Op stap p. 22

Boomplantactie p. 9

Soorten beschermen p. 15

september 2015

Natuurlijk samen

LANDSCHAPSKRANT

│ 2

Beste lezer,Jozef Dauwe

Voorzitter

Dirk OtteOndervoorzitter

De zorg voor het landschap van de Vlaamse Ardennen is iets wat ons allemaal aanbelangt. Het is dan ook de rode draad doorheen alle ac-ties en projecten van het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen. Streekeigen groen en (fruit-)bomen spelen hierbij een belangrijke rol, want ze bepalen mee de kwaliteit van ons landschap. Ook dit jaar organiseren we daarom een groeps-aankoop van streekeigen bomen en struiken. Tot eind oktober kun je plantgoed bestellen aan een voordelige prijs. Welke bomen en struiken

dat zijn, en waarom ze een meerwaarde zijn voor de streek lees je in deze landschapskrant. Daarnaast geven we je ook graag een update van enkele projecten en nodigen we je uit om op verschillende activiteiten vooral ook zelf die Vlaamse Ardennen te ontdekken!

Veel leesplezier.

BOMEN PLANTEN?KOM INSPIRATIE OPDOEN!

│ 3

eb je nog geen eigen (fruit-)bomen maar wel plannen? Dan ben je welkom op 9 en 10 oktober (zie p. 5). Je kan er de persmobiel aan het werk zien, en bovendien een aantal planten die te koop aangeboden worden bij onze boomplantactie in volle groei bekijken. Tijdens een korte, niet begeleide, wandeling laten wij je het bos door de bomen zien. Kleine bomen en struiken worden immers groot … HMeer details op www.rlva.be.

│ 4

PLANMOMENTEN BOMEN EN STRUIKEN PLANTEN:WELKE SOORTEN, WAAR EN HOE?

e kunt bij RLVA elk jaar fruitbomen en streekeigen bomen en struiken aankopen. Maar hoe begin je eraan? Welke bomen horen waar thuis en welke fruitboom heeft een bestuiver nodig? Hoever plant je de bomen uit elkaar en hoe bescherm je best je aanplant tegen schapen of andere grazers? Op drie momenten, verspreid over ons werkingsgebied, kun je bij ons terecht met je vragen bij het uitwerken van je plannen en pro- J

beren we je verder te helpen.De infosessies zijn gratis, maar zijn enkel op afspraak. Neem contact op met RLVA en schrijf je in. We voorzien een half uur per persoon.

Wortegem-Petegem: donderdag 15 oktober 2015; tussen 18u en 21uLocatie: Domein de Ghellinck, Kortrijkstraat 74

Erpe-Mere: zaterdag 17 oktober 2015; tussen 9u en 12uLocatie: Steenberg, Oudenaardsesteenweg 458

Brakel: zaterdag 17 oktober 2015; tussen 14u30 en 17u30Locatie: Leerhof, Hollebeekstraat 6

│ 5

PERS MEER UIT JE STREEK

en je zelf de trotse bezitter van een boomgaard of heb je enkele jaren geleden fruitbomen aangeplant? Dan kan je volop genieten van bloesem tot oogst en… tot ver daarna. Want waarom geen eigen puur-natuur fruitsap persen?B

De meeste appel- en perenrassen kunnen geperst worden. De smaak is voller als je kiest voor een mengeling die niet te rijp is. Combineren met fruit zoals aardbeien, ontpitte kersen, krieken of druiven, rabarber, framboos, bessen en zelfs vlier of rode biet geeft een extra dimensie aan je sap (maximaal 15% ander fruit bij te mengen, vries het in bij de oogst en ontdooi het volledig voor het persen). Rot of beschimmeld fruit kan niet meer verwerkt worden, maar valfruit of lichte aantasting door insecten is geen probleem.

Wij reserveerden alvast een mobiele fruitpers voor jou op twee locaties in de Vlaamse Ardennen: op vrijdag 9 oktober in de Borgwalhoeve, Leenstraat 31 in Vurste (Gavere) en op zaterdag 10 oktober in De Volle Maan, Ijshoutestraat 70 in Sint-Lievens-Houtem. Enkel op afspraak via 050/781194, 0495/733670 of info@houtlandsetuinsappen.be.

Meer tips, en nog meer locaties en data op de websites van mobiele persers in de buurt: www.mobielefruitpers.be, 0495/733670 of www.mobielefruitpers.com, 0475/262480 Of ga langs bij een vaste fruitpers, o.a. in Kruishoutem: www.hoogstamboomgaard.be, 09/3802280

│ 6

er en der in het landschap zie je soli-taire bomen staan. Het zijn volwassen bomen die de ruimte hebben gekregen H

om zich te ontwikkelen. Ze staan vaak niet zonder reden op die specifieke plaats. Al vele eeuwen lang vervullen ze allerlei functies. Vaak worden ze aangeplant om de aandacht te trekken; bijvoorbeeld door hun omvang, vorm of kleur. Mooie voorbeelden hiervan kan je bewonderen in historische kasteelparken. Vrijheidsbomen, vredesbomen, herdenkings-bomen herinneren ons aan een historische

