Resultaten imago-onderzoek Bibliotheken en archieven - Steven Wellens

Memori - expertisecentrum

Thomas More

RESULTATEN IMAGO-ONDERZOEK BIBLIOTHEKEN EN ARCHIEVEN

Presentatie Focus 2 februari 20151

• Zicht krijgen op (vermeende) meningen,

associaties over bibliotheken en archieven

bij Vlaamse bevolking

• En zo VVBAD inspiratie geven om aan

gewenst imago te werken

DOELEN

2Presentatie Focus 2 februari 2015

• Kwantitatief en kwalitatief gedeelte

• Enquête

− ‘vrije uitloop’: geen vooraf afgebakende steekproef, populatie is

hele Vlaamse bevolking

− Doel: snel en kostenvriendelijk veel respondenten bereiken

− Keuze voor online-enquête

− Juni-juli 2014: 925 respondenten

• 6 focusgroepen

− 4 met jongeren (3 middelbaar; 1 hoger onderwijs)

− 2 varia (studenten bibopleiding; leden cultuurraad)

− Oktober-november 2014

METHODOLOGIE


RESULTATEN ENQUÊTE


PROFIEL RESPONDENTEN


22%

20%

17%

21%

20%

30 jaar of jonger

31-40 jaar

41-50 jaar

51-60 jaar

ouder dan 60jaar



70%

64%61%

58%

35%30%

36%39%

42%

65%

30 jaar of jonger 31-40 jaar 41-50 jaar 51-60 jaar ouder dan 60 jaar

Leeftijd x geslacht

vrouwelijk mannelijk



16%

32%

2%

22%

22%

6%

Woonplaats

Vlaams Brabant

Antwerpen

Limburg

West-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen



24%

9%13%

30% 30%

76%

91%87%

70% 70%


Opleidingsgraad x leeftijd

kortgeschoold hogeropgeleid

FREQUENTIE BEZOEK BIB OF ARCHIEF


12%

22%

16%

51%52%

27%

6%

16%

geen enkele keer tussen 1 en 5 keer tussen 6 en 10 keer meer dan 10 keer

Frequentie bibliotheek- en archiefbezoek in 2013

bibliotheekbezoek in 2013 (n=905) archiefbezoek in 2013 (n=904)



12%

52%

38%

33%

51%

16%

bibliotheekbezoekers archiefbezoekers

bibliotheek- en archiefbezoek

niet-bezoekers matige bezoekers frequente bezoekers



18%

47%

35%

9%

35%

56%


Bibliotheekbezoek x opleidingsgraad




63%

27%

11%

49%

34%

18%


Archiefbezoek x opleidingsgraad


TYPOLOGIE BIBLIOTHEEK OF ARCHIEF


60%

6%

12%

21%

1%

openbare bibliotheken

erfgoedbibliotheken

bibliotheken van hogescholen ofuniversiteiten

archieven

andere

IMAGO VAN DE BIBLIOTHEEK


1

1.5

2

2.5

3

3.5

4zinvol

veilig

een plaats van rust

behulpzaam

toegankelijk

een plaats voor…

professioneel

gastvrij

aantrekkelijk

communicatiefeigentijds

actief

jong

vernieuwend

verrassend

een plaats voor…

ingewikkeld

grijs, grauw, saai

duur

overbodig



1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00




36%

32%

29%

12%

7%

54%

51%

56%

55%

34%

32%

22%

25%

10%

12%

12%

4%

8%

7%

9%

16%

13%

24%

43%

50%

58%

52%

66%

58%

56%

64%

43%

38%

35%

9%

15%

12%

14%

19%

23%

28%

30%

31%

47%

54%

61%

Ik vind het niet hygiënisch / niet aangenaam om boeken te…

Ik weet eigenlijk niet echt wat de bib allemaal doet of…

Ik vind alle info op het internet, ik heb de bib niet nodig.…

Er werken te weinig jonge mensen in bibliotheken. (n=511)

Het leren werken met e-readers, i-pads en tablets is een taak…

De bib moet beter communiceren over wat ze ‘in de …

Het keuzeaanbod aan boeken, CD's, DVD's...is voor mij…

De bibliotheek is een goede plaats om te studeren. (n=507)

De medewerkers van de bibliotheek zijn gemotiveerd en…

Bibliotheken moeten ook e-boeken aanbieden. (n=556)

