rondje Rovertsche LeijGoirle , Lengte 10 km

Wandelen

Wandelroute Rovertsche LeijDeze wandeltocht door het stroomgebied van de Rovertsche Leij doet bijna paradijselijk aan. Volgens de 16e eeuwse taaldeskundige Joannes Goropius Becanus bevond zich hier dan ook het ‘Aards Paradijs met Adam en Eva’. Vandaar wellicht de naam ‘Paradijsbrug’, die u onderweg passeert.

Vanuit het centrum van Goirle wandelt u het stroomgebied van de Rovertsche Leij in. Niet voor niets komt de naam ‘Goirle’ van ‘goor’, wat drassig betekent. Het beekje kronkelt door een oud landbouwgebied, met varens begroeide bossen en open weides. De Rovertsche Leij -en de iets westelijker gelegen Poppelsche Leij- gaan vanaf hier samen verder in de Nieuwe Leij richting Tilburg. Eerst komt u langs de Vloeder-zuid, een gebied dat door Waterschap De Dommel in 2005 opnieuw is ingericht. Het project valt binnen het grote plan ‘Met een Schone Leij beginnen’, dat bedoeld is om wateroverlast te voorkomen en de beken een betere ecologische functie te geven. Het water krijgt hier de ruimte: overtollig water stroomt naar een speciaal daartoe ingericht waterbergingsgebied. De kronkels in de beek zorgen voor meer variatie in stroomsnelheid, profiel en waterdiepte. Langs de Rovertsche Leij is een ecologische verbinding gecreëerd voor o.a. vlinders, libellen en amfibieën. Vissen kunnen dankzij vistrappen weer migreren.

De tocht gaat verder door Breehees. In de Middeleeuwen was het een kleine landbouwoase middenin de uitgestrekte, schrale heidevelden. Voorbij de laatste huizen van Breehees duikt u de bossen in van Landgoed Gorp en Rovert. De Rovertsche Leij is weinig vergraven en slingert nog geheel natuurlijk door het bos. Rustig kabbelt de Rovertsche Leij onder de Paradijsbrug door. Iets van de route af ligt het ‘kasteeltje op Gorp’, ooit gebouwd als jachtslot door een rijke Belgische baron. Daarna maakt de Rovertsche Leij plaats voor enkele verscholen vennetjes, parels van het Brabantse Landschap. Het uitzichtpunt aan het Bankven is een geschikte plek voor een pauze.

Rondwandeling Rondwandeling vanuit het dorp Goirle door het stroomgebied van de Rovertsche Leij. Afwisselend landschap met weiland, akkers en bos. Onderweg passeert u enkele projecten van het waterschap, een landgoed, een kasteeltje en enkele vennetjes.

ToegankelijkheidHonden zijn aangelijnd toegestaan.

Lengte10 km, geen inkorting mogelijk.

Start- en eindpunt van de routeWandelknooppunt 1 bij de St. Janskerk in Goirle op de hoek Tilburgseweg - Bergstraat - Kerklaantje.

ParkerenBij het startpunt (maximaal drie uur parkeren met gebruik van blauwe schijf) of parkeerterrein op de hoek Bergstraat-Parallelweg; onbeperkt.

Bereikbaarheid startpunt met OVVanaf station Tilburg bus 2 naar Goirle, uitstappen halte Dorpsstraat, zie www.9292ov.nl. Vanaf Dorpsstraat via Tilburgseweg naar startpunt.

Openbaar vervoer onderwegGeen.

Eten en drinkenGoirle, diverse horecagelegenheden in het centrum. Breehees, Campingboerderij Breehees met terras en speeltuin, www.breehees.nlGorp & Rovert, partycentrum De Nieuwe Hoef, alleen op zondag open voor passanten en in de zomermaanden alleen op afspraak, www.denieuwehoef.nl

WandelknooppuntenDeze route maakt gebruik van het Brabants netwerk van wandelknooppunten. In de beschrijving en op de kaart ziet u de knooppuntnummers. Op een knoop-punt kiest u de richting met het juiste knooppuntnum-mer. Tussen de knooppunten ziet u gele pijlen in een groen vlak. Af en toe wijkt de route van het netwerk af.

