Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

41
RICHTLIJNENBOEK ACTIVITEITENGROEP STADSONTWIKKELING & RECREATIE NIEUWE INZICHTEN 29-11-2011

description

Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie. NIEUWE INZICHTEN. 29-11-2011. Richtlijnenboek stadsontwikkeling & recreatie. INHOUD Methodologie Toepassingsgebied (Screening) Scoping van de relevante ingreep-effectrelaties - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

Page 1: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

RICHTLIJNENBOEK ACTIVITEITENGROEPSTADSONTWIKKELING & RECREATIE

NIEUWE INZICHTEN

29-11-2011

Page 2: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 229/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUD

1. Methodologie 2. Toepassingsgebied (Screening)3. Scoping van de relevante ingreep-effectrelaties4. Algemene inhoudelijke aspecten (alternatieven, ontwerpend

onderzoek, ...)5. Methodiek inhoudelijke uitwerking van de verschillende

milieuthema’s en disciplines6. Inhoudelijke aandachtspunten per discipline en thema

Page 3: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 329/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

METHODOLOGIE

FAZE 1 Analyse gevalstudies Bevraging initiatiefnemers Actuele kennis effectvoorspelling en –beoordeling in binnen- en

buitenland Analyse bestaande richtlijnenboekSTUURGROEPOVERLEG (Dienst Mer, MER-deskundigen,

adviesinstanties)

FAZE 2 Ontwerp richtlijnenboekSTUURGROEPOVERLEG Definitief richtlijnenboek

Page 4: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 429/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

TOEPASSINGSGEBIED (SCREENING)

Rubrieken van bijlage II: Rubriek 10 b

Stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra enparkeerterreinen.

Rubriek 12 aVakantiedorpen, hotelcomplexen buiten stedelijke zones, permanente kampeer- en caravanterreinen, themaparken, skihellingen, skiliften en kabelspoorwegen, met bijhorende voorzieningen.

Rubriek 12 cAanleg van golfterreinen

Rubriek 13Wijzigingen

Page 5: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 529/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

SCOPING VAN DE RELEVANTE INGREEP-EFFECTRELATIES

SCOP

ING

RELEVANTE EFFECTGROEPEN

KENMERKEN ACTIVITEITENGROEP

M.E.R.-NIVEAU

STUDIEGEBIED

POTENTIËLE IMPACT

Page 6: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 629/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

KENMERKEN

Direct ruimtebeslag

Barrière-effecten

Wijzigingen in verkeer en transport

Wijzigingen aan het watersysteem

Vergraving

Hinder (lucht, geluid, visueel)

Microklimaat

Gebruik natuurlijke hulpbronnen

Page 7: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 729/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

VERSCHILLEN (studiegebied/activiteit)• Locatie: stedelijk, randstedelijk of buitengebied• Ruimte-inname / aandeel bebouwing (winkelcomplex vs.

golfterrein)• Intensiteit exploitatie- en onderhoudsfase

Page 8: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 8

Getrapte procedure ruimtelijke planvorming - milieuonderzoek

29/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Page 9: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 929/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIESleutel-, optie- en niet-relevante disciplines

Page 10: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1029/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Niveau Plan-m.e.r.Sleutelaspecten: milieueffecten die bijdragen tot de

besluitvorming over het plan (keuzes voor ruimtelijke inrichting)

• Permanente effecten (vnl. tijdens de exploitatie, uitgezonderd effecten tijdens de aanleg met een permanent effect)

• Ruimtelijk onderscheidende effecten• Voldoende differentiërend naar besluitvorming – optimalisatie

plan• Niet-sturende effecten i.f.v. relevante kennisoverdracht naar

andere disciplines

Niveau Project-m.e.r.• Milieueffecten die bijdragen tot besluitvorming over het

project (milieuvergunning / stedenbouwkundige vergunning)

MER-niveau

Page 11: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1129/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Karakteristieken studiegebied

• Afbakenen aandachtsgebieden per effectgroep vermijdt overbodig onderzoek

• 2 types aandachtsgebieden:

• Bijzonder beschermde gebieden (Zie juridisch & beleidsmatig kader)

• Bijzonder kwetsbare gebieden (Bv. overstromingsgebieden, relictzones/ankerplaatsen, stiltegebieden, woonconcentraties, herbevestigde agrarische gebieden, …)

