Reflectie  lesgeven  R1  op  18  mei  2016    Situatie  De  klas  R1B  die  ik  al  vanaf  het  begin  van  dit  schooljaar  lesgeef  is  een  heel  lief  klasje.  Eigenlijk  heb  ik  daar  nooit  problemen  mee.  Ik  vind  hen  aardig  en  zij  mij  en  de  sfeer  is  goed  en  positief.    Het  zijn  allemaal  dames  en  er  zit  een  redelijke  variatie  in  de  klas:  Er  zitten  een  aantal  meisjes  van  16-­‐17  jr  die  nog  bij  hun  ouders  wonen  in  de  klas,  maar  bijvoorbeeld  ook  een  aantal  die  al  op  zichzelf  wonen  en  ook  een  dame  van  25  die  met  haar  vriend  en  kind  op  zichzelf  in  Rotterdam  woont.    De  meesten  komen  van  het  VMBO,  maar  er  zitten  ook  een  aantal  havisten  tussen  die  konden  versnellen  maar  besloten  hebben  dat  niet  te  doen  en  een  meisje  dat  bv  al  eerder  op  een  MBO  heeft  gezeten,  maar  dan  meer  gericht  op  mode.      Analyse    Ik  merkte  dat  de  rust  en  de  sfeer  uit  de  klas  was  in  de  laatste  twee  weken  en  dat  ik  moeite  kreeg  met  het  motiveren  van  de  studenten  om  lekker  mee    toen.    Ze  zaten  met  oortjes  in,  zaten  onderuit  gezakt  en  ik  moest  veel  vaker  optreden  om  de  rust  weer  terug  te  brengen  en  meer  moeite  doen  om  de  klas  bij  de  les  te  houden.  Ik  kreeg  ook  niet  meer  iedereen  mee  en  er  werd  veel  gezucht  en  gesteund  als  ik  ze  vroeg  een  opdracht  te  doen.    Ik  heb  dit  bij  ze  aangekaart  en  gevraagd  na  te  denken  over  mogelijke  oplossing(en)  die  zij  zelf  konden  bieden.  Ik  had  ook  aangegeven  dat  ik  naar  een  mogelijke  oplossing  zou  kijken.      Probleemstelling  Hoe  zorg  ik  weer  voor  het  motiveren  van  de  studenten,  zodat  ik  de  aandacht  bij  de  les  kan  houden?      Oplossing  Ik  ben  gaan  experimenteren  met  verschillende  werkvormen  om  de  lessen  wat  actiever  te  maken.  Hieronder  een  voorbeeld  van  een  les:      De  les  gaat  over  soorten  goederen.  Normaliter  laat  ik  ze  de  theorie  uit  het  boek  voorlezen  in  de  les  en  presenteer  ik  vervolgens  de  theorie  nog  een  keer  met  een  powerpoint  presentatie.  In  de  toets  aan  het  eind  van  de  module  komen  vragen  over  deze  theorie  terug.  Er  is  dus  geen  enkele  interactie  en  ik  kan  op  geen  enkele  manier  toetsen  of  ze  mijn  theorie  wel  begrepen  hebben.      Ik  heb  ze  de  theorie  nu  zelf  laten  uitzoeken  en  gewezen  op  de  theorie  in  het  boek  en  de  powerpoint  die  ik  ze  gestuurd  had.  Ze  moesten  in  groepjes  aan  de  slag.  Ik  had  een  stapel  reclamefolders  op  het  bureau  gelegd  en  lijm  en  scharen  en  A3  vellen  neergelegd.  Per  groepje  kregen  ze  een  soort  goederen  en  de  opdracht  was  om  dat  soort  goederen  te  vinden  in  de  folders  en  op  te  plakken  en  op  het  A3  vel  minimaal  3    feiten  over  dit  soort  goederen  op  te  schrijven.  Als  ze  klaar  waren  moesten  ze  het  vel  aan  een  andere  groep  geven  en  die  ging  het  beoordelen  en  op-­‐  en  aanmerkingen  erop  zetten.  Nadat  ze  tevreden  waren  heb  ik  er  foto’s  van  gemaakt  en  de  A3-­‐tjes  op  de  beamer  getoond  en  ben  ik  ze  mondeling  gaan  bespreken.  Tijdens  de  bespreking  kwamen  ze  er  zelf  achter  dat  ze  het  niet  helemaal  goed  hadden  gedaan  en  kon  ik  ervoor  zorgen  dat  de  juiste  theorie  bij  ze  binnen  kwam.        Evaluatie  De  les  was  heel  leuk  om  te  geven.  Ik  was  minder  aan  het  woord  en  had  tijd  om  rustig  bij  alle  groepen  langs  te  lopen  en  vragen  te  stellen,  te  stimuleren  en  te  sturen  waar  denkfouten  werden  gemaakt  en  vragen  te  stellen  om  uit  te  dagen.  De  studenten  deden  allemaal  actief  mee  en  er  was  een  lekkere  sfeer,  misschien  omdat  ik  minder  serieus  was  in  hun  ogen.    Mijn  ervaring  is  wel  dat  je  in  zo’n  les  dus  wel  aanzienlijk  meer  tijd  nodig  hebt  voor  je  theorie,  maar  als  daarmee  de  theorie  wel  beter  blijft  hangen  is  dat  misschien  minder  erg.  Het  heeft  wel  wat  consequenties  in  mijn  overige  lessen  want  daar  moet  ik  dan  zeker  in  gaan  schrappen.    

