RED januari 2013 Tandwerk
-
Upload
elles-beijers -
Category
Documents
-
view
202 -
download
0
Transcript of RED januari 2013 Tandwerk
Gezonde mond
130 Red.nl | ja n ua r i 2 01 3
Gezonde mond
131Red.nl | ja n ua r i 2 01 3
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
xx
» »
TandAlles wat je wilt weten over poetsen, flossen, bleken en beugels. Zo krijg je
een mooi rijtje pearly whites.
Al glimlachend een rij stralend witte
tanden kunnen ontbloten, vinden we
belangrijker dan je zou denken. Uit een
onderzoek van het Nederlands tijd-
schrift voor Tandheelkunde blijkt dat
maar liefst 64 procent van de respondenten een
directe link legt tussen de staat van hun gebit en
hun levensgeluk. Dat verklaart meteen waarom wij
in Nederland zo massaal naar de tandarts gaan. 83
Procent van de Nederlanders gaat ten minste één
keer per jaar vrijwillig in de stoel liggen, en dat is
veel vaker dan in de meeste andere Europese landen.
Die jaarlijkse controles leveren dan ook wat op: een
ruime meerderheid (70 procent) is bijzonder tevre-
den met het gebit.
Goed voor je gebit zorgen is niet alleen belangrijk
voor je appearance, maar heeft ook impact op de
rest van je gezondheid. Er zijn bijvoorbeeld aanwij-
zingen dat regelmatig poetsen, flossen, stoken en
spoelen de kans op hart- en vaatziekten kan verklei-
nen. Hoe dit precies zit, is nog onduidelijk. Wellicht
zijn de bacteriën die ontstoken tandvlees veroorza-
ken ook verantwoordelijk voor ontstekingen elders
in het lichaam. Een andere verklaring is dat mensen
die goed voor hun gebit zorgen, ook beter letten op
de rest van hun fysieke gesteldheid, waardoor het
risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk afneemt.
Er zijn ook andere verbanden tussen gezondheid en
mondhygiëne, bijvoorbeeld in combinatie met zwan-
gerschap, zegt mondhygiëniste Lieneke Steverink-
Jorna (www.tandarts.nl). ‘Zo is er een kleine relatie
tussen een slechte mondhygiëne en vroeggeboorte
en laaggewicht. Er zijn zelfs aanwijzingen dat je snel-
ler zwanger raakt als je goed voor
je mond zorgt.’ Redenen genoeg
om extra aandacht te besteden
aan je gebit. En dat doe je zo:
Koester je tandvlees Tweemaal per dag twee minuten
poetsen met een fluoridetand-
pasta, luidt het welbekende
tandartsmantra. Daarnaast is het
belangrijk om je tanden dagelijks
te reinigen met behulp van flos (al
dan niet elektrisch, b.v. de Airflos
van Philips), ragers, of tanden-
stokers. Alleen zo voorkom je de
vorming van tandplak, de op-
eenstapeling van bacteriën op je
tanden, maar ook op de overgang
van je tanden naar je tandvlees.
Te veel tandplak verandert in
tandsteen, dat zowel tússen de
tanden gaat zitten als onder het
tandvlees. En dat kan weer tot
ontstekingen leiden: gingivitis.
‘Bij tandvleesontsteking kan er op
den duur kaakbot verloren gaan,’
aldus Lieneke Steverink-Jorna.
‘Hierdoor gaan tanden en kiezen
uiteindelijk losstaan, wat paradon-
titis heet. De meeste mensen heb-
ben overigens niet in de gaten dat
hun tandvlees ontstoken raakt.
Hoogstens bloedt het een beetje
bij het poetsen. Pijn doet het zel-
den.’ Steverink-Jorna maakt regel-
matig mee dat mensen geen idee
hebben dat ze met een ontsteking
rondlopen. Haar advies is dan ook
om bij je volgende tandartsbezoek
specifiek te vragen naar de condi-
tie van je tandvlees. ‘Vraag om een
DPSI-meting (Dutch Periodontal
Screening Index, red.), dat is een
83 procent van de Nederlanders gaat ten minste één keer per jaar vrijwillig
in de stoel liggen
werk MondstukGoed nieuws voor ieder-
een die een beugel over-
weeg: de onzichtbare
beugel is in opmars. ‘In
plaats van slotjes, schuif
je plastic bitjes over je
tanden,’ aldus Jesse
Bartels van Perfect
Smile. Deze beugel van
Invisalign vervang je elke
twee weken door een
nieuw exemplaar. De
beugel oefent druk uit
op je gebit, waardoor je
tanden recht komen
te staan. ‘Het voordeel
is dat het niet opvalt.