Page 12: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1229/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

ALGEMENE INHOUDELIJKE ASPECTEN

Plan- of projectbeschrijving

Doelstellingen

Alternatieven

Referentietoestand– Vastgesteld beleid– 2 referentietoestanden

Milderende maatregelen

Ontwerpend onderzoek

Page 13: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1329/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Formuleren van (duurzame) doelstellingen

• Duidelijke doelstellingen zijn nodig om alternatieven te kaderen

• Richtlijnenboek geeft aanbevelingen voor het formuleren van hoofd- en nevendoelstellingen

• Mogelijke doelstellingen• Behoefte aan functies (link met woonbehoeften, parkeerstudie, winkelen,

recreatie, groenbehoeften, …)• Oppervlakte van de verschillende programma-onderdelen• Bijdrage aan beleidsdoelstellingen (ruimtelijke ordening, CO2-neutraal,

modal split,…)• Keuzes voor ontsluiting/bereikbaarheid• Milieu- of omgevingskwaliteit, duurzaamheidsaspecten,…• Architectuur en stedenbouwkundige milieukwaliteit

Page 14: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1429/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Formuleren van (duurzame) alternatieven

• In functie van het vermijden van milieueffecten (zie ook ontwerpend onderzoek)

• Alternatieven moeten doelstelling van het plan nastreven• Hulpmiddel onderzoek alternatieven (bvb. programma-alternatieven)

De lagenbenadering (ondergrond, netwerken en occupatie) als model voor integrale afweging in milieuonderzoek.Elke laag heeft haar specifieke bijdrage aan de ontwikkeling. Een onderliggende laag stelt condities aan een bovenliggende.

Page 15: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1529/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Formuleren van milderende maatregelen

• Wanneer milderende maatregelen onvoldoende in de doelstelling en/of alternatieven vervat zijn

• Aandacht voor:• m.e.r.-niveau• Inpasbaarheid in de ruimtelijke plannen of via flankerend beleid• Realisatie door initiatiefnemer of derden

• Het procesgeïntegreerd opnemen van milieumaatregelen (zie ontwerpend onderzoek) is veelal efficiënter

Page 16: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1629/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Voorbeeld: Project Blauwe Boulevard te Hasselt

Publiek Private samenwerking maakt financiering parkgebied binnen het project mogelijk:

– Initiatiefnemers van de deelprojecten storten bijdrage in een fonds– De stad wendt dit fonds aan om het gemeenschappelijk parkgedeelte te

realiseren Interessante formule om milderende maatregelen van

publieke of semi-publieke ruimte te realiseren

Page 17: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1729/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Ontwerpend onderzoek

• Manier van ontwerpen waarbij tijdens de ontwerpfase (locatie, inrichting) reeds rekening gehouden wordt met diverse aspecten, waaronder alle milieuaspecten

• Milieubeoordeling en ontwerpfase lopen gelijktijdig

• Plan of project worden doorheen het proces bijgesteld

• Voordelen!• Evenwicht tussen milieukundige, ruimtelijk-stedenbouwkundig, technische

aspecten• Vermijdt een te gedetailleerd voorontwerp (bijstelling achteraf financieel

ingrijpend)• Voortdurende interactie tussen de randvoorwaarden verhoogt de kwaliteit

Page 18: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1829/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Page 19: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 1929/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Ontwerpend onderzoek

KennisgevingDoelstellingen in detailPlan van aanpak ontwerp onderzoekKader van aandachtspunten en randvoorwaarden waarrond alternatieven worden ontwikkeld

Klassiekere proces

KennisgevingPlan of project in detailAlternatieven minder diepgaand/geïntegreerd

Page 20: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 20

Milieukundige en ruimtelijk-stedenbouwkundige parameters in ontwerpend onderzoek

29/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Fase Te bestuderen parameters

Juridisch-beleidsmatige eisen (milieu, ruimtelijke ordening,…)Klanteneisen en gebruikerseisen (operationeel)

Milieuverkenning Ruimtelijk-stedenbouwkundige verkenning(op hoofdlijnen)

Ondergrond: kwetsbaarheid van het fysisch systeem

BodemWater

Netwerk: ontsluiting ten aanzien van verschillende modi

Structuur van de bereikbaarheidDoordringbaarheidVerkeersafwikkeling

Occupatie Landschappelijke structuurRuimtegebruikRuimtelijke dynamiekMono- en multifunctionaliteit

