"RHEDEN IS

VAN ONS

ALLEN"

Vaststelling College: 30 september 2014

Bele

idspla

n C

olle

ge 2

014-2

018

2

Inhoudsopgave

Inleiding 3

1 Sociaal domein 4 2 Ruimtelijk domein 9 3 Bestuur en veiligheid 16

4 Bedrijfsvoering en dienstverlening 19 5 Financiën en heffingen 21 Bijlage: samenvatting financiële effecten

3

Inleiding Het beleidsplan ‘Samen in Rheden’ beschrijft het nieuwe beleid en de activiteiten die het college de komende jaren onderneemt. Het beleidsplan is een vertaling van het beleidsakkoord 2014 ‘Samen

in Rheden’. De drie speerpunten die in het beleidsakkoord staan beschreven zijn: 1. Een sociale, vitale gemeente 2. Behoud kernkwaliteiten 3. Een open bestuursstijl, ruimte voor inwoners Het beleidsplan opent met de uitnodiging aan inwoners, verenigingen, ondernemers en

organisaties om hun kennis en kunde ter beschikking te stellen aan de Rhedense samenleving. Dit beleidsplan gaat alleen in op nieuw of aanvullend beleid. Alleen als het bestaande beleid

relevant is voor de bovengenoemde speerpunten staat dit aangegeven. Het beleidsplan telt 5 hoofdstukken. Ieder hoofdstuk behandelt een apart, overkoepelend thema:

sociaal domein, ruimtelijk domein, bestuur en veiligheid, bedrijfsvoering en financiën. Elk thema bestaat uit verschillende beleidsonderdelen die antwoord geven op de zogeheten w-vragen: Wat willen we bereiken?; Wat gaan we ervoor doen?; Wat gaat het kosten?

Het beleidsplan maakt deel uit van de Planning & Control cyclus, in die zin dat dit document de basis vormt voor de jaarlijks op te stellen programmabegroting. Het college stelt in de B&W vergadering van 30 september 2014 dit beleidsplan vast en geeft het

aan de gemeenteraad ter kennisname bij de begrotingsraad in november 2014. Hiermee is de koers voor de periode 2014-2018 bepaald.

De Steeg, september 2014.

4

1 Sociaal domein Portefeuillehouders: T. Vugts (Werk en Inkomen, Wmo, Welzijn, Sport, coördinatie Sociaal

Domein); C. Pos (Onderwijs, Jeugd, Kunst en Cultuur)

Speerpunten: Een sociale en vitale gemeente

Behoud kernkwaliteiten

Bestaand beleid: Sociale Visie Van Zelfredzaamheid naar Samenredzaamheid 2013. Kadernota Naar samenredzaamheid in Rheden 2013 Keuzenota Decentralisaties Sociaal Domein 2014

Meerjarenbeleidsplan Wmo 2013-2016 gemeente Rheden Meerjarenbeleidsplan Re-integratie en Handhaving 2013 Meerjarenbeleidsplan Jeugd (wordt in sept. 2014 vastgesteld)

Meerjarenbeleidsplan re-integratie Kansen op werk benutten 2014-2017 Nota Minimabeleid 2013 Uitvoeringsagenda Jeugd en Gezin 2013-2014 Regionaal Transitie Arrangement Jeugd (College van B&W, oktober 2013) Transformatie Agenda Jeugd (College van B&W, februari 2014) Onderwijsvisie Leren in Partnerschap 2014 (College van B&W, …) Nota Spelenderwijs, visie voorschoolse voorzieningen (Gemeenteraad, april 2011)

Verordening leerlingenvervoer (Gemeenteraad, juni 2014) Gemeenschappelijke Regeling Onderwijszaken (Gemeenteraad, herzien november 2012) Nota Strategisch accommodatiebeleid (2009) Raadsbesluit zwembadenstudie (2013)

Nota sportstimulering (2010) Verordening tarieven sportaccommodaties

Bibliotheek beleidskader (2012) Nota cultuurbeleid (2011)

De opdracht In het sociale domein draait het de komende jaren om drie vraagstukken: decentralisatie en

transformatie, zorgpreventie, perspectief bieden. Het is onze opdracht om alles te doen wat binnen onze mogelijkheden ligt om welzijn en welbevinden van onze inwoners veilig te stellen. Daarbij streven wij naar een samenleving, waarin inwoners zo zelfstandig mogelijk functioneren. Dit laatste in goede relatie en samen met hun directe omgeving. Wij noemen dat

‘samenredzaamheid’. Als gemeente zorgen wij ervoor dat beleid en uitvoering optimaal op elkaar zijn afgestemd. Wij faciliteren integratie van professionele- en vrijwilligersinitiatieven in de buurten en wijken, dichtbij de inwoners. Denk aan wijkteams/SEN’s (0-100 jaar), gebiedsteams, Ik buurt

mee, activeringsactiviteiten, etcetera. Welzijn en Wmo Wat willen we bereiken?

In maart 2013 hebben we 12 concrete resultaten geformuleerd op basis van de prestatievelden van de Wmo. Deze prestatievelden zijn in de wet geformuleerd. De nieuwe wet Wmo gaat in per januari 2015. Hierin zijn de prestatievelden vervangen door drie resultaatgebieden. De door de gemeenteraad vastgestelde geformuleerde resultaten passen daar naadloos in.

We leggen de raad nieuwe streefwaarden voor. De centrale positie van Het Plan in de nieuwe wet (lees: het pakket aan maatregelen en oplossingen waarbij de burger wordt ondersteund

bij zijn individuele situatie) krijgt een passende vertaling in ons beleidskader. Resultaat 2 (Een positief opgroei- en opvoedklimaat) wordt opgenomen in de nieuwe Jeugdwet en in het tweede onderdeel van dit programma meegenomen.

Wij blijven de komende jaren werken aan de transformatie in het sociale domein. Het betreft zowel een nieuwe manier van werken alsook de ontwikkeling van een efficiënter systeem. De

5

overheid doet een stapje terug en geeft andere uitvoeringspartners een podium. Zowel professionals als inwoners van deze gemeente.

Eén van de drie grote uitdagingen is de decentralisatie van de extramurale begeleiding naar de Wmo. Deze betreft de meer kwetsbare inwoners van onze gemeente en valt onder de werking

van resultaat 11 (Maatwerk is vanzelfsprekend bij individuele voorzieningen). Ook de gevolgen van het verder scheiden van wonen en zorg en het extramuraliseren van zorgzwaartepakketten 1 tot en met 4 kunnen worden opgevangen binnen de kaders van het huidige Wmo meerjarenbeleidskader.

Mogelijk dat er nog wel een addendum op het meerjarenbeleidskader opgesteld wordt in verband met een aantal aanvullende eisen die de nieuwe Wmo 2015 aan de gemeentelijke beleidsplannen stelt. Het betreft onderwerpen als cliëntondersteuning, anonieme hulp op

afstand en zorgcontinuiteit voor huidige AWBZ-clienten. Wij willen in het sociale domein werken aan transitie en transformatie. Wij willen samen met

burgers voor burgers werken aan een leefbare en zorgzame samenleving. Transitie staat voor

een verandering van het stelsel, de structuur: de wetten, de regels en een nieuwe financiële verhouding tussen rijk, provincie en gemeente. De transformatie is gericht op het realiseren van de beoogde inhoudelijke effecten van de stelselwijziging: een ander gedrag, een andere

cultuur, andere werkwijzen en vooral ook het anders met elkaar omgaan tussen burgers/cliënten, instellingen, professionals en gemeente. De volwaardige deelname van burgers aan het maatschappelijke verkeer is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. Kwetsbare groepen kunnen in de gemeente Rheden altijd rekenen op zorg en ondersteuning, waarbij eigen verantwoordelijkheid en perspectief bieden een rol spelen.

Wat gaan we er voor doen?

Wij werken aan een goede transformatie binnen het sociaal domein en wij ontwikkelen een plan van aanpak Preventie Sociaal Domein

De ruim tien miljoen euro die gemoeid zijn met de huidige uitvoering van het Wmo meerjarenbeleidskader komen ten goede aan zeker vijfduizend inwoners, die hulp en

ondersteuning nodig hebben. Daarnaast maken veel andere inwoners gebruik van de infrastructuur die we met elkaar opzetten om onszelf en anderen te ondersteunen, zoals vrijwilligers en mantelzorg. Dit is wat we noemen samenredzaamheid.

