Reisverslagnaarhet5eAnkerpuntvandeGekanteldeEvenaar

DezetekstishetverslagvanonzereisnaarheteilandAneityumin2012,hetzuidelijksteeilandvanrepubliek

VanuatuindeStilleOceaan.

Deredendatwehierheenwildenistweeledig:

1.Opditeilandwordthetwoord'akaija'gebruiktvoor'wij'indezinvan'wijallemaal'.

2.Diteilandiséénvande5ankerpuntenvaneenwereldomvattendelijndieookwelde'GekanteldeEvenaar'

wordtgenoemd.DezedenkbeeldigelijnverbindtdeGrotePyramide,detempelsvanSukothai inThailanden

die van Angkor in Cambodja, Paaseiland, Machu Picchu, Cuzco, de Nazca Kolibrie en vele andere zeer

bijzondereoudheidkundige locaties. VanAneityumwas echterniets bekend, behalvedat er ooit degrootste

kerkvanhetzuidelijkhalfrondheeftgestaan.Datopzich isaleenvreemdetoevalligheid.Enwijhaddende

AkaijavandeSpiritsgekregen.ZoudeAkaijahierietsmeetemakenkunnenhebben?

Wewildenheteilandendemensenlerenkennenenhopelijkeenantwoordvindenopdezevragen:

ZijnerbewijzentevindendiedeGekanteldeEvenaar-theoriekunnenbevestigen?

WelkerolspeeltdeAkaijainditalles?

DeAardeuitgelijndopdeEvenaar

DeAardeuitgelijndopdeGekanteldeEvenaar

Update1–NieuwZeelandin3dagen

April2012.Halloallemaal,hierdanonseersteverslagvan

dereisnaarAneityum.

We willen jullie graag deze reis zo goed mogelijk laten

meebeleven, maar dat is niet altijd even makkelijk, en

daarhebbenwehetvolgendeopbedacht...

Nodigtenminste4mensenuitenstapmethenindeauto.

Rijdan ’smorgensvroegmetvolgetankteautonaareen

verlatenplekopdehei.

De voor-, achter- en linkerkant van de auto plak je

helemaaldicht,zodatdedeurennietmeeropenkunnen.

In het raam laat je 2 uitsparingen voor licht ter grootte

van10x20cm.Derechterkantmagopenblijven.

Zetdemotoraanenlegeensteenophetgaspedaal.

Vervolgens mag je gedurende 11 uur slechts 2x van je

plek om naar het toilet te gaan, en je krijgt 2x een minimaaltijd aangeboden van de

plaatselijkeheikneuters.

Datvaltnogwelmeetoch?

Dan krijg jullie 14 uur de gelegenheid om in de volle regen de heide te bezichtigen, of te

schuilenindeschaapskooi.

Voorhetvolgendetrajectblijkt2

uur vertraging (autowas kapot,

een reserveauto opgespoord),

dus geniet nog 2 uur van het

levenopdeheide.

Nu het volgende traject: 10 uur

metdraaiendemotorindeauto,

2maaltijden+2toiletbezoeken.

Hèhè... eindelijk gearriveerd,

denkjedan.

Nee... nu mogen jullie in 3 uur

tijd naar een mooie locatie

toerijden en pas dàn is het

toegestaan iets te slapen. Slaap

per ongeluk reedsmeegekregen

ismeegenomen.

Oh,envergeetnietafterekenenvoordezegeheelverzorgdevlucht.

Okayokay....wijgingennaarNieuwZeelandenjulliezijnna2dagenamperverdergekomen.

Datmotiveerdeonsomvoltehouden.

De tussenstop inHongkongwas erg regenachtig: het onweerde daar de ganse dag en daar

hoortregenbij.Tochhebbenweonsgedragenalsdaredevilsen2geocachesgevonden.Watje

meestalzietopdet.v.vanHongkongzijnofweldetallozewolkenkrabbersofandersdegroene

hoekigeheuvelsoveralverspreidalseilandenindehaven.Nou,datbeeldkloptperfect:Een

tropischgroeneilandparadijs,met inalledalenwolkenkrabbers.Gewonehuizenhebbenwe

nietgezien,enzoophetoogvanuitdebusoverde10of15kilometerdiewijafgelegdhebben

waren er maar 2 dingen: wolkenkrabbers en groene heuvels en eilanden. Vreemde

combinatie.

Ergleukwaseencontactopdeluchthaven.Mariannemoestevennaarhettoiletenik,Wim,

ging even zitten op een lege stoel tussen een stel wachtende mensen bij vlucht 123 naar

bestemming Xyz. Bijna direct werd ik gefotografeerd en aangesproken door een chinees

uitziendemantegenovermij.InzijnbesteEngelsprobeerdehij:“Youfromwhere?”

Ikantwoordde:“Holland...Netherlands”.

Hijweer:“Whichcitycapital?”

“Amsterdam”

Daarop volgde een leuk ‘gesprek’ met hartelijke blikken en korte teksten met rondom

flitsendecamera’svanmedechinezen.Mariannekwamerbijenmeerfoto’swerdengemaakt.

Ik had nog ergenswat chinees opgepikt: “Ni Hau”, ofwel goedendag. Dat viel in de smaak!

Vermoedelijkwarenditeenstel‘echte’ChinezenvanuitChina,dieviaHongkongeindelijkhun

landtijdelijkmochtenverlatenvooreenreisnaarXyz.

DaarnavolgdedevluchtvanHongkongnaarAucklandinNieuwZeelandvannogeens10uur.

Een interessante opmerking van 2 medereizigers tijdens de vlucht van Amsterdam naar

HongkongnaonzeopmerkingdatwezoudenoverstappenopeenvluchtnaarNieuwZeeland.

“Hoelangisdatvliegen?”vroegenze.Entoenwijantwoorddendatdatnog10uurzouduren,

merktenzeop:“O...wijdachtendatjehieralaanheteindvandewereldaangekomenwas.Dat

datnogzoveelverderis!”

NieuwZeelanddan.Daarwiliedereenwelheen,uiteraard.Wehadden100Akaija’sbijonsen

warendusvoorbereidop‘gedoe’bijdedouane.Nietomdatweillegaalietswildensmokkelen,

maardeofficiëlewegkanomslachtigzijnen langduren,engeldkosten.Maarnietdus...we

kondengewoonverder:noworriesmate!

Teneerstehebbenweeenhuurautoopgehaald.Ikhaderal

ervaring mee: links rijden en links schakelen, dus dat

leverde (gelukkig) geen problemen op. De vermoeidheid

gingenwetelijfmeteenflinkebakcappuccino.Heteerste

dat we dedenwas een travel bug naar z’n lokatie aan de

‘anderekant’vandewereldbrengen....Wezijnenthousiast

schatzoekers en doen al jaren mee aan het spel

‘geocaching’,hetgeenzoveelwilzeggendatmensenoveral

ter wereld elkaar de mooiste plekken laten zien door

plastic doosjes met logboekjes te verstoppen die je dan

moetzientevinden.Somskunjedaarinreizendeinsecten

(travel-bugs) verstoppen die een opdracht hebben

meegekregen. De ouders van kleindochter Faya, Team

GeoGems,haddenonszo’nreislustigemuskietmeegegeven

(eengemstome)met ‘veel reizenendan terugnaarNL’alsopdracht,die in tweedagen tijd

ruim18000kilometerkonbijschrijven.Zaldieevenzinhebbenineendruppeltjebloed!Wat

zoudenzeopkijkenalsdietravelbugoverenkeledagenm.b.v.eenanderteamopwegnaar

dezeluchthavenweerinNederlandaankomtzoemenmetdewoorden:“Zo...enwatgaanwe

nudoen?”

Opdefotoziejetravelbug,metenkeleechtecollega’s(cicades?)vandevindplek.

NieuwZeelanddan.Eersteindrukken....

Moooiiiii!!!!Wauw...Wezijnechtonderdeindruk.Endatinhetkwadraat.

DefotohierbijisbestweltypischvoorditdeelvanNieuwZeeland:water,watkantigeheuvels

in de verte en grillige bomen. In dit gedeelte van Nieuw Zeeland heerst een subtropisch

klimaat, dus de plantengroei is heel weelderig. De vulkanische geschiedenis van het land

verklaartdetypischeheuvels.HetdoetwatdenkenaandeVulkaaneifelinDuitslanddieook

ergmooi is.Alleenisditgeenmeer,maareenzee-inhammetzeerkalmwater.Opvallendis

datallesnetalsinAustralië(envermoedelijkookAmerika,maardaarzijnwenooitgeweest)

ergruimisopgezet.RijtjeshuizenenflatszoalsinNederlandvindjehierniet.Kleinetuintjes

ook niet. Er is ruimte en die ruimte wordt volop benut. De gezelligheid van kleine

dorpskernenzoalsjeinheelEuropategenkomt,vindtjehierechterookniet.Zoietsontstaatin

deloopvandeeeuwenendeMaori,deinheemsebewoners,haddengeendorpenensteden

zoalsb.v.deEuropeanendatalvelehonderdenjarenhebben.

DoordevertragingmoestenwehetlaatstedeelnaarHahei(HotWaterBeach)opzo’n200km

vanAucklandovereenkronkeligebergweg inhetdonkerafleggen.Datwasgeenprobleem,

alleenvroegenweonsopeenbepaaldmomentafofwenugoedredenofniet.Wehaddenal

tientallenkilometersgeenbordenmeergezienendangajetocheenkeertwijfelen,enopzo’n

momentnazo’nreiszitjedannietrustig.Maarallesbleekinordeenwekwamengoedaan.

Mariannehadalwatkunnenslapentijdensdevluchten,maardatwasmijnietgegeven,endus

sliep ikdie eerstenacht als eenblok, ongebruikelijk voormijndoen,maarheelwelkom: ik

was gelijk helemaal jetlag-vrij. Marianne had de volgende dag een dipje, maar is nu ook

helemaalbij.

De volgende ochtend vroeg, met de zon boven de horizon, kon ik het niet laten de

videocameratepakkenenalvastevennaarhetstrandtelopen.Ikwistniethoeverdatprecies

lopenzouzijnomdat ikdezeenietkonzien,maar indevertehoorde ikhetgeluidvaneen

trein,datbijnaderinzien(dietreingingnietechtvoorbij)debrandingbleektezijn,dieeen

andergeluidmaaktdaninNederland.

Als typischeNederlanderverwachtte ikdatzo’npopulairebestemmingalvergevenzouzijn

vandehondenenmensendiedoorhenuitgelatenworden.Nietdus.

Honden laat je hier niet uit, niet aan de riem tenminste. Die regelen dat zelf wel. Weinig

verkeer,weinighonden,duswaaromzouje?

Datzijnvandiezakenwaarjenietopbedacht

bent. Ik had het strand dus voormij alleen.

Maagdelijk zand, totale rust en wederom:

wauw!

Watmijaltijdheelblijmaaktishetgeluidvan

vogels.Nou is het hier najaar i.p.v. voorjaar,

maardevogelshierzittendaarnietmee.De

merels wel (die zijn hier ook), die houden

hunsnavels indeze tijd,maaranderevogels

zoalsalsTouiesenMagpieszijnvandepartij

enjehoortzeoverallekkertekeergaan.Heelgezellig.

Lateropdedagzijnwedaarheengegaanwaarwehiervoorkwamen:hetverwarmdestrand.

Het heet hier tenslotte Hot Water Beach. Je zou kunnen denken aan een uit de kluiten

gewassen vloerverwarming als je dat leest en in feite is dat ook zo. Nieuw Zeeland is

vulkanischvanoorsprong,enopveelplekkenvindjedatterug.Hierergensonderdegrondis

hetgesteentenogheelheetenkandewatertemperatuuroplopentotbovende200graden.

Aan het strand komt datwater danmet een constante temperatuur van 64 graden aan de

oppervlakte, met zo’n 10 tot 15 liter per seconde. Als je het ziet lijkt het niets: 1 klein

bubbeltjeophetstrand(overigensbevindtdatbubbeltjezichzo’n10meterachterderotsop

eenvandefoto’shierboven.Derotsenzijnredelijkonbeklimbaar(zeerscherp!),enalsjede

zeeziet,dansnapjedatjedusomdierotsenheenmoet.Ofwel:wachtenoplaagtij,wantdatis

deenigemakkelijketoegang.Debronligtookonderwaterbijvloed.

Wehaddenaleenschepmeegenomen,wanthethuisje(‘AuntieDawn’sPlace’...eenaanrader!)

levertdaterstandaardbij.Wijdusvroegerheen:ditwillenwenietmissen.Evenzoekenen

jawel... zodra het water even zakte kwam de bron boven water. Even testen met je blote

voeteninhetzand:AUW!!!Wat?Heetdus.Heelheet. Jekuntjeeraanbranden.Ongelooflijk.

Goed kijkend zie je zelfs

stoom van het

waterstroompje

afkomen.

Wat doe je dus, samen

metaldieanderemensen

die hier op af komen?

Precies dat wat normaal

alleen kinderen doen

terwijl de volwassenen

meewarig toekijken:

spelen met schepjes en

emmers en handen om

zandkastelen te bouwen,

zodat het water buiten

blijft en jij veilig in je

verwarmde kasteel zit,

iedereen in z’n eigen

kasteel.

Kinderenhier?Jaaa...zezijnerwel,maarnietveel.

Geweldig toch? Alleen is er een probleem: soms

komtereenextragroteaanvalsgolfdie jekasteel

metdegrondgelijkmaakt.Eenanderprobleemis

dat het heetwaterstroompje niet stopt als jouw

badkasteelmet eenmooiemix van koud en heet

water ‘op temperatuur’ is. Dan wordt het ineens

bloedheet onder je achterste. (zie foto van

Marianne: geen zonnebrand hier, maar

waterbrand,ofbeide!)

Dammen bouwen dus. ‘Leave it to the Dutch!’,

zeggen wij dus in alle overmoed. Ja... dammen

bouwen is 1 ding, maar samen met 100 andere

toeristen op 20 bij 20 meter verwarmd strand is ‘dammen bouwen’ niet zo simpel. De

oplossing blijkt uiteindelijk toch heel simpel: samenwerken. Beter enkele grote badkuipen

danvelekleintjes.‘WijzijnEén’toch?

’sAvondslaathebbenwehetnogeensdunnetjesovergedaanbijhetvolgendelaagtij.D.w.z.in

hetdonker!

Dachtenwedeenigentezijndiedatdedenenhetstrandvooronsalleentehebben.Nouviel

datwelmee,erwareneenpaaranderendiehetooknietkondenlaten.Zo’nstrandalsditis’s

nachtswerkelijkontzettenddonker,heelprettigomdatmeetemaken.Deatmosfeerishier

rustig vanwege de weinige zendmasten en elektrische leidingen, en het uitzicht is rustig

vanwegedeweinigelichtjesdieje’snachtsziet.Hoeveelinvloeddatheeftmerkjepasalsdie

moderne invloeden er nauwelijks zijn. In de verte richting hete bron ‘liepen’ een paar

zaklampjesenwijgingendusdaarheen.Geluidvandebrandingrechtshoudenendankomt

hetwelgoed.