SOLITAIRE BOMENgebeurtenis, terwijl gerechtsbomen en wel-komstbomen ons wijzen op een bijzondere plaats. Soms kan een boom ook een his- torische eenheid vormen met een religieus bouwwerk. Denk maar aan de typische ‘kapel-letjeslinde’, een vereringsboom voor een hei-dense vruchtbaarheidsgodin. En wist je dat bomen ook een kadastrale of administratieve grens kunnen markeren. Het zijn de zogenaamde grensbomen, hoek-bomen, bakenbomen…

Vaak krijgen deze bomen gaandeweg een bijkomende functie, zoals een ontmoetings-plaats, een oriënteringspunt in het landschap. Soms zijn ze een stille getuige van een bepaal-de snoeivorm die nu nog zelden wordt toege-past. Wil je weten of er bij jou in de buurt ook een bijzondere boom staat? Surf dan naar: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/ile/boom/zoekenMet dank aan Geert Van der Linden, Onroerend Erfgoed voor documentatie en foto’s.

Zottegem-Strijpen, Vollanderkouter: gerechtsboom

│ 7

Niet alleen vanuit landschappelijk en cultureel oogpunt zijn solitaire bomen waardevol. Ook hun natuurwaarde is niet te onderschatten. Van voedselplant voor bijen, vlinders en andere insecten tot zangpost of nestplaats van vogels; nagenoeg elke boom heeft wel bezoekers en bewoners. Zo onderhoudt een uitgegroeide alleen-staande zomereik nauwe relaties met tot wel vierhon-derd diersoorten.

Zingem-Huise: de kapelletjeslinde, in stand houden van een oude traditie

Zottegem-Velzeke, Schoolstraat: geleide linden - welkomstbomen

Zwalm-Sint-Denijs-Boekel, Moldergem: vastlegging perceelsgrens

│ 8

LEER FRUITBOMEN SNOEIEN OP DE SNOEIDEMOp de snoeidemo legt een ervaren snoeier je de basisprincipes uit van het snoeien van fruitbomen. Op enkele O

uren tijd krijg je de nodige praktische infor-matie waarmee je zelf aan de slag kunt om je eigen bomen te snoeien. Niet te veel theorie, maar duidelijk uitgelegd in de praktijk van de hoogstamboomgaard. Interesse?

Inschrijven kan voor volgende snoeidemo’s:- 12/12 (namiddag ) in Maarkedal- 2/4 (namiddag) Zottegem- 5/3 (namiddag) GeraardsbergenTelkens van 14u tot 17u.

In Zottegem betreft het jongere fruitbomen, in Maarkedal en Geraardsbergen worden ou-dere fruitbomen gesnoeid. Deelnemen kost 5 euro per persoon voor inwoners van RLVA, 10 euro voor wie niet in het Regionaal Land-schap Vlaamse Ardennen woont. Info en inschrijvingen: info@rlva.be of 055/207265.

│ 9

BOOMPLANTACTIE

Steekeigen groenDe jaarlijkse boomplantactie is een groepsaankoop voor streekeigen bomen en struiken. Deze passen niet alleen landschappelijk goed in de Vlaamse Ar- dennen, ze zijn ook perfect aangepast aan de plaat-selijke groeiomstandigheden en doen het hier dus van nature goed. Bestellen kan tot 28 oktober 2015.

Help mee aan landschapsherstelBen je inwoner, landbouwer, jager, natuurliefhebber en heb je een perceel met wat ruimte? Plant dan een gemengde haag, een houtkant of een aantal knotbomen. Deze kleine landschapselementen zijn ontzettend belangrijk voor soorten die hier al eeuwen leven. Door toenemende druk op het landschap verdwijnen ze jammer genoeg nog steeds uit het landschap (zie p. 15).

│ 10

BOOMPLANTACTIE

MPS-certificaat: More Profitable SustainabilityAls leveranciers voor deze groepsaankoop komen enkel boom-kwekers in aanmerking die het MPS-certificaat toegekend kregen. Concreet komt het er op neer dat de kweker op een efficiënte en verantwoorde manier omgaat met o.a. meststoffen, fytoproducten, water en energie. Een win-win situatie voor de boomkweker én voor het milieu! Meer info: www.vms-vzw.be.

BijenplantenMits een gerichte soortenkeuze help je ook onze bijen. Veel bijensoorten stellen het vandaag immers niet zo goed. Ze zijn nochtans erg nuttig en een onmisbare schakel in de natuur. Naast bloemenweides en insecten-hotels zijn ook geschikte struiken en bomen minstens even belangrijk, niet alleen als voedselbron maar vaak ook als nestplaats.Kies voor verschillende bloeiende soorten, en let daarbij op de sprei- ding van de bloei in de tijd. Op www.plantvanhier.be vind je daarover per soort meer informatie.

