Reader 121022 definitief

32
Lange Houtstraat 2 | 2511 CW Den Haag Telefoonnummer 070 3312200 | E - mail [email protected] 2012 KIESNUVOORKINDEREN Reader

description

 

Transcript of Reader 121022 definitief

Page 1: Reader 121022 definitief

L a n g e H o u t s t r a a t 2 | 2 5 1 1 C W D e n H a a g

T e l e f o o n n u m m e r 0 7 0 – 3 3 1 2 2 0 0 | E - m a i l i n f o @ b v l e e r f . n l

2012

KIESNUVOORKINDEREN

Reader

Page 2: Reader 121022 definitief

1

Inhoudsopgave Samenvatting .............................................................................................................................. 2

Tekstvoorstel regeerakkoord 2012-2016 ................................................................................... 3

SEO Economisch Onderzoek ...................................................................................................... 4

Inleiding ..................................................... 4

Cijfermateriaal ................................................. 4

Kies nu voor Kinderen ................................................................................................................ 8

Introductie ................................................... 8

Policypaper ................................................................................................................................. 9

Inleiding ..................................................... 9

Inhoud ...................................................... 9

Manifest ‘Kies nu voor Kinderen’ ............................................................................................. 12

Inleiding .................................................... 12

Wat is een kindcentrum? ......................................................................................................... 13

Inleiding .................................................... 13

De kenmerken ................................................ 13

Succesfactoren ................................................ 13

BIJLAGEN .................................................................................................................................. 16

Relevante [kranten]artikelen

Brief aan Rutte/Samson

Brief Kopgroep Wethouders voor Kindcentra

Position Paper 'Kinderopvang-Onderwijs-Welzijn

Reactie VNG op SEO Economisch Onderzoek

Page 3: Reader 121022 definitief

2

Samenvatting

De reader is bestemd voor Tweede Kamer leden die de portefeuille Kinderopvang en Onderwijs

beheren. Het bevat een verzameling documenten waarop de campagne ‘Kies nu voor Kinderen' is

gebaseerd en een aantal wetenswaardige artikelen.

‘Kies nu voor Kinderen’ streeft naar integrale kindvoorzieningen met doorlopende ontwikkellijnen die

toegankelijk zijn voor elk kind of de ouders nu wel of niet werken.

Op 16 oktober jl. hebben wij een tekstvoorstel voor het regeerakkoord naar de heren Rutte en

Samson gestuurd. Het volledige tekstvoorstel treft u aan in deze reader. Kort samengevat komt het

hierop neer:

“De regering streeft verdere harmonisatie van voorzieningen voor jonge kinderen na. Tussen

voorzieningen voor kinderopvang en onderwijs wordt grotere samenhang aangebracht.

Dit maakt het mogelijk dat alle kinderen, of hun ouders werken of niet, toegang krijgen tot

kwalitatief goede voorzieningen.”

Het voorstel heeft niet alleen de steun van de initiatiefnemers [Bernard van Leer Foundation en Het

Kinderopvangfonds]. Ook de VNG en de ‘kopgroep wethouders’ hebben intensief meegedacht over

de plannen. De plannen sluiten aan bij de richting die ook de PO-raad, de brancheorganisaties, de

belangenvereniging voor ouders (BOinK) en de vakbonden voorstaan. Wetenschappers en individuele

ondernemers / bestuurders uit het veld zijn nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van de

voorstellen. Ze hebben dus een breed draagvlak.

Uit analyse van SEO blijkt bovendien dat bij uitvoering van deze plannen het budgettaire beslag niet

toeneemt. Overigens geven recente cijfers aan dat het teruglopend gebruik en dus de besparingen

voor 2012 en 2013 veel groter zijn dan eerder voorzien. Ons ijkpunt en dat van SEO is het budget

voor 2012.

Ten opzichte van het voorziene budget voor 2012 na bezuinigingen leiden onze voorstellen

(integratie van voorzieningen) tot zowel kwaliteitsverbetering, een grotere toegankelijkheid (voor

alle kinderen vanaf 2-jarige leeftijd) als tot een kostenbesparing voor de ouders.

Het is aan het nieuwe kabinet en de Tweede Kamer om aan de hand van de feitelijke ontwikkelingen

in 2012 en 2013 om de budgettaire kaders te bepalen. In alle gevallen leiden onze voorstellen tot

verbeteringen zonder dat de kosten toenemen.

Den Haag, 19 oktober 2012

Page 4: Reader 121022 definitief

3

Tekstvoorstel regeerakkoord 2012-2016

Geef alle kinderen kansen

De regering streeft naar een verbetering van de kwaliteit van de kinderopvang en naar meer

samenhang bij de inzet van de middelen voor kinderopvang. Daarom richt de regering zich onder

andere op een versterking van de werking van de motie Van Aartsen / Bos uit 2005.

Daartoe stimuleert zij enerzijds de samenwerking tussen kinderopvang en primair onderwijs om te

komen tot brede dagarrangementen (met doorgaande ontwikkellijnen voor kinderen van 0-12). De

gemeenten krijgen een belangrijke regierol om te komen tot kindcentra met goede pedagogische

kwaliteit.

Anderzijds wil de regering komen tot een harmonisatie van de middelen en de regelgeving van

voorzieningen op het gebied van kinderopvang, peuterspeelzalen en VVE. In samenhang hiermee wil

zij op den duur alle kinderen tussen eerst 2 en later 1 en 4 jaar recht geven op minimaal vier

dagdelen kinderopvang conform de Wet Kinderopvang en alle kinderen tussen 4 en 12 jaar recht op

minimaal twee dagdelen BSO.

Goede voorzieningen voor jonge kinderen dragen namelijk bij aan een betere toekomst voor

Nederland. Integrale voorzieningen voor kinderopvang, educatie en gezinsondersteuning bieden de

beste voorwaarden voor sociale inclusie en respect voor diversiteit. De inzet op kwaliteit moet

generiek zijn en dus alle voorzieningen betreffen. Om alle kinderen gelijke kansen te kunnen bieden

moet binnen een breed ontwikkelingsgericht aanbod speciaal aandacht worden besteed aan

taalontwikkeling. De kwaliteit van voorzieningen kan voortdurend worden verbeterd door te

investeren in de – opleiding van – pedagogisch medewerkers. Door de ouders te stimuleren minstens

vier dezelfde dagdelen kinderopvang te benutten en twee dezelfde dagdelen buitenschoolse opvang,

wordt de stabiliteit van de groep bevorderd. Dat komt de opvoedingsmogelijkheden, inclusief

taalvaardigheid, ten goede. Voor de arbeidsmarktkansen en perspectieven van ouders van jonge

kinderen zijn toegankelijke, flexibele en hoogwaardige kindcentra van het grootste belang.

