Real magazine 01
-
Upload
topsite-bv -
Category
Documents
-
view
248 -
download
12
description
Transcript of Real magazine 01
Makelaar 2.0werkt in de cloud
In gesprek:Marjan Minnesma &Friso de Zeeuw
Hoe onderscheid ik mij als makelaar?
Makelen in den vreemde:Zweden
Kunst verrijkt onroerend goedLezersactie!
pg. 087
#01
201
3
vastgoedzaken&meer
Carrera 1887
Carrera 1887
Lid worden is nu nog aantrekkelijker Wilt u als makelaar of taxateur dit jaar het maximale uit de markt halen? Neem dan het VastgoedPRO Startpakket en
geef uw ambities een vliegende start. Als u vóór 31 maart lid wordt van VastgoedPRO, krijgt u dit pakket t.w.v. € 995,-
er geheel gratis bij. Daarnaast biedt het lidmaatschap van VastgoedPRO, de Nederlandse beroepsvereniging voor
makelaars en taxateurs, u ook voor de toekomst de toegevoegde waarde die u zoekt.
Meer weten? Ga naar vastgoedpro.nl/startpakket of bel 0320 71 45 00.
Bevat gratis
producten &
diensten
voorwoord005
ColofonReal Magazine is een uitgave van Makelaarszaken.nl en verschijnt 4 keer per jaar.
Voor verdere informatie:Makelaarszaken.nlLijnbaan 17A3231 AE Brielle0181-355100Contact met redactie:[email protected]:[email protected]
UitgeverRoland Lund
BladmanagementRoland Lund, Judith Scholtes, Esther Edens
Account ManagerVincent van Popering
RedactieFrank Bijl, Carola Peters, Gerrit van Loon
Art DirectorJerry de Jong, Cynthia Sars
VormgevingB&M Design B.V.
FotografieMarcel Krijger, Frank Bijl Met dank aan:Frans Kofflard, Margreet van den Heuvel, Marjan Minnesma, Friso de Zeeuw,Raymond de Mooij, Ludo van der Eijken, Stiho, Erik Bessems en Dorine Erkens.
DrukBalMedia
Oplage6.000 exemplaren
DisclaimerNiets uit deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden over-genomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Copyright 2013Druk- en zetfouten voorbehouden.
Je moet stilzitten als je geschoren wordt. Een
bekend gezegde, waarin een passief en actief
aspect schuilt. Natuurlijk kunnen we naar
de politiek kijken en wachten tot de woning-
markt weer in beweging komt. Maar of de
nieuwe Minister van Wonen al in 2013 het tij
kan keren, is zeer de vraag. Laten we het dus
maar gewoon gebeuren? Zonder zelf iets te
ondernemen?
Oké, het verkrijgen van financiering voor
een woningaankoop is er niet makkelijker
op geworden, met als gevolg dat steeds meer
woningbezitters hun vraagprijzen laten zak-
ken. Biedt dat kansen? Je zou het haast gaan
denken, want de statistieken tonen aan dat
er voor elke te koopstaande woning een koper
op de markt is.
Maar toch begint een positieve kentering bij
uzelf. De vastgoedprofessional staat immers
midden in die veranderende markt, die tal
van onzekerheden voor hem kent. En hij
moet meer dan ooit zijn toegevoegde waarde
bewijzen. Hoe bereik ik die kopers? Hoe
houd ik mijn overhead en vaste kosten zo
laag mogelijk? Hoe kan ik mijn aanbod nog
aantrekkelijker en opvallender presenteren?
Een nieuwe server of een cloudoplossing voor
mijn kantoor? Vragen, waar u als vastgoed-
professional dagelijks mee te maken heeft.
Dat vraagt om oplossingen.
Real Magazine is er voor u. Het verschijnt
vier keer per jaar en wordt kosteloos aan alle
makelaars van Nederland en andere vast-
goedprofessionals toegestuurd. Het draagt
oplossingen aan en informeert u samen met
het online platform Makelaarszaken.nl over
producten en diensten die u kunt inzetten,
zodat u zich nog meer kunt focussen op
uw kernactiviteit: het makelen, het matchen
van vraag en aanbod. En wij bieden middels
Makelaarszaken.nl ook inkoopvoordeel voor
de individuele vastgoedprofessional.
Winnaars zitten niet stil, maar gaan op zoek
naar de kansen. Dat is onze stelling. Wij
zijn daarom het nieuwe jaar goed begonnen
en hopen dat dit eerste nummer van Real
Magazine u inspireert. Het is de hoogste tijd
om in actie te komen.
Roland LundUitgever Real Magazine
Verliezers zien de problemen, winnaars de kansen
We helpen u persoonlijk
op weg
G O E D V O O R E L K A A RRegio Voorne-Putten Krammer 8 | 3232 HE Brielle | 0181 47 00 70www.promobility.nl | facebook.com/ProMobility | @promobility | facebook.com/ProMobility | @promobility
Als lezer van Real Magazine heeft u iets met stenen en bent u dol op constructies, al dan niet fiscaal. Natuurlijk
heeft u daarbij een oog voor de slimste route en schakelt u snel. En daar vinden we elkaar. Daar kunnen we u
persoonlijk bij helpen. Want als u least bij ProMobility schakelt u net even sneller, komen uw doelen sneller
dichterbij. Van bus tot limousine, in zwart, wit of modern groen. Natuurlijk fiscaal en balanstechnisch helemaal
op orde. Is dat goed voor elkaar of niet?
1005_1227_adv._real_mag_230x300.indd 1 08-01-13 08:38
063
046
038
054in dezeuitgave
007
We helpen u persoonlijk
op weg
G O E D V O O R E L K A A RRegio Voorne-Putten Krammer 8 | 3232 HE Brielle | 0181 47 00 70www.promobility.nl | facebook.com/ProMobility | @promobility | facebook.com/ProMobility | @promobility
Als lezer van Real Magazine heeft u iets met stenen en bent u dol op constructies, al dan niet fiscaal. Natuurlijk
heeft u daarbij een oog voor de slimste route en schakelt u snel. En daar vinden we elkaar. Daar kunnen we u
persoonlijk bij helpen. Want als u least bij ProMobility schakelt u net even sneller, komen uw doelen sneller
dichterbij. Van bus tot limousine, in zwart, wit of modern groen. Natuurlijk fiscaal en balanstechnisch helemaal
op orde. Is dat goed voor elkaar of niet?
1005_1227_adv._real_mag_230x300.indd 1 08-01-13 08:38
CoverstoryIn gesprek met:
Marjan Minnesma en Friso de Zeeuw 063
Mobiliteit De markt van zakelijke auto’s 010Waarom elektrisch rijden? 014
De missieDe makelaar is zijn missie kwijt 018
Over de GrensVastgoedzaken in Dubai 046Degelijkheid Nederlandse makelaar
werkt in de VS 134
In fashion Maat Werk 038
Tips & trendsBlijf up-to-date met de hipste gadgets
en laatste trends 031
Wet & RechtDe kracht van een klacht 022Subsidies voor energiemaatregelen 053Huurders en eigenaars in een complex 078Succesverhaal woningverbetering
in Schiedam 108
Pand & Presentatie Digitale presentatie van objecten 026De juiste click 104Vastgoed communicatie anno 2013 113
Interne zakenCoffee@Work 050Van zolderkamertje tot grootste
onafhankelijke leverancier 146
Makelen in den vreemdeMakelen in Zweden 055
DesignOerdegelijk, onafhankelijk en puur Hollands 071
080
094
121088
009
lezersactiepg. 087
Uit de kunstKunst verrijkt onroerend goed 080Lezersactie Clemens Briels 087
Toen & Nu“Vroeger was niet alles beter”:
Ludo van der Eijken 088Toentertijd 139
MateriaalkennisDe ontwikkeling van duurzaamheid
in de bouw 094
Op reisWelcome to the city that never sleeps 090
Een bijzonder pandArt gallery opent deuren
voor de makelaar 128
Het nieuwe werkenCrisis op de woningmarkt 118
AutomatiseringDe makelaar 2.0 werkt in de cloud 121
GeldzakenHet financieringsprobleem 126
Groen doenEnergielabel, de makelaar en de notaris 110Cradle to Cradle 143Energiebesparing;
wie neemt het voortouw? 148
Bij de les blijvenHoe onderscheid ik mij als makelaar? 132
De starterKlaar voor de starter? 140
140
mobiliteit010
“ Elke leaseauto die wij leveren, betekent weer een investering in een klant”
ProMobility is een lokale leasemaatschappij die op maat gesneden leaseoplossingen biedt aan bedrijven in het MKB. Persoonlijke aandacht staat voorop, de focus ligt op maatwerk, met een maximum aan flexibiliteit. Of het nu gaat om een enkele auto of een compleet wagenpark. Maar wat houdt dat maatwerk in? “Wij denken anders. Iedere leaseauto die wij leveren zien wij als een investe-ring van ons in het bedrijf van onze klant. Wij zorgen goed voor onze investering, dus doen wij er alles aan om auto, berijder en opdrachtgever blij te maken.”
011
De automotive markt is ingrijpend aan het veran-
deren. De focus in de markt verschuift steeds meer
van alleen autolease naar complete mobiliteits-
vraagstukken van werkgevers en berijders (mede-
werkers met een leaseauto), zoals combinaties van
huurauto’s, ov-vergoedingen of fietsen.
Tegelijkertijd is de leasemarkt ook voortdurend in
beweging door stijgende vervoerskosten, bijtellings-
tarieven, schoon rijden, nieuwe autotechnieken en
de recessie in het algemeen.
Kenmerken autoleasemarkt Er zijn meer dan 800 autolease maatschappijen
actief in Nederland die diensten aanbieden varie-
rend van financial lease en operational lease tot
wagenparkbeheer. Leasemaatschappijen proberen
zich te onderscheiden door innovatieve leasecon-
cepten aan te bieden, door lage prijzen te hanteren
of door de service voor de klanten uit te breiden of
te optimaliseren. Sterk in opkomst zijn de schonere
en zuinige auto’s die voor zowel de zakelijke lea-
serijder als de onderneming erg aantrekkelijk zijn.
ProMobility is een jonge leasemaatschappij, opge-
richt in 2006 door Marc Noyons en Dick Dekker,
gevestigd in Brielle en Wormerveer. Marc Noyons is
sinds 1998 zelfstandig ondernemer en is sinds die
tijd altijd met auto’s in de weer geweest. Eerst als
internationaal expediteur van auto’s vanuit Japan
naar Engeland, daarna als exporteur van auto’s van
Nederland naar Engeland.
Transparantie, eerlijkheid en openheid zijn de kern-
woorden die bij Marc passen. Marc voert samen
met Dick Dekker de directie. Dick heeft diver-
se functies bekleed, onder meer als directeur bij
Automobielbedrijf Pouw Zaanstad en Nijs den
Ouden in Hoofddorp.
Optimale serviceHet bedrijf biedt zakelijke rijders in het MKB per-
soonlijke service, kwaliteit en onalledaagse mobi-
liteitsoplossingen. Bij voorkeur werkt ProMobility
met full-service contracten, inmiddels zo’n 700. “Ja,
wij willen optimale service bieden, die verder gaat
dan andere leasemaatschappijen bieden. Dat zit
vaak in kleine zaken, zoals adequate hulp onder-
weg. Ik rij zo naar een klant die langs de weg is
komen te staan, mocht dat nodig zijn, ongeacht de
contractuele afspraken”, zegt Noyons.
“Wij zijn misschien niet de goedkoopste, maar wel
de eerlijkste. Ik noem een voorbeeld. Door de crisis
worden wij vaak met prijsvergelijkingen gecon-
fronteerd. Heel gezond, maar de aanvrager weet
niet dat andere aanbieders in de kleine lettertjes
hebben staan dat er tussentijds en na afloop van
een leasecontract een nacalculatie wordt gemaakt.
Ze geven dus een laag aantrekkelijk leasetarief af,
maar een vier jaar oude auto die dagelijks wordt
gebruikt heeft nou eenmaal wat gebruiksschade en
het herstel wordt volledig in rekening gebracht. Wij
gaan daar anders mee om en houden er al rekening
mee in ons tarief. En die calculatie krijgt de klant
vooraf, open en eerlijk”, stelt Noyons.
Anders werken“ProMobility is een leasebedrijf waarmee je praat.
Korte lijnen, flexibel. Wil je bijvoorbeeld tijdens de
Cursussen Hercertificering VastgoedCert. 2013 Voor de Kamers Wonen; Bedrijfsmatig Vastgoed; Landelijk Vastgoed, WOZ en de nieuwe Kamer Marktanalyse/ Modelmatige Waardebepaling In landelijk gespreide cursusplaatsen (dus dicht bij u in de buurt) In nauwe samenwerking met KPE. Het beste van twee gerenommeerde opleidingsinstituten
PE- Trainingen (NVM-PE punten) Vakgerichte, kwalitatief goede trainingen, vaak met NVM PE-punten. We noemen er enkele: Creatief omgaan met leegstand; Social media voor de woningmarkt; Marketing en communicatie voor de woningmarkt; Commercieel communiceren op de vastgoedmarkt; Vraaggestuurd ontwikkelen en bouwen.
Juist nú is het belangrijk om je als makelaar te onderscheiden door vakkennis, innovatief denken en handelen, enthousiasme en het bieden van meerwaarde aan klanten.
Meer weten? Morel Makelaars Instituut B.V.Einsteinweg 23, 6662 PW ElstTelefoon 0481 [email protected] www.morel.nl
makelaardij & vastgoed financiële dienstverlening interactieve examentraining
Met de Opleidingen en Trainingen van Morel Makelaars Instituut
maakt u het verschil.
www.morel.nl
vakantie een andere ruimere auto, dan kun je
die wens bij ons neerleggen en gaan wij daar
voor zorgen. Dat is maatwerk.”
Noyons wordt enthousiast als hij klanten zo
blij kan maken. “We werken met een klein
team en weten precies wat er bij iedere
klant speelt. Dat is op zich niet zo moeilijk,
want de gemiddelde klant heeft 2 auto’s van
ons rijden, maar welke leasemaatschappij is
zo betrokken? Wij geven betekenis aan het
begrip partnership. Feitelijk zijn wij de mobi-
liteitsafdeling van onze klanten.”
TrendsMobiliteit is op het personeel na, de grootste
kostenpost van een bedrijf. In deze tijd wordt
er dus extra gelet op die kosten. Dat merkt
ook Noyons. “De dikke diesel is helemaal uit.
En ook de medewerker kiest een goedkopere
auto. Niet zo vreemd, want als hij een auto
kiest die € 10.000 goedkoper is en ook nog
een lagere bijtelling kent, geeft ie zichzelf
een netto hoger inkomen van zo’n € 200,- per
maand.”
Om die zelfde reden staat ook elektrisch rij-
den volop in de belangstelling. “Klopt”, beves-
tigt Noyons. “Maar het probleem is dat het
lastig is om hier een goed onderbouwd lease-
tarief op af te geven. Wat is een Opel Ampera
met een puur electrische actieradius van 70
kilometer over vier jaar nog waard, als er
tegen die tijd volledig elektrische auto’s zijn
die een actieradius hebben van misschien wel
500 kilometer? Niemand die dat kan zeggen.”
Toch heeft ProMobility er al meerdere rond-
rijden. “We gaan om de tafel zitten en maken
een open calculatie. Zo eerlijk mogelijk. Wij
zijn er toe in staat en dat werkt.”
Import leaseEen oplossing voor veel klanten is het lea-
sen van een geimporteerde auto. ProMobility
biedt dit ook aan, Niet zo vreemd, want
Marc Noyons deed voorheen niet anders dan
auto’s im- en exporteren, vooral naar Groot-
Brittannië. Dat was erg interessant toen de
engelse pond nog duur was. Nu kan het erg
interessant zijn voor de klant, die een goede
gebruikte auto zoekt, waar de kop van af is.
Marc Noyons: “De import van jonggebruikte
auto’s, voornamelijk vanuit Duitsland, maakt
een groot deel uit van onze activiteiten. De
klant geeft zijn wensen op, wij doen de rest
via ons eigen uitgebreide netwerk van con-
tacten door heel Europa. Met name exclu-
sieve auto’s met uitgebreide opties zoals Audi,
BMW, Mercedes Benz, Porsche, Volvo en de
duurdere modellen van Volkswagen doen het
goed. Dat scheelt aanzienlijk in kosten en wij
maken het écht op maat.’’ n
Importlease werktProMobility biedt haar klanten aan om auto’s te importeren en te leasen. Een formule die werkt.
Ter vergelijk: een nieuwe Ford Galaxy 2.0 scti, volledig uitgerust, kost bij de dealer in Nederland € 50.575. Operational lease over 48 maanden, ex btw, komt op € 1.172,78 per maand.
Dezelfde auto (eind 2011), nog rijker uitgerust, maar geimporteerd, met een waarde van € 58.409,- komt met een operational leasecontract van ProMobility uit op € 1.028,98. Een besparing van € 143,80 per maand, ofwel € 6.902,40 ex. BTW.
De markt van zakelijke auto’sHet rijdende wagenpark van de leasemaatschappijen aangesloten bij de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) is in de eerste helft van 2012 gegroeid met 1,68 procent ten opzichte van eind 2011 en telt nu in totaal 634.398 auto’s.
De VNA-leden waren eind juni 2012 samen goed voor een wagenpark van 509.259 personenauto’s en 125.139 bestelauto’s. Het aantal personen-wagens groeide met 10.432 exemplaren, dat is een plus van 2,09 procent. Het aantal bestelauto’s bleef over de afgelopen zes maanden nagenoeg stabiel: plus 55 exemplaren betekent een groei van 0,04 procent. VNA-leden zijn goed voor meer dan 90 procent van de Nederlandse autoleasevloot.
013
Waarom elektrischrijden?
mobiliteit014
015
Elektrisch (auto)rijden kan rekenen op een stijgende belangstelling nu de onverminderd hoge brand-stofprijzen, wegenbelasting en bijtelling autorijden erg duur maken. Het is milieuvriendelijk, opladen is goedkoop en je betaalt geen wegenbelasting. Maar elektrisch rijden heeft ook negative kanten. De belangrijkste voor-en nadelen van elektrisch rijden.
Voordelen van elektrisch rijden Energie Er zijn ongeveer 900 miljoen voertuigen op de wereld. Binnen tien jaar zullen het er meer dan een miljard zijn. Vrijwel al die voertuigen rijden op fossiele brandstoffen zoals benzine, diesel of gas. Maar de voorraad fos-siele brandstof raakt snel uitgeput. Voor het vervoer van de toekomst moeten dus alternatieve, duurzame energiebronnen worden ontwikkeld. Zonnepanelen of windmolens kunnen elektriciteit opwekken, waar elek-trische voertuigen op kunnen rijden. In de toekomst zullen zonnepanelen ook worden verwerkt in de lak van auto’s, waardoor ze direct oplaadbaar zijn.
Klimaat en milieu Elektrisch rijden kan een bijdrage leveren aan het verminderen van de CO2 uitstoot. Ook voor andere milieuproblemen zijn elektrische auto’s een uitkomst. Elektrische auto’s produceren geen stikstofoxiden en geen fijnstof en dat is met name in binnensteden en
op drukke trajecten een groot voordeel. Bovendien veroorzaken elektrische auto’s minder geluidshinder. Voor de makelaar die veel korte ritten maakt kan dat een argument zijn om over te stappen.
Financieel De overheid stimuleert duurzame mobiliteit. Daarom zijn elektrische auto’s vrijgesteld van BPM en tot 2015 ook van wegenbelasting. Bovendien geldt tot en met 2014 een vrijstelling van de fiscale bijtelling voor het privégebruik van een elektrische ‘auto van de zaak’. En anders dan benzine en diesel betaal je op elektrische stroom geen accijns en kun je dus lekker voordelig ‘tanken’ uit het stopcontact.Een volle accu voor een paar euro, dat is lekker voor-delig tanken. Vergeleken met benzine of diesel ben je met een elektrische auto zo’n 40 tot 50% voordeliger uit, wat de kosten van de ‘brandstof’ betreft. Maar helaas, daar houdt het prijsvoordeel van elektrisch rijden wel mee op. Want de energiekosten zijn maar een klein onderdeel (10 tot 12%) van het totale elek-trische kostenplaatje.
Nadelen van elektrisch rijden Hoge kosten Elektrische auto’s zijn aanzienlijk duurder dan verge-lijkbare ‘normale’ auto’s. Ondanks de stimulerings-maatregelen van de overheid. De batterij is verreweg
het duurste onderdeel van een elektrische auto. En helaas is het niet altijd duidelijk hoe lang de levensduur van zo’n batterij is en wat het precies gaat kosten als hij vervangen moet worden.Een elektromotor is minder kostbaar om te produceren dan een verbrandingsmotor. Bovendien hebben elektrische auto’s geen dure versnellingsbak nodig, want de elektro-motor heeft ook bij lage toerentallen al heel veel trekkracht.
Desondanks zijn elektrische auto’s uiteindelijk toch flink duurder dan conventionele auto’s. Dat komt door de batterij. Zo’n high-tech accupakket is verreweg het duurste onderdeel van een elektrische auto. Voorlopig althans, want de verwachting is wel dat batterijen de komende tien jaar nog flink (meer dan de helft) in prijs zullen dalen.
Operationele kosten nog onduidelijkOm de kosten (per maand of per kilometer) van een auto te berekenen moet je niet alleen de aanschafprijs weten, maar ook wat die auto na een aantal jaren weer oplevert bij verkoop. Deze zogeheten restwaarde is voor elektrische auto’s echter lastig te bepalen. Ook dat ligt aan de batterij. Daarvan is het wel zeker dat de laadcapaciteit na een aantal jaren zover
achteruit zal zijn gegaan dat hij niet meer geschikt is voor gebruik in een elektrische auto. Maar het is niet duidelijk hoeveel geld zo’n bat-terij dan eventueel nog waard is. En het is ook niet duidelijk wat een eventuele vervangende batterij tegen die tijd kost.
Ook andere kostenposten, zoals reparatie en onderhoud zijn nog niet geheel duidelijk, sim-pelweg omdat ervaringsgegevens ontbreken. De onderhoudskosten van de elektromotor zul-len trouwens wel meevallen. Zo’n motor is veel simpeler dan een verbrandingsmotor, heeft veel minder bewegende delen en daardoor minder onderhoud nodig. En omdat de elek-tromotor ook meehelpt bij het afremmen zullen de remmen minder slijten en dus ook minder onderhoud nodig hebben.
Praktische problemen Met een elektrische auto kom je niet verder dan zo’n 75 tot 150 km. Dan moet hij weer wor-den opgeladen bij een oplaadpunt. Daar zijn er voorlopig nog niet zo veel van. Bovendien duurt het opladen de nodige uren. Je moet je reis dus heel goed plannen. Het is het meest praktisch als je je elektrische auto ‘s nachts thuis kunt opladen. In stedelijke gebieden kan dat vaak (nog) niet. Omdat volledig elektrisch rijden veel praktische nadelen heeft komen er
ook auto’s die zowel een elektromotor als een verbrandingsmotor hebben.(Bron: ANWB)
Privé of zakelijk?De Nederlandse overheid wil het gebruik van elektrische auto’s stimuleren en doet dat met een aantal fiscale voordelen. Op de aanschaf van een elektrische auto betaal je (in elk geval tot 2018) geen BPM, anders zou zo’n auto helemáál onbetaal-baar zijn. Ook wegenbelasting (MRB) hoef je niet te betalen. Desondanks blijft de aanschaf van een elektrische auto voor een particulier vooralsnog een dure grap. En door de onduidelijkheden over de kosten weet je bovendien niet precies hóe duur. Voor de zakelijke rijder ligt de situatie gun-stiger. Ondernemers kunnen de aanschaf van een elektrische auto als ‘milieuvriende-lijke investering’ gedeeltelijk (36%) aftrekken van de nettowinst. Daarnaast is tot 2014 het privé gebruik van een elektrische zaken-auto vrijgesteld van fiscale bijtelling. En die bedraagt voor andere auto’s minimaal 14% van de catalogusprijs. Bovendien heb je, als je een elektrische auto least, wél duidelijkheid over de kosten. Namelijk: het tarief dat je afspreekt met de leasemaat-schappij. n
Welke elektrische auto?Steeds meer automerken zijn bezig met de productie van elektrische auto’s. Vaak nog in kleine aantallen en met een experimenteel doel. Er zijn nog niet zoveel elektrische auto’s daadwerkelijk te koop, maar dat aantal neemt de komende jaren snel toe. Hieronder een overzicht van het meest populaire elektrische aanbod, dat nu beschikbaar is.
Specificaties Prijs Bereik Top- Acceleratie Verbrandingsmotor Koppel Zitplaatsen (vanaf) elektrisch snelheid 0-100 km (trekkracht Nm) Audi R9 e-tron - 250 km 200 km/u 4,8 sec. nee 820 2 Chevrolet Volt € 43.695 60 km 161 km/u 9,0 sec. 1,4 liter benzine 370 4Citroën C-Zero € 29.390 150 km 130 km/u 15,9 sec. nee 180 4Fisker Karma € 106.505 80 km 200 km/u 5,9 sec. 2,0 liter benzine 1300 4Ford Focus Electric € 39.995 160 km 135 km/u - nee 245 5Nissan Leaf € 34.990 175 km 145 km/u 11,9 sec. nee 280 5Mitsubishi iMiev € 29.494 150 km 130 km/u 15,9 sec. nee 180 4Mitsubishi Outlander PHEV € 43.490 60 km 170 km/u 12,4 sec. 2,0 liter benzine - 7Opel Ampera € 48.295 60 km 161 km/u 9,0 sec. 1,4 liter benzine 370 4Peugeot iOn € 29.494 150 km 130 km/u 15,9 sec. nee 180 4Renault Fluence € 26.490 185 km 135 km/u 13,0 sec. nee 226 5Tesla Roadster € 85.000 390 km 212 km/u 3,9 sec. nee 370 2Toyota Prius Plug-in Hybride € 39.645 25 km 180 km/u 11,4 sec. 1,8 liter benzine - 4Volvo V60 Plug-in Hybride € 64.695 50 km - 6,9 sec. 2,4 liter diesel - 4VW E-up - 130 km 135 km/u 11,3 sec. nee 210 4
016
017
Je kunt het ook nooit goed doen. Het gaat je
voor de wind en je hebt altijd gedroomd van
een Porsche. Nu ben je in staat een 911 cabrio
te kopen, maar de accountant vindt dat je er
niet mee voor kunt komen rijden. Zeker in
deze barre economische tijden niet. Wat nu,
waar kun je wel mee voor komen rijden?
De ene zegt een scooter, de ander een fiets.
Weer een ander meent een elektrische auto
en het reclamebureau meent een bestickerde
Smart. Maar een Porsche? Daar is de goe-
gemeente het wel over eens. Zelfs wanneer
de economische waarde van een gebruikte
Porsche overeen zou komen met die van een
nieuwe BMW 5 serie, lijkt het not done in het
Calvinistische Nederland.
In andere landen denkt men er heel anders
over. Succes moet je uitstralen en voor ieder
niveau is een auto beschikbaar. Zo rijdt de
directeur in een 7 of 5 serie, het middelma-
nagement in een 5 serie, de succesvolle klant-
behandelaar in een 3 serie en de assistente
in een 1 serie. Maar dan wel allemaal aange-
klede en compleet uitgeruste automobielen
en geen basisversie.
Ook in ons land heerst wel –onderhuids- een
dergelijke gedachtengang: een makelaar die
heel bescheiden in een oud wagentje komt
aanrijden, kan nou eenmaal niet succesvol
zijn. Hoe tegenstrijdig kan een mens den-
ken, nietwaar? Want een herkenbare oldtimer
waar hij mee voor komt rijden om de verkoop
te bespreken, roept ook weer vragen op bij
de buren.
En dan hebben we het nog niet gehad over de
bijtelling. Welke afweging ga je maken met
25% bijtelling op een auto van 100.000 euro?
De leasemaatschappijen merken de tendens
dat medewerkers zichzelf een ‘hoger netto
inkomen’ gunnen, door over te stappen op
een goedkopere auto. Een auto die 10.000
euro goedkoper is en milieuvriendelijker is,
scheelt jaarlijks 4500 euro bruto bijtelling. In
een tijd van lagere bonussen en geen opslag
is dat snel verdiend.
Blijft dus nog steeds de vraag open of dit goed
is voor het image van de makelaar. De elek-
trische auto lijkt de oplossing te bieden voor
alle dilemma’s, zowel bij werkgever als werk-
nemer. Neem de Opel Ampera. De Ampera
- Auto van het Jaar 2012 - is niet zomaar een
auto, het betreft dé eerste elektrische auto die
je verder brengt. De Opel Ampera rijdt, zonder
de accu tussentijds op te laden, zo’n 40 tot 80
kilometer naar gelang de omstandigheden en
rijgedrag. Maar ook bij grotere afstanden blijft
de Opel Ampera gewoon elektrisch verder rij-
den. De elektromotor wordt namelijk tijdens
het rijden gevoed, waardoor de actieradius
wordt vergroot naar ruim 500 kilometer. De
Ampera voldoet ruimschoots aan de norm
voor vrijstelling van BPM en wegenbelasting.
Daarnaast profiteren zakelijke rijders van 0%
bijtelling.
Maar er komt snel meer keuze. Zo komt
medio 2013 de Mitsubishi Outlander op de
markt. Ook een auto waarmee je minimaal
500 km kunt rijden maar dan echt volwaar-
dig. Met deze (terrein)auto kun je zelfs ook
een aanhangwagen trekken.
Voor de korte ritjes van de makelaar dus
ideaal. Naast de rationele waarden zijn de
nieuwe generatie electrische auto’s ook nog
eens mooi vormgegeven, auto’s dus waarin
je gezien mag worden. Maatschappelijk ver-
antwoord, luxe en doordacht. Altijd goed dus.
Frank Bijl
De makelaar valt op in zijn auto
demissie018
‘‘ De makelaar is zijn missie kwijt’’
019
Dorine Erkens - Marketing Professional“Ik heb geen speciaal talent, ik ben slechts nieuwsgierig”Albert Einstein
Een makelaar handelt in opdracht van een koper of verkoper. Hij brengt de twee partijen tot elkaar en sluit hun onderlinge overeenkomsten. Het beroep van makelaar is al eeuwenoud.
Website bezoekers
Amsterdam €469.000,- k.k.Amsterdam €550.000,- k.k. Amsterdam €320.000,- k.k.
Brochure
www.parariusoffice.nl
Makelaarssoftware hoeft niet moeilijk te zijn!
Nooit meer zandlopers in beeld! Pararius Office is sneller, innovatiever en vooral gebruiksvriendelijker dan elk bestaand makelaars CRM-pakket op de markt.
Bent u ook geïnteresseerd in de mogelijkheden van Pararius Office? Wij komen graag langs voor een demonstratie bij u op kantoor. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 020-4712111.
Bij ons geen ingewikkelde ondoorzichtige betaalconstructies voor allerlei modules. Wij hanteren een vaste transparante prijs. Pararius Office is bovendien maandelijks opzegbaar.
De essentie van het beroep makelaar; het bij elkaar brengen
van koper en verkoper. Dat de manier waarop de makelaar
dit kan doen vanaf het ontstaan van het beroep in 1284 tot
nu is veranderd, daar zijn we het over eens. Laten we de
essentie in het oog houden. Koper en verkoper bij elkaar
brengen.
We laten het eeuwenoude makelen voor wat het is en kij-
ken naar de recente ontwikkelingen. Wilde je in de jaren
negentig je huis verkopen dan ging je naar de makelaar.
Een makelaar stond bekend in zijn omgeving als vakkundig
en betrouwbaar. Binnen enkele weken, soms binnen enkele
dagen na het plaatsen van het bord in de tuin dienden de
eerste kopers zich aan. Soms gonsde het al in de wijk dat een
bepaald huis te koop zou komen en stonden de kopers in de
rij. De makelaar bracht koper en verkoper bij elkaar.
En nu? De makelaar brengt nog steeds koper en verkoper bij
elkaar, het enige verschil is dat de kopers niet meer fysiek in
de rij staan voor het makelaarskantoor of de woning.
Betekent dit dat er geen kopers meer zijn? Jaarlijks vinden er
nog steeds duizenden transacties plaats, dus er zijn wel
kopers.
De taak van de makelaar is om actief op zoek te gaan naar een
passende koper voor de woning. Hoe vult de makelaar deze
anno 2013 in?
Vroeger had de makelaar een kaartenbak met mogelijke
kopers voor je huis. Later was het plaatsen van een enkele
advertentie soms al voldoende om een woning te verkopen.
Met de komst van het internet zijn er vele communicatiemo-
gelijkheden bij gekomen. De website van de makelaar, huizen-
sites als Funda, Jaap, ZoekAlleHuizen om maar wat
voorbeelden te noemen. Allemaal kanalen waar je een
‘advertentie’ van de woning kunt plaatsen. Vanuit marke-
tingoogpunt bekeken een ‘pushmodel’: ik heb iets te koop,
wil je het kopen?
Had de makelaar vroeger de luxe dat hij door marktwerking
kon opereren via het zogenaamde pullmodel; de kopers
stonden in de rij. Heden ten dage is dit model omgevormd
tot een pushmodel.
Hoe moet de makelaar de omslag maken van een pushmodel
naar een bewust pullmodel om kopers te trekken voor zijn
waar?
In iedere editie van Real Magazine verschijnt er een artikel
in de serie ‘De makelaar hervindt zijn missie’. Ik ga op zoek
naar deze hernieuwde missie door in gesprek te gaan met
mensen binnen en buiten de vastgoedsector. Heeft u een uit-
gesproken mening over de missie van de makelaar en wilt u
helpen in deze zoektocht? Neem dan contact met mij op via
[email protected] of 0181 – 355 100. n
“De taak van de makelaar is om actief op zoek te gaan naar een
passende koper voor de woning. Hoe vult de makelaar deze anno 2013 in?”
