RECORDAANTAL OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL · kapitaal, netwerk en infrastructuur, helpen...

2
INHOUD PROJECTEN Slijtage brug met ongelijke leggers Overdekt carnaval vieren in Oldenzaal Veel milieuwinst mogelijk bij kleine kan- toorgebouwen Interview Jan Eggenkamp Innovatie in het MKB ALGEMEEN Tijd voor een leven buiten de UT Recordaantal projecten en onderzoeksuren Dien uw aanvraag voor onderzoek in Onderzoeksrapporten Vraagbaak DIEN UW AANVRAAG VOOR ONDERZOEK IN Nieuwe aanvragen voor onderzoek zijn welkom bij de Wetenschapswinkel Twente. Naast onderzoeks- projecten verlenen we advies, of zoeken we naar een nuttige kenniskoppeling, binnen of buiten de UT. Basis is en blijft dat u als maatschappelijke organisatie of MKB’er in de regio gebruik kunt maken van de ex- pertise zoals aanwezig op de UT. Het organiseren van themabijeenkomsten, met vakexperts, rekenen we tegenwoordig tot: ‘nieuwe vorm van dienstverlening’. Mocht u willen profiteren van de expertise op de UT, maar weet u nog niet precies of dat kan en hoe dat moet, bel ons gerust om samen de mogelijkheden te bespreken. Aanvragen voor onderzoek zijn in te dienen via ons digitale aanvraagformulier, te vinden op: www.utwente.nl/wewi Ons telefoonnummer is: 053-4836816. SLIJTAGE BRUG MET ONGELIJKE LEGGERS Versnelde slijtage van de brug met ongelijke leggers leidt tot extra kosten voor trainings- centra, turnhallen en gymzalen. Daphne Pekkeriet (Industrieel Ontwerpen; “emerging technology design – product & surfaces) studeerde af bij Bosan in Haaksbergen. Ze verdiepte zich in de literatuur en voerde experimenten uit met geoefende turnsters. ‘Als het om innovatie gaat, redeneren we vanuit de oplossing,’ zegt Gerrit ten Bos die in 1973 Bosan Sportinstallaties oprichtte. Het bedrijf is inmiddels toonaangevend in Nederland voor de inrichting van sporthal- len, gymzalen, turnhallen en trainingscentra. Bosan produceert en levert: verplaatsbare sporttoestellen, volleybal- en basketbal- installaties, klimrekken, verrolbare werk- balken, wandtrampolines, hijssystemen, en vloervoorzieningen. MEER SLIJTAGE Vanuit de praktijk krijgt Bosan steeds vaker vragen over de brug met ongelijke leg- gers. Al na een paar maanden tijd vertonen deze door slijtage minder grip en, op den duur, ontstaat onherstelbare schade. De hoofdoorzaken versterken elkaar: inwerking van grip-verhogende hulpmaterialen door de turners (zoals magnesium en lederen straps) en de inwerking van lichaamsvocht. De leggers zijn opgebouwd uit een holle glasfiber met daaromheen een houtachtige laag fineer, met de juiste grip-eigenschap- pen. De eisen aan de leggers zijn extreem hoog: ze moeten zeer sterk zijn en met een gedefinieerde voorspanning opgehangen. (Bij de Olympische spelen in 1954 werden de houten leggers nog op hun plek ge- houden door vrijwilligers, waarbij gedurende het toernooi 39 leggers doorbraken.) ANALYSE ‘Ik heb geleerd dat de grip zoals turnsters die ervaren erg subjectief is,’ vertelt onder- zoekster Daphne Pekkeriet. ‘Grip blijkt van heel wat meer parameters af te hangen dan alleen de wrijving tussen hand en legger, en de ruwheid van het materiaal. De grote kunst in mijn onderzoek was om erkende fy- sische grootheden uit de tribologie (slijtage, frictie en smeermiddelen) objectief te ver- talen naar de ervaringen van de turnsters.’ Daphne vroeg de turnsters hun ervaringen te delen, waarbij ze op verschillende leggers turnden: zonder of met gebruik van magne- sium; met blote handen, of met leertjes. De inbreng van topcoach Frank Louters was hierbij erg waardevol. OPLOSSING Het aanbrengen van een dubbele laag fineer bleek niet erg duurzaam. Deze toonde te snel slijtage, hoewel de turnsters in het begin de ietwat grotere greep niet direct als hinderlijk opmerkten. ‘Ik heb zeer uitgebreide analyses uitge- voerd,’ zegt Daphne. ‘Zelf denk ik dat het sprayen van een Plasti Dip coating de grip van de leggers in de praktijk kan verbeteren. Echter moet de duurzaamheid nog getest worden. Het is zeker de moeite waard daar vervolgonderzoek naar te doen!’ NIEUW PRODUCT Gerrit ten Bos, van Bosan, is tevreden over de resultaten en de samenwerking met Daphne. ‘Natuurlijk had ik gehoopt dat de ultieme oplossing eruit zou komen, maar dat is niet reëel,’ zegt hij. ‘Daphne heeft heel zelfstandig gewerkt en een goede diepgang bereikt. Binnenkort komt er een nieuwe leg- ger op de markt van een Franse fabrikant. Dan neem ik haar graag mee om haar mening te horen.’ Na haar afstuderen gaat Daphne werken bij Wolters Kunststoffen uit Enter. ‘Ik hoop dat ik daar als product-engineer aan mooie ontwerpoplossingen kan werken,’ vertelt ze. ‘Ontwerpen is teamwerk. Als ik een oplos- sing heb bedacht en mijn collega’s zeggen dat het in de praktijk, om goede redenen, niet haalbaar is, dan ga ik terug naar de tekentafel om iets beters te bedenken. Bij Bosan heb ik veel gehad aan de expertise die hier aanwezig is en aan de collegiale sfeer. Ik ga graag met Gerrit mee om de innovatieve legger uit Frankrijk te bekijken. Ik ben benieuwd of ze een oplosrich- ting hebben gekozen die aansluit bij mijn bevindingen.’ TIJD VOOR EEN LEVEN BUITEN DE UT Een vertrouwd gezicht, en voor velen van u ook een vertrouwde stem, gaat ons helaas verlaten. Elly Reimerink neemt na 45 jaar dienstverband afscheid van de UT. Elly werkte voor verschillende vakgroepen, diensten en beleidsmakers. ‘Maar verreweg het langst heb ik bij de Wetenschapswinkel gewerkt,’ vertelt ze. ‘Ik heb erg genoten van de directe klantcontacten, van de fantastische aanvragen en projecten, en van de samenwerking met mijn collega’s. We vormden een klein maar hecht team, waarbij we samen een goed product neerzetten. Maar nu is het tijd voor een leven buiten de UT. Ik verheug me erop maar zal de Science Shop Twente zeker missen.’ RECORDAANTAL PROJECTEN EN ONDERZOEKUREN In 2017 realiseerde de Science Shop Twente een recordaantal projecten. De werk- en projectvormen laten bovendien een grote variatie zien. 12 studenten studeerden af op Science Shop onderwerpen. Verder legden ook studenten- teams, student startups en PD Engineers zich toe op innovatie- en R&D-vragen, af- komstig van MKB en non-profit organisaties. Verder voerden vakdocenten deelprojecten uit. Zij analyseerden uiteenlopende klant- vragen en bedienden hen rechtsreeks met hun kennis en expertise. In totaal werd voor 10,1 fte onderzoek via de Science Shop verricht. 28 onderzoeks- projecten (waaronder 2 PD Eng’s) werden afgerond. Wat ook opviel: het aantal georganiseerde evenementen en bijdragen aan evenementen nam toe. Twee mini- symposia werden georganiseerd, een multi-team studentenproject gepresenteerd bij het Design Lab, en er werden diverse voordrachten en presentaties gegeven. Ook had de Science Shop Twente een groot aandeel aan een lezingenavond van Studium Generale, over de actuele ontwikkelingen in Turkije. OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL ‘De gestructureerde manier waarop UT- studentonderzoeker Tom de Bruin zijn afstudeeropdracht heeft uitgevoerd, sprak ons enorm aan.’ Dat zegt Harry Moek van de Stichting Oldenzaal Carnaval Stapstad. ‘Met zijn rapport kunnen wij rechtstreeks bedrijven selecteren om zijn gekozen ontwerp en uitwerking te realiseren.’ Tom onderzocht mogelijkheden betreffende een tijdelijke overkapping op de Groote Markt, een idee dat al langer speelt in Oldenzaal. De meerwaarde: met een dergelijke overkapping kunnen evenemen- ten weersonafhankelijk plaatsvinden. Tom studeerde af met een 9 voor zijn bachelor- opdracht Civiele Techniek. DRAAGVLAK Tom legde de focus op: geïntegreerd ont- werpen, het logisch betrekken van verschil- lende stakeholders, en de eenvoud om een ontwerp op verschillende detailniveaus te specificeren. Uiteindelijk leidden een omgevingsanalyse en een stakeholderana- lyse tot een helder programma van eisen. ONTWERP Vervolgens maakte Tom een ‘functie- en objectenboom’ en gebruikte hij diverse methodieken om ontwerpalternatieven op te stellen. “Flexibel & goedkoop” Hierin staan de kosten van gebruik centraal, de ontwikkeling van de overkapping, en de flexibiliteit van de overkapping. Een zo klein mogelijke impact op de inrichting van de Groote Markt, was hier ook van belang. “Drooghouden van de bezoekers” Hier is het streven een zo groot mogelijke oppervlakte van het evenemententerrein op de Groote Markt te overkappen. Gekozen werd voor n grote overkapping, die echter wel veel impact op de marktomgeving heeft. VERIFICATIE EN EVALUATIE De alternatieven werden vervolgens afgewogen met een verificatiematrix. Beide ontwerpalternatieven voldeden aan alle randvoorwaardes. Sommige eisen en wensen leverden een levendige discussie op. In georganiseerde groepssessie werd een aantal evaluatiecriteria opgesteld: - Investeringskosten - Opbouwsnelheid/gemak - Gebruikskosten - Oppervlakte overkapping - Sfeer en uitstraling overkapping - Impact op de inrichting van de Groote Markt. Daarbij kenden de stakeholders ‘gewich- ten’ toe aan de evaluatiecriteria, zodat een volgorde van belangrijkheid ontstond. Vanuit al die scores werd vol overtuiging het ontwerpalternatief “Flexibel & goedkoop” gekozen. Deze leidt dus hopelijk tot een snelle realisatie door marktpartijen. Twee ontwerpen voor tijdelijke overkapping Groote Markt

