Revolutiekaravaan strijkt neer in Libië · lvB networks, amersfoort, PR adviseur, 2/3 ggn , den...

vakblad over journalistiek - 11 maart 2011 - jaargang 3 - nr. 5

HP/De Tijd volgens Frank Poorthuis ‘niet meer plat, wel spannend’

Revolutiekaravaan strijkt neer in Libië

Vacatureladder week 11 en 12ga naar www.villamedia.nl/vacatures voor de volledige vacature

internet

vara, Hilversum, Senior projectleider, 8/3Q-music, amsterdam, Webmaster Interactive, 28/2Politie Haaglanden, den Haag, Ervaren web-eindredacteur, 25/2KvK nederland, woerden, Webanalist, 23/2Knmg, utrecht, Webredacteur Artsennet, 23/2

Kranten/tijdschriften/Persbureaus

Koninklijke Bdu uitgevers, Barneveld, Redacteur/verslaggever, 8/3reed Business, amsterdam, Eindredacteur Elsevier, 3/3audax Publishing, amsterdam, Hoofdredacteur, 28/2vereniging eigen Huis, amersfoort, Erv. fin.-economisch redacteur, 25/2vereniging eigen Huis, amersfoort, Erv. jur./bouwk. redacteur, 25/2

rtv

cccP, amsterdam, Eindredacteur, 7/3Bnn, Hilversum, Redacteur, 3/3rtv utrecht, utrecht, Freelance verwerkers, 3/3omroep Brabant, eindhoven, Eindredacteur nieuws, 2/3ssPomn/rtv utrecht, Freelance redacteur/nieuwslezer, 18/2

vormgeving/multimedia

Holco Publications Bv, alkmaar, Grafisch vormgever, 7/3

Bedrijfsjournalistiek/sponsored media

rabobank international, utrecht, Webjournalist, 8/3Hemels Publishers, Hilversum, Bureauredacteur (fulltime), 2/3

communicatie/Pr/voorlichting

BrabantZorg, oss, Projectmanager communicatie, 7/3Projectbureau staP, amsterdam, Communicatiemanager, 4/3natura artis magistra, amsterdam, Ervaren redactiemanager/content-coördinator, 4/3lvB networks, amersfoort, PR adviseur, 2/3ggn , den Bosch, Adviseur Corporate & Interne Communicatie, 1/3rijksoverheid, den Haag, Coörd. woordvoering/eerste woordv., 1/3amerpoort, Manager communicatie, 28/2KvK nederland, woerden, Specialist online Communicatie, 23/2B.v. verenigde Bedrijven van de Klok, Communicatie medew. m/v, 17/2

diversen

springdance, utrecht, Zakelijk directeur, 4/3

MAARt DEFEnSIEtRAInInG (oRIëntAtIE)

NVJ Academy organiseert in samenwerking met de Koninklijke Landmacht

een oriëntatie defensietraining. Deze training is bedoeld voor mensen die van

plan zijn in de toekomst naar conflictgebieden af te reizen.

Deelnemers leren onder andere wat een mijn is en hoe je die kunt herkennen,

wat je moet doen bij een gijzeling en hoe je je laptop kunt beveiligen.

Kosten: NVJ-leden € 350 Niet-leden € 500

Inclusief lunch, maar er is geen overnachting bij het bedrag inbegrepen.

21 en 22 maart | 10:00 – 16:30 | Defensiecomplex in Reek (vlakbij Nijmegen)

CuRSuS ‘LEERGAnG REDACtIERADEn’

Je bent lid van de redactieraad. Wat dan? Wat wordt er van je verwacht?

Wat is het terrein van de ondernemingsraad en wat van de redactieraad?

Kosten : € 1.850, zowel voor leden als niet-leden NVJ.

De eerste twee dagen is inclusief overnachting op een nader te bepalen locatie,

de overige dagen zijn bij de NVJ |Johannes Vermeerstraat 22, Amsterdam

(4 daagse training) 24 en 25 maart, 28 april en 7 juni |10.00 uur|

WoRkSHoP ‘WEGWIjS WoB’

Sinds 1980 bestaat er de mogelijkheid om bestuurlijke besluitvormings-

processen in te zien. De praktijk leert echter dat de overheid niet van

potten kijkers houdt. Deelnemers horen tijdens de middag aansprekende

praktijkvoorbeelden, worden gewaarschuwd voor de valkuilen en krijgen

bovenal veel tips. Journalist/jurist Arthur Maandag neemt deze middag voor

zijn rekening. Arthur Maandag heeft in de loop der jaren een ruime ervaring

opgebouwd met WOB-zaken.

Kosten: NVJ-leden € 25 Niet-leden € 60

29 maart | 13.30-17.00 uur |NVJ Johannes Vermeerstraat 22, Amsterdam

WoRkSHoP ‘SLIMMER onDERnEMEn MEt SoCIAL MEDIA’

Je bedrijf bovenaan bij Google? Klanten die zichzelf melden, per e-mail?

Welke ondernemer wil dat niet? In deze workshop leer je hoe dat moet.

De workshop wordt gegeven door Sam van Buuren, een internet crack die zijn

eigen bedrijfsvoering volledig online runt. VoL

31 maart | 13.30-16.30 uur | NVJ Johannes Vermeerstraat 22, Amsterdam

APRILHooFDREDACtIEDAG

1 april

FREELAnCEn = onDERnEMEn

1, 8 & 15 april

CuRSuS VIDEojouRnALIStIEk

7, 8, 14 & 15 april

WoRkSHoP EnCRyPtIE VooR jouRnALIStEn

12 april

MAStERCLASS BLADEnMAkEn

15 & 16 april, 13 & 14 mei en 16 september

WoRkSHoP StAtLInE

18 april

Meer informatie over bovenstaand cursusaanbod:

nVj Academy www.nvj.nl/academy

of bij yvonne Dankfort, via 020-6766771 of [email protected]

Man & Paard: Ruth Peetoom 5

Nieuws in Beeld 6

Nieuws 8

De revolutiekaravaan in Libië 10

Je als ambtenaar gedragen 12

Column Erwin van der Zande 14

Vrijspraak: Thomas van Vliet 15

OSM 16

In memoriam 19

Alles weer helemaal anders bij HP 20

Beeldtaal Jildou van der Bijl 23

‘Niet alleen sexy Kamerverkiezingen’ 24

Column Frederique de Jong 26

Multimedia 27

Opinie Joost van der Wegen 28

Een Ivoriaan in Friesland 29

Het gezicht van de krant 30

Opinie Kees Schaepman 33

Recensies 34

Reacties 36

Colofon 39

Uitgesproken

Frank poorthuisna het abrupte vertrek van Jan

Dijkgraaf vorig jaar, heeft het

zoekende hp/De tijd een nieuwe

hoofdredacteur gevonden in journa-

listiek zwaargewicht Frank poort-

huis. En die gaat het weer helemaal

anders doen, in de hoop die lang

gekoesterde wens te vervullen: een

opwaartse lijn. ‘hp/De tijd moet

weer een blad worden voor ‘intel-

ligent nederland’, zonder ‘boze

mannen’, en met kwaliteitsjourna-

listiek. foto: truus van gog

DE rEvolutiEkaravaan Met luid applaus werd hans Jaap Melissen ont-

vangen toen hij aankwam in Benghazi. De stad

had zich net bevrijd van bijna 42 jaar kadhafi,

maar wachtte nog op journalistieke bevestiging.

Melissen was de eerste nederlandse journalist ter

plekke. foto: rnW

JE als aMBtEnaar gEDragEnnieuwsgierigheid en de wens om collega’s – en een

goede bedrijfskantine – in zijn eenzame freelance

bestaan te interneren dreven villamedia-redacteur

Frans oremus er ooit toe om over te lopen naar

de voorlichting. hij werd eindredacteur bij het

wekelijkse huisorgaan van de staten-generaal,

De kamer bode. tot hij op een schandaal stuitte.

illustratie: berend vonk

Inhoud

Het tv-programma Uitgesproken is niet meer. De EO heeft de stekker er uit getrokken nog voordat de evalu-atie goed en wel begonnen was. Te-recht. Want doorpraten is zinloos als de uitkomst vaststaat. Misschien is het wel handig om iets eerder signa-len af te geven aan de partners (Vara en WNL), zodat die niet verrast zijn. Zo gebeurt wat velen van tevoren verwacht hadden: de samenwerking tussen EO, Vara en WNL is geen lang leven beschoren.

Televisiedirecteur Gerard Timmer zegt in een interview dat plaatsvond voor-dat de EO vertrok (pagina 24) dat er te weinig eenheid in het programma zit. De EO geeft dat ook als reden aan voor zijn vertrek. EO-hoofdredacteur Bertus Tichelaar ergerde zich aan de uitgesproken meningen bij de Vara en WNL. Hij wil dat de kijker zijn eigen oordeel velt.Wat ging er mis? Alle betrokkenen onderstrepen dat geprofileerde jour-nalistiek werkt. KRO’s Brandpunt en

gEzicht van DE nrc na veertig jaar zwaaide vincent

Mentzel eind 2010 af als vaste foto-

graaf van nrc handelsblad. Met

het afscheid van de krant begon het

terugzien. ‘Mijn werk is een stofje

in de geschiedenis, maar wel een

interessant stofje.’ in de kunsthal

krijgt hij nu zijn retrospectief.

ook NCRV’s Altijd Wat, bewijzen dat gelijk. Dus zat het hem in de samenwerking. Wat iedereen eigenlijk wel wist, is dat samenwerken en profileren een lastige combinatie is. Voor je mening uitkomen kan in een journalistiek programma, maar niet als je met anderen rekening moet houden. Laat dat de les van Uitgesproken zijn.

DOLf ROGMANs

11 maart 2011 - villamedia magazine - 3

10

12 30

20

Subsidies voor documentaire fotografenDe stichting Fonds Anna Cornelis – opgericht in 1991 – stelt zich ten doel om ‘financiële steun te verlenen aan fotografische projecten van culturele aard en met een sociale en documentaire inhoud, die zodanig tijdrovend van aard zijn en/of anderszins inspanningen vragen, dat zij naar verwachting zonder steun niet tot stand zullen komen’. Fotoboeken c.q. exposities komen niet voor subsidie in aanmerking.

Enkele van de gehonoreerde fotografen zijn: Ad van Denderen ‘Rond de Middellandse Zee’, Jan Banning ‘Het Bureau’, Raimond Wouda ‘School’, Siebe Swart ‘Panorama Nederland’, Rob Hornstra ‘Jongeren en HIV in Rusland’, Henk Wildschut ‘Shelters’ en Anoek Steketee ‘Dreamcities’.

De projectopzet moet vóór 1 juni 2011 ingeleverd zijn bij:Secretariaat Stichting Fonds Anna Cornelis p/a Proostdijstraat 11, 3641 AT Mijdrecht

Voor de toe te kennen subsidies van het jaar 2011 roept de stichting professionele fotografen op om uiterlijk vóór 1 juni 2011 een projectopzet in te leveren. Die projectopzet kenmerkt zich door een documentaire werkwijze, vakbekwaamheid en originaliteit. De stichting vraagt een beknopte inhoudelijke beschrijving, een begroting en een curriculum vitae (alles in zesvoud). Gelieve geen foto’s mee te sturen. Pas na een eerste selectie worden op basis van het schriftelijke plan fotografen uitgenodigd een portfolio in te leveren. Over de uitslag van de selectierondes kan niet worden gecorrespondeerd.

Het bestuur streeft ernaar uiterlijk 1 oktober 2011, middels een algemeen schrijven aan alle gegadigden, de geselecteerde fotografen bekend te maken.

Geteisem, herrieschoppers, betweters en praatjesmakers.

Cartoons van opiniemakers en politieke leiders uit het (wereld)nieuws gebundeld in een gelimiteerde oplage.

Van Mugabe tot Máxima, van Berlusconi tot Bouterse. Op humoristische wijze vast-gelegd door Paul van der Steen, de vaste illustrator van Amnesty’s opinieblad Wordt Vervolgd.

Bestel nu deze bloemlezingvoor €7,95 (incl. verzendkosten).E: [email protected]

Wordt Vervolgd. Recht van spreken

Alle 45 goed

Probeer nu Villamedia magazineKijk op villamedia.nl/proef

In De Wereld Draait Door (DWDD) was u samen met de vijf andere

kandidaat-voorzitters te gast. Wie meer dan een paar zinnen achter

elkaar zei, werd direct afgekapt door de haastige Matthijs van

Nieuwkerk.

‘Dat weet je vooraf, dus daar hielden we rekening mee. DWDD is niet de plek voor een diepgaande discussie, maar je bereikt er wel veel mensen. Bovendien vind ik dat je je boodschap ook kort en krachtig moet kunnen overbrengen.’

Rutger Castricum van PowNews kwam langs bij de presentatie van de

voorzitters. Hij had jonge, frisse kandidaten verwacht, ‘maar dit lijkt

wel een bejaardentehuis’. In een vraaggesprek met u noemde hij het

CDA hypocriet.

‘Ach ja, bij PowNed gaat het alleen maar om het eigen effect. Ze zijn niet geïnteresseerd in jouw verhaal. Zo’n gesprek is een wedstrijdje boksen. Even later werd ik geïnterviewd door iemand van Politiek24 en dat was werkelijk een verademing: het ging echt over de inhoud.’

Jan Hoedeman van de Volkskrant schreef dat u de meeste kans maakt

op het voorzitterschap.

‘Daar ben ik natuurlijk blij mee. Maar er stond wel een fout in dat verhaal, namelijk dat ik van de linkervleugel ben en dat is niet zo. Ik ben van het midden. Omdat ik tegen de samenwerking met de PVV heb gestemd, word ik automatisch als links gezien. Zo’n etiket krijg je dan, maar ik ben niet zo van de etiketten.’

In een interview met NRC Handelsblad noemde minister van Defensie

Hans Hillen Maxime Verhagen de partijleider van het CDA.

‘Hans Hillen is dus wel van de etiketten. Journalisten praten graag met hem omdat hij altijd wel goed is voor een ferme uitspraak. Ik ben het niet eens met Hillen. Eerst gaan we nadenken over de inhoud, daar volgt dan uit wie partijleider wordt.’

‘Lange tijd werden kritische partijleden opgeroepen toch vooral eens-

gezind te zijn’, schreef het Friesch Dagblad in een hoofdartikel. ‘Dat was

tegen beter weten in. Niemand ontkomt er nog aan de verschillen in het

CDA te erkennen.’

‘Eensgezindheid hoeft niet per se te betekenen dat je het met elkaar eens bent, dus ik ben het niet met die analyse eens. Bovendien is het juist krachtig als er verschillen van inzicht leven in de partij.’

In Vrij Nederland noemde Max van Weezel het CDA ‘een doelloos

ronddobberend schip.’ Hij schreef verder: ‘De linkervleugel hoopt op

de evangelisch bevlogen Ruth Peetoom. Maar wat moet zij beginnen

als deel van een collectieve leiding die verder uit Brinkman, Buma en

Verhagen bestaat?’

‘Heel simpel: samenwerken. Het CDA heeft zich te lang schuilgehouden achter de brede schouders van het kabinet. Dat moet veranderen. Het CDA draagt regeringsverantwoordelijkheid, maar heeft daarnaast ook een eigen gezicht. Dat is het evenwicht waar het om draait en daar kun je gezamenlijk voor zorgen.’

RAyMOND KRul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Ruth PeetoomPredikant in utrecht en een van de zes kandidaat-voorzitters voor het CDA.

Man & Paard


Nieuws iN BeeldDick Breebaart: ‘Het

moest Libië zijn. De eerste

foto die ik zag van een

Nederlandse fotograaf was

die van Sven Torfinn in de

Volkskrant van 24 februari.

Geen spectaculaire foto

met vluchtelingen die

bepakt en bezakt over

elkaar heen struikelend

Tunesië of Egypte in willen.

Nee, een verstild beeld van

Egyptenaren met hun hele

“hebben en houwen” op

de vlucht voor het geweld,

wachtend bij de grens.

Het is avond, in het midden

van het beeld, apart van

de mannen, een groepje

vrouwen met kinderen.

Daarnaast mannen

achteroverliggend tegen

een stapel matrassen en

dan op de grond in het

zand een rij televisies.

Ik kreeg een associatie

met een oud Suske en

Wiske verhaal uit mijn

jeugd: de politie roept de

bevolking op om de stad,

met medeneming van het

belangrijkste te verlaten.

Op het volgende plaatje

zie je de burgers allemaal

met een televisie op de nek

het stadje uitrennen. Als

kind vond ik dat toen een

goeie grap. Nu een absurde

werkelijkheid.’

Uit een groep van elf deskundigen kiest elke twee weken één persoon zijn Nieuws in Beeld. Deze keer, Dick Breebaart, mede-oprichter en oud-directeur van fotobureau Hollandse Hoogte, oud-hoofdcurator Fotofestival Naarden en nu werkzaam als tentoonstellingsmaker en fotoconsultant.

6 - villamedia magazine - 11 maart 2011

893.000.000Het Commissariaat voor de Media heeft haar Mediamonitor 2010 gepubliceerd. Deze keer is het

een overzicht van het Nederlandse medialandschap vergeleken met België, Frankrijk, Duitsland,

Italië, Spanje, Zweden en Engeland. Nu weten we bijvoorbeeld dat de Nederlandse publieke

omroep 893 miljoen euro per jaar ontvangt, tegen de BBC 5,5 miljard en de Spaanse publieken

1,1 miljard. Per inwoner geeft de Britse overheid 73 euro per jaar aan de BBC, in Nederland is

het 37 euro en in Spanje maar 11 euro. De publieke omroepen vormen gezamenlijk ook nog

eens een aardige mediamacht. En zelfs los van elkaar. De Duitse zender ARD is het zeventiende

mediabedrijf ter wereld (begroting 6,4 miljard) en de BBC neemt plek 20 in. Tel je de landen uit

het onderzoek bij elkaar op, dan heb je een mediabedrijf zo groot als Walt Disney, het grootste

mediabedrijf ter wereld, zo meldt de Mediamonitor.

In de vergeleken landen zijn de publieke omroepen op televisie ongeveer even groot. Zweden

doet het met 32,9 procent marktaandeel het slechtst, Duitsland met 43,1 procent het best en

Nederland zit met 35,7 procent stevig in de middenmoot.

Ook aardig om te weten, in Zweden, Nederland en Engeland wonen nog steeds veel krantenlezers.

