RESULTATEN)DESIGNING)EXPERIENCESCAPES)€¦ · 4 Bezoekersonderzoek:)resultaten)algemeen) 24 5...

58
RESULTATEN DESIGNING EXPERIENCESCAPES

Transcript of RESULTATEN)DESIGNING)EXPERIENCESCAPES)€¦ · 4 Bezoekersonderzoek:)resultaten)algemeen) 24 5...

RESULTATEN  DESIGNING  EXPERIENCESCAPES  

1  Onderzoeksverantwoording  en  achtergrondinformaCe   3  

2  Belangrijkste  bevindingen   8  

3  Voorbij  het  Nieuws:  de  tentoonstelling   12  

4  Bezoekersonderzoek:  resultaten  algemeen   24  

5  Bezoekersonderzoek:  resultaten  per  onderdeel   35  

6  Matching:  aannames  omtrent  de  publieksbeleving   51  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  2    

Onderzoeksverantwoording  en  achtergrondinformaCe  

1  

CREATE-­‐IT  applied  research  is  het  kenniscentrum  van  het  domein  Digitale  Media  en  CreaCeve  Industrie  van  de  Hogeschool  van  Amsterdam.  In  dit  kenniscentrum  voeren  docenten,  studenten  en  onderzoekers  prakCjkgericht  onderzoek  uit  in  opdracht  van  de  creaCeve  industrie  en  de  ICT-­‐sector.  Het  lectoraat  Crossmedia  houdt  zich  bezig  met  hoe  organisaCes  zoals  mediabedrijven,  musea,  fesCvals  en  winkels  nieuwe  mogelijkheden  van  allerhande  media  kunnen  benuYen  voor  een  betere  dienstverlening  en  een  versterking  van  de  beleving  van  hun  publiek.    Voor  meer  informaCe,  zie  CREATE-­‐IT  applied  research:  lectoraat  crossmedia.  

INITIATIEFNEMER  PROJECT  

De  volgende  personen  hebben  zich  vanuit  het  lectoraat  ingezet  voor  dit  project:  

Bernade:e  Schrandt  Onderzoeker  crossmedia  

Harry  van  Vliet  Lector  crossmedia  

Anne  Moes  Onderzoeker  crossmedia  

Voor  vragen  en/of  opmerkingen  n.a.v.  deze  rapportage,  neem  contact  op  met  de  projectleider:    Bernade:e  Schrandt,  [email protected]  of  06  –  21157944  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  4    

Omdat  nog  veel  onduidelijk  is  op  welke  manier  en  in  hoeverre  het  verhogen  van  een  (crossmediale)  beleving  gevolgen  hee\  voor  de  publiekservaring  (Huysmans  en  de  Haan  2007,  p.  55),  wordt  binnen  het  project  Designing  ExperienceScapes  (DES)  van  het  lectoraat  Crossmedia  onderzoek  gedaan  naar  deze  kwesCe.  Binnen  DES  staat  dan  ook  volgende  vraag  centraal:  Welke  mogelijkheden  hebben  musea  om  een  experiencescape  zodanig  in  te  richten  dat  het  publiek  de  gewenste  beleving  ervaart.  En  welke  invloed  heeN  crossmedia  communicaOe  hierop?  Het  project  is  in  januari  2014  van  start  gegaan  en  loopt  in  principe  door  tot  en  met  december  2016.  De  ambiCe  is  echter  uitgesproken  om  ook  daarna  nog  onderzoek  te  blijven  doen  naar  dit  vraagstuk.    

Een  aantal  musea,  waaronder  het  Nederlands  InsCtuut  voor  Beeld  en  Geluid  te  Hilversum  (vanaf  nu:  Beeld  en  Geluid),  durfden  het  aan  om  hierin  een  voorbeeldfuncCe  op  zich  te  nemen  en  het  lectoraat  mee  te  laten  kijken  Cjdens  het  ontwerpproces  én  publieksonderzoek  te  doen  bij  de  gerealiseerde  tentoonstelling.  Het  afgelopen  jaar  hee\  het  lectoraat  dan  ook  geobserveerd  hoe  de  tentoonstelling  Voorbij  het  Nieuws  (november  2014  –  mei  2015)  tot  stand  is  gekomen,  waarbij  de  specifieke  aandacht  uitgaat  naar  de  installaCe  Ander  Nieuws.  Dit  is  gedaan  aan  de  hand  van  interviews  met  de  betrokken  parCjen,  bijwonen  van  vergaderingen  en  doornemen  van  documentaCeverslagen  die  betrekking  hadden  op  de  tentoonstelling.  Daarnaast  is  gekeken  hoe  bezoekers  op  de  tentoonstelling  reageerden,  door  hen  zowel  per  acCviteit  als  hun  gehele  bezoek  te  observeren  en  achteraf  vragen  te  stellen.  Het  lectoraat  dankt  Beeld  en  Geluid  voor  haar  openheid  en  de  mogelijkheid  om  onderzoek  te  kunnen  doen  naar  de  totstandkoming  en  bezoekerservaring  van  deze  tentoonstelling.  Voor  meer  informaCe,  zie  de  projectwebsite:  www.designingexperiencescapes.com.    

DESIGNING  EXPERIENCESCAPES  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  5  

Vanuit  het  lectoraat  zijn  een  aantal  onderzoeksmiddelen  ingezet  om  te  achterhalen  welke  keuzes  de  betrokken  parCjen  maakten  ten  opzichte  van  de  publieksbeleving.  Onderstaande  tabel  gee\  hier  meer  inzicht  in.    

ONTWERPFASE   TENTOONSTELLINGSFASE  

TE  ACHTERHALEN  INHOUD  

INTERVIEWS  B&G  

DOCUMENTATIE  B&G    

MEETING   OBSERVATIE   ENQUETE   INTERVIEW  BEZOEKER  

Conceptvorming   x   x   x  

Houding  t.o.v.  Publieksbeleving  

x   x   x  

Testen  /  uitwerking  concept  

x  

Route  +  gedrag  van  bezoekers  in  tentoonstelling  

x  

Inzicht  in  algemene  ervaring  bezoekers  

x  

Inzicht  in  persoonlijke  ervaring  bezoekers  

x  

ONDERZOEKSMETHODE  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  6  

Belangrijkste  bevindingen  

2  

   

Tijdens  de  tentoonstelling  zijn  een  aantal  aannames  met  betrekking  tot  de  bezoekersbeleving  geuit  die  we  uiteindelijk  onder  kunnen  verdelen  in  6  verschillende  thema’s.  Deze  thema’s  vloeien  voort  uit  de  aannames  van  de  verschillende  betrokken  parCjen  omtrent  de  bezoekersbeleving  die  Cjdens  het  ontwerpproces  naar  voren  zijn  gekomen.  Deze  thema’s  luiden  als  volgt:      1.  Ervaring:  alles  wat  te  maken  hee\  met  de  (culturele)  beleving  van  bezoekers  in  de  tentoonstellingsruimte.    2.  Leren:  alles  wat  te  maken  hee\  met  het  sCmuleren  van  kennisontwikkeling  bij  de  bezoeker.  3.  ParCcipaCe:  alles  wat  te  maken  hee\  met  het  sCmuleren  van  de  bezoeker  om  acCef  deel  te  nemen  aan  de  

tentoonstelling.  4.  NarraCviteit:  alles  wat  te  maken  hee\  met  het  bieden  van  een  duidelijk  verhaal  voor  de  bezoeker.  5.  Interface:  alles  wat  te  maken  hee\  met  de  manier  waarop  met  de  installaCe  geïnteracteerd  kan  worden.  6.  Design  &  ambiance:  alles  wat  te  maken  hee\  met  het  uiterlijk  en  sfeer  van  de  tentoonstelling.  

Op  de  volgende  slides  zullen  de  belangrijkste  resultaten  per  thema  kort  behandeld  worden.  Tevens  wordt  per  thema  een  advies  gegeven.  Op  pagina’s  21-­‐23  en  52-­‐54  zijn  de  concrete  uitwerkingen  van  de  aannames  terug  te  vinden.    

     

BEZOEKERSERVARING  GETOETST  OP  ZES  THEMA’S  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  8  

ERVARING      

CONCLUSIE  

De  meeste  bezoekers  zijn  tevreden  over  de  tentoonstelling  (bijna  40%),  een  kwart  is  gefascineerd.  Bijna  20%  zegt  zich  te  hebben  verveeld.  Woorden  die  geassocieerd  worden  met  de  tentoonstelling  zijn  ‘nieuws’  ‘interessant’,  ‘leerzaam’  en  ‘saai’.  Gemiddeld  zijn  bezoekers  6  minuten  binnen.  Kijken  we  naar  de  installaCe,  dan  is  een  kwart  tevreden  en  13%  gefascineerd.  Bezoekers  blijken  hier  wel  nieuwsgierig  naar  te  zijn,  maar  niet  precies  te  weten  wat  ze  hier  vinden.      

DISCUSSIE  

De  tentoonstelling  is  erg  informaCef  ingestoken  en  gericht  op  het  consumeren  van  content.  Bezoekers  geven  aan  het  onderwerp  wel  interessant  te  vinden,  maar  er  komt  ook  duidelijk  naar  voren  dat  (een  deel  van  de)  bezoekers  graag  meer  had(den)  willen  doen.  Daarnaast  geven  bijna  alle  bezoekers  aan  meer  mogelijkheden  nodig  te  hebben  om  op  een  betekenisvolle  manier  invulling  te  kunnen  geven  aan  de  inhoud  van  de  tentoonstelling  (zie  volgende  punten).  

LEREN    

CONCLUSIE  De  tentoonstelling  gee\  volgens  bezoekers  duidelijk  inzicht  in  de  manier  waarop  nieuws  tot  stand  komt.  Dit  komt  vooral  door  de  chronologische  weergave  van  de  persoonlijke  verhalen,  waar  duidelijk  wordt  wat  wanneer  door  welke  nieuwsbron  werd  geuit.  De  installaCe  draagt  hier  minder  aan  bij.  Doordat  bezoekers  niet  goed  weten  hoe  te  interacteren  met  de  installaCe,  wordt  de  stap  naar  leren  bemoeilijkt.  Bezoekers  zijn  wel  erg  nieuwsgierig  naar  de  werking  en  concept  van  de  installaCe.    DISCUSSIE  De  installaCe  kan  verduidelijkt  worden  door  de  interacCevorm  eenvoudiger  te  maken,  waarbij  de  Cjdlijn  ook  prominenter  in  beeld  komt.  Bezoekers  kunnen  dan  waarschijnlijk  sneller  verbanden  door  de  jaren  heen  leggen.  De  beelden  en  woorden  kunnen  minder  abstract  worden  gemaakt  door  hier  meer  verhaal  (bijvoorbeeld  een  hele  zin)  aan  te  koppelen  en  veel  explicieter  te  laten  zien  welke  problemen  /  issues  er  in  de  betreffende  periode  speelden.                

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  9  

PARTICIPATIE    

CONCLUSIE  

In  het  originele  projectplan  is  veel  aandacht  voor  de  rol  van  de  bezoeker,  die  zelf  acCef  feedback  zou  kunnen  geven  op  hetgeen  hij  ziet  in  de  installaCe.  Deze  rol  is  gaandeweg  het  ontwerpproces  kleiner  geworden,  en  bevindt  zich  vooral  op  het  niveau  van  consumeren  en  interacteren  met  content.  De  bezoeker  leest  en  bekijkt  de  persoonlijke  verhalen  en  kan  vervolgens  interacteren  met  de  content  door  de  installaCe  te  bedienen.  20%  bezoekt  de  installaCe  en  65%  bedient  dan  ook  de  installaCe.    

