1

Revitalisering van het Merk SKOFV

Over Gisteren, Vandaag en MorgenAchterlaten, Vasthouden en Verlangen

Oud en Nieuw. Broeden, scharrelen en zwermen

4

EEN BROEDPLAATS WANT: Innovatie, bezieling, enthousiasme, gedrevenheid en sfeer breng je niet tot stand met regels, instructie en blauwdrukken. Wel in lichte organisatievormen, die al werkende ontstaan met actieve mensen die speelruimte en handelingsvrijheid nemen. Creatieve geesten, die zich verantwoordelijk voelen voor de omgeving. Betekenis willen geven. Mensen in broedplaatsen zijn nieuwsgierig en gedreven. Ze zetten door en houden hun rug recht. Ze tonen voorbeeldgedrag. Er komen onverwachte allianties tot stand en de samenwerking is informeel. De groepen zijn gemengd, niet gericht op functie of status.

1. BROEDENIn Vier bijeenkomsten volgens het principe van de Broedfactor, gaan we op zoek

naar en invulling geven aan de merkwaarden van het (vernieuwde) SKOFV.

We werken volgens de negen broedfactoren

• Onderzoekverschillendeopties• Organiseeropeenanderemanier• Laatmensenvrijbuiten• Schepinformeleontmoetingsplaatsen• Verbindmensenmetelkaar• Laatmensensamencreeren• Gaopontdekkingsreis• Wisselkennisenervaringuit• Stimuleergezondebemoeizucht

WAAROM BROEDFACTOREN ER TOE (MOETEN) DOEN IN HET ONDERWIJSHet onderwijs is vanuit het verleden altijd gedomineerd door lineaire concepten en modellen die hun oorsprong hadden als voorbereiding op een industriële samenleving. Dit lineaire industriële denken zit diep in onze genen en dus ook in die van onze leerkrachten verankerd. Mensen zijn gewend om te werken vanuit vastgestelde grenzen en kaders. Vanuiteen gedachte dat de wereld maakbaar en bepaald is. Inmiddels komen we er steeds meer achter dat in onze nieuwe wereld voor succesvol leren en organiseren nieuwe

5

kennis en vaardigheden van belang zijn. Zeker als het gaat om innovatie en creativiteit moeten we mensen in staat stellen om hun denken en werken op te rekken. Voor ditleren zijn andere competenties van belang dan kennisoverdracht. Het gaat dan veel meer over zaken als je nek uit durven steken, durven experimenteren, zelf initiatief nemen, betrokkenheid hebben bij een groter geheel. De kunst is om – even heel zwart wit- die reis te gaan maken van de legbatterij naar de vrije scharrelwereld. Een Broedplaats (of scharrelklas) binnen een organisatie kan daar een waardevolle bijdrage aan leveren. Door het werken met een broedplaats in je organisatie geef je onderstromen de kans ruimte te genereren in het dominante denken en hierdoor nieuwe percepties te ervaren op het gebied van onderwijs en leren. Deze Broedplaats “ Revitalisering van het Merk” kan hier een mogelijk aangrijpingspunt voor zijn.

Een belangrijke voorwaarde voor broedplaatsen is dat je ze integreert in je

organisatie. Als het goed is gebeuren er in broedplaatsen dingen die de moeite waard zijn om te verbinden aan overige (beleids)terreinen binnen de organisatie. Een broedplaats kan een R&D afdeling binnen de organisatie zijn mits je het concept van – de omgekeerde strategie ontwikkeling- kunt hanteren. Dit wil zeggen dat je stromen beleidsontwikkeling die ontstaan in je organisatie, kunt bundelen en optillen

naar een groter geheel. Meestal gebeurt het namelijk anders om. Dan rolt de organisatie (lees directie) de strategie uit die de projectgroepen vervolgens moeten implementeren in de rest van de kudde. Een Broedplaats zou een plek in je organisatie kunnen zijn waarin professionals elkaar vinden en waarachtig vanuit eigen lef en vakmanschap nieuwe routes inzetten.