In België, Spanje en Frankrijk niet. In Spanje ziet 48 procent niet dagelijks een krant, in België

42,4 procent en in Nederland 20,8 procent. (DR)

De grote hoeveelheid Twitter-in-formatie over de opstanden in de Arabische wereld zijn voortaan een stuk inzichtelijker te volgen. Het meest recente project is af-komstig van het New Media team van Al-Jazeera. Met het ‘Twitter Dashboard’, http://blogs.alja-zeera.net/twitter-dashboard, is te zien waar ter wereld opstanden en revoluties plaatsvinden en wat de actuele ontwikkelingen zijn.Via Twitter Dashboard worden nu-Egypte, Jemen, Libië en Bahrein gevolgd. Middels een grafiek is te zien hoeveel tweets per minuut

en per dag er over het land zijn. Verder is er een overzicht met de meest gebruikte ‘hashtags’. Ook The Guardian heeft een interactieve map (http://bit.ly/e8rDLJ) waarop de laatste tweets over de Arabische wereld en het Midden-Oosten te volgen zijn. En op http://iamjan25.com/ worden foto’s en video’s getoond van de ongeregeldheden in Egypte. Dan is er ook nog Hypercities Egypt http://egypt.hypercities.com/ waar een plattegrond van Caïro te zien is en waar Twitteraars zich bevinden. (TV)

GulDEN MIDDENWEG Uit onderzoek van het journalistiek weten-schappelijke bureau Nieuwsmonitor blijkt dat de Hilversumse actualiteitenprogramma’s

– voorzichtig – aan profilering doen, maar dat van een expliciet links of rechts geluid in de berichtgeving geen sprake is. Nieuwsmonitor onderzocht tussen 6 september en 24 decem-ber uitzendingen van EénVandaag, Nieuwsuur, Ochtendspits, PowNews en de ‘Uitgesproken’ programma’s van Vara, EO en WNL. Volgens Nieuwsmonitor is sprake van een sterke trek naar het midden. Opvallend anders is PowNews, dat vooral ge-richt is op nieuws rond conflicten en een sterk eigen oordeel uitdraagt. ‘Van een duidelijke agendajournalistiek is in de eerste maanden geen sprake’, aldus de onderzoekers. (LP)

MAkkElIjk TWITTERSTROMEN VOlGENDe EO heeft besloten om na af-loop van dit seizoen te stoppen met Uitgesproken EO, dat afwis-selend met WNL en de Vara wordt gemaakt. Daarmee stopt het pro-gramma in september, aldus een woordvoerder van de NPO. EO-hoofdredacteur Bertus Tiche-laar: ‘De EO is tot de conclusie gekomen dat die ambitie onvol-doende is waargemaakt. Onze opvattingen over de invulling van geprofileerde kwaliteitsjournalis-tiek verschillen teveel van de Vara en WNL.’ De Vara is niet te spreken over deze onverwachte mededeling van de EO-collega’s. ‘De onaange-kondigde actie verbaast ons ten zeerste’, laat perswoordvoerder Gert-Jan Hartlief weten. ‘De Vara, WNL en de EO waren juist gere-geld gezamenlijk in overleg over de toekomst van Uitgesproken.’Tichelaar: ‘Wij hebben voor ons-zelf al de conclusie getrokken dat een vervolg voor dit programma er niet in zit. Daarom willen we graag nu duidelijkheid scheppen. Op dit moment hebben we nog de mogelijkheid om voor 1 sep-

tember met iets nieuws te komen.’ Voor het nieuwe programma zoekt de EO in eerste instantie geen samenwerking met andere omroepen. ‘We gaan niet terug naar Netwerk. Als EO zijn we goed in drie dingen. Journalistiek be-drijven vanuit een missie, urgente eigen verhalen brengen die ook nog indringend zijn.’ Ook de Vara bezint zich nu op de toekomst. Wat de omroep betreft zijn er twee opties. Of er moet opnieuw gekeken worden naar de invulling van de geprofileerde programmering of WNL en de Vara nemen de uitzenddagen van de EO over. Hartlief: ‘Wij zijn van mening dat de Vara en WNL wel degelijk een goed geprofileerd programma kunnen maken.’ Een woordvoerder van de NPO zegt dat de vraag wat er in sep-tember gebeurt nu helemaal open ligt. ‘Uitgesproken staat nu op losse schroeven. Het format dat de drie omroepen hebben ingediend, bestaat immers niet meer. De ambitie dat omroepen zich profileren met opinie blijft.’ (DR)

‘uITGESPROkEN STAAT OP lOSSE SCHROEVEN’

Nieuws


TELEGRAAf OP DE sCHOPOok De Telegraaf wordt vernieuwd, zo

heeft hoofdredacteur Sjuul Paradijs bekend

gemaakt. De krant gaat meer aandacht

besteden aan achtergronden en binnenlands

nieuws, de Telesport rubriek wordt uitgebreid,

net als de wekelijkse winkelpagina’s. De

veranderingen lijken een reactie op de

restyling van NRC Handelsblad, die over ging

naar het tabloidformaat. En op de wijzigingen

bij de Volkskrant, die afgelopen weekeinde

het tweede katern V lanceerde.

TiEN BANEN WEG BiJ AT5Door een reorganisatie bij de Amsterdamse

stadszender AT5 verdwijnen dit voorjaar

tien voltijdbanen. Directeur Ton F. van Dijk

zegt dat er van de 75 werknemers rond de 60

overblijven. Hij zegt op alle programma’s te

moeten bezuinigen. ‘Het AT5 Nieuws zullen

we proberen te sparen.’ AT5 zit al tijden in de

problemen. Diverse malen heeft de gemeente

financieel moeten bijspringen om de zender

van de ondergang te redden. Vorig jaar zomer

viel een fusie met RTV Noord/Holland in het

water toen de gemeente niet akkoord ging.

MisDAAD BEDREiGT VRiJE PERsGeorganiseerde misdaad is de grootste

bedreiging voor de persvrijheid. Dat blijkt

uit het onderzoek ‘Organised crime muscling

in on the media’ van persorganisatie

Reporters sans Frontières (RSF) dat tien jaar

beslaat. Sinds 2000 zijn 141 journalisten

omgekomen door hun berichtgeving over

de georganiseerde misdaad. Volgens RSF

zijn drugkartels, maffia en paramilitaire

groeperingen dodelijker dan bijvoorbeeld

dictaturen.

GOOGLE GEEfT GELD WEGZoekgigant Google heeft 2,7 miljoen dollar

(1,96 miljoen euro) beschikbaar gesteld aan

het International Press Institute (IPI) voor

innovatieprojecten voor online nieuws

in Afrika, Europa en het Midden-Oosten.

Via een speciale website kunnen partijen

projectvoorstellen indienen om kans te maken

op subsidie via het fonds. Inzendingen voor de

IPI News Innovation Contest moeten uiterlijk

1 juni 2011 zijn ingediend.

Ook in hoger beroep is uitgesproken dat mis-daadverslaggever Peter R. de Vries de heime-lijk gemaakte beelden van de tot levenslang veroordeelde kindermoordenaar Koos H. niet mag uitzenden. Dat heeft het Amsterdamse gerechtshof be-paald in navolging van de rechtbank. Koos H. had de rechtszaak aangespannen omdat hij vond dat zijn recht op privacy was geschonden. De Vries maakte namelijk opnamen van ge-sprekken met H. met hulp van een jeugdvriend van de veroordeelde, die met een verborgen camera op bezoek ging in zijn cel.

sBs en De Vries vonden dat de uitzending viel onder vrijheid van meningsuiting. Het ge-rechtshof van Amsterdam stelde Koos H. deze week in het gelijk. De Vries wijdde in zijn tv-programma van sBs drie uitzendingen aan H. in de eerste en tweede uitzending was de moordenaar te zien, in de derde uitzending speelde een acteur Koos H. De Vries negeerde bij de tweede uit-zending een dwangsom van 15.000 euro. Bij een derde uitzending had zowel De Vries als sBs een dwangsom van 500.000 euro moeten betalen. (TV)

Het invloedrijke Duitse weekblad Der spiegel kruist de degens met het populaire boulevard-blad Bild. Volgens Der spiegel is Bild een ‘op-ruiende’ publicatie. Der spiegel zette zeven journalisten in om de normen en journalistieke kwaliteit van de tabloid te onderzoeken. Daarmee breekt het weekblad met een lange Duitse traditie om in het openbaar geen kritiek op je concurrenten te leveren. De conclusie van Der spiegel is ver-nietigend: Bild heeft te veel invloed op de poli-

tiek. Alle koppen in Bild worden voor waar aan-genomen en gezien als de actuele stemming onder de bevolking. Politici lopen vervolgens achter die meningen aan, aldus Der spiegel.Bepaalde berichtgeving over immigranten heeft er volgens het tijdschrift voor gezorgd dat de regering van Angela Merkel een hard migrantenbeleid heeft geïnitieerd. De hoofdredacteur van Bild, Kai Diekmann, ontkent dat Bild een ‘brandstichter’ is die voor-oordelen aanwakkert. (TV)

PETER R. DE VRIES VERlIEST RECHTSZAAk VAN kOOS H.

SPIEGEl CONTROlEERT BIlD


De revolutiekaravaan

Onze aanwezigheid, zonder visum, liet zien dat niet langer Kadhafi bepaalde

wie hier het land binnen kwam. Bovendien zou men nu nog makkelijker de verhalen naar bui-ten kunnen brengen over wat er de afgelopen

dagen was gebeurd. Verhalen over ongeloof-lijke moed. Ongewapende burgers die bleven demonstreren, ook toen er met scherp op hen werd gevuurd. Mannen die met bulldozers de muren van de legerbasis probeerden te door-

Met luid applaus werd Hans Jaap Melissen door een

demonstrerende menigte ontvangen toen hij aankwam in het

centrum van Benghazi. De stad had zich net bevrijd van bijna

42 jaar Kadhafi, maar wachtte nog op journalistieke bevestiging.

Melissen was de eerste Nederlandse journalist ter plekke.

TEKST HaNs Jaap MelisseN foTo aNDrey steNiN/HOllaNDse HOOgte

breken maar werden doodgeschoten. In het lo-kale ziekenhuis zag ik de verschrikkelijke resul-taten van die strijd. Een kersverse dode werd voor mijn neus in een lijkzak geritst. Zijn leven gegeven voor de vrijheid. Later zou ik dezelfde taferelen in ziekenhuizen verder westwaarts meemaken.Middenin die toestanden begreep ik dat zelfs minister Uri Rosenthal zich bewonderend had uitgesproken over mijn snelle komst naar Libië. Ik lag ruim voor, zeker op het Nederlandse deel van de revolutiekaravaan. Maar ik vond mijn prestatie schraal afsteken tegen het decor van de intensive care van het ziekenhuis. Het enige gevaarlijke aan mijn overtocht was misschien de Libische chauffeur die mij ’s nachts van de


grens met Egypte naar Benghazi bracht. Die reed soms 190 kilometer per uur. Op doodstille woestijnwegen. Even was er gevaar van een andere orde. De eerste dag leek het of ik mijn verhalen hele-maal niet naar buiten kon brengen. Bij aan-komst in het hotel ontdekte ik dat ik met geen enkele telefoon naar het buitenland kon bellen. Mijn mobieltjes, Nederlands of Libisch, waren geblokkeerd en ook mijn Thuraya satelliettele-foon gaf een rare toon, maar geen verbinding. Er was nergens internet. Uitbellen vanuit het hotel lukte niet. Daar stond ik dan middenin het wereldnieuws, maar niemand die het wist.Tot ik ontdekte dat ik met een van mijn tele-foons wel naar een buitenlands nummer kon SMS’en. En dus gaf ik zo het nummer van het hotel door aan Nederland, omdat volgens de receptie bellen naar Libië vanuit het buiten-land wel mogelijk was.In de dagen daarna ben ik voor mijn gevoel door zo’n beetje elk radio of tv-programma ge-beld. De Wereldomroep betaalde deze reis en eiste zoals altijd alleen maar bronvermelding. Daardoor denkt intussen half Nederland waar-schijnlijk dat ik niet alleen een dubbele voor-naam, maar ook een dubbele achternaam heb: Hans Jaap Melissen van de Wereldomroep. Een beetje verwarrend zou het zelfs kunnen zijn omdat ik ook freelance werk voor de NOS.

Langzamerhand arriveerden meer collega’s. Sommigen hadden, net als ik, gedacht even thuis bij te komen van de revolutieperikelen in Egypte. Ze moesten snel de net uitgeruimde koffer weer inpakken. Uiteindelijk barstte Oost-Libië uit zijn voegen met journalisten. Ook zaten er veel journalisten in Tunesië, po-tentieel de kortste weg naar Tripoli, maar toch onmogelijk. De meeste beweging zat in de oostelijke karavaan. Die racete naar Brega toen troepen van Kadhafi daar aanvielen. Of naar Ras Lanuf. Bij sommige checkpoints van opstandelingen stonden meer journalisten dan rebellen. Waardoor het leek of wij daar de macht hadden kunnen overnemen.Intussen was het zicht op de waarheid, zoals dat vaak gaat in oorlogsomstandigheden niet altijd even helder. De anti-Kadhafi mensen arresteerden en molesteerden bijvoorbeeld overal ‘huurlingen’ uit landen ten zuiden van Libië. Maar de berichten van Human Rights Watch dat zij vooral buitenlandse gastarbei-ders in de cel aantroffen, sloegen in eerste instantie bijna nergens aan. Hoewel nergens….toen mijn collega van de Arabische afdeling

van de Wereldomroep daar op internet en op de radio over vertelde, pakte de Libische staatstelevisie dat groot op. ‘Zie je wel, dat is hetzelfde wat Kadhafi zegt’, klonk het. Het bood, onbedoeld, een tegenwicht tegenover de Libische staatsberichtgeving dat de buiten-landse media de revolutie aanzwengelden.Dat nieuws anno 2011 snel gaat merkte ik al eerder. Er lustig op los twitterende collega’s bezorgden mij soms hoofdpijn. Want dan werd ik weer gebeld door een redactie of ik die luchtaanval die uiteindelijk geen luchtaanval zou blijken te zijn, had gezien. Of die huurlin-gen. Of een kameel met drie bulten. Met slechte telefoon- en internetverbindingen is het extra lastig je staande te houden in de berg informatie en non-informatie die digitaal heen en weer vliegt. Dat werd in Nederland niet altijd begrepen door mensen die gewoon

met een iPhone in de hand in de rij bij Albert Heijn kunnen internetten.Alle journalisten hoopten op een snelle revo-lutie, zoals in Tunesië, of Egypte. Maar Kadhafi dacht daar anders over. Althans, de deadline voor dit stuk is 6 maart. Morgen kan alles an-ders zijn. Die onzekerheid, die uiteraard op de eerste plaats een probleem is voor de Libiërs, is ook een beetje lastig voor ons. Blijf je, in de hoop op een redelijk snelle afloop of ga je weg. Maar wie vertrekt komt niet makkelijk terug. Vliegen naar Caïro waar de douane erop uit is satelliettelefoons in beslag te nemen of de lange rit naar de Egyptische grens met Libië. Dan weer de lange rit verder het land in.Of je moet hopen dat het straks via Tunesië lukt. Of dat je bij het selecte gezelschap van journalisten mag horen dat is uitgenodigd door het regime om in Tripoli te zitten. Maar dat betekent schoolreisjes aan de hand van de mensen van Kadhafi.Hoe dat gaat heb ik vorig jaar zelf gezien na de vliegramp in Libië waarbij zeventig Neder-landers omkwamen. Toen kon ik gelukkig ont-snappen aan de minders zoals deze begeleiders van de veiligheidsdienst worden genoemd. In Irak onder Saddam noemden we onze minder, altijd heel vriendelijk onze ‘klootzak’. We lieten de man in de waan dat het een goed Neder-lands woord was voor persvoorlichter.

Tegenover de onzekerheden over hoe het hier in Libië verder gaat, staan een paar zekerhe-den over deze regio. De lijst van landen met demonstrerende bevolkingsgroepen, met nu al halve en straks wellicht hele revoluties, is enorm. De revolutiekaravaan zal verder trek-ken. Dat zal flink beslag leggen op de buiten-landbudgetten en het uithoudingsvermogen van redacties en verslaggevers. Ik weet ook niet hoeveel revoluties ‘het publiek’ kan ver-dragen. Al laat het rondrijdend circus de lan-den waar de revolutie is geslaagd weer net zo snel in de steek. Over dat soort hypes gaat ook een deel van mijn boek ‘Haïti, een ramp voor journalisten’. Ik beschrijf daarin onder meer de vrees dat in Haïti na de eerste verjaardag van de aardbeving (12 januari), de media-aandacht een dramatische duik zal maken.Dat zou ook zonder de Arabische revoluties al zo zijn gegaan, maar nu is de duik extra diep. Ironisch genoeg draag ik daar ook zelf aan bij. Ook ik zit gevangen in de karavaan. Toch hoop ik er met mijn huifkar binnenkort even tussen-uit te breken, uit al die ‘revoluties voor journa-listen’. Eerst uiteraard naar het thuisfront en dan wellicht weer eens naar Haïti. Niet om de eerste te zijn om er verslag te doen. Maar om bij de laatste journalisten te horen die het land in de gaten blijven houden. Dan sla ik maar een keer een revolutie over.

‘Daar stond ik dan middenin het wereld-nieuws, maar niemand die het wist’

Foto: RNW


‘Het wordt tijd dat jij je als ambtenaar gaat gedragen’Nieuwsgierigheid en de wens om collega’s – en een

goede bedrijfskantine – in mijn eenzame freelance

bestaan te interneren dreven me ooit over te lopen naar

de voorlichting. Ik werd eindredacteur bij het wekelijks

huisorgaan van de Staten-Generaal. Tot ik op een

schandaal stuitte.

TEKST FraNS OremuS IlluSTraTIE BereNd vONk

Na twee jaar eenzaam freelancen ging ik – ergens aan het einde van de jaren ’90 –

op zoek naar een baantje. Het beviel me prima, dat vrije werken, maar het ging me tegenstaan om dit altijd maar vanuit mijn eigen huis te doen. Ik zocht naar een combinatie waarbij ik ongeveer twintig uur per week collega’s zou hebben en vooral: een bedrijfsrestaurant.Al op mijn eerste dag bij de stafdienst Commu-nicatie van de Tweede Kamer der Staten-Ge-neraal – waar ik als eindredacteur verantwoor-


‘Het wordt tijd dat jij je als ambtenaar gaat gedragen’delijk werd voor het wekelijks verschijnende huisorgaan de Kamerbode – werd ik gecon-fronteerd met de wankele afspraken uit de sol-licitatiegesprekken. Het was mijn taak, zo was ik met het hoofd der stafdienst overeengeko-men, het blad een meer journalistieke formule te geven. De vormgeving – die de vorige eind-redacteur zelf ter hand had genomen – zou worden uitbesteed, waardoor ik zelf ruimte kreeg verhalen te schrijven en uit te zetten.Maar eenmaal aangetreden kreeg ik te horen dat dit allemaal niet zo makkelijk ging. De vrou-welijke huisvormgever die het blad nu moest gaan opmaken bleek een wat wankelmoedige persoon. Men was er niet zeker van dat zij iedere week de kolommen tijdig gevuld zou krijgen voor de wachtende drukker. Met regel-maat maakte zij gebruik van de oneindige lijst aan verlofregelingen en andere CAO artikelen die ambtenaren nu eenmaal in staat stellen het hoofd te bieden aan persoonlijke ongesteldhe-den. Voor de zekerheid moest ik daarom een vormgevingscursus volgen, verzekerde het hoofd der stafdienst me – een imposante ge-stalte met grote grijze baard, die zijn personeel soms overdreven minzaam dan wel bulderend intimiderend bejegende.Om niet onbereidwillig over te komen, besloot ik de peperdure eendaagse cursus te volgen, me vast voornemend deze vaardigheid slechts bij calamiteiten in te zetten. Maar toen de cur-susleider me tijdens de eerste ochtend sma-lend verzekerde dat het gebruik van het Apple opmaakprogramma wekelijkse routine vergde, voelde ik me stevig in het pak genaaid. Met de bravoure die ik als freelancer had opgedaan, besloot ik na de lunch dat het mooi was ge-weest. De Tweede Kamer ging maar op zoek naar een andere eindredacteur. Ik legde het de cursusleider uit en reed terug naar Den Haag om mijn ontslag uit te leggen. De kamer van het hoofd der stafdienst was ge-sloten. Binnen zaten hij en mijn directe chef. ‘Dat doen we hier niet, weglopen bij een cur-sus’, bulderde het hoofd der stafdienst toen ik mijn hoofd om de deur stak. De cursusleider had hem gebeld. Ik legde uit dat ik niet alleen

bij de cursus wegliep, maar van zijn hele staf-dienst. ‘Vervelend misschien, maar beter nog in de proeftijd dan daarna’, zei ik.