021
wet &recht022
De krachtvan de klacht
Vereniging Eigen Huis en VvE Belang gaan de strijd aan met de ‘foute’ VvE Beheerder
Daarom hebben beide belangenorganisaties het initiatief geno-
men om een klachtenlijn te openen waar verenigingen van eige-
naren en appartementseigenaren klachten kunnen melden over
hun VvE-beheerder. De klachtenlijn is een direct gevolg van een
motie die eind vorig jaar door de Tweede Kamer is aangenomen.
Daarin werd gevraagd om tot een beter functioneren én een
beter beheer van verenigingen van eigenaren te komen, want er
blijkt nogal wat mis te zijn met een flink aantal VvE-beheerders.
Bureau Companen (dat in opdracht van het ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoek deed naar
het functioneren van VvE’s en hun beheerders) adviseerde om
‘naming and shaming’ toe te passen. Een ‘zwarte lijst’ dus.
OnderzoekVereniging Eigen Huis besloot dat advies op te volgen en stelde
het VvE Meldpunt in. Op de website kan de klager melden welke
beheerder geen goed werk levert. De vereniging legt een zwarte
lijst aan van beheerders die slecht werk leveren. VvE Belang
heeft een andere aanpak gekozen: de organisatie houdt naar
aanleiding van de klachten die binnenkomen, een registratie
aan, die te zijner tijd wordt gepubliceerd. Vóór het zo ver is,
probeert VvE Belang het conflict op te lossen. Alle beheerders
die worden genoemd door de klagers, worden gehoord over de
klacht.
Raymond Keulen, algemeen directeur van VvE Belang: “Wellicht
is dan al veel ‘kou uit de lucht’. In andere gevallen kan VvE
Belang samen met de betrokkenen een oplossing zoeken voor de
klacht. De houding van de beheerder is in hoge mate bepalend
voor de vraag of hij/zij op de zwarte lijst verschijnt. Natuurlijk
vraagt zo’n lijst om uiterste zorgvuldigheid: bij fouten is al snel
sprake van reputatieschade. Dat moet te allen tijde worden
voorkomen. Alle klachten zullen dan ook worden onderzocht.
De lijst is natuurlijk ook geen doel op zich. Op basis van de
jaarlijkse statistieken zal VvE Belang rapporteren aan de eigen
achterban, maar ook aan Vastgoed Management Nederland
(VGM-NL), de brancheorganisatie voor beheerders. En vanzelf-
sprekend houden we – zeker gezien de politieke belangstelling
voor het functioneren van VvE’s en beheerders – ook de politiek
en het ambtelijk apparaat op de hoogte!”
GeschillencommissieRené Brinkhuijsen is directeur van VvE Beheer in Rijswijk en
bestuurslid van Vastgoedmanagement Nederland (VGM NL). Hij
zegt: “Wij vinden het idee van een klachtenlijn c.q. meldpunt
een goed initiatief. Een eis is wel dat er zorgvuldig wordt omge-
gaan met de meldingen. Het is prima dat belangenorganisaties
de vinger aan de pols houden. Dat houdt ons ook bij de les, en
we willen graag een functie vervullen in de afhandeling van die
klachten, bijvoorbeeld door in de nabije toekomst de klagers te
kunnen verwijzen naar de Geschillencommissie. We verwachten
dat de Geschillencommissie VvE Beheer nog dit jaar tot stand
komt. De eerste geschillen kunnen naar verwachting begin 2013
worden aangebracht.”
“VvE-beheerders mogen geen informatie over een VvE aan
derden (zoals een klachtenlijn of meldpunt) verstrekken. Bij de
Geschillencommissie – en natuurlijk ook bij de rechter – komen
die gegevens wél op tafel. Er zijn nu circa 90 vastgoedbeheerders
aangesloten bij VGM NL (waarvan zo’n 40 VvE-beheerskantoren),
en dat betekent dat er heel wat beheerders zijn die – nog – niet
samenwerken met onze organisatie. Als ook geschillen met niet-
leden kunnen worden behandeld door de Geschillencommissie,
biedt dat VvE’s de zekerheid dat ze hun klacht altijd op een
laagdrempelige manier kunnen laten behandelen.”
‘Contacten’Sommige VvE-bestuurders hebben het idee dat de contacten
tussen hun beheerder en een aannemer wel erg innig zijn.
Brinkhuijsen kent die verhalen vanuit het verleden. “Ik kan
niet uitsluiten dat er dingen gebeuren die het daglicht niet
verdragen”, zegt hij. “Als een VvE opdracht geeft voor een onder-
houdsbeurt, weet ze niet in hoeverre de beheerder daar iets
aan verdient. Ook in dat geval is transparantie het motto: maak
goede afspraken over de manier waarop de beheerder hiermee
omgaat.”
“Als de beheerder het onderhoudstraject begeleidt, kan hij
daarvoor een bepaald bedrag (of percentage) in rekening bren-
gen. Daar is niets mis mee: hij investeert tenslotte tijd in die
klus. Maar daarover moeten wel goede contractuele afspraken
worden gemaakt. Wij pleiten ervoor dat VvE-bestuurders nauw
betrokken zijn bij het onderhoud en dat ze meekijken als het
onderhoud – en de controle daarop door de beheerder - wordt
uitgevoerd. Uiteindelijk blijft de Algemene Ledenvergadering
altijd opdrachtgever. En de eerste stap is natuurlijk altijd het
aanstellen van een goede beheerder. Op korte termijn wordt dat
dankzij onze gedragscode aanzienlijk eenvoudiger.” n
De krachtvan de klacht
Zowel bij Vereniging Eigen Huis als bij VvE Belang, belangenorganisatie
voor appartementseigenaren, komen nogal eens klachten binnen over VvE-
beheerders die hun werk niet naar behoren doen. Er wordt niet gereageerd
op onderhoudsproblemen, rekeningen worden verkeerd geïnd en er wordt geld
uitgegeven zonder toestemming van de VvE. En soms komt de VvE zelfs in grote financiële problemen als de
beheerder ‘vergeet’ voor de vereniging een aparte rekening
te openen. Beheerder failliet? De VvE is haar geld kwijt!
023
• Unieke marketingtool: extra aandacht door veilingpresentatie!• Doelgroep vergroting: door bieden vanafprijs!• Beslissing koper beïnvloeden: door sluitingstermijn veiling!• Veilig en transparant: door het notarieel toezicht!• Provisie makelaar: € 250,- excl. btw bij verkoop via veiling!• Veilingpublicatie Funda: betere vindbaarheid Funda, hoger in de zoekresultaten!• Facturatie: facturatie direct aan uw opdrachtgever mogelijk!• Voor de makelaar: onderscheidend vermogen en toch zelf de touwtjes in handen!
Wij realiseren hiermee een win-win situatie;Met een snellere verkoop voor u en uw opdrachtgeverén een provisie voor u!
Online veilen, een ideaal marketinginstrument!
0412 - 85 12 18 || www.vastgoed-auctions.nl
column025
Cliënt Van Berkel, handelaar in onroerend goed, had
een vijftal nieuwe panden in het centrum van Den Haag
gekocht van de heer Galjé. De huizen waren opgesplitst in
luxe appartementen, die maandelijks elk 1500 euro huur
opbrachten.
Drie maanden na de aanschaf moest Van Berkel constate-
ren dat huurder mevrouw Blauw haar huur niet betaalde.
Er was een huurachterstand van 4500 gulden ontstaan.
Aanmaningsbrieven van Van Berkel aan het adres van
mevrouw Blauw hadden niet het gewenste effect: de
huurschuld werd niet ingelost.
Van Berkel meldde zich met dit probleem op mijn kantoor
en verzocht mij juridische actie te ondernemen. Ik ver-
vaardigde een dagvaarding en verzocht de kantonrechter
om mevrouw Blauw tot ontruiming van haar woning te
veroordelen.
De kantonrechter bepaalde een mondelinge behande-
ling. Van Berkel en mevrouw Blauw werden opgeroepen
om te verschijnen in het paleis van justitie aan de Prins
Clauslaan. Samen met Van Berkel ging ik naar de zitting.
Even voordat de bode de zaak op de gang afriep, verscheen
mevrouw Blauw. Ik schatte haar een jaar of 45, verzorgd,
keurig gekleed in een geruite rok, lamswollen sweater en
blauwe jas. Zij droeg een opvallende parelketting over
haar trui.
“Vertelt u eens, mevrouw Blauw, waarom heeft u uw huur
de afgelopen drie maanden niet betaald?”, vroeg de kan-
tonrechter nadat hij de zitting had geopend.
“Mejuffrouw Blauw, edelachtbare, niet mevrouw”, ant-
woordde mejuffrouw Blauw deftig. “Ik heb niet betaald,
omdat de verhuurder zich niet bij mij gemeld heeft”.
Enigszins verbaasd keek de kantonrechter haar aan.
“Huur is een brengschuld, mejuffrouw, ik neem aan dat
u uw huur in het verleden gewoon per bank heeft over-
gemaakt zoals in het huurcontract is bepaald. U kunt
van de heer Van Berkel toch niet verwachten dat hij elke
maand persoonlijk bij al zijn huurders de huurpenningen
komt innen”.
Mejuffrouw Blauw schuifelde wat nerveus met haar voe-
ten en zei: “Mijn vorige huisbaas, meneer Galjé kwam mij
elke week iets brengen. Ik ontving hem steeds ...eh... met
open armen en daarmee was de huur betaald”.
De griffier hield met moeite haar gezicht in de plooi en
ook de kantonrechter was enigszins uit het veld geslagen.
“Hoor ik u zeggen dat u uw huur in het verleden in natura
voldeed omdat u onvoldoende financiële middelen had,
mejuffrouw Blauw?”
“Dat is juist, edelachtbare, en zo wil ik het in de toekomst
graag houden”, antwoordde mejuffrouw Blauw.
In het geval van een huurovereenkomst behoeft de door
de huurder geleverde tegenprestatie niet per se uit geld
te bestaan. De kantonrechter wendde zich dan ook tot
mijn cliënt Van Berkel en vroeg geamuseerd: “Mijnheer
Van Berkel, bent u bereid om de door mejuffrouw Blauw
genoemde betalingsmethode in de toekomst te accepte-
ren?”
Van Berkel dacht even na en keek eerst naar mejuffrouw
Blauw en toen naar mij. In deze gevoelige zaak kon ik
hem echter moeilijk adviseren.“Ik ben bang dat ik dan
mijn andere 200 huurders op een idee zal brengen”, ant-
woordde hij uiteindelijk diplomatiek, “en dat wordt mij te
zwaar. Ik heb maar een eenmanszaak”.
Namens Van Berkel betoogde ik hierna dat in redelijkheid
niet van hem verwacht kon worden dat hij genoegen nam
met de door mejuffrouw Blauw voorgestelde en voor haar
gebruikelijke manier van betalen, zeker ook omdat die
afweek van hetgeen daaromtrent in de huurovereenkomst
was opgenomen.
De kantonrechter kwam in zijn vonnis twee weken later
op die gronden tot de conclusie dat mejuffrouw Blauw
haar woning diende te ontruimen en wel binnen twee
weken nadat het vonnis door de deurwaarder aan haar
zou zijn uitgereikt.
Een paar maanden later zag ik mejuffrouw Blauw in de
stad. Zij zat een kopje koffie te drinken bij Corona. “Dag
mejuffrouw Blauw”, zei ik, “heeft u inmiddels een nieuw
onderkomen gevonden?”
“Twee keer zo groot als het vorige, mr. De Mooij. En tegen
exact dezelfde huurprijs”, antwoordde zij zonder een spier
te vertrekken.
Raymond de MooijVastgoed advocaat, GMW AdvocatenDe namen van de betrokkenen zijn gefingeerd.
In Natura
pand &presentatie026
Pand&Plattegrond:“ De koper wil zien hoe zijn woonruimte er straks uitziet”
De makelaar kan meer doen aan de presentatie van objecten. Dat is de stelling
van Alexander Muller, eigenaar van het bedrijf Pand&Plattegrond in Den Haag. Zijn bedrijf
visualiseert ruimtelijke indelingen, conform de wensen van een opdrachtgever. Het resultaat is een 3 dimensionale illustratie, waarop inzichtelijk
wordt hoe het uiteindelijke resultaat van herinrich-ten en verbouwen kan worden.
Voor makelaars een essentieel middel om sneller te verkopen, meent Muller.
Pand&Plattegrond is gevestigd in een oud sta-
tig pand in Den Haag. Het verraadt de voor-
liefde van oprichter Alexander Muller voor
oude panden, die juist daarom ook in 2005
zijn bedrijf startte. Hij kwam uit Limburg
naar het westen, zocht een huis en moest een
eerste selectie maken op basis van roestige
slechte foto’s en zeer oude bouwtekeningen.
“Die tekeningen klopten allang niet meer,
want in de loop der jaren waren de meeste
oude panden meerdere malen verbouwd en
aangepast. De makelaar had niet anders,
werd mij dan gezegd. Dus ik moest overal
daadwerkelijk gaan kijken, omdat ik niet
aan de hand van foto’s met meubelen van
anderen kon zien hoe de oude, vooroorlogse
panden daadwerkelijk van binnen zijn.”
027
3D impressiesEen doorn in het oog van Muller. Dat kon
anders, dat moest beter, was zijn stelling. Zijn
opleiding aan de hotelschool schoof hij ter-
zijde en met beperkte middelen zette hij zijn
eerste schreden in de wereld van makelaars
en onroerend goed. Een succesvol initiatief,
want er bleek een grote behoefte te zijn, met
name voor het actualiseren van oude bouw-
tekeningen van oude en historische panden.
Zijn diensten bleken niet alleen geschikt
voor makelaars en eigenaren van oude pan-
den. Ook projectontwikkelaars en stylisten
behoren inmiddels tot zijn landelijke klan-
tenkring en zien de toegevoegde waarde van
het 3-dimensionaal indelen van beschikbare
ruimtes en het daadwerkelijk ook aankleden
en inrichten.
Kopers willen meer zienMuller: “Mensen kunnen nou eenmaal niet
door tekeningen en verbouwingsvoorstellen
heenkijken. Ze willen het zien, ze willen het
ervaren. Alleen een plattegrond, eventueel
aangevuld met schetsen van een interieur
is te eenvoudig. Ook een rondleiding is vaak
niet voldoende. Als je een lege ruimte laat
zien, vraag je dus aan je klant om zelf te
visualiseren hoe deze kan worden ingedeeld
of ingericht. Dat is teveel gevraagd, men kan
dat niet.”
Een ingerichte modelwoning geeft wel de
mogelijkheid om een nieuw huis te ervaren,
beaamt Alexander. “Maar als kopers oriënte-
ren via internet, zal je ook eerst hele goede
foto’s moeten maken en is een modelwoning
dus een veel duurdere oplossing.”
Makelaar is verwend“Wij vergroten de kans dat een woning veel
sneller wordt verkocht”, meent de stellige
Limburger. “Een huis is de grootste aankoop in
het leven en toch wordt er minimaal geïnves-
teerd in de verkoopdocumentatie.”
Hij vergelijkt het met de aankoop van een
auto, klikt de website van Volvo aan en
laat zien dat je thuis vanuit je luie stoel
ieder model volledig naar eigen wens kunt
configureren. “Je kunt op je beeldscherm je
toekomstige auto zowel aan de buiten- als
Situatie voor
Situatie na
028
de binnenkant aankleden en inkleuren en
‘m dan ook nog eens 3-dimensionaal bekij-
ken. En daarna stapt de koper pas naar de
showroom. Dat is wat ik bedoel, dat is wat
de makelaar ook zou moeten doen met de
woningen die hij te koop aanbiedt.”
“De makelaar is verwend omdat hij lange tijd
zijn aanbod alleen maar hoefde te presente-
ren met wat foto’s in zijn etalage, zijn website
en op Funda. Vandaag de dag is dat niet meer
voldoende en nu heeft hij ook veel betere
middelen ter beschikking”, betoogt Muller.
Oude gewoontesHij opent Funda op internet en selecteert
alle 7.000 te koop staande woningen in Den
Haag. Hij constateert dat slechts 300 gepre-
senteerd worden met een video, 976 met een
plattegrond, maar 70 stuks met 360 graden
foto’s en ongeveer 50% met een brochure, die
volgens een standaard van Funda kan worden
gegenereerd.
Dit zijn volgens Alexander Muller middelen
van Funda die een dubbel effect hebben.
“De potentiële koper kan zich veel beter
oriënteren, ziet veel meer en beleeft meer.
Voor de makelaar zorgen deze middelen dat
zijn aanbod veel hoger in de zoekresultaten
terecht komt”, weet Muller. “Maar de make-
laar beseft dit niet en zegt dat hij geen budget
heeft om zijn aanbod beter te presenteren. Hij
maakt veelal zelf nog foto’s met zijn mobiele
telefoon en houdt vast aan oude marketing
technieken.”
Nieuwe generatie makelaarsPand&Plattegrond ziet dat dit verandert.
Volgens eigenaar Muller zorgen met name
alle makelaars die nu worden ontslagen voor
“ De makelaar weet amper welke voordelen via Funda te behalen zijn”
“De koper kijkt er niet doorheen”
Links: Alexander Muller
029
verandering in de markt. “De makelaar 2.0
past zich veel beter aan aan de potentiële
koper. Deze nieuwe generatie makelaars wer-
ken eigenlijk alleen maar digitaal vanuit huis,
werken ook ’s avonds en in het weekeinde
en gebruikt de beschikbare instrumenten
optimaal.”
“Het kopen van een huis is primair een emoti-
oneel proces. Zorg dan ook dat de informatie-
behoefte wordt gevoed met emotionele, open
informatie en anticipeer op zijn belevings-
wereld. Geef ze een virtuele rondleiding”, tipt
Muller.
Echte woonbelevingPand&Plattegrond voorziet hierin. Het bedrijf
meet ruimtes op, brengt ze in kaart en richt
ze vervolgens in met echte interieurstukken,
voor iedere specifieke ruimte. Of het nu om
een IKEA inrichting gaat of een Philip Starck
badkamer, een open haard of om verfkleuren
van het exclusieve Engelse merk Little Green,
Pand&Plattegrond gebruikt ze om de toekom-
stige, echte woonbeleving te realiseren. Het
eindresultaat zijn 3-dimensionale impressies,
waar men doorheen kan ‘lopen’ en bekijken
vanuit alle hoeken.
Die volledige openheid levert voor bestaan-
de huiseigenaren soms bezwaren op, als
Pand&Plattegrond foto’s van een bestaande
inrichting gebruikt in haar plattegronden.
Het zou bijvoorbeeld kunnen verraden dat
de eigenaar exclusieve kunstwerken in huis
heeft. Muller: “Ook die kunnen wij met ons
computerprogramma wegtoveren, zoals we
ook de rommel op sommige foto’s netjes
opruimen.” n
“De koper kijkt er niet doorheen”
Pand&Plattegrond laat oude bouwtekeningen herleven als nieuwe 3 dimensionale emo impressies.
Clean office clear mind!www.aaaa-cleaning.nl
84% van de Nederlandse beroepsbevolking zegt beter te
presteren op een schone werkplek. Wij van AAAA-Cleaning
delen die mening. “Clean offi ce, clear mind” - dat is onze
fi losofi e. Een schone werkplek geeft een opgeruimd gevoel
en dat werkt nou eenmaal een stuk effectiever.
Hoe schoon is uw werkplek?
Met ons team van toegewijde medewerkers verzorgen wij sinds
1999 de schoonmaak en reiniging van: kantoorpanden, industriële
omgevingen, scholen, zorginstellingen, winkels en grootwin-
kelbedrijven, verblijfsrecreatie, horecapanden én particuliere
onderkomens in Nederland en België. Onze doelstelling is
eenvoudig en doeltreffend: ervoor zorgen dat uw werk-
plek er iedere keer weer als nieuw uitziet.
Wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met ons op: +31 (0)78 - 623 12 33 of [email protected]
tips&
trends031
Funda AppDe officiële app van funda biedt de
consument het meest complete
en actuele woningaanbod van
Nederland. Staat u voor een leuk
huis of appartement? Bekijk dan
direct alle informatie en foto’s
over de woning met een druk
op de knop. U kunt uw favoriete
huizen ook bekijken op de kaart
of uitgebreid zoeken op prijs,
type, aantal kamers en opper-
vlakte. Maak met click-to-call
direct contact met de makelaar
voor meer informatie of een
afspraak. Download de funda
iPhone/iPad App gratis via de
App Store van Apple.
iRobot:Domotica
Echt woongenot met Domitica: slim wonen en werken met meer comfort, veiligheid en duurzaamheid. Voor echt gewoon-genot is woontechnologie, domotica, geen doel maar een aan te bevelen middel. Een woonomgeving die voorzien is van het
gemak van deze tijd voor elke dag, en niet meer dan nodig. Niet alleen bij individuele woningen maar ook bij woning-
bouwcoöperaties, kantooromgevingen en in de zorg worden Domotica oplossingen toegepast.
iPad MiniiPad mini heeft een prachtig 7,9 inch display, een snelle A5-chip en een iSight- en FaceTimecamera. En er zijn meer dan 275.000 apps voor iPad om uit te kiezen. Dat alles maakt iPad mini tot op de vierkante millimeter een iPad.
SonosHet Sonos Wireless Hifi-systeem streamt alle muziek ter wereld, in elke kamer, met een diep en rijk geluid. Vul de kamer moeiteloos met een overweldigend geluid met een op maat gemaakte hifi-audio. Het Sonos-systeem is te simpel te bedienen met gratis apps voor Android, iPad, iPhone, Mac of pc.
Als vooraanstaande en innovatieve opleider voor de vastgoedprofessional bieden wij dé omgeving waarin u zich optimaal kunt ontplooien.Van onze cursussen kunt u verwachten dat deze doelgericht zijn en een ontmoetingsplaats bieden waar u zult ervaren dat leren verrassend leuk en zinvol is.
Meer informatieKijk op www.nvmsom.nl
Volg een cursus bij NVM SOM!
Innoveren door te blijven leren
NVM SOM, al 50 jaar uw
deskundige partner in opleiden
001 adv23x30FC.indd 1 19-12-12 12:17
tips&
trends033
iPhone5 Een opmerkelijk dun ontwerp dat toch ruimte biedt aan een groter display en een snellere chip. Supersnel mobiel internet zonder in te leveren op de gebruiksduur van de batterij. En een volledig nieuw ontworpen oortelefoon met een superieur geluid en een prettige pasvorm.
Koga SuperMetro De SuperMetro is een trendy ‘naked bike’ voor
een nieuwe generatie fietsers, die waarde hecht
aan lifestyle en comfort. Deze technisch hoog-
waardige fiets richt zich op de stedeling, die zich
stijlvol een weg door de ‘urban jungle’ wil banen.
De rode designelementen geven de fiets een
bijzondere look.
WijnshakerAppGeen getwijfel meer bij het wijnschap. Met de Wijnshaker-app heb je alle informatie die je nodig hebt direct onder de knop. Even shaken met je iPhone en de app weet precies in welke winkel je bent en uit welk wijnassortiment je kunt kiezen. De shaker voorziet je dus van informatie over de wijnen die je voor je in het schap ziet. Kiezen wordt zo een stuk makkelijker. Download de app gratis via de App Store.
Canon Eos MEen compact 18 Megapixel camerasysteem met verwisselbaar
objectief. Klein genoeg om overal mee naartoe te nemen.
Eenvoudige creatieve functies en fantastische prestaties bij
weinig licht garanderen prachtige foto’s.
Uw telefoon altijd beantwoord!
TelefoonbeantwoordingWij staan klanten te woord als u er niet bent.
Met onze telefoonservice bent u altijd telefonisch bereikbaar.
Onze 24-uurs service24 uur per dag, 365 dagen per jaar nemen wij uw telefoon aan en
handelen deze af volgens uw wensen.
Klantenservice/helpdeskAltijd telefonisch bereikbaar voor uw klanten.
Snelle actie nodig? Dan verbinden wij direct met u door.
E-mail afhandelingUw klanten krijgen binnen de afgesproken termijn een correct
antwoord.
Beantwoording met uw fi rmanaam
Ruime dagservice van 7.00 tot 20.00
Ook ’s nachts en in de weekenden
Uw mist geen orders meer
Geen aansluitkosten
Professionele uitstraling
(0)26 – 372 37 23www.directteleservice.nl
De 6 voordelen
Als makelaar wilt u dat uw telefoon
altijd wordt opgenomen. Ook als u
even geen tijd heeft of er niet bent.
U zit in een vergadering, bent bezig met
een bezichtiging of uw telefoniste kan
de telefoon niet meer aan. Met onze
telefoonservice weet u zeker dat uw
telefoon wordt beantwoord.
Wanneer u maar wilt.
Onze telefoonservice is natuurlijk maatwerk, neem gerust contact op om uw situatie te bespreken
Nu 2 weken gratis en vrijblijvend op proef
uw eigen telefoniste
tips&
trends035
Samsung Galaxy Note 10.1 Met de Samsung Galaxy Note 10.1 maakt
u alles nog persoonlijker via de speciale S
Pen en exclusieve apps als Adobe Photoshop
Touch. Schets, kleur en teken zoals het op
papier werkt. Multitasken met de Samsung
Galaxy Note 10.1 geen probleem dankzij het
multiscreen, de 1,4 GHz-Quad-core en het
intuïtieve besturingssysteem Android 4.0.
LeicaEen uiterst nauwkeurige combinatie van afstand- en hoek-metingen bepaalt met de geïntegreerde camera de exacte positie van elk richt punt en meet deze vervolgens met de laserstraal. Kortom: de Leica 3D Disto meet platte-grondposities, hoogte en afstand, in alle drie de ruimtelijke assen ongeacht de vorm van de ruimte! Meet moeiteloos afstanden, oppervlakten, hellingen, hoeken en zelfs de meest moeilijk bereikbare punten zoals dakranden, togen en trappen.
Ruimtescan Of het om volautomatische of handmatige metingen gaat: u kunt complete ruimtes, wanden, vensters, bouw kundige constructies en trappen meten vanaf één enkele stand plaats. Data As-built-gegevens van plafonds, vloeren en daken, inhoud, helling, afschot, hoogteverschillen en hoeken vast-leggen? Met één druk op de knop wordt de informatie opgeslagen in de vorm van standaardtabellen, foto’s, DXF-be standen en tekstbestanden. De data is eenvoudig te importeren van en te exporteren naar pc en USB-stick.Projector Patronen en stramienen van bestaande indelin-gen kunnen worden geprojecteerd op de vloer, het plafond of op wanden, punt voor punt. Een druk op de draadloze afstandsbediening geeft het volgende punt weer.Camera De ingebouwde camera zorgt voor positioneel accurate weergave van de meetpunten op het scherm en maakt foto’s ten behoeve van uw archief of dossier.
Voor meer informatie: www.leica-geosystems.com of bel 088 00 18 000.
BiowijnBij By the Grape vind je een ruim assortiment biologische en soms
zelfs biologisch-dynamische wijnen. Duurzame en ambachtelijke
producten gemaakt met liefde en respect voor mens en natuur. De eigen
merkwijnen Parra By the Grape zijn biologisch, maar ook de champagne.
En veel daar tussen in.
Alles voor de makelaar
KWALITEIT en altijd DE LAAGSTE PRIJZENRBT Reclameborden Totaal: Onafhankelijk advies door ons netwerk van 60 Europese producenten. Wij zorgen voor de juiste producent en de laagste prijs.
RBT Reclameborden TotaalSt. Jacobsstraat 9, 4885 AK Galder
T. +31 (0) 76 - 88 60 690 F. +31 (0) 76 - 79 99 045
I. www.reclamebordentotaal.nlE. [email protected]
www.reclamebordentotaal.nl
V-borden: vanaf €2,75 per stuk
Tuinframes: vanaf €39,95 per stuk
OPEN HUIS producten: vanaf €0,25 per stuk
Spandoeken: vanaf €9,00 per m²
Tuinborden en Ruiters: vanaf €5,00 per stuk
Stickers: vanaf €0,60 per stuk
Raamposters (vanaf €0,20 per stuk)
In alle afmetingen en vormen.
Alle mogelijke V-bordjes, stickers en posters welke door massaproduktie zeer interessant geprijsd.
Geproduceerd op in alle maten en gedrukt op diverse materialen.
Standaard of in eigen huisstijl met eigen teksten.
In alle bekende formaten.
Grootste programma incl. enkele zeer laag geprijsde budgetmodellen.
Maatwerk voorzien van uw eigen layout voor het pro-moten van uw veraf- of hoog gelegen objecten.
TE KOOP
0172
- 61
1100
ww
w.ri
ggel
ingm
akel
aars
.nl
tips&
trends037
MakelaarsappDe iPhone app voor de moderne
makelaar! In uw huisstijl wordt een
unieke makelaars app ontwikkeld.
Automatische update van uw vol-
ledige aanbod, uw bedrijfsgegevens
en vestigingen en zoekfunctie in
het aanbod. Zoek op Topsite in de
Appstore om voorbeelden van de
verschillende Apps te bekijken.
I ❤ AmsterdamHet model ‘Amsterdam’ is gemaakt als eer-
betoon aan onze hoofdstad. Het is de stad
waar Fromanteel zijn werkplaats had en waar
hij zijn eerste klokken maakte. Vandaag de
dag opereert het merk Fromanteel wederom
vanuit Amsterdam, de ultieme locatie om
inspiratie op te doen over Fromanteel’s werk
en verhalen te ontdekken uit zijn geschiede-
nis. Dit Fromanteel heeft een kast van edel-
staal en een band van leder. Fromanteel heeft
dit horloge voorzien van een uiterst precies
Quartz uurwerk.
PrettyprotectionFred de la Bretonière iPad beschermhoes van leer. Dit model met verstevigende voering is aan de binnenzijde voorzien van een steekvak. De beschermhoes sluit met een U-vormige rits met een trekkoord van leer. Aan de voorzijde van de hoes is het merk in het leer gestanst.
Kopje koffie?De volautomatische Jura Impressa J9 One Touch valt niet alleen in de smaak door de verrukkelijke koffiespe-cialiteiten, maar ook door de intuïtieve bediening. Alles draait om het woordje ‘start’; het bedieningsconcept is uitermate eenvoudig. Gebruik de Rotary Selection om uw koffiespecialiteit te kiezen, druk op de knop en ga genieten van de smaak. U kunt kiezen uit een heel scala aan koffiespecialiteiten, van latte macchiato tot ristretto. De door Jura ontwikkelde fijnschuimtechno-logie zorgt voor een unieke melkschuimkwaliteit. Het melkschuim is fijn en vederlicht. Voor meer informatie over deze machine kunt u terecht bij Mocca d’Or.
infashion038
Maatwerk
Maatwerk
Colbert: Merino Wol; stof van Ormezzano
Broek: 100% Katoen; stof van Larusmiani
Shirt: 100% Katoen; stof van Thomas Mason
Colbert: 100% Worsted Spun Cashmere; stof van Loro Piana
Broek: Katoen & Cashmere; stof van Ariston Napoli
Shirt: 100% Katoen; stof van Thomas Mason
Pak: Super 130’s; stof van Ariston Napoli
Shirt: 100 % Katoen; stof van Thomas Mason
Pak: Super 110’s; stof van Vitale Barberis
Shirt: 100% Katoen; stof van Thomas Mason
Zano legt zicht volledig toe op het vervaar-digen van maatwerk voor zowel mannen als vrouwen. Elk artikel is uniek en wordt speci-fiek op het patroon van de betreffende klant gesneden. Alleen op deze manier kan de perfecte pasvorm worden bereikt, waarbij de klant de mogelijkheid heeft om zijn of haar eigen ontwerp samen te stellen.
Voortbouwend op de Napolitaanse kleer-makerstraditie, vervaardigen de meester kleermakers van Zano nog altijd maatwerk volgens de Italiaanse sartoriale constructies. Dat betekent dat het jasje op het lichaam gedragen wordt zonder dat het oncomfortabel wordt. Hierbij volgt het patroon de natuurlijke lijn van het lichaam.
Om tot een optimaal draagcomfort en de perfecte pasvorm te komen wordt er alleen gebruik gemaakt van natuurlijke, zachte, soepele en lichtgewicht materialen. Er wordt daarom uitsluitend gewerkt met de beste Italiaanse weefhuizen zoals Loro Piana Ariston Napoli en Thomas Mason.
www.zano.nl
Pak: Super 100’s; stof van Vitale Barberis
Colbert: 100% Wol; stof van Ariston Napoli
Shirt: 100% Katoen; stof van Thomas Mason
Broek: 100% Katoen; stof van Larusmiani
over de grens046
“ Als ik het aanbod had, zou ik vier maal zoveel verkopen”
Frank de Baat, ondernemend makelaar, nu actief vanuit Dubai. “Spelen in het zand is er niet bij”
047
Lange tijd ging het goed in Nederland en
dreef het tekort aan aanbod de marktprijs
van huizen op. De vraag was groter dan het
aanbod en toen Dubai 10 jaar geleden startte
met het realiseren van de ambitieuze plan-
nen van Mohammed bin Rashid Al-Maktoum,
was AA-Properties één van de eerste make-
laars die een parallel trok met de opgaande
lijn in Nederland. Vanaf tekening werden
de huizen in rap tempo verkocht. Beleggers
sponnen er garen bij.
Die tijd lijkt na een korte dip weer terug te
zijn. Met dien verstande dat de Nederlandse
makelaar naar Dubai is verhuisd om dichter
op de markt te zitten. En zijn pijlen nu te
richten op de kopers die opnieuw de prijzen
opstuwen naar ongekende hoogtes.
Slechts drie jaar duurt de dip. Het bling-bling
paradijs dreigt in 2009 ten onder te gaan
aan haar eigen succes, maar de sjeik ziet het
anders. Hij grijpt in, treft snel enkele maat-
regelen en blijft vasthouden aan de koers die
hij heeft ingezet.