Naa

m:

Adre

s:

Gem

eent

e:

Tele

foon

(waa

r je

over

dag

te b

erei

ken

bent

):

Emai

ladr

es (n

odig

voo

r bev

estig

ings

mai

l):

Afhaa

lpun

t (zie

lijst

hie

rbov

en):

2015

BOO

MPL

ANTA

CTIE

Best

ellin

gen

van

min

der d

an 2

50€

zijn

tege

n co

ntan

te b

etal

ing

af te

hal

en o

p za

terd

ag 5

dec

embe

r 20

15 o

p he

t doo

r jou

gek

ozen

ver

deel

punt

. Bes

telli

ngen

van

mee

r dan

250

€ w

orde

n in

de

gem

een-

te

n va

n he

t Reg

iona

al La

ndsc

hap

op v

rijda

g 4

dece

mbe

r gra

tis a

an h

uis g

elev

erd,

mits

voo

rafg

aand

e be

talin

g. V

anaf

van

500

€ (e

xcl.

BTW

) krij

g je

5%

kor

ting.

De

vol

ledi

g in

gevu

lde

best

elbo

n vo

or 2

8 ok

tobe

r 20

15 t

erug

bezo

rgen

aan

Reg

iona

al L

ands

chap

Vl

aam

se A

rden

nen,

Vee

mar

kt 2

7, 9

600

Rons

e of

via

het

bes

telfo

rmul

ier o

p w

ww

.rlva

.be

emai

len

naar

boo

mpl

anta

ctie@

rlva.

be. T

egen

ten

laat

ste

6.11

.201

5 on

tvan

g je

een

bev

estig

ings

mai

l dat

je

best

ellin

g ve

rwer

kt w

erd.

Gee

f daa

rom

ond

eraa

n je

em

aila

dres

op.

G

een

beve

stigi

ngsm

ail =

gee

n be

stel

ling!

Eind

nov

embe

r krij

g je

dan

nog

een

ove

rzic

ht v

an je

defi

nitie

ve b

este

lling

met

det

ails

ivm

afh

alin

g,

leve

ring

en b

etal

ing.

Mee

r inf

o &

pla

nttips

op

ww

w.rl

va.b

e/bo

ompl

nt.h

tml

Ove

rzic

ht b

este

lling

en -

prijz

en in

cl B

TW

Indi

en fa

ctuu

r, ev

entu

eel B

TW-n

r

Wen

st fa

ctuu

r (va

naf 2

5€):

ja/n

een

Tota

al A

(str

eeke

igen

bom

en &

stru

iken

)

Tota

al B

(klim

plan

ten)

Tota

al C

(fru

itbom

en)

Tota

al D

(kle

infr

uit)

Tota

al

Tota

al E

(mat

eria

al)

Best

ellin

gen

< 25

0€: c

onta

nte

beta

ling

bij a

fhal

ing

Best

ellin

gen

> 25

0€: b

etal

ing

via

over

schr

ijvin

g

De v

erm

elde

prij

zen

op d

e be

stel

bon

zijn

incl

. 6%

btw

mits

uitz

onde

ring

van

het m

ater

iaal

aan

incl

. 21%

btw

.

Voor

keur

plaa

ts v

oor a

fhal

ing

(voo

r exa

cte

loca

tie zi

e w

ww

.rlva

.be)

Brak

el

Erpe

-Mer

e

Gave

re

Gera

ards

berg

en

Herz

ele

Hore

beke

Klui

sber

gen

Krui

shou

tem

Lier

de

Maa

rked

al

Oud

enaa

rde

Rons

e

St-L

ieve

ns-H

oute

m

Wor

tege

m-P

eteg

em

Zing

em

Zotte

gem

Zwal

m

Nr

Naa

mM

aat b

osgo

edAa

ntal

Prijs

Bedr

agAa

ntal

Prijs

Bedr

ag1

Beuk

, Fag

us sy

lvati

ca50

/80

cm0,

6516

,00

2Bo

swilg

, Sal

ix c

apre

a50

/80

cm0,

60/

3Bo

sroo

s, R

osa

Arve

nsis

50/8

0 cm

1,35

/4

Eens

tijlig

e m

eido

orn,

Cra

taeg

us m

onog

yna

50/8

0 cm

0,60

/5

Flad

derie

p, U

lmus

laev

is (1

)/

11,5

06

Geld

erse

roos

, Vib

urnu

m o

pulu

s60

/90

cm0,

75/

7Ge

won

e es

door

n, A

cer p

seud

opla

tanu

s50

/80

cm0,

5511

,50

8Gl

adde

iep,

Ulm

us m

inor

(2)

50/8

0 cm

0,70

/9

Grau

we

abee

l, Po

pulu

s can

esce

ns50

/80

cm1,

0011

,00

10Ha

agbe

uk, C

arpi

nus b

etul

us50

/80

cm0,

6012

,00

11Ha

zela

ar, C

oryl

us a

vella

na50

/80

cm0,

70/

12Ho

ndsr

oos,

Ros

a ca

nina

60/9

0 cm

0,55

/13

Hulst

, Ile

x aq

uifo

lium

30/4

0 cm

1,40

/14

Klei

nbla

dige

lind

e, T

ilia

cord

ata

50/8

0 cm

0,70

13,5

015

Lijst

erbe

s, S

orbu

s auc

upar

ia60

/90

cm0,

609,

5016

Okk

erno

ot, J

ugla

ns re

gia

(gez

aaid

, gro

ot)