‘Hoezo proeftijd? Je bent voor tenminste één jaar aangesteld door de Kamervoorzitter en zij moet je ontslag verlénen. Je werkt hier niet in een gewoon bedrijf’, zei hij met onverholen afkeer. Verbluft keek ik hem aan. Even wist ik niet wat te doen. Maar ook het hoofd der staf-dienst leek ineens onzeker. Zijn grijze hoofd hing naar beneden en rustte op zijn handen,

de ellebogen op het bureau. Op zijn colbert lag gemorste as van zijn Hajenius-sigaar – hij stond zichzelf toe te roken in zijn kamer.‘Wat wil je; meer geld?’, vroeg hij ineens on-gebruikelijk timide. Ik antwoordde dat het me daar niet om ging, maar wel dat de afspraken die we hadden gemaakt werden nagekomen en ik niet van plan was voor vormgever te spelen. Hij beloofde een freelancer te zullen aannemen. Half uit medelijden en half uit te-vredenheid met het succes dat ik had behaald

– het gevolg van enkele recente, onverkwikke-lijk verlopen contractontbindingen, waardoor het hoofd der stafdienst zich er niet nog één kon permitteren, zo begreep ik later – besloot ik te blijven. Ook het uitstekende aanbod in het bedrijfsrestaurant speelde in mijn achter-hoofd mee. Toen ik de deur uitliep had hij zich herpakt. ‘Het wordt tijd dat jij je als ambtenaar gaat gedragen’, bulderde hij me na.Met frisse moed begon ik de journalistieke for-mule van het blad aan te pakken dat de suffe en serviele naam ‘Kamerbode’ had meege-kregen. Ik wilde de naam veranderen, nieuwe rubrieken introduceren, frissere verhalen brengen. Maar al mijn ideeën werden ver-worpen, uitgesteld of als ‘niet in lijn met het communicatiebeleid’ bestempeld. Samen

met de enige andere redacteur die de staf-dienst telde be sloten we op eigen gezag een boekenrubriek te introduceren. Het hoofd der stafdienst bezag dit oogluikend. Maar na de tweede aflevering kregen we een telefoontje van de Griffier, jonkheer Willem Hendrik De Beaufort. Minzaam informeerde hij of ik be-greep dat een boekenrubriek niet paste in een orgaan als de Kamerbode. Kamerleden had-den bij het Presidium geklaagd; er konden wel eens partijpolitieke opvattingen in de bespro-

ken boeken staan. Dat was niet de bedoeling.Wanhopig informeerde ik bij het hoofd der stafdienst hoe hij de afgesproken vernieuwing voor zich zag. Na lang fronsen concludeerde hij dat er lezersonderzoek nodig was. Voor een klein fortuin werd mediaconsultant Leon de Wolff gevraagd een enquête te houden en een bladformule te maken. Zijn conclusies over-handigde hij tijdens een lunch in Bistrot Chez Norbert op De Plaats in Den Haag. We aten kwartel met zuurkool en dronken Riesling. Er werd gesproken over de naderende lente, de polosport en over de goede oude tijden in de journalistiek. Tijdens de koffie toverde De Wolff nog snel het rapport tevoorschijn en gaf dit aan het hoofd der stafdienst, die er even in bladerde. Een half uur later lag het in een la, waarna ik het nooit meer heb gezien.Mijn journalistiek aspiraties moest ik als free-lancer gaan waarmaken, besloot ik. In de Kamer zou ik me beperken tot het hoogstno-dige en proberen te genieten van de lunches en het feit dat je in deze bijzondere omgeving kopij per spoedbode kon laten ophalen wan-neer een scribent als Hans Hillen (toen nog Kamerlid) een stukkie beloofde maar niet op tijd leverde. Of dat als je in een interview op-tekende dat vertrekkend Kamerbewaarder

‘Al mijn ideeën werden als “niet in lijn met het communicatiebeleid” bestempeld’


voer voor strategenIn navolging van de vele Android tablets die op de Mobile World Congress in Barcelona zijn aangekondigd, heeft Apple zijn iPad 2 gepresenteerd. Beide mobiele grootmachten hebben bovendien onlangs hun abonnee-service uit de doeken gedaan voor digitale publicaties. De kaarten voor 2011 zijn daarmee geschud, uitgevers en redacties kunnen hun strategie voor dit jaar gaan bepalen.Apple leidt nog steeds de karavaan. Zijn tabletmarktaandeel is enorm en dat blijft dit jaar zo. De nieuwe iPad is nog handzamer, blijft even scherp geprijsd en verschijnt eind maart, eerder dan de concurrentie. Het aanbod iPad apps stijgt zowel kwantitatief als kwalitatief (mooie nieuwkomer is de Vogue Cover Exclusive iPad app voor 79 cent.) Apple’s abonneeservice verzilvert die machtspositie. Uitgevers moeten 30 procent van de omzet afdragen en voelen zelfs Apple’s invloed op de prijsstelling van hun abonnementen. Ze mogen zelf abonnementen verkopen, mits die ook via hun app beschikbaar zijn voor dezelfde prijs of lager. Kortom: Apple dicteert.Google loopt een jaar achter maar raakt op stoom. Zijn mobiele besturings-systeem Android krijgt spoedig een eerste echte versie voor tablets, Honeycomb geheten. Hardwaremakers als Samsung, HTC, LG en Motorola kunnen niet wachten om een deel van de nieuwe markt te veroveren. Uitgevers worden bij Google bediend met One Pass, een betaalsysteem dat zowel lezers als uitgevers veel gemak belooft. Als klap op de vuurpijl vraagt Google uitgevers ‘slechts’ 10 procent commissie. Kortom: Google faciliteert.En dan is er nog de derde weg: de webapp. De website die zich voordoet als smartphone- of tabletapp en is opgemaakt voor touchscreens. Voordeel: je bent platformonafhankelijk en hoeft niemand commissie te betalen. Nadeel: je kunt niet profiteren van de niet te onderschatten marketing-werking van de app stores. Waar wij bij Bright afgelopen jaar nog afzagen van deze HTML5-oplossing voor Bright Screenzine omdat die niet dezelfde gebruikservaring geeft, zijn inmiddels verbeteringen onderweg, zoals de javascript-engine in de browser op de iPhone en iPad. Google’s One Pass werkt bovendien niet alleen met echte apps, maar ook met websites en

webapps.Grote gevestigde uitgevers zou ik daarom aanraden in te zetten op

zowel Apple als Google. De eerste heeft het mooiste platform en de meeste gebruikers, de tweede is goedkoper en houdt de deur open naar een platformonafhankelijke oplossing. Kleine

uitgevers doen er slimmer aan voor een webapp te kiezen.Voor nieuwkomers die alleen digitaal willen verschijnen is

dit hét moment om te beginnen. De grote jongens doen voorzichtig terwijl het publiek snakt naar vernieuwing. Van die contentluwte kun je gebruik maken. Ik zou vervolgens voor de iPad kiezen, vanwege het grote publiek. En die 30 procent afdracht aan Apple dan? Ach, als je net begint is 70 procent van iets beter dan 100 procent van [email protected]

ERWIN VAN DER ZANDE

IS HOOfDREDACTEUR VAN BRIGHT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Erwin van der ZandePiet van der Tas bij lange avonddebatten be-windslieden wel eens whisky had geschonken in koffiekopjes, dit daags na verschijning van de Kamerbode in de landelijke kranten stond.Maar helaas stuitte ik op een schandaal.Onder leiding van de directeur Constitutioneel Proces, Miriam Robbers, werkte de Tweede Kamer al lange tijd aan de digitalisering en ontsluiting van de Handelingen. Onder de codenaam ‘Topaas’ had PinkRoccade deze prestigieuze opdracht gegund gekregen maar nog steeds niks geleverd. Nadat de vijfde op-leverdatum opnieuw was uitgesteld, raakte het Presidium in paniek. Er werd een afde-ling opgericht, externe consultants kregen de regie, maar de conclusie was onthutsend: PinkRoccade had niets deugdelijks opgeleverd ondanks het feit dat er tientallen miljoenen guldens naar het bedrijf waren overgemaakt. De Griffier, de directeur Constitutioneel Pro-ces en een delegatie van het Presidium brach-ten een bliksembezoek aan het parlement van Zwitserland, waar een systeem zou bestaan dat de Tweede Kamer makkelijk kon adopte-ren zonder gezichtsverlies te lijden. De parle-mentaire pers rook immers onraad, ‘Topaas’ diende nu snel concreet te worden. Omwille van diezelfde pers besloot de Kamer bij voorbaat haar verlies te nemen en geen ge-rechtelijke procedures aan te spannen tegen PinkRoccade. Het ontvangen geld is, voor zover ik weet, nooit terugbetaald. Intussen bleek het Zwitserse systeem geen soelaas te bieden. De informatie over het schandaal kreeg ik via verschillende kanalen, compleet met schrif-telijke bewijsstukken. Als freelance journalist jeukten mijn vingers. Maar ik had ook een eed afgelegd ten overstaan van de Griffier. Die ge-bood vertrouwelijke informatie niet op straat te gooien. Laf besloot ik een collega-journalist te tippen. Deze wat oudere AD-verslaggever zag er weinig brood in. ‘Weet je’, vertrouwde hij me toe, ‘over een paar jaar ga ik met pensi-oen. Sommige mensen in dit gebouw ken ik al tientallen jaren; ik wil ze niet schofferen’. Ook zei hij te hechten aan zijn parkeerplaats onder het Plein, die hij via de stafdienst Communica-tie kreeg toegewezen. Ik was nu definitief klaar met de Tweede Kamer. Het werd tijd werk te zoeken waarbij ik mijn hoofd niet hoefde af te wenden van dit soort schandalen. Al snel vond ik een andere baan. En de Kamerbode? Mijn opvolgster zit er al jaren. Ze heeft er een mooie full colour glossy van gemaakt.


Wie moeten er per direct van de buis?

‘Alle beroemdheden die iets doen wat ze normaal gesproken nooit zou-den doen mogen van mij naar Siberië worden verbannen, bijvoorbeeld die van “Sterren dansen op het ijs”. Alle makers van programma’s die geen ziel hebben eigenlijk; die uit zijn op goedkoop winstbejag en waar-bij mensen lachen omdat het moet. Ik kijk daarom zelden naar commer-ciële zenders, ik ben echt een jongen van de publieke omroep.’

Schep je op feestjes wel eens op over je baan?

‘Ik schep niet op over mijn baan, maar moet op feestjes wel vaak uitleg-gen wat ik doe. Als ik vertel dat ik bij de radio werk snappen mensen vaak niet wat dat inhoudt. Ze hebben geen beeld van het werk. Veel mensen denken dat de presentator bij de radio alles doet, maar dat is niet zo. Er-gens vind ik het wel mooi dat ze dat denken; het betekent dat je je werk heel natuurlijk doet.’

Met wie heb je nog een appeltje te schillen?

‘Met niemand. Als ik één ding heb geleerd dan is het dat de radiowereld zo klein is dat je elkaar weer tegenkomt. Als je mot hebt moet je het wel bijleggen, je moet uiteindelijk weer samenwerken. Daarbij is de radio-wereld in zekere zin collegiaal; iedereen gunt het elkaar.’

Hoeveel verdien je?

‘Dat wisselt heel erg, het varieert van 1400 tot 2500 euro netto in de maand.’

Hoe raak je geïnspireerd?

‘Ik hoef de radio maar aan te zetten en ik ben geïnspireerd.’

Wat is je grootste misser?

‘Ik ben nog niet zo lang bezig, dus ik heb nog geen echte missers ge-maakt. Mijn grootste misser is misschien dat ik me pas zo laat op de radio heb gestort. Ik heb zeven jaar iets totaal anders gestudeerd en ben pas daarna gaan doen waar ik van droomde.’

Wat is het duurste cadeau dat je ooit in je functie hebt aangenomen?

‘Ik kreeg tijdens mijn bijbaan als rondleider in Roombeek (de wijk in Enschede waar de vuurwerkramp plaatsvond, red.) meer cadeaus dan nu. Daar kreeg ik nog wel eens een boekje van een gemeente die ik rondleidde, een fles wijn of een lunch. Nu zit ik de hele dag achter mijn computer te bellen, dan sturen mensen je niet zo snel een fles wijn op.’

Wiens baan zou jij wel willen hebben?

‘Dat weet ik nog niet. Eerst was het mijn droom om rond te kunnen komen van werken bij de radio. Dat is gelukt. Nu moet ik mijn volgende stap beramen. Ik zou ieders baan wel een keer willen hebben. Ik pro-beer zoveel mogelijk dingen uit om te kijken wat bij mij past. Ik ben al DJ, producer, redacteur en regisseur geweest, en heb bij verschillende organisaties gewerkt.’

tEkSt annelieS Waterlander Foto ilvy njiokiktjien. . . . . . . . . . . . .

thomas van vliet (26)Freelance radiomaker voor onder andere BNN, NCRV, kRo en kink FM

Vrijspraak


TRANSFERSMax Pam

keert

terug als

literair

criticus

bij HP/

De Tijd.

Pam

vertrok

in 2009

bij het opinieweekblad, na ruzie

met de toenmalige hoofdredacteur

Jan Dijkgraaf. De vorige maand be-

noemde Frank Poorthuis wil Pam

er graag weer bij hebben.

Hoofdredacteur Jan van Vegchel

verlaat per 1 mei Omroep West. Tot

die tijd blijft hij verantwoordelijk

voor lopende zaken.

Wegens een verschil van inzicht

stapt Wim van Voorden op als lid

en vicevoorzitter van de raad van

commissarissen bij Telegraaf Media

Groep (TMG).

Fons van Westerloo stopt binnen-

kort als voorzitter bij Omroep WNL.

De 64-jarige die vanaf 2009 betrok-

ken was bij de nieuwe publieke om-

roep gaat met pensioen.

Op 1 maart verliet Koop Geersing

de AVRO. Hij was vanaf 2005 ver-

antwoordelijk voor Avro-radiopro-

gramma’s op Radio 1 t/m 6. Geer-

sing gaat verder als zelfstandige in

de media en gaat zich richten op

advies, management, projecten en

coaching van radiotalent.

Hoogleraar Afshin Ellian heeft zijn

laatste column geschreven voor

NRC Handelsblad. Hij schreef sinds

januari 2003 voor de krant.

Alma Boender-Feenstra is sinds

februari de nieuwe academie-direc-

teur Journalistiek & Communicatie

aan de Christelijke Hogeschool Ede

(CHE). Ze volgt Peter Blokhuis op.

Gijs Lensink wordt per 15 april de

nieuwe directeur van RTV Noord.

Hij volgt Henk Bleker op. Tot febru-

ari van dit jaar was Lensink directeur

van de NDC mediagroep.

Per 1 april vertrekt communicatie-

medewerker Aik Meeuse bij Free

Voice. Zijn werkzaamheden zullen

worden overgenomen door Else

Lenselink die nauw samenwerkt

met Eva Oosterwegel.

Annemiek Besseling legt tijdelijk

haar functie als hoofdredacteur van

het Brabants dagblad neer om direc-

teur/uitgever te worden. Ze neemt

de functie over van Marco Paans

die binnen Wegener is benoemd tot

regio-directeur Zuid.

Marco Louwerens is de nieuwe

zenderdirecteur van RTL 7. Hij volgt

Peter Lubbers op, die per 1 juli

directeur Media wordt bij de AVRO.

Columnist Peter Middendorp is

verhuisd van dagblad De Pers naar

de Volkskrant. In de zaterdagse

bijlage het Vervolg schrijft hij een

column over de Haagse politiek.

Presentator Sipke Jan Bousema

verlaat in juli na twaalf jaar de Avro.

Bouseman wil zich richten op een

breder scala aan presentatiewerk-

zaamhedenen op zijn productie-

bedrijf SJB Media.

Joris Hillebrand neemt 1 april

afscheid als voorzitter van de Ver-

eniging Veronica. Hillebrand zal wor-

den opgevolgd door Yoeri Albrecht.

Marjo L’Homme wordt per 1 mei de

nieuwe adjunct-hoofdredacteur bij

de Limburgse regionale omroep L1.

Ze volgt Philip Hilven op.

Hylke Vlierhuis is vanaf 1 maart

de nieuwe directeur van de Am-

sterdamse stadsglossy Time Out

Amsterdam.

Ik heb me wel eens fitter gevoeldHerman van der Zandt na een nacht verkiezingsuitslagen

presenteren voor de NOS, in Het Parool, 5 maart 2011.

De 34ste mereceDes van cor De kockNieuwsfotograaf Cor de Kock is een ware kilometervreter. Jaarlijks

maakt hij er – vrijwel uitsluitend voor zijn werk voor het Algemeen

Dagblad en het Brabants Dagblad – zo’n 120.000. En ieder jaar schaft

hij er een gloednieuwe Mercedes voor aan. Wie veel onderweg is, wil

immers een beetje fatsoenlijk zitten. In januari is hij aan zijn 34ste

exemplaar begonnen.

Een snel rekensommetje leert ons dat De Kock dus al 34 maal 120.000

is 4.080.00 kilometer heeft gereden. Dat is al gauw 113 keer een rondje

om de wereld. Maar, verbetert hij, helemaal precies klopt dat niet. Er

zijn ook jaren geweest dat er twee keer een nieuwe voor de deur werd

gezet voordat de magische grens van 120.000 kilometer was behaald.

Dan was de motor in de soep gelopen bijvoorbeeld. Eén keer reed hij ’m

zelfs total loss. ‘Ingeklemd tussen twee vrachtwagens. Zelf mankeerde

ik gek genoeg niks.’

De Kocks nieuwste exemplaar is een GLK automaat. Voor de kenners:

‘Hoge instap, en trekt op met vier wielen.’

Soms doet het een beetje pijn om een trouwe bolide aan het eind van

het jaar al weer in te ruilen, maar het moet nu eenmaal. Want alleen dan

krijgt hij er nog een fijne prijs voor die het mogelijk maakt om weer een

fonkelnieuwe aan te schaffen. ‘Dat is het geheim van de smid.’