Kwalitatief goede gastouderopvang kan een welkome aanvulling op het aanbod en de

keuzemogelijkheden van ouders zijn.

Daarom streeft de regering in de komende kabinetsperiode naar:

1. Stimulering van de samenwerking tussen kinderopvang (KDV en BSO) en basisonderwijs om te

komen tot brede dagarrangementen met doorlopende ontwikkelingslijnen voor kinderen

(kindcentra voor kinderen van 0-12);

2. Harmonisatie van de regelgeving van de voorzieningen voor kinderen van 0-4 (kinderopvang

(KDV), peuterspeelzalen en programma’s voor vroeg- en voorschoolse educatie), inclusief de

financiële tegemoetkoming aan de ouders;

3. Het vergroten van de regierol van de gemeenten om te komen tot kindcentra met goede

pedagogische kwaliteit, uit te werken in het Bestuursakkoord met de VNG;

4. Het toegankelijk maken van kinderopvangvoorzieningen voor alle kinderen vanaf hun tweede

jaar; alle ouders (werkende en niet-werkende) krijgen recht op kinderopvangtoeslag voor

minimaal vier dagdelen kinderopvang tussen 2 en 4 jaar en voor minimaal twee dagdelen

kinderopvang tussen 4 en 12 jaar.

5. Om te komen tot goede, pedagogisch verantwoorde gastouderopvang kan deze alleen nog

worden verzorgd vanuit de formele kinderopvangorganisaties. Daardoor wordt de

gastouderopvang teruggebracht tot 10% van het kinderopvangbudget en worden maatregelen

genomen om ongewenst gebruik (opa en oma vergoeding) tegen te gaan.

Page 5: Reader 121022 definitief

4

SEO Economisch Onderzoek

Inleiding

Op dit moment zijn de voorzieningen voor kinderen versnipperd: kinderopvang, peuterspeelzalen,

VVE-programma’s, gastouders en primair onderwijs. Ieder met hun eigen financiering en organisatie.

Het programma ‘Kies nu voor Kinderen’ beoogt betere en meer samenhangende voorzieningen voor

kinderen en ouders. Ook beoogt het programma een grotere toegankelijkheid van kinderopvang en

een betere aansluiting tussen opvang en onderwijs. Uitgangspunt is dat elk kind recht heeft op

kinderopvang, ongeacht of de ouders werken of niet. In het kader van de campagne ‘Kies nu voor

Kinderen’ hebben Het Kinderopvangfonds en de Bernard van Leer Foundation aan SEO Economisch

Onderzoek gevraagd om een maatschappelijke kosten-batenanalyse uit te voeren van dit nieuwe

beleidsalternatief.

Uit het SEO onderzoek, dat op 24 augustus 2012 is gepubliceerd, blijkt dat het programma ‘Kies nu

voor Kinderen’ voor de overheid budgetneutraal is en dat het de maatschappij per saldo € 248

miljoen per jaar oplevert.

Het volledige rapport is te downloaden via http://www.bernardvanleer.org/KiesnuvoorKinderen.html

Cijfermateriaal

Page 6: Reader 121022 definitief

5

Page 7: Reader 121022 definitief

6

Page 8: Reader 121022 definitief

7

Page 9: Reader 121022 definitief

8

Kies nu voor Kinderen

Introductie

De Campagne ‘Kies nu voor Kinderen’ is een samenwerking tussen de Bernard van Leer Foundation

(BvLF) en Het Kinderopvangfonds (HK).

De BvLF heeft Child Care International (CCI) in 2010 een Grant verstrekt om te onderzoeken hoe

diversiteit en sociale inclusie van jonge kinderen in Nederland bevorderd kan worden. Dat heeft

geresulteerd in de uitgifte van het boek “Op stap naar de samenleving” (2012), waarin dertien

gerenommeerde wetenschappers [waarvan twee uit het buitenland] hun visie op dit thema hebben

gegeven, en een policy paper waar zowel CCI als alle wetenschappers zich achter konden scharen. Op

basis van dit policy paper wil de BvLF de onverwachte val van het kabinet gebruiken om extra aandacht

te vragen voor het belang van het kind.

HK is in december 2011 een denktank gestart die onderzocht heeft of het zinvol is een beweging in gang

te zetten om de kwaliteit van de kinderopvang te versterken. Het onderzoek resulteerde in het opzetten

van twee werkgroepen, één gericht op het thema ‘de kwaliteit van het pedagogisch klimaat’ en één

gericht op het thema ‘het stelsel en de pedagogische kwaliteit van de kinderopvang’. Deze laatste

werkgroep richt zich in eerste instantie op de uitwerking van alternatieven voor de lange termijn (en de

verkiezingen in 2015). Daarnaast heeft HK vanaf 2008 de initiatiefgroep Andere Tijden getrokken.

Daaruit is het concept van het kind centrum naar voren gekomen (Taskforce Kinderopvang Onderwijs)

en zijn op het afsluitende congres van 23 mei 2012 tien adviezen aan minister Henk Kamp aangeboden

om de beweging richting kind centra (0-12) te versterken. Daarnaast werd de ‘kopgroep wethouders’

opgericht (als samenwerkingsverband van de initiatiefgroep en de VNG) en produceerden zij samen het

boekje van Jeanette Doornenbal “Opgroeien doe je maar één keer” en de brochure “Wij maken werk

van kind centra”.

De val van het kabinet leidde tot de sterke behoefte tot actie over te gaan om te kijken of de BvLF en HK

op korte termijn al zouden kunnen komen tot een beweging in de goede richting. Dit werd nog eens

versterkt omdat zowel vanuit de Initiatiefgroep Andere Tijden als vanuit de Kopgroep Wethouders

allerlei lijnen zich samen bundelden.

