame energie zijn

windenergie, zonne-energie, energie uit biomassa, energie uit water en bodemenergie. Door stimulering van

duurzame energie wil ROVA mede invulling geven aan de maatschappelijke duurzaamheidsdoelstellingen van

de aangesloten gemeenten, te weten 20% reductie van CO2 uitstoot en 20% duurzame energie in 2020.

Zonnestroom, opgewekt door zonnepanelen, is duurzame ‘groene’ stroom die financieel gezien al goed kan

concurreren met reguliere ‘grijze’ stroom. Daarbij zijn zonnepanelen relatief eenvoudig te plaatsen, wat de

toegankelijkheid voor burgers en bedrijven nog groter maakt.

Page 5: Rovisie juni 2012

DE EERSTE STAPPEN GEZET 4

Bezuinigen, maar mét behoud van kwaliteit en

een goede dienstverlening aan de klant. Dat is

momenteel hét vraagstuk waar iedere gemeente aan

werkt. Veel gemeenten kiezen hierbij voor een meer

regievoerende rol. De gemeente Winterswijk ging die

uitdaging met ROVA aan en met succes! Voor ROVA

betekende dit een verbreding van haar taakveld,

van afval en reiniging naar integraal beheer van de

openbare ruimte.

“Ook in de gemeente Winterswijk streven we naar

een kleinere en meer slagvaardige ambtelijke

organisatie,” vertelt Michel Scholten, manager Ruimte

van de gemeente Winterswijk. “Daarom hebben we

de buitendienst geheel overgedragen aan ROVA, dus

inclusief alle medewerkers, materialen en machines. Na

een voorbereidingsperiode van ruim een jaar, ging de

buitendienst met ingang van 1 januari 2011 over naar

ROVA.

DIeNstVeRleNINgsOVeReeNkOMst Met HelDeRe afspRakeN

“Om de buitendienst aan ROVA te kunnen overdragen,

moest eerst helder zijn wat je als partners precies van

elkaar verwacht. “Wat versta je onder wegenbeheer

bijvoorbeeld? Hoe vaak wil je dat er geveegd wordt?

Welk serviceniveau en welke kwaliteit wil je zien in de

buitenruimte? Hoe ga je om met meldingen? Daarover

lag nog weinig tot niets vast,” aldus Scholten. “De eerste

stap was het in kaart brengen om welke mensen en welke

werkzaamheden het eigenlijk ging. Ook de materialen

en middelen werden geïnventariseerd. Vervolgens werd

een dienstverleningsovereenkomst opgesteld, waarin

heldere afspraken staan over hoe we als opdrachtgever

en opdrachtnemer met elkaar willen samenwerken. Met

dit als basis, kon ROVA vervolgens aan de slag gaan.

BeHeeR OpeNBaRe RUIMte IN WINteRsWIjkHelDeRe afspRakeN als BasIs VOOR eeN gOeDe saMeNWeRkINg

Page 6: Rovisie juni 2012

ROVISIE 5 OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING5

Eind mei nam de gemeente Zwolle het besluit om de groenafdeling van de lokale sociale werkvoorziening Wezo en haar eigen afdeling Uitvoering onder te brengen bij ROVA. Aanleiding voor deze stap is het streven van de gemeente om duurzamer te werken en de kosten voor het beheer van de openbare ruimte te verlagen. Door deze ontwikkeling is ROVA ook in de gemeente Zwolle verantwoordelijk voor de organisatie en de uitvoering van het beheer van de openbare ruimte. Het voordeel: alle uitvoerende werkzaamheden in de openbare ruimte van de gemeente zijn nu ondergebracht in één organisatie. De gemeente houdt echter de regie over het groen- en

serviceonderhoud. Ook het servicepunt, waar inwoners meldingen voor de openbare ruimte kunnen doen, blijft bij de gemeente.

Op 1 juli 2012 vindt de daadwerkelijke overgang van de circa 260 medewerkers plaats. Zwolle is daarmee de tweede gemeente die de uitvoering van het beheer van de openbare ruimte bij ROVA onderbrengt. In januari 2011 zette de gemeente Winterswijk als eerste gemeente in het werkgebied van ROVA deze stap. Op pagina 4 leest u meer over de ervaringen in Winterswijk.