De bib moet ook tentoonstellingen, workshops, lezingen, …

De meeste bibliotheekbezoekers die ik ken, zijn positief over…

Op bibliotheken mag niet bespaard worden. (n=572)

Bibliotheken zijn belangrijke bewaarplaatsen van ons…

Bibliotheken bieden mensen die geen boeken kunnen kopen…

helemaal niet akkoord niet akkoord akkoord helemaal akkoord



1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00


• Open antwoordmogelijkheid: 141 respondenten

• Globale uitspraken

• “Bibliotheek is verlengstuk van mijn geest en leven…”

• Over de verwachte service

• Over het gewenste aanbod

• Over de gewenste inrichting

• Over de bib als toegangspoort, gids, wegwijzer

• Over de sociale rol van de bib

• Goede voorbeelden

BIBLIOTHEEK 21STE EEUW



IMAGO VAN HET ARCHIEF

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00zinvol

plaats voor ontdekking

behulpzaam

veilig

professioneel

een plaats van rust

toegankelijk

verrassend

actief

eigentijds

communicatief

vernieuwend

mysterieus

ingewikkeld

jong

verborgen

gesloten

rommelig

duur

overbodig



1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

40 jaar of jonger 41-50 jaar 51-60 jaar ouder dan 60 jaar



31%

35%

13%

61%

54%

38%

11%

16%

14%

14%

11%

7%

7%

40%

68%

53%

61%

58%

48%

58%

60%

37%

40%

26%

21%

8%

18%

26%

23%

26%

40%

39%

40%

60%

59%

74%

79%

Ik vind veel documenten en inventarissen op het…

Ik weet eigenlijk niet echt wat een archief allemaal…

Het archief is een goede plaats om te studeren. (n=112)

Een archief moet beter communiceren wat ze ‘in de …

Er komen te weinig jonge mensen in archieven. (n=116)

Het “leren opzoeken in documenten” werken met …

Een archief moet ook tentoonstellingen, workshops,…

Ik vind het spannend om oude documenten in handen…

De medewerkers van het archief zijn gemotiveerd en…

De meeste archiefgebruikers die ik ken, zijn positief…

Op archieven mag niet bespaard worden. (n=136)

Archieven moeten ook digitale informatie aanbieden.…

Archieven bieden mensen informatie die elders niet te…

Archieven zijn belangrijke bewaarplaatsen van ons…

helemaal niet akkoord niet akkoord akkoord helemaal akkoord



1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50


• Open antwoordmogelijkheid: 40 respondenten

• Digitaal bewaren en ontsluiten

• Communicatie

• Over de relevantie van het archief

• Over de verwachte service

• Over de verwachte omgeving

• Over archief als ontdekkingsplaats

ARCHIEF 21STE EEUW


RESULTATEN FOCUSGROEPEN JONGEREN


• Stilte, rust

• Saai

• Boeken en tijdschriften, kranten

• Lezen

• Informatie

• Schoolopdrachten

• Goed, want anders moet je tijdschriften kopen, nu kan je

kopiëren

• Uitlenen

• Boete (een enkeling)

SPONTANE ASSOCIATIES


• Frequentie:

− vroeger beduidend meer

− nu tijdsgebrek

− nu andere interesses

• Redenen voor bezoek:

− Fictie, strips, kranten

− Vakantie

− studeren

BIBLIOTHEEKBEZOEK


• Concurrent is online-internet

− Tegelijk niet zaligmakend

− Want… iedereen leest liever boeken op papier!

• Uitstraling gebouw en inrichting bepalend

− Varieert blijkbaar sterk van bib tot bib

IS BIB VAN DEZE TIJD?


• DNA van bib is ‘delen’

• Wat bib doet gelijkt op airb&b, uber, carpooling, cohousing, ervaringen delen op sociale media…

• delen’ is hip, bib is hipster > kans om jongeren te verleiden…

• Bib is al jaaaaaren voorloper maar beseft het niet…

IS BIB VAN DEZE TIJD?


• The idea is simple: Bring a book, take a book!

The guests, students (graduate and undergraduate) and

professors, brought a special book, and wrote on it why it's

so special. They got tags with the name of their books, and

placed it on a stand. Another guest who liked this book

looked for its owner, got to know him/her better and shared

books and experiences. This serves the mission of GSS,

which is enhancing communication and interaction among

graduate students.

BOOK SWAPPING, MET BIB ALS SPIL


• Maatschappelijk belangrijke rol:

− alle mensen kans bieden om te lezen

− Laagdrempelige kansen tot community

• Niet op besparen! Unaniem!