6

2. SCHARRELEN RONDOM WAARDEN

W e kunnen praten over wat ons inspireert in het onderwijs. Waardoor we geboeid en verbonden zijn. Waar we geloven dat onderwijs

ons zou moeten brengen. We kunnen rijtjes op sommen van waarden, van uitspraken en statements waar we voor staan en gaan. En die dan noteren op flipovers bijvoorbeeld…….We kunnen elkaar ook films laten zien. Fragmenten waar we iets bijzonders mee hebben, die ons inspireren, die laten zien, soms zonder woorden wat onze ambitie

is in onderwijs. Bijna 20 filmfragmenten keken we met elkaar op die avond. Zonder afspraak en afstemming leek het een bijna logisch opeenvolgend programma. De fragmenten lieten ons beleven waarin het bij ‘Revitalisering’ over zou kunnen gaan. Om het echt te beleven moet je de fragmenten zien. Deze moeten uitzwermen in de rest van de organisatie. Nu even in woorden ging het in deze eerste scharrelronde over

ONDERWIJS & TALENTMet de prangende vraag en tevens dus verlangen in hoeverre wij als onderwijsorganisaties daadwerkelijk opleiden voor de toekomst. We geven les vanuit ons eigen verleden aan kinderen van vandaag over een toekomst waarvan niemand nog weet wat ons te wachten staat. Tegelijkertijd is de toekomst al lang begonnen.

7

• VisionofK-12studentshttp://www.youtube.com/watch?v=_a-Zvcjfwf8• ShiftHappenshttp://www.youtube.com/watch?v=0bNRIbR4ysI

• ChristmasCourthttp://www.youtube.com/watch?v=sXh7jR9oKve• Flowersareredhttp://www.youtube.com/watch?v=cwv3fjb2mfw

• TheGirlwhosilencedtheworldfor6minuten http://www.youtube.com/watch?v=tQmZ6RbpNu0

Filmfragmenten

8

VAKMANSCHAPENBEROEPSTTROTSWat krijg je als je inzet op het allerhoogste ambitie niveau? Hier gaat het over het genieten van de schoonheid van vakmanschap. Vakmanschapvan leerkrachten, van kinderen. De ingewikkeldheid, de passie, het doorzettingsvermogen. Het mag ook wel wat moeite kosten. Hoge verwachtingen leiden tot hoge leerprestaties, kunnen we het niet ingewikkelder maken, moeilijker, dan pas wordt het ook spannend, ga je even op je tenen staan om te kijken hoe ver je kunt reiken. De schoonheid van die prachtige, ingewikkelde constructie, het bloed, zweet en tranen die dat gekost heeft. Het plezier als team aan iets moois te werken. De flow die het geeft er mee bezig te zijn, de passie, de voldoening. Zo mooi kan onderwijs ook zijn.

• KingsofPastreyhttp://www.youtube.com/watch?v=3s70XLdfQ-y

• NationalBridgehttp://www.youtube.com/watch?v=g4ZNmepsocy

• MakingofBeguinehttp://www.youtube.com/watch?v=mo99hRovpb0

Filmfragmenten

9

DEKRACHTVANKUNSTWat als we kinderen nu eens hun ongekende talent laten ont-dekken. En dit op het hoogste niveau van kunst doen? Welke opbrengst krijgen we dan? Onderwijs lijkt overal te gaan over de cognitie van taal en rekenen, van wiskunde en economie. En hoe zit het met decognitievandeKunsten?Watgebeurteralswekinderen(die

net als in de filmfragmenten weinig hebben om van te dromen) in contact brengen met muziek, dans, kunst. Beroep doen op een heel andere intelligentie. En dan niet een beetje knutselen, maar keihard werken aan je droom. En dan die ongekende prestatie neerzetten. Laten zien hoe goed je bent. Dat zijn nog eens opbrengsten.

• Musicforoneappartement..sixdrummershttp://www.youtube.com/watch?v=26eybmuwI6w• RoystonMaldoomhttp://www.youtube.com/watch?v=8I8hQZyLIty

• LesChoristeshttp://www.youtube.com/watch?v=tyavwg8jQma• ElSystemahttp://www.youtube.com/watch?v=276oR_tembs

Er zijn genoeg voorbeelden. We kunnen er nog veel meer mee doen wellicht in ons

10

LEIDERSCHAP En tot slot leiderschap. Hoe krijgen we mensen in beweging. Wat zijn voorbeelden van Leiders die ons inspireren, waar we onze voorbeelden uit willen halen. Filmfragmenten over inspireren, motiveren, falen, doorzetten, nabijheid, over Mens zijn en van hier uit (be) ge Leiden. Als leerkracht, als directeur als……..professional de leider zijn of krijgen waar je altijd al van droomde.

