Reportage flitsen Fotograferen van grote groepen · fotografen gebruiken het ook bij digitale...

25
2013-11-10 1 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden Reportage flitsen en Fotograferen van grote groepen Presentatie voor FC Rapenland November 2013 Door Jos van der Hijden met dank aan: Wikipedea, (Versie 1.0, opmerkingen en correcties zijn welkom)

Transcript of Reportage flitsen Fotograferen van grote groepen · fotografen gebruiken het ook bij digitale...

2013-11-10 1 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Reportage flitsen

en

Fotograferen van grote groepen

Presentatie voor FC Rapenland

November 2013

Door

Jos van der Hijden

met dank aan:

Wikipedea,

(Versie 1.0, opmerkingen en correcties zijn welkom)

2013-11-10 2 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Kenmerken van reportage

● Vooruit plannen is beperkt mogelijk● Wisselende omstandigheden● Fotograaf flexibel en snel● Heb alle benodigdheden bij je, in handige draagtas● Zoomlenzen● Back-up, materiaal en/of fotograaf

2013-11-10 3 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Reportage flitser (ook: opsteekflitser)

● (krachtige) flits● Snel herladen● Extra (reserve) batterijen of powerpack● Makkelijk, flexibel en snel in te stellen● Gewenste lichtkleur● Kop neigbaar om tegen plafond te flitsen● Kop draaibaar om tegen plafond te flitsen in portret stand● Bestuurbaar vanuit de camera● Draadloos besturend of bestuurbaar (master of slave)

2013-11-10 4 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Hoe werkt de flitser

● Een electrische ontlading in een flitsbuis gevuld met xenongas wekt licht op, dat wordt geprojecteert op het fotografische onderwerp

● De electrische energie komt uit een grote electrolitische condensator

● Zie voorbeeld: mijn eerste (zelfgebouwde) flitser

2013-11-10 5 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Lichtkracht: Richtgetal en Wattseconde

Het licht van de flitser wordt gelevert in een hele korte tijd.Deze lichtpuls duurt 1/500 tot 1/40000 seconde

De hoeveelheid licht die een flitser levert wordt uitgedrukt in Wattseconde (vooral bij studioflitsers)of met het richtgetal

● Een hoog richtgetal betekent veel licht.● Met het richtgetal kun je uitrekenen hoe je de camera moet instellen● Het richtgetal geld bij een bepaalde iso waarde (meestal 100 ISO)

Het richtgetal = diafragma x afstandb.v.:RG= 44 = F4 x 11meter (bij ISO100)dan is het richtgetal 56 =5.6 x 11meter @ 200 ISOBij een grotere belichtingshoek, zakt het richtgetal (daarom geeft de

fabrikant het vaak op bij kleine hoek!)

2013-11-10 6 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Wat doet de flitser

● Hij zorgt voor de gewenste hoeveelheid licht● Met de gewenste kleurtemperatuur● Op de gewenste manier verdeeld over het onderwerp (egaal verdeeld,

of juist niet, zacht of hard ● Op het juiste moment (de synchronisatie)● Met de gewenste tijdsduur (heel kort of juist iets langer)● Na de flits vertelt ie of ie denkt dat het genoeg licht was (eventueel in

overleg met de camera)● Eventueel doet hij vooraf voorspellingen (b.v. Hoe ver het onderwerp

verwijderd mag zijn om toch nog de gewenste verlichting te hebben

N.B.: Om goede flitsfoto's te maken is het belangrijk om te weten wat de flitser doet en hoe u kan zorgen dat dat overeenkomt met uw wensen.

2013-11-10 7 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Kunstjes van de flitser:

● Lichthoeveelheid, handmatig of automatisch geregeld● X-sync, ● High Speed Synchronization (HSS), ● 1ste of 2de gordijn synchronisatie● Variabele flits hoek, mee-zoemen van de flitskop● Model licht● Communicatie met de camera, draad of draadloos● Communicatie met andere flitsers, draad of draadloos

2013-11-10 8 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Diverse belichting-modes van de flitser (1)

Handmatige licht dosering (“manual”). De fotograaf stelt de hoeveelheid licht in:

100% of 50 % of 25% Power: 1/1 ½ ¼ ….......1/32

Auto flits (ook wel: Thyristor flash) ● De flitser gebruikt een eigen sensor om het licht dat terug komt te

meten. Dit systeem werd vroeger succesvol gebruikt. Sommige fotografen gebruiken het ook bij digitale fotografie. Het teruggekaatste licht wordt gemeten tijdens het nemen van de foto en als de hoeveelheid licht genoeg is wordt de lichtstroom door de flitser afgekapt. Luxe moderne flitsers hebben vaak ook deze mode beschikbaar.