Vanzelfsprekend krijgt ook AA-Properties hier
mee te maken. De verkopen in de lage landen
vallen terug, prijzen kelderen en de kantoren
in Nederland en Belgie worden drastisch inge-
krompen. Maar Frank de Baat, samen met
broer Marco eigenaar van AA-Properties gaat
niet bij de pakken neerzitten.
“Ons hoogtepunt was in 2008, het absolute
dieptepunt volgde in 2010 toen de koopprij-
zen tot wel 60% en de huurprijzen tot 50%
waren gezakt. Voor veel van onze relaties
deden we toen al het beheer en ik besloot
dat ik dat het beste kon blijven doen als ik zo
dichtbij mogelijk was.”
In 2009 laat Frank zich uitschrijven, emigreert
en wordt officieel ook ingezetene van Dubai.
In die tijd worden alleen bestaande huizen
verkocht, geen nieuwbouw, en er wordt veel
verhuurd. Het is een periode waarin inge-
zetenen maar mondjesmaat een hypotheek
krijgen en buitenlanders alleen met cash
kopen. Russen, Chinezen, Indiërs en koopjes-
jagers profiteren. De makelaar blijft weg van
de re-sale markt en richt zich bovendien nog
steeds alleen op twee wijken van Dubai, de
Palm Jumeirah en Dubai Marina.
Is specialiseren het geheim?
De Baat knikt bevestigend. “Door de hausse
waren er enorm veel makelaars actief. Iedere
huisvrouw noemde zich makelaar, maar door
de crisis is het overgrote deel verdwenen en
zijn alleen de professionals overgebleven.
Voor de Benelux waren wij al specialist en
de eerste keuze voor het kopen van een huis
en beleggen in vastgoed in Dubai. Iedereen
kende ons als zodanig. Specialiseren schept
duidelijkheid. En dat credo hanteren we nu
ook, nu we actief zijn in Dubai zelf. Ik wil
namelijk alleen verkopen en verhuren waar
ik zelf ook zou willen wonen. Het lijkt alsof ik
de mogelijkheden voor AA-Properties beperk,
maar krijg zo juist veel meer business.”
De belangrijke omslag is volgens De Baat
vooral op gang gekomen door de Arab Spring,
de gebeurtenissen in Noord-Afrika en omrin-
gende Arabische landen. “De mensen met
cash zoeken een veilig onderkomen voor hun
kapitaal, net op een moment dat de vast-
goedprijzen in het ‘neutrale’ Dubai op het
laagste punt zijn. Zoals Iranezen. Ongelooflijk
hoeveel rijke Iranezen hun geld over de grens
beleggen in vastgoed, ondanks het exportver-
bod door de sancties.”
“Wij hebben juist in het afgelopen jaar gein-
vesteerd om een totaal pakket te kunnen
aanbieden. Vooral in mensen, in geschikte
makelaars, die vertrouwelijk kunnen werken,
de taal spreken en de cultuur van het speci-
fieke land begrijpen. En geloof me, in Dubai
is het een melting pot van culturen en talen.”
Is Dubai bezig met een nieuwe luchtbel na de crash
in 2009?
“Ik krab me wel eens achter de oren, als ik
zie hoe snel de hele economie weer opveert.
In 2013 wordt een groei verwacht van de
ecnomie van ruim 4%. De banken geven weer
makkelijker hypotheken, ontwikkelaars kun-
nen weer ontwikkelen en beleggers hebben er
vertrouwen in.”
Deze vraag is ook actueel binnen de regering
en de financiële wereld in Dubai. Het wordt
ten stelligste tegengesproken, ondanks stij-
gende huizenprijzen en toename van het
aantal hypotheken. Zo zegt Hussain Al Qemzi,
CEO van de Noor Islamic Bank dat speculatie
met onroerend goed nog steeds van over-
heidswege zeer streng wordt gecontroleerd
en dat de banken ook niet meer zo makkelijk
hypotheken verstrekken als voor de eerste
crash. In Arabic News stelt de bankier realis-
tisch te blijven: “Het lijkt er op dat Dubai de
Dubaï bruist weer. Door snel ingrijpen, is de crisis snel gekeerd. Huizenprijzen zijn met 25% gestegen. Hotels hebben
90% bezettingsgraad. Werk aan de winkel voor de Nederlandse makelaar
AA Properties.
De crisis-maatregelen van Dubai 1. Gecontroleerd gefaseerde oplevering
van nieuwe bouwprojecten.2. Bestaande projecten mogen alleen
worden gebouwd bij 100% verkoop.3. Geen nieuwe bouwvergunningen.4. Onverkort blijven investeren in
infrastructuur, zoals het 2e vliegveld.
048
Dubai straalt vooral rijkdom uit. Toch is er een gevarieerd huizenaabod. Hoewel je het niet zou denken als je kijkt naar de luxueuze vrijstaande villa’s op Palm Jumeirah, direct aan zee. De inmiddels opgeleverde strandvilla’s zijn verkrijgbaar in zes architectonische stijlen en hebben 3 tot 5 slaap- en badkamers. Alle Garden Homes zijn voorzien van een privéstrand van 18 strekkende meter, een privézwembad, een balkon en/of dakterras en aangelegde tuinen. De Garden Homes bieden een overdaad aan luxe en ruimte (465-557m2). Vanaf ca € 1,5 miljoen.
Ontwikkelingen OG markt Dubai• Opleveringnieuwewoonunitsin2e helft 2012 - 11.600 appartementen - 6.100 villa’s - 770.000 m2 kantoren• Verwachtetoenamewoonunits34,7%in2013• Stijginghuurprijzen2ekwartaalvs1e kwartaal 2012 - appartementen gemiddeld 5% (Palm Jumeirah),
10% (Dubai Marina) - villa’s gemiddeld 7% (Palm Jumeirah)• Stijginghuurprijzenovergeheel2012gemiddeld17%
(tot 25% Palm Ju meirah)• Stijgingkoopprijzen2ekwartaalvs1e kwartaal 2012 - appartementen gemiddeld 8%
(Palm Jumeirah en Dubai Marina) - villa’s gemiddeld 7% (Palm Jumeirah) • Hetverstrektehypotheekbedrag25%stijging
3e kwartaal 2012 tov 2011
049
crisis te boven is, want op alle fronten is er
groei te melden. Maar er is recessie in Europa
en de VS en problemen in omliggende landen.
En we moeten zien wat daar de invloed van is,
als die problemen groter worden.”
Zijn de OG markten van Dubai en Nederland
vergelijkbaar?
Frank de Baat: “Dubai bruist weer net zoals
drie jaar geleden. Dankzij zeer adequaat
ingrijpen en de maatregelen die de sjeik heeft
getroffen. Natuurlijk zijn die maatregelen
niet te vergelijken met de maatregelen die in
Nederland noodzakelijk zijn, maar de snel-
heid van de besluitvorming en invoering is
juist het grootste probleem hier. Er zijn teveel
stakeholders. Het duurt daarom veel te lang
en Dubai heeft het bewijs geleverd dat korte
hevige pijn, effectiever is dan langdurige zeu-
rende pijn.”
Een ander belangrijk verschil in de aanpak
van de recessie, is volgens Frank de Baat dat
Dubai is blijven investeren in infrastructuur,
zoals in de luchtvaart. In 2005 verwerkte
de eerste internationale luchthaven, Dubai
International Airport, meer dan 12 miljoen
passagiers, in 2009 al 40 miljoen en in 2011
50 miljoen waardoor het de 2e drukste lucht-
haven ter wereld is. Nu ligt er al een com-
pleet nieuwe 2e luchthaven, klaar om in
gebruik te worden genomen, om nog verder
te groeien. Het nationale Emirates Airways
heeft 240 widebody vliegtuigen in bestelling
ter waarde van ruim 84 miljard Amerikaanse
dollar. “Dubai kent nu 9 miljoen toeristen per
jaar en dat moeten er 35 miljoen worden. De
economie van Dubai zal zich blijven uitbrei-
den en heeft als doelstelling om de nummer
1 toeristische trekpleister op de wereld te
worden. Dat noem ik doelen stellen en er
met een daadkracht aan werken. Daar kan
Nederland van leren.”
De Baat wuift de regulering van huurprijzen
in Nederland als een maatregel weg. “In
Nederland zijn geen kopers, wel een groot
aanbod. Voor beleggers is het dus ook niet
interessant om te investeren, als de huur-
prijzen worden gemaximaliseerd, ondanks
de ontzettend aantrekkelijke koopprijzen van
het vastgoed in Nederland.”
Zijn er kansen voor makelaars in het buitenland?
“Niet alleen in het buitenland, ook in
Nederland zijn er kansen. Makelaars zijn
matchmakers en moeten vraag en aanbod
aan elkaar koppelen. Creativiteit en inven-
tiviteit is belangrijk om een deal te kunnen
maken. En als het buitenland meer kansen
biedt, waarom niet? De overgang naar Dubai
was voor Frank de Baat in het begin niet mak-
kelijk. “Maar Dubai biedt een heerlijk klimaat,
optimale veiligheid, een hoge levenstandaard,
lage kosten, geen belasting en volop onder-
nemersschap. Ik zou niet meer weg willen.” n
Dubai gaat nieuw mega-project bouwen Dubai sjeik Sheikh Mohammad Bin Rashid Al Maktoum heeft recentelijk de plannen ontvouwd voor de bouw van een nieuwe multi-miljard dollar project met de naam Mohammad Bin Rashid City. De nieuwe ‘stad’ wordt omschreven als de grootste vastgoed joint venture in de regio. De plannen omvatten de bouw van ‘s werelds grootste winkelcentrum, een familie pret-park en een park dat een derde groter is dan Hyde Park in Londen.
De stad heeft nu al het grootste winkelcen-trum ter wereld, maar als gekeken wordt naar de oppervlakte die door winkeliers gehuurd kan worden, staat het op de 6e plek. Dit zou een reden kunnen zijn om een nog groter winkelcentrum te bouwen. De naam van het centrum wordt ‘Mall of the World’ en het zal een capaciteit van 80 miljoen bezoekers per jaar hebben.
Daarnaast komt er een enorm familiepark, dat in samenwerking met Universal Studios wordt gebouwd. Dit park zal zo’n 455 hectare worden. Ook zullen er 100 nieuwe hotels komen. Het is nog niet duidelijk hoe de nieuwe plannen gefinancierd gaan wor-den, hoeveel het precies gaat kosten en wanneer de bouw zal beginnen.
“Specialiseren in vastgoed is essentieel
voor succes”
internezaken050
Kwaliteit van koffie is overal en altijd een onderwerp van
gesprek. In dat opzicht is het mooi dat de beleving van
de drank het laatste decennium compleet is veranderd.
Koffie wordt steeds meer een belevingsmoment en meer
en meer gebruikers ervaren een heerlijke kop koffie als
een goed begin van de dag! Daarnaast zijn de vele heden-
daags gevraagde koffievariëteiten de mogelijkheid voor
Mocca d’Or om haar passie voor dit prachtige product
over te dragen.
Wie een stap zet binnen de koffiebranderij van Mocca
d’Or, begeeft zich direct in een echte koffiewereld met
charme. De heerlijke koffiegeur en omgeving prikkelt de
zintuigen, opgestapelde jute zakken met daarin ruwe
koffiebonen uit vele verschillende landen, de warmte en
het geloei van de grote brander en de echte ambacht.
Vakmanschap, kwaliteit, uitstraling en passie voor kof-
fie… dat is Mocca d’Or!
Door de jaren heen heeft Mocca d’Or haar assortiment
flink uitgebreid. Naast de al jarenlange succesvolle recep-
turen van espressobonen, is de kwaliteitsafdeling con-
tinue bezig met het ontwikkelen van nieuwe melanges.
Nieuwe concepten worden geïntroduceerd en steeds meer
mensen leren Mocca d’Or koffie kennen als een verfijnd
en exclusief koffiemerk!
Mocca d’Or biedt verschillende koffieconcepten voor de
(professionele) gebruiker. Zo kan Mocca d’Or op iedere
behoefte inspelen. n
Wie van lekkere koffie houdt, kan zijn hart ophalen bij koffiebranderij Mocca d’Or in Zwolle en Breda. Al jarenlang is Mocca d’Or expert als het gaat om het branden van unieke espressomelanges. Mocca d’Or is inmiddels uitgegroeid tot een serieuze partij binnen de koffiebranche met een enorm scala aan koffiesoorten en alle bijbehorende producten. Voor horecabedrijven, speciaalzaken maar zeker ook voor bedrijven!
Coffee@WorkCoffee Concepts by Mocca d’Or
051
Earth Coffee @WorkEen prachtig totaal koffieconcept is die van EARTH COFFEE. Met het oog op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en het leveren van een positieve bijdrage is een speciaal koffieconcept ontwikkeld in samen-werking met het welbekende Earth Water (You Never Drink Alone). Met de opbrengst van Earth Water zijn inmiddels vele donaties gedaan voor duurzame water-projecten en dit wordt alleen maar meer. Daarom het initiatief van Mocca d’Or om Earth Coffee te introduceren en daarmee deze waterprojecten mede te ondersteunen alsmede projecten in koffieproducerende landen.
Earth Coffee is een biologische espressomelange van 100 % arabica bonen uit Peru, Nicaragua en Guatemala . Earth Coffee, van de bonen tot aan de verpakking en de bijproducten zijn verantwoord. De verpakking is van mili-euvriendelijk materiaal gemaakt en behoudt de smaak en aroma optimaal.
Voor bedrijven is er een speciaal EARTH COFFEE @WORK concept bedacht. Veel ondernemers vinden de aanschaf van een professionele koffiemachine vaak een hoge inves-tering. EARTH COFFEE @WORK biedt hiervoor de perfecte oplossing. Met dit concept heeft men altijd kwaliteitskoffie voor werknemers en klanten, wordt uiting gegeven aan de MVO gedachte, is er geen sprake van een directe investering in een koffiemachine en bespaart men op de koffiekosten. Van machine en espressobonen tot aan een strak vormgegeven servieslijn, biologische suikersticks, bio-logische melk in cups en biologisch afbreekbare kartonnen bekers. Een perfect koffieconcept voor iedere ondernemer!
Meer informatie: www.moccador.com
052
Woningeigenaren willen best energiebesparende
maatregelen nemen, als ze tenminste subsidie
krijgen voor de kosten die deze maatregelen met zich meebrengen. Probleem: de subsidiepot is in veel
gevallen al leeg binnen 10 minuten na openstelling van de regeling. Bovendien
zorgen subsidies voor uitstel in plaats van
actie, stelt ir. Marcel Engels. Tot 1 januari jl. was hij nog voorzitter van UNETO-VNI,
de ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de elektrotechnische
detailhandel.
wet &recht053
“Met energiesubsidies moeten we stoppen. Het enige
effect dat uitgaat van subsidies op energiebesparende
maatregelen is dat ze de markt volkomen ontregelen. We
zien in een heel korte tijd een enorme toeloop op instal-
lateurs, en vervolgens blijkt de subsidiepot al snel leeg te
zijn. Dan gaat de consument zitten wachten op de vol-
gende subsidie en hebben de installateurs weer een jaar
weinig te doen. Het nadeel van subsidies is ook dat je er
op een gegeven moment weer mee moet stoppen. En dan
blijkt dat de consument zelf ook wel weet dat hij beter
uit is met energiezuinige installaties. Dat zie je wel aan
de HR-ketel. Die is inmiddels gemeengoed geworden; ook
zonder subsidies.”
Engels pleit steeds opnieuw voor maatregelen die leiden
tot energiebesparing. De juiste afstelling en inregeling
van installaties is daarbij naar zijn mening de eerste stap.
“Daarmee valt al veel energie – en dus geld – te besparen.
Het is altijd de eerste maatregel die je moet nemen”, zegt
hij. “Plus natuurlijk goed onderhoud van diezelfde instal-
laties. Als je kiest voor een erkende installateur, weet
je in elk geval zeker dat je installatie vakkundig wordt
afgesteld en onderhouden.”
Meer Met MinderDe landelijk werkende organisatie Meer Met Minder wijst
de consument juist op de mogelijkheid om subsidie aan te
vragen. Op de Meer Met Minderpagina ‘Subsidies en finan-
ciering’ krijgt de bezoeker een overzicht van alle subsidie-
en financieringsregelingen. De organisatie wijst wel op de
beperkte looptijd én op het feit dat de regelingen geboden
zijn aan voorwaarden.
Een gebruiksvriendelijk instrument is de ‘Energie-
subsidiewijzer’. Die werkt eenvoudig: de bezoeker typt
zijn woonplaats in en ziet direct drie categorieën subsidies
en regelingen. Er zijn landelijke regelingen, maar ook pro-
vincies en gemeenten zetten regelmatig eigen subsidies
op. Via de Energiesubsidiewijzer is direct zichtbaar welke
subsidieregelingen in aanmerking komen.
Collectief aanvragenMeer Met Minder-directeur Chris Bruijnes: “Via de lan-
delijke Meer Met Minder-regeling is elk jaar een fors
bedrag beschikbaar. Alle reden dus om het onderwerp
‘energiebesparing’ op de agenda te zetten. Helaas geldt de
regeling alleen voor individuele eigenaren. Verenigingen
van eigenaren kunnen de subsidie dus niet collectief aan-
vragen, terwijl juist daar vaak grote slagen te maken zijn.
Wij zouden graag zien dat de subsidieregeling ook open
zou staan voor een collectieve aanvraag. Als je uitgaat
van het appartementsrecht, waarin alle eigenaren samen
eigenaar zijn van het gebouw, is dat ook niet meer dan
logisch.”
“Duidelijkheid”Dr. Dick Tommel, voormalig staatssecretaris en momen-
teel voorzitter van het Platform Bewoners en Duurzaam
Bouwen, stelt: “Woningeigenaren die rekenen op subsidies
voor het uitvoeren van energiemaatregelen, zijn bij de
overheid aan het verkeerde adres. Op subsidies hoeven we
– wat het Rijk betreft – nauwelijks te rekenen. Voordeel is
dat er nu wél duidelijkheid is. Wie van plan is om maatre-
gelen te nemen, hoeft niet te wachten op een nóg betere
subsidieregeling: die komt er niet. Maar daar moeten we
ook helemaal niet op mikken, want het grote nadeel van
de subsidieregelingen was (naast het feit dat ze wel erg
snel uitgeput waren) dat eigenaren geneigd waren om
te wachten op een regeling die nog gunstiger zou uitval-
len. Daardoor werden beslissingen vaak uitgesteld – met
afstel als gevolg. We kunnen nu met zekerheid stellen
dat eigenaren niet moeten wachten, maar snel initiatief
moeten nemen om hun woning comfortabeler te maken
én in de toekomst een aanzienlijk lagere energierekening
te realiseren.”
“Gezond verstand”Tommel doet een appèl op het gezond verstand van de
woningeigenaar: “De energieprijzen stijgen snel, dus we
hebben geen keus: we moeten wel investeren in maat-
regelen die het energiegebruik terugdringen. En natuurlijk
verdien je die maatregelen niet altijd op korte termijn
terug (hoewel bijvoorbeeld een zonneboiler direct finan-
cieel voordeel oplevert), maar uiteindelijk leveren ze wél
de nodige besparingen op. Een vereniging van eigenaren
heeft natuurlijk het probleem dat ze daarvoor een gekwa-
lificeerde meerderheid nodig heeft. Onwillige eigenaren
kunnen roet in het eten gooien. Dus moet je die eigenaar
ervan overtuigen dat zijn wooncomfort aanzienlijk toe-
neemt dankzij de maatregelen. Waarom investeren eige-
naren wél in een nieuwe keuken, waar je helemaal niets
voor terugkrijgt en níet in maatregelen waardoor ze zich
veel prettiger in hun woning voelen? Daar heb je elke dag
– en de hele dag – plezier van!” n
Subsidies voor energiemaatregelen; daar moeten we vanaf!
054
Makelen in Zweden
Strakke markt, tweede woningen en perfecte presentaties
makelenin den
vreemde055
Een makelaar is in Zweden tegelijkertijd makelaar en notaris. Voor een woningtransfer is een bouwkundig onderzoek verplicht en bij de vraagprijs worden altijd de maandlasten weergegeven. De verschillen tussen de woningmarkt in Zweden en Nederland zijn talrijk. Zweden-kenner en makelaar uit Maastricht, Erik Bessems, vertelt over makelen in een ander land.
Strakke markt, tweede woningen en perfecte presentaties
Een vriend van Erik Bessems heeft zeven
makelaarskantoren in Stockholm. De verkoop
ligt op 100 woningen per maand. “Daar kun-
nen we tegenwoordig in Nederland alleen
maar van dromen. De rol van makelaar in
Zweden verschilt op veel punten met die in
Nederland. In Zweden is een makelaar zowel
makelaar als notaris. De afhandeling en vast-
legging van een woningtransactie wordt door
makelaars zelf gedaan. Zweedse makelaars
zijn in dienst van banken, waar ze hele
afdelingen beslaan. Het makelaarsvak is geen
vrij beroep en omgeven door allerlei formali-
teiten”, vertelt Erik Bessems.
Aan het waterDe Zweedse woningmarkt kent een stedelijke
markt en een markt in het landelijk gebied
waarin iedereen aan het water wil wonen.
Daarvoor moet extra belasting worden
betaald. De stedelijke markt is een strakke
markt die goed doorloopt. Erik Bessems: “De
Hypotheekrenteaftrek is in 1992 afgeschaft.
Sindsdien functioneert de woningmarkt met
de gebruikelijke cyclussen. Een periode van
vijf jaar zat de markt op slot. Vergelijkbaar
met de huidige situatie in Nederland. Maar
de laatste jaren gaat het op de woningmarkt
in Zweden crescendo. Iedere Zweed wil in
het centrum van Stockholm wonen en een
vrije tijdswoning op het platteland. Het liefst
aan het water. Möle in Skane is een mooi
voorbeeld van aantrekkelijke plaatsen.”
AppartementenDe appartementenmarkt in Zweden bestaat
eigenlijk uit een ruilsysteem. Huurders zijn
altijd op zoek naar een groter appartement,
dichterbij het stadscentrum. Ze verhui-
zen de rechten van een contract mee naar
een nieuw appartement. Erik Bessems: “De
appartementen zijn niet te vergelijken met
die in Nederland. Zweden hebben sowie-
so ruimte nodig. Elke meter telt. Bovendien
zijn ze van nature allemaal schoon, netjes.
Opgeruimd. Zweden trekken bijvoorbeeld
altijd hun schoenen uit bij het betreden van
een woning.”
Styling bij elke woningDeze netheid zien we terug in de presentatie
van het woningaanbod. Iedere te koopstaande
of te huurstaande woning is gestyled. “Anders
haal je je prijs er echt niet uit. Zweden streven
naar de perfecte presentatie. In fotowerk en
tekst. Bij elke bezichtiging krijgen bezoekers
een mooi boekwerkje mee van de woning. De
gemiddelde foto is beter dan het allerbeste
beeld van Funda. Kijk eens naar de website
hemnet.se, de Zweedse Funda. Alle wonin-
gen zien er top uit. Voor een woningtransfer
is een bouwkundig onderzoek verplicht. Een
056
“Iedere Zweed wil in het
centrum van Stockholm
wonen en een vrije tijdswoning
op het platteland.
Het liefst aan het water.”
057
“ Zweden zijn niet alleen qua wonen, maar ook in het algemeen duurzaam. Reizen gebeurt per trein.”
058
eventuele koper wordt gegarandeerd dat
de woning geen verborgen gebreken bevat.
De tarieven van Zweedse makelaars liggen
iets hoger dan de Nederlandse makelaars-
tarieven. Makelaars zijn puur klantgericht.”
Elke zondag Open Huizen DagEen ander opvallend verschil met de
Nederlandse woningmarkt zijn de perma-
nente Open Huizen Dagen. “Iedere zondag
is het Open Huizen Dag. In de krant staat
netjes welke woningen meedoen. De ver-
kopende makelaar is persoonlijk aanwezig.
Geïnteresseerden bezoeken zo’n dag 8 á 10
woningen. Er wordt op de stedelijke markt
nog gevochten om woningen. Op vrijdagmid-
dag maakt een Zweedse makelaar zijn of haar
deals. Achter een bureautje, alle biedingen
van de week afhandelend. Opvallend zijn ook
de openbare biedingen op woningen. Via een
website kunnen mensen – die bekend zijn
bij de makelaar – meekijken en meebieden
op een object”, vertelt Erik Bessems wiens
partner van Zweedse komaf is, waardoor hij
regelmatig in dit mooie land vertoeft.
Duurzaam wonen Wonen in Zweden is sowieso bijzonder. In
een Zweeds huis is het altijd rond de 22ºC. In
steden worden huizen centraal door stads-
verwarming verwarmd. Woningen zijn boven-
dien goed geïsoleerd. Dat mag ook wel, want
in bepaalde jaargetijden kan het bar koud
zijn in Zweden. Erik Bessems: “De maand-
lasten staan bij de verkoopprijs aangege-
ven. De Avgift en VvE- bijdrage vormen een
wezenlijk bedrag binnen die maandlasten.
Veel Zweedse woningen staan niet op eigen
grond, dus een actieve VvE is vanzelfspre-
kend. Zweden zijn niet alleen qua wonen,
maar ook in het algemeen duurzaam. Reizen
gebeurt per trein. Met de auto moet, in niet
langer dan een uurtje, naar de tweede woning
kunnen worden gereden.”
Wereldstad StockholmSteeds meer mensen weten Zweden te vin-
den. Duitsers die in Noord-Duitsland wonen
komen via goedkope vliegtuigmaatschappijen
snel richting het Scandinavische land. Vooral
de Bohuslänkust waar honderden Zweedse
eilanden liggen zijn erg in trek. Maar de ste-
den zijn het meest heilig. Iedereen wil naar
Stockholm. “En gelijk hebben ze”, besluit Erik
Bessems. “Stockholm ís ook een wereldstad
waar het goed wonen is.” n
059
U|NITE WERKEN, LUNCHEN & ONTMOETEN
Ontwerp een uniek meubel door de verschillende modules met elkaar te combineren en te voorzien van een passende kleur.
WWW.SCHAFFENBURG.NL/UNITE
T +31(0)78 623 12 34 E [email protected]
column061
Geeft u geld uit aan waardeloze dingen? Daar denkt uw klant net zo over. Op
het moment dat u de klant een duidelijk inzicht geeft in alle werkzaamheden
is uw klant in staat de waarde hiervan te herkennen. Zo ziet hij of zij in dat een
goed advies waardevol is.
De begeleiding bij verkoop van een woning kost gemiddeld 30 uur. Alleen al in
de opstartfase bent u gemiddeld 14 uur kwijt aan de acquisitie, prijsbepaling,
research, aanmaken van het dossier en de communicatie voor verkoop. De
gemiddelde klant heeft er geen idee van. En als de klant de waarde niet ervaart,
is de dienstverlening al snel duur. Het tegendeel is waar. U bent waardevol en
dus niet duur. Alleen moet u dat de klant wel vertellen.
Door aan te geven wat u doet op welk moment en hoe de klant profiteert van
uw dienstverlening creëert u bij de klant waardebeleving. De klant is daarbij in
essentie niet op zoek naar een product of een dienst, maar naar een oplossing
van een probleem. Klantgericht communiceren impliceert dat u laat zien dat u
klanten aanspreekt op hun behoeften.
Een voorbeeld: nogal wat makelaarssites hebben een dienstgerichte navigatie-
structuur: (wij doen) aankoop, (wij doen) verkoop, ons team of over ons en (klik hier
voor) ons aanbod. Een klantgerichte navigatiestructuur plaatst niet de dienst,
maar de klant centraal: huis kopen?, huis verkopen?, huis huren? Woorden die
stuk voor stuk voorkomen in de top 10 van de meest ingetikte trefwoorden van
2012 op Google:
1. Restschuld
2. Open huizen dag
3. Scheefwonen
4. Funda
5. Prijsdaling
6. Spaarhypotheek
7. Huis verhuren
8. Huis huren
9. Huis verbouwen
10. Huis verkopen
Communiceer de klantwaarde vooral op die momenten dat de klant het onder-
scheid maakt. De site is een belangrijk moment, omdat de klant u daar vaak
voor het eerst (online) ziet.
Minstens zo belangrijk is het eerste telefonische contact, omdat de klant u dan
voor het eerst hoort. Vraag dan waar u de klant mee van dienst kan zijn. Door
vragen te stellen, maakt u in de beleving van de klant direct het verschil en
verzamelt u tegelijk commerciële informatie voor later in het proces.
Regie van die momenten is van wezenlijk belang en legt de basis om te krijgen
wat u verdient.
Frans KofflardResultant voor MKBers, Kofflard Resultants BV
Krijgen wat u verdient!
U bent waardevol en dus niet duur. Alleen moet u dat de klant wel vertellen.
EARTH COFFEE @WORKEarth Coffee @work is een perfect koffieconcept voor ondernemers die een prijstechnisch heel aantrekkelijke koffieoplossing zoeken voor op het werk en de MVO gedachte belangrijk vinden. Via een huurkoopconcept bent u binnen korte tijd eigenaar van een prachtige Jura koffiemachine. Tevens bespaart u flink op uw koffiekosten en heeft u altijd kwaliteitskoffie voor werknemers en gasten.
EARTH COFFEE is een prachtige biologische bonenmelange op basis van 100% Arabica bonen uit Guatemala, Peru en Nicaragua. Een strak vormgegeven servieslijn, bio suikersticks, melk in cups en biologisch afbreekbare bekers maken dit concept compleet.
EARTH COFFEE wordt gebrand volgens het Slowroast procedé door de koffiebranderij van Mocca d’Or.
EARTH COFFEE@WORKEEn uniEK KOFFiECOnCEpT vOOR Op HET WERK
Jura Impressa XF50
Jura Impressa XS90
Meer informatie:Mocca d’Or Zwolle T 038 - 46 53 500 | Mocca d’Or Breda T 076 - 57 18 718 www.moccador.com
02 Earth Coffee Adv in Makelaarszaken.nl 230x300 Dec12.indd 1 11-12-12 11:55
coverstory063
Focus op duurzaamheid
of toekomstwaarde: Marjan Minnesma en Friso de Zeeuw over duurzaamheid en zendingsdrang
Ze zijn het erover eens dat ze op een aantal terreinen van mening verschil-len. Als het om duurzaamheid gaat, ambieert de een omwenteling, en kiest de ander voor geleidelijke verandering. Marjan Minnesma voert met tomeloze energie de kopgroep van duurzaam Nederland aan, terwijl Friso de Zeeuw zichzelf liever vooraan in het peloton van nuchtere denkers – en doeners – ziet. Maar tot hun verrassing hebben ze ook nogal wat gemeenschappelijk: hun betrokkenheid bij de Midden-Europese landen, bijvoorbeeld. En wat blijkt: ze zijn allebei enthousiaste muziekbeoefenaren. In heel verschillende genres, dat wel. Bovendien liggen hun woonplaatsen ook nog eens op een steen-worp afstand van elkaar: in het landelijke deel van Noord-Holland.
064
Prof. mr. Friso de Zeeuw combineert in zijn dagelijks leven een aantal functies. Hij is directeur Nieuwe Markten bij Bouwfonds Ontwikkeling, de grootste projectontwik-kelaar van Nederland. Daarnaast is hij praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft.
Mr. drs. Marjan Minnesma MBA is directeur van Urgenda, de actieorganisatie voor duurzaamheid en innovatie die Nederland sneller duurzaam wil maken. Ze werd dit jaar in de Trouw Top-100 opnieuw verkozen tot meest invloedrijke Nederlander op het gebied van duurzaamheid, en sprak in die hoedanigheid de ‘Groene troonrede’ uit.
Beiden zijn veelgevraagde sprekers op congressen, seminars en symposia.
065
Dat brengt ons al direct op het thema ‘zendingsdrang’.
Marjan: “Ik ben vaak de enige vrouwelijke spreker op dat
type bijeenkomsten. Hoe dat komt? Geen idee. Misschien
hebben mannen meer zendingsdrang; vinden ze het leu-
ker om voor een groot publiek te staan. Vrouwen zijn meer
van het regelen en het organiseren achter de schermen.”
Friso: “In de communicatie zie je inderdaad veel vrouwen.
In mijn vakgebied zie ik het aantal vrouwen gelukkig ook
toenemen. Het ‘veteranenlegioen’, dat voornamelijk uit
mannelijke babyboomers bestaat, wordt steeds verder
uitgedund. Er is zeker vernieuwing gaande.”
Marjan: “Maar je moet soms hard zoeken naar vrouwen
die deskundigheid combineren met het plezier in dingen
overbrengen op een groot publiek. Ik denk dat de nieuwe
generatie vrouwen minder last heeft van podiumvrees.
Nou ja, dat hoop ik in elk geval.”
DuurzaamheidIn november vorig jaar maakte Urgenda bekend naar de
rechter te zullen stappen als de Nederlandse regering zich
niet aan de afspraken houdt die moeten leiden tot min-
der CO2-uitstoot. ‘Nederland en de EU zijn niet bereid de
noodzakelijke reducties te realiseren’, stelt de organisatie.
“Dat is wel een erg vérgaand middel om je doel te berei-
ken”, vindt Friso. “Het is een wanhoopsdaad. Ik denk dat je
weinig kans maakt bij de rechter: die zal jullie aanklacht
puur juridisch gaan toetsen.
De doelstelling van dit kabinet is al behoorlijk ambitieus.
Wat willen jullie dan? Overal weilanden vol met windmo-
lens zetten? Dan gaat het landschap naar de knoppen. En
windmolens op zee zijn gewoon te duur.
Naast wind- en zonne-energie en biomassa moet wat mij
betreft worden onderzocht of we verder kunnen gaan met
kernenergie voor de niet-fossiele energievoorziening.
Ik vind ook dat Urgenda te weinig aandacht heeft voor
de mondiale strijd om de toegang tot grondstoffen, zoals
zeldzame metalen. Dat is een keiharde machtsstrijd
waarin China zich duchtig manifesteert.”