• AlPacino’sspeechhttp://www.youtube.com/watch?v=wo4tIRjbdKK• BillGatesspeechhttp://www.youtube.com/watch?v=ap5vIhbjwfs• Willem van Hanegem versus LouisvanGaalhttp://www.youtube.com/watch?v=-XwuoN9dLbo

11

3. SCHARRELEN NAAR MERKPERSOONLIJKHEID

MAAKKENNISMETRENERene is een charismatische, aantrekkelijke vrouw. Ze is leeftijdsloos, ergens tussen de 20 en de 40 jaar oud. Rene heeft rood haar, ze is lang en slank en is hip gekleed. Rene is opgegroeid in een groot katholiek gezin. In het gezin waren sportiviteit en sociale bewogenheid belangrijke waarden. Rene groeide op in een dorp en verhuisde naar de stad toen zij koos voor een opleiding in de sociale wetenschappen. —Rene heeft een leuke positieve schooltijd gehad, waar ze vrij heeft leren denken. Als oudste van het gezin moest zij de weg vrijmaken voor haar

broers en zussen. Ze kreeg vrijheid maar moest daar ook wel wat strijd voor voeren. Ze was ook de eerste die van het dorp naar de stad ging om te studeren. Die studies waren met wisselend succes. Het was nogal een zoektocht. Wel heel veel vrienden gemaakt ondertussen, dat wel! Rene is een laatbloeier, heeft lang van alles onderzocht tot ze haar passie vond. Haar werk doet ze met heel groot plezier met daarnaast (en binnen) ruimte voor haar kunst. Voor deontspanning lekker met partner en hond door de duinen.

12

Anderen beschrijven Rene als eerlijk en ambities. Ze is initiatiefrijk, veelzijdig en nieuwsgierigheid. Rene is in staat om mensen te inspireren en is vastberaden als het om het nastreven van haar dromen gaat. Die vastberadenheid wordt ook wel eens gezien als koppig en fanatiek gedrag. En omdat ze zegt wat ze op haar hart heeft wordt ze door sommigen als brutaal gezien. In haar eigenwijsheid kan ze arrogant en opschepperig overkomen terwijl ze dan misschien eerder onzeker is. Als Rene fouten maakt herstelt ze deze. Ze geniet van het leven en heeft plezier in het benutten van

haar inzichten. Rene is in contact met haarzelf, ze streeft naar het verkrijgen van inzicht en persoonlijke groei. Haar uitdaging is het vinden van innerlijke rust. Anderen zien haar als een dienende leider. Een waarde van waaruit Rene werkt is die van sociaal Bewust Zijn. Ze vind het belangrijk om ergens bij te mogen horen, deel uit te maken van een groter geheel. Daarbij staat kwaliteitbijhaarhooginhetvaandel.Goedinje vel zitten en inzicht in henzelf hebben zijn voor Rene belangrijke voorwaarden voor leren en ontwikkeling. Creatief (kunnen) werken en denken is daarbij voor Rene zeer belangrijk.

13

BEELDEN DIE BIJ HAAR HORENKijkdaar,gaatzeopdefiets.Eenspeelsesportievevrouwopwegnaar een weer mooi initiatief. Ze komt uit een dorp en haar ogen zijn gericht op de stad Ze heeft de uitstraling van iemand die serieus met haar werk bezig is. Een prettig mens om mee om te gaan. Ze weet van aanpakken. Haar horloge laat zien dat ze modern is en bij de tijd.In haar huis staan naast haar stoel staat een kan water en een flesje bier sprekend voor haar vrouwelijke en mannelijke eigenschappen. Een tafel van formaat in de keuken, ruimte voor familie, om een groep te kunnen ontvangen. Aan de muur een foto van haar met een kind op haar arm, ze hoort er bij, ze maakt deel uit van liefde en plezier. Dat prachtige glaswerk op haar vensterbank geeft weer hoe

ze naar inzicht streeft, als ze helderheid heeft, heeft ze ook rust. Het beeld van een kinderhand straalt veiligheid uit, een familieband, ruimte voor het menselijke, het intuïtieve. Net als de Budha in haar gang nieuwsgierig en open naar andere culturen en religiesAan de muur een groot hart, als Ode aan het leven

Renee gelooft in Talent van mensen. Ze wil ook echt dat mensen geloven in eigen kracht en wat ze daar mee kunnen bereiken. Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid in combinatie met passie en vakmanschap maakt mensen tot professionals zo gelooft Renee. Daarbij heeft iedereen waardering nodig. Renee droomt van een organisatie, een school, een klas een project waar iedereen gewoon vanzelf bij wil horen. Dat mensen trekt, een zuigende werking heeft.