● Fotograaf of de camera vertelt aan de flitser welk diafragma (en welke ISO waarde) wordt gebruikt

● De flitser laat dan zien hoeveel meter je kunt flitsen met die instelling

2013-11-10 9 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Diverse belichting-modes van de flitser (2)

Door De Lens (DDL of engels TTL) Analoog en 1ste generatie DigitaalHierbij wordt de lichtreflectie van het filmvlak (of sensor) gemeten en bij

genoeg licht wordt de flits afgekapt. Dit werkte altijd uitstekend bij film, maar ging helemaal mis bij digitaal. Daarom kwam de 2de generatie met een voorflits (pre-flash) Dit is “programmed TTL”. Hierbij wordt het licht van van een voorflits

gemeten en uit de resultaten wordt berekend hoe de camera moet worden ingesteld voor de “echte flits”

Fabrikanten hebben hun eigen naam voor dit systeem:

Programmed TTL (2de generatie digitaal)Nikon D-TTL, i-TTLCanon E-TTLPentax P-TTLMinolta ADI

2013-11-10 10 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Flitssynchronisatietijd (x-sync)

De meeste spiegelreflexcameras regelen de belichtingstijd met een mechanische spleetsluiter: twee gordijntjes, vroeger van rubberdoek tegenwoordig van metalen lamellen

Een gordijntje voor de sensor schuift opzij waardoor er licht bij kan.Als de sensor genoeg licht heeft ontvangen is er een tweede gordijntje

dat voor de sensor schuift (poppetje gezien → kastje dicht!)Bij snelle belichtingstijden, begint het tweede gordijn al te sluiten als het

1ste gordijn nog niet helemaal open is. De sensor wordt dan belicht door een spleet die over de sensor schuift. Bij sneller tijden wordt de spleet steeds kleiner

Als je dan zou flitsen, met een kort durende flits, wordt alleen maar een deel van de sensor belicht.

De flitssynchronisatietijd is de belichtingstijd waarbij nog net het hele beeld vrij is. Voor de meeste camera's is deze tijd 1/60 – 1/300 sec

2013-11-10 11 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Spleetsluiter (focal plane shutter)

Ja ja

2013-11-10 12 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

High Speed Sync (HSS)

● Als je snellere belichtingstijden wil toepassen dan de x-synchronisatie tijd dan bieden duurdere reportageflitsers HSS.

● Bij HSS levert de flitser niet één, krachtige, korte lichtpuls (die dus de sensor alleen ter plaatse van de spleet belicht), maar een hele serie kleine pulsjes (50000 per seconde) die dus steeds stukjes van de sensor belichten terwijl de spleet over de sensor beweegt.

● Bij snelle belichtingstijden gaat wel veel van het flitslicht verloren, als de camera een flitssynctijd heeft van 1/200sec en je gebruikt HSS met 1/2000 sec, dan valt slechts 10% van het flitslicht op de sensor en 90% valt op het gordijn en is verloren.......

● Hierdoor help HSS dus nix om de verhouding omgevingslicht / flitslicht meer te verkleinen dan wat haalbaar is bij de X-synchronisatie tijd!

● De practische waarde van HSS is hierdoor beperkt, ik gebruik hem voornamelijk bij dieren en telelens, dan is het verminderde licht van de flash niet belangrijk, ik wil alleen maar de glimlichtjes in de ogen en de attentie van het dier!

● Minolta was de eerste met HSS in hun Analoge reflexen● Nikon noemt het Auto FP flits (Focal Plane flits)

2013-11-10 13 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Slow sync, tweede gordijn sync

Wanneer je bijvoorbeeld een rijdende auto in het donker fotografeert bij een wat langere sluitertijd (bijvoorbeeld 1/20 seconde) zullen de achterlichten op de foto tegen de beweging in als een vage streep zichtbaar zijn. De flitser gaat namelijk direct bij het afdrukken af, maar de sensor wordt nog langer belicht. Dit rare effect kun je tegengaan door je flitser op het tweede gordijn te laten flitsen. De flits wordt dan pas aan het eind van de opname afgegeven waardoor eerst de vage streep getrokken wordt en je vervolgens de auto bevriest vlak voordat de sluiter weer dicht gaat.