Mariannehadhaarhoofdlampjebijzichen ikhadm’neigenkleinezaklampjemeegenomen

dat ik voorm’n verjaardag had gekregen. Nou... klein zaklampje ja, maar toen ik hem een

aankliktewashetalsalseenautometgrootlicht:wauw,wateenzeevanlicht!Hethelestrand

baaddeineenzeevanlicht,debrandingwasduidelijkwaarneembaarenderotsenindeverte

waren prima te onderscheiden. En dat op slechts 2 penlights? Opmerking van Nieuw

Zeelandershalverwege:“You’vegotsomelightthere!”

(Yeah...leaveittotheDutchtoch?)

Daarnawashetnietzozeerdeelnemenaan,maarlol

hebben met degenen die hun schepjes hadden

meegebracht.Eerstinhetdonkerwachtentotwebij

laagwater om de rots konden lopen. Die zaklamp

kwam goed van pas toen. En daarna bijlichten

tijdens het graven, en lekker met je voeten in het

warmezandgenieten.

Devolgendedaghaddenweeenbezoekgeplandaande‘CathedralCove’.DatiseenvanNieuw

Zeelandsfameuzelocaties,waarvermoedelijkookweleenfilmisopgenomenenwaarvanje

inalletoeristenfolderswelfoto’svanterugvindt.Vroegopstaandus,anderswordthettedruk

omtegenieten.

Wewareneroptijd.Eersteenuurlanglopenovereenmooibergpadnaardejuistebaaien

daaraangekomenwasonzereactieerweereenvan:wauw!Wateenwaanzinnigmooieplekis

dit.

Als jeal ietsvoorsteltbijdeStilleZuidzeezoalsvermoedelijk iedereendatdoet:mooiwitte

stranden, palmbomen, warme zon, spectaculaire uitzichten... nou dit er is een die er mag

wezen.Kijkzelfmaaropdevolgendefoto’s.

Wehaddenhet strandom te beginnen

bijna alleen en dat was geweldig. Zo

kwamhet letterlijk ‘binnen’. Je voelt je

even helemaal verbondenmetmoeder

Aarde,metalhetmooisdatzetebieden

heeft, en ervaart dit als een geweldig

geschenkdatopjepadkomt.

Ook dit strand, voorbij de Cove zeg

maar,isbijvloedontoegankelijkenhet

kan zelfs gevaarlijk zijn omdat de

doorgangdanonderwaterligtenjedus

doordebrandingheenmoet.Datisniet

zonder gevaar. Bovendien is het er

achterliggendestrandtotaanderosten

net onder water. Niet doen dus. We

kwamen hier op het perfecte moment

aan: eb, en vroeg genoeg voor de

massa’s.

Later hoordenwe dat dit strand in de

zomer nogal een massa mensen

aantrekt: met busladingen tegelijk

wordenzeopdeparkeerplaats afgezet en zelfsparkeren isdaneenprobleem.Leuk ishet

hierdannietmeer,nietvooronstenminstedievanrustenstiltehouden.

Hetmooievanditstrandisdathetzichzelfreinigt.Handigtoch!

LaterdezedaghebbenwewataanschatzoekengedaanendatbrachtonsbijCook’sBeach,

ofweldaarwaarCaptainCooklandde,enwaarNieuwZeelandontdektisdoordeblankenuit

Europa.

Aziatenkwamenhieraltijdal,Maori’s,endaarvoordeWaitaha, leefdenhieral,maarNieuw

Zeelandisdus‘officieel’ontdektin1769doorCaptainCook.KlinktmooitochopjeCV?

Hijhadoverigenseenmooiebaaiuitgezochtomtelanden.Dathaduiteraardmetz’nschipen

onbekendewaterentemakenomveiligtekunnenankeren,endezebaaienhetwaterervoor

zieterveiliguit.Mooiook.

Ikzallaternogwelterugkomenopdatontdekkenvandeontdekkingsreizigers.Hethoudtme

bezig,enhetheeftookietsmetAneityumtemaken,metderedenwaaromvooraldeblanke

mensen ergens heen gaan, op zoek naar avontuur uiteraard, maar ook op zoek naar

rijkdommen.Watmotiveertmensenomnieuwlandteontdekken?Eénvandiedingenisgoud.

Auntie Dawn, de eigenaresse van waar we nu zitten in Hot Water Beach, is een hele

sympatieke vrouw en zij noemde op een bepaald moment dat hier vlakbij, vlakbij Cook’s

Beach ook, goud gedolvenwordt. Deze regio heet Corromàndel en in op vele plaatsen hier

wordt goud gevonden. Niet in supergrote hoeveelheden,maar groot genoegmensen, grote

bedrijvendusvanoverdehelewereldaantetrekken,ommijnbouwtestarten.

NietiedereeninCorromandelisdaarblijmee.Waaromzoujegoudmoetendelven?Hetligter

over1000jaarheusooknogwelalswijhet latenliggen.Wiewordterbetervan?Watisde

prijsdiejeervoorbetaalt,welkeschaderichthetaanaanhetlandschap,enaandeAarde?

Ja...enhoormij...alsgoudsmid...

Er rijden heel wat auto’s hier rond met een sticker op hun bumper: No Mining in

Corromandel!

Eenactueelenhotpolitiekitemdushier.

Maarzoalsgezegd...ikkomhiernogopterug.

Bedtijdhier. Jullie leven10achterachterop,al leef jealtijd inhetnunatuurlijk.Terwijlhet

hier tegenmiddernacht loopt hebben jullie net je lunch achter de kiezen: dan snap je het

beter.

Morgen terug naarAuckland, nog 1 nachtjeNZ en dannaarVanuatu. Eenpaar dagen later

naar Aneityum,maar voor die tijd komt er nog een update van ons voordat we een stilte

inlassen,wegens‘omstandigheden’zullenwemaarzeggen:geeninternetopveeleilandenin

deStilleZuidzee.

Voornu...genietvandedag.

Liefsengroetenvanonstweetjes.

WimenMarianne

Verslag2-Vanuatu

HierdanonsallereersteverslagvanuitVanuatu.

Webegonnendezedagmetopstaanom0400,wanthet vliegtuig zouom0700vertrekken.

Geeuwend sta je dan klaar in de keuken van het backpackershotel, probeert iets achter je

kiezentekrijgen,maardatgaatallemaalnietvanharte.Tochlooptallesoprolletjes,enook

vlotjeswordenweafgeleverdophetvliegveld.Stajedaar,kijkendnaarhetdeparture-board...

Naeentijdjezoekennaarhetvlu

chtnummerkomtdeonvermijdelijkevraag:“Watwashetvluchtnummerookalweer?”

“Uhh...ietsmetVU053ofzo.”

“Datstaaternietbijtoch?ErstaattrouwenshelemaalgeenvluchtbijnaarVanuatuom0700

uur.Weleenom0930.”

Mariannegaatdemapmetuitgeprintevluchtticketsbekijken.Daarstaathettochecht:VU053

omzevenuur!

Pfff...datkloptdus(steljevoor!),maarhetnaregevoeldaterietsnietkloptblijft.Deinfobalie

isdevolgende logische stap.Daarblijktdatdatvluchtnummereendagofwatgeledenwas

omgeboektvanVU053naarNZ788om0930....

Uhh...Oo!

Devolgendeopmerkingkandannietlangopzichlatenwachten:“Danhaddenwenetzogoed

om0700opkunnenstaan.”

Maargoed,volgendekeermoet jedus,of jenoueentickethebtofniet,vlakvoordereisde

vluchtschema’sopnieuwuitprinten.Somswordenvluchtenuitbesteedenkrijgeneennieuw

nummermee,eneennieuwetijd.

Het vliegveldvanPortVila,Vanuatu, is klein:1 start- en landingsbaandatookals taxibaan

gebruiktwordt.Hetisnetlanggenoegvooronsredelijkgroteenvollevliegtuig.Mogelijkzijn

de enige echt grote vliegtuigen die hier landen afkomstig van Nieuw Zeeland en Australië.

Verderzijnerwatkleinerevliegtuigentezienopditvliegveld,geparkeerdinhetgras,formaat

Cesna,enietsdathetmiddenhoudttusseneenCesnaeneenmini-cityhopper.Ofwel...jekrijgt

hetheerlijkegevoelaangekomentezijnaanheteindvandewestersebeschaving,netzoals

Alaskadatheeft.Ergaanwatkleinevliegtuigjesnaardediverseeilandenenthat’sit.Weesblij

datjeüberhauptnogkanvliegenennietmetdeboothoeft.

Alfred Bani, de man die bij het ministerie werkt, heeft ons enorm geholpen bij het

binnenbrengenvandeveleAkaija's,endedouanewaszeerbehulpzaam.Zijnaanwezigheid

deed wonderen.We zullen wel wat moeten betalen, maarmet zekerheid veel minder dan

andersomdatdegift-Akaija’svrijuitgingen.Bovendienlijktheteropdatweeengeweldigezet

gedaanhebbenopdiemanier:Baniisnamelijknietzomaariemand:hijisechteenautoriteit

hier, iedereenkenthemhierenrespecteerthem.Endatwijgeenslimmigheidjesuithalenis

goedvoorzowelzijnalsonsimago.En…hijiswerkelijkeenhelesympatiekeman.

Wat er precies rondgegaan is over de Akaija wetenwe niet, maar het lijkt erop alsof veel

menseneralvangehoordhebben.Iedereenkentiedereenhiertenslotte.

Opvallend leukwashet lopendoordegangnaardedouane…daarstondzowaareen lokale

bandVanuatusongstespleenalsofheteenlievelustwas.Wateenheerlijkswingendenzwoel

ritme,enwateenwelkomkrijgjezo:Geweldig!

En ze hielden niet eens hun hand op, want als redelijk ervaren toeristen in binnen- en

buitenlandmerkjedatnietsvoornietsgedaanwordt.Jebenteraangewend,maarwenthet

nooit: altijd draait alles om geld. Maar nee hoor… gewoon heerlijk de binnenkomende

toeristenverwelkomen!Nou…opdezemanierlukthetzeprimaomonsblijtemaken.

Ons onderkomen is een eenvoudig motelletje van Janelle en Jack Dihm: Budget Travellers

Motel.Hetzijnenormhartelijkeenvriendelijkemensen.Weereenaanrader!(Tenzijjejezelf

totdeyuppiesrecentenalleen4-sterrenhotelsmetbediendenomjeheenwensttezien).Dit

is eenvoudig, maar alles is aanwezig, en de gastvrijheid maakt dat je je helemaal welkom

voelt.

Ze zijn erg begaan de Ni-Van, de oorspronkelijke bevolking van Vanuatu.We hoorden van

Janelle dat heel veel blanken hier neerkijken op de Ni-Van. Niet dat ze openlijk

gediscrimineerdworden,maar zonderwoorden kan er uit de houding en gedragingenwel

degelijk blijken dat ze als minderwaardig behandeld worden. Janelle is juist het

tegenovergestelde en ziet de potenties van deze mensen, die in niets minder zijn dat de

blanken.Ommaarééndingtenoemen:sommigevanhensprekenmaarliefst4talenvloeiend.

Daarkunnenwijdusnogwatvanleren!

We hebben een uitgebreid gesprek gehadmet lady Di (zoalswij haar noemen :-), die hier

werkt en die ons iets heel bijzonders vertelde toenwe over de gemeenschappelijke taal in

Vanuatuaandepraatraakten:hetBislama.Tenslottezijnhiermeerdialectendaneilanden,en

danhebjenogdeEngelsenendeFransen,diehetmetelkaarnieteenswarenennogsteeds

nieteensschijnentezijn.Hoedanook:in1986beslotendeoorspronkelijkebewoners,deNi-

Van,dathetwelletjeswas.Deallanggewenstesoevereiniteitwerdeenfeit,deNewHebrides

werddeRepubliekVanuatuendemensenkozenhuneigenvolkslied:YumiYumiYumi.

Yumi is een woord uit het Bislama, het pidgin-achtige taaltje dat vooral uit verbasterde

Engelsewoorden is opgebouwd. Indit geval afgeleid vanYouenMe, ofwel Jij en Ik, enhet

betekentWIJ!

LadyDizeidatYUMIvoluitgespeldkanwordeninhetEngelsalsWHYYOUAMI(YUMI),

ofwelWaaromJijIkBen.

EndankomenwijmetdeAkaija-Iloa:WijzijnEén-IkBen.

Kunjejevoorstellendatwekippenvelkregentoenwedithoorden?Enwewarenampereen

uurbinnen…

HetheleliedgaatoverWijzijndemensenvanVanuatu,Wijzijnbroedersenzusters.Wijzijn

gelukkig.NowweshallbeOnePeople.

Kijkvoordeaardigheidopyoutube:http://www.youtube.ug/watch?v=PXR5G-1L_aQ

Enhierzijndelyrics(nognietvertaaldinhetNL)

WeWeWearehappytoproclaim

WearethePeopleofVanuatu!

Godhasgivenusthisland

Thisgivesusgreatcauseforrejoicing

Wearestrong,wearefreeinthisland

Weareallbrothers.

WearehappytoproclaimWearethePeopleofVanuatu!

Wehavemanytraditions

Andwearefindingnewways.

NowweshallbeonePeople

Weshallbeunitedforever.

Wearehappytoproclaim

WearethePeopleofVanuatu!

Weknowthereismuchworktobedone

Onallourislands.

MayGod,ourFather,helpus!

Wearehappytoproclaim

WearethePeopleofVanuatu!

`

WewensenhenvanhartetoedatopdekomendeOlympischeSpeleneenvanhunatleteneen

goudenmedaillegaatwinnen,zodatditlieddewereldovergaat.Enandershelpenwijweleen

handjeJ

AlfredBani(wemogenzijnnaamvoluitnoemen)heeftonszomaarheelPortVilalatenzien,te

voet, en later met een auto. Hij leest ook deze updates en hij vermaakte zich al met de

gedachtedatwezoudenopschrijvenwathijvooronsbedachthad,deeersteureninVanuatu:

samenmethemeenuurlopendoordestad,moeenbezweetvandereis.Wateengastheer.

(Whatahost)J

Nou,maakjegeenzorgen.Hijboodonsprecieswaarwealhelemaalnietopgerekendhadden:

een grote hulp, een rondleiding, een geweldigemiddag en een vriendschap voor het leven!

Vanuatuheeftoponsnualeenonuitwisbarepositieveindrukoponsgemaakt.

EenandereeersteindrukvanVanuatuisdeze...

WehebbenIndiameegemaakt, ikookIndonesië...enzijngewendaankapottestraten,warm

vochtig weer, snelle zonsondergangen en donkere enge straten. In India en Indonesië wil

iedereenietsvanje,envoeljejealstoeristnietopjegemak.Hierziejezoophetoogallemaal

hangjongeren op straat, zittend en staand op auto’s, in achtertuinen, zonder haast

ogenschijnlijkzonderdoel.Maarschijnbedriegt.Iedereenslenterthier,doetrustigaan,maakt

zichnietdruk,pastzichaanaandeomstandigheden,letnietechtopdeklokenheeftaltijdtijd

voor een praatje tussendoor, en het meest opvallend van alles: men begroet zo’n beetje

iedereen,enaltijdisereenglimlachophetgezicht!Enniemandwilietsvanje:geengebedel,

geengehandel,geenargwanendeblikken...alleenvriendelijkzijnnaarelkaar!Endusvoelden

wij ons, ook zojuist in het pikkedonker op verlaten straatjes op weg naar de plaatselijke

chinees,helemaalveilig.

WegelovenhetechtenWikepediaheeftgelijk...voordetweedekeeruitgeroepen:inVanuatu

wonendegelukkigstemensenopAarde.