“Renee gelooft in Talent van mensen!”

14

Ze wil mensen samenbrengen in gemeenschappen waar je als persoon geraakt en bewogen wordt. Waar ruimte is voor innovatie, voor nieuwe concepten, misschien wel grensoverschrijdende dingen. Waar je waarachtig toegerust wordt als kind op die maatschappij. Iets beleeft, een mooie tijd waar je graag aan terugdenkt, misschien wel een boek over schrijft..Renee komt ook in aanraking met de ‘standaard dingen’ . Ze is goed op de hoogte van alles dat speelt. De bezuinigingen, Passend Onderwijs, Personeelsbeleid, Kwaliteit, Identiteit.Renee kiest vanzelfsprekend niet voor standaardoplossingen. Zij wil aandacht

voor de kern, de essentie. Soms terug naar de basis. En ook concreet WAT gaan we dan DOEN! Daarbij is volgens haar intrinsieke motivatie de motor voor elk proces. Intrinsieke motivatie dus stimuleren van plezier en talent. Die processen wil ze graag vanuit nieuwe invalshoeken bekijken. Renee wil dat kinderen opgeleid worden voor een toekomst en dat professionals ECHT beseffen wat dat betekent. De snel veranderende informatie maatschappij, het belang van creativiteit, de open houding t.a.v. Samenwerken en kennisdelen Wat ze wil WaarMaken in 2020 zijn zaken alsPersoneel dat durft, grensverleggend is, flexibel is, zich ontwikkelt, reflecteert

Leerlingen die de basisschool verlaten met ambities, vriendschappen, kennis en vaardigheden, zelfbewustzijn. Renee wil lef zien, en trots, en passie, talent en vakmanschap en ambitie en beweging. Dat mensen samenwerken, multimediaal zijn, creatief en betrokken. Renee wil misschien wel een hele innovatieve 3.0 school in haar organisatie. Zoals de Sudbury schools, oftheKnowMads

Renee heeft hoge verwachtingen en zin in de Toekomst (die zoals je weet al lang is begonnen……..) Maken Wij die met haar Mee?

“Renee wil lef zien, trots, passie, talent, vakmanschap, ambitie en beweging.”

15

Het onderwijs is vanuit het verleden altijd gedomineerd door lineaire concepten en modellen die hun oorsprong hadden als voorbereiding op een industriële samenleving.

4. ZWERMENDit lineaire industriële denken zit diep in onze genen verankerd. Mensen zijn gewend om te werken vanuit vastgestelde grenzen en kaders. Inmiddels komen we er steeds meer achter dat in onze nieuwe wereld voor succesvol leren en organiseren nieuwe kennis en vaardigheden van belang zijn. Zeker als het gaat om innovatie en creativiteit moeten we mensen in staat stellen om hun denken en werken op te rekken. Voor ditleren zijn andere competenties van belang dan kennisoverdracht. Het gaat dan veel meer over zaken als je nek uit durven steken, durven experimenteren, zelf initiatief nemen, betrokkenheid hebben bij een groter geheel.

Renee (hebben jullie haar al ontmoet?) weet dit ook en heeft beelden hoe ze hier binnen de Skofv mee om wil gaan. De broedplaatsen waar mensen de afgelopen drie bijeenkomsten in samen hebben gewerkt waren mooie voorbeelden van hoe het ook kan. Hoe je in creativiteit, buiten de normale orde, toch (of misschien wel juist) tot opbrengst en resultaat komt. Waar een beroep wordt gedaan op talent en creativiteit. Waar informeel leren toch ook best wel iets weg heeft van strategische beleidsontwikkeling, maar dan anders. Die resultaten liggen we nu in een beschrijving van het MERK Skofv via demerkpersoonlijkheid Renee. In haar lezen

we verlangens, ambities, kwaliteit, waarden en eigenschappen waar de organisatie voor staat. De vraag waar we nu voor staan is hoe dit vorm te geven en uit te zwermen naar de rest van de organisatie. Zwerm. Een zwerm omvat een groot aantal gelijksoortige en vrijelijk bewegende eenheden. Er zijn weinig regels; wat zou je allemaal moeten afspreken. De eenheden kunnen geheel zelfstandig snel op elkaar en de omgeving reageren. Er is veel aandacht anders vlieg je tegen de ander aan. En wie het weet mag het zeggen.