Begin mei 2012 kwamen de BvLF en de werkgroep stelsel van HK tot de conclusie dat het goed zou zijn

gezamenlijk op te trekken in een campagne die vertrekt vanuit de focus van het kind. In onderling

overleg is het manifest “Kies nu voor Kinderen” opgesteld. De kern van het manifest is een verdere

ontwikkeling van de kinderopvang vanuit het perspectief van het kind. Het manifest is de basis voor de

campagne en heeft inmiddels een breed draagvlak.

Page 10: Reader 121022 definitief

9

Policypaper

Inleiding

De Bernard van Leer Foundation (BvLF) heeft Child Care International (CCI) opdracht gegeven een

policypaper te ontwikkelen met aanbevelingen voor beleidsmakers en politici die betrokken zijn bij

en het verantwoordelijkheid dragen voor het bevorderen van diversiteit en sociale inclusie onder

jonge kinderen.

Op basis van de uitkomsten van discussiebijeenkomsten met verschillende sleutelfiguren en de

bevindingen uit de interviews met wetenschappers heeft CCI onderstaande policypaper opgesteld.

De overwegingen en onderzoeksresultaten die ten grondslag liggen aan de policypaper, kunnen

teruggevonden worden in het boekje ‘opstap naar de samenleving’1 dat in 2012 is uitgegeven door

SWP Amsterdam. Op verzoek kan BvLF een exemplaar per post toesturen.

Inhoud

OpStap naar de samenleving

Over diversiteit en sociale inclusie in voorzieningen voor jonge kinderen.

Een oproep

Aan politici, beleidsmakers, bestuurders, professionals. Opleiders, wetenschappers en alle

overige betrokkenen bij kinderopvang en educatie voor jonge kinderen.

Professionals en wetenschappers die betrokken zijn bij kinderopvang en educatie voor jonge

kinderen, zijn ongerust over de manier waarop in Nederland vormgegeven wordt aan het streven om

kinderen gelijke kansen te bieden in hun voorbereiding op de samenleving van de toekomst. Het

debat over gelijke kansen voor kinderen is een debat over respect voor diversiteit en sociale inclusie,

over de balans tussen gelijkheid en verschil. Het document dat voor u ligt, is een oproep om dit debat

opnieuw, en met een zeker gevoel van urgentie te voeren.

In de kinderopvang domineert de trend naar een marktgericht aanbod van opvang en zorg dat

aansluit op individuele behoeften van kinderen en ouders. In het onderwijs domineert de trend naar

een dwingend aanbod van vormgeving en educatie dat aansluit op maatschappelijke behoeften.

Deze trends resulteren in de versmalling van kinderopvang tot ‘zorg’ en van onderwijs tot het

aanleren van ’s schoolse vaardigheden’. Aandacht voor ‘het hele kind’, voor de individuele talenten

van van elkaar verschillende kinderen en voor gelijke kansen voor kinderen met ongelijke

startposities, komt in de verdrukking door de druk op presteren.

Wat we al weten

Is de huidige weg de juiste weg? Wat weten we eigenlijk over de factoren die de gelijke kansen op

maatschappelijke participatie bevorderen?

Onze oproep is gebaseerd op de uitkomsten van een debat tussen verschillende professionals uit het

veld en dertien wetenschappers. In dit debat zijn – op basis van het onderzoek van deze dertien

wetenschappers – de factoren benoemd die bijdragen aan gelijke of ongelijke kansen voor kinderen

in kinderopvang en onderwijs. De kennis van de wetenschappers laat zien welke gereedschappen wij

in onze handen hebben als we diversiteit en sociale inclusie willen bevorderen, als we kinderen

willen laten opgroeien in gelijkheid, met respect en waardering voor hun individuele verschillen.

De kennis en inzichten van de wetenschappers vindt u terug in deze publicatie. Hieronder zijn de

conclusies en de aanbevelingen opgenomen die wetenschappers en professionals samen

geformuleerd hebben en die u als politicus, beleidsmaker, bestuurder, werker, opleider,

wetenschapper of anderszins betrokkene bij kinderopvang en onderwijs aangaan.

1 ISBN 978 90 8850 308 5

Page 11: Reader 121022 definitief

10

De uitgangspunten

Het debat tussen wetenschappers en professionals heeft als focus de vraag of voorzieningen voor

jonge kinderen in Nederland (kinderopvang, peuterspeelzalen, de groepen 1 en 2 van de basisschool)

bijdragen aan diversiteit en sociale inclusie. Of anders: bieden voorzieningen voor jonge kinderen aan

alle kinderen gelijke kansen, ongeacht hun sociale, culturele of fysieke verschillen?

Deze vraag wordt gesteld vanuit de volgende uitgangspunten:

• ouders en kinderen hebben behoefte aan voorzieningen die aansluiten bij de ontwikkeling van

kinderen en het arbeidspatroon van de ouders;

• voorzieningen voor jonge kinderen dienen derhalve individuele behoeften ook maatschappelijke

doelen zoals het toerusten van toekomstige burgers voor deelname aan het maatschappelijke

leven;

• de maatschappij heeft (wij hebben) een morele verplichting om voorzieningen voor jonge

kinderen zo in te richten dat zij voor alle kinderen gelijkelijk toegankelijk zijn en kinderen gelijke

kansen bieden op maatschappelijke participatie.

Conclusie en aanbevelingen

De 13 wetenschappers die bijgedragen hebben aan het debat en hun kennis over dit vraagstuk ter

beschikking gesteld hebben, stellen unaniem dat:

• het bestaan van meerdere, afzonderlijke voorzieningen voor kinderopvang en educatie ongewild

bijdraagt aan uitsluiting en discriminatie waardoor kinderen geen gelijke opstap naar de

samenleving maken;

• er voldoende inzicht is in de factoren die ertoe bijdragen dat kinderen met gelijke kansen kunnen

opgroeien;

• er voldoende wetenschappelijke kennis is om voorzieningen zo vorm te geven dat zij bijdragen

aan sociale inclusie en respect voor diversiteit;

• bekend is wat voor soort voorzieningen effectief zijn.

Samengevat leiden deze inzichten tot de volgende conclusies en aanbevelingen:

Voor beleid en politiek

• Integrale voorzieningen voor kinderopvang en educatie bieden de beste voorwaarden voor

sociale inclusie en respect voor diversiteit. Gescheiden voorzieningen voor kinderopvang en

educatie voor de allerjongsten werken segregatie in de hand en dragen niet bij aan gelijke

kansen.