Marjan: “We mogen onze kinderen niet opzadelen met
de gevolgen van radioactiviteit, en we kunnen zonder
kernenergie. Maar dat is voor ons niet het belangrijkste
onderwerp.
Veel klimaatwetenschappers, de Wereldbank en de
Verenigde Naties slaan alarm over de klimaatverandering.
Ik probeer nog conservatief te denken, maar zelfs als je
dat doet, zie je hoe snel het gaat. Als jij wist hoe hoog dat
tempo ligt, zou je anders denken. En het gaat niet alleen
maar om een graadje meer of minder; wij zien een enorm
voedselprobleem ontstaan doordat in steeds meer delen
van de wereld mensen niet meer in staat zijn om voedsel
te verbouwen.
De overstromingen die in Nederland hebben plaats-
gevonden, de storm die in New York zo veel schade
aanrichtte; het zijn allemaal tekenen dat er nu echt
maatregelen moet worden genomen. Als we zes procent
van de Noordzee zouden gebruiken voor de bouw van een
windmolenpark, zou dat voldoende zijn voor de elektrici-
teitsvoorziening van heel Nederland. Maar helaas worden
er aan windmolenparken veel meer eisen gesteld dan aan
kolencentrales.
De grondstoffenproblematiek is absoluut een ander groot
onderwerp waarvoor veel meer aandacht moet komen.
Lees mijn ‘troonrede’! Daarover zijn we het dus eens.”
Centraal-Europa en muziekFriso: “Je ziet dat in tijden van schaarste de mooiste uitvin-
dingen worden gedaan. Ik denk dat dat nu ook zal gebeu-
ren. Kijk maar naar de Trabant die in de voormalige DDR
werd geproduceerd uit duroplast (kunststof). De reden: er
was niet genoeg metaal voorhanden. Er gebeurt pas wat
als het voor mensen zelf urgent is. Dat type innovaties
hebben we nu ook nodig.”
Marjan: “Toch werd niemand heel vrolijk van die Trabant…”
Friso: “Het gaat mij om het feit dat schaarste creatief
maakt. De Trabant is tegelijkertijd het negatieve symbool
van de uitschakeling van de markteconomie.
Ik ben wel gefascineerd door de voormalige DDR. Het is
een compact tijdperk in de tweede helft van de 20e eeuw,
en het heeft een enorme impact gehad op de levens van
zo velen. Ik heb Berlijn een aantal keren bezocht in de
tijd van de Muur, en ik ben meteen voor de bijl gegaan.
Het leven was zo anders in Oost-Berlijn. Het rook er ook
anders: naar bruinkool en tweetakt.”
“Die fascinatie begrijp ik wel”, zegt Marjan. “Ik heb zelf vijf
jaar in Centraal-Europa aan energieprojecten gewerkt.
Het viel me op dat mensen daar vaak heel erg belezen
waren en ook gezegend waren met een enorm relative-
ringsvermogen.”
Friso: “Er zat ook weinig anders op: ze moesten over-
leven onder een dictatoriaal regime. Maar inderdaad:
het is een fascinerend onderwerp. Daarom heb ik ook
een DDR-museum aan huis ingericht. Op 72 vierkante
meter valt heel wat te zien. Kijk maar op mijn site
www.ddr-museum.nl. Je bent welkom!”
Friso: “Ik ben gefascineerd door de vroegere DDR.
Het rook daar ook anders”
066
Over hobby’s gesproken: veel vrije tijd hebben Marjan
en Friso niet. Desondanks maken ze graag tijd vrij
voor muziek. Marjan speelt elke dinsdagavond hobo in
‘Het Orkest’, een van de betere amateur-symfonieorkes-
ten. Friso is drummer bij smartlappenkoor Meezingkoor
Waterland. Het koor treedt gemiddeld eenmaal per 14
dagen op. Marjan: “Hobo spelen betekent ook dat je veel
moet oefenen omdat je anders de ‘embouchure’ verliest.
En dan moet ik ook nog geregeld het huiswerk van mijn
kinderen overhoren. Dus vrije tijd, tja…”
Koploper en pelotonGenoeg over de spaarzame vrije tijd; er zijn belangrijker
onderwerpen.
Marjan: “Als het aan ons ligt, wordt elke woning in
Nederland energieleverend. Ik heb enkele jaren geleden
50.000 zonnepanelen in China gekocht namens duizen-
den deelnemers aan ‘Wij Willen Zon’. Door die actie zijn
zonnepanelen echt op de kaart gezet. De financiering is
in veel gevallen geen probleem meer doordat de zonne-
panelen zo veel goedkoper én beter van kwaliteit zijn
geworden.
Maar de massa heeft nog steeds de neiging om in oude
patronen te blijven denken. Duurzaamheid wordt nog
steeds geassocieerd met het beeld van mensen die met
een paar dikke truien aan in een hoekje zielig zitten te
wezen. Dat beeld moet óm: het is hip, jong en dynamisch
om duurzaam bezig te zijn. Ik rijd in een mooie elektri-
sche auto, die nu voor de deur van mijn kantoor staat op
te laden. In de supermarkt kun je ook stilstaan bij wat je
koopt. Ik koop appels uit de Beemster als die er zijn; niet
uit Chili. En ik eet een paar keer per week geen vlees.”
Friso: ”Mijn leefwijze kun je niet echt duurzaam noemen.
Mijn auto legt bijvoorbeeld 60.000 kilometer per jaar af.
De manier waarop ons voedsel tot stand komt, vind ik
belangrijker. Ik gebruik bijvoorbeeld de Viswijzer.
Bij Bouwfonds hebben we een nuchtere visie op duur-
zaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen,
die aansluit bij de opvattingen en bestedingspatronen
van onze afnemers. Maar die benadering heeft ons wel
in de top-drie van de Building Business Reputatiemonitor
gebracht op het aspect duurzaamheid. Bij gebiedsont-
wikkeling hanteren we bewust een brede opvatting over
duurzaamheid, die aansluit op de specifieke kenmerken
van een locatie. Dan gaat het om natuur, landschap en
waterkwaliteit, dus niet alleen om energie. In de mre-
benadering brengen we milieu, ruimte en economie bij
elkaar. Daarin passen ook zonnepanelen: in de Stad van
de Zon (Heerhugowaard) alleen al 25.000 stuks.”
Marjan: “Wij hebben het Platform Duurzame
Gebiedsontwikkeling in huis, waar samengewerkt wordt
met Bouwfonds. Voor Urgenda is het heel natuurlijk
om integraal te kijken naar een locatie, dus hier is geen
tegenstelling. Je ziet dat voor veel bouwbedrijven duur-
zaamheid de enige tak van sport is waar nog geld wordt
verdiend.”
Marjan: “ Als je wist hoe snel klimaat-verandering gaat, zou je anders denken”
067
Friso: “Weilanden
vol met windmolens
zetten? Ik moet er
niet aan denken!”
www.topsite.nl/makelaar
Bovenaan in Google
Krijg nieuwe klanten met uw website
Meer bezoekers en meer rendement
Uw website altijd in topconditie
Websites
Volledig geoptimaliseerd voor de makelaardij
Lage kosten
Hoog serviceniveau (binnen 2 weken online)
Specialist makelaar web
Apps en mobiel
Uw eigen (iPhone) App vanaf € 49,- p.m.
Mobiele versie van uw website
Genereren van QR-codes
Social media
Uw eigen opgemaakte Facebook pagina
Het aanbod direct op Twitter en YouTube
Uw bedrijf maximaal vertegenwoordigd
Dé online mediaspecialist
voor de makelaardij
Uw bedrijf maximaal vertegenwoordigd
www.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaarwww.topsite.nl/makelaar
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Adv_topsite_230x300.pdf 1 18-12-2012 16:19:08
Friso: “Met dat laatste ben ik het niet eens. In de woning-
markt bepaalt de afnemer de grenzen van de maatregelen
die wij kunnen nemen. We zien dat de meeste kopers niet
bereid zijn om een hogere prijs te betalen voor een woning
met allerlei duurzaamheidsvoorzieningen die veel verder
gaan dan de eisen die aan nieuwbouw worden gesteld.
Daarom laten wij de koper de keus wat hij/zij nú wil, maar
we zorgen er wel voor dat in een later stadium die zon-
neboiler of die zonnepanelen eenvoudig geplaatst kunnen
worden: plug and play. Dat is de toekomst voorbereide
woning.”
Marjan: “Het probleem is dat jullie werken met ver-
ouderde gegevens en prijzen. De prijzen die jullie han-
teren voor zonnepanelen, kloppen al lang niet meer.
Energiebesparende maatregelen zijn veel goedkoper dan
bouwers denken.”
Friso: “Volkomen onjuist: ons bedrijf heeft scherp inkopen
in de genen. Wij willen mensen niets opdringen waar
ze geen zin in hebben. Zeker in deze tijd telt elke euro!
Bouwfonds kan het zich niet veroorloven om in de eli-
taire kopgroep te zitten. Wij willen vooraan fietsen in het
peloton.”
Marjan: “Maar dat peloton moet wel aansluiting hebben
met de kopgroep!”
WoonlastenZijn ESCo’s (Energy Service Companies; organisaties die de
investeringen in energiebesparende maatregelen betalen
én exploiteren) dan de oplossing? “Dat is zowat het enige
reële nieuwe verdienmodel dat ik de afgelopen vier jaar
heb zien langskomen. De rest is allemaal voodoo. ESCo’s
nemen uiteraard alleen die maatregelen waarmee iets te
verdienen valt. Daar is niets mis mee”, vindt Friso.
“Daarom moeten we het ook zelf doen. Bij Urgenda
bekijken we of we ESCo’s kunnen oprichten die het
energie neutraal maken van gebouwen financieren”, zegt
Marjan. “Het energiebewustzijn moet toenemen. En de
Trias Energetica moeten we ook vergeten. Niet eerst
besparen en dan gaan kijken hoe je duurzame energie
kunt produceren. Met die opwekking moeten we meteen
beginnen! Voor 4.000 euro heb je 12 zonnepanelen, com-
pleet met omvormer en montage. Dat is voor de meeste
huis houdens voldoende voor 70 à 80 procent van hun
elektriciteitsbehoefte.”
Friso: “We moeten niet eenzijdig focussen op duur-
zaamheid. Het gaat ook om woonlasten en om ruim-
telijke kwaliteit. Neem een project als ‘Ruimte voor de
rivier’. Daar zijn maatregelen in het kader van water-
veiligheid verbreed tot integrale oplossingen. Maar dat
we in de toekomst alleen nog maar drijvende woonwij-
ken in het westen zullen bouwen, is een wereldvreemde
gedachte.
Energie wordt in de naaste toekomst hét betaalbaarheids-
item (naast de zorgkosten). De prijzen van vastgoed dalen,
maar de tarieven voor energie zullen blijven stijgen; ook
door de transitie naar duurzaam.”
Stadslandbouw en kleinschaligheid?Marjan: “De druk op overheden en achterblijvers komt
van een steeds grotere beweging van onderop. Je ziet
steeds meer nieuwe duurzame ondernemers, honderden
lokale energiecoöperaties, actieve gemeenten en regionale
landbouwinitiatieven. Daardoor ontstaat druk op de nati-
onale overheid. Die kan het proces uiteindelijk versnellen
door steun te geven én door goede regelgeving. Daardoor
komt de kanteling tot stand die nodig is.”
Friso: “Stadslandbouw is een leuk randverschijnsel, maar
het wordt ideologisch zwaar geladen. In het algemeen
heeft kleinschaligheid zeker voordelen. In mijn vakgebied
zie je dat de ‘hofjessfeer’ enigszins aan populariteit wint,
ook in Vinexwijken. Maar we zijn echt niet op weg naar
een samenleving waar kleinschaligheid de boventoon
gaat voeren. Ook hier zie je de neiging tot romantiseren.
Kijk maar eens hoe moeizaam verenigingen van eigena-
ren vaak functioneren. Ook kleinschalig samenwerken is
weerbarstig.”
Marjan: “Maar de plofkip is uit de supermarkt verbannen
door een simpele actie van een aantal mensen!”
Agree to disagree, is de conclusieFriso: “Bij de realisatie van gebouwen gaat het voor ons
om gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde.
Over toekomstwaarde moet je bij elk project nadenken,
maar hoe het werkelijk uitpakt, blijkt later.”
Marjan: “Klopt, maar je moet gewoon geen gebouwen
meer neerzetten waar een gasleiding in zit.”
Friso: “We moeten kiezen voor de weg van de geleidelijk-
heid.”
Marjan: “Dan gaat het dus te langzaam.” n
Marjan: “ Duurzaam bezig zijn is niet: met dikke truien aan in een hoekje zielig zitten wezen”
069
Mevr. L. van Hamburg
Voorstraat 13
4793 ET Fijnaart
T 0168 - 462454
www.lwaccount.nl
Droomt u er wel eens van dat uw accountant en adviseur buiten u géén andere cliënten zou hebben? Dat hij altijd voor u klaar staat op het moment dat u dat wenst? Niet meer hoeven wachten op het moment dat u teruggebeld wordt?
L&W Accountant & Adviseurs kan uw droom laten uitkomen!Uiteraard kunt u niet onze enige cliënt zijn, maar door onze manier van werken kunnen wij u wel het gevoel geven dat
u onze enige cliënt bent L&W Accountant & Adviseurs kiest daarom voor direct persoonlijk contact door middel van
het hanteren van het één aanspreekpuntprincipe. In kleine teams van fi nanciële specialisten werken wij niet alleen
vóór maar vooral ook met onze cliënten. L&W Accountant & Adviseurs treedt op deze manier duidelijk op als partner
van de cliënt waarbij wij altijd met de cliënt meedenken maar niet in alle gevallen met hem meepraten.
Ons kantoor is gevestigd in het pittoreske Fijnaart, maar onze visie is dat het bij de klant gebeurd. Wij rijden dan ook
door heel Nederland en ver daarbuiten om onze klanten te bezoeken en van onze optimale dienstverlening te laten
profi teren. Al onze specialisten staan voor u klaar om u optimaal van dienst te kunnen zijn: u als onze enige cliënt!
WILT U ONZE ENIGE CLIËNT ZIJN?
design071
Oerdegelijk, onafhankelijk en puur Hollands. Schaffenburg, een merk met een verhaal.
Het nieuwe samenwerken vertaalt zich in prijswinnend meubilair
Bestellen in webshops kan niet. De bank bestaat er alleen als meubelstuk. Het assortiment is degelijkheid pur sang en nu toch de eerste prijs voor een nieuw eigen ontwerp. Schaffenburg Office Furniture is fabrikant en groothandel van kantoormeubilair. Een puur Hollands bedrijf dat zaken doet op traditionele wijze. ‘Samenwerken biedt oplossingen en hollandse zuinigheid houdt je gezond’ luidt het credo van Schaffenburg.
072
Het inrichtingen van een kantoor is vaak een
afgeleide van de opvatting over efficiënt wer-
ken. Maar tijden veranderen, de invloed van
nieuwe middelen als internet is evident.
Nieuwe behoeften op het gebied van werk-
beleving, kantooromgeving, comfort en
design, hebben invloed op ieder kantoor en
stellen andere eisen aan meubilair.
Steeds meer kantoren komen leeg te staan
als gevolg van ‘het nieuwe werken’. Het op
afstand digitaal zakendoen, maakt het snel-
ler en vluchtiger. Dat heeft z’n impact op
de inrichters en producenten van kantoor-
meubilair. Zo legden het bekende Aspa en
het exclusievere Lensvelt al het loodje, naast
vele andere.
Keep it simpleSchaffenburg Office Furniture daarentegen is
inmiddels uitgegroeid tot een internationale
onderneming. Zonder al teveel poespas, op
een gezonde traditionele manier, gestaag.
Het bedrijf kent een simpele formule. Het
levert een totaal assortiment, gebruikt modu-
laire onderdelen zodat ieder meubelstuk naar
eigen smaak worden samengesteld en levert
vanuit eigen magazijn 95% van het assorti-
ment binnen zeven dagen. En: het is eigen-
tijds, oerdegelijk en betaalbaar.
Schijn bedriegt, zo simpel is het niet. Reinier
Wijnbergen, oprichter en eigenaar, houdt
graag alles in eigen beheer en dat is volgens
hem de basis voor het succes. “Ondernemen
in deze branche betekent goed luisteren naar
kantoorgebruikers, kantoorinrichters, dea-
lers, designers en architecten. Dit houdt ons
scherp en zorgt voor een continue stroom aan
innovaties. Samenwerken dus. Daar springen
wij adequaat op in, doordat wij zelf ont-
werpen, produceren en leveren.”
Zelf is hij alleen nog achter de schermen
actief en houdt hij de touwtjes strak. Op
een traditionele manier, want zijn bedrijf
is gezond en betaalt alles uit eigen zak.
Graydon waardeerde Schaffenburg onlangs
met sublieme kredietwaardigheid en dat
heeft slechts 6% in deze branche. “Alleen al
in het magazijn staat voor drie miljoen”, geeft
hij tussen neus en lippen prijs.
Geen sexy imago“Die degelijkheid heeft ons geen windeieren
gelegd, maar we staan ook niet bekend als
een sexy onderneming. Architecten en gro-
tere bedrijven werken nou eenmaal graag
met bekende namen”, weet Bart Peschier,
marketing manager van Schaffenburg.
Aan die onbekendheidheid lijkt een einde te
komen door het winnen van de Office Design
Award met het meubel Unite, een modu-
lair zit- en werksysteem met slechts zeven
073
074
Unite, het prijswinnende meubel voor het flexkantoor.
onderdelen. Hiermee kan iedere gewenste
oplossing samengesteld worden.
De ontwerpafdeling van Schaffenburg,
be staande uit Dick de Vries en Philip Peeren-
boom, heeft zich laten inspireren door over-
leg- en werkvormen die in het hedendaagse
kantoor plaatsvinden, om vervolgens hier-
voor een modulair en flexibel
meubel te ontwerpen. “Met Unite maakt de
klant zijn eigen zitoplossing en creëert hij
zijn eigen ruimte”, legt Philip Peerenboom
uit. “Van een eenzitter, tweezitter, hoekoplos-
sing, wangen, een bank van 5 of 10 meter, een
concentratiecel, alles is mogelijk en in iedere
kleurcombinatie. Zelfs de zithoogte bepaalt
de gebruiker zelf. En het is uitermate geschikt
om in te werken.”
Loungen en ontmoeten“Het is denkbaar dat de kleinere makelaar
binnenkort alleen nog maar gebruik maakt
van een secretaresseservice of centraal back-
office en zelf een klein ontmoetingskantoor
heeft, voornamelijk om te loungen en te
ontmoeten en veel minder om dagenlang
achter elkaar in te werken.” Peschier noemt
dit het nieuwe werken. “Net als flexwerken
is dit een tendens, die we al langere tijd vol-
gen. In veel beroepen wordt het traditionele
kantoor steeds minder gebruikt. Men begeeft
zich meer in de markt en onder de klanten,
met gebruikmaking van alle telecom moge-
lijkheden en het in de Cloud opslaan van
paperassen.”
Optimaal gebruik internetHet nieuwe werken is ook meer verkopen via
internet. Ondanks de stijgende populariteit,
blijft Schaffenburg vasthouden aan de ver-
koop via wederverkopers. Schaffenburg doet
nooit direct zaken met de eindgebruiker.
“Oer-hollands imago heeft
geen windeieren gelegd”
Reinier Wijnbergen houdt de touwtjes strak.
075
b
Raamweg 222596 HL Den Haag
t. 070 - 362 55 98f. 070 - 365 55 57
Samen met onze klanten hebben wij een groot en diep assortiment ontwikkeld waarmee ook u uw vastgoedobjecten optimaal en aantrekkelijk kunt presenteren.
Al sinds 2005 weten de meest uiteenlopende vastgoedprofessionals ons te vinden om hun verkoop- en verhuurobjecten te voorzien van hoogstaande vastgoedpresentaties.
Makelaar of ontwikkelaar, bouwer of verbouwer; allen zijn zij bij ons aan het juiste adres voor pakkende en aansprekende digitale beelden die de verkoop of verhuur stimuleren!
Al ons beeldmateriaal is krachtig en klantvriendelijk met bovendien een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.
UW ONE-STOP SHOP IN VASTGOEDPRESENTATIES
Met onze artist impressies maakt u
niet-ingerichte ruimtes en zelfs nog
niet bestaande gebouwen worden
levensecht met deze prachtige
optie. Onze artist impressies met
een maatwerk interieur laten de
indeling tot leven komen. Creëer uw
eigen inrichtingen en sfeer,
geheel afgestemd op de doelgroep
van de woning.
Bram Peschier
b
Raamweg 222596 HL Den Haag
t. 070 - 362 55 98f. 070 - 365 55 57
Samen met onze klanten hebben wij een groot en diep assortiment ontwikkeld waarmee ook u uw vastgoedobjecten optimaal en aantrekkelijk kunt presenteren.
Al sinds 2005 weten de meest uiteenlopende vastgoedprofessionals ons te vinden om hun verkoop- en verhuurobjecten te voorzien van hoogstaande vastgoedpresentaties.
Makelaar of ontwikkelaar, bouwer of verbouwer; allen zijn zij bij ons aan het juiste adres voor pakkende en aansprekende digitale beelden die de verkoop of verhuur stimuleren!
Al ons beeldmateriaal is krachtig en klantvriendelijk met bovendien een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.
UW ONE-STOP SHOP IN VASTGOEDPRESENTATIES
Met onze artist impressies maakt u
niet-ingerichte ruimtes en zelfs nog
niet bestaande gebouwen worden
levensecht met deze prachtige
optie. Onze artist impressies met
een maatwerk interieur laten de
indeling tot leven komen. Creëer uw
eigen inrichtingen en sfeer,
geheel afgestemd op de doelgroep
van de woning.
“Wij hechten grote waarde aan samen werken.
Noem het ouderwets, maar wij zien de toege-
voegde waarde van een wederverkoper, een
kantoorinrichter of architect. Zij overzien het
totale plaatje van de wensen van de klant en
kunnen zo ook in hun advies zaken betrek-
ken die los staan van kantoormeubilair, zoals
verlichting of ict hardware.”
“Natuurlijk houden we de ontwikkelingen op
internet in de gaten. Vooralsnog meen ik dat
wij internet voor onze produkten en werk-
wijze optimaal gebruiken.” Peschier wijst de
Unite configurator en op ontwerpjekantoor.
nl, de website waarmee de klant zelf zijn
kantoor kan inrichten. “Het zijn tools om het
de wederverkoper en gebruiker makkelijker te
maken. Deze orienteert zich nou eenmaal via
internet en op onze website treft hij alles aan
wat daarvoor nodig is”, aldus Bram Peschier.
“Maar de inrichting van een kantoor blijft
maatwerk. Een werkomgeving met optimaal
werkcomfort is afgestemd op specifieke
behoeften van mens en organisatie. Daarom
respecteren wij ons netwerk van wederverko-
pers en blijven wij ons richten op het hogere
segment en gaan we niet de concurrentie aan
met een IKEA of internetverkopers.”
PartnershipSchaffenburg streeft naar langdurige samen-
werking met partners. Schaffenburg erkent
dat bij de inrichting van een werkruimte ieder
zijn specialisme heeft. Bram Peschier: “Wij
streven naar winstoptimalisatie voor onze
partners door transparante samenwerking
met architect, kantoorinrichter, dealer en
eindgebruiker. Ons accent binnen het nieuwe
werken ligt op het samen werken.” n
077
wet &recht078
Huurders en eigenaars
in één complex...
079
Zo’n cursus is geen overbodige luxe, weet cursusleidster
drs. Marijke Horvers: “Als eigenaar van een woning in
een gemengd complex ben je natuurlijk gebonden aan
de rechten en plichten van de VvE, maar je krijgt ook
te maken met zaken als huurrecht, huurbescherming,
onderverhuur en dergelijke. In deze tijden van econo-
mische crisis zien we dat steeds meer appartementen
worden (onder)verhuurd. Dan willen er nog weleens con-
flicten ontstaan tussen huurders en eigenaren, en daar zit
niemand op te wachten. Met de juiste kennis van zaken
kun je ervoor zorgen dat beide groepen prima naast elkaar
wonen in het complex.”
Ook op LinkedinDat de problematiek erg actueel is, bewijst de discussie
die onlangs op Linkedin werd gevoerd. Wat kun je als cor-
poratie het beste doen; zelf het beheer blijven uitvoeren
of uitbesteden? Die vraag werd gesteld, en binnen korte
tijd regende het reacties. Immers: veel corporaties worste-
len met die vraag. Ze willen graag als grooteigenaar een
vinger in de pap houden, met name als het gaat om het
bewaken van een veilige, hele en schone leefomgeving. De
VvE moet het voortouw daarin nemen, en de corporatie
vraagt zich af of dat wel goed gaat. Daar staat tegenover
dat corporaties zich nogal eens geconfronteerd zien met
huurders die zich tweederangsbewoners voelen en eige-
naren die graag ‘de baas’ zijn, maar toch soms nog graag
leunen op de service van de corporatie. Veel corporaties
zien op tegen de veelheid aan communicatieve vaardig-
heden die van hen gevraagd worden: er is nogal wat voor
nodig om een systeem te ontwikkelen waarin zowel de
VvE als de huurders tot hun recht komen.
VvE De DobbeBij VvE De Dobbe in Zwolle had dat aanvankelijk ook
nogal wat voeten in de aarde. In totaal gaat het bij De
Dobbe om ruim 400 appartementen, verdeeld over vier
gebouwen. Eind jaren ‘70 werden ze gebouwd door Philips
Pensioen Fonds. In 2005 besloot het PFF de toenmalige
huur woningen te verkopen, en dat was de start van een
lastige situatie: vier VvE’s met een klein aantal eigenaren
moesten het eens zien te worden met een dominante
huurdersvereniging én de grooteigenaar. Inmiddels is
ongeveer een kwart van de woningen verkocht. Het bestuur
van de overkoepelende belangenvereniging (waarin de
vier verenigingen van eigenaren zijn verenigd) heeft de
onderhoudsachterstanden voor een groot deel weg-
gewerkt. De contacten met de huurders en de groot-
eigenaar zijn nu goed.
“Maar dat was geen eenvoudige klus”, zeggen VvE-
bestuursleden Anita van Rozendaal en Joop Lans. “Het
financiële en technische beheer is uitbesteed aan vast-
goedbeheerder MVGM. Wij hadden onze handen vol aan
het wegwerken van de onderhoudsachterstanden én het
probleem om huurders en eigenaren op één lijn te krijgen.
In het begin was er veel wantrouwen. De huurders had-
den het idee dat de VvE zaken zomaar kon doordrukken.
Eigenaren en huurders stonden min of meer als vijanden
tegenover elkaar. Het feit dat de huurdersvereniging heel
sterk was, maakte het niet makkelijker. Desondanks kre-
gen we het in betrekkelijk korte tijd voor elkaar om het
wantrouwen weg te nemen. Alle bewoners hebben inge-
zien dat we een gezamenlijk doel hebben: we willen hier
allemaal prettig wonen. Dan is het natuurlijk essentieel
dat je op één lijn zit.”
CommunicatieAnita van Rozendaal: “Wij zijn binnen het bestuur de con-
tactpersonen voor de huurders. Twee keer per jaar komen
de besturen van de belangenvereniging en de huurders
bij elkaar. We hebben voorafgaande aan de Algemene
Ledenvergadering ook een overleg met de grooteigenaar,
zodat we de onderwerpen van de ALV alvast kunnen
bespreken. De grooteigenaar overlegt op zijn beurt met de
huurders, zodat die op de hoogte zijn van de voorstellen.
Die manier van communiceren bevalt prima.”
“De grooteigenaar is wel vertegenwoordigd tijdens de
Algemene Ledenvergaderingen, maar dat geldt niet voor
de huurdersvereniging. Die wil wel graag (natuurlijk zon-
der stemrecht) deelnemen aan de ALV. Misschien gaat
dat in de toekomst nog gebeuren. Op dit moment is de
noodzaak er niet omdat alle voorstellen goed worden
voorbereid in de overleggen met de grooteigenaar en de
huurdersvereniging.”
Dat alle partijen inmiddels gelukkig zijn met de gang van
zaken, blijkt wel uit het feit dat huurders én eigenaren
zich als vrijwilliger melden voor het opknappen van klus-
jes in de directe woonomgeving. Er zijn zelfs plannen voor
een gezamenlijk feestje! n
Wat zijn mijn rechten en plichten als appartements-eigenaar? En hoe ga ik om met het feit dat er in ons
complex ook huurders wonen? De huurdersvereniging is erg dominant; hoe komen we op één lijn? Wat te doen bij overlast door huurders? Moeten we onder-
verhuur toestaan? En hoe zit het met de servicekosten c.q. de periodieke bijdrage? Al die vragen komen aan de orde tijdens de cursus ‘Gemengd bezit; eigenaren
en huurders onder één dak’ die VvE Belang, belangen-organisatie voor appartementseigenaren, met enige
regelmaat organiseert.
... hoe omzeilen we de voetangels en klemmen?
uitdekunst080
Kunst verrijkt onroerend goed
081
Originele werken winnen het van de zeefdrukken. Bekende namen verliezen het in Nederland van werken die kopers echt aanspreken. L’art pour l’art heeft plaatsgemaakt voor werken die wel een func-tie en betekenis hebben in de hedendaagse tijdgeest. Bijzondere kunst was nog nooit zo toegankelijk als vandaag de dag, dankzij de nieuwe media. En, makelaars en projectontwikkelaars zetten kunst steeds vaker in bij het aantrekkelijker maken van hun objecten.
082
L’art pour l’art. Het is een kunstopvatting die stelt dat de
enige maatstaf voor kunst intrinsiek is, en dus geen more-
le, didactische of utilitaristische functie nodig heeft. Het is
formalistisch van aard, dat wil zeggen dat het kunstwerk
moet worden beoordeeld op grond van kwaliteiten die in
het werk aanwezig zijn, bijvoorbeeld technische aspecten.
Hierdoor komt het kunstwerk op zichzelf te staan, los van
een expressief geladen input van de kunstenaar, of van
betekenis naar de toeschouwer, het wordt als autonoom
bekeken.
Lange tijd deed deze opvatting opgeld. Maar kunst is
functioneel geworden. Met een betekenis in de context
van hedendaagse invloeden, als tijd, snelheid, communi-
catie, afval. Een stroming in de kunst, die ook beter lijkt te
verkopen vandaag de dag.
Ruime collectieIn het bosrijke stadspark St. Anna in Venray ligt, in een
schitterende wandelomgeving, een onder rijksmonumen-
tenzorg geplaatste boerderij die is omgetoverd tot een
waar kunstpaleis. In twaalf verschillende kunstzalen
(1200m²) bevindt zich een enorme variëteit (+100 kunste-
naars) aan moderne kunst van nationale en internatio-
nale kunstenaars. De (af)wisselende collectie, interessante
solo-exposities en de spannende kunstzolder met werken
van jonge kunstenaars maken een bezoek de moeite
waard.
“Kunst is smaakgebonden. Maar lange tijd waren het de
grote namen die begeerden. Internationaal bepalen zij nog
steeds de horizon, maar in Nederland is een verschuiving
aan de gang, met name in het middensegment, de kunst
die betaalbaar is.“
Bram Reijnders is galleryhouder van misschien wel de
grootste gallery van Nederland en zelf ook kunstenaar. In
Venray startte hij elf jaar geleden als ‘makelaar in kunst’
en vertegenwoordigt sindsdien een breed scala aan kun-
stenaars uit de gehele wereld. Hij volgt de trends, middels
internet en internationale kunstbeurzen en nog belang-
rijker, hij volgt de vraag van de markt.
Origineel werk“Uiteraard leveren de hele grote werken in de wereld nog
steeds opzienbarende bedragen op. Voor sommigen een
zekere belegging, voor echte kunstliefhebbers zijn het
gewilde stukken. Maar de grote meerderheid, beschikt
over een veel kleiner budget en in dat segment zien wij,
dat originele kunst het betere doet dan zeefdrukken van
bekende namen als Corneille of Karel Appel.”
Hij heeft de laatste jaren die sterke vraag gezien naar
originele kunstwerken, waarbij de verf en andere structu-
ren letterlijk te voelen zijn. Hij snapt wel waarom: “Deze
zorgen volgens hem voor een kwalitatief betere uitstraling
en geven een oorspronkelijker beleving aan de omgeving.”
Reijnders memoreert dat er de laatste 30 jaar veel grafi-
sche kunst in hoge oplages is geproduceerd, vooral zeef-
drukken. Dit zijn kunstwerken op papier gepresenteerd
achter glas met een lijst.
083
Bram Reijnders, eigenaar AbrahamArt.com en kunstenaar Bram Reijnders startte 11 jaar geleden Abraham Art galerie en kunstuitleen en is inmiddels uitgegroeid tot een toonaangevende inrichter van ondernemin-gen met moderne kunst. Bedrijven als Rabobank, Philips, Abn-AbnAmro, diverse GGZ instellingen en NH-Hotels benutten de expertise van Abraham Art om de uitstraling van de organisatie te verbeteren en haar klanten en werknemer tevredenheid te bevorderen. AbrahamArt werkt vanuit de grootste kunst galerie van Nederland.
Als kunstenaar beleeft Bram in zijn dagelijks leven werelden van contrasten die hand in hand lijken te gaan en wellicht voor de constante tweestrijd in zijn werk zorgen. De abstracte taferelen zijn opgebouwd uit felle schilderachtige lagen en kleu-renexplosies.De explosies ondersteunen ook concrete poli-tiek beladen onderwerpen en benadrukken vooral extremiteiten in het leven. Daar waar zwart/wit niet aan voldoet is het feit dat de waarheid ergens in het midden zich verschuilt.
“Kosmopoliet schildert over hap-slik-weg cul-tuur”. Zo introduceert Bram Reijnders zichzelf. Dynamische kwaststreken en zijn Pop Art-achtige benadering verraden de kleuren van deze persoon-lijkheid en zijn mening over onze maatschappij.Geïnspireerd in gegevens zoals afstanden klein maken, de tijd controleren en in een ander ritme laten lopen, geeft hij vorm aan wat volgens hem de wens van ieder mens zou kunnen zijn.