De verdere transformatie op dit terrein zal vanuit de reguliere Wmo worden getrokken. Een plan van aanpak ten behoeve van “Preventie” op het sociale domein hangt sterk samen met een goed begrip van de term “Kwetsbaarheid”. Ook deze zal vanuit de brede Wmo gedachte worden getrokken.

Voor het onderdeel Welzijn sluiten we hierop aan. De verantwoordelijkheid voor het bevorderen van het welzijn voor onze inwoners leggen we zoveel mogelijk neer bij de

samenleving en de professionals (zoals ouderenwerkers en buurtcoaches). Voor de gemeente zien we een faciliterende rol. Het gesprek hierover is in volle gang.

Wat mag het kosten?

Voor 2014 is er incidenteel €25.000 beschikbaar ten behoeve van het opstellen van Preventiebeleid. Voor 2015 is er nog eens €50.000 beschikbaar voor dit onderwerp.

Welke samenhang is er met andere programma’s De samenhang binnen het sociale domein, met de onderdelen “Onderwijs en Jeugd” en “Inkomen, werk en (re)integratie”wordt geborgd door de gedeelde visie en kadernota’s. De samenhang met beleidsonderdelen uit het ruimtelijk domein uit zich in een overkoepelende visie op wonen, welzijn en zorg. Deze samenhang wordt bevestigd op zowel aanpak (transitie en transformatie op het gebied van duurzaamheid en milieu) als op inhoud (experimenteren met “mehrgenerations” woningen in de Woonvisie en het langer thuis blijven wonen).

Preventie

Wat willen we bereiken? Zorgpreventie heeft twee doelstellingen: enerzijds de zorg voor gezondheid en welzijn van

inwoners en anderzijds het beheersen van de kosten van de zorg. Meer dan ooit is het een uitdaging de toenemende zorgvraag om te buigen. Hiervoor is het van groot belang dat inwoners gezond zijn, een sociaal netwerk hebben en voor zichzelf kunnen zorgen. Een goede opleiding, werken, sporten en wonen in een prettige buurt dragen daar aan bij.

6

Door meer te focussen op preventie dan op curatie, willen we bereiken dat de gezondheid en het welzijn van inwoners verbetert en dat de curatieve dienstverlening vermindert. Hierdoor zijn de kosten van de zorg beter te beheersen.

Wat gaan we ervoor doen? We gaan preventieve voorzieningen voortzetten en versterken zoals verwoord in het Wmo-

meerjarenbeleidsplan, de uitvoeringsagenda Vinden en Verbinden en de beleidsnota Jeugd. De toegankelijkheid en kwaliteit van de voorzieningen moeten we borgen.

We gaan een integrale Preventienota ontwikkelen. Deze nota moet beleidsmakers, projectleiders én externen uit het veld meer handvatten en mogelijkheden bieden om binnen de onderliggende beleidsterreinen (jeugd, welzijn, gezondheid, werk en inkomen, veiligheid)

nieuwe initiatieven te ontwikkelen of bestaande initiatieven uit te breiden of te verbeteren. Wat mag het kosten?

Nader in te vullen bij concrete voorstellen met een duidelijke kosten-batenanalyse. In samenhang met Welzijn en WMO is er 75.000 euro beschikbaar voor het opstellen van preventiebeleid.

Werk en Inkomen Wat willen we bereiken? We zetten optimaal in op toeleiding naar de arbeidsmarkt. Omdat het hebben van betaald

werk bijdraagt aan de zelfredzaamheid van onze inwoners. Bij deze toeleiding houden we rekening met de mogelijkheden van de inwoner. Inwoners dienen intrinsiek gemotiveerd te

zijn om aan het werk te gaan en mogen van de gemeente een respectvolle bejegening verwachten.

Ons streven is, dat inwoners zo onafhankelijk mogelijk van de overheid kunnen leven en dat zij naar vermogen een bijdrage leveren aan de samenleving. Het leveren van een passende

tegenprestatie is immers de normaalste zaak van de wereld. Meedoen draagt bij aan de ontwikkelkansen van mensen en dient een maatschappelijk van belang. Dat de overheid als vangnet opereert voor degenen het niet op eigen kracht kunnen is evident.

Wat gaan we ervoor doen? We gaan uitvoering geven aan het bestaande Meerjarenbeleidsplan re-integratie. Hierin is

opgenomen de aandacht voor nieuwe oplossingen voor de nieuwe doelgroep ‘beschermd werk’ en het beleid op het gebied van preventie en handhaving.

In regionale samenwerking geven we uitvoering aan landelijke wetgeving en uitvoerings-

maatregelen op het gebied van het meewerken aan het creëren van 25.000 extra banen. Daar waar nodig gaan we het huidige minimabeleid herijken op basis van nieuwe wetgeving.

Met lokale ondernemers en instanties zoeken we naar uitbreiding van de mogelijkheden.

Wat mag het kosten? Herijking van het minimabeleid kan extra kosten met zich meebrengen. De overige activiteiten vinden plaats binnen de al geformuleerde kaders en budgetten. In de Kadernota minimabeleid

volgt een financiële doorkijk (eind oktober 2014 in de raad). Jeugd en Onderwijs Wat willen we bereiken? We willen een kansrijke omgeving creëren voor jongeren, zodat zij veilig opgroeien, hun

talenten kunnen ontwikkelen en participeren in de samenleving. Van jongeren en hun ouders verwachten wij zoveel als mogelijk zelfredzaamheid en regie. De

gemeente biedt een vangnet voor hen die (tijdelijk) niet zelf de regie kunnen voeren of wanneer de veiligheid in het geding is.

Verder zetten we in op het voorkomen van instroom van jeugdigen in zware jeugdzorg en het tegengaan van schooluitval.

Wat gaan we ervoor doen? We zetten in op een breed jeugdstelsel, waarin bestaande gemeentelijke taken (preventie, jgz,

vroegtijdig schoolverlaters, voorschoolse voorzieningen en culturele educatie) en nieuwe taken integraal worden opgepakt.

7

We willen de (lokale) versterking van de vindplaatsen voortzetten. Ook de ontwikkeling van gezamenlijke ondersteuningsarrangementen (met bijvoorbeeld het onderwijs) zetten wij voort. Wij doen onderzoek naar de inzet van het Onderwijs Zorg Centrum, het project 2getthere en het schoolmaatschappelijk werk.

Wij willen de toegang tot de jeugdhulp organiseren door bijvoorbeeld de vindplaatsen te verbinden aan de Sociale Expert Netwerken.

Wij willen snelle en adequate hulpverlening bieden, wanneer de veiligheid van een kind of het gezin in het geding is.

Wij willen uitvoering geven aan regionale afspraken voor inkoop van specifieke hulpverlening voor bijvoorbeeld jeugdbescherming en reclassering.

Wij willen de onderwijsvisie ‘Leren in Partnerschap’ de komende jaren verder uitwerken. Wij

stimuleren en faciliteren de samenwerking tussen onderwijs en voorschoolse voorzieningen. Wij willen de jeugdparticipatie versterken.

Wat mag het kosten? Uitvoering van de diverse wettelijke taken vindt plaats binnen de huidige budgetten. Per 1

januari 2015 worden door het rijk aanvullende middelen voor de uitvoering van de nieuwe

Jeugdwet taken toegevoegd. Voor de genoemde onderzoeken worden voor 2015 en 2016 incidentele budgetten opgenomen in de begroting: overbruggingsbudget peuterspeelzalen € 23.000 (2014 en 2015); onderzoek voorschoolse voorzieningen € 50.000 (2015 en 2016); jeugdparticipatie €10.000.

Ter versterking van de preventieve taken worden de volgende budgetten structureel toegekend: bijdrage onderwijszorgcentrum Zutphen jaarlijks € 40.000, bijdrage 2getthere jaarlijks € 20.000

Kunst en natuur

Wat willen we bereiken? Wij zien voor de Kunst en Cultuursector een rol weggelegd als bindend element in de samenleving. Zo kan kunstbedrijf RIQQ breder worden ingezet binnen het sociaal domein. Door bijvoorbeeld

culturele activiteiten te organiseren in samenspraak met buurtverenigingen. Denk aan straattheater en kindermusicals. Ook kan het RiQQ lokale kunstenaars betrekken om samen met inwoners ideeën en plannen te maken/realiseren in onze buurten en dorpen. Wat gaan we ervoor doen? In 2015 is een evaluatie voorzien van het kunstbedrijf RIQQ. Wij onderzoeken of de doelstellingen

die destijds aan de fusie ten grondslag lagen zijn gerealiseerd. De evaluatie maakt deel uit van de algehele evaluatie van de Beleidsnota Cultuur Beleid Rheden 2011-2014. Ook het bibliotheekwerk maakt deel uit van de evaluatie “Een kernachtige aanpak”.