• De inzet op de kwaliteit van de voorzieningen moet generiek zijn ofwel alle voorzieningen

betreffen. Daar waar de kwaliteit van het aanbod hoog is en er respect is voor diversiteit, zullen

vooral de kinderen met een achterstand profiteren. In die situaties dat kinderen een specifiek

aanbod moeten krijgen om de gelijke kansen te bieden, is tijdelijk) een extra aanbod legitiem.

• Beleid voor voorzieningen voor jonge kinderen moet contextgericht zijn. Elk kind participeert in

een wijder sociaal verband dan alleen het kindercentrum: de buurt- en familieverbanden waar

kinderen deel van uitmaken, hebben grote invloed op de ontwikkeling van kinderen. Derhalve is

samenwerking tussen aanbieders van voorzieningen onontbeerlijk.

• De overheid (landelijk, lokaal) kan niet afzijdig blijven. De overheid moet duidelijk zijn in de wijze

waarop sociale inclusie en respect voor diversiteit gegarandeerd kunnen worden in de

maatschappelijke zorg voor jonge kinderen en de rol van de marktwerking daarin.

Page 12: Reader 121022 definitief

11

Voor de praktijk

Voorzieningen voor jonge kinderen moeten gelijkelijk toegankelijk zijn voor alle

kinderen/ouders en een aanbod bieden waarin plaats is voor verzorging, opvoeding, vorming

en educatie en dat kinderen een opstap biedt tot de samenleving. Om alle kinderen gelijke

kansen te kunnen bieden, moeten voorzieningen voor jonge kinderen:

• binnen een breed ontwikkelingsgericht aanbod speciaal aandacht besteden aan taalverwerving

en de pedagogische medewerker hiervoor toerusten;

• binnen het domein van taalverwerving aandacht geven aan en respect te tonen voor de

moedertaal van kinderen;

• betrokkenheid garanderen in de sociale relaties die het kind omgeven door continuïteit na te

streven in groepssamenstelling zowel wat betref kinderen als pedagogische medewerkers;

• pedagogische medewerkers een herkenbare plaats geven in het opbouwen en onderhouden van

open en gelijkwaardige relaties met ouders;

• een open oog en aandacht hebben voor de ondersteuningsbehoefte van ouders;

• continue aandacht geven aan de professionalisering van medewerkers op elk niveau;

• ondersteuning bieden aan en respect tonen voor diversiteit in kennis en kunde van medewerkers

op de werkvloer;

• goede professionals zo veel mogelijk behouden voor het werk in direct contact met de kinderen.

Opleidingen voor professionals voor voorzieningen voor jonge kinderen moeten professionals

toerusten met voldoende kennis en vaardigheden voor de uitvoering van hun vak: het begeleiden

van de ontwikkeling van het jonge kind. Dit betekent:

• dat opleidingen kennis over de ontwikkeling van kinderen en communicatie met/ondersteuning

van ouders tot kernpunt van de opleiding moeten maken;

• speciale aandacht besteden aan kennis en vaardigheden met betrekking tot respect voor

diversiteit en sociale inclusie;

• speciale aandacht besteden aan kennis over en vaardigheid in het begeleiden van jonge kinderen

in hun taalontwikkeling;

• speciale aandacht geven aan de ontwikkeling van sociale vaardigheden in relaties tot collega’s en

ouders;

• speciale aandacht geven aan kennis over en inzicht in de sociale en culturele factoren die mede

de ontwikkeling van het kind bepalen.

Page 13: Reader 121022 definitief

12

Manifest ‘Kies nu voor Kinderen’

Inleiding

Het manifest is de basis van de campagne en is in onderling overleg opgesteld; het heeft inmiddels een

breed draagvlak. De kern van het manifest is verdere ontwikkeling van de kinderopvang vanuit het

perspectief van het kind.

Ieder kind heeft recht op een liefdevolle, leerrijke en stimulerende omgeving;

daarom pleiten wij voor een kindcentrum voor alle jonge kinderen en hun ouders.

De vroege en voorschoolse ontwikkeling is bepalend voor het verdere leertraject van kinderen. Daarom moeten deze

voorzieningen aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen. Uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van het huidige aanbod zowel in

educatief als in pedagogisch opzicht onvoldoende is. Wij lopen in Nederland daardoor het risico hardnekkige

maatschappelijke problemen te reproduceren. Taalachterstanden, segregatie en schooluitval kunnen alleen worden

teruggedrongen als we vroeg beginnen met leren.

Ouders en kinderen hebben behoefte aan voorzieningen die aansluiten bij de ontwikkeling van kinderen en het

arbeidspatroon van de ouders. Wij hebben de morele verplichting om voorzieningen voor jonge kinderen zo in te richten

dat zij afgestemd zijn op elkaar, voor alle kinderen toegankelijk zijn en kinderen gelijke kansen bieden op maatschappelijke

participatie.

Een kindcentrum biedt naast zorg en opvang, een uitdagende taalrijke omgeving waarin kinderen spelen en leren. Het

contact met andere kinderen bevordert de taalontwikkeling. Pedagogische voorzieningen hebben alleen het beoogde effect

als het gezin, de ouders en familie, de school en de buurt hier sterk bij betrokken worden. Het kindcentrum maakt daarom

deel uit van de woonomgeving. In het kindcentrum werken goed opgeleide pedagogisch medewerkers waardoor alle

kinderen een aanbod op maat kunnen krijgen. Met de beschikbare middelen wordt een efficiëntere en effectievere

voorziening gerealiseerd.

Jonge kinderen zijn de toekomst. Investeer NU in kindcentra voor ALLE JONGE kinderen in Nederland!

1. Voor ieder kind is een aanbod op maat in een kindcentrum.

2. Het kindcentrum is een geïntegreerde voorziening met doorlopende leerlijnen tussen kinderopvang, peuterspeelzalen, VVE

programma’s en de basisschool.

3. Het kindcentrum geeft elk kind de kans zich optimaal te ontwikkelen in een liefdevolle en veilige omgeving met aandacht voor taal

en sociale vaardigheden.

4. Ieder kind heeft recht op 4 dagdelen per week in een kindcentrum. De financiële drempels voor de ouders worden niet verhoogd

maar stelselmatig verlaagd. Ook voor mensen met lage inkomens en alleenstaande ouders is het kindcentrum betaalbaar.

