Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

48
Richard Tibben Toolbox veilig hijsen

Transcript of Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Page 1: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Richard Tibben

Toolbox veilig hijsen

Page 2: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

1. Wet & regelgeving

Page 3: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Arbo wet

• Veiligheid, gezondheid en welzijn• Rechten en plichten• Arbeidsinspectie• Arbo informatiebladen• CE-keurmerk• RI&E

• Verantwoordelijkheid

Page 4: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

AMSTERDAM Een heiwerkbedrijf en twee werknemers daarvan moeten volgende week dinsdag voor de rechtbank in Amsterdam verschijnen wegens een dodelijk ongeval in de hoofdstad in december 2007. Tijdens werkzaamheden aan de nieuwe metroverbinding Noord-Zuidlijn viel een damwandplaat op een voorbijrijdende auto. De bestuurder, een 33-jarige man uit Zaandam, kwam hierdoor om. Hijsen van de platenHet ongeval gebeurde aan de Nieuwe Leeuwarderweg in Amsterdam-Noord. Tijdens het hijsen van de platen met een hijskraan raakte er eentje los en viel die naar beneden. Volgens justitie hebben de twee mannen, 25 en 44 jaar oud, de damwandplaat onzorgvuldig in de strop van de hijskraan vastgemaakt. De Arbeidsinspectie concludeerde eerder al onder meer dat de werklieden bij het tillen van de platen niet de verplichte twee, maar slechts één ketting hadden gebruikt.

Page 5: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

14 december, 10:09Een man is aan de dood ontsnapt in het centrum van Putte. Het slachtoffer werd op een haar na geraakt door een vallende kraan van zo'n twintig meter hoog.Het ongeval gebeurde om iets voor negen ter hoogte van de bouwwerkzaamheden voor het Nieuw Administratief Centrum aan de Lierbaan. Een bestuurder van een bestelwagen stond stil op de rijweg. Hij wachtte omdat er een vuilniswagen voor hem reed. De kraan plofte neer op de achterzetel van zijn voertuig. De man raakte daarbij slechts lichtgewond. De werknemers die met de kraan werkten, hadden het grote takelwerktuig even alleen gelaten. Om een nog onbekende reden is de last beginnen stijgen, waardoor de kraan niet meer in balans stond en kantelde. De Lierbaan in hartje Putte zal waarschijnlijk nog uren afgesloten zijn. Het verkeer wordt plaatselijk omgeleid.

Page 6: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.
Page 7: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.
Page 8: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.
Page 9: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

ijsbergtheorieOngevallen in Nederland per jaar veroorzaakt door foutief gebruik hefwerktuigen en gereedschappen.

2000

20.000

200 Ongevallen met dodelijke afloop of zeer ernstig letsel (arbeidsinspectie)

Ongevallen met ernstig letsel en verzuim (ziekenhuis)

(bijna) ongevallen met letsel en verzuim

Page 10: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Wat is veilig werken?Het bewust nemen van een aanvaardbaar risico!!!!

Jij bepaald of het risico voor jezelf en anderen aanvaardbaar is!!!!

Gebruik je gezonde verstand en ga niet vanwege werkdruk onaanvaardbare risico’s nemen!!!!

• Volg de veiligheidsvoorschriften op• Werk mee aan overleg en instructie• Meld gevaarlijke situaties

Page 11: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Keuringseisen hijswerktuigenAktie wie wanneer Wat

Controle gebruiker Voor elke inzet

Visueel

keuring EKH 1x per jaarOf anders voorgeschreven

Testen Beproeven op trekbank

Alle hijswerktuigen worden verplicht jaarlijks gekeurd en voorzien zijn van kraanboek (boven 2 ton)

FEM normen (1 t/m 4)NEN normen

Page 12: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

HijswerktuigenWerktuig bestemd voor het verticaal verplaatsen van vrijhangende lasten

1 meter 4 meter

100 kilo25 kilo

Handtakel:

Voor relatief lichte lastenWerkt op hefboomprincipe

Mag maar door één persoon bediend worden!!!!

Page 13: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Elektrische takel

Werkt hetzelfde als handtakelAlleen elektrisch aangedreven

Voor zwaardere lasten

Page 14: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Loopkat met hijsbalk

Horizontaal en verticaal verplaatsen

Loopkat is de trolly die elektrisch over de hijsbal rolt

Daaronder hangt elektrische takel

Page 15: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Portaalkraan

Zeer zware lasten3- dimensionaalKan volledig automatisch uitgevoerd zijn

Page 16: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Veilig toelaatbare lastOp hijswerktuigen en hijsmiddelen staat veilig toelaatbare last vermeld.

WLL = working load limitWL = werklastEM = eigen massa wanneer hijsmiddel zwaarder is dan 100 kilo

Zwakste schakel bepaald sterkte!!!

Page 17: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Gebruikerscontrole hijswerktuigen

Gebruiker is verplicht voor elke inzet het hefwerktuig ( visueel) te controleren

Kranen mogen niet geinspecteerd worden door eigen medewerker.