DISCUSSIE  

Bezoekers  geven  aan  Cjdens  het  bedienen  van  de  installaCe  meer  de  diepte  in  te  willen  gaan  om  te  kunnen  zoeken  op  specifieke  onderwerpen.  Dit  kan  bereikt  worden  door  hen  meer  mogelijkheden  te  geven  om  te  interacteren  met  de  content,  zoals  door  zelf  gebeurtenissen  op  te  kunnen  slaan,  te  kunnen  liken  en/of  een  beoordeling  te  geven.  Voor  sommige  doelgroepen  is  het  tevens  noodzakelijk  om  te  laten  zien  dat  het  scherm  aangeraakt  mag  worden.      

NARRATIVITEIT    

CONCLUSIE  Bezoekers  komen  naar  de  tentoonstelling  en  proberen  aan  de  hand  van  eigen  referenCepunten  (vaak  herinneringen)  een  verhaal  te  maken  van  de  tentoonstelling.  Vooral  bij  het  bekijken  van  de  installaCe  levert  dit  proces  moeilijkheden  op.  Zowel  de  beelden  als  de  woorden  zijn  erg  abstract  voor  bezoekers  en  ze  weten  dan  niet  goed  wat  de  installaCe  voor  hen  betekent.      DISCUSSIE  Bezoekers  kunnen  zich  goed  indenken  waarom  Beeld  en  Geluid  een  dergelijke  tentoonstelling  aanbiedt.  Echter,  door  de  output  van  de  installaCe  concreter  en  verhalender  te  maken,  wordt  het  waarschijnlijk  makkelijker  om  vanuit  het  eigen  referenCekader  een  verhaal  te  kunnen  vormen.  Daarnaast  kan  de  bezoeker  een  grotere  rol  krijgen  in  dit  proces,  door  bijvoorbeeld  zelf  ook  verhalen  te  kunnen  creëren:  geloo\  de  bezoeker  wat  hij/zij  ziet?  En  hoe  werd  er  door  anderen  op  gereageerd?                                            

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  10  

INTERFACE    

CONCLUSIE  

De  interface  van  de  installaCe  is  onvoldoende  duidelijk  voor  de  bezoeker.  Hoewel  tweederde  van  de  installaCe-­‐bezoekers  het  scherm  wel  bedient,  is  het  voor  sommigen  toch  onduidelijk  of  het  scherm  aangeraakt  mag  worden.  Bovendien  weten  bezoekers  niet  zo  goed  hoe  ze  door  de  content  op  een  betekenisvolle  manier  kunnen  navigeren.  De  Cjdlijn  wordt  over  het  algemeen  niet  echt  opgemerkt,  evenals  het  ‘midden  in  de  dialoog  ziYen’.      

DISCUSSIE  

Het  is  wellicht  interessant  om  bezoekers  meer  mogelijkheden  te  bieden  waarmee  zij  door  content  kunnen  zoeken  en  op  een  simpele  manier  betekenisvolle  verhalen  kunnen  creëren.  Door  hem  daarnaast  een  belangrijkere  rol  in  het  geheel  te  geven  kan  de  bezoeker  meer  bij  het  proces  betrokken  worden.  Ook  kan  geëxperimenteerd  worden  met  de  ‘dialoog-­‐vorm’  (de  drie  grote  schermen)  omdat  bezoekers  de  dialoog  nu  niet  als  dusdanig  hebben  herkend.  

DESIGN  &  AMBIANCE    

CONCLUSIE  Bezoekers  worden  getriggerd  door  de  regiewand,  maar  als  ze  eenmaal  binnen  zijn  moeten  ze  wel  even  wennen  aan  alle  impulsen.  Er  wordt  dan  ook  wisselend  op  de  uitstraling  van  de  tentoonstelling  gereageerd.  De  één  vindt  het  erg  ‘clean’,  mooi  en  overzichtelijk,  de  ander  vindt  het  juist  veel  te  druk  door  alle  schermen  en  geluiden.  Het  design  van  de  persoonlijke  verhalen  en  de  installaCe  wordt  over  het  algemeen  wel  mooi  gevonden.    DISCUSSIE  Meer  rust  in  het  geheel  aanbrengen  kan  ervoor  zorgen  dat  de  tentoonstelling  een  grotere  doelgroep  aanspreekt.  Vooral  bij  de  installaCe  geven  een  aantal  respondenten  aan  hier  te  veel  impulsen  in  één  keer  te  ervaren:  naast  de  beelden  en  geluiden  van  alle  persoonlijke  verhalen  komen  er  ook  nog  de  beelden  en  geluiden  van  de  installaCe  bij.  Voor  een  aantal  is  dit  te  veel  van  het  goede.                

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  11  

Voorbij  het  Nieuws:  de  tentoonstelling  

3  

INTRODUCTIE  “We  zijn  alCjd  al  op  zoek  geweest  naar  een  manier  om  de  vele  uren  beeldmateriaal  die  we  gedigitaliseerd  hebben  te  kunnen  visualiseren”,  vertelt  Johan  Oomen,  manager  afdeling  Kennis  en  InnovaCe  van  Beeld  en  Geluid.  De  eerste  keer  dat  het  insCtuut  gedigitaliseerd  audiovisueel  materiaal  op  een  visuele  manier  aan  het  publiek  toont,  is  in  2009  met  de  installaCe  T_Visionarium  OPEN  CALL.  Ook  daarna  blij\  het  museum  onderzoeken  hoe  het  groeiende  (digitale)  archief  op  een  innovaCeve  manier  visueel  en  eenvoudig  gepresenteerd  kan  worden  aan  een  divers  publiek.  Wanneer  in  2013  alle  NOS-­‐nieuwsuitzendingen  vanaf  1953  zijn  gedigitaliseerd,  ontstaat  een  directe  aanleiding  om  dit  in  gang  te  zeYen.      Eerder  hee\  het  museum  samengewerkt  met  mediakunstenaar  Geert  Mul,  die  zelf  ook  onderzoek  doet  naar  manieren  om  collecCes  en  databases  op  een  vernieuwende  manier  tentoon  te  stellen.  Zijn  doel:  visuele  poëzie  creëren,  waarmee  nieuwe  betekenissen  tot  stand  kunnen  komen  en  inzichten  in  de  manier  waarop  datastromen  de  menselijke  percepCe  beïnvloeden  (Mul,  2014).  Ook  nu  komt  Mul  weer  in  het  vizier  en  uiteindelijk  ontstaat  een  samenwerking  die  zich  richt  op  het  visualiseren  van  NOS  journaalbeelden  van  de  afgelopen  60  jaar:  Ander  Nieuws.  Voor  beide  parCjen  is  het  een  duidelijk  onderzoeksproject,  waarin  geëxperimenteerd  wordt  met  manieren  om  archieueelden  te  visualiseren.  Daarbij  richt  de  afdeling  Kennis  en  InnovaCe,  met  projectleider  BrigiYe  Jansen,  zich  vooral  op  het  toegankelijk  maken  van  het  nieuwsarchief  en  de  techniek  om  dit  te  ontsluiten  middels  een  semanCsche  analyse.  Mul  is  verantwoordelijk  voor  de  presentaCe  ervan  in  de  vorm  van  een  eerste  prototype:  een  interacCeve  installaCe.    

 Om  de  nieuwsuitzendingen  goed  te  kunnen  doorzoeken,  wordt  gesproken  tekst  met  behulp  van  de  Speech-­‐to-­‐Text  technologie  omgezet  in  een  transscript.  Aan  de  hand  daarvan  wil  men  in  Ander  Nieuws  onderzoeken  welke  onderwerpen  binnen  journaals  aan  elkaar  gerelateerd  zijn,  om  uiteindelijk  de  veranderende  context  van  onderwerpen  te  kunnen  laten  zien  aan  het  publiek.  Een  eenvoudige  klus  is  het  echter  niet,  waardoor  er  uiteindelijk  voor  wordt  gekozen  om  3,  in  plaats  van  de  beoogde  60,  jaar  als  basis  te  gebruiken  voor  het  prototype.  De  volgende  pagina’s  gaan  dieper  in  op  het  ontstaansproces  van  de  uiteindelijke  tentoonstelling,  dat  begon  bij  het  indienen  van  een  aanvraag  bij  Fonds  21.*  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  13  

*voorheen  SNS  REAAL  fonds  

ANDER  NIEUWS:  EEN  MULTIMEDIALE  VERHALENVERTELMACHINE  (1/3)  Om  het  project  daadwerkelijk  vorm  te  kunnen  geven,  hee\  Beeld  en  Geluid  in  september  2013  een  aanvraag  ingediend  op  de  Fonds  21  regeling  Digitale  InnovaOe  in  Musea.  Het  project  draagt  dan  de  naam  ‘Ander  Nieuws’.  In  januari  2014  is  deze  aanvraag  gehonoreerd.  Omdat  dit  document  aanleiding  is  geweest  voor  het  onderzoek  van  het  lectoraat  bij  Beeld  en  Geluid  en  daarnaast  duidelijke  uitspraken  worden  gedaan  over  de  beoogde  doelen  en  beleving,  worden  leYerlijke  teksten  uit  de  aanvraag  opgenomen.  Zo  blij\  de  tekst  tevens  ‘neutraal’,  in  die  zin  dat  het  lectoraat  niet  zelf  haar  eigen  invulling  aan  de  geformuleerde  beoogde  doelen  en  beleving  gee\.      Ander  Nieuws:  een  mulOmediale  verhalenvertelmachine  (Fonds  21  aanvraag,  30  september  2014):  Ander  Nieuws  is  een  installaCe  waarin  de  database  van  televisiejournalen  in  de  periode  2011-­‐2013  toegankelijk  gemaakt  worden.  Het  onderzoekt  de  inzet  van  een  fundamentele  nieuwe  manier  om  collecCes  digitale  objecten  te  ‘hergebruiken’.  Niet  door  terug  te  kijken  naar  het  verleden,  maar  door  objecten  te  gebruiken  als  basis  voor  het  genereren  van  nieuwe  kennis  en  ervaringen.      De  bezoeker,  de  interface  en  de  database  vormen  de  fundamenten  van  de  kennis  genererende  methodologie  achter  Achter  Nieuws.  De  eindgebruiker  leert  door  te  doen  en  te  experimenteren,  maar  laat  ook  sporen  achter.  Het  systeem  analyseert  gebruikersgedrag  en  voorkeuren.  De  eindgebruiker  creëert  zo  uiteindelijk  de  wegenkaart  in  de  database:  een  aantal  hoofdwegen  voor  spectaculaire  beeldcombinaCes  en  populaire  thema’s  en  een  veelvoud  aan  zijpaden  voor  specifieke  en  subCele  thema’s  en  beeldcombinaCes.  De  eindgebruiker  kan  laagdrempelig  gebaande  paden  volgen  of  meer  betrokken  en  onderzoekend  nieuwe  wegen  inslaan  en  verkennen  (p.  4).    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  14  

ANDER  NIEUWS:  EEN  MULTIMEDIALE  VERHALENVERTELMACHINE  (2/3)  

Nu  nieuwe  analyse-­‐  en  visualisaCe  technieken  beschikbaar  komen,  en  musea  meer  en  meer  ervaring  krijgen  met  het  acCef  betrekken  van  de  bezoeker  is  het  moment  aangebroken  om  te  onderzoeken  hoe  grote  collecCes  gedigitaliseerd  materiaal  aangeboden  kunnen  worden  op  een  manier  die  bijdraagt  aan  de  beleving  van  de  museumbezoeker.    Het  project  Ander  Nieuws  levert  twee  resultaten  op:  1.  Een  interacCeve  installaCe  voor  het  visualiseren  van  en  interacteren  met  databases  van  beeldmateriaal.  De  

internaConaal  toonaangevende  mediakunstenaar  Geert  Mul  ontwikkelt  het  interacCeontwerp  van  de  installaCe.  De  onderliggende  technologie  voor  mulCmedia  analyse  wordt  door  Beeld  en  Geluid  K&I  geleverd.  

