BU DE VOORPLAAT

DE SCHEEPSBEL

ORGAAN VAN DE PERSONE E LSV

• MARINE1

9 'MARINE BEDRUVf.N OFGSTGFFSr

jonuori 1983

Owe'na»Tvp van d*» mhoud allpen toeqfslaan mritlmij pn top/rndiny toewijsnumniHi

KOPIJ INZENOEN VOOH OC EERSTE VAN OF MAAND

ttukken m te koden i o w)|"9'"<)#" a«n te h«s«gen

AH* rnH naaw onilertpkemfp rtriik»«Ji»n /»jn voo» vc/anlt'nt van f<e autr\n

TECHNISCHE VER7OR',lNti

INRICMTING U(IC,f .V»N DUiKWE HK IN

REDACTfi

J. vd Bergtvoor**!ter)W.J Jansen

J D Muidet

JM Ouftenderp jfK (JeKruys

HEDACTIESECRETARIS

I.M Oudendurp jr., pojtadres Kan Maroiaan 17,2595 GA Den Haag, tttofoon 7?t276

PENNJNGMEESTER.

W J Jansen, Ged. Burgwal 45. let 814261tst. 2509, postrek 26/407? 1 n v penningmeester 'Oe Scheepstwi'.

REDACTIE ADRES OEGSTGEEST

J v d Berg. tst. 347K deKruys. 1st. 207

CORRESPONDENT MBO OEGSTGEEST

C. v HoMiind, lit 299

CORRESPONDENT LEOK OEGSTGEEST

M W J van Boeejelaer. isf 370

REDACTIEADRES WASSENAAR

J D Mulder. 1st 23

CORRESPONDENTEN M1NISTERIE

DIRECTIE PERSONEELKM.

W Snceloop«f.tu 2228

MARINESTAF

GEBOUW KONINGIN MARIALAAN 1 7.

DPRECTIE MATERJEEL KM,S RmgpnoJdus, tsi. 2?02.

DIENST HYDOGRAFIE.W Broos. tst 28O! 2802.

Voorwoord

In 1969 kreeg ik van de redactie van De Scheepsbel het verzoek ornenige recepten voor De Scheepsbel op papier te zetten.Eind 1969 werd mijneerstereceptgeplaatst. Nu, I3jaarlater, heeftde redactie ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van de BelNee/tje Tofaal, of zoals u wilt, Neeltje 3 uitgegeven. Hierin vindt uaile recepten die in de loop der jaren in De Scheepsbel gepiaatst xijn.Ik hoop dat u aan deze uitgave veel kook- en eetpiezicr magbeleven.De recepten zijn berekend voor 4 personen en aangepast aan deNederlandse eetgewoonten.Een tip voor de gebruiker van dit boekje: Leest u vooral eerst goedhet recept alvorens u met koken gaat beginnen.

Neeltje.

Uitgegeven ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van DeScheepsbel. Januari 1983.

Overname, in welke vorm dan ook, is zonder toestemming van desamenstelster niet toegestaan.

Inhoud

Pag.

Ajam boemboe besengch 9Ajarn pangang boemboe koening 10Ajam pangang ketjap 10Ajam pangang pedis 11Ajam pangang ritja : 11Asinan 12Atjar koening van vis 13

Babie ketjap 13Babie kuwah assem pedis '.- 15Babie pangang 14Bami goreng 16Bebetok 16Besengek van kip 17Boemboe bali van vis , 14

Dadar isi 17Deng deng blado 18Deng deng ragi 18

Foe yong hay 19Frikadel goreng 20Frikadel pangang 21Frikadel van bloemkool 20Frikadel van kool 21Frikadel van tahu 20

Gado gado 22Gebakken gevulde tahu 23Gebakken groentengerecht 23Gestoomd gehakt 25Gevarieerd groentengerecht 25Gevulde rode lombok 26Goe loe yoek 24

Kerry Jawa 26Kip met kokos ...: 27

Lekkerbekje met een sausje 28

Lemper (uitspraak Lumpur) 29Loempia 31Lofgerecht 30

Makreel keljap 31Makreel met een zoet/urc saus 32Makreei pedis in de oven 32Mix kip en varkenslappen 28

Nasi goreng 8Nasi goreng met groenten 33Nasi koening 34

Opor van kip 36Ora arih 36

Pasteitjes 37,Pastei toetoep 37Pepesan van garnalen 38Pepesan van makreel 38Pepesan van vices 39Poule notaire d'axel a la P.D 28*Rendang 39Roedjak van rauwe groenten 40Rottie koekoes : 41

Sajoer boontjes 51Sajoer lodeh 52Sajoer lombok met tempe 53Sajoer tumis van Chinese kool 54Sajoer tumis van taoge 54Sajoer van Chinese kool 52Sambal badjak '. 41Sambal goreng van Corned beef 42Sambal goreng van gebraden kip 42Sambal goreng van kip 46Sambal goreng van kippelevertjes 47Sambal goreng van kool 43Sambal goreng van lekkcrbekjes 43Sambal goreng van paprika 47Sambal goreng van prei 48

Sambal goreng van runderlever 48Sambal goreng van tahu 45Sambal goreng van tahu en garnalen 46Sambal goreng van telor(ei) 44Sambal goreng van telor petis 49Sambal goreng van tempe 44Sambal goreng van tempe en tahu 45Sambal goreng van udang met peteh 49Sambal goreng van varkensvlees '. 51Sambal goreng van vlees 50Sate op het strand 56Sate van rundvlees 56Sate Singapore 57Scheepsbel kerstkip 55Smoor van vlees 58Soto Madura 57Soto van rundvlees 58

Tahu.gevuld, gebakken 60Tahu ketjap 59Tahu omelet 59Teng-teng van pindakaas 61Tjap-tjay of Chop-choy 62Tjerantjam 61Tomatensaus 31Tumisan andtjvie 62Tumisan tahu • . 63Tumisan tahu en taoge 63

Udang wotiap 64Urupan 64

Variatie van asinan 65Vis in de oven (gekruid) 65

Zoet-zuur 66

Het is alweer heel wat jaartjes geleden dat men hier voorzichtig begon metde Indische en Chinese keuken. Voor velen zal dat geweest zijn zo af en toeeens naar de Chinees in het centrum fietsen en een portie nasi of een portiebami ingepakt mee naar huis nemen. Later werd dit uitgebreid tot mis-schien meerdere malen per maand en zo af en toe eens iets anders proberen,want er bleek meer lekkers te zijn dan alleen bami of nasi. De volgende stapop de weg van het vreemde eten was het zelf bereiden van de gerechten,vanaf 1968 was er voor de Scheepsbellezers de mogelijkheid om met dehulp van Neeltje maandelijks iets nieuws te proberen. Over het bereidenvan de gerechten volgt nu een heel boekje van Neeltje. Hier vertellen wijnog even iets over het opdienen en eten van de rijsttafel.Om te beginnen het bord, we eten van een diep bord (soepbord) met eenlepei en een vork, de lepel rechts van het bord en de vork links, we etenrechts dus met de lepel en gebruiken de vork om de diverse gerechten op delepel te schuiven. Een mes gebruiken we alleen om indien nodig iets tesnijden, dus niet om mee te eten.De rijst bij een ri/sttafelwordt opgediend in een rijstschaal en in het middenvan de tafel gezet; alle andere gerechten worden hier omheen gezet en naarbehoefte op kleine of grote schalen gelegd of op bordjes en in kommetjesgedaan. Nu schept men de rijst op het bord e gt rond de rijst de anderegerechten. Door te combineren is nu iedere hap anders te rnaken, roer hetdus nooit door elkaar als een hutspot. Het is toegestaan om tussentijds bijte nemen van wat men meer wenst of gerechten te pakken die men nog nietgeproefd heeft. Met stokjes eten is Chinees en bij een Indische rijsttafel dusniet gebruikelijk. (U mag het best eens een keer proberen bij een bepaaldgerecht, na wat oefenen valt het best mee.)Wat betreft het drinken bij de maaltijd is in warme landen koud water ofslappe thee gebruikelijk. Hier prefereert men meestal een glas koud bier,wat overigens een prima combinatie is met rijst.

Eet smakelijk.

Het Scheepsbelrestaurant

Wie van u gaat er mee naar het Scheepsbelrestaurant. Je kunt er goed eten,zowel Chinees als Indisch. Denkt u er wel om, dat de luchtjes niet altijd zolekker zijn als de gerechten; u kun t f t wel verhelpen met air wick of door debuitendeur goed open te zetten en flink te luchten na het koken. Eerst nogeen paar goede tips voor degenen, die 't nog niet weten: in een Chineesrestaurant moet u Chinese gerechten eten en in een Indisch restaurantIndische gerechten. Over 't algemeen leest men Chin.lnd. rest., kies dan inzo'n geval Chinese gerechten, dat is altijd goed.

Zullen we dan eersi beginnen met Nasi goreng (Chinees); alle recepten zijnvoor 4 personen berekend; er zijn natuurlijk grote eters bij, stop die danmaar eerst vol met een grote kop erwtensoep. ^

Nasi goreng

Ingredienten

4 ons rijst2 grote uien of 6 a 7 sjalotjes1 teenlje knoflook (voor liefheb-bers mag meer)

3 ons magere speklappen2 eieren nr. 2 of 3

Bereiding

De rijst goed droog koken, flink losmakenen laten afkoelen. Uien en knoflook fijnsnij-den (denk om de tranen). Vlees in kleinestukjes (dobbelsteentjes) snijden. In een gro-te braadpan de margarine of reuzel smelten,uien en knoflook erin doen en even fruiten,het vlees erbij doen en samen doorbakkentot het vlees lichtbruin en gaar is; vergeetniet af en toe flink te roeren om aankoekente voorkomen; dan de eieren erin doen, weerflink roeren totdat de eimassa (een soortroerei) gaar is, zout (voor deze hoeveelheidminstens een voile eierlepel, want de rijst isniet gezouten), maggidruppels, citroensapen ketjap erbij doen, even flink roeren want

8

l/4 pak margarine of reuzelzout, een paar druppels cilroensap,1 grote eetlepel ketjapy2 eetlepelmaggidruppels erbij ver~hoogt de smaak, daarbij welminder zout gebruiken

ketjap brandt gauw aan, de rijst erbij doenen dan maar weer flink scheppen en goedmengen en zorgen, dat het niet gaat koeken,even proeven of de smaak goed is en de nasigoreng is klaar.U eet hierbij zoetzure augurken, zilveruitjesof andere soorten zuur waar u van houdt.

Hier volgt nog een gemakkelijk recept voor zoet-zuur

'/2 komkommer in plakjes of in stukjes snijden, 2 sjalotjes fijnsnij-den, zout, 2 a 3 theelepels suiker en een fl inke scheut azijn, allesgoed mengen totdat de suiker is opgelost. U moet dit klaar makenvoordat u aan de rijst begint; ook radijsjes kunt u erbij gebruiken.Verder kunt u de schaal opmaken met wat slablaadjes, schijfjestomaat, plakken verse komkommer aan de rand, erbovenop plakjesham en verder laat ik *t aan uw eigen fantasie over. Voor de Indischenasi goreng doet u, gelijk met de ketjap, het zout enz., sambaltrassie erbij naar believen; ook kunt u wat heel fijn gesneden kool,prei en selderie erbij doen, maar de groenten niet gaar stoven,anders wordt de nasi te nat door het vocht van de groenten.Eet smakelijk.

Ajam boemboe besengek

Ingredienten

7 kip van ruim J kg6 a 7 sjalotjes1 teentje knoflookS hele of 10 gebroken kemiri2 voile theelepels sambal oelek1 voile theelepel laospoederI voile theelepel koenjitpoederI voile theelepel ketoembarkorrels4 salamblaadjes4 djeroekblaadjesI takje serth wortel1 theelepel suiker'/2 liter kokosmelkcilroensap en zout (naar smaak)

Bereiding

De kip goed wassen en in stukken snijden.De ketoembar en kemiri goed fijn wrijven;heeft u een stamper, dan kunt u ze mooi fijnstampen. Uien en knoflook heel fijn snijdenof ook in de stamper fijn stampen. In eenbraadpan wat olie of margarine doen, netgenoeg om de kruiden erin te fruiten. Hierindus de fijngemaakte uien, kemiri, sambaloelek en andere kruiden fruiten tot het ge~heel lichtbruin wordt; er wel voor zorgen dathet niet aanbrandt. Daarna de salamblaad-

jes, djeroekblaadjes, sereh, citroensap, zout,suiker en l/2 kopje water erbij doen, het ge-heel goed mengen en daarna de stukken kiperbij doen; weer goed mengen, een dekselcrop en het geheel doorkoken, totdat de kiphalfgaar is; af en toe wel even scheppen,daarna de kokosmelk erbij doen en meteenweer goed mengen en scheppen en de kipverder gaar smoren. Af en toe weer scheppenen roeren om aanbranden te voorkomen, hetdeksel hoeft er niet meer op.

Ajam pangang boemboe koening

Ingredienten

/ kip (braadkip)4 a 5 kemiri4 sjalotjesI teentje knoflook/ voile theelepel ketoembarJ voile theelepel sambal oelekI voile theelepel laospoederI kopje kokosmelkzout, suiker en citroensap

(naar smaak)

Bereiding

De kip in stukken snijden, uien en knoflookfijnsnijden, kemiri en ketoembar fijnstam-pen. Alle ingredienten fruiten in wat olie, dekip erbij doen en de kokosmelk, zout, suikerenz.v alles*goed mengen en doorkoken, tot-dat de kip zacht is. Wel er voor zorgen dathet kippevlees niet uit elkaar valt, dan de kiperuit halen en apart roosteren. Na het roos-teren in een schaal doen en de saus erover-heen gieten.

Ajam pangang ketjap

Ingredienten

I kip1 a 2 t een t jes knoflook2 eetlepels ketjap'/, pak margarinecilroensap, zout en peper

(naar smaak)

Bereiding

De kip goed schoonmaken, wassen en in eenvergiet laten uitlekken.In een kommetje de knoflook fijn maken ofpersen en mengen met citroensap, zout, ket-jap en margarine. Wanneer de kip goeddroog is moet u haar van binnen en buiteninwrijven met het mengsel dat u net heeftklaar gemaakt. Bewaar de rest voor het be-druipen van de kip als u die in de oven gaati oosteren. Heeft u geen oven, dan doet u de

10

kip in een braadpan, maar doe hierin tevo-ren eerst wat margarine. Zorg ervoor dat deketjap niet aanbrandt, dus er steeds bij hlij-ven en regelmatig keren. Wees ook niet zui-nig met de citroensap, 't verhoogt de smaak.

Gegrilleerde ajam pedis

Ingredienten

/ kip van ± 1 kg3 eetlepels sambal oelek (als '/ kan

vers)5 sjalotjes (fijn snijden)1 teentje knoflook (fijn maken)] eierlepel laospoedery2 eetlepel oliel/2 theelepel suikerzout en citroensap naar smaak

Bereiding

De kip goed schoonmaken en laten uitlek-ken. In een kom de olie, sambal, uien en allekruiden goed mengen. De kip met dit meng-sel goed insmeren, ook van binnen. Daarnaeen poosje laten staan zodat het goed kanintrekken. l'/2 Uur voor het eten kunt u be-ginnen met de kip te grillen.De gegrilde kip op een platte schaal leggen(schaal even voorverwarmen) en garnerenmet rauwe groenten, b.v. plakjes komkom-mer, slablaadjes, radijs, mandarijnen uitblik en verder uw eigen fantasie.

Ajam pangang ritja

Ingredienten

/ kip van ± I kg3 voile eetlepels sambal oelekI teentje knoflooti heel fijn snij-5 sjalotten }den of stampenIflinke schijven cilroen1 voile theelepel laospoederl/2 theelepel suikerzout naar smaak

Bereiding

Alle kruiden in een kom doen en goed men-gen. Nu de goed gewassen en met papier(van de keukenrol) afgedroogde kip goed enflink inwrijven met de kruiden, ook aan debinnenkant. Laat het daarna een poosjestaan zodat het goed kan intrekken. Daarnain de oven of gril gaar roosteren, wel af entoe bijsmeren met het restje van de ge-mengde boemboe kruiden.Dit gerecht mag beslist niet zoet smaken.

n

Heerlijke asinan

Voordat u dit gerecht klaar maakt, moet u eerst het recept goed doorlezen.