50/8

0 cm

1,70

12,0

017

Rate

lpop

ulie

r, Po

pulu

s tre

mul

a50

/80

cm1,

0010

,50

18Ro

de K

orno

elje

, Cor

nus s

angu

inea

60/9

0 cm

0,60

/19

Ruw

e be

rk, B

etul

a pe

ndul

a50

/80

cm0,

507,

5020

Slee

door

n, P

runu

s spi

nosa

50/8

0 cm

0,55

/21

Tam

me

kast

anje

, Cas

tane

a sa

tiva

(3)

50/8

0 cm

0,65

12,0

022

Veld

esdo

orn,

Ace

r cam

pest

re50

/80

cm0,

5512

,00

23Vo

gelk

ers,

Pru

nus p

adus

50/8

0 cm

0,55

10,0

024

Vuilb

oom

, Spo

rkeh

out,

Rham

nus f

rang

ula

50/8

0 cm

0,60

/25

Wild

e Ka

rdin

aalsm

uts,

Euo

nym

us e

urop

aeus

50/8

0 cm

0,55

/26

Zach

te b

erk,

Bet

ula

pube

scen

s50

/80

cm0,

508,

0027

Zoet

e ke

rs, P

runu

s avi

um50

/80

cm0,

558,

5028

Zom

erei

k, Q

uerc

us ro

bur

50/8

0 cm

0,75

14,0

029

Zwar

te e

ls, A

lnus

glu

tinos

a60

/90

cm0,

508,

5030

Taxu

s, V

enijn

boom

, Tax

us b

acca

ta (4

)30

/40

cm1,

40/

31W

ilde

ligus

ter,

Ligu

stru

m v

ulga

re (4

)50

/80

cm0,

60/

Tota

al A

Stre

ekei

gen

bom

en &

stru

iken

Bosp

lant

soen

zie

maa

t bos

goed

(blo

te w

orte

l)

Hoog

stam

Stam

omtr

ek 6

/8 c

m(b

lote

wor

tel)

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

ag32

Berg

bosr

ank,

Cle

mati

s mon

tana

(5)

4,40

33Bl

auw

e re

gen,

Wist

eria

sine

nsis

(5)

7,40

34Bo

sran

k, C

lem

atis v

italb

a4,

4035

Brui

dsslu

ier,

Fallo

pia

aube

rtii (

5)3,

3036

Klim

op, H

eder

a He

lix0,

9037

Vijfd

elig

e w

inge

rd, P

arth

enoc

issus

qui

nque

folia

(5)

3,40

38W

ilde

hop,

Hum

ulus

lupu

lus

2,40

39W

ilde

kam

perf

oelie

, Lon

icer

a pe

ricly

men

um3,

3040

Win

terja

smijn

, Jas

min

um n

udifl

orum

(5)

4,30

Tota

al B

Klim

plan

ten

Plan

tsoe

n in

pot

Frui

tbom

enHa

lfsta

mSt

amom

trek

6/8

cm

(blo

te w

orte

l)

Hoog

stam

Stam

omtr

ek 8

/10

cm(b

lote

wor

tel)

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

agAa

ntal

Prijs

Bedr

agAp

pel,

Mal

us d

omes

tica

41Ca

bare

tte (P

resid

ent v

an D

ievo

et)

8,50

14,5

042

Cour

t-Pen

du R

ouge

8,50

14,5

043

Cox

Ora

nge

Pipp

in8,

5014

,50

44Es

sing

8,50

14,5

045

Jacq

ues L

ebel

8,50

14,5

046

Jam

es G

rieve

8,50

14,5

047

Jose

ph M

ush

8,50

14,5

048

Mel

rose

8,50

14,5

049

Oog

stap

pel (

Tran

spar

ante

bla

nche

)8,

5014

,50

50O

ssek

op8,

5014

,50

51Pr

esid

ent R

oulin

8,50

14,5

052

Rein

e de

s Rei

nette

s8,

5014

,50

53Sc

hone

van

Bos

koop

(Gou

dren

et)

8,50

14,5

054

Stre

epin

g (R

ambo

ur d

’Hiv

er)