Praktische informatie

= 1 k m

Wandelroute l e n g t e 1 0 k m

1 2

98

96

9594

9392

65

67

68To

pogr

afisc

he o

nder

gron

d (c

) Top

ogra

fisch

e Di

enst

Kad

aste

r

RoutebeschrijvingSt. Janskerk Goirle – VloeidijkVanaf kp 1 Kerklaantje inlopen ri kp 2. Voorbij brug over Nieuwe Leij op kp 2 RA ri kp 65, halfverhard pad. Op driesprong RD. Klinkerweg oversteken en LA onver-hard pad op, Molendijk. Op splitsing RA, de beek de Nieuwe Leij aan rechterzijde houden (wandelnetwerk verlaten). Volg de beek naar R. U passeert een stuw. Aan het eind bij bruggetje LA, brede zandweg.

Vloeidijk – BreeheesAan het eind RA, asfaltweggetje. Even verder scherp RA door draaihek weiland in. Volg dit pad langs de slingerende beek (Leij) en ga door een volgend draaihek. Steeds het graspad langs de beek RD volgen. Op kruising met asfaltweg Breehees oversteken en LA, graspad rechts van weg. Bij campingboerderij Breehees over sportveld en RA het P-terrein op, langs bedrijfsgebouwen LA naar Speeltuin Breehees en asfaltweg. Asfaltweg over-steken en RA, graspad langs sloot. Einde graspad voorbij vijver bruggetje oversteken naar kp 65 aan asfaltweg.

Kijkpunten

A Waterbergingsgebied Vloeder-zuidTen zuiden van Goirle loopt u door het stroomge-bied van de Leij, de Vloeder-zuid, dat Waterschap De Dommel in 2005 opnieuw heeft ingericht. Regelmatige wateroverlast in het beekdal van de Nieuwe en de Oude Leij vormde de aanleiding voor deze herinrichting. Er zijn twee nieuwe kronkelende tracés gegraven voor de Rovertsche en Poppelsche Leij. De stuw (met erlangs een vispassage) treedt bij hoogwater automatisch in werking, zodat het bovenstrooms gelegen water-bergingsgebied langzaam volloopt; hier kan 60.000 kubieke meter water worden opgevangen.

B Beekdal Rovertsche LeijBinnen het uitgestrekte natuurgebied Gorp en Rovert ligt het kleinere Landgoed Gorp de Leij. Het is gelegen in het beekdal van de Rovertsche Leij en bestaat uit gemengde bossen, heidevelden, vennen en kleine bosweides. Centraal in het landgoed ligt De Nieuwe Hoef, een hoeve uit 1641 waar pachters vroeger een deel van hun oogst - in geld of in natura - moesten afdragen aan de landheer. Nu is het een besloten partycentrum. Iets verderop komt u langs het Haneven. Om de natuurwaarden in het gebied te verhogen is, in samenwerking met het landgoed, dit oude ven in 2012 in ere hersteld.

Kasteeltje op Gorp

Breehees – De Nieuwe HoefGa RA ri kp 67 en op driesprong RD. Voorbij laatste huis wordt asfaltweg onverhard. Op eerste kruising in bos RA. Pad volgt even later bosrand. Op kp 67 RD ri kp 68, onverharde weg. Beek oversteken en RD naar kp 68. Ga hier LA metalen bruggetje over ri kp 92. U passeert een wandelsluis en gaat op driesprong LA, bospad. Op splitsing van paden RA. Voor een bosweide buigt het pad haaks LA. Bij volgende open vlakte gelijk RA en bij beek RA, pad langs de beek. Blijf het smalle pad langs de beek volgen. U passeert een draaihek en komt uit bij boerderij De Nieuwe Hoef.

De Nieuwe Hoef – GorpVoorbij de boerderij RA, halfverharde laan. U passeert een huis met nummer 2. Aan het eind LA, onverharde weg. Op kp 92 RD, onverharde weg volgen ri kp 93. Paradijsbrug oversteken en RD. Op driespong bij P-21310 LA ri Gorp en Hilvarenbeek. Volg de weg naar kp 93, vlak vóór wit huis met groenrode luiken aan linkerzijde weg.