Oude handgeschreven brieven, foto’s en diverse andere spannende oude documenten zijn een aantal bijzondere elementen die in zijn werk terug te vinden zijn.
084
Out-of-the-box denken bepaalt kunst in 2013Kunst in het digitale tijdperkDe historie en moderne technieken hebben elkaar gevonden. Zo heeft ‘s wereld beroemste museum, het 200 jaar oude Louvre, 5000 Nintendo video game consoles in gebruik geno-men om bezoekers in 3D te begeleiden in het museum.
Ook Google anticipeerde onlangs op de wens van de kunst-liefhebber met Art Project, waarmee gebruikers musea kunnen ‘bezoeken’ over de hele wereld. Dit innovatieve web tool geeft het publiek een ongekende toegang tot musea, kunstwerken en collecties van meesterwerken. Nog nooit waren de beroemdste kunstwerken van zo dichtbij te bekijken.
Kunstenaars die zich laten inspireren door virtual reality zijn sterk in opkomst. Beroemde namen zijn David Kassan (iPad portretkunst) en multimedia meesters Anaisa Franco en Casey Reas, Rafaël Rozendaal, Mike Beradino, en Joe McKay (video games als kunst). Deze media worden erkend als trendsettend en hedendaags.
Ook volledige musea, die uitsluitend kunst op basis van nieuwe media exposeren, zijn opkomend in de hele wereld. Beroemd voorbeeld is Detroit Kunsthalle Museum, een multimedia-en licht-gebaseerde locatie gewijd aan het benadrukken van deze nieuwe techniek.
Urban kunst en niet-traditionele mediaSommigen noemen het vandalisme, anderen noemen het de kunst van de moderne metropool. Urban kunst blijft commotie veroorzaken in de kunstwereld. Street-art artiesten laten zich inspireren door graffiti en vandalisme. Keith Haring was een van de eerste makers van pop-street-art, wiens iconische werk nog steeds de huidige stedelijke kunstenaars inspireert.Een aantal steden in de wereld wordt aangemerkt als hoofd-steden voor de street-art scene, waaronder Rio De Janeiro, de thuisbasis van graffiti kunstenaars, en Londen, waar er tientallen high-end galeries voor de stedelijke-art minnaar zijn gevesttigd en waar de meest trendy werken in het genre verkocht worden.
Recyclebare materialenDe toenemende mondiale milieuproblemen inspireren meer en meer kunstenaars om kunst uit afval te maken. Kunstenaars die werken met niet-traditionele materialen als afval, schroot, en delen van dieren, krijgen steeds meer erkenning. Denk aan sculpturen gemaakt uit boeken en papier, Dan is er nog stof tot nadenken: kunst uit kaas, van chocolade, pindakaas, ketchup en zelfs kadavers.
De kunstscene is rijk aan nieuwe ideeën van artistieke vernieu-wers die werkelijk out-of-the-box denken.
085
Hedendaagse architectuurReijnders: “Door het gebruik van steeds meer
glas in de hedendaagse architectuur valt op
dat grafiek achter glas spiegelt en daardoor
maar weinig zichtbaar zijn. Het gebruik van
lijsten om kunstwerken is al jaren steeds
minder in trek omdat dit afstand schept ten
opzichte van de oorspronkelijke bedoelingen
van de kunstenaars, waar een rauwe rand
van een doek een meer oorspronkelijk karak-
ter heeft.”
Daarnaast wordt in de moderne inrichting
steeds meer het bekende ‘less is more’ gepre-
dikt met minder maar grotere meubels en
accessoires. Originele schilderijen zijn in
grote formaten beschikbaar waardoor met
weinig grote schilderijen een meer eigentijdse
uitstraling is te realiseren dan met vele kleine
grafieken.
DevaluatieZeefdrukken zijn vanzelfsprekend ook goed-
koper dan originelen maar wel gedevalueerd
in waarde. De massa wilde het en kreeg het.
“Wij verkopen ook reproducties, maar wij
zijn zeker dat de oplages ook daadwerkelijk
gelimiteerd zijn omdat wij agent zijn van de
kunstenaar en niet alleen wederverkoper.”
Door die beweging ziet Bram zijn gallerie
Abrahamart ook exclusiever worden. “De
Nederlandse markt is ver ontwikkeld in
smaak en eigen keuze en veel democrati-
scher dan bijvoorbeeld Duitsland en Brazilië,
mijn tweede thuisland. Hier komen nieuwe
kunstenaars nauwelijks aan de bak.”
Huren als sfeermakerDe collectie van AbrahamArt bevat wel veel
origineel werk van jonge kunstenaars, zowel
voor aan de wand als skulpturen voor binnen
en buiten. Het abstracte werk maakt een-
derde uit net als modern figuratief en verder
is er veel pop-art en fotografie te zien.
Kunst die ook te huur is, wat erg populair is
in het bedrijfsleven. Ook makelaars en pro-
jectontwikkelaars bewandelen die weg steeds
vaker, voor het aankleden van het eigen kan-
toor, maar ook ten behoeve van de verkoop
van woningen en bedrijfs onroerend goed.
AbrahamArt levert dan de kunstwerken op
basis van korte termijn huurcontracten.
Reijnders: “Kunst zorgt voor een gevoel van
welbehagen. Kunst motiveert personeel en
klanten en het verrijkt, brengt sfeer. Vergelijk
het met de reuk van versgebakken appel-
taart. Een pand dat aangekleed is met kunst-
objecten straalt veel meer uit.” n
lezersactieLezers van REAL Magazine kunnen nu profiteren van een eenmalige actie. REAL Magazine biedt prachtige zeefdruk-
ken aan van de bekende kunstenaar Clemens Briels met een korting van € 200. De wijze waarop de kunstwerken zijn
bevestigd op een zwart linnen box geven de gebruikte kleuren in beide zeefdrukken een unieke uitstraling. Profiteer
snel van dit unieke aanbod, want de oplage is beperkt.
Bestellen U kunt de zeefdrukken bestellen via [email protected].
Voor meer informatie kunt u bellen met 0181-355100.
Un après midi passionnant à Château de JavardanEen fraaie handgeschepte zeefdruk op papier bevestigd op
een dik zwart linnen box. Het betreft een exemplaar uit
de laatste uitgebrachte serie van de kunstenaar Clemens
Briels.
Soort: zeefdrukOplage: 95Jaartal: 2012Afmetingen: 110 x 110 cmPrijs: van € 1.650,-, voor € 1.450,-
(alleen via REAL Magazine)
Conversation entre 2 femmes à Château de Javardan IIEen fraaie handgeschepte zeefdruk op papier bevestigd op
een dik zwart linnen box. Het betreft een exemplaar uit
de laatste uitgebrachte serie van de kunstenaar Clemens
Briels.
Soort: zeefdrukOplage: 95Jaartal: 2012Afmetingen: 110 x 110 cmPrijs: van € 1.650,-, voor € 1.450,-
(alleen via REAL Magazine)
Clemens Briels Clemens Briels staat bekend om zijn eigenzinnige kleurrijke kunst-werken met klasse. Met name zijn sculpturen hebben de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Hij kiest bewust voor nieuwe uitdagingen, waarbij hij academische wetmatigheden ten aanzien van perspectief en vlakverdeling inruilt voor zijn eigen visie op het antipodisme. Behalve op een groot aantal plaatsen in Nederland is of was het werk van Clemens Briels vanaf 1990 op de meest uiteenlopende plekken van de aardbodem te zien. Op Curaçao en St. Maarten, New York, Stockholm, Antwerpen, Hannover, Stuttgart en zelfs in Kuala Lumpur om maar enkele locaties te noemen. Tevens behoren veel internationale concerns tot zijn opdrachtgevers, zoals Leolux, Intercal Telematics, Pfizer Pharmaceutical, Philips en de VSB-Bank. In 1994 ontving Briels voor zijn boek ‘Antipodism’ de prestigieuze, internationale Award van de gerenommeerde Simpson Paper Company uit San Fransisco U.S.A. Voor de Olympische winterspelen van 2002 in Salt Lake City heeft Clemens Briels het officiële schilderij gemaakt dat te zien was op affiches en officiële merchandising.
lezersactie087
toen& nu088
Makelaar Ludo van der Eijken (50), Roosendaal:
‘‘ Door betere communicatie is de persoonlijke binding met klanten sterker geworden’’
Met de veranderende woningmarkt wijzigt ook de rol van makelaar. Ging het er vroeger veel formeler aan toe, anno 2013 is de communicatie en verstandhouding tussen opdrachtgevers en makelaars veel persoonlijker geworden. NVM-makelaar Ludo van der Eijken van het gelijknamige makelaarskantoor in Roosendaal vergelijkt het vroegere makelen met zijn bezigheden nu. “Vroeger was niet alles beter.”
089
Bron
his
toris
che
beel
den:
ww
w.ge
mee
ntea
rchi
efro
osen
daal
.nl
In 1985 begon Ludo van der Eijken met makelen via een
Commodore-pc met 4mb-geheugen. “Dat was in de jaren
80 heel wat. Om een vergelijking te geven: tegenwoordig
download ik bestanden via mijn Ipad van diezelfde groot-
te. We schreven opdrachtgevers vroeger brieven met een
aanhef: geachte meneer/mevrouw. Dat was de etiquette.
Nu bellen velen en sluiten af met ‘doei’ of ‘houdoe’. De
drempels zijn door de snellere en betere communicatie
verlaagd. Het beroep makelaar dwingt – zoals vroeger wel
het geval is – niet automatisch respect af. De dominee,
onderwijzer, notaris en makelaar worden beoordeeld
op functioneren, niet op status. Zo heeft alles goede en
slechte kanten.”
Continue bereikbaar De terugkoppeling naar opdrachtgevers gebeurde minder
frequent. Nu wordt elke tussenstap in onderhandelingen
gemeld en overlegd. Tijdens bezichtigingen vroeger was
de verkopende partij aanwezig. Nu niet meer. Ludo van
der Eijken: “Bezichtigingen worden geoptimaliseerd. De
woning wordt aan kant gemaakt, opgeknapt en soms
zelfs gestyled. Van verkopers, eventuele kinderen en
huisdieren geen spoor. Een woning wordt dan al verkoop-
klaar gemaakt. Het onderhouden van opdrachtgevers is
intensiever. Mail- en smsverkeer verloopt immers gemak-
kelijk en efficiënt. Een goede binnendienst is daarbij van
belang. Ik denk dat veel kantoren door de crisis de fout
hebben gemaakt hun binnendienst in te krimpen, zodat
makelaars zelf de koopaktes op stellen en administratieve
rompslomp moeten verrichten. Ik laat dat doen, zodat
ik zelf continue buiten ben of in contact met opdracht-
gevers. Ik zie met mijn Ipad direct alles wat mijn binnen-
dienst doet en doorgeeft. De continue bereikbaarheid is
ook een groot verschil met vroeger. Wij zijn in de weeken-
den en vroeg in de ochtend bereikbaar. Als je vroeger niet
bereikbaar kon zijn, werd dat geaccepteerd.
Breed publiekDe flexibele werkhouding en goede, efficiënte binnen-
dienst leggen Ludo van der Eijken geen windeieren. Hij
verkocht dit jaar 30% meer woningen dan in 2011. “Dat
komt vooral omdat ik mijn aanbod via acties zichtbaar
maak op onze actieve website, Twitter, LinkedIn, Facebook
en YouTube. We bedienen een breed publiek. En ik merk
in de praktijk dat er veel naar aanbod wordt gekeken.
Op mijn beurt houd ik alle klikken en bezoeken bij.
Vroeger was het medium om je aanbod te tonen de print-
advertentie. Toen konden we op zaterdagochtend vlak
nadat de dikke zaterdagkrant met advertenties was ver-
schenen bij de telefoon op kantoor gaan zitten. Die stond
rood gloeiend. Mensen kwamen naar ons kantoor toe. Op
z’n ochtend verkochten we heel wat panden. Nu zijn er
minder heftige piekmomenten. De kantoorbezoeken zijn
sterk in aantal gedaald.”
Verregaande consumentenbescherming De ontwikkelingen en regelgeving op de woningmarkt
houdt Ludo van der Eijken nauwgezet bij.
“Een malaise op de woningmarkt hadden we in de jaren
‘80 ook. Alleen kwam de overheid toen wel met oplossin-
gen. In de vorm van de A, B, en C-regelingen en we hadden
toen de gemeente garantie. Iets dergelijks zou nu ook een
091
093
optie zijn. Tegenwoordig hebben makelaars
te maken met verregaande consumenten-
bescherming. Kijk alleen al maar naar de
consequenties bij verborgen gebreken. Of de
officiële bedenktijd van 3 dagen na het teke-
nen van een koopakte. Ook als er in een akte
geen bindende voorwaarden staan, beslist
een rechter niet altijd naar de letter van het
contract, omdat volgens de rechtelijke macht
verondersteld mag worden dat er uitgegaan
wordt van algemene gebruikelijke voorwaar-
den en gerechtvaardigde belangen. “
Eerst zaaien dan oogstenAfsluitend vertelt Ludo van der Eijken dat
vroeger niet alles beter was. “Toen had ik vier
kopers voor één huis. Nu heb ik er één voor
vier woningen. Per saldo blijf ik dat ene huis
verkopen. Alleen gebeurde dat vroeger snel-
ler. De politiek is aan zet op de woningmarkt.
Ik vergelijk de politiek met een boer die stopt
met bemesten van zijn land. Er liggen mooie
zwarte akkers, die niet worden bezaaid. En je
weet: zonder eerst te zaaien kan er niet wor-
den geoogst. Als de overheid goed oogst door
starters te stimuleren betekent dat een spin-
off voor regionale bedrijvigheid. Ik denk dat
elke geïnvesteerde euro in de woningmarkt
€ 3,- oplevert voor de nationale economie.
Want is het huis aangeschaft dan volgen
bijvoorbeeld een keuken, boekenkast, tv,
schommel, tuinplanten, afhaalpizza’s bij het
verhuizen tot bokkenpoten bij de house-
warming aan toe.” n
“De continue bereikbaarheid is
ook een groot verschil met vroeger.
Wij zijn in de weekenden en
vroeg in de ochtend bereikbaar. Als je
vroeger niet bereikbaar kon zijn, werd dat
geaccepteerd.”
materiaalkennis094
De ontwikkeling
van duurzaamheid
in de bouw
095
Tegenwoordig heeft de overheid de missie
honderd procent duurzaam in te kopen. Dat
was in de jaren ‘80 anders. Toentertijd kwam
duurzaamheid voort uit idealisme en eigen
beleid van de individuele gemeentes. Vandaag
is het regelgeving en subsidie dat de klok
slaat. Bedrijven hebben logischerwijs dezelf-
de ontwikkeling doorgemaakt. Waar waar-
den en normen van individuele bedrijven
het nut van duurzaamheid bepaalden in de
jaren ’80, is vandaag de dag Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen gemeen goed. De
toeleveranciers in hout- en bouwmateria-
len zijn stevig meegegaan in die ontwikke-
ling. De discussie over legaal hout, die per
3 maart 2013 echt ‘stopt’ met de in werking
treding van de FLEGT-houtverordening, is in
2012 bijna achterhaalt. Duurzaamheid, daar
gaat het over. Duurzame herkomst hout en
plaat, maar ook steeds meer thema’s als
CO2-uitstoot, energie en water is steeds meer
onderwerp van gesprek.
Andere manieren van bouwenInmiddels weten we dat het jaarlijkse elektri-
citeits- en gasverbruik de grootste bron van
CO2-uitstoot van een gebouw is. Het door-
voeren van energiebesparende maatregelen
is dan ook een belangrijke eerste stap in de
realisatie van een CO2-neutraal of CO2-arm
gebouw. Kortweg: een passief gebouw. Om
te komen tot een dergelijk gebouw, zullen
vergaande energiebesparende maatregelen
getroffen moeten worden. Windenergie, bio-
warmtekracht, innovatieve (energiezuinige)
ventilatieconcepten en sterke reductie van
de energievraag, zijn enkele voorbeelden van
toepassingen uit onze adviespraktijk. Maar
om daadwerkelijk te kunnen spreken over
een CO2-neutraal gebouw, moet ook aan-
dacht besteed worden aan de CO2-uitstoot
die gepaard gaat met de productie van bouw-
materialen.
Dan komt ook cradle-to-cradle om de hoek kij-
ken. De kern van cradle-to-cradle principe ligt
in het concept: alle gebruikte materialen zou-
den na hun leven in het ene product, nuttig
kunnen worden ingezet in een ander product.
Hierbij zou geen kwaliteitsverlies mogen zijn
en alle restproducten moeten hergebruikt
kunnen worden of milieuneutraal zijn.
Duurzame bewijsvoeringDe tijd waarin we leven is ook de tijd van
meten en bewijzen. Zo ontstond de levens-
cyclusanalys. Hierbij wordt er in elk stadium
een inventarisatie gemaakt van het ener-
gie- en materiaalverbruik en de emissies
naar de omgeving. Zo worden de punten
geïdentificeerd waar wel en geen verbete-
ring haalbaar is en wordt de milieu impact
De afgelopen 25 jaar heeft
duurzaamheid de bouw vooruit
geholpen. Vernieuwende
en creatieve oplossingen hebben
duurzaamheid in de bouw tot een belangrijk thema gemaakt. Waar duurzaamheid
eerder met name over
de legale herkomst
van hout ging, wordt dit nu in
een veel breder perspectief
gezien.
096
inzichtelijk. Op het gebied van isolatie geeft
De Energieprestatiecoëfficiënt (EPC) met
behulp van een index getal dat de energe-
tische efficiëntie van nieuwbouw aangeeft.
De zogenaamde EPC-normen. Energielabels
maken het de consument makkelijk om te
kiezen, want ze laten in één oogopslag zien
welke woningen zuinig omgaan met energie.
Bedrijven kunnen een Carbon Footprint laten
maken om inzichtelijk te maken hoe ze ervoor
staan met betrekking tot de CO2 uitstoot. Of
men gebruikt de CO2-prestatieladder. Het doel
van de ladder is bedrijven te stimuleren om
de eigen CO2-uitstoot – en die van hun leve-
ranciers – te kennen en permanent te zoeken
naar nieuwe mogelijkheden om de uitstoot
als gevolg van de eigen bedrijfsvoering en
de eigen projecten terug te dringen. De lad-
der stimuleert bedrijven vervolgens om die
maatregelen daadwerkelijk uit te voeren en
bovendien de verworven kennis te delen met
de buitenwereld.
Hout en plaatmateriaal uit duurzaam beheerde bossenBossen zijn van levensbelang, daar zijn
we in de wereld inmiddels wel zeker van.
Honderden miljoenen mensen wereldwijd
zijn ervan afhankelijk voor hun levenson-
derhoud. Tachtig procent van alle planten en
dieren leeft in het bos. En natuurlijk zijn bos-
sen belangrijk voor al het hout dat gebruikt
wordt in de bouw. Steeds meer opdracht-
gevers zijn zich hiervan bewust en kiezen
voor hout en plaatmateriaal afkomstig uit
verantwoord beheerde bossen. Bedrijven als
FSC Nederland en PEFC Nederland zetten
hierop in door het aantal certificeringen van
de Chain of Custody uit te breiden. n
Bossen zijn van levensbelang, daar zijn we in de wereld inmiddels wel zeker van. Honderden miljoenen mensen wereldwijd zijn ervan afhankelijk voor hun levensonderhoud.
097
De onderhoudsarme gevelbekleding van Rockpanel® wordt – net als alle andere produc-ten van de Rockwool Groep – geproduceerd op basis van het vulkanische gesteente basalt. Hieraan ontlenen Rockwool®-producten hun unieke eigenschappen. Rockpanel gevelbekle-ding combineert de robuuste eigenschappen van steen met de verwerkbaarheid van hout en wordt al vele jaren toegepast voor de afwerking van gevels, toepassingen rondom het dak en detailleringen.
Officieel erkendRockpanel is onafhankelijk getoetst op duurzaamheid en de producten zijn nu offi-cieel erkend als een milieuverantwoord pro-duct. Volgens het Britse Building Research Establishment (BRE) zelfs als beste in de categorie onderhoudsarme gevelbekleding. De Rockwool Groep investeert al jarenlang in een milieuverantwoord productieproces. Zo is de productie van Rockpanel gecertificeerd vol-gens de milieunorm ISO 14001 en is de onder-houdsarme gevelbekleding duurzaam over de gehele levensduur. Duurzaam betekent in het geval van Rockpanel ook: een natuurlijk basis-
materiaal, een efficiënt productieproces, een veilig gebruik en gering onderhoud. Daarnaast zijn de platen volledig recyclebaar.
Ook gemakkelijk te bewerkenRockpanel is ontwikkeld voor een snelle en gebruiksvriendelijke afwerking van gevels en dakranden. Naast duurzaam zijn de platen ook temperatuur- en weerbestendig, vocht onge-voelig en brandveilig. De platen zijn licht van gewicht en eenvoudig te zagen, schroeven, nagelen en lijmen. Snelle en een-voudige mon-tage spaart installatietijd en mede daardoor is het robuuste plaatmateriaal een kostenefficiën-te oplossing voor zowel nieuwbouw als reno-vatie. Voor een renovatie rondom het dak kan Rockpanel zelfs over de bestaande boeiboor-den worden gemonteerd (bekijk vooraf altijd de verwerkingsvoorschriften). Randvoorwaarden zijn dat de huidige achterconstructie en boei-boorden niet zijn aangetast door rot en dat de constructie ventilerend blijft werken. n
Dit artikel is mogelijk gemaakt door:Stiho, Laagraven 44, 3439 LK NieuwegeinT 030 - 280 69 26
Duurzame projecten vragen om duurzame gevelbekleding
Welcome to the city that never sleeps
op reis098
…There’s nothing you can’t do, cause now you’re in New York. These streets will make you feel brand new, the lights will inspire you. Let’s hear it for New York, New York, New York… Tekst en fotografie: Margreet van den Heuvel
099
Met de tune van Alicia Keys en flashbacks
van Sex and the City, zijn we zojuist geland
op Newark International Airport en stappen
in een van de vele yellow cabs op weg naar
het Hudson Hotel.
Shop till you dropNa aankomst besluiten we direct de stad in
te gaan. Met Central Park en 5th Avenue om
de hoek kunnen wij ons als shopaholics geen
betere plek wensen! We willen de komende
drie dagen zo goed mogelijk benutten en heb-
ben geen tijd te verliezen. Met veel keus aan
eetgelegenheden schuiven we aan voor sushi
op enkele meters van Times Square. Een plek
waar je ’s avonds niet eens opmerkt dat het al
donker is en je je afvraagt of er één reclame-
uiting is die écht opvalt. Tegen het einde van
de avond doen we nog een drankje in de bar van
het hotel, dat in het weekend the place to be
blijkt van vele artists met net als wij interesse
voor de stijl van Philippe Stark.
It’s amazing!Mee in de rush van de New Yorkers verruilen
we de volgende morgen Breakfast@Tiffany’s
voor Breakfast@Starbucks en stippelen de route
uit. Via Broadway zijn we op weg naar het
Empire State Building, maar kunnen het niet
laten ons te vergapen aan de vele shops en
besluiten Macy’s in te gaan en ons creditcard
saldo teniet te doen bij Victoria’s Secret. Het
uitzicht over New York vanaf het Empire State
Building is amazing! Vervolgens lopen we via
Park Avenue richting Grand Central Terminal
en besluiten naar Bloomingdale’s te gaan. De
parfumerieafdeling in het bijzonder, is een
belevenis. Zo veel geuren bij elkaar en een
goede sfeer waar verkopers de tango dansen.
Hier zijn de bekende Nederlandse warenhuizen
niets bij. Via 5th Avenue lopen we aan het
einde van de middag via de NBC studio’s naar
het Rockefeller Centre. Met zonsondergang is
de skyline vanaf hier op z’n mooist.
Down Town ManhattanDe volgende dag begeven we ons naar Down
Town Manhattan waar we ons verplaatsen
tussen de zakenlui op Wallstreet en waar we
de Big Apple van bovenaf gaan bekijken. Per
helikopter vliegen we over de Hudson River
en zien o.a. het Vrijheidsbeeld, Central Park,
the Chrysler Building en Yankee Stadium.
Wat is deze stad geweldig!
Een bezoek aan het Tribute Center bij Ground
Zero zet ons weer met beide benen op de
grond. Dit museum toont de herinneringen
aan 09/11 en bezorgt ons kippenvel, mede door
de rondleiding met een persoonlijk verhaal
van een overlevende en nabestaande. Na een
bezoek aan Battery Park op het zuidelijkste
100
“Met Central Park en 5th Avenue om de hoek
kunnen wij ons als shopaholics geen
betere plek wensen!”
101
ShoppingAls je meer van struinen en de
kleine boetiekjes houdt en minder van de grote designer stores op
5th Avenue en grote warenhuizen als Bloomingdale’s en Macy’s, ga dan naar de wijken Soho en Little Italy!
“ Nog vol van de adrenaline stappen we ’s avonds in het vliegtuig en met een laatste blik op de skyline van New York verlangen we nu al terug naar the city that never sleeps!”
102
puntje van New York varen we met de ferry
naar Staten Island, voor een geweldig uitzicht
op de stad vanaf het water en om nogmaals
het Vrijheidsbeeld te zien. Voordat we aan
het einde van de middag de yellow cab weer
aanhouden om richting Soho te gaan, brengen
we eerst nog een bezoek aan Century 21.
Zomaar, om toch nog even wat te shoppen.
Vanuit de taxi staren we naar de enorme
wolkenkrabbers en verbazen ons over de
verkeerschaos. In Soho struinen we de diverse
galeries van bekende en startende kunste-
naars af en we kunnen het ook hier niet
alleen bij window shopping laten. ’s Avonds
sluiten we aan in de rij voor de allerlekkerste
cupcakes van Baked by Melissa.
New YorkersVoordat we ons tegen het einde van de
middag weer naar de luchthaven begeven,
voelen we ons op zondagochtend echte
New Yorkers en lopen door Central Park.
Via de bekende filmspots ‘the Mall’ en ‘the
Boathouse’, lopen we richting een van de
grootste musea ter wereld: The Metropolitan
Museum of Art waar we denken zonder plat-
tegrond wel uit de voeten te kunnen, maar
dit een illusie blijkt te zijn. We besluiten
onszelf te verwennen door nog net dat ene
item aan te schaffen bij de designer stores
op 5th Avenue en lopen via Starbucks terug
naar ons hotel voor de moeilijkste opdracht:
het dichtkrijgen van de koffer. Nog vol van de
adrenaline stappen we ’s avonds in het vlieg-
tuig en met een laatste blik op de skyline van
New York verlangen we nu al terug naar the
city that never sleeps! n
SkylineVanaf het Rockefeller Centre kun je de sky-line van New York het beste bekijken zonder stalen constructies voor je camera. Tip: ga tegen zonsondergang. Zo heb je de skyline bij daglicht en in de avond. Het uitzicht is geweldig! De meest spectaculaire manier om New York te bekijken is per helikopter. Je bekijkt zo alle bezienswaardigheden en ziet bovenal het Vrijheidsbeeld goed. Tip: boek dit alvast vanuit Nederland!
103
pand &presentatie104
De juiste
*click*Professionele fotoreportages helpen woningen sneller te verkopen!
105
Monique van Liempd: “Om maar meteen met
de deur in huis te vallen: beelden maken
meer kapot dan je lief is! Als je denkt dat
onopgemaakte bedden met slapende katten
erop, uitpuilende wasmanden, woonkamers
met eendenverzamelingen rondom de open-
haard, openstaande toiletten en spinnenweb-
ben op de donkere zolder hèt verkoopplaatje
vormen dat ervoor moet zorgen dat je huis
snel verkocht wordt, dan heb je het hele-
maal mis! Het zijn juist redenen waarom een
potentiële koper afhaakt om over te gaan tot
koop. Fotografie maakt het verschil.”
Ieder z’n vak Een potentiële koper kijkt – na de locatie te
hebben geselecteerd – als eerst naar de foto’s
en dan pas naar de prijs van een woning.
Het lezen van de tekst, of overgaan tot een
bezichtiging volgt daarna pas. Een profes-
sionele fotoreportage is daarom van groot
belang. Maar hoe doe je dat? Monique weet
het antwoord: “Schakel een professionele
vastgoedfotograaf in, want het is zaak om
meer dan alleen een camera met groothoek-
lens aan te schaffen. Als makelaar ben je ten-
slotte gespecialiseerd in de aan- en verkoop
van woningen en niet in optimale fotografie.
Daar komt meer bij kijken dan je denkt.”
Ruimtes optimaliseren De fotograaf is naast de makelaar de eerste
‘potentiële koper’, die de verkopende partij
bewust maakt van de goede, maar zeker ook
de pijnpunten van de woning. Een goede
vastgoedfotograaf is een soort verkoopcoach.
Om een optimale fotoreportage te bereiken
worden soms hele bankstellen aan de andere
kant van het interieur gezet en rommeltjes
Professionele fotoreportages helpen woningen sneller te verkopen!
Visuele woningpresentaties op internet en in brochures zijn belangrijk; meer dan 90% van de woningzoekenden selecteert op beeld. Monique van Liempd, eigenaar van Q CreationZ, voor (verkoop)-styling van woningen, vertelt over de mogelijkheden van beeld en presentatie bij verkoop van woningen.
106
en verzamelingen de gang in verhuist. Er wor-
den tenslotte vierkante meters verkocht en
geen gezelligheid. Monique: “Hiermee laten
we tijdens de fotoshoot zien wat grote en
kleine aanpassingen teweeg kunnen brengen
voor de beeldvorming van een potentiële
koper. De verkoper, die vaak zelf niet meer
onbevooroordeeld naar zijn eigen woning kan
kijken, kan zo ervaren wat het effect is. We
houden rekening met zichtlijnen en met het
eerste beeld wat een potentiële koper ziet als
de deur wordt geopend. Hoe kan je de ruimte
optimaliseren en zo ruimtelijk mogelijk over
laten komen? Daar zijn vele tips en trucs
voor!”
Relatie makelaar & klantMakelaars moeten enthousiast zijn over de
woning om het vertrouwen bij klanten te
behouden. Daarin is de fotograaf in zijn voor-
deel; de klant weet wat de fotograaf komt
doen en weet dat hij kritisch de woning komt
bekijken. Daardoor kunnen klanten van de
fotograaf meer opbouwende kritiek verdra-
gen, wat de presentatie van de woning en
de relatie tussen verkoper en makelaar ten
goede komt.
Snel terug verdient“Meer tijd voor je eigen werk. Goede foto’s
en tips van een verkoopcoach verkopen een
huis dus sneller. Het is een investering die
je er snel uit haalt. Makelaar blijf bij je leest,
doe waar je goed in bent en geef de rest uit
handen aan een professional, dan volgt de
verkoop vanzelf”, somt Monique tot slot de
voordelen op van haar werk.
www.qcreationz.nl
106
107
“Als makelaar ben je gespecialiseerd in de aan- en verkoop van woningen en niet in
optimale fotografie. Daar komt meer bij kijken dan je denkt.”
107
wet &recht108
Dordrechts Museum, Dorpsgezicht bij Schiedam, door Jacob Maris
Het Schiedamse
van particuliere
succesverhaal
woningverbetering
109
“Net als de meeste gemeenten moeten ook wij bezuinigen”, zegt
Ruud van Workum, projectcoördinator Particuliere Woningverbetering
en Funderingsherstel bij de cluster Stedelijke Ontwikkeling van de
gemeente Schiedam. “Desondanks gaan we door met het stimuleren
van eigenaren in de oude wijken om hun woningen goed te onder-
houden; in elk geval tot en met 2014. Uiteindelijk zal dan voor ca. 39
miljoen euro aan – laagrentende – leningen zijn uitgegeven voor het
wegwerken van achterstallig onderhoud, funderingsherstel en inves-
teringen in energiebesparende maatregelen. Onze aanpak is in feite
heel eenvoudig: we beginnen met het ‘zoet’. Vervolgens gaan we actief
controles uitvoeren en eigenaren op hun verantwoordelijkheden wij-
zen. Als dat niet werkt, gaan we doorpakken met het ‘zuur’. Immers:
eigenaren die wél hun verantwoordelijkheid hebben genomen, mogen
niet de dupe worden van degenen die dat niet doen. We gaan dus ook
handhaven om de rotte kiezen in de wijk aan te pakken.”
Communicatie!Het hele project staat of valt met communicatie, zegt Van Workum. “Je
moet rekening houden met de agenda van de eigenaren. We hebben
hun om hun mening gevraagd over het onderhoud van de woningen,
en de uitkomsten van dat onderzoek zijn dit jaar bekend gemaakt. Het
project blijkt steeds soepeler te verlopen; de bekendheid is flink toe-
genomen en de eigenaren weten wat ze kunnen verwachten.”
“Wij brengen nieuwsbrieven uit in wijken waar we actief zijn, en we
beschikken over een goede website. Bovendien plegen we veelvuldig
overleg met makelaars; met name waar het gaat om panden waar
funderingsherstel mogelijk aan de orde is. En – heel belangrijk: we
hebben een goede relatie opgebouwd met de bewonersverenigingen in
de betrokken wijken. Zij geven ons gevraagd en ongevraagd advies. Het
zijn echte bondgenoten van ons geworden, die ook aan de gemeente
hebben gemeld dat dit een goed voorbeeld is van samenwerking
tussen de gemeente en haar inwoners.”