2.  Het  in  samenwerking  met  andere  instellingen  ontwikkelen  van  een  mixed  (kwanCtaCef  en  kwalitaCef)  methodologie  voor  het  genereren  van  culturele  kennis  uit  culturele  databases  op  basis  van  intuïCeve  publieksinteracCe.  Deze  kennis  komt  op  uiteenlopende  manieren  (blogposts,  workshop,  eindpublicaCe)  beschikbaar  voor  de  sector.  

Met  dit  project  wenst  Beeld  en  Geluid  nieuwe  museumbelevingen  te  creëren.  De  bezoeker  komt  in  een  interacCeve  tentoonstelling  terecht  die  hij  kan  manipuleren.  De  tentoonstellingsmaker  bepaalt  de  condiCes  waarbinnen  de  bezoeker  kan  ‘thinkeren’.  Het  onderscheid  tussen  tentoonstelling  en  archiefpresentaCe  verdwijnt.  Zowel  het  bezoek  aan  het  museum  (Beeld  en  Geluid  experience)  alsook  het  onderwijsprogramma  kunnen  verrijkt  worden  met  deze  innovaCeve  narraCeve  beleving  (p.  4-­‐5).  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  15  

ANDER  NIEUWS:  EEN  MULTIMEDIALE  VERHALENVERTELMACHINE  (3/3)  

p.  6    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  16  

VERANDERINGEN  IN  DE  BASISVOORWAARDEN  VAN  DE  INSTALLATIE  Tijdens  het  ontwerpproces  zijn  een  aantal  aanpassingen  aan  het  concept  van  Ander  Nieuws  doorgevoerd  door  de  K&I  afdeling  van  Beeld  en  Geluid  en  mediakunstenaar  Geert  Mul.  Redenen  hiervoor  zijn  technische  complicaCes,  prakCsche  overwegingen,  haalbaarheid  van  het  project  en  beschikbaarheid  van  het  budget.  Bijgaand  worden  de  belangrijkste  punten  opgesomd:    

à  Dat  het  beschikbaar  en  doorzoekbaar  maken  van  nieuwsuitzendingen  geen  makkelijke  klus  is,  blijkt  al  snel  wanneer  alle  journaals  nader  bekeken  worden.  Door  de  jaren  heen  zijn  de  journaals  op  verschillende  manieren  opgeslagen,  waardoor  de  gesproken  tekst  soms  bijvoorbeeld  afwezig  is.  Daarnaast  blijken  niet  alle  beelden  van  eenzelfde  kwaliteit  te  zijn:  om  een  goede  beeldkwaliteit  te  garanderen  zou  derhalve  een  handmaCge  selecCe  nodig  zijn.  Vooral  wegens  dit  laatste  punt  wordt  daarom  besloten  om  met  een  basis  te  starten  van  3  jaar  (2011-­‐2013),  waar  in  ieder  geval  sprake  is  van  een  goede  beeldkwaliteit.  

à  In  eerste  instanCe  werd  door  Mul  bedacht  dat  bezoekers  de  installaCe  samen,  via  verschillende  schermen,  zouden  bedienen.  Dit  idee  is  uiteindelijk  versimpeld  op  basis  van  budgetoverwegingen:  bezoekers  kunnen  de  installaCe  wel  samen  bedienen,  maar  dan  via  één  scherm.    

à  Hoe  kan  de  output  het  beste  aan  de  bezoeker  getoond  worden?  Tijdens  het  ontwerpproces  zijn  verschillende  vormen  aan  bod  gekomen.  Uiteindelijk  is  besloten  drie  losse  schermen  te  plaatsen  die  bezoekers  omringen  terwijl  de  installaCe  bediend  wordt.  Daarbij  is  ook  de  snelheid  waarop  woorden  en  beelden  aangeboden  worden,  teruggeschroefd  om  meer  rust  te  creëren.  Het  team  is  zelf  erg  nieuwsgierig  naar  de  uitwerking  hiervan.  

à  Als  laatste  was  een  belangrijke  rol  weggelegd  voor  de  bezoeker,  die  zelf  ook  content  (bijvoorbeeld  door  een  beoordeling)  toe  zou  kunnen  voegen  aan  de  installaCe  of  waarvan  de  gekozen  combinaCes  vastgelegd  zouden  worden.  Dit  is  tevens  voor  het  eerste  experiment  versimpeld:  bezoekers  kunnen  nu  door  de  content  navigeren.        

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  17  

Wat  begon  met  enkel  een  installaCe  is  uiteindelijk  uitgegroeid  tot  een  volwaardige  tentoonstelling.  Na  het  enthousiasme  van  de  Unit  Museum  (afdeling  tentoonstellingen)  en  de  al  geplande  educaCeve  samenwerking  met  CoolpoliCcs  omtrent  nieuwsverslaggeving,  wordt  besloten  om  de  Blauwe  Zaal  te  gebruiken  voor  de  tentoonstelling.  Annemarie  Nycolaas,  specialist  museale  presentaCes  van  Beeld  en  Geluid,  benoemt  dat  elke  tentoonstelling  wordt  ontworpen  vanuit  een  kernconcept:  Mediabepaling  en  Wereldbeeld.  Vanuit  deze  gedachte  ontstaat  het  concept  voor  de  uiteindelijke  tentoonstelling:  Voorbij  het  Nieuws.  Een  tentoonstelling  die  over  ‘beeldvorming’  gaat  en  de  bezoeker  laat  afvragen:  ‘Klopt  mijn  beeldvorming?  Hoe  werkt  dat  proces?’  (Nycolaas,  2014).  De  installaCe,  die  nog  steeds  als  Ander  Nieuws  wordt  aangeduid,  vormt  het  startpunt  van  het  concept.  Er  wordt  besloten  een  aantal  persoonlijke  verhalen  van  mensen  te  presenteren  die  in  2011-­‐2013  in  het  nieuws  zijn  geweest  en  waarbij  duidelijk  te  zien  is  welke  impact  media  op  hun  verhaal  hadden.  Daarnaast  worden  ook  verhalen  van  NOS  verslaggevers  zelf  toegevoegd,  waarmee  het  cirkeltje  volgens  Nycolaas  rond  is.  “Je  ziet  eerst  de  installaCe  van  Geert  en  daarna  zoom  je  in  op,  en  daarna  moet  je  nog  een  kwartslag  draaien  en  zie  je  de  makers.  In  ruimtelijke  vorm  zie  je  dus  dat  verhaal”  (idem).  

 Tijdens  dit  ontwerpproces  wordt  de  samenwerking  opgezocht  met  ontwerper  Chris  Koolmees  om  het  concept  verder  aan  te  scherpen.  Koolmees  legt  uit:  “Ik  zat  te  denken,  [..]  wat  betekent  die  installaCe.  Voor  mij,  als  bezoeker.  [..]  Dus  ik  dacht,  dit  gaat  over  beeldvorming.  [..]  Ik  zie  dan  een  anonieme  hoeveelheid  aan  beelden,  en  hoe  kan  ik  dat  doorbreken  door  daar  iets  anders  tegenover  te  plaatsen..het  tegenovergestelde  is  dat”  (Koolmees,  2014).  Hoewel  Koolmees  graag  meer  acCe  voor  de  bezoeker  had  willen  ontwerpen,  zeggen  beiden  als  duidelijk  doel  te  hebben  dat  de  tentoonstelling  bezoekers  aan  het  denken  zet.  Over  het  nieuws,  over  hoe  aspecten  in  beeld  worden  gebracht,  hoe  ‘ruw’  media  soms  zijn  maar  vooral:  wat  het  voor  de  bezoeker  zelf  betekent  en  hoe  hij  daarop  reageert.    

   

DE  UITEINDELIJKE  TENTOONSTELLING:  VOORBIJ  HET  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  18  

SFEERIMPRESSIE  CONCEPT  TENTOONSTELLING  ANDER  NIEUWS  EN  VOORBIJ  HET  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  19  

BRON:  CONCEPTPLAN  CHRIS  KOOLMEES  

   

CONCEPT  INSTALLATIE:  GEERT  MUL  &  BEELD  EN  GELUID  CONCEPT  TENTOONSTELLING:  BEELD  EN  GELUID  &  CHRIS  KOOLMEES  

   

SFEERIMPRESSIE  TENTOONSTELLING  (DEFINITIEVE  UITWERKING)  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  20  

FOTO’S:  PAUL  RIDDERHOF    

   

AANNAMES  RONDOM  ANDER  NIEUWS   SPECIFIEKE  BRON   TOETSING   THEMA  

Bezoekers  worden  in  staat  gesteld  op  een  intuï2eve  en  aantrekkelijke  manier  verbanden  te  leggen  tussen  journaals  uit  de  periode  2011-­‐2013.  

Fonds  21  aanvraag:  Ander  Nieuws  -­‐  een  mulCmediale  verhalenvertelmachine.  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

Bezoekers  zien  hoe  onderwerpen  in  het  nieuws  van  de  ene  periode  zich  verhouden  tot  nieuwsonderwerpen  uit  andere  periodes.  

Interviews  (Geert  Mul,  BrigiYe  Jansen,  Johan  Oomen).  

KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Interface,  leren    

Bezoekers  denken  na  over  hoe  het  nieuws  tot  stand  komt  (bewustwording  ‘maak’-­‐proces).  

Interviews  (BrigiYe  Jansen,  Annemarie  Nycolaas,  Chris  Koolmees,  Johan  Oomen,  Geert  Mul).  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Leren,  narraCviteit    

Bezoekers  zijn  zich  niet  bewust  van  alle  acCviteiten  die  nodig  zijn  om  het  archief  aan  de  bezoekers  te  kunnen  laten  zien.    

Interviews  (BrigiYe  Jansen,  Johan  Oomen).  

KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.   Ervaring,  leren  

Door  alleen  woorden  te  gebruiken  is  de  semanCsche  analyse  tussen  de  nieuwsonderwerpen  duidelijker.  

Interviews  (Geert  Mul).    

KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.    

Interface,  leren    

De  bezoekerservaring  zal  heel  erg  wisselend  zijn.   Interviews  (Chris  Koolmees,  Geert  Mul).  

KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

Er  wordt  veel  van  bezoekers  verwacht  om  zelf  verbanden  te  kunnen  leggen  tussen  de  woorden  en  beelden  die  ze  in  de  installaCe  zien  en  de  daadwerkelijke  inhoud  van  de  tentoonstelling.  