Duurzaamheid ZoninvalDichtheid

Milieuhinder en belemmeringen vanuit verschillende (externe) bronnen

Geluidsklimaat - geluidsbelastingsniveaus (weggeluid, industriegeluid)GeurTrillingen, …

Milieuruimteplan Milieukundige randvoorwaarden die de ‘ruimte’ aangeven, waarbinnen bepaalde functies kunnen worden gerealiseerd

Kansen, keuzen, noodzakelijke maatregelen om bepaalde (gevoelige) functies te kunnen realiseren

Ontwerpprincipes Zoneren SchaalHinder

Scheiden Functionele relatiesHinder

Verweven ToegankelijkheidMobiliteit

Doelstellingen Functies DichtheidDynamiek

Ruimte SpreidenConcentreren

Relaties VerbindenScheiden

Page 21: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2129/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

METHODIEK INHOUDELIJKE UITWERKING VAN DE VERSCHILLENDE MILIEUTHEMA’S EN DISCIPLINES

Afbakening en beschrijving van het studiegebied

Effectvoorspelling en -beoordeling– Bestudeerde parameters– Analysemethoden en voorstellingswijzen

Milderende maatregelen

Monitoring en postevaluatie

Elementen van belang voor discipline-overschrijdende afweging?

Page 22: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2229/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Page 23: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2329/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Page 24: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2429/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline BODEM

Aandachtspunten :• Ontwikkellocaties versus kwetsbaarheid van zones• Recreatiedruk in omgeving (zachte/harde recreatievormen –

(niet-)geregelde recreatie• Selectief geologisch ontgraven (hergebruik als grondstof)• Bestaande bodemverontreinigingen (grondverzet/sanering)• Zettingsgevoelige bodems (bemalings/constructietechnieken, ophogingen)• Gevaarlijke stoffen (laad- en loszones van winkelpanden)

Page 25: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2529/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline WATER

• Waterkwantiteit: vasthouden/hergebruiken – bergen - afvoeren

• Waterkwaliteit: schoonhouden – scheiden – schoonmaken

• Oppervlaktewaterstructuren verweven in stedenbouwkundige plannen

• Zwembaden : Water- en energieverbruik (BBT) - spui- en spoelwater filters (AOX)

• Koude-warmteopslag: pro/contra’s aquifer versus buizenstelsel

• Permanente drainage (recreatie, woonwijken, ...) • Overstromingsvrij bouwen• Boringsvrije zones (perforatie afschermende lagen)

Page 26: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2629/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline MENS-VERKEER

• Integratie MOBER in MER: vroegtijdige afstemming

• bvb. referentiesituatie - geplande situatie (mober = mobiliteitsprofiel)

• bvb. verkeersveiligheid, verkeersleefbaarheid (mober = evaluatie verkeerssysteem)

• Recreatie, shopping: invloedsgebied, herkomstonderzoek

• Toedeling bestemmingsverkeer project• Netmanagement: objectieve

onderzoeksmethode voor optimalisatie bus- en tramnet i.f.v. de vraag (versus basismobiliteit)

Page 27: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2729/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline MENS-VERKEER• Methodiek “objectieve verkeersleefbaarheid”

(verkeerskenmerken en ruimtelijke kenmerken)• Parkeerdruk

• Laag aanbod (modal split)• Dubbelgebruik PP• Hoge verkeersgenererende werking in lage frequentie: capaciteit

“5de drukste dag per jaar” • Interdisciplinaire gegevensuitwisseling:

• Verkeersmodellen: spitsuurintensiteiten• Geluid: maatgevende perioden dag-avond-nacht (3 sets

intensiteiten): “doorsnedetelling” voor bestaande toestand of vergelijkbare

• Lucht: ”etmaalintensiteit” voor maatgevende dag

Page 28: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2829/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline LUCHT Model: CAR en IFDM-traffic

– Welk model wanneer te gebruiken? – Beperkingen bij impactbepaling? (reikwijdte studiegebied)

Emissies parkings Impact van verkeers- en verwarmingsemissies zijn meest

relevant– Richtwaarden projectgroottes met bijdrage >1% PM10/NO2

Page 29: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 2929/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline LUCHT