LinDa nab

osm

Foto: Marcel van den Bergh


HOE HEIMWEE OMSLAAT IN LIEFDE‘Wie de eerste zes maanden in koerdistan doorkomt, gaat niet meer weg. Dat is de regel’, schrijft Judit neurink in het begin van haar boek ‘mijn iraakse familie’. ook op neurink zelf blijkt die regel van toepassing; hoe-wel ze in eerste instantie maar één jaar in suleymania (koerdistan) wilde blijven om een onafhankelijk perscentrum op te richten, woont ze er in-middels al bijna drie jaar. Wanneer ze een punt zet achter haar avontuur in koerdistan weet ze nog niet.

neurink is al 25 jaar werkzaam als journalist, met name voor dagblad trouw. als redacteur voor deze krant schreef ze hoofdzakelijk over het mid-den-oosten. in april 2008 verhuist neurink naar noord-irak om daar het indepen-dent media centre kurdistan (imck) op te zetten. Dat komt niet uit de lucht vallen, voor 2008 bezoekt neurink het land al veelvuldig, onder an-dere om trainingen aan jour-nalisten te geven.in neurinks boek gaat het niet alleen over de mensen die zij ontmoet in irak en die zij be-schouwt als haar iraakse fami-

lie, maar ook over de ontwikkeling die zij zelf doormaakt. Haar houding tegenover irak, dat zij bestempelt als ‘een verloren land’, verandert in de loop van het boek. eerst proef je haar heimwee naar nederland (‘en eigenlijk wil ik helemaal niet blijven ook’) die omslaat in een liefde voor het land (‘maar ik wil ook nog niet weg. Het is niet alleen dat het werk niet af is. eigenlijk heb ik het inmiddels erg naar mijn zin.’). neurink: ‘ik denk dat het te maken heeft met je sociale contacten. of je voldoende mensen leert kennen waar je je gevoelens en twijfels bij kwijt kan. Dat omslagpunt heeft denk ik ook te maken met je flexibiliteit. Je moet je kunnen neerleggen bij het feit dat dingen anders lopen dan in neder-land, dat je bijvoorbeeld niets kunt plannen. Dat heeft ook voordelen; je kunt op de dag zelf nog beslissen dat je iemand wil spreken.’anneLies WaterLanDer

nieuwsuur-redacteur begint winkelnieuwsuur-redacteur silvia Pilger (38) is de eerste nederlandse webwinkel voor design cameratassen begonnen. nee, nieuws-uur gaat niet undercover in de commerciële webwereld; het is een uit de hand gelopen hobby van Pilger zelf. ‘twee jaar geleden kocht ik een spiegelreflexcamera en ontdekte dat als je die veilig wilt vervoeren je aangewezen bent op hele saaie tassen waarmee je er bij loopt als een kampeerder. ner-gens in nederland waren mooie tassen te krijgen die ook je ap-paratuur beschermen.’ in amerika en canada bleken ze wel te koop en Pilger besloot de tassen te importeren naar nederland. ‘ik wilde altijd al een bedrijfje opzetten, en het blijkt heel leerzaam. De mailtjes die ik bijvoorbeeld aan de buitenlandse tassenleveranciers stuur-den werden aanvankelijk helemaal niet beantwoord, terwijl ik als nieuwsuur-redacteur gewend ben dat alle deuren voor mij opengaan. Gelukkig ben ik ook gewend mensen over de streep te trekken en uiteindelijk hapte een aantal leveranciers toe.’ Ze leerde ook veel over belastingen, invoerrech-ten en de douane, maar leven van haar tassen kan Pilger nog niet. ‘De verkoop loopt nu aardig, dankzij twitter en markt-plaats. als ik de marke-ting wat serieuzer aan-pak zou het best eens druk kunnen worden.’ maar tijd is juist waar het Pilger aan ontbreekt. naast haar werk voor nieuws uur is ze voorzitter van de onder-nemingsraad van de ntr. binnenkort neemt ze vakantie om een aantal leveranciers in canada en de vs te bezoeken. ‘Het grap-pige is dat ik als voornaamste doelgroep vrouwen voor ogen had, maar tot nu toe de meeste tassen aan mannen verkocht.’Frans oremus

Zie ook: www.pilgerbags.nl

advertentie

Foto: UItgeverIj de geUs

Judit Neurink:

Mijn Iraakse familie.

Uitgeverij De Geus.

ISBN 9789044517514.

288 pagina’s € 18,90


Ze kreeg huwelijksaanzoeken van politieke leiders. Danste met de president, kreeg ruzie met ministers. stond doodsangsten uit toen ze tijdens noodweer met een klein vliegtuig opsteeg vanuit het overstroomde surinaamse binnenland en, net als de piloot, een uur lang geen hand voor ogen zag.nos-correspondente Hennah Draaibaar (51) maakte in dertien jaar tijd alles mee en stopte, voor buitenstaanders onverwacht, per 1 maart.Hoofdredacteur Hans Laroes van de nos, voerde vorig jaar een rouleerbeleid in voor correspondenten. Draaibaar moest van stand-plaats wisselen, maar bedankte voor een post op de nederlandse antillen. ‘Het is mooi geweest, letterlijk’, lacht ze. ‘Hoe-wel het kriebelt. ik loop door Paramaribo en zie onderwerpen waarover ik verslag wil doen. vorige week bijvoorbeeld maakte een minister een journalist uit voor landverrader.’voor wie Draaibaar kent is het een ludieke vraag of er leven is na de nos. samen met wederhelft eddy Wijngaarde runt ze the back Lot, een organisatie die culturele, educatieve en commerciële activiteiten organiseert op het gebied van film en televisie. Ze hielp met

het opzetten van een 3D-bioscoop (een van de modernste in het caribisch gebied) en is hoofdredacteur van het surinaamse Jeugd-journaal. een boek staat op de rol (‘ik heb al een uitgever’) en Draaibaar fluistert over een ‘groot project’ (‘daar kan ik écht nog niets over zeggen!’).De geboren surinaamse groeide op in ne-derland en emigreerde in 1998. ‘eerst wilde ik correspondent voor de regionale omroe-pen worden, maar toen mijn voorganger bart kamphuis stopte zag ik kans te solliciteren bij de nos.’oud-president Jules Wijdenbosch maakt in die periode een economische puinhoop van de voormalige nederlandse kolonie. De maat-schappelijke onrust was Draaibaars vuurdoop. Ze maakte furore en het aantal positieve reac-ties op haar afscheid is gigantisch.of ze tips heeft voor haar opvolger? ‘suriname is klein en je komt altijd dezelfde mensen tegen. veel surinamers kunnen werk en persoonlijke relatie niet scheiden. Je moet de vragen stellen aan mensen die je ook persoonlijk kent, dat is soms erg lastig.’ivo evers

veel, heel veel gasten woonden de opening van Joep bertrams tweedaagse tentoonstel-ling bij in Galerie metis. maar één persoon was opvallend afwezig, althans lijfelijk: barbara van beukering, hoofdredacteur van Het Pa-rool. Haar geest waarde rond in de speeches van deze en gene – en ze kreeg er van langs. voor wie het nog niet wist: bertrams verlaat Het Parool. na een band van dertig jaar en 23 jaar dagelijkse cartoons is hij ontslagen. van beukering vond het tijd voor iets nieuws.

eigenlijk wilde ze Joep al eerder weg hebben. na een storm van protesten, van lezers, col-lega-tekenaars en Parool-redacteuren, kreeg hij uitstel van executie. tot zijn 65e verjaardag, 7 maart. oud-adjunct albert de Lange, die namens de Parool-redactie sprak, vertelde het aldus: ‘een merkwaardige nederlandse wijsheid (…) luidt dat over smaak niet valt te twisten, terwijl dit naar mijn gevoel eigenlijk onophoudelijk ge-beurt. Het misverstand schuilt er vermoedelijk

in dat al twistend het onderscheid vervaagt tussen wat ik noem de juiste smaak en de goede smaak. Dat zijn twee heel ver-schillende dingen: de juiste smaak zoekt aansluiting bij een al dan niet veronderstelde tijdgeest, terwijl de goede smaak

verhevener is en elk geval meer souverein. en een hoofdredacteur, dames en heren, maakt qualitate qua exclusief aanspraak op de juiste smaak – it comes with the job.’sommige hoofdredacteuren, voegde hij eraan toe, voeren een verfrissings-agenda, vanuit de gedachte dat het deugt als het hip is. ‘een geheven hoofd is het enige juiste antwoord’, concludeerde De Lange, die de tentoonstelling doopte tot ‘Doodzonde’. Gegniffel, ja geschater kwam uit het publiek. vrienden en collega’s waren het, die hun steun en bewondering betuigden: mede-tekenaars (Peter van straaten, die de openingswoorden sprak, Waldemar Post, stefan verwey, trik), ‘Parolio’s’ van vroeger en nu, zelfs Levend kunstwerk Fabiola gaf acte de présence. intussen staat Joep niet op non-actief. nauwe-lijks had Het Parool zijn ontslag aangekondigd, of De Groene amsterdammer contracteerde hem als vaste cartoonist. Donderdag 10 maart verscheen zijn eerste tekening in het opinie-weekblad. een nieuwe carrière is begonnen. JacqueLine WesseLius

IS ER LEVEN NA DE NOS VOOR HENNAH DRAAIBAAR?

EEN NIEuWE CARRIèRE VOOR JOEP BERTRAMS (65)

Foto: annelIes verhelst

Foto’s: jacqUelIne wesselIUs


‘Aniksane ie ourani’, de hemelen gingen open toen je afgelopen

woensdag op de Eerste Begraafplaats van Metz, – ‘het Zorgvliet van

Athene maar dan mooier’ – zei je altijd, werd begraven. De lucht huilde

mee toen we je de laatste eer bewezen en meezongen met de man die

op zijn bachlamas je geliefde lied ‘Nichtose choris fengari’ (‘Het werd

nacht zonder maan’) speelde. Want jouw begrafenis zonder muziek?

Dat zou ondenkbaar geweest zijn.

Je had niet zoveel met religie en je werd altijd verlegen van

complimenten. Ik denk dat je een beetje gelachen zou hebben om het

lange protestantse gebed in het Engels. En om de moeite om voor jou

een plekje te vinden op het niet orthodoxe deel van het kerkhof dat

volgens de traditie strikt verboden is voor ongelovigen. De ironie zou je

niet zijn ontgaan: geen buitenlander was zo vergroeid met Hellas als jij,

maar voor je laatste rust plek was er het gebruikelijke Griekse gedoe.

Je zou ongetwijfeld van de gelegenheid gebruik gemaakt hebben om

een Fransiaanse tirade af te steken over het feit dat er inmiddels al

twee jaar een wet is om in Griekenland gecremeerd te mogen worden,

maar dat het nog steeds in praktijk onmogelijk is. En ik stelde me voor

dat je in je kist een beetje bloosde om al de speeches vol bewondering

en respect voor je ongeëvenaarde kennis van de Griekse geschiedenis,

politiek, taal, poëzie en muziek, voor je talent om een brug te slaan

‘tussen het Griekse hart en het Nederlandse verstand, en andersom’,

zoals iemand het zo treffend verwoordde, en voor de subtiele kunst

die je bezat om met Griekenland te versmelten zonder ooit een

journalistiek gepaste afstand te verliezen.

‘Je leefde als een Griek, maar sprak nooit over “wij’’, schreef NRC

Handelsblad, sinds mensenheugenis de krant waar je voor berichtte.

Frans, zonder jou zouden noch Conny, noch ik correspondent zijn

geworden. Je bent de afgelopen dertig jaar mijn vriend en gids geweest,

mijn ‘daskalos’, een leermeester in de zuiverste zin van dit Griekse

woord. Je hebt me niet alleen over Griekenland onderwezen: je hebt me

inzicht in de Griekse ziel gegeven.

Vaarwel, daskale. Kalo taxidi.

inGeborG beuGeL

Frans van hasselt 1927 - 2011

Natuurlijk hing zijn verbleekte spijkerjasje aan de kapstok bij zijn

sterfbed. En hij had ’s middags nog eens glimlachend door zijn

onafscheidelijke kladblokje met aantekeningen gebladerd. Nieuws voor

de krant, Rob stond ermee op en ging ermee naar bed.

Maar een ongeneeslijke ziekte maakte een voortijdig einde aan die

‘wereldbaan’ als journalist bij het Brabants Dagblad in Tilburg.

Zondagavond 27 februari overleed onze collega Rob Oostelbos op

53-jarige leeftijd aan de gevolgen van longkanker. Het hoefde niet meer,

hij was er klaar mee, vertrouwde hij zijn vrouw Ankie, dochter Romy en

andere dierbaren toe. Van zijn geliefde redactie had hij de dagen ervoor

in gedachten al afscheid genomen. Want als Rob niet meer reageerde op

telefoontjes, SMS’jes of mailtjes dan was het echt mis.

Al snel na zijn studie geschiedenis bleek een baan als leraar toch niet

zijn ultieme uitdaging. Journalist, dat leek hem veel boeiender. Met zijn

open en aimabele houding, gezond verstand, tomeloze energie, neus

voor nieuws en vlotte pen was Rob geknipt voor het vak.

Aanvankelijk werkte hij als freelancer bij de krant in zijn Tilburg, de

stad waar hij geboren en getogen was. Ook schreef hij voor landelijke

bladen als Hitkrant en Flair. Maar zijn hart lag toch bij de krant en zo’n

vijftien jaar geleden trad Rob in vaste dienst bij het Brabants Dagblad.

Hij begon in de regio, waarna

een logische overstap naar de

stad volgde. Woonachtig in

het centrum van Tilburg, ‘het

epicentrum van de wereld’ om

met Rob’s woorden te spreken,

combineerde hij 24 uur lang 7

dagen in de week privé met werk.

Voor hem geen probleem, hij

wilde niet anders, hij kon niet

anders.

Hij maakte deel uit en was betrokken bij die wereld om hem heen,

zijn ‘natuurlijke biotoop’. Hij liep het stadhuis in en uit als politiek

verslaggever, tikte zijn stukje voor de krant en besloot zijn werkdag

in de kroeg met een Duveltje en shagje. Het politiek spel om de macht

deed zijn bloed sneller stromen en de jacht op primeurs alleen maar

toenemen. Raads- en commissievergaderingen saai? Welnee, altijd

lachen, jongen.

nico sneLs

IN MEMORIAM

roB oostelBos 1957 - 2011

v.l.n.r. conny keessen, inmiddels achttien jaar correspondent, Frans van Hasselt, meer dan vijf-tig jaar correspondent, en ingeborg beugel, oud-correspondent, bij haar afscheid na twaaf jaar Griekenland, Hydra, augustus 1995


Alles weer anders bij HP

Frank Poorthuis heeft eigenlijk geen zin om over de erfenis van zijn voorganger, Jan Dijk-graaf te praten. Ook over cijfers, prognoses en doelstellingen heeft hij het niet graag. Maar op sommige punten kan hij er niet omheen: lezers hebben HP/De Tijd de afgelopen jaren in groten getale de rug toegekeerd. De oplage van het getergde opinieweekblad blijft inmid-dels steken op een magere 25.000 betaalde exemplaren. De stevige populistische koerswijziging die Jan Dijkgraaf in 2008 inzette – weg van de grach-tengordel, op naar de middelbare man in Al-mere – om de oplage op te stuwen zette geen zoden aan de dijk. Het hielp ook niet dat hij de redactie middenin die koerswijziging stuur-

loos achterliet om aan de slag te gaan bij de nieuwe omroep PowNed. En nu kiest uitgever Audax voor tegenhanger Poorthuis (1956), die de ingezette koers weer vol overtuiging terugdraait. HP/De Tijd moet weer een blad worden voor ‘intelligent Ne-derland’, zonder ‘boze mannen’, en met kwa-liteitsjournalistiek. Poorthuis: ‘De laatste jaren is het niveau van de mensen waarvoor we schrijven onderschat. Het is, ja, platter gewor-den. Dat is niet nodig, en er is ook geen enkele reden om te denken dat een plat blad beter zou verkopen.’

Hoe staat HP/De Tijd er nu voor?

‘Ik moet je zeggen: daar kijk ik niet al te veel naar. Het blad heeft de afgelopen jaren veel abonnees verloren, en het maakt verlies.’

Een miljoen per jaar, werd twee jaar terug

gefluisterd.

‘Ik weet niet precies hoeveel, echt niet. Ik weet niet eens of ik in mijn eerste maand binnen de begroting ben gebleven. Dat is ook niet mijn vak, daar is de directie voor. Ik ben bezig een blad te redden, beter te maken. Als ik voortdu-rend naar de cijfers moet kijken, schiet dat niet op. HP heeft vorig jaar verlies gemaakt – dat was gelukkig niet mijn jaar. Ik durf mijn hand er niet voor in het vuur te steken dat ik dit jaar met winst zal afsluiten. Dat is ook niet de op-dracht die ik heb gekregen. Die is: zorg dat er een opwaartse lijn inzit.’

Het was de bedoeling dat Dijkgraaf in januari

2011 zwarte cijfers zou schrijven. Dat is niet

gelukt. Heb jij ook zo’n ultimatum?

‘Nee, want zo werkt het niet. Je kunt in ons vak nog niet eens een jaar vooruit kijken. Audax heeft veel liefde voor dit blad en zou het dood- en doodzonde vinden als het zou verdwijnen. Daarom is mijn opdacht enkel: laat het niet verdwijnen. Maak het beter. Dat vind ik prij-zenswaardig.’

Moet je bezuinigen?

‘Ik heb geen bezuiniging gezien.’

Fotografen hebben een brief ontvangen

waarin staat dat de tarieven voor reportage

fotografie worden verlaagd met bijna

40 procent. Van 475 naar 300 euro.

‘Dat klopt. Ik vond het tarief voor reportage-fotografie absurd hoog voor een blad met een oplage van 25.000. Het stond niet in verhou-ding tot wat de verslaggevers krijgen, en ook niet tot wat ik betaalde bij andere kranten en tijdschriften waar ik heb gewerkt.’

Jij vindt die boodschap te verdedigen.

‘Ik heb die brief zelf opgesteld, de directie wist niet eens dat ik ’m had verstuurd. Het is geen aanzet tot bezuinigingen, ik was gewoon stomverbaasd toen ik hier binnenkwam en dat tarief zag. Natuurlijk wil ik goede fotogra-fie, maar niet voor die prijs. Alle andere tarie-ven voor fotografie laat ik intact. Die zijn nog steeds aan de hoge kant maar ik dacht; laat ik niet aan alles morrelen. Ik heb van de fotografen trouwens geen enkele reactie op die brief gekregen. Tot mijn eigen verbazing, moet ik je zeggen.’

Na het abrupte vertrek van Jan Dijkgraaf vorig jaar, heeft

het zoekende HP/De Tijd een nieuwe hoofdredacteur

gevonden in journalistiek zwaargewicht Frank Poorthuis.

En die gaat het weer helemaal anders doen, in de hoop die

lang gekoesterde wens te vervullen: een opwaartse lijn.

TEKST LiNDa Nab foTo Truus VaN gog

BIOFrank Poorthuis (1956) werd

een maand geleden benoemd

tot hoofdredacteur van opinie

weekblad HP/De Tijd. Eind 2010

nam hij ontslag als adjunct van

Het Parool om meer tijd aan

zijn kinderen te kunnen beste

den. Daarvoor was hij adjunct

van Vrij Nederland en later van

De Pers. Van 1998 tot 2005

werkte hij op de Haagse re

dactie van de Volkskrant. Daar

maakte hij met Hans Wansink

het geruchtmakende interview

met Pim Fortuyn, waarin deze

pleitte voor afschaffing van ar

tikel 1 van de grondwet.


Je moet een opwaartse lijn laten zien. Hoe ga

je dat doen?

‘Het moet beter. Echt kwalitatief beter. De Haagse Post (HP) werd in de jaren ’60, ’70, ’80 beroemd omdat het niet alleen de béste jour-nalistiek had, maar ook de meest uitdagende en spannende journalistiek. Al mijn literaire helden hebben in de Haagse Post geschreven. Ik wil terug naar de spanning die het blad toen had. En naar het imago dat je er de fine fleur van de Nederlandse journalistiek in kunt aan-treffen.’

Dat zijn de tijden ver voor Dijkgraaf en diens

voorganger Henk steenhuis dus?

‘Ik ben niet zo anti-Steenhuis als de meeste mensen. Steenhuis heeft een paar hele leuke dingen gedaan met dit blad. Je kunt veel zeg-gen van Henk, maar hij heeft HP toen stevig opgekrikt in oplage, en niet op een platte ma-nier.’

achteraf is hem vaak verweten dat hij een

Fortuynbode maakte.

‘Ik werkte in die tijd in Den Haag voor de Volks-krant. Als je iets kunt zeggen over de journa-listiek in die jaren, 2001 tot 2003, is dat de journalistiek heel erg achter de feiten aanliep. Gevangen zat in dat politiek correcte waar heel Nederland in gevangen zat. Henk heeft dat doorbroken. Dan kan het niet je richting zijn, maar dat heeft hij gewoon goed gedaan. Een opinieblad moet niet bang zijn om een voor-trekkersrol te vervullen. Dat betekent dus ook dat je af en toe eens stevig stampij maakt.’

Welke richting ga jij op?

‘De politieke kleur van dit blad is niet te van-gen. Ik ben wat linkser, sommige redacteuren heel rechts, we kunnen alle kanten op. HP is vrijgevochten, recalcitrant, pragmatisch en spannend. Vooral spannend. Dat zit ’m in waar HP altijd goed in is geweest: de reconstructie. Onderzoeksjournalistiek. Af en toe wat under-coverwerk.’

undercoverwerk, daar maakte jouw

voorganger een speerpunt van. Zet jij dat

door?