“Renee wil lef zien, trots, passie, talent, vakmanschap, ambitie en beweging.”

16

Hun gedrag is niet te simuleren, als je doet alsof je kunt vliegen heb je een probleem in de zwerm. Maar de eenheden ontwikkelen toch een soort gelijkloop; een nieuwe eenheid en een samenhangend groter geheel, van een hogere orde.Wat kunnen we met elkaar bedenken waarmeewe een groter deel van de organisatie betrekken? Waar het gedachtegoed, de waarden, de merkpersoonlijkheid van de Gerevitaliseerde SKOFV verder deorganisatie ingaat. En veel belangrijker nog, dat het niet gaat over woorden en papier. Over vertellen en informeren, maar over ervaen, voelen, verstaan en begrijpen.Bijeenkomsten? Waar we een aantal thema’s (toekomstgericht onderwijs, talentontwikkeling & passie, innovatie

& creativiteit ) uitwerken in opdrachten, of uitdagingen, of objecten van begeert waar je zowiezo aan wil deelnemen. Of krijgt Renee haar eigen Blader Boek, dat gevuld gaat worden komend schooljaar? Komt er een film? Of komen er meerderebroedplaatsen

Of………We hebben de eerste lijnen uit gezet voor drie mogelijke producties. Hieronder even heel kort beschreven. De uitwerking volgt in de bijeenkomst in juli. Dan kijken we ook naar verbinding en samenhang.

HETEVENTIn dit event dat op 18 oktober 2011 plaatsvindt vragen we de vernieuwers, de volgende zwermers, de meedenkers, de initiatiefrijken om twee skofv scholen te ontwikkelen.

(1) totaal nieuwe school volgens de principes van de toekomst(2) revitalisering van een school in grote problemen

De oproep om mee te doen aan het event wordt gedaan door kinderen. In de stijl van VisionToday.Dedagdompeltmensenonderin het Waarom, de sense of urgency, dooronze filmfragmenten, wellicht gastsprekers (winsemius).Vandeonderdompelinggaanwe in de productie, dingen maken, doen ervaren.

17

BLADERBOEKEr is een onderstroom van waarden, van inspiraties, van verlangen en dromen zoals Renee die beschrijft en de films ons laten beleven. Er is ook een bovenstroom van moeten, van kunnen, van middelen en instrumenten die ons helpen waar te maken waar we van dromen. Het boek zou inzicht moeten geven en verschillende keuzes geven hoe je naar thema’s wil kijken. Je kunt in de onderstroom lezen over kwaliteit, over passend onderwijs, over talent ontwikkeling. Je kunt in de bovenstroom lezen over

instrumenten, over processen over handvatten. Je kunt de boeken samen lezen of los van elkaar.

BEELDHet verhaal over Renee en haar Skofv kan vanuit verschillende perspectieven verteld worden. Door de ogen van Renee als kind, door de ogen van de ouder, door de ogen van de professional. Iedereen heeft zijn beleving van die waarden, de grondtoon is het zelfde, het muziekstuk verschillend.

“Er is een onderstroom van waarden,

van inspiraties,

van verlangen en dromen”

18

In dit document de opbrengst van vier broedplaatsbijeenkomsten. De gedachtes en invullingen van in totaal zo’n 35 personen, verschillend in en uit gevlogen. De producties brengen de zwerm verder. Het is ook goed om te kijken hoe deze tussenproductie en de gang van zaken teruggekoppeld wordt binnen het directieberaad waar de zwerm ooit in

november 2010 is begonnen.

TUSSENSLOTWOORDREVITALISERING VAN HET MERK SKOFV

JUNI 2011

Zij die het boek Mee Maakten...

DeNKbeeLdhouweR

GuidoCrollawww.denkbeeldenstorm.nl

MeesteRsadvIes

Ziel, zaak en strategiewww.meestersadvies.nl

RoN vaN GILs

Creative Directionswww.ronvangils.nl

Co-LeRe

Net Werk voor Chaordisch & Ondernemend Lere(n

www.co-lere.nl

faseNuL

Grafisch-&Webdesignwww.fasenul.nl

...............