Transcript of RECORDAANTAL OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL · kapitaal, netwerk en infrastructuur, helpen...

Page 1: RECORDAANTAL OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL · kapitaal, netwerk en infrastructuur, helpen wij hen om gamechangers te worden. Stel hier uw innovatievraag. WETSWINKEL TWENTE

INHOUD

PROJECTEN• Slijtagebrugmetongelijkeleggers• OverdektcarnavalviereninOldenzaal• Veelmilieuwinstmogelijkbijkleinekan-

toorgebouwen• InterviewJanEggenkamp• InnovatieinhetMKB

ALGEMEEN• TijdvooreenlevenbuitendeUT• Recordaantalprojectenenonderzoeksuren• Dienuwaanvraagvooronderzoekin• Onderzoeksrapporten• Vraagbaak

DIEN UW AANVRAAG VOOR ONDERZOEK IN

NieuweaanvragenvooronderzoekzijnwelkombijdeWetenschapswinkelTwente.Naastonderzoeks-projectenverlenenweadvies,ofzoekenwenaareennuttigekenniskoppeling,binnenofbuitendeUT.BasisisenblijftdatualsmaatschappelijkeorganisatieofMKB’erinderegiogebruikkuntmakenvandeex-pertisezoalsaanwezigopdeUT.Hetorganiserenvanthemabijeenkomsten,metvakexperts,rekenenwetegenwoordigtot:‘nieuwevormvandienstverlening’.MochtuwillenprofiterenvandeexpertiseopdeUT,maarweetunognietpreciesofdatkanenhoedatmoet,belonsgerustomsamendemogelijkhedentebespreken.Aanvragenvooronderzoekzijnintedienenviaonsdigitaleaanvraagformulier,tevindenop:www.utwente.nl/wewiOnstelefoonnummeris:053-4836816.

SLIJTAGE BRUG MET ONGELIJKE LEGGERS Versneldeslijtagevandebrugmetongelijkeleggersleidttotextrakostenvoortrainings-centra,turnhallenengymzalen.DaphnePekkeriet(IndustrieelOntwerpen;“emergingtechnologydesign–product&surfaces)studeerdeafbijBosaninHaaksbergen.Zeverdieptezichindeliteratuurenvoerdeexperimentenuitmetgeoefendeturnsters.

‘Alshetominnovatiegaat,redenerenwevanuitdeoplossing,’zegtGerrittenBosdiein1973BosanSportinstallatiesoprichtte.HetbedrijfisinmiddelstoonaangevendinNederlandvoordeinrichtingvansporthal-len,gymzalen,turnhallenentrainingscentra.Bosanproduceertenlevert:verplaatsbaresporttoestellen,volleybal-enbasketbal-installaties,klimrekken,verrolbarewerk-balken,wandtrampolines,hijssystemen,envloervoorzieningen.