Ingredienten

/ la hoe1 bosje radijs2 ons taogeI komkommer5 a 6 grote koolblaadjesI krop sla1 eetlepel sambal oelekI voile theelepel trassie1 a 2 eetlepels azijn% eetlepel ijsazijn (dit kent u wel

van de varige recepten)

Bereiding

De tahoe goed wassen en in 6 plakken snij-den. De komkommer in stukken van I vin-gerlengte snijden en daarna halveren maarhet harde stukje niet wegsnijden. Breng eenpan met ruim I liter water aan de kook, voeghierbij de sambal oelek, de fijn gemaaktetrassie, zout (meer dan u gewend bent, wantbij dit gerecht mag je het zout proeven), hetlaatst de azijn. Zodra dit alles goed borrelt,dan doet u de tahoe, de kool, de komkom-mer en de radijsjes erin. Het deksel cropdoen en meteen het vuur uitmaken. Het isbeter om dit gerecht I dag tevoren klaar temaken, zodat de smaak er goed kan intrekk-en. Het recept is nu echter nog niet klaar.De volgende dag- maakt u een sausje vankeukenstroop (± 2 eetlepels), een paar thee-lepels suiker, sambal naar smaak en een paarlepels vocht uit de pan. Verder eventueel metde net genoemde ingredienten aanvullennaar uw etgen smaak. De tahoe en de groen-ten uit de pan halen en in kleinere stukjessnijden. Dan neemt u een grote schaal, hier-op de slablaadjes doen, daarop de gesnedentahoe en groenten uit de pan en dan de rau-we taoge en over het geheel de saus gieten.De saus moet wel lekker pittig en zoetzuursmaken, niet te veel zout erbij doen want degroenten in de pan zijn al wat zoutig vansmaak (zo hoort het, dan weet u hoeveelzout u voor de kook moet nemen). Het ge-heel kunt u daarna nog garneren met ge-bakken uitjes en gebakken pinda's (met eenvliesje) en niet vergeten kroepoek.Het smaakt overheerlijk en is zeer gezond.Het lijkt ingewikkeld maar als u het receptgoed leest, valt het heus wel mee.

12

Atjar koening van vis

heel laten

Ingredienten

3 makrelen (niet te groot, is veellekkerder)

3 rode lombok )3 groene lombok )I teentje knoflook3 sjalot ten fijn snijdenI theelepel koenjietpoeder1 theelepel djahepoeder2 a 3 theelepels mosterdpoedereen paar salamblaadjesazijn, zout. een beetje suiker, naar

smaak

Bereiding

De vis goed wassen, in 3 stukken snijden,goed laten uitlekken en daarna met wat ci-troensap inwrijven, even laten intrekken enin ruim olie lichtbruin bakken.Nu gaan we de saus klaarmaken.In wat olie de fijn gesneden sjalotjes en knof-look heel licht fruiten, dan de koenjiet endjahe erbij doen, even door fruiten op eenlaag pitje. Dan de met water aangelengdemosterdpoeder en salamblaadjes erbij doen,goed roeren en flink laten sudderen, is er teweinig vocht dan doet u er wat water bij ± r/2

kopje. Daarna de ongesneden lomboks, eenpaar hele sjalotjes en de gebakken vis erbijdoen, goed op smaak brengen, lekker/m-zuur en even goed mengen, niet te langmeekoken, want de vis, lombok en uienmoeten knappend blijven. De vis mag ookniet zwemmen in de saus.

Babie ketjap

Ingredienten

/ pond varkenslappen2 grote uien of 6 a 7 sjalotjesI teentje knoflook1 eierlepel djahepoeder

(gemberpoeder)'/2 kopje ketjap2 a 3 eetlepels suikerzout en citroensap of azijn ±

eetlepel

Bereiding

Uien en knoflook heel licht fruiten in marga-rine of reuzel, er djahepoeder bij doen ensamen even doorfruiten, dan het vlees erinen samen doorbakken, af en toe flink schep-pen om aankoeken te voorkomen, dekselcrop en het vlees in zijn vocht gaar smorenop spaarvlam. Is er geen vocht meer en hetvlees is nog niet gaar, dan pas mag er watwater bij; zout, citroensap, suiker en ketjaptoevoegen, goed mengen, want ketjap brandtgauw aan, en verder gaar smoren. Dit ge-recht heeft weinig saus, het vocht moet he-lemaal inkoken.

13

U k u n t voor dit gerecht ook heel magerespeklappen nemen in plaats van varkens-lappen of half om half.

Boemboe ball van vis

Ingredienten

3 gestoomde makrelen7 sjalotjesI teentje kno/lookI voile eetlepel sambal oelekI eierlepel laospoeder.3 salamblaadjescilroensap van */2 cilroen*/21 he e lepel suiker'/2 kopje waterzout naar smaak

Bereiding

De sjalotjes en knoflook heel fijn snijden, 2eetlepels olie in een braadpan doen en hierinde boemboe (dat zijn uien, knoflook, sam-bal, laos, salam) lichtbruin fruiten; de boem-boe steeds roeren om aanbranden te voor-komen. Dan de citroensap, de suiker, hetzout en wat water erbij doen, het geheel goedmengen en even laten sudderen. Vervolgensde rest van f t water erbij doen en weer doorlaten sudderen. Dan de makreel erin doen enmet de boemboe even laten meekoken. Heeftu ketjap in huis, dan kunt u er gerust^ watketjap bij doen (± J/2 eetlepel). Voor de restwordt de smaak van het gerecht aan u zelfovergelaten, de een houdt van pittig, de an-der heeft het liever niet te zout en weer eenander wil er b.v. geen suiker bij, enz. enz.;hierover valt niet te twisten. Veel succes eneet smakelijk.

Babie pangang

Ingredienten

/'/2 pond (een heel stuk) heel mage-re speklappen met zwoerd

2eierlepe!s boemboe babie pangangI teentje knoflookzout naar smaak

Bereiding

De boemboe babie pangang koopt u in Indi-sche winkels. Het vlees heel laten en aanbeide kanten goed afnemen met vetvrij pa-pier of tissue. Met een scherp mesje aan dezwoerdzijde heel licht lijntjes insnijden overde hele breedte van het vlees. Daarna om-draaien en het vlees in repen van ± 2 vingersbreed snijden tot bijna aan het zwoerd. Nu

14

het vlees goed insmeren met fijngepersteknoflook, zout en boemboe babie pangang,daarna een poosje laten staan, zodat hetgoed kan intrekken. In de oven of grill debabie pangang gaar maken. Eerst het vleesgaar maken, denk erom dat er veel vocht uitkomt. Is het vlees goed gaar, dan omdraaienen de zwoerdzijde boven zetten en verdermooi bruin en knappend gaar maken. Devlam voor elektrisch of gasforriuis moet uzelf regelen, maar beslist niet te klein. Debaktijd neemt ruim een uur in beslag en hetresultaat: een lekker stuk goed gaar gegrildvlees met een knappend zwoerd.Voor de saus neemt u: Chilisaus, fijn ge-sneden gemberbollen in stroop, de stroopook erbij doen en verder op uw eigen smaakbrengen. De saus niet te dik maken en desmaak zoet-zuur.

Babi kuwah assem pedis

Ingredienten

la I y2 kg krabbetjesla I*/2pondlomaten1 stuk preieen paar takjes selderij2 grote serehstengels7 djeroekblaadjeseen paar salamblaadjes7 sjalotjesI teentje knoflook10 rode lombok of 3 eetlepels sam-

bal oelek7 hele kemirinootjes1 eierlepel djahepoederI eierlepel laospoederI theelepel koenjitpoederzout en heel veel citroensap, want

dit gerecht moet echt iets zuuroffris smaken

Bereiding

De krabbetjes goed schoon wassen en met Iliter water opzetten. De sereh, salam- endjeroekblaadjes erbij doen. Zodra het waterkookt draait u het vuur op de spaarvlam enverder laten trekken.Intussen gaat u de uien, lombok, kemiri enknoflook heel fijn stampen of malen; meteen mixer gaat het ook heel goed. Ditmengsel met de andere kruiden in een paareetlepels olie fruiten en daarna in de pan metkrabbetjes doen. De gesneden tomaten, preien selderij erbij koken (borrelen) en daarnaweer op de spaarvlam laten trekken ± 1

2 uur,zodat de kruiden er goed in kunnen trekken.Het resultaat moet zijn, een heerlijke goedgekruide hete soep. Heel in de zin van pedis,dus door de toevoeging van lombok of sam-bal. U kunt er ook een paar grof gesnedengroene lombok bij doen, heerlijk.

15

Bami goreng

Ingredienten

/ pak bami2 ons magere speklappen2 ons varkenslappen2 grote uien of 7 sjalotjes2 teentjes knoflookI kleine preiwat selderiepeper, zout, ve-tsin, van cilroensapI - 2 eetlepels ketjap

Bereiding

De bami gaar koken, zoals het op het pakstaat; zo niet, dan kookt u u de baminestjesof-staafjes gaar, zoals macaroni of spaghet-ti. Van de speklappen de spekrandjes kleinsnijden en hiervan kaantjes bakken, de restvan het vlees in kleine stukjes snijden, zogroot als patates frites. In de olie van dekaantjes de fijn gesneden uien en knoflookfruiten, zijn de uien half gaar dan het vleeserbij doen en doorbakken tot het zacht is, afen toe flink roeren, want het gaat koeken; ishet vlees gaar, dan de gesneden prei en selde-rij, peper, zout enz. erbij doen, goed mengenen even doorkoken tot de prei half gaar is,het laatst de slierten bami erin doen en maarweer heel goed mengen en scheppen totdatde bami goed warm is. De bami in eenwarme schaal doen en opmaken met zoetzu-re augurkjes, in reepjes gesneden ham enomelet. Verder geeft u er diverse zuren bij,b.v. augurkjes, zilveruitjes of eigengemaaktzoet-zuur (zie het eerste recept) of eenschaallje met wat sambal aangelengd metketjap en wat citroensap. Nu maar weer ge-zellig koken en daarna smakelijk eten.

P.S. Heeft u een tafelkomfoor, dan kunt ude schaal op het komfoortje warmhouden,

Bebotok

Ingredienten

3 ons rundergehakt3 st. sjalotjesI teentje k no/1 ook'/2 eetlepel sambal (mag ook

minder)

Bereiding

Alle ingredienten fijn maken, met de geklop-te eieren en het gehakt mengen, in eenemaille kom doen en verder gaar stomen ineen pan met water (z.g. au bain marie).

16

4 st. kemirieen klein beetjefijn gesneden prei

en selderij2 salamblaadjes2 djeroekblaadjesI kleine serehwortelI voile theelepel laos, zout en ci-

lroensap (naar smaak)I of 2 geklopte eieren

Besengek van kip

Ingredienten

/ grote kip van ± / kg1 grote eetlepel sambal oelek6 sjalotjes (fijn snijden)2 teentjes knoflook (fijn snijden)I voile theelepel ketoembarpoederI voile theelepel koenjietpoederI voile theelepel laospoeder4 kemirinootjes (heel fijn wrijven)I sereh wortel4 djeroekblaadjesI kopje santen (cocosmelk) of

l/4 blok geconcentreerde santenzout. suiker en citroensap naar smaak

Bereiding

De kip in stukken snijden. In ± 2 eetlepelswarme olie de fijn gesneden uien, knoflook,sambal en alle kruiden fruiten tot het eenbruine kleur heeft, Dan de stukken kip erindoen en de santen. Het geheel goed mengenen verder koken, totdat de kip gaar is. Zorger wel voor dat ' t niet aankoekt en dus af entoe flink scheppen en roeren. Verder op uweigen smaak afmaken.

Dadar isi

Ingredienten

J eieren nr. 32 sjalotjesI teentje knoflookeen paar takjes selderijJ/2 eetlepel ketjap'/2 a I theelepel suikerzout en citroensap (naar smaak)

I pond gehakt

Bereiding

Uien en knoflook heel fijn snijden en in eenbeetje olie, ± 1 eetlepel, heel lichtbruinbraden. Dan het gehakt erbij doen en verderbraden, het gehakt wel helemaal los makendus zorgen dat het geen bal gehakt wordt.De fijn gesneden selderij, ketjap, een heelklein beetje water, citroensap enz. toevoegenen verder op uw smaak gaar smoren. Ditgerecht moet droog zijn. De eieren met watzout goed klutsen en hiervan twee groteomeletten bakken. elke omelet vullen met

17

het klaargemaakte gehakt en dan rollen ofvouwen in de vorm van een langgerekthoofdkussen. De uiteinden kunnen openblijven, dus niet dicht vouwen.

Deng-deng biado

Ingredienten

/ % pond rundvlees6 sjalotjes )/ teentji' knoflook)2 eetlepels sambalI theelepel laospoederI theelepel goeile trassie4 djeroekblaadjes4 salamblaadjeszout, .wsker en cilroensap

naar smaak

heeljljn snijden

Bereiding

Het vlees (niet snijden) met wat water enzout koken totdat het zacht is. Daarna inplakken van ± een vingerdikte snijden, danmet stamper de plakken vlees voorzichtiglosser stampen, er wel voor zorgen dat hetniet uit elkaar valt. In ruim olie de plakkenvlees lichtbruin bakken, denk om het spattenen niet te lang bakken anders wordt het vleeste droog en te hard dus heel even in de heteolie. Daarna ± 2 eetlepels olie, wat u tevorengebruikt heeft om te braden, alle kruidenbruin fruiten, de vlam niet te groot en ervoor zorgen dat het niet aanbrandt. Doe erJ/2 kopje bouillon of water bij en laten sudde-ren. Het gebakken vlees erbij doen, goedmengen en even mee laten sudderen zodat'tlekker kan intrekken. Dit gerecht heeft geensaus nodig, goed klaargemaakt smaakt hetverrukkelijk. Dit recept beslist goed lezenvoordat u begint.

Deng-Deng ragi

Ingredienten

4 ons magere runderlappen4 kemirinoten (goedfijn stampen)4 sjalotjesI teentje knoflook^/ theelepel ketoembarpoeder1 theelepel laospoederla l{/i ons gemalen kokos

r heel fijn snijdenikj

Bereiding

Snijd het vlees in kleine lapjes van 4 a 5 cm inhet vierkant. Het vlees met alle kruiden enkokos in een braadpan of wadjan doen enhet geheel gaar stoven totdat het vlees zachtis, wel erop letten dat het niet aanbrandt. Ishet water ingekookt en het vlees goed zacht

18

zout, cilroensap en suiker naar smaak3 a 4 salamblaadjes3 a 4 djeroekblaadjes± / glas water

geworden dan wat olie erbij doen en hetgeheel verder bruin braden. De kokos wordtgauw bruin, dus steeds blijven roeren. Hetgerecht moet goed droog zijn en het mag watzoet smaken.

Foe yong hay

Ingredienten

4 eieren nr. I'/2 ons ham!/2 ons krab of garnalen/ teentje knoflook (fijn maken)I ui (fijn snijden)wat prei en selderij (fijn snijden)14 eetlepel bloemzout. peper, ve-tsin of maggi

(naar smaak)

Bereiding

Eieren en bloem goed kloppen, zout, peper,fijngemaakte knoflook, uien, prei en selderijerbij doen en goed mengen; bak hiervan 2 of3 omeletten; ham, krab of garnalen er bijdoen, de ham kunt u ook in stukjes snijden,elke omelet apart bakken. Ik doe 't op dezemanier: olie of margarine in de bakpan, eenplak ham erin, krab of garnalen erop rang-schikken en daaroverheen *t eimengsel enaan beide kanten lichtbruin bakken. De FoeYong Hay in een schaal rangschiklcen, gar-nalen met wat slablaadjes, schijfjes tomaten,augurken en doperwten, de saus over deomeletten doen. Het ziet er heel aantrekke-lijk uit en de smaak is heerlijk, als je er vanhoudt. U kunt ook gehakt nemen in plaatsvan krab enz. als u maar zorgt dat de sausgoed smaakt; voor de rest laat ik 't aan uweigen fantasie over.

