Goes 11/11/15

Taalonderwijs >35 jaar

• Leraar Nederlands

• Lerarenopleider

• Oprichter / Coördinator RT-VO opleiding

• Projectleider Talen APS

• Promotieonderzoek Onlinegeletterdheid

• edublogger

Jeroen Clemenszegenzorg

uitdaging

Digital natives

competent op internet ?

Kinderen moeten leren hoe ze computers en internet het best kunnen gebruiken en hoe ze informatie opzoeken en beoordelen. Anders dan vaak gedacht, kunnen veel kinderen dat niet, ook al zijn ze vanaf hun geboorte vertrouwd met tablets.

Volkskrant, 19 sept. 2015 IJs&Weder Aleid Truijens

uitdagingen & problemen

• informatieomgeving: veranderend, rijp en groen, gigantisch, ongeordend, ..

• tekstsoorten: niet lineair, hypertekst, multimediaal, interactief

• informatiemiddelen veranderen: blog, website, apps, games,

• complexere (taal)taken: Verwerven, Verwerken, Verstrekken & participatie / interactie

nieuwe geletterdheid

•bewijs uit de praktijk•(zoeken) ‘er is niets over te vinden’, ‘ik kan geen goede vragen bedenken’

•(filteren) ‘ik kan niet kiezen uit mijn zoekresultaten •(beoordelen) ‘ welke bron is nou betrouwbaar / bruikbaar’•(verwerken / gericht lezen) ‘wat is uit deze bron bruikbaar’•(gebruiken / integreren) knip en plak, plagiaat, verwijzen•(gericht lezen / reguleren) verdwalen op het web

Leesproblemenonline

• (OECD / Pisa 2006) 20 % level 1& 2 “that these

students may find it difficult

completing their studies and, later

on, looking and applying for work,

filling out forms to pay their taxes or

even reserving a seat on a train’

Diataal (Haquebord)

ORCA Nederlands (Clemens)

eigen onderzoek

Lezen 1

Lezen 2

Lezen 3 Lineaire enkelvoudige tekst

traditioneel tekstbegrip

Combinatie meerdere teksten synthese

Onlinegeletterdheid nieuwe teksten

onderzoekend lezen

Uitbreiden definitie Geletterdheid

https://www.leraar24.nl/video/6085/online-geletterdheid#tab=0

• Zoeken: zoekstrategieën, zoekmachines, zoekvragen

• Selecteren & kritisch lezen: filteren, beoordelen bruikbaarheid en deugdelijkheid

• Gericht lezen: leesstrategieën / navigeren / zelfsturing

• Kennis nieuwe tekstsoorten: hyperteksten, zoekpagina, multimediale teksten,

• Synthetiseren: deelinfo meerdere online bronnen

• Tekstsoorten: andere teksten, teststructuren; multimediaal

Verwerven, Verwerken & verstrekkenZoeken, Filteren, Beoordelen / kritisch lezen, Gericht lezen, samenvoegen / synthese,

communiceren / delen

Voorbeeld leerdoelen Leerling kan voor leervraag relevante informatie vinden op internet

• ll kan goede zoekvraag/-term stellen

• ll kan slim zoeken met zoekmachines

• ll realiseert zich waarde en verschil zoekmachines

• ll kan resultatenpagina interpreteren

• ll kan diepe internet gebruiken

• …

Didactiek • Verwerven, Verwerken & Verstrekken

• gericht op vaardigheden en strategieën

• kennis van nieuwe tekstsoorten, zoekmachines,

• samen leren

• samen (hardop) lezen

• reciprocal teaching

• van directe instructie naar leerlinggestuurd

• deelopdrachten naar volledige taak

• weinig steun aan: (1) eindtermen, referentieniveaus, (2) schoolboeken, (3) didactiek, (4) toetsen / examens

• wel los materiaal dat moet worden aangepast

• co-creatie samen ontwerpen

ontwerpen

voorbeelden

Leerlingen leren de kansen van de digitale wereld te benutten

Toekomstgericht onderwijs maakt leerlingen digitaal vaardig en ‘mediawijs’. Dat is nodig,

want (…) (…) Hoe kun je digitale informatie duiden en

verwerken? En hoe ga je goed om met (digitale) media en beelden? Het is van belang leerlingen samen met leraren op zoek te laten gaan naar

de antwoorden op dergelijke vragen.

hoop en verwachtinggoede richting

Yes, we can

We zijn het de leerlingen verplicht

Dus: aan de slag

• Leerdoelenstellen:• bottomup:vanuitgeconstateerdprobleem• topdown:vanuitideeonlinegeletterdheid• combinatie

• PassendeDidactiek:tekstmetvragenvoorbij

• Aansluiten/Integreren:lezen,werkstuk,deelcursus• Aanpassenopdrachtenendidactiek• Aanvullen/nieuwontwerpenopdrachtenendidactiek

• Organisatie:hoewerkenwesamen

Samen ontwerpen

1.Wat?

•Welke problemen herken je? Waarom?

•Waar wil je mee beginnen? Waarom?

•Kies twee problemen om aan te werken

2.Hoe?

•Waar sluit het aan op huidige praktijk ?

•Welke vragen heb je over aanpak?

•Wat heb je nodig?

3.Uitwerken: Kies een leerdoel om uit te werken. Eerste idee voor aanpak

4.Uitwisselen

docentgestuurd leerlinggestuurd

verwerven • zoeken, beoordelen, kiezen

• strategieën en kennis nieuwe tekstsoorten, informatiebronnen

verwerken • begrijpen van niet lineaire, multimediale, interactieve teksten

• doelgericht lezen: samenvatten, synthetiseren

verstrekken • informatie integreren en produceren

• nieuwe tekstsoorten produceren (hypertekst, blogs, wiki, video, blog,..)

Samenwerken Participeren

• samen leren; interactief lezen en leren, samenwerken online

• feedback

samenontwerpen

Ontwerpschema

Jeroen Clemenscontact en informatie

edublog / website: http://jeroenclemens.nl email: contact@jeroenclemens.nl twitter: @jeroenclPodcast Kennisnet: http://bit.ly/1FZlzCM Activiteiten: http://wp.me/p36vQ1-mG

Aanmelden Nieuwsbrief Onlinegeletterdheid http://bit.ly/1WMnVmn Aanmelden Ontwerpgroep Onlinegeletterdheid http://bit.ly/1WMoyfF