‘Ik heb er niets tegen, zolang het geen gimmick wordt. Als je alleen achter de waarheid kunt komen door undercover te gaan, moet je dat zeker doen. Bij Vrij Nederland hebben we des-tijds Robert van de Griend succesvol under-cover laten gaan op een asielzoekersboot. Wat ze hier hebben gedaan bij de PVV gaf een leuk

inkijkje in wat er daar gebeurde. Maar vaak zit het in gewoon eens iets goed uitzoeken, en haal je met undercover niets naar boven wat je niet al weet. Ik zeg dus niet: undercover heeft een keer goed verkocht, dat gaan we vier keer per jaar doen.’

Naar verluidt ga je niet met dezelfde groep

mensen verder.

‘Het klinkt heel vervelend, maar ik moet een kwaliteitsslag maken. De stukken waren niet goed genoeg en dat zit ’m vooral, dat zát ’m vooral, in een aantal freelance schrijvers die je vaak tegenkwam in het blad. Daar ben ik, om het oneerbiedig te zeggen, wat in gaan wie-den.’

Wie vertrekken er?

‘Praten over mensen die weggaan doe ik niet graag.’

De medewerkers die Dijkgraaf twee jaar

geleden binnenhaalde?

‘Ja. Ik heb eigenlijk geen zin om af te geven op degene die hier voor mij heeft gezeten. Het enige wat ik er denk ik van zou moeten zeggen, is dat HP een blad werd waarvan de richting heel erg werd bepaald door Dijkgraaf en de mensen die hij om zich heen verzamelde. En dat de redactie niet het gevoel had dat ze in-vloed had op welke kant het blad opging.Terwijl op de redactie, in de kern, ontzettend veel potentie zit. Ik wil die mensen meer bij het blad betrekken dan tot nu toe is gebeurd, omdat ik ervan overtuigd ben dat de kracht van het blad in die redacteuren zit. Zíj hebben het DNA van HP.’ (stilte) ‘Ja god, nieuwe leiders nieuwe praatjes. Je weet hoe dat werkt.’

Je haalt ook oude bekenden terug. Eén

daarvan is Max Pam, die in 2009 met slaande

deuren vertrok.

‘Ik wil de literatuur weer stevig oppakken. Het blad heeft iemand nodig die daar met gezag over schrijft. Ik vind Pam een van de beste li-

terair recensenten van Nederland. We maken een nieuwe start en ik ben blij dat hij weer voor ons wil werken.’

Volgen er meer?

‘Ik kijk rond, maar met mate. Ik wil vooral niet de indruk wekken dat we hier met een club oude schrijvers een blad gaan opkalefateren. Ik wil graag dat HP een blad wordt waarin je ook goede jonge mensen aantreft. Daarom heb ik Frank Heijnen aangetrokken als colum-nist. Een jonge, enthousiaste sportjournalist en winnaar van de Hard Grasprijs 2009. Eco-nome Esther van Rijswijk gaat voor ons een financial page maken. Ze komt van BNR en de argumentenfabriek van Frank Kalshoven. En Jojanneke van den Berge van PowNed gaat een column schrijven. Ik vind het de rol van dit tijdschrift om een nieuwe generatie journalisten aan het woord te laten. Dat vond ik ook zo leuk aan De Pers. We hebben er natuurlijk zestig miljoen doorge-draaid daar – iets wat je niet graag op je record hebt – maar ook een nieuwe generatie journa-listen opgeleid. Die hebben we met z’n allen op de wereld gezet, zou je kunnen zeggen.’

De vraag die zich wel opdringt: hoe vaak kun

je een blad herpositioneren voordat je lezers

definitief afhaken?

‘We zijn er al een heleboel kwijtgeraakt, dus ik ga nu lekker lezers terugwinnen.’

Je kunt met jouw koers ook weer lezers

afstoten die het blad een jaar geleden prettig

vonden.

‘Nou, de plattere HP/DeTijd heeft vooral lezers afgestoten, dat is wel duidelijk. De elementen die het blad platter hebben gemaakt, gaan we gewoon elimineren. En het HP-DNA, dat er al-tijd heeft ingezeten, gaan we weer versterken.’

Het klinkt zo simpel.

‘Is het ook. Net een organisme hè. Je moet het een beetje groomen af en toe.’

‘De stukken waren niet goed genoeg en dat zat ’m vooral in een aantal freelance schrijvers die je vaak tegenkwam in het blad. Daar ben ik wat in gaan wieden’


Blote billen vanuit een auto

Beeldtaal

De spannendste, interessantste, leukste tijdschriften gaan over mensen. Dat hebben de Noorse makers van autoblad Carl’s Cars goed begrepen. Zie hun ondertitel: ‘a magazine about people’. En zie hun invulling en invalshoeken. Het begint al met de cover: het eerste autoblad zonder auto erop (voor zover mijn kennis van autobladen strekt dan), maar met regisseur David Lynch en een tekstballon: ‘I like scandinavian cars because they’ve got great heaters’. Ha, dat belooft wat! En doorbladeren geeft geen teleurstelling. Bij het inter-view met de Amerikaan ook geen autofoto’s maar een door Lynch getekende auto. De inhoudsopgave is een denkbeel-dige routekaart, en de eerste ‘autoreportage’ een inspire-rende beeldserie over je blote billen laten zien vanuit een auto: ‘mooning, a manual’. Mode en auto’s, een essay over waarom cruisen zo leuk is en een korte tekst over hoe ontwerper Roberto Cavalli uit zijn Range Rover stapt in de rubriek: How to get out of a car. Dit hele blad ademt losheid en humor. ‘Oké we houden van auto’s, maar laten we onszelf niet al te serieus nemen.’ Maar het blad is wel serieus gemaakt. Met prachtige foto-grafie, stevige lettertypes en rust. Fijn, zo’n blad.

[email protected]

JiLDOu vAN DER BiJL, HOOFDREDACtEuR vAN LiNDA. . . . . . . . .


‘Wij doen niet alleen de sexy Kamerverkiezingen’De Hilversumse actualiteitenrubrieken

maken zich op voor een rondje evalue-ren. Na een half jaar uitproberen is het, zoals eerder aangekondigd, tijd de oorspronkelijke plannen er weer eens bij te pakken. Hebben de veranderingen gebracht wat er van was verwacht? Leiding aan die evaluatie geeft Gerard Timmer (42), directeur tv-programmering van de NPO.Hij is, als voorman van de drie netmanagers, verantwoordelijk voor welke programma’s wanneer worden uitgezonden. De inhoud van de programma’s is de verantwoordelijk-heid van de omroepen. In Hilversum gebeurt dat via overleg. Daar heeft Timmer inmid-dels ruime ervaring mee. Samen met Bart de Graaff richtte hij in 1997 BNN op, waarvan hij tot 2006 voorzitter was. Na een tussenstop bij de radiozenders van SBS werd hij in de zomer van 2007 directeur tv-programmering.Wat het programma Uitgesproken betreft, krijgt de evaluatie meer het karakter van na-kaarten. De EO heeft inmiddels aangekondigd te stoppen met de samenwerking met VARA en WNL. Ook Timmer was niet tevreden, ver-telde hij twee weken geleden, ruim voordat de EO zijn vertrek bekend maakte.

Houden EO, WNL en Vara zich aan het

afgesproken format van Uitgesproken?

‘Er is weinig onderlinge samenhang tussen de drie varianten terwijl dat oorspronkelijk wel is afgesproken.’

En rechtvaardigen ze hun motivering om op

half negen te gaan zitten?

‘Ze beloofden na het Journaal op 1 een onder-werp te hebben dat een logisch vervolg zou zijn op de actualiteit uit het Journaal. Ik moet constateren dat ze die heel vaak niet hebben, maar onderwerpen aankondigen die ook drie weken geleden uitgezonden hadden kunnen worden. Daar praat je dan onderling over.’

Wat moeten ze wel doen?

‘Ik zou het mooi vinden als ze de eenheid in verscheidenheid zouden waarmaken. Ik zie

‘Drie keer de Volkskrant’ maakte plaats voor zeven nieuwe

actualiteitenprogramma’s. Deze maand start de publieke

omroep met de evaluatie van de nieuwe rubrieken. Voordat

er een schot was gelost, haakte de EO al af. Gerard Timmer,

directeur tv-programmering van de Nederlandse Publieke

Omroep (NPO), geeft een voorzet voor de rest.

TEKST PETEr OLsTHOOrN foTo NPO


‘Wij doen niet alleen de sexy Kamerverkiezingen’nu vooral verscheidenheid en weinig eenheid. Ze kwamen hier met zijn drieën binnen: Fons van Westerloo, Frans Klein en Arjan Lock om gezamenlijk het format te presenteren en ge-zamenlijk de verantwoordelijkheid te nemen voor het tijdslot van 20.30 uur op werkdagen, dan moeten ze dat samen doen. We geven daar suggesties voor.’

Doet WNL het goed?

‘Ik vind dat WNL zich programma-inhoudelijk niet hoeft te schamen. Ze maken op zich een net programma. Maar ik denk wel dat we met z’n allen getuige zijn van een worsteling met de identiteit. Die begrijp ik goed want die wor-steling ken ik nog uit mijn BNN-begintijd.’

Gaan ze de goede kant op met presentator

Joost Eerdmans?

‘Dat kan ik nog niet zeggen. Ik ben heel be-nieuwd hoe deze presentator zich als intervie-wer ontwikkelt, ook al zegt hij zelf dat inter-viewen geen ambacht is.’

Kan er een moment komen dat zijn kwaliteit

te lang ondermaats blijft?

‘Wij kunnen dat niet sturen. Je voert wel ge-sprekken met elkaar. Als het gaat om het mo-ment “nu moeten we stoppen” dan noemen we niet de presentator als reden maar dan doe je dat – als het zo ver zou komen – omdat het programma onvoldoende beantwoordt aan de doelstellingen en het format, die je samen hebt afgesproken. Die beoordelingscriteria zijn bekend, kwalitatief en kwantitatief, zoals kijktijdaandeel.’

Doen de KrO met Brandpunt en de NCrV met

Altijd Wat het wel goed?

‘De KRO heeft me echt positief verrast. Altijd Wat is een format waar ik erg aan moet wen-nen. Dat is een persoonlijke opvatting en vol-strekt niet relevant. Ze worden pas relevant als je er consequenties aan kunt verbinden.’

Heb je daarvoor meer zeggenschap nodig?

‘Nou... ik ben niet van helemaal opnieuw be-

ginnen. Ik zie de waarde in van dit bestel, al zijn er te veel omroepen. We brengen het beste en meest gevarieerde palet in Europa, zelfs beter dan de BBC. Maar soms gebeuren er dingen die je kunt voorkomen met directer sturen. Soms zitten we wel op onze handen, ja.’

Maar je kunt ingrijpen op grond van afspraken.

‘We maken afspraken met de programma-directeuren van de omroepen. We geven soms een waarschuwing. Je praat over 2800 titels per jaar. We doen veel analyse met de netma-nagers. Als we zien dat een programma sleets wordt of niet aanslaat, doen we suggesties als

“kun je er meer een ‘samen kijken’ programma van maken?”, of “het is wel een erg blank pro-gramma, zou je de cast iets meer kunnen laten aansluiten op wat we om ons heen zien?”. Dat zijn geen vrijblijvende gesprekken.’

Beantwoordt Nieuwsuur aan de doelstelling?

‘Ik neem m’n petje af voor hoe ze vaak opere-ren, zoals recent in een beperkte tijd met Libië. Soms moeten ze hun vorm nog zoeken zoals met de aansluiting tussen de verschillende onderdelen, zoals de overgang naar sport. Ze zijn er in geslaagd om nieuws en achtergron-den goed te laten aansluiten. Onderwerpen in het Journaal worden in Nieuwsuur goed uitge-werkt. NOS en NTR werken uitstekend samen, een grote stap vooruit. Dat lijkt vanzelfspre-kend en een achterhoedegevecht, maar in Hil-versum moet je soms achterhoedegevechtjes voeren om het ideaal te bereiken.’

En PowNed?

‘Dat heeft een eigen aanpak. Soms maken ze te veel een karikatuur van onderwerpen. Ik vind het wel knap hoe ze zich een positie weten te verwerven. Ze hebben met die onconventio-nele methode ook zaken blootgelegd, zoals de wachtgeldregeling van Krista van Velzen of het vertrek van James Sharpe. Dat mag Pow-News best uitdragen, zonder borstklopperij. Ze doen het goed ook al houden ze ijzeren Heinig vast aan een vorm en ontmoeten daar

een storm van kritiek mee. Die formule wordt door een groep mensen wel omarmd.’

Had BNN dat niet kunnen doen?

‘Ja, maar dan hadden ze zich als zodanig moe-ten ontwikkelen en dat is niet gebeurd....Ik wil niet meedoen aan de karikatuur die van BNN nu wordt gemaakt. Je vraagt terecht of er plek geweest was voor PowNed als BNN zich in die richting had ontwikkeld.’

Je hebt geen directe inhoudelijke bemoeienis.

Maar als verantwoordelijke voor het succes

van de programmering gaat je betrokkenheid

dus verder dan louter het uitzendschema?

‘Daarachter gaat een wereld open. We zijn ook verantwoordelijk voor het weekbereik, dat we niemand uitsluiten en alle genres bren-gen. Neem de Statenverkiezingen. Wij vonden het belangrijk dat er een nationaal debat zou komen, op Nederland 1. We stellen dat voor aan de omroepen: wie zou dat willen doen? Op die manier sturen we inhoudelijk want we be-palen aan welke kenmerken dat programma moet voldoen. De invulling is aan de omroep. Het idee komt van mijzelf. Wij doen het niet alleen bij de Tweede Kamerverkiezingen die sexy zijn en die RTL ook doet, maar die je nu niet ziet of hoort. Je moet het durven doen op je eerste net op prime time. Daarmee laat je zien dat de publieke omroep bereid is om ver-antwoordelijkheid en meer risico te nemen.’

Dat is de wens van het publiek?

‘Nee, ik vind dat mijn verantwoordelijkheid, die voel ik. Het publiek betaalt eraan mee en het publiek moet gaan stemmen. Dan zou het raar zijn als je op prime time op je hoofdzen-der geen enkel debat of extra programma zou hebben, anders dan je actualiteitenrubrieken, dat aandacht aan die verkiezingen besteedt. Want mensen moeten gedachten kunnen vor-men. Niet iedereen doet dat via de krant.’

Van wie moeten mensen hun gedachten

kunnen vormen via een televisiedebat?

‘Ik vind het goed dat mensen hun gedachten


NrC: verkoop die krant! Mensen, papier is toch heerlijk om te voelen. Vooral krantenpapier. Maar nu zit ik in de Franse Alpen en lees ik noodgedwongen het nieuwe NRC op internet. Want ik wil graag weten hoe die krant geworden is. Mooi hoor! En vast nog net zo inhoudelijk. Maar helpt verandering van vorm een krant beter verkopen? Naast mij in de Alpen zit een boze vriendin. Zij wil niet met mij praten over het compacte NRC. De naam NRC werkt momenteel bij haar als een rode lap op een stier. Wat is het geval? Deze vriendin had zich aangemeld als abonnee voor twee jaar zodat zij de felbegeerde iPad cadeau zou krijgen. Helaas kwam er een kink in de kabel: zij kreeg te horen dat zij niet kredietwaardig was. Haar abonnement werd onmiddellijk ingetrokken en naar de iPad kon zij fluiten. Via een brief kreeg zij nog wel te horen dat zij zich voor vragen tot Risk-solutions mocht wenden. Na wat bureaucratische toeren bleek dat de vriendin wel degelijk solvabel is en dat er dus een fout is gemaakt. Kan gebeuren. Maar nu probeert zij al zes weken contact te krijgen met [email protected]….u begrijpt nu dat zij NRC geen goed gespreksonderwerp vindt. In een interview naar aanleiding van de lancering, hoorde ik hoofd-redacteur Peter Vandermeersch zeggen dat de lezers van NRC voor 90 procent abonnee zijn en dat er bij de 10 procent losse verkoop veel mensen zijn ‘die voordat zij de kiosk in lopen, weten dat zij NRC gaan kopen... Dus de voorkant is niet zo bepalend als wel eens gezegd wordt’. Zou het kunnen dat NRC wel weet hoe je een goede krant maakt, maar niet hoe je die moet verkopen? Ondertussen heb ik op de site een kans voor mijn gefrustreerde reisgenote gevonden: bij de huidige aanbieding staat de optie om je telefoonnummer in te vullen zodat je wordt teruggebeld. Nou dat wil zij graag! En al een hele tijd… dus nadat zij gisteren haar nummer achterliet, werden wij vandaag midden op de skipiste verrast door haar ringtone. Het NRC aan de lijn! Maar helaas: de man van deze afdeling wilde alleen de nieuwe aanbieding verkopen. Voor klachten was hij niet ingehuurd. Hij kon haar naam niet doorgeven aan de juiste afdeling. Of ze het nummer van de servicedesk wilde. Nee dank u, dat kent zij uit

haar hoofd. Nou zou je denken: dit soort miskleunen hou je altijd, beschouw die abonnee als verloren. Niet doen!

Want het opvallende is nou juist dat die teleurgestelde vriendin het NRC nog steeds graag zou ontvangen.

En ja ze is kredietwaardig. Ze heeft me net nog een Pernod aangeboden. Het NRC

wil graag van 185.000 naar 200.000 abonnees. En ik weet dat alle kleine beetjes helpen. Dus bij deze: Renet

Ponsen te Amsterdam: een aantrekkelijke, solvabele vrouw, wil graag

een abonnement. Bel [email protected]

FREDERIqUE DE JONG IS PRESENTATOR

BNR NIEUWSRADIO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Frederique de Jongkunnen vormen. Die verantwoordelijkheid voel ik. Dat komt voort uit hoe je je taak ziet. Dat moet je willen brengen... Nou ja, het moet niet, maar als je alle genres wilt brengen, ver-der wilt gaan dan alleen vermaak en met je poten in de maatschappij staat, dan wil je ook dat je publiek de relevantie daarvan inziet.’

Gerard Timmer vond dat er een nationaal

debat moest komen?

‘Ook het bestuur, de omroepen, het krach-tenveld daaromheen. Je wilt relevante zaken brengen, opiniërend. Dat doe je met de vraag voor zo’n debat. Marcel Peek, netmanager van Ned. 1, legt dat dan voor. De NOS wilde het debat op Ned. 2 doen. Toen zijn de andere omroepen gepeild en de Vara pakte het op en bracht het om half negen, gekoppeld aan Pauw & Witteman.’

Maar de NOs had het eerste debat op

Nederland 2, twee dagen eerder?

‘Dat van de NOS was heel erg aan de Eerste Kamer opgehangen. We vragen dan wel aan de Vara om er echt een nationaal debat te maken, niet vanuit het perspectief van de Vara en de elementen van Uitgesproken Vara, maar objectiever. Dat is ook gebeurd.’

Kunnen ze dat zelf niet bedenken?

‘Natuurlijk wel, maar zo gaat het overleg. Een-Vandaag en de KRO hadden een debat, met ieder de eigen insteek want dat zien we niet als groot nationaal debat. WNL nodigt Wilders uit en de EO nodigt Rutte uit. Iedereen doet op zijn manier een duit in het zakje.’

WNL had een interview met Geert Wilders

tegenover het nationale debat. Pijnlijk?

‘We hebben wel de vraag aan WNL gesteld waarom zij Wilders meenden te moeten uit-nodigen tegenover het nationale debat. Ik vind dat ze te allen tijde vanzelfsprekend Wilders moeten uitnodigen, maar je bedient de kijker daarmee niet maximaal als je dat te-genover het nationale verkiezingsdebat doet. Maar nogmaals, wij gaan niet over de inhoud. Je geeft signalen die hopelijk de volgende keer gehoord worden. Het gaat niet om Wilders, als ze Verhagen hadden uitgenodigd, had ik dat ook gezegd.’