Interviews  (Chris  Koolmees).  

KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

ParCcipaCe,  ervaring,  leren  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  HOUDING  TOV  INSTALLATIE  ANDER  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  21  

AANNAMES  RONDOM  ANDER  NIEUWS   SPECIFIEKE  BRON   TOETSING   THEMA  

Het  werken  met  beelden  zonder  tussenkomst  van  een  toetsenbord  s2muleert  het  denken  en  redeneren  in  beeld.  Dit  leidt  tot  andere  redenaCes  en  kennis  dan  het  denken  en  redeneren  in  taal.  

Fonds  21  aanvraag:  Ander  Nieuws  -­‐  een  mulCmediale  verhalenvertelmachine.  

Niet  gemeten,  omdat  dit  buiten  huidig  onderzoek  scope  ligt.  

Leren  

De  installaCe  Ander  Nieuws  trekt  de  aandacht  in  zijn  vorm,  bijvoorbeeld  door  alle  gekke  woorden.  

Interviews  (Annemarie  Nycolaas).  

KwalitaCef  /  kwanCtaCef:  gedrag  +  route  observeren.  

Design  &  ambiance  

Bezoekers  leveren  feedback:  zowel  expliciet  (door  mechanisme  als  ‘thumbs  up’  en  ‘thumbs  down’)  en  ook  impliciet  door  de  paden  die  ze  volgen  (opslaan  van  gebruik  bezoekers).  

Fonds  21  aanvraag:  Ander  Nieuws  -­‐  een  mulCmediale  verhalenvertelmachine.  

FuncConaliteit  in  gehele  vorm  niet  aanwezig,  dus  niet  gemeten.  Wel  geobserveerd  hoe  bezoekers  installaCe  gebruiken.  

ParCcipaCe  

Hoop  dat  bezoekers  2jd  nemen  om  uitleg  te  bekijken  en  installaCe  te  begrijpen.  

Interviews  (BrigiYe  Jansen,  Johan  Oomen,  Annemarie  Nycolaas,  Chris  Koolmees).  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek  +  observaCe.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

Het  level  van  intensiteit  zal  erg  verschillen  per  bezoeker,  a}ankelijk  van  zijn  of  haar  intenCes.  

Interviews  (Geert  Mul,  BrigiYe  Jansen).  

KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

ParCcipaCe,  ervaring    

Door  schermen  ruimtelijk  op  te  stellen  (in  plaats  van  aan  elkaar)  zorg  je  dat  bezoeker  ‘midden’  in  de  dialoog  terecht  komt.    

Interviews  (Chris  Koolmees,  Geert  Mul).  

KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring,  parCcipaCe  

Door  schermen  van  installaCe  van  twee  kanten  te  belichten  benaderen  bezoekers  installaCe  van  meerdere  perspec2even.  

Interviews  (Chris  Koolmees).   KwanCtaCef:  observaCe  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring,  parCcipaCe  

De  ruimtelijke  opstelling  maakt  dat  bezoekers  snel  afgeleid  worden  door  de  kleinere  schermen.  

Interviews  (Annemerie  Nycolaas).  

KwanCtaCef:  observaCe.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  GERDAG  TOV  INSTALLATIE  ANDER  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  22  

AANNAMES  RONDOM  VOORBIJ  HET  NIEUWS   SPECIFIEKE  BRON   TOETSING   THEMA  

Bezoekers  komen  voor  een  leuk  dagje  uit  (gebaseerd  op  doelstelling  Beeld  en  Geluid).  

Interviews  (BrigiYe  Jansen,  Johan  Oomen).  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

Comfort:  ondanks  veel  beeld  en  geluid,  verwachCng  dat  vormgeving  wel  visueel  pre=g  en  sterk  overkomt.  

Interviews  (Annemarie  Nycolaas).  

KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

Bezoekers  zien  waar  Beeld  en  Geluid  over  gaat:  wat  is  beeld,  wat  betekent  het  en  waarom  verzamelen  wij  beeld?  

Interviews  (Annemarie  Nycolaas).  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Leren  

Bewustwording  maak-­‐proces  van  nieuws.   Interviews  (BrigiYe  Jansen,  Johan  Oomen,  Annemarie  Nycolaas,  Chris  Koolmees).  

KwanCtaCef:  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Leren  

De  persoonlijke  verhalen  van  zowel  de  ’slachtoffers’  als  makers  spreken  aan.  

Interviews  (Annemarie  Nycolaas,  Chris  Koolmees).  

KwanCtaCef:  observaCes  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

NarraCviteit,  ervaring  

Customer  journey:  bezoekers  loopt  eerst  naar  de  installaCe,  vervolgens  naar  de  verhalen.    

Interviews  (Annemarie  Nycolaas).  

KwalitaCef  /  kwanCtaCef:  gedrag  +  route  observeren.  

Design,  ambiance  

Indien  bezoekers  niet  echt  interesse  hee\  in  onderwerp,  verwachCng  dat  zaal  snel  verlaten  wordt.  

Interviews  (Annemarie  Nycolaas  en  Chris  Koolmees).  

KwanCtaCef:  observeren  +  enquête  na  afloop  bezoek.  KwalitaCef:  interviews  met  bezoekers.  

Ervaring  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  TENTOONSTELLING  ALGEMEEN  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  23  

Bezoekersonderzoek:    algemene  resultaten  

4  

De  getoonde  resultaten  in  de  volgende  pagina’s  zijn  a~omsCg  vanuit  verschillende  bronnen,  die  verzameld  zijn  in  de  periode  november  2014  –  januari  2015.  Dat  betekent  dat  de  manier  waarop  de  data  is  verzameld  en  het  aantal  respondenten  per  keer  kunnen  verschillen.  Bijgaand  een  opsomming  van  de  gebruikte  methodes  en  de  verzamelde  aantallen.  In  de  bijlage  zijn  de  achtergrondvariabelen  te  vinden.    

1.  KwanCtaCef  onderzoek:  enquête  onder  bezoekers,  na  afloop  van  tentoonstelling.  In  totaal  hee\  het  onderzoeksteam  77  respondenten  kunnen  ondervragen.  

2.  KwanCtaCef  onderzoek:  observaCes  per  onderdeel  van  de  tentoonstelling.  In  totaal  zijn  4  verschillende  onderdelen  onderzocht:  de  installaCe  Ander  Nieuws,  het  begin  van  de  tentoonstelling,  persoonlijke  verhalen  van  mensen  die  in  de  periode  2011-­‐2013  in  het  nieuws  zijn  geweest  en  de  verhalen  van  de  nieuwsmakers.  In  totaal  zijn  439  observaCes  verzameld,  zo’n  50  per  onderdeel.  

3.  KwalitaCef  onderzoek:  observaCes  route  van  bezoekers.  Er  zijn  random  30  verschillende  bezoekers  geselecteerd  en  gevolgd.    

4.  KwalitaCef  onderzoek:  single  diepte-­‐interviews  met  bezoekers  die  zich  via  de  nieuwsbrief  van  Beeld  en  Geluid  hebben  aangemeld.  In  totaal  zijn  7  respondenten  ondervraagd,  waarvan  2  mannen  en  5  vrouwen.    

 

In  deze  presentaCe  zal  eerst  ingegaan  worden  op  de  tentoonstelling  in  het  algemeen,  om  daarna  de  specifieke  onderdelen  te  bespreken  (met  de  nadruk  op  de  installaCe  Ander  Nieuws).      In  principe  geldt  de  regel  voor  kwanOtaOef  onderzoek:  resultaten  bij  n  <  50  dienen  als  indicaOef  gelezen  te  worden.  Indien  uitspraken  worden  gedaan  over  subgroepen,  wordt  de  subgroep  als  uitgangspunt  genomen  (dus  100%).  Daarover  wordt  opnieuw  het  percentage  berekend.  Voorbeeld:  70%  kijkt  naar  de  video’s,  waarvan  30%  intensief.  De  30%  gaat  dan  over  de  eerder  genoemde  70%  en  niet  over  de  totale  groep.  

LEESWIJZER  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  25  

n  =  7  

IDENTITEIT  MUSEUM:  GAAT  OVER  TELEVISIE,  IS  INTERACTIEF  EN  BRENGT  NOSTALGIE  

“Alles  wat  met  de  media  te  maken  hee\.  Alles  met  televisie,  film,  giganCsche  media-­‐archief  wat  ze  hier  hebben.  Heel  leuk  dat  het  voor  kinderen  heel  aanraakbaar  is  gemaakt,  en  niet  alleen  maar  ‘dit  is  een  televisie  en  zo  werkt  het’,  maar  dat  je  zelf  een  keer  mag  testen  hoe  je  het  nieuws  moet  presenteren.  Zelf  kan  zien  hoe  je  onderdeel  kan  zijn.  [..]  Maar  dat  zijn  eigenlijk  dingen  die  ik  al  weet.  Dus  ja..wel  een  reden  waarom  ik  dan  dus  niet  ernaartoe  ga.”  –  Vrouw,  27  jaar  

“In  theaterland  zou  ik  het  denk  ik  vergelijken  met  het  TheaterinsCtuut  zoals  dat  er  vroeger  was,  omdat  het  ook  een  museum  is  maar  tegelijkerCjd  hét  archief  van  theater.  Dit  is  dan  hét  archief  van  beeldende  media  en  televisie.”  –  Vrouw,  27  jaar  

“Nederlandse  televisiegeschiedenis  wordt  op  een  hele  leuke  manier  gebracht.  En  het..kijkje  in  de  wereld  van  televisie  vind  ik  heel  erg  spannend  voor  kinderen  ook  alCjd,  hoewel  het  niet  precies  zo  is  zoals  het  er  aan  toe  gaat.  Kinderen  krijgen  er  dan  toch  een  soort  van  inzicht  in.  [..]  Ja,  dus  een  kindermuseum.  Of  nostalgisch.  Ik  ga  alCjd  filmpjes  van  vroeger  bekijken.  Kijken  wat  er  in  de  schaYen  van  het  Nederlandse  televisiearchief  zit.  Ik  zou  er  niet  zo  heel  snel  met  een  groep  volwassenen  naartoe  gaan.”  –  Vrouw,  28  jaar  

“Ik  verwacht  beelden  te  zien,  van  nu,  van  10  jaar  geleden,  van  40  jaar  geleden,  dat  soort  dingen.  Daar  waar  het  echt  voor  is  in  mijn  beleving.”  –  Man,  55+  

“Dat  het  heel  uitgebreid  is,  heel  veel  te  zien  is.  Wat  me  wel  bij  is  gebleven  dat  bepaalde  dingen  niet  werkten,  digitale  fragmenten  die  heel  lang  duurden  om  te  laden.  [..]  Je  verwacht  dat  je  oude  dingen  tegenkomt  uit  mijn  jeugd,  Fabeltjeskrant,  Oude  Floris.”  –  Man,  46  jaar  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  26  

7%  

14%  

21%  

8%  

25%  

3%  

16%  

40%  

70%  

68%  

47%  

44%  

12%  

53%  

34%  

12%  

9%  

34%  

20%  

30%  

23%  

14%  

4%  

3%  

10%  

7%  

40%  

8%  

5%  

0%  

0%  

1%  

5%  

16%  

0%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

mijn  kennis  te  vergroten  

iets  nieuws  te  beleven  

me  te  ontspannen  

mijzelf  te  prikkelen  

samen  te  zijn  met  vrienden  /  familie  

onder  de  mensen  te  zijn  

mijn  interesse  in  het  onderwerp  

Helemaal  mee  eens   Mee  eens   Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens   Oneens   Helemaal  mee  oneens  

Stelling:  Ik  ga  naar  Beeld  en  Geluid  om..      

n  =  77  

NAAR  BEELD  EN  GELUID  OM  TE  ONTSPANNEN  (88%)  EN  IETS  NIEUWS  TE  BELEVEN  (84%)  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  27  

n  =  77  

BEZOEKERS  KOMEN  NIET  VOOR  ‘VOORBIJ  HET  NIEUWS’,  MAAR  ZIJN  WEL  TEVREDEN  

Gefascineerd:    27%    

Tevreden:    39%    

Verveeld:    19%    

1  

 Uit  de  resultaten  blijkt  verder  dat:    1.  21%    al  eerder  bij  Beeld  en  Geluid  is  geweest,  waarvan  1  respondent  al  bij  deze  

tentoonstelling.    2.  92%  niet  specifiek  voor  deze  tentoonstelling  naar  Beeld  en  Geluid  is  gekomen.    3.  6  van  de  10  bezoekers  het  bezoek  kort  van  tevoren  hebben  gepland.      