Enwaarisdatdan?Ja...ergensindeStilleOceaan...eengroepjeeilandenwaarbijnaniemand

ooitvangehoordheeft:Vanuatu?

EigenlijkismetdezeontdekkingonzemissienualgeslaagdenkunnenweterugnaarhuisJ.

Ikzounogveelmeerwillenschrijven,maarmoetstoppennu.Hetislaat,hetonweertbuiten,

wezijnmoe,enikmoetooknogziendatikallesdatiknuschrijfzietevertaleninhetEngels.

Laterthuiswordthetverslagwelwatuitgebreiderenzorgvuldigervanopzet.

Maargaervanuit:wijhebbenalweereengeweldigedagmeegemaakt.

Het volgende verslag komt pas over enkele weken, wantmorgen gaanwe naar Aneityum.

Daarisgeeninternet,geentelefoon(nietvooronstenminste)enheelveelandereluxeiser

nietsofheelweinig.Waterwelis...dathorenjullieoverenkeleweken.

verslag3HetBelangvanAneityum

Beginmei2012

HalloAllemaal,Eindelijk…wezijnweer inde luchtna3wekenradiostilte.Wehaddengeen

internet, en vaak zelfs geen electriciteit, want we waren echt ver weg. Sommige mensen

begonnenzichalongerusttemaken.Tochkannibalen?

Latenwegelijkbeginnenmetdehamvraag:IsonzeAkaija-missiegeslaagd?

Maar…latenwenogevenwachtenmethetantwoord:-)

De vlucht naar Aneityum: wat

een geweldig gevoel geeft het je

alsjejarencontinugewerkthebt

aan het Akaija-project, dat alles

metAneityumtemakenheeft,en

tenslotte zie je dat eiland in z’n

geheeldoorhet raampjevanhet

vliegtuig liggen. En een paar

minuten later land jedanopeen

grasstripopeenatolvlakvoorde

kustvanhethoofdeiland.

Na aankomst op Aneityum zelf

was het slechts honderd meter

wandelennaaronsonderkomen.

De zuidelijke baai van Aneityum

(op de foto in de verte) is waar

het belangrijkste dorp ligt:

Anelcauhat.Denkdaarbijaaneen

verzamelinghuttenenhuisjesen

wandelpaden er tussen in, want auto’s zijn daar niet.We

liepenachterhetschoolgebouwlangs,naastderuïnesvan

wateensdegrootstemissiekerkvanhetzuidelijkhalfrond

is geweest, naar het guesthouse van de school, dat al in

gereedheid gebracht was. Binnen, na enkele minuten al,

ontmoettenwedeenigejuistepersoon:Ruben,eenvande

storytellersopditeiland,demandieikhooptetespreken

te krijgen, al meer dan een jaar geleden. Het is toch niet

geloven!Bovendienishijookeen‘holyman’,iemanddiede

oude tradities van (groot)vader op zoon heeft

meegekregen. Ruben is de holyman van het ‘zuiden’.We

hebben hem

leren kennen

als ‘Ruben’,

maar de naam

diehemgegevenis,isNeriamTamathui,enzowil

hijgraaggekendworden.Voordeleesbaarheidin

het Nederlands houden we het echter nu bij

‘Ruben’.

Een van de allereerste vragen die Ruben ons

steldewaseenhelegevoelige:“HowChristianareyou?”(Hoechristelijkzijnjullie?).Voordie

vraagwarenwebeducht,wantreedsmaandengeledenwerdenwedringendgewaarschuwd

door een vrouw, wiens oom dominee is op Vanuatu, om heel voorzichtig te zijn, omdat

Vanuatualsgeheelergchristelijkis.Tenslottebrengenweietsnaarbuitendatgeïnspireerdis

vanuit hetHiernamaals en er is eenpentagram te zien indeAkaija…Omde eenof andere

redenwordtdatdoordechristelijkegemeenschapinNederlandafgekeurd,wantzelfs‘onze’

Nederlandse gieterij op de Veluwe wilde om die reden geen opdrachten meer van ons

aannemen,waardoorweuitmoestenwijkennaarDuitslandomaandevraagenkwaliteitte

voldoen.

Duswatzegjeopzo’nmoment?WewistenopdatmomentnietwaarRubenpreciesenstond

ennaenigaarzelenantwoordde iknaarwaarheid: “Weverwerpennietallesdat indekerk

verteldwordt…maarweaccepterenooknietalles.”Datantwoordhadzelfseenpoliticusniet

beterkunnenverwoorden,wanthijbegontelachenenhetijswasgebroken.

Hetisduswerkelijkfantastischdatwejuisthemalseersteontmoetten.Watblijktnu…erisal

langeretijdsprakevanbepaalde,sluipendeveranderingenopditeilanddiemetdewesterse

invloedentemakenhebben.Hetgevaarlijksteaspecthiervanisdat ‘men’vanuitderegering

probeerthiereenbestuurssysteemoptezettennaarwestersmodel.

De basis in het leven op dit eiland is werkelijk

‘Wij’.Demensenzijnopennaarelkaar, levenzo

vrij, datmen zelfs in staat zou zijnmet elkaars

partner te leven, indewetenschapdathetgoed

is. Niet dat dat gebeurt (hoewel, dat weten we

niet), maar we hoorden dit vertellen door

Richard, die reeds ingewijd is in het Akaija

verhaal.(Hijisdezoonvandeandereholyman,

die vanhetnoorden).De vriendelijkheid tussen

de mensen hier is zo duidelijk dat je je hier

helemaal veilig voelt. We kunnen de deur van

ons onderkomen gewoon openlaten. Niemand

zalhetinz’nhoofdhalenietswegtenemen.We

hoorden van zeezeilers dat dit opmerkelijk is,

wantzijzijnreedsopveleeilandenindePacific

geweestenmoestensomszelfshunbootdagen

nacht bewaken. Er is sprake geweest van

verkoopvanMystery Island,datnuonbewoond

is, maar dat bij Aneityum behoort. Bepaalde

mensen van buiten Aneityum zagen het wel

zitten om hier een toeristisch paradijsje van te

maken,metmooiebungalowsvoortoeristen.En

inderdaad… vanuit commercieel oogpunt is

MysteryIslandeenbuitengewoonmooielocatie.

Maar je haalt danwel iets naar je toedat grote

gevolgen heeft. Eenmaal verkocht zou hetmaar

zo kunnen dat het eiland t.z.t. overgenomen

wordt door nog grotere projectontwikkelaars en dan is de bouw van een hotel niet

ondenkbaar.Geweldigtoch?Massa’stoeristenkomennaarAneityum,brengendeviezenhier

naartoe.

Jeziethetzovoor je:zeilbootjesvoordekust,speedboten, jetski’s,snorkelaarsentoeristen

die tegen betaling een parasolmet een paar vierkantemeter strand huren omde hele dag

zonnebrandophun lijf te smeren. InAnelcauhatkaneenboulevardaangelegdwordenmet

casino’s,nachtclubs,barsenrestaurants.MysteryFiveO. DemensenvanAneityumhebben

hiergezamenlijkhunvetooveruitgesproken:geenverkoopvanland,nietvanMysteryIsland,

enooknietvangrondvanAneityumzelf.Want…grondkunjenietkopen.Herinnerjejenog

despeechvanChiefSeattle?Hijsprakoverdeblankehebzuchtomgrondvandeindianente

kopenenzijnantwoorddaaropwaszoietsals ‘Hoekunjedegrondbezitten?Hoekunjede

sprankelingvanverreuitzichtenverkopen?Wijzijndeelvanditland.”

egrondopditeilandisnietinbezitvanwiedanook.Demensenwonenhierenbouweneen

huis ergenswanneer de regiochief daar toestemming voor geeft.Wat via gelddonaties van

Nieuw Zeeland en Australië geprobeerd werd te bereiken was het volgende… Er werd en

wordtveelgeldgepomptinVanuatu,ookvoorAneityumdus.Opeenbepaaldedagkwamener

functionarissen die op Aneityum grenzen wilden bepalen, een kadaster-systeem opzetten.

Watzijndegrenzenvaneendorp?Waarbegintdevolgenderegio,enwiewordtervervolgens

aangewezenomdieregiotebesturen?Datwaseenvandeverborgenagenda’sachterhetgeld.

Ditiseengrondeigendoms-model,enhetlijktprimainorde.Nietsmismeetoch?Maarnetop

tijd doorzagen de chiefs van Aneityum de bedoeling erachter. De regiobestuurders zouden

dan onafhankelijk van elkaar contact hebben met hogere overheden, geld ontvangen of

afspraken maken over het beheer van hun gebied. Zou er iets waardevols gevonden of

geplandwordenineenbepaalderegio,danzouderestvanheteilanddaarnietsmeeroverte

vertellenhebben.Endemachtwordtzovanhetvolkovergeheveldnaareenoverheiddievan

buitenafheteilandbestuurt.Voordegeldschietersuithetbuitenlanddiedeoverheidmetdat

geldkunnenmanipuleren,heelhandig,wantzehebbentemakenmeteenbeperktgezagdat

makkelijktemanipulerenis.IkweetdatvanuithetWestenvelemiddelentoegepastworden

omderdewereldlandenteoverheersen,maardeze‘verdeelenheers’-truckkendeiknogniet.

ErbestaateenbepaaldebestuursstructuuropditeilanddieuniekisvoorVanuatu.Heteiland

is ingedeeld indevormvanhetGreat-CircleknooppuntvandeAkaija… Ja,dat lees jegoed.

RubenheeftvooronsdeindelingvanAneityumgetekend,metdeverschillenderegio’s,waar

dechiefsofopperhoofdenzichbevinden,enhoeviahenhetbestuurverdeeldwordtnaarde

bevolkingtoe.Dieindelingisheelbijzonderengekgenoegziejedaareensymboolontstaan

datopvallendveelovereenkomstheeftmetdeGreatCircle-knooppuntenwaarAneityumer1

van is. Zie rechts. We vroegen hoe Aneityum ligt,waar hetNoorden is, in de hoop dat de

Akaija-Iloa en Aneityum’s

indeling over elkaar vallen, en

zelfs die uitlijning blijkt precies

te kloppen. Ruben tekende dit

model vanuit zijn hoofd, en pas

nadien zagen we plotseling de

overeenkomst met Great-Circle-

knooppunt. Gezien alle andere

‘toevalligheden’ in de afgelopen

jaren weet ik dat ons hier

belangrijks getoond wordt dat

duidtopeengrotergeheel,maar

hoe dat in elkaar zit zal in de

toekomst hopelijk duidelijker

worden.

Dat waar we mee aankomen, de Akaija en de boodschap erachter, heeft zoveel indruk

gemaaktopdemensenmetwenuincontactzijndatRubennubezigisdeverschillendechiefs

tebenaderenenoveronstevertellen.DezemensenkrijgendebeschrijvingvandeAkaijate

lezen,enookdefoldermetveelplaatjeswaarbijAneityumcentraalstaat,waarbijGaia’sRing

ofOneness (deGreatCircle) inhetkortuitgelegdwordt.Die folderheb ikopaanradenvan

mijnmoederinelkaargeflanstvlakvoordatwevertrokken.Plaatjeszijnsnellertebegrijpen

tenslotte. Die komt nu uitstekend van pas. Geweldig idee. Thanksma :-) !We snappen nu

waarom het in het verleden zo vaak fout gegaan is bij contacten tussen blanken en de

inheemsebevolkingsgroepen(tribes)overalterwereld,ookopAneityum.Jekentvastweleen

oudefilmofboek(neemb.v.Daktari)waarbijdelokalemedicijnmangepasseerdwordtdoor

eenblankeonderzoekerdiebepaaldedingenopeigenhoutjegaat‘doen’,watdatdanookis.

Zo’nsituatiespeelthierook.WebegrijpennuwaaromeropAneityumgeengeocachesliggen.

Dat doe je gewoon niet! Blanke bezoekers komen in principe al niet verder dan Mystery

Island,endepaardiewelverderkomenblijveninhetalgemeeninAnelcouhat.Uitjezelfhet

binnenland intrekken over de smalle paadjes wordt opgemerkt en indien daar geen

toestemming voor gegeven is door de betreffende chief, dan gaat er iets fout in de

verstandhouding.

Rubenweet dat uiteraard en hij

heeftonsaangeradenmet(bijna)

niemand te praten over de

Akaija, totdat hij de juiste

mensen heeft voorbereid en

geïnformeerd. Hij volgt de weg

diejemoetafleggenomietsvoor

elkaar te krijgen. In elk stadium

kaneenchief‘nee’zeggenendan

stopt het daar. Tot zover is dat

nognietgebeurdendatopzichvindenwijheelbijzonder.Debedoeling isdatwevolgende

week met Ruben en Richard in een boot met de klok mee om het eiland varen (je

rechterschouder hoort naar het eiland te wijzen als je erom heen vaart) en verschillende

plekkengaanbezoekendievanbelangzijnvooronsbegripvanditeiland.

Onderwijl is er natuurlijk wel een geruchtencircuit op gang gekomen. Ruben en Richard

vertellen tijdens de dagenlange(!) gesprekken met ons soms terloops dat mensen vragen

beginnen te stellen: Wat moeten die twee daar? Waarom praten ze hele tijd met Ruben?

Nieuwsgierigheiddus,enookwatwantrouwigheid.Rubenistenslotteweleenstorytelleren

eenholyman,enstaatdaarominhoogaanzien.Ditnieuwsisdusechtalseenbomingeslagen,

maarRubenzorgtervoordatdiebomgeenverwoestendgatachterlaat,maaropgepastewijze

zijnenergieafstaat.

Al vele malen hebben we horen vertellen dat we precies op het juiste moment komen.

VolgendemaandnamelijkgaatRubenhetheleeilandrondomietsingangtezettendatsinds

dekomstvandeblanken170jaargeledenafgebrokenofverdwenenis.Hetbestuurssysteem

moetweerhersteldworden.Datisnuweliswaarfunctioneel,maarderegio’szijnontvolkten

hetmerendeel van demensenwoont in Anelcouhat. Nu de bevolking eindelijkweer groeit

(inmiddels meer dan 1000

zielen)moetendemensenvande

diverse tribesdienu allemaal in

Anelcouhatwonenhorenweerin

hun eigen regio’s gaan wonen.

Maar dan moeten ze dat wel

willen en de chiefsmoeten daar

toestemming voor geven. Dan

wordtheteilandweeropdejuistemanierbevolkt.Endatheeftweereffectopdeenergievan

heteilandvoordemensen.Datklinktzweverig,maarlaatikdituitleggen.Hetiskortgezegd:

toegepasteHeiligeGeometrie.InhetgrootisAneityumverdeeldvolgenseenbepaaldpatroon,

dat past in de energielijnen van de Akaija-Iloa. Dat patroon is het bestuurssysteem van

Aneityum.Het heeft daarnaast ruwwegde vormvan een soort boot.Diezelfde ceremoniële

schaal

vormisweerterugtevindenindeopbouwvanelkdorp,datindiezelfdevormisopgezet.Op

nog kleinere schaal vindt je die indeling terug in de traditionele huizen, niet als bootvorm,

maardan indeopbouwvandebelangrijkstesteunlattenenhoekpalen.Diezelfdebootvorm

wordtookweergebruikttijdensceremonies,alserb.v.eenovereenkomstbezegeldwordt,en

departijendrinkendanuitdezekomindevormvandeboot.Datmechanisme,vangrootnaar

klein,heefteenbepaaldenaamdieiknunietweet,maarikweetweldatopdezemanierde

energievanhetuniversumtrapsgewijsnaardemensentoewordtgebracht inalleaspecten

vanhetleven.Doorinhetkleina.h.w.hetuniversumnatebouwenontstaaterresonantiemèt

het universum. Tenslotte is ons lichaam ook een weerspiegeling van het universum. Lees

daarvoor, mocht je geïnteresseerd zijn, Drunvalo Melchizedeks boeken ‘Geometrie van de

Schepping’.