8,50

14,5

055

Win

terb

anan

a8,

5014

,50

Peer

, Pyr

us c

omm

unis

56Be

urré

Ale

xand

er L

ucas

9,

0015

,00

57Be

urré

Har

dy

9,00

15,0

058

Cala

bass

e Bo

sc

9,00

15,0

059

Catil

lac

9,00

15,0

060

Clap

p’s F

avou

rite

9,00

15,0

061

Com

tess

e de

Par

is9,

0015

,00

62Co

nfér

ence

9,00

15,0

063

Doye

nné

du C

omic

e9,

0015

,00

64Du

bbel

Flip

9,00

15,0

065

Jean

ne d

’Arc

9,00

15,0

066

Jefk

espe

er9,

0015

,00

67Tr

iom

phe

de V

ienn

e 9,

0015

,00

68W

ijnpe

er (C

alab

asse

à la

rein

e)9,

0015

,00

69W

illia

ms B

on C

hréti

en9,

0015

,00

70W

inte

rkei

zerin

9,00

15,0

0Pr

uim

, Pru

nus d

omes

tica

71An

na S

päth

8,50

14,5

072

Belle

de

Thui

n8,

5014

,50

73Bl

eue

de B

elgi

que

8,50

14,5

074

Mira

belle

de

Nan

cy

8,50

14,5

075

Mon

sieur

Hâti

f8,

5014

,50

76Pr

une

de P

rince

8,

5014

,50

77Q

ueen

Vic

toria

8,50

14,5

078

Rein

e Cl

aude

d’A

lthan

n8,

5014

,50

79Re

ine

Clau

de d

’Oul

lins

8,50

14,5

0

(1) F

ladd

erie

p: d

eze

inhe

emse

iep

wor

dt e

nkel

als

hoog

stam

aan

gebo

den

omw

ille

van

zijn

resis

tenti

e te

gen

de o

lmen

ziekt

e(2

) Gla

dde

iep:

enk

el g

esch

ikt i

n sc

heer

hage

n om

will

e va

n ol

men

ziekt

e(3

) Tam

me

kast

anje

als

bosp

lant

soen

: ges

chik

t voo

r hou

tkan

ten

(hak

hout

behe

er)

Tam

me

kast

anje

als

hoog

stam

: ges

chik

t als

solit

aire

boo

m in

de

tuin

en

de b

oom

gaar

d(4

) Ges

chik

t voo

r sie

rtui

n, n

iet v

oor l

ands

chap

pelij

ke a

anpl

antin

gen

(5) N

iet i

nhee

ms,

ges

chik

t voo

r sie

rtui

n, n

iet v

oor l

ands

chap

pelij

ke a

anpl

antin

gen

Opg

elet

: Fru

itbom

en h

alfs

tam

heb

ben

stam

omtr

ek 6

/8 -

frui

tbom

en h

oogs

tam

8/1

0.

Frui

tbom

en (v

ervo

lg)

Halfs

tam

Stam

omtr

ek 6

/8 c

m(b

lote

wor

tel)

Hoog

stam

Stam

omtr

ek 8

/10

cm(b

lote

wor

tel)

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

agAa

ntal

Prijs

Bedr

agKe

rs, P

runu

s avi

um80

Biga

rrea

u Es

pére

n (w

itte

krak

er)

8,50

14,5

081

Biga

rrea

u N

apol

eon

8,50

14,5

082

Gelb

e Kn

orpe

lkirs

che

8,50

14,5

083

Kord

ia8,

5014

,50

84Li

ndek

ers,

Ear

ly R

iver

s8,

5014

,50

85Re

gina

8,50

14,5

086

Schn

eide

rs sp

äte

Knor

pelk

irsch

e8,

5014

,50

87N

oord

krie

k8,

5014

,50

88Br

ugse

Kor

tste

el

8,50

14,5

0Pe

rzik

, Pru

nus p

ersic

a89

Amsd

en12

,00

22,0

090

Broe

chem

se12

,00

22,0

091

Rein

e de

s Ver

gers

12,0

022

,00

92Va

es O

ogst

12,0

022

,00

Ove

rige

93Kw

eepe

er, C

ydon

ia o

blon

ga12

,00

23,5

094

Moe

rbei

, Mor

us n

igra

25,0

048

,00

95M

ispel

, Mes

pilu

s ger

man

ica

9,50

21,0

0To

taal

C

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

ag

Fram

boze

n, R

ubus

idae

us96

Tula

mee

n (r

ode

zom

erfr

ambo

os)

0,90

97Go

lden

Blis

s (w

itte

herf

stfra

mbo

os)

0,90

98Au

tum

n Bl

iss (r

ode

herf

stfra

mbo

os)

0,90

Tros

bess

en, R

ibes

rubr

um/n

igru

m99

Jonk

heer

van

Tets

(roo

d)1,

0010

0Bl

anka

(wit)

1,00

101

Blac

k Re

war

d (z

war

t)1,

00Kr

uisb

esse

n, R

ibes

uva

-cris

pa10

2Hi

nnon

mak

i (ro

od)

1,40

Braa

mbe

ssen

, Rub

us fr

uctic

osus

103

Loch

Nes

s (do

ornl

oos,

in p

ot)

4,00

Drui

f, Vi

tis V

inife

ra10

4Bo

skoo

ps G

lorie

(bla

uw)

5,20

105

Vroe

ge v

an d

er L

aan

(wit)

5,20

Tota

al D

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

ag

106

Steu

npal

en (k

asta

nje)

2m

50 d

iam

6/8

gep

unt

7,00

107

Bind

strip

s - sc

hake

lban

d 53

cm

0,25

Tota

al E

Klei

nfru

itPl

ants

oen

50-7

0 cm

(blo

te w

orte

l)

Mat

eria

al

│ 15

SPRING MEE IN DE BRES VOOR DEZE SOORTEN!