Wat gaat het kosten? Uitvoering vindt plaats binnen de reguliere budgetten.

Welke samenhang is er met andere programma’s Samenhang is er met het programma Bestuur, waar het belang wordt aangegeven om organisaties actief te betrekken bij planvorming. Sport Wat willen we bereiken?

Verdere herinrichting en modernisering van de sportinfrastructuur Wat gaan we ervoor doen? De 3e fase van de modernisering van de sportparken in Rheden, Velp, Dieren en Ellecom krijgt

een vervolg. De resterende wensen en knelpunten op de buitensportcomplexen lossen wij op en de verdere verkenning van het herinrichtingsplan van de Noordzijde van sportcomplex

Dieren werken wij uit. Hiervoor maken wij gebruik van de managementsrapportages, die naar aanleiding van de fasen 1 en 2 zijn opgesteld. Het actualiseren van wensen en knelpunten doen wij samen met de betrokken sportverenigingen. Na actualisatie van de rapportages kan tot definitieve scenariokeuzes worden besloten.

8

Er komt een nieuw overdekt zwembad. Uitgangspunt is hierbij het één-bassin-concept in Velp. Wij werken hierin samen met de initiatiefnemers: ROCA12, zwemvereniging PFC en Jagyba Sport & Health B.V.

Wat gaat het kosten?

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

A. Structurele budgetten:

Doorontwikkeling sportparken 100.000 200.000 200.000

B. Incidentele budgetten:

Doorontwikkeling sportparken 100.000 200.000 300.000

Welke samenhang is er met andere programma’s? Er is samenhang met programma 2 (Ruimtelijk Domein)

Wat willen we bereiken? Versteviging van de inzet van combinatiefunctionarissen Wat gaan we ervoor doen? Wij geven een vervolg aan het inzetten en doorontwikkelen van de rijksregeling ‘Brede impuls combinatiefuncties’ met de inzet van combinatiefuncties en buurtsportcoaches op het gebied van

sport, cultuur, media en jeugdgezondheid. Dit doen wij in nauwe samenwerking met werkgevers als Sportbedrijf Rheden, RIQQ, de bibliotheek en onderwijsinstellingen. Met als doel het stimuleren van een actieve en gezonde leefstijl voor onze inwoners.

We sluiten aan bij het bovenlokale programma Jongeren op gezond gewicht (JOGG). De

inzet van combinatiefunctionarissen is hierbij onmisbaar. Dat geldt ook voor de samenwerking met werkgevers en onderwijsinstellingen. Het accent ligt op concrete en merkbare interventies in de wijken, scholen en bij verenigingen zodat met name jeugd, jongeren en ouderen meer sporten en

bewegen en er een gezondere leefstijl op nahouden. Wat gaat het kosten?

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

A. Structurele budgetten:

Sportstimulering versterken 35.000 35.000 35.000

Welke samenhang is er met andere programma’s? Samenhang is er met het programma Bestuur, waar het belang wordt aangegeven om organisaties actief te betrekken bij planvorming.

Wat willen we bereiken? Transparantie in de kosten en tarieven van sportvoorzieningen Wat gaan we ervoor doen? Wij gaan de tarievensystematiek baseren op de kostprijs van sportaccommodaties. Een kostprijs georiënteerde tarieven structuur is noodzakelijk op basis van de Mededingingswet en de regels over de ‘Wet markt en overheid’. Daarnaast is een breed toepasbare, transparante systematiek

gewenst voor alle gemeentelijke sportaccommodaties. Wat gaat het kosten?

Uitvoering vindt plaats binnen de reguliere budgetten. Welke samenhang is er met andere programma’s

N.v.t.

9

2 Ruimtelijk domein Portefeuillehouder(s): N.F. Olland

R. Haverkamp (onderdeel EZ, IBOR, Vastgoed en Verkeer) C. Pos (onderdeel Circulaire Economie)

Speerpunt: Behoud en versterking robuuste en duurzame leefomgeving Bestaand beleid:

- Actieprogramma Kwaliteitsimpuls Landgoederenzone, 2007.

- Afvalstoffenverordening, 2012. - Archeologienota ‘Uitgediept’, 2008. - Beeldkwaliteitplan Landelijk gebied, 2009. - Beleidsnota Bomen, 2005.

- Beleidsnota Inkoop en Aanbesteden, 2013. - Beleidsnota ‘Rheden op weg naar CO2-neutraliteit’, 2011. - Beleidsplan ‘De economische toekomst van de gemeente Rheden’, 2006.

- Convenant Gelders Arcadië, 2011. - Convenant Groene Vallei Veluwezoom, 2012. - Economisch actieprogramma 2011 t/m 2015 ‘Werk in uitvoering’, 2012. - Economisch beleidsplan ‘De economische toekomst van de gemeente Rheden’, 2006. - Erfgoednota 2012 - 2016 ‘Levend verleden’, 2012. - Erfgoedplan, 2006. - Functieveranderingenbeleid ‘Randvoorwaarden bij functieverandering van agrarische en

niet-agrarische bedrijven in het buitengebied’, 2013. - Groenstructuurplan, 2002. - Kadernota Beheer Openbare Ruimte 2013 t/m 2016, 2013. - Milieu- en bouw uitvoeringsprogramma, 2013.

- Nota Bodembeheer, 2011. - Nota Grondbeleid, 2010.

- Nota ‘Op weg naar een actief startersbeleid’, 2009. - Notitie ‘Hogere grenswaarden Wet geluidhinder’, 2008. - Notitie Integrale handhaving ruimte, 2013. - Notitie ‘Langer thuis in Rheden’, 2010. - Structuurvisie ‘Een droom om in te wonen’, 2006. - Systematisch beheer en onderhoud wegen, openbare verlichting en groen, 2009. - Verkeersveiligheidsplan Rheden, 2000.

- Welstandsnota, 2013 en aanvullende beeldkwaliteitsplannen. - TROP (2009)Visie Calluna 2011 - Woonvisie 2009 t/m 2013 ‘Wonen met toekomst’, 2009 (aangescherpt in 2011).

Wat willen wij bereiken? Wij streven naar behoud en versterking van een robuuste, aantrekkelijke en duurzame leefomgeving, waar het voor onze inwoners, instellingen en bedrijven goed toeven is. Wij geven

hen waar mogelijk ruimte om zelf invulling te geven aan hun directe leefomgeving. Wij willen meedenken met initiatieven van inwoners, instellingen en bedrijven. Drie vraagstukken staan de komende jaren centraal:

1. Verbetering woon- en vestigingsklimaat voor mensen en bedrijven Wij zetten in op een verbetering van het woon- en vestigingsklimaat en vragen inwoners

en ondernemers om ons hierbij te helpen door het inbrengen van nieuwe ideeën en initiatieven.

Wij streven naar een toekomstbestendige woningvoorraad. Samen met woningcorporaties, particuliere huiseigenaren en vastgoedpartijen zetten wij ons er voor in om

(huur)woningen energiezuiniger te maken. Daarnaast zien wij een toenemende behoefte aan nieuwe woonvormen, bijvoorbeeld in het kader van langer zelfstandig wonen en

mantelzorg. Wij vinden het van belang dat de woningen en openbare ruimte in onze gemeente ook in dat opzicht toekomstbestendig worden.

Wij streven naar behoud en versterking van de werkgelegenheid in een duurzame en robuuste economie, onder meer door de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid te verbeteren. In het kader van de versterking van de werkgelegenheid leggen

10

wij de relatie met een toekomstbestendige woningvoorraad. Leegstand willen wij voorkomen door winkelgebieden en bedrijventerreinen aantrekkelijk te houden en de mogelijkheden voor flexibiliteit te vergroten.

2. Behouden en ontwikkelen van kernkwaliteiten van de gemeente Samen met inwoners, (vrijwilligers)organisaties en bedrijven willen wij de ruimtelijke invulling van onze gemeente verder vorm geven. Een aantrekkelijke woon- en leefomgeving bevordert immers de leefbaarheid, sociale cohesie en economische activiteit.

Onze gemeente beschikt over unieke kwaliteiten. Het groene karakter, de ligging van de dorpen tussen de hoge stuwwal van de Veluwe en het lage rivierdal van de IJssel, de vele

historische buitenplaatsen en prachtige landgoederen zijn hiervan slechts enkele voorbeelden. Wij willen deze kernkwaliteiten behouden en verder ontwikkelen, voor onze inwoners en voor de vele toeristen en recreanten die onze gemeente jaarlijks bezoeken.