Omdatwijditherkendenen ineengroterverbandweten teplaatsen,kondenweRubenen

ookanderemenseninlichtenoverhetbelanghiervan.Erkomennamelijksteedsmeerhuizen

naarwestersmodel:vierkantframevanhoutmethouten,stenenofgolfplatenmurenendak.

Dievierkantievorm is gebaseerdop commerciële (efficiëncy)

redenen,omdatdatmakkelijkerbouwenis,endathebbenwe

weer geleerd van de Romeinen die op hun beurt die ideëen

weervaneenanderebronhebben,maarlaatikdaarnuverder

niet op ingaan. De mensen die eerst in een traditioneel huis

woondenvoeldenzichindenieuwebehuizingnietzogoedals

voorheen, maar snapten niet waardoor dat kwam. Ik had

ditzelfdeverschijnselalgelezeninhetboek‘BlackElkSpeaks’,

waarbijdezeIndiaanseheiligemanoverhetzelfdeklaagde:de

westerse huizen halen onze kracht bij onsweg.De Indiaanse

wigwams(alisdatslechtséénvandeindiaansebouwvormen)

enhundorpendoennl.hetzelfde:zewerdengebouwdvolgens

universele wetten, waardoor ze levengevend zijn. Westerse

huizen doen dat niet,maar nu,met de komst van Feng Shui,

begintdatweerterugtekomen.Hetprobleemalleenisdatde

mensen op Aneityum deze kennis voor een deel zijn

kwijtgeraaktennietmeerprecieswetenwaaromzedingenop

eenbepaaldemanierdoen,wathetbelangervanis.Zedraaien

dusopautomatischepiloot,enzolangzedatblijvendoenzijn

zekwetsbaar.AllijktheteropdatAneityumminderkwetsbaar

isdanveleanderederdewereld(ei)landen.Enalwetenwijhet

uiteraardook

niet precies,

toch kunnenwe ze een zetje in de richting

van het herontdekken van hun eigen roots

geven, juist omdat deze kennis in het

Westennuweeraanhet terugkomen is.De

Akaija komt werkelijk als geroepen.

Traditioneel huis Aneityum Dat herstellen

van het oude bestuurssysteem is een

delikatekwestiedieal26jaarvoorbereidis.

Dedrukvandewesterse invloedenzoalsmodernebestuurssystemen isnuzogrootdatdit

niet langer kan wachten. Het kan dan verschillende kanten uitgaan, een geheel westerse

richting, of eenmeer op de oude leest geschoeide richting, of… en dat is Ruben’s plan: het

bestevan2wereldenmetelkaarcombineren.

Decomplicerende factorhierbij ishetchristelijkgeloof,datwestersgeoriënteerd is.Laat ik

dat uitleggen… Het christendom zoals wij dat kennen in Europa is totaal tegen spirituele

zaken.Helderziendheid,hekserij,enuiteraardooksymbolenzoalshetpentagram,zijntaboe.

Demissionarissen hiermoesten het een ander accepteren, of ze beschouwden dat als een

meerjarenplan(‘datkrijgenweerlaternogweluit’).Datlevenmetdespiritsishierhelemaal

niet uitgeroeid. Het is totaal geïntegreerd in hun leefwijze. Er zijn zelfs afspraken over

gemaakt. Ermocht b.v. een kerk gebouwdworden (wewonen pal naast de ruïnes van de

grootste).Maardiekerk is tot3x toeafgebrand.Waarom?Wel,deafspraakwasdatzijhun

traditionele bestuurssysteem en overige tradities mochten behouden. De kerkbestuurders

gingen daarmee akkoord, maar leefden er niet naar en probeerden mensen op allerlei

manierenvandetraditiesaf tebrengen.Ergo…dekerkbranddetot3xtoeaf.Vandaardus:

het pentagram baart niemand hier zorgen, ook de christelijke mensen niet. Dat is in

NederlandenderestvanEuropawelanders.

Vanuit die achtergrond maakt juist het feit dat Linda, als spirit zeg maar, de Akaija heeft

doorgegeven,opdemensenveelindruk.Datisbelangrijkvoorhen.Hetisdoorgegevendoor

despirits,devoorouders.NietdatikLindaalseenvoorouderzienatuurlijk(danvoeltzezich

nogouderdanzebijlevenaldeed,haha),maarjebegrijptmewel.

Niet iedereen zal weten waar ik het over heb als ik de leefwijze van Anastasia erbij haal.

Anastasia is een vrouw die door de Russische

schrijver Vladimir Megre beschreven wordt als

een soort lerares voor het mensenras. Zij leert

dat als je als mens een werkelijke thuisbasis

hebt, eenstukjeAardewaar jijbentgeborenen

opgegroeid, dat dus helemaal verbonden ismet

jou, en als je geborenwordt vanuit liefde, en in

liefde wordt grootgebracht, in harmonie is met

denatuur,dankunjejetotalekrachtontplooien,

dat waartoe deMens bij geboorterecht in staat

zoumoetenzijn,maarwaarwijinhetWestenmaareenfractievanbenutten.Daniseenkind

ookveelsnellervolwassenenveelintelligenter,waarbijdeintelligentieverbondenismethet

hart.Enjuistdatontbreektinhetwesten.Welnu…hetlijkteropdatdezemensendit‘leven’.Ik

verteldeRubenhieroverenhijbegontelachenenteknikken.HijhadnognooitvanAnastasia

gehoord,maarbegreepdirectwatikprobeerdeuitteleggen.Die‘kracht’snapthijookenhijis

daaraltijdmeebezig.“Ja,zoishet,”liethijweten.DemensenopAneityumhebbenhuneigen

grond, levenmetdenatuur,hebben liefdevoorelkaarenvertrouwenelkaar,envoelenzich

hierhelemaalthuis.Alsdekinderennaarschoolgeweestzijnenzevoorhogeronderwijsnaar

PortVilagaan,dankerenzevaakweer terugnaarAneityum,omdatditeilandhun thuis is.

Vaakisdatandersinderdewereldlanden,enverdwijnendeintelligenstemensennaarelders,

waarzemeerkunnenverdienen.

Aneityum is binnen Vanuatu heel

belangrijk, en we begrijpen nu

waarom. Weet je trouwens dat

Vanuatu bijna ‘Akaija Umaj’ had

geheten? Toen de soevereiniteit in

1980eenfeitwerdmoestereennaam

komen. ‘Akaija’, met ‘wij allemaal’ en

Umaj(‘vanons’)alsbetekeniswasde

kandidaat, maar uiteindelijk werd er

gekozen voor een aantal letters die

afkortingen zijn. Gelukkig is het wij-

gevoeltochinhetvolksliedgekomenmet‘Yumiyumiyumi’.

Belevenissen

Hopelijkwillenjullieookietsvanonzebelevenissenhoren.Wezijnevenhelemaalterugnaar

basics.LaatikteruggaannaarhetmomentdatRubenonskwamuithorenoverdeAkaijanet

nadatweaangekomenwaren…

Terwijl Ruben even weg was om na te denken en het eerste nieuws ergens te vertellen,

overlegdenwemetonzebuurmanoverheteten.Onsonderkomenisnamelijknogal…basic.

Eenonnadenkendetoeristzoumakkelijkkunnenroepen‘wateendonkerhok…moetikhierin

slapen?’Maargoedkijkendwashetjuistmetheelveelliefdeaankantgemaaktenopgeruimd.

Watstaaterdanzoal?Nou,eenplanklangsdemuur,laagbijdegrondmeteenpotjesuiker,

zout, 2 borden, bestek. Daarnaast een grote plastic karaf met water, een gasstelletje, een

houtentafelmetakeligrechtestoelen,eneenbosjeversgepluktebloemenoptafelmakenhet

geheel gezellig. De ramen zijn houten luikendiemet een losse stok opengehouden kunnen

worden en er zijn 2 slaapkamertjes met houten bedden en, gelukkig, muskietengaas. We

moeten zelf koken, en daar hadden we niet op Back to Basics gerekend. Prima natuurlijk,

maarwatdan?AelankaebisishetBislama-woordvooreilandgroente,datvanalleskanzijn.

OnzebuurmanJonaneemtonsmeedetuininenlegtuitwatwekunnenplukkenenhoewe

hetklaarkunnenmaken.Evenonderdompelenineendunlaagjekokendwater.Goed…moet

kunnentoch?Maardanhebbeneensoortgroffespinazie.Enderestdan?Datiserniet.Waar

plukken we dat? Boter, melk, kaas, kruiden, brood, koekjes, muesli, en cornflakes zijn

kennelijkwestersedingendiehiernietgewoonzijn.Misschienwelheelerggezond,maar…

Jonathan neemt ons mee naar de plaatselijke ‘shop’. Straten hebben ze hier niet. Auto’s

ontbreken hier, dus de straten zijn paadjeswaarmensen lopen, diemogelijk een paar jaar

lateranders lopen.Diepaadjesvolgenderuimte tussendehuizen,dievaakvannatuurlijke

materialengemaaktzijn,enalszo’nhuisverdwijnt,verlegthetwandelpadz’nroute,omdat

datkorteris.Datisdenatuurlijkegangvanzaken.Ietsdatwijtotaalvergetenzijn.De‘shop’is

ooknogalbasic…eenluikjemetdaarachtereendonkerhok,waarbijnaderinzienvaagwat

importrijst uit China, en crackers en uien en zo

nog een paar zaken te zien zijn. We rekenen af

met wat Vatu-biljetten, en alles wordt door de

eigenaar achter het luik in een vaker gebruikt

kartonnen doosje gestopt, wordt er vervolgens

weer uitgehaald en heel rustig opnieuw

ingedeeld. Wederom kan het deksel niet dicht.

Haddenwijgelijkalgezien,maarvooralnietmee

bemoeien, we willen niemand beledigen. Dan

maarzo,enhetdoosjegaatonderdearmmee.Nu

haddenwe uien, aelankaebis (verbasterd ‘island

cabbage’)… en rijst. O ja… en super droge

ontbijtcrackers.Misschienwaserwelmeerindieshop,maarjespreektdetaalniet,kuntniet

zienwaterligt,erstaatiemandachterjetewachtenenjevoeltjevreselijkopgelaten.Kennen

julliedatgevoelniet?Derestwaserniet,ofhaddenwenietbedachtdatweooknodigkonden

hebben.Ditovervielonsnogalvanwegedieplotselingeoverboeking.Wistenwijveelwaarwe

in terecht zouden komen? We wisten wel dat het basic zou zijn, maar deze onverwachte

wending maakte het allemaal alles wel héél basic. Maar we hadden ons geestelijk goed

voorbereidenwarenenzijnbereidonstotaalaantepassen,inallesmeetegaan,engewoon

welzienwaarweuitkomen.Bijnaderinzienmaargoedook,wantmetzekerheidzulleneen

heleboelmensengillendweglopen,verlangendnaarluxe,westerseverwennerijenalwasdies

meer zij. De rijst was zo gekookt op het gasstel en een paar blaadjes van de aelankaebis

haddenwe ook zo ondergedompeld in kokendwater.Maar te lang ondergedompeld, want

sommigewarenal slijmeriggeworden.Zó sneldus.En terwijlde rijstop staatkomtRuben

binnenwandelen. Hij had nagedacht over alles dat we hadden verteld en getoond, en was

kennelijktotdeconclusiegekomendatwijtevertrouwenzijnendathetverhaalvandeAkaija

klopt…Vervolgensontstaatereengesprekdatzo interessant isvooronsalledriedat ikna

eenhalfuurtjehetgasmaaruitdraai.Uren later,alsRubenweg is,proberenwenog iets in

elkaartedraaienmetwatwehebben:drogegesnipperdeuien,kleffekouderijstenovergare

oudeaelankaebis.Ach…suikermaaktvankleffe rijst rijstebrij enmeteenpaarkoekjesvan

thuis opgediept uit de rugzak erbij mopperden we niet. Kamperen kende ik wel, maar

kamperenindetropenzonderdaaropvoorbereidtezijn istochanders.Het iseenraremix

vanrimboe-lifestyleenwesterse luxe.Zonnepanelengeveneenbeetje licht,netgenoegook

omdelaptopsomsopteladen,ofdezekeringtelatenklappen:-).Eenmuskietennetoverhet

bed komt goed van pas. Muskieten zijn hier de echte plaagbeesten. Gelukkig is hier geen

malaria.Giftigespinnenenslangenhebjehiergelukkigniet.Welakeliggrotemegamottendie

plotseling jehutkomenbinnenvliegeneneenenormmetalig geluidmakenenoveral tegen

aanknallen.Langevoelsprieten.Hetlekenwelkunstmatigemetalenvliegdingen,zoraarwas

dat geluid.Marianne zagde eerste gelukkigniet en ikkoner zohoognietbij, dus liethem

maarzittenenzeiniets.Ikvermoeddatdemegamotviahetdakbijonzebuurtjesterechtis

gekomen,wanteenuurtjelaterhoordeikdebuurmanineensenkelekeihardeklappengeven

tegenhetdak,toentegendewandentenslotteopdegrond.Eendeurgingkrakendopen,het

geluidvaneenbezemendatwasdat.Megamotoverenuit.Datdoejeerdusmee.Marianne

wordthelemaal lekgepriktdoordemuskietenenandertuigdathierrondzweeft.Debulten

zijngroot,maargelukkigkanzeerredelijkgoedmeeoverweg.Ikmerkernietalteveelvan,

eenpaarbultjes, verderniet.Mijnprobleem isdat ikniet tegenhet etenvanhierkan.Wel

tegenhetfruit,maarniettegenallesdatuitdeaardekomt,zoalstarotenmaniok.Zalookwel

eenredenhebben.

De volgende ochtend: douchen. We hadden

verwachteenemmermetgaatjesbovenonsaan te

treffen.Datleekonsalvrijbasic.Nietdus.Buitenis

eenoptrekjevanwatgolfplateneneendunnedoek

als deur. Op de grond ligt scherp koraalgrind. Er

hangt1emmeraandemuurenstaan2emmersop

eenbetonblokjeophetgrindeneriseenwaslijn.Er

is ook een plastic bekertje. Erg handig. Ergens op

hetgrasveldbuiteniseenkraan.Ofwel…doejebest,

je komt er vast wel uit. Ondertussen is de school

begonnen. We zitten tenslotte achter de school in

het guesthouse, maar vanuit de ramen hebben de

kinderenprimauitzichtoverhetgrasveldendusookoponze‘douchecabine’.Benbenieuwd

watGammahiervoorrekent.Zezijnaanhetzingenenineenandereklaswordtdetafelvan8

opgezegd in het Aneityumees. Of zou het de tafel van 9 zijn? Geen idee. Vanuit de douche

kunnenwijdeschoolprimaziendoorhetkleedheen.Zoudendeleerlingenonsookkunnen

zien? Enfin… niet op letten. Ook niet letten op het scherpe grind onder je voetzolen en de

volgende keer sandalen aandoen. Net nadat we klaar zijn komt Ruben ons opzoeken.