De saus

I teentje knoflook fijn maken en op spaarvlam heel licht fruiten inwat olie of margarine, net voldoende voor de knoflook, dan ± J/2

fles tomato-ketchup, 2 a 3 theelepels suiker, wat ve-tsinpoeder ofmaggidruppels, 2 theelepels mosterd, I eetlepel ketjap (als u 't nietin huis heeft, dan hoeft *t niet), zout naar smaak, dit alles met eenhalf kopje water of bouillon goed mengen en even mee koken totdat*t borrelt.

19

Frikadel van bloemkool

Ingredienten

/ gekluisi eii voile eetk'pel bloemknoflook (naar smaak)wat fijn gesneden selderij'/2 theelepel sinkerpeper. zout en citroensap

(naar smaak)I kleine bloemkool

Bereiding

Een kleine bloemkool of de helft van eengrote bloemkool, U gebruikt alleen de roos-jes met een korte steel eraan. Het geheelhakken, niet te fijn, en mengen met de ande-re ingredienten.In een braad- of frituurpan ruim olie doen; isde olie goed warm, dan van een eetlepelbeslag de bloemkoolkoekjes lichtbruin bak-ken. Een goedkoop en lekker recept voor dezomer.

Frikadel goreng

Ingredienten

4 ons rundergehakt4 gekookte aardappelen2 eieren6 sjalotjes of J grote ui (fijn snijden)/ teentje knoflook (fijn maken)citroensap, peper en zout

(naar smaak)

Bereiding

Aardappelen fijn prakken, eieren klutsen,uien, knoflook, aardappelen, gehakt, citroen-sap, peper en zout erbij doen en alles heelgoed mengen, hiervan balletjes maken (2 xzo groot als een bitterbal) en in ruim oliebruin bakken.Deze frikadellen met warme rijst, sambaloelek en komkommer erbij smaakt heelgoed.

Frikadel van tahu

Ingredienten

/ tahu/'/2 ons gehakt of garnalen

(fijn hakken)2 eiereneen schoteltjefijn gesneden preiselderij -f / sjalotjezout, peper, suiker, citroensap

(naar smaak)

Tahu is heel erg gezond en niet duur,vandaar dit recept.

Bereiding

De tahu heel fijn prakken en goed laten uit-lekken. Dan de tahu, gehakt, eieren en dekruiden goed mengen en hiervan platte fri-kadelletjes maken en in ruim olie voor-zichtig bruin bakken.

20

Frikadel kool

Ingredienten

/ pond rundergehakt3 gekookte aardappelen4 sjalotjes1 teentje knoflook2 eierenI theelepel suikerpeper, zoul, cilroensap en noot-

muskaal (naar smaak)I eetlepel keijapmargarinekool

Bereiding

De gekookte aardappelen fijn prakken endaarna goed mengen met het gehakt, de ge-kluts te eieren, de fijn gesneden uien en knof-look en de kruiden. Hiervan balletjes makenzo groot als gewone gehaktballen. De kool-bladeren van de stronk losmaken en ze zogoed mogelijk heel houden. Het dikke ge-deelte van de nerf wat weg snijden, zodat denerf net 7.0 dun wordt als het blad en daarnahet blad even in kokend water houden zodathet blad slapper wordt.De gehaktballen in de koolbladeren wikke-len en met een touwtje goed vast binden.Deze koolfrikadellen in margarine mooibruin bakken. Als ze gaar /ijn, een sausjemaken en dit met een beetje bloem aandik-ken en verder op smaak brengen met ketjap,maggidruppels en verder naar uw eigensmaak. In plaats van kool kunt u ook andij-vie nemen.

Frikadel pangang

Ingredienten

2 ons rundergehakt2 ons varkensgehakt3 aardappelen (niet te groot)2 ciercn.5 sjalotjes'/4 teenlje knojlookpeper, zout. nootmuskaat, mespun-

tje kruidnagel en wat citroensapI eetlepel ketjapI kopje me Ik

Bereiding

Aardappelen gaar koken en fijn prakken(geen puree maken); in een schaal de eierenkloppen; de fijn gesneden uien en fijn ge-maakte knoflook, de geprakte aardappelen,het gehakt, melk, peper enz. erbij doen enalles goed mengen. Een vuurvaste schaalmet margarine besmeren, het gemengde ge-hakt erin doen, een paar klonljes margarineerop, wat paneermeel of beschui tkruim er~overheen en ± 74 uur in de oven bruin bak-ken; s.v.p. het vuur niet te groot.

21

Gado-gado

Ingredienten

slalofkomkommer2 ons taoge

andijviespinaziespitskoolboon t jeswine koolbloemkool

deze groentenwonlen rauwgebruikl

van deze groentenkiesl u 2 soor-ten uit; niet tefijn snijden enhalf gaar kokenof stomen; 't moetknappend blijven

(in 3 plakken snijden en inolie lichtbruin bakken)

1 ei (hard gekookt)2 gekookle aardappelen'/2 ons gebakken uienI zak kroepoek

Bereiding

Taoge schoonmaken, dat wil zeggen de wor-telachtige staart afplukken en daarna goedwassen (de groene schilletjes van de boonraken vanzelf los en die gooit u weg). Hoemeer variatie in groenten, des te minderheeft u nodig van elke soort.Bak de tahu met een deksel erop, want ' t kanaardig spetteren. Kroepoek neemt u kant enklaar, dat is veel makkelijker; ook gebakkenuien kunt u kant en klaar kopen.Op een grote schaal wat slablaadjes doen,daarop een gedeelte van de gekookte groen-ten, wat rauwe taoge er overheen, in dunneplakjes gesneden komkommer, daarover watsaus doen, dan weer de rest van de groentener overheen en verder de in plakjes gesnedenaardappelen en in stukjes gesneden tahu,daar overheen de rest van de saus en'op desaus de plakjes hard gekookt ei, de gebakkenuien erop strooien en wat kroepoek. Deschaal met gado-gado is klaar en we kunnenmeteen beginnen met eten. Dit gerecht iszeer gezond en lekker en is zelfs in de winterklaar te maken.

De sausDoe in een schaal */2 pot pindakaas, sambal oeiek naar smaak,citroensap van f/2 citrocn of ± I eetlepel azijn, 1 eetiepel suiker, 1eetlepel tomato-ketchup, zout en eventueel nog wat maggidruppels,dit alles met water mengen, totdat ' t een gladde dikke massa wofdt,iets dikker dan pannekoekbeslag. Voor diegenen,die trassie in huishebben: u moet zeker een stukje erin doen.

22

Gebakken gevulde tahu

Ingredienten

2 stukken of blokken tahu2l/2 ons rundergehakl4 sjalotjesI teentje knoflookwat takjes selderijI ei nr. 2l/2 eetlepel ketjapzout en citroensap naar smaak

Bereiding

Elk blok tahu in 5 plakken (± 3 cm dikte)snijden en de plakken schuin door middensnijden; elk stuk heel voorzichtig uithollenen de uitgenomen tahoe1 fijn prakken en methet gehakt mengen. De sjalotjes, knoflooken selderij heel fijn snijden. Het ei in eenschaal klutsen en daarna het gehakt en alleingredienten erbij doen en alles goed men-gen. De uitgeholde stukken tahoe met hetmengsel vullen en iets aandrukken. De ge-vulde tahoe in ruim olie in een bakpan offrituurpan of wadjan lichtbruin bakken. Hetvuur mag niet te groot zijn, want anders is detahoe bruin gebakken en het gehakt binnen-in nog niet gaar.Bij deze gevulde tahoe kunt u een sausjegeven van ketjap, sambal, citroensap, watzout en l/2 theelepel suiker; wat eten we danweer gezond en heerlijk.

Gebakken groentegerecht

Ingredienten

± / pond bloemkool (alleen debloem met stelen)

5 a 6 spitskoolbladenI ui of een paar sjalotjes1 teentje knoflook2 eierenpeper, zout, suiker en citroensap

(naar smaak)

Bereiding

De bloemkool in stukken snijden, wel deroosjes aan de steel houden, b.v. de roosjeszo groot als een rtjksdaalder of iets groter.De spitskoolblaadjes in grove vierkante stuk-jes snijden. In een braadpan olie doen, vol-doende om wat in te braden. Zodra de oliewarm is, alle bloemkool erin doen en licht-bruin braden (denk aan de spelters). Is debloemkool lichtbruin geworden en er is nogveel olie in de pan, dan moet u de olie eruitgieten. Nu de uien en knoflook erin doen enop smaak brengen, voorzichtig scheppenmet de bloemkool en uien, een soort roerei

23

Goe loe yoek

maken en 't laatst de spitskool. Het geheelwel even verder bakken, totdat de kool watzacht is.

P.S. De groenten niet te zacht bakken, dusheel even braden.

Ingredienten

/ pond malse varkenslappen3 eetlepels bloemzout en citroensap naar smaak

Bereiding

Het vlees in brokjes (ca. 2 cm2) snijden, watcitroensap erbij doen en goed mengen. Vande bloem met water een beslag maken, ietsdikker dan pannekoekbeslag. De stukjesvlees stuk voor stuk in dit beslag wentelen enze daarna in hete olie lichtbruin bakken.U kunt een paar tegelijk bakken (en beslistniet een voor een) en /e op vetvrij papierlaten uit lekken.

Saus

Ingredienten

2 kopjes water of bouillon'/2 teentje knoflook*/2 theelepel djahepoeder,

ve-tsin. suiker, citroensap'/2 eeflepel ketjap

I eetlepel Chinese ketjap (houdtu er wel rekening mee dat dezekeijap zoutig is)

Bereiding

De knoflook heel fijn snijden of fijn wrijven.In een kleine pan ± 1 eetlepel olie warmmaken en hierin de knoflook en djahepoederheel licht fruiten; dan de bouillon of watererbij doen en verder laten koken tot het bor-relt, dan ketjap, ve-tsin, citroensap enz. erbijdoen en de saus binden met wat bloem (± !/2eetlepel). Het geheel moet wat zoetig sma-ken. U kunt het nat van de ananas en gemberaan de saus toevoegen; neemt u dan welminder water of bouillon en geen suiker,enfin de smaak laat ik aan u zelf over, diemoet zijn zoet en tochfrisjes.

De garnering

Ananas, zoet-zure augurkjes, gember uit fiesje, wat slablaadjes, een paar

24

reepjes rode paprika voor de kleur en perziken op sap.

Op een schaal wat slablaadjes doen en daarop de gebakken vleesjes, tegarncren met ananas, gesneden augurkjes en in plakjes gesneden gemberen tenslotte daar overheen de saus gieten.

Ik hoop dat dit gerecht naar uw /in is en alles goed uitgelegd is, maarvoordat u begint met koken moet u altijd het recept goedlezen en alles watu nodig heeft klaarzettenDit gerecht wordt met rijst gegeten, deze vraag heb ik weleens gehoord.Het geheel lijkt zo ingewikkeld, maar het is echt heel eenvoudig. Veelsucces en eet smakelijk.

Gevarieerd groentegerecht

Ingredienten

'/2 kleine bloemkoolI ons boontjes1 kleine spiiskool2 ons taoge5 sjalotjesI teentje knoflookI voile iheelepel laospoeder4 salamblaadjes4 djeroekblaadjesI kippenbouillonblokI vleesbouillonblokzout en citroensap naar smaakI theelepel suikerI a I !/2 glas water

Bereiding

De bloemkool in kleine stukjes snijden, debloemen ongeveer zo groot als een gulden.De boontjes in 3 a 4 stukjes snijden, de spits-kool in kleine stukjes snijden (vierkantjes).De taoge goed schoonmaken en van de wor-teltjes ontdoen. In een pan met wat olie, defijn gesneden uien en knoflook licht fruiten,daarna de bouillonblokjes en water erbijdoen en het geheel verder laten sudderentotdat de blokjes geheel opgelost zijn. Nu debloemkool en boontjes erbij doen, goedmengen, deksel erop en ± 5 minuten door-koken, dan de spitskool en taoge erin doen,op smaak brengen, het deksel er weer op enhet vuur uitdraaien. Na een paar minuten ishet gerecht klaar. De groenten moqten zoknappend mogelijk blijven. U kunt bij ditgerecht ook garnalen of stukjes vlees doen.

Gestoomd gehakt

Ingredienten

3 ons rundergehakt2 ons garnalen

Bereiding

De eieren goed los kloppen met room, danhet gehakt, de garnalen en alle kruiden enz.

25

/ teentje knoflook3 sjalotjes2 rode lombok heel fijn2 groene lomhok snijdeneen klein siukjv preieen paar takjcs selderij1 theelepel laospoeder2 salamblaadjes2 djeroekblaadjes2 eierenI kopje roomzout, citroensap en suiker naar

smaak

erin doen en goed mengen. Het geheel in eenbeboterde emaille schaal doen en in een gro-te pan met water gaar stomen. Zorg er welvoor dat er voldoende water in zit voor ± 30a 35 minuten en dat het niet in het gehaktkomt.

Gevuide rode lomboks

Ingredienten

10 grote rode lomboks (peperx)3 on.} rundcrgchakiI ei1 teentje kno/Jook2 a 3 sjalotjes3 gekookte aardappelen

(fijn prakken)zout, citroensap en suiker

naar smaak

heel fijn snijden

Bereiding

Het gehakt goed mengen met het geklopteei, de aardappelen enz. De rode lomboks eenvoor een met een scherp mesje voorzichtigover de gehele lengte, aan een kant opensnijden, De pitjes eruit halen, daarn*a goedvullen met het gemengde gehakt en evenstevig aandrukken. In ruim olie de gevuldelomboks bruin braden, niet alles tegelijk,b.v. 2 aan 2, het vuur niet al te groot zetten.Voor de Indische keuken is het handig omeen wadjan in huis te hebben. Hierin kunt umet weinig olie braden en andere gerechtenklaarmaken.

Kerry Jawa

Ingredienten

/'/2 pond soepvlees 4- / liter water1 bouillonblok5 sjalotien fijnstampen of2 teentjes knoflook fijnsnijdenI afgestreken theelepel djinlen-

poeder

Bereiding

Het vlees goed laten trekken. Alle kruiden in2 a 3 eetlepels olie fruiten, daarna in debouillon doen en verder, met alle kruiden-blaadjes erbij, ± een half uur meekoken.Daarna de santen erbij doen, goed mengenen zorgen dat het niet schift. Het laatst de

26

/ voile theelepel ketoembarpoederI voile theelepel laospoederI voile theelepel koenjietpocderI voile ihcclepel djahepoeder4 hele kemirinoten (fijnstampen)1 theelepel irassie'/2 eetlepel sambal oelek1/2 pak santen (kokosmelk)2 djeroekblaadjes3 salamblaadjesI stuk sereh wort el in 3 stukken

snijdenzout, cilroensap en suiker

naar smaak5 groene lomboks (heel laten)I dunne prei4 blaadjes spitskoolofgewone koolI pakje so-un (eerst weken totdat

het zacht is en daarna in 2 a 3stukken snijden)

grof gesneden groenten en de losgemaakteso-un erin doen.Voor degenen die niet weten wat so-un is:het zijn van die gla/ige fijne slierten en hetwordt in diverse Indische gerechten gebruikt.Voor dit recept kunt u ook kip nemen inplaats van vlees.

Kip met kokos

Ingredienten

/ kip van ± /% pond7 sjalotjesI teentje knoflook

heel fijnsnijden

3 a 4 rode lomboksI voile theelepel laospoeder4 djeroekblaadjes4 salamblaadjesI sereh wort el (in 3 a 4 sink ken

snijden)I y2 ons gemalen kokoszout. citroensap en suiker

naar smaak

Bereiding

De kip in stukken snijden, goed wassen enmet wat citroensap naspoelen. Dan met eenbeetje water koken totdat het vlees zacht is,daarna de stukken kip uit de pan halen engoed laten uitlekken. In ruim olie de kippe-boutjes lichtbruin bakken. Daarna in ± 3eetlepels olie de fijn gesneden uien heel lichtfruiten, dan de fijn gesneden lombok, krui-den, blaadjes erin doen, verder fruiten met Ia 2 eetlepels water. Even goed laten sudde-ren. Dan de kokos, zout enz. erin doen enverder bakken totdat de kokos lichtbruin is,wel er voor zorgen dat de kokos niet aan-brandt, dan de gebakken kippeboutjes erindoen en het geheel verder bakken totdat dekokos donkerbruin is. Het gerecht mag ietszoet smaken. Voordat u begint eerst het re-cept goed doorlezen. Veel succes.