5. De kwaliteit van het kindcentrum wordt voortdurend verbeterd, onder andere door te investeren in – de opleiding van – de

pedagogisch medewerkers.

6. De ouders worden betrokken bij het kindercentrum en worden in het belang van pedagogische kwaliteit aangemoedigd hun

kinderen minstens vier dezelfde dagdelen per week te brengen.

7. Alle kinderen wordt gedurende de dag een ontwikkelingsgericht programma aangeboden. De opvangtijden worden naar gelang de

behoeften van de ouders aangeboden.

8. Het ouderschapsverlof wordt uitgebreid. Elk kind heeft recht op verzorging door de moeder en vader in het eerste jaar.

9. Er komt een minister voor Kind en Gezin die verantwoordelijk is voor alle financiën en regelgeving rondom kinderen.

10. Door de huidige financiële middelen voor kind regelingen samen te voegen kunnen kindcentra efficiënter en effectiever worden

gerealiseerd.

MANIFEST: KIESNUVOORKINDEREN

Page 14: Reader 121022 definitief

13

Wat is een kindcentrum? 2

Inleiding

Het concept kindcentrum is tot stand gekomen in de initiatiefgroep Andere Tijden; een samenwerking

van Vos/ABB, Brancheorganisatie Kinderopvang, PO-Raad, Het Kinderopvangfonds en BOink.

Op hun afsluitend congres van 23 mei 2012 zijn er acht adviezen aangeboden aan minister Henk Kamp

om de beweging richting kind centra (0-12) te versterken. Deze adviezen zijn verwoord in hun position

paper ‘Kinderopvang-Onderwijs-Welzijn’ (zie bijlage).

De kenmerken

De namen lopen uiteen. Maar of het nu een Kindcentrum, Educatief Centrum of Sterrenschool wordt

genoemd, in essentie gaat het steeds om een voorziening waarin professionals met uiteenlopende

achtergronden vanuit één organisatie werken aan de ontwikkeling van kinderen van O tot 12 jaar.

Een kindcentrum voldoet aan de volgende kenmerken:

1. Eén visie

ledereen die in het kindcentrum werkt, heeft dezelfde visie op de wijze waarop kinderen leren en

zich ontwikkelen. Dit is het fundament van het kindcentrum. Kinderen leren en spelen, binnen en

buiten schooltijd, in het kindcentrum en kunnen daar hun talenten in de volle breedte ontwikkelen.

2. O tot 12 jaar

In het kindcentrum komen baby's, peuters, kleuters en kinderen tot 12 jaar. Zij worden vanuit een

doorgaande ontwikkelingslijn gevolgd en er zijn individuele ontwikkelingsplannen.

3. Breed aanbod

Het kindcentrum biedt onderwijs en opvang maar ook sport, muziek of spel. Met verplichte en

vrijwillige onderdelen waaruit ouders en kinderen kunnen kiezen.

4. De hele dag, het hele jaar door

Het kindcentrum is de hele dag geopend, van zeven tot zeven uur. De dagindeling kenmerkt zich door

rust en een goede balans van inspanning en ontspanning. Sommige kindcentra zijn het hele jaar door

open en bieden in overleg met de ouders flexibele vakanties.

5. Eén team met één organisatie

Leerkrachten, pedagogen, pedagogisch medewerkers en vakleerkrachten vormen één team. Zo nodig

halen ze deskundigen van buiten naar binnen. De organisatie heeft een eenhoofdige leiding, één

beleid en is gehuisvest in een multifunctioneel gebouw.

6. Eenduidige communicatie met ouders

Ouders hebben met één organisatie te maken. Ze hoeven niet apart afspraken te maken met de

school, de kinderopvang of peuterspeelzaal. Er is één aanspreekpunt.

Succesfactoren

Overal in het land zijn pioniers aan het werk met de inrichting van kindcentra die (op termijn)

voldoen aan bovengenoemde kenmerken. Een rondgang langs de pioniers laat zien dat het succes

vaak samenhangt met gedreven leidinggevenden. Persoonlijke chemie tussen mensen is een

belangrijke motor.

2 Magazine Andere Tijden– mei 2012

Page 15: Reader 121022 definitief

14

Een andere succesfactor is de vorming van één team van leerkrachten en pedagogisch medewerkers,

die elkaar en elkaars kwaliteiten leren kennen en waarderen. Een heldere aansturing is

voorwaardelijk, liefst door een éénhoofdige leiding die bovendien een open en luisterende houding

aan de dag legt.

Een vierde belangrijke succesfactor is de communicatie. Ouders moeten een concreet en helder

beeld hebben van het aanbod en de toegevoegde waarde van het kindcentrum, anders werkt het

niet.

Page 16: Reader 121022 definitief

15

Page 17: Reader 121022 definitief

16

BIJLAGEN

Page 18: Reader 121022 definitief
Page 19: Reader 121022 definitief
Page 20: Reader 121022 definitief
Page 21: Reader 121022 definitief
Page 22: Reader 121022 definitief
Page 23: Reader 121022 definitief

venster sluiten

Denk aan het milieu. Denk na voor je print!

'Meer vierjarigen met achterstand naar school door bezuinigingen'Somajeh Ghaeminia

16-10-12 - 08:01 © ANP.

De huidige bezuinigingen op kinderopvang en peuterspeelzalen gaan ertoe leiden dat

scholen straks veel meer vierjarige leerlingen met een achterstand binnen krijgen.

Daarvoor waarschuwen vandaag belangenorganisaties in Trouw.

Veel gemeenten bezuinigen op peuterspeelzalen, er komen daardoor minder plekken en er

ontstaan wachtlijsten. Tegelijk is ook de kinderopvang duurder geworden en haalt een

groeiende groep ouders hun kinderen van de crèche. Sommigen melden hun kind vervolgens

aan bij de veel goedkopere peuterspeelzaal, wat de druk op die instellingen extra doet

toenemen. Brancheorganisatie MOgroep schat dat als alle bezuinigingen doorgaan, er in het

ergste geval zo'n 60.000 peuters buiten de boot zullen vallen en zonder enige vooropleiding op

hun vierde jaar naar school zullen gaan.