MEER SLIJTAGEVanuitdepraktijkkrijgtBosansteedsvakervragenoverdebrugmetongelijkeleg-gers.Alnaeenpaarmaandentijdvertonendezedoorslijtagemindergripen,opdenduur,ontstaatonherstelbareschade.Dehoofdoorzakenversterkenelkaar:inwerkingvangrip-verhogendehulpmaterialendoordeturners(zoalsmagnesiumenlederen

straps)endeinwerkingvanlichaamsvocht.

Deleggerszijnopgebouwduiteenholleglasfibermetdaaromheeneenhoutachtigelaagfineer,metdejuistegrip-eigenschap-pen.Deeisenaandeleggerszijnextreemhoog:zemoetenzeersterkzijnenmeteengedefinieerdevoorspanningopgehangen.(BijdeOlympischespelenin1954werdendehoutenleggersnogophunplekge-houdendoorvrijwilligers,waarbijgedurendehettoernooi39leggersdoorbraken.)

ANALYSE‘Ikhebgeleerddatdegripzoalsturnstersdieervarenergsubjectiefis,’verteltonder-zoeksterDaphnePekkeriet.‘Gripblijktvanheelwatmeerparametersaftehangendanalleendewrijvingtussenhandenlegger,enderuwheidvanhetmateriaal.Degrotekunstinmijnonderzoekwasomerkendefy-sischegroothedenuitdetribologie(slijtage,frictieensmeermiddelen)objectieftever-talennaardeervaringenvandeturnsters.’

Daphnevroegdeturnstershunervaringentedelen,waarbijzeopverschillendeleggersturnden:zonderofmetgebruikvanmagne-sium;metblotehanden,ofmetleertjes.DeinbrengvantopcoachFrankLouterswashierbijergwaardevol.

OPLOSSINGHetaanbrengenvaneendubbelelaagfineerbleeknietergduurzaam.Dezetoondetesnelslijtage,hoeweldeturnstersinhetbegindeietwatgroteregreepnietdirectalshinderlijkopmerkten.

‘Ikhebzeeruitgebreideanalysesuitge-voerd,’zegtDaphne.‘ZelfdenkikdathetsprayenvaneenPlastiDipcoatingdegripvandeleggersindepraktijkkanverbeteren.Echtermoetdeduurzaamheidnoggetestworden.Hetiszekerdemoeitewaarddaarvervolgonderzoeknaartedoen!’

NIEUW PRODUCTGerrittenBos,vanBosan,istevredenoverderesultatenendesamenwerkingmetDaphne.‘Natuurlijkhadikgehooptdatdeultiemeoplossingeruitzoukomen,maardatisnietreëel,’zegthij.‘Daphneheeftheelzelfstandiggewerkteneengoedediepgangbereikt.Binnenkortkomtereennieuweleg-geropdemarktvaneenFransefabrikant.Danneemikhaargraagmeeomhaarmeningtehoren.’

NahaarafstuderengaatDaphnewerkenbijWoltersKunststoffenuitEnter.‘Ikhoopdatikdaaralsproduct-engineeraanmooieontwerpoplossingenkanwerken,’verteltze.‘Ontwerpenisteamwerk.Alsikeenoplos-singhebbedachtenmijncollega’szeggendathetindepraktijk,omgoederedenen,niethaalbaaris,dangaikterugnaardetekentafelomietsbeterstebedenken.BijBosanhebikveelgehadaandeexpertisediehieraanwezigisenaandecollegialesfeer.IkgagraagmetGerritmeeomdeinnovatieveleggeruitFrankrijktebekijken.Ikbenbenieuwdofzeeenoplosrich-tinghebbengekozendieaansluitbijmijnbevindingen.’

TIJD VOOR EEN LEVEN BUITEN DE UTEenvertrouwdgezicht,envoorvelenvanuookeenvertrouwdestem,gaatonshelaasverlaten.EllyReimerinkneemtna45jaardienstverbandafscheidvandeUT.

Ellywerktevoorverschillendevakgroepen,dienstenenbeleidsmakers.‘MaarverreweghetlangsthebikbijdeWetenschapswinkelgewerkt,’verteltze.‘Ikheberggenotenvandedirecteklantcontacten,vandefantastischeaanvragenenprojecten,envandesamenwerkingmetmijncollega’s.Wevormdeneenkleinmaarhechtteam,waarbijwesameneengoedproductneerzetten.Maarnuishettijdvooreen

levenbuitendeUT.IkverheugmeeropmaarzaldeScienceShopTwentezekermissen.’