27

Poule notaire d'axel a la P.D.

Ingredienten

/ kg kippepoulet2 teentjes knoflookI voile theelepel djahepoeder4 djeroekblaadjesI theelepel suikerI a 2 eetlepels Chinese ketjapzout, citroensap en peper

Bereiding

De stukken kip goed wassen en met citroen-sap inwrijven, de knoflook heel fijn wrijvenof met een knoflookpersfijn maken. Daarnade kip met alle ingredienten en wat waterkoken totdat de kip gaar is. Let op, niet teveel water en niet te veel zout, want Chineseketjap is zouter dan de gewone ketjap. Is dekip gaar dan de stukken uit het nat halen enlaten uitlekken. Daarna neemt u wat bloem,voldoende om de stukken kip erin te pane-ren, meng de bloem met een beetje ve-tsin.De kip hierin wentelen en in hete olielichtbruin bakken.

Mix kip en varkenslappen

Ingredienten

/ '/2 pond kipll/2 pond varkenslappenI a 2 uienI teentje kno/JookI voile theelepel djahepoeder

(gemberpocder)1 theelepel ve-tsinpoedercitroensap, suiker en peper

naar smaak2 a 3 kopjes water

Bereiding

De kip en varkenslappen in stukken snijden.In wat hete olie, de fijn gesneden uien enknoflook heel licht fruiten, daarna de djahe-poeder erin doen en verder fruiten, eenbeetje water erbij doen om aanbranden tevoorkomen. Nu de kip en het vlees erindoen, verder gaar smoren en op smaakbrengen. Het geheel verder smoren totdathet vlees zacht is. Een heel eenvoudig recept,maar het geheim zit in het zachtjes smorenen de smaak, die u zelf moet proeven.

Lekkerbekjes met een sausje

Ingredienten

J lekkerbekjesI grote ui

Bereiding

Uien en knoflook heel fijn snijden. In eenkleine braadpan wat olie doen en hierin de

28

/ teentje knoflookI eetlepel sambal oelekI theelepel laospoederI eetlepel azijn ofcitroensap/ theelepel suiker'/2 kopje waterzout (naar smaak)

uien en knoflook heel l ichtbruin frui ten.Dan de sambal en laos erbij doen en evendoorfruiten tot de sambal wat bruinig wordt,daarna wat water, azijn of citroensap, suikeren zout erbij doen en *t geheei even latendoorsudderen. De smaak moet iets zoet-zuur zijn. De warme lekkerbekjes op eenschaal doen en de saus eroverheen gieten.Dit gerecht, met warme rijst, smaakt over-heerlijk.

Lemper

(uitspraak: lumpur), een soort kroket van kleefrijst met gehaktvulling

Ingredienten

voor de vulling

3 ons gehaktI ui of 3 sjalotjesI teentje knoflookI theelepel laospoeder3 salamblaadjesI eetlepel ketjapzout, peper, cilroensap

naar smaak

voor het omhulsel

/ pond ketan (kleefrijst)

Bereiding

De uien en de knoflook heel fijn snijden en ineen pan met 1 of 2 eetlepels olie licht fruiten,dan de laospoeder en salamblaadjes erbijdoen, even flink roeren en daarna wat watererbij doen; verder even laten doorsudderen.Daarna het gehakt, peper, zout, citroensap,ketjap en de fijn gesneden selderij erin doen,het geheel goed mengen en verder gaar ko-ken; af en toe flink roeren om aanbranden tevoorkomen. Het gerecht moet droog zijn(dus niet te veel water erbij doen).

Bereiding van de ketan

De ketan koken zoals u de rijst kookt maarminder water gebruiken, bijna I vinger-kootje (van de pink) boven de ketan. Voor-dat het water kookt af en toe flink roeren,want ketan brandt gauw aan. Zodra het wa-ter kookt moet u de vlam op spaarbranderzetten en op een vlamverspreider verder gaarkoken (± 15 min.). Is de ketan na 15 min.nog niet gaar, dan moet de ketan verder gaargestoomd worden in een rijststomer (± 10tot 15 min.). Deze manier van ketan koken

29

schrijf ik erbij, omdat ketan heel moeilijkgaar wordt (een waarschuwing vooral voordegenen die het nog nooit hebben gedaan envoor het klaarmaken van grotere hoeveel-heden).

Nu de temper rollen: op een schoteltje eenbedje van ketan maken en hierin een eetlepelvan de vulling doen, daarna de ketan rollenom het gehakt tot een rolkussentje, u krijgtdan een soort kroket van ketan met gehakt-vulling. De lemper is dan klaar en u kunt zegaan eten. Voor de vulling kunt u in plaatsvan gehakt ook kip nemen; de kip moet danheel fijn gesneden zijn.Voor dit keer heeft u dan in plaats een ge-recht bij de rijsttafel een typisch Indischelekkernij. Dit is een verzoekschrift, u vraagten het Scheepsbelrestaurant zet 't voor u optafel; tot een volgende keer en ik hoop dat uhet lekkerrrrrr vindt.

Een gerecht van lof

Ingredienten

ll/2pondhf3 st. kemiri (geroosterd)1 theelepel sambal2 kopjes kokosmelkzout en citroensapklein beetje trassie (± 1 afgestre-

ken eetlepel)2 takjes selderij

Bereiding

De blaadjes lof los maken en wel even (tothalf gaar) stoven, de geroosterde kemiri fijnmaken. Alle ingredienten met de kokosmelkeven opkoken en op smaak brengen; er welvoor zorgen dat het niet schift en dus steedsroeren totdat het borrelt, dan de vlam uit-draaien en even doorroeren.De lof op een schaal doen en de saus erover-heen gieten en de fijn gesneden selderij eropstrooien.

30

Loempia

Ingredienten

2'/2 ons magere speklappenI '/2 - 2 ons laogel'/2 ons kool/ prei en wat selderij'/2 tahupeper en zout4 sjalotjesI teentje knoflook

Bereiding

Vlees, kool, prei, selderij, uien en knoflookfijn snijden; de tahu in kleine stukjes snijden.Uien en knoflook in bakvet fruiten, dan hetvlees erin doen en sa'men smoren; als hetvlees zacht is, worden de groenten en de tahuerin gedaan; alles te zamen weer opkoken,totdat het gaar is, lief si half gaar. Verder opsmaak brengen met peper, zout en ve-tsin.

Voor de vellen neemt men bloem, 1 ei, zouten water. Op 1 pond bloem gebruikt men Iei. Maak hiervan een pannekoekbeslag, depannekoeken aan 1 kant bakken, de vullingwordt in de pannekoek gerold en daarna inhete olie gebakken. Dit recept voor de vellenis echter niet het gebruikelijke, maar wel hetmakkelijkste.

Tomatensaus

2 kleine blikjes tomatenpuree of I lies tomato-ketchup (gangbarelies)

Hiervan een dikke saus maken, aanlengen met water en op smaakbrengen met zout, peper, maggidruppcls, sap van een schijfje ci-troen, I theelepel mosterd, plm. I eetlepel suiker; dit alles al roe-rende opkoken totdat het borrelt; het vuur mag niet al te groot /ijnen dc saus moot een zoet-zurige smaak hebben. Voor liefhebbcrsmag er I theelepel sambal bij gedaan worden.

Makreel ketjap

Ingredienten

2 grote verse makrelenI teentje knoflook/ grote eetlepel ketjap

Bereiding

De makrelen goed wassen, van kop en gra-ten ontdoen en aan de zijkant helemaalopensnijden zodat u 2 open helften krijgt,

31

citroen, peper en zout(naar smaak)

'/, pak margarine

daarna goed laten uit lekken (zelf vraag ik devisboer of hij de makreel voor mij wilschoonmaken en van graten ontdoen). Danneemt u een grote schaal, waar de 4 vishelf-ten in kunnen, naast en onder elkaar. Voor-dat u de vis erin doet eerst de schaal goedmet margarine besmeren. Nu de vis be-strooien met peper, zout en citroensap enfijn gesneden knoflook, hier en daar eenklontje boter doen en in de oven gaar bak-ken; een half uur, dat moet u zelf even zien.Even voordat het gerecht gaar is doet u deketjap over de vis en wat maggidruppels,daarna weer in de oven doen en verder gaarbakken.

Makreel pedis in de oven

Ingredienten

4 verse makrelen2 grote uienI leentje knoflookI eel lepel .sambal oelekI eierlepel laospoeder1 theelepel djahepoederJ/2 theelepel suiker2 tomaten3 takjes selderij en '/ hartje van de

prei ± 2 vingers langzout en citroensap (naar smaak)

Bereiding

Makrelen zonder kop en alle ingewandeneruit gehaald, goed wassen, dan laten uit-lekken. In een kom de fijn gesneden uien enknoflook, sambal oelek, laos- en djahepoe-der, suiker, zout en citroensap doen, ditgoed mengen en met dit mengsel de makre-len aan alle kanten goed inwrijven; daarnanaast elkaar in een beboterde schaal (vuur-vast of emaille) doen, de rest van 't papje erboven op doen en verder de in plakjes ge-sneden tomaten; bestrooien met de fijn ge-sneden prei en selderij. In de oven doen en inruim !/2

uur §aar bakken.

Makreel met een zoet-zure saus

Ingredienten

2 a 3 grote gebakken makrelenI uiI a 2 teentjes knoflook

Bereiding

Ui en knoflook heel fijn snijden, de tomatenin plakjes, in een braadpan wat olie doen enhierin de ui en knoflook heel l ichtbruin frui-

32

/ eetlepel sambal oelekI voile theelepel djahepoeder

(gember)I theelepel laospoeder1 eetlepel azijn (naar smaak)suiker, zout en maggidruppels

(naar smaak)2 grote tomaten3 salamblaadjes2 djeroekblaadjes± / kopje water

ten; dan de sambal en alle ingredienten erbijdoen en samen fruiten totdat alles gaar is;circa 5 minuten flink laten sudderen zodatalle kruiden goed kunnen intrekken. Let welop dat de saus beslist zoet-zuur rnoet sma-ken, dus zelf even proeven. Is de saus klaardan deze over de vis gieten, de schaal kunt uversieren met plakjes citroen en wat selderij-blaadjes.

Nasi goreng met groente

fijn snijden

Ingredienten

2 kopjes rijsf (gaar koken)6 sjalotjes1 a 2 teentjes knoflook3 rode lombok2 groene lombok1 stuk jonge prei2 a 3 spitskoolblaadjes (grof

snijden)een soepkom bloemkoolroosjes

met stelen3 eierenI eierlepel trassie (goede)I theelepel suikerzout, een beetje citroensap, maggi-

druppels en ketjap naar smaak

Bereiding

In een braadpan of wadjan wat margarine ofolie doen. Hierin de fijn gesneden uien enknoflook heel licht fruiten. Dan de bloem-kool erbij doen en verder f rui ten , totdat deroosjes lichtbruin zijn. Nu de gesneden lom-bok en trassie erbij doen en de eieren goedroeren totdat de eiren gaar zijn. Het laatst deandere groenten en de rijst erbij doen enverder goed mengen en op smaak brengen.Wel er voor zorgen dat de groenten niet tezacht worden, anders wordt het gerecht zokief.Dit gerecht in een voorverwarmde schaaldoen en garneren met slablaadjes, plakjeskomkommer, radijs en in repen gesnedenomelet en gebakken uien.Dit recept goed lezen voordat u er aan be-gint.

33

De Schi't'p\hel besiaat nu 35 jaar en dit gaan we vicrcn met

Nasi koening

Ingredienten

4 kopjes rijstI theelepel koenjietpoederI theelepel luosI serehworiel4 salambladitji's4 djeroekblaadjesI kopje kokosmelk (santen) en de

re si aanvullen met waterzout naar smaak

Bereiding

De rijst goed wassen en met alle kruiden, dekokosmelk en water goed mengen en verdergaar koken zoals u gewend bent uw rijst tekoken. Is de nasi koening gaar dan doet u derijst op een grote platte schaal. De, randwordt versierd met in dunne plakjes gesne-den komkommer, die u tevoren over de ge-hele lengte, met een vork, diepe krassen hebtgegeven. Hierop doet u de kteintfrikadelle-ijes van kokos. (Uit een eerder recept.) Op derijst strooit u wat sambal goreng ebbie ensambal goreng kentang (kant en klaar kopenin de Indische winkel); J/2 ons is meer dangenoeg. Daarop de in repen gesneden ome-let, heel fijn gesneden rode lombok en hetlaatst de gebakken uitjes. U w nasi koening isklaar en het ziet er heerlijk en mooi uit met aldie kleuren.De nasi koening wordt meestal gegeven bijspeciale gelegenheden zoals verjaardagen,inwijding van een huis, huwelijk, enzovoorts.Ik hoop dat dit feestrecept naar uw zin is.

34 35

Opor van kip

heel fijn snijden

Ingredienten

/ kip van ± I {/2 pond6 sjalotjesI teentje k no/lookI theelepel sambalI theelepel (vol) ketoembarpoederJ tehelepel (vol) laospoederJ/2 theelepel djintenpoeder3 kemirihollen (heel fijn wrijven of

stampen4 djeroekblaadjes4 salamblaadjes'/z pok geconcentreerde kokosmelk

(santen) aanlengen met 3 a 4kopjes water

zout, suiker en citroensapnaar smaak

Bereiding

De kip goed schoonmaken en in stukkensnijden. Alle kruiden in wat olie lichtbruinfruiten, dan de stukken kip erin doen, goedmengen en weer verder braden. Is de kip halfgaar dan de santen erbij doen, weer goedmengen en de kip verder gaar stoven. Ditgerecht heeft een dikke saus en de smaakmag iets zoetig zijn. Dit gerecht kunt u ookvan rundvlees maken.

Ora-arih

Ingredienten

4 ons kool (heel fijn gesneden)6 sjalotjes of I grote ui1 teentje knoflook2 eieren2onsgehakt'/2 theelepel suikerwat citroensap, zout, peper, wat

maggiihuppels

Bereiding

Sjalotjes of ui fijn snijden, knoflook fijnmaken, dit alles fruiten in wat margarine;zijn de uien halfgaar, dan het gehakt erbijdoen en samen doorbakken tot het gehaktklaar is, dan de losgeklopte eieren erin eneen soort roerei maken, zout, peper enz. er-bij doen en het laatst de heel fijn gesnedenkool, goed mengen, deksel erop en evendoorkoken tot de kool half gaar is (± 5min.). Wie van zachtgekookte groentenhoudt, moet er langer over doen. Geen vochtbij doen, want er komt genoeg vocht van dekool. U kunt ook wat fijn gesneden selderijen prei erbij doen. Voor dit gerecht kunt u inplaats van gehakt ook garnalen of kleinestukjes vlees nemen. De ora-arih is klaar, eetsmakelijk en vergeet de rijst niet en zekerniet de pot met sambal, hm, hm, heerlijk!

36

Indische pasteitjes

Ingredienten

voor het bladerdeeg:

'/2 pond meel'/2 kopje water,2 eierdooiersI ons holer of margarinezout

Als het deeg klaar is dan heel dun uitrollenen daarvan rondjes uitsnijden ter groottevan een schotel, Deze rondjes vullen metonderstaande vulling als volgt. De vullingop de he!ft doen, de andere helft daaroverdichtvouwen en de randen samen knijpen eneven omvouwen; u kan er ook figuren in-knijpen b.v. met een radertje. Het resultaatmoet zijn een halve maan. Deze halvemaantjes in niet hete olie lichtbruin bakken.

voor de vulling:

3 a 4 ons gehakt2 hard gekookte eiereneen handvol geweekte su-un

(soe-oen)3 sjalotjes

• i n , heel fijn snij-I teentje knoflook . .

