Revolutie aan de Neva 5
-
Upload
bert-wiskie -
Category
Documents
-
view
475 -
download
0
description
Transcript of Revolutie aan de Neva 5
'Revolutie aan de Neva'de bolsjewistische staatsgreep van 1917
Revolutie of staatsgreep?
Bolsjewieken? Onvermijdelijk? Oorzaken? Uitkomst? Interpretaties?
Reacties machtsgreep Bolsjewisten
a. binnenlandse reacties:
negatief: conservatieven, liberalen, monarchisten, mensjewieken; SR-en
Positief: linkse SR-en
b. internationale reacties:
verrast/afwachtend; afwijzing en vijandigheid; Centralen blij met voorstel tot vrede/Entente beschouwt 'eenzijdige vrede' als verraad.
WO I: het Oostelijk Front
De weg naar Brest-Litovsk a. onderhandelingen met Dld. vanaf nov 1917
b. rol van propaganda; publicatie geheime stukken
c. afkeuring Entente
Insteek Sovjets: geen annexaties, noch herstelbetalingen
(25 december: Trotskij zelf als onderhandelaar)
Duitse druk opgevoerd:
a. Vrede met Rada (Oe.), jan 1918;
b. opmars richting Petrograd
De oorlog en Brest-Litovsk: 3 maart 1918
a. de militaire situatie: zie kaart slide 19
Feb 1918: oprichting Rode Leger; mrt 'Moskou'
(27 jan 1918: Vrede Centralen met Oekraïense Rada)
b. debat binnen de Bolsjewistische leiding:
1. Lenins standpunt ('iedere vrede tekenen')
2. anderen als Boecharin ('revolutie exporteren')
3. Trotskij 'Geen vrede, geen oorlog'
3 maart 1918: Vredesakkoord getekend
Protest: linkse SR-en verlaten de regering; na nov 1918 'herovert' Rode Leger deel westelijk territorium
24 nov 1917- 3 mrt 1918 wapenstilstand en Vrede van Brest-Litovsk
Burgeroorlog filmpje
http://www.youtube.com/watch?v=ESnj17NwJTU&feature=related
Burgeroorlog 1918-1920
a. Tsjechoslowaaks legioen,
b. interventiemachten: Eng, Fr, VS en Japan
Waarom? Eind 1919; alleen nog materiële steun Witten
c. Witten versus Roden; Isaac Babel 'De Rode Ruiterij'
d. Drie fronten; Koltsjak, Denikin (Wrangel), Joedenitsj
Uitkomst: a. miljoenen slachtoffers
b. Bolsjewistische alleenheerschappij;
c. cultuur van geweld
d. massa-emigratie
Burgeroorlog en Interventie 1918-1920
Moord op tsaristische familie
16 juli 1918:
http://www.youtube.com/watch?v=ZoVSNWGUoHw&feature=fvw
Achtergrond;
Bevelvoering;
Doel van de moord:
Consequentie van de moord:
a. korte termijn – imago
b. lange termijn – geen restauratie mogelijk
Moordaanslag Lenin: Rode Terreur
Aug 30 1918: Fanny Kaplan schiet op Lenin
a. gevolgen:
1. voor Lenin;
2. Bolsjewisten;
3. SR-en
4. Rusland
Filmpje; Lenin en de Rode Terreur
http://www.youtube.com/watch?v=FTb15NTPQ0Y&feature=related
Territoriale consolidatie Sovjet-Rusland 1920-21
1920: vrede met Est., Lit., Let., en Finland
Nov.: Burgeroorlog gewonnen
Kaukasus: april Azerbeidzjan, Georgië, Armenië
rol van Stalin
Waarom winnen Bolsjewieken de burgeroorlog?
a. centrale gebied Bolsjewistisch; voordeel
b. Witte legers opereren onafhankelijk van elkaar
c. geen ideologie Witten voor de Boeren
Interventie altijd uitvergroot door Sovjetregime
Partij-organisatie: instituties
Politbureau
Orgburo
Secretariaat
Polen-Sovjet Oorlog (april-aug 1920)
Polen herboren, maar 'geen' oostgrens (Curzon-lijn)
Cavalerie-oorlog : Boedjonny/Tuchatsjevski versus Pilsudski/Haller
'Wonder aan de Weichsel' - 15 aug 1920
Rol Stalin
Uitkomst: Geen wereldrevolutie (Komintern mrt 1919)
(Vrede van Riga: 18 mrt 1921)
http://www.youtube.com/watch?v=b6pXkpsdyuo&feature=related
Propaganda Pools-Russische oorlog
Trotskij
http://www.youtube.com/watch?v=uOHDfAfJB7I&feature=related
Oorlogscommunisme tot mrt 1921
1. economie ontwricht ;
2. platteland versus stad ('ontstedelijking')
3. boeren in 1917 'eigen revolutie'
4. (tijdelijk?) soelaas: graanrequisities (hongersnood!)
tucht en discipline; bourgeois-specialisten; 'managers'
10e Partijcongres mrt 1921: NEP en fractieverbod
'Realisten' – Lenin
10e Partijcongres:
1. Afkondiging NEP: “gemengde” economie
2. Fractieverbod
Oppositie'Utopisten';
'democratisch-centralisten';
'arbeidersoppositie'
uitgeschakeld op 10e Congres
-------------------------------------------
Decor: Kronstadt-opstand
Conclusie: WO I t/m de Februari-revolutie