Ontbijtendoenwedusnietaan…geentijdmeervoor.Rubenheeftzoveel tevertellenente

vragendatwenergensmeeraantoekomenindekomendeelfdagen.

Kort gezegd komt het erop neer

datAneityumenkeleinteressante

locatiesherbergtdiewellichtmet

de Akaija te maken hebben:

heilige plekken. Op dit moment

kunnen we hier verder niet op

ingaan.Datkomtlater,misschien.

Hijwilonsereenaantalvanlaten

zien waar we dan een aantal

dagenvoorvanhuiszullenzijn.Deelsperboot,deelstevoet,deelslangshetstrand,deelsde

bergen in. Het wordt dan overnachten op het strand of in een traditioneel dorp. De

toestemmingvoorhetbezoekenvandeverschillendesitesmoesteerstkomenvandechiefs,

maar dat is intussen geregeld en terwijl ik dit schrijf zijn we voorbereid om de volgende

ochtendopstaptegaan.Erzijnafsprakengemaakt,benzinegeregeld,voorradeningeslagen

enplannengemaakt.Watintussenookgeregeldis,isdathetnieuwsoverdeAkaijaoverhet

eiland verspreid mag worden. Er zijn enkele bijeenkomsten geweest, te beginnen met de

chiefs en de districtshoofden, en nu ook met andere mensen. Als we, meestal met Ruben,

ergens lopen, worden er dus vragen gesteld, heimelijke blikken uitgewisseld, prijzende

opmerkingen gemaakt, soms ook niet gereageerd, maar meestal is het uitwisselen van

oogcontactvoldoendeomeenlachtedoenverschijnen.

Maarnietallesismooiwatwetegenkomen.Hetomgaanvandemensenmetdierenhiervalt

onssomszwaar.NietdatwijinNederlandzo’nlichtendvoorbeeldzijnmetmegastallenvoor

onderhand elk type ‘productie-eenheid’, zoals de dieren die ons hun leven geven dankbaar

genoemdworden.Maarook ikmaaktemehierinschuldigaan ietsdatme ’snachtswakker

hield. Ik liep vandaag langs het strand om snel even iets op te halen, terwijl Marianne en

Rubenwachtten.Ietsverderophoordeikineenseenhondheelhardjankenenmijnrichting

uit komen, mij aankijkend voor hulp of op zijn minst een beetje aandacht. Er zaten wat

donkerejongemannenophetstrandeneenvanhengooideeensteennaardehond.Devorige

steenwaskennelijkraakgeweestwaardoordehondzohardjankte.Ikhieldinm’nhoofddat

ikniemandtegenhethoofdwildestotenomnietsingevaartebrengen,maareigenlijkwasik

gewoonbangeenmogelijkeconfrontatieaantegaan,enzoverraaddeikdehonddiemijom

hulpkwamvragenenikdeedniets,haaldehemzelfsnietaan.Daarovernadenkendvalthet

menuzwaarnaarmezelftekijken.Eengemistekans.

Uiteraard hebben we ook (wat) tijd voor onszelf gehad en 2 keer een mooie wandeling

kunnenmakenlangshetstrand.Watwenuookhebbenmeegemaaktishetcruiseschip.Eens

indezoveeldagenkomtereencruiseschipvoorankerliggeninhetrif.Lifeboatsdroppendan

honderden toeristenopMystery Island (waardoorAneityumdaarvangevrijwaardblijft), en

de eilandbewoners zijn daarop voorbereid met

allerlei stalletjes, opgesteld in de vorm van, alweer

die boot! We snappen nu het geklaag van de

toeristendatonsviainternetvooronzereisterore

wasgekomen.Import-kitschuitIndonesië!!Mooiom

te zien, maar overal hetzelfde. Wat de toeristen

willen is originele kunst van de eilanden. Nou,

vergeethetmaar

als je uit Nieuw

Zeeland of

Australië komt:

natuurlijke

producten

mogen die

landen niet in.

Geen organische

producten

(schelpen,

bamboe, hout,

etc etc), ofwel…

alleen plastic en

textiel. Duswat vragen de toeristen steevast als ze

iets zien: “Is this original?” Teleurgesteld lopen ze

daarom in single file langsde stalletjesenkopenbijnaniets.Uiteraardmoet jegeenzaden,

grond en planten Australië binnenbrengen, maar gebeeldhouwde houten voorwerpen en

schelpen,datkantochwel?!Kookallesdesnoodsuitenlakhetomeventuelebugstepasafte

snijden.

Watwelgoedlooptisdekanibalenpot.Wekennennudemensendiediepotbedienen,enhet

zijnacteursvandebovensteplank,zienerperfectuitook.Ziefoto…Joël,deouderemanopde

foto, vertelde me dat zijn overgrootvader John Geddie, de eerste missionaris, heeft

verwelkomdopAneityum.

Eenandereactiviteitdiegoed loopt ishetopmakenvanrasta-haarvantoeristen,massages,

gezichtsopmaak en wat andere actieve dingen waar mensen geld voor willen geven. De

MysteryIslandBandspeelttraditionelemuziekenopmijnverzoekhebbenzevoorzichtigeen

ingehoudenversieYumiYumiYumigespeeld.Ikgeloofdatzedatweleengoedideevonden,

want nadien waren ze erover aan het overleggen. Bij deze muziek moet ik even iets

rechtzetten. Er wordt o.a. gespeeld op een bamboe-instrument, een soort grote panfluit in

horizontalepositie,maardanals slaginstrument.

Dat instrumentwordt elders nu aangeprezen en

verkochtalszijndeafkomstigvaneenFutuna,een

eiland ten noorden van Aneityum, maar Ruben

verzekert mij dat het oorspronkelijk van

Aneityumafkomstigis.Nietvergetendus.

Leuk is dat wij ons nu geen toeristen voelden,

maardoorRubenoverMysteryIslandrondgeleid

wordenalsresearchers.Eninfeitezijnwedatnu

ook… we komen zelfs niet toe aan vakantie

houden,maar zijn continu bezig

om gedachten uit te wisselen,

samen met Ruben dingen te

regelen,onsvoor tebereiden,of

gewoon uit te rusten omdat het

even nodig is in deze vochtige

warmte.Maarwekekenwelheel

verlangend naar al die toeristen

die in het turquiose blauwe

water aan het zwemmenwaren.

Wehaddenzelfsonzebadkleding

niet bij ons… wheeehh :-(( Het

Akaija-verhaal is dusdanig

belangrijkvoorAneityumdathet

voor vele mensen een geschenk

uit de hemel is. Ruben sprak

vandaag een pastor, een christelijke man dus, maar een die ook zeer begaan is met het

origineleAneityum.Diemanhadeenmaandgeledeneenlokatieherontdektinhetbinnenland

waar heel vroeger iets belangrijks gebeurd is. Enkele jaren voordat(!) Jezus geborenwerd

heeftvolgensdeoverleveringeneenvrouwopdezeplekvertelddat Jezuszougaanworden

geboreninBethlehem,engebruiktedaarbijpreciesdezebenamingen“Jezus”en“Bethlehem”.

EntentijdevandegeboortevanJezusiser3dageneensterteziengeweestbovenAneityum,

zelfs overdag. Toen heeft zij verteld dat Jezus nu geboren is. Dit is niet zomaar een

overlevering,maar eendie altijd gekoesterd is, overgedragen van vader op zoon, en via de

holy men levend gehouden. Bedenk daarbij dat storytellers zoals Ruben een uitstekend

geheugen hebben geen feitenmogen veranderen. Vooral om die reden heeft het christelijk

geloofmetdekomstvanrvd.JohnGeddiezosnelzo’nvoetaandegrondkunnenkrijgenop

Aneityum.EnmededaaromheeftAneintyumzo’nbelangrijkpositiebinnenVanuatu. Itwas

foretold.

Het was zelfs niet de bedoeling dat John Geddie naar Aneityum, een van de allerkleinste

eilanden vanVanuatu (op sommige kaartenwordt het niet eens afgebeeld) zou komen: hij

werdin1848dooreenstormvandeoriginelerouteopwegnaarNewCaledoniaafgeblazen.

Zijn activiteiten waren zo succesvol, mede dus door de overleveringen, dat Aneityum een

bolwerk werd van het Christendom, en vanuit Aneityum werd de rest van Vanuatu

gekerstend.DathadgevolgenvoordebevolkingvanAneityum,wantervertrokkenzo’n120

Aneityumesemissionarissennaar de andere eilanden, diemeestal nietmeer terugkwamen.

Wat echter niet verwacht en ook niet geaccepteerd werd, was dat ‘de kerk’ de oude

traditionelegebruikenenheiligeplaatsenginginnemenen/ofafdekken.Zelfsdetraditionele

songswerdenaangepastnaarchristelijketeksten.

Aandeanderekantbestondenerooktraditiesdienogal‘bedenkelijk’waren.Eenervanisde

‘human sacrifice’ of hetmensenoffer, waarbij een vader z’n zoon opofferde om de ‘kracht’

terugtebrengeninheteilandenomdevulkaangodgunstigtestemmen,vooralintijdenvan

rampspoed. De zoon werd oorspronkelijk namelijk aan de vulkaan van een nabij gelegen

eilandje, Hunter of Matthew, geofferd. Later gebeurde dat op een andere nogal gruwelijke

wijze.Tegenwoordigisdietraditieveranderd,maarnogsteedsgaanvissersceremonieelnaar

dieeilandjestoevanuitdietraditie.Zo’nmensenoffferklinktergwreedenikwiljullievragen

ditnietzomaarteveroordelenals‘primitief’of‘achterlijk’.Hetwasnietzomaarietsenerzit

eenheelverhaalaanvastdatookwijnaallegesprekkenmetRubennognietkunnenbevatten.

Maarwatwijonsafvragenisofditnieteenontspoordetraditieisdieooitwellichtbegonnen

ismet een vrijwillige opoffering om demensen te redden. En dat iswat Jezus ook gedaan

heeft,zichzelfopofferenomLiefdeterugtebrengenopAarde.Vanuiteenanderperspectief

zoujekunnendenkendathij‘vermoord’is.Maarinspirituelezingafhijzijnleven…vrijwillig.

Enomdathijdatgedaanheeftisdetraditionele‘humansacrifice’nietmeernodig:Jezusheeft

datalgedaan.

Waternujuistgebeurdis,datbijnasamenvaltmetdekomstvandeAkaija,isdeontdekking

van deze pastor: een heilige plek afgegrendeld door een plaat van de kerk. Vlak ervoor,

gelukkig niet er bovenop, werd een kerk gebouwd waardoor de plek aan het zicht werd

onttrokken,enmettertijdtotaalverzwegenenoverwoekerd,wachtendophetjuistemoment

omweer onthuld teworden. En datmomentwas nu. Dezeman had door het verhaal van

RubenoverdeAkaija tranen in zijnogengekregenen tenslottegezegd: “Eindelijk zijnmijn

gebedenverhoord!”Endatzegteenmanvandekerk!!!Wederom…wekomenpreciesophet

goedemoment, zelfs volgens dezeman. Er zijn kennelijk krachten in hetwerk diewij niet

kunnenoverzien,dieons leidenenhetzoregelendatallespreciesklopt.Evenzogoed ishet

eenslopendetijdhieropAneityum,hetvraagtallesvanons,maar ietsmooierskunwijons

ampervoorstellen.Enhetantwoordopdevraag‘isonzemissiegeslaagd?’kunjewelraden.

Wezullenproberennogéénverslagteuploadenvoorweeindvolgendeweekthuiszijn,maar

we weten nu al dat we teveel achterop zijn geraakt door het gebrek aan electriciteit en

internetomnuallestevertellen,dusnaafloopvandereismakenweallesinordeensturen

julliedanbericht,eneenmooiedigitalepost-kaart.

LiefsengroetjesvanuitdePacific.

Enhierisdiepostkaart

Verslag4-ExpeditieRubenson

Ophetmomentdatikditschrijfoponzelaptop(dieweheelsomskunnenopladenmetzonne-

energie),2mei2012, zijnwenet teruggekeerdvaneenkorte ‘ExpeditieRubenson’naarde

anderekant vanhet eiland.Debedoelingwasomhet eiland rond te gaan,maardat is niet

gelukt.VoorMariannewerdhetgewoontezwaar,enachterafbezienbleekdatwenetoptijd

weerteruggegaanwaren,wantdedagendaarnakwamereenlichtestormopzetten,metveel

regenenwind.Opzichnietsbijzonderszolangjeaanlandblijft,maaropzeewarendegolven

gevaarlijkhoog,endanisvarenineenmotorbootjegeenpretjemeer.

Maarwezijnweleeneindgekomen!Tervoorbereidingwas

ereenbootnodig,ermoestbrandstofgeregeldworden,dat

soort zaken.MaarookbelangrijkwasdatRubende chiefs

om toestemming moest vragen. Je kunt niet zomaar

buitenstaanders het eiland over laten trekken en heilige

plaatsenlatenbezoeken.Evenzogoedwasdeexpeditieeen

succes,maaropeenanderemanierdanverwacht.

Zo gingen we dus met een mini-motorbootje de Stille

Oceaan op, via een veilige plek door het rif en dan vlak

achter de enorme branding die tegen het rif beukte langs

het eiland varen opweg naar een landingsplek. Vanaf die

plek moesten we enkele kilometers teruglopen over het

strand naar de opgang voor het bezoeken van de eerste

lokatieergens‘daarboven’.Steljedatlopennietaltesimpel

voor.Deenebaaiisvoorzienvanmooigeelzand,inandere

liggen grote rolkeien, de volgende bestaat uit glibberige

koraalriffen met boven de waterlijn de restanten van

koraal-enschelpdieren,endan isdeovergangvandeene

naar de andere baai een in zee uitstekende landtong die

meestal uit grote vulkanische keien, basaltblokken ofwat

hetookis,bestaat.Somsishetstrandnietgoedbegaanbaar

endanisereenpaddoordebush.

Maarjebenthierindetropen,en

‘de bush’ is danwerkelijk BUSH,

en dan hebbenwe het niet over

die vent in Amerika. Groen dus,

massa’swortels, struiken, lianen,

klimmende ranken, onzichtbare

grond, enorme bladeren en alles

dat groot, groen en grillig is. O

ja… en ze hebben hier ook veel

spinnenwebben, sommige erg

groot, die meestal nog bewoond

zijnook,somsdoorhele families

spinnen. Meevaller: ze zijn niet

gevaarlijk.Maarofdatookinhoudtdatzenietzullenbijtenalszewordengestoordhebikniet

uitgeprobeerd.Zezijninelkgevalnietrustgevendvoorwandelaarszoalswij.

Dezonstaataandezekantvanheteilandpalophetstranden

daniseeneindlopenbesteenopgave,zekervoorMarianne.

Ruben en ikwisselen het dragen vande grote rugzak af en

Wopa (de zoon van de andere holy man, David, en

momenteeldechiefvanhetnoorden)heeftz’neigenrugzak

mee, zo’n modern dingetje voor hikers. Marianne wordt

zoveel mogelijk ontzien, wetende dat zij in haar situatie,

gezien leeftijd, conditieen toestandvanhaarknie, eenveelgrotereprestatie levertdanwij

mannen.