Wat was het antwoord van WNL?

‘Ze vonden dat ze dat wel konden maken en dat ze de externe pluriformiteit van het bestel maximaal dienden.’


MONEY FOR NOTHINGDe Financial Times berichtte onlangs dat investeringsfonds JP Morgan een belang van 10 procent in Twitter wilde verwerven. Het zou daar 450 miljoen dollar voor over hebben. Twitter ontkent de berichten, maar het bedrag van 4,5 miljard dollar voor een vijf jaar oude online berichten-dienst ligt nu wel op tafel.Quora, een site waar vragen over bedrijven soms door topmensen wor-den beantwoord, sloeg recentelijk een overnamebedrag van 1 miljard dollar af. Quora ging pas in januari 2010 van start en zal bij het grote publiek – in tegenstelling tot Twitter – vrijwel onbekend zijn. Facebook zou tussen 50 en 80 miljard dollar waard zijn. Apple, dat computers en telefoons maakt, zou 300 miljard waard zijn.Ik heb de twijfelachtige eer in het vorige decennium bij een online be-drijf te hebben gewerkt toen de zogeheten internetzeepbel knapte. Ook toen werd onvoorstelbare waarde toegekend aan zaken die, welbeschouwd, die waarde he-lemaal niet verdienden. Kledingzaak Boo.com mocht van investeerders in zes maanden (!) omgerekend 145 miljoen euro (!!) verbranden en ging in 2000 failliet. Diverse Nederlandse telecombedrijven koch-ten zich bijna failliet aan frequenties voor mo-biel internet – en kochten letterlijk lucht.De hamvraag: doemt met deze achteloos rond geworpen miljardenwaarderingen een nieuwe bubbel op? Analist Jeremy Stoppelman van Yelp wijst op het grote ver-schil met vroeger: de bedrijven toen kregen koffers met geld voor een idee, maar hadden geen omzet. De bedrijven van nu hebben én een plan én genereren omzet. ‘Maar zijn de waarderingen hoog? Dat zeker’, aldus Stoppelman tegenover het Britse The Times.

IPAD2Vorige week heeft Apple een nieuwe incarnatie onthuld van de

iPad. De iPad 2 heeft hetzelfde scherm als zijn voorganger. Dat is een teleurstelling voor mensen

die hoopten op een ho-gere resolutie, zoals het retina display in

de iPhone 4. Onder de motorkap ging de iPad 2 wel op de schop: de A4-processor werd vervangen door een A5 met twee rekenkernen, hetgeen volgens Apple ook betekent dat de iPad 2 in bepaalde situaties twee keer zo snel reageert. De prestaties van de videochip zou-den ‘tot negen keer’ zijn verbeterd.Er werden ook camera’s toegevoegd aan voor- en achterkant, waarmee de iPad 2 nu ook kan filmen in HD-kwaliteit en geschikt is gemaakt voor videobellen. De iPad 2 is vol-gens Apple verder 33 procent dunner en 15 procent lich-ter dan z’n voorganger. Voor de fashion conscious is er nu ook een wit model.Handig voor presentaties is dat Apple – via een los verkrijgbare adapter – het mogelijk heeft gemaakt om de iPad 2 via HDMI aan een televisie of projector

te hangen. De iPad 2 ligt vanaf 25 maart in de winkel en begint op 499 euro, dezelfde prijs als het vorige model. De oudere iPad blijft overigens gewoon verkrijgbaar en is in prijs gedaald van 499 naar 379 euro.

FRAAIE JASDe site Information Is Beautiful houdt zich exclusief bezig met de vraag hoe starre, ondoorgrondelijke informatie en statistieken visueel aan-trekkelijk zijn weer te geven. De opgevoerde voorbeelden zijn niet per se meteen voor iedereen inzichtelijk (zoals een goede infographic wellicht zou moeten zijn) maar geven blijk van intelligente analyse en creativiteit.Bijzonder – en bijzonder leerzaam – is dat alle voorbeelden gepaard gaan met inzage in het proces dat aan de uiteindelijke datavisualisa-tie vooraf ging. Journalisten die complexe data aantrekkelijk wil-len laten weergeven, zouden de site in hun bookmarks moeten opnemen. Vormgevers kunnen er hele leuke ideeën opdoen, wat op infographics gebied alle-maal mogelijk is.www.informationisbeautiful.net

TABLEAU SOFTWAREOm even door te gaan op datavisualisatie: via Tableau Public kunnen met slechts enkele klikken zeer fraaie, indrukwekkende en soms zelfs inter-

actieve grafieken en illustraties gemaakt worden. Tableau Public (Win-dows vereist) is niet voor commerciële toepassingen bedoeld,

maar voor bijvoorbeeld bloggers of non-profit instellingen. Tableau Desktop voor particulieren kost een stevige duizend dollar. Er zijn verder oplossingen voor commerciële bedrijven (kranten, tijdschriften) en exclusief online uitgaven, maar

daarvan publiceert Tableau geen prijzen, hetgeen een mar-keting eufemisme is voor ‘eveneens knap duur’.

Tableau Public geeft een goede indicatie hoe tabellen met onaantrekkelijke data relatief eenvoudig bevrijd kunnen worden. Uitproberen kan gratis.www.tableausoftware.com/public

LArS PASVEEr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Multimedia


Als freelancer sloeg ik niet bepaald aan op de nieuwe beleidsregel. Een zorgvuldig in de gaten gehouden rechtbankuitspraak dreigde al meteen aan mijn neus voorbij te gaan, met als direct gevolg dat de rekening over een aan te leveren artikel niet geschreven kan worden. Het is voor het eerst in mijn loopbaan dat een overheidsorgaan het mij in letterlijke zin onmogelijk maakt mijn werk te doen. Werk dat ik als freelancer doe, om zo een specialisme te ontwikkelen op het onderwerp politie en rechtspraak, dat wat mij betreft tot meer diepgaande verslaggeving leidt. Iets wat de rechtbank toch zou moeten kunnen waarderen. De rechtspraak geeft zelf aan dat de journalistiek wellicht wel haar belangrijkste controleorgaan is.

Lang leve de openbaarheid en transparantie zou je zeggen. Maar neen, het is diezelfde rechtbank die al jaren weigert om de rol via digitale weg te verstrekken, terwijl die taak wel exclusief is opgepikt door een persbureau dat hier al jaren een aardige boterham aan

verdient. Voor een dikke 300 euro per jaar ontvangt de journalist keurig een selectie van de rechtszaken van de week. En pas op, die mag nadrukkelijk niet worden gedeeld met (freelance) collega’s.

Eerder schreef ik de Raad voor de Rechtspraak hierover, die kon dit allemaal invoelen, maar er niets aan doen. De capaciteit zou simpelweg ontbreken. In tijden waarin ik artikelen schrijf over advocaten die met iPads voor de neus hun pleidooien voeren, komt het me allemaal wat onwaarschijnlijk voor. Diezelfde advocaten krijgen hun vonnissen trouwens nog steeds per papier opgestuurd, twee dagen later.

Ik heb even overwogen om bij de rechtbank in Amsterdam een WOBverzoek in te dienen voor uitspraken en rol, maar laat ik nou tijdens een NVJcursus WOB’ben hebben geleerd dat rechtbanken niet onder de Wet Openbaarheid van Bestuur vallen. Vanwege die privacyregel.

Inmiddels is de oude fax weer uit het stof gehaald, in de hoop dat de rechtbank onder de oude geldende voorwaarden alsnog de uitspraken wil leveren. De medewerkers van de afdeling communicatie snappen de urgentie van mijn vraag wel, tien jaar nadat in alle andere sectoren de automatisering wel zijn intrede heeft gedaan. Maar nog steeds is de klassieke vraag van alle rechtbanken in het land als je je afvraagt wanneer een zaak voorkomt: ‘Heeft u een achternaam van de verdachte?’ Nou, nee, die willen jullie nou net niet afgedrukt zien in de krant waarin ik over de aanstaande zaak lees, maar ik heb wel alle andere gegevens! Kunnen jullie daar niet op zoeken? ‘Helaas, dat kan het systeem niet. En nee, ook niet alle zaken staan inderdaad al op rechtspraak.nl of de slecht bijgehouden persagenda. Maar u kunt wel elke week bij ons langskomen om de rechtbankrol hier ter plaatse te komen bekijken.’

Wraak de communicatiemiddelen van de rechtbank. Een zwarte viltstift, een redelijke scanner, een korte ballotage van de journalist en wat goede wil. Zo simpel zou het (leven) kunnen zijn.

Wraak de communicatiemiddelen van de rechtbank Freelance journalist Joost van der Wegen had nooit gedacht dat het een rechtbank zou zijn die hem het brood nog eens uit de mond zou willen stoten. ‘Sterker nog, mij dwingt geld uit te geven aan de overheidsinformatie die ze zelf weigert te verstrekken. Het zit zo: onlangs hoorde ik van de rechtbank in Amsterdam dat ik vonnissen in zaken niet via e-mail kon ontvangen, als dat niet via een ‘redactieadres’ was. Het zijn nieuwe mores, in verband met de privacy van verdachten.’

Opinie

Joost van der Wegen is freelance Journalist, o.a. voor crimelink, Panorama en metro.

Bijdragen aan het debat? discussieer op www.villamedia.nl/opinie. stuur uw opinie naar: [email protected]

‘Het is voor het eerst in mijn loopbaan dat een overheidsorgaan het mij in letterlijke zin onmogelijk maakt mijn werk te doen’

28 villamedia magazine 11 maart 2011

Een Ivoriaan in Friesland

‘Our destiny is not written for us, but by us’, prijkt er op Gbansé’s woonkamermuur.

De uitspraak van Barack Obama lijkt hem als een jas te passen. De Ivoriaan, die in 1994 uit Ivoorkust vluchtte, strijdt voor de persvrijheid in een land waar alle media politiek kleur be-kennen. Hij hoopt een verandering in gang te zetten door vanuit Friesland ‘neutrale’ verha-len te schrijven.

‘Onafhankelijke journalisten leiden een angstig leven in Ivoorkust. Je wordt bedreigd, zon-der reden opgepakt of zelfs vermoord. Twee weken terug is een vrouwelijke collega nog te-lefonisch bedreigd; ze zou worden afgemaakt als ze zou blijven schrijven over een bepaald onderwerp. Elke krant steunt daarom een poli-tieke partij, dan weet je dat je rugdekking hebt. Sommige kranten lijken wel onafhankelijk, maar tussen de regels door lees je hun poli-tieke kleur. In Ivoorkust koop je dus eigenlijk een partijkrant.’De bedreigingen aan het adres van journa-listen zijn voor Gbansé reden om boven een artikel niet te vermelden welke journalist het stuk heeft geschreven. Eén keer verscheen de naam van een journalist per ongeluk wel op de website, die journalist is nu ondergedoken op het platteland, vertelt Gbansé. Als het politiek weer wat rustiger is kan hij terug naar de stad. Gbansé’s naam, foto en e-mailadres staan wel op de website. Het betekent dat alle bedrei-gingen nu aan zijn adres binnen komen. ‘Niet iedereen is blij met wat wij schrijven, maar be-dreigd worden is voor mij een beetje de kick van het vak. Van nature houd ik van de span-

ning’, vertelt Gbansé lachend. ‘Het betekent dat je iets losmaakt. Hoe vaker ik bedreigd word hoe vastberadener ik word. Ik ben niet bang om mijn standpunt te uiten. Daarbij, als iemand uit Ivoorkust mij telefonisch bedreigt, waar moet ik dan bang voor zijn? De drempel om naar Bolsward te komen is hoog.’‘Bedreigingen horen bij het vak, ook in Neder-land lopen journalisten risico’s. In het ene land is het risico alleen wat groter dan in het andere land. Ik zit er nu wat laconiek over te doen, maar ik neem die bedreigingen natuurlijk wel serieus. Als ik op reis ben loop ik niet lachend over straat, ik weet dat ik voorzichtig moet doen. Gbagbo (de Ivoriaanse president die on-danks zijn verkiezingsnederlaag de macht niet overdraagt red.) heeft overal aanhang.’Zijn vrienden van vroeger begrijpen niet dat Gbansé, als voormalig aanhanger van Gbagbo, nu een neutrale nieuwssite maakt. ‘Ik ben veel vrienden kwijtgeraakt. Zij hadden verwacht dat ik Gbagbo zou steunen. Vrienden die ik vroeger wekelijks sprak, spreek ik nu niet meer. Dat is pijnlijk, maar op dit moment is de on-afhankelijkheid en betrouwbaarheid van mijn site belangrijker dan vriendschap.’Ik zie mijn werk als een soort missie; ik wil een bijdrage leveren aan de persvrijheid. Als het zo ver komt dat mijn collega’s hun naam boven een stuk kunnen zetten, ongeacht wat zij schrijven, dan is mijn doel bereikt.’ De bedreigingen, de vrienden die hij niet meer spreekt en zijn investering van 40.000 euro zijn het Gbansé allemaal waard. ‘Als ik het niet doe, wie doet het dan?’

Alex Gbansé (37) maakt – vanuit het Friese Bolsward –

al bijna vier jaar een onafhankelijke nieuwssite voor de

inwoners van Ivoorkust: Connection Ivoirienne. Dat hij

vijfduizend kilometer verwijderd is van de nieuwshaard heeft

nadelen, maar ook een heleboel voordelen. ‘Onafhankelijke

journalisten leiden een angstig leven in Ivoorkust.’

TEKST En foTo AnnelIes WAterlAnDer


Het gezicht van de krant

Met achthonderd foto’s, verdeeld over metersgrote panelen, is de tentoonstel-

ling van Vincent Mentzel (1945, Dordrecht) een beeldenstorm. Veertig jaar nieuwsfoto-grafie bij één krant, NRC Handelsblad, in een georkestreerde werveling van hoogtepunten en onbekender werk. In het oog van de storm staat de afgezwaaide fotograaf. Met camera om de nek. ‘Ik wil graag het inrichten van mijn eigen tentoonstelling fotograferen’, zegt hij. ‘Mijn eigen spannende geschiedenisboek.’Mentzel hoeft niet meer, maar hij kan het kij-ken niet laten. Hij moest 1 oktober vorig jaar

met pensioen. ‘Met pijn in het hart’, vertelt hij over dat moment. ‘Geboorte, pensioen en je dood. Op alles kun je invloed uitoefenen, al-leen op die fasen in je leven niet.’Met het afscheid van de krant begon het terug-zien. ‘Mijn werk is een stofje in de geschiede-nis, maar wel een interessant stofje.’ Hij loopt langs de panelen, naar onderwerp of thema gerangschikt: koningshuis, toonkunst, beel-dende kunst, politiek, Joop den Uyl, protest, kerk, gastarbeiders, China, Golfoorlog en meer. Curator Charlotte van Lingen, aan wie Mentzel de uiteindelijke keuze overliet, verdeelde veer-

tig jaar nieuwsfotografie over gebiedsdelen van de samenleving, in binnen- en buitenland. De tentoonstelling moet de dynamiek van het nieuws en het culturele leven in kaart brengen, zoals gezien door de ogen van Nederlands bekendste persfotograaf. De fotograaf houdt de pas in: ‘Ik geloof dat 99,9 procent van mijn foto’s ergens toe hebben geleid, ze zijn een toevoeging op het nieuws geweest.’Mentzel kreeg in 1973 als eerste en enige een vaste aanstelling bij NRC Handelsblad. Als staf-fotograaf bepaalde hij het gezicht van de krant. Aanvankelijk als parlementair fotograaf, met

Na veertig jaar zwaaide Vincent Mentzel eind 2010

af als vaste fotograaf van NRC Handelsblad. In de

Rotterdamse Kunsthal krijgt hij nu zijn retrospectief.

TeksT FRIts BaaRda FoTo’s VINCeNt MeNtzel

Joop den Uyl, 1972 Binnenhof-Rutte, 2008

Wiegel en Van Agt, 1977


Binnen-Mongolië, 1977

Demonstratie in Londen, 2001 ReybrouckSuriname-Visser, 2003 Strand, 2004

een fascinatie voor machtsuitoefening, later als reportagefotograaf. Ver van huis, in China, Japan of Suriname, was hij op zijn best. Daar-naast ontwikkelde hij zich tot portretfotograaf, met een voorliefde voor personen uit het cul-turele leven. De tentoonstelling laat tientallen voorbeelden zien waaruit zijn affiniteit blijkt.De fotograaf is altijd een ‘krantenman’ ge-bleven. In vitrines liggen niet voor niets losse pagina’s en uitgespreide kranten, ook uit zijn begintijd. Behalve Mentzels signatuur van ac-centuering door donker doordrukken valt de matige drukkwaliteit uit die tijd op. Foto’s val-

len soms groezelig tussen de letters weg. Aan de wanden van de Kunsthal komen de foto’s beter tot hun recht en treedt de constante kwaliteit naar voren, al missen de reporta-gefoto’s de samenhang die ze op één pagina wel hadden. Op één wand worden zijn digitale portretfoto’s van de laatste jaren geprojec-teerd, met de afscheidskrant van 1 oktober als achtergrond.Zijn foto’s horen volgens Mentzel eigenlijk in de krant thuis, maar hij ziet ze nu ook graag op deze tentoonstelling. ‘Fotojournalistiek wordt tegenwoordig serieus genomen, ook

mijn werk. Nog niet zo lang geleden stond je als fotograaf qua aanzien gelijk met de glazen-wasser. Deze museale presentatie bewijst de verandering.’De fotograaf neemt de Canon camera routi-neus van zijn schouders en draait tussen de tentoongestelde foto’s in het rond. ‘Dit geeft me een gevoel van opwinding’, zegt hij. ‘Het is of ik weer in de donkere kamer sta. Het staat erop, het is gelukt.’

Het oog van Nederland. Foto Vincent Mentzel. Kunsthal, Rotterdam, t/m 19 juni. Bij uitgeverij d’jonge Hond verschijnt het gelijknamige boek.