2   3  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  28  

n  =  77  

Een  aantal  respondenten  vindt  de  tentoonstelling  ‘chaoCsch’  en  ‘druk’,  anderen  vinden  juist  dat  het  overzichtelijk  is  en  de  ruimte  heel  mooi  en  pre�g  oogt.  Het  woord  ‘interessant’,  vooral  in  combinaCe  met  leerzaam  en  informaCef,  wordt  vaak  aangehaald.  Een  aantal  respondenten  gee\  echter  ook  aan  het  onderwerp  wel  interessant  te  vinden,  maar  de  uitwerking  ervan  saai  en  niet  interacCef.      

In  het  algemeen  wordt  de  tentoonstelling  vaker  met  posiCeve  dan  negaCeve  woorden  uitgelegd.    Duidelijk  is  dat  het  onderwerp  van  de  tentoonstelling  ‘nieuws’  is.    

TENTOONSTELLING:  OVER  NIEUWS,  INTERESSANT  MAAR  OOK  SAAI  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  29  

n  =  77  

MEER  DAN  DE  HELFT  VAN  BEZOEKERS  VINDT  ‘VOORBIJ  HET  NIEUWS’  MOEITE  WAARD    

8%  

53%  

27%  

10%  

1%  

0%  

20%  

40%  

60%  

Helemaal  mee  eens  

Mee  eens  

Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens  

Oneens  

Helemaal  mee  oneens  

In  hoeverre  bent  u  het  eens  met  onderstaande  stelling:  Mijn  bezoek  aan  ‘Voorbij  het  Nieuws’  was  de  Ojd  en  moeite  waard.  

 

Ruim  60%  van  de  bezoekers  vindt  Voorbij  het  Nieuws  de  Cjd  en  moeite  waard.  Iets  meer  dan  een  kwart  is  neutraal.  Uit  de  kwalitaCeve  gesprekken  (n  =  7)  komt  naar  voren  dat  respondenten  het  onderwerp  interessant  vinden,  maar  niet  enkel  voor  deze  tentoonstelling  naar  het  museum  zouden  komen.  Meer  is  de  experience  de  hoofdreden  voor  een  museumbezoek  om  daarna  langs  de  wisseltentoonstelling  te  lopen.  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  30  

1   2   3   4   5   6   7   8   9   10  

0%   10%   20%   30%   40%   50%   60%   70%   80%   90%   100%  

Gegeven  cijfer  

CriOcasters    

Passief  tevredenen    

Promotors    

n  =  77  

BEZOEKERS  ZIJN  TEVREDEN  MAAR  ZOUDEN  NIET  PER  SE  AANRADEN  

..zou  de  tentoonstelling  

Voorbij  het  Nieuws  aanraden  aan  anderen.*    

8%  

*gebaseerd  op  de  Net  Promotor  Score  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  31  

8%   53%   29%   10%  

0%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

Heel  erg  tevreden   Tevreden   Niet  tevreden,  niet  ontevreden   Ontevreden   Heel  erg  ontevreden  

3%   25%   42%   25%  

5%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  Veel  meer   Enigszins  meer     Als  verwacht   Enigszins  minder     Veel  minder  

n  =  77  

TENTOONSTELLING  IS  VOOR  60%  EDUCATIEF  EN  VOLDOET  IN  70%  AAN  DE  VERWACHTINGEN  

In  hoeverre  voldoet  deze  tentoonstelling  aan  uw  verwachOngen?    

In  hoeverre  bent  u  tevreden  over  de  educaOeve  waarde  van  deze  tentoonstelling?    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  32  

n  =  30  

ROUTE:  HOOFDZAKELIJK  LANGS  WAND,    BIJNA  2  OP  10  BEZOEKT  INSTALLATIE  

47%  

43%  

33%  

36%   43%  

33%  

27%  

10%  

17%  

17%  

Let  op!  Resultaten  zijn  indicaOef.  

Gemiddelde  Cjd  binnen:  6  minuten  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  33  

n  =  7  

ONTWERP:  MOOI  DESIGN,  REGIEWAND  TRIGGERT,  WEL  HEEL  VEEL  PRIKKELS  

“Fijn  dat  je  niet  in  een  bepaalde  lijn  hoe\  te  lopen!”    –  Vrouw,  55+  

“Ik  viel  er  middenin,  ik  kan  hem  niet  stopzeYen  en  opnieuw  beginnen.  Dat  vind  ik  irritant.  Als  je  het  echt  goed  wilt  kijken,  wil  je  het  hele  item  volgen.”    –  Vrouw,  32  jaar  

“Is  helemaal  leeg  hier  joh,  zonde!”  Vrouw,  27  jaar    

“Ziet  er  mooi  uit!  [...]  Er  staat  heel  veel  tekst  (eerder:  en  zoveel  schermen).  […]  En  je..na  drie  van  die  dingen  ben  je  verzadigd,  en  dan  hoor  je  ondertussen  ook  dat  weer,  en  daar  word  je  ook  door  getriggerd.  Lichtelijk  hysterisch  ofzo  is  deze  wand.  Want  je  wilt  ook  weer  (wijst  naar  Ojdlijn),  oh  ja  dat  is  toen,  en  dat  is  toen…O\ewel:  je  wilt  alles  meemaken.”  –  Vrouw,  27  jaar.  

“En  toen  zag  ik  deze  [geluidkap],  oh  die  is  vet!  Ik  ga  hier  staan!  Vind  ik  echt  heel  leuk  dit.  Is  echt  veel  beter  dan  die  telefoonhorendingen.  [..]  Ik  vind,  dit  is  een  mooier  geluid  ook.  Als  je  hier  met  z’n  drieën  voor  staat,  is  er  alCjd  wel  een  iemand  die  het  niet  meekrijgt,  en  hier  kan  je  er  omheen  staan  enzo.”    –  Vrouw,  32  jaar  

“Ik  wilde  meteen  doorlopen,  want  je  wordt  getriggerd  door  die  schermen  en  lichten  en  ik  dacht  hey  wacht,  ik  wil  eigenlijk  ook  even  iets  lezen,  maar  ik  moest  er  wel  echt  naar  zoeken.”  –  Vrouw,  28  jaar  

“Er  staat  ook  niet  waar  je  moet  beginnen.  Als  het  niet  uitmaakt,  dan  vind  ik  het  fijn,  maar  als  er  wel  een  soort  van  volgorde  is,  is  het  wel  fijn  dat  je  gestuurd  wordt.”    –  Vrouw,  32  jaar    

“Als  je  hier  staat,  dan  denk  ik  ‘jeetje,  heel  veel  prikkels!’  Heel  veel  bewegend  beeld  en  geluid!”    –  Man,  46  jaar    Wordt  wisselend  op  deze  veelheid  gereageerd.  Voor  sommigen  een  kwesCe  van  wennen,  anderen  vinden  het  fantasCsch.  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  34  

Bezoekersonderzoek:  Resultaten  per  onderdeel  

5  

Ander  Nieuws:  de  installaCe  

5.1  

Gefascineerd:    13%    

Tevreden:    25%    

Verveeld:    10%    

n  =  77  

INSTALLATIE:  VOORAL  VEEL  ONDUIDELIJKHEID    

Uit  de  associaCes  die  bezoekers  opschrijven  wordt  duidelijk  dat  men  de  installaCe  onduidelijk  vindt.  Een  kwart  is  tevreden  over  de  installaCe,    gevolgd  door  13%  fascinaCe.  Echter  moet  opgemerkt  worden  dat  bijna  20%  de  installaCe  niet  gezien  hee\,  en  14%  de  installaCe  wel  gezien  hee\,  maar  er  niks  mee  gedaan  hee\.  

De  kwalitaCeve  interviews  bevesCgen  de  verwarring  bij  de  installaCe.  Eén  respondent  met  een  journalisCeke  onderzoek  achtergrond  was  erg  geïnteresseerd  in  de  installaCe  en  begreep  deze  ook,  de  overige  respondenten  konden  de  content  niet  goed  plaatsen.  Twee  respondenten  gaven  duidelijk  aan  dat  zij  het  erg  akelig  vonden  om  ‘midden  in  de  dialoog’  te  staan.  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  37  

Gemiddelde  Cjd:  2m  19s  

Uit  de  observaCes  is  op  te  maken  dat:  à  88%  de  ‘ruimte’  binnenloopt.  à  74%  naar  videoschermen  kijkt,  waarvan  31%  intensief.  à  65%  gaat  ook  daadwerkelijk  het  scherm  bedienen,  waarvan  59%  slechts  kort  bedient  en  41%  

dit  intensief  doet.  à  20%  het  interview  van  Geert  Mul  en  Johan  Oomen  beluistert.  7  bezoekers  (41%  van  de  

mensen  die  luisteren)  doen  dit  langer  dan  een  paar  seconden.    à  56%  belee\  deze  installaCe  samen  met  zijn  of  haar  medebezoeker.  à  48%  toont  een  duidelijke  interesse,  en  29%  duidelijke  verwarring.  à  Ingescha:e  emoCe  (door  onderzoekers):  FascinaCe  (30%)  en  Verveeld  (28%).  

OBSERVATIES:  INTERESSE  IS  ER,  MAAR  ONBEGRIP  MAAKT  ONGEDULDIG  

n  =  86  

à  Van  de  bezoekers  die  de  installaCe  bezoeken,  loopt  bijna  iedereen  de  ruimte  in  (88%),  naar  het  bedieningsscherm  toe.  Opvallend  is  dat  niet  iedereen  de  beeldschermen  bekijkt  wanneer  ze  bij  de  installaCe  zijn.  Wellicht  hebben  bezoekers  deze  schermen  al  eerder  bekeken,  vanaf  een  afstand.    