Op het gebied van cultuurhistorie zetten wij ons niet alleen in voor de instandhouding van het erfgoed in fysieke zin, maar ook voor het bewaren en doorgeven van het immateriële erfgoed aan volgende generaties.

3. Efficiënt (her)gebruik van grondstoffen

Wij streven naar een gezonde, schone en veilige leefomgeving. Nu en in de toekomst. Dat vergt aandacht voor de manier waarop wij met onze omgeving omgaan. Op alle terreinen waar de gemeente actief is, is de lange termijn houdbaarheid van onze samenleving het uitgangspunt.

Om dat te bereiken, willen wij invulling geven aan de circulaire economie, onder andere door een transitie te bewerkstelligen van het denken in termen van afval naar het denken in termen van grondstoffen. Ook voeren wij een actief energie- en klimaat(adaptatie)beleid

Wat gaan wij er o.a. voor doen?

Rhedense economie - Wij geven verder uitvoering aan het actieplan ‘Werk in uitvoering’ en gaan een nieuwe

beleidsnota Economische Zaken opstellen. Daarbij doen wij onderzoek op welke wijze Rheden een aandeel kan hebben in de ontwikkeling van nieuwe energie- en milieutechnologie in de regio Arnhem en de Stedendriehoek. Dit zal de komende jaren binnen de verschillende opgaven aandacht krijgen. De circulaire ecnomie wordt hierbij een

prominent onderwerp. Hierbij wordt samenwerking gezocht met deskundigen, inwoners(groepen), locaal bedrijfsleven en vindt afstemming plaats met Afval is Grondstof. Pilots en dergelijke in het kader van Circulaire economie worden gemaakt ism Ik buurt mee.

- Wij hebben aandacht voor de ontwikkeling van werkgelegenheidslocaties en faciliteren lokale bedrijven bij het optimaliseren van hun locatie. Waar mogelijk werken wij mee aan een alternatieve invulling en gebruik van leegstaand vastgoed, wanneer dit gebruik de

Rhedense economie versterkt. - Bestaande bedrijventerreinen willen wij behouden. Uitbreiding van de bestaande capaciteit

in bestemmingsplannen is niet aan de orde. Wij zetten in op revitalisering, herstructurering of transformatie van de thans bestemde bedrijventerreinen. Wij gaan onderzoeken of er nog mogelijkheden zijn om de flexibiliteit op deze terreinen te vergroten, zodat de gebruiksmogelijkheden toenemen.

- Daarnaast gaat in dit programma bijzondere aandacht uit naar de projecten IJssellijn. Wij

zijn tegen een verdere toename van het goederenvervoer per trein over de IJssellijn en blijven ons maximaal inspannen om dit te voorkomen.

Wij geloven in het succes van een intensieve samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid. De gemeente Rheden is een van de partners in het netwerk Groene Vallei Veluwezoom.

Wij willen onderzoeken of deze succesvolle samenwerking samen onderwijs, ondernemers en overhedenverder kan worden gebouwd. De wijze waarop wordt verwoord in een notitie.

Nieuwe (zorg)initiatieven bieden wij kansen om zich in de gemeente te vestigen, mits deze initiatieven voorzien in een actuele behoefte en goed zijn in te passen in de bestaande woon- en leefomgeving. Wij faciliteren en stimuleren lokale initiatieven gericht op zorgpreventie.

- Bij deze en andere ontwikkelingen zetten wij in op lokaal ondernemerschap, waarbij de circulaire economie en sociaal return uitgangspunten zijn. Wij gaan kaders ontwikkelen voor het stimuleren van de lokale (circulaire) economie. Als eerste stap in dat proces gaan

11

wij expertmeetings organiseren om het brede begrip van de circulaire economie verder in te vullen. Om de lokale werkgelegenheid te behouden en versterken, streven wij er naar om binnen de wettelijke aanbestedingsregels meer lokaal en sociaal aan te besteden.

- Wij willen de solidariteit tussen ondernemers bevorderen door samen bij te dragen aan de

sfeer en kwaliteit van een bepaald gebied en continueren daarom het ingezette proces met betrekking tot Bedrijveninvesteringszones (biz). Het winkelgebied in Dieren kent al een biz, in Velp werken wij aan de invoering ervan. Voordat wij starten met de procedures om tot een biz te komen, gaan wij eerst na of er voldoende draagvlak is.

- Samen met de winkeliers werken wij aan de instandhouding van aantrekkelijke winkelgebieden. Wij streven naar een evenwichtige detailhandelsstructuur en gaan daarom een brede integrale detailhandelsvisie ontwikkelen. De bestaande

detailhandelsstructuurvisies voor Dieren, Velp en Rheden worden geactualiseerd en samengebracht, onder andere in relatie tot het voorzieningenniveau en lokale initiatieven. Bij een aantrekkelijk winkelgebied hoort ook een aantrekkelijke inrichting van de openbare

ruimte, waarbinnen het winkelend publiek graag verblijft. Hiertoe werken wij, samen met winkeliers en bewoners, aan de herinrichting van het winkelcentrum Calluna in Dieren en de Emmastraat in Velp.

- Vanuit het streven om de lokale economie te versterken, gaan wij onderzoeken of het huidige betaald parkeren kan worden afgeschaft. In dat onderzoek betrekken wij in ieder geval de mening van winkeliers, consequenties voor parkeerplaatsen, invloed op het terugdringen van het autogebruik, inzicht in de kosten en eventuele alternatieve vormen van parkeerregulering. Voorafgaand aan het onderzoek stellen wij een opdrachtomschrijving op waarin de diverse uitgangspunten worden opgenomen.

Recreatie en toerisme

1. Recreatie en Toerisme is en zal verder uitgroeien tot een belangrijke pijler onder de Rhedense economie. Er zal een startnotitie voor een Masterplan Recreatie en toerisme

worden opgesteld. Deze startnotitie moet leiden tot een beleidsnota (ofwel masterplan) waarbij ondernemers, land(goed)eigenaren en natuurbeheerders, organisaties gezamenlijk de bouwstenen aanleveren. De beleidsnota, het masterplan, is voorzien in 2015.

In 2015 zal ook de startnotitie voor de beleidsnota ‘Evenement in beeld’ aan de raad worden aangeboden. Als één van de onderdelen van de toeristisch-recreatieve beleidsnota heeft evenementenbeleid prioriteit gekregen en loopt de procedure naast die van de beleidsnota T&R. Ook voor het evenementenbeleid wordt contact gezocht met ondernemers en organisaties, maar

ook met belangengroeperingen van bewoners. Vanuit het beleid wordt gekeken op welke wijze de gemeente evenementen kan initiëren en faciliteren.

Ruimtelijke ordening, bestemmingsplannen - Onder de noemer ‘mijn dorp van morgen’ gaan wij door met het interactief ontwikkelen

van structuurvisies per dorp. Uiteindelijk worden de structuurvisies van alle 7 dorpen,

samen met die van het landelijk gebied, gebundeld in een overkoepelende visie. Deze aanpak maakt het mogelijk om meer dan voorheen in te zoomen op de identiteit en kernkwaliteiten van de verschillende dorpen en het landelijk gebied. De structuurvisies dienen als vertrekpunt voor de actualisatie van de bestemmingsplannen en zijn een middel om te sturen als zich initiatieven voordoen voor nieuwe ontwikkelingen Op basis van de wettelijke verplichting zijn verschillende raadsbesluiten genomen over deze gekozen werkwijze voor Rheden. Het is de bedoeling dat de eerste structuurvisie voor het dorp

Rheden wordt vastgesteld in september. - Wij actualiseren onze bestemmingsplannen eenmaal per 10 jaar. Daarnaast realiseren wij

op verzoek bestemmingsplanwijzigingen, voor zover de plannen van initiatiefnemers binnen de beleidskaders passen. Ook handelen wij binnen de wettelijke termijnen Wabo-

vergunningaanvragen af en voeren wij op voorgaande terreinen toezicht en handhaving uit conform de Nota integrale handhaving ruimte. Wij streven naar vereenvoudiging en

verduidelijking van de regels en procedures rond de WABO met als uitgangspunt dat wij de landelijke regels volgen en geen eigen regels toevoegen.