WezO gROeN eN afDelINg UItVOeRINg geMeeNte zWOlle ONDeRgeBRacHt BIj ROVa

WeRkeN Op BasIs VaN MODeRNe BestekkeN eN Met geDegeN tOezIcHt

In Winterswijk was het gedetailleerd inzichtelijk

maken van de samenhang tussen kwaliteit en geld en

gezamenlijk een goede dienstverleningsovereenkomst

opstellen van essentieel belang. ROVA investeert hierbij

in het optimaliseren van de uitvoeringsorganisatie en het

begeleiden van de nieuwe medewerkers om planmatiger

te werken. Daarnaast werkt ROVA op basis van moderne

bestekken en met gedegen toezicht op derden. Het

werkvoorzieningsschap, maar ook enkele commerciële

aannemers, voeren werk voor ROVA uit in de gemeente

Winterswijk.

teVReDeN

Ruim een jaar na de overdracht van de buitendienst naar

ROVA, kijkt de gemeente Winterswijk tevreden terug

op het traject. “ROVA heeft vanaf het begin de insteek

gekozen om het samen met ons op te pakken. Dat heeft

ons veel vertrouwen gegeven”, aldus Scholten. Ook

de wijze waarop het personeel is meegenomen in de

overgang kan op waardering rekenen. “Het werk in de

openbare ruimte wordt professioneel uitgevoerd door

mensen die hun werk met plezier doen. Dat is heel wat

waard!”

kORt NIeUWsWORksHOp: NIeUWe eNeRgIeUIt laNDscHapsBeHeeROm de maatschappelijke doelstelling van 20%

duurzame energie in 2020 te kunnen behalen,

is inzet van biomassa onmisbaar. Samen met

Landschap Overijssel, Groene en Blauwe

Diensten Overijssel en Stichting Particuliere

Landschapsdiensten IJsseldelta organiseerde

ROVA op maandag 16 april jongstleden een

workshop over biomassa voor de Overijsselse

ROVA-gemeenten gemeenten. Het doel: het

ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie

over hoe biomassa maximaal maatschappelijk en

financieel rendementen kan opleveren.

Nadat verschillende sprekers hun visie op de

biomassaketen hadden gegeven, gingen de

deelnemers van de workshop aan de hand van een

aantal stellingen met elkaar in gesprek. De conclusie

was dat een goede regie op de totale keten van

biomassa een belangrijke rol speelt het duurzaam

inzetten ervan. Afgesproken werd om op korte

termijn een vervolg aan de workshop te geven. In de

volgende Rovisie gaan we dieper in op het duurzaam

inzetten van biomassa .

Page 7: Rovisie juni 2012

DE EERSTE STAPPEN GEZET 6

cONgRes ‘scHOONgeWOON’ gROOt sUccesOp donderdag 24 mei jongstleden werd in het

Overijsselse Dalfsen het jaarlijkse NVRD congres

gehouden. Dit jaar werd het congres onder de

noemer ‘Schoongewoon’ georganiseerd door ROVA

en Twente Milieu. Zo’n 350 bezoekers genoten tijdens

het congres van een keur aan inspirerende sprekers.

VeRBINDeN VaN 3 tHeMa’s: afVal, BeHeeR

OpeNBaRe RUIMte eN DUURzaaMHeID.

Het congres 2012 kreeg een nieuwe impuls. Naast

afvalbeheer en reiniging was er aandacht voor beheer

openbare ruimte en duurzame energie, waarbij sociale

duurzaamheid en burgerparticipatie belangrijke aspecten

waren. Het congres sprak daardoor een brede doelgroep

aan. Niet alleen mensen uit de afvalbranche werden

uitgenodigd; ook spelers op het gebied van openbare

ruimte waaronder woningcorporaties, waterschappen

en sociale werkplaatsen waren van de partij.

INspIReReNDe spRekeRs: MaURIce De HOND,

tHOMas RaU, jOOp atsMa eN jaN teRlOUW

ROVA en Twente Milieu hebben er alles aan gedaan

om een gevarieerd programma samen te stellen.

We hebben goed gezocht naar sprekers die de

bezoekers op een leuke, boeiende, en innemende wijze

konden inspireren. De presentaties moesten ook een

duidelijke relatie met elkaar hebben en moesten zijn

doorspekt met een sterke vertaling naar de praktijk. Dit

resulteerde in een zeer interessant scala aan sprekers.