 Aan  het  eind  van  de  module  (laatste  les)  heb  ik  met  ze  geëvalueerd.  Ik  heb  ze  gevraagd  of  zij  verder  ook  nog  tips  of  tops  voor  mij  hadden  om  de  dynamiek  weer  in  de  lessen  te  krijgen.  Dit  is  wat  zij  opschreven:      

   Uit  hun  tops  zie  ik  dat  ik  geduldig  ben  en  dat  ik  ze  goed  1  op  1  heb  begeleid  met  hun  projectverslagen.  En  dat  ik  goed  uitleg  als  ze  iets  niet  begrijpen.        

   Tips  die  ze  hebben  gegeven:  ik  herhaal  teveel  en  ben  te  langdradig,  dat  vind  ik  opvallend.  Ik  heb  in  eerdere  reflecties  al  de  conclusie  getrokken  dat  ik  teveel  aan  het  woord  ben  en  meer  afwisseling  in  werkvormen  moet  zoeken  en  een  andere  manier  van  de  lesstof  overbrengen.  Daar  werk  ik  al  aan  en  dat  kun  je  terugzien  in  de  reflecties  van  mijn  lessen.    Maar  dat  ik  te  langdradig  wordt  geacht  en  teveel  herhaal,  verbaasde  mij.  Schat  ik  de  leerlingen  dan  misschien  qua  niveau  te  laag  in?  Als  ik  naar  de  groep  kijk,  dan  zitten  er  veel  niveauverschillen  in  de  klas.  Er  zitten  3  zittenblijvers  en  zeker  3  Havisten  die  eigenlijk  konden  versnellen.  Maar  daarentegen  

zitten  er  ook  een  aantal  zwakkere  leerlingen  tussen.  Hoe  kan  ik  meer  rekening  houden  met  dit  niveauverschil?  Hoe  zorg  ik  dat  de  studenten  die  dingen  sneller  oppakken,  meer  kunnen  verdiepen  en  dat  de  studenten  die  er  meer  moeite  mee  hebben,  meer  begeleiding  krijgen?      Oplossing  Ik  ga  zeker  een  les  van  Eric  Verhaar  proberen  bij  te  wonen,  Hij  is  teamleider  en  geeft  ook  marketinglessen.  Een  student  verwees  naar  zijn  lessen  en  ook  mijn  teamleider  wees  mij  op  zijn  lessen.  Echter  de  powerpoint  presentatie  die  ik  hanteer,  komt  van  zijn  hand.  Dus  wat  doet  hij  anders  dan  ik?  Ik  ben  nieuwsgierig  hoe  hij  de  lesstof  behandeld.      Door  de  tips  te  bespreken  ben  ik  ook  op  het  idee  gebracht  om  meer  video  en  praktijkvoorbeelden  te  behandelen.  Dit  zal  ik  in  mijn  lessen  gaan  verwerken.      Maar  wat  me  ook  opviel  is  dat  er  eigenlijk  niet  heel  veel  op-­‐  of  aanmerkingen  waren  over  de  inhoud  van  de  lesstof,  waar  ik  heel  blij  mee  ben.      Mijn  conclusies/actiepunten:      

1. minder  aan  het  woord  zijn  (kwam  ook  al  naar  voren  bij  lesbezoek  van  Jim).      

• Ik  wil  hier  in  mijn  les  opzet  beter  opletten  en  ook  kijken  naar  werkvormen  waardoor  ze  zelfonderzoekend  leren.    

• Ik  denk  er  ook  over  om  een  begintoets  (bv  een  quiz)  in  te  zetten  om  meteen  te  zien  of  ik  wel  of  niet  meer  of  minder  tijd  aan  deze  theorie  moet  besteden.    

 2. Meer  afwisseling    

Uit  de  opmerkingen  ‘minder  serieus’  en  ‘meer  humor’  denk  ik  ook  dat  ze  indirect  doelen  op  het  feit  dat  ik  veel  aan  het  woord  ben  en  dat  wordt  snel  als  saai  ervaren.      

• Ik  wil  daarom  meer  video’s  gaan  tonen  ter  afwisseling  en  ook    • meer  verschillende  werkvormen  gaan  hanteren,  ook  voor  de  afwisseling  en  toch  

theorie  leren  maar  dan  op  een  luchtigere  manier.  De  lessen  waar  ik  nu  mee  geëxperimenteerd  heb,  ga  ik  zeker  nog  een  keer  proberen.  Misschien  iets  aanpassen  door  niet  in  twee  lessen  achter  elkaar  dezelfde  werkvorm  te  kiezen  en  ook  niet  alles  in  groepjes  te  laten  doen,  maar  ze  zelf  te  laten  kiezen.  Denk  bv  aan  dat  je  of  met  een  groepje  alle  productsoorten  uitzoekt,  of  individueel  een  productsoort.    

 3. Lessen  van  Eric  Verhaar  volgen  

Zoals  hierboven  al  omschreven  is.  Hopelijk  krijg  ik  daar  weer  nieuwe  inzichten  uit.