- Naar verwachting treedt over enkele jaren de nieuwe Omgevingswet in werking. Met de Omgevingswet wil het kabinet de regels voor ruimtelijke projecten vereenvoudigen en bundelen. Wij brengen de gevolgen van deze wet in kaart en bereiden ons voor op de implementatie ervan.

12

- We gaan in 2015 onderzoek doen naar de ervaren knelpunten en passende mogelijkheden

voor versoepeling van vergunningsprocessen voor duurzame verbouwingen van woningen

en kantoren;

- We stellen een plan van aanpak op ter vereenvoudiging en verduidelijking van de regels

van de Wabo,waarbij snelle afhandeling van verzoeken en meedenken met aanvragers

wordt betrokken.

Verkeer en verkeersveiligheid

- Op basis van de bestaande plannen gaan wij aan de slag met het vernieuwen van de

stationsomgeving Dieren. Wij betrekken bewoners actief bij de verdere uitwerking van deze plannen, bijvoorbeeld daar waar het gaat om de verbinding tussen de stationsomgeving en het Carolinapark en de naamgeving van de passerelle.

- Wij gaan de verkeersveiligheid van de N348 bij Spankeren nader bezien. Aan de hand van een onderzoek door een onafhankelijk verkeerskundig adviesbureau willen wij antwoord op de vraag of de provinciale weg voldoende verkeersveilig is voor aanwonenden en weggebruikers. Daarna bekijken wij of er maatregelen nodig zijn en tegen welke kosten.

- Wij blijven ons sterk maken voor een duurzame (verkeers)veilige woon- en leefomgeving, onder andere door het verder aanleggen van 30km-zones binnen de bebouwde kom en 60km-zones erbuiten. Bij de uitvoering kiezen wij voor een integrale benadering door zo veel mogelijk mee te liften op andere projecten in de openbare ruimte.

- Om het gebruik van de fiets te stimuleren, willen wij de fietsverbindingen verbeterenDe wijze waarop wij dit willen gaan doen, werken wij uit in het fietsveiligheidsplan Rheden in

2015. Dit plan bevat onder meer een herijking van het fietspadenplan uit 2005. Daarnaast worden er verkenningen uitgevoerd naar de snelfietsroutes Velp-Zevenaar (F12) en Arnhem-Dieren en worden op diverse plaatsen verbeteringen aangebracht in het

bestaande fietsnetwerk. - In regionaal verband voeren wij een meting uit van de milieu- en leefbaarheidseffecten

van de verbreding van de A12 voor onze inwoners. - Indien het college besluit om alsnog mee te doen aan de nameting dan zijn de kosten

hiervoor ongeveer 20.000.

Wonen

- Wij gaan een nieuwe woonvisie opstellen. In vergelijking met de vorige woonvisie zal de nadruk nog meer komen te liggen op de kwalitatieve aspecten van het wonen, waaronder het thema duurzaamheid. Bij duurzaamheid gaat het niet alleen om de energiezuinigheid

van woningen, maar ook over de levensloopgeschiktheid. In dat kader kijken wij onder meer naar de mogelijkheden van meergeneratiebewoning in het kader van langer zelfstandig wonen.

- Wij komen met een visie op de huisvesting van studenten. Hiertoe gaan wij allereerst onderzoek doen naar de woningbehoefte van deze specifieke doelgroep. Op basis daarvan kunnen wij tot een visie komen, waarbij wij nadrukkelijk afstemming zoeken met de

gemeente Arnhem en de in onze regio werkzame studentenhuisvesters. - Samen met woningcorporaties, particuliere huiseigenaren en vastgoedpartijen zetten wij

ons er voor in om (huur)woningen energiezuinig en levensloopbestendig te maken. Wij zijn hiervoor niet primair verantwoordelijk, maar denken mee met marktpartijen bij nieuwbouw, herstructurering, sloop en renovatie. De op te stellen woonvisie is richtinggevend voor het maken van nieuwe prestatieafspraken met de woningcorporaties.

- Momenteel werkt de gemeente aan verschillende ruimtelijke ontwikkelingsprojecten en

initiatieven. Voorbeelden zijn de realisatie van het zwembad in Velp, Rhederhof, Nimmer Dor, Calluna, Bloemershof, herstructurering Velp Zuid en mogelijke herontwikkeling van het Record- en Vitens-terrein. Per project stellen wij een Plan van Aanpak op.

Bos, natuur en landschap - Samen met de agrariërs en terreineigenaren willen wij ons waardevolle cultuurlandschap in

stand houden. Op dit punt zoeken wij nadrukkelijk ook de samenwerking op met onze

partners in de Groene Vallei Veluwezoom. - Wij denken mee met initiatiefnemers en maken het planologisch mogelijk om de

uiterwaarden van de IJssel klimaatbestendig in te richten. De overgangen naar de Veluwezoom bezien wij in samenhang met de ecologische verbindingen, waarbij het behoud van ons bijzondere cultuurlandschap uitgangspunt is.

13

- Klimaatadaptatiebeleid krijgt een plaats in het Rhedens beleid Cultureel erfgoed

- Samen met eigenaren, ondernemers, maatschappelijke instellingen en betrokken inwoners

maken wij ons sterk voor de bescherming en instandhouding van ons rijke cultuurhistorische erfgoed. Het erfgoedbeleid, zoals verwoord in de Erfgoednota, wordt voortgezet. Wij continueren de ingezette lijn dat het monumentenbeleid praktisch en gemakkelijk hanteerbaar wordt vormgeven met een minimum aan regels en binnen de al aanwezige wettelijke kaders.

- Beeldbepalende gebouwen worden gekoesterd. Bij deze gebouwen hanteren wij het uitgangspunt ’behoud door ontwikkeling’, vervangende nieuwbouw is de laatste optie. Bij

verbouwingen, dan wel wijziging van de bestemming denken wij mee met de eigenaar. Wij zetten (beperkte) financiële middelen in om archeologisch onderzoek voor grondgebonden bedrijven te faciliteren.

- Met de Oudheidkundige kring en betrokken bewoners zetten wij de initiatieven voort om ons immateriële erfgoed te bewaren voor ons nageslacht. Samen met de andere Gelders Arcadië-gemeenten ronden wij het verhalenproject af en gebruiken de verhalen als input

voor kunst en cultuur, sociale projecten en toeristisch-recreatieve producten. In goed overleg met de provincie Gelderland continueren en intensiveren wij de verdere samenwerking met de Gelders Arcadië-gemeenten.

- Wij streven met de eigenaar en andere belanghebbenden naar herbestemming en herstel van de voormalige sporthal in Ellecom. Daarnaast maken wij samen met de eigenaren en andere partners in het gebied een maatregelenplan en gebiedsvisie, gebaseerd op het historisch onderzoek naar Avegoor.

Openbare ruimte

- De kwaliteit van de openbare ruimte is een belangrijke basis voor de leefbaarheid en

veiligheid in onze dorpen. Met het Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) zetten wij in op een effectief en efficiënt onderhoud, door zaken zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen op het gebied van groen, wegen, riolering, trottoir, fietspaden, banken,

speelvoorzieningen en dergelijke. Het onderhoud van wegen vindt plaats op het met de raad afgesproken onderhoudsniveau ‘laag’. De gevolgen, die deze keuze op langere termijn op het onderhoudsniveau van de wegen heeft, worden deze periode geëvalueerd.

- Flora en fauna leveren eveneens een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid van onze dorpen en het buitengebied. Door het groen op een meer natuurlijke wijze te gaan onderhouden, willen wij flora en fauna kansen bieden zich verder te ontwikkelen.

- In de komende jaren komt de beeldkwaliteit en duurzaamheid bij de inrichting van de openbare ruimte meer centraal te staan, zonder daarbij overigens de bruikbaarheid en belangen van gebruikers uit het oog te verliezen. Bij (her)inrichtingen van de openbare ruimte zetten wij in op (her)gebruik van duurzame materialen Daarnaast houden wij

rekening met meer extreme weersomstandigheden als gevolg van het veranderen van het klimaat waardoor we te maken kunnen krijgen met wateroverlast door hevige regen, droogteperioden en hittegolven. Om goed in te kunnen spelen op de klimaatverandering

willen wij eerst inzicht krijgen in de gevolgen ervan voor Rheden. Vervolgens gaan wij binnen het thema van de klimaatadaptatie op zoek naar integrale oplossingen, waarbij sociale, ruimtelijke en economische aspecten vroegtijdig op elkaar worden afgestemd.