De belangenorganisaties voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en ouders dringen aan op

één systeem voor voorschoolse educatie aan peuters, met steun van de Vereniging

Nederlandse Gemeenten. Nu is het aanbod zeer versnipperd: de kinderdagverblijven worden

bezocht door kinderen van werkende ouders, de peuterspeelzalen door kinderen die

achterstanden dreigen op te lopen. Daarnaast zijn er nog de voorscholen voor peuters in

achterstandswijken in grote steden.

Kinderen van wie de ouders niet in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag of kinderen uit

pagina 1 van 2'Meer vierjarigen met achterstand naar school door bezuinigingen' - Onderwijs - TRO...

16-10-2012http://www.trouw.nl/tr/nl/4556/2012/article/print/detail/3332164/Meer-vierjarigen-met-a...

Page 24: Reader 121022 definitief

gezinnen met een laag inkomen kunnen straks nergens terecht, vrezen de organisaties.

Voor kinderen die een groot risico lopen op achterstand, bijvoorbeeld omdat hun ouders

nauwelijks een opleiding hebben, is er wel extra geld. Maar zelfs voor die achterstandskinderen

is straks misschien niet altijd plek, voorspelt Marijke Vos, voorzitter van brancheorganisatie

MOgroep.

"De overheid investeert 95 miljoen euro extra in voor- en vroegschoolse educatie voor deze

groep. Tegelijkertijd zien we gemeenten die snoeihard bezuinigen op de peuterspeelzalen. Er is

dus geld voor deze kinderen, maar er zijn geen locaties meer om ze op te vangen", aldus Vos.

De Persgroep Digital. Alle rechten voorbehouden.

pagina 2 van 2'Meer vierjarigen met achterstand naar school door bezuinigingen' - Onderwijs - TRO...

16-10-2012http://www.trouw.nl/tr/nl/4556/2012/article/print/detail/3332164/Meer-vierjarigen-met-a...

Page 25: Reader 121022 definitief

dan opleveren.Hogeropgeleide bemiddelde

ouders beginnen te doorziendat kinderopvangmééris daneen manier om je handen vrij temaken om tewerken en datdeoverheid flink wat steken laatvallen op ditvlak. Zij nemen, zeerbegrijpelijk,zelfhetinitiatiefen leggen graagextra geld neervoorgoede zorg. Minder gefor-tuneerde, Jaagopgeleide ouders,wiens kinderen door de bankgenomen méérprofiteren vangoede kinderopvang, moeten hunheil blijven zoeken bij de gewonekinderopvang die, vanwege debezuinigingen, kampt met finan-ciële tekorten.

Recentelijk nogkondigde eengrote kinderopvangorganisatieaan dat zij moetgaan bezuini-genopruimteen personeel idebaby'S zullen worden onderge-bracht in zogenaamdeverticalegroepen, waar kinderen van alleleeftijdendoor elkaar zitten. Datlaatste klinkt leuk, maar de baby'skrijgenernogminderzorgenaandachtdan in de horizontalebabygroep.Hetwordttijd darde Neder-

landse overheid zich gaatrealise-ren datgoede kinderopvangeenrecht isvan alle jonge kinderen.Datmágje niet aan de markt over-laten.

Marktwerking kinderopvangschaadt kind en maatschappijGoede crèche mag geen privilege zijn van welvarende ouders

Marilse Eerkens 'hersenfundament' is afhankelijkvan de zorg en de aandacht diekinderen op datmomcnt krijgenen bepalend voor hun 'intelligen-tie, persoonlijkheid en gedrag' Ialdus de Oeso. Niet voor nietsstenen de Nobelprijswinnendeeconomen Cunhaen Heekmandatergeenperiodeiswaarinhet'rendement op investering inmenselijkkapitaal' hoger is danin de eerste vier levensjaren. Hetleidt tot minder criminaliteit, een.hoger IQ en minderpsychologi-sche problemen.

Daarom stelde Unicef datoverheden minimaal! % van hetbruto binnenlands product zou-den moeten investeren in de allerjongste kinderen -te bestedenaan langer betaald ouderschaps-verlofen kwalitatief goede kinder-opvangvoor iedereen.

Nederland besteedt nogniet dehelftvan dit bedrag. Van alle Oeso-landen geven alleen Portugal,MexicoendcVSmindcruit.Dezematige investeringen het forsschrappen doorDen Haagin deouderlijke bijdrageop kinderopvang getuigen vaneen kortetennijnvisie die onsultelndeljjkmeergeldgaarkosten

Deoverheidmoetkinder-opvang nietoverlatenaan de markt. Hetleidttot een tweedeling in

goede en matige crèches. Die laat-ste schaden de ontwikkelingvankinderen enzijn slecht voor maat-schappij en economie.

Sinds de overheid in 2005 be-sloot marktwerkingtoe te latenin de kinderopvang is, zoals voor-speld doorde OrganisatievoorEconomische samenwerkingenOntwikkeling(Oeso) niet alleende kwaliteit dramatisch gedaald,maarlijktookeenanderezorguitte komen. Commercialiscringvande crèchesvergroot de kans datkwalitatief goede kinderopvangeen privilegewordtvoor kinderenvan rijke ouders. Denk bij datlaatste aan dagverblijven met eentoneel-en verkleedruimte, een'natuurontdektuin' I een biblio-theek en crècheleidsters die jeEngels leren.

Datverschil is erg, omdatgoedekwaliteitvan wezenlijk belang isvoor de ontwikkelingvan een jongkind. Financieel vermogendecrèches kunnen meeren beterepedagogische medewerkers aan-trekken en in diensthouden, eenruimere opvanglocatie bieden en Zorg en aandacht inmeer doen aan ontwikkelings-gerichteactiviteiten. Kinderen eerste levensjaren zijnmaken in hun eerste levensjaren bIdeengigantische breinentwikke- epa en voorIingdoor.Deontwikkelingvandit intelligentie en gedrag

pagina 29, 09-06-2012 © Het Financieele Dagblad

MarilscEerkensi~ auteur van hethoek 'Wat doen we met de hahy.over-hechting'. hersens en kinder

Page 26: Reader 121022 definitief

Lange Houtstraat 2

2511 CW Den Haag

T: 070 – 3312200

E: [email protected]

KIESNUVOORKINDEREN

Betreft: Kinderopvang

Geachte heren,

Bijgaand treft u een tekstvoorstel voor het regeerakkoord. Het betreft plannen voor de verbetering

van de kinderopvang in Nederland. Zodat het beleid voor de komende jaren in het teken staat van

belangrijke vooruitgang voor jonge kinderen en hun ouders.