Aangekomenopdeplekwaarwe

omhoog moeten, een bijzondere

plek zo’n driehonderd meter

bovenzeeniveau,besluitenweal

snel dat dit voor Marianne geen

doen is. Ruben blijft bij haar en

hij is daar heimelijk niet zo

treurig om. Ook voor hem is de

klimzwaar,wantookzijnknieis

nietaltebest.DusgaanWopaen

ik naar boven door de bush.

Wopavooropmetde standaarduitrustingvanelke tropenwandelaar: eenbushknife.Dat is

zo’nhoutenaardappelschillermethetlemmetvaneenkortzwaarden…vlijmscherp.Zedoen

daar allesmee:hakkenen slaanomhetpadvoor toekomstigewandelaarsopen tehouden,

boomstammenmarkeren, tekeningen inhetzandmaken,kokosnotenopenhakken, fruitvan

debomenplukken, teennagels knippen, etc…Enhet oogt als een soort statussymbool voor

elkeman,netzoalsdenieuwstemobieldatvoorvrouwenis.Alhebbenzediehierook,maar

ikziezenooitsms-en.Ikvroegofhetmarkerenvanboomstammeneendoelhad,b.v.omhet

padtemarkeren.Needus…gewoonverveling.Ikhebdatgevraagdenditantwoordhadikniet

verwacht. Maar intussen weet ik wel dat als je kriskras littekens op ooghoogte in

boomstammen ziet, dat daarwandelaars gelopen hebben.Het zal ooit nogwel eens op die

manierwordenbekeken,denkik.Ikwastevroegmetdieopmerking.

Oja…enhadikalietsverteldoverhetschoeisel:blotevoeten.

Normaalgesprokenkom ikmijngrenzenniet snel tegen,maarophet laatstedeelvandeze

klim,bovendebomenopdevrijkalerotsigebodemindezwoelehittevaneentropischezon

aanzee,ineenpittigtempo,wasiktenslottehelemaalopenikkontijdelijknauwelijksmeer

opm’nbenen staan.Voorde rotsigebodemvanhet laatste stukhad ikm’n sandalenweer

aangedaan,maardiewarennatenmodderigendusglad,endanmeteendurecamcorderinje

handooknogproberenalles vast te leggenen tegelijkdemandiehier thuishoort en inde

kracht van z’n leven is proberen bij te houden valt nietmee. Enm’n egowerd uiteindelijk

gestreeld,wantzewarenbestwelonderdeindrukdateenblankemanopblotevoetendoor

debushdurfdetelopenendatnoggoeddeedook.WopazeilaterooknogtegenMariannedat

hijhetheelbijzondervondomsamenmetmij,eenblanke,naardezeplektemogenenkunnen

gaan.

TeruggekomenbijMarianneenRubenmoestenwenogeeneindstrandwandelenopwegnaar

deoomvanWopadiehiermetzijnfamilieaanhetstrandwoont.Watsteljejevoormet‘aan

hetstrandwonen’opeenStilleZuidzee-eiland?Eenwittevakantievillametgroengrasvelden

eenrodeFerrarivoordedeur?

Dit is anders. Vanaf het strand zie je om te beginnen amper dat hier iemand woont:

palmbomenenandergroenzienerhiernetzouitalsoverallangshetstrand.Maaropafstand

zie je wat rook boven de bomen. Als je wat beter kijkt zie je met enigemoeite tussen de

bomeneenpaarpalendieenkelegolfplatenondersteunen.Kijkjenogbeterdanstaaterwat

verderopeengroenewateropslagtankoppalen.Erlooptniemand,maardegrondismooivlak

tussen de bomen. Kom je dichterbij dan zie je een stookplaatsje en er liggen een paar

gevlochten matten op de grond, en er staat zowaar een soort van langwerpige tafel met

daarop potten, pannen en bestek. De grond is niet alleen vlak,maar keurig aangeveegd en

ontdaanvanlossebladeren.Eenholleboomstamaanderandvandevlakkeplekiskennelijk

bedoeldomoptezitten.Bijhetzienvandetafelmetpotten,pannenenbestekism’neerste

gedachte:o…zehebbendeboelevenbuitenuitgestaldomallesbinnenop te ruimen.Maar

directbesefteik:ditis‘binnen’!Bijhetbetredenvandeopenplekbetreedjeeenwoning.

Rubenlaatonsmetzachtestemwetendatwenietsmoetendoen.Jehoortjeaanetiquettete

houden,netzogoedalsjebijonsopeendeurkloptennietzomaarbijvreemdennaarbinnen

loopt.Met z’nbushknifekloptWopaduseerstopeenhardeboomstam,om ‘bezoek’ aan te

kondigen.Daarwordtnietgelijkopgereageerd,maareenaantalminuten laterkomtereen

vrouwnaar ons toe lopen. Ze kijkt ons nietmerkbaar aan,maar overlegt eerstmetRuben.

Daarnapaskijktzenaaronsengeeftonseenhand.Dat‘handengeven’iseenintroductievan

demissionarissen.Oorspronkelijkiseenlichtbuigenvanjehoofdofeenglimlachzonderiets

tezeggendestandaardbegroeting.

Ze gaat even op een van de gevlochten matten zitten terwijl wij plaatsnemen op de holle

boomstam en lange tijd gebeurt er niets, terwijl Marianne en ik alles om ons heen in ons

opnemen.Dankomternogeenvrouwtevoorschijn,meteenenkelemaandenoudebabyop

haar arm, ze glimlacht even naar ons,maar zegt verder niets. Nog een paarminuten later

komt de man des huizes naar voren, een grote donkere man die er wat nors uitziet. Niet

zomaar iemand, maar een man met gezag. Dat straalt van hem af. Hij mag dan op bloten

voetenlopen,maarhijmaaktbeslistindruk,ookzonder3-deligpakenzwartezonnebril.Ook

hijbemoeitzichampermetons,het lijktalsofhijonsnieteenswaarneemt.Rubendoethet

woord.

Ditiseenvoorwesterlingenheelprecairesituatiediebeslistverkeerdafzoulopenalsjede

gebruiken niet kent. Niet dat je in een kannibalenpot zou verdwijnen of zoiets, dat is nu

achterhaald,maardoorhet schaarse gebruik vanwoordenwetenwenietwaarwe aan toe

zijn.Dezemandiehierkennelijkdebaas ispraatnauwelijksen lijkt inonzeogenzelfswat

wantrouwig.Maarwezijndezezwijgzamebegroetingenaleenbeetjegewendenwetendat

dit normaal is. Alles gaat hier volgens traditionele gebruiken en daar hoort niet een

oppervlakkigkoetjes-kalfjesgesprekbijomelkaar te lerenkennen.Bijons ispratenzonder

inhoud(zoietsals“lekkerweertjevandaaghe?”)eenmanieromhetijstebrekenindeeerste

minutenvaneenontmoetingmetvreemdemensen.Datzouhiertotaalnietbegrepenworden.

RubenvertelteenkorteversievanhetAkaija-verhaal,vraagtonsopeenbepaaldmomentuit

teleggenhoedeTesla-spoelwerktombliksemsoptewekken(klinktbizarhè,maarzoging

hetecht)endanontdekkenwedatdezemanprimaEngelsverstaat,maarhijspreektverder

niet tegen ons. Hij kijkt en knikt

zonder iets te zeggen en Ruben

praatdaarnaweerverder.

Tenslotte is hij klaar. De overige

familieleden hebben ook zitten

luisteren en uit hun niet-

afwijzendehoudingmakenwijop

dat zewellicht positief onder de

indrukzijnvanhetverhaal.Beter

kanikditnietomschrijven:ditisvooronsheelonwennig.Hetbegintaldonkertewordenen

terafsluitingvanditofficiëledeelgevenwedemaneenzilverenAkaija-Iloametbeschrijving,

zoalsweeralveleweggegevenhebben.Netalsdeanderekerendatweietsgavenwordthet

pakketjenietopengemaakt,maaralleeninontvangstgenomen.

NuwordtdesfeerietsgemoedelijkerenRubenzegtdatwenuietsmoeteneten.

Okay…hoedan? In feite,zobegrijpenwe,staathetonsnuvrijomzelfpottenenpannente

pakkenenonsmaaltjetekokenbovenhetvuur.Maarhierkomenonzeeigengebruikeninhet

geding.Zoietsdoejenietalsbezoeker,alsEuropesebezoekerdan.Erismaaréénvuurener

zijn nog zo’n 10 mensen hier die moeten eten. Maar onze meegebrachte opgiet-noodles

brengenuitkomst.Erhingtochaleengroteketelwaterbovenhetvuurenditspulblijktheel

handig: noodlesmet een kruidig smaakjewaar je alleenwat heetwater op hoeft te gieten.

Samenmetwat choco-achtige koekie-crackers is dat een aardigmaalwaarwij in elk geval

zeertevredenoverzijn.Deresteetnogniet,maarerwordendooreenvandevrouwensamen

methaarzoonwelgroenedikkewortelsofzoietsvoorgesnedenenklaargemaakt,manioken

tarot.Onderwijl krijgenwe rechts vanons les in rimboe-babyverzorging… inhet inmiddels

pikkedonker.

Hygiënisch ingesteldevroedvrouweninNederlandkrijgennueenrolberoerte,maarwijzijn

zachtjes uitgedrukt zeer onder de indruk. Zittend op de gevlochten mat met een zaklamp

tussen schouder en hoofd ingeklemd, verschoont de moeder haar baby heel rustig en

beheerst. Uit een van bladeren gevlochten zak haalt ze alles te voorschijn dat bij het baby

verschonenindebushnodigis.Katoenenluiersuiteraard,geenbomenverslindendepampers.

Debabyinkwestielaatzichditalleswelgevallenenishelemaalhappy.Wehebbenhemmaar

enkele pruttelgeluidjes horen maken en hoorden hem verder helemaal niet. Hygiënisch?

Jazeker!Hetisalleenwatjeonder‘hygiënisch’verstaat.Ikvermoeddatdezebabiesvanafdag

éénincontactkomenmetallesdatzemoeten‘weten’,ofdathunlichaammoetwetenomop

dezeplektekunnenleven.Omtebeginnenzijndatdeliefdeengeborgenheid.Nou,datishier

volopaanwezig,maarnietindevormvanmassa’splasticspeelgoed.Welisallesaanwezigom

‘van’ te leren: allesdat je indenatuur inde tropenmaarkuntbedenkenwaarwijhuiverig

voorzijn,allesdatkruipt,vliegtengroeitalsmedealleonzichtbaregevaren.Misschienisjuist

deconfrontatiemetallesdat jeziekkanmakenindeeerste jarenvan je levenweldebeste

verdedigingertegen.Ikzouditgraaghebbengefild,maarzoalsjulliebegrijpendoejedatniet

opzo’nmoment,ookgeenfoto’s.

Nadatwegegetenhebbenende anderennogmoetenbeginnenwordtons vervolgensonze

slaapplaats gewezen: een traditionele hut. Het blijkt de persoonlijke slaaphut van onze

gastheerengastvrouw!Wewordenalseregastenbehandeld!!!

Ikkanhiernogveelmeeroververtellen,maarikzalhetvoornulatenmettezeggendatdeze

overnachting bij zulke liefdevollemensen die helemaal volgens de oude traditie leven, een

ervaring is om nooit te vergeten! Niemand zal ons ooit meer kunnen wijsmaken dat deze

maniervanlevenindebush‘primitief’is.Zokunnenlevenindezeomgevingisietsdatjezelfs

opdeuniversiteitnietzultkunnenleren.Datkanalleendoordeoptelsomvanvelegeneraties

kennis,overgedrageninvelejarenvanopvoedingoverelkaspectvandenatuur.

Oja…watonsookopvielwasdatwedevolgendeochtendzagendaternogeenzitplaatswas,

verdernaarachterengesitueerd.Ookdatwaseenvlak stukjegronddatkeurigaangeveegd

was,met inhetmiddeneenenormeBanyan-tree.Wemoestenallebei gelijkdenkenaande

‘HomeTree’uitdefilmAvatar.Nietalleenvanwegez’ngrootte,maarookvanwegedeenorme

energiedieervanzo’nfamilieboomopdezeceremoniëleplekuitgaat.

‘Douchen’ was hier nog iets meer

basic:dichtbijzee,nognettussen

de bomen,maarwel afgeschermd

van de rest, stond een grote

metalen schaal waarin water uit

een dikke zwarte rubberslang

stroomde.Dewcwaseenheeleind

deanderekantuithetbos in,niet

te bereiken zonder zaklamp. En

watweheelbijzondervondenwas

dat we in de slaaphut een

ceremoniëleschaalzagenliggen.Ik

heb ‘m gefotografeerd zonder

toestemming, maar ik neem aan

datzegeenbezwaarzullenhebbenhemhiertetonen.

Heel,heelbijzonderomditallemaalmeetemogenmaken!

De volgende morgen gingen we

verder op pad, maar tijdens het

lopenbleekdatdeze tocht toch te

zwaar werd. Ruben legde dit aan

ons voor zoals een expeditieleider

met verantwoordelijkheidsgevoel

dat hoort te doen: geen onnodige

risico’snemenals jeop jezelfbent

aangewezen in de tropen. We

zullen dus nog een keer terug

moeten in de toekomst :-). Toen

het de volgende dag hard ging

regenenenwaaienwarenwemaar

watblijdatwenietverdergegaan

zijn.Misschienwashetgewoonde

tijdnogniet.

Wim wachtend op de taxi terug…

ookmoe

De laatste dagen op Aneityum

hebbenweuiteraardheelveelmet

Ruben gepraat en van alles

uitgewisseld. Omdat er geen

internet isengeenbibliotheken, is

hunkennisvandewestersewereldbeperkt.Zekijkenzoendanwelsamennaardet.v.,vooral

alsereenspannendefilmwordtuitgezonden,ofuiteraard…voetbal.Rubenhadb.v.deLordof

theRingsookgezien.Wehebbenduseenlijstopgesteldmetboekenenanderezakenwaarvan

wedenkendatdieheelnuttigkunnenzijnvoorAneityum,zoalsb.v.deboekenvanAnastasia,

deGeometrievandeScheppingvanDrunvalo,deBoodschapvanWatervanEmoto,etc.Inhet

Engelsuiteraard.Rubenwasdaarin zeer geïnteresseerd.Alsm’n eigenboekuitkomt inhet

EngelsgaatdatnatuurlijkdirectooknaarAneityum.

We hebben veel belangstelling

voor de school, en ook voor

muziekendansvanAneityumen

wehebbenBen,hethoofdvande

school, gevraagd of het mogelijk

isdeschooltebezoeken,enofwe

video-opnames mochten maken

tijdensdelessen.

We schrokken eenbeetje vande

omstandigheden waarin de

leerlingenleskrijgen.Allesisoud

en wordt steeds opnieuw

gebruiktvoorzovermogelijk.Het

is een schrille tegenstelling met

de omstandigheden waarin onze kinderen tegenwoordig leskrijgen: digitale schoolborden

aangestuurddoordurecomputers,kinderenmetmobieltjesenvaaknogeenlaptopook…het

mag ze aan niets ontbreken, want als school moet je concurreren. Ouders zijn kennelijk

gevoelig voor technologische snufjes in het onderwijs.

Uiteraard moeten leerlingen voorbereid zijn op de

huidige maatschappij waarin de computer zo centraal

staat,maar ik betwijfel of al die techniekde leerlingen

werkelijk ‘beter’maakt.Er is inelkgevalwelveel geld

meegemoeid.