- Om de betrokkenheid en het draagvlak te vergroten, betrekken wij bewoners en andere belanghebbenden op een actieve wijze bij de herinrichting van hun buurt, reconstructie van een weg of plein. Dit doen wij aan de hand van de participatie aanpak ‘Uw leefomgeving, ons werk!’, zodat een gelijkvormig, transparant en passend

participatieproces tot stand komt. Duurzaamheid en milieu

- Wij blijven ons sterk maken voor een CO₂-neutrale gemeente in 2040 door, samen met

inwoners en organisaties, uitvoering te geven aan de beleidsnota ‘Rheden op weg naar CO₂-neutraliteit’ en het uitvoeringsprogramma ‘Rheden CO₂-neutraal’. Speerpunten zijn

energiebesparing in de bestaande woningvoorraad en het stimuleren van zonne-energie en

biomassa. In 2015 gaan wij het beleid evalueren en worden vervolgstappen bepaald. Klimaatadaptatie wordt in ons duurzaamheidsbeleid geïncorporeerd.

- Innovatieve projecten op het gebied van duurzame energie kunnen onder voorwaarden worden ondersteund. Elk initiatief wegen wij zorgvuldig af op inpasbaarheid, draagvlak en effect op de kernkwaliteiten van onze gemeente. Gelet op het landschap en de

14

natuurwaarden vinden wij grootschalige windenergieparken niet passend. Particuliere initiatieven voor kleine windmolens zijn in dat opzicht wel een optie. Wij omarmen het idee van de Werkgroep Energie Rheden voor het opwekken van duurzame energie in de IJssel.

- Grondstoffenbeheer gaat verder dan alleen het inzamelen van afval; het voorkomen van

afval, afvalscheiding en het stimuleren van hergebruik worden steeds belangrijker. Afval is een grondstof. Daarom willen wij bewerkstelligen dat er een transitie plaatsvindt van denken in termen van afval naar denken in termen van grondstoffen. Dit is een proces van meerdere jaren van beheren (going concern) naar plannen en investeren. Als eerste stap in dit proces gaan wij een grondstoffen(afval)visie ontwikkelen. Bij investeringen zal steeds een afweging moeten worden gemaakt tussen milieuwinst en kosten. Op termijn moeten de investeringen en mogelijke schaalvergroting leiden tot een daling van de

afvalstoffenheffing. Goederenvervoer IJssellijn

Staatssecretaris Mansveld heeft in juni 2014 besloten dat de plannen voor meer goederentreinen over de IJssellijn worden uitgesteld, omdat er minder behoefte is aan spoorcapaciteit voor goederenvervoer in Oost Nederland. Mansveld wil de plannen uitstellen tot na 2020. Hoewel de

directe dreiging van meer goederentreinen daarmee voorlopig van de baan is, blijven wij de ontwikkelingen rondom de IJssellijn actief volgen en spannen wij ons – samen met andere gemeenten in Oost Nederland - maximaal in om een verdere toename van het goederenvervoer over de IJssellijn te voorkomen. We zullen ons inspannen voor een veilig en stiller spoor op basis van de huidige intensiteit van het spoor.

Wat mag het kosten? Verreweg de meeste activiteiten in dit programma worden uitgevoerd binnen de bestaande capaciteit en reguliere budgetten. Voor een aantal voornemens is in het beleidsakkoord

aanvullende financiering opgenomen. Hieronder volgt een overzicht van de verwachte structurele en incidentele lasten met betrekking tot deze voornemens in het ruimtelijk domein.

Structureel

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

Aandacht voor maatschappelijk duurzaam ondernemen

10.000 10.000 10.000 10.000

Ondersteuning grotere

evenementen/recreatie en toerisme

25.000 100.000 100.000 100.000 100.000

Inzetten voor behoud cultureel

erfgoed

30.000 30.000 30.000 30.000

Bijdrage archeologie 10.000 10.000 10.000 10.000

Reservering (gedeeltelijk)

afschaffen betaald parkeren

100.000 100.000 100.000 100.000

Evaluatie consequenties bezuinigingen onderhoudsniveau wegen

DBB DBB DBB DBB DBB

Continuering streven CO2-

neutrale gemeente

80.000 80.000 80.000 80.000

Communicatie klimaatadaptatie 5.000 5.000 5.000 5.000

Incidenteel

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

15

Notitie uitbouwen Groene Vallei (w.o. koppeling Gelders Arcadië)

20.000

Bedrijventerreinen 180.000 180.000

Continuering BIZ 8.000 8.000

Brede integrale detailhandelvisie

en winkelgebieden per dorp

30.000

Onderzoek rol bij ontwikkeling nieuwe energie- en milieutechnologie

20.000

Startnotitie lokale (circulaire) economie

25.000

Onderzoek afschaffing betaald parkeren

15.000

Masterplan toerisme (incl. evenementenbeleid)

30.000

Onderzoek tijdelijk bestemmen bedrijventerreinen

20.000

Onderzoek versoepeling vergunningsprocessen

15.000

Opstellen nieuwe woonvisie (incl. meergeneratie bewoning)

15.000

Startnotitie huisvesting studenten 15.000

Vervolgonderzoek nulmeting A12 5.000

Vereenvoudiging en verduidelijking regels WABO/welstand (0,5 fte)

35.000 35.000

Ontwikkeling afval (grondstoffen)

visie

DBB

Ondersteuning innovatieve projecten duurzame energie (budget binnen Co2)

Welke samenhang is er met andere programma’s? De beleidsvoornemens in het programma Ruimte vertonen op onderdelen een sterke samenhang

met de ambities en activiteiten binnen het programma Sociaal, bijvoorbeeld op het gebied van

kunst en cultuur, het langer zelfstandig thuis blijven wonen en lokale zorginitiatieven. Ook op het terrein van de lokale (circulaire) economie en sociaal aanbesteden is er een samenhang met het programma Sociaal, voor zover het gaat om de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast worden binnen het programma Fysiek veel werkzaamheden uitgevoerd, die de beleidsvoornemens van andere programma’s faciliteren. Bijvoorbeeld wanneer voor de

realisatie van een nieuwe zwembadvoorziening ruimtelijke afwegingen moeten worden gemaakt en procedures doorlopen.

16

3 Bestuur en veiligheid

Portefeuillehouders: P.M. van Wingerden- Boers (Bestuur, Veiligheid) C. Pos (Communicatie en burgerparticipatie)

Speerpunt: Een open bestuursstijl gericht op participatie van en met inwoners Bestaand beleid:

Startnotitie Burgerparticipatie (december 2013) Nota Interactieve Beleidsvorming (2002) Nota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2016

De opdracht De verhouding tussen de samenleving en de gemeente is aan verandering onderhevig. Inwoners

zijn mondig en veelal zelfredzaam. Vaak willen zij actief bijdragen aan een betere samenleving. Ook op het gebied van veiligheid in hun straat, buurt of dorp. De potentie in de Rhedense samenleving is groot en wij maken daar graag gebruik van. Meer dan ooit willen wij de verbinding zoeken met onze inwoners. Op die manier kan de afstand tussen inwoners en overheid worden verkleind. Van ons is een transparante en meedenkende houding gevraagd.

Ruimte voor inwoners Wat willen we bereiken?

Inwoners, ondernemers en organisaties uitnodigen om met initiatieven te komen die bijdragen aan een betere lokale samenleving (lees: overheidsparticipatie). Passende ondersteuning zal worden

gegeven aan delen van de samenleving die hiertoe niet in staat zijn. Wat gaan we ervoor doen? In samenspraak met in- en externe stakeholders een nieuw beleidskader ontwikkelen voor Burgerparticipatie & Overheidsparticipatie met definities, kaders en ambities. Daarnaast sluiten wij aan bij (lopende) initiatieven vanuit de inwoners waar gewenst. Hierbij zal gebruik worden gemaakt van ‘pitches’.

Wat gaat het kosten? Voor het ontwikkelen van nieuw beleid is 20.000 gereserveerd, in samenhang met het navolgende onderwerp inwoners betrekken.

Inwoners betrekken

Wat willen we bereiken? Inwoners, ondernemers en organisaties actief betrekken bij de planvorming (lees: burgerparticipatie) en hun kennis en energie hierbij inzetten. Wat gaan we ervoor doen?

In samenspraak met in- en externe stakeholders een nieuw beleidskader ontwikkelen voor Burgerparticipatie & Overheidsparticipatie met definities, kaders en ambities. Wat gaat het kosten? Voor het ontwikkelen van nieuw beleid is 20.000 gereserveerd, in samnehang met het

bovenstaande onderwerp ruimte voor inwoners.