Nr

Naa

mAa

ntal

Prijs

Bedr

ag

106

Steu

npal

en (k

asta

nje)

2m

50 d

iam

6/8

gep

unt

7,00

107

Bind

strip

s - sc

hake

lban

d 53

cm

0,25

Tota

al E

Voedsel voor akkervogels en bijenVroeger was de geelgors een erg algemene verschijning langs kleine akkers met hagen en houtkanten. Maar de laatste dertig jaar is hun aantal in Vlaanderen met maar liefst tachtig procent afgenomen en staan ze op de Rode Lijst van Vlaanderen als ‘bedreigd’ genoteerd. Ook de achteruitgang van veel andere akkervogelsoorten zoals grauwe gors en veldleeuwerik is te wijten aan de versnippering van het landschap en het intensiever bodemgebruik. En ook de bijen, als belangrijke be- stuivers voor de landbouwgewassen, hebben het vaak moeilijk omdat ze te weinig voedsel vinden.

Het regionaal landschap wil akkervogels en in hun kielzog ook bijen terug kansen geven door voedsel, nest- en schuilgelegenheid aan te bieden. In een aantal zones kunnen landbouwers en niet-landbou-wers, jagers, natuurverenigingen of gemeenten acties ondernemen en hiervoor een vergoeding krijgen:- inzaaien van een voedselgewas en dat tot na de winter laten voor de akkervogels- aanleg en/of onderhoud van een grasstrook met 30% kruiden (ook fijn voor bijen)- aanleg en onderhoud van een bloemenstrook (ook fijn voor bijen).

Geelgors

Houtkanten voor vlindersIn onze streek zijn er ook een aantal vlinders die het steeds moeilijker hebben. Bijvoorbeeld de sleedoorn-page, een typische soort in onze heuvelachtige Vlaam-se Ardennen ten oosten van de Schelde. Deze vlinder is afhankelijk van bosranden, struwelen en houtkanten met sleedoorn.

Daarom kunnen eigenaars van geschikte terreinen te- recht bij het regionaal landschap om subsidies aan te vragen voor de aanleg van vlindervriendelijke kleine landschapselementen, waaronder houtkanten met sleedoorn.

│ 16

SPRING MEE IN DE BRES VOOR DEZE SOORTEN!

Sleedoornpage

Boomgaarden voor eikelmuisEen derde oproep doen we voor de eikelmuis of “fruitratje’ met haar schattig snoetje, zwart zorro-masker en lange pluizige staart. Dit zeer herkenbare en aaibare knaagdier uit onze regio verkiest loofbossen, bosranden, hoogstamboomgaarden en brede houtkanten. De winter-maanden brengt de eikelmuis slapend door, vaak in verwaarloosde schuurtjes en gebouwtjes. Maar vóór het begin van de winterslaap eet ze haar buikje vol met fruit en noten, die vroeger op geen enkel boeren-erf ontbraken en ook in vele particuliere tuintjes groeiden.

Indien je een locatie hebt die voor de eikelmuis geschikt is, kun je ook bij het regionaal landschap terecht voor de aanleg van:- aanplant en beheer van individuele of kleine groepen fruitdragende bomen- aanplant van hoogstamboomgaarden- structuurrijke bosranden en soortenrijke heggen en houtkanten

Meer info bij info@rlva.be of op het nummer 055/207265.

│ 17

De provincie Oost-Vlaanderen financiert dit soortenproject van 2015 tot 2017. De keuze voor de soorten is gebaseerd op de studie “Soorten en biotopen in Oost-Vlaanderen: prioriteit en symboolwaarde voor het natuurbeleid” van 2014.

In samenwerking met

Eikelmuis

│ 18

e rondreizende buitententoon-stelling Scharrelkids is momen-teel op vier locaties in de regio D

te bewonderen. Naast algemene info over het scharrelkidsproject verneem je er ook meer over scharrelKUNST en speelnatuur. De tentoonstelling staat nog een poosje aan :

• Bibliotheek Ronse, Soudansquare in Ronse• PNEC De Kaaihoeve, Oude Scheldestraat 16 in Meilegem (Zwalm)

STUDIENAMIDDAG NATUURLIJK SPEELGROEN - risico’s en preventieSnelle beslissers kunnen nog in-schrijven voor de studienamiddag ‘Natuurlijk speelgroen – risico’s en preventie’ op woensdag 30 septem-ber in Oudenaarde. Mail of bel ons als je er bij wil zijn via info@rlva.be of op het nummer 055/207265. Meer info op www.rlva.be in de activitei-tenkalender.