Financiële problemenIn Schiedam vormt de fundering van de oude woningen een van
de grootste problemen. De grond onder het fraaie jeneverstadje is
moerassig, en als er niets gedaan wordt, zakken de woningen steeds
verder weg. Scheurvorming en andere bouwkundige problemen zijn
het gevolg. Daarom zijn steeds meer woningeigenaren bereid om die
problemen aan te pakken, maar de financiën vormen nogal eens een
probleem. Van Workum: “Voor niet-draagkrachtige eigenaren zijn
de laagrentende leningen een uitkomst. Bijkomend probleem is dat
Schiedam een echte appartementenstad is, met veel kleine, veelal
slecht functionerende VvE’s. Zij beschikken nauwelijks over reserve-
fondsen voor het plegen van grootonderhoud. Daarom is de aanpak
van verenigingen van eigenaren een wezenlijk onderdeel van het pro-
ject. Die proberen we actief en gezond te maken. Het is natuurlijk niet
de bedoeling dat problemen zich gaan herhalen doordat de VvE weer
in slaap is gesukkeld en er niet genoeg geld in kas is. Om de VvE’s de
nodige ‘eerste hulp’ te geven, gaan we in de toekomst werken met een
VvE-Balie. We willen op alle mogelijke manieren voorkomen dat dit
deel van de woningvoorraad achteruitgaat.”
VoorbeeldfunctieInmiddels heeft het Schiedamse project een voorbeeldfunctie gekre-
gen op het gebied van woningverbetering, en komen vertegenwoor-
digers van andere gemeenten graag hun licht opsteken bij hun
Zuid-Hollandse collega’s. Dat geldt bijvoorbeeld voor Zaanstad, waar
grote funderingsproblemen aan de orde zijn. “Het tempo ligt te laag”,
zegt Willeke Koops van de gemeente Zaanstad. “Onze inwoners heb-
ben veelal een gering besteedbaar inkomen, en ze verwachten te
veel van de gemeente. De opgave is groot en de kosten zijn hoog. We
kunnen nu 100 woningen per jaar aanpakken. Als we in dat tempo
doorgaan, zijn we nog 90 jaar bezig. Dat is natuurlijk veel te lang.
Daarom leren we graag van de ervaringen van andere gemeenten.
Hopelijk kunnen we op die manier bewoners organiseren. Met dat doel
hebben we de Vereniging Funderingsherstel Elektrabuurt Wormerveer
opgericht. Daarmee willen we het verantwoordelijkheidsgevoel van de
eigenaren een impuls geven.”
Ruud van Workum: “Met dat tempoprobleem zitten wij ook. Ondanks
het vele werk dat al is verzet, zullen de funderingsproblemen eind
2014 niet zijn opgelost. Een aantal eigenaren zullen dan nog steeds
bezig zijn met de plannen of ze zijn net begonnen met de uitvoering.
Bovendien is het zaak om de geactiveerde VvE’s actief te houden, zodat
de investeringen niet voor niets zijn geweest. We zijn aardig op weg,
maar achterover leunen is er nog lang niet bij.” n
Woningcorporaties breken zich het hoofd over de vraag wat ze met hun complexen moeten doen: renoveren of slopen, gevolgd door nieuwbouw. De regels die het Regeerakkoord stelt, maken het er voor hen niet eenvoudiger op. Nóg lastiger is de vraag: hoe bereiken we de particuliere woningeigenaar? Corporaties, huurders en eigenaren hebben immers een gemeenschappelijk belang: een veilige, leefbare woonomgeving. Daarover is iedereen het eens. De weg naar dat doel is bepaald niet bedekt met rozen. En ook niet met geld. Desondanks lukt het hier en daar. In Schiedam, bijvoorbeeld.
groendoen110AG
Zoals in meer gevallen is ook hier de theo-
rie in orde, maar is er nogal wat mis in de
uitvoering. Makelaars en notarissen zijn het
niet eens over de vraag wie ervoor moet zor-
gen dat bij het passeren van de verkoopakte
een energielabel wordt overlegd. Voormalig
minister Spies had die taak aan de notaris-
sen toebedeeld: zij moeten de transactie
ophouden als er geen label is. De notarissen
voelen daar niets voor. Zij hebben voorgesteld
om weigerachtige verkopers een bestuurlijke
boete te laten betalen. Dat wordt in andere
EU-lidstaten ook gedaan.
De makelaarMoet de makelaar de consument dan over-
tuigen van nut en noodzaak van het ener-
gielabel? Consumenten – zowel kopers als
verkopers – hebben weinig interesse in
een energielabel. Het feit dat het vanaf juli
2013 verplicht wordt om een energielabel te
overleggen als een woning van eigenaar wis-
selt, verandert daar tot nog toe weinig aan,
merkt ook makelaar Jan Vendrig van Mutters
Makelaardij in Vianen. “Ik leg mijn klanten uit
dat de waarde van de woning erdoor verhoogd
wordt. Maar de klant bepaalt natuurlijk zelf
of hij waarde hecht aan het energielabel.
Verkopers vinden de prijs van 150 euro al
gauw te hoog, en het voegt voor hun gevoel
ook weinig toe.”
Vendrig is lid van branchevereniging VBO
Makelaar, die in 2012 nog een compliment
kreeg van het ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties: een groot aan-
tal leden neemt het energielabel standaard
op in de transactie. Hij is al sinds 2009 EPA-
adviseur, en constateert dat er méér nodig
is om consumenten te overtuigen van de
waarde van het label. Een beloning of een
boete, bijvoorbeeld. “De notaris kan koper
en verkoper al vroegtijdig informeren dat
de transactie niet kan doorgaan als er geen
label is. Je zou de woning na de transactie
ook verplicht kunnen laten labelen op kosten
van de verkoper. Daarvoor moet je dan wel
een hogere prijs vragen dan het energielabel
werkelijk kost: 500 euro bijvoorbeeld.”
Impasse Een impasse dus, terwijl eind juni 2012 alles
in kannen en kruiken leek. De Tweede Kamer
behandelde toen de ‘Wet kenbaarheid ener-
gieprestatie gebouwen’ ofwel de verplichting
om een energielabel te overleggen bij de
verkoop van een woning. Echter: het CDA
en de VVD staken, gesteund door de PVV,
een spaak in het wiel. Tijdelijk, zo leek het,
want de Raad van State liet in het najaar
weten dat Stef Blok, de nieuwe minister van
Wonen en Rijksbeleid, door kon gaan met de
behandeling van het wetsvoorstel.
111
AGHet energielabel, de makelaar en de notarisHet energielabel is een prima instrument om te bepalen hoe energiezuinig de woning is. De bewoner ziet immers in één oogopslag of een woning zuinig of onzuinig is ten opzichte van een vergelijkbare woning. Energielabel A (donkergroen) is zuinig, energielabel G (rood) is onzuinig. Tijdens de keuring wordt o.a. de mate van isolatie en de zuinigheid van installaties voor verwarming, warm water en ventilatie vastgesteld. Belangrijke informatie, want een energiezuinig huis zorgt niet alleen voor een lagere energierekening, maar biedt ook meer wooncomfort.
Opnieuw ging het mis: er komt nog geen ver-
plicht energielabel: op 20 november stemde
een meerderheid van de Tweede Kamer tegen
het wetsvoorstel waarmee het onmogelijk
wordt om een woning te verkopen zonder
energielabel. Madeleine van Toorenburg (CDA,
dus nu lid van de oppositie!): “Het is alleen
geldklopperij; de enigen die enthousiast zijn
voor het energielabel, zijn ondernemers die er
geld aan verdienen. Het label draagt niets bij
aan energiebesparing. Laat het maar zo ver
komen dat Nederland een boete voor ingebre-
kestelling krijgt. Wij willen dat het Europese
Hof zich hierover uitspreekt!” De minister zal
dus een list moeten verzinnen.
Woningkeur adviseertHet energielabel is volgens een richtlijn van
het Europees Parlement verplicht bij verkoop
of huurmutatie van de woning en is geldig
tot 10 jaar na opnamedatum. Het label is een
uitstekend uitgangspunt om na te denken
over mogelijkheden om de woning energie-
zuiniger te maken, stelt Chris Vuijk, directeur
van Woningkeur. “Maar de meeste inspec-
teurs geven een standaardlabel met adviezen
die al even standaard zijn. Bij Woningkeur
gaan we bij de afgifte van een energielabel
een flinke stap verder: we gaan dieper in op
de adviezen, zodat de bewoner de nodige
handvatten krijgt om te komen tot energie-
besparing. Een voorbeeld: als wordt geadvi-
seerd om de vloer te laten isoleren, melden
wij wat de beste manier is om dat te doen.
MaatwerkOnze inspecteurs zijn fulltime met dit werk
bezig, en ze worden voortdurend nage-
schoold. Bovendien beschikken ze over heel
veel ervaring. Mensen die écht werk willen
maken van energiebesparing, kunnen bij ons
terecht voor een Maatwerkadvies energie-
besparing. Tijdens de keuring voor zo’n maat-
werkadvies wordt met uitgekiende software
berekend wat de besparingsmogelijkheden in
elke specifieke woning zijn. Per investerings-
bedrag wordt direct zichtbaar welke energie-
besparing dat oplevert, en natuurlijk rekenen
we ook uit in hoeveel tijd het geïnvesteerde
bedrag wordt terugverdiend. We letten niet
alleen op de mate van besparing, maar ook op
de bouwtechnische mogelijkheden en op de
verhoging van het wooncomfort. En energie-
besparing betekent ook dat je als consument
bijdraagt aan een beter milieu!” n
pand &presen
tatie113
Vastgoed communicatie anno 2013: panklaar mediaplan voor ieder objectTot voor kort werden huizenzoekers met behulp van huis-aan-huisbladen en kranten geinformeerd over het aanbod. Vandaag weet iedereen het op internet te vinden. Maar daardoor blijft de zoeker anoniem en maakt zelf de selectie. Daar tegenover zit de verkoper, die bepaalt welk budget wordt uitgegeven aan het bekendmaken van de verkoop van zijn huis. De makelaar kan niet anders dan afwachten. Of niet?
van € 120,- per maandHet zoeken naar nieuwe ontwikkelingen omuw woning te presenteren, is typerend voorde werkwijze van Schieven KeizerGarantiemakelaars. De samenstelling vaneen totaal mediapakket zorgt ervoor datwoningen constant en effectief onder deaandacht komen, en blijven, van potentiëlekopers.
Schieven Keizer Garantiemakelaars heeftsamen met haar mediapartner een pakketsamengesteld dat u verschillende mediabiedt, bestaande uit een mix van web en
print media op lokaal, regionaal en landelijkniveau. Dit doen we bewust.Woningzoekenden gebruiken namelijk nogsteeds beide mediatypen om zich teoriënteren (zie 6 redenen voor een goedemediamix en –planning). Via het uniekemedia systeem: MediaManager kunt u demediaplanning volgen.
Schieven Keizer Garantiemakelaars biedt ude mogelijkheid gebruik te maken van ditmediapakket voor slechts € 69,- per maandexclusief BTW*. Aangezien wij het belang
van media bij de verkoop van uw woningonder strepen, betalen wij mee aan hetmediapakket (normaal: € 120,- per maand). Hierdoor bent u iedere maand verzekerdvan optimale media-aandacht voor uwobject op lokaal, regionaal en landelijkniveau. Bijkomend voordeel: u betaald pasachteraf.*
Door gebruik te maken van deMediaManager bereikt u potentiële kopersdoelgericht en effectief.
Mediaplan Bereik potentiële kopers doelgerichtDe MediaManager is uw abonnement op woonmedia en biedt u totale en constante media -
ondersteuning tijdens de verkoop van uw woning. Met onze MediaManager bereikt u potentiële kopers
doelgericht, effectief en zonder grote investeringen vooraf, door de inzet van een concreet mediaplan.
6 redenen vooreen goedemediamix en -planning
1) 8% van de markt is actief op zoek naar eennieuwe woning. Deze actieve groep gebruiktvooral internet om te zoeken;2) 29% van de markt heeft een latente behoefteaan verandering van de woonomgeving. Deze groep gebruikt vooral de dag- enweekbladen om zich te informeren over hetaanbod uit de regio;
3) Adverteren met een goede mix aan mediaversnelt in 74% van alle gevallen hetverkoopproces met als resultaat eenvoorspoedige transactie;4) Een reclameboodschap blijft pas na 4 uitingen bijeen lezer hangen. Daarom zorgen wij ervoor datuw huis in een vaste, maandelijkse regelmaatterugkomt binnen onze campagne;
5) 55% van de kopers krijgt via-via, van mensenwonende in uw buurt, of na toevallig eenadvertentie van uw woning te hebben gezien,informatie. Daarom zorgen wij binnen onze mixvoor acties en middelen die ook deze groepbeïnvloeders bereiken;6) In 2008 betaalden woningverkopers € 671,- aanmedia, waarbij slechts gemiddeld viermediamiddelen werden aangeboden doorconcurrent makelaars. Bron: NVM en CBS
voor €69,-*
Totaal mediapakket
excl. BTW
per maand
excl. BTW
Web
starcq.nl
De woonsite die kopers inzichtelijk maakt
Looptijd: tot aan verkoop
funda.nl
De nr 1 woonsite van Nederland
Looptijd: tot aan verkoopPeriodieken / Printmedia
moviq.nl
Het woonplatform waar je informatie en inspiratie vindtvoor je nieuwe (t)huisLooptijd: tot aan verkoop
Inhoud van het mediaplan
jaap.nl
Alles over huizen
Looptijd: tot aan verkoop
zoekallehuizen.nl
Alle koopwoningen van Nederland
Looptijd: tot aan verkoop
Eigen magazine
schievenkeizer.garantiemakelaars.nl
Digitaal magazine
Digitale variant van ons eigenmagazine
Bereik: alle bij ons in het be-stand staande zoekprofielen,tevens te bekijken via onzewebsite.
Wonen-Doe-Je-Zo.nlGelderland
Onafhankelijke woonuitgaveDe krant voor verhuizend NederlandOplage: ca.10.000 exemplarenBereik: woningverkopers inGelderland
Verkoopbrochure
Professionele verkoop-brochure van uw woning
Bereik: ieder die uw huis bezichtigt
Eigen magazine met ons woningaanbod en woongerelateerde artikelenOplage: ca. 20.000 exemplarenBereik: particulieren binnen het verzorgingsgebied van ons kantoor
Standaard materialenOptioneel
Eigen website met een uitgebreide presentatie vanuw woningLooptijd: tot aan verkoop
* De kosten voor het mediaplan worden verrekend bij denotaris. Of bij eventuele intrekking van de opdracht,opschorting van de verkoop, het schriftelijk opzeggen vanhet mediaplan (opzegtermijn van 1 maand), of totdattwaalf maanden na de dag van activatie van hetmediaplan zijn verstreken, dan zullen deze kostenrechtstreeks door onze mediapartner aan u wordengefactureerd.
huislijn.nl
U zoekt een huis? U vindt een huis
Looptijd: tot aan verkoop
Tuin-/raambord
Te koop-bord met professionele uitstraling
Bereik: publiek welke uw woning passeert
Etalage
Raampresentatie
Funda Tophuis**
Opvallen op Funda
Looptijd: per maand** Het optionele mediatype wordt geadviseerd en is niet standaard in (de prijs van)
het mediaplan opgenomen. Prijs op aanvraag.
De SchaapskooiOnafhankelijke huis-aan-huis krant
Oplage: ca. 28.500 huishoudensBereik: particulieren in Epe,en omgeving
www.schievenkeizer.garantiemakelaars.nl
Schieven Keizer Garantiemakelaars - Vestiging EpeDe Lindehove 98161 EA Epe
Tel: 0578-612630
Openingstijden
Ons kantoor is geopend van maandag tot en met vrijdag
van 9.00 tot 17.30 uur.
Mediaplan
Garantie naar volle tevredenheid
“Media-aandacht op
lokaal, regionaalen landelijk
niveau”
114
Voor elk huis is een koper, maar die moet je
als makelaar wel vinden. Je weet dat 8% van
de markt op zoek is. Met een advertentie en
Funda moet dat toch wel lukken, denk je. De
huiseigenaar betaalt. Welke media zet je in?
Welke bladtitels selecteer je? Het huis blijft
onverkocht en dezelfde vragen moeten na
een periode weer worden beantwoord. En
dringt de vraag zich op of dit ad hoc adver-
teren nog wel werkt.
Gerichte media-inzetCubic*Media, uitgever van vastgoedmedia,
heeft een uniek instrument ontwikkeld, dat
hierin voorziet: de MediaManager. Het is een
abonnement dat de huiseigenaar totale en
constante media-ondersteuning biedt tijdens
de verkoop van zijn woning.
Het zorgt ervoor dat hij potentiële kopers
doelgericht en effectief bereikt en geduren-
de de verkooptijd ook constant onder de
aandacht blijft. Het mediaplan bevat zorg-
vuldig en tailormade samengestelde media,
bestaande uit een mix van web en print media
op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Door
de maandelijkse abonnementsvorm hoeft de
huiseigenaar geen grote investeringen vooraf
te doen of tussentijds, bij herhaling van
bijvoorbeeld adverteren.
Voor de makelaarMediaManager is een instrument voor de
makelaar, die dat aan zijn klanten aanbiedt.
“Het is zeer professioneel en doordacht en
neemt hem veel werk uit handen”, legt Ernst
van Dijk, directeur van Cubic*Media uit. “De
makelaar hoeft zich immers niet meer bezig
te houden met het kiezen en selecteren van
de juiste media. Daarin adviseren en helpen
wij hem. Bovendien, direct bij het in verkoop
nemen van de woning, legt hij samen met
de huiseigenaar het mediabudget voor de
verkoopperiode vast en rolt Cubic*Media het
plan uit.”
Ondoorzichtig medialandschap Het is niet verwonderlijk dat de uitgever
met dit instrument komt. De vastgoedme-
dia kampen met teruglopende inkomsten en
het medialandschap is enorm veranderd. Als
geen ander weet Van Dijk met Cubic*Media
echter wel, hoe hij de potentiële koper moet
bereiken. Die kennis wil de uitgever nu aan-
bieden aan de makelaar en hem een sterkere
positie geven ten aanzien van de huis eigenaar
en collega makelaars.
“Iedereen weet dat alleen een bord in de
tuin en publicatie op Funda niet meer vol-
doende is, maar ook dat de huiseigenaar
feitelijk bepaalt welke verkoopstrategie de
makelaar moet volgen. Hij betaalt immers.
Dat is vreemd.”
Businesscase: Schieven Keizer MakelaarsVoor Schieven Keizer Garantie Makelaars in Epe heeft Cubic*Media twee mediaplannen ontwikkeld:1. voor opdrachtgevers tot € 450.000,- 2. voor opdrachtgevers van € 450.000,-
Door deze mediaplannen te integreren in de full-service dienstverlening van deze makelaar zijn opdrachtgevers in deze twee segmenten verzekerd van structurele aandacht voor hun object bij de specifieke doelgroep die in de markt is voor een dergelijke woning. Het abonnement kost de opdrachtgever normaal € 120 per maand, maar wordt aan-geboden voor € 69,- per maand (ex btw). Schieven Keizer Garantiemakelaars wordt ondersteund bij het aansluiten van haar opdrachtgevers, de media afhande-ling wordt zoveel als mogelijk bij hen weggenomen en de media wordt door Cubic*Media voorgefinancierd tot aan succesvolle verkoop of tot maximaal 12 maanden. Zo kan Schieven Keizer Garantiemakelaars zich focussen op waar zij goed in zijn: makelen. Deze nieuwe manier van werken zorgt daarnaast voor een structurele zichtbaarheid van Schieven Keizer Garantiemakelaars in haar lokale markt.
van € 120,- per maandHet zoeken naar nieuwe ontwikkelingen omuw woning te presenteren, is typerend voorde werkwijze van Schieven KeizerGarantiemakelaars. De samenstelling vaneen totaal mediapakket zorgt ervoor datwoningen constant en effectief onder deaandacht komen, en blijven, van potentiëlekopers.
Schieven Keizer Garantiemakelaars heeftsamen met haar mediapartner een pakketsamengesteld dat u verschillende mediabiedt, bestaande uit een mix van web en
print media op lokaal, regionaal en landelijkniveau. Dit doen we bewust.Woningzoekenden gebruiken namelijk nogsteeds beide mediatypen om zich teoriënteren (zie 6 redenen voor een goedemediamix en –planning). Via het uniekemedia systeem: MediaManager kunt u demediaplanning volgen.
Schieven Keizer Garantiemakelaars biedt ude mogelijkheid gebruik te maken van ditmediapakket voor slechts € 69,- per maandexclusief BTW*. Aangezien wij het belang
van media bij de verkoop van uw woningonder strepen, betalen wij mee aan hetmediapakket (normaal: € 120,- per maand). Hierdoor bent u iedere maand verzekerdvan optimale media-aandacht voor uwobject op lokaal, regionaal en landelijkniveau. Bijkomend voordeel: u betaald pasachteraf.*
Door gebruik te maken van deMediaManager bereikt u potentiële kopersdoelgericht en effectief.
Mediaplan Bereik potentiële kopers doelgerichtDe MediaManager is uw abonnement op woonmedia en biedt u totale en constante media -
ondersteuning tijdens de verkoop van uw woning. Met onze MediaManager bereikt u potentiële kopers
doelgericht, effectief en zonder grote investeringen vooraf, door de inzet van een concreet mediaplan.
6 redenen vooreen goedemediamix en -planning
1) 8% van de markt is actief op zoek naar eennieuwe woning. Deze actieve groep gebruiktvooral internet om te zoeken;2) 29% van de markt heeft een latente behoefteaan verandering van de woonomgeving. Deze groep gebruikt vooral de dag- enweekbladen om zich te informeren over hetaanbod uit de regio;
3) Adverteren met een goede mix aan mediaversnelt in 74% van alle gevallen hetverkoopproces met als resultaat eenvoorspoedige transactie;4) Een reclameboodschap blijft pas na 4 uitingen bijeen lezer hangen. Daarom zorgen wij ervoor datuw huis in een vaste, maandelijkse regelmaatterugkomt binnen onze campagne;
5) 55% van de kopers krijgt via-via, van mensenwonende in uw buurt, of na toevallig eenadvertentie van uw woning te hebben gezien,informatie. Daarom zorgen wij binnen onze mixvoor acties en middelen die ook deze groepbeïnvloeders bereiken;6) In 2008 betaalden woningverkopers € 671,- aanmedia, waarbij slechts gemiddeld viermediamiddelen werden aangeboden doorconcurrent makelaars. Bron: NVM en CBS
voor €69,-*
Totaal mediapakket
excl. BTW
per maand
excl. BTW
Web
starcq.nl
De woonsite die kopers inzichtelijk maakt
Looptijd: tot aan verkoop
funda.nl
De nr 1 woonsite van Nederland
Looptijd: tot aan verkoopPeriodieken / Printmedia
moviq.nl
Het woonplatform waar je informatie en inspiratie vindtvoor je nieuwe (t)huisLooptijd: tot aan verkoop
Inhoud van het mediaplan
jaap.nl
Alles over huizen
Looptijd: tot aan verkoop
zoekallehuizen.nl
Alle koopwoningen van Nederland
Looptijd: tot aan verkoop
Eigen magazine
schievenkeizer.garantiemakelaars.nl
Digitaal magazine
Digitale variant van ons eigenmagazine
Bereik: alle bij ons in het be-stand staande zoekprofielen,tevens te bekijken via onzewebsite.
Wonen-Doe-Je-Zo.nlGelderland
Onafhankelijke woonuitgaveDe krant voor verhuizend NederlandOplage: ca.10.000 exemplarenBereik: woningverkopers inGelderland
Verkoopbrochure
Professionele verkoop-brochure van uw woning
Bereik: ieder die uw huis bezichtigt
Eigen magazine met ons woningaanbod en woongerelateerde artikelenOplage: ca. 20.000 exemplarenBereik: particulieren binnen het verzorgingsgebied van ons kantoor
Standaard materialenOptioneel
Eigen website met een uitgebreide presentatie vanuw woningLooptijd: tot aan verkoop
* De kosten voor het mediaplan worden verrekend bij denotaris. Of bij eventuele intrekking van de opdracht,opschorting van de verkoop, het schriftelijk opzeggen vanhet mediaplan (opzegtermijn van 1 maand), of totdattwaalf maanden na de dag van activatie van hetmediaplan zijn verstreken, dan zullen deze kostenrechtstreeks door onze mediapartner aan u wordengefactureerd.
huislijn.nl
U zoekt een huis? U vindt een huis
Looptijd: tot aan verkoop
Tuin-/raambord
Te koop-bord met professionele uitstraling
Bereik: publiek welke uw woning passeert
Etalage
Raampresentatie
Funda Tophuis**
Opvallen op Funda
Looptijd: per maand** Het optionele mediatype wordt geadviseerd en is niet standaard in (de prijs van)
het mediaplan opgenomen. Prijs op aanvraag.
De SchaapskooiOnafhankelijke huis-aan-huis krant
Oplage: ca. 28.500 huishoudensBereik: particulieren in Epe,en omgeving
www.schievenkeizer.garantiemakelaars.nl
Schieven Keizer Garantiemakelaars - Vestiging EpeDe Lindehove 98161 EA Epe
Tel: 0578-612630
Openingstijden
Ons kantoor is geopend van maandag tot en met vrijdag
van 9.00 tot 17.30 uur.
Mediaplan
Garantie naar volle tevredenheid
“Media-aandacht op
lokaal, regionaalen landelijk
niveau”
115
Van Dijk verbaast zich er over dat makelaars
niet stringentere eisen stellen bij het in ver-
koop nemen van objecten. ‘Wil je het huis
te koop zetten of wil je het verkopen’ is de
essentiële vraag die de makelaar volgens Van
Dijk als eerste zou moeten stellen.
“Het antwoord geeft de makelaar de mogelijk-
heid de prijs, de verkoopstrategie en de mid-
delen te bepalen en dus om ook te bepalen
of hij een object wel of niet in de verkoop wil
nemen.”
Oriëntatiegedrag Cubic*Media heeft ten behoeve van
MediaManager het gedrag van de koper uit-
voerig geanalyseerd en het gehele traject,
van oriëntatie tot transactie vastgelegd. “We
zijn zeer goed in staat om nu ook de media
te selecteren waarmee we met de potentiële
koper in contact kunnen komen, zelfs 1-op-
1”, zegt Ernst van Dijk.
Die gegevens worden in een mediapakket
verwerkt, waarin de makelaar participeert.
Zo is de huiseigenaar voor een laag bedrag
per maand, iedere maand verzekerd van
optimale media-aandacht voor zijn object.
Bijkomend voordeel: hij betaalt pas achteraf,
na transport bij de notaris, of na maximaal 12
maanden of bij intrekking of opschorting van
de opdracht tot verkoop.
De huiseigenaar kan via de MediaManager de
mediaplanning ook nog eens zelf volgen.
VerwachtingErnst van Dijk heeft hoge verwachting van
deze nieuwe propositie. “We zijn al actief met
een vijftigtal makelaars en het werkt. Het
ontzorgt en is tijdsbesparend voor de make-
laar, die bovendien meer mediabudget heeft
om ook zijn eigen merk beter in de markt te
zetten.” n
6 redenen voor een goede mediamix en -planning
1. 8% van de markt is actief op zoek naar een nieuwe woning. Deze actieve groep gebruikt vooral internet om te zoeken;
2. 29% van de markt heeft een latente behoefte aan verandering van de woonomgeving. Deze groep gebruikt vooral gedrukte media om zich te infor-meren over het aanbod uit de regio;
3. Adverteren met een goede mix aan media versnelt in 74% van alle gevallen het verkoopproces met als resultaat een voorspoedige transactie;
4. Een reclameboodschap blijft pas na 4 uitingen bij een lezer hangen. Daarom zorgt Cubic*Media ervoor een huis in een vaste, maandelijkse regel-maat terugkomt binnen de campagne;
5. 55% van de kopers krijgt via-via, van mensen wonende in de buurt, of na toevallig een adver-tentie van een woning te hebben gezien, infor-matie. Daarom zorgt Cubic*Media binnen de mediamix voor acties en middelen die ook deze groep beïnvloeders bereiken;
6. In 2008 betaalden woningverkopers € 671,- aan media, waarbij slechts gemiddeld vier media-middelen werden aangeboden door concurrent makelaars.
Bron: NVM en CBS
117
hetnieuwewerken118
Crisis op woningmarkt
VBO Makelaar doet meer
119
‘Honderden makelaars zien het eind’ kopte het NRC eind
2012. Hans van de Ploeg, directeur VBO Makelaar: “Voor
een aantal makelaars is het een erg moeilijke markt.
Zij verkopen per maand inderdaad niet meer dan twee
woningen. Gelukkig vinden sommigen voor nu alterna-
tieve inkomstenbronnen naast hun makelaarswerkzaam-
heden, bijvoorbeeld een adviesfunctie onroerend goed bij
een gemeente. Wij proberen deze leden zo goed mogelijk
te ondersteunen met onze juridische en bedrijfseconomi-
sche dienstverlening. Daarnaast zorgen wij voor een goede
informatieverstrekking over de markt en bedrijfsvoering
via bijvoorbeeld het ledennet, ons vakblad, nieuwsbrieven
en afdelingsbijeenkomsten. Ook het netwerk binnen de
afdeling, maar ook het contact met het secretariaat en het
bestuur, kan deze tijd net het positieve verschil maken. En
uiteraard proberen wij Den Haag met onze expertise te
adviseren om de juiste maatregelen voor de woningmarkt
te nemen. Met ruim 900 leden kunnen we zowel nationaal
als internationaal een vuist maken en onze ideeën voor
het voetlicht brengen.”
Ook positieve berichten“Maar gelukkig zien we ook veel leden met positieve
berichten die het op dit moment erg druk hebben. Veel
van hen hebben hun bedrijfsvoering een aantal jaren
geleden al omgegooid. Zij hebben gesneden in de vaste
kosten en zijn in afgeslankte vorm doorgegaan. Zij heb-
ben bewust een keuze gemaakt om hun diensten uit te
breiden of juist in te perken. Ondanks minder personeel
zijn zij toch optimaal bereikbaar via de VBO Back Office
die telefonisch en/of administratief kan ondersteunen
bij afwezigheid wegens afspraken of bezichtigingen. Dat
gebeurt door vakkundige makelaars die ook objecten kun-
nen invoeren en overeenkomsten of rapporten kunnen
opstellen.”
VBO Makelaar is een brancheorganisatie die reeds 27
jaar praktische ondersteuning geeft aan makelaars en
taxateurs. In Nootdorp wordt op basis van de wensen
van de leden de uitgebreide producten- en dienstenport-
folio steeds verder uitgebreid. Zo heeft VBO Makelaar
eind 2012 bijvoorbeeld een vernieuwd Historisch Bestand
gelanceerd. Ook wordt er hard gewerkt om de naam VBO
Makelaar onder de aandacht van klanten te krijgen. Bij
alle activiteiten wordt een zorgvuldige afweging gemaakt
tussen de benodigde diensten en niet te hoog oplopende
contributiekosten. n
Bent u benieuwd naar de voordelen die het VBO-lidmaatschap
voor uw bedrijf oplevert, neemt u dan vrijblijvend contact
met ons op. VBO Makelaar is bereikbaar via [email protected] of
070-3458703. Wilt u liever dat wij contact met u opnemen? Vult
u dan de bijgevoegde antwoordkaart in en één van onze Service
Center-medewerkers neemt op korte termijn contact met u op.
De 10 voordelen van het lidmaatschap van VBO Makelaar• Gratis transactiebestand van alle objec-
ten in Nederland met daarin Kadastrale transactiegegevens, historische en actuele objectdata, CBS gegevens, Energielabels, Monumentenstatus enz;
• Koppelingen naar diverse woningsites (o.a. Funda, vbo.nl enz.) zorgen ervoor dat uw aanbod altijd correct en volledig wordt getoond;
• Gratis geavanceerde kantoorautomatise-ringsoftware voor zowel op kantoor op mobiel, waarbij u altijd uw gegevens bij de hand heeft;
• Halverwege2013demogelijkheidomzelfuw kantoorautomatiseringsoftware te kie-zen, zonder dat u hiervoor koppelingskos-ten in rekening krijgt gebracht;
• Metruim900ledenwordteenstevigevuistgemaakt richting politiek en overheid;
• DeuniekeVBOBackOfficeServicezorgtvoor praktische ondersteuning en tevens voor een optimale bereikbaarheid van uw kantoor. Binnenkort ook na kantooruren en op zaterdag!
• Regionale PR-ondersteuning middels deVBO MediaMix. O.a. het VBO.nl Magazine dat maandelijks wordt verstuurd naar alle objecten te koop bij VBO-makelaars en alle overige objecten die in de betreffende maand zijn verkocht en in overleg zelfs huis-aan-huis in uw regio verspreid kan worden;
• Actueleinformatievoorzieningviahetuiterstmoderne ledennet, vakblad, nieuwsbrieven en bijeenkomsten;
• Altijd correcte en up to date documentenen tevens de mogelijkheid om al uw juri-dische vraagstukken voor te leggen bij de juridische helpdesk van VBO Makelaar;
• Een verdienmodel om met uw aanbodinkomsten te genereren. Met (een deel van) uw aanbod, kunt u de contributie van het lidmaatschap terug verdienen, waardoor het lidmaatschap van VBO Makelaar gratis is of zelfs voor extra inkomsten kan zorgen!!
“Ik zoek een branche-organisatie die mij
ondersteunt en meedenkt.”
Toon de potentie van uw vastgoed!
Interactieve 2D/3D plattegronden
Ervaar de kracht van visualisaties!
Scan de QR codemet uw
tablet of smartphone voor maximale interactie via een digitale restyling
Standaard bij al onze plattegronden Kostenloze correctie rondes FML bestand voor funda 2D en 3D jpg afbeeldingen PDF op schaal Embed code voor uw eigen website Snelkoppeling naar interactieve plattegrond
Extra’s zonder meerprijs Snelkoppeling in eigen huisstijl Opnemen disclaimer Zelf kleine wijzigingen doorvoeren
Uw eerste plattegrond is GRATIS!Deze kennismaking is geheel vrijblijvend
Ontvang 15% korting op uw eerste digitale restyling
NIEUW! DeLuxe
plattegrond
www.draftingfactory.nl
088 - 678 678 9
Plattegronden Visualisatie Fotografie
automati
sering121
Wat is het alternatief voor investeren in een nieuwe server en netwerk?