Hijswerktuigen worden verplicht periodiek (jaarlijks) door deskundige gekeurd

Bij kranen vanaf 2 ton dient een kraanboek aanwezig te zijn.

• Is het hijswerktuig geïnspecteerd• en goedgekeurd?

Page 18: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

• Controleer visueel op schade• Controleer bediening

Hijsen / vierenvooruit / achteruitlinks / rechtsNoodstop

Controleer remmen (hijsen &rijden)Controleer kabel & lasthaak

Page 19: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Gebreken / storing!!!!

Neem het hijswerktuig uit bedrijfZorg dat ook anderen deze niet kunnen gebruikenWaarschuw leidinggevende

Page 20: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Aandachtpunten hijswerktuigen

Alleen personen van 18 jaar of ouder en met voldoende instructie

Overschrijd nooit de maximaal toegestane werklast

Verplaats de last met 1 hijswerktuig

Laat een hijswerktuig waar een last in hangt nooit onbeheerd achter

Laat het bedieningspaneel en de kraanhaak nooit in het gangpad hangen

Kraanbediener is verantwoordelijk!

Page 21: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Hijsgereedschappenverbindingsmiddelen tussen de last en het hijswerktuig

Gebruik het juiste gereedschap

Verkeerde keuze leid tot:

• Beschadiging van last of hijsgereedschap

• Gevaar voor de omgeving

• Ongevallen

• Onnodige kosten + energieverspilling

Page 22: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Keuringseisen hijsgereedschapAktie wie wanneer Wat

Controle gebruiker Voor elke inzet Visueel

inspectie EKH b.V Mennens

jaarlijks VisueelMeten

keuring EKH 1x per 4 jaarOf anders voorgeschrevenB.v. : Vacuum, magneten, platenklem (1x per jaar)

Testen Beproeven op trekbank

Alle hijsgereedschappen moetengekeurd zijn en voorzien van certificaat

Page 23: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Middel Toepassing Voordeel Nadeel

Ketting Grof werkLast met hijsoog

OnderhoudsvrijBestand tegen olieVetten en uv-straling

zwaar

Staalkabel Algemeen hijsmiddel Lichter dan kettingelastischer

stug

Hijsbanden Bij lasten die niet beschadigd mogen worden

Groot draagvlakBuigzaamlicht

Temperatuur gevoeligSnijgevoeligUv-gevoelig

Page 24: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

kettingVeel gebruikt

Geschikt voor hijsen = Kort-schalmig

Niet geschikt voor hijsen = Lang-schalmig ( schalmlengte is meer dan 3x materiaal diameter)

Maximaal toegestane werklast moet op ketting aangebracht zijn

Page 25: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Kettingleng = ketting met haak

Kettingsprong = meerdere kettinglengen aan 1 ring

Page 26: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

• Richtlijnen:• Haak nooit op de punt belasten!!!• Opening haak altijd naar buiten!!!!• Ketting alleen verlengen met koppelschalm van

dezelfde sterkte!!!• Pas op met hoge temperaturen (plus 100 graden)• gestropte ketting is 0,8 x de WLL• Geen laswerkzaamheden aan last

Page 27: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

staalkabels• Richtlijnen:• Droog bewaren – roestvorming• Vermijd contact met logen en zuren• invetten (molybideen)• Nooit aan elkaar knopen• Niet knikken• Kabel beschermen bij scherpe last• Kijk uit bij controleren – vleeshakenmeer dan 6 breuken op 6 x kabeldiameter = afkeur

Kink in de kabel = afkeur

Versleten/ vervormde eindverbinding=afkeur

Page 28: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

HijsbandenZeer veel gebruikt. Lasten die makkelijk kunnen beschadigenStandaard kleuren boven 1 tonRichtlijnen• Kijk uit met scherpe lasten (bescherming)• Gevoelig voor UV / chemicaliën en vetten• Gebruik nooit geen beschadigde hijsbanden• Nooit met de punt van de haak aanslaan• Geen of onleesbaar label=afkeur• Maximale levensduur 4 jaar (kunnen niet gekeurd worden)

Page 29: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Overige hulpmiddelenOogbouten en moeren

• Helemaal aandraaien• Tophoek niet groter dan 90 graden• Gebruik geen bouten met beschadigde schroefdraad

Sluitingen

D-sluiting (recht)H- sluiting (harp)

• Gebruik altijd bijbehorende bouten• Gebruik geen sluitingen met beschadigde schroefdraad• Draai de bout altijd helemaal in.

Page 30: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Zelfgebouwde hulpmiddelen

Alleen gebruiken indien getest en goedgekeurd door externe instantie

Page 31: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

gebruikerscontrole hijsgereedschappen

Gebruiker is verplicht voordat hij gaat heffen het hijsgereedschap visueel te inspecteren

• Is de WLL zichtbaar aangegeven• Certificaatnummer• datum laatste keuring• Eigen gewicht (zwaarder dan 100kg)• Uitgebogen of verbogen haken, sluitingen ect.• Breuk van schalm , kern, band• Slijtage houd max. 10% aan • Verkleuringen hijsbanden• Roest• Blijvende vervormingen, knikken• Ketting moet rechtstandig hangen

Page 32: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Eaton HolecHijswerktuigen worden jaarlijks gekeurd en voorzien van sticker

Hijsgereedschappen worden jaarlijks gekeurd door Mennens en voorzien van kleurcodeHijsbanden worden jaarlijks vervangen.