• Activiteiten zoals tentoonstellingen, events,

lezingen, signeersessies, workshops, …

− Bevorderen communityvorming = taak voor bib

wegens laagdrempeligheid

IS BIB NODIG?


• Ja, evolutie volgen

• Paradox: tegelijk leest zelf bijna niemand op

e-reader… en is dat niet direct van plan

• Toch ziet men opportuniteiten

− Bv. rol in bestrijden illegaal downloaden

MOET BIB INZETTEN OP E-BOEKEN?


• Niet zoals we ze nu kennen…

− Meer digitaal

− Blijft papieren boek?

• Tegelijk taak blijven vervullen:

− gratis uitlenen (e-book en papier)

− Community, verbindende, sociale, wegwijzende rol

BESTAAT BIB NOG OVER 20 JAAR?


• Neen! (Nog) niet (altijd) voor ons…

− “Er is geen aanbod voor onze leeftijd, bibliotheken

zijn niet echt voor ons bedoeld.”

− “Niet altijd welkom…”

• Te weinig jonge werknemers, of

personeelsleden die jongeren begrijpen…

IS BIB ER VOOR ALLE LEEFTIJDEN?


• Ja, in bib zelf

• “Ze zouden nieuwe boeken veel beter moeten promoten. Nu zijn er alleen ‘keiveel’ rekken met een plakkaatje erboven: fictie en non-fictie... Ja hallo, begin daar maar eens aan.”

• “In de rekken zie je alleen de ruggen van de boeken. Niet echt inspirerend om eens te snuisteren.”

• Duidelijk opportuniteiten in ‘teasende’ werking in bib, om ontdekking te stimuleren…

MOET BIB BETER COMMUNICEREN?


• Communicatie naar buiten:

− Facebook voor potentiële gebruiker en huidige

gebruiker :

• maarrrr, moet relevant zijn, what’s in it for me?

• Laagdrempelig, goed voor promotie, sneeuwbaleffect

− Voor huidige gebruiker: bibliotheekapp > snel en

handig




41Stuurgroep VVBAD 16/12/2014

• Hygiëneaspect (meesten hadden van onderzoek gehoord!) is geen drempel

IS DE BIB VUIL…?


• Aanbod: nieuw, niche, games

• Efficiëntie: overzichtelijker, wervender,

openingsuren

• !! Omgeving, design > een coole plek die dna van

bib respecteert, dus geen luidruchtig café, maar ook

niet asociaal, comfortabele chillruimte, waar je wel

een praatje kan slaan, een koffie kan drinken, een

activiteit kan plaatsvinden, enz.

• Varia > FB als communicatiemiddel voor jongeren

TIPS OM BIB AANTREKKELIJKER TE MAKENVOOR JONGEREN


• stoffig,

• kasten,

• oud,

• eng,

• kelder,

• rare verhalen,

• leuk om te ontdekken,

IMAGO ARCHIEVEN


CONCLUSIES


» het maatschappelijke belang van bibliotheken en archieven staat buiten kijf

… althans voor deze steekproef…

BELANGRIJKSTE CONCLUSIE


• Hun rol moet uiteraard evolueren: bibliotheken en

archieven moeten de vinger aan de pols houden

van de digitalisering en daarin een uitmuntend

aanbod uitbouwen, en moeten daarbij blijvend

aandacht hebben voor heden én verleden.

• Ruimte voor verbetering is er ook, met name in de

werking naar jongeren. De bib is nog niet (overal)

een plek voor hen.

ANDERE CONCLUSIES


• Bibliotheken en archieven moeten zichzelf blijven

heruitvinden als plekken van ontmoeting en

ontdekking, zoals iemand het verwoordde:

» “de bibliotheek als maïzena voor een sterker

sociaal weefsel, nu alle kerken leeg zijn…”

• En tot slot deze boodschap voor Facebook, Airbenb,

enz. volgens onze jongeren uit het onderzoek:

» “de bibliotheek was eerst…!!”

ANDERE CONCLUSIES


UITSMIJTER: BIB ALS CREATIEF

LABORATORIUM…


BIB ALS CREATIEF LABORATORIUM…

50

BIB ALS CREATIEF LABORATORIUM…


Resultaten imago-onderzoek Bibliotheken en archieven - Steven Wellens

Government & Nonprofit

Transcript of Resultaten imago-onderzoek Bibliotheken en archieven - Steven Wellens