“ De makelaar 2.0 werkt in de Cloud”
Veel bedrijven staan aan de vooravond van
nieuwe investeringen in IT, zowel in hard- als
in software. Servers, computers en netwerken
zijn verouderd en zouden moeten worden
vervangen. Is dat wel nodig, moet je je data
nog wel op een dure server opslaan?
De ontwikkelingen in automatiseringsland
en telecom volgen elkaar in rap tempo op.
Sommige laat je aan je voorbij gaan, ande-
ren volg je noodgedwongen. Vaak betekent
dat update van oude software, waarvoor
vervolgens ook weer een hedendaagse ser-
ver met serversoftware vereist is. Zoals voor
Realworks, de software die makelaars kunnen
gebruiken voor een actiever gebruik van hun
klantgegevens en de koppeling aan de NVM
database.
Niet alleen de aanschaf van een nieuwe
server, ook de migratie van alle bestanden,
nieuwe software en het onderhoud vergt
een bedrag, tussen de 7 en 10.000 euro plus
al snel 1.500 euro per jaar aan beheer- en
onderhoudskosten.
Totale integratieDe actualiteit is dat we sneller en overal wil-
len kunnen werken. Je kantoor bij je, waar
je ook bent, 24 uur per dag alle gegevens
en documenten binnen handbereik. Klanten
eisen het. De economie eist het. De tijd van
de Rolodex en het papieren archief zijn passé.
Deels voorziet een Customer Relations
Management (CRM) pakket hierin, maar
daarnaast gebruik je ook dagelijkse kantoor-
automatisering voor correspondentie en cal-
culaties en een boekhoudprogramma.
De volledige integratie is nu mogelijk. En
daarmee ook volledige beschikbaarheid, tijd-
en lokatieonafhankelijk. Een oplossing, waar-
voor je wel een snelle internetverbinding
nodig hebt, maar geen dure nieuwe server.
Oplossing voor allesDe oplossing komt van MostWare en heet
Office 365 Plus. De standaard komt van
Microsoft, de Plus van MostWare zelf en het
voorziet de makelaar in de ontbrekende scha-
kel in de volledige integratie van zijn produc-
tiviteit, samenwerking, communicatie en IT.
Met dit pakket heb je vanaf vrijwel elke loca-
tie toegang tot e-mails en agenda’s, Office
Web Apps, chatberichten, vergaderingen en
bestandsdeling en kun je werken met ver-
trouwde programma’s zoals Word, Excel,
OneNote en PowerPoint. Je kunt er veilig mee
werken en real-time communiceren vanaf
bijna elk apparaat.
Bovendien zorgt het voor de opslag van al je
digitale werk en voor het volledige beheer,
tegen een vast bedrag per werkplek per
maand. “Het all inclusive aanbod dat ont-
zorgt”, zegt MostWare.
De CloudMartijn Nederend is managing partner van
MostWare, het IT bedrijf dat zich heeft gespe-
cialiseerd in het vertalen van de oneindige IT
mogelijkheden naar werkbare oplossingen
voor ondernemers in het MKB segment. Hij
weet wat er speelt bij de ondernemer, spreekt
zijn taal en is pragmatisch, duidelijk en houdt
zijn werk inzichtelijk.
“De makelaar 2.0 werkt in de cloud. Dat bete-
kent feitelijk dat hij alle software en opslag-
ruimte huurt en er via internet gebruik van
maakt. Waar en wanneer hij maar wil. Alleen
of samen met zijn medewerkers. MostWare
maakt het echt werkend en rekent daar vaste
kosten per gebruiker voor”, aldus Nederend.
Het klinkt ideaal. Nederend legt in korte
bewoording uit dat de ondernemer geen
investering hoeft te doen, geen additionele
onderhouds- of storingskosten meer heeft,
al zijn werk bij elkaar heeft en in kan kijken.
“Doordat je documenten kunt delen en kunt
samenwerken met collega’s via de cloud, is
het gemakkelijker dan ooit om documenten
te schrijven, te bewerken en te laten goedkeu-
ren. Ons Office365Plus pakket kost bovendien
minder dan de ondernemer nu op jaarbasis
betaalt aan automatisering en beheer. Dat
scheelt al snel 50% en het werkt gewoon veel
sneller en effectiever. En je krijgt er 24/7 sys-
teembeheer bij.”
VeiligheidEen ander aspect is de beveiliging. Het huren
van opslag, ergens in de ruimte, klinkt immers
als een uitnodiging voor de handige internet-
gebruiker om er een kijkje in te gaan nemen.
Nederend ontkent dit stellig.
“Wij zien bij het MKB hoe slecht de techni-
sche stand van zaken is van hun netwerken
en hoe slecht deze zijn beveiligd. Ik durf te
stellen dat in de cloud werken 35x veiliger is
dan werken met een eigen server, die ook aan
het internet is gekoppeld.”
De praktijkBasis Bedrijfshuisvesting is een regio-
nale bedrijfsmakelaardij, met vestigingen
in Leiden, Alphen aan den Rijn, Gouda en
Zoetermeer. Joey de Rooij en Ronald Koemans
behoren tot de jongere generatie makelaars
en zien ook de voordelen die MostWare ze
aanrijkt. Tegelijk schetsen ze de praktijk,
waarin de mens, de gebruiker, de bepalende
factor is.
Basis Bedrijfshuisvesting werkt met eigen
servers waarop alle vestigingen zijn aan-
gesloten. De medewerkers gebruiken aller
122
123
“MostWare maakt je 24/7 operationeel,
waar je ook bent”
Hoe hoog wilt u de ladder op?
Bonstaetebouwopleidingenwoningkeuringen
“Als bouwkundig ingenieur sta ik regelmatig op de ladder – tot aan de nok als het nodig is. Ook kan ik u of uw medewerkers helpen zelf een treetje hoger te komen door het volgen van één van onze opleidingen.”
Bouwkundige keuringenMet een woningkeuring van Bonstaete wordt de woning grondig geïnspecteerd. Van kruipruimte tot nok... wij besteden er veel tijd aan. De keuring is conform NEN2767 Conditiemeting. U ontvangt van ons een heldere en uitgebreide rapportage.
Makelaardij- en bouwopleidingenBonstaete verzorgt actieve opleidingen voor de makelaardij en woningcorporaties, zoals: • Bouwkunde • NEN2580 woonoppervlakte • Floor planner • Woningfotografie. Ons sterke punt is op maat gemaakte opleidingen die naadloos aansluiten bij uw bedrijfswensen. Bel ons voor een afspraak.
Bonstaete • 06 – 41 81 81 98 • [email protected] • www.bonstaete.nl
Bonstaete_advertentieA4.indd 1 19-12-12 23:34
hande bekende softwareprogramma’s, zoals
Microsoft Office en Exact. Sinds kort test de
BOG makelaar ook RealWorks, waarmee een
eerste stap wordt gezet naar verdere efficiën-
tie en koppeling van bestanden aan klanten
en objecten.
Generatiekloof“Wij hebben een mobiel beroep en iedere
medewerker heeft zo zijn eigen werkmetho-
de”, legt Ronald Koemans uit. “Met RealWorks
merken we dat we gedwongen worden vol-
gens één standaard te werken en we zonder
tussenkomst van een secretaresse direct een
koppeling met bijvoorbeeld Funda kunnen
maken. De jongere generatie wil de moge-
lijkheden nog verder benutten, maar voor de
oudere generatie gaat dat te snel. Onbekend
maakt onbemind.”
Het kostenvoordeel is zeer zeker wel een
aansprekende factor. Maar de jonge make-
laars zien wel andere hobbels. “Het virtuele
kantoor en werken in de cloud zou ideaal zijn.
Als ik nu een makelaardij zou starten, zou ik
er gelijk mee gaan werken”, meent Koemans.
“Dan zorg je ook dat je een snelle glasvezel
verbinding hebt en dat hebben we nu niet.”
Zijn collega Joey de Rooij vult aan: “Nu over-
stappen vraagt ook om digitaliseren van alle
dossiers, herinrichten van alle informatie en
documenten, trainingen en aanpassing van
de gebruikers. En is die bereidwilligheid en
tijd er wel? We hebben immers ook ons eigen
werk te doen.”
Toekomst“De adviesfunctie van de makelaar wordt
steeds belangrijker en de bemiddeling zal
teruglopen”, stelt Koemans. “Het aanbod met
daarbij behorende informatie is namelijk al
zo transparant, dat de vragende partij de
aanbieder van een object al direct zou kun-
nen vinden. De snelheid van informatieover-
dracht wordt steeds belangrijker en daar
zullen we toch in mee moeten gaan. Werken
in de cloud maakt dat mogelijk.” n
“We moeten met de tijd mee”, aldus Joey de Rooij (links) en Ronald Koemans van basis Bedrijfsmakelaardij.
Martijn Nederend
125
geldzaken126
De AFM zag de financiële crisis niet aan-
komen en nu de situatie echt nijpend is
geworden, maakt ze het probleem alleen
maar groter. Maatwerk in hypotheken is nau-
welijks mogelijk, constateren hypotheekadvi-
seurs. Vaste banen worden steeds zeldzamer.
Pas afgestudeerde artsen krijgen – ondanks
hun glanzende toekomstperspectieven –
geen hypotheek, omdat ze nog geen vast
arbeidscontract hebben. Het ontslagrecht
wordt nog verder versoepeld, dus de onzeker-
heid over het behoud van werk neemt toe.
Mede door de strenge AFM-regels komen met
name woningeigenaren die tussen 2000 en
2010 hun woning hebben gekocht in grote
problemen. Het huis wordt alleen maar min-
der waard. Economen en banken voorspel-
len voor 2013 nog een waardevermindering
van 7 à 10 procent. Die aanscherpingen van
de regels; daar moeten we vanaf, is een
algemeen gehoorde stelling.
Het financieringsprobleem
Banken helpen starters – maar ook zzp’ers en flexwerkers – nauwelijks nog aan een hypotheek; veel aspirant-kopers krijgen zelfs geen hypotheek als die voor lagere maandlasten zorgt dan de huur die ze nu betalen. De banken wijzen met een beschuldigende vinger naar de Autoriteit Financiële Markten, die op zijn beurt verwijst naar de regels van de Europese Commissie. Immers: banken moeten forse buffers aanhouden, en dat bemoeilijkt de verstrekking van hypothecaire leningen.
127
Europa?Overigens: ‘Europa’ heeft helemaal geen
regels gesteld voor de ‘loan to value’ ofwel
het bedrag dat maximaal geleend kan worden
voor de aankoop van een woning. Aspirant-
kopers worden geconfronteerd met het feit
dat ze maar 105 procent van de woningwaar-
de kunnen financieren. De kosten koper kun-
nen dus niet eens worden meegefinancierd,
en er komen verlagingen aan tot 100 procent.
De ‘schuld’ van dat probleem ligt echter niet
bij ‘Brussel’: de overheid is bang dat de kre-
dietwaardigheid van het Nederlandse finan-
ciële stelsel ter discussie wordt gesteld. De
angst voor Standard & Poor’s en andere rating
agency’s is groot.
Vereniging Eigen Huis deed al tijdens de
onderhandelingen over een nieuw kabinet
een dringend beroep op het toekomstige kabi-
net om maatwerk bij hypotheekverstrekking
weer mogelijk te maken. Hans André de la
Porte: “Zzp’ers hebben dan wel geen vast
arbeidscontract (en dat willen ze veelal ook
niet!), maar veel zelfstandigen zijn prima
opgeleid en hebben goede vooruitzichten
plus een goed, regelmatig inkomen. Het is
dan ook onbegrijpelijk dat ze geen hypo-
theek krijgen; alleen omdat er geen vast
contract is. Hetzelfde geldt voor flexwerkers.
Hypotheekverstrekkers moeten maatwerk
kunnen leveren: opleiding, ervaring en per-
spectief moeten een rol spelen bij de beoorde-
ling. Trouwens: ook tweeverdieners met een
gezamenlijk inkomen tot € 40.000,- worden
benadeeld: ze krijgen minder hypotheek dan
een eenverdiener met hetzelfde inkomen,
terwijl hun netto-inkomen hoger is.
Lex Hoogduin: “Verklein de kloof”Prof. dr. Lex Hoogduin, voormalig directeur
bij De Nederlandsche Bank, vindt dat er wel
degelijk mogelijkheden zijn om uit de finan-
cieringsproblemen te komen. Tijdens het
Wooncongres 2012 van OTB/Platform31, dat
onlangs werd gehouden, pleitte Hoogduin,
die nu hoogleraar Monetaire Economie en
Financiële Instellingen is aan de Universiteit
van Amsterdam, ervoor om de ‘dubbele
kwetsbaarheid’ van banken te verkleinen.
Hoogduin: “Nederland is kampioen sparen,
maar we hebben ook een extreem hoge hypo-
theekschuld. Daar staat tegenover dat we
heel weinig investeren in ons eigen land.
Daardoor zijn we voor de financiering van
onze eigen economie voor een groot deel
afhankelijk van buitenlandse investeerders.
Als die beleggers het gevoel krijgen dat er iets
niet klopt, zullen ze snel geneigd zijn om hun
geld hier weg te halen.”
Om het ‘systeemrisico’ van de bank te ver-
kleinen, moeten volgens Hoogduin allereerst
de schulden worden verminderd, is beperking
van de hypotheekrenteaftrek onontkoombaar
en zullen aspirant-woningkopers meer moge-
lijkheden moeten krijgen om hun wensen te
vervullen.
“Daarvoor is een integrale aanpak nodig”,
stelt de hoogleraar. “De woningmarkt hangt
in hoge mate samen met de pensioenen en de
zorg. Er moet veel meer worden geïnvesteerd
in de eigen economie. Als het geld van pen-
sioenfondsen en verzekeraars in Nederland
wordt belegd, is er al veel gewonnen.”
Hoogduin ziet ook dat het voor banken las-
tig is om langetermijnfinancieringen aan te
gaan: ze moeten van ‘Europa’ forse buffers
aanhouden om problemen te voorkomen.
“Het is de vraag of de banken nog veiliger
moeten worden dan ze al zijn. We moeten
naar mijn mening zoeken naar een betere
balans tussen die buffers en de financier-
baarheid van verduurzaming. Ik adviseer om
veiligheid te combineren met perspectief:
kijk naar de financiële markt als geheel. Die
is immers veel groter dan de banken alléén.
En zet een premie op beleggen in de eigen
economie. Maak het interessant om te
verduurzamen, bijvoorbeeld door een revol-
verend fonds in te stellen om de efficiency
in de bestaande bouw te vergroten. Aan dat
fonds kan de hele financiële sector een bij-
drage leveren. Ik zou zeggen: zo snel mogelijk
instellen, dat fonds!” n
Het financieringsprobleem
Om het ‘systeemrisico’ van
de bank te verkleinen, moeten allereerst de schulden worden
verminderd, is beperking van de
hypotheek renteaftrek onontkoombaar en
zullen aspirant- woningkopers meer
mogelijkheden moeten krijgen om hun
wensen te vervullen
eenbijzonderpand128
Art gallery opent deuren voor de makelaar
129
Het kantoor dat de jonge ambiteuze make-
laars in 2010 startten, ligt op de hoek met
de gezellige Reinkenstraat, een leuke winkel-
straat van oudsher bekend om haar ambach-
ten. Gelegen in het mooie Duinoord, vervult
de Reinkenstraat een buurt en regiofunctie.
Gevelhoge ramen bieden een directe doorkijk
en direct valt de rijke schakering aan kunst-
objecten als eerste op. Slechts een hand-
vol woningpresentaties vullen een klein deel
van de etalageramen, de passanten bekijken
alleen de geetaleerde kunstwerken. De sum-
miere bestickering verraadt als enige dat het
hier gaat om een makelaardij.
Het is vooropgezet plan geweest met duidelij-
ke eisen van beide mannen: een zichtlocatie,
in een winkelstraat, open en laagdrempelig
en beslist geen etalageramen vol met woning-
presentaties. De kostuums worden opgebor-
gen, de stropdassen hangen ze aan de wilgen.
Vastberaden gaan ze het over een andere boeg
gooien met de sleutelwoorden laagdrempelig,
onderscheidend en opvallend en transparant.
Hun moeders zijn beiden kunstenaressen en
het idee van de art gallery is geboren.
“Het werkt enorm positief, de buurtbewoners
zijn enthousiast. Al direct vanaf de start
lopen de mensen in en uit en is de kunst gal-
lery een ideaal middel om ons als makelaardij
te promoten”, vertelt Arnoud Bakhuizen. “En
voor ons is het ook erg leuk, want we zitten
elke twee maanden, als we de collectie ver-
anderen, in een ander kantoor.”
Koenders Makelaardij oogt niet alleen als een
standaard makelaardij door de vele kunst-
werken in het kantoor, ook de werkwijze
is anders. Standaard kantoormeubilair ont-
breekt en wie de ruimte binnenloopt, ont-
moet eerst de makelaars zelf, die gezamenlijk
werken aan een informele tafel voorin de
voormalige lijstenmakerij. De traditionele
receptioniste is er niet, de assistente zit ver
achterin de gallery.
Een bewuste keuze. “De kunst in onze zaak
verlaagt drempels. De deur staat in de zomer
altijd open, men ziet ons aan het werk en
omdat we zelf ook informeel gekleed zijn,
ogen we ook niet direct als makelaars. Dan is
een praatje zo gemaakt en van het één komt
het ander”, vertelt Bakhuizen lachend.
Beide makelaars werkten eerder bij grote
makelaarskantoren. En ervaarden de tra-
ditionele kantoren als te formeel. “Huizen
aan- en verkopen doe je samen met koper en
eigenaar. Dat is een menselijk en emotioneel
proces waarmee je volgens ons heel infor-
meel mee kunt omgaan. Onze deskundigheid
wordt niet groter door in een kostuum met
strop te werken, wel door ons menselijke
persoonlijke contact.” Bakhuizen stelt dan
ook dat het volplakken van je ramen met
woningpresentaties en het afschermen van
de makelaars in separate kamers, alleen
Je kunt als makelaar natuurlijk je ramen dicht plakken met huizenpresentaties. Maar heeft de gemiddelde koper zich anno 2013 niet al georienteerd op inter-net? Is het niet de hoogste tijd om het over een andere boeg te gooien? Makelaars Koenders en Bakhuizen zeggen volmondig ja. Zij begonnen een eigen makelaardij en art gallery. In één en dezelfde ruimte. Een open en transparante ruimte.
130
maar drempelverhogend werkt.
“Het is hier altijd een gezellige boel. Contacten
leggen en netwerken doen we net als bijvoor-
beeld op een verjaardag. Kijk, wij werken
ook regelmatig ’s avonds en in het weekend.
Drinken dan een wijntje. Dat is allemaal
zichtbaar als je langsloopt en ook dan staat
de deur open en voor je het weet staat de
gallery weer vol gezellige potentiële klanten”,
verhaalt Arnoud. Om er lachend aan toe
te voegen: “Ook onze collega’s komen dan
buurten en ontmoeten verbaasd hun eigen
klanten hier.”
Ouwe jongens cultuurBroekhuizen is ervan overtuigd dat het
persoonlijk communiceren, de face-to-face
contacten, aan terrein aan het terugwinnen
is van de moderne media. “Mensen hebben er
behoefte aan, dat merken we. Ze willen vaak
gewoon iets weten over een detail dat met
een huis te maken heeft en lopen dan even
binnen om dat te vragen. Van het één komt
het ander”, meldt hij.
Die informele laagdrempeligheid heeft de
makelaardij geen windeieren gelegd. “Als je
zo diep geworteld zijn in de lokale gemeen-
schap, hoor je en zie je veel en ben je dus
in staat om de eerste paar weken na het in
verkoop nemen van een woning, alleen al bin-
nen je netwerk heel vele mogelijk te maken.
Daarom wachten we soms wel een maand
voor we een woning op Funda publiceren.”
MarketingHet eerste contact met klanten, komt maar
zelden tot stand via de makelaardij van
Koenders en Bakhuizen. “Natuurlijk moet
je zorgen dat je digitale presentatie top is,
compleet met alle middelen die ter beschik-
king staan, ook op de social media. De koper
oriënteert zich immers primair op internet
en daarop onderscheiden wij ons aanbod van
huizen door de zeer verzorgde presentaties.”
Bakhuizen noemt zichzelf streng als het bij-
voorbeeld gaat om de fotografie. “Wij geven
styling advies en tips, huren een professio-
nele huizenfotograaf in en eisen ook dat een
huis er piekfijn en opgeruimd bij staat. Dat
controleren we zelfs de dag voor de fotograaf
langskomt. Geen opslagruimte voor overbo-
dige spullen? Geen nood, zelfs dat bieden wij
aan.”
Aan adverteren doet Bakhuizen niet. “Is niet
nodig. Onze gallery zorgt voor de veel effectie-
vere mond-op-mondreclame. En dat zouden
meer makelaars moeten doen. Je kunt op een
leuke manier traffic genereren. Of het nou
met kunst, wijn, antiek of olijfolie is, zorg dat
je opvalt en integreer dit nieuwe netwerk in
dat van je makelaardij.” n
Lege etalageruiten waardoor de gallery goed zichtbaar is.
Arnoud Bakhuizen: “Iedere twee maanden een ander kantoor”
131
De deur staat altijd open. Door de gallery is de makelaardij laagdrempelig geworden.
bij delesblijven132
College 5%
Lezen 10%
Audiovisueel 20%
Demonstratie 30%
Discussiegroep 50%
Praktijkoefening 75%
Doen/Onderwijs aan anderen 80%
Piramide van Bateson: leerrendement
133
Sinds maart 2001 mag iedereen zich make-
laar of taxateur noemen. De titelbescherming
en beëdiging zijn afgeschaft. In plaats daar-
van hebben enkele organisaties op het gebied
van de makelaardij verschillende concurre-
rende certificeringsregelingen ontwikkeld om
de kwaliteit van de dienstverlening te garan-
deren. Zo moet een gecertificeerd makelaar
deskundig, betrouwbaar en onafhankelijk
zijn. Bijna alle makelaars zijn ingeschreven in
een register en deze certificering is niet alleen
een keurmerk voor de consument, maar ook
voor financiële instellingen. Per certificerings-
regeling gelden bepaalde opleidingseisen voor
toetreding en eisen aan de permanente edu-
catie van de ingeschrevenen. Daarnaast zijn
velen lid van een brancheorganisatie. NVM is
veruit de grootste brancheorganisatie. Deze
brancheorganisatie draagt er aan bij dat de
NVM makelaar zich op tal van vlakken onder-
scheidt. Een belangrijke manier is de zelf-
opgelegde extra educatie verplichting. Niet
een vast programma, de makelaar mag zelf
bepalen waarin hij zich wil onderscheiden!
Het opleidingsinstituut van de NVM, NVM
SOM, biedt een scala aan mogelijkheden om
de makelaar te helpen zich te onderschei-
den, of dit nu bijvoorbeeld op het gebied van
marketing, verhuur of nieuwbouw is.
Veel mensen zijn geneigd te zeggen: ik heb
mijn opleiding toch gevolgd. Waarom moet
ik bijscholen? Kennis veroudert echter in
rap tempo door ontwikkelingen in de markt.
De techniek biedt andere mogelijkheden, de
consument stelt andere eisen en voor u het
weet staat u langs de zijlijn omdat collega’s
u voorbij hollen.
Een leven lang leren is dus een must!
Niet omdat het moet vanuit het register,
niet omdat het moet vanuit een branche-
vereniging, maar omdat ú wilt bijblijven. U
wilt de beste zijn en u wilt vooraan lopen,
want alleen zo blijft ú zich onderscheiden en
een goede omzet genereren.
Belangrijk is hierbij hoe u tegen leren aan-
kijkt. Alleen als u zelf met de lesstof aan de
gang gaat, u zelf voor vragen gesteld wordt
en u zelf naar oplossingen zoekt, haalt u het
optimale rendement uit een cursus. Luisteren
naar een goed verhaal kan uiteraard zeer
comfortabel zijn, maar het is bewezen dat het
leerrendement hiervan zeer laag is (5%).
Kennis, vaardigheden, inzicht en houding
komen samenhangend aan bod. Interactie
en sfeer zijn essentiële onderdelen, naast
het delen van ervaringen met andere deel-
nemers. Want leren heeft een meerwaarde
indien de cursist leert met en van anderen.
Doelgerichte cursussen zijn een ontmoe-
tingsplaats, waar u kunt ervaren dat leren
verrassend leuk én zinvol kan zijn! n
Hoe onderscheid ik mij als makelaar?In deze tijd worden er weinig huizen verkocht. Toch wilt u die makelaar zijn die wel veel huizen verkoopt. Hoe onderscheidt u zich dan van al die andere makelaars?Tekst: Lydia van Dalen – NVM SOM
overdegrens134
Serge van Duuren is 28 jaar en kreeg onroerend
goed- en projectontwikkeling met de paplepel inge-
goten. Hij is 15 als hij besluit om middels een uit-
wisselingsprogramma nog een jaar high school in
de Verenigde Staten te gaan doen, maar dat bevalt
zo goed dat hij doorgaat naar de universiteit in
Florida, waar hij zijn masters haalt.
In 2008 besluit hij in overleg met zijn vader Klaas
van Duuren om in Florida zijn voorbeeld te volgen.
Serge heeft dan inmiddels ook in Nederland erva-
ring opgedaan bij enkele makelaars en bij Willow
Real Estate, het familiebedrijf waarin al jarenlang
onroerend goed activiteiten plaats vinden.
Stijging huurmarktHet is 2008 als de economie in de VS in elkaar klapt.
Er zijn op dat moment veel projecten net opgele-
verd, die onverkoopbaar blijken. De kopersmarkt
van woonhuizen is volledig ingestort en dat zorgt
voor een stijgende vraag naar huurwoningen.
“Daar zijn we voor gegaan. In die tijd hebben we
tientallen projecten bekeken. Maar de meeste ver-
toonden enorme achterstand in onderhoud, waren
te slecht, of op de verkeerde lokatie gebouwd. Geen
enkele blijkt zo degelijk gebouwd als – en met de
gunstige prijs/kwaliteitverhouding van – Green Cay.
Van de ene op de andere dag waren we eigenaar
van 99 huizen en appartementen” zegt Serge, die op
dat moment 24 jaar is. “Ja, dat was wel spannend,
maar het bleek een schot in de roos. Ik nam ervaren
personeel aan en binnen vier tot vijf maanden was
alles verhuurd.”
Eigen bezitVan Duuren opereert nu onder de namen Willow
Trading, eigenaar van het onroerend goed en Willow
International Realty als makelaar en beheerder, van
Green Cay Village.
Dit project is geschoeid op typisch Amerikaanse
leest: een separate woongemeenschap met eigen
centrale faciliteiten, zwembad, fitness, veel ruimte
en veel groen. Het is gelegen in Boynton Beach,
zuid-oost Florida, naast een golfbaan in een dege-
lijke en gewilde woonomgeving en op circa 20
minuten van het strand. Typerend is de mediterrane
stijl. De gemeenschap telt 420 appartementen en
zogenaamde townhomes, gebouwd in 2007. Green
Cay ligt op een voormalige 42 hectare bell-pepper
boerderij, in een rustige en schilderachtige natuur-
lijke omgeving.
De woningen van Green Cay bestaan uit 2 en 3
slaapkamer appartementen en townhomes met
drie slaapkamers met garage, variërend in grootte
van circa 90 vierkante meter tot 130 vierkante
meter.
Nabij Green Cay zijn ruime winkels, restaurants
en recreatieve mogelijkheden gevestigd. De bewo-
ners kiezen voor deze locatie vanwege de warme
en charmante omgeving in deze onderhoud vrije
gemeenschap. Bovendien zijn de uitvalswegen I-95
en de Florida Turnpike slechts enkele momenten
verwijderd en zijn via de lokale wegen steden als
Boca Raton, Delray, Lake Worth, Wellington en West
Palm Beach zeer goed bereikbaar.
Stabiele marktDe markt stabiliseert zich in de navolgende jaren.
Kopers zijn er dan nog steeds niet, maar de aan-
trekkelijke rendementen uit verhuur, trekt veel
investeerders. Met name uit die Zuid-Amerikaanse
landen, waar de economie het goed doet of bij-
voorbeeld Venezuela, dat onrustig is, zien beleggers
kansen in het onroerend goed in Florida.
“Projectontwikkelaars en banken boden onroerend
goed aan onder de ontwikkelingsprijs”, weet Serge
van Duuren. “Er werd snel gehandeld en plukjes
van 20 tot 100 woningen verwisselden in korte tijd
van eigenaar, zonder dat echt werd gekeken naar de
staat van het onroerend goed.”
Stijging prijzenHet resultaat is vandaag de dag duidelijk merkbaar.
In Florida werden in het afgelopen jaar 25,3% meer
huizen verkocht, steeg de gemiddelde prijs 9% en
nam het aantal te koop staande woningen af met
Waar de onroerend goed markt in Nederland volledig is vastgelopen, biedt het buitenland
volop kansen. Ook voor de Nederlandse makelaar, die onroerend goed als beleg-
ging of als tweede huis wil verkopen op de Nederlandse markt. Serge van Duuren is
een jonge makelaar, neergestreken in Florida. Bekend met het makelaarsvak in Nederland,
gelouterd in de Amerikaanse cultuur. Het land van de ongekende mogelijkheden, ook voor
de makelaar? Het zou zomaar kunnen: de markt in Florida is booming met een gemid-
delde prijsstijging in het afgelopen jaar van 9%, en in down town Miami zelfs boven de 25%.
135
Degelijkheid Nederlandse makelaar werkt in de VS
Serge van Duuren (Willow International Realty) richt pijlen op de aantrekkende markt in Florida
Serge van Duuren: “De markt zit in de lift”
136
31,2%. In Miami steeg de prijs bijna 14% en
nam het aanbod zelfs af met 46,6%.
De maandelijkse statistieken van de hui-
zenmarkt in de VS tonen aan dat de markt
verder opklimt. Nadat Florida het voor-
touw nam, stijgt nu ook in andere staten
(Californie, Arizona, Nevada en andere delen
in het Westen.) de vraag naar huizen. Uit de
statistieken blijkt ook dat in oktober 2012
in de gehele VS 1,76 miljoen huizen te koop
stonden, maar liefst 17 procent minder dan
een jaar geleden. Ook de periode dat een
huis te koop staat is in het afgelopen jaar
terug gelopen met maar liefst 24,6 procent.
Huizen worden dus weer sneller verkocht
dan voorheen en in Miami is dat nu nog maar
gemiddeld 43 dagen.
Buitenlandse kopers“Internationale kopers blijven een centrale rol
spelen bij de versterking van de Miami onroe-
rend goed markt en de lokale economie”,
aldus de voorzitter van Miami Association of
Realtors Residential, Patricia Delinois. “Het
marktaandeel van de internationale aan-
kopen in Florida blijft toenemen, als gevolg
van haar sterke positie als de top markt voor
buitenlandse kopers en investeerders. Miami
is nu goed voor 31 procent van alle inter-
nationale verkopen in de hele staat Florida,
een stijging van meer dan 10 procent in
vergelijking met 2011.”
Kopers staan in de rijFlorida vervult nog steeds de voortrekkersrol.
“Voor grotere projecten zien wij dat er drie,
vier beleggers in de rij staan. Op zich een goed
teken, want dat betekent een verdere stijging
van de prijzen”, weet Van Duuren. Tegelijk
zien we dat de huurdersmarkt in Florida ook
verder aantrekt, omdat Florida een staat is
waar de economie floreert. Door de flexibele
arbeidsmarkt en het moeilijk verkrijgen van
een hypotheek, komen er veel werknemers
naar Florida die op basis van een jaarcontract
woningen huren. De huurprijzen van onze
huizen in Green Cay bijvoorbeeld, stijgen
jaarlijks met drie tot vijf procent.”
Project ontwikkelingNu kopen betekent dus nog steeds een zeer
goed rendement, nog afgezien van de stijging
van de verkoopprijs in de komende jaren.
Toch heeft Willow Trading in 2012 ruim 40
van de Green Cay huizen verkocht en wil het
ook de andere huizen verkopen.
“Ja, we willen zelf gaan ontwikkelen”, ver-
klaart Van Duuren. “Door de grote vraag naar
kant-en-klaar vastgoed is het aanbod duurder
geworden. De grondprijs daarentegen is nog
wel interessant en laag genoeg. Wij gaan dus
zelf ook weer een nieuw project ontwikkelen.”
Luxe residentie voor subtopWillow Trading heeft daartoe een mooie loca-
tie in Boynton Beach geselecteerd en zal
een complex met 280 ouderzorg woningen
gaan bouwen. Een senioren residentie op
hoog niveau, met alle benodigde faciliteiten
en diensten. “In Amerika bereiken dagelijks
10.000 mensen de leeftijd van 65 jaar, maar
in Florida richt iedereen zich op de rijke
gepensioneerde Amerikanen. Florida is de
staat met gezondste economie van de VS en
blijft tevens de aantrekkelijkste staat voor
senioren. Wij gaan ons bij deze ontwikke-
ling richten op de subtop, de gepensioneerde
sheriff en de leraar. Deze markt wordt op dit
moment niet bediend en daar duiken wij in
omdat de markt qua omvang vele malen gro-
ter is en ook de vraag nu al enorm is”, aldus
Van Duuren.
Willow zal tevens het beheer gaan doen met
gespecialiseerd ervaren management. Van
Duuren zal dan leiding geven aan vier ver-
schillende bedrijven: makelaardij en beheer,
projectontwikkeling en management van de
senioren residentie. “We blijven ook als eige-
naar betrokken van onroerend goed op Green
Cay, maar inderdaad, we gaan dus ook weer
zelf ontwikkelen.” Zo vader, zo zoon.
