Lancering Visie Op Sectoren 2013 Zakelijke Dienstverlening

Rotterdam, 3 juni 2013

@hmesters @stefanie_pr @slmgpeters

Programma

1 Conceptueel kader

The ‘Why”

Subsectoren

3

4

Bevindingen 5

Macro 2

1. Conceptueel kader

Crisis

Demografie

Governance

Generatie Z

Geo-politieke

Verschuivingen

Cultuur

Milieu

Waar staan we?

Turbulentie in de omgeving neemt toe, instituten onder druk

Steeds meer: organiseren via ‘De Markt’

Clay Shirky: “Since we have grown up with hierarchical institutions

as models for organizational structure, it‟s hard to visualize another

model. But this is where social media has come in. The development

of technological features such as #hashtags has allowed people with

like interests to find each other and organize around ideas

outside a traditional institutional model.

(…) So we have an old way of viewing the organization of people

(thesis: hierarchical institutions). Now there‟s a new way of looking

at things (antithesis: unmanaged cooperative collaboration).

We (as a society) are still trying to figure out how to

navigate this (synthesis) to produce results.

Werk wordt meer kennisintensief …..

Veranderingen in de taken die uitgevoerd worden door de Amerikaanse beroepsbevolking (1969 - 1998)

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

1969 1980 1990 1998

Routine manual Routine cognitive Expert thinking Complex communications

Grenzen van automatisering lijken

bereikt: „expert thinking‟ is voor een

deel gebaseerd op patroonherken-

ning. Dit is moeilijker te auto-

matiseren dan routine hande-

lingen (rule based)

…. maar schaarste blijft in technische profielen…ondanks automatisering

Een ander geluid De bekende redeneringen over tekorten aan technisch personeel Maar vanuit een ander paradigma is er misschien helemaal geen tekort.’ Meteen maar even een voorbeeld van zo’n ander paradigma. ‘We zijn nu bezig met een project, geschoeid op Scandinavische leest, om mensen die ooit voor de techniek zijn opgeleid weer terug in de sector te halen. Als je op die manier gaat kijken, dan blijft er wellicht maar weinig over van dat zogenaamde tekort aan technici. ‘Volgens mij hebben we geen tekort aan technisch personeel, maar een tekort aan vermogen om mensen met de juiste kwaliteiten te vinden in de samenleving.’ Bron: Flexmarkt , 27 februari

2. Macro

Bestedingen blijven probleem

Dienstensector – Sentiment Nederland versus wereld

Dienstensector – Marges

3. The ‘Why’

De sector lijdt onder de ‘Grote Drie’: Structurele en conjuncturele uitdagingen

1. Bruto margedruk

2. Onderscheidend vermogen

3. Toegevoegde waarde propositie

2013: Profitability without growth?

Oplossingen voor de druk van de ‘grote drie’

The ‘WHY’: ABN Amro roots: 1824

Nederlandsche Handel-Maatschappij

In 1824 opgericht op initiatief van koning Willem I

Het hogere doel was dat de NHM zou fungeren als:

“Een grote hefboom, strekkende tot

opbeuring en aanmoediging van de

nationale welvaart"

The ‘why’ voor GGN

„Zonder deurwaarders en incasso

bedrijven zouden financiële transacties niet

mogelijk zijn‟

GGN is „enabler van economisch verkeer‟

Someone has Hit the “Reset” Button (Jeffrey Immelt, CEO, General Electric)

Wij geloven:

De economie is in een vroeg stadium van een fundamentele

verandering van de wijze waarop werk is georganiseerd, gemanaged en

uitgevoerd

We weten:

Veel bedrijven zijn op zoek naar de drijvende kracht achter hun „Why”

(waartoe zijn wij op aarde)

Ethos:

‘Is a Greek word meaning "character" that is used to describe

the guiding beliefs or ideals that characterize a community,

nation, or ideology. The Greeks also used this word to refer to

the power of music to influence its hearer's emotions, behaviors,

and even morals’

Maar: het belang van zingeving (purpose) blijft Niet alleen voor professionals!

Autonomy / trust

Mastery

Purpose

Bron : Daniel Pink

„The purpose of work is to work on purpose!‟ Joey Reiman

Death by KPI?

„Cultuur trekt de juiste

mensen aan, de juiste

mensen genereren

winst‟

Scenario’s voor innovatie onvermijdelijk

4. Subsectoren

Dienstensector – groeipaden verschillen

1. Human Capital: Last van de ‘Grote drie’

Uitzenden

Detacheren

Payrolling

ZZP bemiddeling

Bron: recruitment matters, Index uitzenduren op basis van ABU, periode 2008 – 2013 (2006 = 100), per sector

Uitzendcijfers laten nog geen herstel zien…maar Randstad en Adecco wel

Minder vacatures en hogere werkeloosheid

Bron: Marc Drees

Speelbal van de economie?

‘Piek en ziek’ onvoldoende toegevoegde waarde

2. Professional services, Accountants: Last van de ‘Grote drie’

Samenstellen jaarrekening

Controle jaarrekening

Consultancy Belastingadvies

Automatisering

Van administratie naar advies

Dashboards, scenario's benchmarking

Gevraagde competenties van medewerkers veranderen

Toegevoegde waarde?

Tariefdruk: uren x tarief onder druk

En de kwaliteit dan?

Toegevoegde waarde?

Opdrachten opdelen en tussentijdse evaluatie

Actuele informatie?

www.accountant.nl

www.accountancynieuws.nl

2. Advocatuur: concurrentie in het middensegment

Rechtsgebieden: publiekrecht (overheid-buger)

privaatrecht (burgers onderling)

Ruim 4500 kantoren, waarvan

600 kantoren tussen met tussen 6 en 60 advocaten.