17

Nieuwe bestuursstijl Wat willen we bereiken? Een open houding van raad, college en organisatie ten aanzien van inwoners.

Wat gaan we ervoor doen? Het introduceren van een nieuwe bestuursstijl. Deze stijl zal nader gedefinieerd moeten worden door de gemeenteraad en het college. Bij voorkeur met een duidelijke vertaalslag naar wat de nieuwe manier van besturen betekent voor zowel buiten (lees: inwoners) als binnen (lees: de ambtelijke organisatie). Hierbij zal worden aangesloten op de wensen, verwachtingen en initiatieven van inwoners.

Wat gaat het kosten? Budget is (deels) het communicatiebudget van 100.000 per jaar plus het programma organisatie

van 10.000 per jaar.

Openbare orde en veiligheid Wat willen we bereiken? Rheden zal een veilige en leefbare gemeente blijven voor haar inwoners Wat gaan we ervoor doen? De basis voor het veiligheidsbeleid is vastgelegd in de nota Integraal Veiligheidsbeleid 2013-2016.

Actuele ontwikkelingen en resultaten (politiecijfers en Veiligheidsmonitor 2013) voorzien in de volgende aanscherpingen: Wij gaan een drugsbeleid opstellen vanwege de toename van handel, het gebruik en de

(woon)overlast.

Wij streven naar aansluiting tussen het veiligheids- en sociale domein om goede resultaten op beide domeinen te behalen. De gemeente heeft daarbij de regie en coördinatie. De regie en coördinatie van veiligheidsvraagstukken binnen huishoudens, wordt uitgevoerd door een

casusregisseur veiligheid. Deze werkt samen met de externe veiligheidspartners en lokale sociale-expert-netwerken.

Wij continueren de aanpak van problematische jeugd(groepen). De bezuiniging op deze aanpak noopt tot een nog efficiëntere inzet van de verschillende taken, zoals verkenning, begeleiding, hulpverlening en handhaving. De nadruk zal liggen op preventie. Wij onderzoeken of de proactieve en preventieve inzet van straatcoaches efficiënter kan worden belegd bij de

ambulante jongerenwerkers. Wij bieden de raad een voorstel aan over de haalbaarheid van deze wens bij de begrotingsbehandeling 2016.

De frequentie van de vierjaarlijkse Veiligheidsmonitor gaat omhoog naar tweejaarlijks. De Veiligheidsmonitor meet de beleving van veiligheid en leefbaarheid van onze inwoners.

De toepassing van de Wet Bibob wordt geleidelijk uitgebouwd naar alle branches en uitgebreid van vergunningverlening, naar subsidieverlening, aanbestedingen en vastgoedtransacties, conform het advies van het Regionaal Informatie en Expertisecentrum (RIEC).

Wat gaat het kosten?

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

Structureel: Integraal Veiligheidsbeleid (o,5 fte) - 35.000 35.000 35.000 35.000

Implementatie wet bibob (0,5 fte)

35.000 35.000 35.000 35.000

Ketengerichte aanpak problematische jeugd(groepen)

35.000 35.000 35.000 35.000

Incidenteel: Ketengerichte aanpak problematische jeugd(groepen): inzet straatcoaches

90.000 90.000

18

Welke samenhang is er met andere programma’s/blokken De vraagstukken over veiligheid hebben vooral raakvlak met het sociale domein (programma 1). De onderdelen bestuursstijl en communicatie vormen de onderligger/nieuwe werkwijze voor de

gehele organisatie en raken dus alle andere domeinen: zowel buiten (programma 1 en 2) als binnen (programma 4).

19

4 Bedrijfsvoering en dienstverlening

Portefeuillehouders: R. Haverkamp (bedrijfsvoering) C. Pos (communicatie) P. van Wingerden (dienstverlening)

Speerpunt: Een open bestuursstijl, ruimte voor inwoners

Bestaand beleid: Klant in Beeld (2009) Dienstverlening sneller en beter (2005)

‘Uw leefomgeving, ons werk!’: leidraad voor participatie van belanghebbenden (2012) Nota Interactieve Beleidsvorming (2002)

De opdracht Wij streven naar efficiency en effectiviteit. Onze digitale dienstverlening is veilig en van een hoog niveau, onze communicatie is modern en begrijpelijk, onze werkprocessen zijn ‘lean’. Daar waar het kan werken we samen met onze partners, al was het maar om niet opnieuw het wiel te hoeven uitvinden.

Bedrijfsvoering

Wat willen we bereiken? Wij willen een flexibele en slagvaardige organisatie zijn Wat gaan we ervoor doen?

De ambtelijke organisatie ziet veel veranderingen op zich afkomen. Denk bijvoorbeeld maar aan de decentralisaties in het sociale domein. Nieuwe, andere en extra taken moeten wij inbedden in de organisatie. Van medewerkers verwachten wij dat zij slagvaardig kunnen inspelen op de vele veranderingen. Om die reden investeren wij in onze medewerkers, zodat zij hun werk adequaat en correct kunnen uitvoeren.

De vele veranderingen vragen om een herinrichting van onze werkprocessen. Dit doen wij op de wijze van LEAN. Het project Klant in Beeld geeft hierin tot 2017 een extra impuls. Daarna

wordt het project afgebouwd en in de reguliere bedrijfsvoering verankerd. Een nieuwe bestuursstijl vraagt om een organisatie die meedenkt en openstaat voor ideeën en

initiatieven van inwoners. Wij zetten in op een verdere doorontwikkeling van de competenties

van onze medewerkers. Wij zien een toename in omvang en complexiteit van gemeentelijke taken. Wij zullen ons

continue de vraag moeten stellen of wij taken alleen dan wel in samenwerking met anderen zullen oppakken en uitvoeren.

Wij doen onderzoek naar de toekomst van de gemeente Rheden in relatie tot samenwerking met anderen en de democratische legitimiteit.

Wij gaan een visie ontwikkelen op het thema regiegemeente. Op het gebied van de intergemeentelijke samenwerking zullen wij de ingezette lijn van

samenwerken voortzetten en waar nodig uitbouwen. Wij richten ons daarbij hoofdzakelijk op de uitvoerings- en beheerstaken. De gemeenteraad blijft te allen tijde de beleidskaders

bepalen. Bij de afweging tot samenwerken zijn de volgende uitgangspunten leidend: kwaliteit, kwetsbaarheid en kosten. De kosten voor overhead zijn een aandachtspunt. Het doel is om de overhead in lijn te brengen met de omvang en de taken van onze organisatie.

20

Communicatie Wat willen wij bereiken?

Wij streven naar begrijpelijke en toegankelijke communicatie Wat gaan wij ervoor doen? Onze communicatie is helder, toegankelijk en begrijpelijk. Wij willen onze inwoners op een

goede wijze voorzien van informatie en doen dit op een wijze die voor een ieder toegankelijk en begrijpelijk is. Ondanks de steeds verregaande digitalisering vinden wij het belangrijk dat ook via andere kanalen wordt gecommuniceerd. Om die reden handhaven wij de

gemeentepagina in versoberde vorm. Door het verder vormgeven en intensiveren van burgerparticipatie en het stimuleren van

‘actief burgerschap’ worden de contactmomenten met inwoners en bedrijven geïntensiveerd.

Hiervoor dient de competentie communiceren van alle medewerkers te worden ontwikkeld via opleiding en training. Zodat we gaan ‘ontmoeten’ in plaats van ‘informeren’.

Dienstverlening Wat willen wij bereiken? Wij zetten in op (digitale) dienstverlening en met inachtneming van de privacy van onze

inwoners Wij verbeteren continu onze dienstverlening aan inwoners, organisaties en bedrijven. Hierbij

staan goede bereikbaarheid, klantgerichte en efficiënte processen en digitale dienstverlening centraal.

Wat gaan we ervoor doen?

Wij willen ervoor zorgdragen dat onze digitale beveiliging voldoet aan de wettelijke bepalingen. Door de toenemende digitalisering is het zorgvuldig omgaan met de informatie en gegevens van inwoners en organisaties van groot belang. Uitval van digitalesystemen, het in ongerede

raken van gegevensbestanden of het door onbevoegden kennisnemen dan wel manipuleren van gegevens kan ernstige gevolgen hebben voor de continuiteit van de bedrijfsvoering en het primaire proces. Een betrouwbare, beschikbare en correcte informatiehuishouding is essentieel voor de dienstverlening van onze gemeenten en het vertrouwen van onze inwoners. Onze uitgangspunten en werkwijze leggen wij daarom vast in een privacyhandvest.