Hiervolgenenkelefoto’svandeverschillendeklassen.

HetblijktdatertegenwoordigeenleraarvoorCulturalClassisaangesteldomdetraditiesvan

Aneityumlevendtehouden, ietswaarookRubenheelblijmeeis.Die lessenzijnvanuitons

guesthouse prima mee te luisteren en op het grasveldje voor ons wordt er regelmatig

geoefend.Leukisdatalseenbepaaldliedwordtgezongenengedanst,nadieniedereeninde

buurt, wijzelf inbegrepen, dat melodietje loopt te fluiten of te zingen. Het werkt heel

aanstekelijk.Wehebbenvideobeeldenen ikzalenkeleopnameszometeen latenzienalshet

metechnischlukt.

Ik vroeg aan Meester Jona of we een lijstje

kondenkrijgenmetmaterialendiedeschool

hethardstenodigheeft,metingedachtendat

we mogelijk een steentje kunnen bijdragen

doorhierb.v.viadezewebsiteaandachtaan

tegeven.

Welnu…hierishetlijstje:

Engelswoordenboek

Rekenmachines

Mathematischeinstrumentenvoorb.v.derekenlessen

Speelgoedenspelletjesvoordejongsteleerlingen(kleuterleeftijd)

Voetballenenvolleyballen

EenCD-spelervoorelkeklas

Pennen,potloden,kleurtjesenkleurpotloden.

Julliebegrijpendevraag…

De officiële naam en adres van de school is: Anelcauhat Primary School, Aneityum Island,

Vanuatu.Dankomthetbeslistgoedaan,zohebbenwezelfgezien.

Mochtenjullieietskunnenenwillenbijdragen, laathetonsdanweten.Wezijnvoornemens

vandezomereenflinkedoosmetspullennaarAneityumteversturen.Datkomtdanviahet

vliegtuigopMysteryIslandaan.Wezienalvooronsdatdaaronderhetnieuwsgierigoogvan

deinwonerseengrotedoosuitgeladenwordtmetdaaropeengrotesticker‘ILoveAkaija’.

VooronsheelspeciaalwasdelaatstemiddagopAneityum,vrijdagmiddag4mei2012.

Hetgeruchtwasverspreid…vermoedelijkiszo’nbeetjeiedereenopAneityumnuwelopde

hoogtewaarNederland ligt.Enookvanhet feitdathetsieraaddatdaarvandaankomthun

woord ‘akaija’ als naam heeftmeegekregen voor ‘Wij allen zijn één’. Maar hoe zit dat nou

preciesmetdat sieraad?Enwaaromhebbendie tweeblankeneengrotewereldbolbij zich

metzilverenlijnendiepreciesoverAneityumlopen?

WekregendevraagofweeenpresentatiewildenhoudenvoordemensenvanAneityum.En

deverwachtingwasdatnietalleende‘gewone’mensenvanAneityumzoukomen,maarook

chiefs,regiochiefs,districtshoofdenenwieerverderallemaalmaarietstevertellenhad.Een

kritischpubliekdus.

Webegonnendiemiddagophetafgesprokenuurmeteenkleinegroepmensendieaandachtig

zaten te luisteren. VooralMariannedeedhetwoord en ik probeerde eenpaar korte video-

opnamestemaken.Uitdeblikkenenopmerkingenmaaktenweopdaterinteressewasvoor

onsverhaal,maarwehaddenverwachtdatdebelangstellinggroterzouzijn.Nouistijdinde

tropen relatiever dan bij ons… als je een tijd afspreekt wil dat meestal zoveel zeggen als:

ergensindeurendaarna.

Zo ook nu. Tijdens ons

verhaal waren er meer

mensen binnengekomen.

We waren al een keer

overnieuw begonnen, maar

tenslotte gingen we maar

gewoon verder en toen er

vragen gesteld werden

bleekdebesteoplossinghet

verhaal gewoon nog een

keer te vertellen. Gaandedat verhaalwas de klas behoorlijk volgestroomd en aanhet eind

werdenerzoalsverwachtmochtwordenkritischevragengesteld.Wekwamentenslotteniet

zomaarietsvertellen.DitverhaalbetrofheelAneityum,niemanduitgezonderd.

Aanheteindvoegdeikeenpaarwoordentoe:“Watjullieookzullenbesluitenindetoekomst,

verliesnietdatgenedatAneityumzobijzondermaakt.Wezijnbijzonderonderdeindrukvan

jullie,vanjulliesaamhorigheid,zohebbenwehetnognieteerdermeegemaaktenwehebben

bestwelwat gezien van dewereld. Dewerkelijke kracht van Aneityum ligt in jullie, in de

mensen:WijzijnEén.

Enwatjullieookzullendoen:verliesdatalsjeblieftnooit.”

Wekwamenerzonderkleerscheurenvanaf.Sterkernog:wekregenzelfseenapplaus!Ende

gebruiken van Aneityum nu een beetje kennende, waarbij applaudiseren geen traditioneel

gebruik is, was dat heel bijzonder. En iedereen wilde ons een hand geven, ook de

jongemannen.Hetontroerdeons!

Devolgendemorgenvertrokkenwe…

“WeshouldunderstandwellthatallthingsaretheworkoftheGreatSpirit.Weshouldknowthat

Heiswithinallthings:thetrees,thegrasses,therivers,themountains,andallthefour-legged

animals, and thewingedpeoples; and evenmore important,we should understand thatHe is

also above all these things and

peoples. When we do understand all

thisdeeplyinourhearts,thenwewill

fear, and love, and know the Great

Spirit,andthenwewillbeandactand

liveasHeintends.”

NicolasBlackElk,Lakota

Verslag5-TannaenMountDoom

Elfdagenwaren langgenoegeneerlijkgezegdwarenwe tochwelblijdatweweerkonden

gaan. Het lijkt zo mooi, een eiland in de Stille Zuidzee met turquiose blauwe stranden,

palmbomen en schoon zeewater… En dat is helemaalwaar. Het is een geweldige ervaring.

Maarhetwasnugenoeg,wehaddenallesbesprokendatwekonden,wewarenoverladenmet

indrukken,wewarenuitgerustinmentaalopzicht,maartegelijkwashetookeenheleopgave.

Het vliegtuigje bracht ons naar het

noordelijkdeelTanna,zo’n70kilometerten

noordenvanAneityum.Heteilandflinkwat

groter enons reisdoelwasdealtijd actieve

vulkaanMountYasur,vlakbijdezuidelijkste

puntvanheteiland,vanwaaruit jebijgoed

weer uitzicht hebt op… Aneityum. In de

buurt van die vulkaan hadden we een

bungalow resort gevonden: Tanna Island

DreamBungalows.Maaromdaar tekomen

moet je eerst een kilometer of 20 rijden.

Stelt niets voor, dat doe je bij ons in 10

minuten.Maarbijnaderinzien…dewegenzullenwelwatslechterzijn…eenhalfuurtjedan.

UitzichtTannaIslandDreamBungalow

Het duurde5x zolang.De chauffeur kwam

amper boven het stuur uit en hij reed

langzaamomdeautoheeltehouden,want

erzatennogalwatgatenindeweg:eenmix

van versleten asfalt en zand. Hier moet

nodig is aan gebeuren denk je dan, maar

naarmate we verder komen wordt het

eerder nog slechter dan beter en slechts

een heel enkele keer kon de chauffeur

opschakelennaarde3eversnelling.

Maarmetdewegsignaleringisallesprimain

orde. Kilometers van tevoren wordt

aangegeven dat er een omleiding aan zit te

komen, die vervolgens op 1 kilometer nog

eenswordtherhaaldeniederechauffeurweet

dan dat je gas moet terugnemen. Slimme

autorijders denken bovendien alvast vooruit:

alternatieve routes om de bedenkers van de

omleiding te slim af te zijn. Dan komt de

omleiding zelf in zicht met ervoor een

handgeschreven bord in het Bislama

vertellendedathiereenomleidingis.Detoch

al slechteweg gaat even naar rechts om een

paarhekkenheenwaaraanvolgendeweekweergewerktwordtenderoutewordtvervolgd:

einde omleiding… op een weg waar je eens per kwartier een auto stapvoets voorbij ziet

komen.

Opdetweedehelftvanhettrajectzijnergeenomleidingsbordenmeer.Geenbeginnenaan.Er

iseenweg,maarzonder4-wiel-aandrijvingmetdifferentieel-lockkomjedaarnietver,enals

de weg zelfs voor dit soort stoere pickup-bakken te gortig wordt, zie je de weg zichzelf

verleggendoordebushheen.Alles lieverdanstilstaan isdegedachte.Wijhoudenonsmet

manenmachtvastaanallesdathouvastbiedtomjehoofdheeltehouden,envragenonsaf

hoe onzemedepassagiere in staat is om gezellig met ons te babbelen en ondertussen een

haakwerkjeaftemakenmeteensnelheidwaarikalleenmaarverbaasdnaarkankijken.We

passerensomseenbenzinestation.DatzijnbezienswaardigepogingendeDuitseautobahn-

tankstations te kopiëren: meestal een houten schuurtje met ervoor 3 of 4 plastic

watercontainers indiversekleurenwaarkennelijkbenzine inzit. Inhethoutenschuurtje is

tegenbetalingwellichtTanna-coffeetebestellen,gewoonproberenennietverbaasdopkijken

alsjeernogietsteetenbijkrijgtook.Eenbordgeeftaanditeenbenzinestationis.Ikkanhet

niet ontkennen. Een stuk of wat opgeschoten jongetjes bekijken ons als we langsrijden en

lachenterugalswijooklachen.

ErzitiemandindeautodiezichophetvliegveldvanTannavoorsteldealsonzegids,endie

z’nbestdoetomonseenpaar toursaan tepraten,maarverderkomtergeenuitleguit z’n

mond.Gids?Er isvoldoende tevertellenoverdit land,maardat zullenweduszelfmoeten

ontdekken… ergens. Maar op zaterdag is het sabbath (het eiland houdt zich aan 7e dag

Adventisten-regels) en dan is er niets

openendusookgeeninternet.

Tenslotte komen we aan bij de Island

DreamBungalows,enhetkloptwerkelijk:

zezijnwerkelijkheelmooiomtezien.Het

is al halverwege de middag, maar we

krijgen een lunch die er mag wezen.

Sarah, de kokkin hier, weetwat ze doet:

hetsmaaktgeweldig!

Directernahebbenweafgesprokengelijk

maar een bezoek aan de vulkaan te

brengen.Dekoffersliggennoghalfopenopbed,wehebbeneveneenpaarklerenverwisseld,

decamera’smetextraaccu’sgepaktendanstappenweweervoorruim1uurtijdindezelfde

pick-up om over de slechts denkbare weg hemelsbreed 6 kilometer af te leggen naar de

vulkaan.

Onderweg stoppen we eerst bij een Kastom

Village: een aantal huizen waar een paar

families leven geheel volgens de oude

tradities. Toen we naar de ceremoniële plek

liepenovereensteilpaadjenaarbenedenwas

heteerstedatmeopvielweereenBanyan-tree

die alles overheersend aanwezig was, een

ware Avatar Home Tree die daar al

generaties moet staan en alles heeft

meegemaakt,inclusiefdekomstvandeeerste

blanken en alle veranderingen op dit eiland.

Deze mensen gaan gekleed volgens de oude

tradities,ookalsergeentoeristenzijn,dusineensoorthula-rokken,waarvanikweerhoorde

datdierokkengemaaktwordenvanhetkernhoutvaneenbepaaldepalmboom.

De rest vandeboomwas al

gebruikt voor andere

doeleinden en als je het

kernhout in dunne slierten

snijdt en die vervolgens

lange tijd laat weken in ik

geloof zeewater, dan wordt

datheelzachtensoepelenis

hetgeschiktomtegebruiken

voordezekleding.Zevoeren

een5-taldansenmetgezang

uitgeheelenalleenvoorons.

Zo’ntwintigmensendieeen

kwartier lang een

traditioneleshowopvoerenvoor1000Vatu,noggeen7euro.Wezijnonderdeindruk,enal

magditopgestemdzijnoptoeristen,tochgeeftheteenheelpuurgevoel.Zemakenzichniet

mooierofandersdanzezijn:zelatenzienwezezijn.

Dechiefbedankteonsheelhartelijkenvroegofwede

wereld over hen wilden vertellen. Het zijn hele

bijzondere mensen, mooi ook op hun manier en

wederomwarenwe onder de indruk van wat ze ons

lieten zien. Eendansuiteraard,maarmeernog gaven

zeonseenkijkjeinhunhart.

Ik heb, met toestemming, alles op video gezet en ik

bediende die camera precies als anders. Alles vlak

ervoor en vlak erna staat erop, behalve deze dansen.

Omdat ik zulke dingen wel meer meemaak en altijd

spijt krijg als ik de dingen dan toch naar m’n hand

probeer tezettenheb iknugeenmoeitemeergedaan

omtochnogietsoptenemen.Weljammernatuurlijk.

Dievulkaaniseenvreemdeeenindebijt,MountYasur,

een ontwapend kleine vulkaan van slechts 300meter

hoog. Hij spuwt altijd vuur en doet dat al honderden

jaren. Er zijn weleens toeristen omgekomen door

vallende lava-bommen,maar afgaande op de foto’s die ik gezien had op internet had ik de

indrukdatheteenminivulkaantjewaswaarjeveiligtotvlakbijhetgepruttelvandegloeiende

lavakonkomen.

Toen we over vlakke

asvlakte aan de voet ervan

reden dat eens een meer

was geweest, was het

inderdaad een nogal klein

ding,eengrotebergasdiezo

op het oog vergelijkbaar is

met een kunstmatige

bruinkoolberginDuitslandaanheteindvaneentransportband.Steltnietsvoordus.Jedenkt

bijeenvulkaanaanietsheelgrootsenhoogsenimponerends.

OpwegvanvliegveldnaarIslandDreamBungalowswarenweovereenasvlaktegeredendie

eersteenmeerwasgeweest.Hmmm…watisdaargebeurddan?Oh…eenuitbarstingvan10

jaargeleden.Dangebeurthiersomsdusweliets.EnstaatVanuatunietbekendalseenvande

meest aardbevingsgevoelige gebieden ter wereld? Alle eilanden zijn van vulkanische

oorsprongenerzijneenflinkaantalvulkanendielangnietallemaaldoodzijn.Toenweeven

uitstaptenaandevoetvandezeberghoordenweplotselingeenraardonkergebulderergens

vanbovenafkomendatnogalindrukmaakte.Vanwaarwestondenzagenweniets,maarhet

donkeregerommelwasangstaanjagend.Watals…?

De auto zette ons af op een parkeerplek bij de

enigebrievenbusdiemeisopgevalleninVanuatu.

Vandaar was het nog 10 minuten lopen naar

boven. Langs het pad zagen we as, en in die as

lagen overal rare ronde hopen zwarte grillige

steen. Oude lavabommen… Hier helemaal?

We lopendoorenplotseling zienwevooronsuit

dekrater en ikhieldm’nadem in. Zogroot?!Van

beneden af, en ook van de foto’s van internet af

gezien leek het niet zo groot,maar dit is gewoon

een volwassen vulkaankrater! Wat zeg ik? Twee

kraters!Hetiseendubbelekrater.