RECORDAANTAL PROJECTEN EN ONDERZOEKUREN

In2017realiseerdedeScienceShopTwenteeenrecordaantalprojecten.Dewerk-enprojectvormenlatenbovendieneengrotevariatiezien.

12studentenstudeerdenafopScienceShoponderwerpen.Verderlegdenookstudenten-teams,studentstartupsenPDEngineerszichtoeopinnovatie-enR&D-vragen,af-komstigvanMKBennon-profitorganisaties.Verdervoerdenvakdocentendeelprojectenuit.Zijanalyseerdenuiteenlopendeklant-vragenenbediendenhenrechtsreeksmethunkennisenexpertise.

Intotaalwerdvoor10,1fteonderzoekviadeScienceShopverricht.28onderzoeks-projecten(waaronder2PDEng’s)werdenafgerond.Watookopviel:hetaantalgeorganiseerdeevenementenenbijdragenaanevenementennamtoe.Tweemini-symposiawerdengeorganiseerd,eenmulti-teamstudentenprojectgepresenteerdbijhetDesignLab,enerwerdendiversevoordrachtenenpresentatiesgegeven.OokhaddeScienceShopTwenteeengrootaandeelaaneenlezingenavondvanStudiumGenerale,overdeactueleontwikkelingeninTurkije.

OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL‘DegestructureerdemanierwaaropUT-studentonderzoekerTomdeBruinzijnafstudeeropdrachtheeftuitgevoerd,sprakonsenormaan.’DatzegtHarryMoekvandeStichtingOldenzaalCarnavalStapstad.‘Metzijnrapportkunnenwijrechtstreeksbedrijvenselecterenomzijngekozenontwerpenuitwerkingterealiseren.’

TomonderzochtmogelijkhedenbetreffendeeentijdelijkeoverkappingopdeGrooteMarkt,eenideedatallangerspeeltinOldenzaal.Demeerwaarde:meteendergelijkeoverkappingkunnenevenemen-tenweersonafhankelijkplaatsvinden.Tomstudeerdeafmeteen9voorzijnbachelor-opdrachtCivieleTechniek.

DRAAGVLAKTomlegdedefocusop:geïntegreerdont-werpen,hetlogischbetrekkenvanverschil-lendestakeholders,endeeenvoudomeenontwerpopverschillendedetailniveaustespecificeren.Uiteindelijkleiddeneenomgevingsanalyseeneenstakeholderana-lysetoteenhelderprogrammavaneisen.

ONTWERPVervolgensmaakteTomeen‘functie-enobjectenboom’engebruiktehijdiversemethodiekenomontwerpalternatievenoptestellen.

“Flexibel & goedkoop” Hierinstaandekostenvangebruikcentraal,deontwikkelingvandeoverkapping,endeflexibiliteitvandeoverkapping.EenzokleinmogelijkeimpactopdeinrichtingvandeGrooteMarkt,washierookvanbelang.

“Drooghouden van de bezoekers” HierishetstreveneenzogrootmogelijkeoppervlaktevanhetevenemententerreinopdeGrooteMarktteoverkappen.Gekozenwerdvooreengroteoverkapping,dieechterwelveelimpactopdemarktomgevingheeft.

VERIFICATIE EN EVALUATIEDealternatievenwerdenvervolgensafgewogenmeteenverificatiematrix.Beideontwerpalternatievenvoldedenaanallerandvoorwaardes.Sommigeeisenenwensenleverdeneenlevendigediscussie

op.Ingeorganiseerdegroepssessiewerdeenaantalevaluatiecriteriaopgesteld:

-Investeringskosten-Opbouwsnelheid/gemak-Gebruikskosten-Oppervlakteoverkapping-Sfeerenuitstralingoverkapping-ImpactopdeinrichtingvandeGrooteMarkt.

Daarbijkendendestakeholders‘gewich-ten’toeaandeevaluatiecriteria,zodateenvolgordevanbelangrijkheidontstond.Vanuitaldiescoreswerdvolovertuiginghetontwerpalternatief“Flexibel&goedkoop”gekozen.Dezeleidtdushopelijktoteensnellerealisatiedoormarktpartijen.