Wij hebben een snelle en integrale dienstverlening en breiden de digitalisering verder uit. Onze

dienstverlening wordt steeds toegankelijker, integraler, sneller, digitaler, makkelijker en efficiënter. De communicatie voorafgaand aan en tijdens de uitvoering van de dienstverlening wordt beter. Resultaat is dat klanten meer tevreden zullen zijn. Bij het verbeteren van onze dienstverlening sluiten wij zoveel mogelijk aan op de wensen van onze klanten. We voeren

klanttevredenheidsonderzoeken uit waarmee we het resultaat van onze dienstverlening meten, met andere gemeenten vergelijken en continu verbeteren. We maken optimaal gebruik van regionale en landelijke ontwikkelingen en inzichten op het gebied van dienstverlening. We

gaan het wiel dus niet opnieuw uitvinden waar dat elders al is gedaan.

21

5 Financiën en heffingen

Portefeuillehouder: R. Haverkamp Speerpunt: - Bestaand beleid: Financiële verordening gemeente Rheden 2011

Diverse belastingverordeningen 2013 Treasurystatuut 2011 Nota weerstandsvermogen 2010

Beleidsnota aanbesteding Rheden 2013 Verordening financieel beheer en inrichting 2004 Van de financiële organisatie Verordening onderzoek doelmatigheid en

doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur 2004 De opdracht De gemeente Rheden is financieel gezond en wil dat blijven. Hierbij past een gedegen financieel beleid. Onze inwoners willen wij ontzien: de lasten niet verhoogd.

Wat willen we bereiken? Een gedegen financieel beleid met een sluitende meerjarenbegroting. Wat gaan we ervoor doen?

Het handhaven van ons solide financieel beleid vinden wij van essentieel belang, waarbij een gezonde financiële positie uitgangspunt is. Daarbij staat een reële begroting voorop. Dit betekent dat er geen onnodige ruimte meer in onze begroting aanwezig is. Hiermee laten wij het voorzichtigheidsprincipe ten aanzien van het begroten meer los, echter blijven wij het effect hiervan nauwlettend volgen en nemen waar nodig aanvullende maatregelen.

De ontwikkelingen van het gemeentefonds en de uitvoering van de decentralisaties vragen een strakke sturing van onze financiële huishouding. Daar waar er sprake zal zijn van

bezuiningstaakstellingen wordt successievelijk gekeken naar niet-wettelijke taken, de bovenwettelijke taken en de wettelijke taken. Maar zeker is het van belang te toetsen of wij onze taken ook efficiënt uitvoeren.

Mutaties in het gemeentefonds worden meer dan voorheen gekoppeld aan het beleidsveld waar zij betrekking op hebben, waarna de afweging zal volgen of de middelen al dan niet voor het betreffende beleidsveld zullen worden ingezet.

Ondanks het scherper begroten kunnen zich overschotten voordoen. Constateren wij bij de

bestuursrapportage dat het overschot boven de € 500.000 uitgaat dan zullen de toekomstgerichte initiatieven zoals deze bij de voorjaarsnota zijn ingediend alsnog worden opgepakt in het lopende begrotingsjaar.

Een goede financiële huishouding betekent ook dat onze verordeningen en statuten op orde zijn. Zij sluiten aan bij actuele ontwikkelingen en de werking van de verordening en de staten wordt geëvalueerd. Daar waar nodig en wenselijk actualiseren en werken wij de verordeningen

bij. Wat willen we bereiken? De lasten worden maximaal met het inflatiepercentage verhoogd en weer mogelijk verlaagd.

Wat gaan we ervoor doen? Wij streven er naar om de lasten verzwaring voor onze inwoners en bedrijven zoveel mogelijk

te beperken tot maximaal het inflatiepercentage. Daar waar mogelijk streven wij naar een lastenverlichting voor onze inwoners. Voor de

afvalstoffenheffing en de rioolheffingen bedraagt deze lastenverlichting tenminste 5%.

22

Bijlage: Samenvatting financiële effecten

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

A. Structurele lasten

1. Sociaal domein

Jeugdparticipatie versterken

10.000 10.000 10.000 10.000

Bijdrage OZC (onderwijszorgcentrum

40.000 40.000 40.000 40.000

sportstimulering versterken

35.000 35.000 35.000

Doorontwikkeling sportparken

100.000 200.000 200.000

sub totaal 0 50.000 185.000 285.000 285.000

2. Ruimtelijk domein Aandacht voor maatschappelijk

duurzaam ondernemen

10.000 10.000 10.000 10.000

Ondersteuning grotere evenementen/recreatie en toerisme 25.000 100.000 100.000 100.000 100.000

Inzetten voor behoud cultureel

erfgoed

30.000 30.000 30.000 30.000

Bijdrage archeologie

10.000 10.000 10.000 10.000

Reservering (gedeeltelijk) afschaffen betaald parkeren

100.000 100.000 100.000 100.000

Evaluatie consequenties bezuinigingen onderhoudsniveau wegen DBB DBB DBB DBB DBB

continuering streven CO2-neutrale gemeente

80.000 80.000 80.000 80.000

communicatie klimaatadaptatie

5.000 5.000 5.000 5.000

sub totaal 25.000 335.000 335.000 335.000 335.000

3. Bestuurlijk domein Aanpakken woonoverlast en

drugsbeleid (o,5 fte) - 35.000 35.000 35.000 35.000

Implementatie wet bibob (0,5 fte)

35.000 35.000 35.000 35.000

Geleidelijke afbouw straatcoaches

35.000 35.000 35.000 35.000

programma organisatie ontwikkeling 5.000 10.000 10.000 10.000 10.000

Taakstelling ambtelijke organisatie

-140.000 -140.000 -140.000

uitbreiding capacaiteit communicatie (1 fte) 35.000 70.000 70.000 70.000 70.000

continuering 3,8 fte formatie dagelijks

bestuur (incl. ondersteuning) 66.000 88.000 88.000 88.000 88.000

sub totaal 106.000 273.000 133.000 133.000 133.000

Totaal structurele lasten: 131.000 658.000 653.000 753.000 753.000

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

23

B. Incidentele lasten

1. Sociaal domein

kosten overbruggen peuterspeelzaalwerk 23.000 23.000

positie VVE

50.000 50.000

Preventiebeleid 25.000 50.000

Deelname project 2Getthere

20.000 20.000

Doorontwikkeling sportparken

100000 200.000 300.000

sub totaal 48.000 243.000 270.000 300.000 0

2. Ruimtelijk domein

Startnotitie uitbouwen Groene Vallei (w.o. koppeling Gelders Arcadië)

20.000

Bedrijventerreinen

180.000 180.000

Continuering BIZ

8.000 8.000

Brede integrale detailhandelvisie en winkelgebieden per dorp

30.000

Onderzoek rol bij ontwikkeling nieuwe

energie-en milieutechnologie

20.000 Startnotitie lokale (circulaire)

economie

25.000 Onderzoek afschaffing betaald

parkeren

15.000 masterplan toerisme (incl

evenementenbeleid)

30.000 Onderzoek tijdelijk bestemmen

bedrijventerreinen

20.000 onderzoek versoepeling

vergunningsprocessen

15.000 opstellen nieuwe woonvisie (incl

meergeneratie bewoning) 15.000

Startnotitie huisvesting studenten

15.000 Vervolgonderzoek nulmeting A12

5.000

Vereenvoudiging en verduidelijking regels WABO/welstand (0,5 fte) 35.000 35.000

Ontwikkeling afval (grondstoffen) visie DBB

Ondersteuning innovatieve projecten duurzame energie (budget binnen Co2)

sub totaal 50.000 418.000 188.000 0 0

24

Onderwerp 2014 2015 2016 2017 2018

3. Bestuurlijk domein

Visie opstellen voor burgerparticipatie en overheidsparticipatie 25.000 25.000

Uitbreiding Griffie (0,5) 25.000 50.000 25.000 - -

Bestuursstijl 10.000 Geleidelijke afbouw straatcoaches

90.000 90.000

Onderzoek naar continue en duurzaam zelfstandige gemeente

40.000

programma organisatie ontwikkeling 100.000 200.000 200.000 Evaluatie begrotingssystematiek 5.000

onderzoek financiele arrangementen

20.000

sub totaal 165.000 385.000 355.000 0 0

Totaal incidentele lasten per jaar: 263.000 1.046.000 813.000 300.000 0

Totaal incidentele lasten college periode: 2.422.000

25