Referentiekader Passend

Onderwijs

Oktober 2011

Inleiding en verantwoording

Omslag gewenst

betaalbaarheidbeheersbaarheid

van het stelsel staan ter discussie

Daarbij: vergelijkbare problemen met Jeugdzorg

Beweging ‘naar de voorkant’ gewenst

Hoofdlijnen wettelijk kader

Voorwaarden nieuwe stelsel:

• Leerlingen krijgen zo goed mogelijk onderwijs

• Ouders zijn betrokken bij hun kind op school

• Docenten zijn goed toegerust

• Scholen werken samen met jeugdzorg en gemeenten

• Doelmatige investeringen

Kernelementen:

• Zorgplicht

• Niet vrijblijvende samenwerking

• Budgetfinanciering

MBO – aparte status

• Geen speciaal onderwijs

• Zorgplicht = Wet gelijke behandeling

• Verplicht voor iedere deelnemer doeltreffende aanpassingen te verrichten

• Geen deelname aan samenwerkingsverbanden

Functie referentiekader

Werking referentiekader

Voor schoolbesturen en samenwerkingsverbanden:POVOSO/VSO (cluster 3 en 4)MBO

Een geheel van werkwijzen en afspraken

Toevoeging aan Code Goed Bestuur:

Het schoolbestuur en de samenwerkingsverbanden maken

bij de inrichting van passend onderwijs gebruik van het

Referentiekader Passend onderwijs

Opbouw

Algemeen deel:

• Inhoudelijk kader

• Bestuurlijk/juridische en financiële afspraken

• Afspraken over transitiefase tot 2014

Drie sectorale ‘gereedschapskisten’:

• PO + SO

• VO + VSO + VMBO Groen

• MBO + MBO Groen

Inhoudelijk kader – breed perspectief

Inhoudelijk kader - resultaten

• Meer jongeren behalen een startkwalificatie

• Meer jongeren verwerven een inkomen uit arbeid

• Meer jongeren participeren in de samenleving

Gewenste omslag

• Van curatief naar preventie

• Van indiceren naar arrangeren

• Van sectoraal naar integraal en intersectoraal

Goed onderwijs als basis

• Investeren in goede didactische kwaliteiten

• Een pedagogisch klimaat van hoge verwachtingen

• Een schoolcultuur waarin resultaten zichtbaar worden gemaakt

Dus: verbinden van opbrengstgericht werken en passend

onderwijs

Basiszorg

• Staat niet in de wet

• Omschrijving:basiszorg is het door het samenwerkingsverband

afgesproken geheel van preventieve en lichte curatieve

interventies die binnen de onderwijszorgstructuur van de

school planmatig en op een overeengekomen kwaliteits-

niveau worden uitgevoerd.

• Basiszorg kan verschillen per sector en per regio

1 Basiszorg afspraken over:

• Preventieve (onderwijs) zorg (met CJG)

• Aanbod voor lln met dyslexie en/of dyscalculie

• Programma’s en leerlijnen afgestemd op kinderen met

meer/minder gemiddelde intelligentie

• Fysieke toegankelijkheid/beschikbaarheid hulpmiddelen

• (Ortho)pedagogische en (ortho)didactische programma’s

gericht op sociale veiligheid en gedrag

• Protocol voor medische handelingen

• Curatieve zorg in samenwerking met ketenpartners

Het gaat om structurele interventies.

2 Basiszorg expertise:

• Beschrijving expertise van het zorgteam

• Hoe interventies ingezet kunnen worden in de

schoolorganisatie

• Benutten van expertise van andere scholen en

ketenpartners

3 Basiszorg: planmatig werken

• Planmatig werken volgens de indicatoren van de

inspectie

4 Basiszorg: kwaliteit

• Landelijk toezichtkader inspectie is minimumnorm voor

basiskwaliteit

• Leerprestaties/opbrengsten minimaal voldoende

• Onderwijsleerproces/zorg en begeleiding voldoen aan

gestelde norm

Basiszorg: definitie

Samenvattend verstaan we onder basiszorg de door het

samenwerkingsverband afgesproken preventieve en licht

curatieve interventies die:

• binnen de onderwijszorgstructuur van de school

• onder regie en verantwoordelijkheid van de school

• waar nodig met inzet van expertise van andere scholen

• soms met inzet van ketenpartners

• zonder indicatiestelling

• op het overeengekomen kwaliteitsniveau

planmatig worden uitgevoerd.

Dekkend Aanbod extra

onderwijszorg

• Alle vormen van onderwijs en zorg die de basiszorg overstijgen

(breedtezorg + dieptezorg)

• Organiseren in de vorm van arrangementen

• Van licht curatief en tijdelijk tot intensief en langdurig

• Ook aandacht voor:

- fysieke toegankelijkheid

- overgang naar werk

Zorgtoewijzing

• Passend antwoord op iedere onderwijszorgvraag

• Handelingsgerichte diagnostiek

• Samenwerking met de jeugdketen is verplicht

• CJG als eerste verantwoordelijk

• Zorgteam (PO) en ZAT (VO) las schakelpunt

Zorgtoewijzing: criteria

• Op basis van (multidisciplinaire) handelingsgerichte diagnostiek

• Vanuit het principe van thuis- en schoolnabijheid

• Na overleg met ouders

• Met transparante middelentoewijzing en

• Met minimale bureaucratie

Voor leerlingen die gebruik maken van een onderwijszorg-

arrangement wordt een ontwikkelingsperspectief/

handelingsplan opgesteld

Leraren beschikken over

vaardigheden om:

• leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen vroegtijdig te signaleren;

• ondersteuningsbehoeften van ouders bij opvoeding en in gezin vroegtijdig te signalen;

• ouders vroegtijdig bij de zorgvraag te betrekken; • effectief interventies te hanteren bij beginnende (gedrags)-

problematiek; • gebruik te maken van en deel te nemen aan de zorgstructuur in

en om de school; • planmatig te werken aan verbetering van de ontwikkelings-

kansen van de leerling; • te streven naar zo hoog mogelijke opbrengsten; en • te evalueren welke opbrengsten behaald zijn.