KansenFlorida biedt ook kansen aan de Nederlandse
makelaar. “Er is geld te verdienen”, stelt Serge
van Duuren. “De economie groeit zeer snel en
de courtage hier is 5 tot 9 procent, te verdelen
tussen aankopend en verkopend makelaar.”
Belangrijker nog vindt hij het verschil tussen
de Nederlandse en Amerikaanse makelaar.
“Wij werken veel doortastender en degelijker.
De Amerikaan wil de deal doen en daar houdt
het op. Daarom zijn er veel hobbyisten, die in
een week hun diploma en vergunning hebben
gehaald. Wij onderscheiden ons van de rest.”
Hoog rendementWillow Real Estate wil voor de Nederlandse
makelaar optreden als partner. Van Duuren:
“Wij kennen de markt, wij kennen de eisen
van de Nederlandse belegger. Wij hebben
hier een netwerk van juristen, fiscalisten en
notarissen, en kunnen ook het beheer doen,
inclusief verhuur. Dat werkt. Wij bieden bij-
voorbeeld beleggers in ons park Green Cay
gegarandeerd een uitstekend rendement van
minimaal 6%, exclusief de jaarlijkse huur-
stijging en de stijging van de verkoopprijs in
de komende jaren. Wij hebben nog geen 4%
leegstand per jaar!” n
Van Duuren met managers Emily Freifeld en C.J. Maier
“Green Cay is wel degelijk gebouwd en goed onderhouden”
137
Florida okt 2011 okt 2012 +/- 2011 2012 +/-Nieuw in verkoop 13.738 13.824 +0,6% 139.601 134.726 -3,5%Verkocht met voorbehoud 7.730 11.367 +47,1% 92.817 101.355 +9,2%Verkocht 7.089 8.252 +16,4% 85.830 85.434 -0,5%Dagen op de markt 69 63 -8,7% 78 67 -14,1%Modale prijs $ 89.000 107.000 +20,2% 90.000 105.000 +16,7%Gemiddelde prijs $ 149.431 176.851 +18,3% 158.404 178.978 +13%
Miami okt 2011 okt 2012 +/- 2011 2012 +/-Nieuw in verkoop 6.595 6.683 +1,3% 67.726 65.696 -3,0%Verkocht met voorbehoud 3.911 5.993 +52,2% 45.589 50.073 +9,9%Verkocht 3.414 3.923 +14,9% 40.349 39.249 -2,7%Dagen op de markt 67 63 -6,0% 77 64 -16,9%Modale prijs $ 88.000 107.000 +21,6% 85.000 100.000 +17,6%Gemiddelde prijs $ 160.253 195.958 +22,3% 162.069 191.955 +18,4%De volledige rapportages zijn te downloaden op www.willowrealestategroup.com (Bron: Florida Realtors)
Marktontwikkelingen appartementen en townhomes
Feiten Economie Florida• BrutoBinnenlandsProduct: 759 miljard dollar - 2007 748 miljard dollar - 2008 733 miljard dollar - 2009 748 miljard dollar - 2010 755 miljard dollar - 2011
(in NL: 836 miljard)• Internationalehandel(40%vanalle
Amerikaanse export naar Latijns- en Zuid-Amerika passeert Florida).
• Toerisme-met86miljoenbezoekersin2011, is Florida de top reisbestemming in de wereld. De toeristische sector heeft een economische impact van ca $ 60 miljard op de economie van Florida.
• Ruimtevaartindustrievertegenwoordigt 4,5 miljard dollar van de economie van de staat.
• Landbouw-Floridaproduceertongeveer75% van de Amerikaanse sinaasappels en is goed voor ongeveer 40% van de sinaasappelvraag in de wereld.
• InFloridawonen19miljoenmensen.• Werkeloosheiddaalt: 2011: 9,9% 2012: 8,5%
“ Green Cay biedt beleggers een beter rendement dan aandelen of sparen. De 2-kamer appartementen zijn te koop voor $ 112.500 (in 2007 nog $ 200.000) en leveren jaarlijks $ 14.000 aan huur op, plus minimaal 10% waardestijging.”
In 2001 heeft de rijksoverheid de beëdiging en
titelbescherming van makelaars afgeschaft.
Gaandeweg trok zij zich terug uit het publieke
domein en promootte zij de zelfregulering
van de markt. Sindsdien kan iedereen die
dat wil zich ‘makelaar’ noemen, al is het
makelaarsexamen blijven bestaan. Wie voor
dit examen is geslaagd, kan een certificaat
van vakbekwaamheid krijgen. Via een certi-
ficering moeten de brancheorganisaties zelf
de kwaliteit van hun vak zien te bewaken.
Begrijpelijkerwijs klinkt de laatste tijd de roep
om herinvoering van de eedaflegging steeds
luider.
OorsprongEen makelaar handelt in opdracht van een
koper of verkoper. Hij brengt de twee partijen
tot elkaar en sluit hun onderlinge overeen-
komsten. Het beroep van makelaar is al eeu-
wenoud. De eerste vermelding in Nederland
dateert van 1284, toen de handelsstad
Dordrecht de primeur had. Makelaars waren
de officiële tussenpersonen op de zogeheten
‘stapelmarkt’ die vaak bij een haven lag. Daar
werd gehandeld in allerlei roerende goederen,
met name producten als textiel, hout, graan,
koffie en cacao.
Precies vier eeuwen geleden telde de ‘stapel-
plaats’ Amsterdam maar liefst 600 make-
laars. De Amsterdamse makelaars hadden
zich verenigd in een gilde. Dit makelaars-
gilde hanteerde strenge normen voor het
beroepsgedrag en deelde forse boetes uit bij
wangedrag. De leden moesten hun vakbe-
kwaamheid kunnen aantonen door middel
van een makelaarsstafje of -stokje.
MakelaarsstafjeAanvankelijk hadden de leden een gilde-
penning. Om beunhazerij tegen te gaan, werd
die in 1636 vervangen door een makelaars-
stafje. Bij elke transactie moest dit aan de
twee partijen worden getoond. Het was een
houten staafje met als voorgeschreven afme-
tingen: een halve voet lang en een vinger dik.
Het hout had de rondingen van een baluster.
Aan het ene uiteinde zat een zilveren dop
met het Amsterdamse stadswapen boven-
op, terwijl de dopwand de naam van de
makelaar droeg. Aan het andere uiteinde zat
een zilveren dop met het monogram MKRS
(= MaKelaaRS), terwijl op de dopwand zijn
toelatingsjaar prijkte. Met de zilveren stem-
peldoppen, ofwel ‘cachets’, bezegelde de
erkende makelaar ieder contract. Een paar
eeuwen lang was het stafje een ambtste-
ken van rechtsmacht en daarmee stond het
symbool voor deskundigheid en kwaliteit.
Het Amsterdamse gilde gaf het laatste stafje
uit in 1854. Een museum moet tegenwoordig
duizenden euro’s neertellen voor een derge-
lijk object.
In onze dagen is het makelaarsstafje nog een
fraai teken van de waardigheid van het ambt.
De Nederlandse Vereniging van Makelaars
(NVM) biedt een stafje aan beëdigde leden
aan, als zij van onbesproken gedrag zijn en
hun zilveren jubileum vieren. De jubilaris
krijgt dan een oorkonde die verwijst naar dit
historisch attribuut.
Makelaar in de topDe term ‘makelaar’ duidt niet alleen een tus-
senpersoon aan, maar heeft ook een bouw-
kundige betekenis: een tussenstuk. Het gaat
dan om een verticale houten balk in de
nok van een bepaald type woningkap. Deze
balk vormt de verbinding tussen de horizon-
tale spantbalk en de samenkomst van twee
spantbenen in de nok. Een balk als deze heet
‘makelaar’, omdat hij twee partijen bij elkaar
brengt.
Vaak is de onderkant van de makelaar afge-
werkt met een sierlijke punt, in de vorm van
een gestileerde vrucht. Dit doortrekken naar
onderen had een zuiver esthetische func-
tie. Maar op lage zolders is deze versiering
meestal afgezaagd, omdat hij de bewoners te
veel in de weg zat.
In de zogeheten Philibertkap zijn de spant-
benen gebogen, waardoor ze al een eindje
onder de nok samenkomen, in plaats van
ertegenaan. De verticale makelaar moet dan
ver naar boven doorsteken om de horizontale
nokbalk te helpen dragen. In bepaalde con-
structies wordt de makelaar zelfs tot boven
het dak doorgetrokken en afgewerkt met een
ornament van metaal of keramiek. Dit is een
piron, meestal een bol op een zuiltje, met een
zuiver decoratieve functie. Ook op houten of
stenen topgevels is de naar buiten tredende
makelaar een opvallend sierelement. Deze
makelaar brengt de houten windborden bij
elkaar.
VormgevingHet silhouet van de makelaar op een dak
of gevel vertoont soms een grote gelijkenis
met dat van het houten makelaarsstafje
met zilveren doppen: de balustervorm. Toch
moet dat toeval zijn, want deze decoratieve
makelaars kunnen ook de vorm hebben van
een tulp, een lelie, een klaverblad, een kruis,
een brandende kaars, aren met zwanen, en
noem maar op. Uiteindelijk leidt de mense-
lijke drang tot versieren tot een veelheid aan
vormen en patronen. n
Toentertijd
Bron: Nieuwbouw Nieuwsbrief dienst Wonen, Zorg en Samenleven, gemeente Amsterdam.
Tegenwoordig leggen makelaars geen eed meer af. Hun titel is niet meer beschermd. Maar hoe is de makelaardij ooit ontstaan? En is er enig verband met de term ‘makelaar’ op een geveltop? Historische wetenswaardigheden verhelderen veel.
138
toen& nu139
destarter140
Het was een vrij onopvallende regel in de paragraaf ‘Woningmarkt’ in het Regeerakkoord van Rutte II: “De gunstige leningsfaciliteit voor starters van de stichting Stimulering Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten zal worden uitgebreid”. Goed nieuws voor starters, die de grootste moeite hebben om een woning te bemachtigen; zeker als ze geen vast arbeidscontract hebben.
Klaar voor de starter?Starters zien hun problemen alleen maar groter worden...
141
Helaas: een dag na de feestelijke installatie
van het nieuwe kabinet meldde de SVn dat
mensen die voor het eerst een huis kopen,
vanaf 15 november in elk geval voorlopig
geen Starterslening konden aanvragen. De
SVn nam vanaf die datum geen aanvragen
meer in behandeling. Dit had volgens de
stichting te maken met de nieuwe belas-
tingregels die per 1 januari gelden. Vanaf die
datum moesten alle leningen vanaf het begin
worden afgelost. Dat zou nadelig zijn voor
starters, want de Starterslening hoeft pas na
drie jaar te worden afgelost. SVn wilde dat in
het nieuwe regeerakkoord een uitzondering
zou worden gemaakt voor de Starterslening,
maar zette de leningen voor alle zekerheid –
tijdelijk – stop.
“Impulsen nodig”Thom de Graaf, bestuursvoorzitter van de
SVn, reageerde teleurgesteld: “De economi-
sche teruggang, gecombineerd met een aan-
houdend laag consumentenvertrouwen, heeft
tot gevolg dat de woningmarkt nu vrijwel
helemaal op slot zit. Mijns inziens zijn meer
dan ooit gerichte stimuleringsmaatregelen
nodig om de woningmarkt aan de zo nood-
zakelijke dynamiek te helpen. En deze impul-
sen leveren meer op dan ze kosten!”
SVn verstrekt elk jaar enkele duizenden
Startersleningen, meldt de stichting. “Starters
vormen op dit moment de enige groep die
durft te bewegen”, zegt De Graaf. “Dat is
goed nieuws, want starters zijn broodnodig
om dynamiek op de woningmarkt op gang
te brengen. We zien ook dat bij gemeenten
die de Starterslening voeren, deze maatregel
een effectief middel is gebleken bij het in
beweging krijgen van de vastzittende woning-
markt. In de crisis blijkt de Starterslening dus
een cruciale stimulans voor de woningmarkt
te zijn.”
Tóch StartersleningenOp 14 november kwam er witte rook: Blok
deelde mee: “Startersleningen voor huizen-
kopers blijven ook volgend jaar bestaan.
Huizenkopers kunnen de rente van een
Starterslening van het Stimuleringsfonds
Volkshuisvesting Nederlandse gemeen-
ten (SVn), ook onder de nieuwe hypotheek-
regels van de belasting blijven aftrekken. De
Startersleningen blijven in 2013 dus onder de
huidige voorwaarden bestaan. Daarvoor heeft
het kabinet 20 miljoen euro uitgetrokken.”
De minister riep de SVn – gezien de dui-
delijkheid over de fiscale behandeling van
Startersleningen – op om het loket voor de
leningen weer open te stellen. Dat gebeurde
ook. Jan Willem van Beek, directeur van SVn,
reageerde opgelucht. “Er was veel onzeker-
heid bij starters. De druk is nu van de ketel.
Wij zijn erg blij dat minister Blok zo snel heeft
gehandeld”.
Stichting StarterStichting Starter zet zich in voor de belan-
gen van de startende woningkoper. Op de
eigen website meldt de stichting: “Met zijn
allen afwachten lost niets op, de binnen-
landse economie kan alleen aantrekken door
het vertrouwen in de woningmarkt terug te
vinden. De startende woningkoper is juist
in deze tijd van heel groot belang. Met het
betrekken van hun eerste woning kunnen
de vorige bewoners weer doorstromen naar
een volgende grotere woning. Voor starters is
het juist nu de ideale tijd zich te oriënteren
op de woningmarkt. De woningprijzen zijn
relatief laag, de onderhandelingsruimte is
royaal en de hypotheekrente is historisch
laag. Ondanks de beperking op de renteaftrek
zijn de maandlasten nog steeds relatief laag.”
StarterscaféOm de starter in contact te brengen met
betrouwbare partijen organiseert Stichting
Starter door het hele land Starterscafés.
Startende woningzoekers kunnen zich daar
laten informeren. Ze kunnen bovendien ken-
nismaken met deskundigen op het gebied van
woningfinanciering, makelaardij en notariaat.
Ook organiseert de stichting tweemaal per
jaar, daags voor de landelijke open huizen
dag van de NVM, het Nationaal Starters-
café. De eerstvolgende word gehouden op
28 maart. Ook u kunt zich als marktpar-
tij hierbij aansluiten door in uw regio met
Stichting Starter een Starterscafé te organi-
seren. Neem contact op met de stichting via
[email protected] voor meer informa-
tie en of uw locatie nog beschikbaar is!
Immers: veel jongeren willen graag een
woning kopen. Het Starterscafé is ervoor
bedoeld de mogelijkheden en onmogelijk-
heden te schetsen die komen kijken bij het
kopen van een eerste huis. Wanneer kopen
op dit moment voor de aspirant-koper een
probleem is (bijvoorbeeld door een te mini-
male leencapaciteit of BKR-registratie), geven
de aanwezige adviseurs aan welke mogelijk-
heden er wél zijn. n
“ Starters vormen op dit moment de enige groep die durft te bewegen. Dat is goed nieuws, want starters zijn broodnodig om dynamiek op de woningmarkt op gang te brengen.”
Uwpartner inmedia en communicatie!Wij zorgen voor contacten! Dat is wat B&Media.communicatie voor u kan betekenen. Vanuit de vestingstad Brielle in Zuid-Holland, ontwikkelen wij communicatiemet een heldere visie voor een breed scala aan cliënten binnen vele branches. Een communicatiebureau in de polder, met ‘stadse’ vakkennis en vaardigheden.Gemakkelijk bereikbaar én benaderbaar. Wij vinden dat een bureau toegankelijk en haalbaar moet zijn, voor elk bedrijf en binnen elk budget. Creatie, marketing& strategie, print- en online-oplossingen, tekst, fotografie, film en productie: alles onder één dak. Het team bestaat uit circa 50 vakmensen, échte specialisten.Hierdoor zijn wij in staat geïntegreerde communicatieplannen op te stellen en mediaconcepten te ontwikkelen, op alle gebieden van communicatie.
Lijnbaan 17a I 3231 AE Brielle I T 0181 418455 I F 0181 410838 I [email protected] I bm-mediagroep.nl
Real_Adv.:Opmaak 1 16-01-2013 13:05 Pagina 1
Michel Baars, bedrijfsdirecteur van Search Ingenieurs-
bureau in Heeswijk (Noord-Brabant): “Bij ‘kringloop’ of
‘hergebruik’ ga je pas nadenken over een nieuwe bestem-
ming als het product in feite al is afgedankt. Bij C2C ga je
vooraf al nadenken hoe je materialen vaker dan eenmaal
kunt gebruiken. Ons uitgangspunt is dat in principe alles
moet kunnen worden hergebruikt, zodat je nauwelijks
afval hebt. Dat betekent ook dat alles samenhangt.
Onze gebouwen zijn volledig uit hout opgetrokken, en
we hebben gebruik gemaakt van een duurzame, biologi-
sche coating. De duurzaamheidswaarde van hout wordt
immers sterk verkleind als je er een chemische coating
op aanbrengt.”
Geen ‘speeltje’In Nederland wordt het belang van hergebruik nog vaak
gezien als ‘speeltje’ van milieufreaks, terwijl in landen als
Duitsland het economische belang van hergebruik voorop
staat: onze oosterburen zien in dat we niet eindeloos
kunnen doorgaan met het uitputten van de aarde, stelt
Baars. “Dan hebben we het in eerste instantie om grond-
stoffen voor allerlei producten, maar ook als het gaat om
renovatie van gebouwen, zijn de C2C-principes heel goed
bruikbaar.”
Het kantoor van Search, dat voor een deel uit een gereno-
veerde villa bestaat, is daarvan een goed voorbeeld. Het
voldoet in alle opzichten aan de uitgangspunten van C2C:
tobouwen met respect voor alles wat de aarde biedt
Cradle Cradle:
Om maar meteen een misverstand uit de weg te ruimen: ‘cradle to cradle’ (ofwel C2C) moet niet
worden verward met het begrip kringloop. Letterlijk betekent het ‘van wieg tot wieg’, ofwel:
materialen moeten zo veel mogelijk worden herge-bruikt. Daarmee vormt het een tegenstelling met de traditionele bouwwijze, die ook wel wordt aangeduid met ‘van wieg tot graf’: producten zijn voorbestemd
om – na kort of lang gebruik – op de afvalberg te belanden. En dat terwijl ze vaak nog heel goed
bruikbaar zijn. Bij Cradle to Cradle (ofwel C2C) gaat het er juist om producten een tweede – of een
derde, vierde etc. – leven te geven. Daarmee is C2C méér dan ‘hergebruik’ of ‘kringloop’.
143
groendoen143
MakelaarsFactoring:een inventieve en flexibele financieringsoplossing voor makelaars!
De financiering van uw praktijk is er niet gemakkelijker op geworden. Wilt u direct uw courtage op uw rekening? Ongeacht of de overdracht bij de notaris nu na 1 maand, 6 maanden of een jaar plaatsvindt. MakelaarsFactoring maakt dit mogelijk. Na het onherroepelijk worden van de koopovereenkomst ontvangt u direct uw courtage op uw rekening en regelen wij de verdere financiële afhandeling met de notaris. U laat alleen de nota’s financieren die ú wenst. Dat geeft dus optimale flexibiliteit en lagere kosten.
Hoe werkt het?• Afhankelijkvanuwactuelefinancieringsbehoefteselecteertuwelkecourtagenota’suwillatenfinancieren.• Dezenota’sdraagtuoveraanMakelaarsfactoringzodradeverkooponherroepelijkisgeworden.• NacontroleontvangtuperomgaandeuwcourtagevanMakelaarsFactoring.• Ubetaalthiervooreenvoorafovereengekomenprovisiewelkeopdeuitbetalingaanuwordtingehouden.• MakelaarsFactoringzorgtvoordebewakingeninningvandenotanatransportbijdenotaris.
Meer informatie?Vulhetcontactformulierinoponzewebsite www.makelaarsfactoring.nl
Makelaars FactoringKerkenbos 1103aNijmegenTelefoon: 088 - 8000 698E-mail: [email protected] MakelaarsFactoring is een handelsnaam van Broker Factoring Solutions N.V.
het gebouw wekt zijn eigen (en méér) energie
op; het is gebouwd van duurzaam hout en
voorzien van veel grote ramen van drielaags
glas. Er wordt gebruik gemaakt van een ener-
giedak, gecombineerd met warmte-koudeop-
slag en een deel van het dak is als groendak
ingericht. Alle bureaustoelen zijn van de
ontwerper Herman Miller, die ervoor zorgde
dat ze in korte tijd helemaal uit elkaar kun-
nen worden gehaald. Alle materialen kunnen
vervolgens worden hergebruikt.
GrondstoffenBaars: “Het vraagstuk van de energie lossen
we wel op. Er is genoeg energie op de wereld.
Natuurlijk zullen de fossiele brandstoffen een
keer opraken, maar dat is niet ons grootste
energieprobleem. Veel belangrijker is het feit
dat we al lang afhankelijk zijn van landen die
zelf geen al te stabiele overheidsstructuur
hebben. In Rusland wordt bepaald wat wij
voor onze energie betalen. Willen we dat wel?
Het échte probleem is het feit dat de natuur-
lijke grondstoffen in hoog tempo opraken.
Producenten moeten dus wel duurzaam gaan
werken. Sommige metalen worden zeldza-
mer; de hoeveelheid grind (nodig om beton te
maken) was al een tijdlang een probleem. Het
gevolg: de prijzen stijgen. Dat gaat een groot
effect op de koopkracht teweeg brengen. Als
we producten als vloerbedekking, keramiek,
glas, kunststoffen etc. niet duurzaam gaan
produceren, zullen veel artikelen op den duur
onbetaalbaar worden. We moeten er dus voor
zorgen dat er zo weinig mogelijk afval wordt
geproduceerd. Afvalverwerkingsbedrijven
hebben dat al begrepen: zij zien in dat ‘afval’
in feite een grondstof voor nieuwe producten
is.”
RenovatieC2C biedt kansen bij renovatie van woon- en
utiliteitsgebouwen, stelt hij. “Bij aanvullend
isoleren kun je gebruik maken van Pavatex,
isolatiemateriaal op basis van papierpulp,
dat anderhalf keer zo goed isoleert als ‘oude’
materialen en gemakkelijk te verwerken is.
Op het gebied van duurzame verf is er al
heel veel keus, en de garanties op die pro-
ducten zijn heel goed. Er moet ook veel meer
aandacht komen voor kierafdichting, want
door kieren gaat veel warmte verloren. En
de faalkosten tijdens de bouw en de renova-
tiewerkzaamheden moeten zoveel mogelijk
worden beperkt, want door verkeerd werken
ontstaat weer afval, dus verlies van produc-
ten. Domotica wordt nog veel te weinig toege-
past: je kunt heel wat energie besparen als je
via je mobiele telefoon alvast de verwarming
aanzet en als je bij het verlaten van je huis
niet alleen de deur sluit, maar automatisch
ook alle standby-functies uitschakelt.”
“Ook bij liftinstallaties zien we al interessante
initiatieven. Appartementsbewoners willen
graag een snelle lift, maar realiseren zich
onvoldoende dat een snelle lift ook energie
vreet. Liftfabrikanten zijn al bezig met oplos-
singen voor dat vraagstuk. Consumenten
moeten zich veel meer bewust zijn van hun
macht: als iedereen gaat vragen om duur-
zame producten, moeten bedrijven wel met
aanbod komen.”
Baars heeft weinig op met energielabels: “Als
je van een G-label een A-label kunt maken
door heel veel grondstoffen te gebruiken, ben
je verkeerd bezig. Streven naar hogere isola-
tiewaarden is bepaald niet altijd duurzaam,
en zeker niet als je daardoor de aarde nog
verder uitput. Duurzaam energie opwekken
en daar verstandig mee omgaan; daar gaat
het om!” n
Het vijf stappen plan van C2C:
1. Gebruik producten zonder giftige stoffen.
2. Zorg dat je goed geïnformeerd bent en kies op basis van die informatie en op basis van respect voor de maker van de producent.
3. Gebruik minder slechte stoffen; dat is ook al een stap in de goede richting.
4. Na ‘dingen minder slecht doen’ volgt: ‘dingen beter doen’ op basis van nieuwe inzichten.
5. Ten slotte gaat het erom het hele proces opnieuw en duurzaam uit te vinden.
145
internezaken146
Goes en Roos: van zolderkamertje tot grootste onafhankelijke leverancier
Ruim 12 jaar geleden begonnen Hans Goes (de technische man) en Jan Roos (de commerciële man), met hun avontuur in de makelaardij. Het begon met het maken van eenvoudige websites voor de plaatselijke makelaar op het bekende zolderkamertje.
Inmiddels zijn ze uitgegroeid tot een team enthou-
siaste jonge professionals dat zich dagelijks
bezighoudt met het ontwikkelen van websites,
CRM-pakketten en aanverwante technische zaken.
Door constant een kritische blik op eigen diensten
te werpen, probeert Goes en Roos net zo scherp te
blijven als op hun eerste dag als ondernemer. Ze
hanteren dan ook het motto: ‘Iedere nieuwe klant is
als onze eerste klant’.
Onafhankelijke leverancierIn de loop der jaren heeft hun systeem een enorme
vlucht genomen en nog steeds hebben klanten en
Goes en Roos zelf tal van ideeën en wensen om
het systeem verder te perfectioneren. Met ruim 600
makelaarskantoren zijn ze inmiddels een speler
van formaat geworden (zelfs de grootste onafhan-
kelijke leverancier). En nog wekelijks krijgen ze er
nieuwe klanten bij. De laatste 3 jaar is Goes en
Roos zelfs als beste pakket-leverancier beoordeeld
door de NVM- makelaars. Een resultaat waar ze niet
alleen heel trots, maar vooral dankbaar voor zijn.
Websites en CRMOoit begonnen Goes en Roos met het maken van
websites voor makelaars. Samen met klanten pro-
beren ze zichzelf en hun diensten voortdurend te
verbeteren. De websites maken gebruik van moder-
ne technieken en de nieuwste functionaliteiten.
Ook zaken als sociale media (Twitter, Facebook en
YouTube) en mobiel behoren tot de mogelijkheden.
Daarnaast biedt Goes en Roos ook een uitgebreid
CRM-pakket aan. Uiteraard naadloos geïntegreerd
met de websites. Een belangrijk kenmerk van het
pakket is de eenvoudige werking. Zo is de algemene
werking (bijvoorbeeld het zoeken naar gegevens)
universeel door het hele systeem: of je nu naar
relaties of naar objecten zoekt, het werkt alle-
maal identiek. Wel zo makkelijk voor nieuwe werk-
nemers. Daarnaast zijn er alle denkbare ‘toeters en
bellen’ die men van een modern CRM-pakket mag
verwachten.
PrijzenDe prijzen zijn de scherpste in de markt, stelt Goes
en Roos. “Wij kennen verder geen verborgen kosten
of verrassingen achteraf. Ook kennen we geen ‘stie-
keme marketingtrucjes’ om mensen met stuntprij-
zen als klant binnen te halen en later onaangenaam
te verrassen met de kleine lettertjes. Uiteraard
betaalt u bij ons ook geen opleidingskosten: dit
beschouwen we als extra service”, aldus Jan Roos. n
Ons team staat voor u klaar!
147
groendoen148
Energiebesparing; wie neemt het voortouw?
De provincie Gelderland heeft die ervaring ook. Sinds twee
jaar is daar geld beschikbaar voor de regeling ‘Gelderland
isoleert’. Immers: isolatie van de schil levert veelal de
meeste besparingen op. De regeling is erop gericht om
bestaande koopwoningen ouder dan 1980 en met een
maximale WOZ-waarde van 350.000 euro te isoleren.
Onderzoeksbureau Companen evalueerde de regeling
enkele maanden geleden. Uit de evaluatie bleek dat voor
een kleine 15 miljoen euro werd geïnvesteerd, waarvan
ruim 3 miljoen euro voor rekening van de subsidieregeling
kwam. Het bedrijfsleven kon op die manier voor bijna 12
miljoen euro aan omzet realiseren.
De meeste eigenaren (42%) maakten gebruik van de
subsidie om lagere energielasten te realiseren; voor 35%
was een comfortabele woning de belangrijkste reden.
Niemand gaf waardestijging van de woning als reden op,
en ook een gezond binnenklimaat speelt geen grote rol.
Uit de evaluatie komt vooral naar voren dat bewoners
wel op het idee moeten worden gebracht om te isoleren.
Bijvoorbeeld door berichten in huis-aan-huisbladen of
door brieven van de gemeente.
Verenigingen van eigenarenVerenigingen van eigenaren hebben het vaak nog lastiger
dan eigenaren van eengezinswoningen: zij moeten het
met een grote meerderheid eens zien te worden over de
maatregelen. “En de meeste VvE’s hebben zelf te weinig
kennis in huis om een Programma van Eisen op te stellen”,
zegt Dorine Putman, senior manager externe relaties bij
de ASN bank. “Dat is jammer, want de kleine aannemers
en installateurs zijn meestal ook niet in staat om een
gestandaardiseerde offerte uit te brengen en het werk
vervolgens adequaat uit te voeren zonder meerkosten aan
het eind van de rit. De VvE heeft dus een instantie nodig
die de nodige berekeningen maakt, zodat alle financiële
gevolgen van het project duidelijk worden: investeringen,
besparingen, terugverdientijd etc. Gelukkig zien we al ini-
tiatieven in de markt: het MKB gaat in een aantal plaatsen
samenwerken om de expertise te vergroten en om ervoor
te zorgen dat de VvE één aanspreekpunt heeft.”
Uneto-VNIInstallateurs en aannemers zijn de eerst aangeweze-
nen om de burger te adviseren; dat vindt ook ir. Marcel
Engels, tot 1 januari 2013 voorzitter van UNETO-VNI, de
ondernemersorganisatie voor de installatiebranche en de
elektrotechnische detailhandel. “Energiebesparing is een
vak apart, waarvoor je een specialist nodig hebt. Immers:
het gaat niet alleen om het plaatsen van een energiezui-
nige verwarmingsketel of van een rijtje zonnepanelen.
Wij pleiten ervoor om de samenwerking aan te gaan met
andere ondernemers, bijvoorbeeld op het gebied van glas
en van gevel- en dakisolatie. Daarom hebben we in een
aantal regio’s consortia opgericht onder de naam E.nu.
Coöperaties die de markt actief benaderen en die een
compleet gebouw onder de loep kunnen nemen om zo
tot een optimaal advies te komen. Adviesbureaus maken
ook deel uit van die coöperaties, want een onafhankelijk
advies is natuurlijk ook een belangrijk onderdeel van het
traject. De coöperatie richt zich vooralsnog op de zakelijke
markt, maar ik verwacht dat er ook voor verenigingen van
eigenaren initiatieven zullen volgen.”
EnergiewerkplaatsHet echte initiatief komt voorlopig van energieconcern
Nuon, dat een slimme reclamecampagne heeft opgezet
waarin tal van ‘specialisten’ de kijker laten zien dat Nuon
hem op alle terreinen van dienst kan zijn. Ook andere
partijen hebben het gat in de markt ontdekt: Stichting
Bouw Research (SBR) en Meer Met Minder (MMM) start-
ten in het najaar van 2012 De Energiewerkplaats. Het
initiatief is gericht op het ontwikkelen van medewerkers
van aannemings- en installatiebedrijven op het gebied
van verkoop, ontwikkeling en uitvoering van energie-
besparende maatregelen in de bestaande bouw. Doel:
samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven om actief
bij te dragen aan energiebesparing. Op tal van plaatsen
in het land zijn Energiewerkplaatsen opgezet, zodat een
netwerk kan ontstaan. Daarmee kan een impuls worden
gegeven aan lokale duurzaamheidsambities, verwachten
SBR en MMM. Bedrijven en gemeenten die kansen zien in
hun eigen gemeente, kunnen zich nog aansluiten bij De
Energiewerkplaats. n
Energiebesparing;
Veel woningeigenaren willen best energie-besparende maatregelen nemen, maar worstelen met de vraag waar ze moeten beginnen. Ze gaan
over het algemeen niet actief op zoek naar subsidie-mogelijkheden. Dat schept kansen voor de markt,
met name voor aannemers (die het momenteel toch al niet zo makkelijk hebben) en installateurs.
Maar het bedrijfsleven is helemaal niet gewend om bewoners actief te benaderen. Ze zijn gewend dat
eigenaren zelf bellen met een vraag. Dat is vreemd, gezien het huidige economische klimaat.
Installateurs en aannemers zijn de eerst aangewezenen om de burger te adviseren.
149
Dé inkooppartner voor vastgoedprofessionals op het gebied van: • Financieel• Facilitair• Automatisering• Juridisch• Online marketing
• Offl ine marketing• Signing• Assurantie• HR• Overige diensten
Voor kwaliteit én kostenreductie:www.makelaarszaken.nl
Of� ce 365 Plus van MostWare is een veilige oplossing voor vastgoedprofessionals om vanaf vrijwel elke locatie toegang te hebben tot uw e-mail, agenda, chatberichten, vergaderingen en bestanden. Met Of� ce 365 Plus kunt u veilig werken en real-time communiceren vanaf bijna elk apparaat. Combineer de vertrouwde Of� ce programma’s zoals Word, Excel, OneNote en PowerPoint met Of� ce 365. Hiermee beschikt u over de beste oplossing voor productiviteit, samenwerking, communicatie en een zorgeloze IT. U beschikt over een eigen online kantoor in uw eigen huisstijl, goed beveiligde werkplekken en u krijgt toegang tot onze helpdesk waar u snel en makkelijk terecht kunt met uw vragen. Dit is de toegevoegde waarde die MostWare u als vastgoedprofessional standaard biedt. Doe vandaag nog uw dure server en beheercontract de deur uit en stap over naar de volgende generatie kantoorautomatisering met Of� ce 365 Plus van MostWare!
www.of� ce365plus.nl
Stap dan nu over naar het virtuele kantoor in de cloud met Of� ce 365 Plus van MostWare.
Bent u ook toe aan de volgende stap met uw kantoor-automatisering?