Carice van Houten, 2001

Daan van Golden, 2010

Herman Broond en André Hazes, 1983

Geert Wilders, 2007Mohammed Ali, 1975Audrey Hepburn, 1988


In de roman ‘Scoop’ geeft oude rot Corker kristalheldere lessen aan nieuwkomer John Boot: ‘Nieuws is wat een kerel die nergens veel om geeft wil lezen. Daarna is het dood. Wij worden betaald om nieuws te leveren. Als iemand anders een verhaal heeft voor wij het hebben, dan is ons verhaal geen nieuws. Natuurlijk heb je ook nog sfeer. Sfeer is een hoop klopklop over niets. ’

‘In Cold Blood’ is de meedogenloze reconstructie van de moord op vier leden van een welgestelde boerenfamilie in Kansas en de lotgevallen van hun moordenaars. Het boek dwingt jaloezie af, zowel door stijl als door inhoud. Het grootste gevaar dat onderzoeksjournalisten bedreigt, is ongeduld. Truman Capote nam ruim vijf jaar – tot het moment dat de moordenaars gearresteerd, berecht en gehangen waren – om zijn moment af te wachten en de tijd rijp was om zijn boek te publiceren. Elk feitje had hij geverifieerd. De bundel ‘Tegels lichten of ware verhalen over de autoriteiten in het land van de voldongen feiten’ rekent af met de dankuwelexcellentiejournalistiek van de jaren ’50 en ’60. De jaren van de Hofmansaffaire, waar vrijwel de hele Nederlandse pers over zweeg. De jaren waarin het groezelige oorlogsverleden van de Haagse burgemeester Schokking werd weggepoetst. De jaren van de NieuwGuineacrisis en de Koude Oorlog, waarin de pers partij voor het officiële gelijk koos ten koste van vele waarheden. ‘Ik wil

niet de indruk wekken dat ik een poging doe om geschiedenis te schrijven’, verontschuldigt Hofland zichzelf. ‘Ik beschrijf alleen maar wat ik, toevallig een paar tegels lichtend, voor blinde wezens in zwarte kronkelgangen zie ronddraven. Soms denk ik dat ik overdrijf, dat ik op het verkeerde bewijsmateriaal ben gestoten en dat er autoriteiten zijn die zonder moeite alles zullen weerleggen. Maar dat valt te betwijfelen.’ In ‘Scoop’ worden berichten per telegraaf verzonden en reizen journalisten per schip en stoomtrein. Ondanks het ontbreken van Twitter en facebook is het een eigentijds boek, net zoals ‘In Cold Blood’ en ‘Tegels lichten’ dat zijn – want in essentie is er de afgelopen eeuw niet zoveel veranderd aan ons vak, al is het gereedschap revolutionair verbeterd. Studie hoofden zouden als vierde boek nog ‘Flat Earth News’ van Nick Davies bij hun bagage kunnen proppen, omdat Davies zo goed het verval laat zien dat ons vak bedreigt. Ook dat dreigende verval – door bezuinigingen, persconcentratie en mediamanipulators – is van alle tijden. Journalistieke kwaliteit kan alleen door voortdurend verzet tegen die krachten worden gehandhaafd. ‘Tegels lichten’ is een staande uitdrukking in de Nederlandse taal geworden. En ‘De Tegel’ is de belangrijkste jaarprijs in de Nederlandse journalistiek. Het verzet tegen kadaverdenken waartoe

Hofland oproept, lijkt mij een blijvende journalistieke kernwaarde. Hij zette zich in zijn boek ook af tegen de opvoeding tot gehoorzaamheid waaraan zijn generatie was onderworpen, een generatie die daardoor te vaak en te makkelijk de ‘brutale domheid’ van autoriteiten over zich heen liet gaan. Journalisten waren toen nog de pantoffelhelden van de publieke opinie. De autoriteiten hebben wel iets geleerd sinds de vorige eeuw. Met botte, autoritair ten toongespreide domheid komen ze niet meer zo makkelijk weg als vijftig jaar geleden. Ze hebben in de omgang met media de waarde van bluf ontdekt, en ze worden getraind om te speculeren op tijdgebrek en gemis aan gedetailleerde achtergrondkennis bij de pers. De waarschuwing van Hofland tegen een machteloze journalistiek in een land van voldongen feiten blijft actueel. Helaas is zijn boek alleen nog tweedehands verkrijgbaar. Pardon? Inderdaad. Tegels lichten wordt al sinds 1996 niet herdrukt. Als journalisten werkelijk trots waren op hun vak, zou de klassieker regelmatig en, liefst met actuele aanvullingen, opnieuw gepubliceerd moeten blijven worden. Wat mij betreft als eboek. Om bij de tijd te blijven.

Op 11 april worden de jaarlijkse Tegels uitgereikt. Daaraan voorafgaand wedijveren studenten journalistiek om de Tegel Toekomst Prijs.

Wees trots op uw klassiekers Volgens Kees Schaepman heeft een journalist met drie boeken in zijn rugzakje ruim voldoende vakkennis in zijn bagage: ‘Scoop’ van Evelyn Waugh (1938), ‘In Cold Blood’ van Truman Capote (1965) en ‘Tegels lichten’ van Henk Hofland (1972). Echte studiehoofden zouden als vierde boek nog ‘Flat Earth News’ van Nick Davies (2008) bij hun bagage kunnen proppen.

Opinie

Kees schaepman is freelance journalist

Bijdragen aan het debat? Discussieer op www.villamedia.nl/opinie. stuur uw opinie naar: [email protected]

‘Tegels lichten is een staande uitdrukking in de Nederlandse taal geworden’

11 maart 2011 villamedia magazine 33

Recensiesboek interviews Frénk van der Linden en Freddy van

Thijn: Het moet pijnlijk blijven, exclusief

voor AKO, ISBN 9789025436391, € 14,95

Krap duizend interviews kwamen in aanmerking voor deze bundel met ‘de mooiste schrijversinterviews’, vertellen de samenstellers Frénk van der Linden en Freddie van Thijn in hun inleiding van de bundel ‘Het moet pijnlijk blijven’. De titel is ontleend aan de kop boven een interview met Arnon Grunberg, gemaakt door Wilfried Takken voor NRC Handelsblad. Vreemd genoeg staat dit interview er zelf niet in. Van der Linden en Van Thijn kozen voor een interview met Grunberg

door niemand anders dan Grunberg zelf (in Joods Journaal, 2004) omdat dit vraaggesprek volgens de samenstellers op de meeste letterlijke wijze toont dat het interview een literair genre is waarin auteurs hun ‘programma’ tot uiting kunnen brengen. Van der Linden en Van Thijn zijn grondig te werk gegaan. Het boek bevat een oud (1986, NRC Handelsblad) maar tijdloos mooi interview van de hand van Hans Maarten van den Brink met een van Nederlands grootste schrij

boek JeukenGeert Poort en Corona de Wert:

Handboek Webredactie. THEMA., ISBN

9789058712202, 240 pag., € 29,95.

‘Waar begint de taak van de webredacteur en waar eindigt die?’, is de centrale vraag die Geert Poort en Corona de Wert proberen te beantwoorden in het ‘Handboek webredactie’. Je zou denken dat onderhand algemeen bekend is hoe je online teksten het beste schrijft en opmaakt, maar nog dagelijks struikel je op internet over ondoordringbare muren van tekst, waar simpelweg wat witregels toevoegen al een wereld van verschil zou maken. Poort en De Wert sommen usual suspects op: koppen, tussenkoppen, alinea’s, de al genoemde witregels, bullets, grafische elementen, kernzinnen en signaalwoorden zoals ‘want’, ‘dus’ en ‘kortom’. Ook nuttige tips over het maken van een ‘scanbare’ tekst en hoe verwijzingen in tekst het best tot hun recht komen.Naast een hoofdstuk over de bouw van een site (waar m.i. de taak van een redacteur niet begint) bevat het onderwerpen waar de journalist in mij jeuk van krijgt: schrijven voor zoekmachines en tips om kaal, functioneel en sta ccato Nederlands te produceren.Dat is wat opstijgt uit dit boek: het is een gedetailleerd naslagwerk, maar vooral gericht op redacteuren die informatieve, zakelijke artikelen produceren – niet per se journalisten, waar naast een helder verhaal vaak ook andere afwegingen meespelen. LaRs PasveeR

boek Hoog tempo Alexander Klöpping: WikiLeaks - Alles

wat je niet mocht weten. Prometheus

ISBN 9789044617924, 136 pag., € 9,95

Volgende week verschijnt van Alexander Klöpping het boek ‘WikiLeaks Alles wat je niet mocht weten’. Het in hoog tempo geschreven boek – Klöpping dankt onder meer zijn crackdealer voor de nodige energie om het in één maand af te ronden. Het heeft gewerkt: het boek leest in sneltreinvaart. De ondertitel wordt niet helemaal waargemaakt, omdat Klöpping vooral een handig chronologisch overzicht geeft van wat bekend was over de opkomst van WikiLeaks, de eigenaardigheden van oprichter Assange en inhoud en effect van het gelekte diplomatiek kabelverkeer.Het taalgebruik is populair, met termen als ‘blingblingbalzaal’, ‘de shit is aan’ en letterlijke vertalingen als ‘poep in de ventilator gooien’. Niet ieders kop thee, maar mij stoorde het niet.Over de betekenis van WikiLeaks filosofeert Klöpping pas in het laatste hoofdstuk. Journalisten blijven nodig voor het leveren van context en controleren van gelekte informatie. Zelfs als de site het onderspit zou delven, verdwijnt de roep om meer openheid niet. Paradoxaal genoeg leidt WikiLeaks mogelijk juist tot méér repressie en controle door overheden. Kortom, voor mensen die WikiLeaks beroepsmatig volgen voegt Klöppings overzicht niet veel toe. Voor mensen met zijdelingse interesse is het een handig en vlot geschreven samenvatting.LaRs PasveeR

boek afstand Bettine Vriesekoop: Duizend dagen

in China. Nijgh & Van Ditmar, ISBN

9789038893983, 205 pag., € 17,95.

Drie jaar zat Bettine Vriesekoop als correspondent voor NRC Handelsblad in China. Niet geheel onbekend terrein voor de voormalig tafeltenniskampioene die daar als tiener al eens verbleef. Toen vooral om heel hard te trainen. Haar boek ‘Duizend dagen in China’, over de drie jaar dat zij in het immense land woonde, geeft niet alleen een leuk inkijkje in de Chinese cultuur, maar ook in het leven van een correspondent.Door de beeldende beschrijvingen van Vriesekoop trekt haar boek als een film aan de lezer voorbij. Haar karakterschetsen zorgen ervoor dat de personen die ze beschrijft tot leven komen. Mooie voorbeelden daarvan zijn de miljonair Li die zijn zakenbesprekingen in de sauna houdt, en de NoordKoreaanse twintigers Lee en Park die nog nooit van Harry Potter of de McDonalds hebben gehoord. De mensen die Vriesekoop beschrijft komen meer tot leven dan de schrijfster zelf. Het gehele boek blijft er een soort afstand bestaan tussen haar en de lezer. Die afstand komt mede omdat Vriesekoop persoonlijke passages bewust achterwege heeft gelaten, blijkt uit een interview met haar in Het Parool van 5 februari. ‘Duizend dagen in China’ moest geen sentimenteel verhaal over haar correspondentschap worden; Vriesekoop is allergisch voor jankverhalen.anneLies wateRLandeR


Elke woensdag ontbijten zeven ‘buurtmoeders’ uit de Rotterdamse wijk De Velden met elkaar. Aan een lange tafel in Speeltuin Jeugdveld smeden ‘De vrouwen van de Velden’ niet alleen plannen voor buurtactiviteiten, maar wordt ook lief en leed gedeeld. Het wekelijkse ontbijt is heilig voor de vrouwen die zich aan elkaar gebonden weten door hun buurt en het moederschap. Cheryl, Habiba, Leonda, Jolanda, Gladys, Gerda en Joyce zijn niet alleen een inspiratiebron voor hun buurt, maar ook voor Every Woman. De zeven ‘buurtmoeders’ spelen de hoofdrol in het tijdschrift van Museum Rotterdam; ze zijn model, geïnterviewde en columnist. ‘Een glossy die niet is gebaseerd op idealen en dromen, maar op het echte leven’, schrijft

museumdirecteur Hans Walgenbach in zijn editorial.Hoe langer je naar de omslag van het tijdschrift kijkt, hoe meer verwijzingen je naar de inhoud van het blad ontdekt. Zo is de coverfoto een verwijzing naar het wekelijkse ontbijt. De titel van het blad, gebaseerd op het nummer

‘I’m every woman’ van Whitney Houston, een verwijzing naar de vele rollen van de vrouw die in het interview over moederschap wor

den besproken; die van moeder, huisvrouw, organisator, schoonmaakster en minnares. Every Woman komt voort uit het project ‘Stad als Muze’ van Museum Rotterdam. Voor dit project verzamelt het museum samen met inwoners van Rotterdam ‘de actuele geschiedenis en het eigentijdse erfgoed van de stad’. Het tijdschrift is daar het eerste resultaat van.anneLies wateRLandeR

bladen glossY over ecHte vrouwenEvery Woman is een uitgave van Museum

Rotterdam en daar gratis te krijgen.

de scHepping van

Ernst Jan Rozendaal (49)werkt sinds 1992 bij de pZc (provinciale Zeeuwse courant). is

voorzitter van de sectie dagblad van de nvJ. schrijft de biografie

van de nederlandstalige popgroep bløf. tot de publicatie daarvan,

in 2012, houdt hij het weblog www.blofblog.nl bij. de biografie van

bløf verschijnt in 2012 bij uitgeverij carrera. web log: www.blofblog.

nl of www.pzc.nl/blof

‘Bløf werd opgericht in de maand dat ik bij de PZC ging werken. ik heb hun steeds succesvollere carrière van nabij kunnen volgen. ik interviewde ze voor het eerst toen ze in 1995 hun debuutalbum opnamen in een tijdelijk tot studio omgebouwd fabriekspand in Zierikzee. Mijn recentste interview voor de PZC vond een half jaar geleden plaats in de Berlijnse geluidsstudio waar U2 en david Bowie beroemde platen opnamen. Bløf werkte daar aan alles blijft anders, het album dat vorige week op 1 binnenkwam in de album top 100. Zo’n succesverhaal is wel een boek waard.Maar er is meer. Het verongelukken van drummer Chris Götte, deze maand precies tien jaar geleden, de gespannen verhouding met de popcritici, de betrokkenheid bij de comeback van doe Maar, de voor een nederlandstalige band ongekend internationale oriënta-

tie, uitmondend in het album Umoja, de maatschappelijke betrokkenheid die daaruit voortkwam en de oprichting van Concert at sea, een van de grootste pop-festivals van nederland. stof genoeg. de biografie moet volgend jaar uitko-men als de groep haar twintigjarig be-staan viert. tot die tijd houd ik het web-log “Bløf, van blog naar boek” bij. niet alleen om op voorhand een publiek te creëren. ik wil het blog ook gebruiken om informatie in te zame-len – foto’s, anekdotes – en met bezoekers te discussiëren over de voortgang van mijn project. als de biografie straks verschijnt, moet het blog een digitale aanvulling zijn op de papieren uitgave, met video’s, extra foto’s en extra informatie, zoals het verhaal achter elk afzonderlijk liedje.en natuurlijk is het weblog nu de stok achter de deur om me dagelijks met Bløf bezig te houden.’

in deze rubriek schrijven journalisten zelf iets over de totstandkoming van hun product.

vers, Frans Kellendonk, die helaas te vroeg aan aids overleed. Deze introverte bedenker van het ‘oprechte veinzen’ legt er de lagen van zijn omstreden roman ‘Mystiek lichaam’ bloot, waarmee hij het wat goedkope verwijt dat het boek een ‘antisemitische’ of ‘homofobe’ lading zou hebben overtuigend weerlegt. Desondanks bleven deze aantijgingen hem, ook postuum, aankleven.Onder de vijftig interviews die het boek bevat bevinden zich veel nieuwe schrijvers als Dimitri Verhulst (door Mark Schaevers), Tommy Wieringa (door Theo Hakkert) en Erwin Mortier (door Onno Blom). De samenstellers verkende een jaar lang journalistieke databanken en vroegen gerennomeerde interviewers hun mooiste verhalen over schrijvers op te sturen. Het resultaat is een mooie verzameling vraaggesrekken met de grootste schrijvers van de afgelopen decennia.FRans oReMUs

Zeven vrouwen over: buurtbetrokkenheid, een maatje meer, kinderopvang, verplicht verhuizen, verdriet Zeven vrouwen over: moederschap, slim omgaan met klein budget, tijd voor jezelf, vriendschap

EveryY

SAMENSTERKDE VROUWEN VAN DE VELDEN

Everywoman

maart 2011

WTK cover 2_Opmaak 1 26-01-11 14:53 Pagina 1


Ongenuanceerde kOppenMet de uitspraak in de zaak van de verloskundigenorganisatie KNOV tegen NRC Next schept de Raad voor de Journalistiek een gevaarlijk precedent. De Raad noemt (uitspraak 2011-4, VMM nr.3, 11.02.11) mede als argument om de klacht van de verloskun-digen af te wijzen, dat NRC Next ‘met grote regelmaat dergelijke scherpe, ongenuanceerde kop-pen op de voorpagina’ gebruikt. Het ging hier om de paginabrede kop over een foto van een beval-ling met als tekst ‘Don’t try this at home – in Nederland gaan relatief veel baby’s dood bij de geboorte.’ In de bijbehorende tekst bin-nenin – over een onderzoek van de Utrechtse universiteit – wordt echter nergens afgeraden thuis te bevallen. Dat betekent dus dat je volgens de Raad een onjuiste kop mag gebruiken als je maar aanneme-lijk weet te maken dat je vaker onjuiste koppen gebruikt. Ofte-wel: Als je een norm maar vaak genoeg schendt, kan je dat niet meer verweten worden. Als de strafrechter dat uitgangspunt ook zou gaan hanteren schept dat on-gekende mogelijkheden voor zo-geheten draaideurcriminelen en veel plegers.De gemiddelde lezer van NRC Next zal volgens de Raad de hoofdkop ‘gezien de achtergrond van deze uitdrukking – niet letter-lijk opvatten, maar beschouwen als (min of meer satirische) beeld-spraak’. Alsof babysterfte zich zou lenen voor satire. Een nieuwe lezeres of een koopster van losse nummers mag dus gerust onte-recht ongerust worden gemaakt.GER DUllENs, OOstERHOUt

Het cOmplOtMet verbazing las ik de recensie (VMM nr. 4, 25.02.11) van Dolf Rogmans over ‘Het Complot’ van Cornelis van den Berg. Niet zo-zeer was ik onder de indruk van de inhoudelijke argumenten (of het gebrek daaraan) waarmee de hoofdredacteur (!) van Villame-dia Van den Berg neerzet als een charlatan, maar van het feit dat er vanaf zin 1 een sterk vermoe-den ontstaat dat de familieban-den tussen de Rogmannetjes de journalistieke onpartijdigheid in de weg staat. Voor een blad dat zich juist zou moeten voorstaan op het handhaven van de regels der journalistieke ethiek, lijkt me deze belangenverstrengeling een grote misstap. KAtRIEN GOttlIEB

prOfeSSiOnal verSuS amateurIn Villamedia Magazine (nr.4, 25.02.11) schreef de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Fotojournalisten, Rimmer Mulder, een opiniestuk over de opkomst van amateurfotografen en de gevolgen daarvan voor de professionals. Een levendige on-line discussie volgde op de site. Ook Maarten van strien, student journalistiek te Zwolle reageerde. Op verzoek van Villamedia vatte hij zijn reacties samen.

Het heet technologische vooruit-gang, en je kunt het niet tegen-houden, ook al zou je het willen. Er zijn zogenaamde ‘tools of the trade’; kostbare middelen die de professional gebruikt om een beter product te maken dan een amateur ooit zou kunnen. Door goedkopere technologie, computers en internet komen

deze middelen ook in handen van de amateur. De kwaliteit van hetgeen de amateur met deze middelen maakt hoeft niet onder te doen voor wat de professional maakt. De amateur blij, en de professional die eerder een soort monopolie had op deze middelen raakt gefrustreerd. Want inderdaad, wat nu als die amateurs óók deel willen uitma-ken van de markt? Eenvoudige economiewetten dicteren dat bij een hoog aanbod de prijs van dat goed daalt, en bij een groot aan-bod is er ook nog eens het risico dat je sowieso misgrijpt.Bieden de professionals inhou-delijke kwaliteit? Jazeker, dat be-twist ik niet, ongetwijfeld bezit de professional veel meer vakkennis en ervaring dan de amateur. Het vervelende is alleen dat kwali-teit een erg ongrijpbaar begrip is, want wat is kwaliteit eigenlijk? sommige van onze huidige mu-ziekstijlen zouden een doorn in het oog van tchaikovsky geweest zijn. Maar als dergelijke muziek succesvol een markt bedient is er objectief sprake van kwaliteit, al is het honderd keer je smaak niet, al doe je het zelf honderd keer beter. De markt regeert. Als tijdschrif-ten zich tevreden stellen met amateurfoto’s, dan is dat zo, wel-kom in de vrije markt. Daarnaast is bijvoorbeeld Youtube deels ge-vuld met creatieve en innovatieve vondsten van amateurs, onder-schat ze niet!Een opleiding verplichten voor een bepaald beroep? En dan? Er zijn zat kunst-HBO’ers die langs de kant staan terwijl anderen zonder opleiding een creatieve carrière hebben opgebouwd. Daarnaast beslist een opdracht-

reacties op de site kunnen worden doorgeplaatst in het magazine. Om te kunnen reageren is het ver-plicht je eenmalig via de site te registreren. na registratie is het mogelijk om met een gebruikersnaam en wachtwoord deel te nemen aan discussies.

gever op basis van portfolio, prijs en eventuele aanbevelingen door derden, een diploma is vaak se-cundair. Met een zakelijke deal moet de overheid zich niet be-moeien.Een minimumprijs voor crea-tief werk dan? In een vrije markt geldt: wat een gek ervoor geeft en wat een gek ervoor vraagt. Een foto is 400 euro waard? Ik doe

‘t voor de helft. Vast heel flauw, net zo flauw als Marktplaats te-genover de retail, of freeware tegenover de softwareboeren, of gratis nieuwswebsites tegenover betaalde kranten.Al ben je het honderd keer niet hiermee eens, en ik snap uit eigen ervaring echt in welke situatie dergelijke professionals zitten, de democratisering van concurre-rende productiemiddelen is niet meer te stoppen.MAARtEN VAN stRIEN

CORRECtIEs & AANVUllINGENIn de vermelding van het adres van de website van journalist Andrea Dijkstra en fotograaf Je-roen van loon (OsM in VMM nr.4, 25.02.11) is een fout geslopen. De automatische spellingcontrole op de computer maakte van www.compassmedia.nl. ten onrechte kompasmedia.