Twee ontwerpen voor tijdelijke overkapping Groote Markt

Page 2: RECORDAANTAL OVERDEKT CARNAVAL VIEREN IN OLDENZAAL · kapitaal, netwerk en infrastructuur, helpen wij hen om gamechangers te worden. Stel hier uw innovatievraag. WETSWINKEL TWENTE

Medewerkers:EgbertvanHattemEllyReimerink-VelthuisTimJongmanLauraVenhorst

Vormgeving:MariëtResink

DeWetenschapskrantwordtgratisverspreidinderegioenverschijnt2keerperjaar.Dekrantverschijntineenoplagevan900exemplaren.Overnamevanartikelenmetbronvermeldingistoegestaan.Vraagomeengratisabonnement

bijdeWetenschapswinkel.Stuurhiervooreenmailnaaradminscienceshop@novelt.com

WetenschapswinkelTwenteHengelosestraat5007521ANEnschede

053-4836816

[email protected]

www.utwente.nl/wewi

www.facebook.com/wewi.ut.1

www.twitter.com/wewiut

VRAAGBAAK NOVEL-TWijgevenstart-upseninnovatieveondernemerstoe-gangtoteendynamischecosysteem.Dooronderne-merschapenhightechinnovatieteverbindenenonzeNovel-Toolsintezeten,bestaandeuitkennis,talent,kapitaal,netwerkeninfrastructuur,helpenwijhenomgamechangersteworden.Stelhieruwinnovatievraag.

WETSWINKEL TWENTE (+31(0)633590669)DeWetswinkelTwenteiseenvrijwilligeorganisatieophetgebiedvanhetgevenvangratisjuridischadviesaaniedereen.Ophetgratisinloopspreekuurisieder-eenmetelkewillekeurigejuridischevraagwelkom,[email protected].

BELASTINGWINKEL info@debelastingwinkel.euDeBelastingwinkelneemtuwbelastingaangiftenen/ofboekhoudinggraaguithandentegeneenaantrekkelijkhonorarium.

TECHNOSTARTERS SPREEKURENKennisbescherming,techniek,marketingenonder-nemingsplan.Technostarters(ofinnovatievestarters)wordenineenpersoonlijkgesprekdooreenonafhan-kelijkecoachverderopweggeholpen.MenkanzichviaeenformuliereneeninvultoetsinschrijvenvooreenTechnoStarterSpreekuur,via:www.novuster.nl.

NEDERLANDSE ORDE VAN UITVINDERS (NOVU)www.technostartersspreekuren.nl/form/intake

JURIDISCH ADVIESPUNT (+31(0)534894118)Ditadviespuntisbedoeldvoorstartendeonderne-mers,metnamevanuitdeUniversiteitTwenteenSaxion.JuridischAdviespuntNovel-T:Mr.PetervanRoosmalen,[email protected]://novelt.com/en/instruments/legal-advice

MEDICINFO GEZONDHEIDSLIJN0900-6446446Ukunthieraluwvragenstellendiebetrekkinghebbenopgezondheidenwelzijn.

VEEL MILIEUWINST MOGELIJK BIJ KLEINE KANTOORGEBOUWENTijdenszijnbachelorafstudeeropdrachtCivieleTechnologielegdeTomEversdekantoorgebouwen(1988en2001)vanaannemersbedrijfHaafkesinGooronderdeenergiescan.

TWEE COMPONENTENTomverenigdetweehoofdcomponenten:eenthermografischonderzoekeneenuitgebreidenergiesimulatiemodel.Voordeeerstemaaktehijinfraroodbeeldenvandetweegebouwen.Diegavendirectinzichtinenergieverliezen.Verborgenlucht-/warmtelek-kenenthermische(koude-)bruggen,maarook:waterinfiltratieopplattedaken,breukeninwarmteleidingen,constructiefouten,enfoutenintoevoerlei-dingenenelektrischeleidingen,kunnenzoaanhetlichtkomen.

‘Hetwerkenmetdeinfraroodcameralevertzeerveelinformatieop,’

zegtTom.‘Maarjemoetdedatanauwkeuriganalysereneninterpreteren.Zomoetenweers-entemperatuuromstandighedeninachtwordengenomen.IkontdektedatbijHaafkeseenwarmtelekaanwezigwasaandezuidoostzijdevanhetgebouw,eneenbelangrijkwarmtelekbijgevelpanelen.’

ENERGIESIMULATIEMODELTweedecomponentwashetenergiesimu-latiemodel,datde‘algeheleduurzaamheid’vanhetgebouwbeschouwt,van:constructiesvandebouwelementen,aanwezigeinstalla-tiesenapparaten,alsookmenselijkegebruiks-factoren.