Rook,stoom,gassenstijgenopenzwevenlangsde

kraterranden en continu horen we een

onregelmatig onbestemd gerommel, en gepruttel,

afgewisselddoorkeihardeslagendiedoendenken

aaneensmidsewaarbijeenreusopeengigantisch

grootaambeeldaanhet slaan is.Watgebeurthier

allemaal?!

Dan komen we bij de rand van de krater aan. Er

staan al wat mensen en het valt me op dat ze

allemaal zo’n beetje op de rand staan. Geen

hekken? Hoe stevig is het hier? Minder dan twee

stappenscheidenjevaneenval indediepte.Maar

niemand lijkt zich daar druk over te maken.

Iedereen wil zien wat zich daar in de diepte

bevindt: een roodachtige gloed. Het magma zelf

zienweniet,maarplotselingknaltenbulderthetenwezieneenzuilvangloeiendelavade

lucht inspuiten.Opgetogenuitendemensenomonsheenkretenvanverwondering.Hoger

enhogerklimtdezuilvanvuurtotruimbovenonzehoofden.Heellangzaamzaktdezuilineen

endanhoorjeoveraldoffeklappenvanneerkomendelavabommen.Totmijnverbazingvallen

degloeiendelavabommenopveiligeafstandweerterugindediepte.Kennelijkstaanwehier

redelijk veilig, maar het is wel even wennen en sommige mensen hebben moeite hier te

blijven staan.

Maarjegaatwennenaanhetgedragvandevulkaanenwemaken,netalsde10of20andere

toeristen(drukishetnietniet)deenenadeanderefotoenopname.Jebegintjeopjegemak

tevoelen,maardanplotselinglichtdeoranjegloedop,enzieikeendrukgolfdiebliksemssnel

naar boven schiet. Bijna tegelijkwordenwe in onzemaag getroffen door een explosie van

geluid, gevolgd door een spectaculaire uitbarsting op hooguit 200 meter voor ons. De

lavabommen vallen dit keer dichterbij dan ooit en de meeste mensen gaan een stapje

achteruit,ikook.Wonderbovenwonder…dezedrukgolfisopdevideohierondertezien.

Dus dit is een vulkaan! En ik moet zeggen: dit is imponerend! Heeel indrukwekkend. Het

sfeertjevandeLordoftheRingsmetMountDoom…hetishierhaasttastbaar.Enwatleukis

omtewetenisdatnetvooronsbezoekJackyChandevulkaanheeftbezochtvooropnames

vanz’n laatste film,waarinhijbovendekraterz’nacteertalentmoestvertonen. Iedereen in

VanuatuenzekeropTanna,washiervanopdehoogte.

De dagen erna houden we vakantie. We zijn vooral te vinden aan het strand van Port

Resolutiondatslechtseenhalfuurtjelopenis.Datstrandhebbenwegeheelvooronsalleen,

maagdelijk wit zand, supervlak tijdens eb, omzoomd door palmbomen en bij hoge

uitzonderingzie jeeenplaatselijkebewonereenvisjevangen,ofeenpaarkinderendiehun

spelverlegdhebbennaardewaterkant.Omertekomenmoetjetussendetraditionelehutten

vanhetdorpdoor.PortResolutionklinktalseenflinkestad,maaralser200mensenwonen…

Het is elke keer geweldig om over de paadjes en langs de huisjes tewonen,waarmensen

bezigzijnmethundagelijksewerk.Zelevenbuiten,metelkaar.Allesisaanwezigomteleven.

Gek is het wel als je ergens op de ‘oprit’ voor zo’n hutje een pickup-truck ziet staan die

onderhandnoggroterisdanhethutjezelf.

JohnFrum

Een gek verschijnsel opTanna is de John Frum cult. Deze beweging heeft z’n oorsprong in

meerdere visies. Een ervan is dat ‘John Frum’ demensen in deze omgeving op Tanna een

nieuwe tijd beloofde waarin alle blanken, inclusief de missionarissen, de eilanden zouden

verlatenendatdeNi-Van,deoorspronkelijkebewoners,ooktoegangzoudenverkrijgentotde

blanke materiële rijkdom. Maar om dit te bereiken moesten de mensen van Tanna alle

aspectenvanEuropesecultuurafzweren(geld,westerseopleiding,christendomenwerkop

deplantages)enterugkerennaardetraditionele‘kastom’.

Debewegingnuheeft enkele rare, bezienswaardige trekjes, enwordt somsook ‘cargo-cult’

genoemd, waarbij inheemsen b.v. een landingsbaanmet een bamboe-vliegtuig bouwen om

echtevliegtuigenmetvracht(cargo)aantetrekken.

Watwijhebbenervarenineenvandezgn.JohnFrumvillagesiseenapartsoortmuziek.Dit

begint elke vrijdag avond bij zonsondergang en gaat door tot zonsopgang de volgende

ochtend.Wijkwamenrond2200uuraan.Hetwasdonkerenhet‘feest’wasinvollegang.Er

wasnauwelijks licht enwegingenzitten rondomeengroepverzameldemensenonder een

grootafdak.Hetklonkerggezellig,enritmisch,bijnaalsofdemuzikantenintrancewaren.Zo

tehorenwarenheteenpaargitarendieprecieshetzelfdededen,aangevuldenondersteund

doorzangvaneenvoorzinger,gevolgddoorvooralvrouwenstemmen.

Naheteerstenummervolgdehet tweedenummer,datalnetzoklonk.Toenhetderde,dat

ook zo klonk. Toen stond de groep op en zagen we dat er maar liefst 9 gitaren hadden

gespeeld.Zoveel?!Zespeeldenzogelijkdatjehetaantalnietkononderscheiden.

Devolgendegroepkwambinnen,numet15gitaren!Allesgingzitten,manneninhetmidden,

vrouweneromheenen…jawelhoor…dezelfdedeuntjes.Perfectegelijkegitaren,geentwijfel

aan.Endezelfdeintroenafsluitingbijelknummer.Buitengewoonvreemdemuziek,maartoch

hadhet ‘iets’.Omelfuurredenweterug.Wehaddengenoeggehoord.Weereenritvaneen

uurhonkendenbonkendoverTannadirtroads.

Endantebedenkendatertientallengroepenzijndiedehelenachtdoorspelen,alledorpenaf

lopend. Allemaal min of meer dezelfdemuziek. Luister hieronder naar een -willekeurig-:-)

fragment.

GroetenuitdeRimboe

Ik schreef al dat de basis-gedachte van Aneityum die van ‘Wij’ is.Maar dit geldt voor heel

Vanuatu.DatwerdonsineensheelduidelijktoenwelaterinhetvliegtuigvanAirVanuatuop

weg naar Australië zaten. We zagen een video over Vanuatu, en daarbij was een Engelse

versietezienvan‘GroetenuitdeRimboe’.EnkeletraditioneellevendemannenvanTanna,pal

tennoordenvanAneityum,warenmeegenomenomhetleveninManchester,UK,teervaren.

Een van de dingen die ze te zien kregenwas dat de hond van de gastvrouwmeegenomen

werdnaareenhondentrimsalon.Daarkregenzebijnaeenlachstuipvan,wantdiehondwerd

eendag lang vertroeteld, gewast, geknipt en geföhned.Maar aanhet eind hoordenwehun

opmerkingen.Zewareneigenlijkbestonderdeindrukenzeidendathondenbijhennergens

goedvoorzijn.Zelopenoveralrondenzijnmeestalzoschuwdatjezeamperkuntbenaderen.

Wij merkten overigens dat enkele dagen wat voedsel toewerpen en aandacht geven

voldoendeis:zekomenjeelkedagbezoekenenwordensnel jevriend.Dezemannenzagen

dat nu in. Honden zijnwel degelijk ergens goed voor: ze zijn je vriend en houden je altijd

gezelschap.

Opeenanderemanierwarenzezomogelijknogmeeronderde indruk:vandedaklozen in

Manchester.Daarwarenzezeermeebegaanenzebegrependatniet.Hoebestaathetdatin

zo’n grote stad, met zoveel mensen en alle denkbare materiële voorzieningen ,er mensen

zonderhuiszijn?Zeverteldendatalserbijheniemandgeenhuisheeft,danwordterdoorhet

hele dorp gezorgd dat er een huis komt. Iedereen helpt me. Ligt dat aan het feit dat er

voldoendebouwmaterialenzijn?Datdetemperatuurlekkerwarmis?Datervoldoendegroen,

endusetenrondomis?Komthetomdathetbijonsiedervoorzichis?Moeilijkevragen.

Hoedanook,zekondenernietbijdaterzogoedvoordehondengezorgdwordt,maarniet

voordedaklozen.

Verslag6-Australiëin2dagen

Australiëzullenwekorthouden,webrachtenhiertenslottemaar2dagendoor,helaas.Veel

enveeltekort.Wevolstaannumeteenhelekorteimpressie,eenpaarfoto’senenkelevideo-

fragmenten.

MeestindrukwekkendinAustralië,inmijnbeleving,zijndevogels,diejeoveralvindtenziet

enhoort. Ikhadernietmeer aangedacht.Devolgendeochtendwerdenwe in alle vroegte

gewekt… niet door een stel fanatieke hanen zoals overal in Vanuatu, maar door de

Kookaburra’sdiemethunlachendegekakeldeheledieren-enmensenwereldlatenwetendat

wat hen betreft de dag begonnen is.

Geweldig is dat. De laatste video laat

enkele typisch Australische vogels

zien,evenvlugopgenomen.Jezieto.a.

de kakatoe’s, zowel de witte als de

zwarte. Dan de Rosella en de Lyre

bird, die ik ook weleens de liar-bird

noem(deleugenvogel,wantalsiewat

zegt is dat meestal een perfecte

nabootsing van andere vogels). De

Magpieisfameus,omdatjedieinelke

film over Australië (denk aan de

Flying Doctors) overal op de

achtergrond hoort, en tenslotte die

ene mafkees: de Kookaburra, soms

welde lachvogelgenoemd.Dat ism’n

favoriet. DeAboriginals noemen deze

vogelookboodschappervogels.Als ze

plotseling opvallend aanwezig zijn in

jouwbuurt,danwildatietszeggen.

Kort voordat we met het Akaija-

project begonnen waren we ook in

Australië, en toen is er een

doodvermoeide Kookaburra naar ons

toegekomenwaarmeeik‘savondsnog

heb zitten praten. De volgende

ochtendwas hij overleden, en ik ben

eeuwigdankbaardathijonsopgezochtheeft.Wellichtdaardoorhebikernuzo’nbandmee.

Z’nfotoisaltijdnaastmij.

Hierkomendefragmenten.

Omtebeginnenlatenwejullieonzehobbymeebeleven:GeoCaching.WekunnenAustraliënu

aan de statistieken toevoegen. Cachelokatie: Katoomba in de Blue Mountains. Maar waar

precieszeggenweuiteraardniet.

Totslot

OnsdoelwasteontdekkenofAneityumendeAkaijainderdaadverbondenzijnviadeGreat

Circle.Wasernogietstevindendatditaantoont?

Wehebbengeenpyramidesgezien,geentempelcomplexenengeengrotestenenhoofden.Wel

is bekenddat er opAneityummegalitische steenstructuren zijn,maar daar zijnwenuniet

geweest.

OpheteersteankerpuntvandeGreatCircleinEgypteisonvoorstelbaarveelgevonden,maar

de mensen zijn verdwenen. Het land is in chaos en het islamitische geloof weigert de

geschiedenis te aanvaarden zoals die gepresenteerd wordt, want volgens de Koran is de

Scheppingzo’n6000jaaroud.Eindediscussie.

Angkor, het tweede angkorpunt :-), kent eenweelde aan tempels, maar ook hier geldt: de

bevolkingdiehetgebouwdheeft,of tenminstehunkennis, iskennelijkverdwenen.Het land

bevindtzichineenstaatvanbarbarisme.

Hetderdeankerpunt,Paaseiland,isontdaanvanbossenenookvandemensen.Archeologen

proberendiegeschiedenisterugtehalen.Develemenselijkebeeldenstaanernog,maarwelk

verhaalvertellenzij?

OphetvierdeankerpuntvandeGreatCircleindeAtlantischeOceaanheeftvolgensdekaart

vancarthograafenadmiraalPiriReisvroegereeneilandgelegen.Dateilandisnietmeer,en

watergestaanheeftisverdwenenonderdegolven.Wiehebbenergeleefd?Washeteendeel

vanhetroemruchteAtlantis?

Aneityum is het vijfde ankerpunt. Hier isweliswaar niets bijzonders gevondenwat betreft

bouwwerken(maarvergis jeniet),maarerzijnnogwelmensenaanwezigdieoverduidelijk

kennis in zich meedragen van een verleden dat verbonden is met de Great Circle. Hun

bestuurssysteem laat dit duidelijk zien. Ook de taal van Aneityum toont sporen van de

eenheidsgedachte.Nietvoornietshebbenzewel6betekenissenvoor ‘Wij’.Bovendien is in

huntaalallesmetallesverbonden.Ikzalbinnenkortdeschrijfselsvandeeerstemissionaris

JohnGeddieopdewebsitevermelden.

HierkomtdenaamAkaijavandaan.

We zijn in contact gekomen met deze mensen op een manier die bezoekers maar zelden

gegeven is.We hebben hen iets gebracht dat een eye-opener is: de Akaija. Samenmet het

bewijsdathuneiland,Aneityum,inhetverledeneenrolspeeldevoordehelewereld.Eenrol

diemet‘WijzijnEén’temakenheeft.

Mogelijk speelt Aneityum nog altijd die rol. Want kijk wat er in de wereld gaande is

momenteel…deproblemenzijntorenhoogenjehoeftjeogennietveropentedoenomtezien

datweinhoogtempoafkoersenoptotaleverwoestingvandeplaneet.

Deoorzaakvandieellendeheefttemakenheeftmetdegedachtedatweafgescheidenzijnvan

elkaar,datwenietmeerheelzijn,nietmeeréénzijn.Daardoorvoelenmensennietdatwatze

elkaaraandoenookzichzelfaandoen.

LetermaareensopalsjeweereensluistertnaarspiritueleleiderszoalsdeDaleiLama.Het

herstellenvandegedachteWijzijnEénkomtinhuntoesprakensteedsweerterug.

Dezemensenlevenhetonsvoor:inharmoniemetdenatuurenmetelkaar.Uiteraardisook

daarnietalleskoekenei,maardebasisgedachteleeft!Samenkunjeelkprobleemaan.

Dekomendejarenzullenbepalendzijnofzehuneenheidkunnenbewaren.Zehebbenallaten

zien dat ze zich niet van de wijs laten brengen. Niet door slavenhandelaars, niet door

missionarissenvandiverspluimage,nietdoordebijnatotaleontvolking,nietdoorwesterse

slimmerikendiehunopeenzijspoorwillenrangeren…

Doordat ze hun eenheid hebben weten te bewaren en het volk als geheel beslist over

belangrijkezakenzijnzesterk.

Wijhebbenerallevertrouweninenwieweet…ishunrolvoordetoekomstvandewereldeen

groteredanmenigeenbeseft.

Wijhebbeneenwaanzinnigbijzonderereisachterderug.Eenrelaxtevakantiezoudenwehet

nietwillennoemen,alwashetdatbijtijdenwijlenatuurlijkook.Maarwemerkennudateris

ietsisveranderdinons.

We hopen dat jullie de reis met ons meebeleefd hebben en we danken jullie voor jullie

aandachtenwensenjulliehetallerbestetoe.

WimenMarianne