Aspecten klimaat/CO2-neutraliteit winnen aan belang– Evaluatie eq CO2-emissies: enkel kwantitatieve invulling wanneer plan of project

verantwoordelijk is voor een aanzienlijke emissie (extra emissie van >150 ton CO2/jaar = 0.001% emissie in 2009)

– Hoewel moeilijk te kwantificeren, niet onbelangrijk! (1000 personenwagens/dag afstand 3 km)

– Steeds maatregelen nemen om broeikasgasemissie te beperken (mitigatie):• Energiezuinige woningbouw• Doordacht lokatiebeleid• Ruimtelijke organisatie afgestemd op gebruik van duurzame vervoersmodi• Opnamecapaciteit van luchtpolluenten verhogen (groen- en/of waterelementen)• Beperking hitte-eiland door optimale luchtcirculatie via groen- en waterelementen

Page 30: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3029/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline GELUID & TRILLINGEN

Aandacht voor ‘traditionele’ geluidsbeperkende maatregelen tijdens de aanlegfase

Aandacht voor verkeersafwikkeling (ook technologieën zoals fluisterasfalt,…)

Specifieke geluidsbronnen: aandachtspunten/rekenparameters cinemacomplexen, sportstadia, themaparken, skibanen, golfterreinen, parkings, …

Aandacht voor ruimtelijke inrichtingsprincipes – Effect van het plan/project op de omgeving reduceren– Effect van de omgeving op de nieuwe activiteit (bvb. wonen) beperken

• Afstand (buffer)• Geluidsafschermende maatregelen• Functie-indeling optimaliseren• Extra akoestische gevel- en dakisolatie

Page 31: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3129/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline FAUNA & FLORA Groene gordels, vingers, netwerken, blauwe aders en

allerhande groottes en vormen van groengebieden en publieke ruimten kunnen de omgevingskwaliteit in de stad verhogen

Rustverstoring fauna door recreatiedruk (case-studie)

Enkele aanbevelingen:– Integreren van bestaand groen– Alternatieve begroeningsmogelijkheden (groendaken,

gevelbegroening,…)– Groennormen– Potenties van combinaties ‘groen en water’ benutten op

stedelijk schaalniveau, groen inmengen op lagere schaalniveaus

Recreatieprojecten in buitengebied: traditionele benadering van de discipline

Page 32: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3229/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED & ARCHEOLOGIEErfgoedwaarden• Archeologievriendelijke alternatieven: afstemming behoeften

archeologie – ruimtelijke ordening in vroeg stadium • Stedelijke context: meer gedetailleerde benadering van

cultuurhistorie: archeologie, bouwhistorie, landschapshistorie (in relatie)

• BeWaEr-zones (toekomst) (bekend waardevol archeologisch erfgoed zones)

• Transformatie van bouwkundig erfgoed: • Ontwikkelingsperspectieven in nieuw project (ipv louter negatieve effecten)• Ruimer geïnterpreteerde erfgoedwaardering: historische waarde - locuswaarde

(stedenbouwkundige waarde) - estetische waarde - fysische toestand• Toegankelijk maken van erfgoedsites (tijdelijk op permanent)

Page 33: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3329/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline LANDSCHAP, BOUWKUNDIG ERFGOED & ARCHEOLOGIE

Landschapsontwikkeling

• Behoud en versterking van ruimtelijke kwaliteit van landschap of kansen voor nieuwe identiteit

• Behoud van variatie en contrasten in landschap (historische structuren en samenhang, oorspronkelijk bepalende factoren bodem/water herkenbaar houden)

Page 34: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3429/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline MENS-RUIMTELIJKE ASPECTEN• Ruimtelijke structuur

• Structuur van wonen, economisch, groen, verkeer, recreatie: ruimtelijke structuurplannen als toetsingskader

• Ruimtegebruik• Gebruiksfunctie, ruimte-inname (eigendomsstructuur), intensiteit ruimtegebruik• Beoordelingskader recreatief medegebruik buitengebied (LDR en Grontmij, 2010)

• Gebruikskwaliteit• toegankelijkheid, zichtrelaties

• Ruimtelijk voorkomen• korrel (opp klassen, bebouwingsindex, ..) en reliëf (hoogbouw, aaleg in kenmerkend

reliëf)• Belevingskwaliteit

• schaduw, leesbaarheid, sociaal veiligheidsgevoel

Page 35: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3529/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline MENS-GEZONDHEIDSASPECTEN