De burgemeester van Dalfsen, Han Noten verzorgde

een deel van de congresopening. Vervolgens hield Jan

Terlouw een bezielend betoog over duurzaamheid en

Thomas Rau vertelde op aanstekelijke wijze over de

inrichting van de openbare ruimte anno 2012. Landelijke

opiniepeiler Maurice de Hond gaf zijn kritische visie op

het afvalbeleid en had een stevige boodschap voor de

politiek en de beleidsmakers. Ter voorbereiding op het

congres hield hij op ons verzoek een onderzoek waarin

kennis en houding van de Nederlander is getoetst met

betrekking tot afval scheiden. Op www.rova.nl vindt

u een uitgebreide samenvatting van het onderzoek.

Daarnaast gaf Staatsecretaris Atsma zijn visie op de rol

van gemeenten. Hij ging hierover ook in discussie met

enkele aanwezigen in de zaal.

tReNDINg tOpIc!

Dat het congres inspireerde en verbond bleek ook uit

het feit dat het Trending Topic op Twitter is geweest op

de congresdag. Duizenden tweets zijn door het land

verstuurd op #schoongewoon. Dank!

Wij kijken erg tevreden en met enige trots terug op het

prachtige 3 daagse congres en namens de organisatie wil

ik ook alle bezoekers hartelijk danken voor de positieve

bijdrage!

Erik van Cuyk, Communicatie ROVA

Page 8: Rovisie juni 2012

ROVISIE 5 OP WEG NAAR EEN SCHONE DUURZAME LEEFOMGEVING7

Jaarlijks biedt ROVA aan de aangesloten gemeenten

de afvalmonitor aan. Dit is een document waarin de

resultaten van het afvalbeheer van het voorgaande jaar

worden gerapporteerd. Hoever is de gemeente met het

behalen van (landelijke) afvaldoelstellingen? Hoe doet

ze het ten opzichte van andere vergelijkbare gemeenten

(in Nederland)? Is de gemeente koploper, middenmoot

of is er een trendbreuk nodig?

ResUltateN 2011

In 2011 werd er in de ROVA gemeenten in totaal 335.000

ton aan grondstoffen ingezameld, waarvan 146.000 ton

aan restafval. Met name in de herbruikbare materialen is

een toename van de hoeveelheden zichtbaar. Gemiddeld

is 52% van het ingezamelde materiaal gescheiden

aangeleverd, waardoor het kon worden hergebruikt.

NaDRUk Op HeRBRUIkBaRe MateRIaleN

De afvalmonitor is van oudsher voor gemeenten hét

middel om het succes van het afvalbeleid af te meten.

Vanuit de filosofie van ‘afval naar grondstof’ spreekt

het voor zich dat ook de afvalmonitor een nieuwe

functie heeft gekregen. Die van grondstoffenmonitor.

Steeds meer verschuift de nadruk van afval naar de

herbruikbare materialen die als nieuwe grondstoffen

kunnen worden ingezet. Met name door de invoering

van Omgekeerd Inzamelen in steeds meer gemeenten,

wijzigt de samenstelling van het afval de komende jaren

ingrijpend.

Accountmanager Hemmo Hagedooren overhandigt

de grondstoffenmonitor 2011 aan wethouder Erik

Dannenberg van de gemeente Zwolle

UITGAVE

Deze nieuwsbrief is een periodieke uitgave van ROVA, de afvaladvies-, regie- en verwijderingsorganisatie van 19 gemeenten en 2 regio’s in Midden- en Oost-Nederland. Samen met haar aandeelhouders levert ROVA een bijdrage aan een schone en duurzame samenleving.

PRODUCTIE EN REDACTIEROVA

GRAFISCHE VORMGEVINGBeeldenstorm marketing en communicatie, Veenendaal

DRUKWERKGrafiteam, Veenendaal

CONTACTGEGEVENSNV ROVA HoldingPostbus 2008000 AE Zwolle

deze nieuwsbrief is gedrukt op gerycycled papier

VeRBINDeN VaN 3 tHeMa’s: afVal, BeHeeR OpeNBaRe RUIMte eN DUURzaaMHeID. gRONDstOffeNMONItOR: INkIjk IN Het sUcces VaN Het gRONDstOffeNBeleID

ROVA EN SOCIAL MEDIA

Het aantal gebruikers van social media blijft groeien. ROVA gaat daar in mee. Onder andere door de Afvalwijzer-app in te zetten. Met deze app kunnen inwoners eenvoudig hun inzameldata bekijken.

Ook is ROVA actief op Twitter. Wil u ook op de hoogte blijven van de ontwikkelingen bij ROVA en actueel nieuws? Volg ons dan via @ROVA.