Page 33: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

hijswerktuigen gebruiken met juiste keuringssticker

Page 34: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Alleen hijsmiddelen gebruiken met de juiste kleurcode

Page 35: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Bij onverbrekelijk kettingstelsel hoeft kleurcode en de WLL slechts op 1 onderdeel aangebracht te zijn.

Page 36: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

.Gebreken / storing!!

Defect?Beschadigd?Niet voorzien van WLL?Geen juiste Kleurcode?Keuringsdatum vervallen?Verkleurde hijsband?Ingescheurde hijsband?Knik in kabel?Verwrongen ketting?

Neem het gereedschap uit bedrijfZorg dat ook anderen deze niet kunnen gebruikenWaarschuw leidinggevende

Page 37: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Aanslaan van lasten

Voordat je een last gaat aanslaan eerst nadenken over het hijsgereedschap dat je gaat gebruiken.Keuze is afhankelijk van:

• Hoe zwaar is de last• Kan de last beschadigd worden?• Kan het hijsgereedschap beschadigd worden?• Hoe hoog is de temperatuur?• Waar ligt het zwaartepunt?

• Soortelijke massa Staal: 7800 kg/m3 • Aluminium 2700 kg/m3• Gietijzer 7300 kg/m3• M=Volume x soortelijke massa

Page 38: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Zwaartepunt

Bij het hijsen de last aanslaan recht boven het zwaartepunt!

Alleen dan is de last in evenwicht.

Zwaartepunt bepalen door:

• Berekenen• Inschatten• Uitproberen – voorwerp hijsen tot

het net los komt.

Page 39: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Spreidhoek

Hoe groter de spreidhoek – hoe hoger de belasting

Houd de spreidhoek zo klein mogelijk

Maximaal toelaatbaar is 120⁰

Veilig is maximaal 90⁰

Bij oogbout- moer nooit meer dan 90⁰ !!!

Page 40: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Belastingfactor ketting

max 90 gradenTophoek 0⁰ 0⁰ - 90⁰ 90⁰ - 120⁰

0⁰ - 90⁰ 90⁰ - 120⁰

belasting 1 1,4 1 2,1 1,5

Ketting 1000 kg.

1000 kg 1400 kg 1000 kg 2100 kg 1500 kg

Page 41: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.
Page 42: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Belastingsfactor hijsband

Page 43: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Veiligheids marge

Voor uw veiligheid heeft een hijsmiddel gebruiksfactor !!

Ketting gebruiksfactor = 4Als de WLL 1000 kg. is kan de ketting belast worden tot 4000 kg. zonder kapot te gaan.

Hijsband gebruiksfactor = 7

Kabel gebruiksfactor = 5

Echter nooit toegestaan zwaarder te heffen dan de WLL!!

Page 44: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Veilig hijsen• Veiligheids bewustzijn

• Weet waar je mee bezig bent

• Weet wat de risico’s zijn

• Waak voor gemakzucht

• Blijf geconcentreerd

• Houd je aan de veiligheidsvoorschriften

• Gebruik de pbm’s

Ongevallen gebeuren door: Onvoorzichtigheid, Onachtzaamheid, Onwetendheid

Page 45: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

24 Aandachtspunten hijsen1. Hijsen alleen door personen van 18 jaar en ouder, voldoende geïnstrueerd en toestemming van de werkgever

2. Vooraf hijswerktuig en hijsgereedschap visueel controleren

3. Massa last bepalen door: Wegen / Op te zoeken / In te schatten

4. Gebruik de juiste hijsgereedschappen (WLL)

5. Overschrijd nooit de maximale werklast (WLL)

6. Zorg voor een vrije transportweg

7. Nooit schuin hijsen – zwaartepunt boven de last

8. Niet slepen met de kraan

Page 46: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

9. Haak opening altijd naar de buitenzijde.

10. Haak nooit op de punt belasten.

11. Loop nooit onder een last door.

12. Maak niet meer dan 1 beweging tegelijk

13. Voorkom snokken – ketting eerst spannen

14. Maak de tophoek niet groter dan 90⁰

15. Voer de acties rustig en gelijkmatig uit.

16. Verplaats de last zo laag mogelijk

17. Gebruik de voorgeschreven PBM’s

Page 47: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

21. Hijs nooit personen

22. Laat nooit een last onbeheerd in de kraan hangen

23. Hijs nooit over personen of een kwetsbare ruimte

24. Gebruik indien nodig armseinen.

18. Leg nooit losse onderdelen op een last

19. Bescherm hijsbanden tegen scherpe randen

20. Hijs nooit met gedraaide kettingen

Page 48: Richard Tibben Toolbox veilig hijsen. 1. Wet & regelgeving.

Internationale gebarenBegin Dalen / vieren heffen

vooruit Achteruit links

rechts Vert. afstand Hor. afstand

StopGevaar