Ook kun je hem tijdelijk
uitnemen, waardoor je je
gebit goed kunt blijven
verzorgen. Dat was met
die plaatjesbeugel veel
moeilijker.’ Uiteraard zijn
er ook nog andere mo-
gelijkheden: de slotjes-
beugel van doorzichtige
slotjes, óf een exemplaar
aan de binnenkant van je
tanden, de zogenaamde
linguale beugel.
tandvleescheck.’
Een tamelijk nieuwe vorm van
mondzorg is probiotica (b.v. Oral-
Care van Oragenics). Net als in
je darmen herstelt probiotica de
hoeveelheid gezonde bacteriën in
de mond en neutraliseert slechte
bacteriën. Resultaat: een frisse
adem en minder kans op ontsto-
ken tandvlees. Lieneke Steverink-
Jorna: ‘Het ziet er veelbelovend
uit, maar er moet nog wel meer
onderzoek naar gedaan worden.”
Vraag advies aan je tandarts of mondhygiënistBehalve grondig poetsen en fana-
tiek flossen, zijn er tal van andere
manieren om je mond in conditie
te houden. Van mondspoeling
zus tot tongschrapers zo. Is het
belangrijk om dat allemaal op
het badkamerplankje te zetten?
‘Dat is heel persoonlijk,’ zegt
Steverink-Jorna. ‘Er zijn onge-
looflijk veel spoelmiddelen op
de markt. Tegen slechte adem,
tegen gevoelige tandhalzen, tegen
ontstekingen, noem maar op. Wat
voor jou het meest geschikt is,
kun je het best aan je tandarts of
mondhygiënist vragen. Die kan
ook laten zien wat voor jou de
beste manier is om te reinigen:
flossen, ragen of stoken, en wat
een goede poetstechniek is.’
Let op je voeding En dan zijn er nog tanden die
doorschijnend worden, gele of
donkere plekken vertonen, of een
rafelig randje krijgen: dat heeft
alles te maken met het slijten
Door EllEs bEijErs Fotografie hollandsE hoogtE
Gezonde mond
132 Red.nl | ja n ua r i 2 01 3
van het tandglazuur. Net als het
steeds gevoeliger worden van je
tanden. De belangrijkste oorzaak
van deze veelvoorkomende tand-
erosie is ons voedingspatroon,
aldus het Ivoren Kruis. De zuren
in ons eten en drinken lossen
het glazuur op, dus is het belang-
rijk om niet te veel frisdrank en
vruchtensap te drinken, of te vaak
te snacken. Maximaal zeven eet-
en drinkmomenten per dag is het
beste, zeggen tandartsen. Niet van
plan je dagelijkse dosis cola light
vaarwel te zeggen? Drink het dan
met een rietje, daarmee minimali-
seer je het contact met je tanden.
Gelukkig zijn er ook voedings-
middelen die je tanden juist in
conditie houden. Appels, wortels
en bleekselderij scrubben je
tanden als het ware schoon. Een
stukje kaas na het eten heeft het-
zelfde effect. Bovendien zorgen
deze tussendoortjes voor aanmaak
van speeksel, wat belangrijk is
voor het neutraliseren van de
zuren in je mond. Ook paddestoe-
len zouden kunnen helpen tegen
tandbederf, blijkt uit een recent
onderzoek. Hierin zit namelijk een
bepaald type suiker (lentinan), dat
de bacteriegroei in je mond kan
remmen. Ook broccoli, wasabi en
rode ui bevatten stoffen die een
zuurwerend laagje vormen op je
tanden, waardoor bacteriën geen
kans krijgen.
Bleken: ja of nee?Het drinken van koffie, thee en
rode wijn is de belangrijkste
oorzaak van verkleurende tanden.
is nog belangrijker geworden om goed te kijken wie
de behandeling uitvoert. Je mag nu in feite met alles
bleken, zolang er maar geen peroxide in zit. Dus doe
vooraf onderzoek naar de kliniek: hoe lang bestaat
hij al, werken er tandartsen en mondhygiënisten, dat
soort dingen. Ik heb weleens gehoord dat mensen via
een veilingsite een behandeling hadden aangeschaft,
maar dat was gewoon bij iemand thuis. Daar zou ik
mee oppassen.’
