Recensie Volkskrant ELPLFL

1
Abchazië, het gedroomde H et gebeurde een paar jaar ge- leden dat president Bagapsh van Abchazië kennismaakte met twee Nederlanders. U heeft nog nooit van hem gehoord? Dat kan. Ba- gapsh is de baas van een land (vol- gens sommigen een staat) dat wordt begrensd door de Zwarte Zee en het Kaukasusgebergte en waar iedereen en niemand – de Russen, de Geor- giërs, de Abchaziërs zelf – iets over te zeggen lijkt te hebben. Bagapsh wordt in de rest van de wereld niet erkend als president. Niettemin. Stel dat zo’n niet-er- kende, feitelijk onbelangrijke man jou wil ontvangen op zijn kantoor, dan trek je iets behoorlijks aan. Een president blijft een president. En ja, dat was ook de bedoeling geweest van Rob Hornstra en Arnold van Bruggen, fotograaf en journalist. Ze waren alleen maar naar het De- partement van Staat in de hoofdstad Soechoemi gekomen om heel mis- schien een afspraak met de presi- dent te kunnen maken. Dat zij de man meteen mochten spreken, had- den ze niet verwacht. Vandaar dat Arnold van Bruggen en Rob Horn- stra vijftien minuten later hun staatsbezoek afleggen in spijker- broek Dit staat beschreven in hun boek Empty Land, Promised Land, Forbidden Land. Het maakt deel uit van The So- chi Project, een documentairewerk dat bestaat uit fotografie, film en re- portage over het gebied rond Sochi, een stad aan de Zwarte Zee in Rus- land, waar in 2014 de Olympische Winterspelen zullen worden gehou- den. The Sochi Project is een school- voorbeeld van slow journalism, een langzame vorm van journalistiek waarin onderwerpen gedurende maanden of jaren worden uitge- diept. Het is tevens het ultieme jongens- boek. Tot aan 2014 bezoeken Horn- stra en Van Bruggen het gebied jaar- lijks minimaal twee keer een maand. Tenminste, als alles financi- eel goed verloopt. The Sochi Project maakt gebruik van crowdfunding, wat inhoudt dat iedereen die het be- Foto’s Rob Hornstra Tatyana Petrovna, hoofd patholoog in het Sukhum Primaten Centrum, het oudste laboratorium ter wereld waar onderzoek naar primaten wordt gedaan. Hoofdcommissaris Gennadi Kemalovich Ladaria in zijn kantoor in Sukhum, de hoofdstad van Abchazië. e, door God gegeven land lang inziet van deze vorm van onaf- hankelijke journalistiek als dona- teur zijn steentje kan bijdragen. In het midden van het boek zit dan ook een registratiekaart verstopt, waar- op in chocoladeletters staat: ‘Give Us YourMoney.’ Dit is, samen met het spijkerbroe- kenincident, exemplarisch voor de branie van Arnold van Bruggen en Rob Hornstra. Geen opschepbranie, eerder een onverzettelijke en onver- stoorbare soort, zoals Kuifje die heeft. Iemand moet de klus klaren, en dat zijn zij. Dat ze die klus zelf be- dachten en dat niemand erop zat te wachten, bedenk je als lezer en kij- ker niet eens meer wanneer je door het nieuwste boek bladert. Natuur- lijk moest Abchazië in beeld worden gebracht en in woorden gevat. Idi- oot dat we daar zelf niet op waren gekomen. In teksten die lezen als gedetail- leerde parabels en foto’s die parallel- le verhalen vertellen, roepen Van Bruggen en Hornstra een beeld op van Abchazië dat volgens henzelf ‘geen encyclopedische geschiedenis’ is. Evenmin geven zij een ‘analyse’ van de bloederige burgeroorlog tus- sen de Abchaziërs en de Georgiërs aan het begin van de jaren negentig. In plaats daarvan is Empty Land, Pro- mised Land, Forbidden Land ‘een ode aan de Kaukasus en zijn trotse inwo- ners’. Ode. Trots. Het zijn woorden waar de fotografie van Rob Hornstra goed bij past. Zijn klassieke beelden to- nen wel de armoede en het verval van de stedelijke omgeving, maar nooit wanhoop of boosheid bij de bewoners. Integendeel. Zelfbewust blikken de Abchaziërs zijn camera in. Abchazië is voor de meesten nog steeds het gedroomde, door God toegewezen land. Zouden ze beseffen dat hun por- tretten zich nu bevinden in de huis- kamers van regenachtig Nederland, waar alles goed is maar waar toch ie- dereen voortdurend klaagt? Voor dat Nederland is het in elk geval goed dat dit boek er is. Het verlicht een gebied waarvan je nooit had be- dacht dat het zo interessant zou zijn. Merel Bem Rob Hornstra en Arnold van Bruggen: The Sochi Project: Empty land, Pro- mised land, Forbidden land. € 49 via www.thesochiproject.org Timoer Jikirba, directeur van Dranda, de enige gevangenis van Abchazië. Sergey Dzhonua, gouverneur van de Kodori Vallei, een streek die Abchazië in 2008 op Georgië veroverde.

description

Recensie in de Volkskrant van Empty land, Promised land, Forbidden land.