à  Dat  de  installaCe  tot  acCe  aanzet,  is  af  te  leiden  uit  het  feit  dat  tweederde  van  de  bezoekers  het  scherm  gaat  bedienen.  Het  merendeel  van  deze  bezoekers  (bijna  60%)  stopt  hier  echter  al  snel  mee,  de  rest  (41%)  blij\  vrij  intensief  doorgaan.  Uit  de  open  antwoorden  en  kwalitaCeve  interviews  (n  =  7)  blijkt  het  snel  stoppen  te  maken  te  hebben  met  het  niet  begrijpen  van  de  installaCe.  

à  Het  interview  wordt  slechts  door  8%  écht  beluisterd.    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  38  

n  =  66  

4%  

96%  Ja   Nee  

Bent  u  bekend  met  Geert  Mul?  

44%  

3%  

14%  

39%  

0%   5%   10%   15%   20%   25%   30%   35%   40%   45%   50%  

Kan  ik  niet  beoordelen  

Nee  

Misschien  

Ja  

GEERT  MUL  ONBEKEND,  MAAR  IDEE  VAN  SAMENWERKING  LIJKT  WEL  TE  PASSEN  

Vindt  u  een  dergelijke  samenwerking  tussen  Beeld  en  Geluid  en  mediakunstenaar  Geert  Mul,  passen  bij  het  museum?    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  39  

n  =  72  

18%   58%   21%   3%  0%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

Helemaal  mee  eens   Mee  eens   Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens   Oneens   Helemaal  mee  oneens  

INSTALLATIE  PAST  BIJ  BEELD  EN  GELUID  

In  hoeverre  bent  u  het  eens  met  onderstaande  stelling:  Een  installaOe  zoals  deze  past  bij  een  museum  als  Beeld  en  Geluid.    

à  Het  merendeel  van  de  bezoekers  vindt  een  dergelijke  installaCe  passen  bij  een  museum  als  Beeld  en  Geluid  (76%).  De  kwalitaCeve  gesprekken  bevesCgen  dit:  voor  hen  gaat  de  installaCe  om  beeldvorming.  Wel  vinden  bijna  alle  respondenten  de  installaCe  erg  onduidelijk  en  weten  ze  niet  precies  wat  de  bedoeling  van  de  installaCe  is.  Na  uitleg  van  het  concept  Cjdens  de  interviews  vinden  de  meeste  respondenten  dit  wel  interessant,  maar  hadden  ze  graag  meer  mogelijkheden  gehad  om  de  diepte  in  te  gaan.  Bijvoorbeeld  door  te  kunnen  zoeken  op  een  specifiek  onderwerp  en  daar  meer  informaCe  over  te  krijgen.    à  Een  enkele  respondent  maakte  Cjdens  het  interview  tevens  de  opmerking  het  een  interessante  gedachte  te  vinden  wanneer  de  persoonlijke  verhalen  om  de  zoveel  Cjd  zouden  veranderen,  zodat  er  elke  keer  een  ander  aanbod  zou  zijn  voor  bezoekers.    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  40  

n  =  72  

HELFT  VINDT  DAT  INSTALLATIE  ARCHIEFCOLLECTIE  VAN  BEELD  EN  GELUID  LAAT  ZIEN  

In  hoeverre  bent  u  het  eens  met  onderstaande  stelling:  De  installaOe  geeN  mij  meer  inzicht  in  de  archiefcollecOe  van  Beeld  en  Geluid.    

à  De  hel\  van  de  bezoekers  zegt  dat  de  installaCe  hen  meer  inzicht  gee\  in  de  archiefcollecCe  van  Beeld  en  Geluid.  Echter,  gezien  het  eerdere  statement  dat  veel  respondenten,  zowel  van  de  kwalitaCeve  als  kwanCtaCeve  steekproef,  de  installaCe  onduidelijk  vinden,  bestaat  het  vermoeden  dat  respondenten  deze  stelling  over  de  gehele  tentoonstelling  en  op  basis  van  persoonlijke  aannames  over  de  funcCe  van  het  museum  hebben  beantwoord.  Zo  kwam  uit  de  kwalitaCeve  gesprekken  naar  voren  dat  respondenten  vaak  wel  redelijk  op  de  hoogte  waren  van  de  enorme  collecCe  van  Beeld  en  Geluid,  maar  waren  zij  niet  tot  nauwelijks  in  staat  ook  op  een  betekenisvolle  manier  met  de  content  van  de  installaCe  om  te  gaan.    

10%   43%   30%   16%  

1%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

Helemaal  mee  eens   Mee  eens   Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens   Oneens   Helemaal  mee  oneens  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  41  

n  =  72  

6  OP  DE  10  VINDT  DAT  INSTALLATIE  MEER  INZICHT  IN  NIEUWSVORMING  GEEFT  

In  hoeverre  bent  u  het  eens  met  onderstaande  stelling:  De  installaOe  geeN  mij  meer  inzicht  in  de  keuzes  die  gemaakt  worden  omtrent  nieuwsverslaggeving,  en  hoe  dat  bijdraagt  aan  mijn  persoonlijke  beeldvorming  van  nieuwsonderwerpen.  

à  60%  van  de  bezoekers  gee\  aan  dat  zij  het  gevoel  hebben  meer  inzicht  te  hebben  gekregen  in  het  maak-­‐proces  van  nieuwsverslaggeving  en  hoe  dat  bijdraagt  aan  zijn  of  haar  persoonlijke  beeldvorming  van  nieuws.  Wederom  ontstaat  hier  het  vermoeden  dat  bij  deze  stelling  de  tentoonstelling  in  het  algemeen  is  meegenomen.  Dit  omdat  slechts  één  respondent  Cjdens  de  kwalitaCeve  gesprekken  duidelijk  deze  relaCe  benoemde  (zie  p.  45).  De  overige  gesprekken  geven  geen  tot  weinig  bewijs  voor  deze  stelling.    

8%   52%   32%   8%  

0%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

Helemaal  mee  eens   Mee  eens   Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens   Oneens   Helemaal  mee  oneens  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  42  

“Wat  verwacht  je  van  me?  (probeert  wat)  Ohja,  wat  een  ingenieus  ding  zeg!  [..]  Wel  mooi!  Ja,  ik  vind  het  wel  grappig.  (kijkt,  raakt  aan)  Ik  moet  denken  aan  een  sociogram.  Ja…een  sociogram.”  –  Man,  55+    

INSTALLATIE  TRIGGERT,  MAAR  BLIJFT  ERG  ONDUIDELIJK  

“Ik  sta  hier  nu  met  jou,  maar  anders  was  ik  hier  allang  weg  geweest.  Ik  begrijp  niet  wat  ik  hieraan  heb.  (later)  Ik  denk,  maak  je  zin  eens  af.  [..]  Het  is  wel  grappig  om  dit  te  zien  ‘dansen’,  dit  doet  me  ook  denken  aan  synoniemen.nl,  kun  je  ook  zien  welke  woorden  aan  elkaar  gelinkt  zijn.  Ik  ben  heel  associaCef,  ik  associeer  alCjd.  [..]  Maar  dit  doet  me  niks,  dit  ben  ik  meteen  weer  vergeten.”  –  Man,  55+  

“Nodigt  wel  uit  om  iets  te  kunnen  doen.  Vooral  zo’n  touchscreen,  hoe  werkt  het?  En  wat  gebeurt  er  eigenlijk?  Zou  ik  wel  willen  weten.”  –  Vrouw  32  jaar  

Uit  zowel  de  observaCes  als  de  kwalitaCeve  interviews  is  op  te  maken  dat  bezoekers  zoekende  zijn  naar  referenCepunten  om  betekenis  te  kunnen  halen  uit  de  installaCe.  Een  enkeling  merkt  op  dat  de  installaCe  ‘foute  woorden’  laat  zien  en  meldde  dit  aan  het  onderzoeksteam.  Quotes  uit  de  diepte-­‐interviews:      

“Ik  ben  wel  van  het  lezen,  niet  te  lang,  maar  zo’n  stukje  lees  ik  heel  graag.  En  ik  zag  dus  dat  dit  dus  inderdaad  een  experiment  is.  […]  Maar  ik  ben  dan  wel  benieuwd  of  dat  ze  hem  dan  ook  elke  keer  gaan  vernieuwen,  of  dat  er  elke  keer  nieuwsitems  komen  te  hangen.  Dat  staat  hier  wel,  er  zijn  heel  veel  items  uit  opgeslagen,  maar  je  ziet  er  maar  zes.  Dan  vraag  je  je  ook  af  of  ze  er  meer  op  gaan  doen,  of  gaan  vernieuwen.  […]  Al  had  ik  hem  wel  pas  op  het  einde  gezien,  zo  van,  oh  er  staat  hier  ook  iets.  Ik  ben  gelijk  op  de  wanden  gericht,  om  dat  te  lezen  en  toen  pas  had  ik  het  idee:  in  het  midden  staat  iets  wat  belangrijk  is.  […]  Maar  ik  wist  niet  wat  ik  hiermee  moest.  Naja,  ik  wil  alCjd  drukken  en  dat  het  dan  meteen  duidelijk  is.  En  als  ik  hierop  druk  dan  hoor  ik  ‘dicht,  dicht’  en  dan  komen  er  dingen  voorbij.  (kijkt)  Kan  ik  het  nu  ook  stopzeYen?”  –  Vrouw,  28  jaar  

n  =  7  Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  43  

“Wat  is  nou  de  installaCe?  Zijn  dat  die  rode  schermen?  Toen  zag  ik  dat  rode  kastje,  toen  dacht  ik,  oh  daar  moet  ik  naartoe.  [..]  Stond  in  omschrijving,  dus  toen  dacht  ik  nou  daar  moet  ik  heen.  […]  Nou  hier  worden  woorden  aan  elkaar  geknoopt,  naar  mijn  idee,  waarvan  de  computer  vindt  dat  die..euhm…ja  ik  heb  vroeger  ook  wel  eens  gewerkt  met  het  fenomeen  Aquabrowser,  legt  ook  verbanden  tussen  woorden  in  de  hoeveelheid  waarmee  ze  samen  gebruikt  worden  in  1  zin.  […]  Maar  ik  kan  er  niet  zoveel  zin  uit  halen,  dus  euhm,  ja  oke,  wat  heb  ik  hieraan,  wat  zegt  dit  mij?”    

“Nodigt  niet  uit  om  dit  te  doen.  Maar  nu  zie  ik  dat  er  van  alles  gebeurt  haha!  Je  mag  in  een  museum  niet  zomaar  alles  aanraken.  En  er  staat  ook:  hier  wordt  met  spraakherkenning  gezocht,  op  de  schermen  ziet  u  welke  verbanden  de  computer  legt.  Dus  ik  denk  oh  er  gebeurt  al  iets,  ik  hoef  niks  te  doen.”  

Waar  de  installa2e  staat  en  wat  hij  doet:  

Wat  de  installa2e  doet:  

Over  interac2e:  

n  =  1  

INSIGHT  VROUW  55+:  AANRAKEN?  WAT  GEBEURT  ER?  WEL  NIEUWSGIERIG!  