Kort samengevat bepleiten wij de volgende tekst: “De regering streeft verdere harmonisatie van

voorzieningen voor jonge kinderen na. Tussen voorzieningen voor kinderopvang en onderwijs wordt

grotere samenhang aangebracht. Dit maakt het mogelijk dat alle kinderen, of hun ouders werken of

niet, toegang krijgen tot kwalitatief goede voorzieningen.”

Bijgaande voorstellen hebben niet alleen de steun van de initiatiefnemers, de onafhankelijke

organisaties de Bernard van Leer Foundation en Het Kinderopvangfonds en hun campagne ‘Kies nu

voor Kinderen’. De VNG en de ‘kopgroep wethouders’ hebben intensief meegedacht over de

plannen. De plannen sluiten aan bij de richting die ook de PO-raad, de brancheorganisaties, de

belangenvereniging voor ouders (BOinK) en de vakbonden voorstaan. Wetenschappers en

individuele ondernemers / bestuurders uit het veld zijn nauw betrokken geweest bij de

ontwikkeling van de voorstellen. Ze hebben dus een breed draagvlak.

Bij uitvoering van deze plannen hoeft het budgettaire beslag de komende jaren niet toe te nemen.

Dit blijkt uit een analyse van SEO die wij hebben laten verrichten (zie cijferbijlage bijgaand).

Overigens geven recente cijfers aan dat het teruglopend gebruik en dus de besparingen voor 2012

en 2013 veel groter zijn dan eerder voorzien. Ons ijkpunt en dat van SEO is het budget voor 2012.

Ten opzichte van het voorziene budget voor 2012 na bezuinigingen leiden onze voorstellen

(integratie van voorzieningen) tot zowel kwaliteitsverbetering, een grotere toegankelijkheid (voor

alle kinderen vanaf 2-jarige leeftijd) als tot een kostenbesparing voor de ouders.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Drs. M. Rutte en Ir. D.M. Samson

Postbus 20018

2500 EA DEN HAAG

Den Haag, 16 oktober 2012

Page 27: Reader 121022 definitief

Het is aan het nieuwe kabinet en de Tweede Kamer om aan de hand van de feitelijke

ontwikkelingen in 2012 en 2013 om de budgettaire kaders te bepalen. In alle gevallen leiden onze

voorstellen tot verbeteringen zonder dat de kosten toenemen.

Wij bevelen ze daarom van harte in uw aandacht aan.

Hoogachtend,

Jeanet van de Korput Gijs van Rozendaal

Bernard van Leer Foundation Het Kinderopvangfonds

T: 06 – 51054772 T: 06 - 53816714

Bijlagen: Tekstvoorstel regeerakkoord

SEO tabellen

cc: De heer H.G.J. Kamp

De heer Drs. W.J. Bos

Page 28: Reader 121022 definitief
Page 29: Reader 121022 definitief
Page 30: Reader 121022 definitief

Position Paper Kinderopvang-Onderwijs-Welzijn -Kansrijke Verbindingen, waardevolle investering-

Aan de programmacommissies van de politieke partijen

Het sociaal kapitaal, het cultureel kapitaal, ‘the work force’ voor de 21e eeuw

zit nu op de kinderopvang, de peuterspeelzaal, op school en op de buitenschoolse opvang. Wie Nederland een 21e eeuw toewenst waar welzijn en

welbevinden, democratisch burgerschap en economische voorspoed de

wezenskenmerken zijn, zal nu in zijn kinderen moeten investeren.

De maatschappij vraagt het.

De wetenschap bevestigt het.

Het kind heeft er recht op.

De samenleving vraagt het: mondialisering, informatisering en demografische ontwikkelingen betekenen dat de burgers van de toekomst meer dan ooit over

culturele en sociale grenzen heen moeten kunnen samenwerken, -leven en spelen.

De jongste generaties zullen ook moeten blijven leren, want technologie en

wetenschap bieden steeds nieuwe kansen en opgaven. En de samenleving heeft al

het talent van die nieuwe generaties nodig op de arbeidsmarkt, want zij zullen met minder mensen het nationaal inkomen voor meer mensen moeten verdienen.

De wetenschap bevestigt het. Veel ouders, onderwijzers en pedagogisch

medewerkers wisten het eigenlijk al, maar de neurobiologie bevestigt keihard dat de

ontwikkeling van het potentieel dat ieder mens bij geboorte heeft een rijke,

stimulerende omgeving vraagt. Het brein ontwikkelt zich in de jonge jaren ongekend, afhankelijk van de interactie met zijn directe omgeving, zijn opvoeders.

Economische studies1 wijzen ook onomstotelijk uit dat de 'return on investment'

hoog is: iedere euro die je in de zo vroeg mogelijke ontwikkeling van kinderen steekt,

bespaart de samenleving in de toekomst het viervoudige hiervan.

En heeft niet ieder kind er recht op alle kansen te krijgen? De kindertijd komt niet

meer terug, de kans om het in één keer goed te doen zullen we als samenleving niet

tussen onze vingers door moeten laten glippen.

Wat is daar voor nodig?

Betrokken goed geïnformeerde ouders. Bevlogen en gewaardeerde professionals. Sluitende arrangementen voor kinderen op het gebied van kinderopvang, onderwijs

en welzijn, die bij toenemende arbeidsparticipatie van beide ouders de hoogste

kwaliteit bieden om alle kinderen de kans te geven zich zo goed mogelijk te

ontwikkelen zodat zij in hun latere leven van grote waarde kunnen zijn.

De kinderopvang en aansluitend de school spelen een sleutelrol bij die toerusting en

kansen geven aan talent, experts als ze zijn in het vervullen van de opdracht tot

ontwikkelen, kwalificeren, socialiseren en persoonsvorming. We weten meer dan ooit

dat die vorming niet gebonden is aan die 1000 uur per jaar op school. De andere

3000 uur dat kinderen per jaar thuis of in buitenschoolse voorzieningen actief zijn

bieden net zoveel kansen. En juist in de eerste drie jaar dat kinderen nog niet naar school gaan, biedt een professionele omgeving een goede stimulans in de

ontwikkeling.