Ouders

• Informatie: inzicht in de onderwijszorg in stad/regio/Ouders informeren de schoolScholen informeren elkaar

• Communicatie:gelijkwaardige partners

• Ondersteuning:second opinion en mediation

• Medezeggenschap:meebeslissen over onderwijszorgprofiel en toewijzing van onderwijszorgmiddelen

Ouders

• Landelijk informatiepunt

• Landelijke ouderlijn – 0800-5010

Uitgangspunten inrichting

samenwerkingsverbanden

‘Vorm volgt inhoud’

VO: veelal herinrichting bestaande verbanden + aansluiting

VSO

PO: nieuwe samenwerkingsrelaties + aansluiting SO

Eisen aan bestuurlijke inrichting

• Voldoen aan zorgplicht

• Helderheid over verantwoordelijkheden samenwerkings-verband en schoolbesturen

• Voldoen aan wettelijke eisen (vanaf 1 augustus 2013)

• Onderwijszorgplan:- ambitie- van indiceren naar arrangeren- versterking preventieve aanpak

• Doelmatige besteding zorgmiddelen

• Flexibele organisatie

• Meerwaarde inzet bovenschoolse expertise

• Zorgprocessen zijn transparant

• Verantwoording en monitoring

Verdeling van middelen

• Financieel meerjarenperspectief opstellen

• Drie verdeelmodellen:

- Schoolmodel

- Expertisemodel

- Leerlingmodel

Schoolmodel

• Middelen verdelen onder de schoolbesturen/scholen op

basis van het leerlingaantal

Expertisemodel

• Het samenwerkingsverband richt een netwerk in van

(tussen) voorzieningen en regelt de aard, omvang en

bekostiging van die voorzieningen

Leerlingmodel

• Onderwijszorgmiddelen komen beschikbaar op basis van

individuele handelingsgerichte diagnoses en de aanpak

die hiervoor nodig is.

Onderwijszorgplan = vastgelegde

afspraken (voor vier jaar)• Hoe passend onderwijs? (de onderwijszorgprofielen)

• Afspraken verdeling en besteding zorgmiddelen

• Afspraken over toewijzing ondersteuning

• Procedures voor plaatsing in sbo/cluster 3 en 4 SO/VSO

• Wijze waarop ouders worden geïnformeerd

• Procedure voor terug- en overplaatsing

• Afspraken over basiszorg

• Afspraken over overdracht middelen materiële instandhouding in specifieke situaties

• Afspraken over overdracht personele bekostiging in specifieke situaties

• Samenwerking met ketenpartners

Samenwerking gemeenten

• Op overeenstemming gericht overleg over

onderwijszorgplan:

- huisvesting- leerlingenvervoer

- aansluiting zorg in en om de school

- relatie met CJG

- inzet van jeugdzorg

- integrale zorgtoewijzing- gespecialiseerde jeugdzorg en onderwijszorg

Medezeggenschap

• Moet nog uitgewerkt worden

Intern en extern toezicht

• Gericht op samenwerking tussen de schoolbesturen

• Landelijke benchmark

• Indicatoren:

- aantal thuiszitters

- opbrengsten, resultaten van het onderwijs- spreiding en doorstroom

- inspectieoordelen van de scholen

- bestuurskracht, verdeling zorgmiddelen

- deskundigheid van de leraar

- signalen

Tien referenties voor scholen

1. Een onderwijszorgprofiel dat onderdeel is van het

dekkend regionaal onderwijsaanbod en dat voldoet aan

de basiszorg

2. Onderwijszorgmiddelen worden op basis van een

transparante toewijzingssystematiek verkregen

3. Ouders zijn betrokken bij beslissingen die hun kind

betreffen; toegang tot informatie en ondersteuning

4. Kwaliteit van onderwijszorgprofiel wordt bewaakt;

ouders/leerlingen/leraren zijn betrokken

5. Medewerkers voldoen aan de professionele functie-eisen

Tien referenties voor scholen:

6. Een onderwijszorgstructuur met ondersteuningen voor

leraren en leerlingen

7. Een effectieve overdracht van en naar een andere

school/sector

8. Medezeggenschap over onderwijszorgprofiel en zorgmiddelen zijn geregeld

9. Verantwoording wordt afgelegd over de besteding van

toegekende zorgmiddelen en de resultaten

10. Er is een klachten- en geschillenregeling

Tijdpad 2011 - 2014

• 1 november 2012: Bestuurlijke inrichting van het

samenwerkingsverband is gereed

• 1 maart 2013: Onderwijszorgplan naar inspectie

(voorafgaand overleg met gemeente(n)

• 1 augustus 2013: Zorgplicht treedt in werking

• In 2016 moeten alle zittende leraren aan de

bekwaamheidseisen voldoen

Instrumentarium

• Apart voor PO/SO en VO/VSO en MBO

• Voor PO/SO:- tools van PO Raad

- tools van onderwijsorganisaties

• Voor VO/VSO:voorbeelden en modellen

• Voor MBO:

ondersteuningsprogramma voor management,

zorgcoördinatoren, trajectbegeleiders e.d.

Voor meer info:

Lia van Meegen

l.vanmeegen@kpcgroep.nl

06 53210276