• NMEC De Helix, Hoogvorst 2 in Grimminge (Geraardsbergen) • NEC De Pastorie, Halleweg 15 Zonnegem (Sint-Lievens-Houtem)

Daarna wordt ze op andere locaties op-gesteld in de Vlaamse Ardennen (raad-pleeg onze website om te weten waar). Heb je weet van een geschikte locatie waar de tentoonstelling tot haar recht kan komen? Geef gerust een seintje: info@rlva.be of 055/207265.

RONDREIZENDE BUITENTENTOONSTELLING SCHARRELKIDS

Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling:Europa investeert in zijn platteland

│ 19

KNOTBOMEN GEZOCHT!taan er in je weide knotbomen die komende winter aan een snoeibeurt toe zijn, maar heb je geen tijd, materiaal of zin om zelf de boom in te kruipen, dan S

kan je een beroep doen op één van onze knotteams. In ruil voor het hout komen gespecialiseerde vrijwilligers voor jou de knotwerken uitvoeren. Tegen een vooraf af-gesproken vergoeding kan ook al het fijnhout opgeruimd worden. Interesse? Kijk dan snel op www.rlva.be/knotboomgezocht! Hier kan je het online-aanvraagfor-mulier invullen.

KNOTTEAM: KNOTTERS GEZOCHT!

Heb je interesse om zelf aan de slag te gaan met de kettingzaag en bomen te knotten in ruil voor het hout, dan zorgen wij voor de nodige ondersteuning. Enkel met de nodige ervaring kan je een knotteam starten of een bestaand team vervoegen. Daarom or-ganiseren wij in Erpe-Mere op zaterdag 14 november een cursus ‘veilig knotten en kettingzaagtechnieken’. Wie een getuigschrift kan voorleggen van Inverde, Bosgroep, INBO, etc. aangaande ‘knotten’ of ‘veilig werken met een kettingzaag’ is vrijgesteld om de opleiding te volgen. Snel zijn is de boodschap, want er kunnen maximaal 12 personen deelnemen aan deze opleiding!Interesse? Neem contact op via landschapsloket@rlva.be of 055/207265.

│ 20

WORKSHOP LIGHTROOM VOOR NATUURFOTOGRAFENijdens deze snelcursus ligt het accent op het beheer van de catalogus en beeldverwerking. Je leert efficiënt om te gaan met de bibliotheek module en hoe je foto’s filtert en eenvoudig terugvindt aan de hand van metadata, labels, verzamelingen, etc. In de module ‘ontwikkelen’ maak je kennis met de verschillende gereedschappen die een beeld naar een hoger niveau brengen en leren we geavanceerde technieken T

met gegradueerde filters en het aanpassingspenseel.

De cursus loopt vanaf 6 oktober, 5 keer op dinsdagavond in Ronse en kost 235€. Lesgever is Jeffrey Van Daele. Meer info en inschrijven op http://www.jeffreyvandaele.com/workshop/snelcursus-lightroom/

│ 21

WELKOM AAN DE 19773 INWONERS VAN ERPE-MERE

Begin 2015 sloegen het gemeentebestuur van Erpe-Mere en het regionaal landschap de handen in elkaar en zetten volgende acties in de steigers:- In Honegem, een natuurgebied en Europese natuur, worden in het najaar door Natuurpunt i.s.m. Regionaal Landschap en de ge-meente een aantal poelen gegraven voor o.a. de kamsalamander- Deze winter komt er een infosessie voor de landbouwers over de mogelijke Beheerovereenkomsten die kunnen afgesloten worden en de hulp die kan gekregen worden bij het achterstallig onderhoud en de aanplant van Kleine Landschapselementen en de restauratie van Klein Historisch Erfgoed.

Doe mee- Help bomen knotten in ruil voor hout en schrijf je in voor de cursus in november, zie p. 19. Hopelijk kunnen we zo één of meerdere goed werkende knotteams opstarten in jullie gemeente.- Plannen om streekeigen groen of een boomgaard aan te planten? Schrijf je in voor ons planmoment op 17 oktober en we helpen je graag verder (zie p. 4).- Heb je een attest natuurgids op zak of beschik je over een goede basiskennis van de dagdagelijkse natuur rondom jou en vertel je graag, meld je dan aan als gids bij het regionaal landschap. Tegen een vrijwilligersvergoeding zetten we je dan in voor wandelingen, bijstand op onze evenementen, insectenhotel timmeren, …

│ 22

UIT-TIPS

30 september: Studienamiddag natuurlijk speelgroen - Risico’s en preventie Voor snelle beslissers. Meer info op: www.rlva.be.

Nazomertip: Speelse wandeling in Horebeke (7,4km) ‘Het koekoeksnest’ is een nieuwe natuurspeelzone in Horebeke, een realisatie van RLVA samen met het gemeentebestuur en enkele enthousi-aste jongeren uit Horebeke. We hebben een leuke wandeling uitgestippeld die je langsheen de trage wegen van het landelijke Horebeke voert en waarbij je met de kinderen ‘het koekoeksnest’ kan komen verkennen! Alle info en de gedetailleerde routebeschrijving vind je op www.rlva.be.