Tom:‘Hetisspannendaldezeelementenzogoedmogelijkteverzamelenendaarmeesimulatiestedraaien.Jekrijgeendieperinzichtinhettheoretischeenergiegebruikvanhetgebouw.Vergelijkingmetdepraktijkvanalledag–zoalsenergierekeningen,enmetingeninhetgebouw–leerdemijdathetelektriciteitsgebruikendeenergiebehoeftebijHaafkestehoogwaren.’

CRITERIAVervolgenssteldeTomsamengesteldemaat-regelenpakkettenop,enrekendediedoorop‘duurzaamheidsimpact’.Zevensub-criteriavoorduurzaamheideneensub-criteriumvoorimplementatiekostenwerdenafgewogen.

Hetbestepakketbevattemaatregelenals:na-isolatievankoudebruggen;hettoepassenvaneengasabsorptiewarmtepomp(metdeaanwezigeHR-ketelsalsback-up),zonnecel-len,ledverlichting,enslimmeregelingenenschakelaarsvoorverlichtingenapparatuur.Verderkunneneenvoudigelage-temperatuurconvectorenzorgenvooreengoedeverde-lingvanverwarmdelucht.Klokschakelaars(voorkopieerapparaten),stand-bykillersenenergieverbruiksmeterskunnendegebruikersstimulerenslimenverantwoordmetenergieomtegaan.Zondergroteinvesteringenkanditzorgenvooreenelektriciteitsafnamevan15%eneengasafnamevan83%.

EYE-OPENER‘Hetwasvooronsechteeneye-openerhoeveeljekuntbereikendooralleenalLED-

verlichtingtoetepassen,’zegtLiesbethtenVoorde,commercieelmanagerbijHaafkes.‘Tomheeftenormveelwerkinhetonderzoekgestokenenheteindresultaathierinterngepresenteerd.Hetzoumooizijnalshetonderzoekookbrederbelangstellingkrijgt.’

TomheeftbijHaafkesveelgeleerd.‘IkhebmijnexpertiseinCivieleTechniekinpraktijkkunnenbrengen,’vertelthij.‘IkhebveelgehadaandeadviezenvanLiesbethenanderewerknemersvanHaafkes.Zewarenaltijdbereidinformatietegeven.Ookinstal-latiebedrijfMoekotteenDutchSolarSystemsdeeldenkostelooshunexpertisemetmij,enmijgeholpenmethetdoorrekenenvandiverseinstallatiekosten.’

ZijnbegeleidervanuitdeUTwasdr.ir.BramEntrop.Tom:‘Metzijninputenadviezeniseenvolwaardigrapporttotstandgekomen.Hetkanalshandleidingdienenvooranderekleinekantoorgebouwen.’

INTERVIEW JAN EGGENKAMPJanEggenkampstudeertAdvancedTech-nology.MethunstudievereniginggingenzeopstudiereisnaarAmerika.Destudentenbekostigdendereiszelfenverrichttendaarvoorbetaalde(onderzoeks-)projectenrondomhetthemavandereis.Ditjaar:‘InnovativeandSustainableEnergy’.

Je was betrokken bij enkele van de Science Shop Twente projecten? Ikwasprojectleidervoortweecases.DeEu-kep-case(EuropeanKnowledgeEconomyPlatform)waseenonderzoeknaarontwik-kelingenvanduurzameenergieopwekking,zoweltechnischalsopmaatschappelijkvlak.WekekenopEuropeesniveaunaardetoekomstverwachtingenvanverschil-lendetechnologieëntot2050.IkhebtienAdvancedTechnologystudentenbegeleid-enwaarnodigondersteunt-enhetcontactonderhoudenmetdeopdrachtgever.

Hieruitvolgdeeenvervolgcase.DaarinsteldenweeenplanopomdeprovincieFrieslandvolledigduurzaamtemakenindeenergieproductiein2050.

Kun je iets vertellen over jullie studie-reiscommissie? WijorganiseerdeneenstudiereisnaardeVSenCanada.Ditdedenwehelemaalzelf.Iederedeelnemerhelptmeeaanhetrealiserenvandestudiereis.

Dithoudtindatjeineenvandeviercom-missieszit:acquisitie,planning,administra-tieendesign.Iedereenvoertminimaaleenopdrachtuitdiedeacquisitiecommissiebin-nenhaalt.Weproberenomelkedeelnemerevenveelurentelatendraaien:aaneenopdracht,hetcontacterenvanbedrijven,regelenvantransportofaccomodatie,makenvaneenlogoofprogrammaboekjeetc.