. . '. denoftoimoesI rode lombok stampen}/4 theelepel ketoembar heel fijn6 a 7 korrels djinlen wri/ven!/2 Iheelepel koenjietpoederI theelepel laospoederl/2 theelepel suikerI kopje kokosmelk (santen)zout en citroensap naar smaak

Bereiding

Alle kruiden in 2 a 3 eetlepels warme oliefruiten; dan het gehakt erbij doen (goed losmaken) en daarna de kokosmelk toevoegen.Het geheel goed mengen, op smaak brengenen verder laten sudderen tot 't gaar is. Hetgerecht moet droog zijn. Daarna moet alslaatste de geweekte soe-oen erbij gevoegdworden en voorzichtig worden vermengd.De hard gekookte eieren moet men in part-jes snijden en daarvan in elk pasteitje eenplakje.Dit zijn nu echte Indische pasteitjes. Eerstgoed doorlezen; verder veel succes.

Pastei toetoep

Ingredienten

3 ons vlees2 uienI teentje knoflookI ons boontjesI ons peultjesI ons peentjeseen paar blaadjes

spitskool

fijn snijden

grof snijden

BereidingHet vlees met een beetje water koken totdathet zacht is en daarna in kleine stukjes snij-den, De gesneden uien in wat olie heel lichtfruiten, dan de groenten erbij doen en halfgaar stoven, daarna de vlam uitdraaien, hetvlees, kruiden en de gesneden eieren erbijdoen en het geheel voorzichtig mengen. Een

37

een handvol hloemkoolroosjes2 hard gekookte eieren. in pan jes

snijdenI houillonblokI eetlepel ketjap man iszout, peper, nootmuskaat en ci-

troensap naar smaakI '/2 pond aurdappelen, hiervan

aardappelpuree maken en op uweigen smaak brengen

vuurvaste schaal met boter besmeren en degemengde groenten erin doen. Dit geheelbedekken met een dikke laag aardappelpu-ree, hierop heel lichtjes lijntjes in snijden meteen vork, klontjes boter erop en het gerechtin de oven een mooie bruine korst geven. Depastei toetoep is klaar.Voor dit gerecht kunt u ook restjes vlees,kip, worst en champignons nemen. Heerlijkgerecht voor vegetariers: alleen met eierenen champignons.

Pepesan van garnalen

Ingredienten

2 ons garnalenI ons gehakt4 sjalotjes (fijn snijden)I knoflook (fijn snijden of per sen)I eetlepel sambal oelek1 voile theelepel laospoeder3 kemiribollen (fijn wrijven of

stampen4 salamblaadjes '4 djeroekblaadjeseen paar takjes heel fijn gesneden

selderij2 eetlepels kokoszout. cilroensap en suiker

naar smaak

Bereiding

De garnalen fijn hakken en daarna met hetgehakt en alie kruiden -f kokos, heel goedmengen. Dan neemt u een stukje alumi-niumfolie, hierop doet u een kleiner stukfolie, als 2e laag hierop doet u het gehakt-mengsel, voorzichtig inpakken zodat de fo-lie niet scheurt, daarna in de oven of grillgaar bakken, ruim een half uur. U kunt hetgerecht ook in 2 pakjes verdelen.

Pepesan van makreel

Ingredienten

4 verse makrelen2 a 3 eetlepel sambal oelek3 groene lomboks6 sjalotjesI teentje knoflook5 kemiribolletjes (noten)I voile theelepel laospoeder

Bereiding

De makrelen goed wassen en laten uitlek-ken. In een kom de kemiri en knoflook heelfijn wrijven, dan de fijn gesneden sjalotjes,sambal en alle andere kruiden, zout en ci-troensap enz. erbij doen, ook de grof, schuingesneden groene lombok. Dit alles goed men-

38

/ voile theelepel koenjitpoederI serehwortel6 djeroekblaadjes6 salamblaadjesI theelepel suikerzout en citroensap naar smaak

(bij visgerechten mag u best watmeer citroensap gebruiken)

gen. Daarna de makrelen een voor een goedinwrijven met dit mengsel. Dan neemt u 2stukken aluminiumfqlie, groot genoeg orn 2vissen goed in te pakken. De vissen met hetrestje kruiden van de kom plus de kruiden-blaadjes en serehwortel, (goed verdelen overde 2 pakken) goed inpakken en in de ovengaar bakken plm. 1 uur. Als het voor u mak-kelijker uitkomt kunt u de makreel in tweeensnijden. Ik hoop dat u dit recept eens goedwilt doorlezen, het lijkt moeilijker dan het is.De smaak is overheerlijk.

Pepesan van vlees

Ingredienten

Il/2 pond varkenslappenof runderlappen

I teentje knoflookI ui of een paar sjalotjesI eetlepel sambal oelekI voile theelepel laospoederI voile theelepel djahepoederI voile theelepel goede trassiey2 kopje fijn gesneden prei of

bieslookeen paar takjes selderij

(fijn gesneden)I theelepel (afgestreken) suikerzout en cilroensap naar smaak

Bereiding

De uien en knoflook heel fijn snijden. In eengrote kom (plastic) de trassie heel fijn makenen aanlengen met ± 1 eetlepel water. Hierinde fijn gesneden prei, selderij, uien en allekruiden doen. Het geheel goed mengen enop het laatst de lappen vlees erin doen; hetvlees goed inwrijven met het mengsel en I a 2uur (mag ook langer) laten intrekken. Daar-na het vlees met de kruiden in aluminiumfo-lie wikkelen en ± 1 uur in de oven gaarbakken. Wel een bord of schaal eronderplaatsen om eventueel vocht dat emit loopt,op te vangen. De oven op 3/4 instellen. Bij deETNA stel ik het in op 7. Men kan ook 2pakjes maken in plaats van 1.

Rendang

Ingredienten

/ pond runderlappen2 grote uien1 teentje knoflook2 voile eetlepels sambal oelek

Bereiding

Het vlees in kleine plakken snijden, onge-veer een pinkdikte en ± 5 cm in het vierkant;ik hoop dat deze uitleg duidelijk genoeg is.De uien en knoflook heel fijn snijden. In een

39

/ voile theelepel laospoeder1 voile iheelepel koenjitpoederJ kemiri (fijn maken)4 salamblaadjes3 djeroekblaadjes2 koenjitblaadjes2 kopjes kokosmelkzout en citroensap (naar smaak)

braadpan een bodempje olie doen. Is de olieheet, dan de uien, de sambal oelek en allekruiden erin doen en heel licht fruiten, danhet vlees, de kruidenblaadjes en de kokos-melk erin doen. Alles goed mengen, totdathet borrelt. Daarna het vuur lager zetten, hetdeksel op de pan doen en het vlees gaarsmoren totdat het vlees zacht is; af en toeflink scheppen om aanbranden te voorko-men. Is de saus opgedroogd en het vlees isnog niet zacht genoeg, dan doet u er watwater bij of kokosmelk en maar weer verdersmoren.Dit gerecht hoort erg heet van de sambal enhelemaal droog gekookt worden. In plaatsvan vlees, kunt u ook runderlever of kipnemen. Ook worden er wel eens van diekleine aardappeltjes bij gedaan.

Roedjak van ran we groenten

Ingredienten

± / ons spitskool (rquw)± / onsjonge andijvie (rauw)± / ons sla'/2 komkommerI bosje radijsI ons taogeV2 tahu (in 3 plakken snijden en in

olie bruin bakken)gebakken uien (sjaloijes)

voor de saus

4 voile eetlepels keukenstroopI eetlepel bruine basierdI theelepel geroosterde trassiesambal naar smaakzout en azijnexiract naar smaak

loevoegen

Bereiding

In een kom de trassie heel fijn maken. Dande keukenstroop, suiker, enz. en met eenklein beetje water goed mengen, totdat hetgeheel een niet te dikke, gladde saus wordt.De smaak moet zoet-zuur zijn. Alle groen-ten fijn snijden, ook de gebakken tahu, inblokjes of in plakjes.In een platte schaal de gemengde groentenen tahoe doen en hierop de saus gieten endaarop de gebakken uien strooien. Een ge-zond gerecht met veel vitaminen en desmaak is overheerlijk.

40

Rottie koekoes

Ingredienten

250 gram bloem250 gram poedersuiker4 eierenvanillepoedereen beetje zoutwat citroensap± / kopje water

Bereiding

De eieren, suiker, vanillepoeder en zout heelgoed kloppen, totdat het schuimt en de sui-ker goed is opgelost. Nu de gezeefde bloemtoevoegen, goed mengen en het laatst hetkopje water toevoegen. Een vrij diepe rondevorm goed met boter besmeren en het beslagerin doen. Vul een grotere pan met water,niet te veel, voldoende voor ± 3/4 uur stomenzonder water bij te vullen. Het water eerstgoed laten borrelen, dan een metalen onder-zetter erin doen en hierop de gevulde vormplaatsen en meteen het deksel erop doen.Het deksel van te voren in een theedoekwikkelen zodat de stoomdruppels niet in hetbeslag komen. De rottie koekoes in ± 3/4 uurgaar stomen. Een goede rottie koekoesspringt open van boven, net een bloem. Alsde koek niet open springt is het ook niet zoerg, als de smaak maar goed is. Het moet weldoor en door gaar zijn en luchtig. In plakkengesneden en met boter besmeerd, smaakt hetoverheerlijk. Het recept is heel simpel maarde moeilijkheid zit in het goed klaar makenvan het beslag en goed gaar stomen. Veelsucces.

Sambal badjak

Ingredienten

'/2 pond verse rode lombok2 teentjes knoflook6 a 7 sjalotjesI theelepel laospoeder3 a 4 salamblaadjesI serehwortel in 3 a 4 stukjes snij-

denzout. citroensap en suiker naar

smaak

Bereiding

De lombok fijn maken in de mixer of vlees-molen. In een wadjan of braadpan wat oliedoen, ± 4 eetlepels. Is de olie warm genoeg,dan hierin de fijngesneden sjalotjes en knof-look heel licht fruiten, daarna de fijngema-len lombok en alle kruiden erbij doen enverder gaar fruiten, er wel voor zorgen dathet niet aanbrandt, u kun t er wat water bij

41

doen en verder goed roeren en scheppen tot-dat het geheel gaar is. Het geheel moet daneen smeuige bruine en iets zoetige sambal zijnen de verdere smaak is aan u. Veel succes eneerst goed lezen.

Sambal goreng van corned-beef uit blik

Ingredienten

/ blik corned-beef6 sjalotjesI leentje knoflookI eierlepel sambal oelekI theelepel laospoeder3 salamblaadjes of djeroekblaadjeszout en citroensap (naar smaak)72 theelepel suiker

Bereiding

In een braadpan 1 a 2 eetlepels olie doen. Isde olie goed warm, dan de gesneden uien enknoflook, de sambal, de laos, de salam- ofdjeroekblaadjes erin doen, goed roeren eneven doorfruiten. Dan de losgemaakle cor-ned-beef, zout, citroensap en suiker erbijdoen. Het geheel goed mengen en scheppenen ± 15 minuten doorbakken. Steeds flinkblijven roeren, want corned-beef koekt vlugaan. U kunt gerust een klein beetje watererbij doen, een heel klein beetje maar1, wantdit gerecht moet droog zijn (dus geen jusmaken).

Sambal goreng van gebraden kip

Ingredienten

/ braadkipI teentje knoflook6 sjalotjesI voile eetlepel sambalI voile theelepel laospoeder3 a 4 salamblaadjes3 a 4 djeroekblaadjescilroensap, zout en een beetje sui-

ker naar smaak

Bereiding

De kip, nadat de botjes zijn verwijderd, inkleine stukjes snijden, goed wassen en daar-na goed inwrijven met zout en citroensap enverder even laten staan zodat het goed kanintrekken; daarna in ruim olie bruin braden.Dan de olie afgieten en ± 2 a 3 eetlepels in depan laten. Hierin de fijn gesneden uien enknoflook heel licht fruiten, dan de sambal enalle kruiden erbij doen, goed mengen en met*/2 kopje water even door laten sudderen opeen klein pitje. Is de saus wat ingedikt danpas doet u de gebraden stukken kip erin.

42

Heel goed mengen en verder braden op eenlaag pitje zodat het goed kan intrekken. Wiltu er meer saus bij hebben dan moet u voor-dat de kip erin komt, aan de saus wat watertoevoegen.

Sambal goreng van kool

Ingredienten

'/2 pond spitskool (niel tefijn snij-den)

4 tomaten (middelgroot)I uiI knoflookI voile theelepel sambal oelek1 theelepel laospoederJ theelepel suiker2 eierenzout en cilroensap (naar smaak)

Bereiding

Ui en knoflook fijn snijden en in 2 eetlepelsolie lichtbruin bakken. Dan de sambal, laos-poeder, zout, citroensap en suiker erbijdoen, goed mengen en even doorbakken,daarna de losjes geklopte eieren erin doen,even laten bakken totdat't gaat bruinen, weler voor zorgen dat ' t niet aanbrandt en daar-na flink roeren, zodat u een soort roereikrijgt. Het laatst de gesneden tomaten enkool erbij doen en 't geheel goed mengen enscheppen, totdat de kool wat gaar is. Dekool moet wel knappend blijven, dus niet telang doorbakken. Voor de smaak kunt uook wat maggidruppels erbij doen.

Sambal goreng van lekkerbekjes (gebakken)

fijn snijden

Ingredienten

4 lekkerbekjes (niet te klein)I voile eetlepel sambal oelekI theelepel laospoeder4 sjatotten1 teenlje knoflook4 a 5 tomaten (middelgroot)2 djewekblaadjes2 salamblaadjesI theelepel trassiezout en citroensap naar ••smaakbij dit gerecht geen suiker

Bereiding

In een braadpan of wadjan 2 a 3 eetlepelsolie doen en hierin de uien, sambal oelek enalle kruiden lichtbruin fruiten, dan de ge-sneden tomaten erbij doen, verder samenfruiten, op smaak brengen en er wat water ofbouillon bij doen om aanbranden te voor-komen. Verder laten sudderen totdat het eenlekker dik papje is. Dan de lekkerbekjes erindoen en een paar minuten laten meesudde-ren. Het gerecht is klaar en de smaak is aanu. Bij dit gerecht moet u er beslist wat meercitroensap in doen.

43

Sambal Goreng Telor

Ingredienten

6 eieren nr. 2 (hard gekooki enpellen)

I ui of 6 sjalotjes (fijn snijden)I teentje knoflook (fijn snijden)1 eierlepel sambal oelek4 a 5 tomaten (in stukjes snijden)I eierlepel (vol) laospoeder3 salam blaadjesI theelepel suikercitroensap. zout naar smaakI kopje melk

Bereiding

In wat olie of margarine de fijngesnedenuien en knoflook heel licht fruiten, sambaloelek, laos, tomaten, salamblaadjes, citroen-sap, suiker en zout erbij doen, goed roerenen even laten doorkoken, daarna de melkerbij doen en flink roeren of scheppen omschiften te voorkomen, f t moet een gladdesaus, de gepelde eieren er in doen en ± 5 minmeekoken, alsmaar scheppen en roeren,verder op uw eigen smaak afmaken, u kuntb.v. ook een maggiblokje er in doen en als ergeen tomaten zijn, dan kunt u ook een kleinblikje tomatenpuree nemen, (ik geef devoorkeur aan verse tomaten), de saus magiets inkoken, bij het opdienen de eieren intwee helften snijden en daaroverheen de sausgieten. Bij gebrek aan citroensap kunt u ookgewoon azijn nemen ± 1 eetlepel. Hcudt uvan heet eten dan neemt u meer sambal oe-lek. Ik hoop dat dit zal smaken en wens ualien heel smakelijk eten.

Sambal goreng tempe

Ingredienten

/ pak rauwe tempe (wordt inverpakte blokken gekocht bij deIndische wink els)

I teentje knoflook)7 sjalotjes )heelfijn snijden4 rode lomboks )I theelepel laospoederI eel lepel ketjap3 a 4 salamblaadjes4 djeroekblaadjeszout. suiker en cilroensap naar

smaak

Bereiding

Tempe is gemaakt van sojabonen, gezond enlekker. De tempe in repen snijden, ± 3 cmlang, 1 !/2 cm breed en 11/2 cm dik. Daarna inruim olie bij gedeelten lichtbruin bakken enlaten uitlekken. Dan in ± 2 eetlepels olie defijn gesneden uien en lombok heel licht frui-ten, daarna alle kruiden -f blaadjes erbijdoen en verder fruiten. Voeg er een kleinbeetje water bij en laat 't geheel even flinkdoorsudderen en het sausje op smaak bren-

44

gen. Het laatste de gebakken tempe erindoen en het geheel goed mengen. Dit gerechtmoet droog zijn en wat zoet smaken.