1 OESO, SEO-onderzoek “De Waarde van Kinderopvang”

Page 31: Reader 121022 definitief

Goede arrangementen en allianties tussen alle opvoeders zijn nodig om de

Nederlandse ambities waar te maken. Niet alleen in de kinderopvang en later op

school, maar ook in de wijk en dorp via kinderwerk, sport en cultuur en met goed bereikbare opvoedingsondersteuning en Centra voor jeugd en gezin.

Dit is geen nieuw gegeven, in 2010 kwam een brede coalitie van werkgevers,

werknemers, de onderwijssector, de welzijnssector, de kinderopvangsector en de

VNG tot krachtige aanbevelingen. Sindsdien is er weinig vooruitgang geboekt, maar

zijn de ambities van betrokken sectoren en de kansen nog even groot. Door landelijke en lokale bezuinigingen als gevolg van de economische crisis is hier en

daar eerder sprake van achteruitgang. Voor een betere toekomst van Nederland zijn

de volgende punten zijn actueler en urgenter dan ooit .

1. Streef naar integrale dagarrangementen voor de 0- tot 12-jarigen met ruime openingstijden, waarin onderwijs, peuterspeelzalen en kinderopvang, naast

sport, cultuur, centra voor jeugd en gezin, jeugdzorg en welzijn belangrijke

partners zullen zijn. Geef daarbij ruimte aan lokale invulling. In het kader

van doorgaande ontwikkelingslijnen voor kinderen is de aansluiting van

voor- en vroegschoolse voorzieningen en onderwijs van groot belang.

2. Stimuleer zoveel mogelijk brede integrale kindcentra waar bedoelde dagarrangementen kunnen worden ontwikkeld. Op die manier realiseer je

een ideaal klimaat waar onderwijs, welzijn (buurtwerk) en kinderopvang de

noodzakelijke pedagogische infrastructuur kunnen realiseren.

3. Geef ieder kind vanaf 2 tot 12 jaar het recht op 3 dagdelen kinderopvang om

een doorgaande ontwikkelingslijn voor alle kinderen mogelijk te maken. Daarbij wordt een maximaal aanbod gedaan voor talentontwikkeling en het

voorkomen van (taal)achterstanden.

4. Harmoniseer de geldstromen van peuterspeelzaalwerk, kinderopvang, VVE

en buitenschoolse arrangementen zodat integrale voorzieningen en

programma’s tot stand kunnen komen voor kinderen van 0 tot 4 jaar en hun

ouders. 5. Voorkom dat met name kinderen in achterstandsituaties geen gebruik meer

maken van voorschoolse voorzieningen door stopzetting van bijdragen van

gemeenten voor peuterspeelzalen.

6. Voorkom hogere kosten voor ouders voor de kinderopvang.

7. Investeer in kwaliteit van (samenwerkende) professionals door goede opleiding. Stimuleer combinatiefuncties in kinderopvang, peuterspeelzalen,

onderwijs, sport en cultuur waardoor kennis wordt gedeeld en

carrièremogelijkheden van werknemers worden versterkt.

8. Zorg voor coördinatie van integraal beleid en regel eenduidige

interdepartementale coördinatie. Ontwerp een landelijk programma tot het

wegnemen van wettelijke en andere belemmeringen om integrale kindvoorzieningen te bevorderen.

Drs. M.E.N.M.A. Rompa Ir. M. B. Vos Mr. Drs. C. Kervezee

Brancheorganisatie Kinderopvang MOGroep PO-Raad

Page 32: Reader 121022 definitief

(~§) V"o"g'.g van. Nodo" an dse Gorneen ren

Gepubliceerd op VNG (http://www.vng.nl)

Home> Printvriendelijk > Rapport 'Kies voor kinderen' sluit aan bij voorstel Kopgroep wethouders kindcentra

Rapport 'Kies voor kinderen' sluit aan bij voorstelKopgroep wethouders kindcentra

24 augustus 2012

Het Kinderopvangfonds en de Bernard van Leer Foundation voeren met het oog opde komende verkiezingen de campagne 'Kies nu voor Kinderen'. De focus ligt op derealisatie van kindcentra, waarin elk kind recht heeft op kinderopvang, ongeacht ofde ouders betaald werk hebben of niet.

Het nieuwe kabinet zou een flinke stap moeten zetten in betere en meer samenhangendevoorzieningen voor kinderen.

Reactie VNGDe ambitie van het programma 'Kies voor kinderen' sluit goed aan bij de lobby van deKopgroep Wethouders voor kindcentra voor het realiseren van één ongedeeldevoorziening voor alle kinderen van 0 - 12 jaar. De wethouders pleiten in de lobby voor eenlandelijk beleidskader en een sturende verantwoordelijkheid voor de gemeente.

RapportSEO Economisch Onderzoek heeft in opdracht van de twee genoemde organisaties eenmaatschappelijke kosten-batenanalyse gemaakt. Belangrijke uitgangspunten in hetrapport:

• Bezuinigingsmaatregelen kinderopvang voor 2013 worden geschrapt• Alle kinderen van 2 en 3 jaar recht op minimaal 4 dagdelen opvang volgens de

huidige kinderopvangtoeslagregeling• Alle kinderen van 4 - 12 jaar recht op minimaal 2 dagdelen buitenschoolse opvang

volgens de huidige kinderopvangtoeslagregeling• Voor 0 en 1 jarigen geen wijzigingen in de huidige regeling• Rijksmiddelen voor WE en peuterspeelzalen en de gemeentelijke middelen voor

peuterspeelzalen worden samengevoegd in één financieringsstroom voorkinderopvang

• Gastouderopvang alléén nog georganiseerd door formele kinderopvangorganisaties,tot maximaal 10% van het toale budget (vanwege belang educatieve ontwikkelingkinderen)

• Verhoging leidster-kind ratio in de buitenschoolse opvang van 1:10 naar 1:15.

Volgens de onderzoeker van SEO levert het programma 'Kies voor Kinderen'ê 248miljoen per jaar op. Voor de overheid is het programma budgettair neutraal. De batenkomen ten goede aan de ouders.

Meer informatieU vindt het rapport op onderstaande website.

• website Kiesnuvoorkinderen.nl• VNG-dossier Kopgroep Kindcentra

Bron-U RL: http://www.vng.nlln ieuws/12-08-24/rap port-ki es-voor -ki nderen-si u it-aan-bi j-voorstel-kopg roep-wethouders-kindcentra