In het overzicht Voorjaarsboeken (VMM nr.1, 14.01.11) ontbraken de ‘journalistenboeken’ van uit-geverij Conserve. Daar verschijnt van Jessica de Jong: ‘Vrouwen zijn gelijk aan mannen-Behalve in de directiekamer’ en van Maria Genova: ‘Wurgslangen-stalkers, schaduwen en slavinnen’. Ook de biografie van Mathijs smit over Paul Fentener van Vlissingen hebben we gemist. Eind februari verscheen het boek onder de titel

‘Filosoof-Miljardair’ bij uitgeverij Bert Bakker.


Reacties

Samenvattingen Raad voor de JournalistiekUitspRaak 2011-9 inzake

C.W.M. MelissetegenI. de Groot en AD De Dordtenaar

UitspRaak: GeGronD

in een aantal artikelen is aan-dacht besteed aan een geschil tussen klager en zijn ouders. De eerste publicatie – met de kop

“Dordtenaar wil zijn bejaarde ouders via rechter huis uitzetten” – be-helst een verslag van een kort geding-zitting, waarbij de stand-punten van de partijen in die procedure zijn weergegeven. een dag later is een artikel geplaatst onder de kop “Succesvolle zoon wil bejaarde ouders het huis uitzetten” met het chapeau “’Tachtig jaar en dakloos?’”. tegen dit artikel is de klacht gericht. Daarna is in het artikel “Rechtbank geeft zoon gelijk: ouders moeten huis uit” en het vervolgartikel “’Ze zijn beter af in bejaardenhuis’” bericht over de uitspraak in het kort geding. De Raad overweegt dat de eerste publicatie kan worden beschouwd als een rechtbank-verslag, waarbij het beginsel van hoor en wederhoor – behoudens bijzondere omstandigheden – niet aan de orde is. (zie punt 2.3.4. van de Leidraad van de Raad) Hoewel het gewraakte artikel in zekere zin onderdeel uitmaakt van een reeks publicaties – nu in al die publicaties wordt bericht over het geschil tussen klager en diens ouders – wijkt dit artikel in zijn aard en inhoud duidelijk af van de andere publicaties. Hierin hebben verweerders zich niet beperkt tot een – min of meer zakelijke – weergave van het-geen partijen in de kort geding-procedure hebben aangevoerd, maar hebben zij de ouders van

klager in de gelegenheid gesteld uitgebreid hun visie op het con-flict te geven, waarbij zij hun zoon in een zeer negatief daglicht stellen. aangezien klager in het rechtbankverslag van de dag ervoor niet op vergelijkbare wijze aan het woord is gelaten, kan

– anders dan verweerders heb-ben aangevoerd – het gewraakte artikel niet als het wederhoor van klagers ouders op uitlatingen van klager worden beschouwd.in het gewraakte artikel laten de ouders van klager zich op zeer diffamerende wijze uit over hun zoon. zij beweren onder meer dat klager in de – delicate – kwestie

‘over lijken gaat’. De lezer zal zich moeilijk aan de indruk kunnen onttrekken dat klager moreel ver-werpelijk heeft gehandeld. Ver-weerders hadden de uitlatingen van de ouders van klager dan ook niet behoren te publiceren zon-der vooraf wederhoor bij klager toe te passen, hetgeen zij heb-ben nagelaten. (zie punten 2.2.5. en 2.3.1. van de Leidraad)aldus moet worden geconclu-deerd dat verweerders jour-nalistiek onzorgvuldig hebben gehandeld door in het gewraakte artikel over klager te berichten zoals zij hebben gedaan zonder wederhoor bij klager toe te pas-sen.

Uitspraak vastgesteld d.d. 9 februari 2011 door mr. C.A. Streefkerk, voorzitter, A. Mellink MPA, mw. e.J.M. Lamers, mw. F. Santing en mr. drs. G.J. Wolffensperger, leden, in tegenwoordigheid van mw. mr. D.C. Koene, secretaris, en mw. mr. F.G. Jansma, plaatsvervangend secretaris.

UitspRaak 2011-10 inzake

F. ottentegen

‘Vermist’ (TroS)

UitspRaak: onGeGronD C.q. onThoUDInG oorDeeL

in een aflevering van ‘Vermist’ is aandacht besteed aan de ontvoe-ring van een kleinkind van klager. Volgens klager wordt momenteel zijn dochter vermist en vindt die vermissing zijn oorzaak in de gewraakte uitzending. kern van de klacht is dat verweerder in een vervolguitzending opnieuw aan-dacht had moeten besteden aan de vermissing van zijn dochter, hetgeen verweerder heeft gewei-gerd. Verweerder heeft niet op de klacht gereageerd.De Raad overweegt dat klager niet aannemelijk heeft gemaakt waarom verweerder in een vervolgpublicatie over de betref-fende vermissing zou moeten berichten. Het stond verweerder dan ook vrij om het verzoek van klager daartoe af te wijzen. Dit leidt tot de conclusie dat ver-weerder op dit punt niet journa-listiek onzorgvuldig jegens klager heeft gehandeld. (zie punten 1.1. en 1.2. van de Leidraad van de Raad)Verder heeft klager gesteld dat de gewraakte uitzending is ge-baseerd op onvoldoende achter-grondinformatie, zodat ook om die reden een vervolguitzending had moeten plaatsvinden nu de redactie is misleid door klagers schoonzoon. De Raad onthoudt zich op dit punt van een oordeel, omdat klager zijn bezwaren onvoldoende concreet heeft gemaakt.

Uitspraak vastgesteld d.d. 10 februari 2011 door mw. mr. h. Troostwijk, voorzitter,

h. Blanken, mr. B. Geersing, mw. drs. M.G.n. Mathot en mw. J.G.T.M. Wartenbergh, leden, in tegenwoordigheid van mw. mr. D.C. Koene, secretaris, en mr. h. osinga, adjunct-secretaris.


drs. J.e.J.W. SharpetegenI. Lepelaars en eindhovens Dagblad

UitspRaak: DeeLS GeGronD C.q. onThoUDInG oorDeeL

De klacht betreft het artikel “PVV’er Sharpe: zwendel en geweld”. klager heeft allereerst gemo-tiveerd gesteld dat het bedrijf waarvoor hij heeft gewerkt een administratieve boete heeft gekregen voor het misleiden van consumenten. Dit is door verweerders in het artikel ver-woord als ‘misleiding van klanten’ en ‘oneerlijke commerciële ac-tiviteiten’. naar het oordeel van de Raad biedt dit onvoldoende grond om in de kop te stellen dat sprake is van ‘zwendel’ die wordt toegeschreven aan klager persoonlijk.Verder is klager in de kop van het artikel in verband gebracht met ‘geweld’, hetgeen in de inleiding van het artikel nader is uitge-werkt. Daarin is als feit gepre-senteerd dat klager zich schuldig heeft gemaakt aan bedreiging en mishandeling. Volgens de publicatie viel klager ex-topatleet Robert de Wit in het gezicht aan met een spike en bedreigde hem en een starter. klagers integriteit wordt door de berichtgeving in ernstige mate aangetast. aldus is sprake van zodanig diffamerende beschuldigingen, dat verweer-ders deze niet zonder deugdelijke


De volledige uitspraken zijn gepubliceerd op www.rvdj.nl onder het genoemde jaartal/volgnummer

postbus 12040

1100 aa amsterdam-zO

tel.: 020 - 31 23 930

e-mail: [email protected]

website: www.rvdj.nl

grondslag hadden mogen publi-ceren. Verweerders hebben ter zake al-lereerst gewezen op de verkla-ring van De Wit, die in dit geval echter niet als onafhankelijke bron kan worden beschouwd, en naar andere ‘diverse betrouw-bare bronnen’, doch zonder na-dere aanduiding van de kwaliteit van deze bronnen en zonder overlegging van schriftelijke ver-klaringen. Verder hebben ver-weerders verwezen naar een eer-dere publicatie over het incident, te weten een bericht in het magazine van psV atletiek van ongeveer twintig jaar geleden. in dat verband overweegt de Raad dat een journalist die in een ander medium geuite beschuldi-gingen, negatieve kwalificaties en beweringen aan iemands adres overneemt, dan wel deze beweringen put uit artikelen of opnamen uit het archief, zich dient te houden aan de zorgvul-digheidseisen die gelden bij het publiceren van beschuldigingen. Hij mag er niet van uit gaan dat de eerder gepubliceerde uitspra-ken het karakter van onbetwiste feiten hebben aangenomen doordat zij niet zijn weersproken. (zie punt 2.3.2. van de Leidraad van de Raad) klager heeft de aantijgingen aan zijn adres echter gemotiveerd betwist en ter zake diverse verklaringen overgelegd van personen die de beschuldigingen weerspreken. De Raad kan niet vaststellen welk standpunt juist is, maar is van oordeel dat – gezien het voor-gaande – onvoldoende grondslag bestaat voor de als feit gepre-senteerde bewering dat klager zich schuldig heeft gemaakt aan bedreiging en mishandeling, hetgeen in de kop is samengevat met de term ‘geweld’.een en ander leidt tot de slotsom

dat verweerders met de publica-tie van de kop en inleiding van het artikel journalistiek onzorg-vuldig jegens klager hebben gehandeld. (vgl. RvdJ 2008/61)Voorts heeft klager aangevoerd dat ten onrechte is vermeld dat hij een half jaar zou zijn geschorst door de atletiekunie. Verweerders hebben erkend dat zij op dit punt onjuist heb-ben bericht. Deze omissie is van zo danige aard dat verweerders daarmee journalistiek onzorg-vuldig jegens klager hebben gehandeld. Daarbij neemt de Raad mede in aanmerking dat verweerders ook op dit punt heb-ben verwezen naar ‘diverse bron-nen’ zonder nadere aanduiding van de kwaliteit van deze bron-nen en zonder overlegging van schriftelijke verklaringen. Ook dit onderdeel van de klacht is der-halve gegrond. Verweerders heb-ben verder nog aangevoerd dat zij de onzorgvuldigheid hebben rechtgezet in een publicatie van een dag later. naar het oordeel van de Raad heeft die publicatie de nadelen die klager van het ge-wraakte artikel moet hebben on-dervonden, onvoldoende kunnen herstellen, nu de rechtzetting slechts bestond uit één zin in een bericht dat overigens geheel ging over de achtergronden van het vermeende spikes-incident.ten slotte heeft klager gesteld dat het citaat van de woord-voerder van de atletiekunie – te weten dat deze klager een ‘halve crimineel’ heeft genoemd – onjuist is, hetgeen verweerders gemotiveerd hebben betwist. Hoewel beide partijen ter staving van hun standpunt een schrifte-lijk document hebben overgelegd, kan de Raad op grond daarvan niet vaststellen welk standpunt juist is. De Raad onthoudt zich daarom van een inhoudelijk oor-deel ter zake.

Uitspraak vastgesteld d.d. 11 februari 2011 door mr. V.h.G. Lebesque, voorzitter, mw. A.C. Diamand, T.r. harkema, ir. B.L. hooghoudt en mw. drs. M.G.n. Mathot, leden, in tegenwoordigheid van mw. mr. D.C. Koene, secretaris.


J.A.e. Calis en A. Vassetegenr. Vorkink, F. Strikker en rTV oost

UitspRaak: nIeT- onTVAnKeLIJK

Verweerders hebben in diverse uitzendingen van het televisie-programma ‘in de Wandelgangen’ alsmede in een resumé ‘Dossier Vuurwerkramp’ aandacht be-steed aan de vuurwerkramp van mei 2000 in enschede. Verder hebben Vorkink en strikker op-getreden in een uitzending van nOVa. klagers menen dat zij als gedu-peerden van de vuurwerkramp belang hebben bij hun klacht over de gewraakte uitzendingen, nu daarin onjuiste en misleiden-de opvattingen over het officiële onderzoek naar voren zijn ge-bracht. Volgens klager brengt dergelijke misleidende berichtge-ving schade toe aan het verwer-kingsproces van gedupeerden, waartoe ook zijzelf als slacht-offers van de ramp behoren. De Raad overweegt dat de uit-zendingen betrekking hebben op het officiële onderzoek naar de oorzaak van de vuurwerkramp. Dat onderzoek wordt kritisch belicht, waarbij naar voren wordt gebracht dat bepaalde (moge-lijke) oorzaken van de ramp in het officiële onderzoek ten on-rechte buiten beeld zijn gebleven.

De uitzendingen hebben vooral betrekking op de direct betrokke-nen bij dat onderzoek, waar onder de getuigen, verdachten, de politie, het Openbaar Ministerie en de gemeente. Het gaat in de uitzendingen niet over klagers of andere slachtoffers van de ramp of over de gevolgen die de ramp voor hen heeft gehad; klagers hebben ook niet aannemelijk gemaakt dat de berichtgeving je-gens henzelf schadelijk of maat-schappelijk onaanvaardbaar was. Hoewel de Raad zonder meer aanneemt dat de gewraakte uit-zendingen met zeer grote belang-stelling door gedupeerden van de vuurwerkramp zijn gevolgd en het begrijpelijk is dat klagers willen opkomen voor een zorg-vuldige berichtgeving over het onderzoek naar de ramp, biedt dit onvoldoende grond voor het oordeel dat de belangen van kla-gers bij de gewraakte uitzendin-gen rechtstreeks zijn betrokken en dat klagers persoonlijk in hun be-langen zijn geraakt. klagers zijn derhalve niet-ontvankelijk in hun klacht. (vgl. RvdJ 2010/29)

Uitspraak vastgesteld d.d. 25 februari 2011 door mr. C.A. Streefkerk, voorzitter, mw. J.r. van ooijen, mw. F. Santing, mw. drs. P.C.J. van Schaveren en M. Ülger, leden, in tegenwoordigheid van mr. h. osinga, adjunct-secretaris, en mw. mr. P.J. Blok, plaatsvervangend secretaris.


Fotojournalisten

ArnheMFotoburo Peter Drent

M 0653834672 www.peterdrent.nl

• reportage- en publiciteitsfoto-

grafie • bedrijven • magazines

• lid nVF

• lid DrentFotografenGroep

ASPerennout Steenkamp Fotografie

M 0 624 654 694

www.noutsteenkamp.nl

• portretten en meer

UDenVan Assendelft Fotografie

Wout van assendelft de Coningh

t 0413 26 43 46 / M 06 249 59 121

[email protected]

www.defotojournalist.nl

• bedrijven • sponsored magazines

• vakbladen • persberichten

TIeLFotoburo raphaël Drent

t 0344 621840 M 0655 134154

www.fotodrent.nl

www.drentfotografengroep.nl

• allround • lid nVF

• lid DrentFotografenGroep

KorTenhoeFWolverlei Tekst en Beeld

Martin stevens M 06 535 67 050

[email protected]

www.martinstevens.nl

• stockarchief • opdracht fotografie

• beeldresearch

• landschap • natuur

• maatschappij

• nederland en buitenland

COLOFOnVillamedia magazine, vakblad over journalistiek. Uitgave van Villamedia Uitgeverij BV. Villamedia magazine is een voortzetting van De Journalist. De redactie is onafhankelijk en werkt op basis van een redactiestatuut.

ReDaCtieDolf Rogmans, hoofdredacteur Linda nab, redacteur Frans Oremus, redacteur Lars pasveer, redacteur Marjolein slats, bureau/eindredacteur trudy van de Ven, redacteur thijs smeele, stagiair annelies Waterlander, stagiair

pOstaDRespostbus 75997, 1070 az amsterdam

BezOekaDRes Johannes Vermeerstraat 221071 dr amsterdamt 020-67 66 771 / F 020-664 49 01 [email protected] www.villamedia.nl

VORMgeVinganneke de Bruin

aan nR. 5 WeRkten MeeFrits Baarda, ingeborg Beugel, Marcel van den Bergh, Jildou van der Bijl, Dick Breebaart, ivo evers, Fokke & sukke, truus van gog, Frederique de Jong, Raymond krul, Hans Jaap Melissen, Vincent Mentzel, ilvy njiokiktjien, peter Olsthoorn, ernst Jan Rozendaal, kees schaepman, nico snels, andrey stenin/HH, sven torfinn, annelies Verhelst, Berend Vonk, Joost van der Wegen, Jacqueline Wesselius, erwin van der zande.

VOLgenD nUMMeRVillamedia magazine nr. 6 verschijnt over twee weken op vrijdag 25 maart. Deadline: kopij 17 maart, advertenties 21 maart.

aDVeRtenties BLaDVan Rijn & partners, Olaf van Rijn, Marlene zonjee, singel 512, 1017 ax amsterdamt 020-624 22 13 • F 020-620 93 32 [email protected]

aDVeRtenties WeBsitekaren Bais en Damiaan van eetent 020-676 67 71 • F 020- 664 49 [email protected]

aBOnneMenten Jaarabonnement € 155,00 introductietarief € 99,00 studenten tot 27 jaar € 65,00Losse nrs € 7,25 exclusief portiprijswijzigingen voorbehouden.

Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen acht weken voor afloop van de abonnements-periode in ons bezit te zijn.

BLaD niet OntVangennVJ leden: Ledenadministratie, postbus 75997, 1070 az amsterdamt 020-67 66 771 • F 020-66 24 901 [email protected] • www.nvj.nlabonnees: abonnementenland, postbus 20, 1910 aa Uitgeest t 0900-aBOLanD/0900-226 52 63 (€ 0,10 per minuut) • F 0251-31 04 05 www.aboland.nl/blad/villamedia

UitgeVeRUitgeverij Villamedia BVBank 66.68.29.292 • kvk [email protected]

DRUk senefelder Misset


Vijf redenen om je in te schrijven bij de community> presenteer jezelf> ontmoet collega’s> start of doe mee aan discussies> vind freelance werk> vind een vaste baan

inloggen

Home Personen Portfolio’s Blogs Werk Marktplaats Vraag & antwoord Forum

http://community.villamedia.nl

TIPSpeciaal voor fotografen is er een databank waar ze voor opdrachtgevers hun gegevens en mooiste werk kunnen achterlaten

foto Marcel terlouw

Revolutiekaravaan strijkt neer in Libië · lvB networks, amersfoort, PR adviseur, 2/3 ggn , den...

Documents

Transcript of Revolutiekaravaan strijkt neer in Libië · lvB networks, amersfoort, PR adviseur, 2/3 ggn , den...