“Als  ik  me  heel  erg  concentreer  dan  denk  ik,  oh  ja  prachCg,  houten..wat  was  het?  Grappige  woorden  en  dan  een  nieuwe  zin  krijgt  die  totaal  zinloos  is.  En  dat  zou  nog  wel  eens  leuk  kunnen  zijn  als  het  in  een  sClle  ruimte  is,  dat  je  dan  ineens  hele  gekke  zinnen  kunt  maken.  […]  Ik  probeer  eigenlijk  ook  een  verband  te  leggen.  En  als  dat  er  niet  is,  vind  ik  dat  heel  grappig.  Ja…euhm…….  Ja,  het  is  grappig,  maar  ik  weet  eigenlijk  niet  zo  goed  wat  er  bij  mij  gebeurt.”  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  44  

“Hij  kijkt  hoe  vaak  een  woord  is  voorgekomen  in  het  nieuws  en  hoe  belangrijker,  hoe  groter  het  woord  en  de  bubbel  erom  heen  is.  En  de  associaCes  die  met  dat  woord  gemaakt  wordt.  [..]  Grappig  omdat  je  ziet  hoe  iets  geframed  wordt  en  welke  verbanden  er  zijn  tussen  woorden  en  nieuwsberichten.”  

INSIGHT  VROUW  27  JAAR:  JOURNALISTIEKE  ONDERZOEKSACHTERGROND  

“Ook  leuk  om  te  zien  hoe  het  over  de  Cjd  verandert.  [..]  Hier  kan  je  echt  eeuwen  mee  spelen  volgens  mij.  Heb  natuurlijk  journalisCek  gedaan,  heb  hier  jarenlang  colleges  over  gehad.  Over  welk  specifiek  woord  wat  triggert  en  hoe  dingen  geframed  worden  en  hoe  agendase�ng  werkt,  vond  ik  alCjd  super  interessant  om  hoe  het  dan  bij  verkiezingen  werkt  hoe  een  parCj  dan  naar  voren  komt  ofzo.”  

“Wel  leuk  dat  het  interacCef  is,  kunt  dan  zelf  spelen  en  ontdekken  hoe  het  werkt.  Vraag  me  wel  af  of  ik  juist  door  mijn  achtergrond  iets…meer  affiniteit  ermee  heb.  […]  Maar  ik  vraag  me  wel  of  je  dat  als  kind  ofzo,  of  je  dat..ja  dan  vind  je  het  gewoon  leuk  dat  hij  geluid  maakt,  maar  snap  je  het  idee  erachter  dan?”  

Wat  de  installa2e  doet:  

Herkent  als  één  van  de  weinigen  de  2jdlijn:  

Vraagt  zich  hardop  af:  zien  andere  doelgroepen  dit  ook?  

n  =  1  Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  45  

Voorbij  het  Nieuws:  overige  onderdelen  

5.2  

Uit  de  observaCes  is  op  te  maken  dat:  à  82%  van  links  binnenkomt.  à  43%  meteen  doorloopt,  41%  heen  en  weer  in  de  ruimte  loopt,  en  17%  niet  meteen  doorloopt  

maar  even  sClstaat  bij  één  onderdeel.  à  54%  bekijkt  de  regiewand  bekijkt,  waarvan  31%  aandachCg.  à  33%  de  informaCetekst  leest,  waarvan  50%  aandachCg.  à  41%  duidelijke  interesse  toont,  en  bijna  niemand  verwarring  (6%)  (ingeschat  door  onderzoeker).  à  43%  dit  onderdeel  vooral  alleen  ervaart.    à  Meest  genoemde  emoCes  (enquête,  n  =  77):  FascinaCe  (30%),  Tevreden  (29%).  

n  =  54  

BEGIN  FASCINEERT  BEZOEKERS  VOORAL  

Gemiddelde  Cjd:  1m  10s  

à  De  meeste  bezoekers  lopen  de  tentoonstelling  in  zonder  de  informaCetekst  te  lezen.  Slechts  een  derde  van  de  bezoekers  doet  dit.    

à  4  op  de  10  bezoekers  tonen  een  dusdanige  duidelijke  interesse  dat  deze  zichtbaar  is  voor  de  betreffende  onderzoeker.    

à  De  ingeschaYe  emoCe  ligt  in  lijn  met  deze  interesse:  de  meeste  bezoekers  lijken  op  dit  punt  gefascineerd  te  zijn  door  wat  te  zien.  Zoals  een  vrouw  Cjdens  de  diepte-­‐interviews  zegt:  “Je  wordt  getriggerd  door  de  schermen!”  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  47  

Uit  de  observaCes  is  op  te  maken  dat:    à  De  video’s  door  89%  wordt  bekeken,  waarvan  35%  dit  aandachCg  doet.  à  51%  de  tekst  leest,  waarvan  36%  dit  intensief  doet.    à  35%  via  de  hoorn  luistert.  à  Een  derde  duidelijke  interesse  toont,  zichtbaar  voor  de  onderzoeker.  à  Bezoekers  deze  verhalen  vooral  alleen  bekijken  (59%).  à  Eén  bezoeker  zocht  extra  informaCe  op  via  de  telefoon  en  maakte  tevens  een  foto.  à  Twee  bezoekers  op  de  startknop  drukten  van  de  video.  à  Meest  genoemde  emoCes  (enquête,  n  =  77):  FascinaCe  (35%),  Tevreden  (29%),  en  Verveeld  (16%).  

n  =  237  

PERSOONLIJKE  VERHALEN:  ZEER  DIVERS  ERVAREN  à  De  video’s  worden  door  vrijwel  alle  bezoekers  bekeken,  hoewel  35%  dit  ook  daadwerkelijk  aandachCg  doet.  à  Velen  bekijken  de  video’s  vrij  passief:  alleen  en  enkel  de  grotere  schermen.  35%  pakt  de  hoorn  op  om  ook  andere  

video’s  te  beluisteren.  à  Uit  de  kwalitaCeve  interviews  komt  naar  voren  dat  het  ontwerp  zeer  aanspreekt.  De  meeste  respondenten  hebben  

ook  vrij  snel  door  hoe  de  persoonlijke  verhalen  zijn  opgebouwd.  Wel  geven  een  aantal  aan  dat  ze  het  systeem  snel  doorhebben  en  daardoor  minder  geneigd  zijn  alle  verhalen  te  lezen.  

à  Uit  de  rouCng  observaCes  (n  =  30)  blijkt  dat  de  verhalen  van  Coen  van  Veenendaal  en  Tofik  Dibi  het  meest  bezocht  worden.  

Gemiddelde  Cjd:  1m  59s  (per  verhaal)  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  48  

Uit  de  observaCes  is  op  te  maken  dat:    à  61%  kort  luistert,  39%  aandachCg.  à  Wederom  het  merendeel  alleen  luistert/kijkt  (58%).  à  Meest  genoemde  emoCes  (enquête,  n  =  77):  FascinaCe  (22%),  Tevreden  (22%),  en  

Verveeld  (15%).  à  1  respondent  luistert  niet  via  hoorn.  à  Meeste  data  van  Rob  Trip  (27%),  gevolgd  door  Dominique  van  der  Heyde  (26%),  dan  

Marcel  Gelauff  (24%)  en  als  laatste  Tanja  Braun  (19%).  

n  =  62  

VERHALEN  VAN  NIEUWSMAKERS  

à  Ook  hier  blijkt  dat  het  merendeel  van  de  bezoekers  deze  acCviteit  alleen  onderneemt,  waarvan  39%  met  aandacht  de  video  bekijkt  en  beluistert.    

à  Uit  de  observaCes  van  de  routes  blijkt  dat  het  merendeel  Dominique  van  der  Heyde  en  Marcel  Gelauff  bezoekt.  Hierbij  moet  opgemerkt  worden  dat  beide  heren  onder  één  onderdeel  vallen  en  dus  niet  gezegd  kan  worden  of  de  één  meer  bezoekers  hee\  dan  de  ander.  De  verhalen  van  Tanja  Braun  en  Rob  Trip  worden  het  minst  bezocht  in  de  gehele  tentoonstelling  (n  =  30).    

à  Opmerking  van  bezoeker:  “Daar  hebben  wij  geen  idee  van  he,  wat  er  allemaal  bij  komt  kijken!”  

Gemiddelde  Cjd:  1m  39s  (per  verhaal)  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  49  

n  =  72  

7  OP  DE  10  BEZOEKERS  VINDT  DAT  NIEUWSVERHALEN  TOEGEVOEGDE  WAARDE  HEBBEN  

In  hoeverre  bent  u  het  eens  met  onderstaande  stelling:  De  persoonlijke  nieuwsverhalen  en  de  verhalen  van  de  makers  rondom  de  installaOe  maken  de  tentoonstelling  interessanter.  

Bijna  7  op  de  10  respondenten  vinden  dat  de  zes  persoonlijke  nieuwsverhalen  en  de  verhalen  van  de  makers  de  tentoonstelling  interessanter  maken.  Uit  de  kwalitaCeve  interviews  blijkt  dat  deze  verhalen  meer  context  geven  aan  de  installaCe.  Daar  zit  tevens  een  ‘gevaar’:  uit  diezelfde  gesprekken  komt  naar  voren  dat  bezoekers  verwachten  dat  zij  dergelijke  verhalen  ook  uit  de  installaCes  kunnen  halen.    

21%   48%   30%   6%  

0%  

0%   20%   40%   60%   80%   100%  

Helemaal  mee  eens   Mee  eens   Niet  mee  eens,  niet  mee  oneens   Oneens   Helemaal  mee  oneens  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  50  

Matching:  aannames  omtrent  de  publieksbeleving  

6  

AANNAMES  RONDOM  ANDER  NIEUWS   CONCLUSIE   TOELICHTING  

Bezoekers  worden  in  staat  gesteld  op  een  intuï2eve  en  aantrekkelijke  manier  verbanden  te  leggen  tussen  journaals  uit  de  periode  2011-­‐2013.  

ONTKRACHT   Bijna  tweederde  van  installaCe-­‐bezoekers  bedient  scherm.  Is  echter  onduidelijk  hoe  precies  te  interacteren  en  wat  content  betekent  (zie  p.  37,  43-­‐45).  

Bezoekers  zien  hoe  onderwerpen  in  het  nieuws  van  de  ene  periode  zich  verhouden  tot  nieuwsonderwerpen  uit  andere  periodes.  

ONTKRACHT   Meeste  bezoekers  zien  Cjdlijn  niet  (zie  p.  37-­‐38,  43-­‐45).  

Bezoekers  denken  na  over  hoe  het  nieuws  tot  stand  komt  (bewustwording  ‘maak’-­‐proces).  

BEVESTIGD   Bezoekers  zien  een  duidelijke  relaCe  tussen  uitkomsten  nieuws  en  totstandkoming  ervan  (zie  p.  29,  37).  

Bezoekers  zijn  zich  niet  bewust  van  alle  acCviteiten  die  nodig  zijn  om  het  archief  aan  de  bezoeker  te  kunnen  laten  zien.    

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Meeste  bezoekers  hebben  in  ieder  geval  niet  door  wat  het  experiment  dan  precies  is  (zie  p.  37-­‐38,  43-­‐45).  

Door  alleen  woorden  te  gebruiken  is  de  semanCsche  analyse  tussen  de  nieuwsonderwerpen  duidelijker.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Uit  de  kwalitaCeve  gesprekken  kan  opgemaakt  worden  dat  meer  context  de  bezoeker  kan  helpen  in  het  interpretaCeproces,  maar  dit  is  niet  getest  (zie  p.  43-­‐44).  