Sambal goreng tempe en tahu

Ingredienten

'/2 blok tempe) in dobbelsteenijesy2 tahu ) snijdenI ons garnalen of I '/2 ons soepvlees3 groene lomboks )3 rode lomboks )4 sjalotten ) fijn snijden1 teentje knoflook)'/, ons petehbonen)2 a 3 salamblaadjesI theelepel laospoeder'/, blok santen (geconcentreerde

kokosmelk)zout. suiker en citroensap

Bereiding

Het vlees goed zacht koken. In een braad-pan, met 2 a 3 eetlepel olie, alle kruiden heellicht fruiten, dan er wat bouillon of water bijdoen en goed mengen. Dan de gesnedentempe en tahu, de petehbonen en garnalen ofvlees erbij doen. Het geheel verder gaar ko-ken, er wel voor zorgen dat het niet droogkookt. Als laatste de kokosmelk erbij doenen op smaak brengen. Dit gerecht mag watzoet smaken en meer saus hebben. Als utempe koopt moet het er mooi wit en versuitzien en beslist niet zuur ruiken. Het isgemaakt van sojabonen en gist, dus zeer ge-zond.

Sambal goreng tahu

Ingredienten

/ st. tahuI si. prei4 sjalotjesI teentje knoflookl/2 eetlepel sambal (voor liefhebbers

/ eetlepel)1 theelepel laos, 3of 4 salamblaad-

jes3 djeroek poeroet-blaadjes4 st. kemiri2 kopjes kokosmelkzout. suiker, citroensap

(naar smaak)

Bereiding

Tahu in plakjes snijden en in olie lichtbruinbakken, als het gaar is dan in kleine stukjessnijden, prei snijden in slukjes van plm. 1kootje lang. Alle ingredienten fijn maken, inwat olie fruiten. Als de boemboes (== ingre-dienten) lichtbruin gekleurd zijn, dan de.ta-hu en prei erbij doen en goed mengen, eenklein beetje water erbij doen, op smaakbrengen en het laatst de kokosmelk erbijdoen en verder gaar koken tot de saus watingedikt is. Zorg er voor dat de saus nietschift. Niet vergeten altijd eerst citroensap ofazijn erin te doen en de kokosmelk het laatstom schiften te voorkomen. En natuurl i jkgeregeld roeren.

45

Sambal goreng van tahu en garnalen

Ingredientenl/2 itthuI ons garnalen3 aardappelen3 groene lomhok3 rode lombok3 a 4 sjalotjesI teentje knoflook3 salamblaadjes4 djeroekblaadjesI theelepel laospoederJ/4 blok santen (geconcentreerde

kokosmelk)la /'/2 glas water

Bereiding

Tahu en aardappelen in dobbelsteentjes snij-den. De lomboks en knoflook heel fijn snij-en. De santen opkoken met een glas water,wel er op letten dat 't niet schift. De gesne-den uien en lombok in 2 a 3 eetlepels olie heellicht fruiten, dan de laos en andere kruiden-blaadjes erbij doen en even doorfruiten, watwater erbij doen en verder laten sudderen.Daarna de garnalen en tahu erbij doen, opsmaak brengen en verder meekoken. Hetlaatst de aardappeltjes en daarna de kokos-melk erbij doen. Voorzichtig verder koken,flink scheppen en roeren en er voor zorgendat het niet gaat schiften, de saus moet eenlekkere gladde massa zijn.

Sambal goreng van kip

Ingredienten

/ kip van ± 1000 gram5 grote tomuien5 sjalotjesI teentje knoflookI voile theelepel djahepoederI theelepel laospoederI serehwortelI eetlepel sambal oelekzout en citroensap naar smaak

Bereiding

De kip in stukken snijden, goed wassen enlaten uitlekken. De tomaten in stukkensnijden, uien en knoflook heel fijn snijden.In een braadpan wat olie of margarine doenen hierin de uien en knoflook heel licht frui-ten, dan de sambal, kruiden en tomaten erbijen verder even doorfruiten, daarna de stuk-ken kip erin doen, alles goed mengen, hetdeksel erop doen en verder gaar stoven, af entoe wel in de pan roeren om aankoeken tevoorkomen. Is 't vocht opgedroogd en dekip is nog niet gaar, dan kunt u er wat waterbij doen en verder gaar stoven. Even nog eenmededeling: voordat u begint met een ge-recht klaar te maken, moet u altijd het recepteerst goed doorlezen.

46

Sambai goreng van kippelevertjes

Ingredienten

/ pond kippelevertjes5 sjalotjesI teentje knoflookI eetlepel sambal oelekI voile theelepel laospoeder3 salamblaadjes3 djeroekblaadjesI kopje kokosmelk of roomzout, cilroensap en suiker

naar smaak

Bereiding

De kippelevertjes goed wassen en daarnamet citroensap mengen. In een braadpanwat olie doen en hierin de gesneden uien enknoflook heel licht fruiten, daarna de sam-bal, laos en blaadjes erbij doen en even door-fruiten totdat het geheel wat bruin gekleurdis; wel ervoor zorgen, dat *t niet aanbrandt.Daarna de kippelevertjes erbij doen, goedmengen en scheppen. Dan de kokosmelkerbij doen, goed roeren en verder gaar ko-ken. Wel af en toe flink scheppen en er voorzorgen dat het niet aanbrandt. Het gerechtverder afmaken op uw eigen smaak. De sausmoet wel eerst flink inkoken, want dan is desmaak lekkerder; heel veel succes.

Sambal goreng paprika

Ingredienten

2 rode paprika2 groene paprika.? rode lombok3 groene lombok5 sjalotjesI teentje knoflookI voile theelepel laospoeder'/2 theelepel djahepoeder3 a 4 salamblaadjes3 djeroekblaadjes3 theelepels ketjapzout, cilroensap en suiker

naar smaak

Bereiding

De paprika's en lomboks goed wassen, ont-pitten en in kleine schuine reepjes snijdenvan ± {/2 vinger lengte. Sjalotjes en knoflookheel fijn snijden en in 2 a 3 eetlepels olie heellicht fruiten, daarna alle kruiden erbij doenen verder door fruiten. Goed roeren en zor-gen dat ' t niet aanbrandt. Doe er een beetjewater bij en laat 't even door sudderen.Daarna de gesneden paprika's en lombokserbij doen, op smaak brengen en verder gaarstoven. Voor de liefhebbers half gaar. Ukunt voor de smaak ook een maggiblokjeerin doen.

47

Sambal goreng van prei

Ingredienten

/'/? pond prei3 a 4 tomatenI grute uiI leenije knufluvkI eel lepel sa ntbuf «/ 4 M. rode

lombok4 groene lomboks (uls die te ktwp

zijn. want :c zijn er niet allijd)I voile theelepel laospoeder3 salamblaadjes3 djeioekblaudjesI theelepel suikerI theelepel inissie (wel er voor

zorgen dai ugoedc irassie kovpi,antlers is '/ gerechi niet lekker)

z<ntf, ciiroenwnI glut xanicn (kokosmelk)

Bereiding

In een pan wat olie doen; zodrade olie warmis hierin de gesneden uien, knoflook, sambalof gesneden lombok, laospoeder, de krui-denblaadjes en trassie lichtbruin fruiten;daarna de gesneden prei, tomaten, citroen-sap, zout en suiker erbij doen, het geheelflink roeren en even doorstoven. Daarna dekokosmelk erbij doen, meteen flink schep-pen en roeren om te voorkomen dat de melkgaat schiften; het geheel verder gaar kokenzoals u het zelf wilt hebben, de prei half gaarlaten, of zacht koken; er wel op letten, dat desaus niet gaat schiften, dus telkens roeren enscheppen en het vuur niet te groot laten. Desaus moet wel eerst borrelen, dan pas is 'tgerecht klaar. Dit lijkt moeilijk maar 't iseven goed lezen en dan valt 't echt mee.Deze aanwijzing is voor diegenen die**t ge-recht nog niet eerder hebben klaargemaakt.

Sambal goreng van runderlever

ingredienten

/ pond ntmlcrli'ver5 sjalotjesI leenije knoflookI grote eeilepel sambal oelek1 eierlepel laospoeder2 a 3 salamblaailjes2 djero ck bin ad jes'/, I he e lepel suikerI kopje kokosmelk ofI kopje half melk/half room

Bereiding

De lever in dikke plakken snijden; uien enknoflook heel fijn snijden. In een braadpanof wadjan wat olie doen (± 2 eetlepels) enhierin de uien, knoflook, sambal, laos en deblaadjes fruiten; dan de lever en citroensaperbij doen, goed mengen en even doorbak-ken, dan de kokosmelk, suiker en zout erbijdoen en meteen goed mengen en scheppenom het schiften te voorkomen; het gerechtverder op een zacht vuurtje laten koken tot-dat de lever zacht is, daarbij af en toe weerscheppen en roeren. Is de lever nog nietzacht genoeg en de saus ingekookt, dan kun tu er water bij doen.

48

Sambal Goreng Telor Petis

Ingredienten

10 hard gekookte eieren (gepelde)3 groene lomboks3 rode lomboks4 a 5 sjalotjes heel fijn snijden2 teentjes knoflookI theelepel (vol) laospoederI theelepel koenjietpoeder3 salamblaadjespoederI vingerlengte serehwortel1 vingerlengte koenjiel (het lijkt op

de serehwortel)2 eetlepels pelis udang (garnalen-

pasta)3/4 blok santen (kokosmelk) op-

koken met /'/2 kopje watercitroensap, zout en suiker naar

smaakbij dit gerecht mag u wat meer ci-

troensap gebruiken

Bereiding

In een wadjan of braadpan wat olie doen ± 2a 3 eetlepels, hierin de kruiden fruiten. Danl/2 kopje water bij doen, goed roeren en ver-der koken met de kruidenblaadjes en de pe-tis udang, goed roeren totdat het een gladdemassa is. De gepelde eieren er in doen enverder meekoken. Het laatst de santen er bijdoen, goed mengen en verder laten sudderenop klein vuur. Voor het serveren, de eierendoormidden snijden. Het recept goed lezenvoordat u begint.

Sambal Goreng Udang met Peteh

Ingredienten

.? ons garnalen (schoongemaakt)I ons petehbonen (vers ofdiepvries)

in 2 a 3 stukjes snijden3 tomaten4 sjalotjesI leenije knoflook fijn snijdenJ/2 eetlepel sambal oelekI theelepel laospoeder4 salamblaadjes4 djeroekblaadjes1 serehwortel (in stukjes van een

vingerlengte snijden)!/4 blok geconcentreerde santencitroensap, zout, suiker naar smaakI a /'/2 glas wafer

Bereiding

De garnalen wassen, laten u i t l ekken endaarna met wat citroensap mengen. In ± 2eetlepels warme olie de uien, knoflook ensambal fruiten, dan de laospoeder -f krui-denblaadjes er bij doen en verder fruiten;doe er een klein beetje water bij. Dan detomaten, petehbonen en garnalen erbij doen,goed mengen en even doorkoken. Nu desanten en water toevoegen, op smaak bren-gen en verder laten sudderen tot de saus watingedikt is. Wel er voor zorgen dat het nietgaat schiften, dus af en toe roeren en schep-pen. Het gerecht mag iets zoet smaken, Pe-tehbonen zijn groen van kleur en geven aanhet gerecht een heel aparte smaak; overheer-lijk! Veel succes!

49

Sambal Goreng van vlees

Voordat we aan de slag gaan moeten we eerst de diverse kruiden kopen,b.v,:/ bosje of zakje salamblaadjes1 bosje of zakje djeroekblaadjes1 bosje serek'/4 ons laospoederl/4 ons djahe!/4 ons koenjitl/2 ons kemiri-noten1 pot sambal oelekDeze kruiden zijn elk voor/0,25 of iets meer te krijgen. Voorlopig is ditgenoeg en gaan wij beginnen met

Ingredienten

4 ons runderlappen (liefst mager)6 sjalotjes of I grote ui1 teentje knoflook3 salamblaadjes2 djeroekblaadje1 eierlepel laospoederJ a 2 eierlepels sambal oelek (naar

eigen smaak)2 eierlepels cilroensap of azijnJ dessert lepel ketjapzout naar smaak

Bereiding

Vlees in kleine plakjes snijden, dikker daneen rijksdaalder of iets dikker maar danvierkant of in een rechthoek (dit ter verdui-delijking voor degene die het nog noeit ge-zien heeft), uien en knoflook heel fijn snij-den, de kruidenblaadjes goed wassen. in ± 2eetlepels olie (eerst heet laten worden) deuien fruiten met de sambal, goed roeren.Zijn de uien half gaar dan de laospoeder erbij doen, weer goed mengen, de kruiden-blaadjes erbij doen, daarna het vlees en hetcitroensap. Alles goed mengen en dan hetdeksel er op. Het vlees moet in zijn eigen vochtgaar smoren, op een klein pitje (spaarbran-der). Af en toe goed roeren maar verder hetdeksel er op laten totdat het vocht erin isgetrokken, dan pas het zout en ketjap er bijdoen en even mee laten koken. Als het vleesnog niet zacht genoeg is dan doet u er watwater of bouillon bij en moet het verdersudderen tot het vlees zacht genoeg is.Ik hoop dat het u zal smaken.

50

Sambal Goreng van varkensvlees

Ingredienten

4 ons varkenslappen (dikkeplakjessnijden, groter dan hache vlees)

7 sjalotjes of 2 grote uien (fijnsnijden)

I teentje knoflook (fijn snijden)I eetlepel sambal oelek (ofl/2 eetle-

pel die niet van pedis houden)4 grote tomaten (in stukken of

plakjes snijden)I hele serehwortel (in 4 stukken

snijden)I eierlepel djahepoeder (gember)3 st. djeroekblaadjes3 si. salamblaadjeszout (naar smaak)citroensap of I eellepel azijn

Bereiding

In een braadpan 1 a 2 eetlepels olie doen;zodra de olie goed warm is, de uien, knof-look, sambal, djahe, sereh, djeroekblaadjesen salamblaadjes er in doen. Dit alles evendoorfruiten, goed roeren om aanbranden tevoorkomen; dan het vlees, de tomaten, hetcitroensap enz. er bij doen, het geheel goedmengen, deksel er op en verder gaar latensmoren, totdat 4t vlees zacht is. Af en toeflink scheppen en roeren en een heel kleinbeetje water erbij doen; voor de rest naareigen smaak aanvullen, met veel of weinigjus. Geen soep er van maken en in dit gerechtbeslist geen suiker doen (wat bij de meestegerechten (sambal gorengs) wel wordt ge-daan).

Sajoer boontjes

Ingredienten

I pond boontjes3 ons hachevlees4 a 5 lomaten6 a 7 sjalotjesI leenije knoflookI voile theelepel laospoederI eetlepel sambalI eetlepel trassie (goede trassie)I theelepel suiker4 salamblaadjes

Bereiding

In wat olie (± 2 eefiepels) de fijngesnedenuien en knoflook, sambal, trassie, laospoe-der en de blaadjes fruiten. Dan het vlees erbij doen en het geheel verder stoven totdathet vlees zacht is. Daarna de boontjes engesneden tomaten, zout, suiker en citroen-sap er bij doen en verder stoven totdat deboontjes half gaar zijn, dus nog echt knap-pend. Bij dit gerecht mag u best meer ci-

51

4 djeroekblaadjeszout en citroensap oflamarindesap

troensap of tamarindesap erbij doen, wantdit gerecht moet echt lekker fris smaken.Een gezond en smakelijk gerecht.