Gorp – BankvenBij kp 93 LA, langs huis (wandelnetwerk verlaten). Pad buigt terug en maakt haakse bocht naar R. Einde akker RD, langs huisnummer 9. Blijf dit slingerende pad volgen, even later beek aan linkerzijde. Op driesprong LA, beek links houden. Aan de overzijde van de beek ziet u boerderij De Nieuwe Hoef. Op driesprong RD, nog steeds langs de beek. Bij kp 94 RA, bosweg naar kp 95. Hier RD , langs slagboom ri kp 96. Aan het eind, vlak voor akker, scherp LA het bos in. Pad buigt rechtsom klein ven heen. Voorbij akker RD, bosweg langs sloot. Aan het eind LA, zandweg.

C ParadijsbrugVolgens taaldeskundige Joannes Goropius Becanus (1519-1572) is het Nederlands de enige taal die van de oertaal afstamt. Hij beweerde dat Adam en Eva Nederlands hebben gesproken en dat het Aards Paradijs in Nederland lag. Waar of niet, de brug over de Rovertsche Leij is in elk geval genoemd naar het paradijs. De Rovertsche Leij ontspringt in België en vormt samen met de Poppelsche Leij de bovenloop van de Nieuwe Leij. Waterschap De Dommel richtte de oevers van deze beken in als ecologische verbindingszone, zodat vlinders, libellen en amfibieën een groter leefgebied krijgen.

D Kasteeltje op GorpIn 1868 kocht de schatrijke Belgische baron Eugène Zerezo de Tejada van de gemeente grote stukken heide op die hij liet bebossen. Hiermee legde hij de basis voor Landgoed Gorp en Rovert. Vijf jaar later bouwde de baron er een jachthuis, dat vanwege de twee torentjes ‘het kasteeltje op Gorp’ wordt genoemd. In 1920 ging het landgoed over naar de huidige eigenaar, Van Puyenbroek, een textielfabrikantenfamilie uit Goirle.

Hoofd van Goropius becanus

E BankvenTwee eeuwen geleden telde Brabant ruim twee-duizend grote en kleine meertjes. Meer dan de helft is verdwenen ‘dankzij’ ontginning van het gebied en een daling van de grondwaterstand. Het Bankven is een van de circa achthonderd overgebleven Brabantse vennen. Met een beetje geluk kunt u hier de blauwe reiger zien jagen op vis. De rietgors en de kleine karekiet broeden er graag. ’s Winters is de Goirlesche IJsclub op’t Bankven te vinden. Als er tenminste ijs ligt.

F Ruimte voor waterLangs de Oude Leij kreeg een aantal landbouw-percelen bij hevige regenval te maken met over-stroming. Waterschap De Dommel heeft daarom een waterbergingsgebied ingericht tussen het Kerklaantje en de Beeksedijk in Goirle. Er is een kade aangelegd, zodat overtollig water niet meer naar de aangrenzende landbouwpercelen kan stromen. Een automatische schuif in de Oude Leij zorgt ervoor dat bij een bepaalde waterstand het gebied ‘op slot’ gaat. Wanneer de hoogwatergolf voorbij is, gaat de schuif weer open en kan het water in een paar dagen tijd rustig weglopen. Het gebied van 15 hectare groot kan ongeveer 70.000 kubieke meter water opslaan.

Op eerste kruising RD en ook op tweede kruising RD (wandelnetwerk verlaten). De weg buigt haaks RA en LA. Aan de bos-rand buigt het pad schuin LA het bos in. Voorbij witte slagboom RA, breed zandpad.

Bankven – St. JanskerkDirect voorbij Bankven schuin LA, smal pad tussen rododendronstruiken. Bij uitzichtpunt met bankjes RD. Op breder pad LA, grasland aan linkerhand. Eerste pad RA, schuin links ligt kerk. Klinkerweg oversteken en RD, slingerende bosweg. Op driesprong LA en langs witte slagboom Gorp en Rovert (wandelnetwerk verlaten). Pad blijven volgen door bos en later tussen velden door. Aan het eind bij bankje RA, schelpenpad. Even verder bij kp 2 LA brug over ri kerk en kp 1.

Uitgave van Waterschap De Dommel • Routes & teksten Routewerk en Waterschap De Dommel • Fotografie Beeldveld Fotografie, Ard Snelderwaard • Cartografie & vormgeving Plan C • Herdruk april 2017