En als je een goede kliniek hebt gevonden, hoe zorg
je dan dat je naar buiten komt met een natuurlijk
resultaat, in plaats van zo’n rij akelig witte jongens?
‘Er bestaan nogal wat misverstanden over de
Hollywood smile,’ zegt Jesse Bartels. ‘Sterren met
een kaarsrechte rij witte tanden, hebben veneers of
facings. Dat zijn porseleinen schildjes waarmee
scheve tanden kunnen worden gemaskeerd, of
spleetjes kunnen worden weggewerkt. Die kun je
bovendien zo wit maken als je zelf wilt. Met bleken
kan het eigenlijk nooit te wit worden, het wordt
eerder de natuurlijke tint die je ooit had. Zie het
liever als een stomerijbeurt voor je tanden.’
25 jaar Op deze
leeftijd is het vooral
belangrijk dat je goed
blijft poetsen. ‘Je bent
misschien druk met
studie of carrière. Maar
zorg dat je de tijd neemt
om gezond te eten en je
gebit goed te verzor-
gen,’ aldus Lieneke
Steverink-Jorna.
‘Tandvleesontsteking
kan al ontstaan na een
dag niet goed reinigen.’
35 jaar Dit is een
gevaarlijke leeftijd.
‘Vaak wordt er rond
deze leeftijd paradontitis
(ontsteking waarbij
kaakbot verdwijnt)
ontwikkeld,’ zegt
Steverink-Jorna. Dus
goed verzorgen en
regelmatig naar de
mondhygiënist gaan is
een must. ‘Ook als je
zwanger bent of wilt
worden is dat aan te
raden. Gezond
mondgedrag begint al
vlak na de geboorte en
als je daarover vragen
hebt, kun je die gerust
aan de mondhygiënist
stellen.’
45 jaar ‘Dit is de
leeftijd waarop vrouwen
te maken krijgen met de
overgang, en hormonen
hebben flink invloed op
het tandvlees,’ zegt
Steverink-Jorna. Zowel
op de bloedtoevoer als
op de botdichtheid.
Terugtrekkend tandvlees
kan wijzen op een
verminderde botdicht-
heid van de kaak en kan
uiteindelijk leiden tot
loszittende tanden.
Niet van plan je dagelijkse cola light vaarwel te zeggen? Met een rietje minimaliseer je het contact met je tanden
Ook dankzij het slijten van het
tandglazuur, door voedingsmidde-
len en door het normale verou-
deringsproces (ja, ook je tanden
ontkomen daar niet aan) kan je
gebit makkelijker verkleuren.
Want hoe dunner het glazuur, hoe
makkelijker de kleurstoffen uit
eten en drinken kunnen doordrin-
gen in je tanden. Of het zinvol
is om je tanden te laten bleken,
kun je het beste overleggen met
je tandarts of mondhygiënist. Zij
kunnen kijken wat de oorzaak is
van de verkleuringen, aangezien
medicijngebruik of het hebben
van veel donkere vullingen ook
een reden kan zijn. Ook is het
raadzaam om eerst je gebit gron-
dig te laten reinigen, want schone
tanden lijken een stuk witter. Als
je daarna nog steeds niet blij bent
met je grauwe glimlach, kun je
een bleekbehandeling overwe-
gen. De regels hiervoor zijn per
1 november 2012 aangescherpt.
Alleen tandartsen mogen nog met
bleekmiddelen werken waarin
maximaal 6 procent peroxide
zit, andere aanbieders moeten
zich beperken tot middelen met
slechts 0,1 procent peroxide.
Bleken is namelijk niet zonder
risico en alleen tandartsen
kunnen goed inschatten of het
verantwoord is. Je kunt nog
steeds bij andere klinieken
terecht voor een bleekbehan-
deling, al zal de behandeling
langer duren of moet je vaker
terugkomen om hetzelfde
resultaat te krijgen, aldus Jesse
Bartels van Perfect Smile. ‘Het
dE tand dEs tijds