Sajoer van Chinese kool

Ingredienten

/'/; pond Chinese kool2 ons mag ere speklappen1 leenije knoflook2 uien oj 6 sjalotjes4 groene lombok4 rode lombok (of I eetlepel sambal

oelek voor beide soorten lom-bok. of in plaats van lombok Igroene en 1i ode paprika nemen)

I theelepel djahepoeder (gember)I eierlepel laospoeder1 afgestreken theelepel suikerzout, citroensap en maggiblokje

(naar smaak)

Bereiding

De Chinese kool fijn snijden, zoals u andij-vie snijdt; speklappen in kleine stukjes snij-den; uien, knoflook, lombok of paprika'sook fijn snijden. In een pan wat olie of mar-garine (1 eetlepel) doen en hierin de uien enknoflook heel licht fruiten; djahe, laos en despeklappen er bij doen en verder gaar stoventot het vlees zacht is; vergeet niet flink teroeren of te scheppen om aankoeken tevoorkomen. U mag een eetlepel water er bijdoen als het toch gaat aankoeken en hetvlees npg niet zacht is; daarna de lombok ofpaprika en de Chinese kool erbij doep, zoutenz. naar smaak.

Sajoer Lodeh

Voor degenen die nog nooit van dit gerecht hebben gehoord, dit is eensoort groentensoep; dan heeft u enig idee hoe dit gerecht moet worden. Wezullen eerst maar beginnen met de

Kruiden

4 salamblaadjes heel goed4 daon djeroekI vingerlengte serehwortel(de rest

moet u bewaren en niet wegdoen)

I eierlepel trassie (fijn maken)I eierlepel laospoederI leenije knojlook (heel fijn ma-

ken)7 sjalotjes (fijn snijden)

Bereiding:

de kokos met !/2 liter kokend water overgie-ten en op spaarbrander ± 5 min. doo>i;»'i$rer«en dan laten afkoelen, daarna dit meag;>ct meen fijne zeef doen en de kokos uitpersen, zomaakt u kokosmelk of santen. Bij gebrekaan kokosmelk gebruik ik koffieroom, maar

52

2 rode lombok of 1 voile theelepelsambal oelek

4 groene lombok (beide lombok-soorten kunt u heel laten of ingrote stukken snijden)

2 ons soepvlees of vteesextract-blokjes

2 ons gemalen kokos

Groenten

2 ons boontjes (alle soonen kunt ugebruiken)

2 ons kool (witte, spits-, groenekool)

2 ons bloemkool/ st. prei

alle groenten worden gesneden;de boontjes b. v. zo grof als dediepvriesboontjes. de kool soor-ten zo groot als een klein lu-cifersdoosje, de bloemkool in klei-ne trosjes

J/2 tahu (in kleine stukjes snijden.iets groter dan een dobbelsteen-tje)

J/2 tempe (ook in kleine stukjessnijden)

zout, citroensap of I eetlepel azijn,I a 2 theelepels suiker en verdernaar uw eigen smaak afmaken.

kokosmelk is veel lekkerder vanwege hetaroma. f t Vlees met 1 liter water opzetten endaarvan bouillon trekken of 1 liter watermet bouillonblokjes opzetten en alle kruidenmeekoken en ongeveer '/2 uur laten trekken;hoe langer hoe beter (ik laat 't meestal 1 uurtrekken), de tahu en de tempe mag u ookvast meekoken en na een uur de groentenerin doen, cilroensap, zout enz. erbij doen,goed mengen en ± 10 a 15 min. doorkokenmet *t deksel erop. De groenten moeten halfgaar blijven, meestal is 't met 10 min. goed.Dan 't deksel eraf en de kokosmelk al roe-rende erbij doen en nog 10 min. doorkoken,blijven roeren om het schiften te voorko-men. Het doorkoken doe ik meestal op despaarbrander. Vooral eerst flink laten bor-relen en daarna op de spraarbrander. Ditgerecht lijkt zo ingewikkeld en moeilijk,maar *t is echt niet zo.Zijn er vragen dan graag een brief naar deScheepsbelredactie.Veel succes en eet smakelijk.

Sajoer Lombok met tempe

Dit gerecht is voor it, iljobbers van lombok

Ingredienten!/2 blok tempe/'/2 ons soepvleesI ons groene lombok'/2 ons rode lombokI leenije knoflook3 sjalotjes'/2 theelepel laospoeder

heel fijn snijden

Bereiding:

De tempe in blokjes snijden (iets groter daneen dobbelsteen), soepvlees met wat waterkoken, totdat het zacht is. Daarna de tempeerin doen en verder koken. In ± 1 eetlepelolie de kruiden heel licht fruiten en in de panmet vlees doen, met de salamblaadjes, zouten citroensap. Daarna de (kokosmelk) san-

53

/ klein schijfje kentjoer (heel fijnstampen)(nieuwe kruidensoorl voor deScheepsbel)

1 theelepel trassiela J{/2 kopje (kokosmelk) santeneen paar salamblaadjeszout en cilroensap naar smaak

ten toevoegen, goed roeren en zorgen dat hetniet gaat schiften. Zodra het geheel gaat bor-relen dan pas de groene en rode lombok erindoen en even verder meekoken. Niet te langmeekoken, want de lomboks moeten watknappend blijven. Heeft u nog serehwortelin huis, dan kunt u een stukje meekoken.

Sajur tumis van Chinese kooi

Ingredienten

/'/2 pond Chinese kool2 ons soepvlees5 sjalotjes of I grote uiI a 2 teentjes knoflook'/2 eetlepel sambal oelek3 salamblaadjes4 djeroekblaadjesI voile theelepel laospoederI voile theelepel trassie udang

(van een goede soort)I voile theelepel suikermaggi, zout en cilroensap

(naar smaak)

Bereiding:

De Chinese kool in stukjes snijden net als bijandijvie. Uien en knoflook heel fijn snijden.In een pan wat olie (2 a 3 eetlepels) doen enhierin de uien fruiten, dan de salam- en dje-roekblaadjes, laospoeder en trassie erbijdoen en even doorfruiten. Om aanbrandente voorkomen mag u er een eetlepel water bijdoen. Dan gaat 't soepvlees erin en het ge-heel laten smoren tot het vlees zacht is.Suiker, citroensap, zout en maggi toevoegenen't laatst de Chinese kool. Het geheel goedmengen, het deksel erop doen en even (± 3tot 5 min.) laten doorkoken; beslist niet telang, want anders worden de groenten tezacht. Persoonlijk houd ik van knappendegroenten, maar houdt u van zachte groentenen meer saus, dan moet u't wat langer kokenen ± I kopje water bij doen.

Sajoer tumis van taoge

Ingredienten

/ pond taoge5 sjalotjesI a 2 teentjes knoflookI st. dunne prei4 salamblaadjes4 djeroekblaadjes

goed \\ as sen

Bereiding

De taoge goed schoonmaken, zoveel moge-lijk van de lange worteltjes ontdoen. In ± 2eetlepels olie de fijn gesneden sjalotjes enknoflook heel licht fruiten, dan de laos- endjahepoeder erbij doen en even doorfruiten.Bouillonblok en water 4- de salam- en dje-

54

/ theelepel (vol) laospoederI theelepel(afgestreken) djahepoe-

derI eetlepel ketjap manisI groot bouillonblokJ kopje waterzout en citroensap naar smaak

roekblaadjes erbij doen, goed roeren en flinkdoorsudderen totdat het bouillonblok is op-gelost. Daarna de taoge, gesneden prei enketjap erbij doen, op smaak brengen en niette lang meekoken, want de taoge is in eenpaar minuten gaar. Dit is een heerlijk, ge-zond en smakelijk recept voor de zomer.

Scheepsbel kerstkip

Ingredienten

/ grote kip1 teentje knoflook2 uien of 7 sjalotjesI theelepel kaneelI eetlepel ketjap4 st. kruidnagelennootmuskaat. peper, zout, suiker

en citroensap (naar smaak)I kopje rode wijnI pak margarine

Bereiding

De kip goed schoon wassen, laten ui t lekkenen daarna flink inwrijven met citroensap. Deuien en knoflook heel fijn snijden. De mar-garine in een braadpan smelten en daarin deuien en knoflook heel lichtbruin bakken;dan de kip erin doen en aan alle kanten goedbruin braden, daarbij er wel voor zorgen,dat de uien niet gaan aankoeken. Dan !/2kopje water en de kruiden erbij doen, goedmengen en even laten sudderen. Daarna dewijn en de ketjap erbij doen en de kip verdergaar koken; wel ervoor zorgen, dat *t nietaanbrandt, dus steeds scheppen en de kipkeren. Is er geen vocht meer en de kip nogniet gaar, dan er wat meer water en wijn bijdoen.(Voor dit gerecht moet u beslist geen zoeterode wijn nemen.) Heeft u geen grote braad-pan, dan kunt u de kip ook in stukken snij-den. Dit gerecht kunt u met rijst of metaardappelen eten. Geef als groenten b. v. dop-erwten, gestoofde peentjes of boontjes. Ukunt de schaal met kip garneren met b.v.reepjes groene en rode paprika, een paarplakjes tomaten en een toefje selderij of pe-terselie.

55

Sate op het strand

Ingredienten

(kies een van de ondersiaandevleessoorten)

I pond magere speklappenI pond hamlappenI pond runderleverI pond mals rundvleesI pond kippelevenjesI pond kip vleesI teentje knojlookI citroen

Bereiding

Al het vlees in dobbelsteentjes snijden en ineen emaille pan of schaal doen. Zout, ci-troensap en fijn gemaakte knoflook erbijdoen en het geheel goed mengen en een paaruur laten staan, zodat het vocht er goed kanintrekken. Daarna het vlees aan de stokjes ofpennen rijgen. De sate is nu klaar om ge-roosterd te worden.U kunt ook 1 eetlepel ketjap erbij doen. Ookkunt u er een saus bij geven van */2 kopjeketjap en een eetlepel gehakte ui. Zout, suik-er en citroensap naar smaak toevoegen.

Sate van rundvlees

Bereiding »Het vlees in dobbelsteentjes snijden, de sja-lotjes heel fijn snijden, de knoflook fijn wrij-ven of in een knoflookperser fijn knijpen.In een kom de uien, de knoflook, de sambal,de kokos, de laospoeder, het citroensap enhet zout goed mengen en daarna 't vlees erbijdoen. Het geheel weer goed mengen en dan± i uur laten staan, daarna het vlees aanstokjes rijgen en gaar roosteren. De satewordt het lekkerst indien geroosterd op eenhoutskoolvuur; een andere mogelijk is in deoven grillen. De smaak is verrukkelijk, eetsmakelijk.

P.S. Sate mag nooit te lang worden geroosterd of gegrilleerd, omdat hetvlees daardoor droog en hard wordt.

Ingredienten

/ pond mals rundvleesI teentje knoflook4 sjalotjes/ a 2 voile eetfepels sambal oelekI ons gemalen kokos1/21 he e lepel suiker/ voile theelepel laospoederzout en citroensap

De saus

Voor de saus gebruik ik pindakaas, wat sambal, ketjap ± 1 eetlepel,citroensap, zout en suiker naar smaak, dit aanlengen met wat wateren een dikke saus er van maken.

56

Sate Singapore

heel fijnwrijven

Ingredienten

/ pond mals rundvlees3 a 4 sjalotjes1 leentje knoflook2 st. kemirinootjes1 eetlepel sambal oelek2 voile eetlepels gemalen kokosI theelepel laospoederI theelepel suikerzout en citroensap naar smaak loe-

voegen en wat olie, ± '/2 fetlepel

Bereiding

Het vlees in kleine stukjes snijden. De ge-malen kokos ± 10 min. stomen. Daarna allekruiden goed mengen met de kokos en hetgesneden vlees. Een poosje laten staan, zo-dat het goed kan intrekken. Dan aan sate-pennen rijgen en indien mogelijk op houts-koolvuur roosteren, Bij deze sate wordt geensaus gegeven.

Soto Madura

Ingredienten

I kipI preiI theelepel djahe (gemberpoeder)I theelepel koenjietpepe, zout, cilroensap naar smaak,

knoflook/ !/2 ons garnalen (fijn snijden)I of 2 st. knoflook naar believen

voor de garnering

la /'/2 ons taoge. eerst schoon-maken en dan in k ok end waterwel I en

een ontbijtbord met in plakken ofin hlokjes gesneden gekookieaardappelen

een schotel met heel fijn gesnedenprei en selderij

gebakken uien en schijf/es citroenkleine stukjes hard gekookie eieren

Bereiding

Soto is een soort soepgerecht. In een soep-pan de in stukken gesneden kip, gesnedenprei, garnalen, fijn gemaakte knoflook, alleandere kruiden doen, goed mengen en in zijneigen vocht stoven. Wel er voor zorgen dat ' tniet aanbrandt. Is het vocht haast opge-droogd, dan pas doet u er I a 11 /2 li*

er waterbij en verder gaar sudderen.Jntussen haalt u de stukken kip eruit, eerstontbenen, dan 't vlees in kleine stukjes snij-den of scheuren en daarna weer in de soepterug doen en verder afmaken op uw eigensmaak. De soto wordt geserveerd in eensoepkom, eerst een flinke hoeveelheid soto,daarop de garnering.

57

Soto van rundvlees

Ingredienten

I */i pond soepvleesI ons garnalen (goed schoonma-

ken)1 bouillonblok/'/2 liter water5 sjaloljes fijnstampen2 teentjes knoflook offijnsnijdenI voile theelepel djahepoederI voile theelepel koenjietpoederI voile theelepel trassiepoederJ serehwortel in 2 of 3 stukken

snijdenveel cilroensap. zout en suiker naar

smaak

voor de garnering

een paar takjes selderijeen stuk jonge prei

goed was-sen en fijnsnijden

gebakken uitjes2a3 hardgekookte eieren, in plak-

ken snijdensambat kemiri

Bereiding

Het vlees goed laten borrelen, dan hetschuim weggooien en daarna op spaarvlamgoed laten trekken. Is het vices half gaar,dan de grote stukken wat kleiner snijden. Nude garnalen en alle kruiden erin doen en hetgeheel ± «/2 uur verder later sudderen totdathet vlees goed zacht is en de kruiden goedgaar zijn. De soto wordt geserveerd in eensoepkommetje en gegarneerd met hardge-kookte eieren, fijngesneden prei en selderij,gebakken uitjes en eventueel sambal kemiri,voor de liefhebbers extra heet. De sotowordt met rijst gegeten.

Smoor van vlees

Ingredienten

/ pond runderlappen1 teentje knoflook fijn2 uien of 6 a 7 sjaloljes snijden2 voile eetlepels ketjap3 st. kruidnagelsI kopje water of bouillonl/4 pak margarinezout, peper, nootmuskaat en ci-

troensap naar smaak

Bereiding

Het vices in plakken snijden, in een braad-pan de margarine doen en hierin de uien enknoflook heel licht fruiten, het vlees, kruid-nagels, nootmuskaat, peper, zout en citroen-sap bij doen, goed mengen, deksel erop doenen't vlees in zijn eigen vocht gaar smoren, is'tvocht ingekookt en 't vlees is nog niet zachtgenoeg, dan pas wat water bij doen en verdergaar smoren, nu pas de ketjap bij doen enverder op eigen smaak afmaken. Wilt u meersaus hebben, dan doet u er meer water of

58

Tahu-omeiet

bouillon bij. Heeft u geen citroen bij de handdan kunt u gerust azijn nemen. Dit gerechtkunt u maken van varkenslappen, het geefteen heel andere smaak en heerlijk, voor lief-hebbers, ook kunt u hiervoor kip gebruiken,ook erg lekker. Voorlopig kunt u weer pro-beren en veel succes, smakelijk eten en toteen volgende keer.

IngredientenJ/2 tahu

2 a 3 eiereneen schij/je knoflook heel fijn per-

senwai fijn gesneden selderij, zout,

suiker en citroensap naar smaak

voor de saus

14 kopje, ketjap verdunnen met watwater

I theelepel sambal of een paar ijaberawit (heel kleine groene rodepepertjes)

citroensap, zout en suiker naarsmaak

Bereiding

De tahu met een vork fijn prakken en dekruiden erbij doen. In een grote koekepanwat olie verhitten en hierin de tahu over degehele pan spreiden en lichtbruin bakken.Zodra de tahu lichtbruin is doet u de geklop-te eieren erbij en het geheel verder bakkenals een omelet, aan beide kanten mooi bruin.De tahu-omelet in een schaal doen en hier-over de saus gieten.