4 oktober: Open dag SOS Wilde Dieren Een kijkje achter de schermen in het Geraardsbergse opvangcentrum voor vogels en wilde dieren. Info: www.soswildedieren.be of 0478/88477.

4 oktober: Vlaamse Molendag Bezoek de Boembekemolen onder begeleiding van een gids. Afspraak van 10u tot 18u aan de Boembekemolen, Boembeke 18 te Brakel.Ook andere molens in de regio openen de deuren. Info op www.vlaamsemolens.com.

Vanaf 6 oktober: Cursus lightroom voor natuurfotografen Haal meer uit je natuurfoto’s. Zie p. 20 in deze landschapskrant.

9 en 10 oktober: persdagen in Gavere en Sint-Lievens-Houtem Kom langs met je appels en peren en laat je eigen overheerlijk fruitsap persen. Zie p. 5 in deze landschapskrant.

Van 11 tot 18 oktober: week van het bos: Natuurhelden Tijdens boswandelingen, belevingstochten en kinderspeurtochten kun je op stap met boswachters, gidsen en historici op zoek naar heldhaftigefauna en flora. Wat dacht je van paddenstoelenwandelingen in Everbeek (Brakel) of Herzele, een kabouterzoektocht in Sint-Lievens-Houtem of een wandeling met een heuse bosrugzak in Ename (Oudenaarde)? Alle info op www.weekvanhetbos.be.

Woensdag 14 oktober: Inhuldiging van de eerste wereldboom in de Vlaamse ArdennenSchamperij, Horebeke. Meer info over de inhuldiging: http://www.bosgroepen.be/bosgroep/15/Vlaamse_Ardennen_tot_DenderMeer info over de wereldbomen: http://wereldboom.org/

│ 23

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzwVeemarkt 27, 9600 RonseTel: 055/20.72.65 - fax: 055/20.61.87info@rlva.be - www.rlva.beRekeningnummer: BE23 0012 2912 5291

V.U. : Dirk OtteLayout: Kachet - Opmaak en druk : Thoverkracht NVOplage: 115.000 expl.Gedrukt op 100% gerecycleerd FSC® papier

Foto’s: cover: Pieter Espeel www.pieterespeel.com, geelgors cover: Sergey Yellseev, fruitpers p 4: houtlandse tuinsappen, p 6-8: Geert Van der Linden - Onroerend Erfgoed, kapel p 8: Anne Hollevoet, geelgors p 20: bityourbum.com, sleedoornpage p 20: Paul Ritchie, eikelmuis p 20: Avaro Oporto, p 18: Sylvie Vandestapele, p 19 knotters: Anne Hollevoet, p 20: Jeffrey Van Daele, p 22 speelnatuur: Sylvie Vandestapele, overige foto’s: Bart Vancoppenolle.

COLOFON

15 en 17 oktober: planmomenten bomen en struiken planten in Kruishoutem, Erpe Mere en BrakelWe helpen je bij het uitwerken van je tuin- en boomgaardplannen. Zie p. 4 in deze landschapskrant.

Vanaf 15 oktober: werkgroep braakballen pluizen Elke derde donderdag van de maanden oktober tot maart kan je zoeken naar de geheimen die braakballen van uilen verbergen. Locatie: PNEC De Kaaihoeve (Zwalm), telkens van 19u tot 22u. Gratis, maar inschrijven verplicht. Info en inschrijven: info@rlva.be. Mis 15 oktober niet, want dan starten we met een theorieles.

17 en 18 oktober: dag van de trage weg Tijdens dit weekend staan de trage wegen in heel Vlaanderen in de kijker. In onze regio worden er o.a. activiteiten georganiseerd in Zottegem, Brakel, Oudenaarde, Maarkedal, Sint-Lievens-Houtem… Zo kun je in Zottegem terecht voor wandelingen met langs het parcours een markt met streekproducten, een bolbaan, een proefstand met fruitsoorten uit de boomplantactie en nog veel meer (Organisatie samenwerking van Stad Zottegem, Natuurpunt en RLVA). Alle info op www.tragewegen.be.

28 oktober: boomplantactieLaatste dag om je bestelling voor de boomplantactie te plaatsen! Zie p. 11 in deze landschapskrant.

12 december, 5 maart en 2 april: snoeidemo’s Leer je eigen fruitbomen snoeien. Zie p 8 in deze landschapskrant.

WWW.RLVA.BE

Het Regionaal Landschap brengt inwoners, verenigingen en overheden samen voor het behoud en de versterking van natuur, landschap, erfgoed, streekidentiteit en duurzame recreatie.Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen werkt met subsidies van de Provincie Oost-Vlaanderen, Vlaanderen, Europa, de gemeenten Brakel, Erpe-Mere, Gavere, Geraardsbergen, Herzele, Horebeke, Kluisbergen, Kruishoutem, Lierde, Maarkedal, Oudenaarde, Ronse, Sint-Lievens-Houtem, Wortegem-Petegem, Zingem, Zottegem en Zwalm.

Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen is 1 van de 17 Regionale Landschappen

in Vlaanderen: www.regionalelandschappen.be