De  bezoekerservaring  zal  heel  erg  wisselend  zijn.   BEVESTIGD   Bezoekers  met  meer  interesse  in  onderzoek  en  journalisCek/nieuws  hebben  meer  affiniteit  met  onderwerp  en  installaCe  dan  andere  bezoekers  (n  =  7).  Uit  de  kwanCtaCeve  data  komt  naar  voren  dat  de  emoCes  fascinaCe  en  verveeld  vaak  tegenover  elkaar  staan  (zie  p.  37-­‐38,  43-­‐45).  

Er  wordt  veel  van  bezoekers  verwacht  om  zelf  verbanden  te  kunnen  leggen  tussen  de  woorden  en  beelden  die  ze  in  de  installaCe  zien  en  de  daadwerkelijke  inhoud  van  de  tentoonstelling.  

BEVESTIGD   Bezoekers  geven  aan  moeite  te  hebben  met  interpreteren  van  woorden.  Zij  benaderen  installaCe  op  een  verhalende  manier,  maar  zien  veel  abstracte  beelden  en  teksten  voorbij  komen  (zie  p.  37-­‐38,  43-­‐45).  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  HOUDING  TOV  INSTALLATIE  ANDER  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  52  

AANNAMES  RONDOM  ANDER  NIEUWS   CONCLUSIE   TOELICHTING  

Het  werken  met  beelden  zonder  tussenkomst  van  een  toetsenbord  s2muleert  het  denken  en  redeneren  in  beeld.  Dit  leidt  tot  andere  redenaCes  en  kennis  dan  het  denken  en  redeneren  in  taal.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Niet  gemeten,  omdat  dit  buiten  huidig  onderzoek  scope  ligt.  

De  installaCe  Ander  Nieuws  trekt  de  aandacht  in  zijn  vorm,  bijvoorbeeld  door  alle  gekke  woorden.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

20%  loopt  naar  installaCe  (n  =  30).  Maar  als  bezoekers  binnen  staan,  gaat  65%  de  installaCe  bedienen  (zie  p.  33,  38).  

Bezoekers  leveren  feedback:  zowel  expliciet  (door  mechanisme  als  ‘thumbs  up’  en  ‘thumbs  down’)  en  ook  impliciet  door  de  paden  die  ze  volgen  (opslaan  van  gebruik  bezoekers).  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT    

FuncConaliteit  in  gehele  vorm  niet  aanwezig,  dus  niet  gemeten.  Wel  geobserveerd  hoe  bezoekers  installaCe  gebruiken.  Hieruit  blijkt  dat  het  merendeel  de  installaCe  gaat  bedienen.  Gemiddeld  staat  men  2,2  minuut  bij  de  installaCe  (Cjd  van  bediening  niet  gemeten)  (zie  p.  38).    

Hoop  dat  bezoekers  2jd  nemen  om  uitleg  te  bekijken  en  installaCe  te  begrijpen.  

ONTKRACHT   20%  bekijkt  interview  van  Johan  Oomen  en  Geert  Mul,  waarvan  41%  langer  dan  een  paar  seconden  (zie  p.  38).  

Het  level  van  intensiteit  zal  erg  verschillen  per  bezoeker,  a}ankelijk  van  zijn  of  haar  intenCes.  

BEVESTIGD   Uit  het  onderzoek  blijkt  dat  de  meeste    bezoekers  het  lasCg  vinden  om  betekenisvol  met  de  installaCe  de  interacteren.  Het  lijkt  er  echter  wel  op  dat  bezoekers  die  meer  kennis  hebben  over  het  onderwerp,  gemakkelijker  met  de  installaCe  kunnen  omgaan  (zie  p.  37,  43-­‐45).  

Door  schermen  ruimtelijk  op  te  stellen  (in  plaats  van  aan  elkaar)  zorg  je  dat  bezoeker  ‘midden’  in  de  dialoog  terecht  komt.    

ONTKRACHT   Bezoeker  ziet  concept  van  ‘dialoog’  niet.  Tevens  geven  een  aantal  bezoekers  aan  dat  zij  op  deze  plek  te  veel  prikkels  ervaren  (zie  p  43-­‐45).  

Door  schermen  van  installaCe  van  twee  kanten  te  belichten  benaderen  bezoekers  installaCe  van  meerdere  perspec2even.  

BEVESTIGD   Bezoekers  zien  schermen  terwijl  zij  langs  de  persoonlijke  verhalenwand  lopen.  Wel  is  aanwezigheid  bedieningsscherm  niet  alCjd  duidelijk  (zie  p.  33,  43-­‐45).  

De  ruimtelijke  opstelling  maakt  dat  bezoekers  snel  afgeleid  worden  door  de  kleinere  schermen.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Sommige  bezoekers  willen  installaCe  liever  op  zich  zelf  ervaren,  anderen  zien  verhalen  juist  als  aanvulling  (zie  p.  43-­‐45).  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  GERDAG  TOV  INSTALLATIE  ANDER  NIEUWS  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  53  

AANNAMES  RONDOM  VOORBIJ  HET  NIEUWS   CONCLUSIE   TOELICHTING  

Bezoekers  komen  voor  een  leuk  dagje  uit  (gebaseerd  op  doelstelling  Beeld  en  Geluid).  

BEVESTIGD   Tijdens  de  diepte-­‐interviews  wordt  bevesCgd  dat  men  vooral  naar  het  museum  komt  om  met  de  familie  iets  te  beleven  (zie  p.  26-­‐27).  

Comfort:  ondanks  veel  beeld  en  geluid,  verwachCng  dat  vormgeving  wel  visueel  pre=g  en  sterk  overkomt.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Geen  eenduidig  conclusie.  Een  aantal  respondenten  vinden  de  ruimte  veel  te  druk,  anderen  vinden  het  juist  zeer  pre�g  (zie  p.  29,  34).  

Bezoekers  zien  waar  Beeld  en  Geluid  over  gaat:  wat  is  beeld,  wat  betekent  het  en  waarom  verzamelen  wij  beeld?  

BEVESTIGD   Zowel  de  gesprekken  (n  =  7)  als  de  enquête  (n  =  77)  bevesCgen  deze  aanname.  Men  ziet  deze  aanname  vooral  in  de  context  van  de  geschiedenis  van  televisie  (nostalgie)  (zie  p.  26,  29,  40-­‐41).  

Bewustwording  maak-­‐proces  van  nieuws.   BEVESTIGD   Uit  de  enquêtes  komt  duidelijk  naar  voren  dat  bezoekers  dit  inzicht  meenemen  (zie  p.  29,  41-­‐42).  

De  persoonlijke  verhalen  van  zowel  de  ’slachtoffers’  als  makers  spreken  aan.  

NOCH  BEVESTIGD,  NOCH  ONTKRACHT  

Bezoekers  zijn  gefascineerd  over  verhalen,  maar  bezoeken  niet  alle  verhalen  en  zijn  gemiddeld  6  minuten  in  de  zaal  (zie  p.  33,  50).  

Customer  journey:  bezoeker  loopt  eerst  naar  de  installaCe,  vervolgens  naar  de  verhalen.    

ONTKRACHT   Bezoeker  loopt  doorgaans  eerst  de  verhalenwand  af  (zie  p.  33).  

Indien  bezoekers  niet  echt  interesse  hee\  in  onderwerp,  verwachCng  dat  zaal  snel  verlaten  wordt.  

BEVESTIGD   Content  wordt  sneller  toe  geëigend  als  men  reeds  bekend  is  met  het  onderwerp  (zie  p.  37,  43-­‐45).  

AANNAMES  OVER  DE  PUBLIEKSBELEVING:  TENTOONSTELLING  ALGEMEEN  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2  -­‐  54  

Bijlage:  achtergronddocumentaCe  

1%  

12%  

27%  

17%  20%  

23%  

0%  

10%  

20%  

30%  

12-­‐17  jaar   18-­‐24  jaar   25-­‐34  jaar   35-­‐44  jaar   45-­‐55  jaar   55+  jaar  

52%  man  44%  vrouw  

3%  

34%  

64%  

Vmbo   mbo,  havo,  vwo   hbo,  wo  

Opleiding:  bijna  2/3e  is  hbo/wo-­‐er  

35%  

13%  

21%  14%   17%  

0%  

10%  

20%  

30%  

40%  

<  1  x  per  jaar   1  x  per  jaar   1  x  per  half  jaar  

2  x  per  half  jaar  

Vaker  

Top  3  museumbezoek:  1.  Kunst  (43%)  2.  Geschiedenis  (34%)  3.  Bedrijf,  wetenschap  en  

techniek  (27%)  

n  =  77  

Bijna  evenveel  vrouwen  als  mannen  zijn  bevraagd.*    Bezoek  wordt  veelal  met  de  partner  en  in  tweetallen  bezocht  (beide  52%),  gevolgd  door  viertallen  (18%)  

ACHTERGRONDVARIABLEN  STEEKPROEF  ENQUETE  LeeNijd:  vooral  25-­‐34  jaar  en  55+  

Museumbezoek:  vooral  <  1  x  per  jaar  

*een  klein  aantal  hee\  het  geslacht  niet  ingevuld.  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2    

ACHTERGRONDVARIABLEN  DIEPTE-­‐INTERVIEWS  (n  =  7)  

GESLACHT  

LEEFTIJDCATEGORIE  

OPLEIDING   FREQUENTIE  MUSEUMBEZOEK   TYPE  MUSEUM  

Man   45  –  55  jaar   HBO   1  –  2  keer  per  jaar   Kunst  

Man   55+   WO   1  –  2  keer  per  jaar   Kunst  /  Geschiedenis  /    Bedrijf,  wetenschap  en  techniek  

Vrouw   55+   WO   1  x  per  kwartaal   Kunst  

Vrouw   25  –  34  jaar     HBO   1  –  2  keer  per  jaar   Kunst  

Vrouw   25  –  34  jaar     WO   1  –  2  keer  per  jaar   Kunst  

Vrouw   25  –  34  jaar     WO   1  x  per  kwartaal   Kunst  /  Bedrijf,  wetenschap  en  techniek  

Vrouw   25  –  34  jaar     WO   1  x  per  kwartaal   Geschiedenis  /  Kunst  

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2    

Deze  rapportage  omvat  alle  resultaten  die  van  belang  zijn  om  aannames  van  Beeld  en  Geluid  met  betrekking  tot  de  bezoekerservaring  te  kunnen  onderzoeken,  toetsen  en  rapporteren.  Tijdens  het  onderzoeksproces  is  echter  meer  data  verzameld.  Te  denken  valt  hierbij  aan  alle  interviews  die  gehouden  zijn  met  de  verschillende  betrokken  parCjen  Cjdens  het  ontwerpproces,  die  ook  over  de  inhoud  van  de  installaCe,  het  proces  zelf  of  dieper  op  het  concept  van  Voorbij  het  Nieuws  gaan.  Ook  Cjdens  de  diepte-­‐interviews  met  bezoekers  zijn  onderwerpen  aangesneden  die  niet  per  se  relevant  zijn  voor  deze  rapportage,  maar  wel  nodig  waren  om  de  antwoorden  van  respondenten  beter  te  kunnen  interpreteren  (zoals  moCvaCes  om  naar  bepaalde  musea  te  gaan).  Indien  wenselijk,  is  deze  data  is  op  aanvraag  beschikbaar.    

Designing Experiencescapes: Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid /  30  maart  2015  /  versie  2    

OVERIGE  DOCUMENTATIE