Tahu ketjap

Ingredienten

2 tahu2 ons taogewat slablaadjes en selderijgebakken uienkroepoek1 hardgekookt ei

Bereiding

De tahu in plakjes snijden (1 tahu in 6 plak-ken)en in ruim olie lichtbruin bakken, denker om, een deksel op de pan, want *t spettertheel erg. De taoge goed schoonmaken, vanwortels ontdoen, selderij heel fijn snijden.Op een schaal wat slablaadjes doen, daaropde na het bakken in dobbelsteentjes gesne-den tahu daaroverheen de rauwe taoge, dit

59

overgieten met de saus, dan de fijn gesnedenselderij erover strooien, gebakken uien, plak-jes hard gekookt ei en kroepoek.

De saus

I Schijfje knoflook heel fijn kneuzen. 3/4kopje ketjap, '/2 eetlepel azijn of citroensap,sambal naar smaak, I voile theelepel suiker,zout, dit alles goed mengen tot de suiker isopgelost.

Gebakken gevulde tahu

Ingredienten

2 st. ofblokken tahu •2'/2 ons rundergehakt4sjalotjesI teentje knoflookwat takjes selderijI ei nr. 2% eetlepel keijapzout en cilroensap (naar smaak)

Bereiding

Elk blok tahu in 5 plakken (± 3 cm dikte)snijden en de plakken schuin door middensnijden; elk stuk heel voorzichtig uithollenen de uitgenomen tahu fijn prakken en methet gehakt mengen. De sjalotjes, knoflooken selderij heel fijn snijden. Het ei in eenschaal klutsen en daarbij het gehakt en alleingredienten erbij doen en alles goed men-gen. De uitgeholde stukken tahu met hetmengsel vullen en iets aandrukken.De gevulde tahu in ruim olie in een bakpanof frituurpan of wadjan lichtbruin bakken.Het vuur mag niet te groot zijn want andersis de tahu bruin gebakken en het gehaktbinnenin nog niet gaar. Bij deze gevulde ta-hu kunt u een sausje geven van ketjap, sam-bal, citroensap, wat zout en */2 theelepelsuiker.

60

Teng-teng van pindakaas

Ingredienten

/ kopje, suiker2 voile eetlepels pindakaasI theelepel boter oj margarine

Bereiding

In een kleine braadpan of wadjan de suikersmelten, het mag beslist niet aanbranden.Het is dus raadzaam als u de vlam niet al tehoog zet, b.v. de spaarbrander. Is de suikerhelemaal gesmolten en lichtbruin van kleur,dan de boter erin doen, flink roeren en me-teen de pindakaas erbij doen, weer flink roe-ren, totdat de suiker zich goed vermengdheeft, en de pan meteen van het vuur halen.Deze handeling wel snel doen, daar de suikervlug hard wordt. Is alles goed gemengd, dande massa op een schoon aanrecht uitsmerentot 1 a I '/2 cm dikte. Daarna in plakjes snij-den zo groot als u zelf wilt hebben. De teng-teng moet bros zijn en niet zo hard als b.vhopjes. Daarom rnoet alles snel gemengdworden als de suiker gesmolten is.

Tjerantjam

Ingredienten

/ pond lof3 goudrenenen3 horde peren4 a 5 kemirinoienl/2 eellepel sambal oelekI a 2 eetlepels azijnI theelepel trassie (geroosterd)suiker en zout naar smaak

Bereiding

De kemirinoten in een pannetje met watergaar koken ± 15 a 20 minuten. Daarna totmoes stampen. De trassie, sambal, suiker,zout en azijn erbij doen en goed mengen. Delof in kleine stukjes, ± I a I !/2 cm snijden, deappels en peren ook in kleine schijfjes ofblokjes snijden. Daarna het geheel goedmengen met het sausje en even laten intrek-ken. Het wordt dan een soort sla en desmaak mag zoet-zuur zijn, voor de rest is desmaak aan u.

61

Tjap tjoy of chop-choy

Ingredienten

2 ons varkenslappen of magerespeklappen

'/2 ons garnalen (mag ook wel meer)I ons dik gesneden varkenslever

(gekookie)1 leentje knoflook (I grole en an-

ders 2 kleintjes)1 voile iheelepel djahepoeder

(gemberpoeder)2 voile iheelepels ve-tsinpoederzout, peper en cilroensap (naar

smaak)

van dezegroentenkunt u 3of 4 soor-ten kiezen;de uienworden indit gerechtook alsgroentegebruikt

Bereiding

De groenten grof snijden, de uien in dikkeplakken; knoflook heel fijn snijden of in eenknoflookperser fijn knijpen; vlees en lever instukken snijden ter grootte van hachevleesof iets groter. In een braadpan wat reuzel ofmargarine doen, eerst goed warm maken endan de vlam op spaarbrander zetten, knof-look en djahepoeder heel even fruiten enmeteen 't vlees erbij doen, goed mengen ensamen doorbakken, dan een deksel erop en't vlees verder in zijn eigen vocht gaar smo-ren, af en toe flink roeren; is er geen vochtmeer en 't vlees is nog niet gaar, dan pas mager wat water bij en verder gaar smoren,daarna de groenten, garnalen, lever, zout,enz. erbij doen en 't gerecht afmaken. Denkerom, dat de groenten halfgaar blijven, echtknappend dat maakt ' t gerecht zo gez6nd enlekker. Erst de harde groenten, b.v. peentjesen boontjes en 't laatst de zachte groenten.Houdt u van saus, dan J/2 kopje water ofbouillon erbij doen. Dit gerecht wordt gege-ten met witte rijst; zoet-zure augurken kuntu erbij geven.

De saus van de Tjap Tjay kunt u dikker maken door er wat bloem,aangetcngd met bouillon of water, bij te doen. Chinese gerechten hebbenmeestal een aangedikte saus. Alle recepten van het Scheepsbelrestaurantkomen uit de eigen keuken van Neeltje.

/ ons peentjesI ons bloemkoolI ons boontjesI ons Chinese koolI spitskool1 ons witte kool2 grote uienwat prei en selderij

Tumisan andijvie

Ingredienten

/ '/j pond andijvieI a 2 grote uien of 7 sjalotjesI teentje knoflookI voile eierlepel sambal oelek (voor

Bereiding

Andijvie, uien en knoflook fijn snijden; deuien, knoflook en sambal heel licht in watolie of boter fruiten, dan de laospoeder, sa-lamblaadjes, bouillonblokjes, citroensap, sui-

62

liefhehben I eetlepel)I voile eierlepel laospoederI eetlepel azijn of citroensapI eel lepel ketjapI theelepel suiker3 of 4 salamblaadjes3 bouillonblokjes, zout naar smaakJ/2 kopje water

ker en wat water erbij doen, flink roeren, eneven doorkoken, dan andijvie erbij doen ende ketjap, het geheel goed mengen en verdergaar koken naar eigen smaak, de een wil degroenten heel zacht hebben en de anderhalfgaar, ik prefereer halfgaar, dus niet telang koken, ± 5 min., dat moet u zelf evenzien en de smaak is voor uw rekening. Heeftu nog restjes vlees van de vorige dag, dankunt u die er ook bij doen. U ziet het is nietmoeilijk en de smaak is heerlijk, mit§ goedklaargemaakt, de groenten riog knappend,voldoende zout enz. en liefst heel veel sam-bal hmmmmmmmm, eet smakeiijk.

Tumisan tahu

fijn snijden

Ingredienten

/ tahu (in blokjes snijden, iets gro-ter dan een dobbelsteen)

2 ons vlees (in kleine stukjes snij-den)

3 a 4 sjalotjes1 teentje knoflook2 rode -f 2 groene lombok, fijn

snijden4 tomatenI theelepel djahe(gember)poeder'/2 theelepel laospoederI theelepel trassieI vingerlengte serehwortel3 salamblaadjeszout en citroensap naar smaak

Bereiding

De gesneden tahu in olie lichtbruin bakken(denk om de spelters). Het vlees koken tot-dat het zacht is en daarna in kleine stukjessnijden. In een braadpan met wat olie erin degesneden sjalotjes en knoflook heel lichtfruiten, dan de kruiden erbij doen en verderfruiten. Let er wel op dat het niet aanbrandt,doe er een beetje bouillon bij. Daarna degesneden tomaten en lombok, de gebakkentahu en het vlees erbij doen, op smaakbrengen en verder laten sudderen tot hetgeheel goed is ingetrokken. Bij dit gerechtkunt u in plaats van vlees ook garnalen ne-men. Veel succes.

Tumis taoge en tahu

Ingredienten

3 ons taoge'A tahuI si. jonge prei

Bereiding

De tahu in 3 plakken snijden en in olielichtbruin bakken, denk om de spetters,daarna in dobbelsteentjes snijden. In een

63

4 \jalotlen1 teentje knoflook, fijn gesneden2 rode lomboks2 groene lomboksI theelepel laospoeder1 iheelepel trassie2 a 3 salamblaadjesI stuk serehwortelzout, suiker en citroensap naar

smaak

braadpan wat olie doen en hierin de gesne-den ui, lomboks enz. heel licht fruiten, dande kruiden erbij doen en verder fruiten, doeer wat water bij (± !/2 kopje) en laat hetgeheel verder zacht sudderen. De gesnedenprei, schoongemaakte taoge en de gebakkentahu erbij doen, op smaak brengen en beslistheel even mee koken want taoge wordt gauwzacht. Taoge en tahu is gezond en beslist nietduur en de smaak moet u er zelf in brengen.

Udang wotiap

Ingredienten

4 grote garnalenI ons dik gesneden ham/ ons dik gesneden gerookt spek'/2 teentje knoflookbloem, water en ve-tsin

voor de saus

'/2/7. tomatenketchupwat water, citroensap en suiker

(naar smaak) ,I flihke theelepel mosterd en

ve-tsin (moet zoet-zuur smaken)

Bereiding

De knoflook heel fijn wrijven en mengen inhet beslag van bloem, water en ve-tsin naarsmaak, denk er wel om dat de ham en hetgerookte spek zoutig zijn. Het beslag moetiets dikker zijn dan pannekoekbeslag. Degarnalen elk in 3 of 4 stukjes snijden; de hamen het gerookte spek ook in piakjes snijden,ter grootte van de stukjes garnaal. Dan sta-pelt u de plakjes als volgt: een plakje gerooktspek, daarop een stukje garnaal, daarboveneen plakje ham. De stapeltjes voorzichtigdoor het beslag halen en in hete olie licht-bruin bakken. De gebakken stukken in eenschaal doen, garneren met wat slablaadjesen piakjes tomaat en de saus over de ge-bakken stukjes gieten.

Urupan

Ingredienten

2 ons boontjes2ons taoge2 ons kool (behalve rode kool)2 ons andijvie2 ons kokos

Bereiding

De kokos vochtig maken met warm water, ukun t ' t water gebruiken, waarin u de groen-ten heeft gekookt, zo behoudt u alle vitami-nen. Boontjes, kool en andijvie in stukjessnijden en halfgaar koken, zodat ze nog

64

/ eellepel sambal oelekI si. kenjoer (heslisi niei te veel

gebruiken)trassieI iheelepel suikerzout en citroensap (naar smaak)

knappend zijn. De taoge ontdoen van delange wortels en het groene schilletje even inkokend water weken, want ze wordt zo gauwzacht. De kentjoer heel fijn wrijven, zodat 'tsamen een soort pasta wordt met de ken-tjoer; dan de sambal, suiker, zout en citroen-sap erbij doen en dit alles mengen met devochtige kokos. Dit geheel daarna mengenmet de inmiddels uitgelekte groenten.

Gekruide vis in de oven

Ingredienten

2 gestoomde makrelen (niet teklein)

6 sjalotjes1 knoflook fijn si amp en4 kemirinootjes2 voile eellepels sambal oelekI theelepel laospoeder1 theelepel koenjielpoederzout. cilroensap en een beetje sui-

ker naar smaakwat fijn gesneden prei en selderij2 salamblaadjes2 djeroekblaadjes

Bereiding

In ± 2 a 3 eetlepels hete olie alle kruiden enblaadjes fruiten, zorg er voor dat het nietaanbrandt, doe er wat water bij en evenverder laten sudderen. Daarna de vissengoed insmeren met dit mengsel. De braad-slee met aluminiumfolie bedekken en hierinde vissen doen, bestrooi het met de fijn ge-sneden prei en selderij en ± 20 minuten in deover gaar bakken. Bij visgerechten mag ualtijd wat meer citroensap gebruiken.

goed wassen

Een van de veie variaties van asinan

Ingredienten

'/2 komkommer (in schijfjes snij-den)

I bosje radijs'/2 krop sla (in stukjes scheuren)I ons laogeI bosje raapsiefen (in grove stukje\

snijden)I ons spitskool (heel fijn gesneden)1 ons veldsla (grof snijden)2 jonge appels (in plakjes snijden)2jonge peren (in plakjes snijden)

Bereiding

Maak een saus van !/2 beker keukenstroop, Ivoile eetlepel suiker, '/2 eetlepel sambal oelek, 1 voile eierlepel gekruimelde lekkeretrassie bakar, '/2 eetlepel azijn extract of ijs-azijn (dit kunt u bij de drogist kopen), zouten wat water, ailes goed mengen, de sausmoet iets vloeibaarder zijn dan de keuken-stroop en zoet-zuur smaken. 4 Of 5 soortenvan genoemde groenten is mer dan vol-doende, alles in een schaal sorteren of op-

65

maken net zoals u 't wilt en daarover de sausgieten.Heeft u te veel groenten klaar gemaakt danmoet u wat saus bijmaken (keukenstroopenz,). Dit gerecht is gezond en overheerlijkvoor de liefhebbers vooral voor de warmedagen. De variatie in groenten laat ik aan uover, alle groenten wel rauw laten.

Zoetzuur

Ingredienten

/ kg komkommerI t>ond peentjesI liter water8 eetlepels suiker3 eetlepels ijsazijnzout (naar smaak)

Bereiding

De groenten goed wassen en in stukkensnijden, b.v. de komkommers in lengten vaneen vinger en daarna overlangs in vierensnijden, de peentjes snijdt u in tweeen. Hetwater in een emaillepan koken met wat zouten de suiker, zodra het water borrelt, dan hetvuur op spaarvlam draaien en ijsazijn toe-voegen, alles goed mengen, de groenten erindoen, dan de vlam weer hoog draaien; zodrahet water aan de kant begint te borrelen,moet u het vuur meteen uitdraaien, het dek-sel op de pan doen en zo laten staat totdathet afgekoeld is. Het vuur vooral tijdig uit-draaien, want als u het even te lang laatkoken, worden de groenten zacht in plaatsvan knappend. Wilt u er voor zorgen dat uhet flesje ijsazijn goed weg zet vooral als ukleine kinderen in huis heeft, het is nl. ergscherp.

66

Woordenlijst

Agar-agarAjamAsinAt jarBahiBadjakHawangBawang poetihBcrasBoemboeDendengDjaheDjawaDjeroekDjintanEbbieGoelaGoela djawaGorengIkanKapakKarangKatjangiCatjang tanahKemiriKeringKetjapKetoembarKoenjitKelapa - klapperKroepoek-oedangLaosLombokManisMangga - MangoMihoenNasiNasi gorengNasi poetihOedangOelekPadiPalaPedisPisang

bindmiddel uit zeewier bereidkip/out, gezouten7 uurvarken, varkensvleeszeerover. In de Ind. gerechten beiekent het; scherp gekruiduiknoflookongekookte rijstkruidengedroogd vleesgemberJavaanscitroen, sinaasappe)komijngedroogde garnalensuikerJavaanse bruine suiker in blokvormgebakkenvissoort kabeijauwkreeftboon,erwtpinda'ssoort nootdroogsojasauskorianderkurkumakokosnootkroepoek van garnalenmeeiworteisoortSpaanse peperzoetIndische vruchtzeer dunne miegekookte rijstgebakken rijstgekookte witte rijstgarnalenfijn stampen, fijn gestamptruwe rijst (nog in de aren)nootmuskaatscherp van smaakbanaan

67