2013-11-10 14 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Invul flits (fill flash)

Eigenlijk is iedere flitsfoto een dubbel opnameFoto1a: de foto belicht door de flitserFoto1b: de foto belicht door het omgevingslicht

De fotograaf kan bepalen hoe beide foto's zich tot elkaar verhouden.

Wil je dat het flitslicht overheerst? (donkere achtergrond)Of het omgevingslicht? (invulflits)Of gebalanceerd?

Flitslichtfoto scherp en omgevingslicht onscherp? (lange sluitertijd)

2013-11-10 15 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Hard of zacht licht

Hard licht krijg je met een kleine lichtbron, ● d.w.z. klein t.o.v. de afstand van de lichtbron tot het onderwerp

Zacht licht krijg je met een grote, diffuse lichtbron● Groot t.o.v. de afstand tussen lichtbron en onderwerp

b.v. Witte flits paraplu op 1m afstand (als afstand gelijk is aan de bron afmeting ziet het onderwerp de bron onder een hoek van53 graden, dat is behoorlijk zacht)

2013-11-10 16 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Indirect flitsen

Indirect flitsen door het flitslicht niet rechtstreeks op het onderwerp te laten vallen maar op een groot wit diffuus reflecterend vlak, bijvoorbeeld wit stucwerk van plafond of muur

Het plafond of de muur wordt zo de grote difusse lichtbron die zorgt voor zacht licht!

De snelle, wendbare reportagefotograaf kan hier handig gebruik van maken!

Maar er zijn valkuilen:● Bij iedere foto moet de stand van de flitskop gecontroleerd en/of

aangepast worden● Als het reflectie vlak niet diffuus, maar te spiegelend is, dan wordt het

licht juist weer harder!● Een gekleurd reflectie vlak kleurt het licht en dus de scene● Zeker in grotere ruimtes kost dit veel licht, dus kies voldoende groot

diafragma (F5.6 a F8 is vaak een aardig compromis) en voldoende hoge ISO waarde (ISO 200 a 400 als ruimte niet te groot is)

2013-11-10 17 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Dome en reflectie kaartje

De dome gooit nog steeds vrij veel licht naar voren, dit is hard want nog steeds klein, de schaduw (met scherpe randen), wordt wel grijzer gemaakt door reflectie van plafond en/of wanden. In grote ruimtes, of buiten doet de dome helemaal nix, kost alleen maar licht en kun je beter rechtstreeks flitsen!

De kaart geeft minder licht dan de dome, waardoor soms een betere balans tussen indirect en direct licht.

Als in de practijk de dome of de kaart toch hard direct licht geven, gebruik ik liever een flitser met subflash, de betere flitser houdt dan de verhouding tussen het “plafond licht” en de subflits op de ingestelde waarde.

2013-11-10 18 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Stroboframe Camera Flip Bracket

2 principes:● Camera draait, maar stand van flitser gelijk, handig bij indirect flitsen● Camera draait en flitser ook, zodat het belichtings veld blijft kloppen,

handig bij direct flitsen (zie volgende slide)

2013-11-10 19 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Direct flitsen met schaduw onder controle

Custom Bracket Folding-T

2013-11-10 20 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Bruiloft Bracket:

Alzo Flip

Camera draaibaar

2013-11-10 21 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Communicatie

● Met licht● Met radiogolven

2013-11-10 22 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Tips

● Personen dicht bij elkaar!● Bijbehorende personen bij elkaar!● Iedereen attent!● Geen oog dicht!● Negers vooraan● Roep: kan iedereen mij zien?● Roep: kan iedereen de flitparaplui zien?

Vooral als die een andere positie heeft dan de fotograaf,anders is dat hoofd in de schaduw.....

2013-11-10 23 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Indirect tegen plafond met subflitser

21mmF8 1/125 ISO400

Subflits → ogen, kinrand, iets

schaduw op de muur

2013-11-10 24 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

Grote groep

● 17mm● 800 ISO handmatig● 1/125 handmatig● F4 handmatig● Flits P-TTL bereik 20meter (Metz 58AF-2: 58@105mm@100 ISO)● Trek de aandacht van de group, goed gelukt hier: bijna iedereen kijkt

naar het vogeltje en lacht● Hoeveel draagt de flits bij? Achtergrond is niet veel donkerder

2013-11-10 25 V1,0 Reportage flitsen en grote groepen Jos van der Hijden

EINDE