Iederedeelnemerkanwerkenaaneenopdrachtdiehetmeestinzijnofhaarstraatjeligt.BijAdvancedTechnologyheb-bendestudentenverschillendetechnischespecialisaties.

Wat vind je het ‘leuke’ van de Science Shop Twente? Deveelzijdigheidvancasesendeproces-begeleiding.WewerdengekoppeldaaneenUT-professor,enindetweedecaseaaneenexterneexpert.Hetideedatiemanddiemeerweetvanhetonderwerpjebegeleidtisergfijn.

Hetmooieisookdathetresultaatechtgebruiktgaatwordendoordeklant.Ookdaarvoorisbegeleidingbelangrijk.Watjeoplevertmoetbruikbaarzijnenobjectiefzocorrectmogelijk.Wekregenregelmatigfeedbackvandebegeleiders.Doorzopraktischbezigtezijnhelpjemeeaanhet

oplossenvanvraagstukkenwaarbijjejestudiestofkaninzetten.Hetwerktookandersom.Dooreenpraktijkgerichteop-drachtuittevoeren,leerjeweerveelvoorjestudieenoverjelaterewerkkring.

Heb je nog extra skills opgedaan? Ikhebeenbeterbeeldgekregenvanener-gietransitie,enbenvanplanomdaarinmijnstudieenlaterecarrièreietsmeetedoen.Watpreciesweetiknogniet.Verderbenikbetergewordeninhetbegeleidenvaneengrotegroep.Afhankelijkvanwaaropiksolliciteer,noemikdeScienceShopprojectenzekerinmijnsollicitatiegesprek.

INNOVATIE IN HET MKBOokditjaarheeftdeScienceShopTwenteweersamengewerktmetUT-docentdr.ir.SandorLöwikvanhetNederlandsInstituutvoorKennisintensiefOndernemerschap(NIKOS),voorhetpremasteronderwijs-project:BusinessResearchProject.DeScienceShopTwenteverzameldeuitdagen-debedrijfskundigeinnovatievraagstukkenvanMKB’ersinderegio.

Intotaal33studentenzijninachtgroepenaandeslaggegaanbijachtverschillendebedrijven:VanLenteSysteemintegratie,NijhuisToelevering,Ankerslot,UzinUzt,Wila,Emondt,GeursBetonenSheltersuit.Voordemeestewasditeeneerstekennis-makingmetUT-studenten.‘Zekomenmeteenfrisse,onbevangenblik,enstellen

verrassendevragen,’zegtFrankSlijkhuis,directeurvanGeursBeton.‘Datgeeftnieuwelan,nieuwinzicht.Daarzijnweheelenthousiastover.’

Ophunbeurtdoenstudentengoedeerva-ringopbijdebedrijven.StudentJellevanHeuveln:‘Watleukis,isdatweallevrijheidhadden.Wemochteniedereendingenvragen,enkondenalleinformatiekrijgendiewenodighadden.’

Eenaantalvoorbeeldenvandeverschil-lendeprojectenwaren:-Verbeterenvanhetvoorraadbeheer.-Ontwikkelenvaneenproductieprognosemodel.-Ontwikkelenvannieuwefabriekslayout.

Heeftuwbedrijfinnovatievraagstukkenenwiltusamenwerkenmettalentvollestudenten?NeemdancontactopmetdeScienceShopTwente.

ONDERZOEKSRAPPORTENJ.vanOosten,ShearThickeningMaterialforLegProtection.Enschede,december2017(onderembargo).

TomBaumeister,K.S.J.Das,MikelMateo,XingliangZhao,MiguelAngelBravoCabreraenHendrikKoopmans,Designreport:HearBlocks.Enschede,november2017(onderembargo).

MaxMensing,SettingtheFoundationforaReal-TimeMobileRoadPavingAssistiveApplication.Enschede,augustus2017(onderembargo).

T.Evers,Eenmethodiekvoorhetverduurzamenvanbestaandekleinekantoorgebouwen.Enschede,juli2017.

TomdeBruijn,Verkennendonderzoeknaarconceptenvooreendemontabele,semipermanenteoverkappingopdeGrooteMarktinOldenzaal.Enschede,juli2017.

EvelienNieuwenburg,ProjectBuddiez,Designingforlong-distance-friendshipsbetweenchildren.Enschede,mei2017.

Jan Eggenkamp, helemaal rechts op de foto, presenteert voor de FNP

Warmteverlies zichtbaar op gevel