• Lokatie- en inrichtingskeuzes:• Luchtkwaliteit• Geluid en/of trillingshinder• Verspreiding gevaarlijke stoffen• Electromagnetisch stralingsniveau• Lichtklimaat (schaduwwerking) en windhinder• Kwaliteit en veiligheid openbare ruimte

• Gezondheidseffectscreening (RIVM): plan-MER• Integrale beoordeling van gezondheidseffecten

• Health Impact Assessment (HIA): project-MER• Gedetailleerde data noodzakelijk

Page 36: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3629/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline KLIMAAT (Micro-)klimaat is relevant voor deze activiteitengroep: stad

als warmte-eiland

Algemeen:– Klimaat kan aan bod komen in verschillende disciplines– Toetsen aan effect van het plan of project op het klimaat en toetsen van

de klimaatbestendigheid van een plan of project

Page 37: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3729/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-discipline KLIMAAT Mitigatie (emissies broeikasgassen verminderen)

– Enkel toetsen wanneer het plan of project een belangrijke toename van broeikasgassen tot gevolg heeft

– Meenemen in discipline Lucht Adaptatie (kwetsbaarheid verminderen)

– Wat is de invloed van het plan of project op het omgevingsklimaat• Enkel mee te nemen in bijzondere gevallen: grote aandelen nieuwe verharde

oppervlakte, droogleggen van waters in stedelijk gebied,…– Is het plan of project klimaatbestendig?

• Enkel relevant voor projecten > 50 jaar• Bvb. overstromingen

Page 38: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3829/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

Voorbeeld: Adaptatieprogramma RotterdamOplossingen voor wateroverlast bij piekbuien? ‘Waterpleinen’ als middel om om te gaan met hevige regenval

Tijdelijk ondergronds bergen van regenwater in parkeergarages

Page 39: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 3929/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-thema MATERIALEN & AFVAL MER: toetsen / nastreven van duurzaam beheer van de

materialenkringloop, zowel wat betreft input (keuze materialen) als output (afvalbeheer)

Gedetailleerde ketenanalyse is binnen kader van m.e.r. niet mogelijk.

Wel mogelijk een globaal beeld te schetsen van de materiaalketen.

Enkele aanbevelingen:– Beperken materiaalgebruik (correcte dimensionering, maatvoering,…)– Maximaliseren hergebruik (renovatie, gesloten grondbalans, hergebruik

hemelwater,….)– Gebruik van duurzame materialen (gerecycleerd materiaal, beperkt

onderhoud, weerbestendig, lokaal geproduceerd,…)– Scheiden van afvalstromen

Page 40: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 4029/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-thema ENERGIE Meestal niet apart in een MER (< andere disciplines). MER: toetsen / nastreven rationeel energiegebruik (geen

gedefinieerde normen of toetsingscriteria) Enkele aanbevelingen:

– De energievraag maximaal verminderen.• Duurzame vervoerssystemen• Bouwtechnische maatregelen (oriëntatie, isolatie, energie-efficiënte systemen,

…)• Minder energieverbruik door stadsverwarming?

– Hernieuwbare energiebronnen optimaal aanwenden.• Passieve hernieuwbare energie• Zelf produceren van energie• Slimme meters en slimme netten

– Zo efficiënt mogelijk gebruik maken van fossiele energiebronnen voor het eventueel resterende energiegebruik

Page 41: Richtlijnenboek ACTIVITEITENGROEP stadsontwikkeling & recreatie

P.000807 - Richtlijnenboek Stadsontwikkeling en Recreatie 4129/11/2011

RICHTLIJNENBOEK STADSONTWIKKELING & RECREATIE

INHOUDELIJKE AANDACHTSPUNTEN

MER-thema DUURZAAMHEID Bij voorkeur in de plan- of projectdoelstelling: ambities inzake

duurzaamheid vastleggen

Duurzaamheidstoets niet eenvoudig, geen standaard criteria – Minstens toetsen aan gestelde ambities– Daarnaast zijn een aantal meetinstrumenten ter beschikking

• Vb. Woongebouwen, afwegingsinstrument DuWoBo Vlaanderen• Vb. Wijkniveau, duurzaamheidsmeter stad Gent, Ecopolis doe-wijzer