Veranderingen gedreven door:

kritische klanten, die meer voor minder willen

technologie

regelgeving

Actuele informatie?

www.advocatenorde.nl

www.advocatie.nl

50% 36%

11%

2% 1%

Aantal advocatenkantoren

1 2 tot 5 6 tot 20 21 tot 60 >60

Advocatuur: margedruk

De werkloosheid is toegenomen en het besteedbare inkomen is afgenomen

Meer particulieren hebben moeite gekregen om aan hun financiële verplichtingen te voldoen

De kans is groot dat het aantal betalingsachter-standen komend jaar toe zal nemen

2. Incasso & deurwaarders: betalingsproblemen nemen toe

Bron: CBS

120

130

140

150

160

170

180

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

index (

2003-1

=100)

6.0%

6.4%

6.8%

7.2%

7.6%

8.0%

gro

ei i

n %

j-o-j

Uitstaand debiteurensaldo particulieren ('rood staan')

Zakelijk kredietverlening

Aantal particuliere kredietnemers met betalingsproblemen (r.as)

val Lehman Brothers

Branche versnippert verder

De afgelopen 5 jaar is het aantal deurwaarders-kantoren gedaald met 8%, terwijl het aantal incasso-bureaus met 51% toenam

De branche is verder versnipperd

Vooral bij incasso-bureaus zal de concurrentie toenemen, aangezien de aanwas van kleine bureaus groot is

Red flag: Deurwaarders zijn kwetsbaar door gebrekkig financieel management en onvoldoende marktwaardering van debiteurenportefeuille

Bron: CBS

30%

45%

60%

70%

23%

16%

22%

17%

30%

29%

12%

8%

17%

10%

6%

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2007 deurw aarders

2012 deurw aarders

2007 incassobureaus

2012 incassobureaus

1 w erkzame persoon 2-5 w erkzame personen

5-20 w erkzame personen 20 w erkzame personen of meer

Incasso/deurwaarders geen hedge in tijden van economische krimp

2. Adviesbureau’s: struggle for survival

3. Facilities Management, schoonmaak: Last van de ‘Grote drie’

Prijs/kwaliteit belangrijk criterium, maar selectie op prijs krijgt overhand

Toegevoegde waarde bieden door een totaalconcept van facilitaire diensten

Schoonmaak is een commodity, wat switchgedrag in de hand werkt

De schoonmaakmarkt is verzadigd

Aanbod en leegstand van kantoren neemt toe

Red Flag: werknemers kwetsbare groep in de samenleving, opkomst regie partijen, niet kunnen doorbelasten werkgevers lasten (cao)

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

2007 2008 2009 2010 2011 2012

gro

ei i

n %

j-o-j

Prijsindexmutatie schoonmaakdiensten

Volumemutatie schoonmaakdiensten

Omzet schoonmaakbedrijven

FM, Schoonmaak: leegstand kantoren neemt toe, productiviteit verschilt

4.9%

5.3%

-4% 0% 4% 8% 12% 16% 20%

Amsterdam e.o.

Rotterdam e.o.

Den Haag e.o.

Utrecht e.o.

Eindhoven e.o.

NEDERLAND

% groei (j-o-j)

Groei van het aanbod kantoren Groei van de leegstand

ISS

CSU Cleaning

Services

Hago Nederland

(Vebego)

Gom

Schoonhouden

(Facilicom)

Dolmans GroepEW Facility

Services

Hectas Facility

Services

Schoongroep

Nederland

Succes (DieDrie)

-30%

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

-15% -10% -5% 0% 5% 10% 15%

% groei omzet (j-o-j)

% g

roei m

dw

(j-o-j)

grootte bol = omzet 2012

Margedruk is een harde realiteit door de aanhoudende druk van concurrentie

Ongekende kansen door de innovatie en inzet van ICT

Klanten vragen om geïntegreerde oplossingen voor beveiligingsvraagstukken

Red flag: niet kunnen leveren bij grote tenders (G4S) en doorbelasten hogere lasten voor werkgevers

FM, Beveiliging: last van de ‘Grote drie’

-6%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

2007 2008 2009 2010 2011 2012

gro

ei i

n %

j-o-j

Volume mutatie Prijsmutatie Omzetgroei

10.8%

1.9%

2.5%

-1.9%

2.3%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

2008 2009 2010 2011 2012

gro

ei i

n %

j-o-j

Omzetgroei Omzet per bedrijf Groei bedrijven

FM: Aan het eind van de S-curve?

5. Bevindingen

Alles wordt een commodity?

1. „Never waste a good crisis‟

2. Het „Nieuwe Normaal‟ nu?

3. Staan groei en winst maximalisatie ter discussie? 2013: profitability without growth?

4. Bestaande manier van het organiseren van arbeid d.m.v. hiërarchie in instituten onder druk

5. Niet alleen professionals worden beste aangestuurd op „geven van ruimte‟ en „trust‟

6. Cultuur bepaalt succes „culture eats strategy for breakfast‟, maar…

7.….meten we wel de juiste dingen als „t om mensen gaat? „Death by KPI‟

8. De „Ryanisering‟ van zakelijke dienstverlening gaat door, meest voelbaar in Recruitment

9. „Operatonal excellence‟ geen basis voor lange termijn concurrentievoordeel

10. Als alles een commodity wordt, is het verstandig om als „low cost provider‟ ingericht te zijn

Conclusie