Transcript of Recensie Volkskrant ELPLFL

Page 1: Recensie Volkskrant ELPLFL

Abchazië, het gedroomde

Het gebeurde een paar jaar ge-leden dat president Bagapshvan Abchazië kennismaakte

met twee Nederlanders. U heeft nognooit van hem gehoord? Dat kan. Ba-gapsh is de baas van een land (vol-gens sommigen een staat) dat wordtbegrensd door de Zwarte Zee en hetKaukasusgebergte en waar iedereenen niemand – de Russen, de Geor-giërs, de Abchaziërs zelf – iets over tezeggen lijkt te hebben. Bagapshwordt in de rest van de wereld nieterkend als president.

Niettemin. Stel dat zo’n niet-er-kende, feitelijk onbelangrijke manjou wil ontvangen op zijn kantoor,dan trek je iets behoorlijks aan. Eenpresident blijft een president. En ja,dat was ook de bedoeling geweestvan Rob Hornstra en Arnold vanBruggen, fotograaf en journalist.

Ze waren alleen maar naar het De-partement van Staat in de hoofdstadSoechoemi gekomen om heel mis-schien een afspraak met de presi-dent te kunnen maken. Dat zij deman meteen mochten spreken, had-

den ze niet verwacht. Vandaar datArnold van Bruggen en Rob Horn-stra vijftien minuten later hunstaatsbezoek afleggen in spijker-broek

Dit staat beschreven in hun boekEmpty Land, Promised Land, ForbiddenLand. Het maakt deel uit van The So-chi Project, een documentairewerkdat bestaat uit fotografie, film en re-portage over het gebied rond Sochi,een stad aan de Zwarte Zee in Rus-land, waar in 2014 de OlympischeWinterspelen zullen worden gehou-den. The Sochi Project is een school-voorbeeld van slow journalism, eenlangzame vorm van journalistiekwaarin onderwerpen gedurendemaanden of jaren worden uitge-diept.

Het is tevens het ultieme jongens-boek. Tot aan 2014 bezoeken Horn-stra en Van Bruggen het gebied jaar-lijks minimaal twee keer eenmaand. Tenminste, als alles financi-eel goed verloopt. The Sochi Projectmaakt gebruik van crowdfunding,wat inhoudt dat iedereen die het be-

Foto’s Rob Hornstra

Tatyana Petrovna, hoofd patholoog in het Sukhum Primaten Centrum, het oudste laboratorium ter wereld waar onderzoek naar primaten wordt gedaan.

Hoofdcommissaris Gennadi Kemalovich Ladaria in zijn kantoor in Sukhum, de hoofdstad van Abchazië.

e, doorGodgegeven landlang inziet van deze vorm van onaf-hankelijke journalistiek als dona-teur zijn steentje kan bijdragen. Inhetmidden van het boek zit dan ookeen registratiekaart verstopt, waar-op in chocoladeletters staat: ‘Give UsYour Money.’Dit is, samenmet het spijkerbroe-

kenincident, exemplarisch voor debranie van Arnold van Bruggen enRob Hornstra. Geen opschepbranie,eerder een onverzettelijke en onver-stoorbare soort, zoals Kuifje dieheeft. Iemandmoet de klus klaren,en dat zijn zij. Dat ze die klus zelf be-dachten en dat niemand erop zat tewachten, bedenk je als lezer en kij-ker niet eensmeer wanneer je doorhet nieuwste boek bladert. Natuur-lijkmoest Abchazië in beeld wordengebracht en in woorden gevat. Idi-oot dat we daar zelf niet op warengekomen.In teksten die lezen als gedetail-

leerde parabels en foto’s die parallel-le verhalen vertellen, roepen VanBruggen en Hornstra een beeld opvan Abchazië dat volgens henzelf‘geen encyclopedische geschiedenis’is. Evenmin geven zij een ‘analyse’van de bloederige burgeroorlog tus-sen de Abchaziërs en de Georgiërs

aan het begin van de jaren negentig.In plaats daarvan is Empty Land, Pro-mised Land, Forbidden Land ‘een odeaan de Kaukasus en zijn trotse inwo-ners’.Ode. Trots. Het zijn woordenwaar

de fotografie van Rob Hornstra goedbij past. Zijn klassieke beelden to-nen wel de armoede en het vervalvan de stedelijke omgeving, maarnooit wanhoop of boosheid bij debewoners. Integendeel. Zelfbewustblikken de Abchaziërs zijn camerain. Abchazië is voor demeesten nogsteeds het gedroomde, door Godtoegewezen land.Zouden ze beseffen dat hun por-

tretten zich nu bevinden in de huis-kamers van regenachtig Nederland,waar alles goed ismaar waar toch ie-dereen voortdurend klaagt? Voordat Nederland is het in elk gevalgoed dat dit boek er is. Het verlichteen gebied waarvan je nooit had be-dacht dat het zo interessant zouzijn.

Merel Bem

Rob Hornstra en Arnold van Bruggen:The Sochi Project: Empty land, Pro-mised land, Forbidden land.€ 49 via www.thesochiproject.org

Timoer Jikirba, directeur van Dranda, de enige gevangenis van Abchazië.

Sergey Dzhonua, gouverneur van de Kodori Vallei, een streek die Abchazië in 2008 op Georgië veroverde.